De Republiek in een tijd van vorsten2.1 Rust in Engeland, oorlog in Frankrijk Hendrik VIII van...
21
De Republiek in een tijd van vorsten 2.1 Rust in Engeland, oorlog in Frankrijk Hendrik VIII van Engeland scheidde van zijn eerste vrouw omdat ze hem geen zoon schonk Hierdoor ontstond de Anglicaanse kerk Toen zijn tweede vrouw hem geen zoon schonk liet hij haar onthoofden Zijn derde vrouw schonk hem zoon Edward maar zij stierf in het kraambed In 1547 kwam de jonge Edward VI op de troon Tijdens zijn koningschap werd het protestantisme ingevoerd in Engeland Na zes jaar overleed Edward VI en werd opgevolgd door zijn halfzus Maria
-
Upload
johan-verbeke -
Category
Documents
-
view
216 -
download
0
Transcript of De Republiek in een tijd van vorsten2.1 Rust in Engeland, oorlog in Frankrijk Hendrik VIII van...
De Republiek in een tijd van vorsten 2.1 Rust in Engeland, oorlog in Frankrijk
Hendrik VIII van Engeland scheidde
van zijn eerste vrouw omdat ze hem geen
zoon schonk Hierdoor ontstond de
Anglicaanse kerk
Toen zijn tweede vrouw hem geen
zoon schonk liet hij haar onthoofden
Zijn derde vrouw schonk hem zoon
Edward maar zij stierf in het kraambed
In 1547 kwam de jonge Edward VI op
de troon
Tijdens zijn koningschap werd het protestantisme
ingevoerd in Engeland
Na zes jaar overleed Edward VI en werd opgevolgd door zijn
halfzus Maria
De Republiek in een tijd van vorsten 2.1 Rust in Engeland, oorlog in Frankrijk
Maria I was een diepgelovige
katholiek en voerde het katholicisme weer
in inclusief de inquisitie
In totaal liet ze 300 protestanten
vebranden wat haar de bijnaam Bloody
Mary opleverde
Bloody Mary overleed in 1558
kinderloosZe werd opgevolgd door haar halfzus
Elisabeth
Elizabeth I kreeg de bijnaam de Virgin Queen omdat ze nooit trouwde
Met steun van het parlement voerde ze het protestantisme weer in
maar zonder de scherpe randjes
De eerste jaren onder Elisabeth was het maar de vraag hoe lang Engeland
protestants zou blijven
De Republiek in een tijd van vorsten 2.1 Rust in Engeland, oorlog in Frankrijk
De meeste Engelsen waren nog katholiek
De paus riep op om Elisabeth I te verjagen
De Spaanse koning wilde met een vloot tienduizenden militairen naar Engeland te brengen
Om een invasie te voorkomen stuurde Elisabeth in 1588
hulptroepen naar de Nederlandse
opstandelingen
Toch trokken in 1588 Spaanse
oorlogsschepen het Kanaal in om
Engeland binnen te vallen
De ‘onoverwinnelijke Armada’ was niet
opgewassen tegen de Engelse kanonnen
Bovendien blokkeerden Nederlandse
opstandelingen de Antwerpse haven
waardoor het Spaanse leger niet aan boord kon
gaan
De verzwakte Armada werd vervolgens door
een ‘protestantse storm’ naar het noorden
gedreven waar een groot deel op de rotsen stuk
sloeg
De Republiek in een tijd van vorsten 2.1 Rust in Engeland, oorlog in Frankrijk
Onder de Franse koning Lodewijk XI en Frans I werden
protestanten vervolgd
Na de Vrede van Augsburg was het
calvinisme gegroeid onder edelen en
ambachtslieden in de steden
Deze hugenoten kregen verscheidene
steden in handen
Waar ze de macht grepen verboden ze
de mis en volgde een beeldenstorm
Dit lokte heftige katholieke reacties uit en leidde tot een
burgeroorlog
De calvinisten kregen een groot
deel van Zuid-Frankrijk en veel steden in handen
De Republiek in een tijd van vorsten 2.1 Rust in Engeland, oorlog in Frankrijk
Na de bruiloft raakte Gaspard de Colligny een
andere leider van de hugenoten gewond bij
een aanslag
In 1572 arrangeerde de Franse koning een
huwelijk tussen zijn zus en de leider van de
hugenoten Hendrik van Navarra
Hij bereikte echter het tegenovergestelde
De paus verwierp het huwelijk en
vooraanstaande katholieken waren
woedend
Voor parijs lag een groot hugenotenleger dat
dreigde wraak te nemen
Katholieke leiders haalde de koning over
om de hugenoten die in Parijs waren voor de bruiloft af te slachten voor het leger wraak
kon nemen
De Republiek in een tijd van vorsten 2.1 Rust in Engeland, oorlog in Frankrijk
Wat volgde staat bekend als de bloedbruiloft
Bijna alle hugenotenleiders werden
vermoord
Hendrik van Navarra werd gespaard omdat hij
zich bekeerde
De Republiek in een tijd van vorsten 2.1 Rust in Engeland, oorlog in Frankrijk
Hendrik van Navarra ontsnapte uit Parijs na de
Bloedbruiloft en werd weer hugenoot
Omdat de koning van Frankrijk Henrik III
kinderloos bleef werd Hendrik van Navarra
troonopvolger
De Republiek in een tijd van vorsten 2.1 Rust in Engeland, oorlog in Frankrijk
Het vooruitzicht van een hugenoot op de troon
was voor felle katholieken onverteerbaar
Zij richtten de Katholieke Liga op
Met steun van Filips II trokken ze ten strijde tegen Navarra
en de Franse koning
De Republiek in een tijd van vorsten 2.2 Opstand in de Nederlanden
De Raad van State-Adviescollege van belangrijke edelen
De Geheime Raad-maakte wetten-hield toezicht op de gewesten
De Raad van Financiën-deed de boekhouding-rekende uit hoeveel geld er nodig was-zorgde dat de staten belasting inden
In 1515 was Karel V heer der
Nederlanden geworden
Karel V voerde een centralisatiepolitiek in de Nederlanden
De gewesten hielden hun
privileges zoals zelfstandig bestuur
en eigen rechtsregels
Wel vormde hij drie nieuwe centrale
bestuursinstellingen
De Republiek in een tijd van vorsten 2.2 Opstand in de Nederlanden
In 1555 deed Karel V afstand van de troon en
werd hij opgevolgd door
Filips II
Filips II was streng katholiek
opgevoed
In1559 vertrok hij naar Madrid
en liet het bestuur van de Nederlanden over aan zijn
halfzus Margaretha van
Parma
De Republiek in een tijd van vorsten 2.2 Opstand in de Nederlanden
Onder Margaretha van Parma groeide de onvrede in de Nederlanden
Over de stijgend belastingen
Over de centralisatiepolitiek
Over de strenge godsdienstpolitiek
Hoge edelen vonden dat er te weinig naar hen geluisterd werd
Lage edelen en regenten vonden dat hun privileges werden aangetast
Vanaf 1559 drong het calvinisme de Nederlanden Filips II gaf opdracht daar streng tegen op te treden
De Republiek in een tijd van vorsten 2.2 Opstand in de Nederlanden
In 1566 trokken honderden edelen naar Brussel om verzachting van
de geloofsvervolging
te vragen
Ze overhandigden Margaretha een
smeekschrift waarin stond dat
de rust alleen zou worden hersteld
als de kettervervolgingen werden gematigd
Stelletje bedelaars
Diezelfde zomer kwam de onvrede
echter tot uitbarsting
De Republiek in een tijd van vorsten 2.2 Opstand in de Nederlanden
Deze slechte tijden zijn een straf van God voor de zonden van de katholieke
kerk
Zo is ‘t!!Op naar het
klooster!
Calvinistische predikanten
kwamen bovengronds
Omdat ze geen kerken hadden
hielden ze hagenpreken
In de weken daarna werden in honderden kerken beelden onthoofd
en verbrijzeld
De Republiek in een tijd van vorsten 2.2 Opstand in de Nederlanden
Omdat Filips II dacht dat
Margaretha niet sterk genoeg was
stuurde hij de hertog van Alva
naar de Nederlanden
Volgens je halfbroer ben je een watje
Wacht maar tot je dat tuig ontmoet
met zo’n smeekschrift
In augustus 1567 arriveerde de
‘ijzeren hertog’ met tienduizend
geharde soldaten
De Republiek in een tijd van vorsten 2.2 Opstand in de Nederlanden
Alva stelde de ‘Raad der
Beroerten’ in die boven gewone rechtbanken
kwamen te staan
Deze’ Bloedraad’ liet 1100 mensen
executeren
Filips II gaf de edelen de schuld die volgens hem niet hard genoeg
hadden opgetreden tegen de
calvinisten
2.2 Opstand in de Nederlanden
Onder de edelen die Filips II verantwoordelijk hield was ook Willem van Oranje
Oranje wachtte de komst van Alva niet af en week uit naar zijn familie in Duitsland
De Republiek in een tijd van vorsten
1 Wilhelmus van Nassouweben ik, van Duitsen bloed,den Vaderland getrouweblijf ik tot in den dood.Een prinse van Oranjeben ik, vrij onverveerd,den Koning van Hispanjeheb ik altijd geëerd.
De Republiek in een tijd van vorsten
Door de komst van Alva nam de onvrede verder toe
Hij nam de centralisatie krachtig ter hand
Hij kondigde nieuwe belastingen aan
Hij ging verder met de harde onderdrukking van de calvinisten
2.2 Opstand in de Nederlanden
2 In Godes vrees te levenheb ik altijd betracht,daarom ben ik verdreven,om land, om luid gebracht.Maar God zal mij regerenals een goed instrument,dat ik zal wederkerenin mijnen regiment.
De Republiek in een tijd van vorsten 2.2 Opstand in de Nederlanden
In Duitsland en Engeland zaten in
1568 50.000 Nederlandse
vluchtelingen onder wie veel calvinisten
Onder de naam geuzen vormden ze gewapende
bendes waarmee ze hoopten Alva te kunnen verdrijven
Willem van Oranje bracht een
beroepsleger op de been en werkte met de geuzen
samen
In 1568 vielen ze daarmee de Nederlanden
binnenHet zou het begin
zijn van de Nederlandes Opstand of
Tachtigjarige Oorlog
3 Lijdt u, mijn onderzatendie oprecht zijt van aard,God zal u niet verlaten,al zijt gij nu bezwaard.Die vroom begeert te leven,bidt God nacht ende dag,dat Hij mij kracht zal geven,dat ik u helpen mag.
4 Lijf en goed al te samenheb ik u niet verschoond,mijn broeders hoog van namenhebben 't u ook vertoond:Graaf Adolf is geblevenin Friesland in den slag,zijn ziel in 't eeuwig levenverwacht den jongsten dag.
In de eerste jaren sloeg Alva de
legertjes eenvoudig terug
De Republiek in een tijd van vorsten 2.2 Opstand in de Nederlanden
In 1572 wist Oranje met hulp van de
geuzen het grootste deel van Holland en Zeeland in handen
te krijgen
De opstandige Hollandse en
Zeeuwse steden vormden een ‘vrije Statenvergadering’ en erkennen Oranje
als hun leider
Tegelijkertijd voerde Filips II een
kostbare oolog tegen de Turken
In 1567 begonnen duizenden Spaanse soldaten te muiten omdat Filips hun
soldij niet meer kon betalen
Al voor de ‘Spaanse furie’hadden de
zuidelijke gewesten Willem van Oranje
uitgenodigd om over vrede te paten
Het leidde binnen een paar weken tot een vredesakkoord: de Pacificatie van
Gent
De Republiek in een tijd van vorsten 2.2 Opstand in de Nederlanden
De zeventien gewesten spraken af:
Gezamenlijk de Spaanse soldaten te verjagen
Hun godsdienstige tegenstellingen op te lossen
Overal zou gewetensvrijheid zijn
2.2 Opstand in de Nederlanden
De Pacificatie van Gent hield echter
niet lang standFilips stuurde een nieuwe landvoogd:
de hertog van Parma
De Republiek in een tijd van vorsten
