Ecologie

VWO 5

Invloeden

• Biotische factoren – Invloeden afkomstig uit de levende natuur

• Predatoren• Voedselrelaties• Ziektes

• Abiotische factoren– Invloeden afkomstig uit de levenloze natuur

• Licht• Temperatuur• Water• Lucht• Bodemgesteldheid

Ecologie• Individu

• Populatie– Groep individuen van dezelfde soort in een bepaald gebied die met

elkaar voortplanten

• Levensgemeenschap– In een bepaald gebied leven populaties van verschillende soorten

samen

• Ecosysteem– Bepaald gebied met organismen die een onderlinge wisselwerking

hebben en ook met hun omgeving

• Biosfeer– Alle ecosystemen samen

VoedselketenProducent

Consument1e orde

Consument2e orde

Consument3e orde

Autotroof = kunnen zelf hun organische stoffen maken (fotosynthese)Heterotroof = andere organismen nodig om aan organische stoffen te komen

Autotroof Heterotroof Heterotroof Heterotroof

VoedselnetProducent

Consument1e orde

Consument2e orde

Consument3e orde

Kringloop van Stoffen

PRODUCENTEN REDUCENTEN

CONSUMENTEN 2E ORDE

CONSUMENTEN 1E ORDE

CONSUMENTEN 3E ORDE

AFVALETERS

ANORGANISCHE STOFFEN

Piramide van aantallen

Piramide van biomassa

Energie• Bruto primaire productie: Deel van energie dat

wordt vastgelegd door planten in organische stof.

• Netto primaire productie: Een gedeelte wordt verbrand door de planten om te kunnen leven. Wat overblijft wordt gebruikt om te groeien.

• De netto primaire productie van een ecosysteem is de som van de netto primaire productie van alle planten in dat ecosysteem. Dit is voor elk ecosysteem anders.

Energieverlies door:-Dissimilatie-Uitwerpselen-Afgestorven weefsel

Energie verlies• Bij de overgang tussen trofische niveaus treedt verlies

van energie op:– Producenten gebruiken ongeveer 40% van de

chemische energie zelf: deel verloren als warmte– Niet alle delen van de producenten zijn eetbaar– Een deel van de opgenomen energie van de

consumenten gaat verloren als warmte bij spijsvertering

– Slechts een deel van de door consumenten opgenomen energie wordt gebruikt om weefsels op te bouwen (zoogdieren 2-4% en koudbloedigen ca.10%). De rest van de energie wordt gebruikt voor andere levensverschijnselen

Vuistregel

• In voedselketen voor volgende trofische niveau 10% van vastgelegde hoeveelheid energie is beschikbaar

• Hierdoor kan een voedselketen maar uit maximaal 4-5 schakels bestaan