ETOkt06.10810.inddOKRA-magazine, maandblad (verschijnt niet in januari en in augustus) | jaargang 39 nr. 8 | afgiftekantoor 3200 Aarschot. Erkenningsnummer P106333 Tijdschriften | Toelating - Gesloten verpakking | 3200 Aarschot 1 - BC 1145
53
MEESTER-KLEERMAKER SINDS 1870
A12 •BOOMSESTEENWEG 35 • AARTSELAAR
Alle dagen open van 9u30 tot 18u - Zon en feestdagen gesloten - 4.500 m2 winkelruimte - Gezellig restaurant - Parking voor 300 wagens - Winkel toegankelijk voor rolstoelgebruikers - Rolstoelen ter beschikking - Lift - Airco - Kinderafdeling met speelruimte - Autobus lijn 50.0 aan de Roosevelt- plaats te Antwerpen en station Mechelen tot aan de halte ‘Leugstraat’/SKM - www.skm.be
Kom nu de mooiste herfst- en winterkleding ontdekken bij SKM
5 EURO REISVERGOEDING - BIJ AANKOOP VAN 125 EURO (DIRECT VERREKEND AAN DE KASSA) 10 EURO REISVERGOEDING OF ÉÉN FLES CHAMPAGNE - BIJ AANKOOP VAN 250 EURO
3
Uniek
lieve.demeester@okra.be
“Intussen al vijf jaar met werken gestopt. Tot voor een paar maanden wat al te zalig. Ik werd een beetje lui. Altijd met de fiets naar het werk en dus in goede vorm, reed ik de laatste tijd zelden of nooit. De behoefte aan beweging deed zich voelen. Wandelen of petanque? Niet ‘straf’ genoeg. Fitness? Ja, maar te duur. Tot ik via OKRA-SPORT met een mooie korting naar Sportopolis kon. Intussen ben ik verslaafd aan dat fitnessen. Zonder korting zou het met mijn krappe pensioen niet lukken…”
Deze verzuchting van Raymond maakte me eens te meer duidelijk dat OKRA vaak unieke mogelijkheden biedt. Niet voor niets heb ik het daar in dit num- mer over… Met dit OKRA-magazine trekken duizenden vrijwilligers de boer op om bij 55-plussers OKRA te promoten. Ze doen dat elk najaar. Maar dit keer is het een bijzondere campagne. Voor het eerst gaan ze met OKRA op stap. Een nieuwe naam voor de grootste ouderenbeweging van Vlaanderen. Voor het eerst gaan ze met OKRA op stap verpakt in een frisse, dynamische huisstijl die meteen ook de kwaliteit onderstreept. Voor het eerst onder- steunen we deze najaarscampagne met advertenties in een paar ‘grote’ media. Niet voor het eerst, maar zeker even belangrijk, besteden we aan activiteiten en belangenbehartiging extra zorg. Alle OKRA-medewerkers, vrijwilligers en beroepskrachten, zijn dag in dag uit - en soms ook ’s nachts! - bezeten door twee kernwoorden: kwaliteit en verscheidenheid. Opdat elke 55-plusser bij OKRA vindt wat hij of zij zoekt. Onder uitstekende voorwaar- den en prima verzorgd.
Reizen, sport, cultuur, creatief bezig zijn… maar niet alleen dat. We onder- vinden ook elke dag hoe leden soms worstelen. Met vragen, problemen, een te klein inkomen, woonzorgen… En hoe ze ons ook dan weten te vinden. Omdat we luisteren. Omdat we deze vragen niet verticaal klasseren, maar ze meenemen naar het beleidsniveau. Omdat we actie voeren als dat moet. Als vandaag de Vlaamse zorgverzekering ‘werkt’, dan is dat dankzij KBG/ OKRA. Als vandaag welvaartsaangepaste pensioenen op de politieke agenda staan, dan is dat dankzij KBG/OKRA.
Er is nog meer. Moeilijk in woorden te vatten. Met een voorbeeld dan maar. Een lezer leest in - toen nog - Eigentijds de filmrecensie van Mar Adentro, een film waarin euthanasie de hoofdrol speelt. Hij overdenkt naar aanleiding daarvan het ouder worden, sterven… en hoe hij daar tegenaan kijkt. Vraagt zich af of ook hij geen voorzorgen moet nemen. Zijn kinderen hebben er geen oren naar. Zij zijn emotioneel te zeer bij hun vader betrokken. De idee waardig te mogen sterven, blijft hem achtervolgen. Tot hij ons opbelt. We luisteren, vragen, verwijzen deze man door naar diensten die hem in zijn zoektocht kunnen begeleiden… “Mijn hart te kunnen luchten zonder dat ik meteen een vermanende of ontkennende reactie kreeg, luchtte enorm op. Nu kan ik rustig verder leven en genieten.” Dat lazen we in zijn brief. Ervaringen in die zin maken OKRA-vrijwilligers en -beroepskrachten overal mee. OKRA is uniek. Vindt u dat ook?
Uniek | VOORWOORD
OKTOBER 2006
magazine
18 En de winnaar is? Waar is de tijd dat de nochtans bikkelharde Sharon besloot de Joodse kolonisten uit de Gazastrook te verwijderen en het gebied aan de Palestijnen terug te schenken? Plots kon het. Tegen de achtergrond van de voorbije oorlog is zo’n gebaar zo goed als onmogelijk geworden. Miel Dekeyser over het eeuwige (?) conflict in het Midden-Oosten.
22 Toekomst zorgverzekering verzekerd! Johan Truyers van de OKRA-Studiedienst voelt Ignace Leus, secretaris van de CM-zorgkas Vlaanderen, aan de tand over onder meer de toe- komst van de zorgverzekering.
25 OKRA: een frisse duik! In OKRA, de grootste ouderenbeweging van Vlaanderen. Op alle niveaus waar we met en voor 55+ actief zijn, staat een goed en gevarieerd aan- bod op het programma: in onze 1 250 lokale trefpunten, in alle regio’s, op provinciaal niveau en bij OKRA-Algemeen in Brussel. Dit najaar schreeuwen we deze boodschap weer van de daken tijdens een groots opgevatte promotiecampagne. Op deze acht bladzijden vertellen ‘verse’ OKRA-leden wat ze bij OKRA vonden.
38 Cajun koken In de 17de eeuw emigreerden de Cajuns, Franse kolonisten, naar de streek rond New Orleans in het Amerikaanse Louisiana. Lokale produc- ten en recepten pasten ze in hun Franse keuken in. Het resultaat is een spectaculaire culinaire smeltkroes… waar u in deze bijdrage van proeft!
46 Hoei, tussen zen en kerncentrales Tussen Haspengouw en de Condroz, in de indrukwekkende Maasvallei, ligt Hoei of Huy. Niet meteen het oord voor uw jaarlijkse vakantie, maar het stadje is een leuke tussenstop waar u enkele uurtjes naar hartelust kunt ronddwalen. Met Chris Van Riet natuurlijk!
50 en 53 Met OKRA wint u altijd!
Naast het klassieke kruiswoord vanaf nu ook elke maand een sudoku. En de prijzenpot is niet te versmaden! Achtendertig prijzen. Puzzel dus zeker mee! En win op blz. 53 één van de vele gratis tickets voor boeiende musea en tentoonstellingen.
18
25
46
Gezondheid 8 Gezondheid Gezond slapen, een droomstart van uw dag
Zingeving 16 Antenne Waar pelgrims gaan…
Mensen 18 De keuze van Dekeyser En de winnaar is? 20 Mensen met zin Ik ben al vaak herrezen 22 Info Toekomst zorgverzekering verzekerd! 52 Horen, zien en… schrijven Weg met zeurpieten
OKRA 12 Hard voor uw recht Bij OKRA zit u op rozen 25 OKRA: een frisse duik! ‘Verse’ OKRA-leden vertellen wat ze bij OKRA vonden…
Lifestyle 34 Wonen Vallen, een vermijdbare doodsoorzaak 36 Groen Laatste en kleinste 38 Menu Cajun koken
Cultuur 40 Tentoonstelling Krulbollen en struifwerpen De gewonde mens in al zijn facetten 42 Boeken Verzinken in letters 44 Ge-dicht Ora pro nobis
OKRA-magazine! Ledenmagazine van de grootste ouderenbeweging van Vlaanderen: OKRA, trefpunt 55+. Met dit nummer trekken duizenden OKRA-bestuursleden naar ‘nieuwe’ 55-plussers… om hen met OKRA te verleiden. Vertelt u ook in uw omgeving wat OKRA voor u betekent? Een waaier aan interessante artikels. Mooi verpakt! Geniet ervan en laat eens weten wat u van uw OKRA-magazine vindt. Bel naar Chris Van Riet 02 246 44 37 of mail naar chris.vanriet@okra.be Alvast bedankt!
Wijs weg 45 Uitjes In oktober 46 Uit Hoei, tussen zen en kerncentrales
Extra 6 Zoekertjes Vraag en aanbod 49 Winnaars 50 Puzzelen Achtendertig! 53 Ledenvoordeel Gratis!
De redactie contacteren? Een zoekertje plaatsen? Reageren op een of ander? Meer info over OKRA en over wat we u allemaal bieden? Bel naar Chris Van Riet 02 246 44 37, mail naar chris.vanriet@okra.be, surf naar www.okra.be en naar www.okrasport.be
OKRA-magazine november… Uw e-mailproblemen aanpakken Het OCMW doorgelicht
wel de oude, degelijke exemplaren!
Vraag en aanbod Breimachine Ik zoek een handleiding of kopie ervan voor een breima- chine PASSAP M-201. Kosten worden graag vergoed!
Sylvia Vanwelkenhuysen, Gebr. Blommestraat 41,
2140 Borgerhout, 03 321 86 62, ka.van@skynet.be
Scheermesjes Ik zoek oude scheermesjes om mee te knutselen. Niet die buigzame exemplaren die vandaag overal te koop zijn, wel oude, degelijke exemplaren.
Ria De Munter, Rooierweg 18, 3740 Bilzen, 089 41 45 76
La Golondrina De dirigente van ons OKRA-koor, OKRA-trefpunt Neerharen, zoekt de muziek van La Golondrina van Seradel/Zimmermann. Wie kan ons helpen?
Jeanny Crijns, Europaplein 47 bus 2, 3620 Lanaken,
089 71 51 12, j.crijns@euphonynet.be
Van Hulthem Ik zoek een exemplaar van de facsimile-uitgave van het handschrift Van Hulthem. Deze facsimile-uitgave is rond 1998 in beperkte oplage op de markt gekomen.
maria.voordeckers@telenet.be
Lied van mijn land Ik ben op zoek naar een digitale opname van Lied van mijn land. Tekst Anton Van Wilderode, muziek Ignace De Sutter.
Yvonne Furniére, Hulhage 39, 9800 Deinze,
09 386 26 67, karel.delbaere@pandora.be
Op zoek Ik ben pas gestart met het verzamelen van oude heili- genprentjes én van communieprentjes. Ook zoek ik bid- prentjes. Oud of recent. Wie gaat eens neuzen in oude dozen op zolder of in de kelder en helpt me op weg?
R. Dierckx, Blauwhoevestraat 16, 2840 Rumst,
Rita.Pauliena@telenet.be
Restaurants Ik ben op zoek naar visitekaartjes van restaurants uit binnen- en buitenland.
Roberta Vandeputte, Dadizeelsestraat 29, 8890 Moorslede
Kunstbreiwerk Mijn geliefkoosde hobby? Tafelkleedjes, tafellopertjes… breien. Wie bezorgt me werkbeschrijvingen voor kunst- breiwerk (geen haakwerk!)? In de handel zijn ze nau- welijks te vinden.
Mariette Bombeke, Kasterstraat 26,
9230 Wetteren, 09 369 30 40
Constateurs Ik zoek voor mijn verzameling alles over duiven o.a. constateurs (duivenklokken), moederklokken, ringtan- gen en ringen van vóór 1945.
Michel Doolaeghe, Dikkebusstraat 185,
8958 Heuvelland-Loker, 057 44 56 26
Kanarievogel Ik ben op zoek naar het liedje Als mijn kanarievogel zingt van Bobbejaan Schoepen.
Lutgarde Swartenbroekx, Guldensporenlaan 46,
3010 Kessel-Lo, 016 25 03 04, rafvanack@belgacom.net
Bidprentjes Verzamelt u ook bidprentjes? Dan heeft u ongetwijfeld ‘dubbele’, zoals ik. Ik wil altijd ruilen!
Frans Schelfhout, Herentalsebaan 115, 2520 Ranst,
03 353 17 70 of frans.schelfhout@pandora.be
Don’t leave me… OKRA-dansgroep zoekt de muziek van de minstens vijf- tien jaar oude, trage wals Don’t leave me tonight. Op cassette of cd graag!
A. Verduyn, Rijselsestraat 98, 8210 Loppem, 050 84 19 76
ZOEKERTJES | Vraag en aanbod
Vraag en aanbod
Stuur uw vraag naar OKRA-magazine, Zoekertjes, PB 40, 1031 Brussel of mail naar chris.vanriet@okra.be Commerciële aanbie- dingen nemen we niet op. Laat weten of we uw vraag op www.okra.be mogen plaatsen. Dat kan meteen. Het kan tot zes maanden duren vóór u uw vraag in OKRA-magazine leest. Hierbij ook dank, in naam van de lezers, aan al wie op een vraag reageert.
ZOEKERTJES | Vraag en aanbod
Legervrienden Ik zoek legervrienden van de klas 1956-1957, gekazerneerd in Bensberg, Duitsland van de zesde TTR, zestiende pant- serdivisie.
Frans Van den Berghe, Lokerenbaan 9, 9240 Zele,
frans-vdberghe@skynet.be
Geraardsbergen Reeds dertig jaar verzamel ik alle heemkundige items rond mijn geboortestad Geraardsbergen. Zowel postkaarten, publicaties, grafiek, archieven, enz... Uiteraard resulteert dit ondertussen in een redelijk serieuze collectie. Is er een OKRA-lid die iets bezit i.v.m. dit onder- werp dat hij/zij wenst door te geven of te ruilen?
Jean Marquebreuck, Acaciastraat 12, 9500 Geraardsbergen,
054 41 52 10 (na 19.00 u.), j.marquebreuck@scarlet.be
Schilder? Kan iemand mij meer gegevens bezorgen over de schilder van wie ik een paneeltje bezit waarop een oud straatje is afgebeeld? Volgens de techniek en de staat zou het van omstreeks 1920 kunnen dateren.
Luc Vanderhaeghen, P. De Nefstr 21, 2300 Turnhout,
014 41 14 56, luc.vanderhaeghen@skynet.be
Stamboom Wie kan mij verder helpen bij het opmaken van de stam- boom en weet wat meer van: Thonissen Theodorus, gehuwd met Kuppens Gertrudis? Wanneer zijn ze geboren, overleden, gehuwd? Wie zijn de voorouders en de nakomelingen enz…? Hoe meer gegevens, hoe liever. Alles is welkom!
Piet Thonissen, Koerselsesteenweg 47/2, 3580 Beringen,
piet.thonissen@skynet.be.
Bierviltjes Wie wil er een paar honderd verschillende bierviltjes uit alle landen? Gratis.
Rachelle Desmet, Florent Cootmansplein 16, 2600 Berchem,
03 230 50 71
Hotelzeepjes Wie is geïnteresseerd in hotelzeepjes uit alle landen zoals Hongkong, India, Thailand, Sri Lanka…?
Germaine Devos, Kongostraat 41, 8310 Assebroek,
050 35 26 58
Brochures SNCV Ik ben op zoek naar de brochures SNCV 1 + 6, heruitgege- ven in het Frans in maart 2005 door GTF Luik met een zeer beperkte oplage.
Frans Brusselaers, Dennenstraat 15, 3200 Aarschot,
016 56 25 04
Oude platen Ik verkoop oude platen uit de jaren 1960-80 (45-toeren, 33-toeren, lp’s) met allerhande muziek, maar geen pop.
Emilienne Arijs, Albertstraat 1 bus 13, 1500 Halle,
02 356 00 38
02 720 45 22, 0478 28 63 21,
emiel.beynen@telenet.be
Super-8 Wie kent iemand die mij kan helpen bij het overzetten van super-8 films naar een dvd of naar een vhs-videofilm? Mijn super-8 films zijn allemaal familiefilmpjes en hebben uiter- aard veel waarde voor mij. Ik bezit een dvd-recorder en een super-8 camera (die niet perfect meer werkt). Alle hulp of informatie is welkom.
Jerôme Slembrouck, Sint-Lenardsstraat 5,
| Tekst Veerle Van den Broeck | Foto Cois Van Roosendael |
Vier op tien Belgen heeft last van slapeloosheid, zo blijkt uit
onderzoek. “Toch kunt u heel wat problemen vermijden en
gezond slapen als u overdag een aantal dingen doet of laat”,
zegt slaapexpert Philippe Snauwaert van het AZ Sint-Lucas in
Brugge. Met zijn tips stijgt de kwaliteit van uw nachtrust en daar
kunt u alleen maar deugd aan beleven.
van uw dag
9
Gezond slapen, Slapeloosheid kan heel wat oorzaken hebben, zowel geestelijke als lichamelijke. We spreken over slapeloos- heid of insomnia als iemand niet binnen de 15 min. indommelt en ’s nachts verscheidene keren wakker wordt en dat voor langere tijd blijft. ’s Morgens niet uitgeslapen zijn, prikkelbaarheid en moeilijkheden met fysieke inspanningen zijn enkele vervelende gevolgen. Depressie en angstgevoelens b.v. kunnen de nachtrust grondig verstoren. “Personen die depressief zijn, val- len moeilijk in slaap en slapen ook niet erg diep. Ze worden snel wakker ’s morgens, waardoor er na een tijd een slaaptekort ontstaat dat moeilijk in te halen is. Ook mensen die een trauma moeten verwerken, b.v. een ongeval of inbraak, kunnen problemen hebben. Ze beleven de feiten ’s nachts opnieuw en krijgen angst- aanvallen op een lager bewustzijnsniveau waardoor ze minder vast slapen”, verduidelijkt Snauwaert.
Stop en start Slecht slapen kan ook een lichamelijke oorzaak heb- ben. Pijn en ademhalingsproblemen houden heel wat mensen wakker. Ook overgewicht kan mee aan de basis liggen van slapeloosheid. Verder veroorzaakt het fenomeen ‘slaapapneu’ heel wat problemen. “Slaapapneu is een aandoening waarbij de ademhaling tijdens de slaap herhaaldelijk stopt en weer start”, zegt Philippe Snauwaert. “Ter hoogte van de mond en de keelholte is er een ruimte waar de zuurstof binnenkomt. Tijdens de slaap verslappen de spieren en wordt deze holte kleiner. Als je op je rug ligt of bij overgewicht, met een opeenstapeling van vetweefsel, gebeurt hetzelfde. De zuurstof kan minder goed door de te enge ruimte en er treedt een soort veiligheids- systeem in werking waardoor de ademhaling stockeert. Daardoor ben je op het einde van de rit niet genoeg uitgerust en ontwaak je ‘s morgens met een schorre keel en hoofdpijn.”
Stress bij 55+ 55-plussers hebben minder slaap nodig, maar de kwa- liteit van hun slaap laat vaak te wensen over. Ze leiden dan wel geen hectisch professioneel bestaan meer, maar toch staat ook bij hen stress vaak een goede nachtrust in de weg. Ze piekeren over hun kinderen, over de kleinkinderen... Vaak liggen ze wakker van vragen als: “Doen ze het wel goed op school?” of “Is mijn zoon/dochter wel gelukkig in zijn/haar relatie?” Ook lichamelijke kwalen en ongemakken als reuma en artrose houden ouderen uit hun slaap. Een goede ‘slaaphygiëne’ kan heel wat problemen voor-
komen. Dit zijn dingen die u overdag doet of laat, waar- door u ’s avonds makkelijker in slaap valt. “Slaaphygiëne begint overdag. De kwaliteit van de waak is de kwaliteit van de slaap. Twee keer een halfuurtje sporten is een goede start, want het is belangrijk om zowel lichamelijk als geestelijk actief te blijven”, zegt Snauwaert. Probeer niet te veel te slapen overdag en drink niet te veel alcohol. Zwaar tafelen voor u naar bed gaat, is ook uit den boze, net als zware inspanningen. Natuurlijk is cafeïne ook geen aanrader als u snel in slaap wilt val- len. Thee, koffie en cola vermijdt u dus best. Ook roken bevordert een goede slaap niet. Nicotine zorgt ervoor dat het lichaam adrenaline aanmaakt. Dit is een stimu- lerende stof die de hersenen oppept en de bloeddruk doet stijgen. U slaapt daardoor onrustiger.
Blauw en rood Een vast ritueel is een belangrijk onderdeel van een goede slaaphygiëne, net als een vast uur voor bedtijd. Respecteer uw slaapbehoefte. Het is belangrijk om ont- spannen onder de wol te kruipen. “Een halfuurtje kruis- woordraadsels oplossen of strips lezen, kan ontzettend relaxend werken”, geeft dokter Snauwaert mee. “Het nieuws met zijn gewelddadige items kunt u het laatste halfuur vóór bedtijd beter vermijden. Probeer ook geen
Dokter Snauwaert: “Het nieuws met zijn gewelddadige items kunt u het laatste halfuur vóór bedtijd beter vermijden. Probeer ook geen ruzie te maken.”
GEZONDHEID | Gezond slapen, een droomstart van uw dag
10
ruzie te maken.” “Wat u ook kunt doen, is de dag overlopen en in het blauw een viertal dingen opschrijven waar u tevreden over bent en in het rood vier dingen waar u minder over te spreken bent. Vermijd het te liggen denken aan niet kunnen inslapen.” Ook de slaapkamer zelf is belangrijk. “De slaapkamer is over vijf jaar de belangrijkste plaats van het huis”, voorspelt dokter Snauwaert. Begin met een goede ver- luchting en verlichting. Rolluiken moeten het licht buiten houden. Ook de juiste matras en een goed hoofdkussen zijn een niet te onderschatten factor om gezond te sla- pen. De ideale temperatuur in de slaapkamer bedraagt tussen de 16 en 18° C. Is meer preventie nodig om het belang van gezond sla- pen en slaaphygiëne bekend te maken? “De mentaliteit in onze samenleving moet veranderen”, zegt Snauwaert. “We zijn voortdurend onzeker: over onze relatie, onze
GEZONDHEID | Gezond slapen, een droomstart van uw dag
job, ons inkomen, noem maar op. Dat gevoel neem je in je slaap mee. Misschien moet de overheid eens nadenken over het werken in ploegen en over steun aan jonge werkende ouders die koortsachtig hun leven moeten plannen.”
Slaaptraining Slaaphygiëne is belangrijk, maar lost niet elk probleem op. Vaak grijpen mensen dan naar slaappillen. “Soms is medicatie nodig en op zich kan ze geen kwaad, zolang de persoon in kwestie erin slaagt om daarnaast nog ‘pil- vrije’ nachten te hebben”, zegt Philippe Snauwaert Het Universitair Ziekenhuis van Leuven organiseert sinds kort slaaptraining. De training is bedoeld voor mensen die moeilijk inslapen, slecht doorslapen, te vroeg ontwaken of van wie de slaapkwaliteit slecht is zonder aanwijsbaar medisch of psychiatrisch probleem. Het UZ koos voor een aanpak in groep zodat mensen elkaar steunen, elkaar motiveren om moeilijke opdrach- ten af te werken. De deelnemers moeten een slaapdagboek bijhouden om verkeerde gedragspatronen te ontdekken. Ze krijgen informatie over misverstanden en trainingen om pieker- gedachten om te zetten naar rustgevende. Ze moeten thuis ook opdrachten uitvoeren, zoals opstaan als ze toch niet kunnen slapen. “Zo’n cursus in groep kan inderdaad erg nuttig zijn. In mijn praktijk hoor ik regelmatig hoe patiënten hun slaapprobleem op een wel erg creatieve manier oplos- sen. Zo besprenkelde iemand zijn kussen met laven- delwater, omdat hij heimwee had naar de Provence. Je moet er maar opkomen. Anderen steken tijdens zo’n cursus in ieder geval een en ander op.” Ook fabrikanten ontdekten slapeloosheid als een gat in de markt. Zo ontwikkelde een firma een bed waarvan de lattenbodem zich aan de kromming van de rug aanpast. Dit moet lage rugpijn tegengaan. “Pijn en niet kunnen bewegen in bed verstoren uiteraard de slaap. Er zullen altijd nieuwe oorzaken gevonden worden voor een kwa- litatief minder goede slaap en daar spelen fabrikanten graag op in. Eén ding is zeker: in het hooi slapen we niet meer”, besluit Philippe Snauwaert.
De kwaliteit van de waak is de kwaliteit van de slaap.
Meer info? www.slaap-apneu.be www.cm.be/nl/100/uwgezondheid/gezondleven/ geestelijkgezond/goedslapen.jsp Of haal de folder Zalig slapen, fris ontwaken bij uw regionaal CM-ziekenfonds.
Vertrouw op je Goed Gevoel. www.goedgevoel.be
ADGG09_000_eigentijds 22-08-2006 11:02 Pagina 1
12
HARD VOOR UW RECHT | Bij OKRA zit u op rozen
Bij OKRA
met een aantrekkelijk en gevarieerd aanbod
en hun belangen worden trefzeker be-
hartigd. En ze zijn goed verzekerd als ze met
OKRA op reis gaan of sporten met OKRA-
SPORT... Ook de zeventienduizend OKRA-
vrijwilligers die bij uw beweging ‘werken’,
worden goed verzorgd. Dat spreekt voor
zich. OKRA begeleidt hen, leidt hen op en
zorgt ook voor een goede verzekering.
Een en ander ligt sinds 1 augustus vast in
het ‘statuut van de vrijwilliger’.
| Tekst Bernadette Schalenbourg |
“Stel dat ik hier straks van de trap donder en mijn been breek, dan ben ik toch goed verzekerd!” Leona Pellens uit Brecht is 53 en werkt bij OKRA-Algemeen in Brussel voor OKRA-SPORT. Ze houdt minutieus het ledenbestand bij. Waarom ze het over gebroken benen heeft, dat komt u dadelijk te weten.
Sinds 1 augustus 2006 is een wet van kracht die de rech- ten van de vrijwilliger vastlegt, het zogenaamde ‘statuut van de vrijwilliger’. Voor grote organisaties die al jaren met vrijwilligers werken, zoals OKRA, trefpunt 55+, verandert er weinig. Goed om te weten: bij OKRA bent u beter verzekerd dan wettelijk verplicht. Of u nu lid bent of vrijwilliger, maakt niets uit.
Als erkende en gesubsidieerde organisatie binnen het so- ciaal-cultureel werk én ook als sportfederatie heeft OKRA al jaren wettelijke verplichtingen ten opzichte van haar vrijwil- ligers. Het gaat dan vooral om een goede verzekering voor alle leden tijdens OKRA- en OKRA-SPORT-activiteiten. Ook op weg van en naar de activiteit. De OKRA-ledenverzeke- ring en de OKRA-sportverzekering verzekeren al jaren de burgerrechtelijke aansprakelijkheid van alle leden. Onder meer bij schade aan derden veroorzaakt door een fout van de vrijwilliger. Deze vrijwilliger wordt gezien als OKRA-lid tijdens een OKRA-activiteit. Bovendien komt de verzekering ook tussen bij lichamelijke ongevallen en wordt rechtsbijstand verleend. Op vlak van verzekeringen loopt OKRA dus vooruit op de nieuwe vrijwilligerswet. De wet brengt nog een belangrijke nuance aan op vlak van burgerrechtelijke aansprakelijkheid, in het voordeel van de vrijwilliger. Verder zijn nog een aantal andere bepalingen van belang. Een woordje uitleg.
zit u op
13
Wat is een vrijwilliger? De wet zegt: “Vrijwilligerswerk is elke activiteit die onbe- zoldigd en onverplicht wordt uitgevoerd ten behoeve van een organisatie of een groep werkend zonder winstoogmerk, of van de samenleving in het algemeen. En die ingericht wordt door een organisatie, dus in gestructureerd ver- band, anders dus dan in privé- of familieverband.” De wet richt zich naar iedereen die verantwoordelijkheid opneemt voor activiteiten in het lokale OKRA-trefpunt, in de OKRA-regio’s of bij OKRA-Algemeen. Leden die gewoon aan activiteiten deelnemen, zijn voor de wet geen vrijwilliger. Tenzij die persoon b.v. actief een vergadering voorbereidt of meehelpt tijdens de vergadering zelf. We herhalen hier dat alle OKRA-leden verzekerd zijn. Beter verzekerd dan wat de nieuwe wet vraagt.
Burgerlijke aansprakelijkheid De wet verplicht het verzekeren van de burgerrechtelijke aansprakelijkheid van de vrijwilligers. Wat is burgerrech- telijke aansprakelijkheid? Iedereen is persoonlijk verant- woordelijk voor schade die derden oplopen door zijn fout handelen of nalatigheid én als er een oorzakelijk verband is tussen zijn fout en de schade.
Voorbeeld Tijdens het OKRA-kerstfeest struikelt OKRA-lid Mariette over een emmer water met feestbloemen die naast het podium staat. OKRA-secretaris Yvan zette deze bloemen daar klaar. Mariette kwetst haar knie en scheurt haar jas.
In dit geval is Yvan verantwoordelijk voor de schade die Mariette oploopt door zijn ‘licht’ foutief gedrag. De wetgever zou zeggen: hij handelde niet ‘als een voorzichtig huisvader’. Eigenlijk had hij de aanwezigen moeten waarschuwen voor het obstakel of tenminste heel waakzaam moeten toekijken. Onder ‘een derde’ wordt verstaan: andere bestuursleden of leden en niet-leden.
HARD VOOR UW RECHT | Bij OKRA zit u op rozen

HARD VOOR UW RECHT | Bij OKRA zit u op rozen
Voor zulke voorvallen heeft OKRA, trefpunt 55+ nu al de ledenverzekering die schade door dergelijke fou- ten vergoedt. De wet verandert hier niets aan.
De nieuwe wet geeft de vrijwilliger bovendien een steun- tje in de rug! Ze stelt dat de organisatie burgerrechtelijk aansprakelijk is voor schade tijdens het vrijwilligerswerk veroorzaakt door de lichte fout (‘per ongeluk‘) van haar vrij- willigers. Niet de vrijwilliger is aansprakelijk. De organisatie moet daarom haar eigen aansprakelijkheid en die van haar vrijwilligers verzekeren. Alleen als het gaat om een zware fout (b.v. dronkenschap), bedrog (met opzet schade willen berokkenen) of herhaalde lichte fouten (b.v. meer dan eens de deur van het lokaal niet op slot doen waardoor diefstal mogelijk werd) is de vrijwilli- ger zelf verantwoordelijk. De wet stelt ook dat voor feitelijke verenigingen die een afdeling vormen van een organisatie, de koepelorganisatie de aansprakelijkheid draagt.
Concreet betekent dit dat de organisatie OKRA in de meeste gevallen aansprakelijk zal zijn voor schade die een vrijwilliger tijdens OKRA-activiteiten aan der- den veroorzaakt. Maar OKRA sloot hiervoor een dege- lijke verzekering burgerrechtelijke aansprakelijkheid af. Deze verzekering komt trouwens tussen telkens als de burgerrechtelijke aansprakelijkheid (met uit- zondering van zware fouten) van om het even welk OKRA-lid tijdens OKRA-activiteiten in het gedrang komt. Of op weg van en naar OKRA-activiteiten. Hier verandert niets.
Hoe verloopt dit praktisch? Uit onze ervaring blijkt dat het aantal aangiftes burgerrechtelijke aansprakelijkheid mini- maal is: geen twintig per jaar. Zodra de aansprakelijkheid vaststond, werd de schade door de verzekering vergoed. Geen reden tot ongerustheid dus!
Verzekering rechtsbijstand en lichamelijke ongevallen Deze zijn niet wettelijk verplicht, maar onze ledenverzeke- ring dekt ook deze risico’s. Vaak hebben aangiftes betrek- king op lichamelijke ongevallen! Ook voorziet de polis in rechtsbijstand. Het gaat om tussenkomst bij gerechtelijke kosten wanneer een OKRA-bestuurslid of OKRA-lid gedag- vaard wordt. Of wanneer hij/zij derden moet dagvaarden. De OKRA-SPORT-verzekering dekt wel lichamelijke ongeval- len, maar geen rechtsbijstand.
Uitkeringsgerechtigd en vrijwilligerswerk?
De nieuwe wet wil vrijwilligerswerk voor uitkeringsgerech- tigden vergemakkelijken. Het gaat dan vooral om brug- gepensioneerden en werkzoekenden. Zo versoepelt de wet de administratieve formaliteiten voor bruggepensioneerden (en werkzoekenden). Zij moeten hun vrijwilligerswerk bij de gewestelijk RVA-directeur nog wel vooraf schriftelijk aange- ven met formulier C 45 B. Krijgen ze na twee weken geen reactie, dan worden ze geacht de goedkeuring te hebben.

HARD VOOR UW RECHT | Bij OKRA zit u op rozen
Voluit heet ze Leona Pellens en ze komt uit Brecht. Ze werkte als directiesecretaresse, maar werd werkloos. Dansen doet ze als geen ander. Actief bij OKRA-SPORT voor de danswerking, hoorde ze op een dag dat ze daar in Brussel wel een nauwgezette vrijwilliger konden gebruiken voor de ledenadministratie.
“Ik kom één dag per week naar Brussel. Die andere dagen weet ik heus wel wat te doen… dans is mijn passie en voor die werking zijn er handen te kort. Dus… Gratis werken? Noem het idealisme voor mijn part. Maar wat ik vooral merk is dat mensen die aan activi- teiten van OKRA-SPORT deelnemen, vaak niet besef- fen hoeveel werk er schuilgaat achter al dat aanbod. Geen verwijt hoor, maar een vaststelling. Misschien moeten grote organisaties zoals OKRA meer een beroep durven doen op vrijwilligers en vertellen hoe goed ze hen kunnen gebruiken. Fitnessen met OKRA- SPORT of fietsen: er zit administratie achter en orga- nisatie. Het aanbod zou serieus in het honderd lopen zonder die stevige basis.
Voor gepensioneerden was in de wet geen nieuwe regeling nodig. Gepensioneerden kunnen zonder enige formaliteit vrijwilligerswerk doen. Ze moeten als pensioengerechtigde enkel activiteiten die een fiscaal voordeel opleveren, als toegelaten arbeid aangeven. Aangezien vrijwilligerswerk onbezoldigd gebeurt, is er geen enkel probleem.
Zoals ook nu al het geval is, moeten arbeidsongeschikten of invaliden de goedkeuring van de adviserend geneesheer van het ziekenfonds hebben om vrijwilligerswerk te mogen doen. Vrijwilligerswerk kan ook zonder enige formaliteit voor gerechtigden op een uitkering arbeidsongeval of beroeps- ziekte, Tegemoetkoming Hulp Aan Bejaarden (THAB), te- gemoetkoming aan gehandicapten of gerechtigden op Ge- waarborgd Inkomen voor Bejaarden (GIB) of Inkomens- garantie voor Ouderen (IGO).
Onkostenvergoeding Vrijwilligerswerk is onbezoldigd. Dit neemt niet weg dat onkosten aan het vrijwilligerswerk verbonden, door de organisatie ‘kunnen’ terugbetaald worden. Dit is geen ver- plichting, zegt de wet. Hierover beslist de organisatie zelf. De onkosten kunnen op twee manieren vergoed worden.
Op forfaitaire basis. Zolang de onkostenvergoeding in 2006 niet meer bedraagt dan 27,92 euro per dag én 1 116,92 euro per jaar is er geen enkel probleem.
Vergoeding van de werkelijke onkosten. Die wer- kelijke kosten moeten bewezen worden. Met trein-, tram- en bustickets, kosten van drukwerk, verplaatsin- gen met de wagen aan het ambtenarentarief (op 1 juli 2006 0,2903 euro per km). De organisatie houdt per vrijwilliger de uitgaven en de vergoeding bij.
OKRA, trefpunt 55+ maakte afspraken om per OKRA- regio en bij OKRA-Algemeen de onkosten van de vrijwilliger te vergoeden. Lokale OKRA-trefpunten bepalen dit zelf. Meer info? Bij uw OKRA-regio.
Meer? U vindt deze info ook op www.okra.be Meer details over ledenverzekering en sportverzekering leest u ook op www.okra.be en www.okrasport.be Voelt u het ook kriebelen en wilt u als vrijwilliger aan de slag? Hoor eens wat u voor OKRA kunt doen! www.okra.be en www.okrasport.be
Leona (53): “Je doet het gewoon!”
En ik vind het heerlijk: de leuke contacten, het feit dat ik bijblijf. Gratis werken? Je doet dat gewoon. Als alles betaald zou worden, dan zouden we lang niet van zoveel initiatieven kunnen genieten. Die uitstekende verzekering die OKRA voor ons afsloot, is natuurlijk een extra geruststelling. Je weet maar nooit.”
Begin juni ontving Lourdes de bedevaar-
ders van de OKRA-regio’s uit Oost- en West-
Vlaanderen met open armen. Het was dan
ook een ietwat speciale bedevaart, gekleurd
door KBG Feest! Voor de vierde keer zette
OKRA-BEDEVAARTEN een uitgebreid sport-
nordic walking en dans. Maar in deze rubriek
mijmeren we nog even na over de betekenis
en impact van een bedevaart op een
mensenleven.
Waar pelgrims gaan…
De ene mens kan over grote en verre bedevaarten uren- lang vertellen en getuigen, de andere houdt het bij een dagbedevaart naar Oostakker, Halle of Dadizele. Maar allebei zijn ze op weg. Op bedevaart gaan is zich willen verplaatsen. Natuurlijk is iemand die een stamboom maakt ook bezig zich voortdurend te verplaatsen, letterlijk dan. Maar de tocht van de bedevaarder gaat vooral om de innerlijke beweging. Pelgrims willen bewust aankomen op een heilige plek, individueel, met familieleden of met een grote groep. Een bedevaarder mag je gerust een soort ambassadeur noemen. Hij komt wel persoonlijk naar het heiligdom, maar hij brengt ook een kleine of grote achterban mee.
Lourdes wijst de bedevaarder de weg…
17
ANTENNE | Waar pelgrims gaan...
Mensen hebben vaak brieven mee van thuisblijvers. Ze hebben geld gekregen om een kaars te laten branden. Ze zijn een ambassadeur voor medemensen met kop- zorgen en mensen die gezondheidsproblemen hebben. Laten we ook het aantal mensen niet onderschatten dat naar een heiligdom komt om te danken voor een onop- losbaar probleem dat eindelijk is opgelost.
De hele mens Elk bekend bedevaartsoord heeft een lange geschie- denis. Niet toeristisch, maar spiritueel. Toeristen zijn welkom op deze plekken, maar je ziet het verschil met de echte bedevaarder. Toeristen nemen een kijkje en nadat ze alles gezien hebben, zijn ze weer weg met een foto van het vereerde beeld. Pelgrims komen ook kijken. Maar zij nemen deel aan verdieping, aan zingeving, aan gebedsmomenten en aan sacramenten De snelweg van het leven biedt onvoldoende parkeer- plaatsen voor lichaam en ziel. In West-Europa is er te weinig tijd voor de emotionele mens die we allemaal zijn. Alleen bij zoiets als een moord op een jongere in het centraal station van Brussel mag het gevoel even de straat vullen. Een stille tocht vol emotie. Maar de week daarna overheerst het verstand weer met cijfers en zakelijkheid. Een bedevaartsoord gaat niet zo te werk. Het voedt het verlangen van de echte bedevaarder naar diepte en ont- moeting, naar feestelijk grenzen verleggen tussen pot en pint. De hele mens krijgt er de schitterende natuur, het mooie weer en een leerrijke kennismaking met een historische site zomaar bij.
Waar pelgrims gaan… Kansen in overvloed om in uw trefpunt, regio... met leeftijdgenoten over zingeving door te bomen.
We zijn dan ook zeer blij
dat we er bij konden zijn.
We zullen alles wat we hier mochten ervaren
in de herinnering bewaren.
bedankt voor de vriendschap,
Tevreden, gelukkige bedevaarders, OKRA-regio Aalst, Hotel Gloria
De snelweg van het leven biedt onvoldoende parkeerplaatsen voor lichaam en ziel.
OKRA, trefpunt 55+ was zichtbaar aanwezig.
18
Wanneer we dit intikken, is de oorlog van vie-
rendertig dagen tussen Israël en de moslimstrij-
ders van Hezbollah in Libanon net afgelopen.
Vijftig bedrijven liggen in puin. Vierenzeventig
wegen zijn onberijdbaar en honderd zesen-
veertig bruggen vernield. De woningen van
zo’n honderdduizend inwoners zijn verwoest
nu de ochtend van 14 augustus aanbreekt,
het begin van een moeizaam en wankel
bestand na een conflict waar beide partijen
de overwinning van opeisen.
En de winnaar is?
In Libanon kwamen meer dan 1 200 mensen bij de bombar- dementen om. Israël had het niet op de Libanese bevolking gemunt, maar die kreeg de bommenregen op zich. Israël telt veel minder slachtoffers. Nu is er een broos bestand van kracht. Maar wie zal het als eerste schenden? Want geschon- den wordt het zo goed als zeker. Alleen weet niemand wan- neer.
Miel Dekeyser geeft u elke maand tekst en
uitleg bij een min of meer brandende
‘kop’ uit het wereldnieuws. Zijn
‘keyserlijke’ kijk krijgt u gratis toe!
19
DE KEUZE VAN DEKEYSER | En de winnaar is?
De genadeloze bombardementen hebben helemaal niets opgelost. Integendeel. Libanon krijgt nog enkele tiendui- zenden buitenlandse soldaten meer op zijn grondgebied. De situatie wordt er nog explosiever! De moslimmilities van Hezbollah verdwijnen niet uit het land. Ze worden alleen een tijdje onzichtbaar. Ze zullen met de gewone Libanese bevolking versmelten en zich gedeisd houden. Maar ze gaan intussen wel verder met het aanwerven van strijders die ze trainen voor nieuwe krachtmetingen.
De partij van God Hezbollah betekent ‘partij van God’ en wil Jeruzalem van de Joden bevrijden en Israël van de kaart vegen. Die naam geeft hun een bovennatuurlijke uitstraling in de ogen van andere islamitische volkeren. Het is een kleine, fanatieke beweging die zwaar weegt op de gematigde Libanese bevol- king. Hezbollah bestaat sinds 1982, toen Israël het zuiden van Libanon voor achttien jaar ging bezetten uit veiligheids- overwegingen. Nu heeft Hezbollah getoond dat Israël niet langer onkwets- baar is. De beweging heeft massaal raketten op Israël afgevuurd. De joodse staat heeft rake klappen gekregen. Is dit het begin van het einde van Israël? Waarschijnlijk niet, maar Hezbollah interpreteert het zo. Daarenboven is de beweging overeind gebleven, hoewel ze veel manschappen verloor. Hezbollah kan nu ook openlijk op wapens uit Iran rekenen. Zal de Libanese regering Hezbollah zijn wapens durven afnemen, zoals de Verenigde Naties eisen? Totaal onwaar- schijnlijk. Op het journaal zien we hoe Libanese burgers naar huis keren in dure, bestofte Mercedessen. Uit hun ramen steken twee vlaggen: één van Libanon en één van Hezbollah. Zijn ze supporters of zijn ze gewoon bang? Sjeik Nasrallah heeft intussen de getroffen burgers een onderkomen beloofd met meubels en een jaar gratis wonen terwijl hun huizen worden heropgebouwd. Het geld komt rechtstreeks uit de olieweelde van Iran. In eigen ogen is Hezbollah de overwinnaar van het jongste conflict.
Vergeten raketten In Tel Aviv zien ze dit anders. Daar bekijken ze de opnamen van de meedogenloze bombardementen. “Hezbollah is niet langer een staat in de staat”, redeneert Tel Aviv. Hezbollah is tot zijn ware proportie herleid: een bende terroristen die door de recente aanvallen op zijn knieën is gedwongen. En op die knieën wil Israël ze houden! Hoe? De raketaanvallen van Hezbollah worden in Israël afgedaan als het werk van amateurs, die meestal hun doel misten. Dat het dit keer om honderden raketten ging, vergeet Israël erbij te zeggen.
Voor de eerste keer werd een zware Israëlische helikopter door de rebellen uit de lucht gehaald. Niet minder dan zes- tig Merkava 4-tanks moesten eraan geloven. De Israëliërs lijken ook te vergeten dat de oorlog begonnen was om de ontvoering van twee van hun soldaten. Die hebben ze, bij het begin van het bestand, nog niet teruggekregen. Was het dan een oorlog om niets? Daar hoor je weinig over. En zijn de Hezbollah-wapens uit het zuiden van Libanon nu daad- werkelijk verwijderd? Niemand kan of wil het controleren. Zeker het Libanese leger niet, dat collegiaal omgaat met Hezbollah. Als je in een oorlog verwikkeld raakt, dan moet je jezelf dus als overwinnaar afschilderen!
George Bush en de democratie in het Midden-Oosten? De Amerikaanse president supporterde vurig voor Israël. De Hezbollah was voor Washington allang een terroristische organisatie. Het Witte Huis stond erop dat de tijdsspanne voor de Israëlische acties nog verlengd werd met een paar weken. Israël moest de tijd krijgen om zijn taak af te maken. Zo is de Israëlische luchtmacht er toe gekomen 8 700 acties boven Libanon uit te voeren. Libanon, het land waar diverse ideologische, religieuze en etnische strekkingen in vrede hadden leren samenleven, was ongetwijfeld het meest democratische, pro-westerse voorbeeld in de ontvlambare regio. Is het niet uitgerekend dat wat de Amerikanen in het Midden-Oosten wilden tot stand brengen? Christenen, orthodoxen, sjiieten en funda- mentalisten probeerden er de vrije markteconomie draai- ende te houden. Een welvarend land. Nu is het vernield, terwijl een klein miljoen inwoners de benen nam. Maar George Bush is tevreden omdat zijn leger niet zelf is moeten uitrukken. De Israëliërs hebben het werk voor Washington gedaan. Amerika kent slechts één remedie: de vele vijanden uitroeien. Zoals in Irak en in Afghanistan. ‘Diplomatie’ is duidelijk geen Amerikaans woord! Wat is er nu praktisch bereikt? De klok van het geweld is weer eens, tijdelijk, teruggedraaid. Maar die klok blijft tikken. Waar is de tijd dat de nochtans bikkelharde Sharon besloot de Joodse kolonisten uit de Gazastrook te verwijderen en het gebied aan de Palestijnen terug te schenken? Plots kon het. Tegen de achtergrond van de voorbije oorlog is zo’n gebaar zo goed als onmogelijk geworden.
“Als je in een oorlog verwikkeld raakt, dan moet je jezelf als overwinnaar afschilderen”
En de winnaar is?
20
“Ik ben al vaak herrezen” Tien mensen geven zich maand na maand bloot... niet
zomaar... ze laten u binnenkijken in hoe ze hun leven ‘zin’
geven. Dat het uw zin in het leven mag aanscherpen!
Het Patershof in Lokeren waar Georgette
Mathieu (74) woont, is een plek die haar op
het lijf is geschreven. Rustig, stil en toch tus-
sen mensen. “Ik sta niet graag in de belang-
stelling”, zegt ze. Maar haar gedachten en
gevoelens met haar lezers delen, doet ze
wel. Vol overgave.
MENSEN MET ZIN | Ik ben al vaak herrezen
“Brussel is mijn geboorteplaats. Wonen deed ik er nooit. Met onze ouders verhuisden mijn twee oudere zussen en ik al snel naar Huizingen. We werden in het Frans opgevoed. Papa had een zaak. Hij verkocht allerlei oliën. Omdat mijn twee zussen een stuk ouder waren dan ik en omdat het in mijn aard ligt, was ik een stil en ingetogen kind. Verslond boeken. Taal boeide me veel meer dan rekenen. In dat grote huis en in die stille tuin, was ik vaak alleen, maar ook zeer graag alleen. Nu nog trouwens.”
“Een zeldzame kwaal bracht mee dat ik ziekelijk was en dat nog steeds ben. Op mijn zesentwintigste trouwde ik met de eerste de beste man. Maar ik wist eigenlijk niet waar ik aan begon. Al vlug ontdekte ik dat we totaal niet bij elkaar pasten. Hij was een materialist, ik een idealiste. We kregen drie kinderen, twee meisjes en een jongen. Brave kinderen, gelukkig. Ik was te ziek om goed voor hen te kunnen zorgen. Later kreeg ik ook zeven kleinkinderen.”
“Met een elleboogbreuk belandde ik op mijn vijf- endertigste in het ziekenhuis. De chirurg die me ope- reerde, gaf me een nieuw medicijn tegen mijn ziekte. Hij slaagde erin me voor een deel weer beter te maken. Een meer ingrijpende gebeurtenis maakte ik mee via de aalmoezenier van deze kliniek. Ik vond opnieuw de weg naar God en naar de Kerk. Door alles wat ik in mijn jonge jaren meemaakte: het ziek zijn, dat vreselijke huwelijk… was ik de juiste richting in mijn leven kwijtge- raakt. Wat een opluchting om de ene ware levenswaar- den te herontdekken.”
“In Franse gedichten begon ik toen alles wat me op het hart lag neer te pennen. Al mijn opgekropte emo- ties vonden via deze poëzie hun weg naar buiten. Dat betekende een echte zuivering. Enkele jaren later
ontmoette ik pater Marc. Een minderbroeder uit de parochie. Hij zette me ertoe aan om ook in
het Nederlands te gaan schrijven. Verhalen voor de catechese. Dat lukte wonderwel
en gaf me veel voldoening. Nog een paar jaar later, toen mijn moe-
der stierf, rolden de eerste
| Tekst Lieve Demeester | Foto Cois Van Roosendael|
21
MENSEN MET ZIN | Ik ben al vaak herrezen
verhalen voor volwassenen uit de typmachine. Keer op keer lagen echte levens aan de basis van deze verhalen. Dat is tot vandaag zo. Schrijven lukt pas echt goed als ik mensen voor me zie: wat ze meemaken, hun vreugde en verdriet. Nog later slaagde ik erin om ook in het Nederlands gedichten te laten ontluiken.”
“De kloof tussen mijn man en mij werd intussen steeds groter en dieper. Er was geen weg terug. Hij vroeg en kreeg de echtscheiding. Toen mijn kinderen net getrouwd waren. Ik verhuisde naar een kleine woning en moet sindsdien heel goed tellen om rond te komen. Ja, ik ben arm wat geld betreft, maar geestelijk en emotioneel voel ik me de koning te rijk. Met volop tijd om te lezen en te schrijven. Net na de echtscheiding gaf ik een eerste bundel kortverhalen uit. In eigen beheer. Intussen zijn het er vijf. En ook nog twee dichtbundels. Schrijven is mijn roeping geworden. Ik schrijf voor God en voor de mensen en noem me het liefst schrijverke van de Heer. Verdienen doe ik er niet aan. Intussen zijn al die boeken en bundels uitverkocht. Vandaag werk ik mee aan religieuze tijdschriften. Om zo te getuigen van mijn geloof.”
“Zin? In de eerste plaats denk ik dan aan een zin, een echte zin. Woorden aan elkaar geregen. Vele zin- nen maken een verhaal. Uiteraard hebben vooral mijn geloof in een goede en barmhartige God mijn leven zin gegeven. En natuurlijk ook het schrijven. Het scharnier- moment situeer ik in 1967. Toen ik lichamelijk genas en begon te schrijven, te getuigen. Door na de echtschei- ding alleen te gaan wonen, in armoedige omstandighe- den, gooide ik het over een andere boeg. Ik heb veel meegemaakt, ja, maar dat is louterend. In de winter, als het vroeg donkert, dan overvalt me soms een angst die ik alleen kan verdrijven door te bidden. Maar als
alles dan weer rimpelloos is en God luistert, dan voel ik me als verrezen. Ik ben al zo vaak herrezen in mijn leven.”
“Mensen die een diepe zin geven aan hun leven, zijn er altijd geweest. Tot op vandaag. Helaas vinden in onze tijd velen het leven zinloos. Vandaar dat zoveel jonge mensen hun leven door zelfdoding beëindigen. Goede vrienden waar je echt iets aan hebt, zijn levens- belangrijk. Hier in mijn kring in Lokeren ben ik door zulke mensen omringd. Ze zijn er als ik ze nodig heb. En omgekeerd. Als ik op straat loop en zie dat iemand een praatje wil maken, dan luister ik graag. Mijn vrienden sterken me in uren van nood. We bidden ook veel voor elkaar. Ik sta veel stil om te bidden en om me te bezinnen. Eigenlijk is schrijven ook een vorm van gebed en in die stilte ontmoet ik God. Ook bij OKRA kom ik veel goede mensen tegen. De OKRA-ACADEMIE is helemaal mijn ding. Interessante voordrachten en niet te duur.”
“Weinig heb ik nodig om gelukkig te zijn. Het wonder van de natuur, de zon, het licht, mijn vrienden, mijn lieve dochter Liesbeth als ik haar eens ontmoet en het schrijven van verhalen en gedichten. Zo schrijf ik al vijf- tien jaar elk jaar een kerstverhaal. Ik wens dan ook al schrijvend te sterven. Wat me ontroert, schrijf ik neer. Ik ben zeer emotioneel.”
“Nooit wanhopen: dat is mijn devies. God keert altijd alles ten goede. Ik geef mensen ook de raad om hun talenten, welke ook, te laten dienen voor God en voor hun medemensen. Ieder van ons heeft talenten, soms onvermoede, soms duurt het jaren eer ze boven water komen. Maar ze zijn er wel. Aan ons om ze te ontslui- ten.”
Georgettes wens aan de jarige OKRA… “Doe zo voort! Zeker met de OKRA-ACADEMIE. Niet iedereen kan fietsen… of dure reizen maken… Blijf zeker ook elke maand het OKRA-magazine uitgeven. Voor mensen als ik is het een middel om met OKRA verbonden te blijven. En vergeet nooit dat de K van Kristus ook in OKRA staat.”
22
Toekomst
Stond u er ooit bij stil wie ú zal verzorgen
als dat nodig is? Want misschien komt er een
dag dat de simpelste dingen zonder hulp
niet meer lukken zonder hulp: boodschappen
doen, de trap opgaan, een bad nemen, het
huis onderhouden… De kosten kunnen dan
hoog oplopen. De Vlaamse zorgverzekering
komt nu al bijna vijf jaar voor een deel tussen
in dit soort kosten.
in de media evenwel negatieve geluiden
over de Vlaamse zorgverzekering, waarvoor
KBG/OKRA bijna tien jaar ijverde. Zo waren
er onlangs enkele krantenkoppen die het
failliet van die Vlaamse zorgverzekering
suggereerden na het stopzetten van de
activiteiten van de Ethias-zorgkas. Tijd dus
voor correcte informatie. We gingen te rade
bij Ignace Leus, secretaris van de CM-zorgkas
Vlaanderen.
23
Is het voortbestaan van de zorgverzekering bedreigd? Ignace Leus: “Helemaal niet! De budgetten van de Vlaamse zorgverzekering houden duidelijk rekening met het effect van de vergrijzing. Sterker nog, tegelijkertijd wordt een reserve opgebouwd om de toekomstige ver- grijzing van Vlaanderen op te vangen. De laatste bere- keningen bevestigen dat er tot 2030 geen problemen zijn. Sommige scenario’s zien zelfs geen problemen tot 2050. Er zijn geen andere sociale verzekeringen die zo’n positieve raming kunnen voorleggen.”
Waarom stopt Ethias dan met zijn activiteiten als zorgverzekeraar? “Omdat veel te weinig mensen meededen, zeker veel te weinig erkende zorgbehoevenden, om efficiënt te kunnen werken. De Vlamingen trokken voor de zorg- verzekering massaal naar hun ziekenfonds. Het is niet vanzelfsprekend voor een privé-verzekeraar om in een bijdragestelsel te opereren. Nog minder evident is het om zonder winst te werken. Met meer dan 2,2 miljoen leden kunnen we als CM veel doeltreffender werken. Vergeet niet dat de werkingskosten van Ethias per dos- sier 3,5 keer hoger lagen dan bij de CM.”
Tot nu toe was het altijd de bedoeling om de zorg- verzekering nog verder uit te bouwen. Is hier nog sprake van? “De uitkering voor zorgbehoevenden die thuis blijven wonen, wordt de komende jaren opgetrokken. Nu bedraagt die 95 euro per maand. Vanaf 2009 is dit 125 euro. Dit is een stijging van 30 % in enkele jaren. Toch blijven de Vlamingen tijdens die periode 25 euro per jaar betalen aan de zorgverzekering. Dat verandert niet. Een aantal categorieën (b.v. voorkeurgerechtigden in de ziekteverzekering) blijft zijn verminderde jaarlijk- se bijdragen van 10 euro behouden. Dit alles is mogelijk omdat ongeveer de helft van de totale kostprijs gefinan- cierd wordt via de gewone belastingen. Gelukkig heeft de regering ook beslist om dit deel van de financiering systematisch te verhogen door een groeiende over- heidstussenkomst, die de bevolkingsgroei min of meer volgt.”
De zorgverzekering komt vooral tussen bij zwaar zorgbehoevenden. Volstaat 125 euro per maand voor hen? “Dit is een moeilijk te beantwoorden vraag. Voor heel wat mensen volstaat dit bedrag, voor anderen is dit wellicht veel te laag. Alles is afhankelijk van wat ern- stig zorgbehoevenden echt uitgeven. Daarom vroeg CM een grondige studie aan bij de Katholieke Universiteit
Leuven. De resultaten van deze studie zijn onderwerp van de CM-studiedag op 13 oktober. Vanuit CM pleiten we voor een ‘zorgkostbonus’ voor personen die omwille van hun zorgbehoevendheid extra veel uitgeven.”
Wilt u voor de OKRA-lezers misschien een tipje van de sluier lichten? “De basis blijft voor ons de huidige zorgverzeke- ring. Dit is voor alle zorgbehoevenden een forfaitair bedrag van 125 euro. De CM vraagt al enkele jaren dat dit forfaitair bedrag ook automatisch geïndexeerd wordt, zoals alle sociale uitkeringen trouwens. Het huidige systeem van een vast forfaitair bedrag is admi- nistratief eenvoudig, maar sociaal minder doeltref- fend, omdat de hoogste kosten niet gedekt worden. Daarom pleiten we ervoor om boven op de zorgverzeke- ring een ‘zorgkostbonus’ uit te keren. Die wordt alleen
INFO | Toekomst zorgverzekering verzekerd!

Ignace Leus: “De Vlamingen trokken voor de zorgverzekering massaal naar hun ziekenfonds.”
zorgverzekering verzekerd!
INFO | Toekomst zorgverzekering verzekerd!
toegekend als de gemaakte kosten ook bewezen wor- den met facturen. Als het totaalbedrag van de maande- lijkse facturen meer bedraagt dan de 125 euro van de zorgverzekering, wordt de meerkost terugbetaald.”
Over welke facturen spreken we dan? “Het gaat niet om medische kosten (hospitalisatie, medicijnen, dokterskosten…). Die worden (gedeeltelijk) door de ziekteverzekering terugbetaald. Wel om de zogenaamde zorgkosten. Onder andere de uitgaven voor gezinszorg, kortverblijf, oppas, dagver- zorging, ontlening en aankoop van hulpmateriaal en dienstverlening door thuiszorgcentra… De aanbieders van diensten moeten een correcte prijs-kwaliteitverhou- ding eerbiedigen.”
Wie maakt gebruik van de zorgverzekering? “Het gaat om 156 304 erkende zorgbehoevenden. Op basis van onze cijfers van 2005 stellen we vast dat slechts 2 op 10 van de gebruikers van de zorgverzeke- ring jonger zijn dan 65 jaar. We mogen dus gerust stel- len dat de zorgverzekering vooral de oudere leden van
Interesse? De LCM-studiedag over de zorgverzekering vindt plaats op vrijdag 13 oktober 2006 in Beveren onder de titel: Vijf jaar zorgverzekering, de situatie van langdurig zieken en zorgbehoevenden.
Ook dit jaar gaan we hard door met Hard voor uw recht! Vraag uw bestuurslid naar o.m. infomidda- gen. Lees in uw OKRA-magazine alle nuttige info over uw belangen. Surf ook naar www.okra.be

OKRA behartigt uw belangen!
Er zijn geen andere, sociale verzekeringen die zo’n positieve raming kunnen voorleggen.
OKRA | Een frisse duik!
| Tekst en foto’s |
Duikt u mee? In OKRA, trefpunt 55+? Actief in 1 250 lokale
trefpunten, in alle regio’s, op provinciaal niveau en bij OKRA-
Algemeen in Brussel. Met een aanbod dat telt: activiteiten
vol kwaliteit en variëteit, trefzekere belangenbehartiging van
55+… Dit najaar schreeuwen we deze boodschap weer van
de daken tijdens een groots opgevatte promotiecampagne.
En natuurlijk zetten we daar ook het OKRA-
magazine voor in. Op de volgende bladzijden
vertellen ‘verse’ OKRA-leden fris van
de lever wat ze bij OKRA zochten
en vonden.
Anne-Marie De Smedt:
zijn, kent OKRA niet.”
Jan en Marie-Josée
leren.”
leeftijd?”
55-plusser.”
bij OKRA tegen!
26
“KBG leerde ik eigenlijk via de klanten in de apotheek kennen. Via hun verhalen over wat ze allemaal onder- namen. Na mijn druk leven als apothekersassistente en als moeder van twee dochters, kom ik vandaag mijn vrienden van vroeger weer tegen. Bij OKRA. We zijn allemaal wel wat veranderd. Uiterlijk maar ook inner- lijk. Ons karakter is door het leven gevormd. Het doet zo’n deugd om leeftijdgenoten te ontmoeten. Hier in Arendonk heeft de OKRA-winkel heel wat te bieden: petanque, dansen, hobbyclub, kaarten, wandelen, sport en spel, fietsen, zangkoor, ontspanningsclub, biljarten, turnen, zwemmen en rusthuiswerking. We kunnen dus samen reizen en creatief bezig zijn maar ook problemen oplossen inzake gezondheid, eenzaamheid en ouder worden. OKRA en jong denkende 55-plussers kunnen veel doen voor ouderen in het algemeen. Tot nu toe breng ik elke maand het OKRA-magazine rond in mijn buurt. Zo kom ik met mensen in contact. Ook probeer ik vrienden en kennissen over OKRA te vertellen en ze er warm voor te maken. Ik ben blij dat ik lid ben. OKRA is een heel gezellige club, een aanrader voor alle 55-plussers. Misschien word ik wel bestuurslid. Later. Ook het tref- puntbestuur moet mee met de verjonging en vernieu- wing.”
”“ OKRA | Een frisse duik!
Anne-Marie De Smedt Wie zegt dat ouderen saai zijn,
“Pierre en ik horen allebei bij OKRA. We ontdekten deze prachtbloem dankzij een paar goede vrienden. In november 2005 is het allemaal begonnen. Ik was toen het tweehonderdste lid. Onze bedoeling was af en toe een koffietafel, het kerstfeest, een uitstap... Maar al snel voelden we ons thuis in de grote OKRA-familie en doen we vandaag aan zowat alle activiteiten mee. Toen ik over de creanamiddagen hoorde, kon het niet meer stuk. Ik volg al jaren workshops voor o.a. bloem- schikken, beeldjes maken, kaartjes en vooral juwelen ontwerpen en realiseren. Dit werd zo’n beetje mijn specialiteit. Gelukkig zijn nog andere leden door dat ‘virus’ aangestoken en zó ontstond een groepje bezige bijtjes. Ik zou OKRA aanbevelen omdat er diverse activiteiten zijn, maar ook om andere mensen te ont- moeten, in beweging te blijven door te fietsen en te wandelen, iets dat je toch makkelijker in groep doet dan alleen. Redenen genoeg om lid te worden dus maar niet iedereen weet dat. Veel mensen denken mis- schien: ik ben nog te jong om bij ‘gepensioneerden’ te gaan
zitten. Eerlijk gezegd dacht ik er ook zo over, maar ik heb het mij nog geen enkele keer beklaagd. Elke ont- moeting is even plezierig. De leeftijdsverschillen binnen de ledengroep zouden problemen kunnen veroorzaken. Niets is minder waar. Zeventig- en tachtigjarigen hebben mis- schien andere interesses, maar als ze op de dansvloer staan zie je het ver- schil niet meer. Wie zegt dat oudere mensen saai zijn, kent OKRA-Meise niet!”
kent OKRA niet.
28
“Nog maar 58 en lid van OKRA. Ik werkte dan ook bij CM en ging drie jaar geleden met brugpensioen. Omdat ik merkte dat het aanbod ook aangepast werd aan jonge senioren en er niet alleen meer gekaart wordt, sloot ik bij OKRA aan. Vooral wandelen is ons ding. Mijn man is ook lid. Wij verzorgen de sterwandeling in onze regio Ieper. Een wandeling in lusvorm van ongeveer 8 km. Halfweg rusten we en drinken iets. Wie het niet meer ziet zitten, kan er dan ook de brui aan geven. Voor mij heeft OKRA drie belangrijke troeven: lid worden is goedkoop. Je komt in contact met leeftijdgenoten die jouw interesses delen. Een breed gamma aan activitei- ten of voor elk wat wils. De promotie zou nog beter verzorgd kunnen worden: via persoonlijke contacten, via positieve beeldvorming onder andere in de lokale media. We moeten ook voor jonge (en niet alleen jong ogende), actieve en dyna- mische trefpuntbesturen zorgen. Maar vooral: voor een goed jaarprogramma! Zowel voor koppels als voor singles. Die nieuwe naam? Wennen zeg! En een beetje verge- zocht. Maar het zal wel lukken.”
Rosette Six
29
“Wij zijn van na de oorlog en groeiden op in een gewoon gezin. Onze ouders stimuleerden ons onafgebroken om bij te leren en nieuwe dingen te ontdekken. Zij kregen door omstandigheden weinig kansen. Het leven bestaat uit ‘leren’. Van bij de geboorte moet je dit en dat kunnen, naar school gaan, werken en leren met pensioen gaan. KBG ontdekten we via een cursus Pensioen in zicht als voorbereiding van ons brugpensi- oen. Wij horen bij OKRA-regio Oost-Brabant.
Jan en Marie-Josée Creces-Torbeyns
Aansluitend op onze hobby’s kozen we uit het grote OKRA-aanbod voor computercursussen. Dat was echt hard nodig! Hoewel talen leren, tuinieren, tai chi, beel- dende kunst beoefenen, fotograferen en cultuurreizen… natuurlijk ook aantrekkelijk klinken. Met een pc in de vrije tijd bezig zijn, is heel wat anders dan als je dat voor je job doet. Het opent een wereld. We stellen ons voortdurend nieuwe vragen, die we via de cursussen kunnen oplossen. Het is een onafgebroken proces van bijscholen: internet, kranten lezen, gebruik van gsm, voordrachten, bankieren, mailen over de hele wereld… teveel om op te noemen. Als jonggepensioneerden voelen we ons in de groep echt thuis. We genieten van de vriendschap en van de levenswijsheid van de ouderen. Zij genieten van onze jeugdigheid. Op vriendschap staat geen leeftijd en zo vullen we elkaar aan. We motiveren onze jongere ken- nissen om ook lid te worden van OKRA en eindelijk datgene te doen waar ze tijdens hun drukke beroepsleven geen tijd voor had- den.”
Het leven is ”een en al leren.
30
30
“KBG ken ik al jaren. OKRA is nog jong. Ik verklap maar beter meteen mijn leeftijd… 87 jaar. En geloof het of niet: dit voorjaar trok ik naar Spanje. Het viel zo goed mee dat ik meteen bij thuiskomst voor Wenen boekte. De reizen die OKRA-Kempen organiseert zijn pareltjes. Ik ben sinds een paar dagen weer thuis uit Wenen. De indrukken ben ik nog aan het verwerken. Een vijftal tachtigers ging mee. De ene steekt de andere aan. Hoewel wij niet altijd even snel waren als de jongeren, liet de groep ons nooit in de steek. Je voelt je ook als bejaarde echt meetellen bij OKRA. Ik kan je verzeke- ren: dat is niet altijd en overal zo. Voor zover ik weet is het ook dankzij OKRA dat ons pensioen regelmatig wat omhoog gaat en dat de rusthuizen toch nog min of meer betaalbaar blijven. Hoe ouder je wordt, hoe vaker je zit te dubben over de dag dat je je plan niet meer kunt trekken. Van harte wens ik dat ik volgend jaar weer mee op reis kan. Als ik maar gezond mag blijven… Twee keer warm eten hoeft wel niet. Dat zijn we thuis ook niet gewoon. Mijn besluit? Ik raad eenieder aan met OKRA op reis te gaan. Hé, dat rijmt!”
op mijn leeftijd?
Luc Thorrez
“Sinds 2002 ben ik met pensioen. Toen was ik 63. En stond al die jaren in het onderwijs. Geëngageerd in het verenigingsleven en actief in de parochie, leerde ik uiteraard OKRA kennen. Ik werd lid uit sympathie, maar door de vele andere engagementen neem ik niet aan de activiteiten deel. Ik blijf geïnteresseerd in de algemene en lokale agenda van OKRA via OKRA-magazine. Ik vind het ook uitstekend dat het lokale trefpunt ontspannings- en vormingsactiviteiten aanbiedt voor mensen die het graag dicht bij de deur hebben. Een probleem is dat men niet altijd voldoende vrijwilligers vindt om de verschillende deelwerkingen te trekken. Als de last altijd op dezelfde schouders terechtkomt, krijgen mensen een pijnlijke rug en haken af of verliezen de vreugde in hun inzet. Ik wens voor ons trefpunt in Boezinge vooral een ‘open’ aanbod met respect voor de keuze van deelname van elk van de leden. In juni dit jaar nam ik deel aan de OKRA-fietsbedevaart naar Lourdes. Herinneringen daaraan roepen dank- bare gevoelens op. Het meest merkwaardige is wel het groepsgebeuren. Acht dagen ‘samen’ fietsen, eten, rus- ten… maakt dat je ‘dicht’ op elkaar leeft, deelt met elkaar
op een zeer eenvoudige en directe wijze. Dát is pas een bede-
vaartgebeuren. En Lourdes zelf? Wie het geheim van de Lourdeservaring van Bernadette wil ontdek- ken, moet beslist de Bergerie van Bartrès bezoeken. Daar proef je de stilte van de authen-
tieke Godsontmoeting.”
32
Waarden en zin… via beklijvende bezinning en een krans van religieuze feesten, van Kerstmis tot…, het jaar rond.
Geven en ontvangen tijdens contacten en activiteiten met bewoners van woon- en zorgcentra.
Waar u OKRA vindt? De grootste ouderenbeweging van Vlaanderen opereert vanuit achttien bruisende regio’s. Overal in Vlaanderen en Brussel maakt OKRA beweging in ruim 1 250 lokale trefpun- ten. Met 225 000 leden. Ook in uw buurt!
Met OKRA heeft u een punt!
Laat OKRA groeien! Sluit aan via www.okra.be Of telefoneer naar 02 246 44 37.
Van harte welkom!
OKRA? O? Open… Openheid en ontmoeting! K? Kristelijk… Bron van inspiratie en motivatie. R? Respectvol… Voor alle ouderen en andere genera- ties.
A? Actief… Actief in het leven staan. Actie voeren voor rechtmatige ouderenbelangen.
Trefpunt 55+? Dé ontmoetingsplek voor 55+.
Troeven?
Trefzekere belangenbehartiging van, voor en met ouderen
Uw inkomen, uw gezondheid, uw thuis... in deskun- dige en veilige handen.
Fris en gevarieerd aanbod In zeven deelwerkingen ingebed. Leeftijdgenoten
ontmoeten en met hen allerlei ondernemen.
Volop uw talenten ontwikkelen, cultuur proeven en blijven
leren.
Creatief zijn met diverse materialen.
België, Europa, de wereld binnen handbereik. Door leeftijd- genoten begeleid. Doeweken aan zee, fietsbootvakanties, culturele rondreizen, luilekkere verblijfsvakanties…
Van wandelen en fietsen tot badminton en skiën… Door enthousiaste en deskundige leeftijdgenoten begeleid én goed verzekerd.
Nu (nieuw) lid worden: extra voordelig!
OKRA-lidmaatschap (via OKRA-Algemeen): slechts 15 euro (lidgeld voor 2007). Oktober, november en december 2006 krijgt u gratis toe!
OKRA-SPORT-lidmaatschap: slechts 6 euro (lidgeld voor 2007). Oktober, november en december 2006 krijgt u gratis toe!
Een eenmalige korting van 5 % voor het reisaanbod van OKRA-REIZEN en OKRA-BEDEVAARTEN, niet combineerbaar met eventuele andere kortingen. (Het aanbod van OKRA-Algemeen in Brussel.)
Eén gratis infobrochure uit de reeks brochures die in 2007 op de markt komen. Publicaties van de OKRA- Studiedienst of OKRA-CM-Pensioendienst. Belangrijke info voor 55+.
Een eenmalige korting van 5 % voor
de polo’s en veiligheidshesjes van OKRA-SPORT. Set van vijf fiets- kaarten voor 10 euro.
1
2
Meer info over dit alles? 02 246 44 37, chris.vanriet@okra.be www.okra.be | www.okrasport.be Lid worden met extra voordelen kan ook bij de OKRA-regio’s (zie blz. 54).
1
2
3
4
http://www.okra.be
mailto:chris.vanriet@okra.be
34
Vallen,
| Tekst Guy Braet |
Helaas hoor je dit soort verhalen al te vaak. De sta- tistieken liegen er niet om: het grootste deel van alle ernstige ongelukken in huis overkomt 60+’ers. Vrouwen zijn in 60 % van de gevallen het slachtoffer. Als ouderen een ongeval hebben, vaak met dodelijke afloop, is dit in driekwart van de gevallen aan een valpartij te wijten. Bij 80+’ers loopt dit cijfer zelfs op tot 90 %. Vallen is bij ouderen dus een belangrijke doodsoorzaak. Een en ander is te vermijden.
(Onge)vallen zijn meestal een combinatie van drie fac- toren:
De omgeving: onvoldoende verlichting, gladheid…
Het materiaal: gammele ladder, wankel keuken- trapje, loszittend schoeisel…
De mens: ziekte, medicatie, roekeloosheid…
Het risicogehalte van deze factoren verandert door de jaren heen. Leeftijd speelt vaak een belangrijke rol in de oorzaken en gevolgen van een valpartij. Hoewel de hierna opgesomde risico’s herkenbaar en vanzelfsprekend zijn, stellen we vast dat ze toch vaak aan de basis liggen van een ongelukkige val. Risicovol en onbedachtzaam gedrag, onwetendheid, gebrek aan concentratie, slordigheid... kunnen vroeg of laat tot een ongeluk leiden. De bewoners zelf zijn vaak de belang- rijkste oorzaak van een ongeval in huis.
Bewegen Orde en netheid zijn uiteraard zeer belangrijk, maar ook een goede verlichting kan veel problemen voorko- men. Een ander aspect bij het vermijden van een val is zeker de reactiesnelheid. Hier speelt leeftijd, maar ook de gezondheidstoestand van iemand een belangrijke rol. Regelmatige lichaamsbeweging en sporten zorgen
“Ik ben al een tijdje aan het sukkelen met mijn
heup. Twee operaties heb ik al ondergaan,
maar die haalden niets uit. Toen ik op een
gegeven moment ‘s avonds in de garage op
zoek ging naar batterijen, ben ik gevallen. Die
batterijen liggen al jaren in de hoogste kast
van mijn werkhoek. Ik klom zoals gewoonlijk
op de ladder, maar na dertig jaar gaf die de
geest. Gelukkig hoorde mijn vrouw het lawaai,
want wie weet hoe lang ik daar anders
gelegen had met mijn gebroken heup…”
Jos, 76 jaar
1
2
3
Hotel Sandeshoved • Zeedijk 26 • 8620 Nieuwpoort 058/22 23 60 • F 058/23 95 23
E-mail: info@sandeshoved.be • www.sandeshoved.be
voor sterkere spieren en meer botmassa. Bij plots evenwichtsverlies reageren ‘getrainde’ mensen beter en sneller. De menselijke factor wordt dus met de jaren meer door- slaggevend. Ouderen weten soms veel beter risico’s in te schatten dan jonge mensen, maar door het veroude- ringsproces en/of de invloed van medicatie vermindert de reactiesnelheid en de soepelheid van het lichaam.
Tips om vallen te vermijden Keuken en woonkamer
• Vervang versleten vloerbekleding en herstel opkrullend tapijt.
• Gebruik geen gladde boenwas op de vloer. • Voorzie tapijtjes op geboende vloeren van degelijk anti-
slipmateriaal. • Gebruik geen antislipmateriaal bij tapijt boven op een
vasttapijt. • Neem gemorste vloeistoffen meteen op. • Gebruik een degelijk keukentrapje om iets uit een hoge
kast te halen. • Stockeer vaak gebruikte voorwerpen zo dat u geen
trapje nodig heeft. • Laat geen voorwerpen op de vloer rondslingeren. • Plaats elektrische toestellen en de telefoon zo dicht
mogelijk bij de muur en maak de snoeren vast. Geen losse draden in doorgangen, onder een tapijt of los over de vloer.
• Plaats meubels zo dat u nog doorkunt. • Let op voor tafeltjes met een glazen blad of scherpe
hoeken. Bij een val verergeren ze de gevolgen. • Stevig en stabiel meubilair kan steun geven. • Meubilair op wieltjes kan makkelijk zijn, maar de wiel-
tjes moeten vergrendeld kunnen worden.
Badkamer • Zorg voor een vaste en degelijke antislipvloer in douche
of badkuip. • Plaats één of meer stevige handgrepen. • Leg zeep en lotions op een makkelijk bereikbare plaats. • Neem gemorste crèmes en lotions onmiddellijk op. • Zorg voor een degelijke antislipbadmat.
Slaapkamer • Zorg voor een lichtschakelaar waar u vanaf het bed aan-
kunt. • Laat elektrische snoeren van nachtlampje en/of wekker-
radio niet rond het bed slingeren, maar maak ze vast. • Leg op de vloer degelijk antislipmateriaal. • Gebruik geen antislipmateriaal bij tapijt boven op vast-
tapijt. • Laat kleren en schoenen niet rondslingeren. • Neem rustig de tijd om op te staan, dit om draaierigheid
te voorkomen.
WONEN | Vallen, een vermijdbare doodsoorzaak
Bergplaats, garage en tuin • Berg gereedschap ordelijk op in rekken of kasten. • Besteed aandacht aan stabiliteit, vooral bij hoger gesta-
pelde voorwerpen. • Ruim olie- en vetvlekken op de vloer onmiddellijk op met
zand of zaagsel. • Zorg voor voldoende bewegingsruimte. • Rol tuinslang en elektrische snoeren na gebruik meteen
weer op. • Leg tuingereedschap niet op de grond, maar zet het
recht. • Let erop dat de tanden van de hark naar de muur gericht
zijn. • Vul putten, groot of klein, op of duid ze aan. • Houd terrassen, portalen en paden steeds vrij van hin-
dernissen. • Verwijder natte bladeren, sneeuw of ijs uit doorgangen. • Let extra op bij het openen van sterf-, regen- of beer-
putten. Signaleer duidelijk en baken degelijk af als ze openliggen.
• Gebruik geen opstapjes op balkons. Vallen vanaf een grote hoogte is een reëel gevaar.
doodsoorzaak
N I E U W P O O R T S E S E N I O R E N W E E K
VAN MAANDAG 20/11 TOT MAANDAG 27/11/06 OF ZONDAG 19/11 TOT ZONDAG 26/11/06
Een echte aanrader met vele activiteiten! Begeleide natuurwandeling, bingo, petanque, hobby, film, uitstappen
met toeristisch treintje, bezoek aan Oostende, cake-namiddag...
F o r m u l e • aankomst: vanaf 16 uur • vertrek: om 10 uur • logement op een kamer of studio/app • in halfpension: ontbijt & middag- of avondmaal (saladbar en dessert-
buffet inb.) • welkomstdrink, mosselfestijn en gastronomische brunch
P r i j s • a 235 p.p. met 2 pers. op een kamer • a 285 p.p. met 2 pers. op een studio • a 250 p.p. alleen op een kleine single • a 305 p.p. alleen op een grote single Prijs per bijkomende volw. op studio: a 158
INFORMEER NAAR ONZE ANDERE INTERESSANTE ARRANGEMENTEN !!
voor onze geliefde doden. De potchrysant is in
Vlaanderen de plant die dit respect overbrengt.
Maar u kunt er ook voor zorgen dat een graf er het
hele jaar stijlvol bijligt.
Mooi zijn graven die bestaan uit bodembedekkende struiken en planten. U kunt buxusstruikjes van verschillende tinten plat tegen de aarde snoeien. Ook laaggehouden Lonicera nitida en Gaultheria buxifolia lenen zich prima voor dit doel. Wie meer kleur wil, kan een slinger van simpele begoniaatjes creëren. Die is van de voorzomer tot diep in het najaar mooi. De bloedrode kleur van de bloempjes tempert u met het fijne varenachtige loof van Selaginella. Dit kruipplantje was in de victoriaanse tijd uiterst populair als bodembedekkertje voor de typische carpet- bedding die toen hoogtij vierde. Andere planten die een graf kunnen toedekken, zijn kruipende coniferen. Kies vooral die met de fijnste structuur, want dan heersen subtiliteit en fijngevoeligheid zij aan zij. Zoals partners bij elkaar rusten, even intiem als in de nachten van hun aardse bestaan. Ook gevlektbladige en laaggetrimde cultivars van maagdenpalm, gevlekte siernetel en andere kruidige bodembe- dekkers die heel kort bij de grond blijven, kunnen deel uitma- ken van het graftapijt. Kruipende vormen van de kleinbladige hulst Ilex crenata brengen een aparte donkergroene tint in de lappendeken.
Groene vormen en volumes
GROEN | Laatste en kleinste
37
Laatste en kleinste Piramiden van Buxus sempervirens en Taxus baccata, zuilen van Ierse taxus, stamboompjes en grote, dure, in bonsai gesnoeide exemplaren van Ilex crenata of Lonicera nitida die geregeld geknipt moeten worden, zijn haast ideale bouwstenen voor postume tuinen. Ze symboliseren de over- winning op de dood in een seizoen waarin de meeste bomen en struiken hun bladeren verliezen en kruidige vaste planten slechts ondergronds blijven leven. Mysteriegodsdiensten als het christendom die een leven na de dood belijden, maakten altijd gebruik van deze symboliek. In West-Europa vervult de taxus de rol van wachter van het dodenrijk. Het lijkt wel alsof de seizoenen geen vat hebben op deze groenblijver, die dan ook tot de voor de hand liggende grafbeplanting behoort.
Voorgeschreven rustplaats Nogal wat gemeentebesturen stelden onder invloed van een strakke tuinarchitectuur strenge reglementen op wat de aanplantingen op begraafplaatsen betreft. Daar valt wat voor te zeggen. Maar als er weinig of geen ruimte gelaten wordt voor eigen initiatief, voor het op een persoonlijke wijze teder koesteren van zijn of haar geliefde, schieten al te strenge reglementen hun doel voorbij. Vooral omdat ook binnen een uitgelijnd kader prachtige graftuintjes kunnen groeien.
GROEN | Laatste en kleinste
Duitse grafcultuur Duitsers besteden veel aandacht aan hun laatste rustplaats. Ze maken er meestal een heus tuintje van. Tuinaannemers en zelfs tuinarchitecten zijn er gespecialiseerd in die ultieme tuin van eeuwige rust. Graven zijn er een zachte deken, een groene al dan niet met bloemen geborduurde sprei die de geliefde dode toedekt. De persoonlijke toets is altijd aanwezig. Filosofische of poëtische zin- nen staan er in de gedenkstenen of houten zuilen gebeiteld, af en toe zelfs met een schalkse knip- oog naar de wereld van de levenden. Wanneer de nabestaanden het onkruid wieden, gaan de han- den met tedere strelingen over de sprei van het laatste rustbed. Ongetwijfeld wellen zachtmoedige herinneringen in hen op. Er is geen terugkeer, maar deze eenvoudige han- delingen helpen ook bij onze oosterburen verdriet verteren tot weemoed.
Ivo Pauwels
38
Garnalengumbo Voor 2 personen: 1 blikje okra’s | 1 klein blik gepelde tomaten | 1 eetlepel kruiden | 1 teentje look | 1 blaadje laurier | 2 eetlepels olie | 1 afgestreken eetlepel bloem | 2 uien | 1 groene paprika | ½ l kippenbouillon | 250 gr gepelde garnalen | 100 gr lange korrelrijst | 2 stengels bleekselder | 2 pijpajuintjes | worcestersaus.
Klop de olie en bloem in een pannetje en laat de roux onder voortdurend roeren zachtjes sudderen. Pel de uien en hak ze grof. Snijd de paprika en de bleekselder in stukjes. Verhit wat boter en bak de groenten gedurende 5 min. Voeg de tomaten en de okra’s bij de ui en laat 15 min. zachtjes sudderen. Voeg peper en andere kruiden, laurier, worces- tersaus en bouillon toe. Meng er de roux al roerend onder en laat nog 15 min. koken. Voeg de garnalen toe en laat 2 min. gaar worden. Serveer de garnalengumbo op een bord drooggekookte rijst en bestrooi met gehakte pijpajuintjes. Per persoon: 624 kcal | 206 mg cholesterol | 27 gr vet
Jambalaya Bouillon: 1 ui | 1 stengel selder | 1 glas droge witte wijn | ½ l water Voor 2 personen: plantaardige olie | 100 gr andouille (of andere pit- tige rookworst) | 100 gr tasso (gerookte ham) | 1 ui | 1 tak selder | 1 groene paprika, 1 rode paprika | 1 blik gepelde tomaten | 2 koffie- lepels kruiden | 1 blaadje laurier | 150 gr rijst | 2 pijpajuintjes | 1 kipfilet | 150 gr grote ongepelde garnalen.
Maak de groenten schoon en snijd ze in stukjes. Pel de gar- nalen. Laat de pellen, samen met de ui, selder en witte wijn, 20 min. in water koken. Zeef deze bouillon. Snijd de worst, ham en kipfilet in stukjes. Verhit wat olie in de pan en bak het vlees heel kort. Neem het vlees uit de pan en houd het warm. Fruit de ui, selder en paprika’s in dezelfde pan. Voeg de tomaten, kruiden en het laurierblad toe en laat 15 min. sudderen. Voeg de rijst, bouillon, worst en ham toe en laat sudderen tot de rijst gaar is. Voeg de garnalen en de fijnge- sneden pijpajuintjes toe en serveer in diepe borden. Per persoon: 1 147 kcal | 193 mg cholesterol | 65 gr vet
Creoolse bonen Voor 2 personen: 100 gr gedroogde bonen | ½ l water | 1 ui | 1 varkenspoot | 1 stengel bleekselder | 1 teentje look | 1 blaadje laurier | 1 koffielepel kruiden | ½ koffielepel gedroogde oregano | 1 groene paprika.
Zet de bonen onder water en laat ze een nacht weken. Breng in een pan water ui, selder, look, laurierblad, kruiden en oregano aan de kook. Voeg er de varkenspoot bij en laat 40 min. koken. Voeg daar de uitgelekte bonen bij en laat weer 40 min. koken. Neem het vlees uit de pan en laat het afkoelen. Verwijder het vlees van het been en snijd het klein. Snijd de paprika fijn en voeg samen met het vlees opnieuw in de pan. Laat nu weer koken tot de bonen gaar zijn. Kan geserveerd worden als voor- of bijgerecht. Per persoon: 226 kcal | 35 mg cholesterol | 6 gr vet
MENU | Cajun koken
In de 17de eeuw emigreerden de Cajuns,
Franse kolonisten, naar de streek rond New
Orleans in het Amerikaanse Louisiana. Ze
hoopten op een nieuw leven als visser of boer.
Lokale producten en recepten pasten ze in
hun Franse keuken in. Het resultaat is een
spectaculaire culinaire smeltkroes van
en Duitse ‘ingrediënten’. De streek van de
cajun heeft nog andere troeven: muziek en het
sappige Cajun French of le français cadien.
Cajun koken
Uiensoep in de wok Recept uit Wokrecepten (Standaard Uitgeverij)
4 uien | tijm en laurier | 1,5 l water | 2 eetlepels Piet Huysentruyt bouillon | 4 eetlepels sojasaus | Piet Huysentruyt Cajun-kruiden (naar smaak) | gemalen kaas | arachideolie.
Pel de uien en snijd ze in ringen. Wok de uien stevig aan in de arachideolie tot ze goed bruin zijn. Voeg er tijm en laurier aan toe en bevochtig met het water. Voeg de bouillon, de sojasaus en de cajunkruiden toe. Pas op met de cajunkruiden, want die zijn heel straf. Laat opkoken en serveer met gemalen kaas.
Zoete broodjes uit Louisiana Voor ± 15 broodjes: 700 gr zelfrijzende bloem | 1 koffielepel bakpoe- der | 1 eetlepel lichtbruine suiker | 150 gr boter | 350 ml karnemelk | scheutje room of melk.
Meng bloem, bakpoeder en suiker in een schaal. Voeg de boter toe en meng opnieuw. Voeg al roerend de karnemelk toe tot u een soepel deeg krijgt. Bestuif het werkblad met bloem en rol het deeg uit tot een dikte van ± 3 cm. Steek met bakvormpjes van ± 5 cm rondjes uit en schik op een beboterd bakblik. Bestrijk de bovenkanten met melk of room en bak 12 min. in een voorverwarmde oven bij 220° C tot de broodjes goudbruin zijn. Dien de broodjes warm op. Ze kunnen ook opgevuld worden met jam of slagroom. Per broodje: 199 kcal | 6 mg cholesterol | 3 gr vet
Aubergine gevuld met zeevruchten Voor 2 personen: 2 aubergines | 1 koffielepel zout | bloem | 1 ei | paneermeel Vulling: 1 groene paprika | 1 stengel bleekselder | 1 ui | boter | cayen- nepeper | paprikapoeder | 100 gr garnalen | 100 gr sint-jacobsvruchten | 50 gr krab | 2 pijpajuintjes | 2 eetlepels roux | 1 koffielepel tomaten- puree | 1 dl room.
Schil de aubergines, snijd ze door en lepel er het vrucht- vlees uit. Doe ze in een schaal, bestrooi met zout en laat 20 min. rusten. Spoel daarna af, laat uitlekken en snijd fijn. Maak de overige groenten schoon en snijd ze fijn. Verhit wat
boter in een pan en fruit de selder, ui, paprika en het auber- ginevlees. Kruid met cayennepeper en paprikapoeder. Voeg al roerend garnalen, sint-jacobsvruchten, krab en tomaten- puree toe en laat 10 min. sudderen. Wentel de aubergine- helften door bloem, daarna door geklopt eiwit en als laatste in paneermeel. Bak ze in hete frituurolie goudgeel en laat uitlekken. Vul de aubergines met de bereide zeevruchten op en serveer warm. Per persoon: 566 kcal | 226 mg cholesterol | 26 gr vet
Cajun koken
Pompoensoep Tomatensoep Saladesoep Karnemelkpap Juliennesoep Kervelsoep Aspergesoep
Witloof in ham met kaassaus Puree
Garnalengumbo Rosbief Erwtjes op Franse wijze Gekookte aardappelen
Varkenskotelet Creoolse bonen Gekookte aardappelen
Visstoofpotje Gestoofde prei Puree
Savooi Kippenworst Gekookte aardappelen
Fruityoghurt Zoete broodjes uit Louisiana
Karamelcrème Meloen Rijstpap Appel Café glacé
Wokrecepten Piet Huysentruyt Fotografie: Jean Davister Foodstyling: Viviane Debbaut ISBN 9002219830 Uitgever: Standaard Uitgeverij Prijs: 22,95 euro
De ingrediënten Groenten: een mengsel van gesnipperde ui, bleeksel- der en groene paprika. Kruiden: 1 eetlepel knoflookpoeder, 1 eetlepel uien- poeder, 2 koffielepels witte peper, 2 koffielepels grof gemalen zwarte peper, 2 koffielepels gedroogde ore- gano, 2 koffielepels gedroogde tijm, 1½ koffielepel cayennepeper. Roux: bloem-oliesaus die aan de gerechten een noot- achtig aroma geeft, een van de belangrijkste ingre- diënten in de cajunkeuken. Tabasco: zeer scherp kruid, gemaakt van tabasco- chilipepers. Tasso: sterk gekruide rookham. Andouille: pikante, gerookte worst. Okra of gombo: vingervormige groene doosvrucht met harde, vezelige schil. Zowel rauw als gekookt geeft ze een pittige smaak aan veel exotische gerechten. Wordt ook gebruikt als bindmiddel.
Win dit kookboek op blz. 50!
40
Sportimonium in Hofstade is een uniek museum.
Waar komt de turnles vandaan? Welke middel-
eeuwse sport ligt aan de basis van tennis? Wat
hebben gladiatorengevechten en voetbalmat-
komt u er beslist te weten.
Hofstade-Plage herinnert aan de tijd toen niet iedereen naar zee kon. De zee was voor de elite, net als sporten. Dat wordt duidelijk tijdens een bezoek aan het oude strandgebouw, nu omgetoverd tot Sportimonium, een museum over sport. Erik De Vroede (conservator): “Hofstade speelde een belangrijke rol in de verbreding van de sport van de elite naar het gewone volk. Vanaf 1933 konden bezoekers hier wandelen, zwemmen, rolschaatsen en in het velodroom zelfs wielerwedstrijden volgen. Kort vóór de Tweede Wereldoorlog werd een olympisch openluchtzwembad geopend, net als het Strandgebouw, dat bedoeld was als omkleedruimte. Sinds 2004 is Sportimonium open voor het publiek. Het museum biedt een collectie rond de geschiedenis van de sport.” “We linken heden aan verleden. Ons vertrekpunt is de belevingswereld van de bezoeker. Internationaal erkende wedstrijdsporten, recreatiesport en traditionele volkssporten gaan hier hand in hand. We staan ook stil bij de evolutie van de sport. Een verschijnsel dat vele ladingen dekt en op verschillende manieren wordt beleefd.”
TENTOONSTELLING | Krulbollen en struifwerpen
Krulbollen Het museum schotelt u eerst een tijdlijn voor, waar u de belangrijkste gebeurtenissen, van oudheid tot nu, op terug- vindt. De tentoonstellingsruimte is ingedeeld in acht the- ma’s rond geschiedenis, trainingsmethodes en volkssporten. Elk verhaal wordt uitgediept, zodat u met een pak nieuwe kennis naar huis gaat. Sportimonium biedt verder verschil- lende bezoekpakketten aan met sporten, wandelen, fietsen. Op wandelafstand heet een grote cafetaria u welkom.
Zelf aan de slag Sinds kort kan de bezoeker in de volkssporttuin naar harte- lust beugelen, krulbollen, struifwerpen, kegelen, gaaibollen, handboogschieten op de liggende wip, struifvogelen, trabol- len en nog veel meer. Erik De Vroede: “Hier komen regelmatig grootouders en kleinkinderen spelen. Het leren kennen van deze eeuwen- oude spel- en sportcultuur is niet alleen leuk, maar verrijkt ook de hedendaagse sportbeoefening.” Verder vindt u in Sportimonium een Sportlabo waar u kennismaakt met diverse aspecten van sport. U kunt er ook turnen zoals men dat begin vorige eeuw deed. Ook de Olympische Passage is interessant. U maakt er kennis met ontstaan, betekenis en geschiedenis van de Olympische Spelen. Het museum zoomt in op de Spelen van Antwerpen in 1920 en op de prestaties van de Belgische deelnemers. Daartegenover vindt u Kijkdepot en het Cabinet Boin, waar u alles te weten komt over Victor Boin (1886-1974), sportjournalist en veelzijdig atleet die in verschillende dis- ciplines uitkwam op de Olympische Spelen van 1908 tot 1924. In het bezoekerscentrum tot slot vinden geïnteres- seerden alles over het Vlaamse sporterfgoed en over spor- tief toerisme in Vlaanderen.
Praktisch Sportimonium, Bloso-domein Hofstade, ingang E. Trianondreef, 1981 Hofstade
Open: weekdagen van 10.00 tot 17.00 uur, zon- en feestdagen van 11.00 tot 17.00 uur, zaterdag gesloten Info: 015 61 82 22,
sportimonium@sportimonium.be, www.sportimonium.be
Gewicht heffen toen…
Heverlee ligt het Centrum voor Religieuze Kunst en
Cultuur (CRKC). Met SMAK Gent zette CRKC in 2000
de spraakmakende tentoonstelling Epifanie op
poten. Nog tot 19 november 2006 kunt u de opvol-
ger bekijken: Mens, verhaal van een wonde.
Jan Klinckaert (CRKC): “De expo kwam er op initiatief van de Vlaamse bisschoppen. Centraal staat het menselijke gebroken zijn. Niet alleen zichtbaar of onzichtbaar lijden zoals ziekte, armoede, verslaving of uitsluiting komt aan bod, maar ook emoties, kleine en grote vreugdes, verdriet, verlies. Bovendien wil de tentoonstelling vooral de hoop, levensvreugde en waardigheid van de mens aan de rand benadrukken. De ondertitel verhaal van een wonde is spre- kend. De wonde is een teken, een kwetsuur, maar tegelijker- tijd het begin van genezing.” Veel kunstenaars maakten hun werk speciaal voor deze tentoonstelling. Sommigen tonen beklijvende individuele portretten. Anderen proberen eerder een collectief gevoel te suggereren. Idalie Van Damme (coördinatrice tentoonstelling): “Het kloppende hart van de expo is de Sint-Pieterskerk waar onze vijf mogelijke routes vertrekken. Op een vijftiental plaatsen in Leuven maakt de bezoeker kennis met werk van internationale en Belgische topkunstenaars. De keuze van de plaatsen hangt nauw samen met de thematiek. Meestal houden ze verband met de zorg voor anderen. Het zijn pleis-
TENTOONSTELLING | De gewonde mens in al zijn facettenTENTOONSTELLING | Krulbollen en struifwerpen
Krulbollen De gewonde mens in al zijn facetten
terplaatsen. Elke plek heeft op een of andere manier een band met de kwetsbare mens.” “Bovendien is een stad voortdurend in beweging. Ze wil de mens vasthouden, in vaste structuren of patronen gieten. Mens, verhaal van een wonde wil die laten zien en ze mis- schien wel een beetje loswrikken. Daarom houden we het niet alleen bij vaste kunstwerken. We plannen ook verschei- dene performances, al dan niet aangekondigd. Dit