n u m m e r

200nov 2014

L e d e n b l a d N e d e r l a n d s e M e l k v e e h o u d e r s V a k b o n d

WetsvoorstelOp 1 juli heeft staatssecretaris Dijks-ma een wetsvoorstel Verantwoor-de groei van de melkveehouderij naar de Tweede Kamer gestuurd. In deze wet worden de mestproductie en het mestoverschot op bedrijven met melkvee als uitgangspunt ge-nomen. Groei van het aantal koei-en op een bedrijf ten opzichte van 2013 mag niet leiden tot vergro-ting van het mestoverschot. Bedrij-ven met melkvee die willen groei-en, moeten deze groei compense-

ren met extra grond, mestverwer-king of een combinatie van beide.

FosfaatreferentieKomende herfst krijgen alle melk-veebedrijven een overzicht van hun forfaitaire fosfaatproductie in 2013 en de plaatsingsruimte op het be-drijf. Bedrijven met een negatief overschot (voldoende plaatsings-ruimte) krijgen een referentiewaar-de van 0 kilo fosfaat. Bedrijven met een overschot (forfaitaire mestpro-ductie minus de plaatsingsruimte)

In dit nummer:

- Met het NMV-standpunt de boer op

- Het fosfaatdilemma

- NMV-lid in de spotlight

- 3D-schets Melkveehouderij 2014

De NMV kiest voor grondgebonden melkveehouderijDe Nederlandse Melkveehouders Vakbond (NMV) vindt dat na de afschaffing van de melkquotering (extensieve) melkveebedrijven de plaatsingsruimte van hun grond te allen tijde moeten kunnen be-nutten voor de uitbreiding van hun veestapel. De NMV is tegen dierrechten in de melkveehouderij en wil voorkomen dat deze door het overschrijden van het met Brussel afgesproken fosfaatplafond als-nog worden ingevoerd.

krijgen een fosfaatreferentie. In het wetsvoorstel mogen bedrijven met een fosfaatoverschot alleen groeien indien zij het extra geproduceerde fosfaat voor 100 % verwerken en/of meer grond verwerven.

AanscherpingDe ruimte die er nog is binnen het fosfaatplafond (zie kader op volgen-de pagina) is echter zeer beperkt en de verwachting is dat met dit wets-voorstel de melkveehouderij binnen de kortste keren het fosfaatplafond zal overschrijden. De staatsecreta-ris zal zich in dat geval gedwon-gen voelen om alsnog dierrechten in te voeren. Om dit te voorkomen pleit de NMV voor een aanscherping van de melkveewet die onbeperkte groei zonder areaalvergroting on-mogelijk maakt: • bedrijven kunnen te allen tijde

uitbreiden door grondverwerving;• daarnaast kunnen bedrijven

groeien door mestverwerking tot een overschot van 80 kg fosfaat/ha bovenop hun plaatsingsruimte.

Koebont 200Beste lezer,Voor u ligt de 200ste Koebont.Dat is bijzonder. Al bijna 20 jaar zet de NMV zich in voor de belangen van de melkveehouderij. En hoe belangrijk dat is, leest u ook weer in deze extra dikke Koebont. Zolang het nodig is, blijven we dit voor u doen. Want uw inkomen en belang is onze prioriteit!Hartelijke groet, NMV

2

Oud NMV-voorzitter Hans Geurts is onlangs voorzitter geworden van platform Aarde Boer Consument. Hij volgt Joop de Koeijer op die van-uit de Nederlandse Akkerbouw Vak-bond (NAV) een aantal jaren de kar getrokken heeft. Daarvoor was o.a. Gerrit Roos (ook oud NMV-voorzit-ter) voorzitter van ABC.

Platform ABCPlatform ABC verbindt landbouw en maatschappij en zet zich in voor een rechtvaardig landbouwbeleid met kostendekkende prijzen voor de boeren. Naast de boerenvakbonden NMV en de NAV nemen een aantal maatschappelijke organisaties en

Hans Geurtsnieuwe voorzitter platform ABC

zeer betrokken personen deel aan ABC. Via ABC heeft de NMV veel contacten met maatschappelijke or-ganisaties opgebouwd en kan brede steun gevonden worden voor de in-zet van de NMV voor een beter zui-vel-/landbouwbeleid. De afgelopen jaren heeft ABC zich vooral bezig gehouden met de her-vormingen van het GLB en het Ne-derlandse en Europese handels-beleid. Op dit moment is ABC ac-tief met de vrijhandelsverdragen met de VS (TTIP) en Canada. Voor-al TTIP baart zorgen omdat het ri-sico bestaat dat met het afsluiten van dit verdrag de EU de vaak la-gere standaarden voor voedselpro-

ductie in de VS moet accepteren. Deze producten mogen dan vrij de EU binnenkomen. Dit betekent on-eerlijke concurrentie voor de Euro-pese boeren.

‘Voedsel Anders’Platform ABC is ook deelnemer in de Voedsel Anders beweging. In het begin van dit jaar heeft ABC een grote rol gehad in de organisa-tie van de 2-daagse Voedsel Anders conferentie in Wageningen. Twee zeer inspirerende en succesvolle dagen met nationale en internatio-nale topsprekers. De Voedsel Anders beweging is een zeer brede coalitie van organisaties die zich behalve met het landbouw-beleid ook bezig houden met de daadwerkelijk productie van duur-zaam voedsel van hoge kwaliteit. Er is onder andere veel aandacht voor de bodem. Hoe krijg je een gezon-de bodem met veel organische stof en bodemleven tegen een zo laag mogelijke input en met een zo hoog mogelijke opbrengst? Ook is er veel aandacht voor Korte Ketens, wat wil zeggen een rechtstreeks contact tussen de producent (boer) en de consument zonder allerlei tussen-schakels. Hierdoor weet de consu-ment precies wat hij koopt en houdt de boer meer over.Meer informatie over platform ABC en Voedsel Anders vindt u op www.aardeboerconsument.nl en www.voedselanders.nl

GrondgebondenDeze bovengrens komt overeen met een intensiteit van ongeveer 4 g.v.e./ha. Bedrijven die efficiën-ter produceren met minder verlie-zen aan mineralen en dit aantonen middels de kringloopwijzer, kunnen meer dieren per ha. houden. Dit is ook de bovengrens binnen de NMV-definitie van een grondgebonden bedrijf.

Een dergelijk bedrijf kan redelijker-wijs weidegang toepassen en zijn kringloop sluiten door het overig ruwvoer binnen de regio aan te ko-pen en de mest hier weer af te zet-ten. Het voorstel van de NMV voor-komt ongewenste groei naar een intensieve of bijna grondloze melk-veehouderij. En voorkomt daarbij imago beschadiging van de melk-veehouderij

Een grondgebonden

bedrijf is een bedrijf dat

minimaal de helft van de

ruwvoervoorziening zelf

produceert.

De reactie van de Nederlandse Melk-veehouders Vakbond op het wets-voorstel ‘Verantwoorde groei van de melkveehouderij” is opgesteld door het Dagelijks Bestuur en afgestemd met de regiobestuurders in het Lan-delijk Bestuur. Het echte werk komt pas daarna; het uitdragen van het NMV standpunt bij politici, beleids-makers en andere melkveehouderij belangenbehartigers. NMV voorzit-ter Dirk-Jan Schoonman heeft hier-bij een leidende rol gespeeld. In dit interview vertelt hij over dit proces.

Hoe is de visie van de NMV op de toekomst van de melkveehoude-rij in Nederland tot stand geko-men?Zodra staatssecretaris Dijksma haar wetsvoorstel “Verantwoorde groei van de melkveehouderij” naar de Tweede Kamer stuurde is dit het ge-spreksonderwerp geweest op de ver-gaderingen van het dagelijks be-stuur. De NMV definitie van grondge-bonden melkveehouderij is al enige tijd geleden geformuleerd. Dit was de gelegenheid om onze visie breder uit te dragen. Het NMV standpunt is in overleg met het Landelijk Bestuur uitgebreid met een aantal andere uitgangspunten: geen dierrechten, geen fosfaatrechtenhandel, grondge-bonden groei kan altijd en ontwikke-lingsmogelijkheden voor alle bedrij-ven verwerkt in een alternatief wets-voorstel.

De NMV kan niet zelf beleid en wetten maken. Wat heb je ge-daan om politici en beleidsma-kers te overtuigen?Samen met bestuurslid Niels Leer-ink heb ik gesprekken gevoerd met Tweede Kamerleden en beleidsme-dewerkers van (bijna) alle politieke partijen. Daarnaast is er ook overleg geweest met de ambtenaren die het wetsvoorstel geschreven hebben.

Wat waren de reacties van deze politici?SGP, SP, ChristenUnie, D’66 en CDA reageerden positief op het NMV-

voorstel. SGP en SP zijn voornemens een amendement in te dienen op het wetsvoorstel van de staatssecretaris. ChristenUnie maakt zich nog wel zor-gen over bedrijven die al stallen aan het bijbouwen zijn. Verrassend was de positieve reactie van D’66. Deze partij is bezig met een nieuwe vi-sie op landbouw en wil graag daar-over met de NMV in gesprek. In te-genstelling tot de andere partijen was de VVD minder positief over het NMV standpunt. Deze partij richt zich vooral op groei van de melkveehou-derij en is positief over mestverwer-king. Bovendien vindt de VVD dat de sector problemen zelf moet op-lossen, buiten de politiek om. Tot slot zijn er nog gesprekken met de PVV en de PvdA gevoerd. Deze laat-ste partij zal als regeringspartij cru-ciaal zijn voor de verdere behande-ling van het wetsvoorstel in de Twee-de en Eerste Kamer. Als NMV blijven we onze uiterste best doen om ook de PvdA over de streep te trekken.

Zijn er nog andere gesprekken binnen of met de sector geweest?Om voldoende draagvlak voor ons voorstel te krijgen, is er meerdere keren overleg geweest met NZO, LTO en NAJK. NZO en NAJK waren vrij-wel direct akkoord met de denkrich-ting van de NMV. LTO heeft eerst in-tern beraad gehouden en onder-schrijft het NMV standpunt, waarin zij wel iets meer ruimte wilden heb-ben; 100 in plaats van 80 kilo over-schot per ha.De NMV heeft samen met NZO, LTO, NAJK, en enkele milieuorganisaties een gesprek gehad met staatssecre-taris Dijksma. De landbouwsector heeft het gezamenlijk standpunt uit-gedragen. De staatssecretaris ging daarin niet mee, maar heeft wel een vervolggesprek aangekondigd.

Welke rol heeft de NMV hierbij gespeeld?De NMV neemt met dit duidelijke, maar genuanceerde standpunt een middenpositie in. Het goed door-dachte en uitgewerkte voorstel van de NMV is de basis voor een aantal amendementen op het wetsvoorstel.

Hoe zal dit nu verder gaan?De staatssecretaris heeft in een brief aan de Tweede Kamer aange-geven dat zij haar wetsvoorstel niet wil aanpassen. Mogelijk verwacht zij schadeclaims van bedrijven die al stallen voor uitbreiding van de vee-stapel hebben gebouwd. Ook stelt de staatssecretaris dat het wetsvoorstel op 1 januari 2015 van kracht moet gaan vanwege afspraken met de Eu-ropese Commissie. Als deze afspra-ken niet worden nagekomen kan Ne-derland de derogatie verliezen. De komende weken zullen we de Ka-merleden blijven informeren, zoals ook tijdens het rondetafelgesprek. Al die inspanningen leiden dan hopelijk tot zo’n aanpassing van de wet, dat grondgebondenheid gewaarborgd wordt en er een eerlijke verdeling van ontwikkelingsruimte komt.

‘Met het NMV-standpunt de boer op’

3

4

NMV-lid in de spotlightIedere maand zetten we een NMV-lid en zijn/haar bedrijf spreekwoordelijk in de schijnwerpers. Aan de hand van vijf vragen leren we elkaar iets beter kennen. Het geïnterviewde NMV-lid geeft het stok-je door aan een volgende NMV-er en stelt meteen de eerste vraag. Deze keer is Irene van der Sar, se-cretaris van het NMV-bestuur, aan de beurt.

Kun je iets vertellen over jullie melkveebedrijf?In Zuid West Drenthe, in het dorp Alteveer heb ik samen met Leo, in een maatschap, een melkveehou-derij met ongeveer 85 koeien en bijbehorend jongvee. Rondom de boerderij hebben we eigenlijk al het land bij huis. We melken de koeien in een 1x10 zij-aan-zij stal wat zeer tijdrovend is. Deze keuze is destijds

gemaakt met het idee om er een robot in te zetten. Dit bleek toch niet goed bij ons te passen. Van-daar dat we weer zijn gaan melken in de melkput. We hebben drie kin-deren (twee jongens en een meisje) die alle drie kunnen (en willen) hel-pen met melken als het moet. Veel van het landwerk doen we zelf, zo-als het mesten, maaien en kunst-mest strooien. De kosten voor loon-werk zijn daardoor beperkt. Alleen het inkuilen en de maïsoogst wor-den uitbesteed. Zelf kom ik niet uit een boerengezin. Gaandeweg ben ik mij er wel steeds meer thuis in gaan voelen. Het (helpen) melken, kalveren voeren, insemineren en de boekhouding behoren in ieder geval tot mijn taak.

Wat zijn volgens jou op dit mo-ment de grootste problemen in de melkveehouderij?Het grootste probleem waar de melkveehouderij tegen aan loopt is denk ik, de opvolging. Er zijn eigen-lijk weinig jonge boeren die het be-drijf willen en kunnen overnemen. Daarvoor is natuurlijk niet maar één oorzaak aan te wijzen. Eén daarvan is natuurlijk wel de marge die de

melkveehouder maakt. Waar melk-veehouders altijd al aangepraat is dat er aan de kostenkant gesneden moet worden, vind ik dat er toch ook meer aan de opbrengstenkant gedaan zou moeten worden. Je mag als sector ook best inzichtelijk ma-ken wat de kosten zijn. Als melk-veehouder mag je toch ook wel een fatsoenlijke vergoeding voor geda-ne arbeid rekenen. Persoonlijk hoor ik veel adviseurs en van ons `mee-etende` profeten altijd zeggen dat het goedkoper kan. En de kosten omlaag moeten door schaalvergro-ting. Al deze mensen verdienen wel een goede boterham in de sector. Waarom kan de melkveehouder dit zelf dan niet? En natuurlijk zal een bepaalde schaalvergroting juist zijn maar ik vind het zelf belangrijk dat je ook als melkveehouder buiten je eigen onderneming kijkt en recht hebt op een sociaal leven.

Waarom ben je lid van de NMV geworden?Zelf ben ik lid van de NMV gewor-den omdat ik van mening ben dat je als individuele melkveehouder niet voldoende invloed hebt. Een belan-genbehartiger heb je gewoon nodig.

Het fosfaatdilemmaDe Europese Commissie heeft Ne-derland in het kader van de Nitraat-richtlijn een maximaal te produ-ceren hoeveelheid fosfaat uit alle dierlijke mest opgelegd van 172,9 miljoen kilogram; het zogenaamde fosfaatplafond. Dit is de hoeveel-heid die in 2002 werd geprodu-ceerd. Voor melkvee is die max.

hoeveelheid 84,9 miljoen kilo fosfaat.In 2008 is Nederland door het fos-faatplafond heen gegaan. Door min-der eiwitrijk (= minder fosfaatrijk) voer te gebruiken heeft de sector extra ruimte gecreëerd. Deze ruimte kan echter heel snel weer vol raken. Mestverwerking is geen oplos-sing voor het dreigende fosfaat-

plafond; hierbij wordt uitslui-tend de geproduceerde hoe-veelheid fosfaat beschouwd.Met het wegvallen van de melk-quotering dreigt het fosfaatplafond weer te worden overschreden. Bij het niet voldoen aan het fosfaatpla-fond dreigt intrekking van de dero-gatie.

5

Samen kun je een vuist maken en krijg je eerder gehoor!

Waar moet de NMV zich vooral op richten / mee bezig houden?De NMV moet zich bezig houden met alle beslissingen die van in-vloed zijn op de melkveehouder en zijn/haar bedrijf. Wel zijn er natuur-lijk zaken die landelijk kunnen wor-den aangepakt en daarnaast ook zaken waar iemand vanuit de pro-vincie/regio van betekenis kan zijn. Natuurlijk blijven er hoofd- en bijza-ken. Als bestuurder vind ik dat wel eens lastig. Er zijn zoveel dingen die je graag zou willen oppakken maar vaak moet je je beperken tot hoofd-taken.

Wat heeft je er toe gebracht om als bestuurslid voor de NMV ac-tief te worden?Tja, wat heeft mij er toe gebracht.Ik ben destijds gevraagd door twee

bestuurders. Zelf ben ik van mening dat je altijd wel iets kunt roepen en ergens iets van kunt vinden… maar dan moet je, jezelf daar ook voor in willen zetten en actief zijn. Zo-als al eerder gemeld hebben we thuis drie kinderen die ook alle drie

wel mee kunnen en willen helpen dus dat maakt het een stukje een-voudiger. Ik kan dan ook makkelij-ker tijd steken in de NMV. En moet trouwens zeggen dat ik juist bij de NMV een “saamhorigheidsgevoel” ervaar. Dat vind ik gewoon fantas-tisch! Dat geeft je als bestuurder ook weer energie. We hebben na-tuurlijk best wel veel acties en der-gelijke georganiseerd. En dan is het “de neuzen dezelfde kant op” en er-voor gaan. Vaak allemaal met de-zelfde redenen.

Aan wie wil je dit estafette stok-je doorgeven en welke vraag wil je hem/haar stellen?Dit stokje wil ik graag doorgeven aan Marius Kesteloo uit de regio Noord Holland. De regio Noord Hol-land is zeer actief en wil hem graag bij deze vragen hoe de regio daar de leden betrokken houdt.

POST PER EMAILWILT U SNEL OP DE HOOGTE GEHOUDEN WORDEN VAN DE PERSBE-

RICHTEN DIE DE NMV UITBRENGT? OF SNEL INFORMATIE TOEGEZON-DEN KRIJGEN ZOALS BIJVOORBEELD OVER DE NIEUWE WET VER-ANTWOORDE GROEI MELKVEEHOUDERIJ? HEEFT U AFGELOPEN

MAANDEN NIETS ONTVANGEN VAN DE NMV PER E-MAIL? MAIL DAN UW JUISTE E-MAILADRES NAAR INFO@NMV.NU ZODAT WIJ UW E-MAIL-

ADRES KUNNEN REGISTREREN. DAN BLIJFT U OP DE HOOGTE VAN HET ALLERLAATSTE NMV-NIEUWS!

23-9 Klankbordgroep Rijn-Oost | Zoetwatervoorziening Oost-Nederland, 24-9 Overleg SGP: Wet verantwoorde groei melkveehouderij 24-9 Overleg SP: Wet verantwoorde groei melkveehouderij 25-9 Waarde tabellen rundvee Lei 26-9 Themamiddag: Nieuwe inzichten in ammoniak 30-9 Workshop; The price for food; protect the consumer or squeeze the producer 30-9 Bijeenkomst Rendac: Vaststelling tarieven 30-9 Overleg Infrastructuur en Milieu Herziening Europees Luchtbeleid 30-9 Bijeenkomst integraal beheer en onderhoud watergangen 2-10 Waterbeheerplan 2016-2021 Waterschap Vechtstromen 2-10 Overleg ChristenUnie (Kamerlid Dik-Faber): Wet verantwoorde groei melkveehouderij 6-10 Generieke Maatregelen PAS 8-10 Overleg CDA (Kamerlid Jacco Geurts): Wet verantwoorde groei melkveehouderij 8-10 Overleg VVD (Kamerlid Helma Lodders): Wet verantwoorde groei melkveehouderij 8-10 Overleg D66: Wet verantwoorde groei melkveehouderij 9-10 3D schets melkveehouderij 9-10 Overleg NMV-DDB 14-10 Overleg PVV (Kamerlid Dion Graus): Wet verantwoorde groei melkveehouderij 14-10 Overleg PVDA: Wet verantwoorde groei melkveehouderij 15-10 Ledenavond Achterhoek: Melkquotum/Fosfaatplafond 15-10 Overleg Staatssecretaris Dijksma: Wet verantwoorde groei 15-10 Vergadering Stichting Veemarkt Purmerend 16-10 Vergadering GNV (Groep Nederlandse Veemarkten) 16-10 Seminar Milieu en ruimte in het buitengebied 21-10 Ledenavond Zuid-West: Melkquotum/Fosfaatplafond 21-10 Overleg wetsontwerp mestdossier 21-10 Sectoroverleg fosfaatplafond 22-10 Ledenavond Drenthe–Overijssel: Melkquotum/Fosfaatplafond 22-10 Vervolgbijeenkomst Europees Innovatie Partnership - Agri 23-10 Ledenavond Groningen – Friesland: Melkquotum/Fosfaatplafond 27-10 Ledenavond West en Utrecht: Melkquotum/Fosfaatplafond 28-10 Ledenavond Zuid: Melkquotum/Fosfaatplafond

NMV actueel

66

Tegenwoordig wordt er bij een Qlip controle van u als melkveehouder verwacht dat u een aantal over-eenkomsten kunt overleggen op het gebied van diergezondheid.

Een-op-een relatiesDe overeenkomsten met de Ge-borgde Dierenarts (een-op-een re-laties) is daar één van. Als tip kun-nen wij u meegegeven dat deze overeenkomsten allemaal digitaal worden opgeslagen in InfoRund. In InfoRund zijn ze zowel voor de vee-houder als de dierenarts inzichte-lijk en kunnen ze desgewenst ook worden geprint. Op www.inforund.nl, waar ook de VKI meldingen

worden gedaan, kun je de een-op-een overeenkomst ook vinden on-der het kopje ‘een-op-een-relatie’.

BGP en BBPMet betrekking tot het bedrijfsge-zondheidsplan en bedrijfsbehan-delplan ligt het anders. Hiervoor heeft de GD VeeOnline ontwikkeld, maar voor het gebruik hiervan wor-den kosten in rekening gebracht bij de dierenarts. Bij gebruik van Vee-

Bedrijfscontrole Qlip

Online is het BGP en het BBP digi-taal beschikbaar voor de veehou-der en de dierenarts.

Volg ons op Twitter@NMVnieuws

3D-schets Melkveehouderij 2014

7

Ondernemen in 3DOp 9 oktober vond in de Rad-stake in de Achterhoek een zeer interessante ‘Boerenbeslisdag’ plaats. De bijeenkomst was georga-niseerd door adviesorganisatie LNA-GRO en had met 11 aansprekende sprekers een compleet dagprogram-ma. ‘Boeren is een ingewikkeld be-roep, het is daadwerkelijk onderne-men in 3D’, stelt de organisatie. ‘Ac-centen verschuiven of de koers ver-leggen?’ Voor het antwoord is een duidelijke beeldvorming van de maatschappelijke, financiële, ruimte-lijk en persoonlijke bandbreedte no-dig. De mix aan inleiders gaf belang-rijke informatie op al deze aspecten.

De PASZo hield jurist Willem Bruil de zaal een spiegel voor over het imago van de melkveehouderij. Hij deed dit op een vaak humoristische, maar ook prikkelende wijze, wat ook weer te-genreacties opriep van de andere in-leiders. Bruil is er verder allerminst van overtuigd dat de PAS voldoen-de ontwikkelruimte gaat geven en vraagt zich af of als deze er al komt, ze wel rechtvaardig te verdelen is. Dit was tegen het zere been van ge-deputeerden Maij van Overijssel en Van Dijk van Gelderland. Zij waren aanwezig om uitleg te geven over de ontwikkelingsruimte van melkveebe-drijven. Zij gaan ervan uit dat mid-dels de PAS in beide provincies vol-doende ruimte beschikbaar komt voor de verwachte vraag. Een discus-siepunt hierbij is hoe om te gaan met interimmers. Dit zijn veehouders die vanaf 2014 uitgebreid hebben op ba-sis van melding of milieuvergunning, maar zonder MB-wet vergunning. Hester Maij geeft aan dat alle gege-vens die nu bekend zijn al in het re-kenmodel zitten, dus ook de uitstoot van de interimmers. Het beste is vol-gens Maij om deze bedrijven hun vee te laten houden en de situatie te le-galiseren. Als dat niet gebeurt moe-ten deze bedrijven gebruik gaan ma-ken van de te verdelen ontwikke-lingsruimte, waardoor de sector in

zijn eigen vlees snijdt. Van de ande-re kant is dit eigenlijk niet rechtvaar-dig ten opzichte van bedrijven die volgens de wet hebben gewacht. Het is de bedoeling dat de PAS dit jaar nog gereed komt en in 2015 in wer-king treedt.

Groei van omzet draagt lang niet altijd bij aan groei van rende-mentEen primeur op deze dag is de behan-deling van het pas gepresenteerde nieuwe zuivelrapport van ABN AMRO. Directeur Agrarische Bedrijven, Pier-re Berntsen, licht dit toe. Opzienba-rend zijn de uitkomsten over het ren-dement van groei op intensieve be-drijven. Dat wil zeggen bedrijven die voor de extra groei, al het voer aan moeten kopen en alle mest af moe-ten zetten of laten verwerken. Vaak dragen dergelijke groeiplannen niet bij aan het rendement, maar verla-gen zelfs het rendement. Dit wordt uitgewerkt aan de hand van een voorbeeldbedrijf, dat groeit van 1.000.000 kg melk naar 1.300.000 kg melk. Er wordt uitgegaan van een gemiddelde langjarige melkprijs van 35 cent. De totale kosten voor de extra 300.000 kg melk zijn ech-ter 37 cent/kg, waardoor het totale rendement van dit bedrijf zakt van € 20.000,- naar € 13.000,-/jaar. In de kostprijs is ook 5 cent voor de nieu-we stal geteld; kan de uitbreiding plaatsvinden binnen de bestaande gebouwen dan zou er in dit geval wel sprake zijn van extra rendement. Berntsen geeft aan dat bij schaal-sprongen, zoals die de laatste ja-ren plaats hebben gevonden de basis van de bedrijven erg smal wordt en

in feite zelfs het bedrijf op het spel gezet kan worden. De situatie is ech-ter overal anders en de verschillen tussen de bedrijven zijn groot. Bij fi-nancieel succesvolle groeiers zien we vaak dat de economische en vakin-houdelijke kennis groter is en dat deze kennis ook efficiënt wordt toe-gepast. Het verbeteren van de resul-taten staat voorop.

Eerst efficiëntie verbeteren, dan pas groeienDeze conclusie kwam ook weer te-rug bij de inleiding van ForFarmers Hendrix. Robert Meijer gaf aan dat de belangrijkste succesfactor in effi-ciëntie zit. Arbeidsefficiëntie, voeref-ficiëntie, enz. Hij toonde aan dat het verbeteren van de efficiëntie meer oplevert dan groei in omvang. Als de groei niet gepaard gaat met een verbeterde arbeidsefficiëntie kan het zelfs er voor zorgen dat de resulta-ten teruglopen omdat er onvoldoen-de tijd voor de koeien overblijft en probleemkoeien blijven lopen. Eerst de efficiëntie verbeteren, dan pas groeien!Naast bovengenoemde sprekers, waren er ook nog inleiders van ac-countantskantoren, de Belasting-dienst, de JUMBO en een zelfzuive-laar. Al met al een zeer interessante dag die volgend jaar ongetwijfeld ge-volgd gaat worden met de ‘3D schets Melkveehouderij 2015’.

Tabel 3D-schets Melkveehouderij

Ruwvoer 11 cent Volledige aankoopKrachtvoer 9 cent Inclusief overig voer en melkpoedersStal 5 cent (*) Aflossing, rente, onderhoudMest 5 cent (**) Mestafzet en VVOVariabel 5 cent Veekosten, energie, water, machinekosten voor voederenArbeid/privé 5 cent Tenzij sprake is van ruimte is in arbeid/privé-/- O&A 3 cent Totaal 37 cent

(*) als de stal al is gebouwd, kunnen deze kosten ook worden toegerekend aan de reeds bestaande melkproductie, die dan toeneemt.(**) quotumkosten gaan, mestafzetkosten komen. In dit geval is niet gekozen voor MVO

8

John Comer, EMB bestuurslid, is blij met de nieuwe EU Commissa-ris voor Landbouw en Plattelandsontwikkeling. In de persoon van Phil Hogan krijgen de Europese boeren iemand die voor hun belan-gen kan opkomen.

EU CommissarisDe belangrijkste taak die de nieu-we EU Commissaris voor Landbouw van Commissievoorzitter Juncker heeft meegekregen is de uitvoering van de GLB-hervormingen. Verder moet ook de landbouwsector gaan bijdragen aan effi ciënter energiege-bruik en het terugdringen van emis-sies. Hogan moet er ook voor gaan zorgen dat het landbouwbeleid bij-draagt aan werkgelegenheid, econo-mische groei, investeringen en con-currentiekracht.Een grote uitdaging waar Hogan mee te maken krijgt is de crisis die is ontstaan als gevolg van de Russi-sche boycot. Het is afwachten wel-ke maatregelen hij gaat nemen om de zwaarst getroffen sectoren te helpen. Voor melkveehouders is het spannend wat er gaat gebeuren na het wegvallen van de quota in april 2015. De EMB heeft Phil Hogan op-geroepen de koers, ingezet door zijn voorganger Ciolos, voort te zetten en de melkmarkt niet aan zijn lot over te laten.

PersberichtIn een gezamenlijk persbericht heb-ben EMB, AbL, BDM, Germanwatch en MISEREOR EU commissaris Ho-gan opgeroepen zich in te zetten voor duurzame gezinsbedrijven en te stoppen met vooral steun verle-nen aan de agrarische industrie. De organisaties roepen op tot een ver-antwoord melk beleid waarbij vol-doende melk wordt geproduceerd en de boer een eerlijke prijs krijgt.

Russische boycot

Het terugtrekken van de eerder ge-nomen crisismaatregelen door de Europese Commissie toont aan dat deze maatregelen niet goed door-dacht waren. Ongeveer 100.000 ton kaas (vooral Edammer en Goudse kaas) is opgeslagen, hoewel deze kaassoorten niet geschikt zijn voor langdurige opslag. Na afl oop van de interventieperiode is deze kaas waarschijnlijk niet meer geschikt voor consumptie.De Europese Commissie bagatelli-seert de marktsituatie en hoopt dat boeren door de kelderende prijzen zelf minder gaan produceren. Het te-gendeel is echter waar. De Europe-se markt raakt overvoerd met pro-ducten bestemd voor de Russische markt.

Spanje

De Spaanse organisatie OPL (Orga-nización de Productores de Leche) heeft gesprekken gevoerd met de supermarktketen Mercadona over onder andere de melkprijs en het vermelden van de herkomst van de melk op de verpakking. Herkomst-

Nieuws uit Europa

vermelding moet de consument er-toe bewegen om Spaanse melk te kopen.

Zwitserland

Sinds 2011 kent de Zwitserse melk-markt verschillende categorieën melk; A, B en C melk. De bedoe-ling was om zo de prijs te stabili-seren en overschotten te beperken. Mooi in theorie, minder in de prak-tijk. Boeren weten niet welk aandeel van hun melk als C-kwaliteit zal wor-den betaald. Een ander probleem is dat niemand melk van C-kwaliteit wil kopen. Dit voorjaar is Lactofama op-gericht. Lactofama kan ingrijpen in de markt door C-melk op te kopen. Zowel verwerkers als boeren zijn te-vreden over de werking van Lacto-fama. Toch zijn zowel de segmenta-tie als Lactofama nog een punt van discussie.

Afwijzing burgerinitiatiefOp 11 september j.l. heeft de EU Commissie een burgerinitiatief te-gen TTIP en CETA afgewezen. De re-den voor deze afwijzing is dat TTIP en CETA handelsverdragen zijn en geen wetgeving en dus niet via een burgerinitiatief kunnen worden aan-gevochten. Inmiddels is er bezwaar aangetekend tegen deze beslissing bij het Europese Hof van Justitie.

9

De Nederlandse Varkenshouders Vakbond (NVV) heeft het meldpunt ‘Valse Lesstof’ geopend. Alle boeren, maar ook onderwijzers, leerkrachten, ouders van schoolgaande kinderen en andere burgers kunnen op dit meldpunt (meldpuntvalselesstof@nvv.nl), meldingen kwijt van suggestieve, foute, mis-leidende en/of niet objectieve lesstof over de landbouw.’

In het kader van de mestverwerkingsplicht moet in diverse situaties een opmerkingscode worden ingevuld op de mestbon. De mestbon is het Vervoerbewijs dierlijke meststoffen (VDM). Het gaat om codes 61, 71 en 72 voor rechtstreekse afvoer naar verwerker of export, regionale mestafzet (RMO) of afvoer naar een champignonsubstraatbereider. Het komt regelmatig voor dat de opmerkingscode niet is ingevuld.

NVV opent meldpunt ‘Valse Lesstof’

Controleer opmerkingscodemestverwerking in mijnrvo

Op de website van de NVV is een aparte pagina met meer informa-tie over het meldpunt. Daar zijn ook voorbeelden te vinden van valse les-stof. De NVV zal aan de hand van de meldingen een zwartboek maken en deze aanbieden aan de Tweede Ka-mer. Daarbij vragen zij de Kamer steun voor hun streven naar deug-delijk en objectief onderwijs over de Nederlandse landbouw.

De NMV steunt dit initiatief van de NVV van harte. Goede educatie over

ControleerAls de afvoer van mest moet meetel-len voor de wettelijke mestverwer-kingsplicht dan is vermelden van de juiste code noodzakelijk. Als die ver-werkingscode er niet op staat dan geldt deze mestafvoer niet mee voor de wettelijke verplichting, waar-door u geconfronteerd kunt worden met controles en boetes. Controleer op www.mijnrvo.nl of uw bon-nen correct zijn verwerkt. Dit kan door een Excel overzicht te down-loaden. In kolom I van het overzicht moet code 71/61 of 72 staan als dat van toepassing is.

Herstel nodig?Als de code niet is ingevuld kan een wijzigingsverzoek over het VDM wor-den ingediend. De vervoerder van de

de Nederlandse landbouw is immers essentieel om kinderen al vroeg te enthousiasmeren voor een loop-baan in de agrarische sector. Hoewel de melkveehouderij op dit moment minder hinder ondervindt van ne-gatieve beeldvorming vindt ook de NMV dat deugdelijk en objectief on-derwijs moet worden gegeven over de Nederlandse landbouw.

Komt u ook lespakketten, lesme-thoden of schoolwerk tegen die geen juist beeld geven over de

Nederlandse landbouw? Meld dit dan bij het meldpunt; meldpunt-valselesstof@nvv.nl

mest moet het wijzigingsverzoek in-dienen. Vaak zal dit de intermediair zijn, maar bij een RMO (regionale mestafzet) in combinatie met boer-boertransport kan dit de veehouder zijn. Het wijzigingsverzoek moet schrif-telijk worden ingediend en moet de volgende informatie bevatten:• de relatienummers van leveran-

cier, vervoerder en afnemer,• de handtekeningen van leveran-

cier, vervoerder en afnemer;• het nummer van het betreffende

vervoersbewijs;• de wijziging en de reden van de

wijziging;• een kopie van het vervoersbewijs

of een analyseverslag;• eventueel een kopie van de over-

eenkomst RMO.

Het wijzigingsverzoek moet worden verstuurd naar: Rijksdienst voor Ondernemend Ne-derland Afdeling Mineralen Postbus 40225 8004 DE Zwolle 0592-313605 telefax

Aanvullende tip regionale afzet en/of ‘boer-boer’Om aan de voorwaarden voor regio-nale afzet te voldoen, moet u zorgen voor 75% fosfaatplaatsingsruimte voor de mestproductie van uw vee. Controleer daarom nu uw productie. U kunt nu nog vee afvoeren en bij twijfel als alternatief een VVO afslui-ten via bijvoorbeeld www.fosfaat.nu

Foto: NVV

10

Aanleiding hiervoor is dat de minis-ter een wetsvoorstel heeft ingediend waardoor het eenvoudiger wordt om collectief massaschade te verhalen. Banken die kennelijk vrezen voor collectieve renteswapclaims hebben de minister verzocht om in de wet-tekst voor hen een uitzondering op te nemen en hen te vrijwaren voor een groepsclaim. De minister heeft laten weten dat hij hier niet mee in-stemt en dat hij niet van plan is om dit bij voorbaat uit te sluiten.

De Stichting Meldpunt Klachten

Banken (www.stichtingmeldpunt-db.nl) welke als meldpunt fungeert voor gedupeerden van renteswaps is tevreden met het optreden van de minister. De voorzitter, Harm Wie-gersma, heeft aangegeven dat het wel brutaal is van banken om een dergelijke uitzondering te vragen. Temeer omdat ook door de AFM eer-der dit jaar is geconstateerd dat bij de advisering van renteswaps het nodige is misgegaan.

De Stichting Meldpunt Klachten Banken waarschuwt wel dat het van belang is dat gedupeerden goed overwegen welke stappen zij rich-ting de banken nemen. Na de me-dia-aandacht zijn vele stichtingen in het leven geroepen waarbij ge-dupeerden van renteswaps een be-drag moeten inleggen voor collec-tieve claims. Dit brengt ook de nodi-ge risico’s met zich mee omdat het zeer te betwijfelen valt of geschil-len over renteswaps zich wel lenen voor een collectieve claim. Immers, renteswaps zijn maatwerkproducten en verschillen in soort, looptijd en hoofdsom en behoren aan te sluiten bij het klantprofiel. Ook de informa-

Minister wijst bankverzoek over collectieve renteswapclaims af

tie die klanten hebben ontvangen is verschillend. Daarbij is het ook niet altijd even duidelijk wat je voor een dergelijke inleg terugkrijgt en of een dergelijke collectieve claim wel vol-doende compensatie kan bieden. Een ander punt is dat als je een col-lectieve claim start Kifid (Klachten-instituut Financiële Dienstverlening) kan besluiten om je klacht niet meer in behandeling te nemen omdat een rechter zich hier dan al over buigt.

Kifid komt dit jaar open te staan voor renteswaps om in individuele ge-vallen te oordelen over de klachten over renteswaps, waarbij de bank ook verplicht kan worden om scha-de te vergoeden. Kifid is een goed-koper en sneller alternatief voor een gerechtelijke procedure om een oor-deel te krijgen over een geschil.

De Stichting heeft zich eerder dit jaar ervoor ingezet dat onderne-mers met renteswaps voortaan bij dit Kifid-loket terecht kunnen. Voor vragen kunt u mailen naar: info@stichtingmeldpuntdb.nl

Banken zouden minister Ivo Opstelten hebben verzocht om een uitzonderingspositie voor hen op te nemen voor renteswaps. Dit zou blijken uit notities welke de Nederlands Vereniging van Banken (NVB) en Rabobank aan de minister zouden hebben gestuurd, aldus het Financiële Dagblad van 14 oktober 2014.

NMV ledenavond in MarkeloHet melkquotum wordt 1 april 2015 afgeschaft. De laatste superheffing over 2014/2015 moet dan nog worden betaald. Maar daarna kan er vrij worden gemolken. Of is er toch iets dat ons zal te-genhouden. Vijftig NMV’ers waren op 15 oktober aanwezig op de NMV ledenavond voor de regio’s Twente en Achterhoek.

Vanzelfsprekend kunnen allerlei za-ken ons tegenhouden om vrij te pro-duceren. Is er genoeg voer te vin-den? Is de mest tegen een accep-tabele prijs af te zetten? En bovenal is de melkprijs op een goed peil? Al met al, verdienen we voldoende? Dit kan voor iedereen verschillen.

Maar tijdens de NMV avond in Mar-kelo voor regio Twente en Achter-hoek hoorden we ook dat er nog iets is dat ongebreidelde groei van de melkveehouderij tegenhoudt. En wel het fosfaatplafond. Een feit is dat Brussel met Nederland een fos-faatplafond heeft afgesproken. “De

VAN DE VOORZITTERVan maximaal naar optimaalIn het verleden hebben we sommige collega’s horen zeggen dat 1 april 2015 Bevrijdingsdag zou worden voor de melkveehouderij. De poort naar onbegrensde groeimogelijkheden zou eindelijk worden geopend. Alsof melkveehouders alleen nog maar plankgas willen geven, en de laatste druppel melk uit de laatste grasspriet willen persen. Maar in deze nieuwe werkelijkheid zijn er ook andere factoren die zwaar zullen tellen. Het wordt belangrijker om meer in te spelen op ontwikkelingen in de markt en de maatschappij. Maar vooral wordt het voor veel melkveehouders steeds belangrijker, om het bedrijf juist te optimaliseren en niet te maximaliseren. Met optimalisatie valt vaak meer te verdienen dan met maximalisatie (groei, productie).Dat speelt in alle bedrijfsfacetten door. Het begint al bij de keuze voor de hoeveelheid jongvee per melkkoe, maar ook de hoogte van de productie per koe telt. Natuurlijk heb je jongvee nodig voor vervanging van melkkoeien, maar teveel jongvee is duur. De opfokkosten liggen meestal hoger dan de verkoopprijs voor jongvee. Als je de agrarische boekhoudrapporten erop naslaat dan zie je, jaar na jaar, dat

zowel de bank als de Belastingdienst zoveel mogelijk op afstand. En het belangrijkste van alles: De boer(in) zelf. Wat is het optimum in je eigen leven, hoe ligt de balans tussen werk, gezin, vrije tijd en wensen voor de toekomst? Wat vind je echt belangrijk in het leven? Ook deze aspecten, die voor iedereen anders liggen, moeten worden meegewogen bij bedrijfsontwikkeling.Het quotum mag dan wel verdwijnen, maar er komen andere beperkingen voor in de plaats, zoals het fosfaatplafond. En misschien moeten we daar ook een positieve kant aan zien. Want niet alleen zal dat bijdragen om de melkprijs enigszins op peil te houden. Het geeft ook iets meer ruimte om de uitdaging als ondernemer aan te gaan, ons eigen optimum te vinden. Toch fl ink gas geven of meer in balans. Aan ons de keus.

Dirk-Jan Schoonman, voorzitter NMV

de bedrijven met de hoogste productie per koe lang niet altijd de beste fi nanciële resultaten boeken. De laatste liters zijn vaak veel te duur, en dragen dan ook niet meer positief bij aan het bedrijfsresultaat. Verdere intensivering van het bedrijf is ook meestal niet meer interessant als het voer moeten worden aangekocht en de mest moet worden afgezet. Het is ronduit verrassend dat ABN Amro dit nu ook inziet: niet maximaal, maar optimaal groeien is tegenwoordig het devies.Met de beschikbare arbeid is het al niet anders. Bij een bepaalde bedrijfsgrootte is er voldoende tijd om de werkzaamheden rond te zetten, maar elke tien koeien meer kosten ook meer tijd. Dat gaat ten koste van aandacht en het resultaat. Want arbeidsverlichting door vreemde arbeid is dan vaak weer te duur.Groeien betekent ook, dat er meer vreemd vermogen moet worden aangetrokken. Als je naar Denemarken kijkt, weet je zeker dat maximaal fi nancieren erg gevaarlijk is voor de overleving van het bedrijf, je pensioen, en uiteindelijk zelfs voor de banken zelf. Optimaal is dan: niet te veel belasting betalen door te investeren in geleidelijke groei. Op die manier hou je

sector melkveehouderij” heeft zich-zelf nog weer gebonden aan een ei-gen fosfaatplafond. Natuurlijk is dat bij ons bekend.

Uitbreidingsmogelijkheden vijf melkkoeien per bedrijf.Jan Bouwman, Agra-matic van de Heus, wees ons daar goed op. We kunnen van alles van het fosfaat-plafond vinden, maar het is gewoon een feit. En als we dit plafond echt overschrijden, zal Brussel maatre-gelen nemen. De derogatie is dan in gevaar. Allerlei getallen passeren de revue. Maar één cijfer was erg beeldend. De uitbreidingsmogelijk-heden in de melkveehouderij zijn maar erg klein. Omgerekend komt

dit neer op ongeveer vijf melkkoei-en per bedrijf. Maar kijk je om je heen en zie je alle grote stallen die zijn gebouwd, dan krijgt men de stal niet vol met vijf melkkoeien.

Staatssecretaris Dijksma bereidt een nieuwe wet Verantwoorde Melk-veehouderij voor. Dirk-Jan Schoon-man, NMV voorzitter, vertelde ons dat de NMV in gesprek is met Mi-nisterie en Kamerleden. De ideeën die de NMV ventileert, staan elders in deze Koebont. De vijftig aanwe-zige NMV’ers konden zich vinden in de toch grotendeels grondgebon-den groei die de NMV voorstaat.

Adressen NMV

1212

MAINEnergie heeft inmiddels veel NMV-ers als vaste klant. De kracht van MAINEnergie zit in het per-soonlijke contact en het vertrou-wen van de klant. Onze zakelijke klanten profi teren niet alleen van onze gunstige tarieven, maar ook van onze service en advies op maat van hun eigen persoonlijke ac-countmanager.Als u klant wordt bij MAINEnergie profi teert u van onze scherpe tarie-

ven en onze overstapservice. Wij ne-men alle administratieve rompslomp uit handen en verzorgen de totale, naadloze overstap. Hierdoor blijft u te allen tijde verzekerd van levering van stroom en gas. Wilt u net als vele andere collega-bedrijven profi teren van scherpe energietarieven? Neem dan contact op met het Sales team van MAINEnergie. U kunt ons telefonisch bereiken op 088 - 08 09 000 of per e-mail via sales@mainenergie.nl.

Wilt u een goed inkomen behouden?Wilt u een belangenbehartiger die wet- en regelgeving voor u in de gaten houdt?Wilt u dat uw mening gehoord wordt?

Grijp dan nu de kans! Word lid van de NMV! Zodat u met een gerust gevoel uw bedrijf kunt runnen.

Voor jonge melkveehouders onder de 35 jaar is er een speciale actie: Schrijf je nu in en word een jaar lang gratis lid van de actieve belangenvereniging NMV. Je ontvangt dan maandelijks ons ledenblad Koebont en een NMV-bodywarmer!Wanneer u uw collega lid maakt, ontvangt u ook een bodywarmer. Geef u op bij het NMV-secretariaat, tel. 0344-655336 of via onze site www.nmv.nu.De NMV-bodywarmers zijn ook te bestellen. Ze kos-ten € 35,- per stuk, de verzendkosten bedragen € 7,50. Verkrijgbaar in de maten M t/m XXXL

De NMV voor én door melkveehouders,waar uw inkomen en belang centraal staan!

LE

DE

NA

CT

IE

17 novemberNMV-bestuursvergadering om20.00 uur in De Schakel, Nijkerk

NMV-bestuursvergadering om 20.00 uur in De Schakel, Nijkerk

25 t/m 27 novemberRundvee & mechanisatie vakda-gen, Gorinchem

15 decemberNMV-bestuursvergadering om 20.00 uur in De Schakel, Nijkerk

Op de NMV-site www.nmv.nuvindt u actueel nieuws.

Secretariaat NMV

De Brenk 1a, 4031 JL Ingen

tel. 0344-655336

email info@nmv.nu

www.nmv.nu

Contactpersonen NMV

Groningen:

Steef Pronk, De Wilp, 0594-642922

Drenthe:

Johan Inberg, Koekange, 0522-451125

Friesland:

Harm Wiegersma, Rinsumageest,

0511-421083

Flevoland:

Laurens van Bavel, Zeewolde, 036-5228630

Noord-Overijssel:

Lammert van Dijk, Kampen, 06-10634335

Oost-Nederland:

Marion Logtenberg, Baak, 0575-441504

Rivierengebied:

Peter van Beest, Lienden, 0344-662334

Gelderse Vallei/Utrecht-Oost:

Vacant

Noord-Holland Noord:

Sjaak Ruyter, Schagen, 0224-297156

Gooi- en Vechtstreek:

Jan Galesloot, Weesp, 0294-253447

De Ronde Venen:

Rene Wahle, Zevenhoven, 06-10648997

Krimpenerwaard en Lopikerwaard:

Chiel Markus, Papekop, tel. 0348-565588

Zuid-West:

Marius Bouwmeester, Bosschenhoofd,

0165-317667

Maaskant, Limburg en Zuidoost-Brabant:

Hans Geurts, Veulen, 0478-541592

U kunt zich aanmelden als lid of informatie

aanvragen via de contact personen of bij het

NMV-secretariaat.

Foto ‘Koebont’: Roeland Koning

Agenda De NMV op beurzenAfgelopen maand stond de Nederlandse Melkveehouders

Vakbond op de Landbouwbeurs in Hardenberg. Beurzen

zijn een uitstekende gelegenheid voor het NMV-bestuur om

leden te ontmoeten en met hen over allerlei zaken rondom

melkveehouderij te praten. Als bestuur willen wij graag

weten welke zaken spelen onder onze leden. Wat de leden

belangrijk vinden. En waar we onze energie (en onze pijlen)

op moeten richten. Daarom vindt de NMV contacten met

leden zo belangrijk!! En daarom staan we op beurzen.

Bent u niet in Hardenberg geweest?

Dit najaar staat de NMV nog op de volgende beurzen:

Gorinchem 25, 26 en 27 november

Leeuwarden 10, 11, 12 en 13 december

Wij ontmoeten u graag op een van deze beurzen!!