Perspectiefnota 2015

Focus en Innovatie “Saneren en investeren door een trendbreuk op alle niveaus”

Gemeente Almelo

Juni 2015

Perspectiefnota 2015

2 van 87

3 van 87

Inhoudsopgave

Samenvatting ................................................................................................................ 5

1. De inbreng van experts, inwoners en raad ...................................................................... 7

2. Focus en innovatie ................................................................................................... 12

2.1 Hoofdopgave één ................................................................................................ 14

2.2 Hoofdopgave twee .............................................................................................. 17

2.3 Hoofdopgave drie ................................................................................................ 24

3. De financiële opgaven voor Almelo ............................................................................. 28

4. Bezuinigingen per programma ..................................................................................... 33

4.1 Bestuurskracht en Bestuurscultuur ......................................................................... 33

4.2 Aantrekkelijke Stad .............................................................................................. 36

4.3 Sociale agenda .................................................................................................... 40

4.4 Leefbaarheid en Veiligheid .................................................................................... 44

4.5 Algemene dekkingsmiddelen ................................................................................. 48

Bijlage 1: Specificatie vrijval reserves en voorzieningen ...................................................... 51

Bijlage 2: Aanbevelingen begrotingsscan ......................................................................... 53

Bijlage 3: Afgevallen zoekrichtingen ................................................................................ 56

Bijlage 4: Hoofdlijnen Politiek beraad van 23 april 2015 ..................................................... 58

Bijlage 5: Reacties uit de samenleving ............................................................................. 62

4 van 87

5 van 87

Samenvatting De financiële positie van Almelo is zorgelijk. De risico’s in het sociale domein, de afwaarderingen

in de grondexploitaties en het tekort in het meerjarenperspectief lopen op tot 12,2 miljoen euro.

Bezuinigen, besparen en ombuigen is nodig om eind 2015 een reëel sluitende begroting te

presenteren. Daarnaast willen we 2,8 miljoen investeren in de stad om de neerwaartse beweging

van bezuinigen, krimp en afboeken een halt toe te roepen en zo de negatieve spiraal te

doorbreken.

Vanaf januari 2015 hebben raad, stad en experts inbreng geleverd op de positie van Almelo en

de bezuinigingsvoorstellen. Het college heeft alle inbreng naast elkaar gelegd en heeft de oproep

gehoord om een Perspectiefnota voor te leggen die met lef en daadkracht het financieel- en

toekomstperspectief voor onze stad verbetert. Het college heeft zijn uiterste best gedaan daarbij

zo dicht mogelijk bij de adviezen van raad, stad en experts te blijven. In een aantal gevallen

wordt vanuit de financiële noodzaak, bezuinigingen voorgesteld waarop kritisch is gereageerd

door de raad en de stad. Zo wordt enerzijds invulling gegeven aan de gewenste trendbreuk en

wordt anderzijds voorkomen dat Almelo de artikel 12 status moet aanvragen.

De raad heeft het college opgeroepen om ‘out of the box’ te denken en met creatieve

oplossingen te komen. De omslag ligt ook in de roep om het ondersteunen van activiteiten en

initiatieven in plaats van stenen en/of instituties. Het college ziet de systeeminnovaties op het

gebied van groen, sport, cultuur en welzijn om de kracht van de stad te benutten en over te

gaan naar een systeem waarbij de activiteiten, die de hoofdopgaven ondersteunen, centraal

staan in plaats van de instituten.

Het college ziet voor de komende jaren drie hoofdopgaven voor onze stad: saneren & innoveren,

transformatie van werk & zorg en de binnenstad. Door de omslag te maken naar een opgave-

gestuurde regieorganisatie kan er 10% worden gekrompen op het bestuur (raad en college) en de

ambtelijke organisatie en de griffie (beleid- en bestuursprocessen). Als alle uitvoerende taken die

op de sourcingskalender staan tot outsourcing leiden, zal het aantal medewerkers dat in dienst is

bij de gemeente Almelo in 2020 gehalveerd zijn (minder dan 300). Daardoor blijft een compacte

organisatie over. Taakstellend legt het college op dat taken via sourcing ten minste 10%

goedkoper moeten worden. Ons doel is één van de best presterende gemeentelijke organisaties

van Nederland in onze grootteklasse te worden.

Het college schrapt de bezuinigingsvoorstellen voor de extra verhoging van de OZB, de

kwijtschelding rioolheffing en afvalstoffen voor de minima, de sluiting van het buitenbad en de

taakstelling op cultuur. Wel moet er binnen het cluster sport & cultuur op een totaal beschikbaar

bedrag van ruim 10 miljoen voor 500.000 euro bezuinigd zijn in 2018 via systeeminnovaties.

We voegen 7 miljoen aan het weerstandsvermogen toe en draaien de eerdere bezuinigingen op

sport terug. Tot 2019 is er drie miljoen incidenteel beschikbaar om extra te investeren in de

stad. Die willen we inzetten op de hoofdopgaven: 1,5 miljoen voor de binnenstad, 1,5 miljoen

voor sociaal domein (de transformatie van werk en zorg). Vanaf 2019 is er 2,2 miljoen

structureel beschikbaar. Vanaf dat moment is de verdeling 1 miljoen binnenstad en 1,2 miljoen

sociaal domein (transformatie werk en zorg). We doen geen structurele uitgaven totdat de

structurele bezuinigingen gerealiseerd zijn.

6 van 87

Zowel bij de investeringen als bij de bezuinigingen heeft het college nadrukkelijk gekeken naar de

verdeling van de voorstellen in relatie tot de beschikbare middelen in de begroting. Op bestuur &

organisatie wordt 3,1 miljoen bezuinigd, op sociaal 5,9 miljoen en fysiek 5,8 miljoen. Er wordt

bovengemiddeld gesneden in de eigen organisatie en in de bezuinigingen in het fysieke en sociale

domein is er balans. Dat sluit aan bij het uitgangspunt dat tegenvallers in het eigen domein

moeten worden opgevangen.

In de afgelopen maanden werd duidelijk hoeveel mensen ideeën en suggesties voor onze stad

hebben. Het college wil samen met de raad onderzoeken hoe we met een initiatieven- of

ideeënmakelaar hun inzet mogelijk kunnen maken. Zo verandert onze rol naar aanjager, motivator

en verbinder en willen we de samenhang en samenwerking in onze stad nog verder versterken.

Daarbij geldt het motto: wij doen mee als je ook zelf een bijdrage levert.

Met het benoemen van de drie belangrijkste opgaven willen we aansluiten bij de oproepen die

inwoners, experts en raad hebben gedaan. Zij hebben ook aangegeven dat zij hun rol in de

samenleving willen nemen. Die houding willen we koesteren en laten bloeien.

Het raads- en uitvoeringsprogramma zijn voor ons de basis geweest bij deze Perspectiefnota. De

inhoudelijke kaders van deze programma’s zijn in deze nota verder uitgewerkt. Door focus aan te

brengen en te innoveren zien wij kansen om de voor Almelo zo gewenste trendbreuk te

realiseren. Focus is nodig om onze hoofdopgaven te realiseren en om financieel gezond te

worden. 15 miljoen euro structureel ombuigen en bezuinigen kan niet zonder pijnlijke

maatregelen voor de stad. En dat vraagt van ons het goede voorbeeld door als bestuur en

organisatie 10% te minderen.

Hoogachtend,

Het College van B & W

7 van 87

1. De inbreng van experts, inwoners en raad

In dit hoofdstuk wordt de inbreng van de afgelopen maanden (kort) samengevat. Die inbreng

vormt de basis voor de Perspectiefnota.

Algemene basis: demografische analyse uit de Stadsfoto

De bevolking in Almelo krimpt, terwijl het inwoneraantal in de Nederlandse steden toeneemt. Het

aandeel 65-plussers neemt ook sneller toe dan gemiddeld terwijl het aandeel 15-34-jarigen juist

sneller daalt dan gemiddeld. Waar veel Nederlandse steden profiteren van een hernieuwde trek

naar de stad lijkt dit fenomeen aan Almelo voorbij te gaan. Terwijl Almelo als centrumstad

krimpt, neemt de bevolking in de gemeenten rondom Almelo juist toe, terwijl in de rest van

Nederland precies het omgekeerde gebeurt.

Hiemstra en De Vries

Uit het analyseonderzoek van Hiemstra en De Vries blijkt dat Almelo in de afgelopen zes jaar in

totaal 265 bezuinigingsmaatregelen heeft genomen met een totale waarde van € 42,66 miljoen

structureel. De relatieve opgave van Almelo is erg groot: meer dan 2,5 keer zo groot als

gemiddeld in de database (€588/inw. versus €220/inw.). Uit de analyse blijkt dat door deze

bezuinigingen de afgelopen jaren zowel op de prestaties in de stad als op de gemeentelijke

organisatie flink is bezuinigd. Prestaties en serviceniveau zijn naar beneden bijgesteld, de

organisatie is gereorganiseerd en gekrompen. Het totaaloverzicht laat zien dat Almelo tot dusver

stevig heeft ingezet op boekhoudkundige maatregelen, veranderingen in en verkleining van de

organisatie en versobering van haar serviceniveau. Het verlagen van subsidies is nog weinig

gebeurd (4%). Dit laatste is vergeleken met andere gemeenten laag. H&dV heeft daarnaast een

aantal kans dossiers voor systeeminnovatie benoemd:

- Regionaliseren formatie beleidscapaciteit en specialismen

- Realiseren kansdossier wonen-welzijn-zorg (incl. subsidies welzijn en wijkcentra)

- Realiseren kansdossier economie-onderwijs-arbeidsmarkt

- Aanscherpen strategie binnenstad met partners

- Aanscherpen strategie sport en cultuur met partners

Het onderzoek Stadsfoto Almelo 2014

Kern van het onderzoek luidt dat de kans op werk voor de Almeloër beneden gemiddeld is en de

aantrekkingskracht van Almelo afneemt. Weliswaar zijn er in de stad zelf relatief veel banen,

maar het totale aantal banen dat voor de inwoners van Almelo binnen acceptabele tijd te

bereiken is, is beneden gemiddeld. De relatief goede economische prestaties van de stad kunnen

onder druk komen te staan door vergrijzing en een afnemend agglomeratievoordeel.

De aantrekkingskracht van de stad op verhuizende huishoudens is lager dan gemiddeld en lijkt

ten opzichte van 2008 eerder te zijn afgenomen dan toegenomen. Dat komt in de eerste plaats

door het relatief lage aantal banen dat binnen acceptabele reistijd te bereiken is. Het verschil met

het gemiddelde van de Nederlandse steden is tussen 2008 en 2014 verder toegenomen. Ook het

stedelijke voorzieningenniveau is beperkter dan gemiddeld en lijkt eerder te zijn achteruitgegaan

dan te zijn verbeterd ten opzichte van 2008.

8 van 87

Stadsfoto 2015: Ontwikkelingen, achtergronden en kansen voor beleid Almelo per deelthema in

vergelijking met Stadsfoto 2008

Stadsfoto 2008 Wat is er

veranderd

Hoe komt dat Wat is er nog te

doen

Arbeids-

participatie

Hoge langdurige

werkloosheid

Verbeterd Beleidswijzigingen

UWV

Vergroten

aantrekkings-

kracht

Ontwikkeling

netto

participatiegraad

Afname potentiële

beroepsbevolking

Opheffen

regionale

mismatch

Aantal

werkenden

afgenomen

Ongunstige

samenstelling

beroepsbevolking

Hoge jeugdwerk-

loosheid

Verslechterd Weinig kans op

werk

Verbeteren

bereikbaarheid

Economie Relatief weinig

banen (binnen

acceptabele

reistijd)

Verslechterd Ongunstige

bevolkingssamen-

stelling

Vergroten

aantrekkings-

Kracht

Afnemende

agglomeratievoor-

delen

Verbeteren

bereikbaarheid

Aantrekkings-

kracht/

woonklimaat

Weinig human

capital

Verbeterd Toename aanbod

podiumkunsten

Investeren in de

esthetiek van de

binnenstad

Geringe

aantrekkings-

kracht

Verslechterd Afname culinaire

kwaliteit

Afname

winkelaanbod en

toename leegstand

Meer overlast en

onveiligheid

Verbeteren

veiligheid

Minder bereikbare

banen

Verbeteren

bereikbaarheid

Hoofdlijnen schriftelijke inbreng van ruim 65 Almeloërs1

In algemene zin ziet het college een aantal hoofdlijnen uit de schriftelijke reacties: meer gebruik

maken van de participatiesamenleving en inzet van vrijwilligers en uitkeringsgerechtigden in de

uitvoering zowel op sociaal als fysiek gebied. Ook wordt de gemeente opgeroepen om nuchtere

beslissingen te nemen en geen grote investeringen in de binnenstad te doen maar zich te richten

op zaken die voor de burger belangrijk zijn zoals de kwaliteit van wonen en de leefomgeving.

Ook wordt gesteld dat er meervoudig gebruik van gebouwen moet worden gemaakt. Daarnaast

komen er suggesties waarbij ambtenaren naar Almelo verhuizen, minder salaris krijgen en het

nieuwe stadhuis te verkopen/verhuren.

1 In bijlage 5 leest u per inzending de reactie van het college op het voorstel

9 van 87

Sociaal domein

Op het sociale domein komt er reactie op het meer gebruik maken van vrijwilligerswerk (ook in

de zorg), de inzet van werklozen/inwoners bij onderhoud groen, de effectiviteit van re-integratie

te verbeteren en het maatschappelijk vastgoed en wijkcentra te verkopen en in te zetten op

meervoudig gebruik.

Fysieke domein

Op het fysieke domein pleiten inzenders voor geen topsport (IIspa) en geen grote projecten (geldt

ook voor binnenstad), voor flexibiliteit van bestemmingsplannen en minder verkeersmaatregelen.

Ze pleiten ervoor groen (en water) toe te voegen en om het ‘dicht bij de burgers te houden die

ook willen helpen.’

Bestuur en Organisatie en Dienstverlening

Ten aanzien van de algemene lasten werd gesteld dat er minder salaris moet worden betaald, de

inhuur van externen moet worden terug gedrongen, ambtenaren harder moeten werken, de

wachtgelden omlaag moeten en het stadhuis verhuurd of verkocht moet worden.

Insprekers aan het woord op 10 en 24 maart 2015

In de politieke beraden kwamen 18 mensen/instellingen aan het woord. Ook in de mondelinge

bijdragen werd vaak gesteld dat de gemeente meer kan doen met vrijwilligers: zowel in de

ondersteuning van zorg als in de publieke ruimte. Ook het honoreren van initiatieven die een

positieve bijdrage leveren aan de stad werd vaak genoemd. Met name het thema re-integratie en

de ontwikkeling van een ondernemerspool gekoppeld aan een pool van uitkeringsgerechtigden

werd vaak benoemd (al dan niet in combinatie met een rol voor wijkcentra en het ROC).

Daarnaast werd in de politieke beraden stelling genomen tegen een aantal bezuinigingsrichtingen

zoals de sluiting van het buitenzwembad en de bezuinigingen op de Stichting Almelo Promotie en

cultuur.

Almelo Panel

Uit de reacties van het Almelo Panel blijkt dat er zeer weinig draagvlak is voor het extra

verhogen van de OZB en de sluiting van het buitengedeelte van het zwembad. Vanuit het

omnibuspanel kwamen in de open vragen veel kritische opmerkingen over de grootschalige

investeringen in de binnenstad en de bouw en opening van het nieuwe stadhuis. Daarnaast

kwam er kritiek op het verlagen van het onderhoudsniveau van groen. Ook vanuit het panel komt

de oproep om daar uitkeringsgerechtigden of wijkbewoners bij in te zetten. In de onderstaande

tabel kunt u in één oogopslag zien welke maatregelen op draagvlak kunnen rekenen bij het

Almelo Panel. Het totale pakket aan maatregelen is gewaardeerd met een 6,1. Per maatregel is

hieronder weergegeven in welke mate er draagvlak is voor de maatregelen die aan het Almelo

Panel zijn voorgelegd. In algemene zin geldt dat ten aanzien van maatregelen waar (zeer) veel of

(zeer) weinig draagvlak is, wij die adviezen hebben overgenomen. Per maatregel wordt

aangegeven hoe wij er mee om zijn gegaan in deze perspectiefnota.

Tabel Overzicht draagvlak zoekrichtingen bij Almelo Panel

Maatregel Cijfer Draagvlak Hoe zijn wij er mee omgegaan?

Stelpost areaal afschaffen 7,9 Zeer veel Zoekrichting blijft staan

Herijken van subsidies zorg en welzijn 7,5 Zeer veel Zoekrichting blijft staan

Toeristenbelasting verhogen 7,2 Zeer veel Zoekrichting blijft staan

Aanpassen telefonische bereikbaar 7,2 Zeer veel Zoekrichting blijft staan

Parkeergarages voor kostprijs verhuren 7,0 Veel Zoekrichting blijft staan

10 van 87

Maatregel Cijfer Draagvlak Hoe zijn wij er mee omgegaan?

Minder geld voor integrale veiligheid 6,8 Veel Zoekrichting blijft staan

Wijkcentra verkopen of afstoten 6,7 Veel Zoekrichting blijft staan

Verlagen bijdrage aan Almelo Promotie 6,4 Neutraal Zoekrichting blijft staan

Bezuinigingen op cultuursubsidies 6,2 Neutraal Zoekrichting vervalt, er komt

wel een nieuwe taakstelling

gericht op systeeminnovatie bij

sport en cultuur.

Minder onderhoud en aantal speeltoestellen 6,1 Neutraal Zoekrichting blijft staan

Kwijtschelding afval afschaffen 5,8 Neutraal Zoekrichting vervalt

Kwijtschelding riool afschaffen 5,7 Neutraal Zoekrichting vervalt

Dienstverlening alleen nog op afspraak 5,6 Neutraal Zoekrichting blijft staan

Zachte landing sociaal domein afbouwen 5,3 Weinig Zoekrichting blijft staan. Er

wordt voor gezorgd dat er in

komende periode voldoende geld

beschikbaar is voor kwetsbare

groepen en omslag in het sociaal

domein

Onderhoudsniveau openbare ruimte verlagen 5,2 Weinig Onderhoudsniveau niet verlagen.

Wel kijken hoe de rol en invloed

van de burger bij het onderhoud

van de leefomgeving groter kan

worden. En daarmee kosten

besparen

Sluiting buitengedeelte zwembad 4,1 Zeer weinig Zoekrichting vervalt

OZB verhogen 3,2 Zeer weinig Zoekrichting vervalt

Formatie- en Begrotingsscan2

Het college heeft het Ministerie van BZK en de provincie gevraagd een begrotingsscan uit te

voeren. Belangrijkste conclusie is dat de financiële situatie zorgelijk blijft. Een

bezuinigingstaakstelling van 15 miljoen is noodzakelijk om een financieel gezonde gemeente te

blijven. De problemen komen met name door de grote grondvoorraad. Verder blijkt dat er in het

verleden al veel bezuinigd is en dat deze bezuinigingen grotendeels gerealiseerd zijn. Op een

aantal beleidsterreinen geven wij meer uit dan de referentiegemeenten. Uit de formatiescan blijkt

dat de totale ambtelijke omvang 21 fte groter is dan het gemiddelde van de referentiegroep. Dit

wordt met name veroorzaakt door een grotere formatie voor uitvoerende taken. De overhead van

de gemeente Almelo zit onder het landelijke gemiddelde.

De concrete aanbevelingen uit de begrotingsscan zijn:

- Aanpakken van de grondexploitaties;

- Actief beleid om weerstandsvermogen op 1 te krijgen;

- Bestemmingsreserves herschikken in algemene reserves;

- Exploitatiebegroting minder afhankelijk maken van het grondbedrijf.

2 In bijlage 2 leest u hoe de adviezen zijn verwerkt in deze Perspectiefnota

11 van 87

De inbreng van de stad en de experts gecombineerd

- De inbreng van de stad kan worden samengevat als: zorg goed voor de

basisvoorzieningen; heb oog voor de sociaal zwakkeren en maak gebruik van de inzet

van inwoners/vrijwilligers en uitkeringsgerechtigden.

- Wees behoedzaam (loop geen onnodige risico’s) waar het gaat om investeringen in de

binnenstad.

- Zoek slimme combinaties die elkaar kunnen versterken. Combineer functies en

accommodaties om zo te kunnen besparen maar ook zodat ze elkaar kunnen versterken.

- De kans op werk voor de Almeloër is beneden gemiddeld en de aantrekkingskracht van

Almelo neemt af.

- De financiële risico’s worden veroorzaakt door de grondproblematiek, de hoge

schuldpositie, de financiële gevolgen van de decentralisaties en de onmogelijkheid om

komende tekorten nog op te kunnen vangen.

Politiek beraad 23 april

In de raad is weinig draagvlak voor bezuinigingen op het gebied van cultuur, sluiting van het

buitenbad, de extra verhoging van de OZB en de kwijtschelding van de riool- en

afvalstoffenheffing voor de minima. Ook liggen bezuinigingen in het sociaal domein zeer

gevoelig, maar ziet de raad mogelijkheden om scherper naar het totaal aan subsidies te kijken en

meer de kracht van de samenleving te benutten en zo te bezuinigen. De rol van instituties zoals

Soweco en het Sportbedrijf werden vaak genoemd. Het onderhoud van groen, wegen en

bruggen, de Stichting Almelo Promotie of parkeren zijn zoekrichtingen waarover verschillende

gedachten leven in de raad.

Vanuit de raad komen aanvullende voorstellen voor bezuinigingen en/of verhoging van het

taakstellende bedrag. Kort samengevat gaan die over extra taakstellingen/bezuinigingen op

diverse onderdelen van het ambtelijk personeel en het college (van 5 naar 4 fte), over anders

werken door het bestuur door de vorming van een regionaal college en 1 regionale directie en

minder te vergaderen, over meer gebruik maken van de kracht van de samenleving en het

slimmer gebruik van voorzieningen en organisaties. Het uitbesteden van uitvoerende taken kwam

terug maar ook viel in sommige bijdragen een tegengestelde ontwikkeling van de kleine

compacte gemeente te beluisteren door bijvoorbeeld het GBT en de Stichting Almelo Promotie

weer onder te brengen bij de gemeente.

De formatie- en begrotingsscan is door de raad zeer serieus bekeken. De adviezen en de analyse

komen in vrijwel iedere bijdrage terug.

Over de investeringsagenda stelde de raad dat we moeten kijken naar temporisering en

spaartermijnen voor de binnenstad. Een aantal fracties heeft zich uitgesproken over de artikel 12

status. Bij een meerderheid van de raad leeft de wens om zelf aan het stuur te blijven en een

situatie van Artikel 12 te voorkomen Een aantal fracties stelt voor de taakstelling te verhogen.

In bijlage 4 van deze perspectiefnota gaan wij specifieker in op de hoofdlijnen van de bijdragen

van de verschillende fracties.

12 van 87

2. Focus en innovatie

Hoofdopgaven

We hebben bijna 300 miljoen te besteden. De vraag is niet of het teveel of te weinig is, de vraag

is wat we kunnen en willen met dat geld. We willen af van een begroting die voortborduurt op

voorgaande jaren en daarmee weinig ruimte biedt voor ambities. We willen een adaptieve en

flexibele begroting en organisatie. De drie hoofdopgaven zijn daarbij leidend.

A. Saneren & innoveren

B. Transformatie Werk & Zorg

C. Een binnenstad met herwonnen identiteit.

Deze opgaven volgen uit de financiële noodzaak, de gecombineerde inbreng van stad, experts en

raad, de herijking van het masterplan en de ontwikkelingen in de Regio (Commissie Robben en

Twentebedrijf).

Rol van de gemeente

Het college stelt de drie hoofdopgaven centraal en we maken de omslag naar een opgave-

gestuurde regieorganisatie. Het formuleren van deze drie hoofopgaven betekent dat we middelen

bundelen om deze opgaven te realiseren. Alle nieuwe voorstellen zullen wij toetsen aan de

bijdrage die ze leveren aan de realisatie van de hoofdopgaven. Ook kijken wij kritisch naar de

uitvoering van bestaand beleid. Als alle uitvoerende taken die op de sourcingskalender staan tot

outsourcing leiden, zal het aantal medewerkers in dienst bij de gemeente in 2020 gehalveerd zijn

(minder dan 300). Daardoor blijft een compacte organisatie over. Onze drijfveer is om in 2020

één van de best presterende gemeentelijke organisaties in onze grootteklasse te zijn.

Uit een deel van de bijdragen uit de stad werd duidelijk dat inwoners hun bijdrage willen leveren

en ook verantwoordelijkheid daarvoor willen nemen. Zorgen voor elkaar gebeurt dichtbij in de

buurten en wijken. Het college wil deze ontwikkelingen in de samenleving met kracht

ondersteunen en daarvoor ook urgentie creëren om uit het oude denken te komen. Niet alles zelf

bedenken en doen, maar initiatieven uit de stad ondersteunen. De rol van de overheid verandert

dan naar die van aanjager, motivator en ondersteuner. De gemeente maakt op die manier gebruik

van de kracht van de samenleving. Het college wil niet langer eenzijdig subsidies overmaken naar

verbonden partijen/instituties maar iets doen voor iemand die ook wil bijdragen aan de

hoofdopgaven van de stad. Voor de verbonden partijen kiest het college een zakelijke benadering

en voor de initiatieven uit de stad een motiverende houding.

Innovatie

Systeeminnovaties

De samenleving is in de afgelopen jaren snel veranderd. Mensen maken gebruik van andere,

nieuwe oplossingen. Producten en diensten die eerder in die behoeften voorzagen zijn niet meer

nodig, zijn aangepast of worden op een andere manier verkregen. Die veranderingen zorgen

ervoor dat bedrijven, verenigingen en organisaties zich al aanpassen en veranderen. Het roept

voor de gemeente de vraag op hoe wij daarbij kunnen aansluiten. Dat kan soms door bestaande

structuren aan te passen en/of bestaande spelers ruimte te geven zicht te richten op het

vervullen van andere behoeften / opdrachten dan waarvoor zij oorspronkelijk zijn opgericht.

13 van 87

Soms zijn de veranderingen echter zo veelomvattend dat aanpassingen binnen het bestaande

systeem onvoldoende zijn. En het daarom nodig is te kijken of wij het hele systeem dat wij in

Almelo hiervoor hebben te veranderen. Dit noemen wij systeem-innovatie.3 In deze

perspectiefnota geven wij voor een aantal domeinen specifieke opdracht om te komen tot die

systeeminnovaties. Het gaat dan om het domein sport en cultuur, omgevingsvisie en

leefomgeving en het bieden van beschut werk. Aan de innovaties hebben wij taakstellingen

verbonden of verwachten wij dat ze een bijdrage leveren aan het oplossen van structurele

tekorten. In de programma’s Aantrekkelijke Stad en Sociale Agenda leest u hier meer over.

Initiatievenmakelaar

In de afgelopen maanden werd duidelijk hoeveel mensen ideeën en suggesties voor onze stad

hebben. Het college wil, in lijn met de startnotitie Overheidsparticipatie, met de raad

onderzoeken hoe we binnen de organisatie de rol van een initiatieven- of ideeënmakelaar

mogelijk kunnen maken. Zo verandert onze rol naar aanjager, motivator en verbinder en willen

we de samenhang en samenwerking in onze stad nog verder versterken. Daarbij geldt het motto:

wij doen mee als je ook zelf een bijdrage levert.

Besluittekst ‘focus en innovatie’

- Verscherpt te sturen op de drie hoofdopgaven:

o Saneren & innoveren

o Transformatie Werk&Zorg

o Een binnenstad met herwonnen identiteit.

- Middelen te bundelen om deze opgaven te realiseren en inzet van bestaande middelen

opnieuw toe te delen aan deze hoofdopgaven.

3 Een systeeminnovatie is een fundamentele verandering in de manier waarop de samenleving in zijn

behoefte voorziet. Systeeminnovaties behelzen samenhangende veranderingen in diep ingesleten patronen

van handelen van de structuren waarin ze ingebed zijn. De term wordt hier als synoniem voor transitie

gebruikt. In de kern gaat het bij systeeminnovatie om het anders en beter te doen. Om dat te bereiken

moeten de regels van het spel veranderen en/of meer spelers bij het spel worden betrokken.

14 van 87

2.1 Hoofdopgave één

“Financieel perspectief verbeteren: Saneren en innoveren over 10

jaar”

In het kort

Financieel herstel is noodzakelijk voor nu en de komende jaren om de afboekingen in het

Grondbedrijf en de financiële risico’s aan te kunnen. Het college wil een trendbreuk

bewerkstelligen en besparen door:

- Verscherpte sturing op risico’s en hoofdopgaven;

- Versnelde doorontwikkeling van het organisatiemodel met een compacte flexibele

beleidskern;

- Bestuur en ondersteuning krimpen met 10% door afschalen beleidsvoorraad en

verminderen bestuursprocessen;

- Taakstelling van ten minste 10% kostenreductie bij sourcing voor alle uitvoerende taken;

- Stadhuis als ‘huis van de stad’

Analyse

De begrotingsscan laat zien dat de grondexploitaties de grootste veroorzaker van de huidige

tekorten en schuldproblematiek zijn. De onderzoeker roept op om hiermee aan de slag te gaan en

te luisteren naar de behoefte van de klant. Een van de andere aanbevelingen heeft betrekking op

het toepassen van zero-base-budgetting. Ook beveelt de onderzoeker aan om een flexibele schil

in de formatie in te bouwen.

Voorgestelde oplossingsrichtingen

A. Verscherpte sturing op risico’s en hoofdopgaven

- Sturing op een (beperkt) aantal grote maatschappelijke opgaven;

- Strakkere sturing (intern toezichthouder) op de uitgaven en de risico’s en

budgetbeheersing voor de komende vijf jaar;

- Alleen structureel investeren als structurele bezuinigingen zijn gerealiseerd;

- Zakelijk opdrachtgever- en opdrachtnemerschap rondom de hoofdopgaven;

- Verscherpte sturing op instituties en verbonden partijen.

B. Versnelde doorontwikkeling van de organisatie en afschalen beleidsvoorraad en

bestuursprocessen met 10%4

- Vanuit de drive om in 2020 één van de best presterende gemeenten in onze

grootteklasse te zijn, zullen wij de 21 fte boven de formatiescan saneren zoals

opgenomen in de zoekrichtingen. Sturing op de hoofdopgaven betekent ook een krimp

van beleids- en bestuursprocessen en reductie van inzet op organisatie, bestuur en raad.

Hierbij past een aanvullende taakstelling van 10% op bestuur en ondersteuning (ambtelijk

organisatie en griffie), uiterlijk te realiseren in 2020. De organisatie krimpt met 46 fte. Dit

levert vanaf 2018 gefaseerd middelen op.

- De taakstelling wordt gerealiseerd door een versnelde implementatie van de

doorontwikkeling van het organisatiemodel dat in 2013 is gerealiseerd. Met de

4 In het perspectief is 25 fte voor verminderen beleid en bestuursprocessen meegenomen:

2018 bezuiniging van 400.000

2019 bezuiniging van 800.000

2020 bezuiniging van 1,2 miljoen.

15 van 87

doorontwikkeling van het gemeentelijk organisatiemodel ontstaat een flexibele

beleidskern. Zo ontstaat een ambtelijke organisatie die flexibel en adaptief genoeg is om

wisselende maatschappelijke opgaven aan te kunnen;

- De uitvoerende taken van de sector Sociaal en de sector Fysiek worden gesourced. Ook

werken wij aan het Twentebedrijf dat faciliterend is voor de uitvoering van de

gemeentelijke taken waar het gaat om bedrijfsvoering. Bij de onderhandelingen geldt als

kader dat sourcing tot een kostenreductie van ten minste 10% moet leiden. Om dat

structurele voordeel te realiseren is initieel geld nodig (incidenteel). Als alle uitvoerende

taken die op de sourcingskalender staan tot outsourcing leiden, dan zal het aantal

medewerkers in dienst van de gemeente in 2020 halveren (minder dan 300 fte). Ieder

jaar zal hiervoor een bestuursopdracht worden voorgelegd bij de begroting;

- Bij sourcing van taken naar andere partijen streven wij naar behoud van werkgelegenheid

voor de stad en op zijn minst voor Twente. Bij intergemeentelijke

samenwerkingsverbanden willen wij een evenredig deel van de werkgelegenheid in

Almelo behouden. Het nieuwe stadhuis is hiervoor uitermate geschikt.

- Het grondbedrijf zal verder omgevormd worden. Het onderzoek naar de

kapitaaldienstschrijvers zal aanvullende gevolgen hebben.

- De overlegfrequenties voor (de ondersteuning van) het bestuur worden met ingang van

januari 2016 met de helft verlaagd (wekelijks wordt tweewekelijks; tweewekelijks wordt

maandelijks). De reductie van fte’s kan alleen worden gerealiseerd als de werkvoorraad

ook reduceert (beleidsvoorraad afschalen, schriftelijke vragen ook mondeling afdoen,

maximaal mandaat en verlaging van de frequentie van de bijeenkomsten van de raad).

Afschalen van bestuurs- en beleidsopgaven betekent:

- Het afschalen van de bestuurs- en beleidstaken en het stoppen van beleidsontwikkeling

en beleidsuitvoering die geen bijdrage leveren aan de hoofdopgaven

- Daarnaast geldt het regime van ‘zero based budgetting’. Met uitzondering van de

waarderingssubsidies (waaronder ook de amateurverenigingen cultuur) en subsidies die

wat betreft omvang en specifieke besteding concreet zijn omschreven in de wet, worden

subsidies op nul gezet. Iedereen die een aantoonbare en effectieve bijdrage levert aan de

hoofdopgaven in de Perspectiefnota kan in aanmerking komen voor deze subsidies. Zo

kunnen ook (sport)verenigingen inschrijven voor jeugd- en jongerenwerk,

huiswerkondersteuning, gezondheidsbevordering wat ten koste kan gaan van de

subsidies voor grote instituties.

C. Huis van de Stad

- Ons stadhuis zullen we gaan vormgeven als ‘huis van de stad’ waar ook andere,

publieke, instellingen gebruik van kunnen maken. We geven de directeur KCC opdracht

om te komen tot de verbreding van het gebruik van het stadhuis door andere, publieke,

instellingen. Daarmee geven we ook zelf invulling aan multifunctioneel gebruik van een

pand.

Besluittekst ‘hoofdopgave één: saneren en innoveren’

1. Wat betreft verscherpte sturing op risico’s en hoofdopgaven

- Sturing op een (beperkt) aantal grote maatschappelijke opgaven;

- Verscherpt te sturen op uitgaven, risico’s, budgetbeheersing en verbonden partijen voor

de komende vijf jaar;

- Alleen structureel investeren als structurele bezuinigingen zijn gerealiseerd;

- Zakelijk opdrachtgever- en opdrachtnemerschap rondom de hoofdopgaven.

16 van 87

2. Wat betreft de gemeentelijke organisatie

- Versnelde doorontwikkeling van de gemeentelijke organisatie;

- Verder omvormen van het grondbedrijf en de kapitaaldienst;

- De uitvoerende taken van de sector Sociaal en de sector Fysiek te sourcen;

- Een taakstellende kostenreductie van ten minste 10% op te leggen bij sourcing;

- Krimp van beleidsvoorraad- en bestuursprocessen en reductie van inzet op organisatie,

bestuur en raad door focus op de hoofdopgaven, met als gevolg:

o Kostenreductie van totaal 1,2 miljoen euro te realiseren in 2020

o Halvering van de overlegfrequenties (raadsvergaderingen, collegevergaderingen

en portefeuille-overleggen) vanaf januari 2016

3. Met uitzondering van de waarderingssubsidies (waaronder ook de amateurverenigingen

cultuur) en specifieke wettelijke verplichtingen uit te gaan van ‘zero based budgetting’

4. Het stadhuis vorm te geven als het ‘huis van de stad’ waar ook andere publieke

instellingen gebruik van kunnen maken

17 van 87

2.2 Hoofdopgave twee

“Transformatie werk en zorg: perspectief bieden en stimuleren van

talentontwikkeling”

In het kort

Veel mensen in Almelo hebben geen baan en/of leven op of onder de armoedegrens. Dit is in de

afgelopen jaren alleen maar toegenomen. Het doorbreken van de perspectiefloosheid en

overerving van armoede – met name bij kinderen – en het terugdringen van de werkloosheid zijn

voor Almelo belangrijke opgaven. Om dit te realiseren zetten wij in op:

1. Werk aan de onderkant van de arbeidsmarkt behouden en vergroten.

2. Jongeren en ouders met jonge kinderen met perspectief op een baan bemiddelen naar

werk.

3. Perspectief bieden voor mensen met een beperkte kans op betaald werk.

4. Voorkomen dat jongeren met een achterstandspositie school verlaten.

Daarnaast hebben wij met decentralisaties van de jeugd en WMO- taken een enorme extra

verantwoordelijkheid voor inwoners en in het bijzonder gezinnen, jongeren en ouderen. Die

overdracht van taken is ook nog eens omgeven met grote veranderingen die ingrijpen in het

leven van mensen. Die veranderingen zorgen ook voor ergernis en onbegrip. Omdat de

veranderingen ook betekenen dat de dagelijkse of wekelijkse zorg die mensen eerder kregen

verandert. Dit brengt voor mensen onzekerheid met zich mee waarbij het verlies van zorg

begrijpelijk op dit moment overheerst. Het huidige systeem dreigt echter vast te lopen. Daarom is

een omslag nodig om zorg en ondersteuning te blijven bieden aan mensen die dat nodig hebben.

We gaan langs vier lijnen aan de slag:

1. Voor inwoners, verenigingen en instellingen is een grote omslag in denken en doen

nodig.

2. Daarnaast is het nodig om te zorgen voor goede algemene en preventieve voorzieningen.

3. Het samenvoegen van alle toegangstaken.

4. En tot slot is het nodig om de zorg die aanbieders indiceren te innoveren.

Bekend gegeven is dat sociaal- economische omstandigheden (wel of niet hebben van werk) van

enorme invloed is op de gezondheid van mensen en de zorg die ze nodig hebben. Daarnaast

heeft de economie en de samenleving baat bij een gezonde, zelfredzame beroepsbevolking. Het

gericht transformeren van werk en zorg gaan daarom hand in hand en zijn belangrijke

aanvullende strategieën om de hoofdopgaven zoals hierboven omschreven te realiseren.

Analyse

Analyse Stadsfoto 2008 – 2014

De kans op werk is voor een gemiddelde inwoner van Almelo– net als in 2008 – beneden

gemiddeld. Weliswaar zijn er in de stad zelf relatief veel banen, maar het totale aantal banen dat

voor de inwoners van Almelo binnen acceptabele tijd te bereiken is, is beneden gemiddeld. De

(jeugd)werkloosheid is nog steeds hoger dan gemiddeld en het aantal werkenden in de stad is

sinds 2008 meer afgenomen dan gemiddeld.

18 van 87

De relatief goede economische prestaties van de stad kunnen de komende jaren onder druk

komen te staan door vergrijzing, krimp en het beneden gemiddelde agglomeratievoordeel dat

sinds 2011 verder daalt (en naar verwachting bij ongewijzigd beleid de komende jaren doorzet).

Als het gaat om het vergroten van de bereikbaarheid van werk blijkt het scheppen van banen en

het aantrekken van bedrijven in de praktijk vaak lastig en beleid dat daarop is gericht vaak weinig

effectief. Bovendien heeft Almelo nu al een bovengemiddelde werkgelegenheid. Het probleem is

de bereikbaarheid van grote banenconcentraties buiten de stad. Mogelijk biedt het slechten van

grensbarrières met Duitsland hier kansen. Ook biedt het verbeteren van de bereikbaarheid van

nabij gelegen steden mogelijk kansen.

Vergeleken met andere gemeenten is het zorggebruik in Almelo hoog. Dit hangt voor een deel

samen met de sociale economisch kwetsbare positie van Almelo en de centrumfunctie van onze

stad. Het formuleren van een antwoord hierop is een uitdaging op zich. Bovendien komt Almelo

om onduidelijke redenen negatief uit de verdeelmodellen van diverse rijksuitkeringen. Hierdoor is

de innovatieopgave nog veel urgenter.

Voorgestelde oplossingsrichtingen

A. Werk aan de onderkant van de arbeidsmarkt behouden en vergroten.

De hoge werkloosheid in Almelo en andere Twentse gemeenten is zorgwekkend en vraagt

om een onorthodoxe aanpak. We richten ons daarbij op de volgende zaken

- Op lange termijn via Twente Werkt zorgen voor meer werkgelegenheid voor

hogeropgeleiden om zo verdringing op arbeidsmarkt te voorkomen. Het college streeft

naar aanscherping van de uitvoering van Twente Werkt. Gericht op het bieden van

kansen op de korte termijn voor lager opgeleide inwoners;

- Economische structuurversteking.

Aanpak Twente Werkt gericht op meer werk en meer kansen voor laagopgeleiden

- Wij ontwikkelen gerichte maatregelen om ervoor te zorgen dat kansen op banen voor

lager opgeleiden ook door deze doelgroep benut kunnen worden. Sectorale- of

branchegerichte pools om werkzekerheid te bieden zijn mogelijk een uitkomst.

- Wij zullen bij de uitvoering van het Twente Werkt – conform het advies van de

commissie Draaijer- ervoor pleiten om huidige HTSM strategie (High Tech Systemen en

Materialen) aan te vullen met het creëren van meer werkgelegenheid voor lager

opgeleiden. Volgens die commissie bevindt zich binnen de grote steden Enschede,

Hengelo en Almelo een grote onderstroom waarin hoge werkloosheid heerst, met

aanzienlijk minder kansen op werk en vooruitgang op de korte termijn. Er is een

verbreding noodzakelijk om een bredere banenmotor te vormen voor de regio. Er is een

urgente behoefte aan een “banenplan” om op korte termijn een positieve impuls te geven

aan de werkgelegenheid ook voor de minder hoog opgeleide inwoners.

- Er liggen kansen in Duitsland voor werkzoekenden die nu nog onvoldoende benut

worden. Samen met o.a. de gemeente Enschede en Hengelo starten wij experimenten

om de grensbarrières met Duitsland op te heffen.

- Wij spannen ons via het actieplan Twente Werkt in om meer hoogwaardig werk te

realiseren in Twente zodat hoger opgeleiden niet gedwongen worden onder hun niveau

te werken.

19 van 87

Economische structuurversterking

- De invloed van lokale overheden om banen te creëren is beperkt. Omdat een (eerste)

baan in de ene sector een betere voorspeller is van succes op de arbeidsmarkt, dan in

een andere sector kunnen wij wel kijken wat dit betekent voor het economisch beleid. Zo

geldt bijvoorbeeld voor Almelo dat voor mensen die beginnen met een baan in de

uitzendsector de kans groter is dat ze uiteindelijk (lang) werkloos zijn. Wanneer de eerste

baan gevonden wordt in de overheids- of zorgsector is de uitkomst op de lange termijn

vaak succesvoller. Mensen die daar hun eerste baan vinden hebben een kleinere kans om

later (langdurig) werkloos zijn. Juist in die sector – is door beleidskeuzes bij de overheid

zelf –een krimp waarneembaar. Ten aanzien van de uitzendbranche lopen initiatieven om

te kijken naar meer werkzekerheid.

- Aan de hand van het economisch profiel van Almelo (o.a. dienstencentrum overheden)

binnen de ontwikkelagenda Netwerkstad Twente gaan wij na hoe dit een bijdrage kan

leveren aan meer werkgelegenheid (voor laagopgeleiden) in Almelo en

structuurversterking van de Twentse economie. Almelo heeft een sterke economie met

veel bedrijven en werkgelegenheid. Almelo is goed bereikbaar en heeft veel bedrijven met

hoogwaardige bedrijfsprocessen. De perifere ligging in het land is geen vestigingsfactor

voor bedrijven waardoor extra werkgelegenheid niet vanzelfsprekend is.

- Het vergroten van het aanbod en diversiteit van werkgelegenheid in Twente is de

leidende opgave. Almelo kan bijdragen met logistiek, dienstverlening (zakelijk en

overheid) en innovatieve maakindustrie.

B. Jongeren en ouders met jonge kinderen met perspectief op een baan bemiddelen naar

werk.

Wij spannen ons maximaal in om jongeren en ouders met jonge kinderen te bemiddelen naar

werk. Daarbij zetten wij in op:

- Vergroten van weerbaarheid van werkzoekenden onder meer door nieuwe

scholingsarrangementen.

- Kijken naar mogelijkheden voor poolvorming als een middel om mensen een duurzame

plek op de arbeidsmarkt te laten veroveren.

Weerbaarheid vergroten en investeren in opleidingen

- Uit de cijfers blijkt dat investeren in opleiding loont. Wij gaan na hoe laagopgeleiden meer

concurrerend gemaakt kunnen worden. Vooral inwoners met lagere opleidingsniveaus

(zeker zonder startkwalificatie) komen vaak in minder gunstige loopbanen terecht met

wisselend succes.

- Er is een discussie over welke vaardigheden ontwikkeld moeten worden voor de

arbeidsmarkt van de toekomst. Sommigen zeggen dat mensen zo breed mogelijk

geschoold moeten worden. Anderen pleiten voor hernieuwde aandacht voor het

vakmanschap.

- Omdat niet duidelijk is wat nu echt nodig is, adviseert de Onderwijsraad om lokaal en

regionaal initiatieven te stimuleren en nieuwe scholingsarrangementen te bedenken, die

de weerbaarheid van werkenden en werkzoekenden maximaal vergroten

Ondernemerspool en werklozenpool

- In het arbeidsmarktbeleid is gekozen om prioriteit te leggen bij jongeren en ouders met

kinderen onder de twaalf jaar. Mensen uit deze twee groepen krijgen extra ondersteuning

om hun kansen op de arbeidsmarkt te verbeteren. Tegelijkertijd is het lastig om een

duurzame plek op de arbeidsmarkt te veroveren. Steeds meer werk is tijdelijk en flexibel.

20 van 87

- Daarom wordt samen met ondernemers onderzocht hoe ondernemers hun werk kunnen

“poolen” om op die manier voor deze twee doelgroepen een duurzaam perspectief te

scheppen. Deze ontwikkeling is door insprekers ingebracht.

- Los daarvan loopt er al een verkenning door de uitzendbureaus in Almelo. Het college

gaat in gesprek met de betrokken ondernemers en zal kijken hoe we gezamenlijk de

arbeidsmarktpositie voor jongeren en ouders met kinderen onder de twaalf jaar kunnen

verbeteren.

C. Perspectief bieden voor mensen met een beperkte kans op betaald werk.

Voor een aanzienlijke groep mensen is er geen perspectief op een betaalde baan. Zij zijn

aangewezen op een uitkering. Voor deze groep kijken wij naar:

- Vernieuwingen in de uitvoering van de participatiewet;

- Verbreden en versterken aanpak schuldhulpverlening;

- Systeeminnovatie beschut werken

Vernieuwing uitvoering participatiewet

- Er is een vrij grote groep mensen met een uitkering waar betaalde arbeid geen realistisch

perspectief is. Dit komt onder andere door de arbeidsmarktsituatie.

- Uw raad heeft daarom ervoor gekozen om vooral in te zetten op jongeren en ouders met

jonge kinderen. Dat betekent dat een grote groep mensen aangewezen blijft op een

uitkering. Samen met hen willen we kijken hoe ook in die situatie perspectief kan blijven

op een goed bestaan in de gemeente Almelo.

- Daarbij kijken we o.a. naar de rol en de eisen die gekoppeld zijn aan de uitkering en de

activiteiten waar deze mensen actief bij betrokken kunnen raken.

Schuldhulpverlening

- Almelo kent veel mensen met problemen met schulden. Schulden vormen één van de

meest ontregelende gebeurtenissen in het leven van mensen. Het is daarom belangrijk

om er alles aan te doen om schulden te voorkomen.

- In Almelo bestaan al verschillende initiatieven, maar die zijn nog onvoldoende met elkaar

in samenhang gebracht. Bovendien is het nodig om die aanpak te verbreden en te

versterken. Het college doet daarom een oproep aan bedrijven met financiële kennis om

een bijdragen te leveren aan het voorkomen van schulden.

- Samen met hen en de al actieve partners ontwikkelen we simpele en eenvoudige

arrangementen die gericht helpen om de dagelijkse financiën van mensen structureel te

beheersen.

- Ook zijn we blij dat het Armoedepact verbinding legt met het nieuwe landelijk initiatief

gericht op het herstructureren van de schulden bij kwetsbare groepen.

Systeeminnovatie beschut werken

- U hebt het besluit genomen om Soweco in de toekomst te positioneren als een breed

maatschappelijke bedrijf om zo de oplopende tekorten in de uitvoering van de WSW te

kunnen inlopen. U hebt ons gevraagd om dit samen met Soweco verder uit te werken.

Het lijkt erop dat dat deze strategie - op basis van het raadsbesluit - onvoldoende kan

bijdragen aan het structureel oplossen van het tekort in de uitvoering van de WSW.

- Samen met Soweco en de andere leden van de GR blijven wij ons inspannen om na te

gaan hoe er een sluitende business- case gepresenteerd kan worden die aansluit bij het

raadsbesluit dat u genomen hebt. Aanvullend gaan wij op zoek naar andere varianten

voor de best denkbare oplossing. Centraal staat daarbij het denken buiten de huidige

21 van 87

structuren en het zoeken naar andere vormen voor de uitvoering van het ‘beschut

werken’.

- Wij geven opdracht om te kijken naar een variant waarin wordt ingezet op een

systeeminnovatie waarbij het organiseren van beschut werken als kerntaak centraal

staat. Het goed en adequaat organiseren van beschut werken staat op geen enkele wijze

ter discussie. Mensen die nu al een beschutte werkplek hebben komen niet zonder werk

thuis te zitten. Leidend in de keuze voor de uitvoeringsvorm is de meerwaarde die de

vorm heeft voor het organiseren van beschut werk.

- Om deze systeeminnovatie door te kunnen voeren is incidenteel geld nodig. Dit geld is

nodig voor het opvangen van het tekort dat nu niet wordt ingelopen in 2016 en voor de

her- structurering. In de programmabegroting werken wij nader uit hoeveel middelen er

incidenteel nodig zijn en waar wij die middelen kunnen vinden.

D. Voorkomen dat jongeren met een achterstandspositie school verlaten.

Op de lange termijn is het het meest effectief om te voorkomen dat jongeren met een

achterstandspositie school verlaten en daarmee op voorhand al een verhoogde kans hebben op

een bestaan met uitkeringen. Daarom ontwikkelen wij de volgende, preventieve maatregelen:

- Achterstanden zo vroeg mogelijk signaleren en oplossen;

- Gerichte inzet op risico jongeren.

Achterstanden zo vroeg mogelijk signaleren en oplossen

Veel Almelose kinderen staan voordat ze aan de basisschool beginnen al op een achterstand.

Daarom zetten we in op voorschoolse programma’s. Kinderen worden gestimuleerd om zich

breed te ontwikkelen. Achterstanden worden opgespoord en ingelopen door extra aandacht voor

deze kinderen. De ouders worden hier intensief bij betrokken omdat zij vaak de sleutel vormen

om kinderen in een meer stimulerende omgeving op te laten groeien.

Gerichte inzet op risico jongeren

Tijdens de basisschool- en middelbare schoolleeftijd ontstaat bij de scholen en de

leerplichtambtenaar zicht op welke jongeren een groot risico lopen om in een kwetsbare positie

op de arbeidsmarkt te verzeilen. Samen met de scholen ontwikkelen we maatwerk interventies

om een ultieme poging te doen om de kansen van deze jongeren te vergroten. Hierbij wordt niet

alleen gekeken naar de schoolprestaties, maar ook naar allerlei aspecten waardoor een jongere

dreigt vast te lopen. Indien nodig verbreden we de aanpak naar het gehele gezin, omdat soms

daar de oorzaak van de problematiek schuilt.

E. Transformatie zorg

Om zorg en ondersteuning te blijven bieden aan mensen die dat nodig hebben is een

transformatie van de zorg nodig. We gaan met het volgende aan de slag:

- Voorliggende veld innoveren;

- Toegangstaken herinrichten;

- Innovatie in geïndiceerde zorg;

- Levensloopbestendige sociale huurwoningen;

Voorliggende veld innoveren

Almelo kent een uitgebreid en actief maatschappelijk middenveld. Verenigingen,

vrijwilligersorganisaties, kerken, allerlei particuliere initiatieven. Aan hen willen we vragen op

welke manier zij kunnen helpen bij het verlichten van de zorgvraag van de stad. Als gemeente

willen we hen ondersteunen om hun ideeën werkelijkheid te laten worden.

22 van 87

Dat vraagt dat de gemeente in haar begroting ruimte maakt om dit soort initiatieven mogelijk te

maken. Maar minstens zo belangrijk, flexibiliteit organiseert binnen allerlei wettelijke en

beleidsmatige kaders. We vragen partijen in het veld van zorg en welzijn om nieuwe

arrangementen te ontwikkelen die aantoonbaar het zorggebruik in Almelo verminderen of

voorkomen. Zij dienen aan te sluiten bij specifieke zorgbehoeften in de wijken. Om dit mogelijke

te maken gaan we over tot het herijken van de subsidies in dit domein door deze per 1 januari

2017 op nul te zetten.

Toegangstaken herinrichten

Het uitgangspunt om de dienst- en hulpverlening te verbeteren is te vertalen in de slogan: één

gezin, één plan, en één regisseur. Met de wijkteams is een eerste stap gezet, maar nog steeds

zijn er verschillende andere loketten waar inwoners hulp en ondersteuning kunnen aanvragen. De

komende tijd moeten die loketten zoveel als mogelijk worden samengevoegd om de kwaliteit van

de dienst- en hulpverlening te versterken.

Innovatie in geïndiceerde zorg

De gemeente koopt samen met andere gemeenten in Twente geïndiceerde zorg in. De komende

jaren gaan we via die inkoop innovatie van die zorg stimuleren. We vragen van hen om meer

gezinsinterventie te ontwikkelen, zorg meer integraal aan te bieden door zoveel mogelijk

leefgebieden te beslaan, en door de zorg zo veel als mogelijk in de thuissituatie aan te bieden.

Van de gemeente vraagt dit dat we onze inkoopfunctie door-ontwikkelen, onze sturing

versterken en naar nieuwe bekostigingsmodellen toe werken.

Levensloopbestendige sociale huurwoningen

Er zijn zorgen over een groeiende tweedeling in Almelo. Almelo heeft veel sociale huurwoningen

die ook ruimtelijk geconcentreerd zijn. Het handhaven van dezelfde omvang aan sociale

huurwoningen in de stad houdt die fysieke tweedeling in stand. De gemeente zal de corporaties

vragen om het aantal sociale huurwoningen te laten afnemen. De huidige woningvoorraad moet

worden aangepast om te voldoen aan veranderende woonbehoeften en veranderingen in de

bevolkingssamenstelling. Het gaat dan om levensloop bestendige sociale huurwoningen. Met de

corporaties willen wij nagaan hoe wij meer innovatie kunnen bewerkstelligen binnen dit thema.

Besluittekst ‘hoofdopgave twee: transformatie werk en zorg’

- Te focussen op het terugdringen van werkloosheid en overerving van armoede en dit te

doen door:

o Samen met partners in Twente te komen tot een aanscherping van de uitvoering

van de Twente Werkt- strategie om meer banen te genereren voor mensen met

een minder hoge opleiding.

o Weerbaarheid van werkzoekenden te vergroten door nieuwe

scholingsarrangementen en vorming van ondernemers/werknemerspools

o Vernieuwingen door te voeren in de uitvoering van de Participatiewet wat

betreft de rol en de eisen die gekoppeld zijn aan de uitkering en de activiteiten

waar deze mensen actief bij betrokken kunnen raken.

o Samen met partners in de stad uit de financiële en zakelijke dienstverlening

ontwikkelen wij simpele en eenvoudige arrangementen die gericht helpen om de

dagelijkse financiën van mensen structureel te beheersen.

o Vroeg-signalering en te komen tot een gerichte inzet op risicojongeren.

23 van 87

- Te komen tot een transformatie van de zorg door:

o Voorliggende zorg te innoveren door nieuwe arrangementen te ontwikkelen die

aantoonbaar het zorggebruik in Almelo verminderen of voorkomen.

o Alle toegangstaken tot de zorg op basis van 1 gezin, 1 plan 1 regisseur verder

worden heringericht. Waar loketten zoveel als mogelijk worden samengevoegd

om de kwaliteit van de dienst- en hulpverlening te versterken.

o Via inkoopfunctie bij gemeente innovatie bij zorgaanbieders te stimuleren.

o Reductie van het aantal sociale huurwoningen om de groeiende (fysieke)

tweedeling in Almelo tegen te gaan en innovatie binnen dit thema te stimuleren.

24 van 87

2.3 Hoofdopgave drie

“Binnenstad met herwonnen identiteit”

In het kort

Almelo kent een binnenstad met een aantal bijzondere en onderscheidende elementen. Er is

water in de stad en rondom het kasteel van de graaf bevindt zich een aantrekkelijk, historisch

deel. Ook is sprake van leegstand, marginalisering van de winkelfunctie en het bezoek aan de

binnenstad loopt terug ten gunste van de wijkwinkelcentra. Het vergroten van de

aantrekkelijkheid van de binnenstad is een belangrijke opgave. Om dit kunnen realiseren willen

we nadrukkelijk sturen op de ontwikkeling van de binnenstad met een herwonnen esthetiek en

identiteit. Voor het buitengebied laten we ruimte voor ontwikkeling door onder meer flexibele

bestemmingsplannen en een omgevingsvisie die ruimte laat.

- Investeringen richten zich alleen op de binnenstad;

- Focus op binnenstedelijke transformatie en actieplan verkoop grond

- Leegstand en braakligging gebruiken als ruimte voor nieuw elan en overheidsparticipatie

- Investering: komende drie jaar 1,5 miljoen voor ontwikkeling binnenstad

Analyse

Analyse Stadsfoto 2014

De aantrekkingskracht van de stad op verhuizende huishoudens is lager dan gemiddeld en lijkt

ten opzichte van 2008 eerder te zijn afgenomen dan toegenomen. Ondanks de toename van het

culturele aanbod sinds 2008 is er in het aanbod stedelijke voorzieningen sprake van een

negatieve trend. Het culinaire aanbod is verslechterd, het winkelaanbod sterker gedaald dan

gemiddeld en vooral de winkelleegstand is fors toegenomen. Het voorzieningenniveau in de stad

is niet van een dusdanig niveau dat (potentiële) inwoners het wonen in de stad prefereren boven

het wonen in het ommeland. De bevolkingsontwikkeling in de stad en de regio is ongunstig en

ook op belevingswaarde scoort Almelo lager dan gemiddeld.

Het verhogen van de aantrekkelijkheid van perifeer gelegen steden lijkt te slagen door een

combinatie van ingrepen. Succesvolle steden zijn Arnhem, Tilburg en Heerlen, waarbij Arnhem

een groot voordeel heeft door de historische bebouwing. In vrijwel alle gevallen is in de strategie

aangesloten bij de historie en de (herwonnen) identiteit van de steden. Hun aanpak richt zich op

een centrische benadering (richten op binnenstad; winkels en voorzieningen in de periferie

leveren geen bijdrage aan de maatschappelijke baten), opknappen van slechte woonwijken en

een strak werkloosheidsbeleid (achter de voordeur). Veiligheid is een randvoorwaarde (bijv.

Heerlen). Uit alle bijdragen blijkt dat het aanbrengen van keuze en focus en koersvastheid

noodzakelijk is.

Leegstand en voorzieningen zijn urgente beleidsthema’s voor de binnenstad. Het stedelijke

voorzieningenniveau in combinatie met het onderwijsaanbod vormt een belangrijke factor achter

de aantrekkingskracht van steden op jongeren. Als Almelo er bijvoorbeeld in zou slagen om een

of twee onderdelen van een hogeschool naar de stad te halen zou dit de aantrekkingskracht op

jongeren ten goede komen. Ook als maar een klein deel van de studenten na hun studie in de

stad blijft wonen, neemt daardoor het aandeel human capital toe.

25 van 87

Om de aantrekkelijkheid van de stad te vergroten is het noodzakelijk dat Almelo zich anders

profileert ten opzichte van nabij gelegen steden als Hengelo of Enschede. Zo profileert Heerlen

zich in toenemende mate als een stad met ‘rauw’ karakter waar veel kan als tegenhanger voor

Maastricht. In dat geval zouden investeringen zich ook moeten richten op factoren waar Almelo

zich kan onderscheiden.

Voorgestelde oplossingsrichtingen

A. Investeringen richten zich op de binnenstad

- Er is een grote urgentie en noodzaak om een onderscheidende binnenstad te ontwikkelen

(RP en UP). Alle investeringen voor beheer en onderhoud richten zich op die ontwikkeling

van de binnenstad. Publieke investeringen richten zich hoofdzakelijk op de -binnenstad.

- Extra middelen uit de investeringsagenda (1,5 miljoen euro voor drie jaar) reserveren wij

voor het verbeteren van de esthetiek en beleving van de binnenstad. Cultuur kan daarbij

een belangrijke rol spelen. Voor grote fysieke investeringen – zoals de beweegbare

bruggen – zullen wij in ons 10- jarige investeringsplan vanaf 2019 structureel middelen

reserveren.

- Het ontwikkelen van de binnenstad zal gerealiseerd worden op basis van een

onderscheidend profiel (complementair aan andere steden in Twente) dat aansluit bij de

identiteit van de stad. We sluiten in het realiseren van onze plannen aan bij kenmerkende

elementen uit onze historie die van duurzame waarde zijn. De stadsmusical Van Katoen

en Nu heeft een gevoel van trots gebracht en ook een bijdrage geleverd aan herwonnen

identiteit. Kern is dat wij samen de stad maken. Identiteit is daarbij geen statisch

gegeven maar iets wat elke dag opnieuw vorm krijgt. De nieuwe binnenstad moet

uitdagen dit in praktijk te brengen.

- Daarbuiten is ruimte voor verrassende initiatieven in de binnenstad; deze zijn niet ‘van de

gemeente’, wel zorgt de gemeente dat ze partners koppelt. Leegstand buiten de

binnenstad is geen urgent gemeentelijk beleidsthema, een bruisende binnenstad met

eigenaarschap van de Almeloërs wel.

- Het versterken van de aantrekkelijkheid van onze binnenstad heeft voor het college

prioriteit in het fysieke domein. Het college richt de aandacht dan ook op dit gebied. Dat

wil niet zeggen dat er in de rest van Almelo niets meer mogelijk is of de gemeente niets

meer doet. De basistaken in het fysieke domein blijft de gemeente natuurlijk door heel

Almelo uitvoeren. Waar het gaat om het realiseren van ambities kiezen wij gericht voor

de binnenstad. Dit vanuit de gedachte dat dit de stad als geheel sterker maakt.

B. Focus op binnenstedelijke transformatie en structureel oplossen problemen grondbedrijf

- Op basis van o.a. de begrotingsscan geven wij prioriteit aan het oplossen van de grond-

problematiek. Dit is de grootste veroorzaker van het huidige tekort en de

schuldproblematiek. Wij hebben een groot deel van de grondwaarde afgeboekt en ons

verlies genomen. Wij hebben de plannen naar beneden bijgesteld vanwege een

afnemende vraag. Wij hebben in de ontwikkelagenda Netwerkstad Twente afgesproken

om te kijken naar welke woon- en werklocaties van essentieel belang zijn voor de

ontwikkeling van Twente.

26 van 87

- Samen met de Provincie Overijssel en de steden in Twente willen wij een oplossing

vinden voor de financiële consequenties die zijn verbonden aan het schrappen of

verkleinen van geplande of potentiële ontwikkellocaties. Het gaat hierbij niet om

financiële hulp bij het afboeken van gronden. Maar wel om inhoudelijke en financiële

ondersteuning voor het realiseren van waardevolle alternatieve invullingen die de

zelfredzaamheid en autonomie van gemeenten (zoals gewenst door de Provincie

Overijssel) vergroten.

- Wij geven prioriteit aan de herstructurering van het bestaande gebied. Met de sloop van

woningen en de vervangende nieuwbouw (herstructurering) kunnen grote stappen

worden gezet op het gebied van onder andere ruimtelijke kwaliteit, duurzaamheid en

wonen, welzijn en zorg.

- Om transformatie mogelijk te maken van bestaand stedelijk gebied en nieuwe kwaliteiten

in de stad toe te voegen, konden overheden voorheen extra geld beschikbaar stellen. Dat

geld is er niet meer of in beperkte mate. Dat betekent dat wij op zoek moeten naar

anderen manieren om deze transformatie te realiseren. Een oplossingsrichting licht

mogelijk in onorthodoxe manieren van overdragen van panden en gronden (om niet

overdragen, veilingen, ontwerpwedstrijden etc.) aan marktpartijen, maatschappelijke

organisaties of burgerinitiatieven met als enige voorwaarde een aantal kwalitatieve

randvoorwaarden gericht op de versterking van de stad.

C. Leegstaand en braakligging scheppen ruimte voor nieuw elan

- Braakliggende terreinen en leegstaande panden zorgen vaak voor ergernis en een gevoel

van onbehagen. Het zijn plekken die in de stad onbenut blijven. Terwijl ze juist ook

kansen bieden. Braakligging is van alle tijden, en inherent aan ontwikkeling. De vraag is

wat je met die plekken doet. Grendel je ze af met bouwhekken of benut je juist hun

potentie en maak je ze weer onderdeel van de stad? Wij kiezen voor een positieve

insteek. Leegstand en braakligging zien wij als vrije ruimte die door de stad ingevuld kan

worden.

- Braakligging en leegstand bieden kansen om op een laagdrempelige wijze wensen en

behoeften van partijen uit de samenleving te faciliteren, tegen relatief lage kosten.

Hierdoor wordt het tevens mogelijk om invullingen te realiseren en experimenten aan te

gaan, die in definitieve vorm (nog) niet mogelijk zijn. We kiezen voor een aanpak waarbij

wij niet achter een bureau theoretiseren, maar leren door te doen. Het accent ligt

nadrukkelijk op de binnenstad. Dan gaat het niet alleen om de kern maar ook omliggende

plekken die van belang zijn voor het functioneren van de binnenstad.

- Gekoppeld aan de fysieke transformatie van de binnenstad zetten wij leegstand en

braakligging in als een strategie om (nieuwe) initiatieven te stimuleren. Omdat de

traditionele winkelfunctie van binnensteden afneemt, zetten wij in op innovatieve

transformatie van kernwinkelgebieden naar een mix met horeca, cultuur, diensten,

ambachten, onderwijs, wonen en werken. Tijdelijk gebruik kan daarbij een bijdrage

leveren door te ontdekken welke (combinatie) van nieuwe of vertrouwde functies het

beste werkt.

- Samen met de Provincie Overijssel en de Netwerkstad Twente (Ontwikkelagenda) gaan

wij via o.a. pilot Spontane Binnenstad na of het mogelijk is om te experimenteren met

flexibele bestemmingsplannen, aanpassing van wet- en regelgeving die sturing op

leegstand belemmert en gaan wij na hoe wij gericht initiatieven kunnen stimuleren.

Waarbij de steden onderling elkaar niet beconcurreren, maar op een onderscheidend

profiel elkaar juist aanvullen.

27 van 87

D. Sterke binnenstad gebaat bij creativiteit en verantwoordelijkheid in de wijken

- Het realiseren van een sterke binnenstad heeft alleen zin als de gehele stad zich in

positieve zin kan ontwikkelen. De mensen die in de wijken wonen, zijn immers de

gebruikers en bezoekers van de binnenstad. Wat betreft het realiseren van ambities en

investeringen kiezen wij voor een focus op de binnenstad. In de andere wijken kiezen

voor een faciliterende rol waarin wij creativiteit en verantwoordelijkheid willen

stimuleren.

- Het college ziet hoe de bewoners van Bornerbroek zelf de verantwoordelijkheid voor hun

leef- en woonomgeving weten te organiseren. De dorpsgemeenschap weet zelf het beste

wat zij belangrijk vinden voor hun dorp. Het college wil de komende jaren stimuleren dat

bijvoorbeeld ook in Aadorp en andere wijken zoiets kan ontstaan. Met het IBOR ziet het

college goede mogelijkheden om in andere wijken een gezamenlijke verantwoordelijkheid

voor de dagelijkse leefomgeving te laten groeien. Initiatieven voor samenwerking tussen

partijen zoals een AOC, middelbare scholen en wijkorganisaties kunnen op steun van de

gemeente rekenen.

- Via de wijkagenda’s voor de aandachtswijken komt de aandacht van het college voor de

wijken tot uitdrukking. In die wijkagenda’s, waarbij de bewoners eigenaar zijn van die

agenda, willen wij ze stimuleren om met creatieve oplossingen te komen en de

verbinding aan te gaan met mensen, instellingen en ondernemers in hun wijk om

gezamenlijk problemen aan te pakken en op te lossen door bundeling van inzet, geld en

tijd. Als zij dat doen, doet de gemeente ook mee.

Besluittekst ‘hoofdopgave drie: binnenstad met herwonnen identiteit’

- Te focussen op aantrekkelijke en onderscheidende binnenstad, complementair aan

andere Twentse steden en dit te doen door:

o Publieke investeringen te richten op de binnenstad

o Buiten de binnenstad ruimte te creëren voor verrassende initiatieven (deze zijn

niet van gemeente) waarbij de gemeente een faciliterende rol speelt

o Leegstaand vastgoed in de binnenstad beschikbaar te stellen voor nieuwe

initiatieven.

- Te focussen op binnenstedelijke transformatie door:

o Herstructurering bestaande gebieden.

o Experimenteren met flexibele bestemmingsplannen, aanpassing van wet- en

regelgeving die sturing op leegstand belemmert.

- Bewoners verantwoordelijke te maken voor hun eigen leefomgeving door:

o Taken en budgetten over te dragen aan (sport)verenigingen en aan de wijken en

buurten, bijvoorbeeld voor groenonderhoud

o Initiatieven voor samenwerking in de wijk tussen partijen te steunen

o De wijkagenda’s zijn in de aandachtswijken een middel voor bewoners om

problemen in hun wijk op een creatieve manier aan te pakken

28 van 87

3. De financiële opgaven voor Almelo

Inleiding

Voor een sluitend meerjarenperspectief is 12,2 miljoen euro noodzakelijk. Voor de realisatie van

de investeringsagenda is in 2019 een structureel bedrag van 2,8 miljoen opgenomen. Er is nog

steeds sprake van financieel onzekere tijden. In de financiële kaders zit nog veel dynamiek. Zo is

op dit moment nog niet bekend wat de precieze financiële gevolgen van de

decentralisatieopgaven zullen zijn. Bij het bepalen van de opgave hebben wij hiervoor een

inschatting gemaakt op basis van de nu bekende gegevens.

De gevolgen van de meicirculaire van het Rijk waren bij het bepalen van de opgave nog niet

bekend. Wij zullen, net als andere jaren, deze meicirculaire vertalen in de begroting van het

komende jaar. Op 21 april 2015 hebben wij u via een raadsbrief ‘Geactualiseerde opgave

perspectiefnota 2015’ aangegeven wat de opgave voor de perspectiefnota is en hoe deze is

opgebouwd.

Geactualiseerde opgave

Via een raadsbrief van 21 april (Raad- 1502794) hebben wij u de geactualiseerde opgave geschetst.

In deze perspectiefnota hebben wij de investeringsagenda geactualiseerd. Belangrijkste punten

bij de opgave zijn:

- De opgave om onze meerjarenbegroting sluitend te krijgen bedraagt 2,1 miljoen euro.

- Voor het beheersen van de risico’s in het sociale domein is meer geld nodig dan we van

het Rijk ontvangen. Wij houden nu rekening met een structureel bedrag van 4,4 miljoen

euro. Hierbij gaan wij uit van een tekort van 15 euro per inwoner per jaar (1,1 miljoen

euro).

- Voor de gevolgen van het afwaarderen van gronden (jaarrekening 2014) is de komende

10 jaar 5,7 miljoen nodig. Dit is noodzakelijk om in een periode van 10 jaar de negatieve

reserve aan te vullen.

- Wij verhogen de opgave niet voor de gevolgen van het groot onderhoud van het

gemeentefonds. Dit vangen wij op binnen de hiervoor beschikbare middelen.

- Voor de investeringsagenda reserveren wij structureel 2,8 miljoen euro. In de jaren 2016

– 2018 reserveren wij incidentele middelen voor investeringen.

Op basis van de actualisatie is de opgave voor de periode 2016-2019:

Opgave 2016 2017 2018 2019

A Sluitende meerjarenbegroting 0,2 0,8 2,1 2,1

B Risico’s sociaal domein 1,1 2,2 3,3 4,4

C Grondbedrijf 5,7 5,7 5,7 5,7

E Groot onderhoud gemeentefonds 0,0 0,0 0,0 0,0

Subtotaal noodzakelijke opgave 7,0 8,7 11,1 12,2

D Structurele investeringsagenda 0,6 0,6 0,6 2,8

Totaal opgave 7,6 9,3 11,7 15,0

29 van 87

Uit te werken zoekrichtingen

Op 15 januari hebt u de eindrapportages over de zoekrichtingen en kerntaken ontvangen (Raad

1502594). Op diverse manieren hebben wij suggesties en adviezen gekregen over de

zoekrichtingen. Wij hebben ons best gedaan zo dicht mogelijk bij deze adviezen van stad en

experts te blijven. Maar gelet op de bezuinigingsnoodzaak kunnen wij hier niet in alle gevallen

aan tegemoet komen. Gezien de financiële problematiek waar we voor staan stellen wij voor

bijna alle zoekrichtingen over te nemen en als bezuiniging nader uit te werken. Voor de extra

verhoging van de OZB en het afschaffen van kwijtschelding van belasting voor riool en afval

leggen wij geen voorstel voor. Daarnaast hebben we de zoekrichting met betrekking tot het

sluiten van het buitenzwembad niet opgenomen. Ook vervalt de zoekrichting cultuur. De

consequenties van de vrijval van reserves en voorzieningen en een extra taakstelling op

personeel hebben wij toegevoegd. Vanwege veranderingen in de samenleving die vragen om

andere manieren van organiseren hebben wij nieuwe zoekrichtingen opgenomen voor

sport/cultuur en de Omgevingsvisie/omgevingswet. De huidige bezuinigingsmaatregel op het

gebied van sport (0,6 miljoen vanaf 2016) hebben wij teruggedraaid.

In hoofdstuk 4 lichten wij per programma de zoekrichtingen toe. Op dit moment hebben wij nog

geen frictiekosten geraamd. Op basis van definitieve besluitvorming werken wij per zoekrichting

plannen van aanpak uit inclusief frictie- en desintegratiekosten. Definitieve besluitvorming

hierover vindt plaats bij de begroting 2016.In onderstaande tabel is het totaalresultaat hiervan

weergegeven.

Tabel Totaal uit te werken zoekrichtingen

Opbrengst zoekrichting per programma

(bedragen x 1,0 miljoen euro)

2016 2017 2018 2019

Bestuurskracht en Bestuurscultuur 0,11 0,14 0,54 1,57

Aantrekkelijke Stad 1,32 2,15 2,55 3,59

Sociale Agenda 2,20 3,70 4,95 5,45

Leefbaarheid en Veiligheid 0,39 2,03 2,12 2,24

Algemene dekkingsmiddelen 0,82 1,31 1,72 2,14

Totaal 4,84 9,33 11,88 15,00

Voorstel Investeringsagenda

Zoals wij in het uitvoeringsprogramma hebben opgenomen staan wij voor een 10-jarig sanerings-

en investeringsplan. Hierbij leggen wij op korte termijn de focus op het financieel gezond krijgen

van de gemeente en het realiseren van de maatschappelijke hoofdopgaven de komende jaren.

Deze focus betekent dat wij in de komende 3 jaar geen structurele bedragen opnemen om te

investeren. Wel corrigeren we de vanaf 2016 ingeboekte bezuiniging op de sport van 0,6 miljoen

euro. Vanaf 2019 ontstaat ruimte om ook structureel investeringsruimte vrij te maken.

Wel reserveren wij een incidenteel investeringsbudget van 3 miljoen euro. Ook versterken wij het

weerstandsvermogen door hier 7 miljoen euro aan toe te voegen. De investeringen zullen wij

afzetten tegen de geformuleerde hoofdopgaven.

Wij staan de volgende verdeling van de investeringsruimte voor:

Hoofdopgave 1 Financieel perspectief verbeteren. Het toevoegen van 7 miljoen euro voor het

verbeteren van het weerstandsvermogen

Hoofdopgave 2 Transformatie werk en zorg. Komende 3 jaar 1,5 miljoen euro. Vanaf 2019 1,2

miljoen euro per jaar structureel

Hoofdopgave 3 Binnenstad met herwonnen identiteit. Komende 3 jaar 1,5 miljoen euro voor de

binnenstad. Vanaf 2019 1,0 miljoen euro per jaar structureel.

30 van 87

Door middel van deze budgetten kunnen anderen verleid worden ook te investeren in de

hoofdopgaven. Daarnaast kijken we naar de bestaande budgetten en de mogelijkheden om deze

flexibeler in te zetten voor de hoofdopgaven. Op deze wijze zijn wij in staat om blijvend te

investeren in onze stad.

In het uitvoeringsprogramma is sprake van een 10 jarige- investerings- en saneringsagenda. Hier

is een bedrag van 4,5 miljoen euro per jaar voor opgenomen. Over de totale periode betekent dat

een investeringscapaciteit van 45 miljoen (10 x 4,5 miljoen). In deze perspectiefnota voegen wij

7 miljoen toe aan het weerstandsvermogen, reserveren wij als investeringsruimte 3 miljoen

incidenteel en is vanaf 2019 2,2 miljoen euro structureel beschikbaar. Ook de ingeboekte

bezuiniging op sport wordt teruggedraaid. Dit betekent dat op basis van deze perspectiefnota

een investeringsbedrag van bijna 31,5 miljoen euro wordt gerealiseerd. In de resterende 6 jaar

(periode 2020-2025) zullen wij op zoek gaan naar nog minimaal 13,5 miljoen euro voor onze

investeringsagenda.

Confrontatie Opgave en Zoekrichtingen

In de hierboven beschreven paragrafen is de opgave, de keuzes voor de investeringsagenda en

de uit te werken zoekrichtingen besproken. Een confrontatie tussen deze bouwstenen is in

onderstaande tabel opgenomen.

2016 2017 2018 2019

Noodzakelijke opgave 7,00 8,70 11,10 12,20

Investeringsagenda 0,60 0,60 0,60 2,80

Structurele opgave 7,60 9,30 11,70 15,00

Uit te werken zoekrichtingen 4,84 9,33 11,88 15,00

Resultaat 2,56 0,03 0,18 0,00

tekort over over over

De confrontatie laat zien dat de jaarschijf 2016 een tekort laat zien. Bij het opstellen van de

begroting 2016 zullen we met een voorstel komen hoe hiermee om te gaan. De jaren vanaf

2017 laten een sluitend perspectief zien. Zoals we eerder aangaven is er sprake van een

dynamisch financieel perspectief. Veel zaken, zoals de gevolgen van de decentralisaties, zijn nog

onduidelijk. Dit betekent dat het perspectief de komende jaren nog fors kan wijzigen.

Preventief toezicht

Het voorgestelde meerjarenperspectief laat een sluitend meerjarenresultaat zien. Als gevolg van

de afwaardering van gronden in de jaarrekening 2014 is een negatief eigen vermogen ontstaan.

In deze perspectiefnota hebben wij maatregelen voorgesteld om deze negatieve stand de

komende tien jaar weg te werken. Dit betekent wel dat wij, ondanks een sluitend perspectief,

waarschijnlijk de komende jaren onder preventief toezicht van de provincie Overijssel komen te

staan. Na de beoordeling van de programmabegroting 2016 zal de provincie hierover haar

oordeel geven. De beoordeling kan consequenties hebben voor onze investeringsagenda. Zoals

eerder aangegeven gaan wij met de Provincie afspraken maken over deze consequenties.

Belangrijk uitgangspunt van ons blijft dat wij slagvaardig kunnen blijven handelen en onze

problemen zoveel mogelijk zelf op kunnen lossen en onze ambities waar kunnen maken. Ons

streven is dus om zelf de financiële problemen op te lossen. Hierbij kijken wij ook naar nieuwe en

andere vormen van financieren en zullen dit waar mogelijk via pilots inrichten. Hierbij denken we

bijvoorbeeld aan de toepasbaarheid van fondsvorming (revolving funds), ingroeimodellen en

crowdfunding.

31 van 87

Risico’s

We staan de komende jaren voor grote opgaven. Deze opgaven brengen nieuwe risico’s met zich

mee. Hieronder beschrijven wij de grootste risico’s die ontstaan als gevolg van de

zoekrichtingen. Bij de begroting 2016 zullen we, conform afspraak, de risico’s zoveel mogelijk

kwantificeren en opnemen in het risicobeheerssysteem.

Blijvende onzekerheid omtrent de rijksbijdragen

Ongeveer 65% van onze begroting bestaat uit middelen die wij van het Rijk ontvangen. De

Algemene Uitkering is hiervan het grootst (80%). Over de rijksbijdragen voor de decentralisaties

is nog steeds veel onduidelijk. Wel krijgen wij als gevolg van de verschillende herverdeeloperaties

de komende jaren minder geld voor deze taken dan de jaren ervoor. In deze perspectiefnota

hebben wij rekening gehouden met een terugloop van 15 euro per inwoner per jaar (ruim 1,1

miljoen euro structureel per jaar). Of deze terugloop voldoende is en of deze tekorten zich

daadwerkelijk voor gaan doen is op dit moment nog niet bekend. Ook komt nog steeds nieuwe

informatie beschikbaar. Zo is half mei de voorlopige consequenties van het nieuwe verdeelmodel

‘beschermd wonen’ bekend gemaakt. Door deze herverdeling ontvangen wij in 2016 1,7 miljoen

euro minder dan in 2015. Op aandringen van een groot aantal centrumgemeenten wordt nog een

‘reality-check’ op de uitkomsten van de vernieuwde historische verdeling gedaan. Naast de lobby

die er loopt vanuit meerdere centrumgemeenten om op te roepen tot een passend budget voor

het bieden van zorgcontinuïteit voor cliënten beschermd wonen, wordt in de voorbereiding van

de contracten voor 2016 onderzocht op welke manier de financiële risico’s zoveel mogelijk

beperkt kunnen worden.

Omvormen grondbedrijf en dekking personele kosten

In 2014 hebben wij grote stappen gemaakt met het afboeken van gronden die niet langer

noodzakelijk zijn voor woningbouw. Daarnaast is aangegeven dat de hoeveelheid

bedrijventerreinen vooralsnog niet aangepast hoeft te worden. Dit jaar zal de

bedrijventerreinenvisie worden geactualiseerd en de bijbehorende planning. Mogelijke financiële

consequenties worden betrokken bij de jaarrekening 2015. Als gevolg van deze aanpassingen zal

het grondbedrijf verder omgevormd moeten worden. Ambtelijke capaciteit die in het verleden

werkzaam was voor het grondbedrijf en andere projecten in Almelo is niet langer noodzakelijk.

Hierop zal een krimp plaatsvinden. De totale omvang en de snelheid van krimp wordt op dit

moment onderzocht.

Realisatie bezuinigingen

In deze perspectiefnota hebben wij een forse bezuinigingsopgave opgenomen. In de

begrotingsscan is geconcludeerd dat wij in het verleden altijd voortvarend bezuinigingen hebben

gerealiseerd. Deze voortvarendheid zullen wij voortzetten bij de nieuwe bezuinigingsopgaven.

Nieuwe bezuinigingen leiden tot nieuwe risico’s. Nieuwe risico’s ontstaan door de nieuwe manier

van werken en de omslag die wel willen maken. Het realiseren van de systeeminnovaties is

hierbij een belangrijke sleutel. Door de omslag om activiteiten en initiatieven te ondersteunen in

plaats van stenen en/of instituties ontstaan risico’s bij de instituties waarmee wij langdurige

(subsidie)relaties hebben. Hierbij kan gedacht worden aan de instellingen op het terrein van

cultuur (bibliotheek, muziekschool), sport (sportbedrijf) Welzijn (Scoop, DNO) en participatie

(Soweco). Hier hebben wij extra aandacht voor bij de verdere uitwerking van de zoekrichtingen.

Bij de personele krimp kunnen we te maken krijgen met frictiekosten. In deze perspectiefnota

hebben wij hiermee nog geen rekening gehouden. In de aanloop naar de begroting 2016 zullen

de zoekrichtingen verder uitgewerkt worden en ontstaat meer inzicht in de mogelijke

frictiekosten.

32 van 87

Maatregelen perspectiefnota

Wij hebben in deze perspectiefnota diverse beheersmaatregelen genomen om de risico’s te

verkleinen. Denk bijvoorbeeld aan het faseren van bezuinigingen waardoor de kans op

frictiekosten verkleind wordt. Risicobeheersing vindt ook plaats door de verscherpte sturing op

de risico’s en hoofdopgaven. Daarnaast versterken wij direct het weerstandsvermogen van onze

gemeente door hier 7 miljoen aan toe te voegen.

Besluittekst

- De financiële opgave vast te stellen op 7,6 miljoen euro voor 2016, oplopend naar 15,0

miljoen euro in 2019

- Het college op te dragen de zoekrichtingen verder uit te werken ter besluitvorming bij de

begroting 2016 en verder

- Vanaf 2019 structureel 2,8 miljoen euro voor de investeringsagenda beschikbaar te

stellen, waarvan:

� 0,6 miljoen euro voor niet doorvoeren bezuiniging sport;

� 1,2 miljoen euro voor hoofdopgave transformatie werk en zorg;

� 1,0 miljoen euro voor hoofdopgave binnenstad.

33 van 87

4. Bezuinigingen per programma In dit hoofdstuk presenteren wij u alle zoekrichtingen die wij uitwerken in onze

meerjarenbegroting. De zoekrichtingen die wij niet hebben overgenomen, zijn te vinden in bijlage

3. Ten slotte presenteren wij een aantal nieuwe zoekrichtingen. Deze richten zich op de eigen

organisatie en op systeeminnovaties in het sociale en fysieke domein.

4.1 Bestuurskracht en Bestuurscultuur

Zoekrichtingen die we overnemen

Zoekrichting per feitenkaart (bedragen x 1,0 miljoen euro) 2016 2017 2018 2019

18 Diensten publiekszaken verlenen 0,11 0,14 0,14 0,14

Dienstverlening alleen nog op afspraak 0,01 0,01 0,01

Leges uittreksels via website en balie verhogen 0,01 0,01 0,01 0,01

Stoppen met sociale urgentie 0,02 0,02 0,02 0,02

Optimaliseren telefonische bereikbaarheid 0,06 0,06 0,06 0,06

Trouwen duurder maken 0,01 0,01 0,01 0,01

Verschillende uitgaven KCC verminderen 0,02 0,02 0,02 0,02

Versoberen naturalisatiebijeenkomst 0,01 0,01 0,01 0,01

23 Bedrijfsvoering verzorgen 0,00 0,40 1,43

Minder leidinggevenden door kleinere organisatie 0,13

Verminderen overhead door sourcen beheer openbare ruimte 0,50

Afschalen beleidsvoorraad en verminderen bestuursprocessen 0,40 0,80

Totaal 0,11 0,14 0,54 1,57

Cursief: Nieuw toegevoegde zoekrichting

Dienstverlening

Dienstverlening alleen nog op afspraak

Mensen kunnen alleen nog voor dienstverlening (paspoort, vergunningen, etc.) naar het stadhuis

als ze eerst een afspraak hebben gemaakt. Er is geen vrije inloop meer. Hierdoor zijn er geen

wachttijden meer en kunnen ambtenaren efficiënter worden ingeroosterd op basis van behoeften

van de inwoners. Nadeel is dat inwoners van te voren moeten nadenken op welk moment ze

willen komen en niet altijd het tijdstip beschikbaar is dat voor de inwoners het beste uitkomt.

Leges uittreksels via website en balie verhogen

Prijs van het aanvragen van een uittreksel uit de Basis Registratie Personen verhogen. De prijs

voor het aanvragen van een uittreksel via het Internet wordt verhoogd van € 2,60 naar € 12,40.

De prijs voor het aanvragen van een uittreksel aan de balie wordt verhoogd van € 10,40 naar

€ 14,40. De kostprijs ligt nog steeds boven het voorgestelde tarief.

Stoppen met sociale urgentie

Mensen hebben soms om verschillende redenen snel een (goedkope) huurwoning nodig. De

woningcorporaties vragen de gemeente daarvoor advies om te kunnen bepalen of iemand

hiervoor in aanmerking komt. Voorgesteld wordt hiermee te stoppen. Woningcorporaties moeten

dus zelf inschatten of mensen echt snel een woning nodig hebben.

34 van 87

Optimaliseren telefonische bereikbaarheid

Wij optimaliseren onze telefonische bereikbaarheid door personeel met name in te zetten op

piekmomenten. Wij beperken daarom op momenten dat er nauwelijks wordt gebeld. Dat is na

16.00 uur en op vrijdagmiddag.

Trouwen duurder maken

Trouwen in Almelo duurder maken (100 euro meer), zodat de kosten die de gemeente hiervoor

maakt gedekt kunnen worden.

Verschillende uitgaven KCC verminderen

Geld dat nu gebruikt wordt voor verschillende zaken (geschenk geboorteaangifte, GBA audit,

tolken) is niet meer nodig omdat het geld toch niet (volledig) wordt uitgegeven of hetzelfde

bereikt kan worden op een andere manier.

Versoberen naturalisatiebijeenkomst

Voor mensen die de Nederlandse nationaliteit krijgen, wordt elk jaar een bijeenkomst

georganiseerd. Het houden van deze bijeenkomst is verplicht. Voorgesteld wordt deze te

versoberen.

Minder leidinggevenden door kleinere organisatie

De gemeente wordt kleiner en dat betekent ook minder leidinggevenden. Daardoor kan geld

bespaard worden.

Verminderen overhead door sourcen beheer openbare ruimte

Als gevolg van de sourcen van de taken van het beheer van de openbare ruimte zal ook de

benodigde overhead mee krimpen. Hiervoor hebben wij, nadat het sourcen is afgerond, een

taakstelling van 500.000 euro opgenomen.

Zoekrichtingen die we toevoegen

Afschalen beleidsvoorraad en verminderen bestuursprocessen

Krimp van beleids- en bestuursprocessen en reductie van inzet op organisatie, bestuur en raad,

door focus op de hoofdopgaven. Dat betekent een kostenreductie van 1,2 miljoen euro te

realiseren in 2020. En ook een halvering van de overlegfrequenties (raadsvergaderingen,

collegevergaderingen die per 1 januari 2016 ingaat.

Besluittekst

- Het college opdracht te geven de volgende zoekrichtingen nader uit te werken en op te

nemen in de begroting 2016 en verder:

Zoekrichting per feitenkaart

(bedragen x 1,0 miljoen euro)

2016 2017 2018 2019

18 Diensten publiekszaken verlenen 0,11 0,14 0,14 0,14

Dienstverlening alleen nog op afspraak 0,01 0,01 0,01

Leges uittreksels via website en balie verhogen 0,01 0,01 0,01 0,01

Stoppen met sociale urgentie 0,02 0,02 0,02 0,02

Optimaliseren telefonische bereikbaarheid 0,06 0,06 0,06 0,06

Trouwen duurder maken 0,01 0,01 0,01 0,01

Verschillende uitgaven KCC verminderen 0,02 0,02 0,02 0,02

Versoberen naturalisatiebijeenkomst 0,01 0,01 0,01 0,01

35 van 87

23 Bedrijfsvoering verzorgen 0,00 0,40 1,43

Minder leidinggevenden door kleinere organisatie 0,13

Verminderen overhead door sourcen beheer

openbare ruimte

0,50

Afschalen beleidsvoorraad en verminderen

bestuursprocessen

0,40 0,80

Totaal 0,11 0,14 0,54 1,57

36 van 87

4.2 Aantrekkelijke Stad

Overgenomen zoekrichtingen voor bezuinigingen

Zoekrichting per feitenkaart (bedragen x 1,0 miljoen euro) 2016 2017 2018 2019

1 Economie bevorderen 0,02 0,20 0,20 0,20

Gemeentelijke uitvoeringskosten toeristenbelasting 0,02 0,02 0,02 0,02

Verlaging subsidie toeristenbelasting Almelo Promotie 0,18 0,18 0,18

2 Bereikbaarheid bevorderen 1,20 1,20 1,20 1,20

Parkeren 1,20 1,20 1,20 1,20

3 Grond en vastgoed beheren 0,10 0,25 0,40 0,69

Vastgoed

Gebouwbeheerders samenvoegen

Afstoten panden, wijkcentra en leegstaande

gebouwen

0,19

Verkopen van gronden die de gemeente niet meer nodig

heeft (besparen op rente- en beheerskosten)

0,10 0,20 0,30 0,40

Samenvoeging Ingenieursdiensten Netwerksteden 0,05 0,10 0,10

4 Woonklimaat bevorderen 0,00 0,25 0,25 1,00

Systeeminnovatie Omgevingsvisie/ Omgevingswet 0,25 0,25 1,00

5 Sport stimuleren en 6 Cultuur stimuleren 0,00 0,25 0,50 0,50

Systeeminnovatie beleidsterrein Sport en Cultuur 0,25 0,50 0,50

Totaal 1,32 2,15 2,55 3,59

Cursief: Nieuw toegevoegde zoekrichting

Verlaging subsidie toeristenbelasting aan Almelo Promotie

Toeristen die in Almelo overnachten betalen toeristenbelasting. Een bedrag van 250.000 euro

per jaar, wordt nu als subsidie verstrekt aan Almelo Promotie. Voorgesteld wordt dit te verlagen

naar 75.000 euro. De reguliere subsidie blijft 600.000 euro. De totale subsidie bedraagt dan

675.000 euro.

Gemeentelijke uitvoeringskosten toeristenbelasting

Met ingang van 1 januari 2015 worden de inkomsten uit toeristenbelasting voor de duur van 4

jaar overgeheveld naar Stichting Almelo Promotie. 6% houden we in als uitvoeringskosten. De

toeristenbelasting in 2013 bedroeg 260.000 euro. 6% van dit bedrag is 15.600 euro. We stellen

voor deze inkomsten te betrekken bij de bezuinigingsopgave.

Parkeren

In de zoekrichtingen is een voorstel opgenomen om 1,2 miljoen euro te bezuinigingen door

kostprijs dekkende huur te vragen voor de parkeergarages. Deze zoekrichting staat op gespannen

voet met zowel het raadsprogramma waarin een pilot van gratis parkeren staat als de

toegezegde business case parkeren op basis van de evaluatie parkeren. Het college stelt voor om

op basis van de business case vier scenario’s uit te werken en te komen tot richtinggevend

uitspraken ten aanzien van parkeren. De positie en taken van Stadstoezicht maakt onderdeel uit

van de verschillende scenario’s. In de begroting 2016 wordt nader uitgewerkt hoe wij dit

structurele besparingsbedrag kunnen realiseren.

37 van 87

Vastgoed

Gebouwbeheerder samenvoegen

Alles wat te maken heeft met het beheer van panden in bezit van de gemeente bij elkaar

brengen. De inschatting is dat hierdoor de dienstverlening verbeterd en besparingen gerealiseerd

kunnen worden. De deelnemers aan het omnibuspanel geven aan dat we slimmer gebruik kunnen

maken van accommodaties. Bijvoorbeeld door functies met elkaar te combineren. Denk daarbij

ook aan sportaccommodaties. Deze zoekrichting kan daarin een eerste stap zijn.

Afstoten panden, wijkcentra en leegstaande gebouwen

Culturele verenigingen (gesticht door diverse groepen van migranten) maken gebruik van panden

die van de gemeente zijn. Door deze panden te verkopen kan de gemeente (incidenteel) extra

geld ophalen en bespaart het op de onderhoudskosten. Ook bezit de gemeente Almelo acht

wijkcentra, die zij beschikbaar stelt of verhuurt. Door deze panden over te dragen aan anderen,

hoeft de gemeente de panden niet meer te beheren en geen onderhoud meer uit te voeren.

Verder wordt ingezet op de verkoop van monumenten die nog in bezit zijn van de gemeente. En

worden zoveel mogelijk leegstaande gebouwen overgedragen aan anderen, gesloopt waar nodig

of beschikbaar gesteld voor initiatieven die de identiteit van de (binnen)stad versterken.

Verkopen van gronden die de gemeente niet meer nodig heeft

De gemeente heeft grond die zij heeft gekocht voor het project Waterrijk in waarde verlaagd

(agrarische waarde). Door de grond voor een hogere prijs te verkopen dan die in de boeken staat,

kan de gemeente extra geld ophalen.

Herwaardering van agrarische gronden in het CVB heeft plaatsgevonden tegen economische

waarde, geraamd op 6,50 euro/m2. Wanneer deze gronden tegen een hogere prijs verkocht

worden is elke euro meer winst.

Daarnaast valt de structurele bijdrage van de AD aan het grondbedrijf ter dekking van de kosten

voor het inzit houden, van gronden in het transitiegebied, op termijn vrij. Er wordt nu jaarlijks een

bedrag gereserveerd voor het in bezit houden van gronden. Het betreft kosten voor rente en

beheerkosten. Wanneer de gronden verkocht worden kunnen deze kosten bespaard worden.

Samenvoeging ingenieursdiensten Netwerksteden

Er is een bestuursovereenkomst gesloten in 2013 op het gebied van het onderling verlenen van

ingenieursdiensten door de Netwerksteden. Het voorstel is om de samenwerking te verdiepen tot

samenvoeging van de ingenieursdiensten met andere Netwerksteden en dit op afstand plaatsen

van de huidige organisatie. Hierbij wordt uitvoering gegeven aan het door de Raad vastgestelde

sourcingskader waarbij uitvoerende taken op afstand worden gezet en de gemeente zich richt op

de regierol. Het uitgangspunt is een structurele kostenbesparing te realiseren maar dat de

kwaliteit van de diensten op huidig niveau blijft.

Zoekrichtingen die we toevoegen

Systeeminnovatie sport en cultuur

Verschillende veranderingen in de manier waarop mensen hun vrije tijd besteden, vragen wat ons

betreft om een systeeminnovatie. Er is geen automatisme meer om te sporten en te bewegen in

verenigingsverband. Voor het leren spelen van een instrument zijn naast de muziekschool tal van

volwaardige alternatieven beschikbaar. Zowel via internet als in het private domein. Om een kop

koffie te drinken met buurtgenoten hoef je niet naar het wijkcentrum, maar zijn er andere

organisaties (soms ook gefinancierd met publieke middelen) die hun deuren open stellen voor

ontmoeting. Waarom zou bijvoorbeeld de kantine van een sportvereniging niet kunnen

functioneren als wijkcentrum?

38 van 87

Wij geven de vrije- tijdsector (sport en cultuur) daarom de opdracht om te komen tot een

systeeminnovatie en verbinden daar een taakstelling van 500.000 euro aan. Ook hier worden de

subsidies eerst weer op nul gezet en om ze dan meteen opnieuw te verdelen. De scenario’s

cultuur die ontwikkeld worden kunnen helpen om scherpere keuzes te maken. Het ligt voor de

hand soortgelijke scenario’s voor sport te ontwikkelen. Deze taakstelling heeft geen

consequentie voor de subsidiebudgetten in 2016 van de door ons gesubsidieerde instellingen

binnen het domein van cultuur en sport. In de begroting 2016 werken wij deze opdracht verder

uit. Hieronder alvast een aantal mogelijke elementen daarvan:

- Vergroten mogelijkheden van sportbedrijf en culturele instellingen om andere inkomsten

te generen of te voorzien in (andere) maatschappelijke behoeften. In Almelo laat de

Actief Betrokken Club al zien dat het anders kan. Zij zetten zich met verenigingen in voor

maatschappelijke doelen in de stad en combineren dat met breedtesport. Dat is goed

voor de verenigingen én voor de stad.

- We kijken naar mogelijkheden om gebouwen en gronden die wij nu in bezit hebben over

te dragen naar verenigingen of organisaties. Zodat zij zelf de beste oplossingen kunnen

vinden voor een nuttig gebruik van deze gronden en panden.

- We kijken naar een aanscherping of wijziging in de rol van verenigingen en organisaties

die nu actief zijn in de vrije-tijdsector en willen onderzoeken of een meer effectieve en

efficiënte samenwerking middelen vrij kan spelen.

- In beeld brengen van mogelijkheden inwoners en andere partijen om behoeften in vrije

tijdsdomein te voorzien.

De taakstelling en de opdracht zoals hierboven beschreven heeft ook consequenties voor de

derde fase van het Sportbedrijf. Ten aanzien van de uitvoering van de derde fase gaan wij in

overleg met sportverenigingen en het Sportbedrijf over deze systeeminnovatie. Wij willen

voorkomen dat er een situatie ontstaat waarin de ruimte om daadwerkelijk te komen met nieuwe

oplossingen bij voorbaat al ingeperkt wordt door een verplichte winkelnering.

Systeeminnovatie Omgevingsvisie leefomgeving

We stellen voor om een bezuiniging van 1 miljoen euro te realiseren door een systeeminnovatie

in het fysiek domein. De komende tijd krijgt de gemeente te maken met de Omgevingswet en

gaan wij met de stad een Omgevingsvisie voor Almelo ontwikkelen.

De Omgevingsvise vervangt de Structuurvisie en zal naar alle waarschijnlijkheid een groot effect

hebben: geen optelsom meer van de verschillende beleidsvelden, maar één integrale visie. De

Omgevingsvisie gaat ook over de vraag wat de gemeente los wil laten en aan andere partijen

overlaat. Een nieuwe balans tussen sturing en vertrouwen. Samen met de stad formuleren we

welke ontwikkelingen wenselijk zijn en welke niet. De komende tijd gaan wij deze discussie met

de raad en met de stad voeren. De bezuiniging kan gevonden worden op de volgende vlakken:

- Minder beleid door een integrale visie

- Flexibele bestemmingsplannen

- Minder regelgeving dus minder vergunningverlening en handhaving

39 van 87

Besluittekst

- Het college opdracht te geven de volgende zoekrichtingen nader uit te werken en op te

nemen in de begroting 2016 en verder:

Zoekrichting per feitenkaart

(bedragen x 1,0 miljoen euro)

2016 2017 2018 2019

1 Economie bevorderen 0,02 0,20 0,20 0,20

Gemeentelijke uitvoeringskosten toeristenbelasting 0,02 0,02 0,02 0,02

Verlaging subsidie toeristenbelasting aan Almelo

Promotie

0,18 0,18 0,18

2 Bereikbaarheid bevorderen 1,20 1,20 1,20 1,20

Parkeren 1,20 1,20 1,20 1,20

3 Grond en vastgoed beheren 0,10 0,25 0,40 0,69

Vastgoed

Gebouwbeheerders samenvoegen

Afstoten panden, wijkcentra en

leegstaande gebouwen

0,19

Verkopen van gronden die de gemeente niet meer

nodig heeft

0,10 0,20 0,30 0,40

Samenvoeging Ingenieursdiensten Netwerksteden 0,05 0,10 0,10

4 Woonklimaat bevorderen 0,00 0,25 0,25 1,00

Systeeminnovatie Omgevingsvisie/ Omgevingswet 0,25 0,25 1,00

5 Sport stimuleren en 6 Cultuur stimuleren 0,00 0,25 0,50 0,50

Systeeminnovatie beleidsterrein Sport en Cultuur 0,25 0,50 0,50

Totaal 1,32 2,15 2,55 3,59

40 van 87

4.3 Sociale agenda

Zoekrichtingen die we overnemen

Zoekrichting per feitenkaart (bedragen x 1,0 miljoen euro) 2016 2017 2018 2019

7 Uitkeringen verstrekken en minimabeleid uitvoeren 0,25 0,50 0,50 0,50

Minder geld ramen voor tekort op uitkeringen (BUIG) 0,25 0,50 0,50 0,50

11 Maatschappelijke ondersteuning verzorgen 1,08 1,08 1,08 1,08

Begroting 2015 Herziening hulp in het huishouden 0,58 0,58 0,58 0,58

Subsidies herinrichten 0,50 0,50 0,50 0,50

13 Welzijn bevorderen 0,64 1,39 2,14 2,14

Budget zachte landing sociale agenda afbouwen 0,75 1,50 1,50

Begroting 2015 Doelgroepfuncties in sociaal wijkteam 0,64 0,64 0,64 0,64

Decentralisaties Jeugd en WMO/AWBZ 0,23 0,73 1,23 1,73

Kostenbesparing huidige zorgkosten 0,50 1,00 1,50

Begroting 2015 Onafhankelijke cliëntondersteuning door

vrijwilligers

1,00 1,00 1,00 1,00

Begroting 2015 Niet compenseren CER/Wtcg 1,31 1,31 1,31 1,31

Begroting 2015 Ondersteuning mantelzorgers 0,25 0,25 0,25 0,25

Begroting 2015 Korting op PGB 0,75 0,75 0,75 0,75

Begroting 2015 Besparingen al opgenomen in begroting

2015

-3,08 -3,08 -3,08 -3,08

Totaal 2,20 3,70 4,95 5,45

Vrij laten vallen zachte landing sociale agenda

Wij houden het budget dat beschikbaar is voor de zachte landing van de decentralisaties en de

nodige systeeminnovaties niet langer structureel beschikbaar en bouwen dit bedrag langzaam af.

Wel zorgen wij ervoor dat er tot en met 2018 (incidenteel) middelen zijn om de innovatie en

transformatie in het sociale domein vorm te kunnen geven. Concreet is het volgende

beschikbaar:

- 2 miljoen euro is nog beschikbaar in diverse reserves;

- In de begroting 2015 is een bedrag van 1,15 miljoen euro gereserveerd.

- In de begroting 2016 is 1,5 miljoen euro beschikbaar en in 2017 de helft van dat bedrag.

- Via de vrijval van reserves maken wij ook incidenteel geld vrij voor het sociale domein.

Van de drie miljoen euro die in de periode 2016 – 2018 beschikbaar is, reserveren wij

ieder jaar 500.000 euro voor transformatie werk en zorg (sociale agenda).

Zodoende is er tot en met 2018 een bedrag van 6,9 miljoen euro beschikbaar.

Minder geld ramen voor tekort uitkeringen (BUIG)

Wij verminderen het budget dat in kader van de Participatiewet beschikbaar is voor het betalen

van uitkeringen die wij niet van het Rijk vergoed krijgen. Tijdens de uitvoering van het MAU-plan

is gebleken dat wij de BUIG middelen niet in de volle omgang nodig hebben. Daarom kan er nu

500.000 euro vrij vallen.

41 van 87

Maatregelen business case sociaal

In de begroting 2015 hebben wij diverse maatregelen opgenomen die een bijdrage moeten

leveren om de kosten en risico’s in het sociale domein te beheersen. Deze maatregelen nemen

wij nu structureel op in onze meerjarenbegroting. Het gaat concreet om de volgende zaken:

- Het door Almelo Sociaal laten uitvoeren van de onafhankelijke cliëntondersteuning.

Hierbij hebben wij ook middelen beschikbaar gesteld.

- Anders organiseren van ondersteuning aan mantelzorgers;

- Besparen op het budget voor PGB’s;

- Hulp en ondersteuning gericht op verschillende doelgroepen onderbrengen bij de

wijkteams.

Herinrichting subsidies

Wij zetten alle subsidies – nu 11 miljoen euro - gericht op zorg en ondersteuning

(maatschappelijke opvang, verslavingszorg, maatschappelijk werk, welzijn etc.) op nul en

verdelen die opnieuw. De subsidies worden opnieuw ingericht en alleen versterkt als partijen

voorzieningen kunnen aanbieden die aantoonbaar bijdragen aan de aangescherpte opgave van

het sociaal domein. Het gaat dan om het verminderen van zware zorgkosten en het beroep op

de overheid voor ondersteuning.

Van partijen wordt verwacht zoveel mogelijk leefgebieden van een inwoner te bestrijken en

overheadkosten tot een minimum te beperken. Zogenaamde waarderingssubsidies (zoals kleine

subsidies aan bijvoorbeeld amateurkunstverenigingen) en subsidies voor sport en cultuur worden

hiervan uitgezonderd. Subsidies die een directe relatie hebben met een wettelijke opdracht waar

het gaat om omvang of specifieke besteding worden wel bij de totale herijking waar het gaat om

aanscherping van de opgave betrokken. Deze subsidies kunnen vanwege wettelijke beperkingen

niet op nul gezet worden.

Sommige fracties hebben de suggestie gedaan nog meer te bezuinigingen op de subsidies voor

zorg en welzijn. Wij vinden dat niet verantwoord. Gegeven de risico’s, opbouw van de Almelose

samenleving en de opgave voor de komende jaren zal het al een hele inspanning zijn om de

huidige taakstelling te realiseren. Daarom hebben wij ervoor gekozen deze taakstelling niet verder

op te hogen.

Compensatie kwetsbare groepen

U heeft ons gevraagd – bij motie – om te kijken naar mogelijkheden om chronisch zieken en

gehandicapten te compenseren waar het gaat om ziektekosten. Hiervoor hebben wij

verschillende varianten uitgewerkt. Deze presenteren wij aan u in een afzonderlijke bijeenkomst

voorafgaand aan de behandeling van de perspectiefnota.

Bij de raad en bij het college zelf leven op dit moment twee concrete wensen voor de invulling

van dit bedrag. Aan de ene kant werken wij aan varianten om te komen tot een compensatie van

chronisch zieken en gehandicapten. Aan de andere kant leeft ook de wens om het gebruik van

het (openbaar) vervoer door kwetsbare groepen te verbeteren. In algemene zin is er behoefte om

middelen beschikbaar te stellen voor de transformatie en innovatie binnen het sociale domein

gericht op werk en zorg. Maar de middelen zijn beperkt. In de programmabegroting 2016 leggen

wij u een concreet voorstel voor wat betref de besteding van deze middelen. De omvang van het

bedrag dat beschikbaar is, onderstreept de noodzaak om daarbij scherpe keuzes te maken. Zowel

compenseren van chronisch zieken en gehandicapten, het verbeteren van het (openbaar)

vervoer voor kwetsbare groepen en stimuleren innovatie is binnen financiële kaders een haast

onmogelijke opgave.

42 van 87

In de programmabegroting 2016 zal nader uitgewerkt wat de mogelijkheden zijn om het

(openbaar) vervoer voor kwetsbare groepen te verbeteren. We willen daarbij met name kijken

hoe wij de bereikbaarheid van vervoersvoorzieningen kunnen verbeteren. We gaan op zoek naar

creatieve oplossingen. Wat betreft de compensatie chronisch zieken en gehandicapten geldt dat

wij verschillende varianten aan het uitwerken zijn. Als uitgangspunt voor de verdere

uitwerkingen hanteren wij de dat het voorkomen van grotere zorgkosten voorop staat. Wij

richten ons op kwetsbare groepen met een laag inkomen. Wat wij willen voorkomen is dat

mensen nu niet naar de huisarts gaan vanwege het eigen risico en financiële consequenties. Met

als gevolg dat ze met gezondheidsproblemen blijven lopen die uiteindelijk met duurdere vormen

van zorg opgevangen moeten worden.

Dit sluit het beste aan bij de uitgangspunten van maatwerk en gerichte ondersteuning (nood gaat

voor wens) die wij hanteren binnen het sociale domein. Ook proberen wij rekening te houden

met uw wensen om niet te komen met een compensatie via de bijzondere bijstand en gaan wij

na in hoeverre het mogelijk is om een bredere inkomensgrens te hanteren dan 101 procent van

het minimuminkomen. Daarbij geldt dat het hanteren van een inkomensgrens van 130 procent op

dit moment financieel onhaalbaar is.

Ongeacht de inhoudelijke keuzes die u bij de programmabegroting 2016 maakt, zal een eventuele

compensatieregeling eerst een incidenteel karakter hebben, omdat wij op dit moment voor de

regeling geen structurele middelen beschikbaar hebben. Vanaf 2019 is er structureel geld

beschikbaar en kan de eventuele regeling structureel gemaakt worden. Op dit moment is een

variant (die het meest lijkt op scenario 2 dat u is gepresenteerd) waarin een collectieve

basisverzekering wordt geboden en aan een groep met lage inkomens en het eigen risico volledig

wordt afgekocht of deels gecompenseerd het meest passend bij de financiële en inhoudelijke

uitgangspunten zoals hierboven beschreven. Wij onderzoeken ook nog de andere scenario’s en

alternatieven. De uitkomsten daarvan willen wij graag in een afzonderlijke bijeenkomst

voorafgaand aan de behandeling perspectiefnota aan u presenteren. We kijken daarbij ook naar

mogelijkheden om de financiering geheel of deels te laten verlopen via herprioritering in de

besteding van extra middelen voor armoedebestrijding die Almelo krijgt. Op de lange termijn

kijken wij samen met zorgverzekeraars wat er voor nodig is om mensen gezonder en actiever te

laten leven.

Besluittekst

- Het college opdracht te geven de volgende zoekrichtingen nader uit te werken en op te

nemen in de begroting 2016 en verder:

Zoekrichting per feitenkaart

(bedragen x 1,0 miljoen euro)

2016 2017 2018 2019

7 Uitkeringen verstrekken en minimabeleid uitvoeren 0,25 0,50 0,50 0,50

Minder geld ramen voor tekort op uitkeringen (BUIG) 0,25 0,50 0,50 0,50

11 Maatschappelijke ondersteuning verzorgen 1,08 1,08 1,08 1,08

Begroting 2015 Herziening hulp in het huishouden 0,58 0,58 0,58 0,58

Subsidies herinrichten 0,50 0,50 0,50 0,50

13 Welzijn bevorderen 0,64 1,39 2,14 2,14

Budget zachte landing sociale agenda afbouwen 0,75 1,50 1,50

Begroting 2015 Doelgroepfuncties in sociaal wijkteam 0,64 0,64 0,64 0,64

Decentralisaties Jeugd en WMO/AWBZ 0,23 0,73 1,23 1,73

Kostenbesparing huidige zorgkosten 0,50 1,00 1,50

43 van 87

Begroting 2015 Onafhankelijke cliëntondersteuning

door vrijwilligers

1,00 1,00 1,00 1,00

Begroting 2015 Niet compenseren CER/Wtcg 1,31 1,31 1,31 1,31

Begroting 2015 Ondersteuning mantelzorgers 0,25 0,25 0,25 0,25

Begroting 2015 Korting op PGB 0,75 0,75 0,75 0,75

Begroting 2015 Besparingen al opgenomen in

begroting 2015

-3,08 -3,08 -3,08 -3,08

Totaal 2,20 3,70 4,95 5,45

44 van 87

4.4 Leefbaarheid en Veiligheid

Overgenomen zoekrichtingen voor bezuinigingen

Zoekrichting per feitenkaart (bedragen x 1,0 miljoen euro) 2016 2017 2018 2019

14 Omgevingsvergunningen afgeven 0,00 0,25 0,30 0,30

Centraliseren integraal toezicht en handhaving 0,10 0,15 0,15

Kostendekkend maken leges 0,15 0,15 0,15

15 Openbare ruimte en groen onderhouden 0,61 0,95 1,20 1,20

Besparen op energie 0,13 0,20 0,20 0,20

Efficiënter omgaan met gegevensbeheer 0,05 0,05 0,05 0,05

Inhuur Soweco anders organiseren 0,05 0,05 0,05

Overdracht uitvoering onderhoud openbare ruimte 0,20 0,30 0,40 0,40

Speeltoestellen 0,05 0,10 0,20 0,20

Anders organiseren beheer openbare ruimte 0,18 0,25 0,30 0,30

16 Riool onderhouden 0,00 0,22 0,33 0,45

Minder water afkoppelen van riolering * 0,02 0,03 0,05

Afschrijvingstermijn riool verlengen * 0,10 0,20 0,30

Meer kosten opnemen in riooltarief 0,10 0,10 0,10

19 Veiligheid bevorderen 0,03 0,03 0,03 0,03

Minder geld ramen voor veiligheid 0,03 0,03 0,03 0,03

20 Afval inzamelen -0,25 0,58 0,26 0,26

1 keer in de 4 weken restafval inzamelen * -0,25 0,58 0,26 0,26

Totaal 0,39 2,03 2,12 2,24

* Deze zoekrichtingen hebben een effect op de hiervoor gehanteerde tarieven. Door tegelijkertijd de OZB-

tarieven te verhogen leveren ze een bijdrage aan de bezuinigingen. De insteek is dat de lastendruk voor

burgers gelijk blijft.

Centraliseren integraal toezicht en handhaving

De uitvoering van toezichts- en handhavingstaken voor de fysieke leefomgeving kan effectiever

en efficiënter worden georganiseerd. De taakuitvoering is op dit moment versnipperd.

In de huidige situatie is het complex om integraal te sturen op deze taken. Integratie van de

taken die door Stadstoezicht worden uitgevoerd en de taken die binnen de gemeente worden

uitgevoerd kunnen leiden tot een verbeterde werkwijze.

Kostendekkend maken leges

De kosten voor de omgevingsvergunning zijn niet volledig doorberekend in de leges. Als dit wel

gebeurt, leidt dit tot hogere leges en tot een verhoging van de inkomsten uit leges.

Besparen op energie

Scherper letten op energieverbruik en nadenken over waar nog energie bespaard kan worden in

de organisatie.

Efficiency data management Beheer

Dataverrijking op een efficiëntere manier organiseren.

45 van 87

Inhuur Soweco anders organiseren

Voor het onderhoud van de openbare ruimte huurt de gemeente nu mensen in die bij de sociale

werkplaats werken (Soweco). Hiervoor wordt een uurtarief betaald aan Soweco. Daarnaast

ontvangt Soweco een bijdrage per WSW medewerker van de gemeente. In feite is sprake van

een dubbelbetaling. Het is voor de gemeente voordeliger deze mensen zelf in dienst te nemen of

via detachering bij een marktpartij te betalen.

Overdracht uitvoering onderhoud openbare ruimte

Het onderhoud van de openbare ruimte wordt nu gedaan door de gemeente zelf. In de nieuwe

situatie blijft het team Beheer de regisseur/opdrachtgever en worden alle uitvoerende activiteiten

op het gebied van groen, grijs en serviceonderhoud (inclusief de Begraafplaatsen en Grondbank)

overgedragen aan een externe partij/partijen.

Hierbij wordt uitvoering gegeven aan het door de Raad vastgestelde sourcingskader waarbij de

uitvoerende taken op afstand worden gezet en de gemeente zich richt op de regierol. Het

uitgangspunt is een structurele kostenbesparing te realiseren maar de kwaliteit van het

onderhoud minimaal op het huidige beeldkwaliteitsniveau te houden.

Speeltoestellen

Minder geld uitgeven aan onderhoud en vervanging van speeltoestellen. Almelo kent 886

speeltoestellen op 247 speellocaties. Door afgeschreven speeltoestellen niet altijd, maar slechts

in 25% van de gevallen te vervangen, is er minder geld nodig voor het vervangen van

speeltoestellen. Dit scheelt op termijn ook in de kosten voor het onderhoud van de

speeltoestellen.

In de nieuwe situatie vindt er verschraling plaats; dat wil zeggen dat er minder speeltoestellen

per locatie komen door niet te vervangen en er uiteindelijk speelplekken kunnen worden

opgeheven. Als een formele speelplek verdwijnt, betekent dit overigens niet dat alle speelruimte

verloren gaat. De “nieuwe” informele speelruimte, bijvoorbeeld een grasveldje, heeft ook

speelwaarde. Tevens kan de inzet van buurtbewoners bij speellocaties de betrokkenheid

vergroten en de onderhoudskosten mogelijk verlagen. Dit past ook goed bij de visie op

bewonersparticipatie.

Anders organiseren beheer openbare ruimte

Wij hebben in de zoekrichting een voorstel opgenomen om te bezuinigen door het

onderhoudsniveau te verlagen. Zowel uit uw bijdragen als de resultaten van het Almelo Panel

blijkt dat hier weinig tot geen draagvlak voor is. Daarom stellen wij voor het onderhoudsniveau

niet te verlagen, maar wel te kijken naar een kostenbesparing door het onderhoud anders te

organiseren in wijken en buurten. De deelnemers aan het omnibuspanel en de insprekers laten

weten dat er in de openbare ruimte meer gebruik gemaakt kan worden van initiatieven in de

wijken en buurten. Denk bijvoorbeeld ook aan de inzet van werklozen en bijstandsgerechtigden.

Door middel van IBOR (Integraal Beheer Openbare ruimte) kan dit gestimuleerd worden.

Riool

Minder water afkoppelen van riolering

In plaats van 3 hectare bestaand verhard oppervlak per jaar afkoppelen van de riolering, per jaar

2 hectare bestaand verhard oppervlak afkoppelen. Deze 1 hectare minder afkoppelen levert een

investeringsvoordeel op van 210.000 euro per jaar. Doordat deze investeringen in 30 jaar

worden afgeschreven, levert dit structureel elk jaar een kostenbesparing op van 15.400 euro. De

rioolheffing kan met dit bedrag verlaagd worden.

Deze zoekrichting gaat over afkoppelen van bestaand verhard oppervlak en heeft niets te maken

met het niet aan sluiten van hemelwater op de riolering in nieuwe woonwijken.

46 van 87

Afschrijvingstermijn riool verlengen

Aan de hand van een goede risicoanalyse kan de afschrijvingstermijn voor de vervanging van

riolering worden verlengd drie jaar (van 62 naar 65 jaar).

Meer kosten opnemen in riooltarief

Het Gemeentelijk Belastingkantoor (GBT) verzorgt onder andere de inning van de rioolheffing

voor de gemeente Almelo. In de rioolheffing zijn daarvoor kosten opgenomen ter hoogte 95.000

euro. Omdat de werkelijke kosten voor het heffen meer bedragen, wordt voorgesteld de

kostenpost te verhogen met 100.000 naar in totaal 195.000 per jaar. Hierdoor kan de

inningsbijdrage vanuit bijvoorbeeld de OZB, die wordt betaald uit de algemene middelen, met

100.000 omlaag.

Minder geld ramen voor veiligheid

Op dit moment hebben wij verschillende, kleine begrotingsposten op het gebied van integrale

veiligheid. Zo is er bijvoorbeeld jaarlijks 14.000 euro beschikbaar voor veiligheidsmaatregelen die

te maken hebben met voetbal, en 25.000 euro voor veiligheidsmaatregelen die te maken hebben

met huisverboden. In totaal is er 140.000 euro beschikbaar. Het voorstel is om alle middelen

samen te voegen en deze vervolgens met 30.000 euro te verlagen.

Afval

1 keer in de 4 weken restafval inzamelen

Restafval (grijze bak) nog maar 1 keer in de 4 weken ophalen. Inwoners betalen minder geld voor

afval. De belasting (OZB) gaat wel omhoog. Anders levert deze maatregel geen geld op om te

besparen. De totale lastendruk blijft voor inwoners gelijk.

Regionaal samenwerken afvalbrengpunt

Er is op dit moment een onderzoek gaande naar de mogelijkheden om samen te werken op het

gebied van afvalbrengpunten. De insteek daarbij is om de service naar de burgers zo groot

mogelijk te laten zijn. Waarbij gekeken wordt of het mogelijk is om burgers op alle

afvalbrengpunten in de regio Twente toe te laten. Of hier kosten bespaard kunnen worden is nog

onduidelijk.

Openingstijden afvalbrengpunt

De openingstijden van het afvalbrengpunt beperken. Inwoners betalen minder geld voor afval.

Besluittekst

- Het college opdracht te geven de volgende zoekrichtingen nader uit te werken en op te

nemen in de begroting 2016 en verder:

Zoekrichting per feitenkaart

(bedragen x 1,0 miljoen euro)

2016 2017 2018 2019

14 Omgevingsvergunningen afgeven 0,00 0,25 0,30 0,30

Centraliseren integraal toezicht en handhaving 0,10 0,15 0,15

Kostendekkend maken leges 0,15 0,15 0,15

15 Openbare ruimte en groen onderhouden 0,61 0,95 1,20 1,20

Besparen op energie 0,13 0,20 0,20 0,20

Efficiënter omgaan met gegevensbeheer 0,05 0,05 0,05 0,05

Inhuur Soweco anders organiseren 0,05 0,05 0,05

Overdracht uitvoering onderhoud openbare ruimte 0,20 0,30 0,40 0,40

47 van 87

Speeltoestellen 0,05 0,10 0,20 0,20

Anders organiseren beheer openbare ruimte 0,18 0,25 0,30 0,30

16 Riool onderhouden 0,00 0,22 0,33 0,45

Minder water afkoppelen van riolering 0,02 0,03 0,05

Afschrijvingstermijn riool verlengen 0,10 0,20 0,30

Meer kosten opnemen in riooltarief 0,10 0,10 0,10

19 Veiligheid bevorderen 0,03 0,03 0,03 0,03

Minder geld ramen voor veiligheid 0,03 0,03 0,03 0,03

20 Afval inzamelen -0,25 0,58 0,26 0,26

1 keer in de 4 weken restafval inzamelen -0,25 0,58 0,26 0,26

Totaal 0,39 2,03 2,12 2,24

48 van 87

4.5 Algemene dekkingsmiddelen

Zoekrichtingen die we overnemen

Zoekrichting per feitenkaart (bedragen x 1,0 miljoen euro) 2016 2017 2018 2019

21 Algemene dekkingsmiddelen

Verhoging toeristenbelasting 0,08 0,08 0,08

Aandelen verkopen p.m. p.m. p.m. p.m.

Stelpost areaaluitbreiding niet opnemen 0,23 0,45 0,69 0,90

Stelpost nieuw beleid niet opnemen 0,19 0,38 0,57 0,76

Vrijvallen reserves en voorzieningen 0,40 0,40 0,40 0,40

Totaal 0,82 1,31 1,72 2,14

Verhogen toeristenbelasting

De toeristenbelasting verhogen met 30 procent. Bezoekers betalen dan in plaats van 1 euro per

nacht, 1,30 euro per nacht. Deze verhoging gaat in per 2017.

Aandelen verkopen

Wij gaan onderzoeken of we aandelen die de gemeente bezit geheel of deels kunnen verkopen.

Of stoppen met het gezamenlijk uitvoeren van taken met andere gemeenten. Gezien de grote

mate van onzekerheid hebben we hiervoor nog geen bedrag opgenomen.

Stelpost areaaluitbreiding niet meer opnemen

Wij nemen geen vast bedrag meer op voor extra onderhoud aan bijvoorbeeld nieuwe wegen. Als

een nieuwe weg wordt aangelegd dan bekijken hoeveel extra geld nodig is voor het onderhoud.

Stelpost nieuw beleid niet meer opnemen

Wij nemen geen vast bedrag meer op voor nieuw beleid of nieuwe activiteiten. Maar gaan per

project, activiteit of beleidsthema kijken of daar extra geld voor nodig is.

Vrijvallen reserves en voorzieningen

Een van de aanbevelingen uit de begrotingsscan gaat over het herschikken van

bestemmingsreserves. Als onderdeel van de zoekrichtingen hebben wij dit verder uitgewerkt.

Van de resterende middelen is het mogelijk een bedrag van 18 miljoen euro vrij te laten vallen.

Wij stellen voor de vrijval als volgt in te zetten:

- Toevoegen aan de algemene reserve 7 miljoen euro. Gezien de onzekerheden

waarmee we te maken hebben vinden wij het verstandig de algemene reserve hoger

vast te stellen dan de beschreven minimale omvang van 3,3 miljoen euro. Wij vinden

het verstandig een bedrag van 7 miljoen van de vrijval toe te voegen. De algemene

reserve komt hiermee op een begrote stand van 10,3 miljoen euro.

- Toevoegen aan de negatieve reserve grondbedrijf 8 miljoen euro. Hiermee wordt de

negatieve stand gedeeltelijk aangezuiverd. Dit komt overeen met een structureel

bezuinigingsopbrengst van 0,4 miljoen euro structureel.

- In de investeringsagenda reserveren wij 3 miljoen euro extra voor realisatie van

hoofdopgaven in de periode 2016 – 2018.

Voor de overgebleven reserves en voorzieningen stellen wij een nieuwe werkwijze voor waarbij:

- door het beperken van het aantal reserves en het instellen van een plafond het beter

mogelijk wordt een integrale afweging te maken.

49 van 87

- het verloop van de reserves en voorzieningen aansluit bij het raads- en

uitvoeringsprogramma

- meer inzicht ontstaat waardoor de vrije beleidsruimte zichtbaar wordt

- een sluitende begroting het uitgangspunt is; structurele lasten worden met structurele

baten gedekt.

Gevolgen:

Voorgesteld wordt 38 reserves en voorzieningen (per 31-12-2015) op te heffen. Een specificatie

van de reserves en voorzieningen is opgenomen in bijlage 1.

Gevolgen voor lastendruk

De maatregelen hebben voor de jaarlijkse lasten van mensen met een eigen huis nauwelijks

betekenis. De lastendruk zal voor deze groep, als gevolg van de zoekrichtingen, niet stijgen.

Mensen die een huis huren en niet tot de minima behoren, zullen niet geraakt worden door de

stijging van de OZB en hebben profijt van de verlaging van de afvalstoffenheffing en de

rioolrechten. Bedrijven profiteren niet van de verlaging van de afvalstoffenheffing, profiteren

deels van de verlaging van de rioolheffing en zullen niet geraakt worden door de verhoging van

de OZB. De lastendruk voor bedrijven zal dus gelijk blijven of licht dalen.

Inwoners zullen meer moeten betalen voor voorzieningen. Het parkeertarief zal mogelijk

verhoogd worden. Ook moeten inwoners 8 procent meer betalen voor bepaalde dienstverlening

(verhoging leges). Bezoekers betalen meer toeristenbelasting. Die gaat namelijk met 0,30 cent

per persoon per nacht omhoog.

Besluittekst

- Het college opdracht te geven de volgende zoekrichtingen nader uit te werken en op te

nemen in de begroting 2016 en verder:

Zoekrichting per feitenkaart

(bedragen x 1,0 miljoen euro)

2016 2017 2018 2019

21 Algemene dekkingsmiddelen

Verhoging toeristenbelasting 0,08 0,08 0,08

Aandelen verkopen p.m. p.m. p.m. p.m.

Stelpost areaaluitbreiding niet opnemen 0,23 0,45 0,69 0,90

Stelpost nieuw beleid niet opnemen 0,19 0,38 0,57 0,76

Vrijvallen reserves en voorzieningen 0,40 0,40 0,40 0,40

Totaal 0,82 1,31 1,72 2,14

- De reserves zoals opgenomen in bijlage 1 per 31-12-2015 op te heffen:

- Een bedrag van 18,0 miljoen euro vrij te laten vallen en als volgt in te zetten:

o 3,0 miljoen euro te reserveren voor de investeringsagenda (1,5 miljoen euro voor

de binnenstad en 1,5 miljoen euro voor transformatie werk en zorg in het sociale

domein);

o 7,0 miljoen toe te voegen aan de algemene reserve;

o 8,0 miljoen te storten in de negatieve reserve grondbedrijf

- De negatieve reserve grondbedrijf de komende 10 jaar aan te vullen zodat deze weer

een positief saldo heeft.

50 van 87

Bijlagen

51 van 87

Bijlage 1: Specificatie vrijval reserves en voorzieningen

Voorgesteld wordt:

- de volgende 38 reserves en voorzieningen per 31-12-15 op te heffen:

Naam reserve bedrag

53002 reserve schoolgebouwen 1,25

53004 reserve verkiezingen 0,11

53005 reserve automatisering 0,28

53007 reserve besluit woninggebonden subsidies 0,08

53012 reserve btw compensatie 0,03

53013 reserve gsb I 0,01

53014 reserve gsb II mop sociaal 0,19

53017 reserve gsb III 0,00

53019 reserve bodemverontreiniging 2,27

53026 reserve stadsvernieuwing 0,06

53029 reserve kunstaankoop / stadsvernieuwing 0,00

53031 reserve wijk buurt budgetten 0,09

53033 reserve sportstimulering 0,03

53036 reserve welzijnsaccommodaties 0,01

53042 reserve soweco afkoop 0,02

53050 reserve knelpunten bedrijfsvoering 0,05

53051 reserve huisvesting stadhuis 0,00

53054 reserve intergem. ingenieursbureau rbt 0,14

53056 reserve wegen 1,10

53057 reserve riolering tariefsegalisatie 0,00

53058 reserve bibliotheek 0,02

53059 reserve afvalstoffenheffing 0,00

53060 reserve sportraad 0,06

53061 reserve takenanalyse 2011-2014 0,26

53062 reserve wijkwaardebonnen 0,00

53067 reserve opvang nieuwkomers 0,13

53070 reserve plan van aanpak mau 1,07

53072 reserve kunstwerken 0,15

53074 reserve transitie sociale agenda 0,00

55010 reserve ec nut iispa 0,00

55015 reserve ec nut ondergrondse containers 0,81

55020 reserve ec nut werkplein 1,00

55021 reserve ec nut milieuparken 0,84

61029 Voorziening kloosterhofflat 0,00

62001 voorziening stadhuis onderhoud 0,11

62005 voorziening sportaccommodatie onderhoud 1,97

63049 voorziening wijkcentra onderh. stb gebr 0,11

63050 voorziening wijkcentra inventaris 0,05

Totaal 12,30

- de volgende bedragen vrij te laten vallen

52 van 87

Naam reserve bedrag

62002 voorziening onderhoud en vervanging 2,96

53063 reserve re-integratie 1,45

61036 voorziening afval egalisatie 1,55

Totaal 5,96

Resume:

Op heffen reserves/voorzieningen 12,30 miljoen

Bedrag vrijvallen 5,96 miljoen

Totaal 18,26 miljoen

Afrondingen - 0,26 miljoen

Totale vrijval 18,00 miljoen

53 van 87

Bijlage 2: Aanbevelingen begrotingsscan

Aanbevelingen Begrotingsscan

1. De grondexploitatie is de belangrijkste veroorzaker van de huidige tekorten en

schuldproblematiek. Het is een kapitaalintensieve marktactiviteit.

Deze aanbeveling is opgenomen in de perspectiefnota en maakt onderdeel uit van de

hoofdopgaven

2. Ontwikkel een actief beleid om het weerstandsvermogen op een ratio van 1 te krijgen.

Recent heeft de raad de vernieuwde kadernota weerstandsvermogen vastgesteld.

Daarnaast is in deze perspectiefnota het weerstandsvermogen (algemene reserve)

verhoogd en daarmee het weerstandsvermogen versterkt. Wel blijft het

weerstandsvermogen de komende jaren onder druk staan als gevolg van de afboeking

van gronden in de jaarrekening 2014. Incidentele meevallers zullen toegevoegd worden

aan de algemene reserve ter versterking van het weerstandsvermogen.

3. Herschik de bestemmingsreserves zoveel als mogelijk in algemene reserves.

Dit is opgenomen in de perspectiefnota. Separaat wordt u een herziene nota reserves en

voorzieningen aangeboden waarin deze aanbeveling is verwerkt.

4. Maak de exploitatiebegroting minder afhankelijk van het grondbedrijf.

In de perspectiefnota is een aantal maatregelen hiervoor genomen

5. Verhoog de informatiewaarde van de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen.

Deze aanbeveling nemen we mee in de voorbereiding op de programmabegroting 2016.

Over de inhoud en de informatiewaarde zullen we ook met de provincie Overijssel

overleggen

54 van 87

Mogelijke keuzes

In het rapport worden mogelijke keuzes beschreven met daarbij aangegeven wat de invloed

hiervan is op het weerstandsvermogen, de schuldpositie en de exploitatie (bezuinigingsopgave).

Per keuze wordt weergegeven hoe hiermee in deze perspectiefnota is omgegaan.

Mogelijke keuzes Verwerkt in

PN nota

Toelichting

1. Kwantificeren stille

reserves

Nee Voor de bepaling van het weerstandsvermogen

worden de stille reserves al behoedzaam

gekwantificeerd. Dit aanpassen heeft slechts een

boekhoudkundig effect, in werkelijkheid verandert er

niets.

2. Herschikken van

bestemmings-

reserves ten gunste

van algemene

reserve

Ja

3. Verkoop aandelen Ja Via aparte bestuursopdracht

4. Verkoop

gemeentelijk bezit

Ja

5. Creëren structureel

overschot in de

meerjarenbegroting

Ja

6. Verkoopimpuls

complexen

grondbedrijf

Ja

7. Goedkoper lenen.

Conversie en

overtollige middelen

van provincies (niet

zijnde Overijssel) en

andere gemeenten

Nee Op dit moment is er nog geen contact met andere

overheden geweest voor het lenen van geld. Over het

algemeen zal het gaan om het kort uitzetten van

middelen. Er is met name behoefte aan langlopende

leningen.

8. Interne rente

verlagen. Bespaarde

rente en aanname

rente kort geld

Nee Het verlagen van de interne rente levert geen

bezuiniging op. Het betreft een wisseling tussen

structurele en incidentele middelen. Zoals gebruikelijk

zal bij de voorbereidingen op de begroting 2016 het

rentepercentage opnieuw worden vastgesteld.

9. Investeringsstop Nee Op dit moment is gekozen om geen generieke

investeringsstop te hanteren maar gericht te kijken

naar investeringen.

10. Slechts budgettair

neutraal beleid

Nee Nieuw voor Oud is een beleidsregel die al enkele jaren

wordt toegepast. Wel blijkt dat de laatste jaren steeds

meer sprake is van krimp van budgetten. Daarnaast

staat dit haaks op de integraal afwegen van nieuw

beleid. Er is voor gekozen om voordelen ten gunste

van de algemene middelen te laten vrijvallen en nieuw

beleid in samenhang te bezien en af te wegen.

55 van 87

Mogelijke keuzes Verwerkt in

PN nota

Toelichting

11. Uitgavenbudget- ten

in begroting

verlagen met

onderuitputting,

geen inflatie meer

toekennen en

toepassen zero-

base-budgetting

Nee Op dit moment is gekozen voor een

kerntakendiscussie. Het niet toekennen van inflatie en

ramen van onderuitputting staan hier haaks op. Dit

zijn kaasschaafmethodes.

Middels de feitenkaarten is in kaart gebracht wat de

verschillende taken van de gemeente kosten. Op

punten wordt zero-based budgetting gevolgd.

Bijvoorbeeld bij de herschikking van de subsidies

sociaal domein. Alle subsidies op 0 gezet en dan

bekijken waarvoor de gemeente middelen in wil

zetten.

12. Scherper ramen

rijksuitkering

gemeentefonds

Nee Per circulaire wordt de raming van de algemene

uitkering geactualiseerd. In de aankomende

meicirculaire zullen de gevolgen van herijking van het

gemeentefonds en het ingroeipad voor de

decentralisaties bekend worden gemaakt. Bij het

voorstel over de meicirculaire zal deze mogelijkheid

verder uitgewerkt worden. (toelichting zie bijlage bij

memo)

13. Ontvlechten

grondexploitatie met

gewone dienst.

Formatie

verduurzamen,

opnemen flexibele

schil in formatie,

toerekenen rente

aan boekwaarde

gronden conform

gemiddelde externe

rente

Nee

56 van 87

Bijlage 3: Afgevallen zoekrichtingen

Bestuurskracht en bestuurscultuur

Besparing op bedrijfsvoering door samenwerking met andere gemeenten (IBO)

Met het besluit rond IBO en het Twentebedrijf kan de bezuiniging op de samenvoeging van

ondersteunende taken samen met andere Twentse gemeenten niet worden ingeboekt. De

overhead zal afnemen door het uitbesteden van taken. Daarnaast zal ook in dit domein de 10%

formatiereductie op beleidsvoorraad en bestuursondersteuning worden doorgevoerd. Op de

ontwikkeling van het Twentebedrijf zal als kaderstellend uitgangspunt een korting van minimaal

10% worden opgenomen.

Aantrekkelijke stad

Sluiten buitenbad

We zien af van de bezuiniging op het buitenbad. Maar we houden ook geen rekening met een

extra investering in het zwembad. Wij constateren dat er voor een bezuiniging geen draagvlak is

in de raad en in de samenleving.

Voorgesteld werd om het buitengedeelte van het sport- en recreatiecentrum “Het Sportpark” te

sluiten. Hierdoor hoefde de gemeente geen eigendomsonderhoud/beheer meer uit te voeren.

Het buitengedeelte van het sport- en recreatiecentrum omvat een peuterbad, een half diep 25

meterbad, een diep 25 meterbad en een zonneweide.

Reclame op rotondes

Het voorstel was om rotondes beschikbaar te stellen voor reclame-uitingen om zo een

vergoeding van bedrijven te kunnen ontvangen.

Het college kiest ervoor om deze zoekrichting niet op te nemen in de Perspectiefnota. We zijn

hier op dit moment al mee bezig en kiezen ervoor om hier vooralsnog geen bezuinigingsbedrag

aan te koppelen.

Cultuursubsidies

Uit het politiek beraad blijkt duidelijk dat er geen draagvlak is voor bezuinigingen op cultuur. Bij

het Almelo Panel is meer draagvlak om hier op te bezuinigingen, maar deze is niet uitgesproken

groot. Daarom laten wij de zelfstandige taakstelling op cultuur vervallen. Ook houden wij

voorlopig geen rekening met incidentele investeringen in cultuur. Eventuele investeringen in

cultuur worden betrokken bij het uitwerken van de plannen voor de vergroting van de

aantrekkelijkheid van de binnenstad. Hiervoor hebben wij per jaar 500.000 euro beschikbaar in

de periode 2016-2018.

U hebt suggesties gedaan om te komen tot meer samenwerking binnen de culturele sector. De

vorming van een cultuurbedrijf is daarbij als mogelijkheid genoemd. Op dit moment denken wij

dat de oprichting van een cultuurbedrijf wellicht mogelijk is, maar dat dit niet op voorhand als

gewenste uitkomst door de gemeente bepaald moet worden. Wij stellen voor om op basis van de

nieuwe stadsvisie cultuur als gemeente duidelijker te formuleren wat wij van de culturele

instellingen verwachten (maatschappelijke opdracht) en gezamenlijk met die instellingen

vervolgens te bekijken welke kansen zij zien voor een versterkte samenwerking. De instellingen

zelf hebben daarbij aangegeven dat een bepaalde vorm van bestaanszekerheid ruimte schept om

te komen tot vernieuwingen en innovatie waar dat nodig is.

U krijgt van ons na het zomerreces een afzonderlijk voorstel over de stadsvisie cultuur met

daarin vier uitgewerkte scenario’s. Deze kunnen betrokken worden bij de systeeminnovatie

cultuur en sport.

57 van 87

Sociale Agenda

Geen afgevallen zoekrichtingen.

Leefbaarheid en Veiligheid

Kwijtschelding riool- en afvalstoffenheffing

Het voorstel was om ook mensen met een laag inkomen (minima) de jaarlijkse rioolheffing te

laten betalen. Zij zouden dan niet meer voor kwijtschelding in aanmerking komen. Iedereen

betaalt zo mee aan afval. Mensen die al rioolheffing betalen, betalen minder.

Zo ook voor de kwijtschelding van de afvalstoffenheffing. Deze bedraagt in 2014 935.000 euro.

De kwijtscheldingsnorm ligt nu op 100% van de bijstandsnorm. De gemeente zou kunnen

bepalen om een strenger kwijtscheldingsbeleid te voeren (gefaseerd in 3 jaar invoeren).

Het college kiest voor om de kwijtschelding van de riool- en afvalstoffenheffing niet mee te

nemen de Perspectiefnota. Het college luistert hiermee naar de inbreng van de raad en van de

samenleving. Zij geven aan dat impact voor de minima te groot is.

Algemene dekkingsmiddelen

Verhogen OZB met jaarlijks 1% boven de inflatie

Wij verhogen de belasting OZB niet met jaarlijks met 1 procent extra. De OZB wordt alleen

verhoogd, naast de inflatie, om ervoor te zorgen dat andere zoekrichtingen – zoals op riolering en

afval– ook daadwerkelijk besparingen opleveren. In deze gevallen blijft de lastendruk voor een

burger met een eigen woning gelijk.

58 van 87

Bijlage 4: Hoofdlijnen Politiek beraad van 23 april 2015

Bestuurskracht en Bestuurscultuur

Aanvullende zoekrichting Fracties Wat gaan we ermee doen?

Personele voorstellen/

formatiereductie/bedrijfsvoe

ring anders organiseren

/generieke

taakstelling/salariskosten

omlaag/verminderen aantal

ambtenaren/onderzoek naar

gemeentelijke organisatie

PvdA/AC/CDA/

D66/LAS/VVD

Voorstel om 10% formatiereductie aan te

brengen op beleids- en bestuurstaken. Daarbij

over te gaan tot een versnelde doorvoering van

de organisatieontwikkeling. Uitvoerende taken

worden uitbesteed. Dat betekent dat het aantal

medewerkers in dienst bij de gemeente Almelo

gehalveerd wordt.

Bezuinigingsbedrag bedraagt 1,2 miljoen in

2020 structureel.

Regionaal college AC De 14 Twentse gemeenten gaan vanaf 2016

anders samenwerken binnen Regio Twente.

Elke gemeente levert een portefeuillehouder om

een inhoudelijk dossier te trekken. Er zal nog

geen sprake zijn van een regionaal college,

daarvoor is nog geen regionaal draagvlak. De

huidige samenwerking in de regio heeft al een

aantal samenwerkingsverbanden opgeleverd

zoals bij de uitvoering van de

gemeentebelastingen, de salarisadministratie en

de onderzoek & statistiek-functie. Momenteel

wordt verder invulling gegeven aan de

doorontwikkeling van de organisatie en de

uitbesteding van uitvoerende taken in het

fysieke, sociale en bedrijfsvoering domein op

afstand van de gemeente worden gezet

Wagenpark doorlichten LAS Technisch wagenpark maakt deel uit van

sourcing groen. Naar de dienstauto wordt

onderzoek gedaan.

Reserves en Voorzieningen PvdA Voorstel om het aantal reserves en

voorzieningen terug te brengen tot maximaal 2

per programma. Door herschikking van

bestemminsreserve is 18 miljoen euro mogelijk.

Het wordt als volgt ingezet:

- Toevoegen algemene reserve 7 miljoen

euro

- Toevoegen negatieve reserve

grondbedrijf 8 miljoen

- Voor realisatie hoofdopgaven 3 miljoen

euro

59 van 87

Aantrekkelijke Stad

Verworpen

bezuinigingsrichtingen

Fracties Wat gaan we ermee doen?

Bezuiniging cultuur PvdA/CU/AC/

D66/GL/LAS

/VVD

Er is geen draagvlak in de raad en de stad voor

bezuinigingen op cultuur. Echter, er zijn

veranderingen in de manier waarop mensen hun

vrije tijd besteden. Dit vraagt wat ons betreft

om een systeeminnovatie op het gebied van

sport en cultuur. Wij verbinden hier een

taakstelling van 500.000 euro aan.

Sluiten buitenbad CU/AC/Fractie

Stam/GL/LAS/

VVD

Zoekrichting sluiting buitenbad komt te

vervallen. Wel kijken we binnen de

systeeminnovatie sport of het slimmer/anders

georganiseerd kan worden.

Toeristenbelasting VVD Toeristenbelasting tast aantrekkelijkheid maar in

beperkte mate aan. Het gaat om 30 cent per

nacht. In de keuze om wel of niet te verblijven

spelen andere factoren een veel grotere rol.

Aanvullende zoekrichtingen Fracties Wat gaan we ermee doen?

Afstoten alle taken sport en

cultuur

LA Door middel van systeeminnovatie sport en

cultuur kijken wat de kerntaken zijn, welke

taken we kunnen overdragen en hoe we meer in

kunnen zetten op de activiteit en minder op

instituties en stenen.

Parkeerbeleid moet geld

opleveren/parkeergarages

verkopen

CU/LAS/ Bezuiniging van 1,2 miljoen euro opgenomen in

deze Perspectiefnota.

Sport, overcapaciteit

aanpakken

AC Door systeeminnovatie sport en cultuur kijken

hoe we beter en slimmer kunnen organiseren.

Almelo Promotie opheffen

en weer in eigen beheer

LAS Levert vooralsnog geen bezuiniging op omdat de

taak blijft bestaan.

Sportbedrijf en

Stadstoezicht

opheffen/privatisering

zwembad en

Iispa/stadstoezicht

LAS Uitgangspunt bij deze Perspectiefnota is dat we

ons minder zullen richten op instituties en meer

op activiteiten. Bij alle taken kritisch kijken wie

en hoe deze het beste uit kunnen voeren.

Skybox LAS Bezit van skybox ziet het college niet als een

kerntaak.

Uit investeringsagenda

schrappen

Fracties Wat gaan we ermee doen?

Schrappen impulsbudget

voor cultuur

PvdA Deels overgenomen. Geen afzonderlijk budget

meer voor investeringen in cultuur. Kan

betrokken worden bij plannen binnenstad.

60 van 87

Sociale Agenda

Verworpen

bezuinigingsrichtingen

Fracties Wat gaan we ermee doen?

Zachte landing PvdA/D66/GL Wij zorgen ervoor dat er voldoende middelen zijn

in de komende jaren voor de zachte landing

sociale agenda.

Waarderingssubsidies

ontzien

CU Overgenomen. Waarderingssubsidies worden

niet betrokken bij herijking subsidies.

Aanvullende zoekrichtingen Fracties Wat gaan we ermee doen?

Soweco inzetten voor re-

integratie, overnemen

groen, dagbesteding

CU/AC/ Niet overgenomen. Focus ligt primair op

organiseren van beschut werken. Re-integratie

budget sowieso beperkt qua omvang.

Aanpak fraude CDA Niet overgenomen als aanvullende zoekrichting

die een besparing moet opleveren. Wij

onderstrepen de lijn dat misbruik van sociale

regelingen niet mag lonen en zetten daar met

behulp van de sociale recherche scherp op in om

misbruik te voorkomen. Het structureel ramen

van eventuele meeropbrengsten die per jaar

kunnen veranderen, achten wij financieel niet

verantwoord.

Kracht van de samenleving

benutten

PvdA/CU/CDA/ Niet overgenomen als aanvullende zoekrichting

die een bezuiniging moet opleveren. Wel van

belang om meer kracht van de samenleving te

benutten. Wijze waarop dit vorm gegeven kan

worden is opgenomen in de startnotitie

overheidsparticipatie.

Herbeoordeling van alle

subsidies

LAS Niet overgenomen. Waarderingssubsidies en

subsidies met specifieke wettelijke grondslag

zijn uitgezonderd. Voor subsidies sport en

cultuur zal een afzonderlijk traject

(systeeminnovatie) volgen.

Taakstelling op

maatschappelijke

ondersteuning, welzijn, re-

integratie, volksgezondheid,

economie

VVD Niet overgenomen. Huidige taakstellingen en

tekorten in het sociaal domein zijn opgave op

zich. Extra ophogen achten wij onverantwoord

en niet reëel.

Uit investeringsagenda

schrappen

Fracties Wat gaan we ermee doen?

Innovatie sociale domein D66 Overgenomen

61 van 87

Toevoegen

investeringsagenda

Fracties Wat gaan we ermee doen?

Investering kwetsbare

groepen (750.000)

structureel maken

CU Niet overgenomen. In periode 2016 – 2018 is er

elk jaar 500.000 euro beschikbaar die eventueel

gebruikt kan worden voor compensatie. Vanaf

2019 structurele, financiële mogelijkheden voor

kwetsbare groepen mogelijk.

Leefbaarheid en Veiligheid

Verworpen

bezuinigingsrichtingen

Fracties Wat gaan we ermee doen?

Afkoppelen water CU/GL/ Gezien financiële noodzaak ligt hier op dit

moment geen prioriteit. Dus zoekrichting wordt

gehandhaafd.

Wijkcentra

overdragen/verkopen

CU/AC Kijken naar multifunctioneel gebruik van

(accommodaties (sportaccommodaties,

zwembad, stadhuis, wijkcentra) en naar

samenvoegen naar functies.

Wijkcentra waar mogelijk overdragen.

Verlagen niveau

groenonderhoud en wegen

LAS/VVD Onderhoudsniveau wordt niet verlaagd. Kijken

naar hoe je geld kunt besparen door beheer

openbare ruimte anders te organiseren (grotere

betrokkenheid inwoners en verenigingen).

Uit investeringsagenda

schrappen

Fracties Wat gaan we ermee doen?

Spaartermijn bruggen

uitstellen/investeringsbudget

binnenstad

PvdA/CU/AC/

LAS/

Spaartermijn gefaseerd. Vanaf 2019 mogelijk om

structureel geld te ramen.

Algemene dekkingsmiddelen

Verworpen

bezuinigingsrichtingen

Fracties Wat gaan we ermee doen?

Geen verhoging

toeristenbelasting

VVD In de perspectiefnota hebben wij de zoekrichting

met betrekking tot het verhogen van de

toeristenbelasting gehandhaafd.

Geen OZB-verhoging PvdA/AC/D66/F

ractie

Stam/LAS/VVD

De OZB wordt alleen verhoogd, naast de inflatie,

om ervoor te zorgen dat andere zoekrichtingen –

zoals op riolering en afval – ook daadwerkelijk

besparingen opleveren. In deze gevallen blijft de

lastendruk voor een burger gelijk.

OZB: eerlijke manier om

inkomsten te genereren

GL Deze zoekrichting hebben wij niet overgenomen.

Weerstandsvermogen: op

orde, naar de norm van 1

VVD In deze perspectiefnota hebben wij 7 miljoen

gereserveerd ter verbetering van het

weerstandsvermogen

62 van 87

Bijlage 5: Reacties uit de samenleving

Bestuur en Organisatie

Hoofdlijnen

Hoofdlijn

Wat gaan we hiermee doen?

Versterken van de

burgerparticipatie en

taken teruggeven aan

de burger

Het college heeft een startnotitie over burger- en overheidsparticipatie

gemaakt voor de gemeenteraad. De kern daarvan is dat de gemeente

burgers betrekt bij grote thema’s en aansluit bij de initiatieven uit de

stad. Om overheidsparticipatie daadwerkelijk vorm te geven in Almelo

worden de onderstaande voorstellen na bespreking met de raad

opgenomen in een actieprogramma Overheidsparticipatie:

- Het concept van de initiatieven/ideeënmakelaar toepassen in

Almelo. (De ideeënmakelaar denkt mee, verbindt met andere

initiatiefnemers en maakt mensen wegwijs in financiële

mogelijkheden. Het resultaat ervan is dat inwoners dingen doen

die voorheen het domein waren van de gemeente en grote

gesubsidieerde organisaties.

- Een topgroep met vertegenwoordiging van raad, college,

ambtelijke top en ideeënmakelaar verantwoordelijk maken voor

het faciliteren en ondersteunen van initiatieven die vanuit de

samenleving bij de gemeente komen. Deze groep start met een

‘kennismakingsronde’ om vooraf actief in gesprek te gaan en

initiatieven op te sporen.

Kosten bestuur en

organisatie verlagen

en werken met een

flexibeler organisatie

In de bezuinigingsvoorstellen voor de Perspectiefnota zitten voorstellen

opgenomen die uitgaan van 10% reductie op beleids- en bestuurstaken

en de ontwikkeling van een flexibele pool van beleidsmedewerkers.

Daarnaast omvatten de bezuinigingsvoorstellen nog een vermindering

van 21 fte. Samen met de voorstellen voor uitbesteding zal het aantal

medewerkers dat in dienst van de gemeente gehalveerd zal zijn in 2020.

Meer samenwerking

op bedrijfsvoering en

specialistische taken

met (buur)

gemeenten.

De 14 Twentse gemeenten gaan vanaf 2016 anders samenwerken

binnen Regio Twente. Een van de veranderingen is dat elke gemeente

een portefeuillehouder levert om een inhoudelijk dossier te trekken. Er

zal nog geen sprake zijn van een regionaal college, maar het samen met

andere gemeenten uitvoeren van taken binnen een zogenaamd

Twentebedrijf wordt wel eenvoudiger. De huidige samenwerking in de

regio heeft al een aantal samenwerkingsverbanden opgeleverd zoals bij

de uitvoering van de gemeentebelastingen, de salarisadministratie en de

onderzoek & statistiek-functie. Momenteel wordt verder invulling

gegeven aan de doorontwikkeling van de organisatie en de uitbesteding

van uitvoerende taken in het fysieke, sociale en bedrijfsvoeringdomein.

63 van 87

Advies per reactie

Brief Strekking van de brief Advies

Plas Zoveel als mogelijk geld

kostende taken terug

geven aan de burger

i.k.v. participatie

gedachten

Het college heeft een startnotitie aan de raad

gestuurd over burgerparticipatie. Het college wil

initiatieven waarbij burgers taken willen overnemen,

graag stimuleren. Daarom wil het college er ook

niet direct op bezuinigen.

Veel taken die de gemeente uitvoert zijn wettelijk

verplicht. We geven het meeste geld uit aan

uitkeringen en de nieuwe taken (decentralisaties)

voor de jeugdzorg, participatie en de wmo en

minimabeleid (140 miljoen). Daarvoor krijgen we

steeds minder geld van het Rijk

Openbare ruimte kost ongeveer 15 miljoen. Met het

nieuwe beheerplan IBOR en de inzet van

wijkbewoners kunnen we daarop bezuinigen.

Stegeman Vaststellen basisjaar

waarop we ons alleen

bezig hielden met de

kerntaken.

In de feitenkaarten die u op de site van Almelo

vindt, staat per onderwerp aangegeven welke taak

verplicht is en welke niet. In de afgelopen decennia

heeft de overheid steeds meer taken op zich

genomen. Met de participatiesamenleving zien we

daarin een kentering. Mensen kunnen en willen

steeds meer zelf. Daarnaast heeft de gemeente net

een aantal nieuwe taken gekregen van de

Rijksoverheid. Dat maakt het lastig om een

basisjaar vast te stellen.

Hoorweg Clubje goed Boeren

verstand voor toetsing

bestaande en nieuwe

activiteiten

In onze democratische rechtstaat bepaalt de

gemeenteraad definitief wat er moet gebeuren en

hoeveel dat mag kosten. Ook wordt de mening van

inwoners en deskundigen regelmatig gevraagd en

benut. Het college wil met de initiatievenmakelaar

ook ruimte bieden aan ondersteuning van ideeën die

onze stad beter/mooier maken.

Barendregt Jammer dat extern

bureau opdracht heeft

uitgevoerd. Waarom

wonen ambtenaren niet

in Almelo?

Wettelijk gezien mogen wij onze medewerkers niet

verplichten in Almelo te gaan wonen. Wat je

verwacht van je ambtelijk apparaat is een grote

verbondenheid en betrokkenheid bij de stad, dit is

een van de elementen die bij de werving van

nieuwe medewerkers en introductie van nieuwe

medewerkers wordt meegenomen.

Ter Brugge Nieuw Stadhuis geen heil We willen het stadhuis echt tot een huis van de

stad maken. De directeur van het KCC krijgt met

deze Perspectiefnota hiervoor een opdracht om dat

mogelijk te maken.

Eekhoorn 250.000 opening

stadhuis schrappen voor

bibliotheek gebruiken,

minima niet dupe worden

De openingskosten zijn na debat met de raad

verlaagd tot 125.000,-- euro. Het gaat hier om een

eenmalig bedrag. Daarom kan het ook niet

structureel voor de bibliotheek of minima worden

gebruikt.

64 van 87

Brief Strekking van de brief Advies

Groeneveld Stadhuis deels verhuren

aan startups, ICT samen

of uitbesteden

Het stadhuis moet het huis van de stad worden,

verhuur aan bijvoorbeeld start ups is een van de

opties die we verder gaan onderzoeken om het huis

van de stad verder vorm te geven. De directeur van

het KCC krijgt hiervoor bij deze Perspectiefnota de

opdracht.

Hondebrink Minder wethouders,

flexibele inzet

ambtenaren, geen

terugkeer ambtenaren die

wethouder wil worden,

provincie afschaffen 2

steden Overijssel, Cogas

aandelen te gelde maken,

grondbedrijf opheffen,

geen garantiestellingen,

strop Waterrijk nemen,

specialistisch werk

regionaal

In de bezuinigingsvoorstellen voor de

perspectiefnota zijn voorstellen opgenomen die

uitgaan van 10% reductie op beleids- en

bestuurstaken en de ontwikkeling van een flexibele

pool van beleidsmedewerkers.

Er wordt onderzoek gedaan naar de verkoop van

aandelen.

Het terugkeerrecht van ambtenaren is wettelijk

vastgelegd en dient landelijk te worden gewijzigd in

de onderhandelingen over een nieuwe cao.

De gemeente heeft geen invloed op het eventueel

afschaffen van de provincie. Voor een

gemeentelijke herindeling tot twee steden is geen

draagvlak.

Met de Jaarrekening 2014 is voor 56 miljoen aan

gronden afgeboekt. Dat is mede de reden waarom

er nu moet worden bezuinigd.

Een deel van het specialistisch werk wordt al in

regionaal verband uitgevoerd. Voorbeelden zijn:

uitvoering gemeentebelastingen,

salarisadministratie, onderzoek & statistiek-functie.

Anoniem Geen surrogaat

participatie, minder

bezuinigen en niet

investeren in grote

stadsprojecten

Om financieel gezond te blijven is het noodzakelijk

om ten minste 12,2 miljoen te bezuinigen. Een

meerderheid van de raad heeft zich uitgesproken

om te kijken naar de mogelijkheden om niet alleen

te bezuinigen en te saneren maar ook om te

investeren.

Bij de investeringen is nu de verdeling gemaakt om

zowel op sociaal als fysiek gebied te investeren in

de stad.

Iedere mening telt; de gemeenteraad zal uiteindelijk

als uw volksvertegenwoordigers hierover een

besluit nemen.

Guikink Duur stadhuis De vaste lasten van het nieuwe stadhuis zijn lager

dan die van het oude stadhuis (inclusief Javatoren)

maar we begrijpen wel uw gevoel. Daarom vinden

we ook dat het stadhuis echt een huis van de stad

moet worden. De directeur van het KCC krijgt met

deze Perspectiefnota hiervoor een opdracht.

Trefhoek Kunnen meer doen en

mensen kansen geven

Het college wil ook inzetten op multifunctioneel

gebruik van panden en benutten van kracht uit de

stad op de hoofdopgaven in deze Perspectiefnota.

65 van 87

Brief Strekking van de brief Advies

Anoniem Beter luisteren naar de

inwoners, minder

ambtenaren

In de bezuinigingsvoorstellen voor de

perspectiefnota zitten voorstellen opgenomen die

uitgaan van 10% reductie op beleids- en

bestuurstaken en de ontwikkeling van een flexibele

pool van beleidsmedewerkers. Daarnaast omvatten

de bezuinigingsvoorstellen nog een vermindering

van 21 fte. Samen met de voorstellen voor

uitbesteding zal het aantal medewerkers dat in

dienst is bij de gemeente Almelo in 2020 zijn

gehalveerd.

Met de Perspectiefnota hebben we zoveel als

mogelijk de reactie van inwoners verwerkt.

Lucas Ambtelijke organisatie

snijden

In de bezuinigingsvoorstellen voor de

perspectiefnota zitten voorstellen opgenomen die

uitgaan van 10% reductie op beleids- en

bestuurstaken en de ontwikkeling van een flexibele

pool van beleidsmedewerkers. Daarnaast omvatten

de bezuinigingsvoorstellen nog een vermindering

van 21 fte. Samen met de voorstellen voor

uitbesteding zal de ambtelijke organisatie in 2020

zijn gehalveerd.

Ploegmakers Stadhuis De vaste lasten van het nieuwe stadhuis zijn lager

dan die van het oude stadhuis maar we begrijpen

wel uw gevoel. Daarom vinden we ook dat het

stadhuis echt een huis van de stad moet worden.

De directeur van het KCC krijgt met deze

Perspectiefnota hiervoor een opdracht

PP Feitenkaarten BV % We gebruiken de feitenkaarten en de begrotings- en

formatiescan om te analyseren waar we staan als

Almelo in vergelijking met andere gemeenten. In

deze Perspectiefnota worden daarover ook

voorstellen gedaan.

Amsing Samenwerking Wierden Opschaling wordt onderzocht in breder verband,

bijvoorbeeld in het kader van SSNT en het

Twentebedrijf.

Abbink Loonmatiging, meer

samenwerking, 2,6

miljoen aanvullende

uitkering Den Haag

Opschaling wordt onderzocht in breder verband,

bijvoorbeeld in het kader van SSNT en het

Twentebedrijf.

Overbeek Personeel bezuinigingen In de bezuinigingsvoorstellen voor de

Perspectiefnota zitten voorstellen opgenomen die

uitgaan van 10% reductie op beleids- en

bestuurstaken en de ontwikkeling van een flexibele

pool van beleidsmedewerkers. Daarnaast omvatten

de bezuinigingsvoorstellen nog een vermindering

van 21 fte. Samen met de voorstellen voor

uitbesteding zal het aantal medewerkers dat in

dienst is bij de gemeente in 2020 zijn gehalveerd.

66 van 87

Brief Strekking van de brief Advies

Stadstoezicht Te grote top, starre

organisatie

In de bezuinigingsvoorstellen voor de

perspectiefnota zitten voorstellen opgenomen die

uitgaan van 10% reductie op beleids- en

bestuurstaken en de ontwikkeling van een flexibele

pool van beleidsmedewerkers. Daarnaast omvatten

de bezuinigingsvoorstellen nog een vermindering

van 21 fte. Samen met de voorstellen voor

uitbesteding zal het aantal medewerkers dat in

dienst is bij de gemeente Almelo in 2020 zijn

gehalveerd.

Caarls In % begroten Dit is standaard opgenomen in de P&C

documenten.

Vredeveld Minder externen inhuren Soms is het goedkoper om externen tijdelijk in te

huren bij piekbelasting dan iemand in dienst te

nemen. De inhuur wordt straks gemonitord.

Ravers Burgerparticipatie Het college heeft een startnotitie aan de raad

gestuurd over burgerparticipatie. Het college wil

initiatieven waarbij burgers taken willen overnemen,

graag stimuleren. Daarom wil het college er ook

niet direct op bezuinigen. Ook is er de ontwikkeling

van de Right to Challenge. Daarbij mogen bewoners

de gemeente uitdagen als zij denken dat ze een

publieke taak goedkoper kunnen uitvoeren.

Trienen Inzicht in uitkomsten

begrotingsscan

De begrotingsscan is openbaar.

AA Smits Laat burger het zelf doen

met ondersteuning

ambtenaren.

Samenwerking Wierden

Twenterand i.p.v.

Enschede. Alleen nog op

afspraak straalt geen

welkom uit en telefonisch

een crime.

Samenwerking met andere Twentse gemeenten

wordt onderzocht, via SSNT en het Twentebedrijf.

Hierbij kijken we naar meer dan één gemeente.

Mulder Wethouders minder,

salarissen omlaag

In de bezuinigingsvoorstellen voor de

perspectiefnota zitten voorstellen opgenomen die

uitgaan van en compacter bestuur en bestuurlijke

ondersteuning en een flexibelere inzet van

ambtenaren door een Twentse cao te realiseren.

67 van 87

Fysiek

Hoofdlijnen

Hoofdlijn Wat gaan we hiermee doen?

Stimuleren en ondersteunen

Gemeente is niet zelf ontwikkelaar.

Gemeente bezit bijvoorbeeld zo min

mogelijk grond en vastgoed. Geen grote

projecten maar meer op de Almelose

schaal. De gemeente stimuleert en

ondersteunt bewonersinitiatieven om de

stad aantrekkelijk te maken.

- Vasthouden aan het faciliterende

grondbeleid. De gemeente kan

initiatieven ondersteunen maar niet

overnemen.

- Waar de gemeente nog wel grond en vastgoed

bezit, dit zoveel als mogelijk verkopen.

Groen en water

Groen en water maken de stad

aantrekkelijk. Met name groen toevoegen

aan de stad en daarmee profileren

(bijvoorbeeld Stadskwekerij). Water kan

aantrekkelijkheid verhogen (met name

beleving rondom het water) maar jachten

in het centrum beweegbare bruggen zijn

niet nodig.

- Binnen het programma binnenstad of er binnen

bestaande middelen meer gedaan kan worden

met groen om de binnenstad aantrekkelijk te

maken.

- Ruimte geven aan initiatieven uit de stad om zo

de stad aantrekkelijk te houden en te maken.

Combineren van functies en slim omgaan

met accommodaties

Kijk hoe we functies kunnen combineren

om zo efficiënter te zijn maar vooral ook

om de effectiviteit te verhogen. Denk

bijvoorbeeld aan het combineren van

functies die elkaar kunnen versterken

(bijvoorbeeld wijkcentra en

sportaccommodaties/verenigingen).

- Functies en accommodaties combineren zodat

ze elkaar kunnen versterken. Denk bijvoorbeeld

aan wijkwerk, sport, opvang, school, zorg.

- Onderzoeken of accommodaties en budgetten

overgedragen kunnen worden aan de wijk.

Wijkbewoners aan zet

Maak wijkbewoners verantwoordelijk

voor de eigen wijk. Dat kan zijn in

bijvoorbeeld het groenonderhoud

(gereedschapsschuur). Maar denk ook

aan het terugbrengen/combineren van

functies in de wijk (bieb, opvang, school,

zorg, sport). Maak zo tevens

leeftijdsbestendig wonen in de wijk

mogelijk.

Bundel bijvoorbeeld gemeentelijke

middelen die bestemd zijn voor de wijk

en laat wijkbewoners zelf bepalen hoe ze

die willen besteden.

Groenonderhoud: Maak bij het uitvoeren

van gemeentelijk taken (bijvoorbeeld

groenvoorziening) zoveel mogelijk gebruik

van vrijwilligers, bijstandsgerechtigden

en werklozen.

- Onderzoeken wat de mogelijkheden zijn om

gemeentelijke middelen die besteed worden in

de wijk te bundelen en de wijk te laten bepalen

waar deze middelen aan uitgegeven moeten

worden.

- Integraal Beheer Openbare Ruimte (IBOR)

doorontwikkelen: beeldgericht werken en

activeren buurten en wijken.

68 van 87

Hoofdlijn Wat gaan we hiermee doen?

Deregulering

Wees aantrekkelijk voor ondernemers om

zich hier te vestigen. Ondersteun

bedrijven en dereguleer zodat hen zo min

mogelijk hen in de weg staat. Maak

flexibele functies (bijvoorbeeld

kantoorgebouwen en in de binnenstad)

mogelijk.

- Onderzoeken hoe de gemeente flexibele

functies mogelijk kan maken en kan stimuleren.

o In de binnenstad

o Flexibele functie kantoorgebouwen

Verkeer

Regel als gemeente minder. Maak

burgers meer verantwoordelijk in het

verkeer.

- Onderzoeken mogelijkheden voor een pilot

shared space. Iedere verkeersdeelnemer wordt

ter plekke aangesproken op eigen

verantwoordelijkheidsgevoel en inzicht omdat

aanwijzingen en ge- en verboden ontbreken.

Sport

Richt sportbeleid minder op topsport

(IISPA) en meer op de inwoners van

Almelo zelf (zwembad).

- Beter gebruik maken van de huidige

accommodaties. Bijvoorbeeld door de te

combineren van accommodaties en combineren

van functies die elkaar kunnen versterken.

Advies per reactie

Brief Strekking van de brief Advies

Dhr. Braamhaar XL is een goede

ontwikkeling, maar moet

een groene uitstraling

krijgen. Bijvoorbeeld per

fiets bereikbaar en

ontwikkeling van een

stadskwekerij. Een

samenwerking tussen

onderwijs, overheid en

bedrijfsleven.

Sluit aan bij stadslandbouw en sluit aan bij gewenste

ontwikkeling van bewonersparticipatie in het groen.

Bijvoorbeeld gereedschapsschuur / depot.

Niet als gemeente zelf doen maar ondersteunen en

stimuleren van initiatieven uit de stad (IBOR)

Dhr. Braamhaar Almelo profileren als

groene stad en zo

recreatie en toerisme

aanjagen. Recreëren in

het groen: fiets-

verbindingen,

mountainbiken,

ruiterpaden, water, ect.

We werken op dit moment aan een mountainbike route. Het

groen dicht bij de binnenstad is een unique selling point.

Meer groen in de binnenstad om deze zo aantrekkelijker te

maken onderdeel uit laten maken van het programma

binnenstad.

Dhr. Braamhaar Sportverenigingen

kunnen meer samen

doen. Efficiënter gebruik

van velden en

sportaccommodaties.

Goed idee om besparing en tegelijkertijd maatschappelijk

effect te realiseren. Bijvoorbeeld ook in combinatie met

multifunctioneel gebruik. Sportvereniging als het nieuwe

buurthuis. Zie ook systeeminnovatie sport en cultuur bij de

zoekrichtingen onder Aantrekkelijke Stad.

Dhr. Braamhaar Meer samenwerking met

het bedrijfsleven

opzoeken. Ondernemers

die wat voor de stad

willen doen faciliteren.

Er zit organisatiekracht in de samenleving. Investeren in de

verbinding tussen overheid en bedrijfsleven. Samen met

partners in de stad werken aan arbeidsmarktbeleid.

69 van 87

Brief Strekking van de brief Advies

Dhr. Stegeman Oude stadhuis afbreken

en TMZ daar een mooi

zorgcentrum laten

bouwen.

Als er een initiatiefnemer is, dit stimuleren en ondersteunen.

Niet als gemeente zelf doen.

Dhr. Stegeman Wel eerste vervuilde

grond afgraven en in dat

gat een ondergrondse

parkeergarage realiseren.

Met die parkeergarage

inkomsten realiseren

Er is op dit moment voldoende parkeergelegenheid.

Bestuur

Almelose

Ruiterdagen

Almelose ruiterdagen

belangrijke impuls

waarmee je MKB en

Horeca in Almelo

ondersteunt.

Ondersteunen van MKB

en Horeca is kerntaak

van de gemeente,

daarom niet

bezuinigingen.

Komende twee jaar wordt niet bezuinigd op Almelose

Ruiterdagen.

Ondersteunen van MKB en horeca is geen kerntaak van de

gemeente. Wat de gemeente wel kan doen is via Almelo

Promotie een samenhangend aanbod van evenementen

realiseren.

Anonieme

bijdrage

afvalbeleid

Een extra groene of

grijze container tegen

betaling toestaan.

Dit is al toegestaan.

Mevr.

Barendregt

Openbaar groen

uitbesteden aan

marktpartij op

voorwaarde dat huidige

werknemers meegaan en

dat werkloze Almeloërs

worden ingezet zo nodig

met herscholing.

Inzetten van werklozen maakt onderdeel uit van huidig

sourcingstraject.

Mevr.

Barendregt

Onderzoeken of

leegstaande panden

naast een bedrijfsfunctie

(kantoren) ook een

woonfunctie kunnen

krijgen ofwel het

bestemmingsplan

flexibeler maken.

Flexibele functies mogelijk maken om zo initiatieven te

stimuleren.

Mevr.

Barendregt

Bij minder water

afkoppelen van het riool:

Geconcentreerde stroom

afvalwater is juist

efficiënter te

behandelen.

Deze stelling klopt maar minder afkoppelen bespaart de

gemeente op dit moment geld. Afweging tussen financiële

nood en gewenst effect.

Dhr. Hondebrink Meer groenonderhoud

door de buurt zelf laten

uitvoeren

Maakt onderdeel uit van Integraal Beheer Openbare Ruimte

(IBOR).

70 van 87

Brief Strekking van de brief Advies

Dhr. Hondebrink Huisvuil via centrale

containers in de buurt

afvoeren zoals nu bij

appartementencomplexe

n gebeurt.

Op de lange termijn is dit de bedoeling voor restafval.

Dhr. Hondebrink De strop van Waterrijk

nemen en niet vooruit

schuiven en geen

nieuwe grondposities

meer innemen. Het

gemeentelijk grondbedrijf

opheffen.

Zelf geen nieuwe projecten ontwikkelen maar nieuwe rol

overheid: initiatieven uit de stad stimuleren en

ondersteunen.

Anonieme

bijdrage

bezuinigingen

algemeen

Ophouden met

prestigeprojecten.

Idem

Anonieme

bijdrage

bezuinigingen

algemeen

Niet laten leiden door

projectontwikkelaars.

Idem

Mevr. Kooij Geen water in de stad

want slecht voor markt

en ondernemers.

Water kan een trekker zijn. Activiteiten rondom water

zorgen voor levendigheid. In reacties uit de stad hoor je ook

vaak ‘groen’ als belangrijke trekker en fijn om te verblijven.

Naast water ook richten op groen in de (binnen)stad.

Mevr. Kooij Vermaak in de

binnenstad: groen,

terrassen, uitgaan.

Realiseren compacter

winkelgebied.

Past in het programma binnenstad.

Mevr. Kooij Aantrekken van

toeristen: Leuke camping

of jeugdherberg in de

stad van waaruit je kunt

wandelen en fietsen

We moeten durven om bijzondere dingen te doen om de

stad aantrekkelijk te maken. Als dit soort initiatieven er zijn,

die zo goed mogelijk faciliteren maar niet overnemen.

Initiatieven zoveel mogelijk richten op de binnenstad.

Mevr. Kooij Fusie van wijkcentra. Meerdere functie gaan samenvoegen: sport, wijkcentra,

verenigingen, opvang, bieb, cultuur, etc, die elkaar kunnen

versterken. Op een nieuwe manier kijken naar sport en

cultuur. Zie ook de systeeminnovatie sport en cultuur.

Mevr. Kooij Parkeergelden mogen

wat omhoog.

Zoekrichting parkeren is opgenomen in de Perspectiefnota

voor een bezuinigingsbedrag van 1,2 miljoen euro.

Mevr. Vredeveld Lagere parkeertarieven,

vouchers voor kortingen.

Vouchers voor kortingen: CAA en Almelo promotie werken

hier aan.

Mevr. Vredeveld Neem bewoners van

wijken serieus (ook

buiten Paradijs). Veel

ongemak door slechte

aanleg en onderhoud.

Wijkbewoners meer verantwoordelijk maken voor de eigen

wijk. Dit kan onder andere binnen het Integraal Beheer

Openbare Ruimte.

71 van 87

Brief Strekking van de brief Advies

A.A. Smits Stop met investering om

jachten in het centrum te

brengen.

Water kan aantrekkingskracht verhogen. Met name de

beleving van en rondom water zo goed mogelijk benutten.

Het college heeft het voornemen om vanaf 2019 te sparen

voor grote fysieke investeringen zoals de beweegbare

bruggen.

Dhr. Hemmer Markgraven: kavels

uitgeven voor twee-

onder-eenkappers i.p.v.

vrijstaande woningen,

past beter bij de

behoefte onder starters

en doorstromers.

Woningaanbod aanpassen aan behoefte. Flexibel omgaan

met bestemmingsplannen.

Dieren Welzijn

Centrum Almelo

Grond in waterrijk

beschikbaar stellen voor

een dieren welzijn

centrum. Ca 100.000m2

Als gemeente flexibel omgaan met initiatieven maar niet zelf

investeren. Makelaar zijn tussen initiatieven en

gemeentelijke organisatie.

Evenementenorg

anisaties

Evenementen horen bij

een (binnen)stad, leveren

(gratis) vertier voor

inwoners, hebben

bewezen positief effect

op de economie. Hierop

dus niet bezuinigen.

Ondersteuning door

Almelo promotie is van

groot belang.

Evenementen belangrijk voor de stad met name gericht op

beleving in de binnenstad. Coördinatie door Almelo

Promotie.

Dhr. Groeneveld Stop met sociale

woningbouw, investeer

in vrije sector.

Er wordt geen sociale woningbouw meer toegevoegd in

nieuwe programmering.

Dhr. Groeneveld Faciliteer

kennisintensieve

organisaties om in

Almelo te vestigen.

Regionale inzet plegen om bedrijven te stimuleren om zich

in Twente te vestigen.

Dhr. Groeneveld Revitaliseer de

binnenstad, o.a. met

speciaalzaken en

arrangementen voor

bedrijven.

Vergroten aantrekkelijkheid binnenstad samen met partners,

ondernemers en bezoekers van de binnenstad. Dit soort

initiatieven kunnen daar onderdeel van uitmaken.

Dhr. Groeneveld Biedt beter en gratis

parkeren,

onderscheidend tov

Hengelo en Enschede.

Zoekrichting parkeren is opgenomen in de Perspectiefnota

voor een bezuinigingsbedrag van 1,2 miljoen euro.

Dhr.

Ploegmakers

Stoppen met bomenkap

Vogelweide, Zeven

Bosjes, richting kanaal.

Probeer stad groen te

houden, onder andere

stadskwekerij.

Groen en water zijn trekker voor de stad. Bijvoorbeeld meer

groen in de binnenstad onderdeel uit laten maken van het

programma binnenstad.

Initiatieven als stadskwekerij faciliteren maar niet als

gemeente zelf gaan doen.

72 van 87

Brief Strekking van de brief Advies

Dhr. Amsing Zonnecellen op lege

gemeentelijke terreinen.

Bewoners kunnen

aandelen kopen. Mooi

vormgeven bv

zonnecelbomen. Kan

voor gemeente geld

opleveren.

Gemeente niet zelf doen, maar wel initiatieven faciliteren.

Dhr. Amsing Permanente winkels

concentreren in

binnenstad, daaromheen

ruimte voor tijdelijke

initiatieven, flexibiliteit,

pop-ups. In

bestemmingsplan

regelen?

Kan onderdeel uitmaken van het Programma Binnenstad.

Bepalen in samenspraak met ondernemers, bezoekers en

bewoners van de binnenstad.

Er is op dit moment veel flexibiliteit in bestemmingsplan

binnenstad.

Dhr. Hans

Guikink

Het Hagenpark hoeft niet

op de schop, daarmee

besparen een paar ton.

Er worden geen gemeentelijke middelen gestoken in het

herinrichten van het Hagenpark.

Dhr. Hans

Guikink

Bussluizen mogen

worden verminderd.

Verkeerspaaltjes sterk

verminderen.

Vermindering

verkeerseilandjes en

vluchtheuvels zoals bij

de bibliotheek in de stad.

Pilot shared space: weg omgeving niet meer inrichten maar

mensen zelf laten regelen.

Dhr. Arnoud

Cornelissen

(voorzitter

bestuur

wijkcentrum de

Trefhoek)

Onderbrengen functies

bij wijkcentrum

Sowieso functies combineren die elkaar kunnen versterken.

Hoeft niet perse in wijkcentrum. Bijvoorbeeld ook bij

sportverenigingen. Zie ook systeeminnovatie sport en

cultuur bij de zoekrichtingen Aantrekkelijke Stad.

Dhr. Maurits

Duzijn

Stimuleren duurzame

wijkeconomie door het

opzetten van

zelfvoorzienende

wijkdienstencentra. Deze

wijkdienstencentra kan

zich binnen diverse

publieke domeinen zelf

bedruipen, geïntegreerd

binnen de aanwezige

wijkcentra.

Onderzoeken wat de mogelijkheden zijn om middelen van

de gemeente aan de wijk over te dragen. Wijkgericht

werken zo verder doorvoeren.

Dhr. Jan Lucas Andere manier van

werken in het openbaar

groen.

Minder bureaucratie.

Beheer openbare ruimte wordt uitbesteed. Zij zullen taken

zo efficiënt en effectief mogelijk uit moeten voeren.

Er wordt op dit moment al gewerkt met regionale

ondernemers.

73 van 87

Brief Strekking van de brief Advies

Andere gemeentes

werken met kleine

bestekken waar kleine

ondernemers op kunnen

inschrijven. Slootschoon

werkzaamheden kunnen

aan vier bedrijven

worden gegund,

gecontroleerd door een

ambtenaar. Dit werkt

een gezonde

concurrentie in de hand.

Hetzelfde zou kunnen

gelden voor diverse

kleinere groen projecten,

ideaal voor bijvoorbeeld

plaatselijke hoveniers.

Op die manier blijft het

geld ook nog binnen de

economie van Almelo.

Dhr. Jan Lucas Geen ophaalbrug in

binnenstad ivm met

beperkt gebruik

pleziervaart.

Booteigenaren kunnen

aanmeren in de huidige

jachthaven die van alle

faciliteiten is voorzien.

Bij water gaat het onder andere om de beleving die dat met

zich meebrengt rondom het water. Dit zo goed mogelijk

benutten.

Het college stelt voor om vanaf 2019 te gaan sparen voor

grote fysieke ingrepen zoals bijvoorbeeld beweegbare

bruggen.

Dhr. Jan Lucas Status quo in het

afvalsysteem. Afzien van

ondergrondse containers

ivm bezwaar

samenleving.

Betalen uit

verontreinigingsheffing is

oneigenlijk omdat

gemeente mag hier

alleen de werkelijke

kosten van mag betalen.

De containerveldjes zijn

geen werkelijke kosten.

Grijze bak eens in de 14

dagen qua frequentie,

niet investeren in

milieuparkjes en

desnoods de

verontreinigingsheffing

op het huidige niveau.

Centrale afvalinzameling is goedkoper dan huis-aan-huis

inzameling. De kosten voor ondergrondse containers zijn

afval gerelateerd en mogen dus uit de

verontreinigingsheffing worden bekostigd.

74 van 87

Brief Strekking van de brief Advies

Dhr. Jan Lucas Privatiseren van de

Grondbank Almelo.

Een commercieel bedrijf

is beter geschikt om

deze taken uit te voeren.

Grondbank staat op de sourcingskalender.

T. ter Horst Verlaag drastisch de

grondprijs om te mogen

bouwen. Stel daarbij

eisen Social Return on

Investment aan de

bouwondernemers.

Actieplan woningmarkt ontwikkelen met als doel de

verkoop van bouwkavels en woningen in Almelo.

Grondprijzen maken daar onderdeel van uit.

T. ter Horst Meer betrokkenheid

ondernemers en minder

bemoeienis ambtenaren

bij planontwikkeling

gemeente breed.

Maak van Almelo een

plek voor bijvoorbeeld

wandelaars/ theater/

buitenrecreatie maar niet

bedacht door

reclamemakers maar

door ondernemers en

bewoners.

In de lijn met de rol ‘overheidsparticipatie’ niet meer zelf

ontwikkelen maar initiatieven ondersteunen.

T. ter Horst Deregulering voor

ondernemers.

Als gemeente bedrijvigheid stimuleren en ondersteunen.

Daarbij hoort een transparante overheid en vermindering

van de regeldruk waardoor meer ruimte voor initiatieven

ontstaat.

T. ter Horst Toeristenbelasting tast

aantrekkelijkheid aan.

Twents Bureau voor

Toerisme en diverse

vergelijkbare organisaties

hebben geen nut.

Toeristenbelasting tast niet de aantrekkelijkheid aan, zolang

het maar in verhouding staat met wat we bieden als stad.

TBT heeft wel nut, want toeristen en recreanten kijken

vooral naar het merk Twente.

T. ter Horst Zwembad sluiten College stelt voor om niet te bezuinigen op het zwembad op

basis van de bijdragen uit de stad en de bijdragen van de

fracties.

T. ter Horst IISPA verkopen. In de zoekrichtingen worden voorstellen gedaan om

vastgoed te verkopen. IISPA maakt daar vooralsnog geen

onderdeel van uit.

Dhr. Eggink Bezuinigen op verkeer:

minder borden,

drempels, rotondes,

verkeerslichten,

vluchtheuvels. Hiermee

wordt bespaard op

investeringskosten en

claims

Onderzoeken concept van shared space.

Iedere verkeersdeelnemer wordt ter plekke aangesproken op

eigen verantwoordelijkheidsgevoel en inzicht omdat

aanwijzingen en ge- en verboden ontbreken.

75 van 87

Brief Strekking van de brief Advies

Dhr. Abbink De gemeente moet

sterker inzetten op een

duurzame architectuur

en beeldkwaliteit van

gebouwen, zoals in de

binnenstad. Authentieke

en karakteristieke gevels

en gebouwen met

duurzame aanpassingen

van deze tijd geeft sfeer

en karakter aan de stad.

Onderdeel uit laten maken van het te ontwikkelen

programma Binnenstad. In samenspraak met ondernemers,

partners en bezoekers van de binnenstad. Verbetering van

zichtbaarheid gevels maakt al onderdeel uit van de Q-Impuls

die zich richt op verbeteringen in de Grotestraat.

Dhr. Abbink De gemeente moet

minder investeren in

fysieke 'prestigieuze

investeringsprojecten'.

Gemeente faciliteert en stimuleert en treedt niet meer op als

projectontwikkelaar. Initiatieven uit de stad ondersteunen.

Dhr. Engbers Het onderhoud van

openbare terreinen kan

efficiënter.

Met IBOR (Integraal Beheer Openbare Ruimte) maken we de

omslag naar beeldgericht werken.

Dhr. Engbers Gemeentewerken doet

de wijk vaak aan, maar

er is weinig activiteit

waar te nemen. Daar

waar er wel reparaties

plaatsvinden, blijkt dit

niet het probleem te

verhelpen

Outsourcen van deze taak kan efficiency verhogen.

Dhr. Engbers Voorgesteld wordt om

inwoners per

afvalcontainer te laten

betalen. Dit stimuleert

inwoners om minder

afval te produceren.

De gemeente heeft hier een andere keuze in gemaakt.

Mevr. Helmus Meer voorzieningen voor

ouderen in de

Windmolenbroek: een

bibliotheek, koffie-

ochtenden in het

wijkcentrum,

beweegtuin en een

groter winkelcentrum.

Meer activiteiten in

wijkcentrum zodat

ouderen langer

zelfstandig kunnen

blijven wonen: koffie

inloop, repair café, tablet

café, ruilochtenden voor

boeken, biljart.

Leeftijdsbestendig wonen realiseren en functies in de wijk

combineren. Hoeft niet in een wijkcentrum te zijn.

Initiatieven uit de wijk op dit gebied stimuleren en

belemmeringen wegnemen, maar niet overnemen.

76 van 87

Brief Strekking van de brief Advies

Mevr. Helmus Voor ouderen is het

moeilijk om van

milieuparken gebruik te

moeten maken omdat

men dan zware

vuilniszakken moet tillen.

Voorgesteld wordt het

milieupark bij de Gors op

te heffen.

Afweging tussen kosten en gemak.

Milieuparken zijn goedkoper dan huis-aan-huis inzameling.

Afval kan ook in kleinere hoeveelheden worden

aangeboden.

Klankbordgroep

Het Sportpark

Almelo

Voorgesteld wordt om

niet te bezuinigen op het

buitenbad vanwege de

grote maatschappelijke

betekenis: sociale

verbinding en

gezondheid. Daarnaast is

het buitenbad van

belang voor mensen die

wegens financiële

redenen niet op vakantie

kunnen.

Zwembad zeer belangrijk voor de groep aan de onderkant.

Daarvoor een dergelijke voorziening in stand houden. De

zoekrichting zwembad is dan ook komen te vervallen

Stichting

Dorpsbelangen

Bornerbroek

Bornerbroek heeft erg

goede ervaring met het

onderhoud van groen in

de openbare ruimte door

bewoners. De bewoners

willen nu in

samenwerking met

Landschap Overijssel en

de gemeente een

gereedschapdepot

opzetten, waar

vrijwilligers

gereedschappen kunnen

lenen t.b.v. het

onderhoud van het groen

in de openbare ruimte.

Exploitatie zou

gefinancierd kunnen

worden uit een deel van

de gemeentelijke

bezuiniging en de

natuurgebieden van

Landschap Overijssel

Past zeer goed bij ontwikkelen van participatie in de wijk.

Kijken hoe we dat als gemeente kunnen

faciliteren/organiseren. Betrokkenheid gemeente (of eerder

de afstand die de gemeente houdt) luistert nauw om het

een initiatief van de inwoners zelf te laten zijn. Integreren in

IBOR (Integraal Beheer Openbare Ruimte).

Dhr. Caarls De gemeente moet zich

niet als bedrijf opstellen

en niet te veel bezitten.

Alles wat de gemeente

Past bij intentie om vastgoed en gronden te verkopen en

het grondbedrijf te saneren. Net als voornemen om

deelnemingen waar de markt goed werkt zo snel mogelijk te

verkopen.

77 van 87

Brief Strekking van de brief Advies

bezit kost personele

inzet en allerlei andere

koste. Dit betekent (1)

dat gronden alleen maar

verworven worden als

daar een verkoop van

diezelfde grond

tegenover straat; (2)

gemeente moet verlies

nemen en

grondeigendom

verkopen; (3) gemeente

moet niet deelnemen aan

nutsbedrijven; (4) de

gemeente moet zich ver

houden van 'verdienen'

van geld.

78 van 87

Sociaal

Hoofdlijnen

Hoofdlijn Wat gaan we hiermee doen?

Algemeen

Veel voorstellen over hoe het

anders en beter kan. Weinig

concrete voorstellen voor

bezuinigingen.

- Inbreng gebruiken om uitvoering sociale agenda aan te

scherpen

- Trend en richting is overheidsparticipatie. Gemeente sluit hier

aan bij initiatieven uit samenleving. Dat betekent dat wij graag

kijken naar huidige voorstellen, die proberen te verbinden met

andere partijen. Initiatieven kunnen alleen slagen als inbrengers

ook een bijdrage willen leveren.

Inzet van mensen met een

uitkering

Zorg dat in het aanbesteding-

en inkoopbeleid het inschakelen

van werklozen verplicht wordt.

Vraag een tegenprestatie voor

een uitkering.

- Wij voeren de Prestatieladder Sociaal Ondernemen in en

stimuleren sociaal ondernemerschap.

- Dit verankeren wij in ons aanbestedingen- en inkoopbeleid.

- Tegenprestatie voor uitkering is vastgesteld in wetgeving. Ook

Almelo zal hiermee aan de slag moeten.

- Prioriteit ligt bij het stimuleren van participatie in onze

samenleving gebaseerd op intrinsieke motivatie en

betrokkenheid. Dit is uiteindelijk effectiever dan dwang.

Mensen aan het werk

Verhoog de effectiviteit van re-

integratie activiteiten

- Verschillende onderzoeken laten zien dat veel

beleidsuitgangspunten en instrumentarium uiteindelijk

onvoldoende een bijdrage hebben geleverd aan het duurzaam

aan het werk krijgen van mensen.

- Wat werkt verschilt erg per context, regio. Duidelijk dat

onorthodoxe aanpak nodig is om te komen tot resultaat.

- Almelo kan dit niet alleen kan. Successen zijn afhankelijk van

economische ontwikkeling, landelijk beleid en inspanningen op

regionaal en provinciaal niveau.

- In de perspectiefnota hebben wij de hoofdopgaven aangegeven

hoe wij ervoor willen zorgen dat meer Almeloërs aan het werk

komen.

Behoud van culturele

voorzieningen

Een pleidooi voor behoud van

huidige culturele voorzieningen.

Wisselende opvattingen over

het wel of niet subsidiëren van

het Theaterhotel

- We laten bezuiniging op cultuur vervallen.

- Wel kijken wij naar mogelijkheden om met innovatie in de vrije-

tijdsector (sport, cultuur etc.) een bedrag van 500.000 euro te

besparen is.

Kansen voor vrijwilligers

Maak meer gebruik van

vrijwilligers

- Op verschillende wijze is in de stad al zichtbaar wat de kracht

is van vrijwilligerswerk. Er gebeurt ongelooflijk veel dankzij

vrijwilligers.

- De bereidheid om je vrijwillig voor de samenleving is in

Nederland erg hoog. We zien daarbij dat mensen in toenemende

mate liever willen bijdrage aan verschillende, kortlopende

initiatieven (met een begin en eind) dan het aangaan van

structurele verplichtingen. Hier liggen mogelijk nog kansen.

- Wij willen voorkomen dat de indruk ontstaat dat datgene

waarvoor professionele expertise en ondersteuning nodig is

altijd ook door vrijwilligers uitgevoerd kan worden.

79 van 87

Hoofdlijn Wat gaan we hiermee doen?

Maatschappelijk vastgoed

Investeer in de activiteiten en

niet in stenen

- We gaan mogelijkheden na om niet of minder bij te dragen aan

vastgoed en opstallen. Of deze over te dragen aan anderen.

- Ook kijken wij naar een slimmer gebruik van vastgoed dat al

aanwezig is.

- Om zo financiering vanuit gemeente zo optimaal mogelijk te

kunnen richten op activiteiten en maatschappelijke effecten.

- Uiteindelijk zullen activiteiten ook ergens moeten plaatsvinden.

En iemand zal de rekening voor het gebruik daarvan moeten

betalen. De vraag is of die rekening volledig op het bordje van

de overheid zou moeten liggen.

Advies per reactie

Brief Strekking van de brief Advies

ROC Twente, team

Almelo

Voorstel:

Voorstel van “T(oghether)

E (verybody) A(chieves) M(ore)

Almelo” : een expliciet

samenwerkingsverband

(groepskracht) tussen inwoners,

overheid, onderwijs en

organisaties om sociaal

economische voordelen te

bereiken die individueel niet

behaald worden.

Wij nemen de gedachten die in de

raadszaal geuit zijn, graag mee in de

gesprekken die wij hebben met het ROC.

Wellicht wordt hier een methodiek

aangereikt die een toegevoegde waarde

heeft.

Belangenorganisaties

Ov./ zorgbelang Ov.

Voorstel:

Meer inzet van

ervaringsdeskundigen en

cliëntparticipatie/inspraak van

inwoners (ook op wijkniveau).

Dit draagt bij aan monitoring van

de maatschappelijke doelen.

Bespreken met WMO adviesraad. Levert

geen besparing op in financiële zin.

De Klup Twente Voorstel:

Meer inzet van

ervaringsdeskundigen en

cliëntparticipatie/inspraak van

inwoners (ook op wijkniveau).

Dit draagt bij aan monitoring vd

maatschappelijke doelen.

De gemeente wil hier graag mee aan de

slag en heeft hier al rekening mee

gehouden bij de ontwikkelopgaven voor

2015. Verder in gesprek gaan met de Klup

over uitwerking.

Mw. S.Pots

Vrijwilliger

budgetbegeleiding

Voorstel:

Kwijtschelding gemeentelijke

belastingen herzien: (positieve)

stapeling van uitkering en

toeslagen (dit is geen armoede)

houdt netto meer over dan

iemand die een minimum

inkomen heeft

Mw. Pots constateert dat er mensen met

uitkering zijn, die dankzij meerdere

toeslagen, best wel in staat zouden zijn om

hun gemeentelijke belastingen te betalen

(dus geen kwijtschelding meer).

Tegelijkertijd weten we uit meerdere

bronnen (zoals armoedemonitor) dat veel

gezinnen het moeilijk hebben om rond te

komen. De zoekrichting kwijtschelding is

afgevallen.

80 van 87

Brief Strekking van de brief Advies

Mw. L.Ravers Voorstel:

Concept: Je eigen buurt online

en zo communiceren met je

directe omgeving. (Filmpje

toegevoegd hoe dit er uit ziet).

Wie: gemeente, MKB/zzp, wijk,

burger

Nieuwe technologieën kunnen een

belangrijke bijdrage leveren aan het

realiseren van maatschappelijke doelen.

Geïnteresseerd zijn wij in de mogelijkheden

om met die nieuwe technologie en social

media mensen met elkaar in verbinding te

brengen en de sociale cohesie te

versterken. Het gepresenteerde concept

kan daar ook een bijdrage aan leveren. Wel

vragen wij ons af of hiervoor iets nieuws

ontwikkeld moet worden of dat met

bestaande technologie en social media

mensen elkaar eigenlijk al niet weten te

vinden. Graag gaan wij na of dit nog beter

en slimmer gebruikt kan worden. Wij gaan

daarbij graag met de initiatiefnemer na wat

de toevoegde waarde kan zijn van het

concept. Door bijvoorbeeld de

initiatiefnemer in verbinding te brengen

met mensen en partners in de wijken.

Zoals wijkplatforms.

Preston Palace (2x

reactie)

Voorstel:

Zwembad wordt verre van

efficiënt gerund: sluiten of

verkopen zonder subsidie. IISPA

verkopen?

Commerciële cultuur niet

subsidiëren; de niet of minder

commerciële artiesten kunnen

naar Hof 88.

Sport, zwembad: subtropisch zwembad

valt onder recreatie en heeft geen lange

banenbad, dat gebruikt kan worden voor

diverse sporten, zoals het zwembad.

IISPA: In Sociale Agenda 2020 van de

gemeente ligt de focus o.a. op het

faciliteren van de breedtesport en niet op

topsportontwikkeling. De IISPA is hiervoor

niet noodzakelijk.

Cultuur: Theaterhotel biedt een mix van

culturele producties aan, zowel

kleinschalige kunst als voorstellingen voor

een breder publiek.

SIZ Twente Voorstel:

Andere ondersteuning

ontwikkelen voor mantelzorgers:

Vraaggerichte ondersteuning op

maat.

B.v. inzet mantelzorg-makelaar;

vacaturebank mantelzorgers,

vervoer. Visie op

mantelzorgcompliment.

Graag gaan we met het SIZ Twente in

overleg over hun ideeën over een

mantelzorgmakelaar en de vacaturebank

mantelzorgers. SIZT beschikt over een

vervoersdienst, nieuwe ideeën op dit punt

zullen we ook met SIZT bespreken. In

hoeverre dit leidt tot financieel voordeel, is

onduidelijk.

Woon- en

zorgcentrum Friso

Voorstel:

De activiteiten vormen de

grondslag van subsidie, de

werkuren niet (WMO HH of

dagbesteding).

Deze werkwijze hanteren we inderdaad al

bij een deel van onze

Maatwerk-voorzieningen, zoals HH. De

afweging of deze werkwijze vanaf 2016

ook gehanteerd kan worden bij andere

81 van 87

Brief Strekking van de brief Advies

De cliënt centraal obv maatwerk. voorzieningen die we nu als

maatwerkvoorziening hebben aangemerkt,

wordt gemaakt in Twents verband.

Onduidelijk of dit leidt tot financieel

voordeel.

Humanitas Twente Voorstel:

Vrijwilligerswerk meer inzet ook

bij zwaardere zorg. Ook link met

de sociale wijkteams.

Dit is een goede denklijn die we graag met

Humanitas (en andere partners zoals de

Klup) verder uitwerken. Gelet op de

doelgroep gaat het over samenwerking met

professionele zorg.

Drs Ing Mw.

W.Barendregt

Algemene reactie, met o.a.:

Geen exploitatiebijdrage aan

Theaterhotel.

Onderhoud openbare ruimte

uitbesteden aan b.v. werkloze

inwoners.

Integraal en gezamenlijk

behandelen van

aandachtsgebieden op alle

beleidsgebieden.

Cultuur in Almelo, waaronder een bijdrage

aan het Theaterhotel, speelt ook een

belangrijke rol bij een aantrekkelijke stad en

het binden van midden- en hogere

inkomens aan de stad.

Bij aanbesteding maximaal werklozen

inzetten. Deze gedachten zijn volkomen

conform onze eigen gedachten, waarbij wij

via SROI (social return on investment) in

het bestek dit mee gaan nemen.

Er is een nieuw aanbestedingsbeleid in de

maak, waarin meegenomen wordt dat

sociaal ondernemen voor Almelo zoveel

mogelijk de norm gaat worden.

Almelo Sociaal Algemene reactie met

bedenkingen op KTD.

Mening dat gemeente duidelijk

standpunt moet innemen, zorg

over sociale domein wordt

groter, schadelastreductie heeft

meer te maken met herijking e.v.

Pleiten voor o.a. verkleinen

fysieke afstand met cliënt.

Onderschrijven Sociale agenda en

beleidsplan 5D.

De concrete aanbevelingen die Almelo

Sociaal doet over het te voeren beleid in

het sociale beleid ondersteunen wij van

harte en zijn (al) belangrijke uitgangspunten

voor het beleid in kader van de

decentralisatie. Wat betreft de

aanbevelingen zijn wij met name een

uitdaging om dicht bij de mensen zelf de

voorzieningen zo laagdrempelig mogelijk te

maken. We willen daarbij een omslag

maken door als gemeente niet voortdurend

zelf een rol te spelen met realiseren en

beheren van maatschappelijk vastgoed,

maar nog slimmer gebruik maken van de

infrastructuur in de wijken die er al is. Bij

het opstellen van de wijkagenda’s gaan wij

graag met Almelo Sociaal hier verder over

in gesprek.

Begrip is er voor het gevoel dat er leeft bij

Almelo Sociaal dat door al het afboeken

van grond het sociale domein de prijs

daarvoor moet betalen. Goed om te weten

82 van 87

Brief Strekking van de brief Advies

is dat wij bij het verdelen van

bezuinigingen en opvangen van tekorten in

beginsel het principe hanteren dat

problemen die in een specifiek domein zijn

ontstaan daar in eerste instantie ook

opgelost moeten worden. Dit hanteren wij

zoveel mogelijk. Het kan echter voorkomen

dat problemen zo groot zijn dat die binnen

een domein niet op te lossen zijn. Dat geldt

zowel voor fysiek als voor sociaal.

Anoniem Algemene reactie, met o.a.:

Actiever mensen plaatsen bij

bedrijven in Almelo e.o.

In kader van Participatiewet zijn wij

continue bezig te zoeken naar de

mogelijkheden om mensen aan het werk te

krijgen. Wij zoeken voortdurend naar

verbetering van methodieken en

partnerschap, opdat dit nog beter gaat

lukken. In tijden van crisis is het echter de

arbeidsmarkt zelf die de maximale hoogte

van het succes bepaalt. De vraag van

werkgevers neemt toe (men wil steeds

hoger opgeleide mensen), en de kloof

tussen onze clientèle en de arbeidsmarkt

lijkt te groeien. Bij de hoofdopgave werk en

zorg hebben wij aangegeven wat wij hier

aan willen doen.

Wijkcentrum de

Trefhoek

Algemene reactie:

Het wijkcentrum moet weer een

wijkcentrum worden waar een

wijkbewoner graag naar binnen

loopt voor een kop koffie,

dagbesteding, hulp,

doorverwijzing e.v.

Kansen wijkdienstencentrum.

We complimenteren de Trefhoek door de

kansen van het eigen wijkcentrum over de

rol en bijdrage aan de samenleving zo in

beeld te brengen. Concreet stellen wij voor

om de kansen te vertalen naar een

concreet plan dat ingediend kan worden bij

her- inzet van de subsidies in het sociale

domein.

De gemeente ondersteunt en faciliteert

initiatiefnemers die minder goed bekend

zijn met indienen van offertes, aanvragen

subsidies door helder te maken wat de

spelregels zijn en wat wij van indieners

verwachten. Om zo een eerlijke speelveld

te creëren tussen professionele partijen en

initiatieven vanuit de samenleving.

Van belang is ook de vraag hoe de

gemeente wil omgaan met haar

maatschappelijk vastgoed in relatie tot het

realiseren van de maatschappelijke doelen

uit de sociale agenda. Het is daarbij

83 van 87

Brief Strekking van de brief Advies

denkbaar dat de rol van het wijkcentrum –

zoals voorgesteld door de Trefhoek –

versterkt wordt. Wij kunnen ons echter

ook voorstellen dat er gekozen wordt voor

een benadering waarin gebruik wordt

gemaakt van het maatschappelijk vastgoed

dat in bezit is van andere partijen en waar

mensen nu de weg al weten te vinden voor

hulp, doorverwijzing.

Dhr. J.Braamhaar Algemene reactie, met o.a.

Mensen inzetten op

groenonderhoud, sportparken

e.d. Dichtbij organiseren, geen

aanbesteding.

Mensen niet zelf bemiddelen

maar door bedrijven laten doen.

Efficiënter gebruik

sportvoorzieningen.

Sport: In maart 2015 heeft de raad het

beleidskader buitensportaccommodaties

vastgesteld, waarin we het samenwerken

van sportverenigingen en het efficiënter

gebruik van sportaccommodaties

stimuleren.

Door ons aanbestedingsbeleid aan te

passen en sociale ondernemerschap met

dit beleid te bevorderen, bevorderen we de

lokale economie (er wordt geen werk voor

niks gedaan), en bevorderen we de

werkgelegenheid van zwakkeren op de

arbeidsmarkt. Overigens willen wij

absoluut geen betaalde arbeid verdringen

met gratis inzet

Dhr. G.J.J.Engbers Algemene reactie met o.a.

Post chronisch zieken

wegbezuinigd is een schande.

Posten worden niet gebruikt

waar ze voor bedoeld zijn.

De raad heeft bij de vaststelling begroting

2015 besloten om deze vergoeding niet

meer op te nemen in de verordening.

Mensen met een laag inkomen worden

gecompenseerd via het minima beleid.

Voor andere mensen kan dit effect hebben

op hun inkomen. De veranderingen in de

zorg en de financiering daarvan kan

betekenen dat mensen in de problemen

komen met een toename van armoede als

gevolg.

Wij werken verschillende varianten uit om

compensatie te bieden. Er is extra geld

beschikbaar voor compensatie van

kwetsbare groepen.

Mw H.Vredeveld Algemene reactie, met o.a.:

Bedrijven screenen die leningen

krijgen voor werkgelegenheid.

Sportverenigingen beter helpen

met andere subsidieverleners

zoals EU/PS

Sportverenigingen hebben een bredere

maatschappelijke functie die beter benut

kan worden. Verenigingen zoals PH en

Mixed Hockeyclub geven Almelo geven al

het goede voorbeeld. Wij kijken graag nog

mogelijkheden om dit nog beter te doen.

84 van 87

Brief Strekking van de brief Advies

We maken daarbij graag slim gebruik van

subsidies voor incidentele investeringen.

Subsidies zijn echter niet zaligmakend.

Kans op eenmalige acties zonder blijvend

resultaat is dan groot.

Dhr. Guikink Algemene reactie met o.a.:

Niet bezuinigen op bibliotheek en

zwembad

Voorzieningen zoals het zwembad en de

bibliotheek zijn van belang voor het

functioneren van de stad. Bij de

kerntakendiscussie neemt de raad besluiten

over de taken die de gemeente uitvoert. Op

basis van de financiële situatie en

prioriteiten moet de raad dan besluiten wat

zij het meest belangrijk vindt.

Dhr. of Mw. G.

Hondebrink

Algemene voorstellen, met o.a.:

Afschaffen subsidie theaterhotel.

Almelo wil een aantrekkelijke stad zijn om

in te wonen, werken en te verblijven. Een

theater hoort daar volgens ons bij. In het

kader van de kerntakendiscussie is het van

belang om te bepalen of de gemeente daar

een rol in heeft.

Wij zien bij andere steden dat het erg lastig

is om een theater met een brede

programmering in je stad te hebben zonder

dat de overheid daar middelen voor

beschikbaar stelt. Er zijn elders in het land

theaters die (bijna) volledig geëxploiteerd

worden met private middelen. Of dat ook

in Almelo mogelijk is nog maar de vraag.

Bovendien zal dit ook consequenties

hebben voor functie en programmering.

Met de perspectiefnota neemt de raad

besluiten over de taken die de gemeente

uitvoert en de hoofdopgave. Op basis van

de financiële situatie en prioriteiten kan de

raad dan besluiten wat zij het meest

belangrijk vindt.

Dhr. H.Plas Alle uitgaven “doorkammen” op

de grondgedachte van de

Almelose participatie-

samenleving (week van de

participatie): “we geven zoveel

als mogelijk en haalbaar is zaken

terug aan de burger”.

De reactie raakt de kern van de beweging

die wij willen maken. Namelijk de

beweging naar een compact overheid die

initiatieven laat aan de stad en de

samenleving waar veel kracht zit. De

overheid springt bij op plekken waar gaten

vallen of overheid een nadrukkelijke rol

heeft. Deze omslag kost tijd en vraagt ook

om aanpassingsvermogen. Zowel inwoners

als de gemeente zelf is er gewend aan

geraakt dat de overheid veel doet. Mensen

denken dat ze recht hebben op

ondersteuning los van wat nodig is.

85 van 87

Brief Strekking van de brief Advies

Via her-inzet van subsidies zal scherp het

gesprek gevoerd worden over wat wij als

overheid nog wel en niet meer doen. En

wat wij juist over laten aan de

samenleving. Dat gaat eerst pijn doen en

voor verwarring zorgen. Reflex bij overheid

om het toch zelf te doen en inwoners om

naar gemeente te kijken. Met elkaar

accepteren dat deze omslag eerst zorgt

voor gedoe, irritatie voordat het beter gaat.

Wij verwachten niet dat dit extra geld op

gaat leveren. Met de nieuwe taken van het

Rijk, de voorgenomen bezuinigingen en de

bezuinigingen die wij al hebben

doorgevoerd hebben wij al veel lucht uit de

voorzieningen gehaald.

Bieb, Hof 88, Kaliber

(Theaterhotel)

Algemene reactie op

kerntakendiscussie en kaders

cultuur:

Hoe geven we de voorzieningen

op een nwe manier vorm (eerste

cultuurvisie, daarna financiële

vertaling).

Paradoxale situatie: bezuinigen

versus investeren.

Wij hebben in de opdrachtverlening ten

aanzien van de nieuwe stadsvisie cultuur er

nu voor gekozen om de expliciete

koppeling tussen de concrete invulling van

een mogelijke bezuinigingstaakstelling en

het opstellen van een nieuwe visie los te

laten.. Hiermee bereiken we dat de energie

die er in de stad is, gebruikt kan worden

om eerst te formuleren wat wij willen

bereiken en wat de mogelijkheden zijn.

Door verschillende scenario’s uit te werken

is er dan straks ook echt iets te kiezen.

DNO Algemene reactie: Investeren in

1e lijns voorziening; substitutie

van zorg van 2e naar 1e lijns;

opnieuw inrichten van subsidies

kan dit proces verder helpen.

DNO benadrukt belang van goede

algemene voorzieningen in wijken om

vermijdbare zorgkosten te voorkomen. Dit

maakt onderdeel uit van de voorstellen in

de kerntakendiscussie om subsidies

opnieuw te gaan herinrichten om zware

zorgkosten te verminderen.

Klankbordgroep

Sportpark Almelo

Pleidooi voor behoud buitenbad Een zwembad is een belangrijke

voorziening voor een stad. Een buitenbad

biedt daarbij de mogelijkheid om in

zomertijden op ‘vakantie’ te gaan in je

eigen stad. Door de financiële situatie

moeten wij keuzes maken. Het buitenbad

is daarbij een relatief dure voorziening. Dat

betekent dat wij na moeten denken hoe

het zwemmen in Almelo goedkoper of

anders kan.

We zien de noodzaak van een

zwemvoorziening in de stad en zoeken

naar alternatieve oplossingen.

86 van 87

Brief Strekking van de brief Advies

KEPA Pleidooi voor behoud van

cultuureducatie

Op dit moment staat de huidige inzet van

de KEPA niet ter discussie. In de sociale

agenda 2020 is talentontwikkeling 1 van

de speerpunten. Cultuureducatie levert

daar een belangrijke bijdrage aan. Het

betreft hier cofinanciering. De provinciale

bijdrage is afhankelijk van de gemeentelijke

bijdrage.

Mw. Remerink,

maatschappelijk

werker Sluitersveld-

Schelfhorst

Pleidooi voor behoud van

bemoeizorg, geen alternatieven,

handhaven wat er is

Bemoeizorg is gericht op een hele

specifieke groep inwoners die moeilijk

bereikbaar is. De uitvoering vindt plaats

door verschillende organisaties omdat het

verschillende expertise vereist.

Bemoeizorg is, in het kader van het

opnieuw inrichten van de subsidies, een

van de onderdelen waarbij gekeken zal

worden of er mogelijkheden zijn voor

verbetering van de effectiviteit en de

efficiëntie.

Dhr. of Mw.

V.Helmus

Pleidooi voor Windmolenbroek,

o.a. aandacht voor ouderen,

bibliotheek filiaal is al weg, meer

gebruik wijkcentrum

Door het wijkcentrum beter te benutten,

kun je activiteiten daar inzetten die het

ouderen mogelijk maken langer thuis te

wonen, leefbaarder maken.

Met Accres, onze beheerder van de

wijkcentra, zullen we het gesprek aan te

gaan over een betere vulling met

activiteiten van het wijkcentrum.

Mw. N. Kooij Pleidooi voor:

Behoud zwembad;

Breed sportaanbod behouden,

niet alles naar Heracles;

Behoud centrale bibliotheek (ev.

Inzet vrijwilligers) en

muziekschool.

Meer samenwerking wijkcentra

We denken na over het verminderen van

de zwemvoorzieningen in Almelo . Er

wordt onderzocht welke alternatieve

oplossingen er kunnen zijn. De gemeente

vindt breedtesport belangrijk en stimuleert

dit door sportactivering. Heracles krijgt

geen subsidie, wel een lening.

Dhr. Stegeman Pleidooi voor behoud

(subsidiering) Theaterhotel.

Almelo wil een aantrekkelijke stad zijn. Een

theater hoort daar volgens ons bij. In het

kader van de kerntakendiscussie is het van

belang om te bepalen of de gemeente daar

een rol in heeft. Wij zien bij andere steden

dat het erg lastig is om een theater met

een brede programmering in je stad te

hebben zonder dat de overheid daar

middelen voor beschikbaar stelt. Er zijn

elders in het land theaters die (bijna)

volledig geëxploiteerd worden met private

middelen. Of dat ook in Almelo mogelijk is

nog maar de vraag.

87 van 87

Brief Strekking van de brief Advies

Bovendien zal dit ook consequenties

hebben voor functie en programmering. Bij

de kerntakendiscussie neemt de raad

besluiten over de taken die de gemeente

uitvoert. Op basis van de financiële situatie

en prioriteiten moet de raad dan besluiten

wat zij het meest belangrijk vindt.

Jarabee Vraagt aandacht voor specifieke

kwetsbare groep van

kinderen/jongeren in de jeugdhulp

die niet inspreken in trajecten

zoals de kerntakendiscussie.

Doet oproep bij uitwerking van

de voorstellen voor subsidies de

opgaaf voor te leggen aan de

betrokken organisaties

en van hun een gezamenlijk plan

te vragen. Laat de organisaties

meedenken in het samenvoegen

van hun kennis en expertise en

hoe ze daarmee tot een

bezuiniging kunnen komen.

De suggestie voor het proces van de

uitwerking van de opgave nemen we

graag zoveel mogelijk over.

Dhr. Kits,

Kringloopbedrijf De

Beurs

Re-integratie

Heeft idee om re-integratie

anders vorm te geven door het

vormen van een ‘arbeidspool’ en

werkgeverspool. Stelt voor om

mensen 3 maanden ‘in te zetten

voor werkritme’ en bij goed

functioneren nog 3 maanden met

een ‘motivatiebonus.

We gaan graag in gesprek met dhr. Kits.

Wellicht kunnen wij tot goede

werkafspraken komen, die een extra

mogelijkheid geven om werkzoekenden

werkervaring te geven, en toe te leiden

naar de arbeidsmarkt. Overigens blijft re-

integratie altijd maatwerk, en dit kan

schuren met volumeafspraken .