Drie soorten psychologie

NHL Toegepaste Psychologie 3 februari 2014

WWW.VANDESANDEINLEZINGEN.NL

Motto:

Een goed begin is nog lang het halve werk niet

1e soort: Iedereen is psycholoogMaar we zijn het maar zelden eens• Die psychologie is dan subjectief.• We noemen dat wel Naieve psychologie • Luister maar eens naar gesprekken tussen mensen• Die gaan haast alleen over psychologie

• Roddel is Ps Liegen is Ps

• Sport is Ps Stoer doen is Ps

• Verkeer is Ps Misdaad is Ps

• Empahie is Ps Liefde is Ps

• Dus: Niet alleen kunnen alle dingen die we doen psychologisch verklaard worden, we praten er ook nog eens voortdurend over

• Als je dat goed kunt, wordt dat mensenkennis genoemd • Maar die mensenkennis blijkt zelden te kloppen

Enkele veel onderzochte biases• Fundamentele attributiefout (ieder neigt er toe oorzaken eerder aan

mensen toe te schrijven dan aan omstandigheden)

• False consensus (we denken dat anderen veel op onszelf lijken)

• Self serving bias (mens neemt alles zo waar dat het voor zijn zelfgevoel positief uitkomt)

• Actor observer bias (actor zoekt oorzaken voor zijn gedrag in omgeving, observator doet dat aan actor)

• Onrealistisch optimisme (ieder vindt zichzelf slimmer, gezonder, sterker en beter dan de gemiddelde mens)

• Framing effecten (Bij hoop op winst heel andere schattingen dan bij vrees voor verlies)

• Heuristieken (Kahneman): Representativiteit, Beschikbaarheid en Ankering

Sommigen zijn meer psycholoog dan anderen2e soort:Wetenschappelijke

Psychologie • Wundt, Pavlov, Lewin,

Skinner, Milgram• Maar ook: Diederik Stapel

3e soort: Toegepaste Psychologie•Freud, Maslow, Cialdini•Maar ook: Houdini, Klok, Ratelband

De mens gelooft snel het vreemde, bizarreHoe komt dat?

1. We hebben een voorkeur voor simpele directe oplossingen zonder ‘moeilijk doen’. (Daarna wel!)

2. We zijn in ons diepste wezen religieus (geloof, vertrouwen)

VANDAAR:• Vliegende schotels, ontvoering door buitenaardsen• Religieuze constructies en Complottheorieen • Acupunctuur, homeopathie, natuurgenezers• Financiele adviseurs, economen, en andere oplichters• NLP, Psychoanalyse, rebirthing, lichaamswerk• Tijschriften als Bres of Happinez

Verneuk de massa, grijp de kassa!

Hoe lossen we dat op???

Door de wetenschap van de psychologieKenmerkend:

1. 1. Altijd doorvragen naar het waarom

2. 2. Je moet alles kunnen verantwoorden

3. 3. Je moet een soort maniakale boekhouder en statisticus zijn

4. 4. Je moet zo ongeveer alles op je eigen gebied gelezen hebben

5. 5. Als je iets fout doet ben je al gauw de sigaar

6. 6. Je wordt beoordeeld op je publicaties (tijdschrift artikelen)

Verder:• Wetenschappers zijn eigenwijze honden• Er is een enorme overproductie aan onderzoek • In het psychologisch onderzoek bestaan modes: na zo’n

tien jaar heeft men genoeg van een bepaald onderwerp en komt er wat nieuws

En wat hebben we hier aan?Bentham, ca 1800: The greatest

happiness for the greatest number

Theoretische kennis wordt nuttig voor allen, als je het toepast

Nodig is wel dat die theoretische kennis beschikbaar is

Nodig is ook dat je er overzicht van hebt

Het is nuttig om regelmatig eens wat in tijdschriften te grasduinen (Bijv Journal of Applied Psychology)

on Regulatory Resources.Johnson, Russell E.; Lanaj, Klodiana; Barnes, Christopher M.Reducing and Exaggerating Escalation of Commitment by Option Partitioning.Kwong, Jessica Y. Y.; Wong, Kin Fai EllickRainmakers: Why Bad Weather Means Good Productivity.Lee, Jooa Julia; Gino, Francesca; Staats, Bradley R.When Do Business Units Benefit More From Collective Citizenship Behavior of Management Teams? An Upper Echelons Perspective.Liu, Wu; Gong, Yaping; Liu, JunOne Member, Two Leaders: Extending Leader–Member Exchange Theory to a Dual Leadership Context.Vidyarthi, Prajya R.; Erdogan, Berrin; Anand, Smriti; Liden, Robert C.; Chaudhry, AnjaliThe Effects of Staffing and Training on Firm Productivity and Profit Growth Before, During, and After the Great Recession.Kim, Youngsang; Ployhart, Robert E.Blame It on the Supervisor or the Subordinate? Reciprocal Relations Between Abusive Supervision and Organizational Deviance.Lian, Huiwen; Ferris, D. Lance; Morrison, Rachel; Brown, Douglas J.Situational Bandwidth and the Criterion-Related Validity of Assessment Center Ratings: Is Cross-Exercise Convergence Always Desirable?Speer, Andrew B.; Christiansen, Neil D.; Goffin, Richard D.; Goff, MaynardCan Conflict Be Energizing? A Study of Task Conflict, Positive Emotions, and Job Satisfaction.Todorova, Gergana; Bear, Julia B.; Weingart, Laurie R.More Than g: Selection Quality and Adverse Impact Implications of Considering Second-Stratum Cognitive Abilities.Wee, Serena; Newman, Daniel A.; Joseph, Dana L.Leading Multiple Teams: Average and Relative External Leadership Influences on Team Empowerment and Effectiveness.Luciano, Margaret M.; Mathieu, John E.; Ruddy, Thomas M. 

NADENKEN OVER DE MENS

PSYCHOLOGIE

Naieve psychologie

PersoonGedrag Ontwikkeling Functies Methode

Sociale-Organisatie-Counseling

Test-KlinischeTherapie

Kinder-School-

Ouderen-

Juridisch-ErgonomieArt.Intell.

StatistiekDatabases

Reclame, Public Relations, Veiligheid

Consultancy, VoorlichtingHRM, Personeelsbeleid

Sportpsychologie

Statisticus, Marktonderzoeker,

ICT beheerderOnderzoeksassistentDatabase ontwerper

Ergonomisch ontwerper, VerkeerspsycholoogSmaakonderzoeker

ICT deskundige

Schoolpsycholoog, Loopbaanadviseur,Jeugdhulpverlenerouderenconsulent

Training, Coaching, Selectie, Testafname

Gesprekstraining,GedragstherapieGZpsychologie

Ten slotte

U heeft dus nog wel wat te doen!

Veel succes ermee!