Duurzame overheidsopdrachten 2011:integratie van economische, sociale en milieu aspecten in het aankoopproces

2 -

Overzicht

Definitie

Behoefte analyseInterne organisatieJuridisch kader

Economische aspectenSociale aspectenMilieu aspecten

HarmonisatieMonitoring

3 -

Definitie duurzame overheidopdrachten

Duurzame overheidsopdrachten hebben betrekking op een proces waarbij publieke

autoriteiten op zoek zijn naar de aankoop van goederen, diensten en werken met een

verminderde negatieve milieu en sociale impact doorheen hun levenscyclus in vergelijking met

goederen, diensten en werken die dezelfde primaire functie vervullen als anders aangekochte

goederen, diensten of werken. Hierbij wordt rekening gehouden met de drie pijlers voor

duurzame ontwikkeling.

4 -

Definitie

Aankoopproces

Milie

u

Soc.

Econ.

5 -

Definitie

Behoefte-analyseInterne organisatieMarktverkenningPre-commerciëel aanbesteden

Aankoopproces

Milieu

Econ.

Soc.

6 -

Definitie

Keuze procedureBestekGunning

Aankoopproces

Milieu

Econ.

Soc.

7 -

Definitie

UitvoeringAdministratieve sancties

Aankoopproces

Milieu

Econ.

Soc.

8 -

Behoefte-analyse

Kopen of niet kopen ?

Dienstverlening - productaankoop

• vervanging lampen contra audit efficiënte verlichting

• printing services contra aankoop printers

• vervoerdiensten contra aankoop wagens

Aankoopproces

9 -

Interne organisatie

Interne aanpak

Milieumanagement

Netwerking tussen organisaties

Instructies

Aankoopproces

10 -

Interne organisatie: Interne aanpak

11 -

Interne organisatie: Milieumanagement

- EMAS / ISO 14.001 procedure /ecodynamische onderneming …

12 -

Interne organisatie: Netwerking

- Netwerk van Federale aankopers- Experten aankoopnetwerken (vb Brusselse gemeenten)

13 -

Interne organisatie: instructies

Omzendbrieven (producten en diensten):• Verschillende producten en diensten [federaal]• Duurzaam hout [federaal]• Wagens [federaal]• Invasieve soorten [Waals Gewest]• Papier [Waals Gewest]• Smeermiddelen hydrolische installaties [Waals Gewest]• Anysurfer standaard websites [Vlaams Gewest]

• KB wagens [nationaal]

Omzendbrieven (strategisch)• Integratie sociale en milieucriteria [federaal]

[Brussel Hoofsd. Gewest]

14 -

Juridisch kader klassieke sectoren

Juridisch kader klassieke sectoren

Websites

Evoluties wetgeving

Juridische mogelijkheden

Aankoopproces

15 -

Juridisch kader klassieke sectoren

Wet overheidsopdrachten: Wet 24 december 1993

Gunningsregels: KB 8 januari 1996

Algemene uitvoeringsregels: KB 26 september 1996

Nieuw (nog niet van kracht, uitz. concurrentiedialoog KB 12/09/2011):

Wet overheidsopdrachten: Wet 15 juni 2006

Plaatsing: KB 15 juli 2011

Algemene uitvoeringsregels: /

Aankoopproces

16 -

Juridisch kader: alle info

Laatste stand van zaken: www.16procurement.be

Publicatie/raadplegen van bestekken: www.publicprocurement.be

17 -

Juridische kader: alle info

18 -

Juridisch kader: mogelijkheden

Marktverkenning (KB 15 juli 2011 art. 5)

Voorbehouden van opdrachtenOnderwerpSelectie / toegangsrechtTechnische specificatiesVariantenGunningscriteria

Uitvoering

19 -

Juridische kader: coming soon

EU- groenboek: Modernising public procurement policy (COM (2011) 15 final:

• Hoe aankopen?> Procedures

• Wat aankopen?

> Innovatieve producten / diensten> Sociaal verantwoorde producten / diensten> Milieuverantwoorde producten / diensten

20 -

Duurzaamheid in het aankoopproces

Aankoopproces

Econ. MilieuSoc.

MVO

21 -

Duurzaamheid in het aankoopproces

Aankoopproces

Econ. Soc.

Milieu

22 -

Economische aspecten

Marktverkenning

Toegang voor specifieke bedijven

Levenscycluskost

23 -

Econ. aspecten: marktverkenning

Marktverkenning (KB 15 juli 2011 art. 5)

“De aanbestedende overheid mag vóór het aanvatten van een gunningsprocedure de markt verkennen met het oog op het opstellen van de opdrachtdocumenten en -specificaties, op voorwaarde dat die marktverkenning niet tot een verhindering of een vertekening van de mededinging leidt.”

24 -

Econ. aspecten: marktverkenning

Actieve marktverkenning:

• Afleggen van bedrijfsbezoek• Experten op werkgroepvergadering• Consultatie internet, brochures,…

Passieve marktverkenning

• Oproep tot informatieverstrekking> E-notification (www.publicprocurement.be) F58 (Request for information)> Vaktijdschriften

25 -

Econ. aspecten: toegang bedrijven

Markttoegang voor de KMO

• Opdelen in percelen• Procedures lage budgetramingen (bestelbon, OPZB)• (nieuw regelgeving) administratieve vereenvoudiging:

verklaring op eer

Toegang gunningsprocedure

• Sociale werkplaatsen• Programma’s voor beschermde arbeid• Sociale inschakelingsondernemingen• http://www.socialeeconomie.be/

26 -

Econ. aspecten: Levenscycluskost

Levenscyclus kost (Life Cycle Cost)-analyse is een methodiek om de totale kost (aanschaffingskost, werkings-kosten en eventuele kosten m.b.t. afval) gedurende de levenscyclus van een product of dienst te bepalen. Dergelijke LCC-analyses wegen niet alleen economische belangen af, maar brengen ook milieu- en eventueel sociale aspecten mee in rekening.

27 -

Econ. aspecten: Levenscycluskost

Life Cycle Cost =Aankoopkost + werkingskost + buiten_dienstkost

28 -

Econ. aspecten: Levencycluskost

Voorbeeld: KB 20 december 2010

Gunning: Kostprijs wagen + Kost energieverbruik [art. 6 §1] + Kost CO2 uitstoot [art. 6 §2] + Kost verontreinigende stoffen [art. 6 §3]_________________________= Totale kost

29 -

Econ. aspecten: Levencycluskost

Voorbeeld: Opel Insignia 4 deurs Edition 2.0 CDTi Manueel 6 FAP - 110pk (81kW) - Diesel

Gunning: Kostprijs wagen XXX EUR + Kost energieverbruik (art. 6 §1) 7.731 EUR + Kost CO2 uitstoot (art. 6 §2) 931 EUR + Kost verontreinigende stoffen (art. 6 §3) 128 EUR________________________________________________

= Totale kost XXX + 8.790 EUR

30 -

Econ. aspecten: Levencycluskost

31 -

Econ. aspecten: alle info

www.gidsvoorduurzameaankopen.be

32 -

Duurzaamheid in het aankoopproces

Aankoopproces

Econ.

Soc.

Milieu

33 -

Sociaal kopen

Primaire contra secundaire doelstelling

Leveringen – diensten – werken

Bron: Vlaamse leidraad voor de integratie van sociale criteria in

overheidsopdrachten

34 -

Sociaal kopen: 1) sociale rechtvaardigheid

Waardig werk (IAO-normen)

> Vb. lage prijzen schoonmaak [prijzencontrole gunningscriteria] ref. Nederland: Code de schoonmaak- en glazenwassersbranche zie: (

www.cleantotaal.nl)

> Vb. ref. ILO-Conventies [contractbepalingen]

ref. Frankrijk: Guide de l’achat public durable: achat de vêtements

Mensenrechten> [contractbepalingen]

35 -

Sociaal kopen: 1) sociale rechtvaardigheid

Ethische of duurzame handelskwesties > Vb. Voeding en catering [techn.specs. / uitvoering]

Sociaal en arbeidsrecht> naleving sociale wetgeving

[uitsluitingcriteria]

36 -

Sociaal kopen: 1) sociale rechtvaardigheid

Ketencontrole en uitvoering opdrachten: • Sociale labels• Specifieke uitvoeringsprocedures:

www.pianoo.nl www.guidedesachatsdurables.be

37 -

Sociaal kopen: 2) Gelijke kansen en behandeling

• Non-discriminatie en diversiteit> Vertaling veiligheidsvoorschriften [tech. specs.] > Selectie vertaalbureau [kwal.sel.]

• Toegankelijkheid> Ref.lijst gebouwenaanpassingen rolstoelgebruikers [kwal. sel.]> aangepast drukwerk voor 60 plussers [tech.specs]

• IT-toegankelijkheid> vereisten volgens anysurfer-label [tech. specs.]

• Soc. werkplaatsen/inschakeling, beschermde arbeid > ref. art. 18 bis (wet 1993) / art. 22 (wet 2006)

38 -

Sociaal kopen: 2) Gelijke kansen en behandeling

Bedrijven en sectoren:• www.socialeeconomie.be• www.saw-b.be

39 -

Sociaal kopen: 3) Participatie, diversiteit en werkgelegenheid

• Non-stereotiepe communicatie> Vb. drukwerk vrouwelijke piloten [kwaliteit in gunning]

[technische specs.]

• Werkgelegenheid voor kansengroepen> Vb. ‘on the job’ opleiding laaggeschoolde / langdurige werklozen

[contractbepaling]

40 -

Sociale kopen: alle info

EU: Sociaal kopen (okt. 2010)

Vlaanderen: Leidraad voor de integratie van sociale criteria in overheidsopdrachten (nov. 2011)

Verschillende buitenlandse gidsen

41 -

Duurzaamheid in het aankoopproces

Aankoopproces

Econ. Soc.

Milieu

42 -

Milieuaspecten: criteria-ontwikkeling

43 -

Milieu: niveau 1: label-update

www.labelinfo.be

44 -

Milieu: niveau 1: label-update

Basis: criteria uit type-1 labelsJaarlijkse label-update:

45 -

Milieu: niveau 2: vooronderzoek

Onderzoek criteria documenten van de labels

46 -

Milieu: niveau 3: stakeholderoverleg

Econ.

Milieu

Soc.

47 -

Milieu: niveau 3: stakeholderoverleg

Afgewerkte documenten EU: 18 producten en diensten

Afgewerkte documenten BE (federaal): papierproducten, voeding en catering, drukwerk, toners, kleding en textiel, matrassen, meubelen

Afgewerkte documenten BE (regio’s): schoonmaakmiddelen (LNE), verschillende producten OVAM (Producttest), Milieukoopwijzer

2011: verder zetten stakeholderoverleg

48 -

Harmonisatie

Tracking EU, federale en gewestelijke initiatieven

EU toolkit als basis

49 -

Monitoring

EU onderzoek: 50% duurzame overheidsopdrachten

50 -

Meer info

POD Duurzame Ontwikkeling / Duurzame Productie en consumptie

Hamida Idrissi (FR): 02/524.88.60hamida.idrissi@sppdd.be

ww.guidedesachatsdurables.be

Jo Versteven (NL): 02/524.88.59jo.versteven@poddo.be

www.gidsvoorduurzameaankopen.be