Geïntegreerd Breed Onthaal wetgevend kader

Kick off – GBO Oostkust – 12 november 2019

Ingrid Vyvey

Regionaal beleidsmedewerker

Departement WVG, Afdeling Welzijn & Samenleving

1. Wettelijk kader: Decreet Lokaal Sociaal Beleid

➢ Het GBO moet gesitueerd worden binnen het decreet Lokaal Sociaal Beleid (9 februari 2018)

➢ Met dit decreet wordt het belang van een sociaal beleid op lokaal niveau bevestigd én wordt aan de lokale besturen gevraagd om hierin de leiding te nemen én het LSB een uitdrukkelijke plaats te geven in het MJP v/h lokaal bestuur

➢ Uitgangspunt decreet = het leveren van een duurzame bijdrage aan het maatschappelijk welzijn van iedereen

Nood aan een sterk lokaal sociaal beleid

Centraal staan daarbij de Sociale grondrechten

➢ Lokaal Sociaal Beleid = geheel van beleidsbepalingen en acties die lokale besturen én lokale actoren ondernemen om de maximale toegang te garanderen van elke burger tot de sociale grondrechten (art. 23 en 24, §3 van de Grondwet)

arbeid

sociale zekerheid, bescherming van de gezondheid en sociale, geneeskundige en juridische bijstand

Behoorlijke huisvesting

bescherming van een gezond leefmilieu

culturele en maatschappelijke ontplooiing

gezinsbijslagen

➢ Strategisch niveauOntwikkelen van integraal en inclusief lokaal sociaal beleid

➢ Tactisch niveauRegie: coördineren van vraag en aanbod van lokale sociale hulp- en dienstverlening met als doel te komen tot een complementair aanbod

➢ Operationeel niveauRealiseren van toegankelijke lokale sociale hulp- en dienstverlening en aanpakken van onderbescherming

Sociaal HuisGeïntegreerd Breed Onthaal (GBO)Huizen van het Kind

Vermaatschappelijking van lokale sociale hulp- en dienstverlening

2. Doelstellingen LSB situeren zich op 3 niveaus

3. Verder regelgevend kader: BVR (30/11/18) en BVR (7/12/18)

➢ In het besluit van de Vlaamse Regering van 30 nov. 2018 worden de functies en werkingsprincipes van het GBO verder omschreven

➢ Daarnaast wordt ‘het realiseren van de functies en werkingsprincipes van een samenwerkingsverband GBO benoemd als één van de Vlaamse beleidsprioriteiten i.k.v. LSB voor de lokale beleidscyclus 2020-2025 (besluit van de Vlaamse Regering dd. 7 dec. 2018)

Lokale besturen ➢ nemen de regierol op het vlak van lokaal sociaal beleid op

➢ realiseren de functies en werkingsprincipes van een samenwerkingsverband geïntegreerd breed onthaal;

➢ nemen maatregelen die de vermaatschappelijking van de lokale sociale hulp- en dienstverlening stimuleren.

3. Vlaamse beleidsprioriteiten in het kader van Lokaal Sociaal Beleid

4. GBO - pilootprojecten

➢ in de periode september 2016 – mei 2018 experimenteerden11 pilootprojecten ‘Geïntegreerd Breed Onthaal’, verspreid over Vlaanderen

➢ de pilootprojecten kregen procesbegeleiding en werden wetenschappelijk geëvalueerd door het Steunpunt WVG

➢ deze resultaten leiden tot het verder uitschrijven van de functies en werkingsprincipes van het samenwerkingsverband GBO (cfr. besluiten Vlaamse Regering)

➢ 2 kerndoelstellingen:

4. Geïntegreerd breed onthaal (GBO)

➢ Het GBO is een samenwerkingsverband tussen minimaal drie kernactoren, CAW, OCMW en DMW, met een decretale ‘onthaal’opdracht

➢ Het GBO als samenwerkingsverband is prioritair gericht op het verhogen van de toegankelijkheid van de hulp- en dienstverlening en de aanpak van onderbescherming

➢ Deze doelstellingen worden gerealiseerd volgens werkzame principes

4. GBO - werkingsprincipes

Werkingsprincipes

Op niveau van samenwerkingsverband Op niveau van hulpverlener-cliënt

• Gezamenlijke proactieve acties opzetten om mensen in kennis te stellen over hun rechten en het hulpaanbod

• Outreachend handelen: gerichte methodieken inzetten om moeilijk bereikbare en hulpbehoevende personen op te zoeken en te bereiken in de eigen leefwereld

• Regie: Het lokaal bestuur heeft de eindverantwoordelijkheid over de regie. Er dienen duidelijke en transparante afspraken gemaakt te worden over de verdeling van taken en verantwoordelijkheden binnen het samenwerkingsverband

• Kennis en expertise binnen het samenwerkingsverband te delen en innovatieve praktijken op te stellen

• Elk kernactor zet voldoende tijd, ruimte en middelen in

• Gezamenlijk inzetten op de competentieversterking van hulpverleners

• Pro-actieve acties uitvoeren: informeren over, verkennen en toekennen van rechten

• Outreachend handelen. Actief op zoek gaan naar de meest kwetsbare doelgroep en verplaatsen naar leefwereld

• Generalistisch werken: holistisch, alle levensdomeinen

• Positieve hulpverleningsrelatie: respect, vertrouwen, betrokkenheid, empathie, aanvaarding en oprechtheid, waarden en normen!

• Krachtgericht werken: van cliënt en sociaal netwerk, cliënt regie over hv proces

• Participatief werken.

• Aanklampend werken

• Hulpverleningstraject opvolgen van de gebruiker

• Deze werkingsprincipes zijn ondeelbaar en er dient op evenwaardige wijze op alle principes ingezet worden.

Werkingsprincipes

Op niveau van samenwerkingsverband Op niveau van hulpverlener-cliënt

• Gezamenlijke proactieve acties opzetten om mensen in kennis te stellen over hun rechten en het hulpaanbod

• Outreachend handelen: gerichte methodieken inzetten om moeilijk bereikbare en hulpbehoevende personen op te zoeken en te bereiken in de eigen leefwereld

• Regie: Het lokaal bestuur heeft de eindverantwoordelijkheid over de regie. Er dienen duidelijke en transparante afspraken gemaakt te worden over de verdeling van taken en verantwoordelijkheden binnen het samenwerkingsverband

• Kennis en expertise binnen het samenwerkingsverband te delen en innovatieve praktijken op te stellen

• Elk kernactor zet voldoende tijd, ruimte en middelen in

• Gezamenlijk inzetten op de competentieversterking van hulpverleners

• Pro-actieve acties uitvoeren: informeren over, verkennen en toekennen van rechten

• Outreachend handelen. Actief op zoek gaan naar de meest kwetsbare doelgroep en verplaatsen naar leefwereld

• Generalistisch werken: holistisch, alle levensdomeinen

• Positieve hulpverleningsrelatie: respect, vertrouwen, betrokkenheid, empathie, aanvaarding en oprechtheid, waarden en normen!

• Krachtgericht werken: van cliënt en sociaal netwerk, cliënt regie over hv proces

• Participatief werken.

• Aanklampend werken

• Hulpverleningstraject opvolgen van de gebruiker

• Deze werkingsprincipes zijn ondeelbaar en er dient op evenwaardige wijze op alle principes ingezet worden.

4. Geïntegreerd breed onthaal

➢ Dus: geen nieuwe organisatie of nieuwe entiteit met aparte erkenning.Wel, een gezamenlijke onthaalopdracht waarbij de onderscheiden competenties maximaal worden ingezet in het onthaaltraject.

➢ Het GBO is prioritair gericht op de meest kwetsbaren, hulp-en dienstverlening moet nauw aansluiten bij hun leefwereld; hulpverleners moeten hen outreachend en proactief benaderen

4. GBO - samenwerking

➢ Het GBO werkt samen met de basis- en faciliterende actorenHet betreft hier voorzieningen uit de nulde lijn (instituten voor Samenlevingsopbouw, armoedeverenigingen, H v/h Kind, thuiszorgdiensten, buurtwerk, basisvoorzieningen, …

➢ Het GBO werkt eveneens samen met het achterliggend (meer gespecialiseerd) aanbod

CAW

OCMW

DMWZiekenfonds

KERNACTOREN

Samenlevings-opbouw

Basis- en faciliterende actoren

LDCVWAWN

Thuiszorgdiensten

Huisarts Buurthuis

…

Netwerk metgeneralistisch aanbod

Specialisatie binnen handbereik

CGG

Schuldbemiddeling

CAW

Juridischebijstand…

Achterliggend aanbod

4. Geïntegreerd breed onthaal

➢ Zodanig georganiseerd dat, waar nodig, het overzicht op het hulpverleningstraject behouden blijft

➢ Terugvalbasis daar waar gebruikers om een of andere reden afhaken, terwijl er nog hulp nodig is

➢ Het samenwerkingsverband werkt structureel en vervult een signaalfunctie

➢ De ELZ is de geografische afbakening waarin meerdere lokale besturen samen met de kernpartners GBO en andere lokale actoren het GBO uitbouwen en ondersteunen.

4. GBO onder regie van het lokaal bestuur

➢ Samenwerkingsverband wordt opgezet onder regie van lokaal bestuur

➢ Lokaal bestuur = verantwoordelijk voor de coördinatie binnen samenwerkingsverband en realiseert dit in nauw overleg met de kernpartners

➢ Lokaal bestuur kan in overleg met kernpartners kiezen om coördinatieopdracht uit te besteden aan partnerorganisatie

➢ Verschillende samenwerkingsverbanden/verschillende projecten op Vlaams niveau ondersteund:

GBO voor personen die niet toeleidbaar zijn naar de arbeidsmarktSamenwerking met VDAB

GBO voor personen met juridische vragenSamenwerking met griffie rechtbank van 1ste aanleg te Antwerpen, commissie juridische bijstand

GBO voor personen die uit BuSO uitstromenSamenwerking met VAPH-voorzieningen, Onderwijsinstellingen, CLB

GBO voor personen met betalingsachterstand Vlaamse ZorgkasSamenwerking met Agentschap VSB, regio Meetjesland

➢ GBO voor kwetsbare groepen, die gemeenten identificeren op hun grondgebied

Oproep voorjaar 2019Intekenen op Vlaamse Beleidsprioriteiten via MJP

5. Diverse uitrol GBO in Vlaanderen

6. Ondersteuning van lokale besturen

Voor de 3 Vlaamse beleidsprioriteiten kunnen lokale besturen beroep doen op:

➢ Ondersteuning, vorming, opleiding door VVSG (convenant afgesloten met Vlaamse Overheid)

➢ Individuele ondersteuning en coaching, lerende netwerken, informatie- en expertisedeling door regionale beleidsmedewerkers van dep. WVG

➢ Ondersteuningsaanbod van SAM (methodisch kader ‘onthaal’, leeraanbod werkzame principes,..)

Mogelijkheid tot subsidiëring Vlaamse beleidsprioriteit‘realiseren van de functies en werkingsprincipes GBO’

➢ Werkingsgebied:Een of meer gemeenten binnen dezelfde eerstelijnszoneEen bredere regio van verschillende aan elkaar grenzende eerstelijnszonesEen wijk in de grootsteden Antwerpen of Gent

➢ Subsidie per werkingsjaar (2020-2025):30.000 tot 100.000 inwoners: 25.000 euro100.001 tot 200.000 inwoners: 50.000 euroMeer dan 200.000 inwoners: 75.000 euro

6. Ondersteuning van lokale besturen

Met dank voor je aandacht

Meer informatie en inspiratie?

https://www.departementwvg.be/lokaal-sociaal-beleid

https://www.departementwvg.be/welzijn-en-samenleving/gbo

Ingrid.vyvey@vlaanderen.be