Engeland - hist. inl. 1Engeland - hist. inl. 1

Voor 1066Voor 1066- Verschillende angelsaksische koninkrijkenVerschillende angelsaksische koninkrijken- 9e eeuw goed georganiseerde monarchie (Alfred de Grote)9e eeuw goed georganiseerde monarchie (Alfred de Grote)- recht op schrift gesteld in koninklijke wettencompilatiesrecht op schrift gesteld in koninklijke wettencompilaties Normandische bezettingNormandische bezetting- Slag bij Hastings 1066; overwinning door Willem v. NormandiëSlag bij Hastings 1066; overwinning door Willem v. Normandië- Alle land komt aan de koning, in leen verdeeld onder de Alle land komt aan de koning, in leen verdeeld onder de

normandische gezellen (invoering feodaliteit; maar steeds normandische gezellen (invoering feodaliteit; maar steeds rechtstreeks onder de kroon)rechtstreeks onder de kroon)

Ontstaan van het common law - institutioneelOntstaan van het common law - institutioneel- curia regis als uitzonderingsrechtbank voor pleas of the crown, royal curia regis als uitzonderingsrechtbank voor pleas of the crown, royal

revenu claims, misdrijven jegens de kroonrevenu claims, misdrijven jegens de kroon- Henry II 1154: uitbreiding bevoegdheid (the king’s peace); vaste Henry II 1154: uitbreiding bevoegdheid (the king’s peace); vaste

plaats (Westminster); vaste organisatie met rechter (law lords) en plaats (Westminster); vaste organisatie met rechter (law lords) en juryjury

- Opgesplitst in 3 rechtbanken (K.B., Exchequer, Common pleas)Opgesplitst in 3 rechtbanken (K.B., Exchequer, Common pleas)

Engeland - hist. inl. 2Engeland - hist. inl. 2

Vroege common lawVroege common law- tegenstelling common law (uitzondering) - local lawtegenstelling common law (uitzondering) - local law- inhoudelijk getekend door ontstaan als extensieve interpretatie inhoudelijk getekend door ontstaan als extensieve interpretatie

van uitzonderingsrecht (vgl. EU nu)van uitzonderingsrecht (vgl. EU nu)- Invloed romeins recht: tot 13e eeuw ten dele; maar nauwelijks Invloed romeins recht: tot 13e eeuw ten dele; maar nauwelijks

invloed van de commentatoren / mos italicus (géén consilia)invloed van de commentatoren / mos italicus (géén consilia)- Wel methodologische gelijkenis met klassiek romeins recht Wel methodologische gelijkenis met klassiek romeins recht

(formulierenproces): rechter/jury, from case to case; forms of (formulierenproces): rechter/jury, from case to case; forms of actionaction

- 12e eeuw: standaardisering writs; 1258 numerus clausus van writs 12e eeuw: standaardisering writs; 1258 numerus clausus van writs (Provisions of Oxford); ontwikkeling van writs on the case(Provisions of Oxford); ontwikkeling van writs on the case

- Vanaf 13e eeuw records; gebundeld in Year booksVanaf 13e eeuw records; gebundeld in Year books Constitutionele documenten Constitutionele documenten

-- i.h.b. Magna Charta 1215. Onder meer writ of habeas corpus i.h.b. Magna Charta 1215. Onder meer writ of habeas corpus

Engeland - hist. inl. 3Engeland - hist. inl. 3

Common law en equityCommon law en equity- petitions aan de koningpetitions aan de koning- vanaf 15e eeuw buiten de curia door een procedure voor de vanaf 15e eeuw buiten de curia door een procedure voor de

ChancellorChancellor- vanaf 16e eeuw stilaan een vast stel regels; Chancellor een juristvanaf 16e eeuw stilaan een vast stel regels; Chancellor een jurist- beslissingen lieten formeel common law intact, indirect gecorrigeerdbeslissingen lieten formeel common law intact, indirect gecorrigeerd- strijd tot begin 17e eeuw eindigt met compromis (1615): chancery strijd tot begin 17e eeuw eindigt met compromis (1615): chancery

court blijft bestaan, maar bevoegdheid gefixeerdcourt blijft bestaan, maar bevoegdheid gefixeerd- Tegen common law court én chancery court laatste beroep bij het Tegen common law court én chancery court laatste beroep bij het

parlement (House of lords, waarbinnen judicial committee)parlement (House of lords, waarbinnen judicial committee) Equitable rights & remediesEquitable rights & remedies-- vb. trust: trustee eigenaar « at (common) law », benficiary vb. trust: trustee eigenaar « at (common) law », benficiary

beschermd under equitybeschermd under equity Sir Edward Coke (1552-1634) systematiseerde common law vlg. Sir Edward Coke (1552-1634) systematiseerde common law vlg.

romeinsrechtelijke instituten. Common law rights & liberties als « the romeinsrechtelijke instituten. Common law rights & liberties als « the English constitution ». Opponent van de macht van koning/heerser.English constitution ». Opponent van de macht van koning/heerser.

Engeland - Pol.gesch. 1505-Engeland - Pol.gesch. 1505-17071707

Onder Henry VIII: anglicaans schisma 1531: church of EnglandOnder Henry VIII: anglicaans schisma 1531: church of England-- 1552 meer protestants geworden1552 meer protestants geworden Constitutionalisten (Hooker, Coke) tegen monarchisten (Charles I, Constitutionalisten (Hooker, Coke) tegen monarchisten (Charles I,

Hobbes)Hobbes)- Coke: scheiding rechtsvormers (rechters & parlement) / uitvoerende Coke: scheiding rechtsvormers (rechters & parlement) / uitvoerende

macht (koning); common law is supreme law of the landmacht (koning); common law is supreme law of the land 1628 petition of rights; later Civil War; terechtstelling Charles I 16491628 petition of rights; later Civil War; terechtstelling Charles I 1649 Puritan Revolution: Cromwell schakelt na koning ook parlement uitPuritan Revolution: Cromwell schakelt na koning ook parlement uit 1660 Restoration; Act of Uniformity (established church); wel 1660 Restoration; Act of Uniformity (established church); wel

parlementair regimeparlementair regime 1689 Glorious revolution: Toleration Act t.a.v. protestantse dissenters; 1689 Glorious revolution: Toleration Act t.a.v. protestantse dissenters;

English Bill of Rights 1689; definitief parlementair (supremacy of English Bill of Rights 1689; definitief parlementair (supremacy of parliament)parliament)

1707 Treaty of Union of the two kingdoms (met behoud Schots recht 1707 Treaty of Union of the two kingdoms (met behoud Schots recht …)…)

1801 Unie met Ierland1801 Unie met Ierland

Engeland - common law in 18e Engeland - common law in 18e E.E.

Rechtsbronnen & rechtsmachtenRechtsbronnen & rechtsmachten- statutes (Acts of parliament) blijven beperkt; wel enkele vernieuwingen bij wetstatutes (Acts of parliament) blijven beperkt; wel enkele vernieuwingen bij wet- lokale rechtbanken: beperkte bevoegdheden; geen rechtsvorminglokale rechtbanken: beperkte bevoegdheden; geen rechtsvorming- (anglicaanse) kerkelijke rechtbanken (familierecht)(anglicaanse) kerkelijke rechtbanken (familierecht)- Law merchant opgenomen in common law (Lord Mansfield)Law merchant opgenomen in common law (Lord Mansfield)- Blackstone, commentaries … : systematiseert common law (book of authority)Blackstone, commentaries … : systematiseert common law (book of authority) Common law als English constitutionCommon law als English constitution- jurisdictioneel karakter: recht bestaat uit remedies door rechtbankenjurisdictioneel karakter: recht bestaat uit remedies door rechtbanken- common law als supreme law in de zin van gemeen rechtcommon law als supreme law in de zin van gemeen recht- recht op juryrecht op jury- sterke libertiessterke liberties- verregaande rechten volgen uit eigendom (house of an Englishman as his verregaande rechten volgen uit eigendom (house of an Englishman as his

castle)castle)- contractenrecht: in beginsel geen specific performancecontractenrecht: in beginsel geen specific performance

Engeland - 19e eeuwEngeland - 19e eeuw

Constitutionele ontwikkelingenConstitutionele ontwikkelingen- Roman catholic emancipation 1829Roman catholic emancipation 1829- Parliamentary Reform Acts vanaf 1832 (uitbreiding stemrecht)Parliamentary Reform Acts vanaf 1832 (uitbreiding stemrecht)- Sociale hervormingen late 19e eeuwSociale hervormingen late 19e eeuw Géén algemene codificatie (reeds eengemaakt; minder wantrouwen in Géén algemene codificatie (reeds eengemaakt; minder wantrouwen in

rechtbanken; ancien régime al eerder sterk gemoderniseerd)rechtbanken; ancien régime al eerder sterk gemoderniseerd)- - wel deelcodificaties (real property, bankruptcy, companies act, SGA)wel deelcodificaties (real property, bankruptcy, companies act, SGA) Hervorming gerechtHervorming gerecht- 1832 / 1860: « open » writ of summons; onderscheiden writs afgeschaft1832 / 1860: « open » writ of summons; onderscheiden writs afgeschaft- lokale rechtbanken afgeschaft; invoering County courts als ondergeschikt lokale rechtbanken afgeschaft; invoering County courts als ondergeschikt

aan Westminster courts 1846aan Westminster courts 1846- jury beperkt 1854jury beperkt 1854- Matrimonial causes Act 1857Matrimonial causes Act 1857- Judicature Acts 1873-1875: fusie common law courts & chancery courts; Judicature Acts 1873-1875: fusie common law courts & chancery courts;

éénmaking procedure; veralgemening appealéénmaking procedure; veralgemening appeal- 1879/1887 hervorming strafprocesrecht1879/1887 hervorming strafprocesrecht

Engeland - 20e eeuwEngeland - 20e eeuw

Staatkundige ontwikkelingenStaatkundige ontwikkelingen- 1922 Irish Free State krijgt wetgevende autonomie (als republiek door VK 1922 Irish Free State krijgt wetgevende autonomie (als republiek door VK

pas erkend in 1949)pas erkend in 1949)- 1931 autonomie voor de andere « dominions » (Statute of Westminster)1931 autonomie voor de andere « dominions » (Statute of Westminster)- 1973 European communities Act (voorrang gemeenschapsrecht)1973 European communities Act (voorrang gemeenschapsrecht)- Devolution: Scotland Act 1998, Wales Act 1998, Northern IrelandDevolution: Scotland Act 1998, Wales Act 1998, Northern Ireland Constitutionele ontwikkelingenConstitutionele ontwikkelingen- Crown proceedings Act 1947Crown proceedings Act 1947- 1998 Human Rights Act1998 Human Rights Act Hervorming wetgeving: sedert 1965 Law CommissionHervorming wetgeving: sedert 1965 Law Commission Hervorming gerechtHervorming gerecht- Tribunals voor nieuwe materies (administratief recht, sociale zekerheid)Tribunals voor nieuwe materies (administratief recht, sociale zekerheid)- 1971 assisen omgevormd tot Crown Courts1971 assisen omgevormd tot Crown Courts- Civil procedure Rules 1998Civil procedure Rules 1998- Constitutional Reform Act 2005; JC House of Lords wordt Supreme Court UKConstitutional Reform Act 2005; JC House of Lords wordt Supreme Court UK

Engeland - Pol. Inst. 1Engeland - Pol. Inst. 1

Geen begrip « staat ». Overheden in beginsel onderworpen aan Geen begrip « staat ». Overheden in beginsel onderworpen aan common law, behoudens specifieke wetten.common law, behoudens specifieke wetten.

Wetgevende macht: king in parliamentWetgevende macht: king in parliament- Parliament met 2 kamers: house of commons; house of LordsParliament met 2 kamers: house of commons; house of Lords- royal assentroyal assent Executive:Executive:- CrownCrown- Privy CouncilPrivy Council- Ministry: Prime Minister; Cabinet; overigeMinistry: Prime Minister; Cabinet; overige Rule of law i.p.v. volledige scheiding der machtenRule of law i.p.v. volledige scheiding der machten- geen autonoom publiekrecht; common law geldt behoudens geen autonoom publiekrecht; common law geldt behoudens

specifieke regelsspecifieke regels

Engeland - Pol. Inst. 2Engeland - Pol. Inst. 2

DevolutieDevolutie- Schotland: parlement met residuaire wetgevende bevoegdheid; schotse Schotland: parlement met residuaire wetgevende bevoegdheid; schotse

regeringregering- Wales: regionaal bestuur met enkel verordenende bevoegdheidWales: regionaal bestuur met enkel verordenende bevoegdheid- Noord-IerlandNoord-Ierland- Buiten het VK: Man, Channel IslandsBuiten het VK: Man, Channel Islands Lokale besturen: geen algemeen autonomie, enkel specifieke Lokale besturen: geen algemeen autonomie, enkel specifieke

bevoegdhedenbevoegdheden Constitution:Constitution:- begrip « constitution »: voor iederen geldende regels waaraan ook de begrip « constitution »: voor iederen geldende regels waaraan ook de

overheid is onderworpen; dus vooral de rechtsbescherming van de burgeroverheid is onderworpen; dus vooral de rechtsbescherming van de burger- Liberties grotendeels « written », instellingen grotendeels « unwritten » Liberties grotendeels « written », instellingen grotendeels « unwritten »

(conventions)(conventions)- Unentrenched constitution: supremacy of parliamentUnentrenched constitution: supremacy of parliament

Engeland - GerechtEngeland - Gerecht

Onderscheid High Courts - Inferior CourtsOnderscheid High Courts - Inferior Courts- High courts in beginsel algemeen bevoegd; behandelen slechts klein aantal High courts in beginsel algemeen bevoegd; behandelen slechts klein aantal

geschillengeschillen- High Courts hebben ook rechtsvormende opdracht (en dus binding force of High Courts hebben ook rechtsvormende opdracht (en dus binding force of

precedent); inferior courts louter geschillenbeslechtingprecedent); inferior courts louter geschillenbeslechting High Courts 1: Senior CourtsHigh Courts 1: Senior Courts- High Court of JusticeHigh Court of Justice- Court of AppealCourt of Appeal- Crown Courts (Assisen)Crown Courts (Assisen) Inferior Courts:Inferior Courts:- County CourtsCounty Courts- Magistrates CourtsMagistrates Courts- Administrative Tribunals, e.d.m.Administrative Tribunals, e.d.m. High Courts 2: Judicial Committee H.L. / P.C.High Courts 2: Judicial Committee H.L. / P.C.

Engeland - Gerecht 2Engeland - Gerecht 2

Rechtsgang in burgerlijke zakenRechtsgang in burgerlijke zaken- Eerste aanleg: eiser heeft in grote mate keuze tussen County Court en High Eerste aanleg: eiser heeft in grote mate keuze tussen County Court en High

CourtCourt- Inleiding procedure door statement of claim (vroeger writ of summons)Inleiding procedure door statement of claim (vroeger writ of summons)- In de High Court; pre-trial-procedure begeleid door een Master. Meeste In de High Court; pre-trial-procedure begeleid door een Master. Meeste

geschillen beëindigd zonder trial.geschillen beëindigd zonder trial.- Hoger beroep bij de eerstvolgende hogere rechter.Hoger beroep bij de eerstvolgende hogere rechter. Rechtsgang in strafzakenRechtsgang in strafzaken- Strafvordering kan door elke burger worden ingesteldStrafvordering kan door elke burger worden ingesteld- Strafonderzoek door politie (géén parket); weinig prerogatievenStrafonderzoek door politie (géén parket); weinig prerogatieven- Eens ingesteld, wordt strafvordering overgenomen door CPS die een advocaat Eens ingesteld, wordt strafvordering overgenomen door CPS die een advocaat

inschakeltinschakelt- Alle zaken worden ingeleid voor Magistrates Court (committal)Alle zaken worden ingeleid voor Magistrates Court (committal)- Zware misdrijven bij betwisting door Magistrates Court doorverwezen naar Zware misdrijven bij betwisting door Magistrates Court doorverwezen naar

Crown Court (indictment)Crown Court (indictment)- Crown Court zetelt met jury van 12Crown Court zetelt met jury van 12- Beroep mogelijk voor rechtsvragenBeroep mogelijk voor rechtsvragen Hoogste aanleg: Judicial Committee House of Lords (beperkte toegang)Hoogste aanleg: Judicial Committee House of Lords (beperkte toegang)

Engeland - Gerecht 3Engeland - Gerecht 3

Invloed van het jurysysteemInvloed van het jurysysteem- Procedure in 2 fazen: pre-trial / trialProcedure in 2 fazen: pre-trial / trial- Pre-trial omvat bewijsprocedure, instaatstelling, … o.l.v. MasterPre-trial omvat bewijsprocedure, instaatstelling, … o.l.v. Master- Trial: geconcentreerde mondelinge behandelingTrial: geconcentreerde mondelinge behandeling Adversarial systemAdversarial system- partijen hebben leiding van pre-trialpartijen hebben leiding van pre-trial- sterk adversarialsterk adversarial- hervorming 1998: in plaats van partij-experten veelal joint hervorming 1998: in plaats van partij-experten veelal joint

experts. experts. Procedureregls traditioneel door rechtbanken opgesteldProcedureregls traditioneel door rechtbanken opgesteld

Juridische beroepen:Juridische beroepen:- minder carrièremagistratuurminder carrièremagistratuur- onderscheid barristers / solicitorsonderscheid barristers / solicitors

Engeland - Rechtsbronnen 1Engeland - Rechtsbronnen 1

Tradition embodied in precedents (common law s.l.)Tradition embodied in precedents (common law s.l.) Remedies precede rights (uitdrukking « legal system » = gerecht)Remedies precede rights (uitdrukking « legal system » = gerecht) Inductief redeneren, from case to case, « metaforisch »Inductief redeneren, from case to case, « metaforisch » Stare decisisStare decisis- enkel in common law s.l.enkel in common law s.l.- binding aan precedenten van hogere rechters en van zelfde niveau (in binding aan precedenten van hogere rechters en van zelfde niveau (in

theorie uitz. Practice Statement 1966 House of Lords)theorie uitz. Practice Statement 1966 House of Lords)- geen binding aan beslissingen inferior courtsgeen binding aan beslissingen inferior courts- geen binding aan beslissingen tribunals (geen common law)geen binding aan beslissingen tribunals (geen common law) Onderscheid ratio decidendi / obiter dicta (achteraf gemaakt)Onderscheid ratio decidendi / obiter dicta (achteraf gemaakt) Distinguishing on the factsDistinguishing on the facts Individual Opinions (majority, concurring, dissenting) Individual Opinions (majority, concurring, dissenting) Persoonlijke stijlPersoonlijke stijl

Engeland - Rechtsbronnen 2Engeland - Rechtsbronnen 2

Books of authority: Coke, BlackstoneBooks of authority: Coke, BlackstoneStatute law (wetgeving)Statute law (wetgeving) NormenhiërarchieNormenhiërarchie-- Vormen van wetgeving: Acts of parliament, subordinate legislationVormen van wetgeving: Acts of parliament, subordinate legislation- - Geen hiërarchisch hogere grondwetGeen hiërarchisch hogere grondwet- Geen voorrang internationaal recht (dualisme)Geen voorrang internationaal recht (dualisme)- Wel bijzondere positie European Community Law; Human Rights ActWel bijzondere positie European Community Law; Human Rights Act Plaats van de wet tegenover common lawPlaats van de wet tegenover common law- Supremacy & sovereignty of parliamentSupremacy & sovereignty of parliament- Statute law is uitzonderingsrecht: addenda & corrigenda of the common lawStatute law is uitzonderingsrecht: addenda & corrigenda of the common law- Geen blanconormen; rechters hebben wel inherent een bevoegdheid om het Geen blanconormen; rechters hebben wel inherent een bevoegdheid om het

recht te ontwikkelen (daarvoor geen blanconorm nodig) maar dan wel from recht te ontwikkelen (daarvoor geen blanconorm nodig) maar dan wel from case to case (inductief, niet deductief).case to case (inductief, niet deductief).

Uitlegging van statute lawUitlegging van statute law- litteral rulelitteral rule- mischief rulemischief rule- golden rulegolden rule

Engeland - Inhoud (priv)rechtEngeland - Inhoud (priv)recht

Structurele kenmerkenStructurele kenmerken Ontstaan vanuit remedies die from case to case verder werden uitgebouwd Ontstaan vanuit remedies die from case to case verder werden uitgebouwd

(zie geschiedenis)(zie geschiedenis) Geen autonoom publiekrecht; bevoegdheden kroon in beginsel Geen autonoom publiekrecht; bevoegdheden kroon in beginsel

privaatrechtelijk gefundeerd (eigendom)privaatrechtelijk gefundeerd (eigendom) Geen scheiding burgerlijk en handelsrechtGeen scheiding burgerlijk en handelsrecht Beperkte rol van grote categorieën en abstracte begrippen (uitz. contract)Beperkte rol van grote categorieën en abstracte begrippen (uitz. contract) Basis van privaatrecht is liberty (life, body, family, fame, property, …)Basis van privaatrecht is liberty (life, body, family, fame, property, …)

TortsTorts Torts, niet tortTorts, niet tort Wel grote expansie van tort of negligence, bij schending duties of care Wel grote expansie van tort of negligence, bij schending duties of care

(bijzondere duties, geen algemene zorgvuldigheidsplicht)(bijzondere duties, geen algemene zorgvuldigheidsplicht) Breach of statutory duty, libel, enz….Breach of statutory duty, libel, enz…. In beginsel geen vergoeding voor pure economic lossIn beginsel geen vergoeding voor pure economic loss

Engeland - (priv)recht 2Engeland - (priv)recht 2

ContractContract Ontstaan uit writ of assumpsitOntstaan uit writ of assumpsit Ontwikkeling tot klassiek contractenrecht 18e/19e eeuwOntwikkeling tot klassiek contractenrecht 18e/19e eeuw Law of contract, niet contractsLaw of contract, niet contracts Wel aparte regeling van bailment (detentieverhoudingen)Wel aparte regeling van bailment (detentieverhoudingen) Afdwingbaarheidsvereiste: consideration (wederkerig) or deed Afdwingbaarheidsvereiste: consideration (wederkerig) or deed

(plechtig)(plechtig) Contractuele aansprakelijkheid: strictContractuele aansprakelijkheid: strict

ErfrechtErfrecht Geen rechtstreekse overgang op erfgenamenGeen rechtstreekse overgang op erfgenamen Geen erfrechtelijke reserveGeen erfrechtelijke reserve

Engeland - (priv)recht 3Engeland - (priv)recht 3

EquityEquity Equitable remedies: injunctionsEquitable remedies: injunctions- Order for Specific performanceOrder for Specific performance- Discovery orderDiscovery order- Freezing orderFreezing order Equitable interestsEquitable interests- wat is een fiduciary duty ?wat is een fiduciary duty ?- bescherming van de schuldeiser door een equitable interest bescherming van de schuldeiser door een equitable interest - equitable interest wordt zakelijk recht: not the thing as thing, but the thing as equitable interest wordt zakelijk recht: not the thing as thing, but the thing as

valuevalue Toepassingen van equitable interestsToepassingen van equitable interests- Mortgage - equity of redemptionMortgage - equity of redemption- Eigendomsoverdracht onroerend goed in 2 fazen Eigendomsoverdracht onroerend goed in 2 fazen - Express trusts; Resulting trusts (bv. uit huwelijk m.b.t. Express trusts; Resulting trusts (bv. uit huwelijk m.b.t.

huwelijksgoederenrecht); huwelijksgoederenrecht); -- constructive trusts uit andere fiduciary duties constructive trusts uit andere fiduciary duties Gevolg: « dual ownership »: afzonderlijke activa / (aandeel in het) geheelGevolg: « dual ownership »: afzonderlijke activa / (aandeel in het) geheel

Engeland - (priv)recht 4Engeland - (priv)recht 4

Zakenrecht - onroerend goedZakenrecht - onroerend goed traditioneel onderscheid real property / personal naargelang traditioneel onderscheid real property / personal naargelang

remedieremedie « Estates » in land: estates in possession / future interests« Estates » in land: estates in possession / future interests sinds 1925:sinds 1925:- Land register; progressieve omvorming naar registered landLand register; progressieve omvorming naar registered land- enkel nog erkend als « legal » interests: freehold (fee simple); enkel nog erkend als « legal » interests: freehold (fee simple);

estate for a term of years; verder easements, mortgages e.d.estate for a term of years; verder easements, mortgages e.d.- alle andere gereduceerd tot « equitable » interests in landalle andere gereduceerd tot « equitable » interests in landZakenrecht - roerend goedZakenrecht - roerend goed alleen personal interestsalleen personal interests onder common law enkel ownership en possessiononder common law enkel ownership en possession andere interests zijn equitable (trust e.d.)andere interests zijn equitable (trust e.d.)