TILBURG

Een kansrijke toekomst begint hier!De Lokale Educatieve Agenda (LEA) 2019 - 2022

Inhoudsopgave

VOORAF

Over onze LEA 3

DEEL A

Over de Tilburgse opdracht: waar wij voor staan en gaan! 5

DEEL B

Over wat we hebben meegemaakt op weg naar deze LEA 9

TOT SLOT

De orde van de dag 15

NAWOORD 16

Betrokken medewerkers en organisaties 17

2

VOORAF

Over ónze LEAIn deze Lokale Educatieve Agenda (LEA) schrijven we (het onderwijs in brede zin) op wat we de komende vier jaar samen willen bereiken voor de Tilburgse jeugd van 0 tot 23. We hebben het dus niet alleen over primair onderwijs, voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs. Maar nadrukkelijk ook over kinderopvang. En niet te vergeten over de rol van de gemeente. De LEA gaat tegelijk ook over onze samenwerkingspartners, die keihard nodig zijn om onze ambities te bereiken.

We denken dat het meer oplevert als we (samen) werken aan één gezamenlijk geformuleerde opdracht. Aan één agenda voor de jeugd van nu en straks, waarin het werken aan kansengelijkheid centraal staat. Een agenda die bovendien aansluit op de ‘Koers Jeugd’, ‘Agenda Sociaal 013’ en HOST (Hoger Onderwijs en Studenten in Tilburg).

LEA als kompasDeze LEA is voor ons een gezamenlijk kompas, waarin we vooral onze bedoeling, onze gezamenlijke maatschappelijke opdracht, laten spreken. Een richtinggevend document, waarin staat hoe we koers houden op die bedoeling. Een meer gedetailleerde agenda leggen we vast in een separaat uitvoeringsdocument. Daarin maken we afspraken over ieders inzet en de verdeling van de middelen die hierbij horen. Dit ondersteunen we door onze overlegvorm te laten aansluiten bij de manier waarop we deze LEA samen hebben gemaakt.

Een LEA in twee delenIn deel A van deze LEA staan onze kernambities kort op een rij. Met daarbij op hoofdlijnen wat we gaan doen om deze ambities te realiseren. Deel B gaat over het bijzondere maakproces van deze LEA. Een proces dat zich kenmerkt door een brede betrokkenheid vanuit het onderwijsveld. Samen hebben we de opgave verkend en doorleefd. We vertellen in het tweede deel ook een aantal verhalen, die we onderweg hebben opgetekend. En die het fundament vormen onder de geformuleerde ambities.

Ónze LEADe LEA is voor ons meer dan een wettelijke verplichting om in overleg tot gezamenlijke afspraken te komen over het onderwijs- en jeugdbeleid. Het geeft ons doen en laten focus en bovenal betekenis. Het is ónze LEA. We zien onze LEA als een eígen Tilburgse opdracht. Eén die we samen in volle overtuiging omarmen.

3

Foto: Angeline Swinkels

4

DEEL A

5

De Vijf V’s van onze LEAMet onze nieuwe LEA gaat de boel niet op de kop. De ingezette lijn met de laatste LEA (‘Tilburg brengt je verder’) staat nog als een huis. Daar is breed draagvlak voor in de stad. En er zijn tal van pareltjes om op voort te bouwen. Een koerswijziging is dus niet aan de orde. Juist niet! Deze LEA is er in de eerste plaats één van Verankeren, Verdiepen, Voorwaarden scheppen, Verbinden en tot slot Versterken. De vijf V’s zogezegd.

Werken aan drie ambitiesWe hebben onze missie vertaald naar drie ambities. Daar liggen de belang-rijkste sleutels om de volgende stap te kunnen zetten. Dit geeft focus voor ons doen en laten.

1. Leren doe je overal

We helpen de Tilburgse jeugd zich te ontwikkelen tot sterke persoonlijk-

heden die vanuit hun talenten en met vertrouwen hun eigen plek weten

te vinden in de maatschappij. Dat vraagt om een rijke(re) leeromgeving,

voor kinderen én jongeren. Zodat ze hun talenten en passie leren vinden

én versterken. Een rijke leeromgeving binnen de schoolmuren, maar zeker

ook daarbuiten. Want leren doe je overal. Daar hebben we de komende

jaren extra oog voor en we scheppen de VOORWAARDEN om het creëren

van rijke leeromgevingen verder te VERSTERKEN.

Als kind of jongere zelf leren ontdekken wat je leuk vindt en waar je goed in bent. En dat vervolgens tot volle bloei brengen vanuit het onderwijs. Brede talentontwikkeling dus. Gericht op de hele Tilburgse jeugd. Liefst met verbin-ding naar de beroepen van straks, zodat Tilburgse kinderen en jongeren een kansrijke toekomst tegemoet gaan. Een toekomst die ze trouwens zelf mee ontwerpen.

Onze inzet

• We definiëren talent als ‘waar je energie van krijgt’, want dan ben je intrinsiek gemotiveerd om te leren. Je passie ontdekken wordt dan van

het grootste belang. Er zijn al diverse initiatieven, die zich hierop richten. Onze inzet de komende jaren is deze te VERSTERKEN en duurzaam te VERANKEREN in ieders (onderwijs)programma (KO-PO-VO-MBO). Daar worden onze gezamenlijke inspanningen zichtbaar.

• We VERSTERKEN een actieve kennisuitwisseling tussen onderwijs en bedrijfsleven met het accent op de vaardigheden voor de beroepen van de toekomst. We VERBINDEN bestaande programma’s op dit terrein en VERANKEREN ze in onze onderwijsprogramma’s (KO-PO-VO-MBO).

• We VERDIEPEN de bestaande mogelijkheden voor eigen talent-ontwikkeling bij professionals die werkzaam zijn in en rondom de opvang en het onderwijs. Want: weten waar je eigen passie en talent zit is nodig om het te kunnen ontdekken bij een ander (kind/jongere).

Over de Tilburgse opdracht: waar wij voor staan en gaan!

6

2. Het netwerk versterken

We realiseren ons steeds meer dat school slechts één van de plekken is

waar het leven van kinderen en jongeren zich afspeelt. En dat het welbe-

vinden buiten school veel invloed heeft op het leren en de ontwikkeling

van kinderen en jongeren. Dat vraagt van ons om goed te VERBINDEN

met anderen; met professionals, met ouders. Met oog voor de verschil-

len die er nu eenmaal zijn tussen wijken en buurten. We VERSTERKEN de

komende jaren de ‘veerverbindingen’ tussen kinderopvang, onderwijs,

zorg, arbeidsmarkt en andere aanpalende domeinen. Systemen dienen

de Tilburgse jeugd en nóóit andersom.

Onze inzet

• We VERSTERKEN de effectiviteit van zorg in en rondom het onderwijs. We VERBINDEN dit aan de lopende transformatie in de jeugd(hulp). De vraag van een kind/jongere is daarbij het startpunt. Regels en budgetten zijn pas in tweede instantie aan de orde.

• We scheppen VOORWAARDEN voor een effectief netwerk via ‘events’ en andersoortige platforms, waar kinderopvang-, onderwijsprofessionals, professionals uit andere disciplines en bedrijven elkaar ontmoeten, in elkaars keuken kijken, kennis uitwisselen en zo van elkaar leren.

• We VERANKEREN onze wijkgerichte aanpak, die we hebben ontwikkeld in de kinderopvang en primair onderwijs. We onderzoeken of we deze aan-pak kunnen verbreden en VERBINDEN met het voortgezet onderwijs.

3. Kansrijk starten, een leven lang

We scheppen VOORWAARDEN voor kinderen en jongeren om zich opti-

maal te ontwikkelen, een leven lang. Dat begint al in de kinderopvang.

En bij iedere start die daarna nog volgt. Want juist de aansluitpunten

vormen een afbreukrisico. Ook de goede, kansrijke start op de arbeids-

markt hoort daarbij.

Onze inzet

• We VERDIEPEN bestaande initiatieven rondom ‘een goede start’ en hebben daarbij aandacht voor: een groene start, een gezonde start, een veilige start en een taalrijke start. In het bijzonder maken we werk van de leeftijd onder 2 en de eerste 2 jaren van het voortgezet onderwijs. Omdat deze fasen ‘precair’ zijn.

• Als die goede start om wat voor reden dan ook uitblijft, bieden we maat- werk. Dat doen we in nadrukkelijke VERBINDING tussen onderwijs, zorg en bedrijfsleven.

Foto: Angeline Swinkels

7

Foto: Angeline Swinkels

8

AMBITIE 1 Leren doe je overal

“Mistral, 21 jaar. In de brugklas ooit gestart op havo/vwo-niveau,

maar na afstroom en meerdere malen doubleren kwam ze zonder

diploma thuis te zitten. Het ging niet lekker thuis, maar daar was

weinig oog voor. Het systeem bewoog niet mee met Mistral. Nee,

Mistral moest meebewegen met (de eisen van) het systeem. Maar dat

kon ze niet. Dus belandde ze thuis op de bank. In het project ‘Wie wil

je zijn?’ vindt ze nu rust. Door te zingen, haar passie. Van daaruit kan

ze weer verder. “Mezelf en de wereld vinden”, zoals ze het zelf noemt.

Mistral droomt van een opleiding pedagogiek.”

Dit is zomaar een verhaal van zomaar een Tilburgse jongere, die terugkijkt op haar middelbare schoolperiode. Waargebeurd dus. Mistral is niet alleen. We hebben uit de expedities meer van dit soort verhalen gehoord. Steeds weer met diezelfde rode draad: wij bieden een systeem aan met de hokjes A, B en C. Voor de meeste kinderen is dat prima. Maar o wee, als je -na een aantal keer naarstig proberen- niet in zo’n hokje past. Dan lig je eruit. Dan wordt het lastig bouwen aan je toekomst.

‘’De onmaat moet terug in het onderwijs!”Daar waar het ondanks problemen wél goed ging, was er oog voor de indi-viduele situatie van een kind of jongere. Werd er écht geluisterd en gezocht naar creatieve oplossingen. Maatwerk dus. We hoorden bijvoorbeeld het verhaal over leraar Henk. Henk kwam elk schooljaar thuis langs. En een paar keer te laat? Dan kwam Henk je persoonlijk uit bed of van de bank halen. Door weer en wind. Én hij luisterde hij naar je. In plaats van je te straffen. Zo heeft Henk heel veel drop-outs voorkomen.

Over wat we hebben meegemaakt op weg naar deze LEAEen bijzonder maakproces

“LEA? Ik heb een nichtje, dat Lea heet….”. Dat was een reactie die we hoorden uit het veld, toen werd gevraagd te rea-geren op de vraag ‘Wat betekent de LEA voor jou?’. Onderwijsprofessionals en andere betrokkenen zeggen dat de LEA best ver van hen af staat. We horen terug dat dit ook heeft te maken met de neiging om in de LEA alles dicht te regelen. Met een lijvig document als gevolg. Waar het in de praktijk écht om gaat, raakt dan onderweg wat verloren.

We zijn bij het maken van onze LEA daarom begonnen bij de ‘werkers in het veld’. Onze toegewijde Tilburgse profes-sionals zaten op de eerste rij. Hun beleving, hun beeld van de opgave, is in het maken van onze LEA het vertrekpunt geweest. Heel consequent. Zij hebben deze opgave dus ook zelf in kaart gebracht. Door met elkaar op ‘expeditie’ te gaan. Op ontdekkingstocht naar wat er ‘buiten’ aan de hand is en wat daarvoor ‘binnen’ moet worden gedaan.

Ons als bestuurders is gevraagd die expedities mogelijk te maken. Door er bijvoorbeeld voor te zorgen dat hiervoor tijd en capaciteit is. En als het over de inhoud van de LEA gaat, zijn wij vooral gevraagd een hele tijd op onze handen te zitten. En van die inhoud nog even niets te vinden. Totdat de werkers uit het veld ons vertelden over wat zij in deze expedities hebben gezien en meegemaakt. Dit hebben wij vervat in de drie ambities die we in het eerste deel hebben verwoord. In dit deel vertellen wij de verhalen die achter deze ambities schuilgaan.

DEEL B

9

“Wie ben ik eigenlijk?”Een andere rode draad gaat over ‘je ware zelf vinden’. We hebben in het maakproces van onze LEA kennisgemaakt met mooie projecten en initiatie-ven, die jongeren na lange tijd weer perspectief brengen. Vaak in samenwer-king met onderwijsinstellingen. Dicht bij het kind of de jongere zelf. Bij wie ze zelf intrinsiek willen zijn. Dat eerst ontdekken. En dan die energie volop ondersteunen. Niet alleen via de schoolbanken, maar ook in andere leerom-gevingen. Want, zoveel is duidelijk, leren doe je niet alleen op school. Dat doe je ook thuis, op straat, bij de sportclub, of waar dan ook. Daar meer oog voor hebben is belangrijk, hebben we ontdekt.

Nog mooier is als kinderen al veel eerder het radertje vinden, waarop hun motortje gaat lopen. Al vanaf het moment dat een kind naar school gaat, of zelfs daarvóór al, op de kinderopvang. Hoe? Zonder dat we beweren dat dit het ei van Columbus is: door de Tilburgse jeugd niet te vroeg te laten kiezen (en dus mogelijkheden uit te sluiten), maar hen wel al vroeg te laten ruiken aan beroepsmogelijkheden. Binnen de schoolmuren, maar ook door met kinderen en jongeren het werkende leven in te stappen. En door andere vaardigheden aan te boren dan alleen intellectuele vaardigheden. Bijvoor-beeld culturele activiteiten écht inbedden in het onderwijsprogramma. Dus niet als een extraatje dat tijd kost. Maar bijvoorbeeld vanuit verschillende vakgebieden aan de slag met het maken of beleven van een theatervoorstel-ling. Taal, techniek, natuur en milieu, bewegingsonderwijs. Dit is een kwestie van creatief zijn, domeinen slim met elkaar verbinden en vooral aansluiten op de energie van een kind of jongere.

Neem de IMC Weekendscholen. Kinderen trekken er op uit en maken kennis met veel beroepen in de dagelijkse praktijk. Ze ontdekken, stellen vragen en verwonderen zich. Mooie initiatieven om op voort te bouwen. Liefst goed ingebed in het onderwijsprogramma. En dan is er nog iets. Wil je talent kunnen herkennen bij een kind of jongere, dan vraagt dat van onderwijsprofessionals op zijn minst dat ze van zichzelf weten waar ze warm van worden. Dat schijnt nog niet zo vanzelfsprekend te zijn, horen we steeds terug. Werken aan het zelfbewustzijn van de professi-onal dus. Belangrijk dat schoolleiders ook daar aandacht voor hebben in hun docententeam.

“Wat wil je later worden?”Tot slot de aansluiting met de arbeidsmarkt. De beroepen van de toekomst zijn niet per se de beroepen van nu. Sterker nog: vraag je de Tilburgse jeugd

naar hun toekomstdroom, dan noemen ze nogal eens de beroepen waar-van we nu al weten dat ze (deels) zullen verdwijnen. Door de robotisering bijvoorbeeld. Daar kun je nu al op anticiperen. Door talent en energie beter te richten en te verbinden met de ontwikkelingen op de (regionale) arbeids-markt. Door meer accent te leggen op vaardigheden dan (alleen) vakgerichte kennis. Door de banden met het bedrijfsleven aan te halen. Door uitwisselin-gen te organiseren. Via meeloopstages voor docenten bijvoorbeeld. Alleen door aan te sluiten op de beroepen straks maken we kinderen en jongeren écht baas over hun eigen toekomst.

AMBITIE 2 Het netwerk versterken

“Als er zichtbaar iets aan de hand is met een kind, dan wil je het liefst

gisteren nog (jeugd)zorg inschakelen. Maar ja, dan is daar het systeem

van indicatiestelling en toewijzing. En ben je vaak al te laat. Of ouders

geven je geen toestemming om jeugdzorg in te schakelen. Dan sta je

als school dus met je rug tegen de muur. En zie je situaties escaleren.

Gewoon waar je bij staat. Je weet ook niet altijd waar je precies moet

zijn als er iets is. Soms lopen er wel dertien maatschappelijk werkers

rond op school, omdat ze bij het maatschappelijk werk gebiedsgericht

georganiseerd zijn. En niet omdat onze jeugd al die verschillende

werkers nodig heeft.”

Zulke verhalen hebben we best veel gehoord. Zeker in relatie tot (jeugd)zorg. School is natuurlijk maar één van de plekken waar een kind of jongere leeft en leert. Maar als er iets op een andere plek aan de hand is, dan heeft dat natuurlijk ook invloed op het functioneren op school. En andersom. Bezien vanuit een kind bestaat er maar één wereld. Wij organiseren het alsof er meerdere werelden zijn. Met soms ook nog eens dikke, hoge muren ertussen. Met eigen financieringsstromen en verantwoordingeisen. Eigen toewijzings-criteria. En andere organiserende principes. Die maken dat kinderen of jonge-ren tussen wal en schip vallen. En situaties van kwaad tot erger worden.

10

Al denken we vaak dat dit wel meevalt, maar we kennen elkaar en elkaars professionele wereld te beperkt. Dat bleek tijdens een miniconferentie bij een van de expedities, waar professionals uit alle disciplines met elkaar het goede gesprek voerden. Mooi wat er dan gebeurt en welke ideeën er dan ontstaan. Gewoon door professionals samen te brengen. Een van hun advie-zen was dan ook om elkaar en elkaars werk beter te leren kennen. Letterlijk. Én concreet. Dat leidt tot creatieve oplossingen in het belang van de jeugd. Klinkt heel simpel, maar toch gebeurt het in de waan van de dag te weinig. Het gaat niet vanzelf.Een ander advies, dat een beetje in het verlengde ligt, gaat over het letterlijk vermengen van werelden. Door zorg nog meer binnen de school-muren te brengen.

“Uit de kramp!”We hebben professionals in dit proces uitgedaagd om even los van de regels en financieringsstromen te denken. En dan blijken die in de dagelijkse prak-tijk toch erg in de weg te zitten. Soms écht, maar soms ook, omdat we dén-ken dat dingen niet mogen. En daardoor niet durven staan voor onze zaak. Neem bijvoorbeeld de AVG. Gaan we daar af en toe niet veel te krampachtig mee om? Soms moet je gewoon (durven) doen! In het belang van dat ene kind of die ene jongere. Met elkaar de randen wat meer opzoeken.

En dat geldt ook voor de wereld van indicaties en budgetten. Zorg dat je eerst de hulp start die nodig is. En laat de formaliteiten en het geld volgen. Als er zorg nodig is, is snelheid vaak geboden. Zo voorkom je dat zwaar-dere zorg nodig is. Het bespaart bovendien extra ellende voor een kind of jongere. En ook nog eens torenhoge maatschappelijke kosten. Wat kan een gemeente hierin betekenen vanuit haar rol als opdrachtgever en regisseur in het sociaal domein? Er kan vaak veel meer dan we denken. Laten we de lokale regelkracht die we met elkaar gekregen hebben door de decentralisa-ties ook echt beter benutten de komende jaren.

“We kunnen zoveel leren van elkaar.”Wat geldt voor de samenwerking met zorg, gaat voor een groot deel ook op voor het welzijnswerk, de politie, sport- en cultuurorganisaties en het bedrijfsleven. We kunnen elkaars kracht veel beter benutten. En leren van elkaar. Neem het jongerenwerk bijvoorbeeld. Wat kunnen wij met hun bena-deringswijze in het onderwijs? Een pleidooi voor gezamenlijke leergemeen-schappen, over organisatiegrenzen heen.

“We definiëren ouderbetrokkenheid vaak vanuit onze eigen bril.”Eerder noemden we de verbinding met het bedrijfsleven. Én met de wijk, de plek waar een kind woont. Samen met zijn ouders of opvoeders. De ene wijk is natuurlijk de andere niet. En waar een kind of jongere woont, heeft in-vloed op het toekomstperspectief. Belangrijk dus om op dat schaalniveau de goede netwerken te organiseren met ouders, (zorg)partners en onderwijs. Met de jeugd natuurlijk ‘in het midden’. En dan zul je zien dat initiatieven die in de ene wijk goed werken, dat nog niet per se ook in een andere wijk doen. Het is écht maatwerk. Je laten inspireren door wat anderen elders doen, maar toch ook een beetje steeds zelf weer het wiel willen uitvinden. De Ou-derkamers zijn een mooi voorbeeld van zo’n werkend project op wijkniveau. Daar ontstaan de benodigde verbindingen. Van waaruit ouderbetrokkenheid kan ontstaan. Want dat is wat we graag willen. Maar is niet iedere ouder per definitie betrokken bij zijn kind? Mits we ouders maar op een voor hen passende manier weten aan te spreken. Gevoed vanuit vertrouwen. En niet volgens een door ons zelf vooropgezet plan. Want wat wij vinden, past niet iedereen.

AMBITIE 3 Kansrijk starten, een leven lang

“Met een aantal professionals van kinderopvang, GGD en primair

onderwijs hebben we ons oor te luisteren gelegd in de Tweede Kamer.

Want daar stond toevallig net de samenwerking kinderopvang –

onderwijs op de agenda. Hoe mooi kon het zijn? We hoorden steeds

datzelfde antwoord op de vele vragen die gesteld werden. “We doen

nader onderzoek.” En dat terwijl er al zoveel mooie initiatieven zijn als

het gaat om het bieden van een goede start. Al pratend

onderweg wisten we er samen steeds meer te noemen. Ons advies

dus: verzin niet steeds nieuwe dingen, kijk goed naar wat er al is en ga

daarmee vooral door!”

11

Wat die initiatieven zijn in de afgelopen LEA-periode? Denk bijvoorbeeld aan de vele peuter- en kleuterklassen, de Taskforce kindermishandeling, , het project Smart Start, POVO 013, de Pact-aanpak in diverse wijken, ‘Getting it right for every child’ en het verbeterde toeleidingsprotocol. En daarmee zijn we verre van compleet. Het gaat er vooral om dat we dit soort initiatieven nu gaan verbinden, versterken en verankeren. En dat we natuurlijk goed de resultaten volgen en delen. Zodat we in de komende jaren met elkaar steeds weer een stap verder komen.

“Eigenlijk gaat het om vier dingen, die steeds terugkomen.”Door alle initiatieven naast elkaar te leggen, weten we dat we voor een goe-de start van een kind samen met de ouders vier sleutels in handen hebben: gezondheid, veiligheid, groen en taal. Waarbij –als we dan zouden moeten kiezen- taal wel eens de belangrijkste zou kunnen zijn. Maar het is nóg beter om niet te kiezen. En om de lopende initiatieven eens te bezien vanuit deze vier thema’s. Hebben we dan een programma te pakken waarin niet alleen

de goede dingen zitten, maar kunnen die ook nog eens op een goede manier op elkaar worden betrokken? En hoe brengen we dat dan vervolgens verder?We richten ons daarbij trouwens op alle Tilburgse jeugd. En dus niet alleen op de kinderen en jongeren met achterstanden of (grote) zorgen.

‘’Die eerste twee jaren na de basisschool zijn zo belangrijk.”En dan nog iets. ‘Een goede start’ klinkt als iets eenmaligs, maar dat is het niet. Die start is er steeds opnieuw. Beginnend bij de kinderopvang, het primair onderwijs, het voortgezet onderwijs, het beroepsonderwijs, de ar-beidsmarkt. Elke start is weer een spannend moment. Een moment waar de weg naar de droom van een kind averij op kan lopen, weten we. Zonder dat iemand dat wil, gebeurt dit nog te vaak. Die weg willen we beter plaveien. Uit de expedities van onze LEA hebben we geleerd dat we nog wat meer zouden mogen inzetten op de eerste twee levensjaren. En ook dat de eerste twee jaren van het voortgezet onderwijs de meest spannende zijn als het gaat om die kansrijke toekomst voor onze Tilburgse jongeren.

12

Foto: Angeline Swinkels

13

Foto: Joyce van Belkom

14

Behalve dit document is onze LEA ook een concrete praktijk; een manier van overleggen en samenwerken. Een manier van samen doen. Hoe pakken we dat aan?

Het komt er nu op aan om onze gedeelde verantwoordelijkheid en ambitie om te zetten in uitvoering. Het maakproces van onze LEA – waarin niet bestuurders maar de professionals uit het veld voorop hebben gelopen- is een eerste goede stap, denken wij. De kunst is nu, om deze atmosfeer, deze manier van werken vast te hou-den. We willen toe naar een LEA-praktijk waarin iets van dit gezamenlijke maakproces van onze LEA wordt weerspiegeld. Een LEA waarvan de geest, de keuzes en de prioriteiten niet alleen ‘van boven’ komen. Maar ook van ‘beneden’ én van ‘buiten’. We willen een praktijk die op den duur tot in de haarvaten van het veld wordt beleefd en uitgedragen.

Anders sturen: niet in de weg lopenHieruit volgt voor ons ook een andere manier van sturen. Een uitgangspunt hierin is dat onze LEA onderdeel is van een brede(re) maatschappelijke opgave. Eén die gaat over de kunst van het samenleven in Tilburg. Nu en in

de toekomst. En wat wij er met al onze partners aan kunnen doen om die toekomst voor de Tilburgse jeugd zo kansrijk als mogelijk te laten zijn.

En dit willen we ook terugzien in de organisatie van de LEA als overlegvorm. Weg van het bestuurlijke ‘overlegcircus’ dat door de jaren heen is gegroeid. Minder vergaderen. Meer ruimte om elkaar te inspireren. En ja: wel de vinger aan de pols van de uitvoering. Om te kijken of we op de goede weg zitten en voortgang boeken. Dan gaat het over tellen, maar zeker ook over vertellen. We streven dus naar een uitvoeringspraktijk met ruimte voor de collega’s die het samen met ouders en hun kinderen moeten doen. Met een verdeling van verantwoordelijkheden en middelen die hierbij past: zo laag mogelijk in de betrokken organisaties, zo dicht mogelijk bij de concrete praktijk waarover het gaat en de mensen die hierin een rol spelen. En wij beloven hierbij niet in de weg te lopen.

Deze nieuwe manier van (samen)werken die we op het spoor zijn en in het maakproces van deze LEA voor het eerst hebben beproefd, wordt zo -op een bepaalde manier- een nieuwe orde van de dag.

TOT SLOT

15

Een kansrijke toekomst begint hier!Leren doe je in Tilburg overal. Niet alleen op een peutervoorziening, buitenschoolse opvang of op school. Je leert niet alleen van juffen of meesters, leraren of docenten, maar van iedereen en alles wat je interesseert, waar je energie van krijgt. In de komende jaren willen wij ervoor zorgen dat er steeds meer plekken voor kinderen en jongeren komen waar je leert vanuit de energie die er is.

Ook vinden we het belangrijk dat iedereen iemand heeft in zijn omgeving op wie je kunt vertrouwen, die je verder helpt, een zetje geeft als dat nodig is. Dat kan de trainer van de voetbal zijn, maar net zo goed de buurvrouw of een leraar. Het netwerk versterken noemen we dat. Het gaat dan trouwens ook over het netwerk van iedereen die met kinderen en jongeren werkt.

En je wordt steeds goed voorbereid op de volgende stap: van een dreumes die voor het eerst naar de peutervoorziening gaat, en een tiener die brugsmurf wordt tot de bijna afgestudeerde gezondheidscoach die aan het werk gaat. We onder-steunen je en zetten een stap extra als dat nodig is.

Mede namens alle bestuurders in de kinderopvang, primair, voortgezet en middelbaar beroepsonderwijsMarcelle Hendrickx, wethouder

16

17

Overzicht van de betrokkenen uit het veld die een bijdrage hebben geleverd aan de LEA inclusief ambtelijk betrokkenen

Inclusieve stadMistral Janssen (deelneemster wie wil jij zijn)

Xisco Riboch (choreograaf, hustle kidsz, coach, danspedagoog)

Elten Kiene (artiest, workshopdocent, presentator)

Peter Becker (docent Entree-opleiding ROC Tilburg)

Ronnie Ligtvoet (deelnemer Chefs Level)

Chiara Riboch (jongerenwerkster Wie wil jij zijn)

Sanae Casita (zangeres, coach, rapster, workshopdocent)

Ted Embregts (jongerenwerker R-Newt)

Lex Staal (directeur sociaal werk Nederland)

Collin Hoogeveen (eigenaar en onderzoeker Bureau Alpha)

Maaike van de Wiel (onderwijs en jeugd gemeente Dordrecht)

Expeditieleiders

Floor van Berkel (manager ContourdeTwern)

Tanja Verhoeven (beleidsmedewerker gemeente Tilburg)

Goede startAns Raaijmakers (directeur Sterre Kinderopvang Leijpark)

Hester Bax (directeur basisschool Cleijn Hasselt)

Miranda Vlielander (intern begeleider peutervoorziening, GGD)

Expeditieleiders

Babette Pasman (regiomanager pedagogiek Humanitas)

Miek van den Ham (beleidsmedewerker GGD)

Christien Theulen (directeur kwaliteit Kinderopvanggroep)

Marlies Heetebrij (interimstrateeg gemeente Tilburg)

OuderbetrokkenheidAnnie Meens (coördinator ouderkamers Stokhasselt/Vlashof)

Petra Smit (directeur basisschool de Regenboog)

Karima (moeder)

Emilie Groot (Fontys)

Abdel Aknin (coach van de jongerenraad van de IMC weekendschool)

Gerard Massar (directeur IKC de Christoffel)

Shirley van den Broek (sociaal werker ContourdeTwern)

Jolien Kock (directeur basisschool de Boemerang)

Jopie de Bruijn (directeur basisschool Jeanne d’Arc)

Joyce Wolfs (pedagogisch schoolbuurtwerker 2College Cobbenhagenmavo)

Niek de Cock (teamleider 2College Cobbenhagenmavo)

Saskia Felix (intern begeleider peutervoorziening)

Will Loermans (ouderraad, MR en GMR, Ontdekstation013)

Tjeerd van den Elzen (radiomaker)

Expeditieleiders

Marieke Hamburg (directeur basisschool de 5 Hoeven)

Mieke van der Loop (procesbegeleider T-PrimaiR)

Florentine van der Sanden (beleidsmedewerker gemeente Tilburg)

18

Aansluiting onderwijs - arbeidsmarktBruce (leerling)

David (leerling)

Teun (leerling)

Brooklyn (leerling)

Riaa (leerling)

Fynn (leerling)

Angie (leerling)

Bonne (leerling)

Machiel (docent MBO tilburg)

Marcel Huijgens (directeur basisschool de Fonkel)

Tim (student)

Manon (moeder & assistent manager Scheepens)

Lilian Damen (directievoorzitter Rabobank Hart van Brabant)

Mijke Broeders (team lead HR Efteling)

Saskia (moeder & technisch onderwijsassistent)

Stijn (docent MBO tilburg)

Koen Wouters (directeur First Impression audiovisueel Tilburg)

Nico van Wijnen (directeur ARTtooling Tilburg)

Jorn Versteijnen (directeur Versteijnen logistics Tilburg)

Sophia (de meest menselijke robot)

Expeditieleiders

Leonie Heijkants (directeur MBO Helicon Tilburg)

Peter van Ierland (programmamanager Midpoint)

Linda Meerbeek (beleidsmedewerker gemeente Tilburg)

Kwaliteit van onderwijs en zorgRene Peters (kwartiermaker aansluiting onderwijs zorg)

Lucas Tijdink (jongerenhulpverlener Sterk Huis)

Ekram Gaoui (maatschappelijk werker Sterk Huis)

Erik Tenneij (beleidsmedewerker gemeente Tilburg)

Sonja Domen (manager kinderopvang Humanitas)

Ingrid Hermans (locatiemanager kinderopvang Humanitas)

Adwin Kannekens (adjunctdirecteur VMBO De Rooi Pannen)

Anite van Gastel (zorgcoördinator 2College Jozefmavo)

Frank Kraus (vestigingsdirecteur 2College Jozefmavo)

Bertul Serbest (zorgcoördinator 2College Cobbenhagemavo)

Eveline Bruijnen (schoolarts GGD)

Iris Nieuwboer (zelfstandig ondernemer)

Expeditieleiders

Ronald Verschuren (directeur Cobbenhagen MAVO)

Nanda Bisschoff (gedragswetenschapper Sterk Huis)

Karin van Meersbergen (beleidsmedewerker gemeente Tilburg)

19

BegeleidingsgroepHarriette Koning (bestuurder Kinderopvanggroep, namens de kinder-

opvangorganisaties in Tilburg)

Pieter Janssen (directeur T-PrimaiR namens de Tilburgse bestuurders

primair onderwijs)

Ad Poulisse (rector OMO namens de Tilburgse bestuurders voortgezet

onderwijs)

Hannneke Busscher (directiesecretaris Biezonderwijs namens de

Tilburgse bestuurders speciaal onderwijs)

Gijs de Bont (college van bestuur Helicon namens de Tilburgse

MBO-instellingen)

Ellen den Arend (beleidsmedewerker namens de gemeente Tilburg)

Brede talentontwikkelingLaudy de Brouwer (procesbegeleider T-Primair)

Berrie Koolmans (directeur cultuur BSO Kinderopvanggroep)

Marielle van Oorschot (coördinator IMC basis)

Lizette Knuvers (coördinator Cist)

Expeditieleiders

Maartje Mutsaers (zakelijk manager Ontdekstation 013)

Loek Sijbers (directeur Factorium)

Hanneke Reijrink (beleidsmedewerker gemeente Tilburg)

TILBURG