De Republiek in een tijd van

vorsten

Een Gouden Eeuw voor de

Republiek

§ 3.4

3.4 De Gouden Eeuw- Centrum van de wereldhandel

• Eind 16e eeuw is de Republiek centrum van de wereldhandel. Waar kwamen al de goederen vandaan?– Oude bestemmingen

• Oostzeehandel oftewel de moedernegotie– De vraag naar producten uit deze regio bleef groeien

• Frankrijk & Iberisch Schiereiland– Ondanks de Tachtigjarige oorlog ging deze gewoon door– Met name graan was een must voor de Spanjaarden (honger)– En de Republiek kon zo weer veel zilver verdienen (Zuid-

Amerika)

• Vrachtvaart – op alle zeehavens van de Oostzee tot en met Sevilla

3.4 De Gouden Eeuw- Centrum van de wereldhandel

• Eind 16e eeuw is de Republiek centrum van de wereldhandel. Waar kwamen al de goederen vandaan?– Nieuwe bestemmingen in Europa

• Rusland (Witte Zee)– Voor bont, huiden én graan

• Noorwegen– Voor hout, veel hout

• Zweden– IJzer, koper en wapens

• Hoge Noorden voor de walvisvaart • Middellandse Zeegebied

– Nadat in 1590 de Spanjaarden het handelsembargo ophieven werd deze toegankelijk

– Voor marmer en agrarische producten uit Italië– Aziatische producten vanaf de Levant en Turkse havens

3.4 De Gouden Eeuw- Centrum van de wereldhandel

• Eind 16e eeuw is de Republiek centrum van de wereldhandel. Waar kwamen al de goederen vandaan?– Nieuwe bestemmingen buiten Europa – Een handel gebaseerd op veelal luxe-goederen

• De Oost – Het monopolie van de Portugezen wordt gebroken– Specerijen, katoen, zijde, Chinees porselein

• West-Afrika, Ivoorkust, Goudkust en Slavenkust– Vanaf 1598 ivoor en goud– In 1637 werden de Portugezen verdreven en nam men ook de

Slavenhandel over

• Noord-Amerika– 1609, met de ontdekking van Manhattan

Het kasteel St. George d'Elmina aan de Afrikaanse Goudkust, een belangrijk strategisch punt voor de handel in goud en slaven.

3.4 De Gouden Eeuw- Hoe handel je met zo min mogelijk risico’s?

• Financiële afdekking van je risico’s– Oprichting van de Amsterdamse wisselbank (1609)

• Bewaren van geld, wisselen en overboeken

• Commercieel gezien een soort (internationaal) succes

– Oprichting van de koopmansbeurs• Handel in goederen, aandelen en termijncontracten

• Afsluiten van verzekeringen

• Regelen vervoer

– Uitgave van een prijscourant (1613)– Familiebedrijven

• Deze konden uitgroeien tot hele bedrijfstaken, hetgeen controle van (een deel) der handel betekende

3.4 De Gouden EeuwHoe handel je met zo min mogelijk risico’s?

• Een multinationaal met vergaande bevoegdheden: VOC (1602)– Ontstaan uit de zogenaamde

voorcompagnieën– Een publiekprivate

organisatie:• Kreeg soevereine rechten• Oorlog, verdragen sluiten,

fortenbouw, bondgenootschappen

– Handelsmonopolie– Zwaar bewapende schepen– Aandelen uitgifte voor

opzetten van campagnes

• Een multinationaal met vergaande bevoegdheden: WIC (1621)– In eerste instantie opgericht

voor Kaapvaart– Een publiekprivate

organisatie:• Kreeg soevereine rechten• Oorlog, verdragen sluiten,

fortenbouw, bondgenootschappen

– Handelsmonopolie• Maar teveel concurrentie

– Zwaar bewapende schepen– Aandelen uitgifte voor opzetten

van campagnes– Ontstaan driehoekshandel

driehoekshandel