De rol van het inkomen in de AOV

• Pieter Leerink • ACIS Symposium • Amsterdam, 12 november 2010

Schade- of sommenverzekering?

• HR 3 oktober 2008, NJ 2009, 80 • HR 6 juni 2003, NJ 2004, 670• Precieze inkomensschade lastig• Mate ao x verzekerde som (% inkomen)

= acceptabele fixatie

Schade- of sommenverzekering?

• Zie mijn bijdrage in de bundel• Stelling AOV = schadeverzekering,

indien verzekerde som is afgestemd op daadwerkelijk inkomen

Schade- of sommenverzekering?

• Maar!• Conclusie Spier, wees duidelijk• Noot Mendel, contra preferentem• Hof Den Haag 28 mei 2010, LJN:BM5499• Rechtbank Utrecht 16 juni 2010 en 7 juli

2010, LJN: BM 8006 en BN 0731

Schade- of sommenverzekering?

• Polisvoorwaarden aanpassen• Rol inkomen verduidelijken• GC Kifid 2 november 2009 nr. 102

Schade- of sommenverzekering?

• De kwalificatie is minder relevant, als verzekerbaar belang en indemniteit in de polisvoorwaarden zijn uitgewerkt.

• Wel relevant voor subrogatie, evt. werken met cessie/voorschotconstructie

Verzekerbaar belang

• Verzekerbaar belang is het daadwerkelijke inkomen voor ao

• Maximaal te verzekeren 80 of 90%• Definitie inkomen• DGA/normalisatie/reële toerekening

Verzekerbaar belang

• Periodiek toetsen inkomen / verzekerde som / maximale dekking

• Initiatief bij verzekerde, intermediair of verzekeraar?

• Helder zijn over consequenties onder- en oververzekering

Verzekerbaar belang

• Advies aan verzekeraars om zelf periodiek te toetsen met heldere voorlichting over belang correcte opgave en consequenties

• Duidelijk zijn over inkomensdefinitie

Verzekerbaar belang

• Na ao-melding toetsing verzekerde som• Aanpassen aan daadwerkelijk inkomen /

maximale dekking• Premierestitutie?

Indemniteit

• Niet beter worden van ao• Duidelijk voordeliger positie• Erosie (herbouwwaarde, nieuwwaarde)• Regelen in polisvoorwaarden

Indemniteit

• Correctiebepaling• Diverse varianten • Onder- en bovengrens • Andere ao-uitkeringen• Reïntegratie belonen

Indemniteit

• Mengvorm: financieel nadeel als entree-eis

• Alleen strekkingsbepaling werkt niet.

Rol inkomen bij bepaling mate ao

• Spiegelen (vb. uitval 30%, derving 80%)• Passende arbeid, lager inkomen• Beroeps-ao, inkomensgevolgen van

taakverschuivingen en aanpassingen werkzaamheden in eigen bedrijf

Zuivere sommenverzekering

• Gevoelig voor misbruik• Lage prikkel tot reïntegratie• Vooraf controle op inkomen• Starters• Ondernemers met sterk wisselende

inkomsten

Inkomensderving door ao

• Bepalen financieel nadeel door ao is niet eenvoudig

• Niet alleen winst voor en na ao• Arbeidsdeskundige inzet

Inkomensderving door ao

• Omzetontwikkeling• Arbeidskosten in % omzet• Economische Waarde van de

Ondernemer • (EWO) = bruto winst – alle arbeidskosten• branchecijfers

Inkomensderving door ao

• Elimineren posten die weinig of niets te maken hebben met uitval ondernemer

• Omstandigheden die niet toe te rekenen zijn aan de arbeidsprestatie van de ondernemer

Modelpolis

• Inkomensdefinitie te summier• Het bruto inkomen van de verzekerde uit

arbeid en/of winst uit onderneming in de zin van de wet IB

Modelpolis

• Geen regeling over maximale dekking,• Geen regeling wijzigingen inkomen,• Geen (actieve) toets van verzekerd

bedrag op daadwerkelijk inkomen

Modelpolis

• Correctiebepaling: “Indien en zolang de verzekerde na de intreding van de arbeidsongeschiktheid in totaal aan inkomen, met inbegrip van schadevergoedingen krachtens deze polis of enige andere voorzieningen van inkomstenderving wegens

Modelpolis

• …arbeidsongeschiktheid, meer zou ontvangen dan een bedrag gelijk aan het gemiddelde inkomen dat verzekerde realiseerde in de 3 kalenderjaren voorafgaande aan de aanvang van de arbeidsongeschiktheid,

Modelpolis

• …heeft de verzekeraar het recht het meerdere in mindering te brengen op de schadevergoeding.”

• “recht hebben” laat ruimte voor debat

Modelpolis

• Verzekerde som 60, inkomen 30, 50% te veel premie betaald?

• Mate ao 60%, inkomstenderving 30%, uitkering 60 of 30%? Indemniteit? Uitkering niet hoger dan omvang derving?

Slotsom

• De AOV is een inkomensverzekering• De rol van het inkomen in de AOV is een

kwestie van heldere voorwaarden en actieve voorlichting

• Variaties in de markt, ondoorzichtig• Verantwoordelijkheid aanbieder en

intermediair

Einde