Ezels en Elfen - Educatieve fiches leerkrachten

Aantal leerlingen

1,2 of 3 lln.

Tijd

15’

Materiaal-

- cd-speler- melodiekaarten kopiëren en knippen)

Leeftijd-

vanaf 4de lj.indien klassikaal vanaf 1ste lj.

Referentie

Armand Coeck: Muziek uit het Toverbos

Enchanted Woods.Wouter Vercruysse, celloJoris D’Haene, gitaaruit Nightbird, P 2007 Auurk records 634479693434www.myspace.com/woutervercruysseDruk op CTRL en klik als je de link wilt volgen.

Achtergrond info

Compositie uit 1989 van de Vlaming Armand Coeck. Oorspronkelijk voor gitaar solo. Tien jaar later herwerkte de componist dit voor gitaar en cello.

Wat vertelt de componist?

Jaren geleden doolde de componist Armand Coeck met zijn goede vriendJacques door een groot verwilderd bos in Frankrijk. De componist speeldeop een fl uitje en zijn vriend speelde op de trom. Toen ze aan de oever vaneen groot meer kwamen, was het er verpletterend stil. De avond viel. Devriend sloeg heel hard op de trom. Daarop klonk een oorverdovend gekrijsvan duizenden verschrikte vogels. De rode hemel werd plots helemaal zwart.

Verbetersleutel

Opdracht 1:

• B. Je twijfelt wat• F. Spannend• G. Een . of I. Een !

Opdracht 2: Zie bijlage

Opdracht 3 : Een kort verhaal passend bij de dreigende sfeer (Evt. enkele leuke resultaten noteren voor naverwerking)

Bijlagen

- Melodiekaarten- Juiste volgorde melodiekaarten

Muziek uit het toverbos (3 : 30) strook 1

Fiche leerkracht strook 1

Toverbos

Wat is de opdracht ?

- Melodiekaarten leggen- Muziek beschrijven- Woordjes kiezen bij muziek- Een leesteken kiezen

Tips

- Klassikaal zit er een mooie bewegingsles in

- Lees enkele goede verhalen van lln. en laat nadien een laatste klassikale beluistering volgen.

Verwijzing eindtermen

2.1. / 2.3. / 6.2. / 6.4.

Leerplan

VVKBaO: 7.1, 5.3, 7.3, 11.2, 12.2OVSG: 1.2, 2.4, 3.1, 4.1GO: 2.1, 2.3

Melodiekaarten : uit te knippen

Verbetersleutel (de juiste volgorde :)

Muziek uit het toverbos (03:30) strook 1 (bijlage)


Toverbos

Aantal leerlingen

1,2 of 3 lln.

Tijd

30’

Materiaal-

- cd-speler- blad papier of werkschrift

Leeftijd-

vanaf 4de lj.

Referentie

Engelbert Humperdinck: Knibbel, knabbel, knuisje

Hänsel und Gretel: Knusper, knusper KnäuschenAnne-Sofi e Von Otter (Hänsel), Barbara Bonney (Gretel)Symphonie-Orchester des Bayerischen Rundfunks / Jeffrey TateP 1990 EMI Records Ltd

Achtergrond info

De Duitse componist Engelbert Humperdinck schreef in 1890 een aantal liedjes bij het poppenkastspel van zijn nichtjes. Een jaar later maakte hij er een volledige sprookjesopera van in drie bedrijven: Hänsel und Gretel (Hans en Grietje). Teksten waren van Adelheid Wette, de mama van de meisjes, ze baseerde zich op het verhaal van de gebroeders Grimm. Humperdinck gaf de partituur als verlovingsgeschenk aan zijn geliefde.

In deze opera heeft Grietje de hoogste stem: een sopraan. Hans en de Heks hebben een iets lagere stem: de mezzosopraan. Hans wordt hier dus door een vrouwenstem gezongen. Dat is gebruikelijk in de opera om de illusie van een kindstem te bewaren. De stem van Hans door een bas laten zingen, zou vreemd zijn. Er bestaat ook een popzanger met de naam Engelbert Humperdinck.


Hans en Grietje zijn verdwaald in het bos en vallen in slaap. De volgende morgen worden ze gewekt door het dauwmannetje. Grietje en Hans vertellen elkaar wat ze gedroomd hebben. Hans heeft in zijn droom gezien hoe de engelen uit hun avondgebedje hem de weg uit het bos toonden. Op dat moment trekt de mist op en zien de kinderen het snoephuisje van de heks. Ze beginnen stukjes koek van het huis af te breken tot wanneer een stem van binnen vraagt: ‘knibbel, knabbel, knuisje, wie knabbelt er aan mijn huisje’… De heks noemt zichzelf Rosine Suikerbuik. Ze neemt Hans gevangen met een touw om hem vet te mesten en dan lekker op te smullen.

Verbetersleutel

1. Knibbel, knabbel, knuisje, wie knabbelt er aan mijn huisje? 2. Duits3. Oplossing e. De heks klinkt vals. Ze zingt alsof ze lief is.

De koperblazers geven grimmige klanken.4. a/5 - b/3 - c/2 - d/4 - e/1 - f/65. G/6 - H/2 - I/3 - J/ 5 - K/1

Bijlagen

geen

Knibbel, knabbel, knuisje (03:13) strook 2


Sprookjesstemmen


Hoe zingen de sprookjesstemmen?

Tips

Als alle kinderen deze hoek bezocht hebben, kan klassikaal een gekend toverliedje gezongen worden. Pas dan alle aangehaalde stemtechnieken toe. Plezier verzekerd!


2.1. / 2.3. / 2.5. / 3.6. / 4.1. / 4.3. /

4.5. / 6.2. / 6.3. / 6.4.

Leerplan

VVKBaO: 7.3, 11.1, 13.1, 14.2OVSG: 1.2, 2.2GO: 2.5, 2.1, 2.3

Aantal leerlingen

1,2 of 3 lln.

Tijd

15’

Materiaal-

- cd-speler- blad papier of werkschrift- vertaling van het dansliedje- Hans en Grietje maken ruzie (tekst)

Leeftijd

vanaf 4de lj.

Referentie

Engelbert Humperdinck: Knibbel, knabbel, knuisje

Hänsel und Gretel: Knusper, knusper KnäuschenAnne-Sofi e Von Otter (Hänsel), Barbara Bonney (Gretel)Symphonie-Orchester des Bayerischen Rundfunks / Jeffrey TateP 1990 EMI Records Ltd

Achtergrond info

Zie onder fi che 2.


Dit eenvoudig dansliedje komt uit het eerste bedrijf van de opera. We bevinden ons met de kinderen in het huis van vader Peter en moeder Gertrud. Terwijl vader en moeder naar de stad zijn, moet Hans bezems maken en Grietje kousen stoppen. Ze hebben honger, sinds weken hebben ze niets anders dan droog brood gegeten. Vooral Hans heeft het kwaad. Grietje troost hem en zegt dat de buurvrouw een kan melk heeft gebracht. Wanneer moeder thuis komt zal ze daarvan wel rijstpap maken. Hans is zo blij dat hij wil dansen. Grietje leert haar broertje dansen. Al zingend geeft ze aan wat hij moet doen. De dans wordt wilder en wilder tot ze beiden op de grond neerploffen. En juist dan komt moeder thuis…

Verbetersleutel

C E C E (1.a)B D B D (1.b)

Bijlagen

- Ingekorte tekst, makkelijk om zingen en bewegingen bij te zoeken- Tekst bij het beluisteren vanaf 01:59

Broertje, kom en dans met mij (03:30) strook 3


Dansliedje


- Zet de woorden van het lied in de juiste volgorde.

- Maak een dansje.

Tips

Als alle kinderen deze hoek bezocht hebben, kan je aan de hand van bijgeleverde tekst met de hele klas het dansje uitvoeren. Je kan het liedje ook makkelijk veranderen. Opgelet de eerste twee zinnen van A en B zijn weinig verschillend!


2.1. / 2.3. / 4.1. / 4.3. / 4.5. / 6.2. / 6.3. / 6.4.

Leerplan

VVKBaO: 7.6, 7.5, 13.1OVSG: 1.2, 3.2, 4.2GO: 2.1

Bijlage

1. Broertje kom en dans met mij

Grietje: (A)Broertje, kom en dans met mij,Beide handen in de zij,Rechter voet, linker voet, Nu eens draaien, zo is’t goed.

Grietje/Hans (B)Met de voeten stamp, stamp, stamp,Met de handen klap, klap, klap,Rechter voet, linker voet,Nu eens draaien, zo is’t goed.

Grietje/Hans (B)Met het hoofdje knik, knik, knik,Met de vingers knip, knip, knip,Rechter voet, linker voetNu eens draaien, zo is’t goed.

Grietje/Hans (A)‘K Hou van dans en vrolijkheid,laat mij nooit alleen meer zijn,Rechter voet, linker voet, Nu eens draaien, zo is’t goed.

2. Wil je weten hoe het verder gaat?

Hans en Grietje maken ruzie. Probeer de volgende woordjes te herkennen. Opgelet ze worden wel in het Duits gezongen, maar als je goed luistert….

02:02 Hans:Ga weg van mij, ga weg van mijIk ben de stoute Hans!Met kleine meisjes dans ik niet,Die vind ik veel te stom.

02:13 Dan zegt Grietje:Ga , stoute Hans, ga domme Hans,Ik krijg je wel weer aan het dansen…..Tralala…

2:27 HansAch zusje, ach Grietje je hebt een gat in je kous…

02:34 Grietje:Ach broertje, ach Hansje,Hou je me voor de gek?Met boze jongens dans ik nietDat is veel te stom!

Hans 02:43Niet boos zijn, lief zusjeIk krijg je wel aan het dansen.Tralalala…

Broertje, kom en dans met mij (03:30) strook 3 (bijlage)


Dansliedje

Aantal leerlingen

2 lln.

Tijd

15’

Materiaal-

- tekenblad - cd-speler- tekengerief

Leeftijd-

vanaf 3de lj.

Referentie

Antonio Bazzini: Dans van de kaboutersLa Ronde des LutinsMaxim Vengerov, vioolVirtuosi / Vag Papian, pianoP 2001 EMI Records Ltd

Achtergrond info

Antonio Bazzini ( 1818-1897) is misschien als componist niet zo bekend, toch wordt hij herinnerd als één van de grootste Italiaanse violisten. Zijn naam blijft verbonden aan dit waanzinnig moeilijk kabouterstukje. Het was Paganini, de grootste vioolvirtuoos van die tijd, die hem hoorde als jonge violist en hem aanmoedigde om concertviolist te worden.


Dit stukje is een Scherzo Fantastique wat aangeeft dat het een sprankelend stuk is waar de violist al zijn troeven kan uitspelen. De moeilijke viooltechnieken en vooral de snelheid maken het tot een huzarenstukje.

Ronde of rondo is letterlijk een rondedans. In de muziek vertaalt zich dat in de structuur. Een refrein keert altijd terug en is altijd in het begin en op het einde te horen. Zo is de cirkel rond.

Hier is dat: A(a-a) B (b-b) A (a-a) C (c- c) A (a-a)

Bijlagen

geen

Dans van de kabouters (05:28) strook 4


Kabouterbeentjes


- Bewegen op muziek- Muziek tekenen

Tips

Maak met stof een kabouterpopje (hoofd-romp) en bind het eventueel om je pols. Je wijs- en middenvingers zijn de beentjes, duim en pink de armen. Verzin ook nog schoentjes (een klein doosje, plasticine, papier…). En nu maar dansen op muziek. Is er een videocamera, dan is het nog leuker.

Op YouTube speelt de bekende violist Maxim Vengerov dit kabouterstukje. www.youtube.com/watch?v=az7ZE2Y6uy4Maar ook de zeer jonge violist Eugene speelt het huzarenstukje. www.youtube.com/watch?v=_ik3fxLcLHk. De moeite om eens te kijken!

Eindtermen

1.4. / 1.6. / 2.1. / 2.3. / 4.1. / 4.3. / 5.3 / 6.2

Leerplan

VVKBaO: 6.2, 7.1,7.6, 10.1, 10.4, 13.2OVSG: 1.3, 2.4, 3.2,4.2 GO: 2.1, 2.3, 2.5

Aantal leerlingen

1, 2 of 3 lln.

Tijd

30’

Materiaal-

- cd-speler- blad papier of werkschrift- tekenblad met daarop een kader zo groot als een cd

- tekengerief

Leeftijd

Vanaf 3de lj.Klassikaal, vanaf het 1ste lj.

Referentie

Nicolaj Rimski-Korsakov: De vlucht van de hommelThe Flight of the Bumble Bee Masahito Tanaka, fagot en Miyuki Washimiya, pianoP 2002 Pavane Records

Achtergrond info

De vlucht van de hommel was oorspronkelijk een intermezzo voor de opera “De geschiedenis van Tsaar Saltan”. Deze muziek begeleidt een scène waarin prins Gvidon in een hommel verandert. Op die manier kan hij zijn vader Tsaar Saltan bezoeken (die niet weet dat Gvidon nog leeft).

In de opera zingt vooraf een zwaan de volgende tekst:

“ Welnu, mijn hommel, ga feesten,Land op een schip in de zee,Land er heimelijk,Verberg je in een spleet een eindje verder.Veel geluk, Prins Gvidon, vlieg,maar blijf niet lang!”(De hommel vliegt weg.)

De opera zelf is vergeten maar dit stuk groeide uit tot een zelfstandig werk voor orkest. Het werd een echte kaskraker. Heel wat andere componisten hebben het bewerkt voor verschillende solo-instrumenten.


De solofagot schetst een levendig beeld van dit bekende vliegende insect en roept de sfeer op van warme zomerdagen. De melodie maakt eerst een tuimeling naar beneden en gaat dan zijn eigen gangetje, omhoog en omlaag, zonder stoppen en vooral heel vlug. Op het einde klimt de melodie weer helemaal naar boven en sluit dan af met enkele korte noten. Deze versie voor fagot benadert wel goed het gebrom van de hommel.

Bijlagen

geen

De vlucht van de hommel (01:02) strook 5


Vlucht van de hommel


- Hoe vliegt de bij?- Ontwerp een cd-hoes

Tips

- De oefening van de cd-hoes kan je uiteraard met allerlei muziekgenres uitproberen.

- Wat is alweer het verschil tussen een hommel, een bij, een wesp? Zoek het eens op.

Eindtermen

1.4. / 1.6. / 2.1. / 2.3. / 6.2

Leerplan

VVKBaO: 6.2, 7, 12.2OVSG: 1.3, 2.4, 3.2, 4.2GO: 2.1, 2.3, 2.5

Aantal leerlingen

1, 2 of 3 lln.

Tijd

30’

Materiaal-

- cd-speler- blad papier of werkschrift- gedicht van Cazalis- eventueel afbeeldingen van fl uit, viool, xylofoon, hobo

Leeftijd

Vanaf 5de lj.Doe je de oefening klassikaal, dan vanaf het 2 de lj.

Referentie

Camille Saint-Saëns: De doden dansen de dodendansDanse macabreRenaud Capuçon, vioolDie Deutsche Kammerphilharmonie Bremen / Daniel HardingP 2001 EMI Records Ltd/Virgin Classics

Achtergrond info

Camille Saint-Saëns is een Frans componist die leefde van 1835 tot 1921. Naast deze Danse Macabre zijn van hem ook bekend: Carnaval des Animaux en de Orgelsymfonie.

Deze Danse Macabre uit 1874 is een symfonisch gedicht, gebaseerd op het gelijknamige gedicht van Henri Cazalis (zie bijlage).


De Danse Macabre of Dodendans vertelt een heel verhaal.

De compositie opent met twaalf middernachtelijke klokslagen, gespeeld op een harp. De opmaat door cello’s en contrabassen introduceren Pietje de dood zijn vioolpartituur opent met een melodie in een verminderde kwint, ook wel duivelsinterval genoemd (G-D-A-Es in plaats van de gebruikelijke vioolstemming G-D-A-E). Hij nodigt de doden uit ten dans. Een vinnige dansbeweging wisselt af met een zwoele dansmelodie voor viool-solo. Er komen steeds meer doden uit hun graf en zij dansen met elkaar. De arme man danst met de rijke vrouw, de dood kent geen verschillen. Steeds voller en heftiger klinkt de melodie, alsof de skeletten door de wind worden opgejaagd. Wanneer uiteindelijk de haan kraait, gespeeld op een hobo, is de dans voorbij en horen we de grafstenen weer dichtvallen. De dood blijft als laatste achter, zittend op een grafzerk, en speelt op zijn viool een afscheidsmelodie.

Opvallend in deze compositie is het gebruik van de xylofoon, een instrument dat de indruk wekt alsof de muziek wordt gespeeld op skeletten. Een soortgelijk fragment op xylofoon is te horen in de Fossielen uit Carnaval des Animaux.

Bijlagen

Het gedicht van Henri Cazalis

De doden dansen de dodendans (06:20) strook 6


Dodendans


- Zoek dansbewegingen- Lees nadien het gedicht

Tips

- Wanneer alle kinderen klaar zijn met de oefening, dan kunnen ze verzamelen in een kring. Ieder groepje toont zijn bewegingen.

- Misschien is dit muziekstuk best te integreren in een les rond Halloween.

Eindtermen

2.1. / 2.3. / 3.3. / 4.1. / 4.3. / 4.4. 4.6. / 6.2. / 6.3. / 6.4. / 6.5.

Leerplan

VVKBaO: 7.1, 7.6, 10.1, 10.2, 10.3, 10.4, 11.1

OVSG: 1.3, 2.4, 3.2, 4.2GO: 2.1, 2.3, 2.

Bijlage

Dodendans (Henri Cazalis)

Heen en weer, de Dood is in bewegingRaakt een graf met zijn hiel,De Dood speelt te middernacht een dansdeuntje,Heen en weer op zijn viool.

De winterwind fl uistert en somber is de nachthet gejammer betovert de lindebomen;De witte skeletten schijnen dwars door de schaduw heenDe luchtstroom danst onder hun grote lijkwaden,

Heen en weer, iedereen is in de weer,Je hoort het kloppen van de botten van de dansers,een wulps stel zit op het mosalsof ze genieten van voorbije genoegens.

Heen en weer, de dood gaat voortKrassend op zijn schelle instrument.Een gordijn schuift opzij: de danseres is naakt!Haar danspartner omhelst haar liefdevol.

De dame is, zegt men, markiezin of barones.En de groene minnaar een arme wagenmaker -Jakkes! Zie hoe zij zich overgeeftAlsof de lomperd een baron was!

Heen en heen, wat een sarabande!Cirkels van doden geven elkaar een hand!Heen en heen, in de bende zie jeDe koning huppelen bij een boer!

Maar ssst! Plotseling stopt de rondedans,Ze haasten, ze vluchten, de haan heeft gekraaidO, de prachtige nacht voor de arme zielen!En leve de dood en de gelijkheid!


De doden dansen de dodendans (06:20) strook 6 (bijlage)

Dodendans

Aantal leerlingen

2 lln.

Tijd

15’

Materiaal-

- cd-speler- mag met 7 foto’s- blad papier of werkschrift

Leeftijd

4de lj.

Referentie

Felix Mendelssohn- Bartholdy: Slaaplied van de elfenA Midsummer Night’s Dream Referentie: Op. 61: Come, now a roundel of : You spotted snakes with double tongue.Rebecca Evans, sopraan / Joyce DiDonato, mezzo-sopraanLe Jeune Choeur de Paris / Laurence EquilbeyEnsemble Orchestral de Paris / John NelsonP 2003 EMI Records Ltd/Virgin ClassicsP 2002 Pavane Records

Achtergrond info

Felix Mendelssohn-Bartholdy was al op jonge leeftijd actief als componist. Op zijn zeventiende schreef hij een ouverture bij A Midsummer Night’s Dream van Shakespeare. In 1842 voegde hij hier andere stukken aan toe, korte en langere stukken muziek die de handeling aanvullen. Een bekend stuk uit deze theatermuziek is de bruiloftsmars.


Dit stuk is een slaaplied, gezongen door de elfen, dienaressen van koningin Titania (The Fairy Queen). De solo-elf jaagt het ongedierte (slang, egels, salamanders, wormen, spinnen, kevers…) weg. Ze zouden de rust van Titania kunnen verstoren. Samen met de andere elfen vraagt ze de nachtegaal (Philomel) om voor de elfenkoningin een slaaplied (Lullaby) te zingen.

Verbetersleutel

2. B Engels “Good night” betekent “Goede nacht”.

Bijlagen

- You spotted snakes, with double tongue - Foto’s

Slaaplied van de elfen (03:51) strook 7


Toverfoto’s


Zoek passende foto’s en beschrijf ze.

Tips

geen

Eindtermen

1.4. / 1.3. / 2.1. / 2.3. / 2.5. / 6.2. / 6.5.

Leerplan

VVKBaO: 7, 11.2, 11.1, 12.1OVSG: 1.2, 2.4, 3.2, 4.2GO: 2.1, 2.3, 2.

Bijlage

You spotted snakes, with double tongue

I

You spotted snakes, with double tongue, Thorny hedgehogs, be not seen; Newts and blind-worms do no wrong; Come not near our fairy queen:

C h o r u s

Philomel, with melody; Sing in our sweet lullaby: Lulla, lulla, lullaby; lulla, lulla, lullaby: Never harm, nor spell, nor charm, Come our lovely lady nigh; So, good-night, with lullaby:

I I

Weaving spiders, come not here; Hence, you long-legg’d spinners, hence, Beetles black, approach not near; Worm nor snail do no offence.

C h o r u s

Philomel, with melody, etc. (A Midsummer Night’s Dream, I I, 2)


Slaaplied van de elfen (03:51) strook 7 (bijlage 1)

Toverfoto’s

Bijlage

Slaaplied van de elfen (03:51) strook 7 (foto’s)

Toverfoto’s

Aantal leerlingen

4 lln.

Tijd

30’

Materiaal-

- cd-speler- blad papier of werkschrift- kleding en voorwerpen die in de klas aanwezig zijn

Leeftijd

- Vanaf 4de lj.- In lagere klassen kan er klassikaal een ezelsdans gezocht worden.

Referentie

Felix Mendelssohn- Bartholdy : EzelsdansA Midsummer Night’s Dream Op. 61: A Dance of Clowns (Allegro di molto)Ensemble Orchestral de Paris / John NelsonP 2003 EMI Records Ltd/Virgin Classics

Achtergrond info

Weer een fragment uit de theatermuziek van Felix Mendelssohn-Bartholdy voor Midzomernachtsdroom van Shakespeare (zie ook strook 7 & 9). In dit verhaal wordt een toneelspelende arbeider betoverd in een ezel. Net op dat moment wordt Titania, de elfenkoningin wakker. Ze ziet de ezel en wordt meteen verliefd op hem... Ze heeft namelijk ook toverdruppels in de ogen gehad. Zo maakt ze zich heel belachelijk en dat was de bedoeling van haar echtgenoot Oberon.


Deze muziek komt aan het einde van de voorstelling. We bevinden ons op een bruiloftsfeest. De arbeiders hebben net een toneelstukje gespeeld en met deze muziek openen ze de dans. Ze dansen op hun eigen volkse manier.

Verbetersleutel

2. Je hoort 8 keer i-a.

Bijlagen

geen

Ezelsdans (01:35) strook 8


Ezelsdans


Maak een levensgrote ezel en laat de ezel dansen

Tips

Ken je een ezelliedje?

Eindtermen

2.1. / 2.3. / 2.4. / 3.5. / 4.1. / 4.3.4.4 / 6.2. / 6.3. / 6.4. / 6.5.

Leerplan

VVKBaO: 7, 10.1, 10.2, 10.4, 12.4OVSG: 1.2, 2.4, 3.2, 4.2GO: 2.1, 2.3, 2.5.

Aantal leerlingen

2 lln.

Tijd

30’

Materiaal-

- cd-speler- 2 zaklampen, schaar- allerlei doorschijnende gekleurde papiertjes

- wit tekenpapier in een doos

Leeftijd

vanaf 4de lj.

Referentie

Felix Mendelssohn- Bartholdy : NachtmuziekA Midsummer Night’s Dream Op. 61: Nocturne (Con moto tranquillo)Daniel Catalanotti, hoornEnsemble Orchestral de Paris / John NelsonP 2003 EMI Records Ltd/Virgin Classics

Achtergrond info

Weer een fragment uit de theatermuziek van Felix Mendelssohn-Bartholdy voor Midzomernachtsdroom van Shakespeare (= strook 8). In dit verhaal wordt een toneelspelende arbeider betoverd in een ezel. Net op dat moment wordt Titania, de elfenkoningin wakker. Ze ziet de ezel en wordt meteen verliefd op hem... Ze heeft namelijk ook toverdruppels in de ogen gehad. Zo maakt ze zich heel belachelijk en dat was de bedoeling van haar echt-genoot Oberon.


Hermia en Lysander beseffen dat ze verdwaald zijn en dat er niets anders op zit dan te gaan slapen. Hermia vraagt Lysander om wat verderop te gaan liggen. Deze muziek begeleidt hen tijdens hun slaap. Ook de elfen dwalen nog steeds rond in het nachtelijk woud, vandaar misschien de onrust.

Verbetersleutel

geen

Bijlagen

geen

Nachtmuziek (05:40) strook 9


Toverlicht


Muziek omzetten in een spel van gekleurd licht.

Tips

Indien er leuke resultaten zijn, toon ze aan de klas. Hang een wit doek in een donkere hoek.

Eindtermen

2.1. / 2.3. / 2.5. / 5.1 / 5.2 / 6.2. / 6.3.

Leerplan

VVKBaO: 7, 10.1, 10.3, 6.2, 11.2, 12.2, 12.3

OVSG: 1.3, 2.4, 3.2, 4.2GO: 2.1, 2.3, 2.5

Aantal leerlingen

2 lln.

Tijd

30’

Materiaal-

- cd-speler- computer met internet (voor opdracht 4)

- blad papier of werkschrift

Leeftijd

vanaf 4de lj.

Referentie

Modest Moessorgski: Baba Yaga de heksPictures at an Exhibition: Baba Yaga (The Hut on Chicken’s Legs)Sergio Tiempo, pianoP 2006 EMI Records Ltd

Achtergrond info

De schilderijententoonstelling is een suite van de Russische componist Modest Moessorgski (1839-1881). Hij schreef het werk naar aanleiding van zijn bezoek aan een tentoonstelling met werk van zijn vriend Viktor Hartmann, die in 1873 stierf.

Moessorgski streefde naar een echte Russische kunst, zonder al te veel Westerse invloed. Tussen de 16 schilderijen door (strook 10 is het 15de deel) klinkt het Promenade-thema. Een langzaam thema dat je in gedachten van het ene naar het andere schilderij brengt. Het bekendste arrangement voor orkest is wel dat van Maurice Ravel. Verschillende componisten hebben dit pianowerk gearrangeerd. Zelfs voor rockband bestaat er een versie (van Emerson, Lake & Palmer).


Baba-Yaga is een Russische heks. Ze vliegt als een gekkin in een vijzel door de lucht en jaagt op kleine kinderen. Met haar lange kleverige tong graait ze de kinderen van de grond. Ze neemt die dan mee naar haar ronddraaiende hut op kippenpoten. Op het beeld van Viktor Hartmann zie je ook een grote klok op de voorkant van de hut en een schoorsteen langs waar de heks met de kinderen naar binnen vliegt.

Bijlagen

geen

Baba Yaga de heks (02:57) strook 10


De pianist


De pianist nabootsen.

Tips

- Er bestaan meerdere verhalen van Baba Yaga. Je kan er altijd eentje voorlezen.

- Kinderen kunnen vanuit hun fantasie een hut op Kippenpoten tekenen

Eindtermen

2.1. / 2.2. / 2.3. / 6.1. / 6.2.

Leerplan

VVKBaO: 7, 10.1, 10.4, 12.1, 13.1OVSG: 1.2, 2.4, 3.1, 4.2GO: 2.1, 2.3, 2.5

Aantal leerlingen

2 of 4 lln.

Tijd

15’

Materiaal-

- cd-speler- blad papier of werkschrift

Leeftijd

Vanaf 4de lj.Klassikaal: vanaf 3de lj.

Referentie

Edvard Grieg: In de Hal van Koning TrolPeer Gynt: I Dovregubbens hall (In the Hall of the Mountain King)Ellerhein’s Girls Choir, Estonian National Male ChoirEstonian National Symphony Orchestra / Paavo JärviP 2005 EMI Records

Achtergrond info

Edvard Grieg wordt gezien als de bekendste Noorse componist. Als pianist wordt hij ook wel “de Chopin van het Noorden” genoemd. De toneelmuziek bij Peer Gynt, die hijzelf in twee suites bundelde, hebben hem veel bekendheid gegeven. Stukken als ‘Morgenstemming’, ‘Anitra’s dans’ of ‘Solveigs Lied’ komen uit deze suites.

En wie dacht dat de bekende ‘Morgenstemming’ zich voltrekt in een Noors landschap heeft het mis. In het vreemde verhaal van Peer Gynt blijkt de zon op te komen in een Afrikaanse woestijn!


Peer Gynt is een toneelstuk uit 1867 van de Noorse schrijver Henrik Ibsen. Ibsen hoorde in het dorp Vinstra de avonturen van de historische Peer Gynt uit de mond van bergbewoners. Peer is een opschepperige, onbezorgde leugenaar, een ontwapenende sympathieke kwajongen. Maar daarnaast is hij ook een gewetenloze egoïst die leeft in zijn fantasiewereld, maar ook daarbuiten. Peer woont met zijn moeder Aase in een bekrompen Noors dorp. Teleurgesteld in de leugens van haar zoon en haar armoedige bestaan wenst Aase zichzelf dood, net als haar man. Peer schrikt daarvan en belooft zijn moeder dat hij Keizer zal worden… Zo begint het verhaal. Hij eindigt na een hele wereldreis, met de terugkeer naar Noorwegen, naar zijn geliefde Solveig. Hij sterft in haar armen.

Bij de première in 1876 schreef Edvard Grieg muziek voor deze voorstelling. Het was meteen een gigantisch succes. In dit stuk komt Peer Gynt terecht in de Hal van Koning Trol. Hij wil namelijk huwen met zijn dochter, die hij zwanger heeft gemaakt. Allemaal goed, maar dan moet hij wel een staart dragen, zich als een trol voelen, niet te veel ambitie hebben én zijn ogen laten verminken om alles wat waziger te zien… Peer Gynt hoeft de dochter niet meer. De trollen zijn woest en willen hem levend villen!

Verbetersleutel

2. 12 keer3. Het koor klinkt behoorlijk boos

Bijlagen

geen

In de hal van Koning Trol (02:21) strook 11


Koning Trol


Doe de trollendans.

Tips

- Een les over trollen kan ook eens boeiend zijn. Hoe zien ze er uit? Vanwaar komen ze? Trollen in ver-haal en muziek. Succes verzekerd.

- Misschien wel leuk van heel de klas in een trollenkoor om te toveren. Je vindt beslist wel woorden op de melodie die altijd terugkeert. En je kan ook samen een trollendans uitvoeren. Een idee voor karnaval?

Eindtermen

2.1 / 4.1 / 4.4 / 4.6 / 6.1 / 6.2.

Leerplan

VVKBaO: 7, 10.1, 10.4, 12.1, 13.1OVSG: 1.2, 2.4, 3.1, 4.2GO: 2.1, 2.3, 2.5

Aantal leerlingen

2 lln.

Tijd

30’

Materiaal-

- cd-speler- mogelijke benodigdheden voor goochelact

Leeftijd

Vanaf 4de lj.

Referentie

TrollenmarsMarch of the Trolls

Achtergrond info

Deze Trollenmars is één van de 66 lyrische stukken van Edvard Grieg. Het zijn kleine, soms middelgrote stukken voor solopiano, ook wel miniaturen genoemd. Grieg werkte er aan tussen 1867 en 1901. Ze verschenen in tien banden. De meeste stukken zijn kleinschalig van aard en hebben, ondanks hun muzikale vindingrijkheid, een vaak ongecompliceerd verloop. Grieg laat zich voor deze stukjes graag inspireren door de natuur en de Noorse verhalenschat.


Een vaak gebruikte vorm in deze lyrische stukken is de ABA-vorm. Met een grillig thema en een nogal plompe bas komen trollen komen uit hun schuilplaats tevoorschijn en drommen in één groep bij elkaar (A). Een contrasterend middeldeel trekt een meer romantische kaart (B). Daarna klinkt weer het eerste deel (A).

Bijlagen

geen

Trollenmars (02:51) strook 12


Goochelaar


Verzin een goochelact.

Tips

Geen

Eindtermen

2.1 / 3.2 / 3.5.

Leerplan

VVKBaO: 7, 10.1, 10.4, 12.1, 13.1OVSG: 1.2, 2.4, 3.1, 4.2GO: 2.1, 2.3, 2.5

Aantal leerlingen

3 lln.

Tijd

30’

Materiaal-

- cd-speler- blad papier of werkschrift- tekenblad waarop een groot ei is getekend.

- afbeeldingen van kuikens in hun ei - krantenpapier

Leeftijd

Vanaf 2de lj.Indien klassikaal: vanaf 1ste lj.

Referentie

Modest Moessorgski: Ballet van de kuikentjesPictures at an Exhibition: Ballet of the Unhatched ChicksOslo Philharmonic Orchestra / Mariss JansonsP 1989

Achtergrond info

Zie strook 10


Dit is deel 9 uit de “Schilderijententoonstelling” van de Russische componist Modest Moessorgsky: de kuikentjes in hun dop of Ballet van de kuikentjes. Moessorgsky inspireerde zich hiervoor op kostuumontwerpen die Victor Hartmann tekende voor een kinderballet. In dit korte stukje zie je zonder problemen een nest kuikentjes mét moederkloek trippelen.

Bijlagen

geen

Ballet van de kuikentjes (01:13) strook 13


Kuiken in en uit het ei


- Teken een kuiken in het ei. - Maak een ballet voor een kuiken dat uit zijn ei komt.

Tips

Aansluitend een les over kuikens en kippen? Of aansluitend bij Pasen?

Eindtermen

1.4. / 2.1. / 4.1. / 6.2.

Leerplan

VVKBaO: 7, 10.1, 10.4, 12.1, 13.1OVSG: 1.2, 2.4, 3.1, 4.2GO: 2.1, 2.3, 2.5

Aantal leerlingen

2 of 4 lln.

Tijd

15’: puzzelopdracht15’: stelopdracht

Materiaal-

- cd-speler- briefomslag met 6 kaartjes - blad papier of werkschrift- eventueel: prenten van de fl uit, de hobo, de klarinet, de hoorn en de fagot

Leeftijd

Vanaf 3de lj.

Referentie

Edvard Grieg: Norwegian Dance opus 35 no 2:

Allegretto tranquillo e grazioso (arr. David Walter) 02.08Arcane (Francis Poskin, fl uit / Piet Van Bockstal, hobo / Philippe Saucez, klarinet / Christophe Feron, hoorn / Paul Everaert, fagot) P 1994 Sabam.Het openingsstuk met de cd met liedjes over heel de wereld, gezongen door het meisjeskoor van de Munt.

Achtergrond info

De Noorse componist Edvard Grieg is vooral bekend van zijn Piano-concerto in a, zijn toneelmuziek bij Peer Gynt en zijn Lyrische stukken voor piano. Voor zijn muziek putte hij veelal uit de Noorse volksmuziek - volksliederen en dansen. Hij gebruikt ze niet letterlijk, maar wel als inspiratiebron. Zijn muziek lijkt eenvoudig, maar de harmonisatie is altijd heel subtiel en doordacht.


Deze Noorse dans, oorspronkelijk voor piano, is een gezellig stukje met een gemoedelijke melodie. De structuur verloopt zoals vaak in drie delen. Een openingsdeeltje waar het melodietje wordt voorgesteld (A), een contrasterend middendeel (B) en een gewijzigde herhaling van het eerste deel (A’): een vaak gebruikte ABA’-vorm.

Verbetersleutel

Zie bijlage.

Bijlagen

Kaartje om te knippen

Noorse dans (02:08) strook 14


Muziekpuzzel


- Los de muziekpuzzel op. - Schrijf een verhaal bij de muziek.

Tips

In lager klassen kan je deze zes deeltjes omzetten in een les bewegingsexpressie.

Eindtermen

2.1 / 2.3 / 2.5 / 3.5 / 6.4.

Leerplan

VVKBaO: 7, 10.1, 10.4, 12.1, 13.1OVSG: 1.2, 2.4, 3.1, 4.2GO: 2.1, 2.3, 2.5

Bijlage

De muziek begint met een gezellig melodietje.

Nog eens het gezellig melodietje maar nu met de fl uit erbij

Plots verandert de gemoedelijke sfeer. Twee instrumenten -hobo en hoorn- achtervolgen elkaar.

En nog wat sneller: fl uit en hoorn speler tikkertje.

Terug het gezellig melodietje van bij het begin.

Het gezellig melodietje met de fl uit erbij en een slotnoot.

De muziek begint met een gezellig melodietje.

Nog eens het gezellig melodietje maar nu met de fl uit erbij.

Plots verandert de gemoedelijke sfeer. Twee instrumenten -hobo en hoorn- achtervolgen elkaar.

En nog wat sneller: fl uit en hoorn speler tikkertje.

Terug het gezellig melodietje van bij het begin.

Het gezellig melodietje met de fl uit erbij en een slotnoot.

De muziek begint met een gezellig melodietje. Een beetje hoempa-achtig.

Dit melodietje wordt opnieuw gespeeld maar dan met de fl uit erbij.

Nu wordt het een beetje sneller. Twee instrumenten achtervolgen elkaar.

Het gaat nu nog sneller en plots stopt het. Terug het eerste hoempa-melodietje.

Terug opnieuw het tweede stukje en het is gedaan!

Verbetersleutel track 14:

De muziek begint met een gezellig melodietje. Een beetje hoempa-achtig.Nog eens het gezellig melodietje maar nu met de fl uit erbij.Plots verandert de gemoedelijke sfeer. Twee instrumenten -hobo en hoorn- achtervolgen elkaar.En nog wat sneller: fl uit en hoorn speler tikkertje. Terug het gezellig melodietje van bij het begin.Het gezellig melodietje met de fl uit erbij en een slotnoot.

Noorse dans (02:08) strook 14 (bijlage)


Muziekpuzzel

Aantal leerlingen

2 lln.

Tijd

45’

Materiaal-

- cd-speler- blad papier of werkschrift- een tekenblad per leerling.- tekenmateriaal

Leeftijd

Vanaf 4de lj.Met klassikale instructie: 1ste lj.

Referentie

Traditioneel Tsjechië: Hey, kom toch hier!Hoj, hura, hoj02.52La Choraline - Het Jeugdkoor van de Munt / Benoît Giaux & Florence HubyP 2006 Fuga Libera.

Achtergrond info

Dit is een Moravisch lied uit de streek van het Beskydy-gebergte en de streek rond Valassko, de natuurlijk grens tussen Moravië en Slovakije. Dit lied wordt hier gezongen door het meisjeskoor van de Munt. Het komt uit hun voorlaatste cd, een cd met liedjes van over heel de wereld.


Het is een volkslied dat gezongen werd door jonge herders. Ze speelden met het echo-effect van de bergen en keken uit naar het plezier om na hun tocht in het dorp hun vriendinnetjes terug te zien. ‘Hoj, hura, hoj’ wordt vertaald als ‘O, bergen, o’.

Bijlagen

geen

Hey, kom toch hier ! (02:52) strook 15


Wie zingt?


- Wegdromen bij een ongewoon lied.

Tips

- Nu kan er ook eens verwezen worden naar het verhaal bij de cd. Daar komt de muziek van het gevaarlijke verdwaalkruid… ook sirenes lokken mensen met hun mooie gezang.

- Verschillende groepen ( klassen) maken met klei een zingend bos of zingende bloemen, of …? Je kan dan de kunstwerken fotograferen of fi lmen, alles monteren met de muziek op de achtergrond.

Eindtermen

1.2. / 1.4. / 1.6. / 2.1.

Leerplan

VVKBaO: 7.3, 11.1, 12.1OVSG: 1.3, 2.4, 3.2, 4.2GO: 2.1, 2.3, 2.5

Aantal leerlingen

1, 2 of 3 lln.

Tijd

10’

Materiaal-

- cd-speler- een kopieerblad per lln.

Leeftijd

Vanaf 3de lj.

Referentie

Traditioneel Bulgarije: Herder, O HerderOj, shope, shope La Choraline – Het Jeugdkoor van de Munt / Benoît Giaux & Florence HubyP 2006Fuga Libera 604

Achtergrond info

Het Bulgaarse volkslied komt uit Shopsko, een Bulgaarse veeteeltstreek in de buurt van Sofi a. Dit ritmische en aanstekelijke stuk is niet voor niets het openingsstuk van de cd met liedjes over heel de wereld, gezongen door het meisjeskoor van de Munt.


Er wordt een bruiloft voorbereid. In afwachting van de plechtigheid hebben enkele schapenverkopers die uit verre streken zijn gekomen een levendig gesprek met een boerin. Ze hebben het over de hoogte van twee bergen en de diepte van twee rivieren. Het dispuut leent zich tot humoristische uitdrukkingen die de plaatselijke traditie gestalte heeft gegeven in dit zeer levendig koorwerk, bekend geworden dankzij de vertolking door Le Mystère des Voix Bulgares’.

Bijlagen

Kopieerblad

Herder, o, herder. (02:57) strook 16


Herder, o, herder


Geef je beoordeling op het kopieerblad in bijlage en vergelijk nadien met de twee volgende muziekstukken. (stroken 17 & 18)

Tips

Geen

Eindtermen

2.1. / 2.3. / 2.5.

Leerplan

VVKBaO: 7.1, 7.2, 7.3, 7.4, 11.1, 11.2, 12.1

OVSG: 1.2, 2.3, 3.2, 4.2GO: 2.1, 2.3, 2.5

Bijlage

1. Luister naar de muziek (of een stukje ervan) en vul de onderstaande oefening in. Vind je het stukje droevig, dan zet je een kruisje dichter bij ’droevig’. Vind je het eerder blij, dan zal je kruisje dichter bij ‘Blij’ staan. Is het geen van beide, dan staat het kruisje in het midden. Vergelijk je beluistering met muziek uit stroken 17 en 18.

<< < 0 > >>

Droevig Blij

Gewoon Goedzinnig

Snel Traag

Veel violen Geen violen

Om op te dansen Om bij stil te zitten

Romantisch Saai

Griezelig Leuk toverachtig

Dreigend Rustgevend

2. Vraag: wat hebben strook 16 / 17 en 18 gemeen ?

Ze zijn alle drie .........................................................................

Ze zijn alle drie .........................................................................

Ze zijn alle drie .........................................................................

Ze zijn alle drie .........................................................................

3. Welk muziekstuk hoor je het liefst? Geef je naam en dan het nummer van het fragment.

Naam: ......................................... : stukje nr: .................................

Naam: ......................................... : stukje nr: .................................

Naam: ......................................... : stukje nr: .................................

Herder, o, herder. (02:57) strook 16 (bijlage)


Herder, o, herder

Aantal leerlingen

1, 2 of 3 lln.

Tijd

10’

Materiaal-


Leeftijd

Vanaf 3de lj.

Referentie

Manuel De Falla: Rituele VuurdansEl Amor Brujo: Danza del fi n del díaAquarius / Nicholas CleoburyP 1989 stuk ervan

Achtergrond info

Deze rituele vuurdans komt uit El Amor brujo (Liefde, de Tovenaar) van Manuel de Falla uit 1914-1915. Hij zegt zelf hierover:

‘Het is een zigeunerstuk. De ideeën die erin verwerkt zijn maken deel uit van een lange, volkse traditie. Ik heb getracht het stuk te ‘beleven’ als een zigeunerspektakel, en de ziel van dit volk diep aan te voelen.”

De woorden van Manuel de Falla zeggen waar het op staat: zijn El amor brujo is een eersteklas zigeunerspektakel. Oorspronkelijk geconcipieerd als een muziektheaterstuk waarin een ‘cantaora’ of ‘volkszangeres’ allerlei toverspreuken aanwendt om haar liefdesleven op te peppen, is El amor brujo vooral bekend geworden in de balletversie die de Falla er tien jaar later van maakte. Daarin wijzigde de Falla de plot, maar behield het mystieke en claustrofobische karakter. De uiterst positieve ontvangst van het ballet bezegelde niet enkel de Falla’s faam als een van de meest opmerkelijke Spaanse componisten, het gaf ook aan dat het Iberisch Schiereiland eindelijk het negentiende-eeuwse provincialisme ontstegen was. (de Filharmonie).


El Amor Brujo, vertelt het verhaal van Candelas, een zigeunermeisje. Haar liefde voor Carmelo wordt gedwarsboomd door de geest van haar voor-malige, ontrouwe minnaar. Ze gaat raad vragen bij de tovenares in de grot. Het is middernacht. De zigeuners gooien rozemarijn en wierook in het vuur. Gehuld in rook danst Candelas haar dans voor het einde van de dag’.

Bijlagen

Zie bijlage strook 16.

Rituele vuurdans (03:55) strook 17


Vuurdans


Geef je beoordeling op het kopieer-blad in bijlage en vergelijk nadien met de twee volgende muziekstukken.

Tips

Geen

Eindtermen

2.1. / 2.3. / 2.5. / 6.1. / 6.2.

Leerplan

VVKBaO: 7.1, 7.2, 7.3, 7.4, 11.1, 11.2, 12.1

OVSG: 1.2, 2.3, 3.2, 4.2GO: 2.1, 2.3, 2.5

Bijlage

1. Luister naar de muziek (of een stukje ervan) en vul de onderstaande oefening in. Vind je het stukje droevig, dan zet je een kruisje dichter bij’droevig’. Vind je het eerder blij, dan zal je kruisje dichter bij ‘Blij’ staan. Is het geen van beiden, dan staat het kruisje in het midden. Vergelijk je beluistering met muziek uit stroken 16 en 18.

<< < 0 > >>

Droevig Blij

Gewoon Goedzinnig

Snel Traag



Romantisch Saai


Dreigend Rustgevend

2. Vraag: wat hebben strook 16/17 en 18 gemeen ?

Ze zijn alle drie .........................................................................

Ze zijn alle drie .........................................................................

Ze zijn alle drie .........................................................................

Ze zijn alle drie .........................................................................


Naam: ......................................... : stukje nr: .................................

Naam: ......................................... : stukje nr: .................................

Naam: ......................................... : stukje nr: .................................

Rituele vuurdans (03:55) strook 17 (bijlage)


Vuurdans

Aantal leerlingen

1, 2 of 3 lln.

Tijd

10’

Materiaal-


Leeftijd

Vanaf 3de lj.

Referentie

Manuel De Falla: Lied van het dwaallichtEl Amor Brujo: Canción des fuego fatuoRocio Jurado, zangThe Orquesta Nacional de España o.l.v. Jesus Lopez-CobosP 1985

Achtergrond info

El Amor Brujo oorspronkelijk als zigeunerstuk opgevat voor een beroemde en heel populaire zigeunerin. Deze eerste versie was niet zo succesvol. In 1925 bewerkte hij het werk voor symfonisch orkest en voegde hij er drie liederen voor mezzospraan aan toe en het is deze versie die nu vooral uitgevoerd wordt. (zie ook info bij strook 17)


We zijn in de grot van de tovenares. Wanneer Candelas, de verliefde zigeunerin, de tovercirkel nadert ziet ze een geheimzinnig dwaallicht.Ze zingt uit het diepst van haar hart…

Liefde is als een dwaallicht. Je ontvlucht het en het volgt je, je roept het en het vlucht weg…

Manuel de Falla schreef dit lied voor een zigeunerstem: een cantaora.

Deze versie komt uit de soundtrack El Amor Brujo van Carlos Saura uit 1986. Het derde deel van een danstrilogie.

Bijlagen

Zie bijlage strook 16.

Lied van het dwaallicht (01:36) strook 18


Magie


Geef je beoordeling op het kopieer-blad in bijlage en vergelijk nadien met de twee andere muziekstukken. (16 & 17)

Tips

geen

Eindtermen

2.1. / 2.3. / 2.5. / 6.1. / 6.2

Leerplan

VVKBaO: 7.1, 7.2, 7.3, 7.4, 11.1, 11.2, 12.1

OVSG: 1.2, 2.3, 3.2, 4.2GO: 2.1, 2.3, 2.5

Bijlage

1. Luister naar de muziek (of een stukje ervan) en vul de onderstaande oefening in. Vind je het stukje droevig, dan zet je een kruisje dichter bij’droevig’. Vind je het eerder blij, dan zal je kruisje dichter bij ‘Blij’ staan. Is het geen van beiden, dan staat het kruisje in het midden. Vergelijk je beluistering met muziek uit stroken 16 en 17.

<< < 0 > >>

Droevig Blij

Gewoon Goedzinnig

Snel Traag



Romantisch Saai


Dreigend Rustgevend

2. Vraag: wat hebben strook 16/17 en 18 gemeen ?

Ze zijn alle drie .........................................................................

Ze zijn alle drie .........................................................................

Ze zijn alle drie .........................................................................

Ze zijn alle drie .........................................................................


Naam: ......................................... : stukje nr: .................................

Naam: ......................................... : stukje nr: .................................

Naam: ......................................... : stukje nr: .................................

Lied van het dwaallicht (01:36) strook 18 (bijlage)


Magie

Aantal leerlingen

2 of meer lln.

Tijd

30’

Materiaal-

- cd-speler- blad papier of werkschrift- omslag met prenten en foto’s van heksen

Leeftijd

Vanaf het 4de lj. Indien klassikale instructie kan het al vroeger.

Referentie

Modest Moessorgski: Nacht op een kale bergA Night on the Bare MountainOslo Philharmonic Orchestra / Mariss JansonsP 1989

Achtergrond info

Op 23 juni 1867 Sint-Jansavond (de dag waarop in veel culturen nog altijd de langste dag van het jaar wordt gevierd) voltooide Modest Moessorgski het stuk. De avond voor Sint Jan op de kale berg’. In een brief over zijn stuk verdeelde hij het in vier delen: (1) samenkomst van de heksen, hun gekeuvel en geroddel, (2) de verschijning van Satan, (3) de verering van Satan, en (4) de heksensabbat. Eigenlijk heeft het stuk nog een vijfde deel, namelijk het besef dat er iets gruwelijks is gebeurd, wat in het stuk na het luiden van de kerkklokken wordt vertolkt.

Pas in 1886, vijf jaar nadat Moessorgski was overleden aan een alcohol-vergiftiging, orkestreerde Rimski-Korsakov het stuk, zodat het kon worden uitgevoerd. Hij noemde zijn versie De nacht op de kale berg. Het is vrijwel altijd Rimski-Korsakovs versie die vandaag de dag nog wordt uitgevoerd.


De Nacht op een kale Berg is een symfonisch gedicht waarin Moessorgski zich laat inspireren door een heidense heksensabbat.

Het is een wilde orkestschildering geworden. Heksen en geesten vereren Tchernobog, de god van de duisternis. Na het hoogtepunt van de orgie klept het vredige kerkklokje uit een naburig dorp. Het is zes uur in de morgen.

Verbetersleutel

Heksen roepen, tieren, lachen gemeen, toveren maar ze zoeken ook kruiden.

Bijlagen

geen

Nacht op de kale berg (10:43) strook 19


Heksensabbat


Heksen: wat doen ze allemaal?

Tips

- Als de hoekenwerkoefening dient om allerlei bewegingen uit te zoeken, dan kan er klassikaal verder gezocht worden om er een heel tafereel van te maken. Maak hoeden, sjaals en bezems met de kinderen. Er kunnen grote neuzen en wratten aan te pas komen. De kinderen kunnen leren schminken.Genoeg werk voor twee namiddagen. Een idee voor Halloween?

- Kennen de lln. het begrip Midzomernacht en Sint-Jansnacht of Walpurgisnacht? Laat ze het eens opzoeken..

Eindtermen

2.1. / 2.3. / 3.5. / 3.6. / 4.1. / 4.5 / 6.4

Leerplan

VVKBaO: 7.1, 7.2, 7.3, 7.4, 11.1, 11.2, 12.1

OVSG: 1.2, 2.3, 3.2, 4.2GO: 2.1, 2.3, 2.5

Ezels en Elfen - Educatieve fiches leerkrachten

Documents

Transcript of Ezels en Elfen - Educatieve fiches leerkrachten