@went1955

De toekomst van werk en inkomen in Nederland

FNV 23-11-2016

Een ‘olifant in de kamer’ voor vakbeweging en wetenschap

De olifant van Branko Milanovic

FNV 23-11-2016

Globalisering

Technologie

Nationaal beleid

01. Globalisering

02. Technologie

03. Nationaal beleid

04. Vragen voor discussie en onderzoek

Outline

FNV 23-11-2016

01 Globalisering

FNV 23-11-2016

Dani Rodrik, 2007

Het politieke trilemma van de wereldeconomie

FNV 23-11-2016

Menukaart voor globalisering Sterke natiestaat en democratie

dan gereguleerde globalisering (geen hyperglobalisering)

Sterke natiestaat en globalisering dan minder democratie

Globalisering en democratie dan geen sterke natiestaat

FNV 23-11-2016

Actueel: reset handelsbeleid

02 Technologie

FNV 23-11-2016

Het grote plaatje: Lange golven van groei en stagnatie

•  Technologie (general purpose: ICT, slimme machines)

•  Krachtsverhoudingen kapitaal - arbeid (dynamisch)

•  Niemand weet of bepaalt eindpunt: sociale en politieke strijd

•  Consumptie - investeringen (private en publieke) verdeling (AIQ)

•  Financieel kapitaal - productieve sector (Carlota Perez)

FNV 23-11-2016

Technologie overkomt je niet

“Digitale investeringen hebben analoge complementen

nodig om ervoor te zorgen dat iedereen er van profiteert”

– Wereldbank 2016

FNV 23-11-2016

Een inclusieve robotagenda

1. Investeer in robots

•  Er zijn niet genoeg robots: productiviteit en groei laag (zie de zorg; denk aan boek Robert Gordon)

•  Zwaar en geestdodend werk automatiseren en ruimte vrijmaken voor nieuwe activiteiten

•  Don’t automate, augment

FNV 23-11-2016

2. Zet in op complementariteit: mens mét machine

•  “Mensen worden onderschat” (wat alleen mensen kunnen. Of waarvan we willen dat mensen het blijven doen)

•  Zet in op co-creatie (voorbeeldrol overheid: sectoren, SBIR, aanbesteding)

•  Oók/juist voor lagere inkomens en laaggeschoold werk (Atkinson; MIT inclusive innovation contest, zorg, job carving)

FNV 23-11-2016

3. Eigenaarschap van werk

•  Autonomie en controle goed voor productiviteit (en welzijn)

•  Minder stress en burn-out, meer welzijn (geluk, Kamercie. brede welvaart)

•  “Maak van werkende mensen geen robots”

FNV 23-11-2016

4. Nieuwe ongelijkheidvragen en verdelingsvragen

•  Inkomen: Baanpolarisatie, meer banen aan onderkant (multiplier)

•  Vermogen: eigenaar robots bezit de toekomst (robot dividend)

•  Verliezers: scala aan maatregelen op maat voor mensen die niet mee meer kunnen (gericht VUT, “basisinkomen”, ‘Melkert banen’)

FNV 23-11-2016

03 Nationaal beleid

“Responsible nationalism” (Summers)

“Progressief patriotisme” (Asscher)

FNV 23-11-2016

Balans nationaal – Europa – (hyper)globalisering

FNV 23-11-2016

Ander Europa: flexibel en functioneel

FNV 23-11-2016

Binnenlandse markt en handel

04 Issues voor discussie en onderzoek

Inclusieve globalisering (o.a. reset handel)

Inzet slimme machines: complementariteit, juist ook voor de onderkant

Werken met slimme machines: co-creatie

Nationaal beleid en functioneel Europa

Stop de export-obsessie (AIQ ñ)

FNV 23-11-2016

@went1955

Vragen? Opmerkingen?

www.robertwent.nl