Bibliografie Reynaertbewerkingen tot 1800 eind 2014.pdf

De bibliografie van de Nederlandstalige Reynaertbewerkingen van 1800

tot heden

Rik van Daele

Peter Everaers

Willy Devreese

Erwin Verzandvoort

Inleiding 2004

In 1988 publiceerde Jan Goossens in De gecastreerde neus voor het eerst een beschrijvende

bibliografie van de hem bekende gedrukte bewerkingen en vertalingen van de Reynaertstof

die niet als een variant of herdruk van de volksboeken zijn te beschouwen. Hij wees erop dat

hij niet alle drukjes had kunnen inzien en snel werkte, waardoor onnauwkeurigheden zouden

kunnen ontstaan. Goossens’ werk bevatte daarom een aantal fouten en ontbrekende titels en

interpretaties of veronderstellingen die nu preciezer kunnen worden geformuleerd. Er

verschenen kort na 1988 in Tiecelijn al enkele aanvullingen. Ondertussen zijn we zestien

(voor de update: 26) jaar verder en is de lijst van Reynaertbewerkingen en -vertalingen

steeds langer geworden. Het was daarom tijd voor een nieuwe, aangevulde, verbeterde en

vervolledigde bibliografie van ‘Reynaerden’ vanaf 1800. Deze datum werd gekozen omdat

deze bibliografie dan naadloos aansluit op het uitstekende standaardwerk van Hubertus

Menke over de Europese Reynaertdrukken tot 1800. De volksboeken na 1800 die (ondanks

de beperking in de titel) bij Menke toch staan vermeld en die grotendeels uit het overzicht

van Erwin Verzandvoort en Paul Wackers zijn overgenomen, werden in onze lijst

geïntegreerd. De einddatum voor opname was 15 september 2004 (voor de aanvulling 15

september 2014).

De opzet van dit bibliografisch project was vermetel, misschien zelfs hoogmoedig. Wie

zich aan dit soort werk waagt, wordt al snel bescheiden en krijgt respect voor de

voorgangers. Wij beschouwen ons daarom, zoals de middeleeuwers deden ten opzichte van

hun klassieke voorgangers, ‘als dwergen op de schouders van reuzen’. De eerste tocht

duurde bijna drie jaar. De opties en criteria wijzigden meermaals. Vandaar dat alle boeken

meer dan eens ter hand werden genomen door de gezamenlijke redactie. Werken in groep

betekent immers: discussiëren, afwegen en knopen doorhakken. De bibliograaf is meestal

een eenling, een individualist die zijn eigen knopen doorhakt. Wim Gielen schreef ons: ‘Het

meest eenvoudig is: één samensteller bepaalt! Hij is aan niemand verantwoording

verschuldigd en laat alle commentaar, achteraf, deemoedig over zich heen gaan. Geen van

zijn medewerkers is medeverantwoordelijk.’ In onze aanpak diende ‘één samensteller’

vervangen te worden door ‘het collectief dat deze bibliografie maakte’. Elke beslissing voor

opname of geen opname, voor opname in de B- of C-lijst, voor de plaatsing in een nieuw

lemma enzovoort, kan gemotiveerd worden. De motieven expliciteren waarop elke afweging

bij elk item werd gestoeld, leek ons niet zinvol. Er werd in elk geval ruim geselecteerd met

respect voor randgevallen. De aanwezigheid van tekst in ‘modern’ Nederlands van na 1800,

hoe gering ook, was een duidelijk criterium. Edities en schooluitgaven met enkel

Middelnederlandse teksten zijn voor een latere bibliografie. De grote lijnen en enkele

precieze criteria voor opname – en voorbeelden van de keuzes die we hierbij maakten –

werden summier in het Naschrift beschreven. Maar finaal meenden ook wij dat wij aan

niemand verantwoording verschuldigd zijn.

Er werd gestreefd naar een zo volledig mogelijke bibliografie, met grotendeels dezelfde

uitgangspunten en de overname van de diverse zoekresultaten – evenwel indien mogelijk,

steeds getoetst – als Goossens, om geen tweede standaard te moeten ontwikkelen en als

teken van respect voor onze voorganger. Er werd aandacht besteed aan de eventuele

voorpublicaties, aan de bron van de uitgave, aan de illustrator(en), de latere drukken en de

bibliografische aspecten (paginanummering, titelpagina, band, papier …) van de publicatie.

Bio- en bibliografische gegevens over de auteur en de illustrator(en) werden niet verder

opgenomen en kunnen later in een soort Reynaertencyclopedie nog eens uitgewerkt worden.

Alle lemma’s hebben dezelfde structuur. Eerst komt de bibliografische beschrijving aan

bod en vervolgens:

rubriek a: voorpublicaties

rubriek b: bron en genre

rubriek c: illustrator(en) en illustraties

rubriek d: band, colofongegevens, drukken en varianten

rubriek e: anekdotiek

rubriek f: verwijzing naar andere bibliografieën en relevante studies.

De belangrijkste gebruikte studies en enkele bestaande Reynaertcatalogi werden opgenomen

in een aparte bibliografie achteraan. Tussen de beschrijvingen werden circa 60 titelpagina’s,

omslagen of illustraties opgenomen om een overzicht te geven van de rijkdom aan

vormgeving en verluchting in twee eeuwen Reynaertpublicaties. Deze worden in de digitale

publicatie niet overgenomen, maar zijn wel te vinden in de digitale presentatie van de

gedrukte delen.

Bibliografisch werk is nooit af. Morgen ontdekt een verzamelaar een onbekende herdruk

in zijn collectie, een ander omslag of zelfs een uiterst zeldzaam en nooit geïnventariseerd

werkje. Overmorgen verschijnt een nieuwe editie. Daarom wordt deze bibliografie vanaf 1

januari 2015 op www.reynaertgenootschap.be – geplaatst.

Om een breder én ander publiek te bereiken en de verzamelaar te plezieren (of uit te

dagen?), werd van de eerste lijst uit 2004 een tweede druk op de markt gebracht met een

ander omslag. U kunt nog steeds eigenaar worden van dit werkje (5 EUR).

Een allesomvattende Reynaertbibliografie, inclusief de wetenschappelijke uitgaven en de

Reynaertschoolboekjes, de gebloemleesde fragmenten in taal- en literatuurboeken voor het

onderwijs en de duizenden Reynaertartikelen en -recensies is nooit samengesteld. Er is zelfs

nog nooit een poging ondernomen, hoewel de gedigitaliseerde BNTL (Bibliografie van de

Nederlandse Taal en Letterkunde) de moedige bibliograaf al een stuk op weg kan helpen.

Daarom krijgt deze publicatie hopelijk nog vervolgedities.

Graag willen wij tot slot Wim Gielen (+2010) en de redactieleden van Tiecelijn bedanken

voor de grondige lectuur en de kritische opmerkingen. Hulp kwam er ook van de talrijke

door ons aangeschreven en aangesproken mensen (Chris Coppens, Etienne de Koning,

Philippe Proost en de medewerkers en verantwoordelijken van diverse wetenschappelijke

instellingen, o.a. AMVC, Stadsbibliotheek Antwerpen, Kadoc, Bibliotheek KU Leuven en

Bibliotheca Wasiana).

http://www.reynaertgenootschap.be/

Elke gebruiker van deze bijdrage, die wij willen opdragen aan Jan Goossens en de

geduldige echtgenotes van de samenstellers, roepen wij op om aan deze nooit eindigende

inventarisatie verder mee te blijven werken.

Aanvulling 2004-2014

Willy Devreese

m.m.v. Rik van Daele, Peter Everaers en Erwin Verzandvoort

Inleiding

In 2004 publiceerden vier Tiecelijnredacteuren een zo volledig mogelijke bibliografische

lijst van de Nederlandstalige Reynaertbewerkingen sinds 1800. Ondertussen heeft deze

‘gids’, uitgegeven als een Tiecelijnnummer 3 van jaargang 17 uit 2004 en in een tweede

oplage apart gedrukt als Rik van Daele, Peter Everaers, Willy Devreese en Erwin

Verzandvoort, De bibliografie van de Nederlandstalige Reynaertbewerkingen van 1800 tot

heden, Sint-Niklaas/Ter Hole, vzw Reynaertgenootschap/Antiquariaat Secundus, 2004, 106

p. zijn voorganger (de bibliografie van Jan Goossens in diens studie De gecastreerde neus

uit 1988) in de schaduw gesteld.

Tien jaar later is het tijd voor een eerste gedrukte aanvulling, zorgvuldig samengesteld

door Willy Devreese, aangevuld met zoekwerk van de andere redacteuren en meldingen van

een aantal Tiecelijnabonnees (o.a. Jan van Alphen en Jozef Bombay). De nieuwe lijst,

Bibliografie 2004-2014, werd opnieuw genummerd (met de ‘a’ van ‘aanvulling’) en bevat

25 nieuwe nummers, waarvan achttien nieuwe uitgaven sinds 2004, en zeven

Reynaertuitgaven van vóór 2004 die nu pas onder onze aandacht kwamen.

In de gedrukte publicatie Tiecelijn 27. Jaarboek 7 van het Reynaertgenootschap werd een

addendum opgenomen met correcties en aanvullingen bij de lijst uit 2004 en ook enkele

extra uitgaven/herdrukken die verschenen tijdens het laatste decennium. Deze tweede lijst

werd in Tiecelijn 27 apart (zwart- i.pl.v. grijsdruk) gemarkeerd, maar werd in de digitale

publicatie verwerkt. Er werd voor deze optie gekozen om de nummering van de lijst uit

2004, die ondertussen in vele publicaties de standaard is geworden, intact te laten.

Ongetwijfeld zijn er nog aanvullingen mogelijk, ondanks het geduldige monnikenwerk dat

reeds verricht werd. Wij nodigen alle digitale gebruikers van deze bijdrage uit om suggesties

en correcties te sturen naar [email protected].

Wij proberen van nu af aan jaarlijks deze lijst per 1 januari te updaten.

mailto:[email protected]

Bijgewerkte bibliografie tot 2004

1. Anoniem: Reynaert den Vos, ofte Het oordeel der dieren. In het welk Koning Lion en

zyne Heeren, de schalkheyd van Reynaert den Vos onderzogt en geoórdeelt word. Het

verhael is zeer genugelyk en profytige morael. Verçierd met 28 schoone Plaeten.

Antwerpen, J. Schilders, Boekverkooper, Op de Lynwaed-merkt, [volgens Menke:

begin 19de eeuw]. 80 p.

a -

b Teruggaand op de Zuid-Nederlandse volksboekentraditie (naar Reynaert II).

c 28 houtsneden naar Erasmus Quellijn de Jongere en Jan Christoffel Jegher, voor

het eerst gebruikt in het Antwerpse rijmdrukje van Segher van Dort, gedrukt door

Jacob Mesens in 1651.

d Het betreft de (her-)uitgave van een drukje bij de Weduwe van J.N. Vinck (na

1789, misschien begin negentiende eeuw).

e -

f Menke, p. 169, nr. 48.

2. Anoniem: Reynaert den Vos, ofte Het oordeel der dieren, in het welk door koning Lion

En zyne Heeren, de schalkheyd van Reynaert den Vos word onderzocht en geoordeelt.

Het verhael is zeer genuchtelijk ende profijtige Morale Bediedselen mede-brengende.

Gent, Petrus Antonius Kimpe, Boekdrukker en Boekverkooper by de Capucynen in

den Vyfhoek, [volgens Verzandvoort & Wackers: 1799-1815]. 64 p.

a -


c 22 illustraties, waarvan zestien verschillende (zes horen volgens Verzandvoort-

Wackers niet thuis in de Reynaerttraditie) naar Quellijn en Jegher.

d -

e Approbatio van 15 november 1661.

f Verzandvoort & Wackers, p. 15; Menke, p. 168, nr. 47.

3. Anoniem: Reynaert den Vos, ofte Het oordeel der dieren, in het welk door koning Lion

En zyne Heeren, de schalkheyd van Reynaert den Vos word onderzocht en geoordeelt.

Het verhael is zeer vermaekelyk om lezen en profytige Moraele bediedselen mede-

brengende. Gent, L[éandre] van Paemel, Boekdrukker en Boekverkooper by de

Capucynen in den Vyf-hoek, [volgens Verzandvoort & Wackers: 1817-1845]. 52 p.

a -


c Vijftien illustraties, waarvan dertien verschillende naar Quellijn en Jegher. Drie

horen niet in de Reynaerttraditie thuis.

d Van deze drukjes bestaan varianten met verschillen. Van Paemel drukte het boekje

als boekdrukker en -verkoper “op den Brabanddam”.

e Van Paemel nam blijkbaar niet alleen de drukkerij, maar ook het fonds van zijn

voorganger P.A. Kimpe over.

f Verzandvoort & Wackers, p. 15-16; Menke, p. 170-172, nr. 49-51.

4. Anoniem: Reynaert den Vos, ofte Het oordeel der dieren, in het welk Koning Lion en

zyne Heeren, de schalkheyd van Reynaert den Vos onderzogt en geoórdeelt word. Het

verhael is zeer genuchelyk en profytige Morael. Verçiert met 28 schoone Plaeten.

Antwerpen, Josephys Thys, Boekdrukker en Boekverkooper op de Vlasmerkt in de

Pauw, [volgens Verzandvoort & Wackers: 1818-1842]. 80 p.

a -


c 26 illustraties, waarvan 23 verschillende naar Quellijn en Jegher.

d Van deze drukjes bestaan varianten met kleine drukverschillen. Zie Menke.

Een rest van deze drukjes werd in het midden van de negentiende eeuw op de

markt gebracht door J.B. Vermueren. Hij was wellicht de opvolger van J. Schilders

(zie 1).

e -

f Verzandvoort & Wackers, p. 16; Menke, p. 172-174, nr. 52-54. Zie ook Waller, p.

341, nr. 1429.

5. Anoniem: Reynaert den Vos, of het oordeel der dieren, In het welk door koning Lion,

en zyne Heeren de schalkheyd van Reynaert den Vos word onderzocht en geoordeeld.

Versierd met vele morale Bediedselen. Gent, Boekdrukkery van I[sabelle].-C[aroline].

van Paemel, Lange-Violettestraat 3, [volgens Verzandvoort & Wackers: 1848-1876].

68 p.

a -


c Negen illustraties, verre nasnijdingen van Quellijn en Jegher.

d Van deze drukjes bestaan ten minste twee varianten met verschillende adressen,

m.n. ook: “Lange-violettestraat 25” en ‘Violettestraet, 3’.

e -

f Verzandvoort & Wackers, p. 16; Menke, p. 174-175, nr. 56-57.

6. Anoniem: Reynaert de Vos, of het oordeel der dieren, In hetwelk door koning Lion, en

zyne Heeren de schalkheid van Reinaert den Vos wordt onderzocht en geoordeeld.

Versierd met vele morale bediedselen. Antwerpen, H.J. Herleyn, boekhandelaer, op

den hoek van de Kammestraat, 40, [volgens Verzandvoort & Wackers: 1856]. 112 p.

a -

b Zuid-Nederlandse volksboekentraditie (naar Reynaert II).

c 38 illustraties, waarvan 22 verschillende; naar Quellijn en Jegher.

d -

e Inclusief het “Byvoegsel. De schoone Geschiedenis van De Klop van Bertulfus”.

f Verzandvoort & Wackers, p. 17; Menke, p. 176, nr. 58.

7. Anoniem: Geschiedenis van Reinaart de Vos – Histoire de Maitre Renard. Turnhout,

Glenisson en Zonen, [na 1856]. (n. 118). 1 p.

a -

b Twintig tweeregelige verzen in het Nederlands en het Frans die het verhaal naar

Reynaert II vertellen.

c Twintig illustraties uit de Zuid-Nederlandse volksboekentraditie naar Quellijn en

Jegher.

d -

e Centsprent uit het fonds Glenisson-Van Genechten.

f Er zijn ook exemplaren zonder uitgeversadres.

8. Anoniem – Snoeck-Ducaju (1): Reinaart de Vos, of het oordeel der dieren. Waarin de

schalkheid van Reinaart de Vos, door koning Lion en zijne Heeren, onderzocht en

geoordeeld wordt. Versierd met zedige bediedsels. Tweede verbeterde druk. Gent,

Drukkerij Snoeck-Ducaju en Zoon, Veldstraat 10, z.j. 79-(1) p.

a -

b Teruggaand op de Zuid-Nederlandse volksboekentraditie.

c Eenvoudige nasnijdingen (tien, waarvan één op het omslag en negen andere in het

binnenwerk) naar Quellijn en Jegher. Deze prenten werden voor het eerst in 1651

voor het rijmdrukje van Segher van Dort gebruikt.

d Genaaid. De “Derde verbeterde druk” met hetzelfde uitgeversadres (Veldstraat 10)

is identiek met kleine wijzigingen op het omslag, m.n. andere lettertypes en:

“Versierd met vele zedige bedietselen.” Van dit drukje bestaat een variant met

identieke omslag behalve op de plaats van de mededeling van de verbeterde derde

druk: “Verbeterde en van spellinggezuiverde nieuwe uitgave”, maar met slechts 62

p. (ook deze druk is niet gedateerd). Nog een andere variant bevat de mededeling:

“Versierd met vele zedige bedietselen en toepasselijke platen. Nieuwe verbeterde

en van spellinggezuiverde nieuwe uitgave”. De omslagillustratie (een soort fontein

of sierschaal op staande voet met vogels) heeft niets met het verhaal te maken.

De “Vierde verbeterde druk met nieuwe plaatjes” geeft als adres Veldstraat 8, heeft

79-(1) p. en wordt door Verzandvoort & Wackers circa 1886 gedateerd. De nieuwe

plaatjes zijn opnieuw nagesneden naar Quellijn en Jegher met eigen toevoegingen,

zoals ook in de vorige reeks.

e Nog steeds met de approbatio van Max. van Eynatten, Can. et Schol. van 15

november 1661.

f Verzandvoort & Wackers en Menke beschrijven alleen het vierde drukje.

9. Anoniem – Snoeck-Ducaju (2): Reinaart de Vos, of het oordeel der dieren. Waarin de

schalkheid van Reinaart de Vos, door koning Lion en zijne heeren, onderzocht en

geoordeeld wordt. Versierd met zedige bediedsels. Gent, Drukkerij Snoeck-Ducaju &

Zoon Drukkers-Uitgevers, Begijnhoflaan, 76, z.j. 110-(2) p.

a -

b Teruggaand op de volksboekentraditie; bijna dezelfde tekst als (1).

c Op het vooromslag een in rood en goud gedrukte illustratie, waarop de beer door

Reinaert in de boomstam klem wordt gezet (de oudere versie uit eerdere drukken

van die in de tekst). Op de Franse titelpagina staat een waarschijnlijk door

Benjamin Rabier getekend hondenkopje; binnenin houtsneden op p. 7, 13, 21, 38,

42, 45, 54, 73, 94 en 108 (dezelfde plaatjes als in vierde druk (nr. 8).

d Genaaid en gelijmd in papieren omslag. Er bestaan ook varianten waarbij de

illustratie op het vooromslag anders gekleurd is (bijvoorbeeld alleen groen).

Een andere druk vermeldt als adres Rietstraat, 68-70 Gent. We kunnen deze

drukken wellicht beschouwen als de vijfde en zesde druk (of omgekeerd) van de

uitgave van Snoeck-Ducaju (waarbij gesteld dient te worden dat de vorige drukken

in vele varianten, zelfs met een ander aantal pagina’s op de markt waren gebracht).

Er dient in elk geval hernieuwd onderzoek naar deze firma te gebeuren.

e Voorop staat vermeld: “Nieuwe uitgave”. Waarschijnlijk tijdens het interbellum

verschenen; moeilijk exact te dateren, omdat Snoeck geen jaar van uitgave

vermeldt en vaak dezelfde illustraties gebruikt in opeenvolgende uitgaven.

Goossens 1988, p. 132 dateert Snoeck-drukjes tussen 1901-1929 en circa 1932.

f -

10. Anoniem: De kluchtige avonturen en listige streken van Reintje de Vos. Voor de jeugd

bewerkt. Deventer, A. ter Gunne, [vóór 1884]. (VI)-151-(1) p.

a -

b Prozanavertelling van Reynaert II.

c De uitgave bevat negen illustraties. De illustratie op de titelpagina is “gesigneerd”:

Steendr.ij van H.J. Backer.

d Gedrukt te Arnhem bij G.W. van der Wiel.

e In sommige uitgaven zit nog een pagina met reclame van de uitgever.

f Goossens 4.

11. Anoniem: Reintje de Vos. Geldern, H. Van der Moolen, z.j. (Nr. 142).

a Het betreft hier een roofdruk van de Münchener Bilderbogen (Reineke Fuchs-suite,

nrs. 598-600, eerste uitgave uit 1872-1873). Ook Brepols in Turnhout zou

roofdrukken van deze platen op de markt gebracht hebben.

b Naar de Reineke Fuchs van Goethe in het Nederlands vertaald.

c Achttien platen van Eduard Ille in de traditie van Wilhelm von Kaulbach.

d Het betreft een herdruk van de Duitse platen van de Münchense drukker C.R.

Schurich.

e Industriële chromolithografieën. Nog een andere Reynaertroofdruk van dezelfde

firma is nr. 80 uit het fonds: Reintje de vos en de ooievaar.

f Feliers 2003b.

12. Anoniem: De avonturen van Reinaard de Vos. Nieuwe zorgvuldige bewerking met 200

illustraties. Leeuwarden, Hepkema & Van der Velde, [ca. 1900]. 60-(4) p. (Boeken

voor jongens en meisjes, No. 17).

a -


c De anonieme kleine tekeningen, in kolommen naast de tekst, illustreren het verhaal

doorlopend.

d Het vooromslag vermeldt als uitgever (of als drukker? of als verkoper?)

Leeuwarden: R. v.d. Velde, Nieuwestad. Prijs 10 Cts. Er bestaan exemplaren

waarvan drie van de vier omslagpagina’s gevuld zijn met reclame, bij andere

exemplaren zijn die pagina’s blanco.

Is in 1912 ook verschenen als nr. 83 in dezelfde reeks (tweede druk?).

Derde druk, [1917], Heerenveen, Uitgevers Mij. Hepkema. Prijs 12½ Cts.

e Er bestaat een vrijwel identieke uitgave in het Engels in een vrijwel identieke

reeks: The Adventures of Reynard the Fox. With 200 Original Illustrations.

London “Review of Reviews” Office, z.j. In de reeks: Books for the Bairns. V.

Edited by W.T. Stead. Vermoedelijk is de Nederlandse uitgave later verschenen

dan de Engelse. In de Engelse editie zijn 39 plaatjes voorzien van het monogram

H.C. In de Nederlandse editie zijn deze monogrammen verwijderd of verminkt.

Er schijnt ook een Duitse editie te bestaan.

f Goossens 5.

13. Anoniem: Een seer Genoeglyke en Vermakelyke Historie, van Reynaert de Vos. Met

hare Moralisatien, als ook Argumenten voor de Capittelen, seer playsant en lustig om

te lesen. Van Nieuws oversien ende Verbetert: en met schoone Figuren verciert.

Gedruckt tot Oud-Hollandt, bij de Kinderen van Izaak en Johannes Enschedé, Stads-

Druckers, op de Prinsestraat, in Laurens Koster, Anno 1895. Amsterdam, Kinderen

van Izaak en Johannes Enschedé, 1895. (96) p.

a -

b Quasi-facsimile-nadruk van de Amsterdamse uitgave van Erve vander Putte en

Bastiaan Boekhout uit 1778; Noord-Nederlandse volksboekentraditie.

c Naar de houtsneden van de Haarlemmer meester; een houtsnede op het titelblad en

24 in de tekst.

d Genaaid en gelijmd in een blind papieren omslag.

e -

f Menke, p. 145, nr. 28.

14. Anoniem: De historie van Reintje de Vos. Nijmegen, Uitgave Van der Zand, z.j.

a -

b Fragment naar Reynaert I tot de terugkomst van Bruin de Beer aan het hof.

c -

d Vier veelkleurige bladen karton met tekst; geniet.

e -

f -

15. Anoniem: Reynaert de Vos – Le Roman du Renard – Van den Vos Reynaerde.

Antwerpen – Anvers, Drukkerij De Beukelaer’s Fabrieken – Imprimerie Usines de

Beukelaer, z.j. 1 vel folioformaat.

a -

b Korte onderschriften in het Nederlands en het Frans bij illustraties naar Reynaert I.

c Tien houtsneden in kleur van de hand van Edward Pellens (1872-1947), leerling

van Ed. Vermorcken (zie nr. 211) en lid van De Scalden.

d Met tweemaal hetzelfde uitgeversvignet: “Mijn beukelaer is harde vlyt”.

e -

f -

16. Anoniem: De historie van Reintje de Vos. Z.p., z.u., z.j. 8 p. (4 bladen).

a -

b In dit verhaaltje wordt Bruin de Beer te grazen genomen. Het is een klein fragment

uit het complete verhaal.

c Op iedere pagina staat een anonieme kleurenillustratie.

d Op p. (8): G.R.P. 56-25, Offsetdruk Smeets & Schippers, Amsterdam.

e -

f -

17. Anoniem: Een zeer genoeglijke en vermakelijke historie van Reynaart de Vos met hare

moralisatien als ook argumenten voor de capittelen. Zeer plaisant en lustig om te

lezen. Van nieuws overzien ende verbeterd. Amsterdam, Van Holkema & Warendorf

N.V., z.j. 117-(3) p. (Dwergen-reeks).

a -

b p. 118: “Voor deze uitgave van Reynaert de Vos is, met eenige weglatingen, de

tekst gebruikt van een ongedateerde bewerking gebaseerd op de uitgave van

Plantijn van 1564.”

c -

d Gebonden in groen linnen met goudopdruk (vos achter kippengaas).

Er bestaan ook varianten:

1) een in rood kunstleer met dezelfde opdruk en met vergulde kopsnede;

2) een in gebloemd karton met opgeplakt titeletiket en zonder rugtitel.

P. 119: “Dit deeltje uit de Dwergen-reeks is verzorgd door J. van Krimpen. De

band is ontworpen door J.J. van Kralingen”.

Achterin is ook bij alle varianten nummer K 1278 te vinden (toelatingsnummer?).

e -

f -

18. Anoniem: Wat Grootmoeder Vertelt. Zes schoone verhaaltjes voor onze brave

kinderen. Asschepoetster. De schoone slaapster. Lompe Hans. Tijl Uilenspiegel.

Reinaert de Vos. De gelaarsde kat. (Brussel, Drukkerij Phobel), z.j. 16 p.

a -

b Vertelling van 1 pagina naar Reynaert I.

c Een kleurenillustratie op het voorplat en nog zes in de tekst van een onbekende

monogrammist.

d Geniet, karton.

e Ook gebruikt voor een kalender van de N.V. der Christelijke Vrouwengilden van

ca. 1932. De eigenaars worden opgeroepen om te participeren aan “den prijskamp

1932” en dit “vóór 30 april 1932”. In deze kalender komen nog zes extra verhalen

voor: Klein Duimke, De wolf en de zeven geitjes, Roodkapje, Sneeuwwitje, Het

peperkoekenhuizeke en Duimeliesje.

f -

19. Anoniem: Reynaert den Vos. Originele houtsneden van Jan-Christoffel Jegher.

Brussel, Uitgegeven door Destree-Farmaceutische Afdeling, (1976). (14) p.

a -

b Korte teksten onder plaatjes naar Reynaert II.

c Achttien houtsneden van Jan-Christoffel Jegher. Afkomstig uit de Chalcografie van

de Koninklijke Bibliotheek (Brussel).

d Kalender in ringbandje voor het jaar 1976; voor elke kalenderpagina zit ook nog

een doorzichtig velletje met reclame; deze kalender kan d.m.v. een uitklapsysteem

staand worden opgesteld.

e -

f -

20. Anoniem: Bewerking van Reinaert de Vos, in een reeks leeskaarten Oma vertelt de

mooiste verhaaltjes van de wereld. Dieren. Z.p., [Uitgeverij Atlas], 1996-1997. 4 p.

a -

b Moderne Nederlandse vertaling van de Roman de Renart.

c Eenvoudige kleurenillustraties van Catherine Bossart en Cyril Perrin.

d Een verzameling aparte leeskaarten, die waarschijnlijk per abonnement te

verkrijgen was. Het gaat om vertalingen van Renartverhalen, zoals: Reinaert en

Ysengrin in de put; Reinaert en Cantecleer, de haan; Reinaert, Primaut en de gier;

Reinaert en Primaut in de provisiekast van de boer (ill. telkens van Catherine

Bossart); en Reinaert en de vissen (ill. Cyril Perrin).

“Literary Rights International Inc. – Dutch version – Printed in EC”.

e In dezelfde reeks verschenen bladen met o.a. sprookjes van Grimm, fabels van

Lessing en La Fontaine. Onder elk verhaal staat een blokje met drie vragen en de

antwoorden en “een beetje uitleg” bij de moeilijke woorden.

f -

21. Anoniem: Willem van Hillegaertsberch bij den Burggraaf van Leiden, p. 9-19, in:

Vertooninghen ghedaen by die van Leyden ter Tsamencomste van Lieffhebbers haers

Vaderlandts, der edele Poesye ende der vrye Consten binnen Leyden den 26 Augusti

int Jaer ons Heeren 1908. Leiden, z.u., 1908. 55 p.

a -

b Toneelstukje opgebouwd uit de verzen A 520-706 van Reynaert I, waarin Willem

van Hillegaertsberch het avontuur van Bruun voordraagt.

c -

d (Colofon:) “Ghedruckt by Edewaert Ydo op de Hooglantsche Kerckgraft tot

Leyden Anno 1908”.

e -

f Goossens 6.

22. Anoniem: Het verhaal van Willem, die Madoc maeckede, vrij vertaald door ΄n andere

Willem. Van den Vos Reinaerde, in: Hulst. Reinaertstoet. Zaterdag 22 sept. en zondag

23 sept. 1956. Hulst, z.u., 1956. 8 p.

a -

b Gebaseerd op Reynaert I.

c Reynaerttekening in rood en zwart van C. Verdonschot op voorplat.

d Vouwblad.

In 1958 verscheen een tweede druk, met aangepaste data (zondag 21 september en

zondag 28 september 1958).

e -

f -

23. Anoniem: Nieuwe avonturen van Reinaart de Vos verteld door D.E. Een. Illustraties

van E.E Nander. Utrecht, Uitgeverij Bobur, 1972.

a -

b -

c E.E. Nander

d Uitgave van 75 genummerde exemplaren ter gelegenheid van het Congres van de

Katholieke Nationale Bond voor Eerste Hulp Bij Ongelukken op zaterdag 27 mei

1972.

e -

f -

24. Adema, H.: Van den vos Reynaerde. Tekst en vertaling. Leeuwarden, Uitgeverij Taal

& Teken, 1985. 127-(1) p. (Vertaalde Tekstuitgaven – Middeleeuwen; Vertaald

Middelnederlands, 11).

a -

b Leesbare en betrouwbare prozaweergave van Reynaert I.

c Geen illustraties. Op het omslag een illustratie uit de Lübeck-editie van 1498.

d Tweede druk 1987; derde druk 1990; vierde druk 1993; vijfde druk 1997.

e -

f Goossens 110.

25. Agatha: Reintje de Vos. Rotterdam, Jac. G. Robbers, [1872]. 6 p., [6] p. pl.

a Vertaling van: Reynard the Fox. 1871 (Routledge's Shilling toy book nr. 51) Bron:

Göte Klingberg: Denna lilla gris ..., 1987.

b Zes verhaaltjes uit RII. ‘Reinaart wordt aangeklaagd’; ‘In Reinaarts woning’; ‘De

vos voor den koning’; ‘Nieuwe schelmstukjes’; ‘Het tweegevecht’.

c Zes paginagrote platen in chromolitho.

d Ingenaaid, met op de voorkant een geometrische sierrand en sierletters in

kleurendruk.

e Digitale versie op

http://www.geheugenvannederland.nl/?/nl/items/PRB01:864933215.

f Buynsters.

Albe: zie Punt.

26. Algera, Jur: Reinaart de Vos. Naverteld door Jur Algera met tekeningen van Harry

van Lunenberg. Zutphen, Thieme, 1987. 94-(2) p. (Woordbeeld).

a -

b Prozanavertelling van Reynaert I.

c Zwartwittekeningen van Harry van Lunenberg.

d Papieren omslag.

e Op het omslag worden twee auteurs genoemd: Jur Algera/Sybout Nijdam.

Leesindex 92 – AVI 6 – Brus 50-66;

(De leesindex is een getal tussen 120 en 0 dat de technische leesmoeilijkheid

aangeeft; hoe hoger het getal, hoe makkelijker de tekst. Naar gelang van de

(leestechnische) moeilijkheidsgraad deelt men teksten in niveaus in: AVI 1 is voor

beginnende lezers, terwijl kinderen van groep 6 / leerjaar 4 geacht worden AVI 9

aan te kunnen. De Brus-één-minuut-test van Brus en Voeten is jarenlang de

belangrijkste toets geweest voor het bepalen van het technisch leesniveau van

leerlingen. De leerlingen lezen een minuut lang een kaart met woorden oplopend in

moeilijkheidsgraad. Het aantal goed gelezen woorden wordt geteld.)

f Goossens 1.

27. Altena, Ernst van: Reinaert de Vos, de middeleeuwse satire door Ernst van Altena

hertaald en met tekeningen van Bert Bouman geïllustreerd. Amsterdam, Uitgeverij

Ploegsma, 1979. 75-(9) p.

a -

b Berijmde bewerking van Reynaert I.

c Voor- en achterplat en titelpagina geheel geïllustreerd; binnenin zeer overvloedig

van illustraties van Bert Bouman voorzien, waaronder vier over de gehele pagina.

Alle in zwart-wit.

d In kartonnen band.

e Met verantwoording en woordenlijst met toelichtingen.

Deze tekst lag aan de basis van 200 voorstellingen van Tine Ruysschaert en aan de

voorstellingen van de SKON-opera in 1991.

Van de voorstelling van Tine Ruysschaert bestaat ook een langspeelplaat met

fragmenten.

f Goossens 2.

28. Altena, Ernst van: Reinaert de Vos, de middeleeuwse satire hertaald door Ernst van

Altena. Tricht, Uitgeverij C.J. Goossens BV, 1991. 109-(3) p.

a -

b Berijmde bewerking van Reynaert I. Dezelfde tekst als nr. 27.

c Omslagontwerp: Toine Post (illustratie uit de editie Lübeck 1498).

d Paperback. (p. 112:) “De eerste druk van deze hertaling verscheen (met illustraties

van Bert Bouman) in 1979 bij Uitgeverij Ploegsma te Amsterdam. Eerste druk van

deze editie: april 1991.”

e -

f -

29. Andriessen, S.J.: De Allervermakelijkste Geschiedenis van Reintje den Vos. Bewerkt

door S.J. Andriessen. Utrecht, H. Honig, [ca 1900]. (IV)-178-(2) p.

a -


c Op de titelpagina staat: “Met 60 Illustratiën”. Uit een variant van de eerste druk,

die dan weer geen auteur vermeldt, blijkt dat de “illustratiën” gemaakt zijn naar W.

Frank Calderon.

d Van de eerste druk bestaan:

1) twee varianten in linnen band met verschillende rug en titelpagina, maar met in

beide gevallen een identiek gekleurd voorplat en de titel in goud;

2) één variant met een speciaal voor België ontworpen rode band in halflinnen met

op het voorplat een Jugendstildecoratie in goud en op het achterplat, eveneens in

goud, een wapenschild. Het lijkt een prijsboek, hoewel er geen prijsbriefje in zit.

Tweede druk. Utrecht, H. Honig, z.j. (IV)-178-(2) p.

e -

f Goossens 3.

29b. Andriessen, S.J.: Reintje de Vos en zijn leuke streken. Verteld door S.J. Andriessen.

Met 60 plaatjes. Nieuwe uitgave. Rotterdam, Wed. P. van Waesberghe & Zoon. z.j. [ca

1900]. [IV],178,[2] p., 60.

a -


c Op de titelpagina staat: ‘Met 60 plaatjes’, dit zijn illustraties van Frank Calderon,

overgenomen uit: Joseph Jacobs, The Most Delectable History of Reynard the Fox.

London 1895.

d Papieren omslag. Het betreft hier een variant van: Andriessen, S.J.: De

Allervermakelijkste Geschiedenis van Reintje den Vos. Bewerkt door S.J.

Andriessen. Utrecht, H. Honig, [ca 1900].

e -

f Goossens 3.

30. Atons, G.: Reintje de Vos, in: Wonderland. Het beste weekblad voor de jeugd.

Berchem-Antwerpen, G. de Luyker, 1950.

a -

b Stripverhaal met tekst onder de plaatjes naar Reynaert I.

c Kleurige plaatjes van G. Atons.

d Telkens een bladzijde van het weekblad, vanaf de vierde jaargang, nr. 25 (31 maart

1950) t.e.m. nr. 34 (2 juni 1950).

Vanaf nummer 32 krijgt het weekblad een ander formaat.

e -

f -

31. Barack, M. (1): Reineke de Vos naar M. Barack door G.M. Averbode, Goede Pers, [ca.

1935]. 60-(4) p.

a Vertaling van Reineke Fuchs. Für die Jugend bearbeitet von Max Barack, waarvan

in de tweede helft van de negentiende eeuw te Stuttgart verscheidene drukken

verschenen.


c Geïllustreerd naar de gravures van Christian Votteler; vooromslag Joz.

d Gelijmd en geniet.

e -

f Goossens 9.

32. Barack, M. (2): Reineke de Vos door M. Barack. Averbode, Goede Pers/N.V. Altiora,

z.j. 78-(2) p.

a -

b Tekst als in Barack (1), evenwel zonder de korte inleidende stukjes.

c Nieuwe illustraties van een kunstenaar die o.a. op het vooromslag ondertekent met

JWJ of JWS(?). Indien JWS, dan zou het Jan Waterschoot kunnen zijn, die veel

kinderboeken heeft geïllustreerd. Omslag in kleur. Elk hoofdstuk begint met

“gehistorieerd” initiaaltje. (d.w.z. voorzien van versieringen met uitbeelding van

personen of dieren).

d -

e -

f Goossens 10.

33. Bergh, S.J. van den: Reintje de Vos. Het oorspronkelijke vrij naverteld door Julius

Eduard Hartmann. Naar het Hoogduitsch door S.J. van den Bergh. Met 37

Staalgravuren naar oorspronkelijke teekeningen van Heinrich Leutemann. Utrecht, C.

van der Post Jr. [1865]. (VIII)-5-380 p.

a -

b Berijmde bewerking van Reynaert II, teruggaand op de versie Hartmann (ca.

1860).

c 37 staalgravures, inclusief het frontispice, naar oorspronkelijke tekeningen van

Heinrich Leutemann.

d Goud- en blindgestempelde linnen band. (Van de eerste druk bestaan minimaal

twee uitvoeringen.) De paginanummering klopt niet, p. 5 wordt voorafgegaan door

acht bladzijden.

In 1872 verschijnt de tweede druk. De titelpagina verschilt enkel in vermelding

van de druk: “Tweede druk” en de uitgever: “Gebr. Van der Post”. (VIII)-376 p.

Van deze tweede druk bestaan, naast die in twaalf losse afleveringen, in ieder

geval drie varianten:

1) met in rood en zwart geïllustreerd papieren omslag; met vermelding van de

drukker: Amand. Amst.(erdam);

2) met verguld groen linnen reliëfband;

3) met verguld bruin linnen reliëfband.

Bij sommige exemplaren is tussen p. (VIII) en p. (1) een “Lijst der staalgravuren”

meegebonden.

e Zie voor een latere druk: Laurillard (nr. 119).

f Goossens 11.

34. Bergh van Eysinga, H.W.Ph.E. van den: Reinaard de vos. Hoofdstuk III, p. 35-58, in:

Mythen en legenden uit de Middeleeuwen. Hun oorsprong en invloed op letterkunde

en kunst door H.A. Guerber. Bewerkt door Dr. H.W.Ph.E. v.d. Bergh v. Eysinga.

Zupthen, W.J. Thieme & Cie, z.d. XV-(I), 406-(2) p.

a -


c Illustraties uit de reeksen van H. Leutemann (4) en Joseph Wolf (2).

d Tweede druk (“Haar oorsprong…”), z.j. p. 35-58. In de inhoudsopgave wordt

“Reynaard” vermeld; vierde druk (“Haar oorsprong …”), z.j., p. 35-58; id. vijfde

druk; id. zesde druk; id. zevende druk.

e Oorsponkelijke titel: Legends of the Middle Ages. Narrated with Special Reference

to Literature and Art by H.A. Guerber. New York/Cincinnati/Chicago, 1896.

Een recente variant is: Reinaard de Vos, p. 44-67, in: De mooiste mythen en sagen

uit de Middeleeuwen. Bewerkt door drs. Hans P. Keizer. Uitgeverij Verba,

Hoevelaken, 1999.

f Goossens 44.

35. Biegel, Paul: Reinaart de Vos. Een eigentijdse bewerking door Paul Biegel. Haarlem,

Uitgeversmaatschappij Holland, 1972. 95-(1) p.

a -


c Omslag en tekeningen van Tineke Schinkel.

d Van de eerste druk bestaan twee varianten: 1) gebonden in harde “plastic” band; 2)

gebonden in karton met los omslag.

Drie jaar later verschijnt onder dezelfde titel een herdruk: dukaatboek Nr. 0-1.

Educaboek b.v. Culemborg met medewerking van Knippenbergs “Bulkboek”.

Utrecht, 1975. (24 p.). Deze uitgave bevat een inleiding van de redactie. De

illustratie op het omslag is nu van M(ax) v(an) Haasen.

Vierde druk, 1972. Er is enige twijfel of de vijfde druk wel bestaat.

De zesde, herziene druk uit 2000 bevat een kleurenomslag naar Wilhelm von

Kaulbach. Het binnenwerk heeft acht illustraties van “Ludwig Richters” [sic].

e Toen dit boek in 1972 uitkwam, had de uitgever de mogelijkheid om voor de

omslagillustratie te kiezen uit drie varianten. De twee “afgekeurde” illustraties (en

een aantal uit het boek) waren te bezichtigen op de Reynaerttentoonstelling in het

stadhuis van Hulst in september 1996.

Dit boek ontving de Staatsprijs voor Kinder- en Jeugdliteratuur in 1973.

f Goossens 12.

36. Bijnsdorp, Joke, Denise Verpaalen, Wim Snuverink & Jaak van der Helst:

Programmabrochure Reynaert-Ommeganck 21 september 1980 te 14.30 uur. (Hulst),

Reynaertstichting, 1980. (64) p.

a -

b Op de meeste wagens werden scènes uit Reynaert I als prozatoneelstukjes

uitgebeeld. De tekst bevat ook enkele fabels naar La Fontaine.

c Veertien illustraties van Anita de Kerf-Jansen en vier illustraties van Grandville,

overgenomen uit Scènes de la vie privée des animaux, eerste druk: Parijs, 1842.

d Geniet in papieren omslag.

e Regie: Jaak van der Helst. Georganiseerd door de Reynaertstichting in het kader

van Hulst 800 jaar stad.

f Goossens 13.

37. Blaauw, Henriëtte: Reintje de Vos, in: Tijl Uilenspiegel. Opnieuw verteld door

Henriëtte Blaauw. Geïllustreerd door Frans van Noorden. Alkmaar, N.V. Uitgevers

Mij. Gebr. Kluitman, z.j. p. (50) t.e.m. 80.

a -

b Sterk verkorte, aangepaste en zeer vrije versie van Reynaert I.

c Uilenspiegel-illustratie in kleur op voorplat van Johanna Coster en frontispice in

zwart-wit van Frans van Noorden (zie e).

d Er bestaat nog een variant: Reintje de Vos. p. (51)-80. In: Tijl Uilenspiegel verteld

door Henriëtte Blaauw. Gebr. Kluitman, Alkmaar, z.j. Deze variant heeft een

identieke tekst, maar telt 1 pagina minder; de tekst is opnieuw gezet in een kleiner

lettertype en is gedrukt op kleiner formaat. Beide uitgaven hebben een kartonnen

bandje.

e In tegenstelling tot wat men uit bovenstaande zou kunnen concluderen, heeft de

eerste variant slechts één illustratie (als frontispice) en die heeft dan ook nog enkel

betrekking op Tijl Uilenspiegel.

f -

38. Blommaert, A.: Reinaart de Vos. Z.p., Uitgeverij “Het Park”, 1950. 62-(2) p.

a -

b Een aantal geïllustreerde prozaverhalen, vooral naar de Roman de Renart en vage

reminiscenties aan Reynaert I.

c Vooromslag in kleur en illustraties in zwart-wit van Jan Gris.

d Genaaid en gelijmd in papieren omslag.

e -

f Goossens 14.

39. Boel, André: Reynaerde den vos. (Sint-Niklaas, Bisschoppelijke Normaalschool),

[1986]. 43-(5) p.

a -

b Sterk verkorte prozanavertelling van Reynaert I.

c Illustraties van Guido Vergauwen.

d “Onder leiding van André Boel hebben de leerlingen van het vierde leerjaar W het

Reinaart-verhaal herschreven. Schooljaar 1985-1986. Bisschoppelijke

Normaalschool, Wijkafdeling Sint-Niklaas.”

e Naar aanleiding van het Reynaertspel te Sint-Niklaas in 1985. De oplage is beperkt

tot een exemplaar voor elke leerling en enkele schoolexemplaren. Er bestaan

gelijmde en gebonden uitvoeringen.

f Goossens 15.

40. Bogaerts, Fred: Reinaert de Vos Kalender. 1936-1937. Antwerpen,

Verzekeringsmaatschappijen Mercator, (1936). (12) p.

a -

b Korte onderschriftteksten naar Reynaert I.

c De elf “kleurteekeningen” zijn van Fred Bogaerts; op het vooromslag een tekening

met één steunkleur van Reinaert met pelgrimsstaf.

d Afscheurbaar op karton bevestigd.

e Deze kalender beslaat twee jaren. Ontwerp en druk O. Platteau & Co, Antwerpen.

Elk kalenderblad bevat ook een wervende tekst voor de verzekeringsmaatschappij.

d Feliers 2003.

41. Boon, Louis Paul: De Kapellekensbaan. Roman. Amsterdam, N.V. De Arbeiderspers,

1953. 405-(1) p.

a Beschrijving van de voorpublicaties bij:

1) J. van Hattem: L.P. Boon Bibliografie. Amsterdam, (eigen beheer), 2001. (cd-

rom).

2) F.J. Verdoodt: Boon-Bibliografie, p. 33-37. Heverlee/Brugge, 1984.

3) G.J. van Bork: Over De Kapellekensbaan en Zomer te Ter-Muren, p. 20-24.

Amsterdam, Thespa, 1977. (Amsterdamse smaldelen 4).

b Deze roman bevat verspreide prozabewerkingen van episoden uit vooral

Reynaert I, de Ysengrimus en de Roman de Renart, maar ook uit Le couronnement

de Renart en volgens opgaaf van de auteur ook uit de Reinhart Fuchs.

c -

d Grijs linnen band met omslag; er bestaat ook een bruin linnen variant.

Tweede druk. Amsterdam, N.V. De Arbeiderspers, 1965. 405-(1) p. Grijs linnen

band met omslag. Zie voor de latere drukken de bibliografie van J. van Hattem.

e Engelse vertaling: Chapel Road.

Boons interesse voor de Reynaert werd zoniet opgewekt, dan toch aangewakkerd

door de Panda-verhalen van Marten Toonder die verschenen in dagblad Het

Laatste Nieuws. Onder andere het verhaal Panda en de Meesterdief waarin de vos

Joris Goedbloed een belangrijke rol speelt, bevat nogal wat reminiscenties aan de

Reynaert. Het verhaal werd ook apart uitgegeven: Panda en de Meester-Dief.

Brussel, Uitgeverij Het Laatste Nieuws, z.j. 80 p. Geniet in papieren omslag.

f Goossens 16; J. van Hattem; Verdoodt, p. 33-37. Zie ook bij Wapenbroeders (f).

42. Boon, Louis Paul: Wapenbroeders. Een getrouwe bewerking der aloude boeken over

Reinaert en Isengrimus. Amsterdam, N.V. De Arbeiderspers, 1955. 236 p.

a Voorpublicaties in Vooruit, De Roode Vaan, Front, Tijd en Mens en De

Kapellekensbaan.

b Zie: De Kapellekensbaan. Roman.

c -

d 1) De eerste druk is in grijs linnen met grijs stofomslag met zwarte en rode opdruk.

2) Tweede druk. Amsterdam, Uitgeverij De Arbeiderspers, 1968. Paperback, 236-

(4) p. Reeks: Grote ABC Nr. 106. Omslag: Helmut Salden.

3) Derde druk. Utrecht, Knippenberg's Uitgeverij, z.j. Losbladig, 31-(1) p.

Bulkboek, jg. 3, nr. 39: p. 1-3 biografische informatie; p. 31 bibliografische

gegevens. Met 32 illustraties, waarvan er 21 betrekking hebben op Wapenbroeders

en “zijn overgenomen uit Reineke Fuchs, een bewerking van Wolfgang von

Goethe en zijn gemaakt door Wilhelm von Kaulbach”.

4) Vierde druk (derde druk bij de Arbeiderspers). Amsterdam, Uitgeverij De

Arbeiderspers/Em. Querido's Uitgeverij B.V., [1977]. Paperback, 236-(4) p.

Reeks: Grote ABC nr. 106. Omslag: Wout Muller.

5) Vijfde druk (vierde Arbeiderspers), in: Louis Paul Boon, De Kapellekensbaan –

Eros en de eenzame man – Wapenbroeders – Het nieuwe kruid – 90 mensen,

Amsterdam, Arbeiderspers, 1990. Foto-omslag Jo Boon, p. 551-730.

6) Zesde druk, Uitgeverij De Arbeiderspers, Amsterdam/Antwerpen, 2000. Op het

voorplat als ondertitel: “Boons roemruchte versie van het Reinaert-verhaal”;

illustratie uit het getijdenboek van Maria van Bourgondië/Cod. Vindobonensis

1857, p. 59, Wenen O.N.B. Omslagontwerp: Bart Oppenheimer.

7) Er bestaat ook een brailleboek: Vlaamse Bibliotheek van de Braille-Liga.

Brussel, (1975?). 777 p. Gebonden uitvoering in tien banden. Eerste druk.

Uitgegeven in een oplage van één exemplaar.

e Opgedragen aan Gaston Burssens. (Oorspronkelijk zou Boon het werk opdragen

aan zijn “wapenbroeder” Willem Elsschot. Maar dat ging niet door omdat het

“broederschap” min of meer was opgezegd nadat Boon nogal wat kritiek had geuit

op Elsschots Bormsgedicht.)

f Goossens 17; Van Hattem; Verdoodt, p. 54-55; Heyse & Van Daele.

43. Bosschaerts, Eugène: De roman van Reinaart de Vos. Antwerpen, C. de Vries-

Brouwers, 1953. 226-(2) p.

a -

b Zeer vrije prozabewerking van Reynaert I.

c Tekeningen en banden omslagontwerp Eugeen Hermans. Ook de dek- en

schutbladen zijn door Hermans van illustraties voorzien: Reinaert verschijnt aan

het hof. Vijf illustraties over een hele pagina, twee over twee pagina's en een aantal

verspreid in de tekst: met een steunkleur of enkel in zwart-wit.

d Er bestaan nogal wat varianten van deze uitgave: gebonden met omslag met

loensende vos en op het voorplat de titel, auteur en een zittende vos met

pelgrimsstaf; ingenaaid met zelfde omslag als de gebonden versie; gekartonneerd

met op voorplat de zittende vos met pelgrimsstaf. Er zijn ook exemplaren waar op

de rug i.p.v. de tekst “C. De Vries Brouwers Antwerpen” alleen “U P” staat.

e Volgens de auteur was Hendrik van Tichelen degene die hem op het idee bracht dit

boek te schrijven waarna die zich over het manuscript ontfermde. Hoofdinspecteur

Louis van Laar suggereerde enkele correcties (handschriftelijke opdrachten van 28

mei 1953).

f Goossens 18.

44. Brand, K.J.J.: Van den vos Reynaerde, in: Van den vos Reynaerde. Over inhoud,

oorsprong, verspreiding, datering en situering van het Reynaertverhaal samengesteld

door ing. K.J.J. Brand. 2e uitgave. Hulst, eigen beheer, 1984. 45 p.

a -

b Sterk verkorte tekstfragmenten naar Reynaert I uit het Comburgse handschrift: p.

3-18:

c Met illustraties van Kaulbach, houtsneden uit de Lübeckse editie 1498, een kaart

van de Vier Ambachten en een foto van het Reynaertmonument van A. Damen te

Hulst.


e 1) Op p. 44 staat een gedicht dat Anton van Wilderode schreef t.g.v. de

Reinaertfeesten van Pinksteren 1955: Zal Reinaert straks zijn roofterrein

herkennen (eerste regel).

2) De eerste uitgave van deze brochure verscheen als: Publicatie Streekmuseum

“De Vier Ambachten”, Hulst, 1980, no. 1 (34 p., geniet in papieren omslag en met

zwartwitillustraties).

Het verhaal is onderdeel van wat eerder een kleine studie dan een gewone

tentoonstellingscatalogus is.

f -

45. Brouns, Fóns: Reinaert, 't Verhoeël vanne vós. In 't Middelimburgs herdichtj nao 't

middeliews dere-epos “Van den Vos Reynaerde” door Fons Brouns. Mesjtreech

[Maastricht], TIC (Text & Image Communicatie), 1998. 122-(2) p. (Limburgse

Literaire Lies = LiLiLi, Nommer 6).

a -

b Navertelling in Limburgs dialect van Reynaert I.

c Illustraties van Marc Brouns.

d Paperback, gebr., p. 3: “Oetgaaf van TIC (Text & Image Communicatie), Theodoor

Schaepkensstraat 32, 6221 VZ Mesjtreech”; tweede druk juli 1998; derde druk

maart 2000.

e -

f -

46. Bruijn, Margreet: Reinaert de Vos, p. 95-107, in: Lang zullen ze leven. Klassieke

verhalen voor de jeugd van nu. Verzorgd en toegelicht door Margreet Bruijn. Tweede

deeltje. Groningen, Wolters-Noordhoff nv, 1971.

a -

b Navertelling (afwisselend in proza en in verzen) van Reynaert I en II tot en met

Bruuns avontuur.

c Illustraties van Christian Votteler, overgenomen uit Louwerse, zie nr. 128.

d -

e Inleiding p. 92-94; uitleiding p. 106-107.

f Goossens 19.

47. Bruinsma, Klaes: Rein de Foks, nei it âldste Flaemske hânskrift forfryske fan Klaes

Bruinsma. (Bûtenpost, Utjefte 'Alternatyf'), [z.j., 1977-1980?]. 103-(1) p.

a -

b Versbewerking in het Fries van Reynaert I.

c Omslagillustratie: editie Lübeck 1498. Binnenin illustraties uit diverse

volksboekentradities.

d -

e -

f Goossens 20.

48. [Budt, Leo de]: Reinaert de Vos. Vertelsel- en kleurboek. (Antwerpen, Uitgeverij N.V.

Sparta), z.j. (4)-42-(2) p.

a Reinaert de vos en zijn euvele daden in Nobels rijk. Verschenen in het weekblad

De Post. Jg. 5 nr. 43, 25 oktober 1953 tot jg. 6 nr. 33, 5 augustus 1954.

b Gebaseerd op Reynaert I.

c Stripverhaal met prozatekst onder de tekeningen. Sommige daarvan zijn

ondertekend met het pseudoniem Tijl (= Leo de Budt). Deze uitgave is tevens

bedoeld als kleurboek: telkens een pagina (recto) in kleur en een (verso) in zwart-

wit.

Bij dezelfde uitgever verscheen in een gelijkaardige uitvoering Tijl Uilenspiegel.

Vertelsel en kleurboek. De omslagillustratie van deze uitgave is getekend “Buth”,

dat het pseudoniem is van striptekenaar Leo de Budt.


e Linksboven op het vooromslag staat de prijs: 40,- Fr. - Nederland: Fl. 3,25.

f Goossens 7.

49. Buys, J.: Reinaert Junior. Spel in vier delen. Eerbiedig opgedragen aan de heer Lode

Gerard, toondichter. Antwerpen, Jos. Janssens, [1947]. 63-(1) p. (Toneelfonds J.

Janssens; Nr. 786).

a -

b Toneelstuk in proza, vermengd met verspassages (“liedjes”), waarvan de muziek

(n.i.) bij de uitgever afzonderlijk verkrijgbaar was. Er zijn elementen uit Reynaert I

in verwerkt.

c -

d De omslagtekening is van de hand van de auteur (J. Buys). Als frontispice fungeert

een foto van de hofdag.

e Een decorontwerp was bij de uitgever verkrijgbaar na aankoop van minstens acht

boekjes, evenals de muziek van de liedjes. Tevens wordt er vermeld waar de

dierenmaskers te huur zijn.

f Goossens 21.

50. Cheylard, Georges & J. Trubert: Reinaart de Vos, in: Bravo 1950. Het grote weekblad

voor jongeren. Z.p., z.u., 1950.

a -

b Uitvoerige vertaling van diverse branches van de Roman de Renart. Ook scènes uit

Reynaert I worden uitgebeeld.

c Jean Trubert. Trubert wordt als enige in de aankondiging vermeld.

d -

e Verschijnt in een stripblad, maar bevat meer tekst dan illustraties. Eerste aflevering

in nr. 29 van 20 juli 1950 (jg. 14).

Verscheen ook in het Frans in het Belgische weekblad Bravo, 10e-11e année, 20

juillet 1950 - … en 6 jaar later in het Franse weekblad Vaillant, le journal le plus

captivant, nrs. 599 - 640 ‘Nouvelle Série’ (4 nov. 1956-19 mei 1957).

Om het honderdste geboortejaar van de illustrator Jean Trubert te vieren werd in

2009 Le Roman de Renart illustré par Jean Trubert, raconté par Chantal Trubert

uitgegeven, waarbij de opgeschoonde illustraties gebruikt werden bij een nieuwe

tekst van de hand van de dochter van de illustrator.

f Van Daele 1994, p. 131.

51. Christian, W.: De geschiedenis van Reintje de Vos. Voor onze jeugd. Vrij bewerkt naar

het Duitsch van W. Christian. Groningen, B. Jacobs, [tweede helft negentiende eeuw].

78-(2) p.

a -

b Verkorte en vereenvoudigde versie van Reynaert II.

c De titelpagina vermeldt: “Met platen in kleurendruk.” Het boekje heeft één litho

(die niets met de Reynaert te maken heeft) in kleur op het voorplat en drie

binnenin.

d Halflinnen band met karton.

e -

f -

52. Claes, Paul: Reinaert de Vos. Tekeningen HugoKé – Tekst Paul Claes. in: Het Laatste

Nieuws, 1973-1974.

a -

b Sterk satirische humor van Hugoké.

c HugoKé is het pseudoniem van Hugo de Kempeneer.

d -

e Eerste aflevering op 20 december 1973.


53. Daalder, D.L. (1): Die historie van Reynaert die Vos uit de Middelnederlandse teksten

van 1400 en 1479 naverteld door D.L. Daalder. ’s-Gravenhage/Djakarta, G.B. van

Goor Zonen's Uitgeversmaatschappij N.V., [1953]. 104 p. (Gulden Sporen Serie, 4.

Klassieke verhalen opnieuw aan de jeugd verteld).

a In: Zonneschijn. Tijdschrift voor de jeugd. Utrecht, W. de Haan, 1929. jg. 5,

oktober, november en december, nr. 10, 11 en 12, p. 1-7; 105-109 en 158-163

werd een Reynaertverhaal van de hand van D.L. Daalder gepubliceerd. Het derde

deel (p. 158-163) komt in ieder geval in zeer grote lijnen overeen met p. 41-65 uit

de boekuitgave uit 1953. De illustraties in Zonneschijn zijn van Anton Pieck: één

over de hele pagina in kleur en elf zwart-wit in de tekst.


c Omslagillustratie van Johnny Hummel; platen van Rie Kooyman.

d Naast de gekartonneerde uitvoering bestaat er van de eerste druk ook een genaaide

variant. Deze vertoont op de titelpagina echter een aantal verschillen: 1) het jaar

van uitgave wordt nu wel vermeld: 1953; 2) het uitgeversadres is anders: 's-

Gravenhage/Djakarta, G.B. van Goor Zonen's Uitgeversmaatschappij N.V. - N.V.

De Nederlandse Boekhandel, Antwerpen.

Opvallend is dat de genaaide variant van zowel de eerste, als van de derde (nr. 54)

druk (en misschien ook van de tweede, maar die hebben wij niet gezien) als co-

uitgever een Belgische uitgever heeft; waarschijnlijk om met deze goedkopere

variant beter de Belgische markt te kunnen bedienen.

De tweede druk is identiek aan de eerste gekartonneerde, op vermelding van de

druk na.

Een fragment: Brune als afgezant is te vinden in: De Toverhoorn. Een uitgelezen

verzameling verhalen uit verschillende van Goor’s jeugdboeken bijeengebracht

door H. de Bruijn. Met talrijke zwarte en gekleurde platen, p. 236-243.

’s Gravenhage/Djakarta, G.B. van Goor Zonen’s Uitgeversmaatschappij N.V., z.j.

e Rie Kooyman, die de eerste en de tweede druk heeft geïllustreerd, is degene die in

1952 (?) een weekbladstrip en in 1968 (?) een boekuitgave het licht deed zien,

waarbij ze zowel de tekst als de illustraties voor haar rekening nam. Zou Daalder

zich voor zijn uitgave van 1953 door deze prentjes opnieuw hebben laten

inspireren? Zie ook Goossens 55.

f Goossens 22 en 23; Feliers 2001b.

54. Daalder, D.L. (2): De historie van Reynaert de Vos. Naverteld door D.L. Daalder.

Omslag en illustraties van W.J. Rozendaal. Derde druk. Den Haag, Van Goor Zonen,

[1963]. 136 p.

a -

b Prozanavertelling van Reynaert II. (De tekst is identiek aan die van nr. 53.)

c Omslag en illustraties van W.J. Rozendaal.

d Gekartonneerd met omslag in kleur. Als variant van deze derde druk hebben we

nog een genaaide uitvoering, die bovendien afwijkt op de titelpagina; nu wordt wel

een jaar van uitgave vermeld: 1963. Uitgeversadres: Van Goor Zonen, Den Haag –

De Nederlandsche Boekhandel, Antwerpen.

e -

f Goossens 22 en 23; Feliers 2001b.

55. Daele, Henri van: Reinaart de Vos, de felle met de rode baard. Henri van Daele, naar

het werk van Willem, 'Die Madoc maakte', met illustraties van Peter Vos. Uitgeverij

Averbode, Altiora N.V./Uitgeverij J.H. Gottmer/H.J.W. Becht bv, 1996. 124 p.

(Averbode Klassiekers Becht).

a -

b Navertelling van Reynaert II.

c Tekeningen en miniatuurtjes van Peter Vos.

d Gebonden.

e Doelgroep vanaf 12 jaar. Met een nawoord van de auteur, p. 120-123 en bronnen p.

124.

f -

56. Daele, Rik van (1): Van den vos Reynaerde naar handschrift F vertaald door Rik van

Daele, in: Jozef de Wilde, Van den vos Reynaerde ontsluierd, p. 81-145. Gent,

Provinciebestuur Oost-Vlaanderen, 1989. 150 p. (Kultureel jaarboek voor de provincie

Oost-Vlaanderen, Bijdragen. Nieuwe Reeks - nr. 30).

a -

b Vertaling van Reynaert I naar het Dyckse handschrift.

c Foto van een Reynaertscribaan (versierd schrijfmeubel met tinnen plaatjes naar

Quellijn en Jegher) op het omslag.

d Genaaid in papieren omslag. Tweede druk in 1991.

e -

f -

57. Daele, Rik van (2), Ton Luiting & Roger Wastyn: Luister naar mijn woorden …

Thematische bundel bijeengebracht door Rik van Daele, Ton Luiting, Roger Wastijn.

Hilversum/Brugge, Concept, 1994. 79-(1) p.

a -

b Diverse creatieve prozastukjes, gedichten, limericks, spreuken en aforismen rond

de Reynaertverhalen, vaak sterk geactualiseerd.

c Versierd met houtsneden uit de Zuid-Nederlandse volksboekjes van H. Verdussen

van ca. 1700. Met een foto van het Reynaertmonument van Chris Ferket te Deinze.

d Genaaid.

e Bloemlezing in opdracht van de stad Deinze n.a.v. de prijsuitreiking voor de

“Literaire prijzen Reynaert de Vos en Canteclaer 1994”. Inleiding door Rik van

Daele.

58. Dam, Freark: Rjochtdei. In boartlik rymstik troch Freark Dam. Drachten, Drukkerij

Laverman N.V., 1953. 52 p. (Reiddomp-Rige 1952 - nr. 4).

a -

b Friese toneelbewerking in verzen van Reynaert I.

c -

d Tweede druk 1960. Drukkerij en Utjowerij Laverma N.V. Drachten (deze druk

heeft 48 p.).

e -

f Goossens 24.

59. Dam, J. van: Van den vos Reinaerde. In nieuwer Nederlandsch nagerijmd door J. van

Dam. Met houtgravuren van A.S. Hendriks. Lochem, N.V. Uitgevers-Mij. “De

Tijdstroom”, z.j. 127-(1) p.

a -


c Met (illustraties naar) houtgravuren van A.S. Hendriks (op het omslag en op elf

afzonderlijke pagina's).

d Van deze druk bestaan drie varianten:

1) linnen band met stofomslag;

2) halflinnen band met stofomslag; met tekst en vossenkop op het voorplat en ook

met alleen de titel op het voorplat;

3) een genaaide uitvoering.

e “Deze overzetting is gemaakt naar den achtsten druk bij J.B. Wolters' Uitgevers-

Maatschappij N.V. Groningen Batavia, 1937, opnieuw bewerkt door Dr. D.C.

Tinbergen. De versnummering is die van het Comburgsche handschrift, zooals het

is afgedrukt door Buitenrust Hettema in de Zwolsche Herdrukken, W.E.J. Tjeenk

Willink, Zwolle.”

f Goossens 25.

60. Decorte, Bert (1): Reinaard de Vos, berijmd door Bert Decorte om het oude gedicht

direct leesbaar te maken voor mensen van nu. [Antwerpen], Uitgeverij Walter

Soethoudt, [1978]. 106-(6) p.

a -


c -

d Paperback.

e De tekst werd vervaardigd als basistekst voor een poppenspelreeks die door Marc

Liebrecht werd gerealiseerd: Van den vos Reinaard. Televisiespel voor poppen in 9

taferelen. Omdichting: Bert Decorte. Drama- en Literaire Uitzendingen. Oplage 50

ex. SW. Ongepagineerd, doorschoten met blanco pagina’s.

Er bestaat een televisiefilm in kleur, met marionetten. (“Negen verschillende

verhalen uit de wereldberoemde Reinaardroman (1100-1200), een enorm werk, dat

in meerdere talen geschreven werd, worden hier uitgebeeld door marionetten. De

animatie is zeker een beetje grof en niet altijd even precies, terwijl de film

bovendien erg veel tekst bevat. Niettemin een levendige film, die bij tijd en wijle

heel amusant is en zeker in de smaak zal vallen bij het jonge publiek.”

Speelfilmencyclopedie, vijfde editie, Filmdata.)

f Goossens 26.

61. Decorte, Bert (2) – Dolf de Rudder: Reinaard de Vos. (Lokeren, PVBA M. Oelbrandt-

Rinda, 1985). 295-(1) p.

a -

b “Hedendaagse” berijmde bewerking van Reynaert I.

c Tekeningen Dolf De Rudder: vooromslag (identiek aan de titelprent) en 144

illustraties van een volle pagina.

d Genaaid en gelijmd met een extra stofomslag.

e Woord vooraf door Anton van Wilderode: Andermaal Reinaert.

f Goossens 27.

62. Decorte, Bert (3) – Jan Frans Willems: Reinaard de Vos – Reinaert de Vos. Mechelen,

Coda Uitgevers, [1995]. 287-(1) p. (Vlaamse Pockets Literair, 10-11).

a -

b Reinaard de Vos, berijmd door Bert Decorte. In grote lijnen de berijmde basistekst

voor een poppenspelreeks, uitgaande van Reynaert I (zie nr. 60).

Reinaert de vos, berijmd in 1834 door Jan Frans Willems naar de versie uit de

12de eeuw.

c Illustraties op omslag en in de tekst naar houtsneden van Wim de Cock bij teksten

uit het Comburgse handschrift.

d Gelijmd in papieren omslag.

e Op de rug staat foutief het reeksnummer 11-12 vermeld.

f -

63. Decorte, Marc: Reinaert de vos. Brussel, Ministerie van Nationale Opvoeding.

Belgische Radio en Televisie-Schooluitzendingen, ca. 1960. (Eerste boekje: 58-(4) p.

en tweede boekje: van 59 tot 116-(4) p.)

a -

b Radiobewerking (hoorspel in zes episoden) in verzen van Reynaert I.

c Omslagillustraties naar de Plantijn-uitgave 1566 (Ballain & Gourmont).

d Twee delen; geniet.

e Ten geleide: Walter Gansemans (tevens producer); regie: Marc Decorte.

f Goossens 28.

64. Deursen, Anton van: Reinaert de Vos. Opera in drie bedrijven met proloog en epiloog.

Libretto met gebruikmaking van de herberijming van Jan Frans Willems (1834).

Tekstboek. Z.p., z.u., 1971. (VI)-31-(3) p.

a -

b Toneelversie van Reynaert I.

c Niet geïdentificeerd vosje op omslag.

d Geniet; met buikbandje en los inlegvel waarop informatie over de opvoering.

e Het buikbandje en het losse inlegvel vermelden dat het stuk is opgevoerd op 23,

24, 28 en 29 september 1971 bij het in gebruik nemen van de Nijmeegse

Muziekschool in het Cultureel Centrum De Lindenberg. De opvoering is een

samenspel tussen de Nijmeegse Muziekschool, de Nijmeegse Vrije Akademie en

het Spelcentrum Nijmegen. De partituur werd reeds in 1965 voltooid. Er bestaat

een langspeelplaat van deze opera.

f -

65. Dijkstra, J.: Van de Vos Reinaerde, oet 't Middelned. vertoald in 'n Grönneger tongval

deur J. Dijkstra, mit ploatjes van H.E. Roodenburg. Grönnen, Erven B. van der Kamp,

1921. 123-(1) p.

a -

b Berijmde bewerking van Reynaert I in Gronings dialect.

c Voorplat en 26 illustraties door H.E. Roodenburg.

d 1) Van de eerste druk zijn twee varianten bekend: een in karton en een in linnen.

2) Tweede druk, linnen band met stofomslag (250 ex.), genaaid en gelijmd (500

ex.).

3) Reprint van de eerste druk met een nabeschouwing bij de 100ste geboortedag

van Jelte Dijkstra door H. Entjes, Groningen, Uitgeverijen “Stabo/Sasland”,

[1979]. 123-(5) p. (Nedersaksische Schriften XI).

e -

f Goossens 29.

Ditmar, Daniël: zie Stuer.

66. Drom, Tony van: Het Rapenplan. [Temse], z.u., (1989). (48) p.

a In het weekblad Het Vrije Waasland in de jaren 1987-1988.

b Stripverhaal met verwijzingen naar Reynaert I.

c Tekeningen & scenario: Tony van Drom.

d Geniet, gedrukt in blauw en bruin. Het stripverhaal heeft 168 strookjes (niet

allemaal genummerd). Lettering Lik (= Luc Verhulst).

e Met een voorwoord van Luc de Ryck. Drukkerij R. Boel te Elversele.


67. Dungen, Frans van den (1): Nieuwe Avonturen van de Vos Reinaert. Helmond,

Uitgeverij Helmond, [Tweede Wereldoorlog]. 91-(5) p.

a -

b Zelfstandig prozaverhaal met zwakke reminiscenties aan de Reynaert.

c -

d -

e -

f Goossens 30.

68. Dungen, Frans van den (2): Nieuwe avonturen van de Vos Reinaert. Z.p., z.u. z.j.

[Tweede Wereldoorlog]. 90-(6) p.

a -


c Vooromslag in rood, geel en zwart door Piet Broos.

d Geniet en geplakt; tekst identiek aan nr. 67.

e -

f -

69. Dungen, Frans van den (3): Nieuwe Avonturen van de Vos Reynaerd. Door Frans van

den Dungen. Geïllustr. door L. de Swart. Z.p, z.u, z.j. 104-(8) p. (Ned.

Jeugdbibliotheek No. 114).

a -


c Tekeningen en omslag, door L. de Swart.

d Titel op omslag: “Nieuwe Avonturen van den Vos Reinaert”

“Geschreven voor jongens van zeven tot zeven-en-zeventig jaar en opgedragen aan

den onsterfelijken fabeldichter La Fontaine.” (p. 4).

e -

f -

70. Duyse, Prudens van: Prudens van Duyse’s Nagelaten Gedichten in ’t licht gegeven

door Florimond van Duyse onder toezicht van Jan van Beers en Emanuel Hiel.

Roeselare, De Seyn Verhougstraete Uitgever, 1882. Tweede deel: Epiek. Reinaard de

Vos. Middeleeuwsch dierenepos in zeventien zangen voor de eerste maal in zijn geheel

en in de oorspronkelijke maat bewerkt. (6)-259-(1)-X-(4) p.

a -

b Versbewerking van Reynaert II. “Volgens L.D. Petit, Bibliographie der

Middelnederlandsche Taal- en Letterkunde I, Leiden, 1888 (470 Vf, p. 83),

overgenomen door A. Van Elslander in zijn uitgave Van den vos Reynaerde,

Antwerpen, 198410, p. XXXVII zou er al in 1847 te Gent een berijming Reinaert

de Vos in zijn geheel en in de oorspronkelijke maat bewerkt door Prudens van

Duyse verschenen zijn. Deze druk bleek echter onvindbaar; vermoedelijk gaat het

om een bibliografische vergissing. In de Volledige chronologische lijst der werken

van Prudens van Duyse (in: J. Micheels, Prudens van Duyse, zijn leven en zijne

werken, Gent, 1893, 303-350) ontbreekt deze titel. In de brochure Over Reinaert

de Vos. Uit de nagelaten prozawerken van Prudens van Duyse, in 't licht gegeven

door Florimond van Duyse, Roeselare, 1882 (een overdruk uit Jong Vlaanderen 5)

blijkt niets van het bestaan van zo een druk. Wel heeft zoon Florimond op p. 18

een verwijzing naar de uitgave van 1882 ingebouwd.” (Goossens 31).

c “Van de 21 platen der twee versies van de vierde druk (zie onder d) gaan er 13 op

de uitgave van J.F. Willems, Reinaert de Vos, Gent, 18502 terug; zij zijn dus van F.

Gyselinck. De acht andere zijn van L. Richter (vgl. de derde druk).” (Goossens

31).

d 1) De tweede uitgave: Reinaard de Vos. Middeleeuwsch dierenepos in zeventien

zangen voor de eerste maal in zijn geheel en in de oorspronkelijke maat bewerkt.

Met Aanteekeningen door den Schrijver. Roeselare, De Seyn Verhougstraete, z.j.

Genaaide uitvoering, (VI)-259-(1)-X-(2) p. + erratablaadje.

2) Derde uitgave: Met portret van den Dichter en platen naar L. Richter.

Roeselare, De Seyn-Verhougstraete, 1887. (X)-206-(2) p.

3) Vierde uitgave: Met onuitgegeven portret en handschrift des dichters en een en

twintig platen versierd. Roeselare, De Seyn-Verhougstraete, [1891]. (XII)-213-

(3) p. Van deze vierde uitgave kennen we:

a) een genaaide uitvoering met het omslag gedrukt in rood en zwart;

b) een met goud bedrukte, in rode percaline gebonden uitvoering.

Er zijn ook exemplaren verschenen bij S. Warendorf Jr., Amsterdam: o.a. in

verguld bruin halflinnen.

e Bij de eerste druk staat op de versozijde van de titelpagina: “Eigendom van den

Uitgever” en bij de tweede druk enkel “Eigendom”.

De populariteit van het boek, door Marcel Ryssen al vernoemd in zijn studie in

Tiecelijn, blijkt ook uit de aanwezigheid van exemplaren in een prijsband. We

hebben er getraceerd in verguld linnen met het wapen van de stad Antwerpen,

maar ook in verguld vollederen band met wapen en met de tekst “L’union fait la

force”. Helaas ontbrak in deze exemplaren het prijsbriefje.

f Goossens 31; Ryssen 2001.

71. Everaard, J.A. & L. Lockefeer: Van den Vos Reinaerde. Een dierenspel van J.A.

Everaard en drs. L. Lockefeer. Sint Jansteen Hulst, Drukkerij Jos. van Remortel-de

Plukker, 1937. (IV)-67-(1) p.

a -

b Toneelbewerking in proza van Reynaert I.

c Vooromslag door P.A. Eggermont.

d 1) Geniet en gelijmd.

2) Er verscheen ook een druk van nieuw zetsel bij: Uitgave Toneelfonds “Jan

Grosfeld”, Berlicum (N.B.), 1937. Deze uitgave is op iets groter papier, is gelijmd

en telt 70 p. Ook wordt hierin vermeld dat “enkele passages die in de

middeleeuwsen tekst zijn gehouden” afkomstig zijn uit “Reinaert de Vos” door Dr.

D.C. Tinbergen, uitgave Wolters te Groningen.

e -

f Goossens 32.

72. Faes, Leo & Willem: Reynaerts Wraak, door Willem (die Madoc maecte) & Leo Faes.

(Enschede, Uitgeverij Van de Berg), [1998]. 58-(2) p.

a In: Tiecelijn, 9 (1996), p. 164-167; 10 (1997), p. 35-38, 86-92, 134-140, 188-189;

11 (1998), p. 50-54.

b Volgt Reynaert I.

c Leo Faes maakte de tekeningen voor het stripverhaal in zwart-wit, doorschoten met

kleurplaten.

d Paperback. De uitgever is te herkennen aan het logo (Ulebord) op de achterflap.

e Na het stripverhaal volgt vanaf p. 51 een uitgebreid nawerk.

f -

73. Fleerackers, S.J., E. (1): Reineke Vos in de Kempen. Turnhout, Boekdrukkerij Joseph

Splichal, 1910. 109-(3) p.

a Er verscheen een voorpublicatie als bijvoegsel van telkens acht pagina’s in het

Turnhoutse weekblad De Kempenaar in 1910.

b Berijmd zelfstandig verhaal met reminiscenties aan Reynaert I.

c Op het vooromslag staat een illustratie van H. Rutten; binnenin treft men her en der

o.a. tekeningetjes van dieren aan.

d 1) Deze eerste zelfstandige uitgave is genaaid.

2) Een tweede uitgave verscheen in: Em. Fleerackers S.J., Verzamelde werken.

Tweede deel, ingeleid en, voor de tweede versie (zie nr. 74), samengevat door Em.

Janssen S.J. Z.p., z.u., [ca. 1950]. Pagina (15)-123. Er bestaan uitvoeringen

genaaid in papier, gebonden in linnen en gebonden in kunstleer. De illustraties zijn

van Piet Geurts. Van deze uitgave bestaat ook een luxe versie in een groter

formaat; ze werd in opdracht van de Stichting Fleerackers Monument in 1954

‘gedrukt op handgeschept Oud-Hollands papier en gebonden in half-lederen band,

in een beperkte oplage die niet in de handel kwam’. Het is onbekend uit hoeveel

exemplaren deze oplage bestaat, maar het exemplaar dat we bekeken hebben droeg

nummer 162. Het bevat zowel de editie van 1910 als die van 1942 en telt 142+2 p.

e Inleiding Verzamelde werken: p.1-13.

f Goossens 33.

74. Fleerackers, S.J., E. (2): Reyneke Vos in de Kempen. Lier, Uitgevers Jozef Van In &

Co, [1942]. 224 p. (Bibliotheek van den “Bode van het H. Hart”).

a -

b Uitvoeriger en nieuw berijmd zelfstandig verhaal.

c Met illustratie op het vooromslag; de rode initialen van de 24 hoofdstukken zijn

door een anonieme kunstenaar geïllustreerd.

d 1) Uitvoering: genaaid en gelijmd; met bruine of oranje kaft.

2) Heruitgegeven (slechts gedeeltelijk) in: Em. Fleerackers S.J., Verzamelde

Werken. Tweede deel, p. (127)-211 (zie nr. 73).

e -

f Goossens 34.

75. Fleerackers, S.J., E. (3): Reineke Vos in de Kempen. Turnhout, Boekdrukkerij Joseph

Splichal, 1910. 109-(3) p.

a -

b Berijmd zelfstandig verhaal met verwijzingen naar Reynaert I.

c De illustratie op het voorplat is gesigneerd “H. Rutten”.

d Papieren omslag, (groen), genaaid; op het achterplat een emblematische afbeelding

met de tekst: “Simplicitas et labor”.

e -

f -

76. Forest, Jean-Claude & Max Cabanes: Reinaert de vos. Met tal van vrijheden en

verschillen. [Doornik], Casterman, [1988]. 56 p. (Wordt Vervolgd romans).

a De Nederlandse vertaling van René van de Weijer verscheen in Wordt Vervolgd

van november 1980 tot mei 1981; o.a. november 1980, p. 33-40; februari 1981, p.

58-60; maart 1981, p. 44-46; april 1981 p. 26-29; mei 1981, p. 36-39.

De oorspronkelijke Franse versie verscheen in het stripmaandblad (A Suivre) nrs. 1

t.e.m. 8 (februari 1978-september 1978) en werd in 1985 in boekvorm uitgegeven

bij Editions Futuropolis op groot formaat: 40 x 30.

b Episodes uit de Roman de Renart, die deels ook in Reynaert I en Reynaert II

voorkomen.

c Tekeningen van Max Cabanes.

d Een fragment van dit stripverhaal wordt gebruikt in: Luistert! Lieve kinders, ik

vertel u over Reinaert en zijn lieve tante Hersinthe, u weet wel, de vrouw van de

gehoornde Isengrijn [Cabanes/Forest]. Groningen, De Vier Seizoenen, 2000.

Dubbelgevouwen folio los in omslag, één illustratie. Uitg. voor de vijftigjarige

Kees T.

e Erotisch stripverhaal. Met inleiding: Scalker beeste en mach niet sijn, door Pieter

van Oudheusden, p. 4-7.

f Goossens 35.

77. Frieling, H.: Van den vos Reinaerde. Toneelbewerking van het oude verhaal door Mr.

H. Frieling. Utrecht, Uitgave Vrijzinnig Christelijke Jeugd-Centrale, z.j. 63-(1) p. (No.

2 van de serie Leekenspelen der Vrijzinnig Christelijke Jeugd-Centrale).

a -

b Toneelbewerking in verzen van Reynaert I.

c -

d 1) Genaaid en gelijmd; met los corrigendablaadje.

2) Tweede druk. Van den Vos Reinaerde. Tooneelbewerking van het oude verhaal

door Mr. H.B.R. Frieling. Idem, 1935. 52 p. (No. 18 van de serie Lekenspelen).

e -

f Goossens 36.

78. Gallis, Rita: Reintje de Vos. Bewerkt voor onze kleintjes. Antwerpen, Uitgeversfirma

L. Opdebeek, 1958. 31-(1) p. (Vlinder-reeks).

a -

b Zeer sterk vereenvoudigde prozanavertelling van Reynaert I.

c Kleuromslag en pentekeningen van Monique Desprets.

d Geniet en gelijmd in papieren omslag.

e -

f Goossens 37.

79. Geel, Jolijn: De Reinaert ontraadseld. Z.p., eigen beheer, z.j. (32) p.

a -

b Combineert de teksten van de vertaling van Ernst van Altena (nr. 27) en de

resultaten van De pels van de vos. Historische achtergronden van de

Middeleeuwse Reinaert-satire van Luk Wenseleers (Amsterdam, Meulenhoff,

1993).

c Tekeningen van Jolijn Geel.

d Bibliofiele uitgave. Linnen band met stofomslag.

e -

f -

80. Geerts, Paul: Willy Vandersteen. Scenario en tekeningen: Paul Geerts. De nieuwe

avonturen van Suske en Wiske. De rebelse Reinaert. Antwerpen, Standaard Uitgeverij,

(1998). (48) p. (Suske en Wiske, 257).

a Voorpublicatie in De Standaard en Het Nieuwblad vanaf 31 maart 1998 (184

stripverhaalstroken) en in De Gelderlander vanaf juni 1998.

b Stripverhaal met verwijzingen naar Reynaert I.

c Illustraties en script van Paul Geerts. (Geerts zorgde voor de schetsen en Marc

Verhaegen voor de uitwerking.)

d Gewone uitgave op 400.000 exemplaren genaaid en gelijmd in papieren omslag. Er

bestaat ook een gelimiteerde luxe-uitgave, gebonden in rood linnen, oplage 700

exemplaren.

Verscheen in 1998 ook als nr 5 in de reeks Suske en Wiske. De Nederlandse

avonturen, uitgegeven voor De Telegraaf.

Een nieuwe editie van dit werk kwam er in 2008 en is bijna identiek aan de editie

1998; echter de auteursnaam (Paul Geerts) wordt niet vernoemd. In plaats daarvan

wordt Peter van Gucht als scenarist vermeld en Luc Morjaeu als tekenaar. De

illustratie op het voorplat is lichtjes veranderd, er zijn 46 i.p.v. 48 pagina's en

Corelio Printing Erpe-Mere wordt vermeld als drukker. (Van Gucht werkt sinds

begin 2003 bij Studio Vandersteen en Morjaeu sinds 2005.)

Ook in 2008 verscheen bij dezelfde uitgever Pocket 8. De schone slaper / Het witte

wief / De rebelse Reinaert.

e Ten doop gehouden in het stadhuis van Hulst op 22 september 1998.

f -

81. Genechten, R. van: Van den Vos Reynaerde, Ruwaard Boudewijn en Jodocus.

Amsterdam, De Amsterdamsche Keurkamer, 1941. 98-(2) p.

a In november 1937 in: Nieuw-Nederland, p. 336-347.

b Zeer vrij naar Reynaert I.

c “Verlucht met zwart-teekeningen tusschen den tekst en omslag in kleuren van M.

Meuldijk” (p. 2).

d 1) Eerste druk: linnen met omslag en genaaid. Van de eerste druk zijn ook

exemplaren naar België gestuurd voorzien van een stempel: “N.V. Van Ditmar’s

Boeken Import Antwerpen”.

2) Tweede druk (“3e-10e duizendtal”); 1941. Varianten: in diverse soorten en

kleuren karton met omslag; er bestaan ook genaaide exemplaren. Een opsomming

van de varianten is te vinden in Gielen 1998.

3) Een curieuze variant die wij apart opnemen is Reintje de vos van Meulendijk.

Zie nr. 133.

e Antisemitisch prozaverhaal met Reynaertelementen. Op basis van deze tekst werd

een tekenfilm in kleur gemaakt door producent Egbert van Putten, scenarist Henk

Plaizier en componist Leo Ruygrok. Na de première op 25 april 1943 werd de film

toch maar niet in roulatie gebracht. (Zie o.a. Egbert Barten ‘Robert van Genechtens

Van den vos Reynaerde verfilmd’ in: Tiecelijn 23. Jaarboek 3 van het

Reynaertgenootschap, p. 112 e.v.).

Een luisterspelversie Jodocus, van de hand van Paul Hardy, werd uitgezonden op 7

juli 1942 van 20.45 u. tot 21.30 u. op Hilversum II. (Zie o.a. Het theater van de

nieuwe orde : een onderzoek naar het drama van Nederlandse nationaalsocialisten

van A.P.A.M. van der Logt op http://dare.uva.nl/record/284735).

Publiciteit voor deze uitgave: een gehele laatste pagina in Adolf Hitler – Mijn

kamp. Vertaling van Steven Barends. Twee delen in één band. Onverkorte uitgave.

Vierde druk. 26e-50e duizendtal. Amsterdam, De Amsterdamsche Keurkamer, z.j.

f Goossens 38; Gielen 1998; zie ook: F.P. van Oostrom, Reinaert bij de NSB, in:

Literatuur, 1 (1984) p. 28-33.

82. Geyter, Julius de (1): Reinaart de Vos in Nieuwnederlandsch. Met eene inleiding en

een woord over epischen versbouw, door J. de Geyter. Schiedam, H.A.M. Roelants,

1874. XX-103-(5) p.

a -

b Bewerking van Reynaert I in verzen.

c Anonieme illustratie naar Quellijn en Jegher op het vooromslag.

d Van deze druk bestonden volgens Jan Goossens wellicht diverse ongenummerde

drukken. Hij vermeldt een uitgave in de reeks Klassiek Letterkundig Panthéon 104,

(XX)-120 p. Wij vermoeden dat de nummering van de drukken van De Geyter niet

klopt.

e -


http://dare.uva.nl/record/284735

83. Geyter, Julius de (2): Reinaart-de-Vos in Nieuwnederlandsch, met de regels van den

middeleeuwschen versbouw in Dietsch en Duitsch en onderzoek naar de quantiteit in

Oudduitsch en Gotisch door Julius de Geyter. H.A.M. Roelants, 1885, LXX-132-(2) p.

a -

b Bewerking van Reynaert I in verzen. Tekst niet identiek aan nr. 82. Er zijn kleine

tekstverschillen tussen de uitgave van 1885 en de achtste en negende druk.

c -

d 1) Achtste druk, Zutphen, W.J. Thieme & Cie, 1898. LXX-101-(1) p. (Klassiek

Letterkundig Pantheon, 104). Genaaid in papieren omslag; er bestaat ook een

variant in vollinnen.

2) Negende druk, 1921, LXV-(1)-87-(3) p.

3) Een audioversie met printbaar cd-booklet is te vinden op

http://librivox.org/reinaart-de-vos/. Reinaart de Vos. In een berijmde vertaling van

Julius de Geyter. Gelezen door Ann Simon. Tekstcontrole: Ans Wink,

omslagtekening uit een Franstalige middeleeuwse versie van dit verhaal,

omslagontwerp: Bart de Leeuw, productie: Anna Simon. LibriVox.

e In: Zondagsblad, bijblad van Vooruit (uitgegeven door “Samenw. Maatsch. ‘Het

Licht’, Hoogpoort 29 te Gent”), wellicht een soort literair supplement verschenen

tussen zondag 4 april 1915 (p. 17-19) en 9 mei 1915 (p. 66) vijf afleveringen met

fragmenten van De Geyters Reinaart-De-Vos (“het oorspronkelijk meesterwerk in

nieuwnederlandsche verzen omgewerkt”). De tekst bestaat afwisselend uit de

moderne omzetting van De Geyter en samenvattingen. Het verhaal eindigt niet met

een variant van Reynaert I, maar zoals bij De Geyter met de Reynaert II-versie.


84. Geyter, Julius de (3): Julius de Geyter's werken. III. Reinaart-de-Vos in

Nieuwnederlandsch met de regels van den Middeleeuwschen versbouw in Dietsch en

Duitsch en onderzoek naar de quantiteit in Oudduitsch en Gotisch. Antwerpen, De

Nederlandsche Boekhandel, Bestuurder: L. Smeding, Sint-Jacobsmarkt, 50, 1907. 183-

(1) p.

a -

b Bewerking van Reynaert I in verzen. Volgt de achtste druk van 1898, aangevuld

met een vertaling van de eerste 90 verzen van Reynaert II.

c -

d Genaaid in papieren omslag. Varianten:

1) in lichtbruin omslag, gedrukt op geschept papier (luxe-editie?);

2) in blauwgrijs omslag op gewoon papier. Gedrukt door J.-E. Buschmann.

e -

f Goossens 40.

85. Geyter, Julius de (4): Reinaart de Vos. In Nieuw Nederlandsch door Julius de Geyter.

Gravures van Joris Minne. Antwerpen, Uitgeverij De Sikkel, [1937]. 148-(4) p.

a -

b Bewerking van Reynaert I in verzen. Naar de uitgave van 1898.

c Gravures van Joris Minne.

http://librivox.org/reinaart-de-vos/

d Genaaid in papieren omslag. Op p. 149 vignet met de tekst: “J-E. Buschmann. Al

wat de Boschman plant gedije voor het land. Antwerpen, 1937”.

Er bestaat ook een variant met een omslag van Japans zijdepapier.

e -


86. Geyter, Julius de (5): Van den Vos Reynaerde. O. Bonnevalle. Gent, Willemsfonds, z.j.

(12) p.

a -

b Reynaertfragmenten van Julius de Geyter, naar de tekst van 1898.

c Acht volbladprenten van Oscar Bonnevalle, geïnspireerd door Kaulbach.

d Losbladig in een mapje met op het vooromslag een illustratie van Bonnevalle.

e In het voorwoord bij deze publicatie schrijft dr. A. van Elslander dat Oscar

Bonnevalle deze tekeningen maakte op aansporing van Camille Huysmans en dat

diezelfde Huysmans de auteur zou zijn van de Franse versie en van het voorwoord

in het plaatjesalbum van Bonnevalle, uitgegeven door o.a. de N.V. Victoria. Zie nr.

87.

f -

87. Geyter, Julius de (6) & H.C. [Huysmans Camille]: Le Roman du Renard. Adapté et

présenté par les éditions du Chat qui pêche. Bruxelles. – Reinaert de Vos. Aangepast

en voorgesteld door De Vissende Kat. Brussel, Biscuits-Chocolats-

Confiseries/Biscuits-Chocolade-Suikerwaren, S.A. Victoria N.V., [1949]. 61-(7) p.

a -

b Ingekorte en hier en daar aangepaste tekst in verzen van Reynaert I naar de tekst

van 1898.

c Oscar Bonnevalle inspireerde zich voor zijn 196 prentjes op de gravures van

Wilhelm von Kaulbach.

d 1) Er zijn diverse varianten van deze uitgave op de markt gebracht (met het

Victorialogo op een andere plaats en kleine tekstuele varianten in het colofon; ook

met afwijkingen in de breedte van het boek).

Echt afwijkend is: Le Roman du Renard. Illustrations de Oscar Bonnevalle.

Editions du Lombard, Bruxelles–Reinaert de vos. Illustraties van Oscar

Bonnevalle. Editions du Lombard, Brussel, een uitgave van Le timbre Tintin/De

Kuifjesbons, 59-(1) p. Afwijkend formaat, eenvoudiger uitgevoerd voorplat,

zonder illustratie. De teksten zijn identiek.

2) Al deze albums zijn gedrukt en in een kartonnen band uitgegeven bij Snoeck-

Ducaju & Zoon te Gent.

3) Het colofon van de Victoria-albums vermeldt dat er een luxevariant bestaat: “50

exemplaren op Japans papier […] getekend van 1 tot 50 en enkele exemplaren

getekend H.C. voor de vrienden van de uitgevers”.

e De Franse prozatekst is volgens A. van Elslander een vertaling van Camille

Huysmans, die ook bij andere gelegenheden over Reynaert publiceerde.

f Goossens 42.

88. Goor, Theo van de: Van den Vos Reynaerde. Eindhoven, (eigen beheer), 2002. Twaalf

eenzijdig bedrukte bladen op folioformaat.

a -

b Verhalende illustraties met af en toe tekst in de plaat naar Reynaert I.

c Tien etsen gedrukt op 300 grams Magnani Pescia etspapier.

d Met de hand gebonden in rood linnen met zwarte opdruk in een rood linnen

schuifdoos. Oplage 50+3 exemplaren, alle gesigneerd en genummerd in het geëtste

colofon; van sommige exemplaren zijn ook alle prenten nog eens gesigneerd. Het

geëtste voorwoord is van Aloys van de Berk. De etsen zijn door de kunstenaar zelf

gedrukt op de kleine pers van het grafisch atelier ‘Daglicht’ te Eindhoven. De band

is van Louis van den Hout.

e De uitgave is mogelijk gemaakt met steun van de Jan van Gemert-stichting.

f -

89. Grashoff, Pieter: De avonturen van Reintje de vos. Naverteld door Pieter Grashoff.

Geïllustreerd door Pax Steen. Voor jongens en meisjes tot 12 jaar. Alkmaar,

Uitgeverij Kluitman, [ca. 1975]. 158-(2) p. (Kluitman Kinderpockets).

a -


c Illustraties van Pax Steen.


e -

f Goossens 43.

90. Hageland, A. van: Reinaard de Vos. Naar het middeleeuwse dierenepos bewerkt en

toegelicht. Antwerpen, Uitgeverij Beckers, 1981. 229-(3) p. (Vlaamse Volksboeken).

a De Reinaard in verzen, volgens Jan Frans Willems, p. 33-134;

Een zeer genoeglijke en vermakelijke historie van Reinaard de Vos, Naar de

middeleeuwse tekstuitgave, gedrukt bij de Erven Wed. Jacobus van Egmont te

Amsterdam, in de nieuwe Nederlandse bewerking van Albert van Hageland, p.

137-217.

Op p. 219: De vos in het jeugdverhaal. “De knappe bewerking van Abraham Hans

van het verhaal van Reinaard de Vos voor de jeugd is nog steeds goed bekend en

werd nog in 1976 te Antwerpen herdrukt. Bovendien diende Reinaard tot

inspiratiebron voor enige jeugdschrijvers uit onze tijd, die de vos en zijn vrienden

tot handelende personages namen van nieuwe sprookjesverhalen. We laten hier ter

kennismaking drie verhalen volgen van A.M. Lamend, gepubliceerd tussen 1950

en 1960.”

b -

c Illustraties uit de Plantijndruk van 1566 en de volksboekentraditie.

d Gebonden in kunstleer met goudopdruk. Verantwoordelijke uitgever: R. Peeters,

Kontich.

e Zie Willems 1834.

f -

91. Hagers, Marlies: Reinaart de vos, in: Taptoe. Weekblad voor de jeugd, jg. 59 (1977-

1978), nr. 11 (19 oktober 1977) tot nr. 20 (28 januari 1978).

a -

b Vrij getrouwe vertelling van Reynaert I.

c Kees de Kiefte.

d -

e -


92. Hans, A. (1): Reinaart De Vos. Kontich, A. Hans-Van der Meulen, [ca. 1924]. 32 p.

(A. Hans Kinderbibliotheek, Nr 102).

a -

b Prozabewerking van Reynaert I.

c Twee tekeningen, illustrator onbekend.

d Geniet, papieren omslag.

e Elke week verscheen er een Hansje voor kinderen. Abonnementsprijs was 6,50

frank per drie maanden. Eén nummertje kostte 0,50 frank.

f Ryssen 2003.

93. Hans, A. (2): Reinaart de Vos. Penteekeningen van A. Sano, omslag van Ed. van Offel.

Antwerpen, L. Opdebeek - Uitgever, 1926. 66-(2) p.

a -


c Illustraties van A. Sano en Ed. van Offel in zwart-wit.

d Genaaid, papieren omslag. Tweede druk, id. 1936, 72 p. Tekening op voorplat als

bij eerste druk, maar in kleur.

e -


94. Hans, A. (3): Reinaart de Vos. Pentekeningen van R. Daniels. Derde druk. Antwerpen,

De Nederlandsche Boekhandel – L. Opdebeek - Uitgever, 1950. 72 p.

a -

b Tekst als in Hans (2).

c Pentekeningen van R. Daniëls.

d Genaaid, papieren omslag;

vierde druk 1953. 80 p. (ingenaaid); op p. 4 wordt aangegeven “Pentekeningen van

R. Daniëls”;

vijfde druk, Uitgeversfirma L. Opdebeek, 1956. 79-(1) p. (ingenaaid);

zesde druk, 1961, 79-(1) p. (ingenaaid).

e -


95. Hans, A. (4): Reinaart de Vos. Zevende druk. Antwerpen, Uitgeversfirma L.

Opdebeek, 1968. 69-(5) p. (Beekjes-boek).

a -

b Tekst als in Hans (2).

c Tekeningen van Jean Relst.

d Er bestaan van deze zevende druk twee versies: een gekartonneerde en een in

papieren omslag;

achtste druk, id. niet genummerd, Antwerpen/Utrecht, Uitgeverij L. Opdebeek,

1971. 69-(3) p.; een gekartonneerde en een in papieren omslag;

negende druk, Antwerpen/Amsterdam, (1976), 69-(3) p.

e -


96. Harkel, Elze ter (samensteller): Tibeerts laatste strohalm, een letterproef. Groningen,

De Vier Seizoenen, 1998. (42) p.

a -

b Fragmenten van de Tibeertscène (de sprong) uit een tiental Reynaertuitgaven.

c O.a. van H.E. Roodenburg, Rie Cramer, Pam Rueter. Met een speciaal voor deze

uitgave gemaakte linosnede van Ellen Krol.

d De oplage bedraagt 90 ex. “De nummers I-XXV zijn door Sacha de Ven speciaal

in hout gebonden. De nummers 26-90 zijn Japans gebonden in het omslag. De

paginanummering is deels met houten biljetletters gedrukt. De illustraties op de

schutbladen zijn ontleend aan Reyneke de Vos, Lübeck 1498”.

e Bibliofiele uitgave, gedrukt op een privé-pers.

f -

97. Heede, Sylvia Vanden: Reinaert de Vos. Een luisterverhaal vol grappige situaties en

briljante wendingen van Sylvia Vanden Heede. Tielt, Uitgeverij Lannoo, 2004. 22 p.

(Ik luister en lees!).

a -

b Een vrije bewerking van het schatverhaal uit Reynaert I.

c Illustraties: De Familie Janssen. Tekeningen: Steven Dupre & David Bols.

Omslagontwerp: Keppie & Keppie. (De illustraties doen heel sterk aan Disney

denken.)

d Insteekboekje bij audio-cd-rom. Geniet.

e -

f -

98. Hermanna: Reinaart de vos. Naverteld door Hermanna. Geïllustreerd door G.

Wildschut. Amsterdam, H. Meulenhoff, 1919. 120-(4) p. (Ons Schemeruurtje, XVI).

a -


c Illustraties van G. Wildschut. De kleurenillustratie op het voorplat en op p. 4 zijn

opgeplakt.

d 1) Gebonden, kartonnen bandje. Er is ook een variant met een anders geïllustreerd

kartonnen bandje en een opgeplakte illustratie van F. Langeler.

2) Er bestaat een Afrikaanse vrije vertaling door P.A.M. Brink: Jakkalsstreke, 'n

vrye vertaling van ‘Reinaart de Vos’, Kaapstad, H.A.U.M. v/h Jacques Dusseau &

Co; Pretoria, Amsterdam: J.H. de Bussy, [1900]. (Pretoria: J.H de Bussy, 1922,

(Boekies vir die kleinspan, 7); Pretoria, Amsterdam: J.H. de Bussy, 1925, 2de

verb. dr., (Boekies vir die kleinspan, VII); Pretoria: HAUM, 1956, (Boekies vir die

kleinspan; onder de titel Jakkalsstreke, uitgegeven door Drukkerij en Uitgeverij

J.H. de Bussy, Pretoria / Holl.-Afrik. Uitgevers-Mij v/h J. Dusseau & Co,

Kaapstad, als nummer VII in de reeks Boekies vir die Kleinspan. Band en

illustraties zijn identiek aan de Nederlandse uitgave.

http://www.worldcat.org/title/jakkalsstreke-n-vrije-vertaling-van-reinaart-de-vos/oclc/750021206?referer=di&ht=edition

http://www.worldcat.org/title/jakkalsstreke-n-vrije-vertaling-van-reinaart-de-vos/oclc/750021206?referer=di&ht=edition

e Hermanna is het pseudoniem van Mej. A.H. Schlüter.

f Goossens 48.

99. Hermans, Eugeen: De guitige streken van het wonderdier Reintje Vos, in: Ons

Kinderland. Antwerpen (?), N.V. Altiora, 1937.

a -

b -

c Hermans schreef eveneens onder de pseudoniemen El Anton, Pink, Thomas Percy,

Lewis Jackson en Eemans.

d Publicatie vanaf 27 november 1937 tot augustus 1938.

e -

f Van Daele 1994, p. 130; De Laet, p. 120 en Kadoc, Nieuwsbrief 2002, nr. 5, p. 7-8.

100. Heuskin, E. & Fr. van Hoof: Cursorische lectuur. Lectures néerlandaises pour les

classes inférieures. E. Heuskin. Fr. van Hoof. 4 De slimme Reinaert. Liège, H.

Dessain, Éditeur, 1956. 31 p. (Cursorische lectuur 4).

a -

b Ingekorte navertelling van Reynaert I, in acht hoofdstukken, met na elk hoofdstuk

vragen en opdrachten.

c Omslagillustratie van C. Herman.

d Geniet.

e Zie ook Honders (nr. 103).

f -

101. Hildebrand, A.D.: Reinaart de Vos. Leven en avonturen van de felle rover met de rode

baard, naverteld door A.D. Hildebrand, met illustraties van J.F. v.d. Broecke.

Naarden, N.V. Uitgevers-Mij. A. Rutgers, [Goossens vermeldt 1955]. 139-(3) p.

a -


c De illustraties van J.F. v.d. Broecke zijn telkens in tweekleurendruk uitgevoerd:

zwart-rood, zwart-groen en zwart-blauw.

d Gebonden, halflinnen met karton. Binnenzijde van het voorplat: “1e-4e

duizendtal”.

Van dit boekje bestaat een Vlaamse uitgave, uitgegeven bij Mertens & Stappaerts

te Antwerpen (eveneens uit 1955?) waarin de illustraties van Van den Broecke in

zwart-wit zijn opgenomen en waar op het voorplat een andere steunkleur is

gebruikt.

e -

f Goossens 49.

102. Hommelsberg, Girlomo: Reintje de Vos, p. 9-30, in: Pinksteren – Reintje de Vos – De

blauwmezen. Zeist, Drukkerij en Uitgeversbureau Van Lonkhuyzen, 1950.

a -

b Verkorte bewerking in rijm van Reynaert II.

c Illustraties door de moeder van de jonge auteur.

d Geniet.

e Het betreft een bewerking van de elfjarige Rainer Maria Klaus van der Grijp.

f -

103. Honders, J. & Fr. van Hoof: Reinaert de Vos. Luik, H. Dessain, 1956. 85-(3) p.

(Middelnederlandse klassieken in modern Nederlands proza, III).

a -

b Prozavertaling van Reynaert I.

Bevat een boekje met Verklaringen – Woordenlijst – Oefeningen. Diverse

passages worden verkort weergegeven.

c -

d Genaaid en gelijmd.

e Zie ook Heuskin (nr. 100).

f Goossens 50.

Hoof: zie Honders en Heuskin.

104. Hoorn, Henri van: De Avonturen van Reinaert de Vos, verteld door Henri van Hoorn.

Heemstede, Uitgeverij Jeugdland, z.j. 62 p.

a -

b Prozaverhaal met reminiscenties aan Reynaert I. Sterk verwant aan M. Potter (zie

nr. 153).

c De vier illustraties (op het voorplat een in kleur en binnenin drie in zwart-wit) zijn

niet gesigneerd.

d In een kartonnen bandje.

e -

f -

105. Houben, Jos: Reynaertspel. Op de Grote Markt te 20 uur. Sint-Niklaas, [Stadsbestuur],

1973. 112 p.

a -

b Vrije toneelbewerking in proza van scènes uit Reynaert I.

c Tekeningen van Jean van Riet; vooromslagillustratie van Georges Staes.


e Deze uitgave bevat de tekst van de toneelbewerking en is tevens een

programmaboekje. Een groot aantal pagina's is gevuld met advertenties met vosjes

van Van Riet. Het toneelstuk werd opgevoerd op 19, 20, 26 en 27 mei 1973.


106. Janosch: J. Wolfgang v. Goethe. Reintje de Vos, door Janosch, p. (71-76), in: De

betoverde sprookjeswereld van Janosch. [Doornik], Casterman, 1982.

a -

b Verkorte navertelling van Goethes Reineke Fuchs.

c Het Reintje-verhaal is door Janosch met zwartwittekeningen geïllustreerd.

d Gebonden in kartonnen band.

e -

f -

107. Jensma, Jannie: Reynaert de vos. Vertaald door Jannie Jensma. Met tekeningen van

Evert Meilink. Buitenpost, Het Behouden Huis, 2004. 172 p.

a -

b Berijmde vertaling in verzen van Reynaert I.

c Zestien tekeningen van een volle pagina en een op het vooromslag van Evert

Meilink in zwart-wit.

d Genaaid, papieren omslag.

e Met een voorwoord van Jannie Jensma en een “inleiding” van Theunis Watzes

Jensma.

f -

Huysmans, Camille, zie: De Geyter – Bonnevalle.

108. Jonckheere, Karel (1): Van den vos Reynaerde. Hertaald door Karel Jonckheere.

Brussel/Amsterdam, Elsevier Manteau, 1978. 313-(7) p.

a -

b Berijmde bewerking van Reynaert I, geplaatst naast een synoptische afdruk van

een uitgave van Reynaert I door M. Gysseling.

c Omslagontwerp Robert Nix en Alje Olthof.

d Genaaid en gelijmd in papieren omslag. Tweede druk, id. 1979.

e De tekst bevat ook een reconstructie van de Middelnederlandse tekst met ingelaste

kapitteltitels. Met een inleiding van Dr. Maurits Gysseling.

f Goossens 52.

109. Jonckheere, Karel (2): Reinaart de Vos. Naverteld uit de oudste teksten door Karel

Jonckheere. Amsterdam/Brussel, Van Goor Jeugdboeken, 1981. 104 p. (Nieuwe Oud-

Goudreeks).

a -


c Silhouettekeningen van Rie Cramer.

d In geplastificeerd karton.

e -

f Goossens 53.

110. Joosten, H.W.A.: Van den vos Reinaerde door H.W.A. Joosten. Hulst, R.K.

Winkeliersver. St. Amandus, [volgens Goossens: 1955]. 42-(2) p.

a -


c Illustraties van G. Metsers.

d Geniet, papieren omslag. Tekstuitgave Onderwijscentrale Hilversum.

e Prijs f 1.00-.

f Goossens 54.

Joostens, zie: Punt.

111. Keymeulen, Paul van (1): Roman de Renart:

Reynaerts dood, Branche XVIII van de Roman de Renart, in: Tiecelijn, 13 (2000) 4, p.

173-197;

Reynaerts dood, Branche I, verzen 642-785, in: Tiecelijn, 19 (2006) 2, p. 210-211;

Reynaert als medicijnman, Branche XV van de Roman de Renart, in: Tiecelijn, 14

(2001) 1, p. 3-35;

Over de ham, Branche XXII van de Roman de Renart, in: Tiecelijn, 14 (2001) 2, p. 76-

79;

De vespers van Tybaert, Branche VI, in: Tiecelijn, 14 (2001) 4, p. 219-234;

De biecht van Reynaert, Branche II, in: Tiecelijn, 15 (2002) 1, p. 12-21;

De pelgrimage van Reynaert, Branche IV, in: Tiecelijn, 15 (2002) 2, p. 82-87;

Drie Wolvenbranches (Ysegrijn en pape Martijn, Branche XIX; Ysegrijn en de merrie,

(Branche XX); Ysegrijn en de twee rammen, Branche XXI, in: Tiecelijn, 15 (2002)

3, p. 153-156;

Reynaert en de alen, Branche X, in: Tiecelijn, 15 (2002) 4, p. 211-219;

Reynaert als verver en menestreel, Branche Ic, in: Tiecelijn, 16 (2003) 1, p. 14-26;

De belegering van Malpertuis, Branche Ib, in: Tiecelijn, 16 (2003) 2, p. 91-97;

Reynaert en Primaat, Branche XIII, in: Tiecelijn, 16 (2003) 3, p. 174-195;

De zwarte Reynaert, Branche XIV, in: Tiecelijn, 16 (2003) 4, p. 228-261;

Reynaert en Liétard, Branche XII, in: Tiecelijn, 17 (2004) 1, p. 23-48;

Van de haan Canteclaer, de mees en Tybaert de kater, Branche VIIa, in: Tiecelijn, 17

(2004) 2, p. 110-120;

Tybaert en de worst, Branche VIIb, in: Tiecelijn, 17 (2004) 2, p. 121-125;

Tybaert en de twee papen, Branche VIII, in: Tiecelijn, 17 (2004) 2, p. 126-128;

De bornput, Branche Va, in: Tiecelijn, 18 (2005) 1, p. 53-59 en 77;

De gestolen ham, gevolgd door Reynaert en de krekel, Branche Vb, in: Tiecelijn, 18

(2005) 1, p. 59-64 en 77;

De verdediging, Branche Vc, in: Tiecelijn, 18 (2005) 1, p. 64-77;

De verdeling van de prooien. Branche XVII, in: Tiecelijn, 18 (2005) 4, p. 323-343;

Het rechtsgeding, Branche I, in: Tiecelijn, 19 (2006) 2, p. 187-206;

Keizer Reynaert, Branche XVI, in: Tiecelijn, 20 (2007) 1, p. 66-103.

a -

b Rijmvertaling van de branches van Roman de Renart naar de editie van A. Strubel,

Le Roman de Renart. Parijs, Gallimard, 1998. (Pléiade).

c De illustraties zijn zeer divers en komen vooral uit de ex-libriswedstrijd van de

vzw Tiecelijn-Reynaert uit 1995-1996, maar ook uit kinderboeken en

middeleeuwse handschriften.

d -

e Telkens met een naschrift van Rik van Daele.

f -

112. Keymeulen, Paul van (2): Van den vos Reynaerde. Middelnederlands epos voor toneel

bewerkt. Antwerpen, Toneelfonds J. Janssens bvba, 2000. 93 p. (nr. 2654).

a -

b Toneelbewerking van Reynaert I.

c -

d Gelijmde uitgave.

e -

f -

113. Keymeulen, Paul van (3): Over Reynaert zijnen staart (Dit de la queue de Renart), in:

Tiecelijn, 14 (2001) 3, p. 135-141.

a -

b De tekst is een anonieme en late epigoon uit de Roman de Renart-traditie naar de

Pléiade-editie van de Roman de Renart.

c -

d -

e Met een naschrift van Rik van Daele.

f -

114. Kooyman, Rie: Reinaert de Vos. Getekend en opnieuw verteld door Rie Kooyman.

Groningen, Kris Kras Uitgeversmaatschappij, [volgens Goossens: 1968]. 62-(2) p.

a Dit “stripverhaal” verscheen voor het eerst in het weekblad De Hervormde Kerk,

(thans: Hervormd Nederland), te beginnen op 12 april 1952 en vervolgens

gedurende 41 weken. Publicaties verder in het kinderblad Kris Kras en vanaf 27

oktober 1965 in Pum-Pum. Er is een verschil tussen de originele uitgave in het

weekblad en de in boekvorm verschenen versie. De tekst, de illustraties en de titel

(Reinaard de Vos) zijn afwijkend.

b Prozanavertelling van Reynaert II, met drastisch bekort tweede deel, commentaren

bij doorlopende reeks tekeningen.

c Illustraties van Rie Kooyman.

d Geïllustreerd kartonnen bandje; formaat: oblong.

e -

f Goossens 55.

115. Kopuit, R.: De looze streken van Reinaart den vos. Tekst, illustraties en omslag van

Ro Kopuit. Amsterdam, N.V. Uitgeversmaatschappij “De Gulden Ster”, [volgens

Goossens: 1931]. 76 p.

a -

b -

c Illustraties van Ro Kopuit.

d Gebonden, kartonnen omslag.

e -

f Goossens 56.

116. Koster, Ko: Reinaert de Vos, naverteld & getekend door Ko Koster. Met 64 gekleurde

plaatjes om in te plakken. Helmond, N.V. Boekdrukkerij “Helmond”, z.j. (16) p.

(Plakprentenboek no. 4).

a -

b Sterk vereenvoudigde navertelling van Reynaert I.

c In het boek dienen 64 plaatjes getekend door Ko Koster ingeplakt te worden.

d Geniet.

e -

f -

117. Kousemaker, J.: Het bèèste-verhaal van Den Vos Reinaerd uut den Middeleeuwsen

tekst beriemd verzeeuwst deur J. Kousemaker. Middelburg, Den Boer Middelburg

Uitgevers, (1981). 104 p.

a -

b Vertaling van Reynaert I.

c “Houtgravures van A.S. Hendriks uit het boek Van de Vos Reynaerde, welwillend

beschikbaar gesteld door Uitgeversmaatschappij De Tijdstroom bv, Lochem”,

(colofon, p. 4).


e -

f Goossens 57.

118. Kuhfus, W.: Reinaart de Vos door W. Kuhfus. Met platen en omslag van O. Verhagen.

Den Haag, G.B. Van Goor Zonen’s U.M. n.v., [volgens Goossens: 1931]. 87-(1) p.

a -

b Zeer vrije prozabewerking van Reynaert II.

c Kleurentekening op voorplat en zwartwitillustraties binnenin van O. Verhagen.

d Verschillende uitvoeringen: zowel genaaid, gebonden in linnen als in karton,

telkens met dezelfde omslagillustratie, maar met iets afwijkende kleuren.

e “Een groot boek voor kleine kleuters. (6 jaar e.o.)”.

f Goossens 58.

119. Laurillard, E.: Reintje de Vos. Het oorspronkelijke vrij naverteld door E. Laurillard.

Met 37 gravuren naar oorspronkelijke teekeningen. Derde druk. Utrecht, Gebr. Van

der Post, [1891]. (VIII)-289-(3) p.

a -

b Ingekorte en licht bewerkte versie van S.J. van den Bergh (zie nr. 33).

c De sterk verkleinde illustraties zijn van H. Leutemann.

d Er bestaan minimaal vier varianten in uitvoering:

1) genaaid met typografisch omslag;

2) gebonden in een rood linnen typografische reliëfband, bedrukt met zwart en

goud;

3) gebonden in een bruin linnen, goud bedrukte band met een zwart vosje;

4) genaaid met een illustratie van Leutemann op het vooromslag; deze variant is

(zoals op het vooromslag vermeld staat) verspreid door D. Bolle, Rotterdam;

waarschijnlijk heeft deze uitgever het restant van Van der Post overgenomen en

met een nieuw omslag op de markt gebracht.

e Zeer waarschijnlijk heeft er in deze vorm geen eerste en tweede druk bestaan, maar

worden de twee drukken uit 1865 en 1872 die S.J. van den Bergh verzorgde als

zodanig beschouwd (zie nr. 33).

Van de derde druk zijn er inderdaad exemplaren bekend met het jaar 1891 van

uitgave op de titelpagina.

f Goossens 59.

120. Leent, F.H. van: Snaaksche avonturen van Reintje de Vos. Z.p., z.u., [ca. 1900]. (12) p.

a -

b Zeer korte berijmde versie voor kinderen van Reynaert I.

c Op het vooromslag en binnenin vijf kleurenlitho’s op een volle pagina van een

onbekende kunstenaar; illustraties in één kleur in de tekst.

d Geniet. Het vooromslag vermeldt enkel de verkorte titel: Reintje de Vos.

e -

f -

121. Letterie, Martine: Hussen met je neus ertussen. Tekeningen van Yolanda Eveleens.

Tilburg, Zwijsen Algemeen B.V., 1999. 39-(1) p. (Leesleeuw 1999-2000, boekje 3).

a -

b Het verhaal tot en met de terugkomst van Bruun aan het hof. Zeer vrij naar

Reynaert I.

c Kleurenillustraties en -omslag van Yolanda Eveleens.

d Leesleeuw is een samenwerkingsproject van Uitgeverij Leopold/Elzenga, Em.

Querido’s Uitgeverij B.V. en Uitgeverij Zwijsen Algemeen B.V.

Het boekje is deel 3 van een jaarabonnement van tien boekjes voor groep 4/leerjaar

2, schooljaar 1999-2000.

e AVI 3.

f -

122. Letterie, Martine: Kerstkransjes. Tekeningen van Yolanda Eveleens. Tilburg, Zwijsen

Algemeen B.V., 2000. 47-(1) p. (Leesleeuw 2000-2001, boekje 3).

a -

b Vervolg van nr. 121. Voortzetting van het verhaal tot en met het schatverzinsel en

de vergiffenis voor Rein.

c Zwartwitillustraties en kleurenomslag van Yolanda Eveleens.

d Het boekje is deel 3 van een jaarabonnement van tien boekjes voor groep 5/leerjaar


e AVI 6.

f -

123. Letterie, Martine: De schat van Ermenrike.Tekeningen van Yolanda Eveleens. Tilburg,

Zwijsen Algemeen B.V., 2002. 63-(1) p. (Leesleeuw 2001-2002, boekje 6).

a -

b Samenvatting van de twee vorige boekjes (121 en 122) en dan voortzetting van het

verhaal tot het einde.

c Zwartwitillustraties en kleurenomslag van Yolanda Eveleens.

d Het boekje is deel 6 van een jaarabonnement van tien boekjes voor groep 6/leerjaar


e AVI 9.

f -

124. Levis, Eddy: Reinaert in Gent en in ’t Gentsch!, in: Reynaert de Vos gaat naar school.

Tentoonstelling De School van Toen, Gent, vzw “Vrienden van het Historisch Archief

van het Stedelijk Onderwijs - De School van Toen”, [2002]. 16 p.

a -

b Gentse dialectbewerking van de Tibeertscène in 6 pagina’s rijmende disticha.

c Illustraties uit diverse uitgaven, vooral de Victoriaprentjes van Oscar Bonnevalle

(zie nr. 87).

d -

e -

f -

125. Lindemans, C. (1): Reinaert de Vos. Naar de schooluitgave van Jan-Frans Willems

door C. Lindemans, pr. Leuven/Gent/Mechelen/Leiden, Sam. Ven. De Vlaamsche

Boekenhalle, 1923. X-134 p.

a -

b Vertaling in verzen van Reynaert I. Vrijwel identiek met Willems’ schooluitgave

van 1839, = nr. 209 cfr. Goossens 103.

c -

d Ingenaaid; tweede druk (tweede heruitgave), Leuven, N.V. De Vlaamsche

Drukkerij, 1933, 143-(1) p.; ingenaaid.

e Lindemans kreeg een kerkelijke goedkeuring tot het uitgeven van dit werkje op 17

juli 1922 van J. Thys.

f Goossens 60.

126. Lindemans, C. (2): Reinaert de Vos. Naar de schooluitgave van Jan-Frans Willems

door C. Lindemans. (3de heruitgave). Leuven, N.V. De Vlaamsche Drukkerij, 1937.

151-(1) p.

a -

b Vrijwel identiek met Willems’ schooluitgave van 1839.

c Pentekeningen van Pr. Aelvoet.

d Genaaid en gelijmd in papieren omslag. [vierde druk], 1944, 151-(1) p.

e -

f Goossens 61.

Lockefeer: zie Everaard.

127. Lorein, Hendrik: Het dierenepos Reinaert de Vos. Wemmel/Brussel, Uitgeverij Ph.

Draps, 1946. 109-(3) p.

a -


c Pentekeningen van J. van Oosten.

d Genaaid en gelijmd in papieren omslag. Bandversiering van Aug. Vanderkelen.

e -

f Goossens 62.

128. Louwerse, P.: Het leven van “Reintje de Vos.” Oude en Nieuwe Vossen-Verhalen

verzameld door P. Louwerse. Met 40 houtgravuren. Zutphen, Schillemans & Van

Belkum, [ca. 1900]. (IV)-188 p.

a Deze uitgave is eerst in twaalf losse afleveringen verschenen: “Den inteekenaren

op “Voor ’t Jonge Volkje” jaargang 1898 aangeboden door de uitgevers

Schillemans & Van Belkum te Zutphen”.

b Zeer vrije prozanavertelling van Reynaert II.

c De illustraties in de eerste druk zijn van o.a. H. Weiz, Xa. Specht, Ch. Votteler,

A.C. Verhees, W.H. Freeman en Mesne.

d Tweede druk. Anoniem, Het leven van “Reintje de Vos.” Voor de jeugd bewerkt.

Met negen en twintig gravuren. Zutphen, P. van Belkum Az, z.j. IV, 200 p.;

derde druk, Zutphen, P. van Belkum Az, z.j. (II)-188 p.;

vierde druk, Het leven van “Reintje de Vos.” Voor de jeugd bewerkt door P.

Louwerse. Velp, P. van Belkum Az. (II)-192 p.

De verschillende drukken zijn ook allemaal in diverse kleuren en materialen

(linnen, karton, papier) uitgegeven; de eerste druk heeft een andere illustratie op

het voorplat dan de latere drukken; de tweede druk bestaat ook in een

typografische linnen band; de derde druk bestaat in een genaaide uitvoering met

voorop een familietafereel in de tuin (om de verkoopbaarheid te bevorderen?).

e -

f Goossens 63.

Luiting, Ton: zie Daele, Rik van (2).

129. Maes, Frank: Reinaart de vos. Een oud sprookje, naverteld door “Frank Maes”. Met

negen platen. Z.p., z.u., [1922]. 16 p. (Nr 3 van onze Jongens en Meisjesboeken).

a -


c Negen platen, kleine tekeningen en vignetjes in “Felix Timmermansstijl”.

d Geniet in papieren omslag. Op het achteromslag wordt een “prijskamp” vermeld

waarvoor de deelnemers hun brief vóór “31 augustus 1922” moeten opsturen naar

“den Heer Is. Peremans, Werbroeckstraat, 23, Antwerpen”.

Tweede druk: Reinaart de vos. Een oud sprookje, naverteld door Frans Staes (sic)

met negen platen. Op het achteromslag staat de datum vermeld: 1 april 1929.

Oplage 9000 exemplaren. De auteur is uiteraard Frank Maes en niet Frank Staes

(een bestaande auteur, die in dezelfde reeks gepubliceerd heeft – zie nr. 174), want

op 1 november 1929 verschijnt de derde druk: Een oud sprookje, naverteld door

Frank Maes met negen platen.

Blijkbaar heeft de uitgever zich bij de tweede druk vergist bij de auteursnaam.

e De reeks betrof een tweemaandelijkse uitgave. De eerste druk kostte 50 Cmen; de

tweede druk 0,75 fr. en de derde 1 frank. Rechten bij Arm. Goossens/Is. Peremans.

f Goossens 64.

130. Melis, Hubert (1): Reinaart de vos. Aanpassing op heden ten dage van de aloude

handschriften naar de critische uitgave van Prof. Dr. J.W. Muller door Hubert Melis

(In den oorspronkelijken Verstrant). Antwerpen, De Sikkel, [1926]. 100-(2) p.

a -


c -

d Hetzelfde boek werd ook uitgegeven te Utrecht, Uitg. Comp. “De Branding”, 1926.

100-(2) p. Van deze uitgave bestaat zowel een genaaide papieren, als een in linnen

gebonden variant.

e Er bestaat een luisterspel in opdracht van de N.I.R.: Reinaart de vos. Luisterspel in

drie handelingen. (Vrij naar den oorspronkelijken tekst). (I)-27-(2) eenzijdig

bedrukte pagina’s.

f Goossens 65.

131. Melis, Hubert (2): Reinaart de vos. Vertolking op heden ten dage van het

oorspronkelijk dierenepos in middelnederlandschen versvorm door Hubert Melis.

Antwerpen, De Sikkel, 1927. 110-(2) p.

a -

b Licht ingekorte (gecastigeerde) tekst van Melis 1.

c Houtsneden van Henri van Straten, ingekleurde exemplaren van 1-480 genummerd

en gesigneerd door de auteur. W. Feliers meent dat het hier om kleurendruk gaat.

d 1) Van deze uitgave bestaat een variant: op het vooromslag staat een dubbel

uitgeversadres: “Uitgegeven door “De Sikkel” te Antwerpen en ook verkrijgbaar

bij C.A. Mees te Santpoort”.

2) Herdruk. (“Volksuitgave”) id., 1928. Van deze editie bestaan twee varianten:

een in karton met rood uitgeversvignet op het voorplat en een genaaide met een

groen ovalen vignet met vos (identiek aan het rode vignet van de genummerde

exemplaren) van Henri van Straten.

e -

f Goossens 66; Feliers 2001a.

132. Mens, Jan: De vermakelijke historie van Reinaert de Vos. Opnieuw verteld door Jan

Mens. Amsterdam, De Geïllustreerde Pers N.V., [ca. 1950]. 169-(1) p. (“Margriet”-

Jeugdbibliotheek).

a -


c Stofomslag in kleur en illustraties in zwart-wit van Hans Kresse.

d Kartonnen band met tekst en illustratie in goud; stofomslag met veelkleurige

illustratie.

e -

f Goossens 67; Feliers 2004.

133. Meulendijk: Reintje de Vos door Meulendijk. [Gent?], Uitgeeversfirma Gent, z.j. 98-

(2) p.

a -

b Tekst van Van Genechten (nr. 81) (met hetzelfde blokboek).

c “Met 42 teekeningen”.

d Ingenaaid en gebonden in halflinnen.

e -

f Gielen 1998.

134. Mont, Paul de (1): Reinaert de vos. Volksspel. Dramatische bewerking van het oude

dierenverhaal aan de hand van de 2e tekstuitgave door J.F. Willems. Z.p., Vlaamsche

Volkstoneel, 1925. 135-(1) p. (Vlaamsche Volkstooneel-Uitgaven, nr 2).

a -

b Berijmde toneelbewerking van Reynaert I. De door De Mont vermelde

tekstuitgave van J.F. Willems is nr. 209 uit deze lijst (Goossens 103).

c Fraai modernistisch omslag van V. Servranckx.

d -

e Uitgegeven in een oplage van 1060 gewone en daarnaast 60 luxe-exemplaren.

Gecreëerd door het Vlaamsche Volkstooneel van 10 juli tot eind december 1925.

In totaal werden meer dan 50 voorstellingen opgevoerd.

f Goossens 68.

135. Mont, Paul de (2): Reinaert de Vos. Dramatische bewerking naar het oude dierenepos.

Roermond, Druk Gebr. Pollaert, z.j. 74-(2) p.

a -

b Berijmde toneelbewerking van Reynaert I. = De Mont (1), evenwel zonder regie-

aanduidingen.

c -

d Genaaid, papieren omslag (groen).

e Deze editie heeft geen titelpagina, alleen een Franse titelpagina.

f -

136. Mont, Paul de (3): Reinaard de Vos. Volksspel. Dramatische bewerking van het oude

dierenverhaal. Antwerpen, P. Vink, [1949]. 135-(1) p.

a -

b Sterk herwerkte versie van De Mont (1).

c Omslagillustratie van Anthony Pan.

d Van deze editie bestaat nog een derde druk met roze omslag.

e Een fragment uit de lekenbiecht is opgenomen in Pieter G. Buckinx: Paul de Mont.

1895-1950, p. 26-29. Brussel, A. Manteau N.V. (1961).

f Goossens 69.

137. Moris, Wim: Het eeuwenoude verhaal van Reinaart de Vos, bewerkt door Wim Moris,

met tekeningen van André Detloff, in: KIK-Krant, bijlage bij Gazet van Antwerpen.

(Antwerpen, 1992-1993).

a -

b Samenvatting voor kinderen van Reynaert I.

c Zwartwittekeningen van André Detloff.

d Negen afleveringen in een krantenbijlage.

e Het verhaal verscheen ook in Break, uitneemboekje tussen de Vrijuitkatern van

Het Vrije Waasland, in januari-februari 1994.

f Tiecelijn, 6 (1993) 1, p. 22.

138. Muis, Magda: Reynaertverhaaltjes, deel 1 tot 5. Geschreven door Magda Muis.

Geïllustreerd door Filip Ramon. Hulst, Reynaertstichting, 1997-2000. Niet

gepagineerd, (telkens 12 p.). (Reynaert Verhaaltjes).

1) Vosje Rein en Bruin, 1997;

2) Vosje Rein en Tibaert, 1997;

3) Vosje Rein, Isengrim en Courtois, 1998;

4) Vosje Rein, Cantecleer en Coppe, 1999;

5) Vosje Rein en Koning Nobel, 2000.

a -

b Fragmenten uit Reynaert I herschreven voor kleuters.

c Tekeningen: Filip Ramon.

d Geniet; ieder boekje heeft drie gekleurde bladen.

e -

f -

139. Mussche, Achilles: Reinaert de Vos. Uit het Middelnederlands zo getrouw mogelijk in

modern proza overgebracht door Achilles Mussche. Amsterdam, J.M. Meulenhoff,

(1964). 109-(3) p.

a -

b Prozavertaling van Reynaert I.

c Verlucht met houtsneden van Godefroid Ballain en Jehan de Gourmont uit de

Plantijndruk van 1566 (ten onrechte wordt 1564 in het colofon vermeld).

d Linnen band met geïllustreerd stofomslag.

e -

f Goossens 70.

140. Naarding, J.: Reiner Robaard in: Dååd en drööm. Ingeleid door Prof. Dr. K. Heeroma.

Winschoten, Van der Veen, 1966. p. 40-65. (Sasland Riege).

a -

b Drentse dialectversie naar Reynaert I

c -

d Papieren omslag.

e Samensteller van dit nummer: Simon van Wattum.

f -

141. Neervoord, Jan van: Reinaert de vos bewerkt door Jan van Neervoord. (Antwerpen,

Uitg “Patria’ Pelgrimstr 22), [wellicht jaren 1920]. 24 p.

a -

b Uiterst beknopte prozaweergave van Reynaert II, gevolgd door “Fragmenten uit

Reinaert de Vos” in verzen, uittreksels uit Willems 1839.

c -


e Jan van Neervoord is het pseudoniem van Jan L.N. De Schuyter.

Prijs: fr. 0.20.

f Goossens 71.

Nijdam, Sybout: zie Algera.

142. Nimwegen, Arjaan van: Over De Vos Reinaert door Willem (die Madoc maakte)

gevolgd door Reinaerts geschiedenis waarin zijn latere lotgevallen zijn opgetekend.

Vertaald door Arjaan van Nimwegen. Utrecht/Antwerpen, Uitgeverij Het Spectrum,

(1979). 312 p. (Prisma-boeken, 1890).

a -

b Synoptische afdruk van een uitgave van Reynaert I naar M.C.A. van der Heijden

en een berijmde bewerking, gevolgd door een prozavertaling van Reynaert II.

c Omslagillustratie uit de Reynke-cyclus van Reynke de Vos (1498), één van de

Cambridge Fragments van de Antwerpse rijmdruk van ca. 1487. Bij de zesde druk

(iets groter formaat) staat een illustratie van Victor Stuyvaert (zonder

bronvermelding) op het omslag en een houtsnede als frontispice uit de

Reynaertdruk van 1487.

d Bij de eerste druk(ken) hoort een werkboekje van Jef Janssens, Gust de Peter,

Ludo Sollie (eindredactie): Werkboek bij “Over De Vos Reinaert door Willem (die

Madoc maakte)”. Malle, De Sikkel n.v., 1981 (Je boek te buiten. Van boek naar

leven. Cursorische lectuur voor het S.O.). Tweede druk 1982; derde druk 1984;

vierde druk 1988 (nieuw omslag met kleurenillustratie); vijfde druk 1993; zesde

druk 1998 (geen vermelding meer van het reeksnummer).

e -

f Goossens 72.

143. Oldenburg Ermke, Frans van (1): Reinaard de vos, naar het Middelnederlands verhaal

naverteld door Frans van Oldenburg Ermke. Retie, Kempische Boekhandel, (1965).

112 p.

a -


c Illustraties: anoniem, maar zijn identiek aan J.F. v.d. Broecke - uitgave Hildebrand.

Zie nr. 101.

d. Papieren omslag. Er bestaat ook een latere, niet gedateerde variant in karton

(tweede druk?). De kartonnen editie telt 114 pagina’s, omdat in de genaaide

variant enkele blanco bladzijden vervallen zijn. Op het achterplat van de kartonnen

editie staat bovendien: “Keurbibliotheek voor de jeugd” met een aantal titels.

e Op het omslag staat “Reinaart” en op de titelpagina “Reinaard”.

Goossens 73 vermeldt een editie uit 1955; wellicht een vergissing.

f Goossens 73.


naverteld door Frans van Oldenburg Ermke. Retie, Kempische Boekhandel, (1970).

141-(3) p. (Keurbibliotheek voor de jeugd).

a -

b -

c Omslag en illustraties van Rita van Nuffel. (Omslagillustratie zeer waarschijnlijk

van A. Goossens; zie nr. 145).

d Derde druk; in diverse uitvoeringen met harde kaft en slappe omslagen in diverse

tinten.

e -

f Goossens 74.


naverteld door Frans van Oldenburg Ermke. Averbode, Uitgeverij Altiora, (1975).

141-(3) p.

a -


c Omslag en illustraties Rita van Nuffel.

d Papieren omslag. Deze vierde? druk heeft hetzelfde zetsel als de derde druk.

Er bestaat een vijfde? druk van Uitgeverij Averbode uit 1976 waarbij als

omslagillustrator A. Goossens vermeld is. Deze omslagillustratie is identiek aan

die van de vierde? druk, waaruit we mogen concluderen dat de omslagillustrator

van deze druk ook A. Goossens is.

e -

f Zie Goossens, nr. 74.

146. Oosterhoff, P.A.E. (1): Reinaart de Vos. Bewerkt door P.A.E. Oosterhoff. Illustraties

van Daan Hoeksema. Amsterdam, Drukkerij “Jacob van Campen”, [1916?]. 47-(1) p.

(Jacob van Campen's Jongens- en Meisjes-Bibliotheek, 1e Serie No. 1).

a -

b Vereenvoudigde prozanavertelling van Reynaert I.

c Illustraties van Daan Hoeksema.


e Prijs: 10 cents.

Op p. 45-47: De slimme vos. Door G. de Graaf. Vervolg op “Reinaart de Vos”. Dit

is een natuurhistorische beschrijving van het vossenleven.

f Goossens 75.

147. Oosterhoff, P.A.E. (2): Reinaart de vos voor kinderen bewerkt door P.A.E. Oosterhoff,

met teekeningen van W. Heskes. Bussum, Gebroeders Koster, 1922. 64 p.

a -

b Vereenvoudigde berijming van Reynaert I in de vorm van onderschriften bij de

illustraties (cfr. Marten Toonder).

c Tekeningen van W. Heskes.

d Zowel met groene als rode rand; formaat: oblong. Het voor- en achterplat hebben

een opgeplakte omslagillustratie in kleur.

e -

f Goossens 76.

148. Paepe, Johan de: Reynaert, De Vosical, in: Tiecelijn, 16 (2003) 2, p. 58-73.

a -

b Musicalbewerking naar Reynaert II.

c -

d -

e Het gaat om het slot van het verhaal. Reynaert, De Vosical ging in première op 15

november 2002 in cultuurcentrum Ter Vesten te Beveren. Johan de Paepe was ook

verantwoordelijk voor de regie.

f -

149. Pannekeet, J.: Reintje de Vos. Toneelspel voor de jeugd door J. Pannekeet. Alkmaar,

Uitgeverij Ons Jeugdtoneel, z.j. 40 p. (nr. 1118).

a -

b Vereenvoudigde toneelbewerking van Reynaert I.

c -

d Geniet, papieren omslag. Ingeplakt zit een blaadje met: Opvoeringsrecht.

e -

f -

150. Peleman, Bert: Reinaert reist naar Rome, in: Klein-Brabant. Informatieblad van de

V.V.V. Klein-Brabant-Scheldeland vzw, 5de jaargang, nr. 6-7, juni-juli 1966, p. 108-

111 & 118-120.

a -

b Zeer vrij naar Reynaert I, met tal van lokale verwijzingen.

c Eén anonieme illustratie en een foto met een beeld van R. Cornelissen.

d -

e Kort klank- en lichtspel dat in de lente van 1966 in Klein-Brabant in première

ging.

In het Kadoc te Leuven bevindt zich een Reynaertbewerking van Peleman in

manuscriptvorm: Van bruun die keizer worden wou … ofte Reynaert’s jongste

Reynaerdieën (Een dierenepos in volksen trant), geschreven te Bornem in 1943.

f -

151. Petermeijer, Hans: Als de vos de passie preekt. De avonturen van Reinaard de vos.

Een hervertelling door Hans Petermeijer. (Rijswijk), Elmar, (2002). 124-(4) p.

a -

b Navertelling van Reynaert II.

c Omslagillustratie in kleur en binnenin zwartwitillustraties van Hanneke Kools.

d Gebonden met een kartonnen bandje. Het colofon vermeldt: “een hervertelling van

Van den vos Reynaerde”; dit is echter niet correct.

e -

f -

152. Poinet, Rik: Roënoot de vos, nooverteld in 't Leives en up roëm gezet dei Rik Poinet

mei bellekes van Marcel Cockx. (Leuven), Academie voor het Leuvens dialect vzw,

(1995). 119-(1) p.

a -

b Navertelling in het Leuvens dialect van Reynaert I in 329 strofen met rijmschema

ababcc.

c Marcel Cockx.

d Gebonden in linnen met stofomslag. Het colofon vermeldt: “Van deze uitgave op

500 exemplaren werden 15 exemplaren genummerd van I tot XV. Ze worden

verkocht samen met een originele akwarel op formaat 38 x 48 cm van Marcel

Cockx. 25 exemplaren genummerd van 1 tot 25 worden verkocht samen met een

originele akwarel op formaat van de bladspiegel. Voormelde exemplaren en

akwarellen werden door de auteurs ondertekend”.

e Voorwoord door Louis Tobback, burgemeester.

f -

153. Potter, Maurits: Nieuwe streken van Reinaert de vos verteld door Maurits Potter.

Heemstede, Uitgeverij Jeugdland, z.j. 62 p.

a -

b Zeer zwakke reminiscenties aan Reynaert I.

c De drie zwartwitillustraties en het voorplat in kleur zijn anoniem.

d In een kartonnen bandje.

e Deze uitgave heeft vele overeenkomsten met die van Henri van Hoorn. De

illustraties zijn dezelfde, maar staan in een andere volgorde (zie nr. 104).

f -

154. Punt, Piet: Reinaard de vos door Piet Punt. Geïllustreerd door Joost. Antwerpen, N.V.

Ontspanningslectuur, [1948]. 101-(3) p.

a Een voorpublicatie van omvangrijke gedeelten verscheen in het weekblad

Rommelpot van 1 augustus 1947 tot 5 december 1947. Het nummer van 19

december 1947 bevat nog een “Bericht van Reinaard de Vos”.

b Vrije berijmde navertelling van Reynaert I, die vooral teruggaat op de tekst van C.

Lindemans, die op zijn beurt weer gebaseerd is op J.F. Willems.

c Drie illustraties van een hele pagina, omslag en initiaaltjes van Joost.

d In papieren omslag; er zijn exemplaren met de Franse titelpagina, de titelpagina en

de initialen in rood. Er bestaat ook een gebonden editie in rood linnen, gedrukt in

rood en zwart.

e “Van harte opgedragen aan de Dietse erven van Reinaard en Tijl.” Het werkje

speelt zich af in de repressie en is een satire op de Belgische toestanden na het

beëindigen van Wereldoorlog II. Piet Punt is een pseudoniem van R.A. Joostens,

die voornamelijk onder de schrijversnaam Albe heeft gepubliceerd.

f Goossens 77; Van Daele 1993.

155. Reynaerts, J.-J.: Dierenfabels. Vrij naar Van den vos Reynaerde (Het Comburgse

handschrift), in: Tiecelijn, 8 (1995), p. 3-11, 68-73, 112-121 en 146-157.

a -

b 38 rijmende fabels die samen het verhaal van Reynaert I vertellen.

c -

d -

e -

f -

156. Reynaerts, J.-J.: Dierenfabels. Vrij naar de Roman de Renart:

Vos Reynaert en ram Belijn, naar branche VIII, v. 181-236, in: Tiecelijn, 9 (1996) 3, p.

109-110;

Vos Reynaert en haan Canticleer, branche II, v. 276 e.v., in: Tiecelijn, 9 (1996)

4, p. 140;

Vos Reynaert en Wolf Ysengrin (I), branche IV, 229-362, in: Tiecelijn, 9 (1996) 4, p.

141-142;

Vos Reynaert en Wolf Ysengrin (II), branche Ib, v. 2255 e.v., in: Tiecelijn, 10 (1997)

1, p. 23-24;

Vos Reynaert, wolf Ysengrin en Nobel de leeuw, branche XVI, v. 1200-1378, in:

Tiecelijn, 10 (1997) 1, p. 24-25;

Vos Reynaert, wijfjesvos Hermelijn en das Poncet, branche Ib, v. 2795-2898, in:

Tiecelijn, 10 (1997) 2, p. 77-78;

Vos Reynaert en kater Tibeert, branche XV, v. 101 e.v., in: Tiecelijn, 10 (1997)

2, p. 78-79;

Vos Reynaert en Wolf Ysengrin (III), branche III, in: Tiecelijn, 10 (1997) 3, p. 115;

Vos Reynaert en Wolf Isengrin (IV), branche II, in: Tiecelijn, 10 (1997) 3, p. 116;

De vos en de eremiet, branche VII, v. 1211 e.v., in: Tiecelijn, 10 (1997) 3, p. 117;

Vos Reynaert en wijfjesvos Hermelijn (I), branche X, v. 10.565 e.v., in: Tiecelijn, 10

(1997) 4, p. 165-166;

Vos Reynaert en wijfjesvos Hermelijn (II), v. 10.900 e.v., in: Tiecelijn, 10 (1997) 4, p.

166-167;

De vos, de haan en de leeuw, branche XVII v. 1190-1397, in: Tiecelijn, 11 (1998) 1, p.

34;

De vos, de haan, de das en de wouw, branche XVII v.1559-1628, in: Tiecelijn, 11

(1998) 1, p. 35;

Vos Reynaert en kat Tibeert (I-IV), branche XI, v. 11.524 e.v., in: Tiecelijn, 11 (1998)

4, p. 181-184.

a -

b Naar de Roman de Renart.

c -

d -

e -

f -

157. Reynaerts, J.-J.: De Roman de Renart, Branche I. Het rechtsgeding, in: Tiecelijn, 13

(2000) 3, p. 120-138.

a -

b Prozavertaling van branche I.

c Zes illustraties uit de Plantijndruk van 1566 (Ballain & Gourmont).

d -

e -

f -

158. Riet, J. van: De bron der stilte. Een Reinaertsage, in: Ohee, jg. 10, nr. 472, p. 1-22.

Gent, R. Reyntjens, 29 april 1972.

a -

b Vage verwijzingen naar de Reynaertverhalen.

c Tekeningen van Jean van Riet.


e ‘Een andere bijzondere manier waarop Van Riets Reynaertwerk werd geopenbaard

was in de kleine chromo's van honingkoekfabrikant Biekens uit de jaren zeventig.

Bij iedere ingepakte honing- of peperkoek zat een zelfklever met Reynaert die zijn

tegenspelers in de luren legt. Wie ooit de 50 verschillende genummerde

exemplaren van acht op acht centimeter collectioneerde, bezit vandaag een uniek

kleinood dat elke Reynaertverzamelaar hem benijdt.’ (Marcel Ryssen, ‘Jean van

Riet in Oost-Indische inkt’, in: Tiecelijn, (17) 2004, p. 19-20.

f Ryssen 2004.

159. Rogge, H.C.: Reinaart de Vos. Leiden, A.W. Sijthoff, z.j. 64 p. (Nederlandsche

Volksromans door H.C. Rogge. V. Algemene Bibliotheek 86).

a -

b Reynaert II; volgt de volksboekentraditie.

c -


e -

f -

160. Ryssen, Marcel & Kris de Roover: Reynaert de Vos. (Sint-Niklaas/Hulst),

Intergemeentelijk project Het Land van Reynaert, (1999). 47-(1) p.

a -

b Reynaert I wordt onder de striptekeningen vrij getrouw naverteld.

c Ingekleurde potloodtekeningen van Kris de Roover. De tekeningen bevatten

bewust anachronismen m.b.t. de locaties.


e Oplage: 5.000 exemplaren.

Voorgesteld in het stadhuis van Hulst op 10 mei 1999.

Met een nawoord van Rik van Daele.

f -

161. Ryssen, Marcel: Goethe, de opening van de Reineke Fuchs, in: Tiecelijn, 7 (1994)

2, p. 56-58.

a -

b Vertaling van de beginverzen naar de uitgave van Goethes Werke door F. Düsel

(z.j.).

c -

d -

e Maakt deel uit van een Goethe-nummer.

f -

162. Scheltema, Mr. Jacobus: Reintje de Vos van Hendrik van Alkmaar. Naar den

Lubecksen druk van 1498. Vertaald en uitgegeven door Mr. Jacobus Scheltema.

Haarlem, Vincent Loosjes, 1826. LXXII-468-(2) p.

a -

b Synoptische afdruk van de Nederduitse verstekst (Scheltema verwijst naar de

uitgave van K.F.A. Scheller in het Naschrift, maar wellicht lag deze niet (alleen)

aan de basis van de vertaling) en van een Nederlandse prozavertaling door

Scheltema.

c Op de titelpagina illustratie van J.C. Bendorp naar A. van Everdingen.

d Genaaid in een gemarmerd papieren omslag met gedrukt titeletiket op de rug.

(Iedere koper kon bij zijn eigen boekbinder een band naar believen laten maken;

vandaar een groot aantal varianten in band.) Op de voorlaatste pagina staat de

tekst: “Scheltema, Reintje de Vos van Hendrik van Alkmaar, 1498”. Dit is

waarschijnlijk bedoeld om de gevouwen plano’s te kunnen herkennen als deze

uitgave.

In sommige exemplaren staat een watermerk met een blauwe leeuw en de naam J.

Kool en Comp. De dikte van het blokboek varieert.

e -

f Goossens 79.

163. Schröder, Allard (1): Reinaart de vos, in: Donald Duck. Haarlem, Oberon B.V., 1983.

a -

b Navertelling van Reynaert I.

c Gekleurde illustraties van Hans G. Kresse.

d Losse afleveringen van het tijdschrift:

afl. 31: Introductie, p. 26-27;

afl. 32: Deel 1 - Koning Nobel houdt hof, p. 25-27;

afl. 33: Deel 2 - Hoe het Bruin verging, p. 25-27;

afl. 34: Deel 3 - Hoe het Tibeert verging, p. 25-27;

afl. 35: Deel 4 - Reinaart moet hangen, p. 23-25;

afl. 36: Deel 5 - Het goud van Kriekeput, p. 25-27;

afl. 37: Deel 6 - Reinaarts vrome pelgrimstocht, p. 25-27.

e -


164. Schröder, Allard (2): Reinaart de vos, bewerkt door Allard Schröder met illustraties

van Maan Jansen. Bilthoven, Uitgeverij Solo, 2004. 75 p. (Wereldberoemde

Verhalen).

a Zie Schröder (1).

b Navertelling van Reynaert I.

c Illustraties van Maan Jansen.

d Gebonden. Kleurige illustratie op voorplat.

e Oorspronkelijk werd het boek aangekondigd met Hans Kresse als illustrator. Het

boek verschijnt in september 2004.

f -

Schuyter: zie Neervoord.

165. Schwitters, Sjoert: Reinaard de vos. Bewerkt door Sjoert Schwitters. Tekeningen:

Henk Kabos. Amsterdam/Den Haag/Rotterdam, Uitg. N.V. Mag. “De Bijenkorf”,

[1942]. (128) p. (Kabouterboekjes 7).

a -

b Navertelling van Reynaert I in kleine vierregelige versjes.

c Henk Kabos. Iedere pagina bevat een illustratie (cfr. een stripverhaal).

d Genaaid in papieren omslag. Klein formaat (8 x 12 cm).

e -

f Tiecelijn, 9 (1996) 3, p. 123.

166. [Servais, P.]: Reinaart de vos. Tekeningen van Simonne Baudoin. [Doornik],

Casterman, (1958). 32 p. (De Albums van de Gouden Eeuw).

a -

b Sterk vereenvoudigde prozanavertelling van Reynaert I. Vertaling van: Le roman

de Renard, illustré par Simonne Baudoin.

c Waterverftekeningen van Simonne Baudoin.

d Er bestaat zowel een gebonden als een genaaide uitvoering; deze zijn naar alle

waarschijnlijkheid niet gelijktijdig verschenen, aangezien de fondslijstjes op het

achterplat verschillen.

e De gebonden editie geeft op het achterplat als plaatsen van uitgave Doornik en

Parijs; de genaaide uitvoering vermeldt daaromtrent niets. De Franse tekst is

volgens K. Varty (1998, p. 133) van P. Servais, maar de vertaler naar het

Nederlands is onbekend.

Er is ook een druk van 1968 bekend.

Een Duitse vertaling verscheen bij Pattlock – Verlag, Aschaffenburg: Reinecke

Fuchs.

f Goossens 8.

167. Seyn, Eug. de: Dit is de aloude Historie van Reinaard de vos, naverteld door Eug. de

Seyn. Brugge, Uitgave “Excelsior”, [1930]. 70-(2) p.

a -

b Volgens Goossens is dit een adaptatie voor een jeugdiger publiek van de tekst van

vader Hendrik de Seyn. De wijzigingen ten opzichte van de eerste en tweede druk

zijn bescheiden.

c Illustraties: V. Ritschl (= L. Richter).


e Van dezelfde auteur bestaat ook een Franstalige uitgave: Le Roman du Renard.

Paris-Bruxelles, L’Eglantine, z.j.

f Goossens 81.

168. [Seyn-Verhougstraete, Hendrik de] H.D.S.-V. (1): Reinaard de vos of het oordeel der

dieren. Het oude volksboek opnieuw bewerkt en met acht schoone platen versierd.

Roeselare, De Seyn-Verhougstraete Uitgever, [1891-1892]. 96 p.

a -

b Naar de Zuid-Nederlandse volksboekentraditie.

c Illustraties van L. Richter, gesigneerd in de plaat: L.R. of v Ritschl of Ritschl.

d Exemplaren met rood kartonnen band met “De Seyn-Verhougstraete Aalst”; ook

exemplaren in papieren omslag met “J. de Smet, Boekhandelaar, Brussel” op

vooromslag.

e De “Voorrede” is ondertekend door H.D.S.-V. Dit zijn de initialen van Hendrik de

Seyn-Verhougstraete, uitgever van Van Duyse (zie nr. 70) en vader van Eug. de

Seyn.

f Goossens 80; Ryssen 2001, p. 188-189.

169. [Seyn-Verhougstraete, Hendrik de] H.D.S.-V. (2): De historie van Reinaard den vos

(tweede druk). Aalst, Eug. de Seyn, [ca. 1911]. 100 p.

a -

b Prozanavertelling van Reynaert II uit de volksboekentraditie.

c Omslagillustratie naar lithografie van F. en E. Gyselynck, Boek- en Steendrukkers

te Gent (uit J.F. Willems, Reinaert de Vos, 1836).

Illustraties binnenin van o.a. Richter, Kaulbach en Gyselynck.

d Er is ook nog een editie van 1920 (een restant met later omslag?): op het

vooromslag staat vermeld ‘Uitgever Naamloze Vennootschap ‘De Standaard’, 127,

Emiel Jacqmainlaan, Brussel, 1920’.

e Dit is naar alle waarschijnlijkheid de tweede druk van nr. 168.

f Goossens 80.

Simon: zie Smulders.

170. Slempkes, J.A.: De zinrijke avonture Van den vos Reinaerde, zooveel mogelijk

tekstgetrouw naverteld door J. A. Slempkes. Zutphen, W.J. Thieme & Cie, 1929. VIII-

148 p.

a -

b Prozanavertelling van Reynaert I met Middelnederlandse citaten.

c Acht buitentekstplaten en frontispice van Willem Backer.

Fraai versierde band met geïllustreerd stofomslag.

d Op voorplat en rug: “De zinrijke avonturen …”.

Verschillende uitvoeringen: ingenaaid en gelijmd in papier; in halflinnen band

(met stofomslag) en vollinnen band (met omslag).

e Op basis van Muller 1914, Streuvels 1911 en Dijkstra 1917. Aangekondigd als een

“niet vlaamsch getinte” Reynaert.

f Goossens 83.

171. Slings, Hubert: Reinaert de vos. (Amsterdam), Amsterdam University Press, (1999).

104 p. (Tekst in Context, 3).

a -

b Vertaling van grote delen van Reynaert I, synoptisch naast de tekst van het

Comburgse handschrift, afgewisseld met korte samenvattingen.

c Illustraties uit diverse publicaties.

d -

e Deze editie is de basis van het bescheiden Reynaertstukje op

www.literatuurgeschiedenis.nl. Ze bevat een tiental stukjes over diverse aspecten

van het verhaal en de middeleeuwse context en is sterk didactisch georiënteerd.

f -

172. Smulders, Lea – Romain Simon: Verhalen van de vos Reinaart. In het Nederlands

vertaald en bewerkt door Lea Smulders. De Bilt, Cantecleer bv, (1987). 75-(3) p.

a Oorsponkelijke bewerking en vertaling van Romain Simon, Le Roman de Renart.

Editions Gautier-Languereau, 1986.

b Prozanavertelling van scènes uit de Roman de Renart, waarvan er enkele (de beer

in de boomstam) ook met Reynaert I te verbinden zijn.

c Romain Simon. Soms staan de tekstblokken tussen de illustraties in kleur en soms

is het andersom.

d Genaaid en gelijmd in kartonnen band.

e -

http://www.literatuurgeschiedenis.nl/

f Goossens 82.

173. Snuverink, W. & P. Vereecken: Reynaert Ommeganck. Hulst 16 september 1984.

Hulst, Reynaertstichting Hulst, 1984. (32) p.

a -

b Naar Reynaert I. Korte beschrijvingen van de wagens uit de optocht.

c De illustraties van Urbain Marin werden ook nog in een aparte map uitgegeven.

d -

e Bevat een beschrijving van de Ommeganck met 31 wagens en tussengroepen in de

vorm van verhalende versteksten.

Deze programmabrochure werd samengesteld door J. Stolte.

f Goossens 84.

174. Staes, Frans: Reinaart de vos. Een oud sprookje, naverteld door Frans Staes. Met

negen platen. Antwerpen, Boek- en Offsetdrukkerij N.V. “PATRIA”, Sint

Andriesstraat 10-12-14, z.j. 16 p. (Onze Jongens- en Meisjesboeken, Nr. 3).

a -

b Eenvoudige navertelling van Reynaert I.

c De negen illustraties zijn niet gesigneerd.


e Volgens Peter Everaers is de auteursnaam foutief weergegeven en moet het Frank

Maes zijn, zie nr. 129. Het betreft de tweede druk van de uitgave van Maes.

f Vgl. Goossens 64.

175. Streuvels, Stijn (1): Reinaert de vos. Naar de handschriften van het middeleeuwsche

epos herwrocht door Stijn Streuvels. Amsterdam, Mij voor goede en goedkoope

lectuur door G. Schreuders, [1907]. 219-(9) p. (Nederlandsche bibliotheek. Onder

leiding van L. Simons. Nos. XI-XII).

a Vijf hoofdstukken verschenen in de NRC (Nieuwe Rotterdamsche Courant) van 3

januari 1907.

b Prozabewerking van Reynaert II.

c -

d 1) Van de eerste uitgave zijn er varianten: genaaid, halflinnen, vollinnen en

verguld vollinnen met vergulde kopsnede;

2) tweede herziene uitgave (7e-9e duizendtal) bij dezelfde uitgever: Reinaert de

vos. Naar de verschillende uitgaven van het middeleeuwsche epos herwrocht door

Stijn Streuvels. [1910], 214-(10) p. (Nederlandsche Bibliotheek). Varianten:

genaaid, halflinnen, vollinnen en verguld vollinnen met vergulde kopsnede;

3) derde druk (10e, 11e en 12e duizendtal), 1918, 206-(10) p. Varianten: genaaid in

oranje en grijs papieren omslag, kartonnen band, blauw met bruin linnen, rood met

groen linnen, verguld rood linnen;

4) (vierde druk) Reinaert de vos herwrocht door Stijn Streuvels, Brussel, z.u.,

[1956]. 228-(6) p. (Reinaert-reeks, 64), met geïllustreerd stofomslag;

5) (vijfde druk): Stijn Streuvels, Reinaert de vos, p. 7-176, in: Omnibus

Schelmenromans. Stijn Streuvels – Miguel de Cervantes – Nicolaas Heinsius.

Brussel, D.A.P. Reinaert Uitgaven,1973. 480 p. Op het stofomslag een rood vosje

door Dirk.

e 1) Stijn Streuvels is het pseudoniem van Frank Lateur.

2) Fragmenten uit deze uitgave zijn met enige verschillen opgenomen in: Natuur

(III). Uit Stijn Streuvels’ Werken. Schoonste stukken bijeengebracht door Joz.

Geurts, p. 115-130. Amsterdam, L.J. Veen – Brugge, Sint-Michiel, [1914].

3) In 1925 verscheen een vertaling van de prozabewerking in het Maleis.

4) Zie ook Streuvels, Stijn & Wim de Cock (nr. 182).

f Goossens 85; Van Daele & Thomas 1996: o.a. facsimile van de voorpublicatie in

de NRC, p. 21-30 en Reinaertbibliografie van Stijn Streuvels door E.

Verzandvoort, p. 281-308; Roemans-Van Assche.

Een volledig overzicht van bibliografische gegevens (inclusief foto’s) is te vinden

in de tentoonstellingscatalogus van Gielen 1997.

176. Streuvels, Stijn (2): Reinaert de Vos voor de vierschaar van koning Nobel den leeuw.

Een nuttig en vermakelyk verhaal voor groote en kleine kinderen. Naverteld en

uitgegeven door Stijn Streuvels. Opgeluisterd met teekeningen door Gustaaf van de

Woestijne. Maldeghem, Victor Delille, 1908-1909. 124-(4) p. (Duimpjesuitgaven).

a -


c Tekeningen van Gustave van de Woestijne.

d 1) Deze eerste uitgave is nr. 72 van de Duimpjesuitgaven; er bestaan in ieder geval

twee varianten: een met achterop “Dit is numr 72 der Duimpjesuitgave, 1908” en

een met achterop een vignet met de kerk van Maldegem met eronder de tekst “Hou

ende trou”.

2) (tweede druk): Gent, Van Rysselberghe & Rombaut, 1926. 98-(6) p. Van deze

tweede uitgave bestaat ook een Veen-editie.

3) (derde druk): iets kleiner formaat bij dezelfde uitgever in 1933.

Al deze voorgaande drukken bestaan enkel in een genaaide uitvoering met

papieren omslag.

e -

f Goossens 86; Roemans-Van Assche; Gielen 1997.

177. Streuvels, Stijn (3): Reinaert de Vos. Vyt het middelnederlandsch in verstaanbaar

vlaamsch herschreven door Stijn Streuvels en uitgegeven door het Davidsfonds in 't

jaar O.H. M.C.M.X. Opgeluisterd met teekeningen door Gustaaf van de Woestijne.

[Leuven], Davidsfonds, 1910. 200 p. (Nr. 167).

a -



d 1) Genaaid in papieren omslag.

2) Derde druk (of eigenlijk tweede) is gelijk aan de Davidsfondsuitgave: Reinaert

de Vos. Uyt het middelnederlandsch herschreven door Stijn Streuvels.

Opgeluisterd met teekeningen door Gustaaf van de Woestijne. Amsterdam, L.J.

Veen, 1911. 200 p. Uitgegeven in grijs en blauw linnen, telkens met blauwe

opdruk.

3) Ook nog eens herdrukt in Vrienden en wapenbroeders. Jaarboek V van het Stijn

Streuvelsgenootschap, [Tielt], Lannoo, 1999. p. 211-298; met cd: Reinaert de Vos,

door Stijn Streuvels (1910), gelezen door Jo Gevers, in opdracht van het Stijn

Streuvelsgenootschap. Stemopname Peter Keereman voor PK Productions.

e Op 24 oktober 1910 bestelt Veen 2000 exemplaren van de Davidsfondsuitgave.

f Goossens 87; Roemans-Van Assche; Van Daele & Thomas; Gielen 1997.

178. Streuvels, Stijn (4): Reinaert de Vos. Naar verschillende uitgaven van het

middeleeuwschse epos herwrocht door Stijn Streuvels. Met een inleiding van Prof. Dr.

J.W. Muller en verlucht met randen en teekeningen door B.W. Wierink. Amsterdam,

L.J. Veen, [1910]. 184 p.

a

b Prozabewerking van Reynaert I. De tekst is identiek aan die van de

Davidsfondsuitgave 1910.

c 16 kleurenlitho’s van een volle pagina van B.W. Wierink; ook het bandontwerp, de

schutbladen, vignetten en randversieringen zijn van zijn hand. De prenten zijn ook

afzonderlijk, zonder tekst en in een onbekende oplage, op de markt verschenen.

d De oplage: 25 genummerde exemplaren (1-25) op Japansch papier in blauw

marokijnen band; 25 genummerde exemplaren (26-50) op geschept papier van de

Firma Van Gelder & Zonen; 300 exemplaren (51-350) op gewoon papier.

e

f Goossens 87; R. van Daele & P. Everaers, Genese van de Reinaert-luxe-uitgave

van Streuvels, in: Van Daele & Thomas, p. 203-241; Gielen, 1997.

179. Streuvels, Stijn (5): Reinaert de vos. Vyt het middelnederlandsch herschreven door

Stijn Streuvels en uitgegeven door L.J. Veen te Amsterdam in 't jaar O.H. M.C.M.XXI.

Derde uitgave. Opgeluisterd met teekeningen door Gustaaf van de Woestijne.

Amsterdam, L.J. Veen, 1921. 170-(2) p.

a -

b Prozabewerking van Streuvels, herwerkt vertrekkend van de editie van 1910.

Streuvels wilde dichter bij de Middelnederlandse tekst blijven.


d 1) Varianten: de Veenuitgave van 1921 verscheen in een genaaide papieren

uitvoering, in een halflinnen band met omslag en donkerblauwe opdruk op het

voorplat van B.W. Wierink, in een gele vollinnen band met bruine opdruk van

B.W. Wierink, in een rode en groene linnen band met een Van de Woestijne-

illustratie op het voorplat.

2) Dezelfde tekst verscheen als: Reinaert de Vos. Uit het Middelnederlands

herschreven door Stijn Streuvels. Opgeluisterd met tekeningen door Gustaaf van

de Woestijne. [Brugge], Desclée De Brouwer, 1969. 145-(5) p. Oplage: 1000

genummerde exemplaren op houtvrij Climatic in vollinnen band met omslag.

Formaat: 30 x 27 cm. Er zijn er in een kartonnen en in een linnen schuifdoos.

e -

f Goossens 88; Roemans-Van Assche; Gielen 1997.

180. Streuvels, Stijn (6): Reinaert de Vos. Uit het Middelnederlandsch herschreven door

Stijn Streuvels. Fragment. Wageningen, N.V. Drukkerij “Vada”, 1928. 16 p.

a -

b Fragment van de Streuvelsuitgave uit 1921, p. 105-127. Navertelling van

Reynaert I.

c Op de voorzijde van het omslag staat een in rood gedrukte vossenkop en op de

achterzijde een grote in zwart gedrukte letter “V” met daarin van boven naar

beneden de letter “R” en, in rood, het woord “de” (R de V).

d Geniet in papieren omslag. Gedrukt in rood, blauw en zwart. Colofon p. 16: “Dit

werkje is gezet op de Linotype uit de Garamond letter, een gemoderniseerde

navolging van een der lettertypen ontworpen door Claude Garamond (zestiende

eeuw). Het is gedrukt op Linwaeve text, een Amerikaansche papiersoort, afgestaan

door Bührmann's Papier Groothandel, op de persen van N.V. Drukkerij “Vada” te

Wageningen. De typografische verzorging is van R. Zomer”.

e Naar alle waarschijnlijkheid een publiciteitsuitgave.

f Van Daele & Thomas, p. 305; Roemans-Van Assche; Gielen 1997, p. 94.

181. Streuvels, Stijn (7): ‘Reinaert de Vos naar de verschillende uitgaven van het

middeleeuwsche epos herwrocht’ door Stijn Streuvels en André van der Vossen.

Samenstelling P.F.W.H. Everaers. Ter Hole, Antiquariaat Secundus, 1997. (20) p.

a De inleiding verscheen eerder in iets andere vorm in het tweede jaarboek van het

Stijn Streuvelsgenootschap: De vos en het Lijsternest, p. 243-256. De hier

gepresenteerde tekst van Streuvels met letters van Van der Vossen verscheen reeds

in 1926 in een letterproef bij Joh. Enschedé en Zonen.

b Fragment van Reynaert I, het begin van de Streuvelsversie voor de

Wereldbibliotheek.

c Drie houtsneden van André van der Vossen.

d Genaaid in papieren omslag; er zijn ook exemplaren bekend die op een andere

manier zijn gebonden. Colofon: “Deze Reynaert, waaraan in de loop der jaren door

diverse liefhebbers is gesleuteld, verschijnt in een oplage van 125 Arabisch

genummerde en gesigneerde exemplaren op geschept papier Van Gelder Zonen

met watermerk. Bovendien zijn er enkele Romeins genummerde voorzien van een

“vachtje” en een foto van A. van der Vossen”.

e -

f -

182. Streuvels, Stijn (8) & Wim de Cock: Reinaert de Vos in drie fragmenten. Ter Hole,

Antiquariaat Secundus, 1998. Drie bladen in omslag.

a -

b Fragmenten (De list van Reinaert – De corruptie aan het hof – Hand- en

spandiensten van de clerus) uit de Wereldbibliotheekuitgave: Stijn Streuvels:

Reinaert de Vos. Naar de handschriften van het middeleeuwsche epos herwrocht

etc. (Reynaert II.)

c Vier houtsneden, waarvan een op het vooromslag, gedrukt van de blokken door

Wim de Cock.

d Drie bladen in gevouwen omslag.

Tekst onder de houtsneden met de hand uit lood gezet door Wim de Cock. Gedrukt

op Van Gelder-papier in een oplage van 50 Arabisch genummerde en gesigneerde

exemplaren, plus enkele voor de medewerkers.

e -

f -

183. Stuer, Dirk & Daniël Ditmar: Koninklijk Ballet van Vlaanderen. Musical. Dear Fox

van Stuer & Ditmar. (Leuven, Davidsfonds, 1990). 95-(1) p.

a -

b Musical naar Reynaert II.

c Foto's van de voorstelling. Omslagontwerp door Daniël Peetermans.


e Van deze musical zijn ook een cd en een audiocassette beschikbaar.

Er bestaat ook een uitgave: Koninklijk Ballet van Vlaanderen. Musical. Linda

Lepomme. Artistiek Directeur. Seizoen 1990-1991. Antwerpen, Jan Vanderschoot,

(1990). 87-(7) p. Op p. 20-57: Dear Fox.

f -

184. T., H.J.: Reintje de Vos. Z.p., z.u., z.j. (10) p.

a -

b Zeer summiere bewerking van Reynaert I.

c Kinderuitgave; bevat vijf primitieve anonieme kleurenillustraties. Een illustratie

geeft een scène uit Reynaert II weer.

d Geniet in papieren omslag. Maakt deel uit van een naamloze reeks met andere

klassieken.

e -

f -

185. Thys, H., Dr Jur.: Reinaart, een middeleeuws Meesterwerk, p. 15-61, in:

Verzekeringsmaatschappij Mauretus. Jaarvergadering 7 juni 1995. Antwerpen,

Mauretus Verzekeringsmaatschappij, 1995.

a -

b Prozanavertelling van Reynaert I (zonder bronvermelding), p. 21-55.

c Diverse foto's en tekeningen.

d Gelijmd.

e -

f -

186. Timmermans, Felix: Boudewijn door Felix Timmermans. Amsterdam, P.N. Van

Kampen & Zoon, [1919]. (IV)-115-(1) p.

a Fragmenten verschenen eind 1917 in: De Nieuwe Gids.

b Berijmde bewerking van motieven uit Reynaert I en II tot een nieuw verhaal.

c 35 tekeningen en acht initialen plus een in kleur op het vooromslag van Felix

Timmermans zelf. Van de eerste druk werden 50 luxe-exemplaren door

Timmermans zelf ingekleurd.

d 1) Genaaid in papieren omslag;

2) tweede druk id. [1919]: een in linnen gebonden editie;

3) derde druk id. [1930], 107-(1) p., in de reeks Zilveren Verpoozingen. Een keur

van Kunst en Letteren; met papieren omslag en kartonnen bandje;

4) vierde druk: Felix Timmermans. Boudewijn. Vierde druk. Drie dierenverhalen,

p. 1-98. Leuven, Davidsfonds, 1992 (Romanreeks Davidsfonds, nr. 706). Deze

laatste uitgave kadert in de uitgave van het volledig werk.

e Motto: “'t Geen da' ge peist is 't nie”.

f Goossens 89; Van Assche-Baeyens.

Trubert, Jean: zie Cheylard.

187. Valentin: Reinaart de Vos, in: Bravo! Het groote weekblad voor jongeren. Brussel,

Drukkerij-Uitgeverij Felix, 1944.

a -

b Zeer vage reminiscenties aan de Reynaertverhalen.

c Valentin.

d Vanaf nr. 7 in 1944. Nieuwe Reeks nr. 27, p. (8).

e -


188. Vandersteen, Willy: De vrolijke valstrik. Antwerpen, Standaard Uitgeverij, 1985.

(32) p. (Jerom, nr. 13).

a -

b Zeer vage reminiscenties aan de Reynaertverhalen.

c Striptekeningen van Willy Vandersteen.

d -

e -


Vandersteen: zie ook Geerts.

189. Venen, P. van der (1): Van den fellen met den rooden baarde. Reinaart, de sluwe vos.

Met penteekeningen door Kristiaan Votteler. (Averbode, Drukker-Uitgever P.L.

Robberechts), [ca. 1932]. 32 p. (Vlaamsche Filmkens 118).

a -


c Illustraties Kristiaan Votteler. Omslagillustratie van Joz.


e -

f Goossens 90.

190. Venen, P. van der (2): Reinaarts bekeering. Z.p., z.u., z.j. 16 p. (De Groene Boekjes,

onder leiding van twee Insp. L.O.).

a -

b De tekst (Reynaert I) is dezelfde als die van p. 13 tot het einde van de vorige

uitgave (nr. 189) van Van der Venen; dus de eerste 12 pagina’s met o.a. de hofdag

zijn niet overgenomen.

c -


e L. 8. (Bestemd voor leerlingen van het achtste leerjaar lager onderwijs?)

f -

Vereecken, Paul: zie Snuverink.

191. Verhulst, Rafaël (1): Reinaert de Vos. Het epos van den middeleeuwschen

vrijheidsgeest. Zangspel in 3 bedrijven door Rafaël Verhulst. Maldeghem, V. Delille,

1903. 70-(2) p. (Duimpjesuitgave, nr. 41).

a -

b Elementen uit Reynaert I.

c -


e Gedrukte opdracht in de Duimpjesuitgave: “U, Louis Ritschie, zij mijn “Reinaert”

toegewijd uit oprechte vriendschap en als een geringe hulde aan uw inborst, uw

helderen geest, uw zekeren kunstzin; - deze was voor mij steeds een richtsnoer, een

medewerking. Cappellen, den 5 van Lauwmaand 1904. R. V.”

f Goossens 91.

192. Verhulst, Rafaël (2): Reinaert de Vos. Het epos van den middeleeuwschen

vrijheidsgeest…… Zangspel in drie bedrijven door Rafaël Verhulst. Muziek van Aug.

De Boeck. Antwerpen, G. J. en E. Janssens, 1909. (II)-45-(1) p.

a -

b Nagenoeg dezelfde tekst als 191.

c Omslagillustratie van M[edard] Tytgat, gesigneerd 1908. Deze werd door uitgever

Gust Janssens ook gebruikt voor Een almanak voor het Vlaamsche Volk voor het

jaar 1916.

d Geniet en gelijmd in papieren omslag.

e Gedrukte opdracht: “Aan Louis Ritchie uit oprechte vriendschap. R.V.”

Omslag: “Woorden van Rafaël Verhulst. Muziek van August de Boeck. 50

Centiemen.”

f Goossens 91.

193. Verhulst, Rafaël (3): Reinaert de Vos van August de Boeck, in: Vlaamsche Muziek,

Een muziekuitgave voor iedereen. Antwerpen, Vlaamsche Muziek, z.d. (20) p.

(Maanduitgave, nr. 17).

a -

b Libretto in verzen met elementen uit Reynaert I.

c Omslagillustratie naar M. Tytgat.

d Titel ingevoegd libretto: Reinaert de Vos. Het epos van den middeleeuwschen

vrijheidsgeest… Zangspel in drie bedrijven van Rafaël Verhulst. Muziek van

August de Boeck. Bewerking Hendrik Diels. (p. 81-96).

e Poëma van Rafaël Verhulst. Muziek van Aug. de Boeck. Met inleiding p. 81-84

voor en achter de partituur aangebacht.

f Goossens 91.

194. Vermaere, Clement (1): Reinaart de Vos. Hertaald door Clement Vermaere. Met

originele tekeningen van Gustave van de Woestyne. Leuven, Davidsfonds, (1985).

(160) p.

a -


c Tekeningen van Gustave van de Woestyne. Omslag en vormgeving door Gregie de

Maeyer.

d In linnen band met stofomslag.

Tweede druk: identiek.

Derde druk: speciale oplage ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van Eural

Spaarbank N.V., Uw Vlaamse Spaarbank. Hier ontbreekt de Franse titelpagina en

is een voorwoord van W. Muyshondt toegevoegd.

e Met een Ten Geleide van Anton van Wilderode.

Redactie Rik van Daele en Lieve Verheyden.

Gratis boek voor Davidsfondsleden bij bestelling van vier publicaties.

f Goossens 92.

195. Vermaere, Clement (2): Reinaart de Vos. Z.p., (Het Laatste Nieuws/Paperview),

[2003]. 157-(3) p. (Bibliotheek Het Laatste Nieuws, 28).

a -

b Berijmde bewerking van Reynaert I, identiek aan de Davidsfondsuitgave.

c Omslag door Sibylle Delacroix. Thomas de Coster maakte de illustraties.

d Genaaid en gelijmd in een kartonnen bandje met omslag.

e Uitgegeven met een licentie van Uitgeverij Davidsfonds NV, Leuven.

f -

196. Verniers, Walter. De Tibeertpassage in Van den vos Reynaerde, in: Tiecelijn, 17

(2004) 2, p. 106-109.

a -

b -

c -

d -

e Het eerste deel van de tekst (tot vers 1885) was te vinden op de website van het

Reynaertgenootschap. Zie ook A26.

f -

197. Versluys, Frits B.: Het avontuur van Reynaert de Vos en Bruun de Beer. Bewerkt door

Frits B. Versluys, geïllustreerd door J. v.d. Guchte-v. Hoboken. Z.p., z.u., [ca. 1935].

24 p. (Reynaert de Vos. Nr. 1).

a -

b Vereenvoudigde navertelling in proza van Reynaert I naar de uitgave van

Buitenrust Hettema & H. Degering uit 1921, tot en met Bruuns avontuur.

Het op p. 24 aangekondigde vervolgboekje Het avontuur van Tybaert, de kater, is

waarschijnlijk nooit verschenen.

c Prachtige illustraties van J. v.d. Guchte-v. Hoboken (waaronder een volblad enkel

getekend en twee in kleur).

d Geniet in harde kaft, grijs of beige met rode opdruk. Formaat: oblong.

e -

f Goossens 93.

198. Veterman, Eduard & Peter Welffens: Peter Welffens. Stroppe la corde (Reinaert de

Vos). Opera in drie bedrijven en een naspel. Tekst door Eduard Veterman. Antwerpen,

Koninklijke Vlaamse Opera, 1966. 48 p. (Tekstbrochures van de Koninklijke Vlaamse

Opera - Antwerpen. Brochure Nr. 8).

a -

b Tekstbrochure: libretto, berijmde bewerking van Reynaert I.

c -


e De genese van het stuk, dat eerst een jeugdopera zou worden, werd beschreven in:

Peter Welffens, Stroppe la corde, in: Muziek & Woord, juni 1994, p. 11.

f Goossens 94.

199. Voorhoeve, Carel (1): Reinaert de Vos. In nieuw Nederlandsche bewerking door Carel

Voorhoeve. Met houtsneden van Fokko Mees. Leiden, N.V. Leidsche

Uitgeversmaatschappij, 1932. 127-(1) p.

a -

b Bewerking van Reynaert I in rijmloze verzen.

c Met vijf houtsneden van Fokko Mees, waarvan één in kleur op het vooromslag.

d Het werk verscheen (volgens de uitgeversprospectus) in drie uitgaven: een luxe-

editie (24 x 16 cm; met een handgekleurde houtsnede op het omslag; 50 ex.

genummerd van 1-50 met de handtekening van de bewerker); een genummerde

uitgave (250 ex., genummerd van 51-300) en een schooluitgave (gebonden).

Er zijn genaaide en gelijmde exemplaren in papier en exemplaren in vollinnen

groene band met opgeplakt titelplaatje.

Er hoort ook een “verbeteringblad” bij.

e -

f Goossens 95.

200. Voorhoeve, Carel (2): Reinaert de vos. Een spel van dieren en menschen door Carel

Voorhoeve. Leiden, N.V. Leidsche Uitgeversmaatschappij, [1933]. 72 p.

a -

b Toneelbewerking van Reynaert I in rijmloze verzen, volledig gebaseerd op tekst

van Voorhoeve (1).

c Twee illustraties van Fokko Mees zijn voor omslag en titelpagina overgenomen uit

Voorhoeve (1).

d Er is ook een uitgave verschenen bij N.V. Algemeene Boek- en Handelsdrukkerij

v.h. Batteljee & Terpstra te Leiden. Deze heeft een typografisch vooromslag;

verder identiek.

e -

f Goossens 96.

201. Vos, A.T. de: Reinaert de Vos naverteld door A.T. de Vos. Z.p., z.u., z.j. (II)-63-(1) p.

a -


c Illustraties van Quellijn en Jegher, Kaulbach e.a. afgewisseld met foto's.

d Gestencild en gelijmd; bijna elk exemplaar is door de auteur op de titelpagina van

een nummer en een korte, algemene opdracht voorzien. De oplage zal dus niet

groot zijn geweest.

e Dezelfde auteur gaf in eigen beheer ook Renardiën. Dierverhalen in proza (z.p.,

z.j.) uit.

f -

202. Vos, Amand de: Reinaert de Vos. Dendermonde, Uitgeverij de Cuyper, 1972-1973.

a -


c -

d Feuilleton in het reclameweekblad De Cirkel tussen 12 oktober 1972 en 11 maart

1973.

e -

f Goossens 97.

203. Walch: Tspel vanden Vos Reinaerde naden ouden ghedichte ende den nieusten vonden

ghedichtet bi Janne, gheseit Walch. Dit spel es ghespeelt bi den leden der Camere van

Rhetorica gheseit De Witte Acoleyen t' Leyden; als die Hoghe Scole aldaer haer

CCCLX jaerghetide ghedachte. Dats in Hooymaent A°Di MCMXXXV. Leiden, H.E.

Stenfert Kroese, 1935. (IV)-81-(1) p.

a -

b Vrije toneelbewerking van Reynaert I in namaak Middelnederlandse verzen.

c -

d Genaaid en gelijmd in papieren omslag; er zijn ook 50 luxe-exemplaren op Van

Gelder op royaler formaat gedrukt; deze zijn genummerd en gesigneerd en tellen

twee pagina’s meer.

Op het omslag en de titelpagina: “Dit boecxken es bi derselven geleghenheyt

bezorght bi H. E. Stenfert Kroese, die emmer boecke doet drucken ende se onder

den luyden brenght. Hi woent upter Breden Straete tLeyden”.

e -

f Goossens 98.

204. Walschap, Gerard: Reynaert de Vos. Poppenspel in vier schuifjes door Gerard

Walschap. 36 p., in: Het Poppenspel, jg. 6, nr. 2, 1954.

a -

b Dramatisering in proza van Reynaert I.

c Omslagtekening van O. Landuyt.


e Het poppenspel. Tijdschrift o.l.v. Louis Contryn dat werd uitgegeven te Mechelen.

f Goossens 99.

Wastyn, Roger: zie Daele, Rik van (2).

Welffens: zie Veterman.

205. Wellens, J(ef).: Oorlog in het Dierenrijk. (Averbode, Drukker - Uitgever P.L.

Robberechts), [ca 1934]. 28-(4) p. (Vlaamsche Filmkens 205).

a -

b Origineel Reynaertverhaal in proza met zeer zwakke en vage reminiscenties aan

Reynaert I en II.

c Geniet in papieren omslag. Omslagillustrator Joz.

d -

e Verschijnt wekelijks; 50 Cm.

f Goossens 100.

206. Wiegman, Jan: Avonturen van Reinaert de Vos, naverteld en geïllustreerd door Jan

Wiegman. Amsterdam, Mulder & Zoon N.V., z.j. 45-(1) p. (Gouden Serie).

a -


c Met o.a. zeventien illustraties van een hele pagina in kleur door Jan Wiegman.

d Er bestaan twee versies van deze uitgave, in verschillend lettertype. Het ene

gelijmd in karton en het andere gelijmd in karton beplakt met namaaklinnen

papier. In de ene versie zijn de kleuren wat fletser en is het rood oranje geworden.

Bij de paginatelling blijkt dat de drukker c.q. de uitgever de dek- en schutbladen

heeft meegeteld.

Er bestaat naast de Nederlandse, ook een Franse (Série d'or), een Duitse (Goldene

Serie) en een Engelse (Clifford series), versie van deze uitgave. Alle op

gelijkaardige manier uitgegeven bij dezelfde uitgever.

e -

f Goossens 101.

207. Willems, Jan Frans (1): Reinaert de Vos, naer de oudste beryming, door J.F. Willems.

Eeclo, Drukkery van A.B. van Han en Zoon, 1834. XV-(I)-140 p.

a -


c -

d De Willems-naleving is uiterst complex. Deze tekst werd ook heropgenomen in:

1) Reinaert de Vos, naar de oudste berijming, in: Max Rooses, Keus uit de dicht-

en prozawerken van Jan Frans Willems, verzameld door Max Rooses. Tweede

deel, 1831-1846. Gent, Boekhandel van Willem Rogghé, 1873, (IV)-104 p.

(Uitgave van het Willems-Fonds nr. 74). Dit werkje werd ook bij dezelfde uitgever

met hetzelfde zetsel in een ander omslag afzonderlijk uitgegeven als “5de uitgave”.

2) Albert van Hageland gebruikte deze tekst “in de hedendaagse spelling omgezet

en lichtjes naar de stijl aangepast” in zijn Reinaard de Vos in de reeks “Vlaamse

Volksboeken” van uitgeverij Beckers (zie nr. 90).

e -

f Goossens 102.

208. Willems, Jan Frans (2): Reinaert de Vos. Eerste boek. Berymd door J.F. Willems.

Gent, Boek- en Steendrukkery van F. en E. Gyselynck, 1846. 107-(1) p.

a -

b Dezelfde tekst als Willems (1).

c Deze uitgave bevat drie anonieme litho's.

d -

e Volgens Goossens is dit een uitgave in de reeks: “Volksboeken uitgegeven door

J.F. Willems en F.A. Snellaert”.

f Goossens 102.

209. Willems, Jan Frans (3): Reinaert de Vos, naer de oudste beryming, ingerigt tot

schoolgebruik, door J.F. Willems. Mechelen, P.J. Hanicq, (1839). 130-(2) p.

a -

b Berijmde bewerking van Reynaert I; gecastigeerde uitgave van Willems 1834, met

hoofdstuktitels, samenvattingen en moraal.

c Anoniem vosje op omslag van de eerste druk.

d 1) De eerste druk is genaaid in papieren omslag.

2) Kerkelijke goedkeuring door J.B. Pauwels op 6 augustus 1839 te Mechelen.

3) 2de originele uitgave door P.J. Hanicq, 1851; qua tekst identiek aan de eerste

uitgave.

e P.J. Hanicq was “Drukker van het Aertsbisdom” en drukte deze schooluitgave

“Met goedkeuring”.

De tekst van Willems werd in 1949 in het Frans uitgegeven bij Editions Du Frêne

in Brussel.


210. Willems, Jan Frans (4): Reinaert de Vos, naer de oudste beryming, tot schoolgebruik

en nuttige lezingen ingerigt, door J.F. Willems. Tweede uitgave, Mechelen, Drukkery

van E.-F. van Velsen, z.j. IV-132 p.

a -



c -

d Genaaid in papieren omslag; ander zetsel dan Willems 1839, nr. 209.

e Zonder approbatie.


211. Willems, Jan Frans (5): Reinaert de Vos, naer de oudste beryming, tot schoolgebruik

en nuttige lezingen ingerigt, door J.F. Willems. Tweede uitgave met houtsneden

opgehelderd. Mechelen, Drukkery van E.-F. van Velsen, 1858. (X)-140 p.

a -



Voorrede van V(an) H(emel).

c De twaalf fraaie houtsneden, initiaaltjes en het portret van Jan Frans Willems

onder de voorrede zijn van De Doncker (tekeningen) en E. Vermorcken

(houtsneden).

d Genaaid in papieren omslag.

e -


212. Willems, Jan Frans (6) – Prudens van Duyse: Reinaert de Vos, dierenëpos in zeven

zangen, p. 147-204, in: Nalatenschap van J.F. Willems. Dicht- en tooneelstukken, met

inleiding, bydragen en aenteekeningen van Mr. Prudens van Duyse. Gent, Boek- en

Steendrukkery der Gebroeders De Busscher, 1856. (6)-CXVIII-343-(1) p.

a -

b Prozanavertelling van Reynaert I, vermengd met uittreksels uit Willems 1839, nr.

209.

c -

d -

e -

f Goossens 104.

213. Willems, Jan Frans (7) – Hellinga: Reinaert de Vos naar de oudste berijming uit de

twaalfde eeuw en opnieuw in 1834 berijmd door Jan Frans Willems, ingeleid door

Prof. Dr. W. Gs Hellinga, hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam. Den Haag,

Bert Bakker/Daamen N.V., 1958. 229-(3) p. (Ooievaar, 75).

a -

b Willems 1834, synoptisch met uitgave van Reynaert I door W.Gs Hellinga.

c Gelijmd in papieren omslag, in diverse kleuren met verschillende illustraties naar

gelang van de druk.

d Eerste druk 12.500 ex.; tweede druk 1960: 10.000 ex.; derde druk 1964: 15.000

ex.; vierde druk 1970: 10.000 ex. (Ooievaar, 256/257); vijfde druk 1974: 6.000 ex.

(Uitgeverij Bert Bakker, niet meer in Ooievaar reeks); zesde druk 1977: 8.000 ex.

e -

f Goossens 105.

Willems, Jan Frans: zie ook Decorte, Van Duyse, Hageland, Lindemans, De Mont, Wouters

e.a.

214. Willems, Jo: Van alle tijden - van alle streken. Opera in drie bedrijven over de

avonturen van Reinaert de Vos. (Groningen, Stichting Aa, 1998). 56 p.

a -

b Naar Wapenbroeders van L.P. Boon, met reminiscenties aan Reynaert I.

c Tekeningen van Kerff.

d Geniete programmabrochure met omslag in kleur.

e Compositie van Gerard Ammerlaan, Boudewijn Buckinx en Jacob ter Veldhuis.

Eerste uitvoering op 28 mei 1998 in Groningen en Middelstum.

f -

215. Wouters, Jan: Diergedicht uit de oudheid. “Van den Vos Reinaerde” naar een

originele vlaamse vertaling in Beeker dialect omgewerkt door de heer Jan Wouters

(Jan van Makske), toneelspeler en schrijver van verschillende toneelspelen in dialect;

verlucht met prenttekeningen van zijn naamgenoot Jean Wouters, beiden wonende te

Beek. Z.p., z.u., (1963). (96) p.

a Volgens de versozijde van het omslag is de inhoud samengesteld uit overdrukken

van het Weekblad “De Nieuwe Mijnstreek”. De verwijzingen tussen de gedichten

hebben betrekking op de afleveringen zoals die in het weekblad werden afgedrukt.

b Berijmde bewerking van Reynaert I naar Jan Frans Willems 1834 (nr. 207) in

Limburgs dialect.

c Illustraties (enkele dierenfiguren) van Jean Wouters.

d 1) Genaaid en gelijmd in een papieren omslag.

2) Er is ook nog een herdruk verschenen na de dood van de auteur: Diergedicht uit

de oudheid. “Van den Vos Reinaerde” naar een originele vlaamse vertaling in

Beeker dialect omgewerkt door de heer Jan Wouters zg. (Jan van Makske),

toneelspeler en schrijver van verschillende toneelspelen in dialect; verlucht met

prenttekeningen van zijn naamgenoot Jean Wouters, uit Beek. Z.p., z.u., z.j. 95-

(1) p. De tekst is opnieuw gezet; het formaat van de uitgave is kleiner.

e -

f Goossens 106.

216. Zeeuw J. Gzn., P. de (1): Reinaart de Vos. Naverteld door P. de Zeeuw J. Gzn. Platen

van Rie Cramer. Omslag van Roothciv. Den Haag/Batavia, G.B. van Goor Zonen's

Uitgeversmaatschappij N.V., [1942]. 115-(1) p. (Serie Oud Goud. Deel VI. - Verhalen

uit vroeger tijden opnieuw aan Neêrlands jeugd verteld).

a -

b Prozanavertelling van Reynaert I voor 10-16-jarigen.

c Silhouettekeningen van Rie Cramer, omslagillustratie van Roothciv.

d Tweede druk (id.); derde druk id., 's-Gravenhage/Batavia, [1947], 108 p.; vierde

druk id., z.j. 108 p.; vijfde druk id. [1949], 104 p.; zesde druk id. 's-

Gravenhage/Djakarta G.B. van Goor Zonen’s Uitgeversmaatschappij

N.V./Antwerpen, N.V. Standaard Boekhandel en 's-Gravenhage/Djakarta G.B. van

Goor Zonen’s Uitgeversmaatschappij N.V. 1951, 104 p.; zevende druk id. 1954,

104 p.;

Deze uitgaven komen voor in kartonnen en halflinnen band en in papieren omslag.

achtste tot tiende druk: zie De Zeeuw (2).

Elfde druk: Reinaart de vos. Omslag en binnenwerkillustraties Rie Cramer.

Naverteld door P. de Zeeuw J. Gzn., Den Haag, Van Goor Zonen, (1978), 103-

(1) p.

e -

f Goossens 107.

217. Zeeuw J. Gzn., P. de (2): Reinaart de vos door P. de Zeeuw J. Gzn. Ill. van J.H.

Kuiper. 8e druk. Den Haag, Van Goor Zonen, [1960]. 112 p. (Oud Goud 6).

a -

b Tekst id. De Zeeuw (1), nr. 216.

c Met illustraties (tekeningen en kleuromslag) van J.H. Kuiper.

d 1) Van de achtste druk bestaat zowel een genaaide als een gekartonneerde versie;

er is ook een Vlaamse versie: Den Haag, Van Goor Zonen/Antwerpen, n.v.

Standaard Boekhandel, 1960;

2) negende druk, id., [1967]. 112 p.;

3) tiende druk. Omslag: Veronica van Vliet. Binnenwerkillustraties: J.H. Kuiper.

Naverteld door: P. de Zeeuw J. Gzn., id., 1974. 112 p. (Oud Goud 13).

e -

f Goossens 108.

218. Zevenbergen, P. van: Reintje de Vos in: Jeugdjuweel - M.S.C.Jaarboek, p. 26-29, 36-

40, 42-46 en 48. Driehuis-Velsen, Missiehuis Tilburg, (1959?).

a -

b Brave, korte navertelling van Reynaert I.

c Plaatjes van P. Broos met ondertekst van P. van Zevenbergen, zoals o.a. in de

inhoudsopgave vermeld wordt.


e Van 1946 tot 1956 maakte Piet Broos vele strips voor de Maas en Roerbode, o.a.

Reintje de Vos, Zijn Reintje de Vos verscheen in de jaren ‘50 ook in Beatrijs.


219. Zoomers-Vermeer, J.P.: Reinaert de Vos. Een dierenverhaal in dichtvorm uit de

twaalfde eeuw. Voor de jeugd opnieuw vrij in proza bewerkt door J.P. Zoomers-

Vermeer. Met 26 tekeningen van F. Hazeveld. Amsterdam/Antwerpen, N.V. Uitg.-

Mij. “Kosmos”, [ca. 1950]. 132 p. (Boeken die men nooit vergeet).

a -


c 26 tekeningen van F. Hazeveld.

d Zowel in halflinnen band met omslag als genaaid in papieren omslag.

e Fragmenten verschenen bij de cursus Bij Boekverkoper Bladergraag voor de

Nederlandse Schoolradio, 1953-1954 (12 januari-13 april 1954. Les A, 14-28).

Onder de titel ‘Heer Bruin en Reinaert’ werd een fragment van deze uitgave

gepubliceerd in Leesboek voor de Christelijke School, samengesteld door L.H.

Stronkhorst. De gouden dorpel. Deel V. Bosch & Keuning, Baarn. 1953, 5de druk.

Bij het verhaal komen drie tekeningen, gesigneerd: Roelof Klein. (Hoewel de

titelpagina van het boek Rie Kooyman als illustrator vermeldt.)

f Goossens 109.

Bibliografie 2004-2014

a.1. Altena, Ernst van: Reinaert de vos de middeleeuwse satire hertaald door Ernst van

Altena. [Doesburg], Lalito klassiek, 2014. 112-2 p.

a -

b Berijmde bewerking van Reynaert I. Dezelfde tekst als Altena, 1979.

c Omslagontwerp: Marco Bolsenbroek, Prezns, studio voor boekontwerp

(Middenpaneel Reynaertscribaan).

d In kartonnen band.

e Met voorwoord en verklarende woordenlijst.

f –

a.2. Bonsing, Sarah, Mynke Trommelen en Miriam van der Velde: Reinaert de vos.

Groningen/Houten, Noordhoff Uitgevers, 2009. 181 p.

a -

b Hertaling in niet-rijmende verzen van Reynaert I, Middelnederlandse tekst

(Comburgse handschrift naar editie Hellinga) naast hedendaags Nederlands.

c -

d Slappe kaft; genaaid en gelijmd.

e Maakt deel uit van de reeks Klassieke Lijsters, en is bestemd voor leerlingen van 16

jaar en ouder.

f -

a.3. Bossaert, Bert H.R.: Reinaert & Isengrijn. Tussen vos en wolf. S.l.; in eigen beheer

(Writer’s United gcv), 2010. 392 p.

a -

b Een verzameling aaneensluitende vossenverhalen geïnspireerd o.a. door de

Ysengrimus, Reynaert I en II en de Roman de Renart.

c Eén anonieme illustratie.

d Gebonden met stofomslag. Eerder werd dit werk ook uitgegeven in vijf

afzonderlijke bandjes.

e -

f -

g -

a.4. Daele, Henri van: Reinaert de vos. De felle met de rode baard. Henri van Daele, met

prenten van Klaas Verplancke. Antwerpen, Uitgeverij Manteau / Standaard Uitgeverij,

2006. 105 p.

a -

b Prozanavertelling van Reynaert II

c Omslagillustratie en illustraties binnenwerk van Klaas Verplancke.

d Gebonden, met stofomslag. 2de druk. (De eerste druk verscheen in de reeks

Averbode Klassiekers bij Uitgeverij Altiora N.V.)

e De auteur en de illustrator ontvingen een werkbeurs van het Vlaams Fonds voor de

Letteren (VFL). Uitgegeven met productiesteun van het VFL. Dit boek werd in

2010 in het Chinees vertaald. In 2013 verscheen een Afrikaanse uitgave: Reinaard

die vos deur Henri van Daele, vertaal deur Daniel Hugo met illustrasies deur Klaas

Verplancke bij uitgeverij Protea Boekhuis.

f -

a.5. Broens, René – Marc Legendre: Reynaert de vos. Amsterdam/Antwerpen, Uitgeverij

Atlas, 2010. 132 p.

a -

b Graphic novel met een vertaling van Reynaert I in jambische tetrameters.

c Foto’s en mixed media van Mark Legendre, die gebruik maakte van potlood, pen en

inkt, acryl, Adobe Photoshop (Cyntiq), fotografie, collage en mixed media.

d Papieren omslag genaaid en gelijmd.

Een tweede druk verscheen al in hetzelfde jaar op iets dunner glanzend papier en in

iets lichtere kleurzetting.

e Marc Legendre ontving voor dit werk een werkbeurs van het Vlaams Fonds voor de

Letteren.

f -

a.6. Bussemey, Roger: Reinaert de Vos. De rode Vaan, 14 en 21 oktober 1948.

a -

b Stripverhaal met telkens een streek van Reinaert de Vos in stroken met ondertekst.

c Roger Bussemey.

d Krantenstrip. Vertaling uit het Frans van twee van de vijf afleveringen die van

september tot november 1948 verschenen in Le Drapeau Rouge.

e -

f -

a.7. Engels, Anke – Simone Hüffer-van Dooren (Nederlandse vertaling): Reineke Fuchs,

eine uralte Geschichte neu erzählt für große und kleine Leute von Anke Engels mit

Bildern von Gintare Skroblies. Reinaart de vos, een heel oud verhaal opnieuw verteld

voor grote en kleine mensen door Anke Engels met tekeningen van Gintare Skroblies.

Vreden, Achterland Verlag, 2002. 35 p.

a -

b Eenvoudige prozanavertelling in Duits en Nederlands van Reynaert II (of Reineke).

c Kleurrijke volbladillustraties van Gintare Skroblies op voorplat en in het boek op de

rectozijde van elk blad.

d Gebonden.

e -

f -

a.8. Eykman, Karel (vertaling) – Rik van Daele (nawoord): Reinaert de Vos, vertaald door

Karel Eykman; met illustraties van Sylvia Weve en een nawoord van Rik van Daele.

Amsterdam, Prometheus, 2008. 150 p.

a -

b Vertaling in rijmende verzen van Reynaert I.

c Omslagillustratie (in kleur) en illustraties binnenwerk van Sylvia Weve.

d Gebonden in kartonnen band met omslagillustratie.

e -

f -

a.9. Eykman, Karel en Willem Wilmink (vertaling) – René van Stipriaan (inleiding): Karel

ende Elegast. Reinaert de Vos. Hertaald door Karel Eykman. De reis van Sint

Brandaan. Beatrijs. Hertaald door Willem Wilmink. Dwarsligger 256. Antwerpen,

Veen Bosch & Keuning, 2013. 430 p. (Reinaert de Vos, p. 206-375).

a -

b Vertaling in rijmende verzen van Reynaert I.

c -

d Gebonden in kartonnen band.

e Tekst als Eykman, 2008.

f -

a.10. Goor, Theo van de: het Reinaartje. 10 etsen van Theo van de Goor. Eindhoven, Eigen

beheer. 2005. Twaalf eenzijdig bedrukte bladen met etsen en begeleidende verzen.

a -

b Verzen uit Reinaert I, editie Tinbergen 1940, bij de illustraties en een gedicht Van

den vos van Peter Everaers.

c Tien etsen van de kunstenaar (de titel-ets is met de hand bijgekleurd).

d Verguld rood linnen in linnen slipcase. De oplage is 50 stuks, maar er werden er

slechts 25 met de hand ingebonden voor de handel. Alle etsen zijn genummerd en

gesigneerd en door de kunstenaar zelf gedrukt op de kleine pers van het Grafisch

Atelier Daglicht te Eindhoven op BFK Rives 250 grams etspapier met scheprand;

de etsen worden beschermd door zijdepapier. Ook het Reynaertvignetje op het

voorplat is van de hand van de kunstenaar; bindwerk Boek-Bindatelier

Koningsoord te Berkel-Enschot.

e -

f -

a.11. Goor, Theo van de: Reinardie. De Reinaert-tekeningen van Theo van de Goor. Met

een inleiding van Ton den Boon. (Varik), Uitgeverij de Weideblik, 2011. 95+1 p.

a -

b Verzen uit Reynaert I bij tekeningen van Theo van de Goor.

c Tekeningen van Theo van de Goor.

d Origineel linnen met omslag. De oplage bedraagt 500 door de auteur gesigneerde

exemplaren.

e -

f -

a.12. Grootvader (pseud. van Nicolaas Peter Joseph Daamen): Reintje de vos. Amsterdam, J.

Vlieger. 1883. 10 p., 12 ongenummerde pagina's platen: grijs-blauwe en gekleurde

illustraties.

a -

b -

c Grijs-blauwe en gekleurde illustraties. Aan onderkant van de platen staat: Amand

Lith. Amsterdam.

d Gebonden. Bandillustratie: een vos in een klem kijkt naar een paar dieren.

e

f Vliegercatalogus 1887, nr. 344, Serie 31: ‘Groot kwarto boek, met fraaie in kleuren

gedrukte platen in cartonnen band met linnen rug.’ Vliegercatalogus 1907, p. 12: in

Serie 23: ... met twaalf chromoplate, tien bladzijden ruimen druk en eenen stevigen

cartonnen band met rooden linnen rug’.

a.13. Heerkens Ruud (libretto) / Marez Oyens, Tera de (muziek): Van den Vos Reynaerde,

kinderopera door de Amsterdamse Montessorischool. Leiding: Wim de Mondy.

Libretto: Ruud Heerkens. Operamuziek voor solisten, koor en orkest: Tera de Marez

Oyens. Amsterdam.

a -

b Opera in 4 aktes naar Reinaert I. 1ste akte: ‘Aan het hof van koning Nobel’. 2de

akte: ‘Bij het huis van Reynaert, kasteel Malpertuis’. 3de akte: ‘Bij het huis van

Reynaert, kasteel Malpertuis’. 4de akte: ‘Aan het hof van koning Nobel’.

c -

d -

e -

f -

a.14. Heuysdens, G.: Reinaart de Vos: in Het Verteluurtje. Nr. 73 in de Opvoedkundige

Brochurenreeks van het Christelijk Onderwijzersverbond. Brussel, 1963. (p. 49-51)

a -

b Zeer summiere samenvatting van Reynaert I. Het boekje bevat ‘vertellingen in

comprimé-vorm, zodat de verteller zélf, persoonlijk dus, met treffende details en

beschrijvingen het geheel aantrekkelijk moet maken en doen “leven”’. Hoe

summier ook samengevat, toch slaagt de auteur erin een zelfverzonnen fragment in

te lassen over hoe Bruin ging vissen op het ijs.

c -

d Papieren omslag, genaaid en gelijmd.

e -

a.15. Jong, Steven H.P. de: Neam my mar Willem. Easterein, Koperative Utjowerij, 2006. 61

p.

a -

b De oude Willem komt in het jaar 1200 in een Fries dorpje zijn verhaal van Reinaard

de foks (d.i. Reynaert I) vertellen in Fries proza.

c -

d Papieren omslag. Band ontworpen door Folkert van der Hoek. Drukker: Van der

Eems, Easterein.

e -

f –

a.16. Kors, Jan (verantwoording) / Jongstra, Atte (woord vooraf): Reinaart de Vos. Een

verzameling picturale impressies. Met een voorwoord van Atte Jongstra. JAN KORS.

Amsterdam, in eigen beheer. 1981. 22 bladen +1.

a -

b Fragmenten van Reynaert I.

c 20 etsen van Jan Kors.

d De oplage van deze uitgave bleef beperkt tot 20 ex., waarvan 10 in luxe, in leer

gevatte cassettes, waarbij naast de prent de bijbehorende passage werd gevoegd uit

VAN DEN VOS REIJNAERDE, gedrukt op 22 grs. Kinugawa papier. De overige

10 ex. zijn gevat in een met papier beklede houten cassette waarin de prenten

zonder tekst. De luxe cassettes zijn genummerd van l-10, de overige werden

genummerd van 11-20.

e -

f -

a.17. Laroy, Willem: De slimme Rosbaard. Een bewerking van ‘Van den vos Reynaerd’

door Willem Laroy. Antwerpen, Toneelfonds J. Janssens, 2011. 66 p.

a -

b Bewerking van RI in de vorm van een theatermonoloog voor kinderen van negen

tot twaalf jaar.

c -

d Gefotokopiëerde A4-bladen. Geniet.

e Het voorwoord van de auteur is gedateerd 4 oktober 1983. ‘De eerste opvoeringen

hadden plaats in het Tiens Miniatuur Teater: 't Koelieske op: 20-21 jan. 14-27 feb.

15-16 maart 3-11-12 apr. ' 84’. © 1985 Toneelfonds J. Janssens/Willem Laroy.

f -

a.18. Lenoir, Philippe: Reintje de vos. Averbode, averbode, 2007. 32 p.

a -

b 4 verhaaltjes naar de Roman de Renart. Oorspronkelijk in het Frans, in de reeks

TireLire van uitgeverij averbode. Vertaling voor de reeks Leeskriebel van dezelfde

uitgeverij door Reina Ollivier. Met vragen en spelletjesdoor Dirk de Meester en

Martial Feys.

c Illustraties in kleur en zwartwit door Christian Guibbaud.

d Slappe kaft met omslagillustratie. Het boek maakt deel uit van het

boekenabonnement Leeskriebel van uitgeverij averbode. Deze uitgeverij geeft ook

een gelijkaardig boekenabonnement (TireLire) uit voor Franstalige lezertjes. In dit

geval is de Nederlandse tekst een vertaling van de Franse uitgave: Le roman de

Renart. Adaptation: Philippe Lenoir. |Illustrations: Christian Guibbaud. Questions

et jeux: Jean Baron et Joëlle Delmoitiez. Éditions averbode.

e -

f -

a.19. Levis, Eddy: Reinoart de Vos. Noarverteld en op rijm gezet in 't Gentsch noar 't

origineel Middelnederlans verhoalinske deur Eddy Lewis mee de medewirkinge van

em. prof. dr. Johan Taeldeman, prof. dr. Jacques Van Keymeulen, Jacques

Vandersichel, Guido Desimpelaere, Marcel Bonnaerens. Gent, De Gentsche Sosseteit

v.z.w. 2007.

a In 2002 verscheen een voorpublicatie van de Tibeertscène onder de titel Reinaert in

Gent en in 't Gentsch! in: Reynaert de Vos gaat naar school. Tentoonstelling De

School van Toen, Gent vzw ‘Vrienden van het Historisch Archief van het Stedelijk

Onderwijs – De School van Toen’.

Die tekst werd in hetzelfde jaar ook gepubliceerd in Gendtsche Tydingen, jaargang

31, 15 juli 2002, p. 229-242.

b Gentse dialectbewerking van Reynaert I.

c Zwart-witillustraties Reynard the Fox, Londen 1620 (Allde). Afgebeeld naar

Goossens & Sodmann, 1980. (Dat klopt niet helemaal: er zijn meer afbeeldingen uit

Reynke de vos, 1498, dan uit Allde 1620.)

d Gebonden. Omslagillustratie van Marcel Bonnaerens. Lay-out: Edmond Cocquyt jr.

Drukkerij: Geers Offset.

e Bij het boek horen ook twee cd's met de tekst ingelezen door Jacques Vandersichel.

f Goossens 124

a.20. May, Charlie: Reinaert de vos ... gerapt. Haarlem, Uitgeverij Holland, 2008. 34-6 p.

a -

b Rapversie van grote delen van Reynaert I. Voorwoord van Herman Pleij.

c -

d Gebonden. Bij het boekje hoort een cd geproduceerd door Uitgeverij Luisterlezen,

www.luisterlezen.nl. Omslag: Studio Jan de Boer. © foto's: Muziektheater

gezelschap Zuvuya.

e -

f –

a.21. Posthuma, Ard: Willem Reynaert de Vos. Vertaald door Ard Posthuma. Met

illustraties van Mance Post. Amsterdam, Athenaeum-Polak & Van Gennep, 2008. 114

p.

a -

b Vertaling in rijmende verzen van Reynaert I, naast de Middelnederlandse tekst.

c -

d Gebonden in slappe kaft. Omslagillustratie en illustraties binnenwerk van Mance

Post, in tweekleurendruk.

e -

f -

a.22. Pollet, Frank: RotVos! een vertelling. Sint-Niklaas, Abimo uitgeverij, 2007. 96 p.

a -

b Reynaert I getransponeerd naar de eenentwintigste eeuw. Leerlingen in de rol van

de dieren en de directeur in de rol van Nobel treden op in een verhaal over 'pesten',

waarbij leerling Rein de Vos de door iedereen gehate 'pester' is.

c -

d Gebonden. Omslagillustratie van Benjamin Leroy.

e -

f -

a.23. Sercu, Stefaan: De zaak ‘Reynaert de vos’, in: Tiecelijn 26. Jaarboek 6 van het

Reynaertgenootschap. Sint-Niklaas, vzw Reynaertgenootschap, 2013, p. 209-242.

a -

b Ingekorte rijmende versie van 700 verzen van Reynaert I met eigen klemtonen. De

tekst bevat regieaanduidingen.

c -

d -

e -

f -

a.24. Slagmulder, Herman: Reinaert de vos. Spektakel in twee delen, met proloog. Bewerkt

naar het Middelnederlandse dierenepos door Herman Slagmulder. Z.p., z.u., z.j.

[jaren 1990]. 42 p.

a -

b Toneelbewerking naar Reynaert I. (Het stuk eindigt met het vertrek van Reinaert

naar veiliger oorden.) De tekst is sterk geënt op de Reynaertvertaling van Rik van

Daele: Van den vos Reynaerde ontsluierd door E.H. Jozef De Wilde, met een

vertaling van handschrift F door Rik Van Daele. (Kultureel Jaarboek voor de

provincie Oost-Vlaanderen. Bijdragen. N.R., nr. 30). Gent, 1989. Vertaling en

inleiding, p. 81-145.

c Een gekopieerde Gaudaen-illustratie op de titelpagina.

d Eenzijdig gekopieerde bladen.

e Bij deze uitgave hoort ook een audiocassette.

f -

a.25. Vanhaegendoren-Groffi, Y. M., en Ronde, M. De: Reinaart de Vos, in Wat vertellen?

52 thema's voor verhalen. Verzameld door Y. M. Vanhaegendoren-Groffi. Leuven,

S.V. De Pijl, 1942. p. 122-129

a -

b Samenvatting van Reynaert I en een heel beknopte samenvatting van Reynaert II

als vertelstof voor kinderen van de lagere school.

c -

d Genaaid in papieren omslag met stofomslag.

e -

f -

a.26. Verniers, Walter (vertaling), Rik van Daele (nawoord) en Hans Rijns (verantwoording

illustraties): Van den vos Reynaerde naar het Comburgse handschrift vertaald door

Walter Verniers. Sint-Niklaas, Reynaertgenootschap, 2012.

a De tekst was jarenlang te vinden op www.reynaertgenootschap. Deze tweede,

herwerkte versie is ook in pdf op dezelfde website te vinden.

b Vertaling van Reynaert I.

c Houtsneden van Quellijn en Jegher ontworpen voor de rijmversie van Segher van

Dort van 1651.

d Genaaid in papieren omslag. Omslagillustratie: Lies van Gasse. Druk: bvba Room

Sint-Niklaas.

e -

f De tekst diende als basis voor de luister-cd Van den vos Reynaerde voorgelezen

door Pol Goossen. 3CD – inclusief boekje van de integrale tekst van Walter

Verniers. (2de druk.) HKM Records nv, 2014. M.m.v. het Reynaertgenootschap, zie

www.hanskustersmusic.com.

a.27. Willems, Jan Frans & Peter Everaers (bewerking): Geschiedenis van Reinaert de Vos.

Ter Hole, Secundus / Turnhout, Herwig Kempenaers, 2010.

a -

b ‘Centsprent’ met 12 afdrukken (Collectie Historische Drukkerij Turnhout) van de

originele houtblokken van drukkerij Van Velsen door De Doncker en Vermorcken;

tekst uit de Willems’ editie van 1858, bewerkt door Peter Everaers.

c Houtsneden door Edouard Vermorcken, naar tekeningen van Victor de Doncker.

d Origineel bedrukte folio, ca. 54 x 39,5 cm. Oplage 75 genummerde exemplaren (nr.

26 t/m 75 gesigneerd), gedrukt op geschept papier uit het begin van de negentiende

eeuw.

e -

f -

B-Lijst 2004

1. Anoniem: Reinaert de Vos. Musical voor de lagere school. Oostende, O.-L.-

Vrouwecollege, 1998. 42 p.

a -

b Dramatisering van Reynaert I met diverse Reynaertliederen.

c -

d Geniet en gekopieerd.

e -

f -

2. Broeck, Walter van den: Reinaert de Vos. [Antwerpen, z.u., 1999]. 11 p.

a -

b 22 korte scènes en epiloog. Achttien scènes verwijzen naar Reynaert I en zijn bijna

volledig gebaseerd op Jan Frans Willems. Vier scènes verwijzen naar Reynaert II.

Van den Broeck gebruikte zonder veel scrupules de tekst van Willems 1834 (nadien

opgenomen in de Ooievaarreeks).

c -

d Tekstbrochure.

e Première op 19 oktober 1999 in deSingel te Antwerpen. De muziek voor

blazersdixtuor, slagwerk en recitant (bij de première Vanessa Broes) van Jan van

Landeghem, de uitvoering van I solisti del vento.

f -

3. Durnez, Gaston: Reinaard de vos. Volksspel door Paul de Mont. Tekstaanpassing:

Gaston Durnez. Lier, Arlecchino toneellabo, z.j. 80 p.

a -

b Naar Paul de Mont (nr. 135), Reynaert I.

c -

d -

e Durnez schreef ook een inleidende tekst, een tussenstuk en een epiloog.

f -

4. Fransen, Joop: Reynaert. Fabelopera in drie bedrijven. Muziek: Willem Woestenburg.

Teksten: Joop Fransen. Voor het eerst uitgevoerd te Amsterdam in Theater Marcanti,

op vrijdag 6 oktober 1989. Het stuk speelt in de twaalfde eeuw in Vlaanderen.

[Amsterdam], z.u., 1989. 60 p.

a -


c -

d Gestencild, in ringband. (Alleen bedrukt op de rectozijde.)

e Het libretto met partituur is afzonderlijk op gelijkaardige manier uitgegeven.

f -

5. [Maesschalck, Yvan, Freddy Poeck, Marcel Ryssen & Jaak van der Helst]: ik, reinaert

- massaspel 1992. Stadspark Sint-Niklaas augustus-september 1992. Regie – Jaak van

der Helst. [Sint-Niklaas], eigen beheer, (1990). 50 eenzijdig bedrukte pagina's.

a -

b Theaterbewerking van Reynaert I.

c Logo met anoniem vossenkopje.

d Gekopieerd en gelijmd in papieren omslag.

e Van dit massaspel werd een Engelse vertaling gemaakt.

f -

6. Naaijkens, Jan: Reinaert komt terug. Een openluchtspel door Jan Naaijkens. Z.p., z.u.,

[1950-1955]. 47 p.

a -


c -

d Gestencild A4.

e Opgevoerd te Hilvarenbeek.

f -

7. Reinquin, L.H.: Vanden vos Reynaerde. Middelnederlands Dierenepos. Z.p., eigen

beheer, z.j. 109 eenzijdig bedrukte pagina’s + 1 blanco pagina.

a -

b Rijmende vertaling van Reynaert I.

c -

d Gekopieerd en gelijmd in papieren omslag.

e -

f -

B-lijst 2014

b.a.1. Dekimpe, Yves: Reynaert de vos naar aloude dierenfabels van te lande en verder te

velde, opgegeten, verteerd en in nieuwe vorm afgescheiden door yves dekimpe maar

met dank aan boon voor thema en toon. Z.p., z.u., z. j.

a -

b Toneelstuk in twee bedrijven, waarvan het tweede een vrije bewerking is van

Reynaert I. Het eerste bedrijf bestaat vooral uit verhalen geïnspireerd door Le

Roman de Renart en Wapenbroeders van Louis Paul Boon.

c -

d Recto-verso geprint en geniet.

e Geen dialectversie; enige kennis van het West-Vlaams is niet noodzakelijk maar

vergemakkelijkt de verstaanbaarheid.

C-Lijst 2004

1. Anoniem: Hoe Reintje gestraft werd, in: Vrouw en Huis, jg. 3, 3 juni 1950, p. 47 en 10

juni 1950, p. 46-47.

a

b Reynaertverhaal met zeer vage reminiscenties.

c Eenvoudige tekeningen van J. Favoreel.

d -

e -

f -

2. Berg, F.v.d. (samenstelling): Reynaert de Vos, spreuken en gezegden. Samengesteld

door F. van den Berg en verlucht met vier etsen en een tekening door E. Ausloos.

Middelburg, Antiquariaat Merlijn, 1978. (40) p.

a -

b Deze uitgave bevat een aantal Reynaertspreuken en -gezegden.

c Illustraties van E. Ausloos.

d De gewone exemplaren zijn genaaid en gelijmd; de luxe-exemplaren zitten

losbladig in een map. Colofon: “Reynaert de Vos. Spreuken en gezegden,

verscheen in december 1978 bij Antiquariaat Merlijn te Middelburg, ter

gelegenheid van een tentoonstelling van E. Ausloos en R. van Akelijen te

Middelburg. De teksten werden in 24 pts. Helvetica Romein gezet en gedrukt door

Drukkerij Duerinck-Krachten in Kloosterzande op 180 grams Florence. 400

exemplaren met de hand genummerd van 101 tot 500. De luxe-editie in linnen

map, die vier oorspronkelijke etsen bevat, verscheen in een oplage van 100 ex.,

genummerd van 1 tot 100, gesigneerd door de etser. Vijf luxe exemplaren werden

gebonden in perkament, gesigneerd en genummerd van A tot E.”

e -

f -

3. Bouman, A: Hoe Rein de Vos gestraft werd. Verteld door A. Bouman, geïll. door J.C.

van Hunnik. Amsterdam, Mulder Holland, [1979]. 26

a -

b -

c Illustraties van J.C. Hunnik.

d -

e -

f -

4. Glazemaekers, Dr. I.: Ridderpoezie en Reinaert de Vos, p. 66-96. Diest,

Kunstuitgeverij Pro arte P.V.B.A., z.j. (Keurbladzijden uit de Nederlandsche

Letterkunde, 1).

a -

b Korte navertelling van Reynaert I.

c Omslagontwerp van Br. Max, pseudoniem van Viktor van Meerbeeck.

d Genaaid in papieren omslag.

e In dezelfde uitgave: fragmenten van diverse Middelnederlandse ridderromans.

f -

5. H., A.V., in: Libelle, 1950-1955.

a -

b Parodie op Reynaert I.

c Aimé van Havermaet.

d -

e -

f -

6. Ray: Reinaert de Vos, in: Kleine Zondagsvriend. Antwerpen, De Vlijt, 1947-1948.

Steeds op p. 11.

a -

b Het verhaal van Reynaert I wordt met de nodige vrijheden uitgebreid en veranderd

(Reynaert vlucht in een “eenmotorige Dakota”).

c Ray (Goossens).

d -

e Ray Goossens publiceerde ook als Regolux, RGLX en Ray.


7. Rego: Reynaert de vos, in: Gazet van Mechelen, 2 april 1941.

a -

b Wellicht naar Reynaert I.

c Wellicht gaat het hier om een verhaal van Ray Goossens (zie ook C6).

d -

e Later gepubliceerd in: De Oorlogskranten, deel 13: plaatjes 32-34 “Bruin en

Reynaert gaan op zoek naar honing bij Winfried den houthakker”.


8. [Rijnsaete, Willem van]: Van den vos Reinaerde uitgegeven door Willem van

Rijnsaete. Zwolle, W.E.J. Tjeenk Willink, [1936]. 109-(3)-VIII p.

a -

b Reynaert I in het Middelnederlands met woordverklaring.

c Platen van Henri Verstijnen.

d Er bestaan zowel genaaide, als in linnen gebonden exemplaren.

e Werkboekje met “Opdracht” getekend door “Jhr. Willem van Rijnsaete”; dit is het

pseudoniem van A.J. Schneiders.

f Goossens 78 (voldoet niet aan onze criteria).

9. Roobjee, Pjeroo: Wolfsklem. (Almere), Nobia Uitgevers, (1987). 78-(2) p.

a -

b Gebaseerd op de Ysengrimus (twaalfde eeuw).

c Met omslagillustratie van Frank Maieu.


e -

f -

10. Roovers, Rik van: Hoe Reintje de Vos aan zijn einde kwam. (Vlaamse Filmkens).

a als dit opname, zie Proost, 087

b -

c -

d -

e -

f -

11. Sfar & Munuera: Merlijn – (Moeder Reinaert). Scenario & Dialogen: Joann Sfar –

Tekeningen & Scenario: José-Luis Munuera – Inkleuring: Walter. ('s-Hertogenbosch),

Silvester, (2004)

a Vertaald uit het Frans.

b Zeer vage reminiscenties aan de Reynaertverhalen (visvangst op het ijs, raaf en de

kaas).

c Stripverhaal met tekeningen van José-Luis Munuera.

d -

e -

f -

12. Vancraeynest, Stefan: Handgeschreven, mondgebraakt. Per taal door zeven eeuwen

Vlaanderen. Toneelmonoloog voor Bart Cafmeyer. Kortrijk, eigen beheer, 2002. 29-

(1) p.

a -

b Vage reminiscenties aan Reynaert I en II.

c -

d -

e Een fragment van deze tekst werd eveneens gepubliceerd in: Tiecelijn, 16 (2003)

2, p. 74-89.

f -

C-lijst 2014

C.a.1.Lida Dijkstra & Thé Tjong-Khing: Verhalen voor de vossenbroertjes. Het lang

verwachte vervolg op ‘Van den vos Reynaerde’. Amsterdam, Pimento, 2011, 125 p.

a -

b

c Prachtige kleurenillustraties van Thé Tjong-Khing met vele referenties aan

middeleeuwse manuscripten (initialen, rubriek, potloodlijntjes, marginaaltjes).

d Gebonden. Omslagontwerp en binnenwerk van Erik Thé Design.

e -

f Bekroond door de Nederlandse Kinderjury 2012.

C.a.2.Martens, Marie-Christine, Hoe Reinaert de Vos een lesje leerde. Ludiek verhaal in

dichtvorm geschreven. Uitgegeven in eigen beheer, 2012. 64 (eenzijdig bedrukte) p.

a -

b Verhaal met zeer vage reminiscenties aan de Reynaert.

c Illustraties van IVRAN, Inske De Winne en auteur Marie-Christine Martens, zeer

sterk gebaseerd op bestaande bronnen.

d Gekopieerd en gelijmd.

Er bestaat ook een editie met dezelfde tekst maar met de illustraties in zwart-wit. In

deze editie zijn de bladzijde aan twee kanten bedrukt, en alleen de oneven pagina's

zijn genummerd. (72 p.)

e -

f -

Register van illustratoren

A

Aelvoet · 126

Allde a.19

Atons, G. · 30

Ausloos, E · c.2

B

Backer, Willem · 170

Ballain & Gourmont · 50,

63, 139

Baudoin, Simonne · 166

Bendorp, J.C. · 162

Bogaerts, Fred · 40

Bols, David · 97

Bonnevalle, Oscar · 86,

87, 124

Bossart, Catherine · 20

Bouman, Bert · 27

Broecke, J.F. v.d. · 101,

143

Broos, P. · 68, 218

Brouns, Marc · 45

Budt, Leo de · 48

Buth · 48

Bussemey, Roger a.6

Buys, J. · 49

C

Cabanes, Max · 76

Calderon, Frank W. · 29

Cock, Wim de · 62, 182

Cockx, Marcel · 152

Coster, Johanna · 37

Coster, Thomas de · 195

Cramer, Rie · 96, 109,

216

D

Daniels, R · 94

Delacroix, Sibylle · 195

Desprets, Monique · 78

Detloff, André · 137

Doncker, de · 211, a.27

Drom, Tony van · 66

Dupre, Steven · 97

E

Eggermont, P.A. · 71

Eveleens,Yolanda · 121-

123

Everdingen, A. van · 162

F

Faes, Leo · 72

Favoreel, J. · C-lijst 1

Freeman, W.H. · 128

G

Gaudaen, Gerard a.24

Gasse, Lies van a.26

Geel, Jolijn · 79

Geerts, Paul · 80

Geurts, Piet · 73

Goor, Theo van de · 88,

a.10

Goossens, A. · 144-145

Goossens, Ray · C-lijst 6,

C-lijst 7

Grandville · 36

Gris, Jan · 38

Guchte-v. Hoboken, J

v.d. · 197

Guibbaud, Christian

a.18

Gyselynck, F. · 70, 169

H

H.C. · 12

Haarlemmer meester · 13

Haasen, M. v. · 35

Havermaet, Aimé van ·

C-lijst 5

Hazeveld, F. · 219

Hendriks, A.S. · 59, 117

Herman, C. · 100

Hermans, Eugeen · 43,

99

Heskes, W. · 147

Hoeksema, Daan · 146

HugoKé · 52

Hummel, Johnny · 53

I

Ille, Eduard · 11

IVRAN, Inske C-lijst

a.2

J

Janosch · 106

Jansen, Maan · 164

Jegher, J.C. · 1-8, 19, 56,

201

Joost · 154

Joz · 189, 205

JWJ · 32

JWS · 32

K

Kabos, Henk · 165

Kaulbach, W. · 11, 35,

42, 44, 86-87,

169, 201

Kempeneer, Hugo de · 52

Kerff · 214

Kerf-Jansen, Anita de ·

36

Kiefte, Kees de · 91

Kools, Hanneke · 151

Kooyman, Rie · 53, 114

Kopuit, Ro · 115

Kors, Jan a.16

Koster, Ko · 116

Kresse, Hans · 132, 162,

164

Krol, Ellen · 96

Kuiper, J.H. · 217

L

Landuyt, O. · 204

Langeler, F. · 98

Legendre, Marc a.5

Leutemann, Heinrich ·

33-34, 119

Lunenberg, Harry van ·

26

M

Maeyer, Gregie de · 194

Maieu, Frank · C-lijst 9

Marin, Urbain · 173

Martens, Marie-Christine

C-lijst a.2

Max · C-lijst 4

Meerbeeck, Viktor van ·

C-lijst 4

Mees, Fokko · 199-200

Meilink, Evert · 107

Mesne · 128

Metsers, G. · 110

Meuldijk, M. · 81

Minne, Joris · 85

Muller, Wout · 42

Munuera, José Luis · C-

lijst 11

N

Nander, E.E. · 23

Nix, Robert · 108

Noorden, Frans van · 37

Nuffel, Rita van · 144,

145

O

Offel, Ed. van · 93

Olthof, Alje · 108

Oosten, J. van · 127

P

Pan, Anthony · 136

Pellens, Edward · 15

Perrin, Cyril · 20

Pieck, Anton · 53

Post, Toine · 28

Q

Quellijn, Erasmus · 1-8,

56, 201

R

Rabier, Benjamin · 9

Ramon, Filip · 138

Ray · C-lijst 6, C-lijst 7

Relst, Jean · 95

Richter, L. · 35, 70, 167,

169

Richters, L. · 35

Riet, Jean van · 105, 158

Ritschl · 167, 168

Roodenburg, H.E. · 65,

96

Roothciv · 216

Roover, Kris de · 160

Rozendaal, W.J. · 54

Rudder, Dolf de · 61

Rueter, P. · 96

Rutten, H. · 73, 75

S

Salden, Helmut · 42

Sano, A. · 93

Schinkel, Tineke · 35

Servranckx, V. · 134

Simon, Romain · 172

Skroblies, Gintare A.7

Specht, Xa. · 128

Staes, Georges · 105

Steen, Pax · 89

Straten, Henri van · 131

Stuyvaert, Victor · 142

Swart, L. de · 69

T

Tijl · 48

Timmermans, Felix · 186

Tjong-Khing, Thé C-

lijst a1

Toonder, M. · 41, 146

Trubert, J. · 50

Tytgat, M. · 192, 193

V

Valentin · 187

Vandersteen, Willy · 80,

188

Verdonschot, C. · 22

Vergauwen, Guido · 39

Verhagen, O. · 118

Verhees, A.C. · 128

Vermorcken, E. · 15,

211, a.27

Verplancke, Klaas a.4

Verstijnen, Henri · C-lijst

8

Vliet, Veronica van · 217

Vos, Peter · 55

Vossen, André van der ·

181

Votteler, Christian · 31,

46, 128, 189

W

Waterschoot, Jan · 32

Weiz, H. · 128

Weve, Sylvia a.8

Wiegman, Jan · 206

Wierink, B.W. · 178-179

Wildschut, G. · 98

De Winne, De C-lijst

a.2

Woestijne, Gustaaf van

de · 176-177, 179,

194

Wolf, J. · 34

Wouters, Jean · 215

Lijst van illustraties 2004

In deze lijst worden de illustraties in de gedrukte publicaties kort toegelicht. Eerst wordt de

auteur vermeld, vervolgens de illustrator en wat is afgebeeld (omslag, voorplat,

titelpagina of illustratie). Ontwerpers worden niet vermeld. Het laatste nummer

verwijst naar de bibliografie, waar onder rubriek c meer informatie over de

illustraties te vinden is. Deze lijst wordt niet via het register van illustratoren

ontsloten.

1. Volksboekje I.C. van Paemel / naar Quellijn en Jegher – titelpagina – nr. 5.

2. Volksboekje Snoeck-Ducaju / naar Quellijn en Jegher – vooromslag – nr. 8.

3. Volksboekje Snoeck-Ducaju / naar Quellijn en Jegher – illustratie p. 38 – nr. 9.

4. Kalender / anoniem – nr. 18.

5. Kalender Destré / Quellijn en Jegher – nr. 19.

6. Ernst van Altena / Bert Bouman – omslag – nr. 27.

7. Max Barack / SWJ of JWS – omslag – nr. 32.

8. S.J. van den Bergh / naar H. Leutemann – vooromslag – nr. 33.

9. Paul Biegel / Tineke Schinckel – omslag – nr. 35.

10. Fred Bogaerts / idem – kalender – nr. 40.

11. Louis Paul Boon – omslag – nr. 42.

12. D.L. Daalder / Anton Pieck – illustratie p. 2 – nr. 53.

13. D.L. Daalder / W.J. Rozendaal – omslag – nr. 54.

14. J. van Dam / A.S. Hendriks – illustratie p. 72 – nr. 59.

15. Bert Decorte / Dolf de Rudder – omslag – nr. 61.

16. Bert Decorte / Wim de Cock – omslag – nr. 62.

17. J. Dijkstra / H.E. Roodenburg – vooromslag – nr. 65.

18. Frans van den Dungen / Piet Broos – omslag – nr. 68.

19. Leo Faes / idem – omslag – nr. 72.

20. Forest / Cabanes – omslag – nr. 76.

21. Paul Geerts / idem – omslag – nr. 80.

22. Robert van Genechten / M. Meuldijk – omslag – nr. 81.

23. Julius de Geyter / anoniem – omslag – nr. 82.

24. Julius de Geyter / Joris Minne – illustratie p. 148 – nr. 85.

25. Julius de Geyter / Oscar Bonnevalle – voorplat – nr. 87.

26. Abraham Hans / anoniem – omslag – nr. 92.

27. Elze ter Harkel / Ellen Krol – illustratie – nr. 96.

28. Hermanna / G. Wildschut – voorplat – nr. 98.

29. Jos Houben / G. Staes – omslag – nr. 105.

30. Jannie Jensma / Evert Meilink – omslag – nr. 107.

31. Karel Jonckheere / Rie Cramer – voorplat – nr. 109.

32. Rie Kooyman / idem – omslag – nr. 114.

33. Ko Koster / idem – omslag – nr. 116.

34. F.H. Leent / anoniem – omslag – nr. 120.

35. Hendrik Lorein / Aug. Vanderkelen – omslag – nr. 127.

36. Frank Maes / anoniem – omslag – nr. 129.

37. Hubert Melis / Henri van Straten – illustratie p. 5 – nr. 131.

38. Jan Mens / Hans Kresse – stofomslag (recto-verso) – nr. 132.

39. Paul de Mont / V. Servranckx – omslag – nr. 134.

40. P.A.E. Oosterhoff / Daan Hoeksema – omslag – nr. 146.

41. P.A.E. Oosterhoff / W. Heskes – voorplat – nr. 147.

42. Hans Petermeijer / Hanneke Kools – omslag – nr. 151.

43. Marcel Ryssen / Kris de Roover – omslag – nr. 160.

44. Sjoert Switters / Henk Kabos – omslag – nr. 165.

45. J.A. Slempkes – omslag – nr. 170.

46. Hubert Slings – omslag – nr. 171.

47. Stijn Streuvels / Gustave van de Woestijne – titelpagina – nr. 176.

48. Stijn Streuvels / Gustave van de Woestijne – titelpagina – nr. 177.

49. Stijn Streuvels / B. Wierink – voorplat – nr. 179d.

50. Stijn Streuvels / André van der Vossen – illustratie – nr. 181.

51. T, H.J. – omslag – nr. 184.

52. Felix Timmermans / idem – voorplat – nr. 186.

53. Rafaël Verhulst / M. Tytgat – omslag – nr. 193.

54. Frits B. Versluys / J. v.d. Guchte-v. Hoboken – titelpagina – nr. 197.

55. Carel Voorhoeve / Fokko Mees – illustratie titelpagina – nr. 200.

56. Gerard Walschap / O. Landuyt – vooromslag – nr. 204.

57. Jan Wiegman / idem – voorplat – nr. 206.

58. J.F. Willems / E. Vermorcken – illustratie p. 30 – nr. 211.

59. J.F. Willems – vooromslag – nr. 213.

60. P. de Zeeuw / Roothciv – vooromslag – nr. 216.

61. Pjeroo Roobjee / Frank Maieu – omslag –C-lijst nr. 9.

62. Sfar / Munuera – omslag – C-lijst nr. 11.

Lijst van illustraties 2014

1. Henri van Daele / Klaas Verplancke – omslag – nr. a.4.

2. Marc Legendre & René Broens – omslag – nr. a.5.

3. Karel Eyckman / Sylvia Weve – omslag – nr. a.8.

4. Theo van de Goor – omslag – nr. a.11.

5. Charlie May – omslag – nr. a.21.

6. Ard Posthuma / Mance Post – omslag – nr. a.22.

7. Frank Pollet / Benjamin Leroy – omslag – nr. a.23.

8. Walter Verniers / Lies van Gasse – omslag – nr. a.26.

9. Lida Dijkstra / Thé Tjong-Khing – omslag – C-lijst nr. a.1.

Beknopte bibliografie (2004)

De bibliografische beschrijving van de gebruikte studies volgt de bibliografische

beschrijving die in Tiecelijn gebruikelijk is. De lijst is uiterst summier gehouden.

In de f-rubriek wordt standaard naar de bibliografieën van Goossens en Van Daele (strips)

verwezen. Slechts indien een volledige studie aan een werk, auteur of illustrator is gewijd,

werd ze opgenomen. Ook meer algemene, bibliografische studies die ons van dienst waren,

werden opgenomen.

Van Assche & Baeyens

Assche, Hilda van & Richard Baeyens, Bibliografie van Felix Timmermans, in: Felix

Timmermans. Mens - schrijver - schilder - tekenaar. Antwerpen, Mercatorfonds

N.V., 1972, p. 195-282.

De Backer

Backer, Luc de, Reinaert catalogus, Sint-Niklaas, Bibliotheca Wasiana vzw, 1996.

Buynsters

Buynsters, P.J. & L. Buynsters-Smets, Lust en leering. Geschiedenis van het Nederlandse

kinderboek in de negentiende eeuw, Zwolle, Waanders Uitgevers, 2001.

Van Daele 1993

Daele, Rik van, Reynaert tijdens de repressie, in: Tiecelijn, 6 (1993) 1, p. 3-12.

Van Daele 1995

Daele, Rik van, De gecastigeerde reus. Over de Reynaertbewerking voor schoolgebruik van

J.F. Willems, in: Hrsg. J. Cajot, L. Kremer en J. Niebaum, Lingua Theodisca.

Beiträge zur Sprach- und Literaturwissenschaft, Jan Goossens zum 65. Geburtstag.

Munster/Hamburg, 1995, p. 1057-1073. In verkorte en herwerkte vorm verschenen

als: Van overspeligheên tot buitensporigheên. Over de wordingsgeschiedenis van de

Reynaertbewerking voor schoolgebruik van Jan Frans Willems, in: Tiecelijn, 9

(1996) 3, p. 90-104.

Van Daele & Thomas

Daele, Rik van & Piet Thomas, De vos en het Lijsternest. Jaarboek II van het Stijn

Streuvelsgenootschap, Tielt, Lannoo, 1996. Met o.a. Reinaertbibliografie van

Streuvels door E. Verzandvoort, p. 281-308.

Feliers 2001a

Feliers, Willy, Henri van Straten, de virtuoos van “de vijf”, spoorloos verdwenen, in:

Tiecelijn, 14 (2001) 1, p. 36-52.

Feliers 2001b

Feliers, Willy, De illustraties in D.L. Daalders Reynaertbewerking en zijn ‘Wormcruyt met

suycker’, in: Tiecelijn, 14 (2001) 2, p. 80-93.

Feliers 2003a

Feliers, Willy, Fred Bogaerts, vertellend plastisch kunstenaar, door “dat kruis in den

mensch” gelouterd, in: Tiecelijn, 16 (2003) 3, p. 131-148.

Feliers 2003b

Feliers, Willy, Reineke Fuchs in de Münchener Bilderbogen, in: Tiecelijn, 16 (2003) 4, p.

215-227.

Gielen 1997

Gielen, W.N.Th.M.B., Stijn Streuvels en Reinaert de Vos. Overzichtstentoonstelling, Hulst,

eigen beheer, 1997.

Gielen 1998

Gielen, Wim, Distels … Een vossenstreek na Van Genechten, in: Tiecelijn, 11 (1998) 1, p. 9-

22.

Goossens

Goossens, Jan, De gecastreerde neus. Taboes en hun verwerking in de geschiedenis van de

Reinaert. Leuven/Amersfoort, Acco, 1988. (Leuvense studiën en tekstuitgaven.

Nieuwe reeks, 8).

Van Hattem

Hattem, Jan van, L.P. Boonbibliografie, Amsterdam/Antwerpen, eigen beheer, 2001. Cd-

rom.

Heimeriks & Van Toorn

Heimeriks, Netty & Willem van Toorn (red.), De hele Bibelebontse berg. De geschiedenis

van het kinderboek in Nederland & Vlaanderen van de Middeleeuwen tot heden,

Amsterdam, Em. Querido’s Uitgeverij B.V., 1989.

Heyse & Van Daele

Heyse, Herman & Rik van Daele, De Reynaertbronnen van Louis Paul Boon. Een bijdrage

tot de studie en de genese van Wapenbroeders, in: De kantieke schoolmeester, (1992)

1/2, p. 313-386.

Klitzing

Klitzing, Horst, Reineke Fuchs. Ein europäisches Epos. Eine Ausstellung des Goethe-

Museums Düsseldorf / Anton-und-Katharina-Kippenberg-Stiftung / Arbeitsstelle

Reineke Fuchs. Düsseldorf, Goethe-Museum, 1989.

Lannau e.a.

Lannau, Paul, Edgard van Droogenbroeck & Daniël Walraed, Abraham Hans. Zijn leven –

zijn werk, Horebeke, Abraham Hanscomité, 1989.

Loots

Loots, Staf, Vlaamse kinderen jeugdboeken van 1830 tot heden. Bibliografie met

biografische gegevens. Deel 1: 1830-1930. (Deel 2 is nooit verschenen), Antwerpen,

Vlaamse Bibliotheek Centrale V.Z.W., 1986.

Menke

Menke, Hubertus, Bibliotheca Reinardiana. Teil I: Die europäischen Reineke-Fuchs-Drucke

bis zum Jahre 1800, Stuttgart, Dr. Ernst Hauswedell & Co. Verlag, 1992.

Nonneman

Anoniem, Catalogus in de collectie Nonneman en in Stekense boekenkasten. Catalogus

Tentoonstelling van 4 mei-19 mei in P.O.B. te Stekene, Stekene, d’Euzie, z.j.

(Buitengewone uitgave, nr. 3).

De Potter

Potter, Fr. de, Vlaamsche bibliographie. Lijst der boeken, vlug- en tijdschriften,

muziekwerken, kaarten, platen en tabellen, in België van 1830 tot 1890 verschenen,

Gent, A. Siffer, 1893.

Proost

Proost, Philippe, Catalogus van de tentoonstelling “Reynaert de Vos gaat naar school”,

Gent, vzw Vrienden van het Historisch Archief van het Stedelijk Onderwijs – De

School van Toen, [2002].

Rietveld

Rietveld-Van Wingerden, Marjoke, Jeugdtijdschriften in Nederland & Vlaanderen 1757-

1942. Bibliografie, Leiden, Primavera Pers, 1995.

Roemans & Van Assche

Roemans, Rob. & Hilda van Assche, Bibliografie van Stijn Streuvels. Werk in boekvorm,

Antwerpen/Utrecht, Uitgeverij De Nederlandsche Boekhandel, 1972.

Ryssen 2000

Ryssen, Marcel, Julius de Geyter: hertaler of herhaler?, in: Tiecelijn, 13 (2000) 2, p. 51-69.

Ryssen 2001

Ryssen, Marcel, Om en in Prudens van Duyses Reynaertbewerking, in: Tiecelijn, 14 (2001)

4, p. 186-212.

Ryssen 2003

Ryssen, Marcel, Een Reynaertverteller uit de marge: Abraham Hans, in: Tiecelijn, 16

(2003) 3, p. 149-167.

Ryssen 2004

Ryssen, Marcel, Jean van Riet: Reynaert in Oost-Indische inkt, in: Tiecelijn, 17 (2004) 1, p.

16-22.

Spoelder

Spoelder, J., Prijsboeken op de Latijnse school. Een studie naar het verschijnsel

rijsuitreiking en prijsboek op de Latijnse scholen in de Noordelijke Nederlanden, ca.

1585-1876, met een repertorium van wapenstempels, Amsterdam/Maarssen, APA –

Holland Universiteits Pers, 2000.

Stoop

Stoop, André, Reynaert de Vos in het boek en de beeldende kunst. Tentoonstelling ingericht

door het Stadsbestuur van Sint-Niklaas ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van

het Belgisch-Nederlands Cultureel Akkoord, Sint-Niklaas, Stadsbestuur, 1971.

Verdoodt

Verdoodt, Frans-Jos, Boon-bibliografie. Het afzonderlijk verschenen werk en zijn

wordingsgeschiedenis, Heverlee/Brugge, Raakpunt/Kruispunt, 1984.

Verzandvoort & Wackers

Verzandvoort, Erwin & Paul Wackers, Bibliografie van Reinaertvolksboeken, in:

Dokumentaal, 12 (1983), p. 7-21.

Wackers

Wackers, Paul, Dutch and Flemish ‘Reynaert’ adaptations for children, in: Reinardus, 8

(1995), p. 165-179.

Naschrift (2004)

In enkele punten sommen wij de belangrijkste bouwstenen (criteria) van deze bibliografie

op.

1. Opgenomen werden alle Nederlandstalige vertalingen en hertalingen, bewerkingen,

navertellingen van Reynaertverhalen die verschenen zijn na 1800. Uitgaven met

alleen maar Middelnederlandse teksten (al dan niet met woordverklaringen) werden

niet opgenomen. Dit betekent dat zuivere tekstedities (wetenschappelijke en semi-

wetenschappelijke) en schoolhandboekjes of studie-uitgaven niet in de lijst

verschijnen.

2. Volksboeken die verschenen na 1800 komen wel in aanmerking, dit in tegenstelling

tot Goossens (1988), die echter wel een aantal volksboekjes vermeldt (p. 132) of

latere epigonen in zijn eigenlijke lijst toch opneemt (bijvoorbeeld: nr. 80: De Seyn

1). Facsimile’s of afdrukken van oudere teksten (bijvoorbeeld van Plantijn 1566 of

van volksboekjes vóór 1800) werden niet opgenomen (bijvoorbeeld de Antwerpse

Plantijnherdruk uit 1924 en de uitgave bij Editions Libro-Sciences, Brussel 1989 of

de herdruk van het Amsterdamse Reynaertvolksboekje “Erve de Wed. Jacobus van

Egmont” van circa 1780 bij Antiquariaat Merlijn in Hulst in 1975). Anonieme

volksboekjes werden vooraan in de lijst opgenomen.

3. Niet alle volksboekjes werden ingezien. Voor de beschrijving dienden wij ons deels

te baseren op de uitstekende naslagwerken van Verzandvoort & Wackers en Menke.

Hier is nieuw onderzoek nodig. Zo is bijvoorbeeld de drukgeschiedenis van de

Reynaertuitgaven van Snoeck-Ducaju & Zoon tot voor deze publicatie uiterst

summier in beeld gebracht.

4. Met “Nederlandstalig” bedoelen we ook de streektalen (Drents, Limburgs, Zeeuws

…) of stadstalen (Gents, Leuvens) en het Fries. Dialectversies werden dus wel

opgenomen, Afrikaanse vertalingen (bijvoorbeeld Burm & Van der Merwe 1973 en

De Jong 1983) niet.

5. De vertalingen van de Middelnederlandse Reynaertteksten in het Frans (Wouters

1974), Duits (Berteloot 1982 & 1987 en Kloos 1992 en binnenkort Pooth) en Engels

(Barnouw 1967) en van andere Reynaertteksten vóór 1800 (bijv. van de

Plantijnuitgave 1566 of de volksboekjes in het Frans; zie o.a. Menke 1992, p. 85-

89) werden niet opgenomen. Vertalingen van bewerkingen nà 1800 werden

(occasioneel) alleen verkort opgenomen in de rubriek e (bijvoorbeeld de vertalingen

van de tekst van J.F. Willems in het Frans uit 1949 en van Stijn Streuvels in het

Maleis uit 1925).

6. De vertalingen in het Nederlands van oorspronkelijk anderstalig Reynaertwerk,

bijvoorbeeld de Roman de Renart, J.E. Hartmann, J.W. von Goethe en anderen

worden in navolging van Goossens wel opgenomen.

7. Anonieme werken, waaronder de meeste volksboekjes, worden aan het begin van de

lijst opgenomen (dus vóór Algera). De volksboekjes worden chronologisch

vermeld.

8. Als criteria voor de opname van randgevallen werden verscheidene parameters

gebruikt, zoals de aanwezigheid van het volledige verhaal (zelfs in enkele zinnen)

of relevante tekstfragmenten, van een voldoende lange samenvatting, van

illustraties, of van voldoende (zelfs vage) reminiscenties aan (één van) de

Reynaertverhalen. Deze criteria zijn voor discussie vatbaar en vaak subjectief. In

een aantal gevallen werd besloten de publicaties in een aparte lijst op te nemen. Het

geheel van de criteria werd steeds door een groep van redacteuren afgewogen.

Opname in de bibliografie van Goossens was eveneens een criterium dat opname

bepleitte. Een zeldzame fout in Goossens werd in een aparte lijst opgenomen. In

diezelfde lijst staan nog enkele uitgaven die aan de Reynaertverhalen kunnen

worden gelinkt.

9. Criteria als “gedrukt” of “gekopieerd”, een minimumoplage en/of de aanwezigheid

van een formele uitgever waren niet altijd beslissend voor opname. Ook hier werd

door het college van redacteuren voor soepelheid boven rigiditeit gekozen. Er werd

een aparte lijst voorzien voor gekopieerde werken waarvan een bescheiden oplage

werd vermoed. Kopieën die alleen door spelers of medewerkers van theaterversies,

musicals, muziekopvoeringen of radioluisterspelen werden gebruikt, werden als

variant of curiosum binnen bestaande lemmata opgenomen. Auteursversies werden

niet in alle gevallen vermeld (zie bijvoorbeeld de muziekpartituren in de catalogus

van A. Stoop uit 1971).

10. De optie van Goossens om publicaties van eenzelfde auteur een apart nummer te

geven, werd behouden en verfijnd. Criteria waren onder andere: 1. een nieuwe

tekstversie (bijvoorbeeld Streuvels); 2. een nieuwe illustrator (bijvoorbeeld Hans);

3. een combinatie van een nieuwe uitgever, een nieuw formaat (Vermaere) en/of een

andere inleiding, enzovoort en de combinatie van een aantal van deze elementen

(bijvoorbeeld de splitsing van de schoolbewerking van J.F. Willems 1939). Deze

criteria kunnen tot interpretatieverschillen leiden.

11. De lemma’s werden opgenomen onder de naam van de Nederlandstalige moderne

bewerker of vertaler. Was deze niet bekend, dan werd eerst gekeken of er een

anderstalige bewerker bekend was en werd het werk niet als anoniem opgenomen

(bijvoorbeeld Barack). Het aantal “anonieme” versies werd zo beperkt mogelijk

gehouden en was alleen relevant bij de volksboekjes, waar chronologisch werd

gewerkt. Bij stripverhalen kreeg de auteur de voorkeur op de illustrator.

12. Varianten werden niet als afzonderlijk item opgenomen, maar ondergebracht in

rubriek d. Het gaat hier om verschillende kleuren banden (bijvoorbeeld bij

Streuvels), stofomslagen, bindwijzen, afwijkingen in de prijsvermelding enzovoort.

Soepelheid was hier nodig, eenvormigheid een optie. Drukkerijen werden in

tegenstelling tot uitgeverijen niet stelselmatig vermeld. Prijzen en oplagen werden

occasioneel vermeld. Uit het colofon werd de interessante en relevante informatie

opgenomen. Soms werd het volledige colofon geciteerd.

13. Bij de titelbeschrijving werd uitgegaan van de titelpagina. Gebruikelijke gegevens

als uitgever, plaats en jaar van uitgave die niet op de titelpagina staan, maar elders

in het boekje voorkomen of uit het boekje kunnen worden afgeleid, staan tussen

ronde haken. Vierkante haken of teksthaken bevatten uit andere bronnen geputte

gegevens of geschatte of afgeleide gegevens, vaak in verband met de data van

uitgave, bijvoorbeeld [ca. 1949] of [1945-1950]. Indien geen datum bekend is, volgt

de vermelding z.j. (zonder jaartal). De pagina’s werden geteld van schutblad tot

schutblad. Niet-genummerde pagina’s staan tussen haken, bijvoorbeeld: (IV)-168-

(2) p. De vermelding van de reeks en het nummer (Nr., nr., N° …) zijn opgenomen

zoals vermeld in de publicatie.

14. Voorpublicaties worden – indien de gegevens konden opgespoord worden –

beschreven van de datum van de eerste tot de datum van de laatste bijdrage; dus niet

alle individuele verschijningsdata, tenzij voor kleinere reeksen of waar dit belang

heeft.

15. Recensies van de boeken werden niet opgenomen; enkel uitgebreidere

monografieën met een duidelijke meerwaarde voor de doelstellingen van het boek

werden verwerkt in de f-rubriek (meestal) en opgenomen in de lectuurlijst.

16. Na de eigenlijke bibliografie van Reynaertbewerkingen volgen enkele lijsten met

interessante randgevallen die wij de gebruiker niet wilden onthouden, maar

waarover wij twijfels hadden bij onze criteriabepaling.

B-lijst: gestencilde Reynaertpublicaties met onzekere oplagen en verspreiding (en

waar de vraag bij bestond of ze ooit werden gecommercialiseerd).

C-lijst: uitgaven die te weinig aan de criteria voldeden, maar waarvan de opname

toch nuttig is voor lezers, leraren en studenten, voor verzamelaars en andere

gebruikers. Ook één werkje uit Goossens dat niet aan onze criteria voldeed, werd

volledigheidshalve mee opgenomen.

17. Kalenders en centsprenten werden wel opgenomen indien ze illustraties en tekst

combineren. Zuivere illustratiereeksen en individuele prenten werden niet

opgenomen (om deze reden werden prenten van Frank-Ivo van Damme en Antoon

Vermeylen en de fantastische reeks van Gerard Gaudaen niet, maar series van Wim

de Cock, Theo van de Goor en Oscar Bonnevalle wel opgenomen).

18. De vele tientallen kinderboekjes met Reintje in de hoofdrol, die echter niets met het

Reynaertverhaal te maken hebben, werden niet opgenomen. Deze lijst bezorgen wij

graag aan toekomstige vossenbibliografen.

19. De literatuurlijst geldt als uitbreiding van (vooral) de f-rubriek (waarin alleen de

naam van de auteur en de pagina worden vermeld); indien er van een auteur meer

publicaties zijn, wordt ook het jaartal vermeld, bijvoorbeeld Van Daele 2001, p. 56.

De literatuurlijst bevat verder nog enkele bestaande Reynaertcatalogi en de

belangrijkste studies die dienstig waren bij het opsporen van de bibliografische

gegevens.

20. Er werd een register van illustratoren opgenomen, omdat de auteurs steeds voorrang

kregen op de illustratoren. Via het register zijn de illustratoren echter gemakkelijk te

vinden en kunnen bepaalde verbanden worden blootgelegd.

Aanvullingen bij deze lijst kunnen doorgemaild worden naar: [email protected].

mailto:[email protected]

Bibliografie Reynaertbewerkingen tot 1800 eind 2014.pdf

Documents

Transcript of Bibliografie Reynaertbewerkingen tot 1800 eind 2014.pdf