Kenmerk 33De industriële revolutie die in de westerse wereld de basis legde voor een industriële samenleving.Les 1: Ontstaan van de industriële samenleving

de tijd

van b

urg

ers en sto

om

mach

ines 1800-1900

Middelen van bestaan veranderenen daarmee de samenleving!

• Van jager/verzamelaars via de neolithische revolutie naar boeren

agrarische samenleving• Van agrarische samenleving met dorpen, naar een

samenleving waarin de stad voor nijverheid en handel een (grote) gaat spelen

agrarische-stedelijke samenleving• Naar een samenleving die verandert door de

Industriële revolutie in een

industriële samenleving

H5: § 1-2:p911700

17201740

17601780

18001820

18401860

1880

Maatschappelijke veranderingen

• Wanneer een sector; een (belangrijk) aspect verandert, heeft dit meestal gevolgen voor meerdere zaken/facetten van de maatschappij– Zo was de neolithische revolutie niet alleen een

verandering op het gebied van de middelen van bestaan, maar ook (bijvoorbeeld) op het gebied van wonen

– Hetzelfde geldt voor de industriële revolutie. Mensen gingen niet alleen in de fabriek werken, maar hun hele leven veranderde!

17001720

17401760

17801800

18201840

18601880

Veranderingen in arbeid- de techniek

• Basis van veranderingen in arbeid wordt gestuurd door technologische veranderingen

– De huisnijverheid op het platteland 1. werd nijverheid in hallen met grotere/betere machines2. de machines in de hallen werden aangedreven door waterkracht

(de hal wordt een fabriek)3. de waterkracht werd vervangen door stoomkracht, waardoor een

fabriek over kan worden geplaatst4. meer machines voor diverse werkzaamheden aan een product

worden ontwikkeld, waardoor de arbeidsverdeling steeds scherper/sterker werd

5. de toenemende arbeidsverdeling vindt haar hoogtepunt in de introductie van de lopende band

6. Automatisering en robotisering vindt plaats

17001720

17401760

17801800

18201840

18601880

Veranderingen in arbeid- de keerzijde

• De technologische veranderingen hebben ook bedoelde en onbedoelde negatieve effecten voor de arbeid(-er)

1. de gilden gingen ter ziele

2. vakbekwame handwerkslieden verdwijnen

3. werk werd saaier

4. sterke groei kinderarbeid

5. minder arbeiders werken aan een product