weekblad voor de Universiteit van Amsterdamjaargang 64 10/12/2010 nummer 14

ZoritaSpeelt in de finale van de Grote Prijs en is ‘wel klaar met wedstrijden’

InstellingsplanWat staat erin, en wat hebben we daaraan?

Brits protestWalkouts, sit inns en kettling van studenten en scholieren

TEDx was weer in de stad

We waarschuwen je nu alvast voor opdringerige headhunters.Academisch toptalent Gefeliciteerd, je titel is binnen. Op naar je eerste baan. Wordt het een bank, een energiereus, een internationaal

elektronicaconcern? Als jij droomt van een topbaan bij een multinational of de overheid, is er eigenlijk maar één antwoord mogelijk: Deloitte.

Veel topbestuurders in Nederland hebben Deloitte als eerste werkgever op hun cv staan. En dat is niet toevallig. Bij ons werk je namelijk al vanaf

dag één aan innovatieve oplossingen voor én met toonaangevende organisaties. Ondertussen investeer je zo sterk in je eigen marktwaarde dat je

ook buiten onze organisatie niet lang onopgemerkt blijft. En de kans groot is dat je over een paar jaar voor diverse topfuncties benaderd wordt.

Zoek jij de beste start van je carrière? Begin eerst hier: werkenbijdeloitte.nl.

folia 101210.indd 1 02-12-2010 15:57:34

inhoud #14

Folia: Weekblad voor de Universiteit van Amsterdam, Vendelstraat 2, 1012 XX Amsterdam, tel. 020-5253981, fax 020-5253980, redactie@folia.uva.nl website: www.folia.nl uitgever: Stichting Folia Civitatis redactie: Floor Boon, Mirna van Dijk (eindredacteur), Luuk Heezen, Jim Jansen (hoofdredacteur), Anouk Kemper, Margot Riedstra (secretariaat), Henk Thomas, Dirk Wolthekker medewerkers aan dit nummer: Martien Bos (correctie), Bob Bronshoff, Boukje Cnossen, Emma Curvers, Robbert Dijkgraaf, Julie de Graaf, Jan-Maarten Hupkes, Marc Kolle, Harmen van der Meulen, Won Tuinema, Tjebbe Venema, Fen Verstappen, Hans van Vinkeveen redactieraad: Wouter Breebaart, Simon Dikker Hupkes, Albert Goutbeek, Lief Keteleer (voorzitter), Jaap Kooijman, Lennart Verhoef, Bert Vuijsje zakelijke leiding: Paul van de Water art direction: Pascal Tieman opmaak: Carl Zevenboom druk: Dijkman Offset, Diemen advertentiewerving: Bureau van Vliet bv, Zandvoort, tel. 023-5714745, fax 023-5717680, zandvoort@bureauvanvliet.com abonnement: €46,90 per jaargang opgave: 020-525 3981, mededelingen@ folia.uva.nl of www.folia.nl. Het is niet altijd mogelijk de rechthebbenden van de foto’s op de prikbordpagina te achterhalen. Rechthebbenden van het beeldmateriaal kunnen zich bij Folia melden via: redactie@folia.uva.nl.

Generatie YAfgelopen dinsdag vond in Spui25 de debatavond ‘Hoe uniek zijn we? Generatie Y heroverwogen’ plaats. Elke generatie schijnt namelijk zijn eigen typerende trekjes te hebben. Generatie X, geboren na de babyboomers, werd bijvoorbeeld ook wel Generatie Nix genoemd. Er waren geen ba-nen, de economie zat in een dip (toen ook al), kortom, het was allemaal karig. Tegen-woordig is dat wel anders. Generatie Y, die van de huidige twintigers, heeft juist moeite met de hoeveelheid mogelijkheden. Of beter gezegd: moeite met het kiezen. Want de hoogopgeleide twintigers van nu willen gewoon alles. Een spetterende relatie, suc-cesvol studeren, gevolgd door een gewel-dige carrière, hippe vrienden, avontuurlijke reizen maken (natuurlijk niet in Europa, want dat is burgerlijk) en dan het liefst ook nog eens vroeg kinderen. Vier of zo.Dat dit een vrij onrealistisch verwach-tingspatroon is, lijken zij niet te beseffen. Het gevolg? Veel studenten raken in een lichte depressie en sommigen zoeken zelfs steun bij een psycholoog. Niet vanwege traumatische jeugdervaringen, maar omdat het droomdebuut nog steeds niet geschreven is. Of de ongelukkige twintiger baalt van het feit dat hij of zij eigenlijk geen bijzonder talent heeft.Deze en andere problemen worden mooi weergegeven in de documentaire Alles wat we wilden van Sarah Domogala. Daarin vertellen onder anderen een jonge recla-memaker, een modeontwerpster en een kunstenaar in de dop over hun onzekerhe-den. ‘Een angst is dat je niet goed genoeg bent of dat je het niet gaat maken,’ aldus de reclamemaker. Maar in hoeverre is dit een angst van Generatie Y? Wilden hun ouders ook niet alles uit het leven halen en simpel-weg gelukkig zijn? De mogelijkheden, di-lemma’s en keuzes van de vorige generatie waren misschien ietsje anders van vorm, ze kwamen op hetzelfde neer. Twijfels over werk, de liefde en het leven zijn van alle tijden. Dus hoe uniek is Generatie Y? Niet zo uniek, hoogstens wat verwend.

colofon

commentaar

weekblad voor de Universiteit van Amsterdamjaargang 64 10/12/2010 nummer 14

ZoritaSpeelt in de finale van de Grote Prijs en is ‘wel klaar met wedstrijden’

InstellingsplanWat staat erin, en wat hebben we daaraan?

Brits protestWalkouts, sit inns en kettling van studenten en scholieren

TEDx was weer in de stad

Ideeën om te doenCircus TED (Technology, Entertainment, Design) was weer in de stad, dit keer met als slogan ‘Ideas Worth Doing’. Een bonte stoet ideeën kwam langs. Ook die van de winnaars van de Folia-TEDx-challenge: Samuel Levie en Linda Vermaat van de Youth Food Movement Academie. O ja, en Hans Teeuwen was er ook 14

ZoritaAchtkoppige band (met veel studenten) speelt ‘mestizo pop’ en staat in de finale van de Grote Prijs van Nederland 10

‘Oog voor talent’Mooie naam, maar wat moeten we eigenlijk met dat instellingsplan? Vijf vragen en antwoorden 17

LondenStudenten en scholieren zijn woedend omdat het collegegeld verdriedubbeld wordt, maar wie demonstreert loopt gevaar ‘geketteld’ te worden door de politie 18

En verder: nieuws 4-7, opinie/stage 8-9, objectief 12, bul 20, Fen is uit/het beste/eten 21, annonces 22, lezingen 23, Dijkgraaf/Curvers/overigens 24

Folia verschijnt sinds 1948 als onafhan-kelijk weekblad voor de Universiteit van Amsterdam. Het wordt uitgegeven door de stichting Folia Civitatis.

cover: foto Maurice Mikkers

Folia 3

nieuwsICTWetenschappers Chris Jesshope en Andy Pimentel hebben van NWO een Smart Energy Systems (SES)-subsidie ontvangen. De subsidie is in het leven geroepen voor excellent onderzoek naar energiebesparing met en binnen de ICT. Van de 28 onder-zoeksvoorstellen beloonde NWO er 13 met een subsidie. Per project is een bedrag tussen de 210.000 en 750.000 euro toege-kend. In totaal is er 6 miljoen beschikbaar. Het doel van het onderzoeksprogramma SES is om te onderzoeken hoe de ICT een bijdrage kan leveren aan een verdere verduurzaming door afname van energie-verbruik. Dit kan zijn door op een betere manier het energieverbruik in gebouwen te controleren, systemen te ontwikkelen om efficiënt en op stabiele wijze energie decen-traal op te wekken, of het verlagen van het energieverbruik door de ICT-sector zelf. Jesshope en Pimentel, beiden van de groep ‘computer systems architecture’, ontvangen ieder 440.000 euro. Jesshope voor zijn on-derzoeksvoorstel Mapping on Demand for EneRgy-efficient Computation waarmee hij hoopt het energieverbruik van compu-ters te verbeteren, Pimentel voor het pro-ject CRoss-layer design space Exploration for Energy-aware mp-soc Design, over het voorspellen van energieverbruik. (DW)

DuurzaamIn het nieuwe instellingsplan 2011-2014 zegt de UvA de streven naar meer betrok-kenheid van studenten en medewerkers bij het thema ‘duurzaamheid’. De UvA wil dit onder meer doen door het thema ge-leidelijk een vanzelfsprekende plaats in te laten nemen in het onderwijs. Ook door de ontwikkeling van onderzoeksthema’s als ‘duurzame steden’ wil de UvA een signaal afgeven dat dit onderwerp haar na aan het hart ligt. In het plan presenteert de UvA ook keiharde cijfers. Zo wil de UvA de CO2-uitstoot vanuit haar panden in 2025 met veertig procent gereduceerd hebben, wil zij dertig procent minder energie verbruiken in 2020 en wil zij dat in 2012 vijftig procent van al haar inkopen duurzaam is. (DW)

StellingDe poll op folia.nl ging afgelopen week over seks. De vraag luidde: Veilig vrijen is uit, blijkt uit een grote stijging van hiv onder homo’s. Homo of hetero, hoe veilig vrij jij?

zz Met mijn vaste vriend(in) vrij ik zonder, maar buiten de deur vrij ik met! – 36,2%zz Ik vrij altijd zonder, want ik ben mono-gaam – 22,9%zz Mij gaat het niet aan, ik ben nog maagd – 21,9%zz Ik vrij altijd met, zelfs met mijn vaste vriend(in) – 12,3%zz Neuken met condoom is niks, dus ik vrij zonder, ook bij een eenmalige date – 6,7%

Aantal respondenten: 105

zz Commissie Gelijke Behandeling oordeelt dat UvA discrimineert.

zz Ambtenaren ministerie van OCW interpreteren wet ‘te streng’.

De UvA gaat op korte termijn een nieuwe bul uitreiken aan Justus Eisfeld, de politi-coloog die in 2001 als vrouw afstudeerde, maar nadien een geslachtsverandering onderging. Eisfeld verzocht om een nieuwe bul met daarop zijn nieuwe voornaam, maar de UvA weigerde die te geven. Eisfeld stapte uiteindelijk naar de Commissie Gelijke Behandeling die hem afgelopen week in het gelijk stelde. De commissie zegt dat de universiteit ‘verboden onderscheid [maakt] op grond van geslacht door een man die trans-seksueel is een nieuw getuigschrift met zijn huidige mannelijke voornamen te weigeren’. De uitspraak van de commissie is niet bindend, maar minister Van Bijs-terveldt (OCW) vindt dat de UvA gewoon een nieuwe bul had moeten verstrekken. ‘Transseksuelen die vragen om een aange-past diploma, moeten die krijgen,’ zei Van Bijsterveldt op 30 november in antwoord op Kamervragen.In plaats van een nieuwe bul stuurde de UvA aanvankelijk alleen een ‘Verklaring afstuderen’ aan Eisfeld. Een nieuw di-ploma weigerde de universiteit af te geven omdat dit ‘wettelijk onmogelijk’ zou zijn. Naar nu blijkt hebben ambtenaren van het ministerie van OCW de uitleg van artikel 7.11 van de Wet op het hoger onderwijs

en wetenschappelijk onderzoek zo geïn-terpreteerd dat de UvA de weigering kon volhouden. Van Bijsterveldt: ‘Door mijn ministerie is een te strikte interpretatie van dit wetsartikel doorgegeven aan de UvA. De wet staat niet in de weg dat een aangepast getuigschrift kan worden verstrekt in geval van geslachtsverandering.’Nu niets het verstrekken van een nieuwe

bul aan Eisfeld nog in de weg staat, hoopt collegevoorzitter Karel van der Toorn de bul zo snel mogelijk te kunnen uitreiken. ‘Of we iets speciaals voor Justus gaan doen weet ik niet. Dan moeten we samen met hem overleggen, maar ik kan me goed voorstellen dat we op de dag dat hij een nieuw diploma krijgt, er iets feestelijks van maken.’ (LH/DW)

Toch nieuw diploma voor transgender

meer actueel nieuws op www.folia.nl

Generatie Y wil geen generatie zijn

zz ‘Generatie Y of X vormt geen thema in de wetenschap,’ zei cultuurpsycho-loog Tom ter Bogt in Spui25.

De discussie die in de media gevoerd wordt over de huidige generatie twintigers leidt nergens toe. Het gaat alleen over clichés,

zonder dat er feiten zijn om die de bewerin-gen staven. Dat was de teneur bij een debat op 30 november in Spui25 met het thema ‘Hoe uniek zijn we? Generatie Y herover-wogen’. Aan het debat namen onder meer journalisten Daan Heerma van Voss en Daniel van der Meer deel. Zij publiceerden

een reeks dubbelinterviews met mensen van verschillende generaties. Ze verzetten zich tegen het beeld van een generatie twin-tigers op wie een bepaald label geplakt kan worden. ‘Milleniumgeneratie, Generatie Einstein, Generatie Y, Confettigeneratie. Als twintigers van nu al iets gemeen hebben, is het dat ze zich niet met een generatie wensen te associëren. Dat is het gevolg van veertig jaar individualisering.’Volgens de auteurs, zelf twintigers, is het beeld van Generatie Y sterk bepaald door de ontvangst in de media van het boek Boeiuh! van Rob Wijnberg. ‘Hij plantte op basis van een scheve vergelijking met de generatie van de jaren zestig het paradigma van een cy-nische generatie.’ Het feit dat veel jongeren twijfelen en niet direct tot actie overgaan, zou juist op een sterk engagement wijzen, meenden de jonge journalisten.Cultuurpsycholoog Tom ter Bogt wees erop dat klagen over de jeugdcultuur van alle tijden is, en dat het met Nederlandse jongeren nu erg goed gaat. ‘Generatie Y of X vormt geen thema in de wetenschap. De Nederlandse jeugd is de gelukkigste van alle Westerse industriële naties. Ze zijn gezond en hebben een hecht sociaal netwerk. Jon-geren hebben hoogstens een probleem met drankmisbruik.’ (Onno La Rivière)

Generatie Y aan het woord / foto Marc Driessen

Justus Eisfeld met zijn orginele bul uit 2001 / foto Jan van Breda

4 Folia

ICT stopt met Apple-ondersteuning

Methode kinder-IQ-test onder vuur

zz Per 1 januari 2011 stopt de hulp aan UvA-medewerkers met een Apple- of een Linux-besturingssysteem.

zz ‘Een digibeet met een Apple? Die heeft een probleem,’ aldus Hans Ne-derlof, directeur Informatiseringscen-trum van de UvA.

Met ingang van 1 januari 2011 krijgen UvA-medewerkers die op hun werkplek gebruikmaken van een Mac- of Linuxsbe-sturingssysteem geen hulp meer. Zij heb-ben vanaf het nieuwe jaar alleen nog recht op ondersteuning als er problemen zijn met de infrastructuur, bijvoorbeeld wan-neer een printer niet goed is aangesloten.

De maatregel komt voort uit de noodzaak tot bezuiniging bij diverse faculteiten. Zij kiezen per computerwerkplek uit drie on-dersteuningsmodellen: intensieve service, standaardhulp voor Windowscomputers, of selfservice met een minimum aan on-dersteuning. Alle Apple- en Linuxgebrui-kers gaan met ingang van het nieuwe jaar verplicht over op de selfservicevariant.Op de UvA zijn ongeveer 500 werkplekken met een computer die op het besturings-systeem van Mac draait, en nog eens 500 op dat van Linux, tegenover 8000 Micro-soft-computers. De groep die afwijkt van de standaard-pc is dus fors, erkent Hans Nederlof, directeur van het Informatise-ringscentrum. Maar volgens de informatie

die hij van de verschillende faculteiten krijgt, zijn de gebruikers juist blij met de maatregel. Nederlof: ‘Het gevolg is name-lijk ook dat je als gebruiker meer rechten krijgt, en zonder tussenkomst van de systeembeheerder software kunt downloa-den.’ Toch is zijn inschatting dat niet iedere Apple- of Linuxgebruiker blij is met de maatregel: ‘Als je een digibeet bent met een Apple, heb je straks een probleem. Maar dan heb je hem waarschijnlijk ook alleen gekozen omdat je hem mooi vond.’De vijf Mac-specialisten binnen het In-formatiseringscentrum worden overigens vooralsnog geen slachtoffer van de bezui-nigen, maar krijgen waarschijnlijk andere taken toebedeeld. (LH)

zz UvA-onderzoekers ontdekken fouten in methode.

zz ‘Sneeuwwitje is voor veel allochtone kinderen moeilijker te onthouden, om-dat ze er niet mee zijn opgegroeid.’

Rakit, een veelgebruikte IQ-test voor kin-deren in het basisonderwijs, houdt geen rekening met culturele verschillen. Eerste- en tweedegeneratieallochtone kinderen scoren stelselmatig lager op de test dan autochtone kinderen en dat komt voor een aanzienlijk deel door de methode. Dat concluderen UvA-onderzoekers Jelte Wicherts en Conor Dolan in een onder-zoek dat deze maand verschijnt in het wetenschappelijke tijdschrift Educational Measurement: Issues and Practices.Omdat de details van het onderzoek vrij technisch zijn, geeft Wicherts een voorbeeld uit Rakit (dat staat voor Revisie Amsterdamse Kinder Intelligentie Test, maar dat door heel Nederland wordt ge-bruikt), waarbij kinderen namen moeten leren. Het is de bedoeling dat kinderen

met behulp van plaatjes de bijbehorende naam van het dier of sprookjesfiguur leert. Het doel daarvan is te meten hoe snel een kind bepaalde informatie kan opslaan. Wicherts: ‘Bij dit onderdeel zijn de ver-schillen tussen autochtone en allochtone kinderen heel groot. Tussen de namen die kinderen moeten leren zitten ook namen als Sneeuwwitje. Hoewel we er nog geen bewijs voor hebben, denk ik dat hier het probleem zit. Kinderen van tweede-

of derdegeneratiemigranten kennen Sneeuwwitje helemaal niet zo goed als Nederlandse kinderen en zullen de naam daarom ook minder snel onthouden.’ Er bestaan in Rakit ook andere testonderde-len met hetzelfde doel, snel informatie op-slaan, en daar scoren autochtone kinderen helemaal niet slechter. Het heeft dus niets te maken met taal, maar met de culturele achtergrond van een kind. En dat is shoc-kerend, meent Wicherts. (FB)

MazzeltovJoodse studenten die met elkaar onder één dak willen wonen, kunnen dat sinds kort doen. Amsterdam heeft namelijk een joods studentenhuis, gevestigd in De Pijp. Op 1 december werd het studen-tenhuis officieel geopend. Het studenten-huis, gerealiseerd door woningbouwver-eniging Ymere, biedt plaats aan zestien studenten, verdeeld over twee panden. In Leiden en Delft bestaan al dergelijke studentenhuizen. De grote panden heb-ben allebei een koosjere keuken, zodat de bewoners (eventueel) koosjer kunnen eten. Wethouder Lodewijk Asscher was aanwezig bij de opening. ‘Leuk dat de opening samenvalt met Chanoeka [een joodse feestdag, red.] Wij noemden dat vroeger Chanoeklaas.’ Hij wenste de studenten veel plezier. ‘Geniet vooral van alles wat Amsterdam jullie te bieden heeft. Mazzeltov!’ (AK)

SchoolreisjeVan 1 december 2010 tot eind april 2011 kunnen eerste en tweede klassen in de onderbouw van het voortgezet onderwijs – van vmbo tot vwo – elke maand mee-doen met een prijsvraag op de website www.dejongeakademieonwheels.nl. Wie de vraag over wetenschap goed beant-woordt, maakt kans op een uitzonderlijke prijs, namelijk een bus vol jonge topwe-tenschappers die leerlingen een dag lang laten ervaren wat wetenschap is en wat wetenschappers doen. In totaal kunnen acht scholen een bezoek van De Jonge Akademie on Wheels winnen. De bussen rijden in het voorjaar van 2011. De Jonge Akademie is een platform van vijftig jonge wetenschappers die internationaal tot de top van hun vakgebied behoren. Om hun leerlingen te laten ervaren hoe wetenschap werkt en tegelijkertijd te oefenen voor de prijsvraag, kunnen docenten op de website gratis het spel Expeditie Moendoes bestellen of down-loaden. Het opdrachtenspel draait om het in kaart brengen van een onbekende planeet. (DW)

Prijsvraag

In tachtig minuten maakt cabaretier Dolf Jansen korte metten met 2010. En dan niet zomaar korte metten. Nee: de kortste metten van alle cabaretiers. Hij is het stand-upst, het interactiefst, het associatiefst, het meest rock-’n-roll. Folia geeft drie keer twee kaarten weg voor maandag 27 december in de Kleine Komedie. Zie www.folia.nl/prijsvraag

zz Uit een longlist van 49 kandidaten heeft de jury van de Docent van het Jaar-verkiezing een shortlist samenge-steld.

zz Van de vijf genomineerde docenten zijn er twee al gepensioneerd.

De docenten Sander Bais (natuurkunde) Bart van Heerikhuizen (sociologie), Rodie Risselada (Latijn), Etienne Verheijck (geneeskunde) en Marita Mathijsen (Ne-derlands) zijn op de shortlist gezet van de verkiezing van de Docent van het Jaar.Dit heeft juryvoorzitter en Asva-bestuurs-lid Frans van Heest vandaag bekendge-maakt. De jury koos de vijf docenten uit een longlist van 49 docenten die door de

studieverenigingen waren voorgedragen.‘De docenten die er nu op staan zijn niet alleen inhoudelijk en didactisch heel goed, maar hun studievereniging hebben hen ook heel goed gepresenteerd,’ licht Van Heest toe. ‘De verenigingen gaven heel veel mooie voorbeelden waaruit de kwaliteit van de colleges van deze vijf docenten bleek. Af en toe dacht de jury: daar moeten we met zijn allen eens naar-toe.’Opvallend is dat er op de lijst twee gepensioneerde docenten staan: Sander Bais ging met emeritaat in 2010, Marita Mathijsen in 2009. Er kan uiteindelijk dus iemand op het ereschavot belanden die officieel geen docent aan de UvA meer is. ‘Dat is inderdaad het geval,’ zegt Van

Heest. ‘Maar beide docenten geven nog steeds les en de jury kon moeilijk om het enthousiasme van de studieverenigingen heen die hen nomineerden. Beschouw hun nominatie als een oeuvreprijs.’De studieverenigingen die de vijf docen-ten hebben genomineerd zullen op 14 december in het Comedy Theater hun docenten voordragen aan het publiek. Elke studievereniging zal een voordracht houden van ongeveer vijf minuten waar-mee zij de door haar voorgedragen docent op een serieuze, ludieke, muzikale en/of theatrale manier zal promoten. Daarna gaat de jury in conclaaf. De Docent van het Jaar zal vervolgens bekendgemaakt worden tijdens de dies natalis van de UvA op 10 januari. (DW)

Vijf kandidaten Docent van het Jaar

Folia 5

nieuws

zz Werkgroepen politicologie blijven behouden en tijdelijk personeel mag blijven zitten.

zz Onderwijsdirecteur Johan Post:‘Ik ben bijzonder verguld met dit resultaat’.

De demonstratie van honderd politico-logiestudenten op 30 november op het Spui tegen het afschaffen van werkgroe-pen heeft zijn vruchten afgeworpen: de maatregel is uitgesteld. ‘We moeten niet te vroeg juichen, maar dit is een mooie eerste stap,’ zegt student Barbara Koole, initiatiefnemer van de demonstratie. Studenten kregen vorige week ‘via de tamtam’ te horen over het voornemen de

werkgroepen af te schaffen en tijdelijk personeel geen nieuw arbeidscontract te geven. ‘Cynisch genoeg besloten we in een werkgroep om te gaan protesteren. Voor ons is het van belang dat tijdelijke docen-ten hun baan behouden en dat het aan de studenten beloofde curriculum doorgang kan vinden,’ aldus Koole. ‘Ik ben bijzonder verguld met deze ontwikkeling,’ zegt Johan Post, onder-wijsdirecteur bij sociale wetenschappen. ‘Het onderwijs in het tweede semester [tot zomer 2011, red.] blijft nagenoeg ongeschonden en alle tijdelijke krachten die een mondelinge toezegging hebben gekregen, mogen het tweede semester blij-ven. Daarnaast gaan we per januari 2011 kijken naar de onderwijs-onderzoeksver-

houding van de medewerkers. We krijgen hier meer tijd voor en dat is goed en noodzakelijk. 2011 zal een zwaar jaar wor-den, maar in 2012 hopen we grotendeels uit de dip te zijn.’ Hoe het nu precies verder gaat met de Faculteit der Maatschappij- en Ge-dragswetenschappen, waar een begro-tingsgat is van 2,9 miljoen euro, wordt volgens Koole waarschijnlijk pas dui-delijk in februari. ‘Studieverenigingen komen dan wellicht met een alternatief plan voor de bezuinigingen en ook is er overleg met de facultaire studen-tenraad. We zullen de situatie kritisch blijven volgen.’ (JJ)

Zie ook ‘Opinie’ op pagina 9

zz Adoptiefmoeder Sophie Josephus Jitta laat beeld van Minerva schoon-maken.

zz Beeld van Carrara-marmer in de hal van de OMP zat onder de verfklodders en had ‘een sopje’ nodig.

Het standbeeld van de Romeinse godin Minerva, dat in de centrale hal van de Oudemanhuispoort staat, is door restau-rateur Ahrend van Ipenburg schoonge-maakt en ziet er weer uit als nieuw. Vorige week werd het beeld officieel ‘teruggegeven’ aan zijn adoptief-moeder, docente Italiaans Sophie Josephus Jitta. De godin van de wetenschap is gemaakt uit Toscaans Carrara-marmer – ‘het mooiste marmer ter wereld’ – en zat onder de verfklodders. ‘Het was toe aan een sopje,’ zegt Josephus Jitta. Het beeld werd in 1893 door de broer van haar overgrootmoeder, de joodse bankier en mecenas George Rosenthal, aan de Universiteit van Amsterdam geschon-ken. Sindsdien maakt het deel uit van de UvA-inventaris. Van tijd tot moet het beeld worden schoongemaakt, maar dat gebeurt niet vanzelf. Josephus Jitta: ‘In 1995 had het beeld koffievlekken, in de vuist zat een gordijnroe en geen speer, er zaten vlekken van sigarettenpeuken op en een arm was met een plakbandje aan het lijf geplakt. In een opwelling, want ik ben een mens van impulsen, ben ik naar de toenmalige decaan gestapt en heb gezegd dat ik het beeld wilde adopteren en de restauratie zou betalen.’ In zekere zin kwam het beeld dus terug in de familie. Inmiddels was het toe aan een volgend sopje. ‘In mijn hoofd zat nog het bedrag dat ik de vorige keer heb uitgegeven. Dat was behoorlijk wat. Ik dacht nu toch: ik vraag eens aan rechten-decaan Du Perron of hij nog een potje heeft. Dat bleek het geval. Het schoon-maken kostte iets meer dan tweeduizend euro, maar Du Perron betaalt mij de helft terug.’ (DW)

Bezuinigingsmaatregelen uitgesteld

Minerva weer als nieuw

meer actueel nieuws op www.folia.nl

doctor

Hayriye Çagnan promoveert bij neu-robiologie op een onderzoek naar wat de basismechanismen zijn voor diepe hersenstimulatie bij Parkinsonpatiënten.

Wat is de kern van uw onderzoek?‘Ik heb gekeken hoe diepe hersenstimula-tie (DHS) werkt en waarom het effectief is. DHS is een chirurgische ingreep in de her-senen waarbij er een heel kleine elektrode wordt geïmplanteerd die een gedeelte van de hersenen met elektrische impulsen kan stimuleren. De techniek bestaat sinds het eind van de jaren tachtig, en de therapie is zeer succesvol. We weten alleen nog steeds niet waarom en hoe het precies werkt.’

DHS wekt de associatie van shocktherapie die vroeger werd gebruikt tegen depressie.‘Daar is DHS niet mee te vergelijken. Je kunt het het beste vergelijken met een pacemaker. Dat is een apparaatje dat mensen met hartproblemen geïmplan-teerd krijgen en dat automatisch het hart overneemt wanneer dit te langzaam of juist te snel klopt. Bij DHS wordt zo’n ap-paraatje in de hersenen geïmplanteerd.’

Waartegen wordt de therapie voor-al gebruikt?‘DHS wordt toegepast bij mensen met de ziekte van Parkinson bij wie alle andere behandelingen, medicijnen en therapieën niet werken. Bij mensen met de ziekte van Parkinson sterven de zenuwcellen van de hersenen langzaam af, waardoor men onder andere ongecontroleerd gaat beven, langzamer gaat bewegen en waar-door de ledematen stijf worden. DHS heeft zich nu al bewezen als een behande-ling waarbij de kwaliteit van leven van een patiënt substantieel verbetert.’

Uw onderzoek is neurobiologisch van aard, heeft u ook patiënten gezien?‘Nee, ik heb computermodellen gebruikt om hypotheses over het mechanisme achter DHS en de efficiëntie van hoog-frequente stimulatie te toetsen. Zo kon ik analyseren welke gebieden in de hersenen precies reageren op de stimulatie en met welke parameters dat het beste werkt. De computermodellen functioneren als een brug tussen klinische observaties van pa-tiënten en de dynamiek van de verschil-lende neuronen die een rol spelen bij het aanslaan van de therapie.’ (FB)

Hayriye Çagnan: Basic Mechanisms of DBS for Parkinson’s Disease: Compu-tational and Experimental Studies on Neural Dynamics. Promotie dinsdag 7 december.Sophie Josephus Jitta, de schoongemaakte Minerva en Ahrend van Ipenburg / foto Bob Bronshoff

6 Folia

promotiesprikbord

ideëen voor deze rubriek: redactie@folia.uva.nl

DinSDaG 14/1210.00 uur: Dave Dongelmans - GeneeskundePromotoren: Prof.dr. M.J. Schultz en mw. prof.dr. M.B. Vroom. (Agnietenkapel)12.00 uur: Mart van der Plas - GeneeskundePromotor: Prof.dr. H.M. Jansen. (Agn.kapel)14.00 uur: Jacob Vosmaer - WiskundePromotor: Mw. prof.dr. M. Gehrke (RU) en prof.dr. Y. Venema. (Agnietenkapel)

WOenSDaG 15/1210.00 uur: Gunnar Weimann - RechtsgeleerdheidPromotor: Prof.dr. R. Peters. (Agnietenkapel)11.00 uur: Marnix van Ginneken - RechtsgeleerdheidPromotor: Prof.dr. J.W. Winter. (Aula)12.00 uur: Laura Smit-Rigter - BiologiePromotor: Prof.dr. W.J. Wadman. (Agn.kapel)13.00 uur: Abraham van Wijk - GeneeskundePromotor: Prof.dr. A.F.M. Moorman. (Aula)14.00 uur: Klaas-Jan Tielrooij - NatuurkundePromotor: Prof.dr. H.J. Bakker. (Agnietenkapel)

DOnDerDaG 16/1210.00 uur: Corina Andone - ArgumentatietheoriePromotor: Prof.dr. F.H. van Eemeren. (Agn.kapel) 12.00 uur: Bilal Amjarso - ArgumentatietheoriePromotor: Prof.dr. F.H. van Eemeren. (Agn.kapel)14.00 uur: Ruth Lapid-Gortzak - GeneeskundePromotor: Prof.dr. M.P. Mourits. (Agn.kapel)

VrIJDaG 17/1210.00 uur: Mark Melchers - GeneeskundePromotor: Prof.dr. B. Berkhout. (Agnietenkapel)11.00 uur: Frederiek de Vlaming - RechtsgeleerdheidPromotoren: Mw. prof.dr. E. Lissenberg en prof.mr. H.G. van der Wilt. (Aula)12.00 uur: Willem Huijbers - NeurowetenschappenPromotor: Prof.dr. C. Pennartz. (Agnietenkapel)13.00 uur: Ferishta Raiez - GeneeskundePromotoren: Prof.dr.ir. A. Hasman en prof.dr. E. de Jonge. (Aula)14.00 uur: Nina Gierasimczuk - LogicaPromotor: Prof.dr. J.F.A.K. van Benthem. (Ag-nietenkapel)

oratiesWOenSDaG 15/1216.00 uur: Prof.dr.ir. M.H. Vellekoop, hoogleraar Life InsuranceRekenen aan en op risico. (Aula)

DOnDerDaG 16/1216.00 uur: Prof.dr. H.J.C. de Vries, bijzonder hoogleraar Huidinfecties i.h.b. lepraSpectrum van huidinfecties: van schandvlek tot zorg. (Aula)

VrIJDaG 17/1216.00 uur: Prof.dr. R. van Ree, hoogleraar Moleculaire en Translationele AllergologieAllergie. Hoe krijg je het? Hoe kom je ervan af? (Aula)

Voor meer informatie zie www.uva.nl/agenda

AMC 50.000Met zijn boek Wij zijn ons brein heeft hersenonderzoeker Dick Swaab een gevoelige snaar geraakt bij veel mensen, want het boek is de afgelopen maanden vijf keer herdrukt en er zijn inmiddels vijftigduizend exemplaren van het boek verkocht. De vertaalrechten zijn verkocht aan de Duitse uitgeverij Droemer. In het

boek volgt Swaab de mens van de conceptie tot en met de dood. Wat zijn de bedreigingen voor het kind in de baarmoeder, wat gebeurt er als Alzheimer toeslaat en wat doet ons brein voor onze intelligentie, ons gedrag en ons liefdesleven. Deze en andere vragen komen in het boek aan de orde.

FMG Zin en onzinVan hoogleraar emotietheorie Agneta Fischer is het boek De zin en onzin van emoties verschenen. In dat boek gaat Fischer in op de functie van emoties in sociale relaties. Zij beschrijft hoe we verschillende emoties van elkaar kunnen onderscheiden, welke effecten emoties hebben op ons oordeelsvermogen, den-

ken of waarnemen, wat het belang van emoties in relaties is, en hoe we emoties het beste kunnen sturen en beheersen. De auteur zet zich af tegen het idee dat we onze emoties of intuïties klak-keloos moeten volgen en pleit voor de ontwikkeling van emotie-kennis. Het boek is uitgegeven bij Prometheus en kost € 17,95.

Maagdenhuis CAO-NUDe Nederlandse universiteiten verenigd in de VSNU hebben de werknemers-organisaties een eindbod gedaan om te komen tot een nieuwe cao Nederlandse Universiteiten (CAO-NU). Het bod van de universiteiten behelst: een cao met een looptijd van 1 maart 2010 tot en met 31 december 2010; een eenmalige

bruto uitkering van vijfhonderd euro aan werknemers in dienst op 1 november 2010, uitbetaald in december 2010; afspraken die bijdragen aan werkzekerheid en werkgelegenheid, actief loopbaanbeleid, mobiliteit en heroverweging van medezeggen-schap. Eerdere besprekingen tussen cao-partijen leidden niet tot een nieuwe cao. Werknemersorganisaties zullen deze week laten weten of zij instemmen met het eindbod.

FMG AntwerpenSjoerd Karsten, bijzonder hoogleraar beleid en organisatie van het beroepson-derwijs, is verkozen tot laureaat van de Universiteit Antwerpen. De Scheldestad heeft in 2004 het initiatief genomen om een leerstoel onderwijsvernieuwing- en samenwerking op te zetten. Aanleiding hiertoe was de vaststelling dat de stad

wordt geconfronteerd met belangrijke maatschappelijke proble-men waarbij het onderwijs een rol speelt. De opzet van de leerstoel is om op regelmatige tijdstippen experts uit te nodigen die op het gebied van dergelijke problemen deskundig zijn. Karsten zal in het kader van zijn laureaat op 24 februari 2011 om 19.00 uur een voor-dracht houden in de stadscampus van de Universiteit Antwerpen. De dag erna zal hij daar ook een workshop leiden.

FEB Theo KraanprijsVan Lanschot Bankiers heeft vorig jaar de Theo Kraan-prijs in het leven geroepen, bestemd voor de student met de best geschreven afstudeerscriptie over een aan beleggen gerelateerd onderwerp. Scripties kunnen worden genomineerd tot en met 31 maart 2011. Deelname staat open voor studenten van alle economische

faculteiten van Nederland. De scriptie moet inhoudelijk zijn, toe-gankelijk geschreven, eigenzinnig en actueel. Daarnaast moet zij voorzien zijn van een Nederlandstalige samenvatting. De scriptie moet geschreven zijn tussen 31 maart 2010 en 31 maart 2011. De Universiteit van Tilburg treedt op als penvoerder. Scripties kun-nen worden gestuurd naar hoogleraar Theo Nijman via nyman@uvt.nl. Met de prijs is een geldbedrag van 2500 euro gemoeid.

AMC EreprijsDe psychiater Jules Tielens, verbonden aan het AMC, krijgt de Ereprijs 2010 van het Fonds Psychische Gezondheid. Volgens het fonds zet Tielens zich ‘op zeer bijzondere wijze’ in voor de moei-lijkste groep psychiatrische patiënten: mensen met een psychotische stoornis. ‘Hij zet zich niet alleen in, hij heeft ook

heel uitgesproken ideeën over hoe je die mensen moet benade-ren,’ zegt Adrianne Dercksen van het fonds. Dit jaar verscheen Tielens’ boek Bemoeizorg, dat hij samen met psycholoog Mau-rits Verster schreef. Het boek biedt praktische tips over hoe om te gaan met verwarde patiënten die geen hulp willen. Tielens wint met de prijs een erepenning, een oorkonde en vijfdui-zend euro.

UB Vrije studieplekkenWie wil weten hoeveel vrije pc’s er in de verschillende studiecentra beschikbaar zijn voordat hij of zij op de fiets springt om op een UvA-locatie te gaan studeren, kan dat nu vooraf checken. Via http://cf.uba.uva.nl/nl/ kan je doorlinken naar een scherm waar van acht UvA-studie-locaties voortdurend wordt bijgehouden

hoeveel pc’s er nog vrij zijn. Het gaat om de Pierson Révész bibliotheek, BG5, Bushuis, Oudemanhuispoort, PC Hoofthuis, Roeterseiland, Science Park en de centrale locatie van de UB aan het Singel. Het aantal beschikbare pc’s is ook te raadplegen via de mobiele website. De informatie wordt elke vier minu-ten ververst.

FGw KerstvoorstellingMasterstudente theaterwetenschap Mar-cella Wisbrun staat binnenkort met een eigen kerstvoorstelling in het Universiteits-theater (22 dec.) en in het Parooltheater (23 dec.). In het theaterprogramma ‘Ain’t no Party Like a X-MAS Party!’ deelt Wis-brun haar interpretatie van kerst met het publiek. ‘In een intiem liedjesprogramma

met gevarieerd repertoire uit bekende en minder bekende musicals, kleinkunst en popnummers belicht ik bepaalde aspecten van kerst, die niet allemaal even traditioneel zijn,’ zegt ze. De voorstelling duurt een uur en begint om 21.00 uur. Locatie Universiteitstheater: Nieuwe Doelenstraat 16. Parooltheater: Sint Pieterspoortsteeg 33. Entree: € 7,50. Reserveren via info@marcellawisbrun.com.

Folia 7Folia 7

8 Folia

opinie

Studenten zijn boos over de plan-nen van het kabinet-Rutte. Op internet is een grote actiebereid-heid zichtbaar. Drie dagen na

een oproep op Facebook trokken 2.500 studenten spontaan naar Den Haag om te protesteren. Grotere acties zullen volgen als het kabinet zich doof blijft houden voor het groeiende verzet.

De regering gaat hard bezuinigen op ho-ger onderwijs: 370 miljoen euro in totaal. Dat geld wordt allereerst weggehaald bij hogescholen en universiteiten, die het vervolgens gedeeltelijk bij studenten moeten terughalen. Studenten die langer

dan één jaar uitlopen op hun studie, krijgen een boete van drieduizend euro. Het collegegeld loopt daarmee op tot bijna vijfduizend euro. Momenteel gaat dit op voor ongeveer tachtigduizend zoge-noemde langstudeers. Daarnaast wordt de studiefinanciering voor de masterfase afgeschaft. Het zijn maatregelen die vooral een drempel opwerpen voor studenten die het van huis uit minder hebben.

Staatssecretaris Zijlstra gaat uit van het profijtbeginsel: als jij wilt studeren, moet jij ervoor betalen. Dat reduceert je studie tot een puur individuele kwestie, wat nogal kortzichtig is. In mijn ogen moet de overheid garant staan voor toegankelijk onderwijs, omdat we daar allemaal van profiteren. Hoe meer hoger opgeleiden, hoe hoger het nationaal inkomen. Uit elk

onderzoek blijkt dat goed onderwijs zorgt voor minder ziekte en criminaliteit en voor meer welzijn en innovatie.

Het is dus nogal dom dat Rutte in zijn zoektocht naar bezuinigingen ook het onderwijs meeneemt. Hoger collegegeld en minder studiefinanciering zullen au-tomatisch leiden tot minder studenten en meer uitval. Studenten moeten meer gaan werken en hogere schulden maken. Min-der studenten zullen voor een bètastudie kiezen, omdat men daar gemiddeld zeven jaar doet over een vijfjarige studie. En dat zijn nu precies de opleidingen die Rutte zo hard nodig heeft voor zijn felbegeerde kenniseconomie.

In plaats van bezuinigen op studenten, kan de regering beter investeren in de kwaliteit van het hoger onderwijs. In de afgelopen decennia is het aantal studenten enorm toegenomen. Dat is mooi, maar het heeft ook voor problemen gezorgd. Opleidingen zijn massaal geworden en ook de verschillen tussen studenten zijn toegenomen. Om alle studenten maximaal tot hun recht te laten komen, is goede begeleiding nodig van bekwame docen-ten. Niet voor niets adviseren talloze deskundigen om nu fors te investeren in de kwaliteit van het onderwijs. Het is zelfs noodzakelijk, als je wilt dat Nederland goed blijft presteren. Ons aardgas raakt op en daarna zullen we het vooral moeten hebben van onze kennis.

Het is dwaas om de investeringen in de kwaliteit van het onderwijs ten koste te laten gaan van de toegankelijkheid van datzelfde onderwijs. Het is ook niet nodig, want het geld kan heel goed ergens anders gevonden worden. Er gebeurt bijvoorbeeld niets aan de hypotheekrenteaftrek, waar jaarlijks miljarden euro’s subsidie naartoe gaan. De winstbelasting voor bedrijven

In plaats van bezuinigen op studenten, kan de

regering volgens Jasper van Dijk beter investeren in de

kwaliteit van het hoger onderwijs. Hij roept op tot een

demonstratie begin volgend jaar.

Dom en fout beleid

werd zelfs verlaagd. Het kabinet gaat ook door met de aanschaf van de JSF-straal-jagers, die ons uiteindelijk 6 miljard euro gaan kosten. Het is een politieke keuze om deze zaken ongemoeid te laten en het is aan de samenleving om daarop te reageren.

Daarom roep ik alle studenten en docenten op om begin volgend jaar naar Den Haag te komen, als deze plannen in de Tweede Kamer worden behandeld. Alleen als we de druk hoog genoeg opvoeren, zal de regering inzien

dat deze maatregelen van tafel moeten. Invoering van de collegegeldverhoging staat gepland voor volgend studiejaar en geldt ook voor de huidige studenten. Zij hebben zich daar totaal niet op kunnen voorbereiden en daarmee verandert de regering de regels tijdens de wedstrijd. Alle reden voor een luid protest tegen dit foute beleid. yyy

Jasper van Dijk is lid van de Tweede Kamer voor de SP en studeerde politicologie aan de UvA.

illustratie Marc Kolle

Alleen als we de druk hoog genoeg opvoeren, zal de regering inzien dat deze maatregelen van tafel moeten

Op tafel dansen

Sølvi Hart, (21) studeert communicatiewetenschap en loopt sinds vier maanden stage bij het Amsterdamse reclamebureau Steam.

‘Binnenkort is er een kerstlunch in de stijl van Mad Men [de populaire serie over een succesvol New Yorks reclamebureau, red.], maar verder zijn er geloof ik weinig overeenkomsten. Eerlijk gezegd ken ik de serie niet. Toen ik voor het eerst het kantoor binnenkwam, was ik wel onder de indruk van de hightech keuken en de strakke computers. Dat is natuurlijk ook belangrijk; als er klanten langskomen moet het er niet shabby uitzien. Het personeel, tussen de dertig en zestig jaar oud, loopt vaak wel in een colbertje. En als ze sneakers dragen, dan zijn het zijn in ieder geval hippe. Steam wordt vooral ingezet om voor bedrijven personeel te werven. Het leuke van dit bureau vind ik de mix van com-merciële klanten, zoals ABN Amro, en de niet-commerciële, zoals het Rijnland Ziekenhuis. Voor dat ziekenhuis moesten verpleegkundigen voor de afdeling anesthesie en de intensive care worden geworven. Om een goed beeld te krijgen van die specifieke doelgroep gingen we eerst uitgebreid met zulke verpleegkundigen praten. Bij een klant als ABN Amro richt je je op een bredere doelgroep.

Binnen het kantoor zijn er twee afdelingen: accounts en het creatieve team. Ik werk bij accounts en loop mee met col-lega’s, bijvoorbeeld naar een vergadering op het hoofdkantoor van ABN Amro. Maar ik doe ook zogenaamde concurrentie-analyses, door advertenties van concurrenten te verzamelen en door te spelen aan het creatieve team. Die maken er dan mood boards van. Ook verzorgde ik een deel van een pre-sentatie in het Rijnland Ziekenhuis en gebruik ik een kwart van mijn tijd om onderzoek te doen voor advocatenkantoor Allen & Overy, naar de vraag of het effectief is om derde- en vierdejaarsstudenten rechten te bereiken via advertenties op netwerksites.

De grootste verrassing voor mij was dat er voor een reclame-campagne zo veel werk nodig was: eerst wordt een bureau uitgenodigd om een idee in te dienen, dan volgt er een be-spreking met de mogelijke klant, er wordt een invalshoek ver-zonnen, en dan wordt het proefmateriaal gepresenteerd. In afwachting van de uitslag is er dan spanning op het kantoor, bij zo’n beetje alle vijfentwintig medewerkers. Als je de klus dan krijgt is er gigantische blijdschap. Laatst werd er zelfs op de tafels gedanst. En dan begint het overleggen en reclame-maken eigenlijk pas. Ik vind het erg leuk werk, maar ik vind het ook niet erg dat ik eerst nog even terug het studenten-leven in kan duiken.’ (Luuk Heezen)

stage

Recentelijk is er ophef ontstaan over op handen zijnde bezuinigingen op perso-neel bij de Faculteit der Maatschappij- en Gedragswetenschappen (FMG). Het

CvB en de decaan van de faculteit doen het daarbij voorkomen alsof ‘het rekenmodel’ onvermijdelijk tot deze uitkomst leidt. Maar modellen doen niks, het zijn mensen die modellen maken en beslissen waar het geld naartoe gaat. Laten we dus eens kijken naar de context van het rekenmodel.

Na de kredietcrisis besloot het college desondanks om door te gaan met de plannen voor een reusachtig gebouw op het Roeterseiland voor de gehele FMG. De kosten zullen waarschijnlijk de honderd miljoen ver overstijgen, terwijl de gebouwen in de binnen-stad die men wil gaan verkopen inmiddels minder waard zijn geworden. Een financiële ramp lijkt onafwendbaar. Niemand had om nieuwe behuizing gevraagd en niemand wil erheen, maar het project moet en zal worden doorgezet. Bovendien wil het college een nieuwe peperdure bibliotheek bouwen, terwijl de bestaande bibliotheken voldoen.

In de aanloop tot deze projecten worden omwonen-den van het Roeterseiland onbeschoft behandeld en wordt de FMG uitgeperst en afgeperst. Door

financieel geklungel op het Maagdenhuis bleek een tekort van een kleine miljoen euro opeens drie mil-joen te zijn. Dat scheen te komen door een ‘verande-ring van parameters’, zoals financieel managers dat haarfijn onduidelijk weten uit te leggen. Dit tekort zou met de aanwezige reserve van zes miljoen nog kunnen worden opgevangen, maar die mag slechts voor een heel klein deel worden gebruikt, want die is nodig voor de – totaal nutteloze – bouwprojecten en verhuizing. Dus zullen volgend jaar de tijdelijke docenten moeten vertrekken en moet het vaste personeel de ‘vrijgekomen’ vakken er maar bij gaan geven. Toen de decaan de situatie kwam uitleggen (op 22 november jongstleden) zei hij dat de tijdelijke

krachten slechts ‘een detail’ waren in het grotere geheel. Vele aanwezigen die op straat zullen komen te staan keken hem verbijsterd aan; na al hun goede inzet bleken ze voor het bestuur slechts een detail te zijn. In ieder geval is er wel degelijk een verband tussen de bouwprojecten en de maatregelen op de werkvloer. In engere zin omdat de financiële reserves niet mogen worden gebruikt om mensen te sparen en in bredere zin omdat een bestuurlijke afweging wordt gemaakt tussen medewerkers en gebouwen.

Een andere kostenpost die op de FMG (en op de an-dere faculteiten) drukt bestaat uit overhead, die niet wordt verdeeld over het totaal aantal medewerkers maar wordt opgelegd als vast bedrag per werknemer. Tegenwoordig moet ook voor tijdelijke medewerkers die vrijwel nooit kantoorruimte gebruiken worden betaald. Er wordt dus geld terugverdiend. En dan is er een deel voor ICT. ICT vraagt honderden euro’s om software die iedereen gratis van het internet kan halen op een UvA-computer te installeren, terwijl de afdelingen worden gedwongen uitsluitend van de interne ICT gebruik te maken. Tegelijk wordt allerlei software die maar weinig mensen gebruiken standaard opgedrongen, maar voor een werkplek wordt daarvoor per jaar wel een paar duizend euro in rekening gebracht. In het bedrijfsleven heet dat afpersing. Niemand bij ICT is in staat te specificeren waar die kosten voor zijn, en een commercieel be-drijf zou dezelfde diensten voor minder dan de helft kunnen leveren.

De FMG scoort hoog op internationale rankings, haalt veel onderzoekssubsidies binnen en de stu-dentenaantallen stijgen, maar wordt daarvoor door het eigen bestuur gestraft in plaats van beloond. De legitimering hiervoor probeert men te halen uit een rekenmodel. Maar de keuze om vaste medewerkers meer te laten werken om daarmee luidruchtige ge-bouwen en hinderdiensten te betalen is niet gemaakt door ‘parameters’ maar door de leden van het CvB zelf. Terwijl medewerkers en studenten zullen moe-ten bloeden, wuiven deze bestuurders alle klachten als gezeur van tafel en verrijken zij zichzelf tot ruim boven de balkenendenorm. yyy

Jeroen Bruggeman is universitair docent sociologie. 

Bij de bezuinigingen van de FMG worden medewerkers als

onbelangrijke details terzijde geschoven, terwijl er miljoenen worden

besteed aan luidruchtige gebouwen en hinderdiensten, meent

Jeroen Bruggeman.

FMG wordt uitgeperst en afgeperst

De redactie verwelkomt brieven en ingezonden stukken. U kunt deze

sturen aan redactie@folia.uva.nl. Vermeld altijd uw naam en relatie

tot de UvA; anonieme bijdragen worden niet geplaatst. De redactie

behoudt zich het recht voor om bijdragen in te korten.

Folia 9

De FMG scoort hoog op internationale rankings, haalt onderzoekssubsidies binnen en de studentenaantallen stijgen, maar de faculteit wordt door het eigen bestuur gestraft in plaats van beloond

10 Folia

Bilderdijkkade, vrijdagavond zes uur. Over drie uur dient de band Zorita in Rotterdam op het podium te staan. He-laas schijnt Utrecht Centraal

in brand te staan en moet accordeonist Kay Krijnen daarvandaan komen; violist Robert Orvalho zelfs uit Enschede. Waar drummer Zoli Soós is, weet eigenlijk nie-mand, maar ‘als je niks hoort, zal het wel goed zijn’, zegt zanger, gitarist en bandlei-der Carlos Zorita Diaz. De masterstudent sociologie richtte Zorita zo’n tweeënhalf jaar geleden op, samen met gitarist Joost Abbel (afgestudeerd UvA-socioloog), bas-sist Gijs Koot (masterstudent wiskunde) en drummer Soós. De muziek van Zorita omschrijven ze zelf als ‘mestizo pop’, een mix van gypsy, chanson, rumba, tango, folk en rock vermengd tot een popgeluid.

KlOOtzaKOp dit moment bestaat de band uit zanger Zorita Diaz, zangeres Anna Blijdenstein (master politicologie), bassist Koot, en verder eerdergenoemde gitarist Abbel en drummer Soós, accordeonist Krijnen, professioneel muzikant, evenals trompettist Thomas Geerts, en wordt gecompleteerd door violist, afgestudeerd kleinkunstenaar en muziekleraar Robert Orvalho. Verder kan ook manager Simon van Gorcum niet onvermeld blijven, ‘de grootste klootzak van de band’, aldus Zorita Diaz nadat Van Gorcum hem heeft onderworpen aan een autorit onder begeleiding van ‘keiharde 3FM-Eurohouse’.

Haat-liefDeDe bandleider en manager hebben een ar-chetypische haat-liefdeverhouding, die zich kenmerkt door schimpscheuten over elkaars

‘pens’, en opmerkingen als ‘het is dat Carlos de nummers schrijft, anders zouden we hem uit de band gooien.’ Eenmaal aangeko-men in de Rotterdamse club Exit is daar ook wel enige aanleiding toe; Zorita Diaz moet namelijk tot zijn schaamte bekennen dat hij een lege gitaarkoffer heeft meegenomen, oftewel zijn gitaar vergeten is. ‘Dat meen je niet, wat een pannenkoek,’ zegt Abbel, maar eigenlijk kijkt niemand heel raar op. De manager regelt een leengitaar bij de band die voor Zorita speelt, maar Zorita Diaz gaat liever op en neer naar Amsterdam. Dat kan makkelijk, want in tegenstelling tot wat de meeste bandleden dachten, blijkt dat ze pas om 23.00 uur moeten spelen. Ondanks de problemen op Utrecht Centraal komen de bandleden dan ook een voor een ruim op tijd binnendruppelen. Ondertussen rijden Zorita Diaz en Koot terug naar Amsterdam om de gitaar en een eveneens vergeten versterker op te halen.

flaUWiteitenDe rest van de band gaat de stad in om wat te eten. Van Gorcum vraagt of Orvalho de foto bij het interview met VPRO3voor12 al heeft gezien. ‘Je kunt Joost zijn balletjes pre-cies zien zitten.’ Sowieso schuwt de manager de flauwiteiten niet, al evenaart trompettist Geerts zijn aantal ‘jemoedergrappen’ moei-teloos. Van Gorcums eigen begroetingen ‘x-boks’ en ‘x-boks 360’ (hetzelfde maar dan met een rondje draaien erbij) waarom hij smakelijk moet lachen – ‘De x-boks blijft altijd leuk’ – geven hem echter een onover-brugbare voorsprong op flauwe grappen-gebied, ondanks de Geer en Goor-imitaties van kleinkunstenaar Orvalho.

MYSpace-bIJnaMenNa het genoten wokdiner slenteren de

bandleden terug naar de Exit, waar vanavond behalve Zorita de Rotterdamse band Pourquoi me reveiller en het Belgi-sche Boston Tea Party zullen spelen. On-derweg komen ze drummer Soós tegen, met wie het dus inderdaad wel goed bleek te zitten. Hij doet zijn Myspace-bijnaam ‘Turkish Pizza’ eer aan door er een te bestellen bij de nabije dönertent, ‘met alles erop’. ‘Soós heeft weer zijn eigen zone op het podium vanavond, met die knoflook-kegel van hem,’ zegt Geerts, terwijl Soós even een blokje omloopt om zijn pizza te verorberen. Iedereen is er, het wachten is alleen nog op de terugkeer van Zorita Diaz en Koot. Geerts doet zijn Myspace-benaming ‘iPhone’ eveneens eer aan door er continu mee te zitten kloten, maar vindt ook tijd om het deurmeisje ervan te overtuigen Zorita Diaz niet binnen te laten als hij terugkomt. Die staat dan ook vervolgens met zijn ID-kaart in de hand om te laten zien dat zijn naam op de flyer staat, terwijl de rest van de band met zijn rug ernaartoe tevergeefs probeert zijn lach in te houden.

WeStMalle tripelDe zaal is intussen van helemaal leeg naar halfvol getransformeerd, de door manager Van Gorcum uitgedeelde drankbonnen worden ingeruild voor bier. Geerts lijkt zijn goede voornemen – ‘Mental note to self: niet superlam worden’ – alweer vergeten en bestelt een Westmalle Tripel. Orvalho heeft Abbel blij gemaakt door aan te bieden terug te rijden, zodat Abbel kan drinken. De Rotterdamse openingsact Pourquoi me reveiller speelt een thuiswedstrijd en veel publiek lijkt dan ook speciaal voor hen gekomen, de zaal is goed opgewarmd op het moment dat Zorita Diaz omgekleed en

wel het podium betreedt. De korte set – vier nummers – is een succes; het publiek deint mee en er wordt voorzichtig gedanst. Na het laatste nummer wordt er zelfs om een toegift gevraagd, maar daar is geen tijd voor; Boston Tea Party staat al klaar. Onder een daverend applaus verlaat de band het podium.

bier in De binnenzaKDe manager is als enige laaiend enthousi-ast over het optreden van de laatste band, maar die stemming ebt weg als sneeuw voor de zon als op de terugweg een cd van Beethoven wordt opgezet. We rijden namelijk in de auto van Abbels opa en van de enige andere aanwezige cd van Cornelis Vreeswijk is lang niet iedereen gecharmeerd. Onder begeleiding van Van Gorcums gejammer – ‘Dit is echt een marteling!’ – zoeken ze een weg door de nacht. Zorita Diaz belt uit de andere auto om te zeggen dat er een file staat en ze moeten omrijden via Roosendaal. Na di-verse mislukte pogingen om de weg naar Roosendaal te vinden, drie keer hetzelfde stuk snelweg heen en weer gereden te hebben en een plaspauze langs de snel-weg, denken we dat de file wel opgelost

eerdere wedstrijdenIn november 2009 stond Zorita in de finale van de Amsterdamse Popprijs, in februari van dit jaar in die van het Amsterdamse Ha-venlied. Ze zijn trots dat ze steeds de finale bereiken, maar hierna is de band volgens frontman Zorita wel klaar met wedstrijden. ‘Je krijgt wel veel aandacht in de pers, maar wedstrijden kosten veel moeite en je krijgt er niet voor betaald. De Grote Prijs is de groot-ste wedstrijd van Nederland; dat is een mooie afsluiter.’

‘Al dat gelul, speel nou gewoon’De achtkoppige band Zorita staat voor de derde keer in een jaar in de Melkweg

voor de finale van een wedstrijd. Dit keer die van de grootste wedstrijd van

Nederland, toepasselijk de Grote Prijs van Nederland geheten. Folia ging mee op

weg naar de finale. Harmen van der Meulen

Folia 11

zorita bestaat uit:carlos zorita Diaz, zang, gitaar, ukelele, tres, anna blijdenstein, zang, metallofoon, percussie, Joost abbel, gitaar, pedal steel gitaar, Gijs Koot, bas, zoli Soós, drums, percussie, Kay Krijnen, accordeon, percussie, thomas Geerts, trompet, robert Orvalho, viool

Grote prijsDe Grote Prijs van Nederland bestaat dit jaar 25 jaar. Eerdere finalisten waren onder anderen Roosbeef, Junkie XL, de Tröckener Kecks en Lucky Fonz III. Het is de bedoeling dat Zorita in de finale samen met een tienkoppig koor een van hun nummers ten gehore zal brengen, waardoor er dus twintig man op het podium zal staan. Of ze de jury daarmee zullen weten te overtuigen hen tot winnaar uit te roepen weet Zorita nog niet: ‘Ik schat onze kans op fiftyfifty.’

zal zijn en vervolgen onze oorspronkelijke weg. Soós is met zijn bier in zijn binnen-zak in slaap gevallen op de achterbank. Hij wordt even later gedropt bij Centraal, en vervolgens zijn Abbel en van Gorcum om kwart over drie ’s nachts – negen uur na vertrek – terug op de plek waar we de avond begonnen.

prOfeSSiOneel SHOppenDe zaterdag na Rotterdam is het voor Orvalho en Zorita Diaz, die allebei maar een paar uur hebben geslapen, tijd om te gaan shoppen. Voor de finale van de Grote Prijs is het namelijk de bedoeling dat de hele band een geheel vormt, niet alleen muzikaal, maar ook qua kleding. In een stijl die Zorita Diaz omschrijft als ‘een beetje bohemien, eind 19e-eeuws, zwerver chic’. De band heeft zelfs een heuse stylist, in de vorm van Jolijn, een vriendin die ‘er in ieder geval meer verstand van heeft dan wij’. Helaas blijkt die zich voor de afspraak van 16.00 uur ’s middags verslapen te hebben, waardoor de heren het alleen moeten doen. De bedoeling is dat er een outfit voor Orvalho wordt gevonden. Zo-rita: ‘We werken aan een professionelere podiumuitstraling. Sommige bands doen

niet veel aan hun kledij, maar wij denken dat het bij de band past en het live iets kan bijdragen.’‘Er zijn van die dingen die mij staan’, zegt Orvalho, terwijl hij in de Zipper een rek giletjes doorwerkt, ‘al vind ik ze vreselijk.’ Zorita Diaz staat erbij als een man die met zijn vriendin aan het shoppen is – na vijf minuten heeft hij het wel weer gezien. Terwijl Orvalho een wit jarenvijftigjasje aanpast en hardop filosofeert over wat voor overhemd en/of broek erbij zou pas-sen, staat Zorita Diaz alweer bij de trap naar boven. De volgende stop, Episode, brengt ook geen succes, waarop besloten wordt iets te gaan eten. Gelukkig is Jolijn inmiddels wakker geworden. In de vijfen-twintig minuten dat de winkels nog open zijn vindt zij echter ook niets beters meer voor Robert. Dan het jasje maar.

KaKOfOnieZondagavond zeven uur bord op schoot, maar niet voor Zorita; er moet gerepe-teerd worden. Er moeten nog wel wat puntjes op diverse i’s gezet worden, blijkt. ‘Gisteren bleken sommigen een ander akkoord te spelen, dus ik heb ze voor iedereen uitgeprint, zodat je ze

kunt nakijken,’ zegt Zorita Diaz terwijl hij blaadjes uitdeelt. Vandaag wordt de band – toch al niet de kleinste – nog eens uitgebreid met danseres Mirjam Venhuizen en trompettist Jon Staeken-borg, die meespelen in de finale. De band ontbeerde namelijk wat dynamiek in de halve finale, volgens het juryrap-port. Krijnen heeft daar nog wel een idee voor: ‘Het dansen staat nu een beetje los van de rest van de band, misschien is het leuk als je met ons komt dansen,’ zegt hij tegen Venhuizen. Zorita Diaz heeft hem door: ‘Het is niet onze schuld dat je al jaren geen vriendin hebt, Kay.’ Krijnen: ‘Dat is helemaal niet waar, járen… twee jaar nog maar.’ Voor het warmspelen van een band als Zorita lijkt het woord ‘ka-kofonie’ uitgevonden. Twee gitaren, een drumstel, een basgitaar, twee trompet-ten, een viool, en een zingende zaag om het af te maken, produceren samen een hels kabaal. Terwijl Zorita Diaz de orde probeert te bewaren en wat dingen wil bespreken raakt het geduld van ande-ren op. ‘Al dat gelul, speel nou gewoon,’ roept Abbel, als Zorita Diaz voor de derde keer de intro van een nummer wil bespreken. Geerts doet ook een duit

in het zakje: ‘Jammer hè, Carlos, begin je een band, krijg je er bandleden bij.’ Soós raakt een beetje geïrriteerd als hij voor de tweede keer het verkeerde stuk blijkt te spelen: ‘Dit is echt zinloos, niemand concentreert zich nog.’ Koot steunt hem: ‘Ik denk dat Zoli hier met recht in verwarring is.’ ‘Zelfs als je je niet concentreert moet je die set nog foutloos kunnen spelen,’ wijst Abbel ze terecht.Na een discussie over welk nummer er in de finale gespeeld wordt, die Zorita Diaz smoort met ‘jammer dan, we spelen dit nummer’, eindigt de band de repetitie met een poging de hele finaleset in de maxi-maal toegestane twintig minuten te spelen. Zorita Diaz verklaart zijn beslistheid: ‘Zo dicht bij de finale moeten er gewoon beslissingen genomen worden.’ De timer stopt op 23 minuten, ‘maar we zijn het eerste nummer drie keer opnieuw begon-nen’, zegt Zorita Diaz. Nog één repetitie te gaan. yyy

Finale Grote Prijs van Nederland, 11 december, Melkwegwww.groteprijsvan.nlwww.myspace.com/zoritamusicwww.zorita.nl

V.l.n.r.: Anna Blijdenstein, Carlos Zorita Diaz, Lisa Jacobs (niet meer in de band), Gijs Leegwater (niet meer in de band), Gijs Koot (op het dak), Joost Abbel, Zoli Soós, en Thomas Geerts. Niet op de foto: Kay Krijnen en Robert Orvalho / foto Wouter Rijsman

12 Folia

Folia 13

Ongewenst, toch gekomenDe website WikiLeaks heeft onthuld dat er ook in Nederland kernwapens liggen. Een Ameri-kaanse diplomaat heeft het in een uitgelekt document over Ameri-kaanse kernwapens in een aantal landen, waaronder dat van ons.Begin jaren tachtig werd er veelvuldig gedemonstreerd tegen kernwapens. Op 29 oktober 1983 kwamen meer dan 500.000 mensen samen op het Malieveld in Den Haag om te demonstreren. De grootste demonstratie ooit in Nederland gehouden. Op de archieffoto van het Interkerkelijk Vredesberaad (IKV) wordt Ro-nald Reagan, toenmalig president van de Verenigde Staten, op de hak genomen.Jan-Willem Duyvendak, hoogle-raar sociologie, was bij verschil-lende demonstraties aanwezig en heeft er nadien onderzoek naar gedaan. Hij herinnert zich van de demonstratie in Amsterdam: ‘Hoewel de sfeer begin jaren tachtig desperaat was, was die demonstratie optimistisch. Ik kan me herinneren dat ik opgetogen raakte over het feit dat er zo veel mensen waren die precies het-zelfde dachten, waardoor het idee ontstond dat we succes konden hebben. Aan het begin van de dag speelden we met onze blazers-band Roodvonk bij de Westerkerk en later zijn we opgegaan in de demonstratie. Er werd primair ge-demonstreerd tegen het Amerika van Reagan, juist omdat hij hier kernwapens wilde neerzetten.’De vraag of het een goede zaak is dat WikiLeaks steeds met nieuwe onthullingen komt, vindt Duy-vendak moeilijk te beantwoorden. ‘Van veel onthullingen zijn de gevolgen vooraf niet te overzien, evenmin of er eventueel mensen-levens in gevaar mee komen. In het geval van de kernwapens is het goed dat we weten dat ze er zijn. In een democratisch land is het de taak van de overheid om burgers te informeren over het feit dat er zich op ons grondgebied mas-savernietigingswapens bevinden. En als de overheid dat niet doet, dan is het prima om dat uit andere bronnen te vernemen.’ (JJ)

foto Evert Meijer IKV archief / IKV Pax Christi

objectief

14 Folia

Ze voelden zich even heel speciaal, de drie minuten die ze op het podium van TEDx Amsterdam stonden. Samuel Levie (27) en Linda

Vermaat (26) kregen als winnaars van de Folia-TEDx-challenge de kans om hun idee te pitchen voor de ruim zevenhon-derd mensen in de Stadsschouwburg en de honderden mensen die het evenement via live streaming op veertig locaties in het hele land konden volgen.‘Bijna alles aan ons is anders,’ begon Vermaat haar verhaal op het podium. ‘Zo ben ik vegetariër en produceert Samuel worsten. Maar we zijn allebei verliefd. Verschrikkelijk verliefd op voedsel.’ Samuel Levie is de oprichter van de Youth Food Movement (YFM), een Nederlandse variant van de Slow Food-beweging die sinds 1989 wereldwijd probeert mensen bewust te maken op het gebied van duur-zaam voedsel.Vermaat bedacht samen met Levie het idee om een YFM Academie op te zetten, geïnspireerd op de BKB Academie (van campagnebureau Booij, Klusman en Van Bruggen) die zij beiden volgden. De YFM Academie biedt 25 jonge mensen die geïnteresseerd zijn in voedsel jaarlijks de mogelijkheid om te praten over verduur-zaming van de productie, distributie en bereiding van eten. Koks, boeren, tuinders, vissers en studenten komen als onderdeel van de academie maandelijks bijeen om met elkaar en met experts te praten over de toekomst van ons voedsel. Dit jaar had de academie bijna honderd aanmeldingen, het voormalig ministerie van Landbouw zegde zojuist een halve ton subsidie toe.

teDxVoor de tweede maal werd op dinsdag 30 november TEDx Amsterdam georgani-seerd naar voorbeeld van het wereldwijde TED, een jaarlijkse bijeenkomst waar de

grootste denkers en doeners worden uit-genodigd om hun goede ideeën te delen met de wereld. Het idee is eenvoudig, de uitvoering tot in de puntjes verzorgd en het publiek is laaiend enthousiast. Laat mensen die goed kunnen spreken in het openbaar en een goed idee hebben daar achttien minuten over vertellen. TED staat voor Technology, Entertainment, Design. De toegevoegde x betekent een onafhankelijk georganiseerd evenement.Het evenement laat zich graag voorstaan op haar exclusieve karakter – je kunt geen kaarten kopen, voor TED moet je worden uitgenodigd – op de originaliteit van de ideeën die er worden geventileerd, en op transparantie: alle zogenaamde TED-talks zijn via internet toegankelijk. Hooglera-ren, kunstenaars, bestuursvoorzitters; de hele dag werd de rode stip op het podium afgewisseld door mensen met een ‘idea worth spreading’, een idee dat door deze mate van exposure een spin-off kan krij-gen met behulp van degenen die ernaar kijken en luisteren.In de Verenigde Staten is TED een bekend fenomeen. Sprekers als Bill Gates, Bill Clinton en Bono stonden al op het TED-podium. Louise Fresco, universiteitshoog-leraar duurzame ontwikkeling aan de UvA en ook columnist van Folia, stond in mei vorig jaar op het podium van de echte TED-conferentie in Californie. Andere Nederlanders die op een TED-conferentie hebben gestaan zijn kunstenaar Theo Jansen en illustrator Siegfried Woldhek. De organisator van het TEDx evenement in Amsterdam, Jim Stolze, sprak ook op een Amerikaanse TED.

brilJant iDee‘Wij zijn de highschoolnerds die het uiteindelijk hebben gemaakt in het leven,’ typeerde presentator Jon Rosenveld, direc-teur van komedietheater Boom Chigaco, het Amsterdamse publiek. Het thema was fiction & science. Als eerste kwam

Nobelprijswinnaar Gerard ’t Hooft aan het woord, over de toekomst van het informa-tietijdperk. ‘Computers worden uiteindelijk intelligenter dan mensen,’ zei hij. ‘Zij zullen de maan koloniseren en klaarmaken voor mensen om daar te gaan leven. We ain’t seen nothing yet.’ Bioloog en achterklein-dochter van Charles Darwin, Sara Darwin, vertelde over haar avonturen met de clip-per Stad Amsterdam.Ook werd er een live-verbinding ge-legd met acteur Rutger Hauer, vertelde de Amerikaan Aubrey de Grey over de ontwikkelingen in zijn onderzoek naar verjongingsmiddelen, zweepte kapitein Jorne Langelaan het publiek op met een idee motorschepen te voorzien van grote zeilen om de CO2 uitstoot tegen te gaan (‘de scheepvaart veroorzaakt twee keer zo veel vervuilende emissies als de gehele luchtvaartindustrie’) en demonstreerde Wim Hof alias ‘The Iceman’ hoe hij gedurende twintig minuten in een bak ijs kan zitten zonder onderkoeld te raken. Cabaretier Hans Teeuwen sloot de avond af met een energiek optreden dat zeker twee keer zo lang duurde dan de beschik-bare achttien minuten.Een van de hoogtepunten van de dag was een lichtprojectie op de Stadschouwburg waarvoor het publiek zich in de kou naar de overkant van de straat begaf, gehuld in gesponsorde blauwe fleecetruien tegen de vriezende kou.

netWerKen‘Heel vet was het,’ zegt Samuel Levie tijdens de eerste pauze na zijn three minutes of fame, ‘al vond ik het wel heel spannend om op zo’n groot podium te staan.’ Vermaat: ‘Het was heel tof en een supermooie kans om meer mensen over onze organisatie te vertellen. Het geeft een kick te merken dat steeds meer mensen de YFM belangrijk vinden en willen luisteren naar het verhaal dat wij vertellen.’Dat verhaal lijkt in vruchtbare aarde

te zijn gevallen. Zowel bij TEDx, waar duurzaamheid een belangrijk thema is, als in Nederland, waar gezond, biolo-gisch, duurzaam en eerlijk geproduceerd voedsel ook door steeds meer mensen wordt omarmd, wordt enthousiast gerea-geerd op de successen die de YFM het af-gelopen jaar heeft geboekt. Ze organise-ren een paar keer per jaar ‘eat-inns’, waar ze topkoks duurzame vijfgangendiners laten maken van ‘good, clean and fair’ voedsel en deze voor een zacht prijsje laten proeven aan een ieder die wil. Ook doen ze projecten met schooltuinen (‘om kinderen te leren dat spinazie uit de grond komt en niet uit een pakje’) en staat het eerste Food Film Festival gepland in het voorjaar van 2011.‘Wij vinden dat we in Nederland naar een andere manier van produceren en consumeren toe moeten, met meer respect voor mens, dier en milieu,’ vertelt Linda. ‘Hoe dat precies moet, weten wij ook niet, maar we denken dat er verschil-lende manieren zijn en dat antwoorden daarop op een dynamische manier tot stand komen. Dat is precies de reden dat we de academie zijn gestart, om mensen met elkaar in verbinding te brengen en door het debat tot een goede oplossing te komen.’Daarnaast biedt het Vermaat en Levie de mogelijkheid om vooral de dingen te doen die ze zelf leuk vinden. Vermaat: ‘We voelen ons als kinderen die alleen maar toffe dingen doen. Voor de acade-mie nodigen we mensen uit die we zelf heel bijzonder vinden en die willen nog voor ons komen spreken ook!’ Dat maakt alle media-aandacht behoorlijk overwel-digend, meent Samuel. ‘En ik ben van nature geen netwerker, niet iemand die zichzelf constant verkoopt.’TEDx biedt niet alleen een mooi podi-um, er worden ook flink veel visitekaart-jes uitgewisseld. Helaas moest Vermaat het evenement wegens ziekte al vroeg verlaten en spendeerde Levie het grootste deel van de dag achter de schermen omdat hij met zijn eigen bedrijfje Brandt, Levie & Van Wersch alle aanwezigen op TEDx van eten voorzag. ‘Ik geloof dat veel mensen niet begrepen waarom ik de hele dag met vuilniszakken liep. Ik heb wel wat kaartjes gekregen, maar ik was de mijne vergeten. Dat geeft wel aan dat ik met mijn hoofd ook vooral met andere dingen bezig was.’ yyy

Een rode stip, achttien minuten de tijd en een goed idee. Dat zijn de ingrediënten

van TEDx dat op 30 november voor de tweede keer neerstreek in Amsterdam.

Samuel Levie en Linda Vermaat kregen als winnaars van de Folia-TEDx-challenge

drie minuten de tijd om hun goede idee met de wereld te delen. Floor Boon

De nerds hebben het gemaakt

Van links naar rechts en van boven naar beneden zijn dit: Folia-TEDx-challenge-winnaars Samuel Levie en Linda Vermaat met een verhaal over de YFM Academie, Wim Hof (de ijsman), voordat hij in een bak ijs stapt, Aubrey de Grey over verjongingstechnologie en het bestrijden van ouderdom, Kapitein Jorne Langelaan over gecombineerde motor- en zeilschepen en Bas Lansdorp met een verhaal over

nieuwe vormen van windenergie / foto’s Maurice Mikkers

Folia 15

Een kijkje in de toekomstLees eind december de Folia/Havana van 17-12-2030

- advertentie -

Wat is een instellingsplan? Je zou het een beleidsnotitie kunnen noemen, maar dan niet van een afdeling of faculteit, maar van de hele UvA. ‘Waar gaan we met elkaar naar toe?’ ‘Wat gaan we de komende jaren doen?’ ‘Hoe bevorderen we de kwaliteit van onderwijs en onder-zoek?’ ‘Waar leggen we als instelling de prioriteiten?’ Dat soort vragen worden in een instellingsplan beantwoord. Bestuur-ders willen er vaak goede sier mee maken en noemen het dan ook graag ‘een visiedo-cument’. Marketeers spreken graag van ‘een strategisch plan’, waarmee studenten en

onderzoekers moeten worden binnengehaald. Elke universiteit moet volgens de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek (artikel 2.2.) eenmaal per zes jaar zo’n plan maken en pu-bliceren. Veel universiteiten doen het echter vaker: elke vier of vijf jaar. De plannen heb-ben wervende titels als ‘Inspiratie en groei’ (Leiden), ‘Challenge the Future’ (Delft), ‘Where Innovation Starts’ (Eindhoven) of ‘400 Years of Passion and Performance’ (Groningen). Het nieuwe instellingsplan van de UvA heeft als titel ‘Oog voor talent’.

Wie maakt zo’n plan?Vooruitlopend op het nieuwe instel-lingsplan heeft het College van Bestuur (CvB) het afgelopen jaar door de hele UvA heen gesprekken gevoerd met de-canen, andere medewerkers en studen-ten. Daarna hebben de CvB-leden het plan geschreven, in samenwerking met de decanen en de bestuursstaf. De tekst die zo tot stand is gekomen, is eerst in zijn geheel besproken in het decanen-overleg en daarna ook in de universitai-re onderwijscommissie, de universitaire onderzoekscommissie en de medezeg-

genschapsorganen. Het nieuwe plan is in conceptvorm klaar. Momenteel laten de medezeggenschapsorganen er hun licht over schijnen. De definitieve versie van het plan moet worden goedgekeurd door de gezamenlijke vergadering van de centrale studentenraad (CSR) en de centrale ondernemingsraad (COR), evenals door de Raad van Toezicht.

Wat wil de Uva de komende vijf jaar bereiken op onderzoeks-gebied?

Talent is het sleutelwoord. De UvA zegt ‘excellente onderzoekers te koesteren’. Immers, zij zorgen ervoor dat de UvA een hoge notering kan krijgen op de Shanghai Jiao Academic Ranking of World Universities, voor de UvA de be-langrijkste maatstaf voor haar internati-onale positie. De UvA wil in die ranking tot de top 75 behoren. Nu staat zij nog op de 123e plaats. Onderzoekers moeten niet alleen inhoudelijk talent hebben, maar ook in staat zijn onderzoeksgeld ‘extern te acquireren’. Geld wordt name-lijk de komende jaren een probleem aan de UvA: er moet overal worden bezui-nigd, ook op onderzoek.In 2014 zal tenminste vijftig procent van het onderzoeksgeld in de eerste geldstroom worden uitgegeven aan tien zogenoemde ‘zwaartepunten’, onderzoek waarin de UvA zich wil specialiseren. Excellente onder-zoekers op zo’n specifiek terrein kunnen de

helft of meer van hun

tijd aan onderzoek besteden. Dit kan echter betekenen dat anderen zich ‘geheel of grotendeels met onderwijs bezighou-den’. Er moet verder meer gepubliceerd worden ‘in toptijdschriften’ en er moeten meer ‘aansprekende prijzen’ in de wacht worden gesleept.

en op onderwijsgebied? einde van de zesjescultuur?In het plan staat letterlijk: ‘Het onder-wijs aan de UvA daagt alle studenten uit maximaal te presteren en streeft naar een ambitieuze en betrokken studiecultuur onder studenten en docenten.’ Zo wil de UvA dat in 2014 zeventig procent van de studenten de bachelor in vier jaar afrondt. Nu komt dat percentage bij veel opleidin-gen nog niet eens op zestig, rapporteerde de werkgroep Studiesucces.In 2014 moet ook elke faculteit beschik-ken over zogenoemde ‘gedifferentieerde programma’s’: brede (interdisciplinaire) bachelors en honouropleidingen. Oplei-

dingen moeten daarnaast klein-schaligheid organiseren en

docenten moeten niet alleen inhoude-

lijke kennis hebben,

maar ook

be-schikken

over ‘een scala aan

didactische vaardigheden’.

In hetzelfde jaar moet negentig procent van het

onderwijspersoneel beschikken over een Basiskwalificatie Onderwijs-

gevenden (BKO-kwalificatie). Van de staf en ondersteunende medewerkers moet vijftig procent aan een professionalise-ringsprogramma hebben deelgenomen.

is er ook kritiek op het plan?Ja. Zo vindt de COR dat de UvA ‘te veel focust op prijzen en A-publicaties’, dat de doelstellingen van het plan misschien goed zijn, maar dat er ‘te weinig aandacht is voor de implementatie van die doelstel-lingen’ en dat vijftig procent concentratie op zwaartepuntenonderzoek ‘te hoog’ is. ‘Een percentage van twintig tot dertig zou beter zijn,’ zegt de COR. Ook de CSR is niet blij met de grote oriëntatie op het zwaartepuntenonderzoek en op excellentie. ‘Wat is een excellente onderzoeker? Het is goed mogelijk dat onderzoekers die nog niet excellent zijn buitenspel worden gezet omdat ze meer tijd aan onderwijs moeten besteden.’ Ook vraagt de CSR zich af of onderzoek dat geen zwaartepuntonderzoek is, niet wordt gedegradeerd tot tweederangs onderzoek. Wat het onderwijs betreft vraagt de CSR zich af hoe de UvA ‘het academisch klimaat’ gaat waarborgen. yyy

Op 1 januari 2011 treedt het nieuwe instellingsplan

2011-2014 in werking. Het heeft de welluidende titel

‘Oog voor talent’. Vijf vragen (en antwoorden) over het

nieuwe instellingsplan. Dirk Wolthekker / illustratie Pascal Tieman

‘Een ambitieuze studiecultuur’

Folia 17

18 Folia

Het begon allemaal met het Browne Report. Dit onafhankelijke onder-zoek, dat in opdracht van de Britse overheid

werd uitgevoerd en op 12 oktober jl. werd gepubliceerd, stelt voor om het col-legegeld voor alle Engelse universiteiten en hogescholen vanaf 2012 te verhogen tot maximaal negenduizend pond per jaar, bijna elfduizend euro. Ook pleit het Browne Report voor de invoering van

meer marktwerking binnen de universi-teiten en hogescholen. Bovendien zullen studenten, in plaats van overheidssteun te ontvangen, een lening moeten afslui-ten die ze, indien hun salaris hen daartoe in staat stelt, uiteindelijk in zijn geheel terug moeten betalen.

Klant iS KOninGDe plannen vallen onder de bezuinigin-gen die de nieuwe regering, een coalitie van de Liberal Democrats onder lei-

ding van vicepremier Nick Clegg en de Conservative Party onder leiding van premier David Cameron, onder druk van de economische recessie door wil voeren. En hoewel velen de noodzaak inzien van bezuinigingen, vrezen zowel studenten als onderzoekers en docenten dat het Browne Report niet alleen tot hogere kosten voor de student, maar ook tot lagere kwaliteit van academisch onderwijs zal leiden.Lucy van de Wiel studeerde af in Cultu-ral Analysis aan de UvA en volgt sinds

september de master Film Curating aan het London Consortium in Londen. ‘De meeste universiteiten vragen 3500 pond collegegeld. Een verhoging naar 9000 pond houdt bijna het driedubbele in. En tegenover die veel hogere kosten staat geen hogere kwaliteit, want niet alleen de studenten, maar ook de onderwijsinstel-lingen zelf worden minder gesubsidieerd,’ aldus Van de Wiel.John Sutherland, professor in moderne Engelse literatuur aan University Col-lege London, vreest voor de kwaliteit van het onderwijs wanneer meer markt-werking wordt toegepast. ‘Het verkopen van colleges, in plaats van ze te geven, verandert de aard van de relatie tussen onderwijzend personeel en studenten. De student is klant geworden en, zoals men zegt, de klant heeft altijd gelijk,’ schreef hij 31 november in het Britse dagblad The Guardian.

pOlitieStaatDus komen de studenten in opstand. Een greep uit de leuzen die de demonstraties tot nu toe beheersen: ‘We won’t pay for

Wrange herinneringen aan de Britse klassenmaatschappij‘No ifs, no buts, no education cuts!’ Deze zin wordt sinds weken gescandeerd

in alle universtiteitssteden van het Verenigd Koninkrijk. Studenten bezetten aula’s,

lopen massaal weg uit colleges, bestormen de straten en worden opgepakt. In

Londen zijn het vooral de middelbare scholieren die, vaak zonder toestemming om

überhaupt de schoolbanken te verlaten, matten met de politie. Wat is er aan de

hand? Boukje Cnossen / foto’s Douwe Truijens

Folia 19

banker blunder’, ‘Don’t Con-Dem me to a life of debt’ – een referentie naar de coali-tie – en ‘Fine, I’ll be a stripper’.Op 10 november bestormde een groep van vierenvijftig jongeren de Millbank Tower, hoofdkwartier van de Conserva-tive Party, gooide ramen in en stichtte brand. Sindsdien zijn er ook twee walk-outs georganiseerd, de eerste op 24 en de tweede op 31 november. Hierbij liepen studenten en middelbare scholieren om elf uur ’s ochtends massaal de klassen en collegezalen uit om vervolgens in de straten van hun steden te protesteren. Vooral in Londen, maar ook in Bristol, heeft de politie hierbij veel arrestaties uitgevoerd. Ook werd veelvuldig de ‘ket-tle’- tactiek ingezet, waarbij een groep mensen ingesloten werd en vaak vijf tot negen uur op straat vastgehouden werd zonder voedsel, water of toilet. De meeste demonstranten distantiëren zich van het vandalisme en zien de politie als aanstichter van de grimmige sfeer die de protesten is gaan beheersen. ‘De studen-ten die nu nog gaan protesteren, rekenen er bijna op “gekettled” te worden,’ zegt Lucy van de Wiel. ‘Op 31 november zag ik studenten met dekens naar de demon-stratie lopen, omdat ze ervan uitgingen de rest van de dag vastgehouden te zullen worden in de vrieskou. Veel studenten die een uurtje zouden willen demonstre-ren om hun mening te laten horen, om vervolgens terug naar hun colleges te gaan, durven niet meer te gaan omdat ze bang zijn uren op straat te moeten zitten

onder barre omstandigheden. Ik vind het persoonlijk een eng idee dat de politie je kan registreren als je betrokken bent ge-weest bij een demonstratie, ook al heb je niets gedaan wat strafbaar is. Dat gaat al richting het idee van een politiestaat. Het recht om te protesteren in het Verenigd Koninkrijk is echt maar heel beperkt,’ vindt Van de Wiel.

lUDieK en GeWelDlOOSHet gaat er rustiger aan toe bij de bezet-tingen van de onderwijsinstellingen. Deze zogenaamde sit-ins hebben in de afgelopen week op meer dan vieren-dertig universiteiten en hogescholen plaatsgevonden. Een daarvan is de School of Oriental and African Studies (Soas) in Londen. Thijs Gebrandy, die een bachelor kunstgeschiedenis aan de UvA behaalde, volgt sinds september bij Soas een master History of Art and Acheology. Hij snapt de bezetting van zijn school maar al te goed. ‘Soas heeft veel te verliezen. Niet alleen liggen de onderzoeksgebieden van Soas vooral binnen de geesteswetenschappen, waar de zwaarste klappen zullen vallen, maar ook zijn de studierichtingen zo specifiek dat men het nut er niet van inziet en ze dus wil weg bezuinigen. Ik snap dat goed onderwijs geld waard is, daarom betaal ik 4725 pond collegegeld voor dit academisch jaar. Maar zou het nog hoger worden, dan zou ik het niet kunnen beta-len,’ aldus Gerbrandy.Gerbrandy voelt meer sympathie voor

de aanpak van zijn medestudenten dan die van demonstranten op zoek naar een relletje. ‘Een harde kern van twintig stu-denten houdt de aula van Soas nu al ruim twee weken bezet. Ze nodigen politici uit om lezingen te houden, schrijven brieven naar parlementsleden en dankzij hun centrale plek binnen het gebouw com-municeren ze gemakkelijk met passerende studenten. Door je te manifesteren binnen het gebouw waar je studeert, kun je ook het management onder druk zetten, dat soms andere meningen heeft over de toekomst van hun onderwijsinstelling. Bovendien verloopt alles op een ludieke en geweldloze manier.’

ScHOlierenBehalve de angst voor een levenslange studieschuld of het verlies van belang-rijke wetenschapsgebieden, brengen de dreigende bezuinigen de wrange herin-nering aan de oude Britse klassenmaat-schappij naar boven. New Labour, het politieke denken dat hoogtij vierde onder Tony Blair, verruilde de klassenstrijd voor vraagstukken over een multiculturele samenleving. Nu echter de ‘lower middle-class’ te arm dreigt te worden om hun kinderen te kunnen laten studeren, is het begrijpelijk dat er ook steeds meer mid-delbare scholieren naar de demonstraties komen. Zij zijn immers degenen voor wie de nieuwe collegegelden zullen gaan gelden. ‘Wij zijn Sixth Formers’, zeggen een aantal jongeren van de Hampstead School in Londen, daarmee aangevend

dat zij niet meer onder de leerplicht vallen en dus vrij zijn om naar de protesten te komen. ‘We moesten in de kleine pauze vertrekken, zodat de lagere klassen niet in de verleiding zouden komen om mee te gaan,’ zeggen ze tijdens de demonstratie van 31 november in Londen.Maar wie die bewuste middag goed rond heeft gekeken op Trafalgar Square, zag dat de meerderheid van de aanwezigen nog gewoon onder de leerplicht valt. Ondanks dat zij geen lid zijn van Student Unions, de universitaire organisaties die van oudsher het grootste aandeel hebben in de organisatie en bekendmaking van studentenprotesten, hebben de plannen hen toch gemakkelijk kunnen bereiken. De inzet van sociale media zijn hierin van groot belang. Facebook kent de pagina ‘National Walkout and Day of Protest Against Tuition Fees’, waarop meer dan 27.000 mensen aangaven mee te zullen doen aan de demonstraties van 24 novem-ber. Ook werd er tijdens de demonstraties van 31 november, die vrijwel direct door de politie uiteen gedreven werd onder-weg naar de Houses of Parliament, volop getwitterd. Hierdoor konden mensen met een mobiele telefoon met internet-verbinding gemakkelijk zien waar andere demonstranten zich bevonden, om zich zo opnieuw aan te kunnen sluiten. De jongste generatie heeft in de via internet georganiseerde protesten een middel gevonden om even hun stem te laten horen. Om daarna maar weer terug naar de schoolbanken te gaan. yyy

20 Folia

‘Als klein meisje mocht ik samen met mijn beste vriendinnetje mee op pad met Marga van Praag. Zij was toen net

begonnen bij het Jeugdjournaal en wij gingen mee op reportage. Ik vond het helemaal geweldig en op dat moment wist ik dat ik verslaggever wilde worden. Een tijdje heb ik nog gespeeld met de gedachte om dat bij de televisie te doen, maar schrijven bleek toch meer bij me te passen. Na de middelbare school wist ik dus dat ik in de journalistiek terecht wilde komen. Ik wilde graag een universitaire studie doen en ik hield erg van taal en literatuur. Ik koos voor Nederlands in Amsterdam omdat daar alle grote kranten

zaten. De UvA oefende grote aantrek-kingskracht op mij uit, vanwege de stad en de centrale ligging van de faculteiten.Ik was een serieuze student: toegewijd en altijd goed voorbereid. Dat kwam deels omdat ik mijn studie heel leuk vond. Ik heb nooit met tegenzin een boek openge-slagen. In mijn keuzeruimte volgde ik veel geschiedenisvakken en lange tijd twijfelde ik of ik daar niet meer mee wilde doen. Uiteindelijk houd ik me in mijn werk zowel met taal als geschiedenis bezig. Zo beschrijf ik in mijn boek En zij die na ons komen aan de hand van drie families hoe het leven in Nederland de afgelopen eeuw is veranderd.Naast mijn studie had ik een vrij tijdro-vende bijbaan als model. Ik was veel op

reis en bereidde op hotelkamers tenta-mens voor of zat met een stapel boeken in de bus.In Amsterdam had ik niet veel tijd over voor een druk studentenleven. In mijn laatste paar jaar ben ik wel bij zeilvereni-ging Orionis gegaan, maar daar kwam ik eigenlijk alleen in het voorjaar tijdens wat zeilweekenden. Ik heb ook nog een keer in een commissie gezeten, maar dat mag eigenlijk geen naam hebben. Het echte verenigingsleven is aan mij voorbijgegaan.In het laatste jaar van mijn studie heb ik stage gelopen bij weekblad De Groene Amsterdammer. Ik vond het heel leuk en heel spannend om daar op de redactie mee te lopen. Ik zal nooit mijn eerste opdracht vergeten: ik werd erop uitge-stuurd om een reportage te maken over de klaphekjes in de metro. Ik ben nog nooit zo zenuwachtig geweest. Uiteindelijk viel het reuze mee en heb ik een geweldige tijd gehad. Bovendien was de toenmalige hoofdredacteur Martin van Amerongen

een fantastische leermeester. Na mijn afstuderen merkte ik dat het voor een beginnend journalist best moeilijk is om ergens aan de bak te komen en heb ik me ingeschreven voor de Postacademische Dagblad Opleiding Journalistiek (PDOJ) in Rotterdam. Die opleiding is opgezet door een aantal grote kranten en is een soort kweekvijver voor jonge journalisten. Je krijgt geen garantie, maar maakt wel een veel grotere kans op een werkplek bij een krant. Ik werd toegelaten, kwam als stagiair bij Het Parool terecht en kreeg daar een contract aangeboden. Toen was de Erasmus Universiteit nog een van de weinige plekken waar je op wetenschap-pelijk niveau journalistieke vakken kon volgen. Tegenwoordig kan het ook aan andere universiteiten, waaronder de UvA. Dat is fijn voor studenten, maar het maakt het tegelijkertijd nog moeilijker om ergens aan de slag te kunnen. Er komen steeds meer hoogopgeleide journalisten op de arbeidsmarkt.’ yyy

Ze studeerde Nederlands en journalistiek en werd

verslaggever en schrijfster: Truska Bast. Julie de Graaf

bul1995truska bast

leeftijd: 40 (geboren op 29 januari 1970)

beroep: Journalist en schrijver van En zij die na ons komen

Studie: Nederlands, afstudeerrichting taalbeheersing. En Postacademische Dagblad Opleiding Journalistiek aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam.

afgestudeerd: 1995

college: ‘Ik vond het geweldig om bij het vak retorica te ontdekken dat een eeuwenoude argumentatietheorie nu nog steeds geldt. Daarnaast heb ik veel gehad aan de colleges taalbeheersing van Frans van Eemeren en Rob Grooten-dorst. Wat ik ook heel leuk vond was het vak historische letterkunde.’

Uva-plek: De bibliotheek in het P.C. Hoofthuis. ‘Aan de kant van de Spui-straat, daar zaten de neerlandici.’

café: ‘Ik kwam ontzettend weinig in cafés, maar kwam wel in Zeezicht voor de appeltaart. Ik ging wel af en toe uit in clubs zoals de RoXY en Odeon.’

afknapper: ‘Geen enkele. Ik ben heel soepel door mijn studie gerold. Alles was goed georganiseerd bij Nederlands en het was een ontzettend leuke vakgroep.’

foto Bob Bronshoff

Liefde voor taal en stad

het beste etenFen is uit

Marten ToonderHarrie Vorstdocent psychologische methoden

Muziek: ‘Vivaldi, dat is vrolijk, virtuoos, gevarieerd. In het bijzonder de fagotconcerten, poppopoppopopoppo, waarmee ik elke ochtend wakker wordt. Je staat met liefde op.’

film: ‘The Great Dance: a Hunter’s Story. Een documen-taire over bosjesmannen in de Kalahariwoestijn. Ze staan met één been in de tijd van dertigduizend jaar geleden en met het andere been in de moderne tijd van gympen en recorders. Het zijn fabelachtige spoorzoekers, het lijkt wel Arendsoog en Witte Veder. Als het regent huppelen de dieren. Die danspasjes doen ze via de sporen na. “Trac-king is like dancing.” Ze blijven ook voortdurend leren van het spoorzoeken. Het is eigenlijk wetenschap.’

boek: ‘Tom Poes en Heer Bommel van Marten Toonder. Spannende cliffhangers, een originele taal en karakters met eigen uitdrukkingen. Mijn favoriet is schilder Terpen Tijn. Hij gaat totaal op in zijn kunst, maar kan zijn werk moeilijk uitleggen. “Eh... dinges. Vat je makker?” Ik heb mijn bv “Testdinges” naar hem vernoemd.’

Kunst: ‘Jeroen Bosch, de middeleeuwse schilder. Toen de kerk een beetje fascistisch was, had hij de moed de mens in al zijn lulligheden en slechtheid uit te beelden. Ik ben katholiek opgevoed in de brave vijftiger jaren. Je zag een roze wereld en had moeite te accepteren dat er ook booswichten bestaan.’

afknapper: ‘Een avondje tv-kijken: geen niveau, ondui-delijke programmering. Er zou een zender moeten zijn voor mijn soort, die wetenschap en kunst uitgelegd wil krijgen. Hoe zit het nou met de opwarming van de aarde? Ik wil elke dag bij deze discussie zijn.’

Humor: ‘Humor op straat: de in een split second ge-maakte grap. Mijn vrouw had in haar tas een roos met weinig blaadjes. Een man zei: “U bent zeker kampioen kale rozenkwekers.” Het is de schoonheid van het geniale. Dat ontbreekt vaak aan vooraf bedachte humor.’

tv: ‘De allereerste soap: Peyton Place. Een serie over een doorsneefamilie: trouwpartijen, roddels. Dat het over niks ging, was verbijsterend. Je keek toen, begin jaren zestig, tv omdat er iets bijzonders gebeurde: de koningin reed uit.’

Hebbeding: ‘Alles wat met kennisopslag te maken heeft: encyclopedieën, diskettes die ik niet meer gebruik, USB-sticks. Het komt omdat ik een alleswetende intellectueel wil zijn, maar ik heb door een slecht geheugen de kennis niet uit het hoofd beschikbaar.’

Stokje: ‘Ik geef het stokje aan student psychologie Jakob Lobbrecht die mij op de gang vriendelijk gedag zei en toen voor deze rubriek is uitgepikt.’ yyy Hans van Vinkeveen

Gebrek aan creativiteitGezeefdMelkweg

Ik ben best goed in alles wat ik doe. Dat komt omdat ik de dingen waar ik niet goed in ben (gaten boren, knopen aanzetten, dansen, mijn geduld bewaren en respect opbrengen voor andermans mening. Onder andere.) simpelweg uitbesteed. Mijn argument: het is nu een-maal leuker om iets doen waar je goed in bent, dan om erachter te komen dat je niet alleen een nieuwe knoop maar ook een stuk mouw aan je broek hebt vastgenaaid. Bovendien is het nogal afgrijselijk om naar iemand te kijken die, ondanks een evident gebrek aan talent, toch heel hard blijft proberen.Dat vond mijn moeder ook, toen ze mij en mijn zusje medio 1990 ophaalde van klei- en knutselinstituut De Beeldenaar. Lastig, omdat het ook die bewuste dag weer niet te ontkennen viel dat mijn zusje de tekenopdracht (‘teken een wild dier’) een stuk creatiever had ingevuld dan ik. (Een groengele hoofdluis met slagtanden en een ooglapje vs. een tijger = heel erg 1-0.) Ook uit eerdere tekeningen van mijn hand was weliswaar een hoge mate van rationaliteit en een betrouwbaar observatievermo-gen, doch vooral een gebrek aan creativiteit gebleken.‘Je hoeft niet naar De Beeldenaar, hoor,’ probeerde mijn moeder in de auto. Gevolgd door een ‘misschien is ballet wel wat?’ toen ik ’s avonds in bed lag.Mij heeft dat geen complex opgeleverd, en wel een waardevol inzicht: blijf niet ploeteren op wat je niet kunt, maar zoek door tot je iets vindt waarin je een beetje uit-blinkt.Dat was in mijn geval overigens geen ballet. Maar dat maakt niet uit, want er zijn een heleboel mensen die wel sierlijk bewegen. Zoals er ook een heleboel mensen zijn die, net als mijn zusje, prachtige tekeningen kunnen ma-ken.En niets fijner dan kijken naar mensen die iets wel goed kunnen.In 2010 viert de Melkweg haar veertigjarige bestaan. In de eerste vijftien jaar daarvan drukte de Melkweg zelf haar affiches in een eigen drukkerij. Door de eigenzin-nige, talentvolle ontwerpen en de vernieuwende technie-ken vormt de verzameling van deze affiches een mooie weergave van de culturele tijdsgeest. yyy Fen Verstappen

Gezeefd, 1970-1985. Expositie van affiches uit de eerste 15 jaar van de Melkweglocaties. Van 10 december t/m 23 januari te zien in Melkweg Mediaroom, Zwarte Muur Melkweg Café, trappenhuis Cinema/TheaterMelkweg. Adres: Lijnbaansgracht 234 A, open op wo t/m zo, 13.00 uur tot 18.00 uur en voor bezoekers van theater en cinema. Toegang is gratis.

Eten, drinken en quizzencafé parckOvertoom 428

Ooit een eenvoudige buurtkroeg, inmiddels een café dat bezoekers uit de wijde omgeving trekt. Parck ligt even voorbij de Jan Pieter Heijestraat aan de Overtoom, op de hoek met de Staringstraat. Een ruime zaak: achterin een ouderwets biljart, voorin een lange bar en de tafeltjes langs het raam. Een prettige plek om wat te drinken en te eten.

Het café ademt de sfeer van een bruine kroeg, maar is dat absoluut niet. De muziek is gevarieerd, het publiek is jong en de drankkaart is uitgebreid. Er is een ruime keuze aan bier – Brand, Heineken en La Chouffe van de tap en het hippe Vedett op de fles – wijn en cocktails. Het blijft een kroeg, dus nemen we een Chouffe en een glaasje droge witte wijn en wat brood met aioli om de ergste trek te stillen.

In korte tijd heeft Parck een grote schare fans verworven met de in de buurt als ‘quiz night’ bekendstaande avond. Elke maandagavond schuiven bezoekers uit binnen- en buitenland in teams aan om een avond lang triviant-vragen te beantwoorden. Tot in de wijde omtrek praten bezoekers over het avondje eten, drinken en quizzen.

De kaart bestaat uit kleine hapjes, tapas, van kaas tot saté en truffelbitterballen. Wij gaan voor de maaltijd van twaalf euro vijftig: de Parckburger – volgens de uitbaters nu al beroemd. Het vlees komt, zo wordt vermeld op de kaart, van Ierse Herefordkoeien, het broodje is belegd met aioli, bacon, kaas, tomaat en wat rode uienringen. Niets bijzonders, tot ons gevraagd wordt wat voor soort patat we erbij willen. Franse, zoete of Parmezaanse truffelpatat?

Het personeel is vriendelijk en attent. De serveerster con-troleert regelmatig of we nog wat willen drinken, maar het meisje wordt geen enkel moment opdringerig. Het tekent de sfeer van Parck, die aangenaam en ontspannen is. Dat er een kat rondloopt, die zo nu en dan ligt uit te rusten op de bar, past helemaal in het beeld.

De hamburger wordt snel geserveerd. Het vlees is warm, het broodje een beetje droog. De hamburger smaakt goed, maar beroemd moet-ie wat ons betreft nog worden. De concurrentie op het gebied van hamburgers is inmid-dels groot (Zouk, Proust en De Roeter om maar enkele kroegen te noemen). En de patat? Dat werd een hele veilige keuze: Franse frietjes. En die smaakten uitstekend. yyy Jeff Pinkster

eten: goedprijs: gemiddeldlet op: maandagavond quizavond

Folia 21

attentieIn het gezamenlijke eindejaarsnummer van Folia en Havana, het blad van de Hoge-school van Amsterdam, dat op 15 december verschijnt zullen géén annonces worden opgenomen. Het eerste nummer van Folia in 2011, Folia 16, wordt verspreid op woensdag 12 januari.

KerStMiSStudentenkoor Amsterdam zingt za. 18 december o.l.v. Servaas Schreuders de Misa Criolla en Navidad Nuestra van Ramirez en werken van Rachmaninov. 20.15 uur Mozes en Aäronkerk. Vrijwillige bijdrage. www.studentenkooramsterdam.nl

De avond voor KerstmisVoorganger: Huub Oosterhuis24 dec. – 19.30 en 22.00 uurKaarten: www.studentenekklesia.nl

Kerstavond in het Concertgebouw op vrijdag 24 december. Zing mee met twee grote mannenkoren! Je bent van harte welkom! De deuren gaan open om 19.30 uur, aanvang om 20.00 uur. Kom zingen en geniet van de muziek en samenzang! Laat je inspireren door het bijzondere kerstverhaal vertaald naar het heden door dominee Koos Staat. Meer informatie: www.dmbamsterdam.nl Gratis toegang

cUltUUrZina Platform zoekt stagiair (m/v) Dramatur-gie/Research per 3 jan t/m 20 juli 2011. Zina (o.l.v. Adelheid Roosen) duikt v.a. begin januari weer de wijken in en verzamelt verhalen voor een reeks nieuwe voorstellingen in juni en juli. Dit samenwerkingsproject met De Veenfabriek (o.l.v. Paul Koek) vindt plaats in Amsterdam en Leiden. De stagiair/e draagt bij aan het ontwik-kelen van de verhaallijnen van de voorstelling door het opzoeken en interviewen van wijkbe-woners. Reacties: info@zinaplatform.nl

Zondag naar de kerk?www.studentenekklesia.nl11.00 uur - De Rode HoedKeizersgracht 102 - Amsterdam

USc SpOrtOpleiding• Aerobics Instructor BasicAltijd al aerobicsinstructor willen worden? Meld je dan uiterlijk 17 december aan voor de Aerobics Instructor Basic-opleiding die het USC i.s.m. het ESG vanaf 5 januari verzorgt.Studenten betalen € 299. Check www.usc.uva.nl > USC Opleidingen.

Cursussen• Snowboard- & skicursusOok voor een cursus skiën of snowboarden kom je naar het USC. 4 januari a.s. starten de cursussen (3 lessen van 1 uur) die worden gegeven op de indoorskibaan van Ski-Inn.Beginners en gevorderden kunnen tegelijker-tijd lessen. Studentenprijs skicursus € 36.• SquashVanaf 3 januari kan je bij sportcentrum Universum terecht voor korte (3 lessen) introductiecursussen squash. Vanaf 31 januari starten er cursussen van 9 lessen. De introductiecursus kost studenten € 18,50 / UvA-medew. € 36,50, voor een cursus van 9 lessen betaal je € 56 / € 110. Ook kun je los of

vast een baan huren in Universum.• SchaatsenTijd om je ijzers onder te binden! Je kunt deelnemen aan de schaatstrainingen van USC, Skits en SVU. Schaatsen is een techni-sche en fysieke uitdaging van de eerste orde; sporten in de buitenlucht het beste wat je ’s winters kan overkomen. Nooit geschaatst? Begin nu! Kun je het al? Het kan altijd beter! Het schaatsseizoen loopt t/m 27 maart 2011.• Beginnerscursus karate 10 weken voor € 40 (niet-studenten € 55), 3x per week ma., wo., za. Start 10 januari 18.30-20.00 uur, Palmstraat 13 (Jordaan). www.skca.org, info@skca.org, 06 5326 7504.

Advies• Over conditieHeb je altijd al willen weten hoe je er conditi-oneel voor staat? Doe dan een sportlabtest in het USC-sportlab. De uitgebreide test bestaat uit de Maximaaltest (VO2max, anaerobe drempel) en de Wingate-test (anaerobe capaciteit). De test wordt gevolgd door een deskundig en gericht advies over eventuele trainingsaanpassingen. Studentenprijs uitge-breide sportlabtest € 55,50.• Over voedingTroubles met je gewicht? De diëtisten van USC Voedingsadvies kunnen je gericht advise-ren. Deze voedingsadviezen zijn zinvol als je overgewicht, ondergewicht of een eetprobleem hebt. Ook bij aandoeningen als diabetes, voedselovergevoeligheid of darmklachten is het verstandig om je eetpatroon eens met een diëtist te bespreken. En als je veel sport en aan wedstrijden meedoet, dan helpt goede voeding om zo goed mogelijk te presteren en te herstellen. Elke donderdag van 16.00 tot 17.00 uur is er een gratis inloopuur op sportcentrum Universum. Een consult boeken kan natuurlijk ook, via tel. 020 525 8954.

StUDent & StUDerenOp zoek naar een spannende minor? Verken de creatieve kanten van het web! Speciaal voor FGw en FMG. 1. Inleiding Game program-ming, 2. Zoekmachines, 3. Human centered multimedia, 4. Mens-computer-interactie, 5. Bouwen en analyseren van sociale netwerken. De vakken zijn ook los te volgen. Geen pro-grammeerervaring vereist. Vanaf januari 2011. Informatie: www.ccct.uva.nl. UvA, Center for Creation, Content and Technology.

WOnenIets te verhuizen? Dáár heb ik voor gestu-deerd! Alle maten bussen en verhuismannen, vanaf € 45. Wij takelen (touw en blok); tevens interlokaal. Bel Taco: 06 4486 4390; www.vrachttaxi.nl

DiVerSenLocatie gezocht voor een Oud en Nieuw-feestje dit jaar (Centrum van Amsterdam). Vergoeding € 300. Een ruimte waar min. 75 personen in kunnen, ergens in of vlakbij het A’dam centrum. Het kan elke vorm van ruimte zijn (atelier / kelder / woning / etc.). Uiteraard zorgen we er voor dat alles op 1 ja-nuari netjes is opgeruimd en schoongemaakt. Een ruimte leeghalen voorafgaand aan het feest behoort tot de mogelijkheden. Als je denkt een geschikte ruimte te hebben, dan reacties graag naar: izeberg@hotmail.com

Gestresst? Gediplomeerd masseur (diploma 1992) geeft massages in Jordaan. 06 4415 3099.

annoncesAnnonces zijn advertenties zonder winstoogmerk, bestemd voor de particuliere aanbieder.Annonces kunnen worden geplaatst in Folia en op de website www.folia.nl. Zie voor informatieover het aanbieden en de tarieven www.folia.nl – weekblad – Annonces.

22 Folia

Workshops & trainingen 2010

aangepaste openingstijden december 2010

Studenten Services is er voor studenten, afgestudeerden en promovendi van de UvA en HvA.Binnengasthuisstraat 9, 1012 ZA Amsterdam

www.uva.nl/studentenservices

Studenten Services

de stapel te lijf; studievaardigheden - 9 dec. van 09.30 - 13.00 uurStuderen aan de universiteit betekent ook: je door grote stapels boeken, verslagen en syllabi heen werken. Heb jij moeite met deze stapel en met het omgaan met literatuur, volg dan deze workshop. Je leert hoe je de leerstof kunt benaderen en hoe je zorgt dat het geleerde ook blijft hangen.

aan de slag - iedere donderdag van 17.00 - 18.00 uurKorte workshop waarin we elke week met een ander thema gaan oefenen. Thema’s die aan de orde komen: mindmappen, plannen, concentreren, kiezen, formuleren en spellen, minfullness, masterkeuze, motivatieverhogen, promoveren en ontspannen het tentamen in.

Meer informatie over deze workshops en trainingen en inschrijven via:www.uva.nl/trainingscentrum

In december heeft het Service & Informatiecentrum aangepaste openingstijden:

donderdag 16 december 2010: Telefonisch zijn we bereikbaar van 09.00 tot 12.00 uur via 020-525 8080 De balie van het Service & Informatiecentrum is geopend van 10.00 tot 11.30 uurOp vrijdag 17 december ontvangen we studenten en andere bezoekers weer tijdens de normale openingstijden.

openingstijden kerst- en oud & nieuWperiode 2010:De Universiteit van Amsterdam, en als zodanig ook het Service & Informatiecentrum, is vanwege kerst en Oud & Nieuw gesloten op vrijdag 24 december 2010 vanaf 16.00 uur.

Op maandag 3 januari 2011 is het Service & Informatiecentrum weer geopend en telefonisch bereikbaar tijdens de normale openingstijden.

Meer informatie over deze workshop vind je op:www.uva.nl/studentenservices

documentaireWo 08/12 20.00 uur Ingando: when enemies returnAfter more than 12 years in exile, a growing number of Hutus are now returning home to Rwanda. Before they are allowed back to Rwanda as civilians, they are all required to pass through an Ingando (transit) camp. students free, e 5,- all others

documentairedo 09/12 20.00 uur Exit to beachThe idyllic seaside resort of Brighton (UK) is for many Brits a place of escape: a short break during the summer or just a weekend soaked in alcohol. But in the winter time, when darkness falls on the quiet terraced streets, a seedier side to the city emerges. students free, e 5,- all others

muziek, theaterdo 09/12 20.30 uurCREA Open PodiumEen afwisselende avond met singer songwri-ters, stand-up comedians, theatermakers en cabaretiers. Deze maand met o.a. singer song-writer Saskia en Ik en stand-up comedians Eric van der Woude en Mustafa Donmez. toegang gratis

cabaretVr 10/12 en za 11/12 20.30 uurGoedkoop CabaretVoor e 6,99 zie je drie beginnende profes-sionals die een half uur van hun programma try-outen. Met op vrijdag Jelle Kuiper, Rene van Meurs en Liesbeth en Sophie, en op zaterdag o.a. Jochen en Peter Pannekoek. toegang e 7,-

Lezingma 13/12 20.00 uurAuthenticiteit in mediastudies‘Vooral jezelf blijven’ krijgen de kandidaten van televisietalentenjachten als Idols en Voice of Holland mee, om daarna omgebouwd te wor-den tot het massaproduct ‘popster’. Authentici-teit als intrinsieke waarde bestaat dan ook niet binnen de commerciële popcultuur. En toch is authenticiteit essentieel voor de manier waarop gebruikers popcultuur beleven en waarderen. studenten gratis, e 5,- alle anderen

mastercLassdi 14/12 19.30 uur Masterclass retorica (5)De retorica is ooit ontstaan in de rechtbanken van het oude Athene. Topadvocaat en voorma-lig acteur Richard Korver gaat in op het belang van een goed pleidooi in de rechtbank. studenten gratis, e 5,- alle anderen

Lezingdi 14/12 20.00 uurSchelling: systeem en vrijheid Schelling schiep een metafysica waarin hij een tegenstelling probeert op te lossen: enerzijds vormt de wereld een systeem waarin voor vrijheid geen plaats is; anderzijds ervaren we in onszelf een morele verplichting die al-leen realiteit kan krijgen als we wel vrij zijn ons eigen handelen te kiezen. studenten gratis, e 5,- alle anderen

Meer informatie over de CREA agenda: www.crea.uva.nl

het cultureel studentencentrum van UvA & HvA

amsterdam bright cityDO 09/12, 16.00 uurFemke Halsema in Filosofie op de ZuidasFilosoof Ad Verbrugge in gesprek met partijlei-der van GroenLinks, Femke Halsema, over de nieuwe linkse koers die zij vertegenwoordigt.

De balieDI 14/12, 20.30 uurAnd Justice For ALL: Game OverAlle aspecten van het internationaal recht ko-men aan bod, de nadruk ligt op digitale rechten. In samenwerking met Bits of Freedom.

felix MeritisVR 10/12, 19.30 uurOverheid als black boxOver de praktijken waarmee de Nederlandse overheid fundamentele burgerrechten aantast.

ObaDO 09/12, 17.00 uurSociale media: zorg of zegen voor het verhaal?Debat in het kader van de uitreiking van Het Vergeten Verhaal, een project over de blinde vlekken van de journalistiek.

pakhuis de zwijgerMA 13/12, 20.00 uurWomen Inc.Talkshow over de kansen van Turkse en Marok-kaanse vrouwen in Nederland.

rode HoedWO 08/12, 20.00 uurTwintig over twintig: man vs. vrouwOnder leiding van Arie Boomsma bespreekt een panel van twintig twintigers de positie van man-nen en vrouwen in hun generatie.

tropenmuseumZO 12/12, 14.00 uur100 jaar Chinezen in Nederland: qi in kloosters en tempelsProfessor Chinese geschiedenis Barend ter Haar laat zien hoe Chinezen hun qi (levenskracht) zoeken in kloosters en tempels.

U organiseert een lezing of debat en wilt daarmee graag op deze pagina staan? Stuur een mailtje naar folialezing@gmail.com onder ver-melding van ‘Aanmelding lezingenladder’. Voor adressen zie www.folia.nl/lezingenladder.

lezingen-ladder

Interuniversitair college

Israelische buitenlandse politiekWoensdagochtenden 12 januari – 23 maart 2011, 10:00-12.30u* Studenten kunnen studiepunten voor het college krijgen *

Onderwerpen: Geschiedenis van Israel · Politieke ontwikkelingen sinds 1948 · De Arabische perceptie van het Israelische buitenlandse beleid · Internationaal terrorisme en de juridische (on)mogelijkheden · De rol van internationale organisaties · Israel en Nederland · Europa en Israel · Israel en het internationaal recht · Amerika en Israel · De bewapening · Vredesopties.

Door: Academici en Midden-Oosten deskundigen.

Plaats: Rabin Centrum voor Cultuur en Educatie, Jagerstraat 4, Den Haag

Opgave en inlichtingen: T 070-3646862 | E cidi@cidi.nl | W www.cidi.nl

Ben jij een High Potential?Kies dan de kortste weg naar de top!

www.dekortstewegnaardetop.nl

BestGraduates Law wordt georganiseerd in samenwerking met onderstaande topkantoren

BestGraduates wordt georganiseerd in samenwerking met onderstaande topwerkgevers

BestGraduates is een activiteit van onderdeel van de

Buitenwerkpl a ats amsterdam

w w w.Buitenwerkpl a ats.nl

Mail nu voor een gratis proefdag in fo @

Buitenwerkpl a ats.nl en kom genieten van de open en productieve werk sfeer! DUWO HEEFT

EEN PAAR LEUKE WONINGEN IN DE VERKOOP.

ZOEK JE EEN STARTERS-WONING?!

Kijk op www.duwo.nl

Naamloos-4 1 07-11-2008 08:56:48

folia 101210.indd 2 02-12-2010 15:58:07

Interuniversitair college

Israelische buitenlandse politiekWoensdagochtenden 12 januari – 23 maart 2011, 10:00-12.30u* Studenten kunnen studiepunten voor het college krijgen *

Onderwerpen: Geschiedenis van Israel · Politieke ontwikkelingen sinds 1948 · De Arabische perceptie van het Israelische buitenlandse beleid · Internationaal terrorisme en de juridische (on)mogelijkheden · De rol van internationale organisaties · Israel en Nederland · Europa en Israel · Israel en het internationaal recht · Amerika en Israel · De bewapening · Vredesopties.

Door: Academici en Midden-Oosten deskundigen.

Plaats: Rabin Centrum voor Cultuur en Educatie, Jagerstraat 4, Den Haag

Opgave en inlichtingen: T 070-3646862 | E cidi@cidi.nl | W www.cidi.nl

Ben jij een High Potential?Kies dan de kortste weg naar de top!

www.dekortstewegnaardetop.nl

BestGraduates Law wordt georganiseerd in samenwerking met onderstaande topkantoren

BestGraduates wordt georganiseerd in samenwerking met onderstaande topwerkgevers

BestGraduates is een activiteit van onderdeel van de

Buitenwerkpl a ats amsterdam

w w w.Buitenwerkpl a ats.nl

Mail nu voor een gratis proefdag in fo @

Buitenwerkpl a ats.nl en kom genieten van de open en productieve werk sfeer! DUWO HEEFT

EEN PAAR LEUKE WONINGEN IN DE VERKOOP.

ZOEK JE EEN STARTERS-WONING?!

Kijk op www.duwo.nl

Naamloos-4 1 07-11-2008 08:56:48

folia 101210.indd 2 02-12-2010 15:58:07

Interuniversitair college

Israelische buitenlandse politiekWoensdagochtenden 12 januari – 23 maart 2011, 10:00-12.30u* Studenten kunnen studiepunten voor het college krijgen *

Onderwerpen: Geschiedenis van Israel · Politieke ontwikkelingen sinds 1948 · De Arabische perceptie van het Israelische buitenlandse beleid · Internationaal terrorisme en de juridische (on)mogelijkheden · De rol van internationale organisaties · Israel en Nederland · Europa en Israel · Israel en het internationaal recht · Amerika en Israel · De bewapening · Vredesopties.

Door: Academici en Midden-Oosten deskundigen.

Plaats: Rabin Centrum voor Cultuur en Educatie, Jagerstraat 4, Den Haag

Opgave en inlichtingen: T 070-3646862 | E cidi@cidi.nl | W www.cidi.nl

Ben jij een High Potential?Kies dan de kortste weg naar de top!

www.dekortstewegnaardetop.nl

BestGraduates Law wordt georganiseerd in samenwerking met onderstaande topkantoren

BestGraduates wordt georganiseerd in samenwerking met onderstaande topwerkgevers

BestGraduates is een activiteit van onderdeel van de

Buitenwerkpl a ats amsterdam

w w w.Buitenwerkpl a ats.nl

Mail nu voor een gratis proefdag in fo @

Buitenwerkpl a ats.nl en kom genieten van de open en productieve werk sfeer! DUWO HEEFT

EEN PAAR LEUKE WONINGEN IN DE VERKOOP.

ZOEK JE EEN STARTERS-WONING?!

Kijk op www.duwo.nl

Naamloos-4 1 07-11-2008 08:56:48

folia 101210.indd 2 02-12-2010 15:58:07

Folia 23

overigens

Sjoerd repping: ‘Een lastercampagne gaat misschien wat ver, maar WikiLeaks is wat mij betreft zeker de grens overgegaan van wat goede journalistiek is. Als ik be-paalde dingen van iemand vind, dan zal ik die ook niet altijd ongezouten in iemands gezicht zeggen, simpelweg omdat dat niet nodig is en omdat het maar een stukje van de waarheid betreft. Diplomatie is het gewogen gemiddelde van vele details en discussies. Dat betekent dat er niet één mening centraal staat, maar dat er zorgvuldig wordt nagedacht welke positie wordt ingenomen en waarom. Nu liggen er details van strategieën op tafel door de documenten van WikiLeaks. Dat is geen accurate afspiegeling van wat het uitein-delijke beleid van de VS of andere landen is. Transparantie is goed, maar wereld-wijde transparantie op een manier zoals WikiLeaks dat promoot is onmogelijk en

onwenselijk. Dat zou betekenen dat we de hele dag bezig zijn met de kleinste details en de hoofdlijnen vergeten. Dat gebeurt al gedeeltelijk door gebruik van media als Twitter door bijvoorbeeld politici: een ontwikkeling die ik met lede ogen aanzie.’

claes de Vreese: ‘Wat WikiLeaks doet is geen lastercampagne, want het is niet gericht op het in een kwaad daglicht zetten van een bepaalde groep. Ook is het geen traditionele journalistiek, want het is geen afgebakend verhaal dat de organisatie probeert te vertellen. Dit is een unieke vorm van lekken. In het verleden was lekken altijd onderdeel van een bestaand verhaal, hier wordt geschoten op alles wat beweegt. Het is dan ook de vraag of deze organisatie, die onder zoveel druk staat, de capaciteit wel heeft om zorgvuldig met alle informatie om te gaan. Er wordt veel scha-

delijke informatie naar buiten gebracht, en hoewel dat op zichzelf niet slecht is, schiet WikiLeaks zijn doel volledig voorbij wan-neer ze niet in staat is informatie goed te checken. De organisatie heeft hoge idealen over het algemeen toegankelijk maken van informatie, maar voorlopig zie ik ze meer als ongeleid projectiel. Een organisatie die ook moet oppassen dat ze zelf niet door andere partijen wordt gebruikt.’

beate roessler: ‘Niet mee eens. Er bestaat een grens tussen roddel en voor-lichting, ook goede onderzoeksjournalisten weten die niet altijd te bepalen. Dat moet niet tot gevolg hebben dat er daarom geen informatie naar buiten komt. Wat mij betreft liever meer dan minder. Hoewel het voor een democratie van belang is om een vertrouwelijke ruimte te hebben waarin diplomatieke informatie kan worden uitge-

wisseld en ik niet hoef te weten hoe wereld-leiders elkaar classificeren, zit er genoeg informatie tussen waarvan het goed is dat die openbaar wordt gemaakt. Bovendien was de vertrouwelijke informatie toeganke-lijk voor ruim 800.000 mensen, het is een verrassing dat nu pas zo veel informatie is gelekt. Dat degene die de documenten daadwerkelijk lekt strafbaar is, lijkt me niet meer dan logisch, maar ik vind het belachelijk dat iedereen zich stort op Julian Assange. Het gaat niet om de persoon die het woord voert van een organisatie, het gaat om de organisatie zelf. WikiLeaks doet het juist prima, want informatie zoals over de oorlogsmisdaden die de VS pleegden in Irak, daar zou de wereld meer van moeten weten.’ yyy Luuk Heezen

Wat WikiLeaks doet met het naar buiten brengen van zo veel vertrouwelijke informatie is geen journalistiek meer, maar een lastercampagne.

Sjoerd reppinghoogleraar

voortplantingsbiologie

claes de Vreesehoogleraar politieke communicatie

beate roesslerhoogleraar wijsbegeerte

‘De toekomst is begonnen’, klinkt het profetisch. De toekomst is vol metadata, knowledge on demand en meer toekomst-ige onderwerpen. Bij de discussie in het PC-Hoofthuis over de Toekomstige Universiteitsbibiliotheek was het vijftal aanwezige studenten misschien nog wel het meest uit de tijd. Voor de PowerPoint-presentators leek de zaak ‘Het Boek’ twintig Office-versies geleden al te zijn uitgemaakt.Informatie is digitaal. Daarom is de toe-komst zonder boeken. Studenten willen namelijk studieplekken, computers en nog meer computers en daar kunnen ze die digitale informatie dan uithalen. De bieb van 2025 is een plek van connecties in plaats van collecties, met in het midden de heilige dienaar van 1,5 biljoen gigabyte. Al-les altijd laatste druk. De bibliotheek wordt, let op, een ‘facilitheek’, en in zo’n kale tent zijn boeken gelijk eierdozen – goed voor de akoestiek.Menig student zal zich verheugen op die faciliteiten, maar ik ken er geen die daar-

door boeken al overbodig acht. Volgens bibliotheekdirecteur Nol Verhagen hoeven studenten niet bang te zijn dat de boeken zullen verdwijnen: boeken verdwijnen na-melijk niet vanzelf. Ze worden verplaatst. Vrachtladingen van die ouwe zooi liggen er al in Zuidoost. Twintig kilometer boeken-plank die de UB niet meer hoeft te huren bij het CvB. Die boeken kun je opvragen en dan liggen ze een paar nachtjes later in de rode Enterprise op het Singel. De toekomst was toch al begonnen! Opletten.Klopt, boeken in een depot zijn nóg trager dan boeken in een kast. De begeesterende taak die het boek nog zou kúnnen vervul-len in een moderne bibliotheek verliest ze daarmee. Zo verdwijnen boeken inder-daad, niet doordat ze zich overbodig heb-ben bewezen, maar vast als overbodig zijn bestempeld. Dat de missie van de biblio-theek voorgesteld wordt als een ontwikke-ling die de gedrukte collectie overbodig zal maken is dus niet raar. De toekomst kan je gewoon invoeren. yyy Emma Curvers

Boeken voor altijd de akoestiek

Dijkgraaf& Fresco

Van der Meulen& Curvers

In deze tijd van instant faam, waar de gekte van gisteren vandaag op alle talkshows te zien is, om morgen weer ver-geten te zijn, troost de onderzoeker zich met de gedachte dat de wetenschap langer meegaat dan het nieuws van acht uur. Laten we eerlijk zijn: we doen het voor de eeuwigheid, niets minder. Maar, zoals Woody Allen al zei: de eeuwigheid duurt een lange tijd, vooral aan het einde.Neem nu Archimedes. Een van de aller-grootste wetenschappers die de oudheid heeft voortgebracht. Een briljante Griek, die woonde in Sicilië en stierf aan het zwaard van een Romeins soldaat. Hij kon alles: van spiegels, schroeven en hijskramen ontwerpen tot geraffineerde wiskundige berekeningen maken. En natuurlijk zijn aller-eigenste wet beden-ken, die bijvoorbeeld verklaart waarom een mammoettanker blijft drijven. Toen ik laatst de wet van Archimedes op een basisschool had uitgelegd, zag ik de vol-gende dag alleen maar fronsende blikken

van ouders. De muren van de klas hingen namelijk vol met blote oude mannetjes die ‘Eureka!’ roepend uit bad sprongen. Volgens Archimedes zelf was zijn grootste prestatie echter niet bloot rondrennen, maar de berekening van de inhoud van een cilinder en een bol. Dat resultaat zou blijven.Een van de ontroerendste passages uit de wetenschapsgeschiedenis is de beschrij-ving van het bezoek dat Cicero aan Sy-racuse bracht, de stad waar Archimedes zo’n honderd jaar eerder was vermoord. Men zou wel trots zijn op deze beroem-de inwoner. Maar de lokale bevolking had nog nooit van hem gehoord, laat staan van zijn prestaties. Archi-wat? Cicero ging zoeken naar de grote man op het kerkhof aan de stadspoort. De graven waren overgroeit met bramen en doornen. Tussen het struikgewas vond hij uiteindelijk een eenvoudig zerk. Bovenop stonden een stenen cilinder en bol. yyy Robbert Dijkgraaf

De eeuwigheid

De hoogleraar

De student

In deze rubriek reflecteren wetenschappers op een actuele stelling.