Kantorenmarkt

0

25

20

15

10

5

NederlandAmsterdam

RotterdamDen Haag

UtrechtHaarlemmermeer

EindhovenArnhem

Leegstandin % van voorraad ( ≥ 500 m2 v.v.o.)

Leegstand 2013 Leegstand 2014 Nederlands gem. 2014

0

9.000

7.0008.000

6.0005.0004.0003.0002.0001.000

Opname en aanbodx 1.000 m2 ( ≥ 500 m2 v.v.o.)

2008 2009 2010 2011 2012 20132007 2014

Opname Aanbod Gemiddelde opname 2007 - 2014

19%

4%5%

24%

8%9%

33%

35%

31%32%

Nederland

Zakelijke dienstverlening Overheid en overige non-profitIndustrie, handel en transport Banken en verzekeraarsICT

Opname naar sectorbuitenring 2013 - 2014, binnenring 2004 - 2014 ( ≥ 500 m2 v.v.o.)

Kantoorbanen2.271.000 2013 t.o.v. 2012

Opname1.064.000 m2

2014 t.o.v. 2013

Leegstand7.941.000 m2 (16%)2014 t.o.v. 2013

Aanbod8.310.000 m2

2014 t.o.v. 2013

Voorraad49.585.000 m2

2014 t.o.v. 2013

Huurprijs* € 132 per m2/jaar2014 t.o.v. 2013*Excl. evt. incentives

0,7%

1,2%

0,1%

2,4%

0,2%

0,9%

Nederland

Bron: LISA

Index kantoorbanen 2007=100

2013201220112010200920082007

110

105

85

100

95

90

Voorraad Voorraad in gebruik

35.000

50.000

47.000

44.000

41.000

38.000

Voorraad in gebruikx 1.000 m2 ( ≥ 500 m2 v.v.o.)

Bron: Bak, DTZ Zadelhoff

Leegstand (16% 2014)

2008 2009 2010 2011 2012 2013 20142007

Aanbod naar grootteklassex 1.000 m2 ( ≥ 500 m2 v.v.o.)

500-1.000 2.500-5.0001.000-2.500 5.000-10.000 >10.000

0

9.000

7.0008.000

6.0005.0004.0003.0002.0001.000

2013201220112010200920082007 2014

NederlandFACTSHEETS | DECEMBER 2014

Kantorenmarkt

Nederlands gemiddelde

0% 5% 10% 15% 20% 25% 35%30%

Gouda

Capelle aan den IJssel

Almelo

Almere

Son en Breugel

Hengelo

Amstelveen

Nieuwegein

Veenendaal

Amersfoort

Best

Deventer

Schiedam

Stichtse Vecht

Rijswijk

Haarlemmermeer

Apeldoorn

Zoetermeer

Delft

Ede

Helmond

Bergen op Zoom

Rotterdam

Drechtsteden

Enschede

Amsterdam

Eindhoven

Arnhem

Zwolle

Assen

Hilversum

Maastricht (incl. airport/Beek)

Heerenveen

Breda

Tilburg

Roosendaal

Groningen

Haarlem

Houten

Heerlen

Leiden

Zeist

Utrecht

's-Hertogenbosch

Den Haag

Leeuwarden

Nijmegen

Roermond

Veldhoven

Etten-Leur

Smallingerland

Leidschendam-Voorburg

Venlo

Diemen

Oosterhout

Bron: Bak, DTZ Zadelhoff

Leegstand per gemeentein % van voorraad, 2014

2013 2014Landsdeel Locatie van tot van tot

Noord Beste locaties

Overige locaties

Oost Beste locaties

Overige locaties

Zuid Beste locaties

Overige locaties

West Beste locaties

Overige locaties

8,00 11,00 7,75 11,00

8,50 12,50 8,50 12,50

7,75 10,50 7,60 10,50

8,50 12,50 8,50 12,50

7,50 10,00 7,00 10,00

8,50 12,00 8,50 12,00

5,80 9,00 5,50 8,50

7,75 12,00 7,00 12,00

Bruto aanvangsrendementenv.o.n. in %

2013 2014Plaats van tot van tot

Groot Amsterdam

Rotterdam en omgeving

Den Haag en omgeving

Utrecht en omgeving

Haarlemmermeer

Eindhoven en omgeving

Stadsregio Arnhem Nijmegen

Zwolle, Apeldoorn en Deventer

‘s-Hertogenbosch en Tilburg

Gooi en Eemland

Twentse Stedenband

Breda en omgeving

Groningen en Assen

Limburg

Almere

Friesland

Ede en Veenendaal

* Excl. evt. incentives en de bandbreedtes geven de meest voorkomende huurprijzen weer.Uitschieters aan de boven- of onderkant vallen hier buiten.

Huurprijzen kantoorruimtenin euro per m2/jaar*

65 400 75 420

80 225 60 225

60 200 60 210

70 195 65 195

80 355 80 365

65 175 80 165

70 185 70 180

50 140 40 130

60 165 70 160

80 185 75 180

55 135 55 135

70 160 70 150

80 125 80 125

80 160 80 150

70 175 65 175

75 115 75 115

80 130 75 120

Plaats Locatie Huurder/koper Metrage

Amsterdam Zuidoost ING

Utrecht Papendorp Bol.com

Amsterdam Houthavens Calvin Klein

Utrecht Stationsomgeving Rabobank

Arnhem Utrechtseweg DNV GL Maritime training

Utrecht Daltonlaan Hogeschool Utrecht

Amersfoort Stationsgebied Noordzijde FrieslandCampina

Breda Centrum/Stationsgebied UWV

Rotterdam Centraal Station LyondellBasell

Amstelveen Burgemeester Rijnderslaan Atos

24.500

17.950

13.000

11.000

10.000

10.000

9.950

9.700

9.000

9.000

Omvangrijke transacties kantoorruimte2014

NederlandFACTSHEETS | DECEMBER 2014

Bedrijfsruimtemarkt

0

18

15

12

9

6

3

NederlandRotterdam

MoerdijkSittard-Geleen

TilburgVenlo

EindhovenEmmen

Aanbod-voorraadratioin % ( ≥ 750 m2 v.v.o.)

Ratio 2013 Ratio 2014 Nederlands gemiddelde 2014

Voorraad Jaarlijkse uitgifte

54.000

0

1.400

1.200

1.000

800

600

400

200

53.000

52.000

51.000

50.000

49.000

48.000

47.000

Bron: IBIS, bewerking DTZ Zadelhoff

Voorraad bedrijventerreinen(ha)

20142013201220112010200920082007

Nederland

Bron: LISA

Index banen in de industrie 2007=100

201320122011201020092008200785

110

105

100

95

90

0

10.000

8.000

6.000

4.000

2.000

Aanbod naar grootteklassex 1.000 m2 ( ≥ 750 m2 v.v.o.)

750-1.000 2.500-5.0001.000-2.500 5.000-10.000 >10.000

2013201220112010200920082007 2014Nederland

22%

33% 34%

22%

29%

24%

3%

2%

13%

18%

Industrie en bouw Transport ICT DienstensectorHandel

Opname naar sectorbuitenring 2013 - 2014, binnenring 2004 - 2014 ( ≥ 750 m2 v.v.o.)

Banen in de industrie3.134.500 2013 t.o.v. 2012

Opname2.711.000 m2

2014 t.o.v. 2013

Aanbod-voorraadratio3,6%2014 t.o.v. 2013

Aanbod9.551.000 m2

2014 t.o.v. 2013

Voorraad53.506 ha2014 t.o.v. 2013

Huurprijs€ 44 per m2/jaar2014 t.o.v. 2013

2,1%

14%

0,2%

0%

1,5%

0,5%

0

10.000

8.000

6.000

4.000

2.000

Opname en aanbodx 1.000 m2 ( ≥ 750 m2 v.v.o.)

2008 2009 2010 2011 2012 20132007 2014

Opname Aanbod Gemiddelde opname 2007 - 2014

NederlandFACTSHEETS | DECEMBER 2014

Bedrijfsruimtemarkt

Nederlands gemiddelde

Veldhoven

Rotterdam

Moerdijk

Utrecht

Stichtse Vecht

Zoetermeer

Eindhoven

Diemen

Arnhem

Wijchen

Roosendaal

Oldenzaal

Amsterdam

Ede

Amersfoort

Haarlemmermeer

Veenendaal

Breda

Almere

Deventer

Etten-Leur

Leidschendam-Voorburg

Tilburg

Capelle aan den IJssel

Den Haag

Venray

Haarlem

Son en Breugel

Zwolle

Enschede

Nieuwegein

Delft

's-Hertogenbosch

Waalwijk

Oosterhout

Drechtsteden

Schiedam

Best

Venlo

Houten

Apeldoorn

Duiven

Almelo

Hengelo

Rijswijk

Leiden

Assen

Heerenveen

Helmond

Smallingerland

Lansingerland

Groningen

Hilversum

Nijmegen

Gouda

Maastricht

Leeuwarden

Zevenaar

Bergen op Zoom

Sittard-Geleen

Zeist

Roermond

Emmen

0% 3% 6% 9% 12% 15%

Aanbod-voorraad ratio per gemeentein %, 2014

2013 2014Landsdeel Locatie van tot van tot

Noord Beste locaties

Overige locaties

Oost Beste locaties

Overige locaties

Zuid Beste locaties

Overige locaties

West Beste locaties

Overige locaties

Bruto aanvangsrendementenv.o.n. in %

8,85 12,75 8,85 12,75

9,75 13,00 9,75 13,00

9,00 12,75 7,70 12,75

9,75 13,00 9,75 13,00

7,25 11,00 6,75 10,50

8,25 12,00 7,70 12,00

7,25 10,50 6,85 10,25

8,25 11,50 7,70 11,50

2013 2014Plaats van tot van tot

Groot Amsterdam

Rotterdam en omgeving

Den Haag en omgeving

Utrecht en omgeving

Haarlemmermeer

Eindhoven en omgeving

Stadsregio Arnhem Nijmegen

Zwolle, Apeldoorn en Deventer

‘s-Hertogenbosch en Tilburg

Gooi en Eemland

Twentse Stedenband

Breda en omgeving

Groningen en Assen

Limburg

Almere

Friesland

Ede en Veenendaal

*De bandbreedtes geven de meest voorkomende huurprijzen weer. Uitschieters aan de boven- of onderkant vallen hier buiten.

Huurprijzen bedrijfsruimtenin euro per m2/jaar*

30 70 30 70

35 59 36 58

25 65 25 64

25 65 25 65

25 110 30 110

30 55 30 55

25 55 25 55

25 50 25 50

30 50 25 50

15 65 15 65

20 50 20 48

20 55 25 50

18 43 18 45

25 50 25 50

25 60 25 60

20 40 20 40

30 55 30 50

Plaats Locatie Huurder/koper Metrage

Rotterdam Maasvlakte Nippon Express Netherlands

Tilburg Vossenberg Tesla Motors

Tiel Hoekwei Kuehne + Nagel

Waddinxveen Tweede Bloksweg Lidl

Moerdijk Transitoweg Owim

Oss Vollenhovermeer Vos Logistics

Tilburg Vossenberg Coolblue

Nieuwegein ‘t Klooster Norbert Dentressangle Logistics

Wijchen Bijsterhuizen Nabuurs

Maasbree Businesspark Siberië Seacon Logistics

Omvangrijke transacties bedrijfsruimte2014

70.700

49.700

48.000

46.000

41.900

25.600

25.000

25.000

23.000

22.500

NederlandFACTSHEETS | DECEMBER 2014