MAX actueelTe

kst:

Ferd

i Sch

root

en F

oto’

s: p

rivé-

arch

ief,

Shut

ters

tock

G erda (58) en Jan (59) Dissel woonden alweer acht jaar in Nieuw-Zeeland toen hun

emigratiedroom in juni plots ver-anderde in een nachtmerrie. “Door extreme regenval schoof een enorme lading modder en bomen over ons heen”, vertelt oud-Alphenaar Jan. Toch hebben de Dissels nooit spijt gehad dat ze voor hun ‘tweede levenshelft’ zijn verkast naar de andere kant van de wereld. Jan: “Ik had een goede baan bij BP. We hadden probleem-loos oud kunnen worden in Nederland. Maar we hadden het gehad met de drukte, de files. En we waren toe aan een uitdaging, iets heel nieuws.”Bij de moddervloed gingen 35.000 zalmen dood. “Ik ben er tonnen bij ingeschoten. Die massale vis-sterfte was onverzekerbaar”, ver-

EEN NIEUW LEVEN OVER DE GRENS

Een zalmkwekerij beginnen in Nieuw-Zeeland, voorgoed verkassen naar kinderen en kleinkinderen in Canada, of gewoon genieten als pensionado in Spanje, Frankrijk of Thailand. Elk jaar emigreren duizenden vijftig-plussers naar het buitenland. Is het een droom die uitkomt, of hebben ze spijt van hun beslissing?

omgangsvormen elders. Vaak gaat het ook om de fysieke ruimte, leven in of dichtbij de natuur. Hier is al het bos gecultiveerd, terwijl er in Canada zo maar een beer om de hoek kan staan.”

LEKKER GENIETENEmigranten tussen de vijftig en zestig jaar willen nog wel een slag maken qua werk. Vaak beginnen ze in het land van bestemming iets nieuws, niet zelden iets heel anders. Zo had Jan Dissel dertig jaar een kantoorbaan als financieel manager. “Het liefdesleven van de zalm moest ik uit een boekje leren”, grinnikt hij. Buysse begeleidde recent nog een stel ondernemende vijftigplussers uit Brabant bij hun emigratie naar Australië. “Ze hadden een kleding- en sieradenwinkel in Den Bosch. Nu runnen ze een pizzeria aan de Gold Coast in Australië.”Rond de pensioengerechtigde leeftijd nemen de drang en druk

NOOIT MEER TERUG ‘Ik ga

naar Nederland’

telt Jan. “Maar al binnen het uur kwam massaal hulp uit de buurt op gang. Dagelijks stonden hier veertig vrijwilligers met schoppen in regenpakken te helpen. De eer-ste weken kregen we elke dag eten gebracht. Kippenvel kreeg ik van die saamhorigheid.”

ROMPSLOMPVolgens emigratie-adviseur Frans Buysse zijn het vaak onderne-mende mensen die op gevorderde leeftijd Nederland verlaten. Dat moet ook wel, met al het papier-werk dat komt kijken bij een emi-gratie. Uitschrijven in Nederland, inschrijven in het nieuwe land, allerlei belastingregels, gezond-heidsverklaringen, een nieuwe zorgverzekering. “Emigratie is een geweldig avontuur. Mensen dro-men er vaak al jaren van. Maar de

bureaucratie er omheen is enorm toegenomen. De rode loper ligt aan de andere kant echt niet uitgerold.”

HOI BEER!De precieze redenen voor vijftig-plussers om te emigreren, lopen volgens Buysse nogal uiteen. “Maar uiteindelijk draait het om lifestyle”, zegt de emigratie- adviseur. Met zijn bedrijf Buysse Business Immigration begeleidt hij jaarlijks ongeveer 200 huishou-dens, meest ondernemers, bij hun emigratieplannen, met name naar de VS, Australië en Canada. Buysse ziet dat een aantal van zijn oudere klanten de hufterigheid in Nederland zat is. “Hier heb je soms toch teveel ratten in een kooi. Die vreten elkaar op. Dan zijn mensen geraakt door de

De zalm­kwekerij van Jan en Gerda Dissel (middelste foto) is inmiddels gelukkig weer open.

om in een nieuw land vol aan de bak te gaan vaak af. Buysse: “Zeker als er een fors bedrag op de bank staat. Dan gaan mensen genieten en in rust rentenieren.”

WAT WIL JE NOG MEER?Max (64) en Marleen (52) van Eijk hebben hun kinderen en kleinkin-deren juist in Nederland achterge-laten. Net als het overgrote deel van de Nederlandse emigranten zochten zij het dichterbij huis, in Europa. Nadat ze hun pomp-station annex garagebedrijf in Teteringen hadden overgedaan aan hun zoon, verhuisden de Van Eijks zeven jaar geleden naar het Zuid-Franse Quarante, waar ze een huis lieten bouwen, vlakbij de Middellandse Zee.“Ik zit hier op ‘het balkon van Quarante’, met uitzicht op de Pyreneeën. Ik heb een zwembad en een sauna, wat wil een mens nog meer?”, zegt Max, verknocht aan Frankrijk én de Fransen in

SUCCESVOLIn het TROS-televisie programma ‘Ik vertrek’ worden al zes jaar lang een dikke miljoen kijkers geboeid door de belevenissen van dappere emigran-ten. Momenteel is ‘Ik vertrek’ niet op de buis, maar de TROS laat onder voorbehoud weten in het voorjaar van 2014 weer met nieuwe afleveringen te komen. Dus even geduld nog a.u.b.

SENIOR IN SIAMHans Bos (65), gepensioneerd journalist, woont alweer acht jaar in Hua Sin, de oudste badplaats van Thailand. Hij wil er wonen tot zijn dood. “Het weer is hier lekker, het eten ook, de mensen zijn vriendelijk. Ik heb hier een driekamerbungalow met garage, inclusief water en stroom voor nog geen 350 euro. Als je alleen een AOW hebt, kun je hier in Thailand goed leven.” Zelf heeft Bos door bedrijfs-pensioenen en vertrekregelingen van zijn werkgevers wel wat meer te besteden. Omdat hij is uitge-schreven in Nederland, krijgt hij geen Nederlandse ziektekosten-verzekering. Voor 345 euro per maand heeft hij nu een speciale expat-verzekering. “Dat is duurder dan in Nederland, maar ik heb geen eigen risico en alles is meeverzekerd. De zorg is hier uitstekend. Wachtlijsten kennen ze hier niet. En als je echt aftakelt, heb je voor 250 euro per maand een verpleegkundige aan huis.” Zijn kinderen en kleinkinderen in Nederland mist Bos niet. “Ik kan voor niet al te veel geld naar Nederland vliegen. Maar als ik dan daar ben, hebben ze het altijd veel te druk. Ik geef ze liever zo nu en dan een ticket en dan komen ze fijn hier naartoe.”

‘Als je in Nederland keert op straat, begint er altijd wel

iemand te toeteren’

8 9

MAX actueel

‘Mijn kinderen hebben het altijd veel te druk als ik naar

Nederland kom’

zijn omgeving. “Als je in Neder-land keert op straat, begint er altijd wel iemand te toeteren. Hier wachten ze in alle rust. En op onze eerste oudjaarsdag hier stond er ineens een wildvreemde op de stoep om ons uit te nodigen samen het nieuwe jaar te komen vieren!”

NIET MOEILIJKVan alle bureaucratie die bij een emigratie komt kijken, hadden de Van Eijks geen kaas gegeten. Het heeft ze niet weerhouden. “Als je nadenkt over wat je allemaal kan overkomen, dan moet je het niet doen. Maar wij zijn nou eenmaal ondernemers. Als je dan wat wilt, doe je het gewoon”, zegt Max. Al het papierwerk heeft hij uitbe-steed aan emigratiespecialist Rob van Schijndel, die zelf een aantal jaren geleden naar Frankrijk is geëmigreerd. Van Schijndel regelt onder meer de zorgverzekering en tijdige belastingaangifte. Over het algemeen is emigratie

Meer informatieWilt u meer weten over emigratie? Op het internet zijn tal

van websites te vinden met specifieke informatie en erva-

ringsverhalen. Op www.verhuisadvies.nl en

www.emigreermagazine.nl vindt u bijvoorbeeld een check-

list met handige punten voor het geval u wilt verhuizen

naar het buitenland. Op een website als

www.emigrantinspanje.nl staan tal van ervaringsverhalen

van Nederlanders die naar Spanje zijn geëmigreerd.

Of bezoek op 8 en 9 februari 2014 de jaarlijkse

EmigratieBeurs in Houten (www.emigratiebeurs.nl).

144.000 Het totaal aantal emigranten van-uit Nederland is in tien jaar tijd (2002-2012) fors toegenomen, van bijna 97.000 naar ruim 144.000, zo blijkt uit cijfers van het CBS. Ook het aantal emigrerende 50-plussers is in die periode fors gestegen: van ruim 11.000 naar bijna 16.000. Negen van de tien senior-emigranten zijn vijftiger of zestiger. Naarmate de leeftijd verder oploopt, neemt de emigra-tie fors af. Zo waren er in 2012 maar 282 mensen tachtigers die Nederland vaarwel zegden, en 41 mensen van 90 jaar en ouder.

9.500De meeste emigranten zijn niet in Nederland geboren, dat geldt ook voor oudere emigranten. Zo emigreerden in 2012 ruim 9.500 vijftigers, van wie ruim 3.000 geboren in Nederland. De overige emigranten hebben bijvoorbeeld een poos in Nederland gewoond voor werk en keren - als ze wat ouder worden - terug naar het land van herkomst.

POPULAIRE BESTEMMINGENVolgens CBS-hoofddemograaf Jan Latten zijn warmere bestem-mingen in bijvoorbeeld Frankrijk en Spanje geliefde emigra-tiebestemmingen voor in Nederland geboren ouderen. Maar veel van die emigranten vertrekken ook naar net over de grens, naar België of Duitsland. Daarnaast zijn landen als Portugal of Thailand opvallend in trek.

CrisisDe crisis heeft in 2008 en de jaren daarna een dip veroorzaakt in de emigratie, aldus Latten. “Onder de vijftigers en zestigers is die met een vijfde tot een kwart teruggevallen.” Voor een deel zal dat komen door onzekerheid over het pensioen en de neiging van ouderen om langer door te werken, waardoor emigratie-plannen worden afgeblazen of uitgesteld. Ook het aantal Nederlanders dat rond of na hun pensioen naar de Belgische of Duitse grensstreek wilde verkassen, is teruggelopen. “Op de top van de woningmarkt kon je in 2006 en 2007 nog een hoge prijs vangen voor je huis hier en daar een mooie start mee maken over de grens in Duitsland of België. Maar veel mensen krijgen nu hun huis niet verkocht, en als dat wel lukt, vangen ze er vaak veel minder geld voor. Dat kan emigratie ook minder interessant maken”, aldus Latten.

naar een EU-land als Frankrijk volgens Van Schijndel heel makke-lijk. “Zeker als je gewoon pensioen uit Nederland ontvangt.” Lastiger wordt het als oudere emigranten ondernemer willen worden in Frankrijk. ”Dan moet je bijvoor-beeld goed oppassen dat je je in Nederland niet te snel uitschrijft. Dan kun je zonder ziektekosten-verzekering komen te zitten.”

HONDERD PROCENTEmigratie-adviseur Buysse voelt als het goed zit al bij de eerste handdruk een zekere blijheid en gretigheid. “Maar zo nu en dan voel ik dat een van de twee part-ners eigenlijk niet wil. Dat is link. Bij een emigratie slaat gewoon af en toe de twijfel toe. Je relatie krijgt alle hoeken van de kamer te zien. Daarom moet je er echt samen helemaal voor willen gaan.”Maar als het dan goed zit, wordt de sprong in het diepe dubbel en dwars beloond. Vraag het maar aan Jan en Gerda Dissel.

NAAR DE ANDERE KANT VAN DE WERELD Coby Staleman (59) emigreerde in 2001 met haar man Rob (62) naar Nieuw-Zeeland. Ze begonnen een bed & breakfast in Christchurch. Bezoekers uit Nederland met een emigra-tiewens kregen van Coby steevast het advies hun roze bril af te zetten. “Ik ben met mijn ouders toen ik twee was al eens naar Nieuw-Zeeland geëmigreerd, en weer terug naar Nederland gekomen op mijn twaalfde. Dat was bepaald niet allemaal rozengeur en maneschijn, zeker niet voor een jong kind.” In 2010 verkasten de geboren Nijmeegse en man Rob naar Spanje, om dichterbij kinderen en kleinkinderen te wonen. Hun zoon woont ook in Spanje, dochterlief woont in Duitsland. Coby en Rob runnen nu wederom een B&B, in Montejaque, Andalusië. De Stalemansen genieten volop van de rust, het lekkere weer en de natuur. Maar ook in Spanje is niet alles koek en ei. “Veel Nederlanders denken dat alles hier goedkoper is. Maar gezondheidszorg of wegenbelasting zijn hier net zo duur als in Nederland.” Ook het dialect is na drieënhalf jaar nog altijd lastig, zegt Coby. Ze mist de huiselijke gezelligheid. “Mensen willen hier altijd afspreken in een kroeg of restaurant. Dat is mij te druk en te luidruchtig. Je komt moeilijk achter de voordeur van de Spanjaard.”Toch kan Coby zich geen leven voorstellen zonder emigratie. “Met mijn kritische houding wil ik anderen vooral behoeden voor ellende. Maar als je met al het negatieve overweg kunt, veerkracht en incasseringsvermogen hebt, dan ben je rijp voor emigratie en wordt je lef beloond. Ik heb altijd genoten van mijn zeer avontuurlijke leven. Het was nooit saai.”

Inmiddels zijn ook hun twee dochters en zoon met partners naar Nieuw-Zeeland geëmigreerd. Jan: “Het klopt: je moet er samen met je partner voor honderd procent achter staan. Dan kun je alles aan”, doelt hij op de aard ver schui ving. De zalmkwekerij met visvijvers is alweer open. Het zal nog wel een paar jaar duren voor de Dissels de klap te boven zijn. Jan: “Maar dat maakt niet uit. Wij wonen nu op een waanzinnig mooie plek. Deze maand worden we voor het eerst opa en oma. Geen haar op mijn hoofd die erover denkt terug te gaan naar Nederland.”

1110