De Universiteit van Leuven en de reguliere clerus€¦ · Colloquium 7-8 november 2008 Heilige...
2
De Universiteit van Leuven en de reguliere clerus Reeds voor de oprichting van een universiteit in 1425 bezaten verscheidene ordes te Leuven een studiehuis voor de vorming van hun leden, zoals de dominicanen, de franciscanen en de augustijnen. Van bij de oprich- ting van de universiteit werden zij bij de nieuwe stichting betrokken. In 1447 werden de drie genoemde kloosters geïncorporeerd in de universiteit, wat inhield dat ze het oppergezag van de rector erkenden, niet meer onder- worpen waren aan stedelijke instanties en konden profiteren van de universitaire privileges. Het studiehuis dat de karmelieten in 1455 te Leuven oprichtten werd in 1461 in de universiteit geïncorpo- reerd. Hetzelfde gebeurde mettertijd met alle andere mannenkloosters die te Leuven of in de onmiddellijke omgeving bestonden of werden opgericht, meer dan twintig. De refugiehuizen die de abdijen van Aulne en Villers te Leuven bezaten, verwierven het statuut van college. Voor de huisvesting van norbertijnen die aan de universiteit studeerden werd in 1571 het Premon- streitcollege opgericht. Voor de vorming van regulieren bestemd voor de missie in eigen land werden in de 17de eeuw kloostercolleges opgericht door de Ierse franciscanen en door de Ierse en de Engelse domini- canen. Van de meeste van deze huizen studeerden fraters aan de universiteit en behaalden ze er diploma’s. Hun aandeel in de studentenbevolking ging echter in dalende lijn. In de 17de en 18de eeuw treft men onder de studenten enkel nog dominicanen, augustijnen en norbertijnen aan. Ook de professoren uit de bedelorden verdwenen uit de theologische faculteit. Het bleef echter een traditie dat een dominicaan en een augustijn deel uitmaakten van het bestuurscollege van deze faculteit, zonder dat zij er zelf doceerden. Enkel in uitzonderlijke omstandigheden bemoeiden de academische overheden zich met het leven in de vele geïncorporeerde kloosters. Op dit colloquium wordt de stand van het onderzoek opgemaakt over de ordes en congregaties die in Leuven studiehuizen hadden, in het bijzonder over hun relatie met de universiteit. verder wordt nagegaan of de ordes ook een eigen opleiding hadden, welke rol het concilie van Trente in de organisatie van de opleiding speelde, enz. Practische info en contact Het colloquium vindt plaats in de ‘Louis Janssens zaal’ van het Heilige Geestcollege (Naamsestraat 40), gelegen in het centrum van Leuven. Het Heilige Geestcollege is vanuit het Leuvense treinstation te bereiken met de bus (bussen 1 en 2, afstappen aan halte “Zeelstraat”), met de taxi, of te voet (10-15 min. wandelen via de Bondgenotenlaan en de Grote Markt). Het inschrijvingsgeld bedraagt 10 euro. Voor studenten en personeel van de K.U.Leuven is de toegang gratis. Inschrijven kan ter plaatse of via de website. Contact en inlichtingen: [email protected] Op de cover: Gravure van het Dominicanenklooster te Leuven, opgedragen aan Hieronymus Tseraerts O.P., STD. Gesponsord door Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek– Vlaanderen (FWO) De Universiteit van Leuven en de reguliere clerus Kloostercolleges en geïncorporeerde kloosters aan de Oude Universiteit Colloquium 7-8 november 2008 Heilige Geestcollege, Leuven Georganiseerd door het Centrum voor de Geschiedenis van de Theologische Faculteit te Leuven (Faculteit Godgeleerdheid) en het Universiteitsarchief van de K.U.Leuven
Transcript of De Universiteit van Leuven en de reguliere clerus€¦ · Colloquium 7-8 november 2008 Heilige...
De Universiteit van Leuven en de reguliere clerus Reeds voor de oprichting van een universiteit in 1425 bezaten verscheidene ordes te Leuven een studiehuis voor de vorming van hun leden, zoals de dominicanen, de franciscanen en de augustijnen. Van bij de oprich-ting van de universiteit werden zij bij de nieuwe stichting betrokken. In 1447 werden de drie genoemde kloosters geïncorporeerd in de universiteit, wat inhield dat ze het oppergezag van de rector erkenden, niet meer onder-worpen waren aan stedelijke instanties en konden profiteren van de universitaire privileges. Het studiehuis dat de karmelieten in 1455 te Leuven oprichtten werd in 1461 in de universiteit geïncorpo-reerd. Hetzelfde gebeurde mettertijd met alle andere mannenkloosters die te Leuven of in de onmiddellijke omgeving bestonden of werden opgericht, meer dan twintig. De refugiehuizen die de abdijen van Aulne en Villers te Leuven bezaten, verwierven het statuut van college. Voor de huisvesting van norbertijnen die aan de universiteit studeerden werd in 1571 het Premon-streitcollege opgericht. Voor de vorming van regulieren bestemd voor de missie in eigen land werden in de 17de eeuw kloostercolleges opgericht door de Ierse franciscanen en door de Ierse en de Engelse domini-canen. Van de meeste van deze huizen studeerden fraters aan de universiteit en behaalden ze er diploma’s. Hun aandeel in de studentenbevolking ging echter in dalende lijn. In de 17de en 18de eeuw treft men onder de studenten enkel nog dominicanen, augustijnen en norbertijnen aan. Ook de professoren uit de bedelorden verdwenen uit de theologische faculteit. Het bleef echter een traditie dat een dominicaan en een augustijn deel uitmaakten van het bestuurscollege van deze faculteit, zonder dat zij er zelf doceerden. Enkel in uitzonderlijke omstandigheden bemoeiden de academische overheden zich met het leven in de vele geïncorporeerde kloosters.
Op dit colloquium wordt de stand van het onderzoek opgemaakt over de ordes en congregaties die in Leuven studiehuizen hadden, in het bijzonder over hun relatie met de universiteit. verder wordt nagegaan of de ordes ook een eigen opleiding hadden, welke rol het concilie van Trente in de organisatie van de opleiding speelde, enz.
Practische info en contact
Het colloquium vindt plaats in de ‘Louis Janssens zaal’ van het Heilige Geestcollege (Naamsestraat 40), gelegen in het centrum van Leuven. Het Heilige Geestcollege is vanuit het Leuvense treinstation te bereiken met de bus (bussen 1 en 2, afstappen aan halte “Zeelstraat”), met de taxi, of te voet (10-15 min. wandelen via de Bondgenotenlaan en de Grote Markt). Het inschrijvingsgeld bedraagt 10 euro. Voor studenten en personeel van de K.U.Leuven is de toegang gratis. Inschrijven kan ter plaatse of via de website. Contact en inlichtingen: [email protected]
Op de cover : Gravure van het Domin icanenkloos ter te Leuven , opgedragen aan H ie ronymus Tseraer ts O .P . , STD.
Gesponsord door
Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek– Vlaanderen (FWO)
De Universiteit van Leuven
en de reguliere clerus
Kloostercolleges en geïncorporeerde kloosters aan de Oude Universiteit
Colloquium 7-8 november 2008
Heilige Geestcollege, Leuven
Georganiseerd door het Centrum voor de Geschiedenis van de Theologische Faculteit te Leuven (Faculteit Godgeleerdheid) en het
Universiteitsarchief van de K.U.Leuven
Programma
VRIJDAG 7 NOVEMBER
9.30 Leo Kenis Verwelkoming
9.35 Jan Roegiers
Kloostercolleges en geïncorporeerde kloosters aan de Oude Universiteit van Leuven
10.05 Toon Quaghebeur
Symbiose en conflict. Regulieren in het professoren- en regentenkorps van de Leuvense Theologische Faculteit, 15de-17de eeuw
10.35 Discussie en break
11.00 Lieve De Mecheleer
De dominicanen en de Leuvense universiteit
11.30 Mark Brusselaers
De franciscaanse orde en de studie: wetgeving en structuren
12.00 Discussie en middagmaal
14.30 Dirk Leyder Scio non innotescere omnia. Nicolaus de
Tombeur (1657-1736) over de band tus-sen de augustijnen, hun Schola Augusti-niana en de Oude Universiteit van Leuven
15.00 Herman Janssens De relaties van de norbertijnen met de
Leuvense universiteit. Een status quaestionis
15.30 Guido Hendrix Tussen “missionem Lovanii non pertinere ad ordinem” en “omnes suos cogebat ire in Lovanium”. Eeuwen veelslachtige verhoudingen tussen de Orde van Cîteaux en de Universiteit Leuven 16.00 Discussie en break 16.30 Noël Geirnaert De Duinenabdij en de Oude Universiteit van Leuven 17.00 Martin Stone The Irish Franciscans of the College of St. Anthony of Padua and the University of Louvain (1607-1797): Interlopers or Lovanienses? 17.30 Discussie gevolgd door bezoek aan de tentoonstelling in de Maurits Sabbebibliotheek, Faculteit Godgeleerdheid, en receptie
Programma
ZATERDAG 8 NOVEMBER 9.30 Tom Gaens
Atque haec quidem fuerunt! De kartuizers en collegestichtingen aan de Leuvense universiteit
10.00 Marcel Haverals De bogaarden en de Universiteit van Leuven 10.30 Discussie en break
11.00 Frans Vanhoof Het kapittel van Windesheim en zijn relaties met de Leuvense Alma Mater 11.30 Michel Van der Eycken De Duitse Orde en de Leuvense Alma Mater, 17de-18de eeuw 12.00 Ernest Persoons Opleiding en studies bij de kapucijnen en de karmelieten 12.30 Discussie en conclusies
