DRIEMAANDELIJKS TIJDSCHRIFT VERENIGING VAN … · v. u. haselaars marc, st. lodewijkstraat 76,...
Transcript of DRIEMAANDELIJKS TIJDSCHRIFT VERENIGING VAN … · v. u. haselaars marc, st. lodewijkstraat 76,...
V.U
. H
AS
EL
AA
RS
MA
RC,
ST.
LO
DE
WIJ
KS
TR
AA
T7
6,
B-3
60
0G
EN
K
AF
GIF
TE
KA
NT
OO
R2
40
0M
OL
- P
2A
97
98
D R I E M A A N D E L I J K S T I J D S C H R I F T - V E R E N I G I N G V A N V L A A M S E O P E R A T I E V E R P L E E G K U N D I G E NN R 79 - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010
S U P P O R T E D B Y : A N D A N D
SCALPEL
FO T O ' S ZOL
TERUG NAAR AFEEN COLLEGA IN DE KIJKERSILSNIEUWS VANUIT DE WETSTRAAT
TERUG NAAR AFEEN COLLEGA IN DE KIJKERSILSNIEUWS VANUIT DE WETSTRAAT
NScalpel_79 09-09-2010 14:33 Pagina 1
Edito . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
Van de redactie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
Colofon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
Activiteitenagenda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
Adverteerderslijst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
Over de Beroepstitel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7
Single Incision Laparoscopic Surgery of Sils . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
Een collega in de kijker . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12
Federale overheidsdienst - Volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu . . . . . . . . . . . . . . . . . . .14
Bedenkingen voor prikbord of koffiekot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .17
Uit de oude doos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .18
Nationaal bestuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20
Boeken review . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21
Voor U gelezen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22
The finnish exchange student . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25
Vraag en antwoord . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26
Nieuws vanuit de wetstraat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28
Regionale werkgroepen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30
Vooraankondiging 28ste Nationaal Symposium . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31
Inhoud
S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010
2
NScalpel_79 09-09-2010 14:33 Pagina 2
Initial Textiles Sterilinuw betrouwbare partner voor:
klantgerichte operatiesets in reusable en disposable• custom procedural trays• verzorgingssets met inox instrumentarium• omloopkledij voor het operatiekwartier•
Hinnenboomstraat 1H, 2320 Hoogstraten, 03 340 23 40, 03 314 93 55, www.initialservices.be
S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010
3
EditoTerug naar af
Als je goed nadenkt, zitten wij in een vicieuze cirkel.
Er is een tekort aan verpleegkundigen, het beroep is weinig aantrekkelijk en slecht betaald,
het maatschappelijk aanzien daalt. Er wordt een promotiecampagne opgezet om het beroep
aantrekkelijker te maken. Er is een crisis en de gezondheidszorg biedt werkzekerheid. De kwaliteit
van de instroom is echter van bedenkelijke kwaliteit, hierdoor daalt het maatschappelijk aanzien nog
meer, is de interesse van de beleidsmakers om de aantrekkelijkheid te bevorderen miniem en blijven wij
met een tekort zitten.
Reëel is dat er een tekort is en dat dit moet verbeteren. In het operatiekwartier is het nog slechter
gesteld, hier wordt vooral gesteund op de ouderen, de anciens. Dit omdat het meestal onbekend terrein is,
het de kandidaten afschrikt, het niveau er niet is, in verhouding tot collega's op de afdelingen ook nog
minder verdiend wordt.
De nieuwste trend is het inschakelen van niet- of minderopgeleide personen bv kinderverzorgsters,
verzorgenden, zorgkundigen en andere. Daar heb ik nu wel een probleem mee. Zij zijn immers bedoeld
om de noden op de afdelingen op te lossen.
Wij zijn een hoog technische en technologische afdeling waar iedereen die daar werkzaam is zijn
verantwoordelijkheden heeft, waar kennis en kunde een voorwaarde is en waar een bachelor het
minimum niveau is. En dan hebben wij nog niet gesproken over levenlang leren.
Ja, wat nu?
Er zijn drie mogelijkheden om enigszins uit de moeilijkheden te geraken:
– bij KB zijn er normen gepubliceerd ivm personeelsnorm in het OK;
– deze verschillen voor universitaire en niet-universitaire ziekenhuizen. Als deze normen nu strikt zouden
nageleefd worden is al een groot probleem van de baan. Met deze normen wordt nogal gegoocheld. Veel
hangt af van het financieringsmodel oa financiële bijdrage van geneesheren. Veel verpleegkundigen die
budgettair op de OK-lijst staan werken op een andere afdeling vb spoed of IC;
– de rol van de hoofdverpleegkundige;
– persoonlijk verwacht ik van hen dat ze wat meer kl.. aan hun lijf zouden hebben. Is het niet zo dat ze
met zich laten sollen? Zij staan in voor personeelsverdeling in functie van hun competenties maw de
chirurg of anesthesist mag over die verpleegkundige beschikken die er voor zorgt dat de hoogste
kwaliteit wordt gegarandeerd;
– daar moeten ze gebruik van maken, als er geen personeel of onvoldoende gekwalificeerd personeel
aanwezig is moet er bijgestuurd worden, operatiezaal gesloten of ingreep uitgesteld;
– wij kunnen voor kwaliteit en voldoende operatietijd zorgen maar enkel onder die voorwaarden
en omstandigheden. Het klinkt hard maar is het enigste wapen. Als hoofd OK moet ge uw
geneesherencorps ondersteunen maar ook afspraken durven maken;
– taakuitzuivering;
– onze corebusiness is assistentie bij anesthesie en chirurgie, instrumenteren en omlopen en een
optimale patiëntenzorg. Laat ons de verpleegkundigen die over de nodige deskundigheid beschikken
hiervoor gebruiken. Al de rest kan uitbesteed worden.
En dat is de cruciale vraag, wat is de rest, waar begint en eindigt het en wie mag of kan dat doen?
Is kunnen schrijven en lezen voldoende? Enerzijds weren wij vertegenwoordigers uit het OK wegens niet
competent anderzijds zijn wij op zoek naar minder opgeleide personen om bepaalde taken uit te voeren.
Is steriel aangeven van hulpmiddelen een taak die wij kunnen overdragen? Kan een onbevoegde met een
operatiepatiët naar de recovery rijden? Kan zo een persoon waken over de steriliteit tijdens de ingreep?
Of sussen wij ons met het feit dat enkele uren opleiding zullen volstaan om deze taken uit te voeren?
Of willen wij dat de echtgenote van de chirurg komt assisteren of instrumenteren om zo de(eigen) kosten
te drukken?
Er gebeuren vreemde dingen in verschillende OK's waar ik mij ongemakkelijk bij voel.
Het opleidingsniveau moet omhoog, de normen moeten toegepast.
Veel vertrekt vanuit de theorie, weinig vanuit de praktijk
Er is nog werk aan de winkel!
Claudio
NScalpel_79 09-09-2010 14:33 Pagina 3
“Preoperative hair removal using a razor damages the skin, making the site vulnerable to microorganism colonization and wound contamination.”(1)
“The use of clippers for preoperative hair removal has been shown to reduce infection rates compared to infection rates in surgical patients who were shaved.”(2)
(1) Jepsen OB, Bruttomesso KA. AORN Journal 1993;58:477-484 Ko W, Lazenby WD, Zelano JA, Isom OW, Krieger KH. Annals of Thorarcic Surgery 1992; 53:301-305
(2) Jepsen OB, Bruttomesso KA. AORN Journal 1993;58:477-484 Alexander JW, Fischer JE, Boyajian M, Palmquist J, Morris MJ. Archives of Surgery 1983; 118:347-352 Ko W, Lazenby WD, Zelano JA, Isom OW, Krieger KH. Annals of Thorarcic Surgery 1992; 53:301-305 Sellick JA, Stelmach M, Mylotte JM. Infection Control and Hospital Epidemiology 1991; 12(10):591-596
Snij het haar niet
n de patiënt
More information? Contact 3M Belgium N.V./S.A. 02/722.53.51 or www.3m.be/healthcare
3M™ Surgical ClippersInfection Prevention : working together
eng280691_ClipperAdvert.indd 1eng280691_ClipperAdvert.indd 1 06-05-2008 13:28:0706-05-2008 13:28:07
S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010
5
Van de redactieBeste VVOV-er,Beste lezer,
Operatieverpleegkundigen werken in een technisch hoogstaande omgeving waar de snelle technische
evolutie een enorme impact heeft. Impact op het snelle wisselen van operatietechnieken, toestellen, materialen.
Uiteraard heeft dit ook zijn weerslag op de verpleegkundigen en meer specifiek op de kwalificatie, zeg maar
opleiding en de eisen die gesteld worden ifv deze snelle evolutie.
Er dreigt, misschien is die er al, een tekort aan goed gekwalificeerd personeel.
Wij kunnen dit opvangen door bepaalde taken door niet gekwalificeerden te laten uitvoeren, zie verder in deze
editie, maar wij kunnen ook verder impulsen geven aan de opleiding.
Wij kunnen alle kandidaat OKverpleegkundigen buiten de traditionele vorm van opleiding een bijzonder
opleidingskader aanbieden. Er is uiteraard het 4de jaar Banaba, maar in het kader van de bijzondere
beroepstitel komt ook de accreditering. Anders gezegd de bijzondere beroepstitel is een garant voor
bijkomende verloning maar niet blijvend, er moet voortdurend bijgeschoold worden.
Wij als vereniging zijn verantwoordelijk voor die accreditering.
In het kader van levenlang leren, het onderhouden van de accreditering moeten wij de OK verpleegkundigen
middelen ter beschikking stellen om hieraan te voldoen.
Ik denk hier aan:
– website, het ontwikkelen van online education;
– uitwisselen van ervaring, dit is een voorname bron van kennis;
– educatieve, praktijk gerichte artikels gekoppeld aan een vragenlijst met punten.
Dit is een enorm werk of belasting voor een individu. Daarom een oproep aan eenieder die begaan is met het
OK, de OK verpleegkundigen, de opleiding of begeleiding van OK verpleegkundigen om actief deel te nemen
aan dit project. Wij met zijn allen kunnen er enkel beter van worden.
Alle kandidaturen zijn welkom en zullen onderzocht en beantwoord worden.
Hier moet een heel actief beleid gevoerd worden.
Wij rekenen op jullie.
Met vriendelijke groet,
de redactieraad
ScalpelTijdschrift van de Vereniging VlaamseOperatie Verpleegkundigen.(VVOV)26 jaargang, nr. 73februari 2008http://www.VVOV.infoVerschijnt driemaandelijks.Afgiftekantoor 2400 Mol. ISSN 1370-6594
AbonnementenPrijs per jaargang: 20 eur. ( lidgeld )Los nummer: 5 eur. Rek. nr.: 001-1281906-30t.n.v. VVOV. lidgeld
RedactieledenHaselaars MarcRoncada ClaudioSuzy Kimpen
Eindredactie
Roncada Claudio
Redactiesecretariaat
Roncada Claudio
Keinkesstraat 16
3600 Genk
Tel. 089/30.85.90
Abonnementenadministratie
en advertenties
Haselaars Marc
Sint Lodewijkstraat 76
3600 Genk
Tel. 089/35.75.35
Werk : 089/325060
http://www.VVOV.info
Advertenties dienen bij
de drukkerij binnen te zijn
uiterlijk 1 maand voor
verschijnen.
I.e. 15/2, 15/5, 15/8, 15/11
Druk en Lay-out
Drukkerij Dils NV.
Grote Steenweg 3
B-2440 Geel
De redactie laat de
verantwoordelijkheid
over de inhoud van de
artikels volledig
aan de auteurs.
Colofon
NScalpel_79 09-09-2010 14:33 Pagina 5
S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010
6
Activiteiten Agenda
Adverteerderslijst
VVOV WEST- & OOST VLAANDERENTHORACOSCOPIE VERSUS THORACOTOMIE Dr. Meerschaut
Za 13 november 2010
8h30AZ ALMA Campus SijseleGentsesteenweg 1328340 SijseleInschrijven verplicht voor 7 novemberLeden gratis, niet leden 4 EuroInfo: [email protected]@skynet.be
VVOV WEST- & OOST VLAANDERENSCHOUDERPROTHESE Dr. Verborgt
Za 18 september 2010 Brugge
08h30AZ St Lucas BruggeSt Lucaslaan 298310 BruggeInschrijving verplicht voor 12 septemberLeden gratis, niet leden 4 EuroInfo: [email protected]@skynet.be
WebsiteHou ook onze website in de gaten voor nieuws en tal van activiteiten
WWW.VVOV.INFO
WWW.OPERATIEVERPLEEGKUNDIGE.BE
PASWOORD ORSCALPELOR
Sterilin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .2
3M . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4
Molnlycke . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .8
Hereaus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .19
Aleamed . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .2
Johnsson & Johnsson . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32
VVOV ANTWERPEN
Za 25 september 2010
09h30UZAInfertiliteitInfo Kristin De Jongh03 380 23 30
VVOV HOOP
Za 20 november 2010
09h30UZASafe surgery-saves lifes Prof Michel en Geert Mouchaers,hoofdverpleegkundige OK JessaZiekenhuisInfo Chris DeBleser 03 890 16 95
VVOV NATIONAAL
26-27 mei 2011
28ste Symposium
Blankenberge
Info
Guy Stercq
03 880 95 40
NScalpel_79 09-09-2010 14:33 Pagina 6
7
S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010
7
Over de BeroepstitelBeste lezer,
Zoals de opleiding Master kadert in de professionalisering van ons beroep, zo maakt het halen van de
beroepstitel voor operatieverpleegkundige hier ook deel van uit.
Reeds vele jaren zijn er leden van de VVOV, de beroepsvereniging voor operatieverpleegkundigen,
zeer actief aan het werk om een beroepstitel te halen.
Dit gaat gepaard met vele uren onderhandelen met ministers, ministeries en scholen.
Dossiers moeten opgemaakt worden en moeten verschillende diensten doorlopen voor bespreking in de
NRV Nationale Raad van Verpleegkunde, Technische commissie en het kabinet van de Minister van
Gezondheidszorg om uiteindelijk te verschijnen in het Belgisch Staatsblad.
Onderhandelingen met Minister Onckelinkx leidde tot een vruchtbaar resultaat en deze zag het zelfs
zitten om de beroepstitel voor Okverpleegkundigen in 2011 – 2012 toe te kennen…
Jammer genoeg kwam er een andere regering en moeten we nu afwachten welke persoon deze dossiers
gaan overnemen …
Zij drukte haar zorg uit over dringende dossiers uit de gezondheidszorg die nog afgewerkt moesten
worden nu de regering gevallen is.
Zij maakte reeds aanzienlijke budgetten vrij om beroepstitels, opleidingen, gezondheidsprojecten te
financieren.Deze moeten enkel nog onderworpen worden aan evaluatie om ze dan te kunnen toekennen.
De lijst van de toegekende titels en bekwamingen werd reeds gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad in
2006.
Jaarlijks kunnen er technisch gezien maar zo’n 2 titels uitgereikt worden.
De volgorde van uitreiking gebeurt vaak in een breder kader vanuit de regering: zo kaderde de titel van
Geriatrie in het aantrekkelijk maken van deze specialisatie daar de regering op dat moment verscheidene
projecten had lopen betreffende geriatrische patiënten, veroudering van de bevolking…
Titels zijn voorbehouden aan verpleegkundigen met een Bachelordiploma: sinds de Bologna akkoorden
zijn deze de vroegere A1 verpleegkundigen.
Reeds 5 scholen in Vlaanderen zijn bereid om het specialisatiejaar voor Okverpleegkundige in te richten.
In Wallonië worden deze kosten gefinancierd door de Waalse regering terwijl in Vlaanderen de scholen
zelf de kosten dragen.
Onderwijs is een materie van de gewesten terwijl gezondheidszorg een federale materie is.
Daarom is het noodzakelijk dat de Waalse en Vlaamse vereniging van OKverpleegkundigen een nauwe
samenwerking er op na houden om de beroepstitel te halen.
Stilstaan is achteruitgaan …zeker met alle nieuwe ontwikkelingen.
Vandaar dat longlife learning een attitude vereist om jezelf levenslang bij te scholen op professioneel
gebied.
Immers specialisatie zie je in alle medische sectoren. Het is dan ook relevant dat verpleegkundigen
dezelfde ingesteldheid aan de dag leggen om op die manier de patiënt een hoogstaande kwalitatieve zorg
aan te bieden.
Het tekort aan personeel, de steeds hogere werkdruk waaraan we dagelijks blootgesteld worden, mag
geen reden zijn om de fundamentele waarden van ons beroep te laten varen; kwaliteit van zorg naar de
patiënten toe blijft voor ons primordiaal.
Verpleegkundigen kunnen een bijdrage leveren in het implementeren van kwaliteitsprojecten om de
patiëntenzorg op een hoger niveau te brengen cfr.
Project van de WHO Wereldgezondheidsorganisatie die ons oplegt om een Surgical Safety Checklist te
implementeren op alle OK’s om de mortaliteit te reduceren die kan ontstaan door “verkeerde
handelingen” of “vergeten vragen te stellen” of dingen die over het hoofd gezien worden.
Wereldwijd werd reeds aangetoond dat deze reductie van mortaliteit tot 30% kan oplopen.Toch wel een
aanzienlijk getal lijkt mij.
Dit is slechts 1 voorbeeld maar er zijn tal van voorbeelden waar verpleegkundigen een bijdrage kunnen
leveren als ze maar de mogelijkheid krijgen om dit te realiseren.
Isolde
NScalpel_79 09-09-2010 14:33 Pagina 7
ProcedurePak® trays, BARRIER® afdekmateriaal en operatiejassen - Oplossingen die een cumulatief effect creërenMölnlycke Health Care biedt kwaliteitsproducten aan met een volledige serviceoplossing. Ons unieke aanbod is opgebouwd rond onze: • Procedure-specifi eke producten
• Training en ondersteuning • Effi ciënte bevoorrading en logistiek
Samen maken die elementen dat u tijd, inspanning en kosten bespaart. Hierdoor komen waardevolle middelen vrij en kan effi ciënter worden gewerkt, zodat u meer patiënten kunt behandelen door effi ciëntere zorg.
Behandel meer patiënten door effi ciëntere zorg
www.molnlycke.comMölnlycke Health Care NV, Berchemstadionstraat 72 bus 2, B-2600 Berchem - België. Tel. 0032 (0)3 286 89 50, Fax. 0032 (0)3 286 89 52
Mölnlycke Health Care BV, Postbus 3196, NL-4800 DD Breda – Tel. 0031 (0)76 521 96 63, Fax. 0031 (0)76 522 17 82Mölnlycke Health Care, BARRIER® en ProcedurePak® zijn geregistreerde merken van de groep Mölnlycke Health Care
Copyright (2009)
MOL 172 PPK ad.indd 1 05-03-2010 11:08:30
INLEIDING
Of het nu SILS/Single Incision Laparoscopic
Surgery, LESS/Laparoendoscopic Single-site
Surgery, SPA/Single-port Access Surgery of
SAS Single-Site Access Surgery, om maar
enkelen te noemen, heet, al deze technieken
hebben een gemeenschappelijk kenmerk nl dat
ze uitgevoerd worden via een opening meestal
thv de navel.
Laparoscopische cholecystectomie is op de dag
van heden nog steeds de standaard voor
cholecystectomie. Zoals ook duidelijk in andere
chirurgische procedures is er een verhoogde
tendens tot steeds minimaal invasievere
technieken.
Een cholecystectomie, verricht via “single
incision” laparoscopische chirurgie werd een
eerste maal uitgevoerd in 1998. Met de komst
van uit speciaal materiaal gemaakte triport-
systemen is er een verhoogde vraag naar
“single incision” chirurgie.
Deze nieuwe techniek wint aan interesse en chi-
rurgen vragen om deze nieuwe techniek te
mogen(kunnen) uitvoeren. Het blijft wel afwach-
ten of de voordelen(een opening) opwegen tegen
de verhoogde leercurve, duur van de operatie en
de verhoogde kosten van instrumentarium en dit
met de NOTES techniek als voorlopig eindpunt.
TECHNIEK:
Via een 2 tot 2,5 cm lange intraumbilicale
incisie wordt het mogelijk om het nieuwe type
trocar, meestal uit een sponsachtige structuur
gemaakt, te introduceren waarbinnen het
mogelijk is met 3 trocars van 5 mm te werken
en zelfs deze ad libitum te vervangen door
12 mm trocars voor optiek of cliptang
bijvoorbeeld, in plaats van de normaal
4 huidincisies zoals bij een conventionele
laparoscopische cholecystectomie.
In het Imeldaziekenhuis in Bonheide is het wel
de gewoonte de operatie te starten met
insufflatie bij middel van de verresnaald
transumbilicaal en dan met een conventionele
reusable 10 mm trocar de optiek intraabdo-
minaal te schuiven om te zien of de galblaas-
pathologie zich leent tot een SILS procedure.
Het systeem kost immers, met 1 articuleerbare
grasper althans, rond de 350 euro, zodat we het
materiaal niet graag inzetten voor niet in
aanmerking komende gevallen.
Langs deze SILS tri poort is het vaak zelfs,
zelfs zonder suspensie van de galblaas met
een transabdominale ethilonsteek, mogelijk
om een volledige dissectie inclusief afclippen
van de arteria en ductus cysticus met verwijde-
ring van de galblaas al dan niet in een plastic
zakje, met één incisie uit te voeren.
Single Incision LaparoscopicSurgery of SILS
S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010
9
BEWERKT VOOR SCALPEL DOOR CLAUDIO RONCADA
NScalpel_79 09-09-2010 14:33 Pagina 9
VOORDELEN:
De voordelen van de single incision cholecys-
tectomie ten opzichte van de klassieke
cholecystectomie zijn niet zo spectaculair als
de overgang van de klassieke open naar de
laparoscopische cholecystectomie.
In allereerste instantie zal deze techniek
vooral uiteraard in aanmerking genomen
worden voor patiënten waarbij de reductie van
elk litteken adamant is, ook al is dit uiteraard
een voor elke patiënt na te streven doel bij
gelijke efficiëntie van de techniek.
Verder is het uiteraard ook zo dat elke
supplementaire insnede en poort op zich al
een risico geeft tot bloeding, vergroeiingen,
orgaanbeschadiging en littekenbreuk.
Er blijft uiteraard nog de vraag wat een single
incision chirurgie(2,5 cm) in de navelstreek
betekent voor de belasting van de buikwand.
Verder is er minder pijn, moeten er minder
narcotica gegeven worden en is er een
verkorte verblijfsduur.
Er zijn echter tot nu toe nog geen data
beschikbaar die aantonen dat een grote
incisie thv de navel esthetisch beter is en
minder pijn geeft. Dr. John Romanelli, een van
de eerste chirurgen die zich deze techniek
eigen maakte, zegt dat er degelijk een
esthetisch voordeel zal bewezen worden maar
dat er voor de pijn geen verschil zal aange-
toond worden vermits de pijn hoofdzakelijk
veroorzaakt wordt door het pneumo-
peritineum en dit bij beide technieken wordt
toegepast. Dr Kurt E.Roberts blijft erbij dat
het esthetisch element het grootste voordeel
is, er is haast geen zichtbaar litteken te
bespeuren indien de techniek goed wordt
uitgevoerd.
NADELEN:
De nadelen situeren zich op het technisch vlak,
het is complexer, vraagt een verhoogde
leercurve en zorgt voor een verlengde operatie-
tijd. Het invoeren van camera en instrumenten
via een opening beperkt uiteraard de manoeu-
vreerruimte en instrumenten staan soms in
de weg.
Chirurgen werken niet graag met gekruiste
armen, hetgeen bij deze techniek nochtans
nodig is.
Dr Romanelli beweert dat hij na 2 jaar deze
techniek te hebben gebruikt de operatietijd van
een gewone laparoscopische cholecystectomie
benadert. Dit is echter niet helemaal juist,
omdat de SILS techniek voorlopig enkel
gebruikt wordt bij “gemakkelijke gevallen”.
Dr Roberts heeft voor een appendectomie en
een cholecystectomie gemiddeld 10-15 min
langer dan voor de conventionele laparo-
scopische techniek.
De leercurve en operatietijd werden duidelijk
positief beïnvloed door de ontwikkeling van
nieuwe trocars en articulerende instrumenten.
Minder positief is dat de instrumenten voor-
lopig nog single used zijn, hetgeen de kostprijs
de hoogte in stuurt en voor de programmatie
van een dergelijke ingreep goede en klare
afspraken dienen gemaakt te worden.
INSTRUMENTARIUM
De nieuwe trocars en instrumenten zijn zoals
hoger vermeld duur en single used. Er is geen
specifieke terugbetaling voor deze techniek
S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010
SINGLE INCISION LAPAROSCOPIC SURGERY OF SILS
10
NScalpel_79 09-09-2010 14:33 Pagina 10
S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010
11
tenzij deze voor de gewone laparoscopische
ingrepen. Er wordt dus geen onderscheid
gemaakt.
De ontwikkeling staat niet stil en er komen
steeds meer instrumenten voor de SILS tech-
niek op de markt.
ROBOTCHIRURGIE:
Is er concurrentie? Eerlijk gezegd ik denk het
niet, het is eerder elkaar aanvullen, de een
leert van de ander. Eerder werden er specifieke
instrumenten ontwikkeld voor de robot-
chirurgie en dit proces gaat verder.
BESLUIT:
SILS cholecystectomie is anno 2009 beschik-
baar en zal het ons inziens ook blijven, al dan
niet complementair aan de chirurgie.
Zoals steeds zal, na uitvlakken van de leercurve,
deze techniek in geselecteerde gevallen zeker
concurrentieel worden met de klassieke
laparoscopische cholecystectomie. Andere
indicaties zoals bijvoorbeeld een appendectomie,
gynaecologische procedures en zelfs meer
geavanceerde ingrepen zullen waarschijnlijk een
volgende era geven aan deze veelbelovende
techniek met bovenop uitstekende cosmetische
resultaten.
Uiteraard blijft men niet stilstaan. Maar als men
de techniek via een opening nl de navel optimaal
beheerst wat houdt ons tegen om die opening
niet in de maag of de vagina te plaatsen? De
techniek beheersen is een ding, het ontwikkelen
van het juiste instrument een ander. Deze
ontwikkeling is de laatste stap naar NOTES.
REFERENTIES
Technology for surgery
Will single incision laparoscopic surgery
become mainstream
OR manager january 2010
Met dank aan het Operatiekwartier Imelda
Ziekenhuis Bonheide voor de foto’s en
Dr Aelvoet voor zijn gewaardeerde bijdrage.
SINGLE INCISION LAPAROSCOPIC SURGERY OF SILS
NScalpel_79 09-09-2010 14:33 Pagina 11
S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010
12
Het doet me plezier dat ik de kans krijg om
mijn dierbare collega en mentor voor te
stellen en haar ervaringen als ORP (operating
room personnel) van de AO (Arbeitsgemein-
schaft für Osteosynthesefragen/Association
for the Study of Internal Fixation) organisatie
aan jullie te vertellen. Annita Mellebeeckx is
een begrip in het operatiekwartier van het UZ
Leuven en daarbuiten. Op elk congres komt ze
wel ‘oude’ bekenden tegen, de traumatologen
en verpleegkundigen die de afgelopen 25 jaar
binnen het UZ Leuven in opleiding zijn
geweest passeerden wel bij Annita en haar
collega’s. Ze wil dat nooit gezegd hebben want
bescheiden als ze is vind ze alles wat ze doet
vanzelfsprekend.
Wij, de operatiezaalverpleegkundigen, die
door haar werden opgeleid binnen de wondere
wereld van de traumatologie weten wel beter.
Het enthousiasme en de kracht waarmee zij
haar vak aan ons leerde en nog steeds leert is
een voorbeeld. De meeste onder ons kennen
haar als de mentor of preceptor die het heeft
over ‘de peper’! Elke gemotiveerde profes-
sional in het operatiekwartier moet voldoende
‘peper’ hebben om enerzijds te overleven
binnen deze context en anderzijds de juiste
drive te bezitten om er elke dag opnieuw voor
te gaan. Die drive heeft ze nog steeds zelfs na
25 jaar dienst!
Annita is niet alleen een gedreven professional
maar ze staat samen met de preceptoren van
de C cluster (traumatologie en thoraxchirur-
gie) altijd klaar om studenten en startende
verpleegkundigen op te vangen en op te
leiden. Toen ik haar vroeg waarom ze deze
taak zo ter harte nam vertelde ze: “ik wil er
zeker van zijn dat de mensen die ik opleid
beter worden dan dat ik ben en ik wil dat ze
zich goed voelen bij wat ze doen”. Hieruit kan
je duidelijk opmaken dat Annita bij uitstek
iemand is die kennis zal delen met haar
collega’s. ‘Ik ben in de loop der jaren veranderd
van tactiek’ zegt ze, ‘daar waar ik jaren aan
een stuk alle kennis voorkauwde, leg ik nu het
leerproces in hun eigen handen’. Ze zal altijd
met raad en daad klaarstaan maar het
engagement moet van twee kanten komen.
Samen levenslang leren! Vanuit die insteek is
ze in het avontuur van haar leven gestapt,
namelijk als eerste Belgische ORP een training
gaan geven in Kuweit.
Een collega in de kijker…SUZY KIMPEN, STAFMEDEWERKER OPERATIEKWARTIER UZ LEUVEN
NScalpel_79 09-09-2010 14:33 Pagina 12
S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010
13
De AO foundation is een internationale
non-profit organisatie die sinds 1960 trainingen
in osteosynthesemateriaal organiseert voor
chirurgen en vanaf 1963 deze traditie ook
opnam voor verpleegkundigen. De hoofdzetel
van de AO organisatie is gelegen in Davos,
Zwitserland. Binnen deze organisatie bestaat
er een netwerk van operatieverpleegkundigen
die worden opgeleid als ORP om samen met de
chirurgen van AO internationaal congressen en
workshops te organiseren. Annita deed haar
eerste ervaringen op als ORP in Spa met het
congres van traumatologie dat er om het
1,5 jaar wordt georganiseerd. Verder kreeg ze
in 2007 de kans om een AO training te volgen in
Davos. Verder gaf Annita nog een aantal
voordrachten in binnen- en buitenland.
Kuweit was een bijzondere onderneming omdat
het letterlijk en figuurlijk grensverleggend was.
Dit land dat tot de verbeelding spreekt was een
grote onbekende voor haar en er werd slechts
een tipje van de sluier gelicht. Bij het binnen
rijden van het hotel werd de onderkant van de
taxi gecontroleerd op eventuele verborgen of
verboden wapens. Op het plafond van de
hotelkamer stond een pijl richting Mekka en de
typische clichés zoals wij die kennen als
westerlingen werden bevestigd. Maar daar waar
het hele time-out concept bij ons nog in zijn
kinderschoenen staat is dit al een gouden
standaard in de meeste Arabische landen. Als je
geen overvloed aan materiaal kan te voorschijn
toveren dan moet je leren werken met de midde-
len die voorhanden zijn. Ze had het genoegen om
dit avontuur te delen met haar Britse collega en
ervaren ORP Judy Orson. Een aantal aspecten
sprongen bij Annita onmiddellijk in het oog m.n.
– Scopie is niet overal en altijd beschikbaar!
– De ‘kakkerlakkentest’ om na te gaan of een
set al dan niet steriel is?! Er wordt een
kakkerlak in een set geplaatst de set gaat in
de autoclaaf en is het insect overleden dan is
de set steriel!
– Uitgesproken duidelijke communicatie,
iedereen weet wat er moet gebeuren.
– Kwaliteit bieden met beperkt materiaal, de
Surgical Safty checklist was al jaren een
vaste waarde in het operatiekwartier.
– Er is weinig ruimte voor innovatie maar de
‘gouden standaards’ zoals een DHS zijn er
dagelijkse kost.
Uiteindelijk gaf Annita aan dat de cultuur
verschillen echter geen invloed hebben op de
permanente vorming van de operatieverpleeg-
kundigen. Deze teams werken met evenveel
enthousiasme en gedrevenheid samen om de
kwaliteit van zorg te garanderen en zij hebben
misschien zelfs meer overleg. Het viel haar ook
op dat de deelnemers van dit kleurrijk internatio-
naal congres, ondanks het feit dat dit allemaal
expert verpleegkundigen waren, enthousiast en
gedreven aan deze opleiding deelnamen.
Deze buitenlandse ervaring heeft haar gestrekt
en verrijkt niet alleen in haar functie als ORP
maar ook als mens.
EEN COLLEGA IN DE KIJKER…
NScalpel_79 09-09-2010 14:33 Pagina 13
S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010
14
22 JUNI 2010. - KONINKLIJK BESLUIT
BETREFFENDE UITVOERING VAN HET
ATTRACTIVITEITSPLAN VOOR HET VERPLEEG-
KUNDIG BEROEP WAT BETREFT DE PREMIES
VOOR DE TITELS EN
BIJZONDERE BEROEPSBEKWAAMHEDEN EN
ONREGELMATIGE PRESTATIES
ALBERT II, Koning der Belgen,
Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen,
Onze Groet.
Gelet op de programmawet van 2 januari 2001,
artikel 59quater, ingevoegd bij de wet van
10 december 2009;
Gelet op het protocol van akkoord nr. 2010/01 van
17 maart 2010 van het Comité voor de provinciale
en plaatselijke overheidsdiensten;
Gelet op het advies van de Inspecteur van
Financiën van 17 en 21 mei 2010;
Gelet op de akkoordbevinding van de
Staatssecretaris voor Begroting, gegeven op
27 mei 2010;
Gelet op het verzoek om spoedbehandeling,
gemotiveerd door de omstandigheid dat de
budgetten voor de maatregelen vervat in dit
koninklijk besluit, goedgekeurd werden op
13 oktober 2009 door de Algemene Raad van het
RIZIV, in het kader van het RIZIV-budget van 2010;
Dat concretisering van de bepalingen voor het
toekennen van de premies of salaristoeslagen
sinds november 2009 onderhandeld werden en
het voorwerp uitmaakten van een akkoord met
de sociale partners van de non-profit sector op
4 maart 2010;
Dat dit akkoord werd vastgelegd in het protocol-
akkoord van 17 maart 2010;
Dat deze akkoorden een betaling van de
salaristoeslagen voorzien vanaf 1 juli 2010 aan de
personeelsleden voor de betrokken onregel-
matige prestaties;
Dat de periode januari-juni 2010 onder vorm van
een unieke inhaalpremie wordt geglobaliseerd,
waarvan overeengekomen werd de betaling in
juli 2010 uit te voeren;
Overwegende dat, opdat de begunstigden van
deze maatregelen de voorziene en gebudget-
teerde bedragen effectief in juli 2010 zouden
kunnen ontvangen, de betrokken werkgevers de
financiële middelen moeten ontvangen binnen
een termijn die het hen mogelijk maakt ze toe te
kennen alsook te beschikken over de informatie
betreffende de toekenningsvoorwaarden;
Overwegende dat het financieringsbesluit en de
notificatie van het Budget van Financiële
Middelen door de FOD Volksgezondheid voor wat
de ziekenhuizen en de financieringsbesluiten en
stortingen, door het RIZIV, voor wat de andere
structuren betreft, de vereffening van de
financiering voorzien op 1 juli;
Overwegende dat men moet garanderen dat de
premies en salaristoeslagen effectief toegekend
worden aan de betrokken personen volgens de
overeengekomen bepalingen; dat huidig besluit
hen, in uitvoering van artikel 59quater van de
Programmawet van 2 januari 2001, ingevoegd bij
de wet van 10 december 2009, een individueel
recht geeft om van deze premies en salaris-
toeslagen te genieten;
Overwegende dat dit besluit garandeert dat het
gestorte geld ook werkelijk wordt toebedeeld aan
de betaling van deze premies en salaristoeslagen;
Overwegende dat de werkgevers zonder verwijl
moeten beschikken over de reglementaire
informatie die het hen mogelijk maakt om zich
aan te passen; dat de effectieve storting van deze
premies en salaristoeslagen van de instellingen
vereist dat ze hun procedures met betrekking tot
de invoer van de gegevens betreffende de gepres-
teerde uren aanpassen, alsook de uitbetalings-
procedures aanpassen; dat deze aanpassingen
tijd vergen gezien de wijzigingen van de
informaticaprogramma’s; dat deze aanpassingen
bijzonder zijn in die zin dat ze alleen betrekking
hebben op bepaalde personeelscategorieën, wat
ze complexer maakt; dat ze bovendien, voor wat
de salaristoeslagen voor de oncomfortabele
prestaties betreft, ze verschuldigd zijn vanaf
1 januari 2010; dat de werkgevers maatregelen
moeten nemen met betrekking tot de periode
gaande van 1 januari 2010 tot de datum waarop
deze salaristoeslagen zullen berekend worden in
het kader van de normale procedures, maar
overeenkomstig de nieuwe verplichtingen
ingesteld door huidig koninklijk besluit;
Gelet op het advies nr. 48.357 van de Raad van
State, gegeven op 3 juni 2010, met toepassing van
artikel 84, § 1, eerste lid, 2°, van de wetten op de
Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973;
FEDERALE OVERHEIDSDIENST VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID
VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU
NScalpel_79 09-09-2010 14:33 Pagina 14
S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010
15
Op de voordracht van Onze Minister van Sociale
zaken, Onze Minister van Werk en op het advies
van Onze in Raad vergaderde Ministers,
Hebben Wij besloten en besluiten Wij :
HOOFDSTUK I. - Premies met betrekking tot de
titels en bekwaamheden
Artikel 1. § 1. Vanaf 2010 wordt een jaarlijkse
bijkomende premie van 1.113,80 euro, toegekend
aan de verpleegkundigen die houder zijn van een
bijzondere beroepsbekwaamheid, zoals bepaald
in de ministeriële besluiten die de erkennings-
criteria vastleggen van de kwalificaties, vermeld
in het koninklijk besluit van 27 september 2006
houdende de lijst van bijzondere beroepstitels en
bijzondere beroepsbekwaamheden voor de
beoefenaars van de verpleegkunde.
§ 2. Vanaf 2010 wordt een jaarlijkse bijkomende
premie van 3.341,50 euro, toegekend aan de
verpleegkundigen die houder zijn van een
bijzondere beroepstitel, zoals bepaald in de
ministeriële besluiten die de erkenningcriteria
vastleggen van de titels vermeld in het boven-
vermeld koninklijk besluit van 27 september
2006.
§ 3. Ongeacht de voorwaarden bepaald in de
paragrafen 1 en 2, moet, in een ziekenhuis de
verpleegkundige effectief tewerkgesteld zijn in
een dienst, in een functie of een zorgprogramma
die deze specialisatie voorziet.
Ongeacht de voorwaarden bepaald in de
paragrafen 1 en 2, wordt in de rusthuizen voor
bejaarden en de rust- en verzorgingstehuizen de
premie toegekend aan die verpleegkundigen die
effectief de functie uitoefenen.
Art. 2. De premie wordt jaarlijks in de maand
september betaald door de werkgever aan de
verpleegkundigen. De premie wordt betaald
a prorata van hun arbeidsduurregeling en het
aantal gewerkte maanden van 1 september van
het voorgaande jaar tot 31 augustus van het
lopend jaar.
Art. 3. De bedragen in dit hoofdstuk worden
geïndexeerd voor de private sector overeen-
komstig de bepalingen van de wet van 2 augus-
tus 1971 houdende inrichting van een stelsel
waarbij de wedden, lonen, pensioenen, toelagen
en tegemoetkomingen ten laste van de open-
bare schatkist, sommige sociale uitkeringen, de
bezoldigingsgrenzen waarmee rekening dient
gehouden bij de berekening van sommige
bijdragen van de sociale zekerheid der arbeiders,
alsmede de verplichtingen op sociaal gebied
opgelegd aan de zelfstandigen, aan het index-
cijfer van de consumptieprijzen worden
gekoppeld. De basisindex is 110,56.
De bedragen in dit hoofdstuk worden
geïndexeerd voor de publieke sector overeen-
komstig de bepalingen van de wet van 1 maart
1977 houdende inrichting van een stelsel waarbij
sommige uitgaven in de overheidssector aan het
indexcijfer van de consumptieprijzen van het Rijk
worden gekoppeld.. De basisindex is 138,01.
HOOFDSTUK II. - Uurroostertoeslagen
Afdeling 1. - Toepassingsgebied
Art. 4. Dit hoofdstuk is van toepassing op het
personeel aan het bed van de patiënt zoals
gedefinieerd in artikel 5, en tewerkgesteld in :
– alle vormen van daghospitalisatie en de
ziekenhuisdiensten bedoeld in artikel 8, a) en
b), van het koninklijk besluit van 25 april 2002
betreffende de vaststelling en de vereffening
van het budget van financiële middelen van de
ziekenhuizen;
– de rustoorden voor bejaarden en rust- en
verzorgingstehuizen;
– de psychiatrische verzorgingstehuizen;
– de diensten thuisverpleging;
– de wijkgezondheidscentra;
– de initiatieven beschut wonen.
Art. 5. Onder personeel aan het bed van de
patiënt wordt verstaan :
– de verpleegkundigen;
– de zorgkundigen;
– de personen die de functie uitoefenen van
opvoeder in de psychiatrische equipes van de
algemene ziekenhuizen, in de psychiatrische
ziekenhuizen en de psychiatrische verzor-
gingstehuizen.
Afdeling 2. - De uurperiodes
Art. 6. De 24 uren van een dag worden verdeeld
in 4 uurperiodes :
Dag : van 8 uur tot 18 uur
Avond : van 18 uur tot 20 uur
Nacht : van 20 uur tot 6 uur
Ochtend : van 6 uur tot 8 uur
De huidige regels die voortvloeien uit protocollen
getekend in het Comité voor de Provinciale en
Plaatselijke Overheidsdiensten (Comité C) voor
FEDERALE OVERHEIDSDIENST VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID
VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU
NScalpel_79 09-09-2010 14:33 Pagina 15
S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010
16
wat betreft de publieke sector, uit collectieve
arbeidsovereenkomsten afgesloten in een
paritair comité voor wat betreft de private sector
of bij gebrek aan, uit een lokaal akkoord, blijven
onveranderd voor wat betreft de uren gepres-
teerd tijdens de uurperiode van de dag (van 8 uur
tot 18 uur) en van de ochtend (van 6 uur tot
8 uur) van maandag tot vrijdag, op zaterdag,
zon- en feestdagen.
Afdeling 3. - Avondprestaties
Art. 7. Een toeslag voor avondprestaties, wordt
toegekend voor de uurschijf van 19 tot 20 uur aan
het personeel aan het bed van de patiënt zoals
gedefinieerd in artikel 5, tewerkgesteld in de
instellingen bedoeld in artikel 4, en dit a prorata
van de effectief uitgevoerde prestaties in deze
uurschijf.
Art. 8. Deze toeslag wordt als volgt berekend en
toegekend :
– voor het personeel dat betaald wordt volgens
het zogenaamde regime « per prestatie » :
20 % van het barema-uurloon ongeacht de dag
van de week waarbij de toeslag op zaterdag,
zon- en feestdagen van toepassing is indien
deze voordeliger is dan die 20 %;
– voor het personeel dat via het forfait van 11 %
betaald wordt : de toeslag voor het nachtuur-
loon toegevoegd aan het basisbarema van
111 %, ongeacht de dag van de week, inclusief
zaterdag en zon- en feestdagen.
Art. 9. De akkoorden of gebruiken, vooruit-
vloeiend uit sectoriële onderhandelingen, die
betere arbeidsvoorwaarden bepalen, blijven van
toepassing voor de andere personeelscate-
gorieën en in de andere sectoren.
Afdeling 3. - Nachtprestaties
Art. 10. Alle uren gepresteerd tussen 20 u en 6 u
worden beschouwd als nachturen zowel van
maandag tot vrijdag als op de zaterdagen, zonda-
gen en feestdagen.
Een toeslag voor nachtprestaties, wordt
toegekend voor de uurschijf van 20 uur tot 6 uur,
volgens regels geldende op 31 december 2009,
aan het personeel aan het bed van de patiënt
zoals gedefinieerd in artikel 5, tewerkgesteld in
de instellingen bedoeld in artikel 4, en dit a
prorata van de effectief uitgevoerde prestaties in
deze uurschijf.
Art. 11. Bovendien worden alle uren of delen van
een uur van een prestatie die middernacht
overschrijdt, beschouwd en betaald als
nachturen zelfs indien de prestatie start vóór
20 uur of eindigt na 6 uur.
Art. 12. Deze toeslag voor de nacht wordt als
volgt berekend en toegekend :
aan het personeel dat betaald wordt volgens het
zogenaamde regime « per prestatie » : de
nachtuurtoeslag van toepassing op 31 december
2009 ongeacht de dag van de week; de toeslag op
zaterdag, zon- en feestdagen is van toepassing
indien voordeliger dan deze uurtoeslag;
aan het personeel dat momenteel via het forfait
van 11 % betaald wordt : de toeslag voor het
nachtuurloon toegevoegd aan het basisbarema
van 111 %, ongeacht de dag van de week,
inclusief zaterdag en zon- en feestdagen.
Art. 13. De akkoorden of gebruiken, vooruit-
vloeiend uit sectoriële onderhandelingen, die
betere arbeidsvoorwaarden bepalen, blijven van
toepassing voor de andere personeelscate-
gorieën en in de andere sectoren.
Art. 14. Indien voor een deel van een prestatie
twee verschillende premies bestaan, wordt de
hoogste premie toegekend.
HOOFDSTUK III. - Inwerkingtreding
Art. 15. De bepalingen vermeld in de hoofd-
stukken I en II zijn van toepassing met ingang van
1 januari 2010. De betaling van de afgesproken
toeslagen gebeurt door de werkgever vanaf 1 juli
2010 en wordt geïntegreerd in het loon van de
werknemer. De toeslagen die verdiend werden in
de periode van 1 januari tot en met 30 juni 2010
worden ten laatste op 1 juli 2010 als eenmalig
inhaalbedrag uitbetaald.
Art. 16. Dit besluit heeft uitwerking op 1 juli 2010.
Art. 17. Onze Minister van Sociale Zaken en Onze
Minister van Werk zijn, ieder voor wat haar
betreft, belast met de uitvoering van dit besluit.
Gegeven te Brussel, 22 juni 2010.
ALBERT
Van Koningswege :
De Minister van Volksgezondheid en Sociale
Zaken,
Mevr. L. ONKELINX
De Minister van Werk,
Mevr. J. MILQUET
FEDERALE OVERHEIDSDIENST VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID
VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU
NScalpel_79 09-09-2010 14:33 Pagina 16
Bedenkingen voorprikbord of koffiekot
Een organisatie met regels enplichten heeft het gemakkelijker.De medewerkers kunnen zichtoeleggen op datgene waarvoor zijaangenomen zijn: hun werk. Judith Mair
Wat is de waarde van een examenwaar zowat alle studenten slagen?
Geld is beterdan armoede,
al was het maarom financiëleredenen. Woody Allen
Wie het laatst lachtdenkt het langzaamst.M.L. GeleijnseOns nieuwe softwareprogrammaslaat automatisch jewerk op als het denktals je iets gedaan hebtwat de moeite waard isom bij te houden. Glasbergen
Macht is een middelvan onzekeren
om bevestigingte krijgen. L.M’RabetVan achter de feiten aan
te hollen krijg je geen goede conditie.
Het is een
misverstand
te denken dat
chaotisch werken
hetzelfde is als
creatief werken.
T. Vos
Slipfabrikant Sloggi
toont in zijn reclame
slips die niet eens
verkocht worden.
Eerst nadenken maakt
een gesprek een stuk
eenvoudiger.
Ron Van Gelderen
Wij gaan drie weken naar
Laos. Waar ligt dat schat?
Tijdens je leven droom je
4 volle jaren.
17
S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010
NScalpel_79 09-09-2010 14:34 Pagina 17
S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010
18
Veel jonge lezers zullen zich afvragen of het
toen allemaal wel zo goed was of zoveel beter
dan nu. In se gaat het daar niet over, het gaat
wel over iemand die zich nog heel veel van toen
herinnert en die deze herinneringen met
anderen wil delen. Ik was toen ook jonger,
slanker, krachtiger en mogelijk ook mooier dan
nu en het is met die ogen, die tijdgeest dat ge
dit artikel moet lezen.
Ik had mijn sollicitatie voor de COO raad achter
de rug en nam contact op met zuster
directrice.
Ik werd zeer vriendelijk ontvangen en er werd
mij meegedeeld dat ik in het OK terecht zou
komen. Mijn eerste keuze en droom. Zuster
directrice gaf mij het advies om even langs het
OK te gaan om kennis te maken met de
hoofdverpleegkundige. Ik moest pas maandag
beginnen vandaar, dus op naar het OK en de
hoofdverpleegkundige.
Van horen zeggen, literatuur, foto’s van nieuwe
operatiezalen, had ik mij al een bepaalde
voorstelling gemaakt hoe het er zou uitzien.
Mijn enigste kennis van het OK was mijn stage
en een sollicitatie bij Prof. Stalpaert. Wegens
mijn aankomende legerdienst viel dit laatste in
het water.
Mijn teleurstelling, vanaf het moment dat de
deur werd geopend, was groot. Dit was echt
niet datgene wat ik had verwacht. Allemaal
zeer vriendelijke mensen die toekomstige
collega’s, zelfs geen norse chirurgen of
anesthesisten, integendeel. Dat heeft mijn
teleurstelling even verzacht.
Het was er somber, veel combinaties van
beige en bruin. De patiënten, geopereerd of
nog te opereren, lagen naast elkaar in de
gang en iedereen liep er in het wit rond.
Voor verluchting werd het venster geopend,
laminar airflow nooit van gehoord, monitoren
in de verste verte niet te bespeuren.
Alles is veranderd behalve de tijdgeest.
Het denken van toen, het werken van toen, het
et elkaar omgaan, het behandelen van de
patiënt, alles is weg. Het heeft moeten wijken
voor de harde realiteit van cijfers, efficiëntie,
optimalisatie en winst.
In die tijd waren wij nog een COO, later
OCMW, ziekenhuis. Een van de beleidspunten
van het COO was ook om kansarmen werkelijk
een kans te geven. Niet iedereen is even slim
en verschillende mensen vallen door de
mand. Wel deze mensen kregen een kans. In
ons personeelbestand waren ook mindere
goden, mensen die nergens terecht konden,
altijd door de mand vielen, maar met de
nodige begeleiding en begrip in het ziekenhuis
werden tewerkgesteld, ook in het OK.
Er waren altijd taken die zij konden uitvoeren,
niet patiënt gebonden uiteraard.
Dat zie ik nu niet gebeuren, vroeger kon dit
wel.
Er is nu de vraag, wegens tekort, om niet of
laag geschoolden bepaalde taken te laten
uitvoeren.
Mits de juiste afspraken is dit mogelijk, de
geschiedenis herhaalt zich niet maar komt
meestal onder een licht gewijzigde vorm
terug.
Ik moet de jongeren inderdaad gelijk geven,
het was misschien niet beter maar anders.
Maar wij voelden er ons wel bij.
Uit de oude doosCLAUDIO RONCADA
NScalpel_79 09-09-2010 14:34 Pagina 18
PALAMIX®
Optimaal mengen van botcement:Eenvoudig – veilig – effi ciënt*
Heraeus Kulzer Benelux BV · Postbus 986 · 2003 RZ Haarlem · Nederland · Tel.: 02 252 5923 · www.heraeus-medical.com
PALAMIX® – eenvoudig gebruik voor alle toepassingen
* eenvoudig in slechts een paar stappen naar een homogeen en gebruiksklaar botcement
* veilig betrouwbare vacuümcontrole door vacuümindicator aan het luchtslangetje
* effi ciënt een systeem voor alle toepassingen in de gecemen-teerde prothesiologie door een keur aan patronen met verschillende afmetingen en speciale accessoires
-
ees
Vacu
ümmengsysteem
VAN HERAEUS
voor botcement
36636_AZ_Palamix_Scalpel_210x297_NL.indd 136636_AZ_Palamix_Scalpel_210x297_NL.indd 1 20.08.2010 16:46:39 Uhr20.08.2010 16:46:39 Uhr
Nationaal bestuur
Maatschappelijke zetelVVOVKeinkestraat 16, 3600 Genk
Rekeningnummer001-1281906-30
VoorzitterVan Hiel MoniqueMechelsesteenweg 340, 2820 Bonheiden,015 55 0560 Imeldaziekenhuis, Bonheiden, 015 50 5315 [email protected]
Ondervoorzitter• De Geyter Chantal
Aarschotsebaan 153, 1910 Kampenhout016 65 0002 UZ Gasthuisberg Leuven016 34 [email protected]
• Loureiro Maria Volaardestraat 75 A, 9200 Dendermonde 052 41 4292 UZ Brussel 02 477 8927 [email protected]
SecretarisCatrysse Els Ringovenlaan 52, 2845 Niel03 663 7051 Eeuwfeest kliniek MKA Antwerpen03 240 2611 [email protected]
PenningmeesterStercq GuyHoogstraat 159, 2830 Tisselt [email protected] AZ Heilige Familie, Rumst03 880 9540, fax 03 880 9539 [email protected]
LedenadministratieMeert WouterLinkhoutstraat 225, 3560 Lummen013 554416, gsm 0478 302226UZ Gasthuisberg Leuven016 34 [email protected]
EORNA• Loureiro Maria.
Volaardestraat, 75 A, 9200 Dendermonde 052 414292UZ Brussel 02 477 8927 [email protected]
• Vandewalle Brigitte Duindistellaan 19, 8370 Blankenberge 050 [email protected] Fabiola ZH Blankenberge,050 434910
HOOP• Chris DeBleser
Meir 77B, 2890 Sint-Amands03 889 05 12Sint-Jozef kliniek [email protected] 890 16 95
Bestuursleden• Vekeman Chantal
Assestr. 16 9550 Herzele, 054 502576St Lucas [email protected] 224 5790, gsm 0496 250803
• Verelst GlennJ.Beckerlaan 28, 2990 Wuustwezel03 297 1768AZ KLINA Brasschaat03 650 [email protected]
• Meert WouterLinkhoutstraat 225, 3560 Lummen013 554416, gsm 0478 302226UZ Gasthuisberg Leuven016 34 [email protected]
• Philippe BoucherieTempelstraat 15, 9700 OudenaardeUZ [email protected]
• Suzy KimpenUZ Gasthuisberg Leuven016 3430190497 [email protected]
• Kristof TassenoyUZ Gent09 33203620487 [email protected]
• Peter de GangAZ KLINA Brasschaat03 [email protected]@belgacom.net
Redactie ScalpelHaselaars MarcSt. Lodewijkstraat 76, 3600 Genk089 357535, fax 089 3575353600 Genk089 [email protected]@zol.be
Roncada ClaudioKeinkestraat 16, 3600 Genk0479 [email protected]
Website: http://www.VVOV.infoe-mail: [email protected]
S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010
20
NScalpel_79 09-09-2010 14:34 Pagina 20
S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010
21
COMPETENCY FOR SAFE PATIENT CARE
DURING OPERATIVE AND INVASIVE
PROCEDURES
MARK L PHIPPEN, BRENDA C ULMER,
MARYANN P WELLS
95$
CCI
1440 PAGINA’S
ISBN 978-0-9787582-9-5
De veiligheid van de chirurgische patiënt is een
van de aandachtspunten die wij als VVOV sterk
willen benadrukken. Wij hebben dit al gedaan
in vorige scalpels of op ons symposium of
lezingen.
Competency of Safe Patient Care heeft in
verschillende recensies hoog gescoord door
zijn volledigheid en up to date zijn. Het is
inderdaad niet eenvoudig om zo een werk te
publiceren en toch up to date te blijven.
Het bestaat uit 4 grote hoofdstukken.
In het eerste hoofdstuk gaat het voornamelijk
over het concept rond patiëntveiligheid. Wat
is dat precies? Hoe kunnen wij hiertoe
bijdragen? Wat is de rol van de verpleeg-
kundige? Hoe beginnen wij hieraan? Wat zegt
de wetgeving?
Een tweede hoofdstuk behandelt de compe-
tenties die nodig zijn om een veiligheidscul-
tuur te introduceren.
Hoe verloopt de chirurgische voorbereiding?
Hoe assisteer ik de anesthesist? Hoe positioneer
ik de patiënt op een correcte wijze? Wat met de
steriliteit? Hoe correct tampons tellen?
Hoofdstuk 3 gaat dieper in op de problemen die
zich per specialiteit kunnen voordoen.
Hoofdstuk 4 behandelt veiligheidsproblemen
die ouderdom gerelateerd zijn.
Dit boek is zeker een hulpmiddel om een beter
inzicht te krijgen in de problematiek van de
patiëntenveiligheid.
Zeker aanschaffen.
Bespreking door Claudio Roncada
INSPECTING SURGICAL INSTRUMENTS
AN ILLUSTRATED GUIDE
RICK SCHULTZ
RMPS PUBLISHING LLC
ISBN 0976909200
83$
De basiskennis voor het OK gebeuren is bij
nieuwe verpleegkundigen tot een minimum
herleid.
Alle middelen die dit zouden kunnen
verbeteren zijn welkom.
“Inspecting Surgical Instruments” is een
dergelijk middel.
Hoe heet dit instrument? Waarvoor dient het?
Waarvoor wordt het gebruikt? Hoe is de
nazorg?
Boeken reviewCLAUDIO RONCADA
NScalpel_79 09-09-2010 14:34 Pagina 21
S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010
22
Hoe moet ik een instrument op fouten
controleren? Hoe moet het gereinigd worden en
waar moet ik precies op letten? Hoe worden
instrumenten hersteld?
Waarom zijn instrumenten zo duur?
Dit zijn maar enkele van de vragen die in dit boek
een antwoord krijgen.
Veel problemen waarmee de verpleegkundigen
geconfronteerd worden vinden hier een
oplossing. Het is goed gedocumenteerd, er zijn
zeer gedetailleerde foto’s en andere illustraties
Het moet zeker in de bibliotheek
Bespreking door Claudio Roncada
HET OPERATIEKWARTIER: KNOOPPUNT OF
KNELPUNT
PAUL GEMMEL EN FILIP BOURGONJON
KLUWER
ISBN 905928 022 9
Inderdaad, knooppunt of knelpunt? Is het OK nu
echt het hart van het ziekenhuis of is het een
chaos waar alleen moeilijkheden ontstaan?
Het boek dateert van 2002, mogelijk is het wat
bijgewerkt en geactualiseerd en is er een
recente uitgave. Ik weet het niet en heb eerlijk
gezegd ook niet verder gezocht.
Maar ook al dateert het van 2002 het is en blijft
actueel. Enerzijds omdat de problemen nog altijd
dezelfde zijn anderzijds door het feit dat er een
mooie analyse wordt gemaakt van het OK, dat
alle problemen worden besproken en dat er
kapstokken worden aangereikt die probleem
oplossend kunnen zijn.
Wij kennen Prof.Gemmel en F.Borgignon van de
Vlerickschool waar zij voornamelijk werken rond
management in de gezondheidszorg.
In het eerste hoofdstuk wordt de nadruk gelegd
op procesdenken rond patiënt, materiaal,
informatie en de nieuwe technologie.
Het tweede hoofdstuk handelt over de
patiëntenstroom en dit zeer uitgebreid.
Hoe kan ik de patiëntenstroom optimaliseren,
hoe kan ik de operatiezalen efficiënt benutten,
wat is capaciteitsplanning en capaciteits-
benutting.
Het derde hoofdstuk geeft een inzicht in de
materiaalstroom en het materiaalbeheer.
Dit onderwerp is zeer actueel en wordt op een
zeer goede wijze uit de doeken gedaan.
Het laatste hoofdstuk handelt over performantie-
meting in het OK, het doel en nut hiervan. Welke
indicatoren zijn belangrijk, wat is de missie van
het OK? Het boek staat bol van de goede ideeën,
een aanrader voor alle OK hoofdverpleegkundi-
gen, zeker een must
Het geeft u ook instrumenten om wat
strijdvaardiger te zijn.
Bespreking door Claudio Roncada
POST OPERATIEVE INFECTIERATIO BIJ
VOET- EN ENKEL CHIRURGIE
JOURNAL OF BONE AND JOINT SURGERY
FEBRUARI 2010
DK WUKICH, NJ LOWERY, RL MCMILLEN,
RG FRYKBERG.
Hoewel de complicaties bij zuivere orthopedische
ingrepen laag zijn, tussen 0,5% en 6,5%, is de
ontwikkeling van een postoperatieve infectie bij
orthopedische ingrepen uiteraard zeer ernstig en
zwaarwegend.
Een infectie kan leiden tot bewegingsbeperking,
eventueel amputatie en zelfs dood indien de
infectie niet oordeelkundig wordt behandeld.
Het risico op post operatieve infectie is bij voet-
en enkelchirurgie hoog in verhouding tot andere
type ingrepen. De reden hiervoor is dat dit type
chirurgie veel bij diabetici moet worden
uitgevoerd.
Diabetici, zeker als ze niet onder controle zijn,
hebben nog bijkomende problemen die het risico
op post operatieve infectie verhogen oa perifere
neuropathie, perifere vasculaire aandoeningen,
Charcot neuroarthropathie en hun immuun
systeem is aangetast.
Laat het duidelijk stellen dat er geen weten-
schappelijke gegevens zijn die deze stelling
bevestigt en er is ook nog geen studie bekend die
bewijst dat er een verhoogde infectie ratio is bij
diabetici die voet- of enkelchirurgie ondergaan.
Dit neemt niet weg dat er enige objectieve
aanduidingen zijn dat het risico hoger ligt bij
diabetici dan bij niet diabetici.
De doelstelling van deze retrospectieve studie
was om na te gaan of patiënten met diabetes
mellitus een verhoogd risico hebben op het
VOOR U GELEZENCLAUDIO RONCADA
NScalpel_79 09-09-2010 14:34 Pagina 22
S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010
23
ontwikkelen van een post operatieve infectie dan
niet diabetici en ook om na te gaan in hoeverre
de verwikkelingen van diabetes mellitus een
invloed hebben op de infectieratio dan bij
diabetes die onder controle is. Men gaat uit van
de veronderstelling dat de infectie ratio lager is
bij de gewone patiënt dan bij diabetici en dat er
ook een hoger infectie risico is bij patiënten met
verwikkelingen ten gevolge van de diabetes.
Voor deze studie werden 1000 patiënten geselec-
teerd, allen door dezelfde chirurg geopereerd
tussen januari 2006 en december 2007.
Patiënten met diabetes was de studiegroep,
patiënten zonder was de controle groep.
Volgende gegevens werden ingegeven:
– ouderdom;
– geslacht;
– geschiedenis van diabetes;
– geschiedenis van vroegere post operatieve
infectie waarbij gebruik van antibiotica nodig
was;
– graad van infectie;
– dagziekenhuis of opname;
– gebruik van interne of externe fixatie;
– roker of niet roker;
– geschiedenis van orgaantransplantatie;
– reumatoïde artritis;
– duur van de ingreep;
– post operatieve follow up.
Een post operatieve infectie werd gedefinieerd
als een infectie indien het zich binnen de
30 dagen na de ingreep manifesteerde. Indien er
externe fixatiemateriaal werd gebruikt rekende
men 30 dagen vanaf het verwijderen van het
vreemd materiaal. De ernst van de infectie werd
als mild of ernstig omschreven op basis van de
klinische bevindingen bij consult.
Mild is een purulente drainage kleiner dan 2 cm
rond de wonde en een behandeling met antibio-
tica oraal nodig is. Een ernstige infectie is
purulente drainage groter dan 2 cm, een opname
nodig is voor behandeling en eventueel opnieuw
een chirurgische ingreep nodig blijkt.
BEVINDINGEN
Van de 1000 patiënten waren 19% diabeet, deze
groep was gemiddeld ook ouder dan de controle
groep.
De infectieratio lag bij 4,8%, 65% was een
mildere vorm, 35% had een ernstige infectie.
Er was een merkelijk hoger % post operatieve
infectie bij diabetici dan bij de controle groep
13,2% tegen 2,8%.
Patiënten met diabetes en een infectie dienden
ook frequenter opgenomen te worden, 5% tegen
1%. Een diabetes met complicaties verhoogde
het infectie risico met factor 10 voor niet diabeti-
ci en factor 6 voor niet gecompliceerde diabetes
BESLUIT
Deze studie toont duidelijk aan dat patiënten met
diabetes wel degelijk een risicogroep zijn.
Hier is ook een belangrijke opvoedkundige taak
weggelegd voor de verpleegkundigen nl het
opvoeden van de patiënt om zijn diabetes onder
controle te krijgen en te houden.
Ook het pre operatief toedienen van antibiotica
hoort bij deze strategie.
Voor u gelezen door Claudio Roncada
BEÏNVLOEDT HET TIJDSTIP VAN DE DAG
VAN DE CHIRURGISCHE INGREEP
HET EINDRESULTAAT?
JOURNAL OF AMERICAN COLLEGE OF
SURGEONS
OKTOBER 2009
RR KELZ, TT TRAN, P. HOSOKAWA.
Het fenomeen is u bekend, koop geen auto die op
een maandag werd geproduceerd of op een
donderdag na de champions league finale.
Meestal ontbreekt er iets aan.
Kan dit fenomeen doorgetrokken worden in
de chirurgie?
Het is geweten dat het tijdstip, dag van de week
zelfs het seizoen een invloed heeft op het
chirurgisch resultaat. Recent werd aangetoond
dat het moment van de dag van de ingreep
invloed heeft op de morbiditeit, niet de
mortaliteit, bij electieve chirurgie. We kunnen dit
niet veralgemenen maar het is toch een reden
om dit verder te onderzoeken.
De doelstelling van deze retrospectieve studie
was om aan te tonen of er een verband bestaat
tussen tijdstip van de ingreep, duur van de
ingreep, einduur van de ingreep en het
eindresultaat.
Hiervoor werd de database gebruikt van
14 instellingen waar algemene en vasculaire
ingrepen werden uitgevoerd.
VOOR U GELEZENCLAUDIO RONCADA
NScalpel_79 09-09-2010 14:34 Pagina 23
S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010
24
56920 procedures uitgevoerd tussen oktober
2001 en september 2004 werden in het onder-
zoek betrokken.
Volgende data werden geanalyseerd:
– pre operatieve risico van de patiënt;
– type ingreep, starttijd, eindtijd, duur;
– gegevens over morbiditeit en mortaliteit en dit
tot 30 dagen na de ingreep.
De dag werd vanaf 07h30 ingedeeld in zones van
2 uur
BEVINDINGEN
Het morbiditeitrisico steeg met 10% tot 18% bij
ingrepen die werden uitgevoerd tussen 09h30 en
13h30 en na 17h30 in vergelijking tot de ingrepen
die als eerste werden uitgevoerd.
Ingrepen uitgevoerd tijdens de nacht hadden
zelfs een verhoogd risico van 30%.
Urgente ingrepen hadden een verhoogd risico op
morbiditeit (x3.13) en mortaliteit (x8.75) dan
geplande ingrepen.
BESLUIT
Het tijdstip van de ingreep heeft wel degelijk een
invloed op de morbiditeit en mortaliteit.
De oorzaak moet nog uitgeklaard worden. Is het
vermoeidheid, gebrek aan expertise, niet
beschikbaar zijn van het juist materiaal of
andere?
Aandacht moet geschonken worden bij de wisse-
ling van personeel en voornamelijk voor ingrepen
die de avond en/of de nacht worden uitgevoerd.
Voor u gelezen door Claudio Roncada
DE PRE-OPERATIEVE HUIDONTSMETTING BIJ
SCHOUDERCHIRURGIE: EEN VERGELIJKENDE
STUDIE VAN 3 HUID- ONTSMETTINGSMIDDELEN
THE JOURNAL OF BONE & JOINT SURGERY
AUGUSTUS 2009
MD SALTZMAN, GW NUBER, SM GRYZLO, GS
MARECEK, JL KOH.
Post operatieve wondinfecties komen gelukkig
weinig voor bij schouderchirurgie, indien deze
echter optreedt, zijn de gevolgen ernstig, de
behandeling moeilijk en lang en het resultaat
onzeker.
Het gebruik van een goede pre operatieve
huidontsmetting is mogelijk een belangrijke stap
in het voorkomen van wondinfecties.
De doelstelling van deze gerandomiseerde
prospectieve studie was de aanwezige bacteriën
thv schouder en oksel te inventariseren en de
invloed na te gaan van de 3 oplossingen, die
gebruikt werden voor de huidontsmetting, bij het
elimineren van deze bacteriën. De onderzoekers
gingen van de veronderstelling uit dat de prepio-
nibacterium acnes overwegend aanwezig zou zijn
en dat een oplossing met chloorhexidine en
alcohol zeer effectief zou zijn.
Hiervoor werden 150 patiënten geselecteerd in
de periode van september 2007 tot februari 2008.
Werden niet weerhouden patiënten met
immuunsysteem aandoeningen, met open
wonden of een infectie. Elke van de drie
oplossingen kreeg 50 patiënten toegewezen:
Oplossing 1: chloorhexidine gluconaat 2% en
isopropyl alcohol 70%;
Oplossing 2: iodophor 0,7% en isopropyl alcohol
74%;
Oplossing 3: povidone iodine.
Patiënten moesten pre operatief een douche
nemen, alle patiënten kregen pre operatief
antibiotica.
Voor gewone procedures 2g cefa, bij prothese
chirurgie bijkomend 1g vancomycine en werd er
een drape met bacteriocide werking gebruikt.
Elke schouder werd op dezelfde wijze ontsmet.
Bij de patiënten werden aerobe en anaerobe
culturen genomen en dit op 3 plaatsen nl
voorkant en achterkant van de schouder en de
oksel, en dit voor en na de huidontsmetting.
BEVINDINGEN
Meest prominent aanwezig voor de ontsmetting
waren de coagulase negatieve Staphylo-
coccus(40), de prepionibacterium acnes(28), de
Corynebacterium(14) en de micrococcus(7).
Na de ontsmetting was de kolonisatie merkelijk
minder bij gebruik van chloorhexidine 7% tov
povidone iodine 31% en 19% in de iodophor
groep. Na 10 maanden werd geen enkele
besmetting vastgesteld.
BESLUIT
Deze studie heeft aangetoond dat de coagulase
negatieve Staphylococcus prevalent aanwezig
zijn en dat chloorhexidine alcohol het effectiefste
middel hiertegen was.
Voor u gelezen door Claudio Roncada.
VOOR U GELEZENCLAUDIO RONCADA
NScalpel_79 09-09-2010 14:34 Pagina 24
Hello! My name is Ville Juntunen and I´m
23-years old guy from Finland. I study nursing
in the University of Applied Science Vaasa and
I´m starting my final year now in the fall of
2010.
I did an Erasmus exchange in Belgium in the
spring of 2010. I arrived on the 27th of
February to begin my practical training of
home nursing in Antwerpen and after that the
practical training of surgery and operating
room at Imelda Ziekenhuis in Bonheiden.
I ended my exchange on the 23rd of May.
The first question people always asked me:
“Why Belgium?” Well the reason was that the
international office of my school suggested it.
They said that it´s a good place for a nursing
student to go and there has been students
before me and all of them gave good
comments. I really didn´t know anything
about Belgium but I knew that I wanted to go
somewhere in Europe so I accepted.
As I said before I did my surgery and
operating room practice at Imelda Ziekenhuis
in Bonheiden and I had really good time there.
I spent five weeks in Heelkunde 2 and two
weeks in the operating room. The staff in both
places was really helpful and kind. I think that
the situation was strange not only to me but to
the nurses as well when they suddenly have a
English speaking person at their work place.
But still I feel that everything went well and if
I had a question it was always answered.
I think that Belgians are a bit more open than
Finnish and they smile a lot more and that´s
why a liked the Belgians.
Two weeks in the operating room isn´t that
long but that´s the amount of time that we
practice there in Finland. Of course if we
choose to specialize in surgery we have a
longer practise later. Still two weeks is
enough to give a general view of the work
although it´s hard as a student to really learn
what to do there. During this practise I felt
that the most suitable places for me were the
preparation and recovery rooms. I love it when
it´s busy and you have your hands full of
work.
It´s not always easy to be a stranger in a new
place and sometimes I was a bit outsider
because I couln´t speak Dutch but I was
prepared for it. It´s also a fact that I would
have learned more if I had done my practices
in Finland but it doesn´t bother me. Instead of
learning a lot about nursing I feel that I
learned a lot more about myself and how to
get along with different kinds of people than if
I had stayed home.
This year I´ll be guiding new students who
start their nursing school and I will be
speaking for exchange trips and I can warmly
recommend Belgium as a exchange country.
P.S. If anyone has any question please feel
free to send me email at my address
[email protected]. And a lot of greetings to
nurses in Imelda Ziekenhuis!
Dit is een klein verslag gemaakt door een
student binnen een studenten uitwisselings
programma. Misschien is dit een prikkel om
zelf, binnen de bestaande operatiezalen, aan
uitwisseling te doen. Het uitwisselen van
ervaring is een van de bronnen van kennis.
THE FINNISH EXCHANGE STUDENT
S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010
25
NScalpel_79 09-09-2010 14:34 Pagina 25
S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010
26
Niet bevoegde personen of personeel buiten
het OK wordt gevraagd om schoenover-
trekken te gebruiken bij het betreden van
het OK. Wat is jullie advies hierover?
ANTWOORD: Dit is een item dat echt tot de
fabeltjes behoort. Er is iemand mee
begonnen en anderen hebben het overge-
nomen. Er is geen enkel bewijs, lees
wetenschappelijk onderzoek, dat het nut
van het dragen van schoenovertrekken
aantoont.
De vloer in het OK is uiteraard het vuilst.
Er moet daarom ook voldoende aandacht aan
geschonken worden. Daarom dat de zalen
tussen de procedures in worden gedweild
en dat de gangen 1 of 2maal per dag worden
opgefrist en grondig gereinigd. Wij vragen
ook om de bewegingen in het OK te beperken
maw de zalen niet onnodig verlaten, gaan
ipv lopen, liefst met gesloten schorten
anders ontstaan er wervelingen.
Het is aangewezen om specifiek schoeisel
te dragen in het OK. Het schoeisel moet
veilig zijn, gesloten tip, geen hakken,
waterbestendig en glijvast. Het moet dagelijks
thermisch gereinigd worden.
Bij ingrepen waar veel vloeistoffen worden
gebruikt vb arthroscopies is het aangeraden
om daarvoor ontwikkelde beschermers te
dragen, deze worden na elke procedure
verwijderd. Met koude en natte voeten in het
OK staan is niet aangenaam.
Schoenovertrekken voor bezoekers zijn
overbodig en indien niet gevolgd door goede
handhygiëne erger dan met vuile schoenen
het OK te betreden. U kent het, even nog iets
halen in het OK, snel schoenovertrekken
aandoen en met gecontamineerde handen
het OK betreden.
Het is wel zo dat indien deze personen de
steriele zone binnen komen specifiek
schoeisel ter beschikking moet gesteld
worden.
Er was onlangs een klein meningsverschil
ivm anesthesie en het hergebruik van
verlengleidingen en spuiten. Een anesthesist
wil de leidingen gebruikt bij toedienen
van propofol bij verschillende patiënten
gebruiken. Kan of mag dat? Wat zegt het
VVOV hierover?
ANTWOORD: Zeer interessante vraag waar
ik slechts onrechtstreeks een antwoord op
kan geven. Het VVOV is bezig met uitschrijven
van aanbevelingen en procedures, wat
anesthesie betreft zijn wij nog niet zo ver.
Het is inderdaad verleidelijk om deze tubings
en spuiten te hergebruiken, het spaart tijd
en centen. Maar mogelijk wordt de veiligheid
hierdoor in gevaar gebracht.
Dezelfde vraag dook onlangs op bij onze
Amerikaanse collega’s en ik wil graag hun
advies hierover geven.
Leidingen en spuiten voor eenmalig gebruik
dienen als dusdanig ook zo gebruikt te worden
en na gebruik verwijderd te worden. Patiënten
worden onnodig bloot gesteld aan een
infectierisico indien men multidose vials
doorprikt met gebruikte spuiten.
Tussen 1998 en 2008 werden er, in niet
ziekenhuis milieus oa pijn kliniek, hemo-
dialyse centra, endoscopische afdelingen,
35 gevallen van hepatitis opstoten
gedocumenteerd.
Deze waren te wijten aan:
– hergebruik van spuiten bij verschillende
patiënten;
– contaminatie van de anesthesie vials;
– gebrek aan handhygiëne.
Bij een dergelijke hepatitis opstoot in een
endoscopie afdeling waren er 5 van de
6 gevallen vastgesteld bij patiënten die op
dezelfde dag werden behandeld. Hier werd
inderdaad vastgesteld dat het personeel de
spuiten en leidingen bleef hergebruiken.
Propere naalden en spuiten werden gebruikt
voor het optrekken van het medicament en
daarna via de IV leiding ingespoten. Indien
verdere medicatie nodig was werd dezelfde
spuit met een nieuwe naald gebruikt. De
mogelijkheid bestaat dat bij het aanleggen
van een infuus en een terugstroom is en
alsdusdanig de leiding gecontamineerd werd.
In 2002 was er een hepatitis opstoot in
Oklahoma. Al de patiënten werden in dezelfde
Vraag en antwoordCLAUDIO RONCADA
NScalpel_79 09-09-2010 14:34 Pagina 26
S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010
27
pijnkliniek behandeld. 795
patiënten werden onderzocht en
71 gevallen van hepatitis C en
31 gevallen van hepatitis B
werden vastgesteld. Onderzoek
heeft aangetoond dat een en
dezelfde spuit en naald werden
gebruikt voor 3 verschillende
medicamenten en deze spuit en
naald werden ook bij alle
patiënten gebruikt.
Buiten het gebruik van een
aseptische techniek dienen
volgende maatregelen getroffen:
– gebruik een single use spuit
ook maar eenmalig;
– gebruik voor elke handeling bij
dezelfde patiënt een andere
naald;
– gebruik voor het optrekken van
medicatie steeds een nieuwe
naald;
– vervang bij elke patiënt de IV
leiding;
– gebruik de juiste en aseptische
techniek bij het optrekken van
medicatie.
Elke patiënt heeft recht op een
veilige behandeling. Het drukken
van de kosten, het verkorten
van de voorbereiding en de
turnover time zijn geen excuses.
U kan dit artikel terugvinden in
AORN Journal maart 2010,
p 403-404.
Hopelijk voldoet dit antwoord.
Aleamed
VRAAG EN ANTWOORD
Onze contactmomenten met de
patiënt zijn in tijd beperkt, een
terugkoppeling is moeilijk. Toch
zijn er patiënten die ons OK ver-
pleegkundigen nog herinneren.
Van een patiënt:
Velen zeggen hoe jullie moetenzijn, anderen eisen wat julliemoeten zijn sommigen vragendat jullie zo zouden zijn enke-len hopen dat jullie beter zou-den zijn gelukkig zijn er ookmensen die gewoon blij zijndat jullie er zijn
Met dank aan Greta Jacobs.
NScalpel_79 09-09-2010 14:34 Pagina 27
S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010
28
BELGISCHE SENAAT________
Zitting 2008-2009
________
9 april 2009
________
Schriftelijke vraag nr. 4-3302
van Marc Verwilghen (Open Vld)
aan de vice-eersteminister en minister
van Sociale Zaken en Volksgezondheid
________
Privéklinieken - Wettelijk kader -
Chirurgische ingrepen - Aantallen
________
ziekenhuis
medisch centrum
chirurgie
privé-geneeskunde
kwalitatieve analyse
ziekteverzekering
________
9/4/2009 Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn:
14/5/2009 )
20/5/2009 Antwoord
________
Vraag nr. 4-3302 d.d. 9 april 2009 :
(Vraag gesteld in het Nederlands)
Heden ten dage worden er steeds meer
privéklinieken opgericht waar patiënten terecht
kunnen voor medische en cosmetische
behandelingen. Daarbij stel ik vast dat er
enerzijds klinieken zijn die kosten noch moeite
sparen om een veilige en hygiënische
omgeving te creëren voor patiënten; en
anderzijds privéklinieken die niet over een
degelijke infrastructuur beschikken. Sommige
centra beschikken niet eens over een adequaat
uitgerust operatiekwartier maar niets
weerhoudt hun ervan om risicovolle ingrepen
uit te voeren. Er wordt daarbij nauwelijks of
geen rekening gehouden met de veiligheid voor
de patiënt. Het is duidelijk dat dergelijke centra
het niveau van de gezondheidszorg sterk naar
beneden halen. Daarbovenop komen de
klinieken die wel de nodige voorzorgsmaatre-
gelen nemen in een slecht daglicht.
Patiënten die kiezen voor een privékliniek,
doen dit bewust, uit vrije wil en weloverwogen.
Zij nemen de totale kosten van hun behande-
ling, verblijf en verblijfskosten voor hun eigen
rekening. Het ziekenfonds komt in dit geval niet
tussen. Zowel de overheid als de privésector
wint hierbij.
Hierover wens ik de volgende vragen te stellen:
1) Binnen welk wettelijk kader opereren
dergelijke privéklinieken die chirurgische
ingrepen uitvoeren? Indien dit niet bestaand
is, voorziet de wet op de ziekenhuizen van
7 augustus 1987 de mogelijkheid om
dergelijke privéklinieken als “commerciële
ziekenhuizen” te reglementeren? Zo ja, acht
de geachte minister dit realiseerbaar?
2) Beschikt zij over relevante cijfergegevens
over de aantallen privéklinieken die
chirurgische ingrepen uitvoeren in
Vlaanderen, Wallonië en Brussel in de jaren
2005, 2006, 2007, 2008 en 2009?
Antwoord ontvangen op 20 mei 2009 :
1. Het is onjuist te beweren dat privé-klinieken
opereren buiten elk wettelijk kader. De deon-
tologische regels, de patiëntenrechtenwetge-
ving, de algemene zorgvuldigheidsplicht uit
het Burgerlijk Wetboek,… zijn voorbeelden
van bepalingen die ook van toepassing zijn op
privé-klinieken en de gezondheidswerkers
die daar prestaties uitvoeren. Onder meer
het recht op kwaliteitsvolle zorg uit de wet
patiëntenrechten en de zorgvuldigheidsplicht
uit de regels van het Burgerlijk Wetboek
betreffende de aansprakelijkheid verplichten
de privé-klinieken om, rekening houdend
Nieuws vanuit de wetstraat
NScalpel_79 09-09-2010 14:34 Pagina 28
S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010
29
met de stand van de wetenschap en het
handelen van een normaal zorgvuldige en
voorzichtige arts, veilige en kwaliteitsvolle
zorg aan te bieden.
2. Het grote verschil tussen erkende zieken-
huizen en privé-klinieken is echter dat de
erkende ziekenhuizen aan specifieke kwali-
teitscriteria moeten voldoen en dat er
gerichte kwaliteitscontroles worden
uitgevoerd.
3. De wet betreffende de ziekenhuizen en
andere verzorgingsinrichtingen is enkel van
toepassing op erkende ziekenhuizen. Om
deze erkenning te krijgen moet het zieken-
huis voldoen aan alle bepalingen van de wet
en haar uitvoeringsbesluiten. De controle op
de normen en het geven van de erkenning
behoren tot de bevoegdheden van de
Gemeenschappen en Gewesten.
4. De ziekenhuiswetgeving steunt op drie basis-
principes die samen een logisch geheel
vormen, namelijk de programmatie, de
erkenning en de financiering. Dit houdt onder
meer in dat ziekenhuizen die voldoen aan de
erkenningsnormen daarvoor ook een
financiering ontvangen. Privé-klinieken
onder het toepassingsgebied brengen van de
ziekenhuiswetgeving betekent automatisch
dat we deze instellingen gaan financieren.
Het lijkt mij weinig opportuun om elk privé-
initiatief financieel te gaan ondersteunen, om
nog maar te zwijgen over de budgettaire
weerslag van een dergelijke maatregel.
Bovendien lijkt het in het licht van de
Europese regelgeving moeilijk verdedigbaar
om voor bepaalde instellingen een subsidië-
ring te koppelen aan kwaliteitsnormen en
voor andere instellingen niet.
5. Er zal eerder moeten nagedacht worden over
een ruimer kader van kwaliteits- en controle-
normen die gelijk gelden voor de instellingen
“binnen” en die “buiten” het systeem.
6. Het opstellen van een dergelijke “kwaliteits-
wet” (met de nodige controles) zal nauw
overleg met de Gemeenschappen en
Gewesten vereisen. Kwaliteitscontrole is
namelijk, zoals al eerder vermeld, in essen-
tie een bevoegdheid van de Gemeenschappen
en Gewesten. Maar ook de Federale overheid
zou bepaalde initiatieven kunnen nemen via
haar bevoegdheid in het kader van de
reglementering met betrekking tot de uitoe-
fening van de geneeskunst.
1. De gegevens die worden geregistreerd door
mijn diensten betreffen enkel de erkende zie-
kenhuizen. Ik beschik dan ook niet over gege-
vens in verband met het aantal privé-klinieken
die chirurgische ingrepen uitvoeren.
NScalpel_79 09-09-2010 14:34 Pagina 29
Regionale werkgroepen
S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010
30
DOOR GUY STERCQ
Regio Antwerpen
Voorzitster: Kristin De Jongh
Schildebaan 28
2240 Zandhoven
Tel: 03 464 14 14
AZ St. Jozef Zoersel, tel: 03 380 23 30
Regio Brabant
Voorzitster: Frieda Mathay
Broekstraat 11a, 3210 Lubbeek.
Tel: 016/348650
Regio West-Vlaanderen
Voorzitster: Isabelle Neuville
AZ Gezondheidszorg Oostkust,
campus OLV Ter Linden
Knokke
Regio Oost-Vlaanderen
Voorzitster: Edith Haemers
Poolse-Winglaan 82
9051 Sint-Denijs-Westrem
Tel: 09 371 65 57
AZ.Maria Middelares Gent, tel: 09 260 67 08
Greta Pauwels
Stationsstraat 91/4
9900 Eeklo
Tel: 09 345 62 85
Elizabeth ZH- HH Kliniek, tel: 09 376 05 70
Regio Limburg
Voorzitster: Anita Steensels
Solterweg 48
3960 Bree
Tel: 089 86 51 28
Salvatorziekenhuis Hasselt
Tel: 011 28 95 26
NScalpel_79 09-09-2010 14:34 Pagina 30
S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010
31
VERENIGING VAN VLAAMSE OPERATIEVERPLEEGKUNDIGEN
VooraankondigingVVOV 28
steNationaal Symposium
26-27 mei 2011 - Blankenberge
Thema's
• Neurochirurgie: nieuwe ontwikkelingen en technieken
• Hightech in het operatiekwartier: conventionele operatiezaal
versus hybride operatiezaal
• HOOP: een steun voor alle leidinggevenden in het OK
• Anesthesie: nieuwe parameters
• Hygiëne en centrale sterilisatie: een updating
• Verschillende workshops
NScalpel_79 09-09-2010 14:34 Pagina 31
AD131, © 2009 Ethicon Endo-Surgery (Europe) GmbH. All rights reserved.ENDOPATH and Echelon are trademarks of Ethicon Endo-Surgery, Inc.
A natural extension of you.
FEEL THE CONNECTION.
Experience the freedom of true one-handed natural articulation. The enhanced system-wide compression provides uniform and consistent staple formation for hemostasis in a wide range of tissue thickness.