de Moeial - Maart 2012

32

description

Maandelijks studententijdschrift van de Vrije Universiteit Bussel, ook deze maand weer boordevol interessante artikels. Meer op www.demoeial.be

Transcript of de Moeial - Maart 2012

Page 1: de Moeial - Maart 2012

Voor papieren

België - Belgique

P.P. - P.B.

1160 OudergemGemeenteplein

BC31570

Maandblad, verschijnt niet van juli tot september - Erkenningsnummer: P913267 - DeMoeial, Triomflaan 35, 1160 Oudergem

Page 2: de Moeial - Maart 2012

de Moeial, academiejaar 2011-2012, nr. 4 2

3. EditoDe ene studentenraad is de andere nietHoofdredacteur

4. Onderwijsnieuws

5. Boelaert vertrokken als bestuurder bij Br(ikTweede editie 'Week van de Verlichting'

6. Verenigde vakbonden, verdeelde visiesWaarom de strijd gestreden werd en moest gestreden wordenJoren Janssens

9. ACTA, een bredere kijkStuurt het de EU een nieuwe richting uit?Nathaniël Bovin

12. Sceptisch over SKEPP: over waarheid, wetenschap en filosofieOpinieNathaniël Bovin en Piet Van de Velde

16. Bittere, dieptreurige ellendeUitstel executie voor sans-papiersKenneth Pontzeele en Stéphanie Romans

18. Doodsangst bij terminale patiënten: hoe behandelen?Lsd bij end-of-life-therapieOlivier Dieleman

20. Goudkoorts in PeruHoudt president Humala stand in dossier-Minas Conga?Paola Verhaert

21. Het Vrije Akademosje

22. De media ontbloot - OpinieHet schaamlapje van de neutraliteitSarah Fellahi

23. Het Nieuws van MorgenGeparfumeerd met lentebloesemsKenneth Pontzeele

24. Waarom superhelden moeten stervenSuperman en GilgameshPiet Van de Velde

26. Thou shalt not put musicians and recording artists on ridiculouspedestalsInterview with Scroobius PipPaola Verhaert

30. Agenda

31. CafétipColofon

32. Achterflap

Foto voorpagina: Sarah Hamdi

Page 3: de Moeial - Maart 2012

de Moeial, academiejaar 2011-2012, nr. 43

et is zeker niet vanzelfsprekend dat eenzittingsjaar van de Studentenraad eerder

bestempeld wordt als een kabbelende Demer daneen stormende Lesse. (. . . ) De VUB-Studentenraadheeft zich dit jaar geprofileerd en verankerd alszichtbare actor in onze studentengemeenschap, ietsdat zeker niet van elk werkingsjaar gezegd kanworden. De studentenverkiezingen van dit jaar, diedoor een knappe promocampagne voor het eerstsinds lang geen tweede ronde nodig had om vijfen-twintig procent van de VUB-studenten te bereiken,zijn in dat verband een exponent.”

Zo begon dit tijdschrift zijn analyse van de Studen-tenraad anno 2010-2011 . Enkele maanden later eneen academiejaar verder, is de geest bij het beginvan het tweede semester, uit de fles. Het werkings-jaar van rustige vastheid dat 2010-2011 was, is nual onderuitgehaald. De berg heeft een muis ge-baard.

Grootste smet op het blazoenvan de huidige équipe, is hetontbreken van een vicevoorzit-ter Communicatie. Vorig aca-demiejaar speelde dievicevoorzitter, toen Jan De Messemaeker, nochtanseen sleutelrol. De Messemaeker had het ultiemedoel om de kiesdrempel (25% van de VUB-studen-ten moeten een stem uitgebracht hebben) van destudentenverkiezingen in één stemronde te halen.

Hij slaagde niet alleen - zelden is een verkiezing zovlot verlopen - hij gaf de Studentenraad ook eengloednieuw gelaat. Een opgefrist logo, eentweemaandelijkse publicatie, een nieuwe huisstijlen een website voor de verkiezingen: De Mes-semaeker deed de volgende generatie een com-municatiebeleid cadeau. Dat cadeau is ongeopendgebleven: niemand van de studentenraadsleden (dedrie bestuurders uitgezonderd) heeft zijn ver-antwoordelijkheid genomen. De functie werd danmaar vogelvrij verklaard: de taken werden ver-deeld over de drie andere bestuurders. En laat datnu net de achterliggende reden zijn waarom ervroeger zo vaak een tweede stemronde aan te pasmoest komen: een goed communicatiebeleid is éénen ondeelbaar, centraal gecoördineerd. De publica-tie heeft zijn debuutjaar alvast niet overleefd.

Tweede pijnpunt is de afwezigheid van initiatief.Onthutsend is de waan van de dag waarin de ver-kozenen lijken te verkeren. De agenda's van de ple-naire staan bol van aktenames en goedkeuringen.Met andere woorden: het agendapunt valt wegenszijn aard binnen de bevoegdheden van de Studen-

tenraad, die eigenlijk verworden is tot niets meerdan een vehikel, een administratief orgaan waarverschillende VUB-diensten hun beleid uiteenzet-ten. Dat doen die diensten niet uit democratischoogpunt, maar omdat het hen verplicht is (en maargoed ook). Door de erbarmelijke dossierkennis vanhet gros van de algemene vergadering, is demeerwaarde van die democratische toets ver tezoeken. Het klinkt paradoxaal, maar de VUB-studenten mogen van geluk spreken dat de ver-schillende diensten steevast de plenaire zitting bij-wonen. Zij vertegenwoordigen de student vaakbeter dan zijn vertegenwoordigers. Was het laatstewoord aan de Studentenraad, dan was de VUB allang niet meer de meest sociale universiteit vanVlaanderen.

Nog geen enkel eigen standpunt is er op de algeme-ne zitting besproken, nul inhoudelijke onderwijsdis-cussies zijn er gevoerd. Dat hoeft in principe niet,

als het nodige werk maar in de aparte werkgroepenverricht wordt. Concreet resultaat blijft echterachterwege. Niet zo het voorbije academiejaar, zo-als de nota over de integratie van de StuVo-raad,het dossier rond massablokken en de standpuntenover de lerarenopleiding en oriënteringsproef be-wijzen. Wanneer vertrékt er eindelijk iets bij deStudentenraad? Het is goed dat de raad de rol vanOor van de Student ter harte neemt, maar wie moetde Stem dan vertolken? Zonder eigen initiatiefmaakt de Studentenraad zichzelf immers overbo-dig.

Het moge duidelijk zijn dat de balans naar de ne-gatieve kant aan het overhellen is. Enkel geslaagdeverkiezingen (één stemronde, kandidaten voor elkeplaats) kan het jaar van voorzitter Lersberghe nogwat kleur geven. De huidige Studentenraad is danook een bewijs dat niet alles als goede wijn is.Heel wat zaken worden ook slechter met de jaren.Ook het bestuur ontsnapt niet aan die stelregel.StefaanVerhulst, ternauwernood verkozen als vice-voorzitter voor Sociale Zaken, spant de kroon. Bijzijn verkiezing als bestuurslid, eind september, be-loofde hij een tweewekelijkse informele werk-groep. Huidige balans: twee sessies, waarvan éénslechts een dag op voorhand aangekondigd. Dos-sierkennis? Weinig, zo bleek ook op de plenairevergadering van 23 februari. Gevraagd over degenderquota in de StuVo-raad, leek Verhulst het in

Keulen te horen donderen. Wat hij ook, spreek-woordelijk, bevestigde in zijn antwoord. Gelukkigzijn er nog enkele AV-leden die Verhulst bij hethandje houden als het over de inhoud gaat, niet inhet minst op VVS-niveau.

Het studentenraadsweekend is dan weersymbolisch voor het gebrek aan sérieux. Onderandere bestuurder Verhulst en voorzitter Joerie Le-rsberghe deden zich tegoed aan de West-Vlaamsegeneugten des levens, al vertrok lang niet iedereenop retraite naar Veldegem. Zonder schaamte werdde bijgevoegde agenda aan de officiële vergader-documenten toegevoegd. Kostprijs: 750 euro vande begroting. Ter illustratie: de oplage van de vori-ge Moeialeditie (December-januari) kostte amper35 euro meer. Als avondactiviteit werd voor eenrondje paintball gekozen. Uitgetrokken bedrag: 28euro per paintballende persoon, de rest moest bij-gepast worden. Matiging, gelukkig. Let ook op de

vierde sessie, compensatie voorstudentenvertegenwoordigers. Instudiepunten, liefst. Engagementals ijdel woord, het kan.

De losse structuur van de VUB-Studentenraad is misschien een zegen voor de ge-motiveerde student, maar meer ook niet. Mis-schien is er een strakkere taakverdeling nodig,waarbij iedere student voor zijn verantwoordelijk-heid geplaatst wordt. Opnieuw een goedwerkendegroep van vertegenwoordigers die voor de com-municatie en de verkiezingen zorgen, zal sowiesoonontbeerlijk blijken. Wat vaststaat, is dat deVUB-studenten niet gediend zijn met mandataris-sen die hun kat naar de algemene vergaderingblijven sturen en zich in vertegenwoordigingsle-digheid blijven wentelen. In bestuurstaal zou denieuwe opdracht moeten luiden: inhoudelijk res-ponsabiliseren. Op die manier zal Joerie Lersberg-he misschien de laatste voorzitter zijn die deannalen in zal gaan als BSG-2-praeses.

DOORRUBEN CLAESEN - HOOFDREDACTEUR

“H

Page 4: de Moeial - Maart 2012

de Moeial, academiejaar 2011-2012, nr. 4 4

- Het VUB-examenreglement wordt herzien. Belangrijkste aanpassing: vanafvolgend academiejaar moeten studenten zich inschrijven voor examens intweede zit. Deze wijziging komt er door het grote aantal afwezige studentenin die tweede zittijd. Op deze manier hoopt men een beter overzicht te krijgenvan wie er werkelijk komt opdagen voor zijn herexamen. De registratie voorde tweede zittijd dient twee weken na de sluiting van de eerste zit te gebeuren.De administratie liet al weten soepel om te zullen springen met de nieuweregeling, toch zeker in de eerste fase. Ook een herinnering per mail werdverzekerd.

- In het kader van een nieuw, tot op heden onbekend, algemeen sociaal planworden zowel de maaltijdkaart als de huurtoelage hervormd. De SocialeDienst wil voor een nieuw systeem van toewijzing zorgen. De situatie vaneen student zal in de toekomst integraal bekeken worden, in plaats van degefragmenteerde analyse die er nu is. Zo zal de afschaffing van demaaltijdkaart worden opgevangen door de voedingskost mee te nemen in hetalgemene kostenplaatje.

- Na vier jaar rectorschap gaat Paul De Knop voor een nieuwe termijn vanvier jaar. Of er tegenkandidaten komen, weten we op 22 maart, de deadlinevoor de kandidatuurstellingen.

- De Brusselse Associatie Studentenraad (Bast) heeft haarinstallatievergadering achter de rug. De leden van Bast gaan nu een wel zeerkorte werkingsperiode tegemoet: de nieuwe verkiezingen vinden immers alover een een maand plaats, tegelijk met de verkiezing van de eigen VUB-studentenraad.

- De statuten van Br(ik (fusie van het oude Quartier Latin en VLOPHOB) zijndan eindelijk goedgekeurd. Met ruimte voor studentenvertegenwoordiging inde algemene vergadering en de raad van bestuur komt er een belangrijkeverantwoordelijkheid bij voor de Brusselse studentenvertegenwoordiger. Hetis nog even soebatten hoe de afvaardiging van studenten onder de instellingengeregeld zal worden. Van VUB-kant wordt er stilletjes gepleit voor eenafvaardiging op associatieniveau. Dit zou betekenen dat de Brusselseassociatie (VUB en EhB) en de Leuvense associatie (HUB en Sint-Lukas) dezetels onderling kunnen verdelen.

- Dat er in 2013 een nieuwe studentenraad zijn intrede maakt, was al langerbekend. De StuVo-raad (Studentenvoorzieningenraad) wordt een paritairorgaan waarin zowel studenten als vertegenwoordigers van de instellingzullen zetelen. Nieuw is wel dat er genderquota zullen gelden: eenderde vande leden moet vrouw zijn.

- Was het nu '14, '15 of '16? De informatieverstrekking van de Vlaamseuniversiteiten over de verlenging van de masters laat nog te vaak te wensenover. Dat stelde Bart Mus, plaatsvervangend studentenraadslid aan de VUB,vast tijdens zijn werk op een infobeurs voor studenten in spe. Ook debrochures van de VUB, die toekomstige studenten onder de neus geschovenkrijgen, zijn nog niet geactualiseerd. De gebrekkige informatieverstrekkingover de tweejarige Master is nochtans een reden geweest om deze nog eenjaar uit te stellen.

- Op 10 maart organiseert VVS zijn jaarlijkse studentencongres. Anders danvorige jaren, richt VVS zich meer dan ooit op de hele Vlaamsestudentenpopulatie met Participatie en Studentenengagement als thema. Geengepalaver over een uitgebreide standpunttekst, maar interactieve werksessiesdie zich over alle facetten van de geëngageerde student zullen buigen. En, niette vergeten, zal men er zich buigen over de toekomst van de VlaamseVereniging van Studenten. Inschrijven kan op VVS' website.

- Opschudding aan de ULB: er werd een debat over vrijheid vanmeningsuiting uitgesteld wegens de heersende vijandige sfeer. Deorganisatoren werden ervan verdacht te dicht te staan bij ULB-onderzoekerSouhail Chichah, die voor de tuchtcommissie moet verschijnen. Chichah hadbegin februari een lezing van Caroline Fourest verstoord.

Leden van de VUB-Studentenraad, tijdens de plenaire zitting van 23 februari

Stefaan Verhulst en Joerie Lersberghe, bestuurder en voorzitter VUB-studentenraad

VVS-voorzitterMichielHorsten, op de plenaire vergadering van 16 februari

Page 5: de Moeial - Maart 2012

de Moeial, academiejaar 2011-2012, nr. 45

Lieven Boelaert heeft Br(ik verlaten. Dirk Liebae-rs, tot voor kort algemeen coördinator bij deStudentenvoorzieningen van de Erasmushoge-school, zal hemopvolgen als gedegelegeerd bestuu-der.

Br(ik, een acroniem voor Brussel & Ik, is een or-ganisatie die is opgericht in de schoot van deNederlandstalige hogeronderwijsinstellingen. Hethoudt zich onder andere bezig met het beleid rondde particuliere kotenmarkt, de MIVB-abonnentenvoor studenten en de promotie van Brussel alsstudentenstad. Eerder deze maand raakte nogbekend dat de fusie tussen Quartier Latin en VL-OPHOB eindelijk in kannen en kruiken was.

“We zijn in de beste verstandhouding en in onder-ling overleg uit elkaar gegaan”, aldus Boelaert, dietevreden terugkijkt op zijn 2,5 jaar als dagelijks be-stuurder bij Quartier Latin en Br(ik. “We hebbeneen mooie weg met Br(ik afgelegd. De fusie iseindelijk rond en er staat een frisse, jonge organisa-tie die Brussel als studentenstad vooruit zal helpen.De stijgende instroom van studenten die naar Brus-sel komen, is een teken dat Brussel de jongerenmeer en meer aanspreekt. De tijd dat er in Brusselmeewarig naar studenten gekeken werd, is ookvoorbij. Dat was bij mijn aankomst wel even an-ders.”

Dat Boelaert net nu vertrekt, enkele weken na deofficiële fusie, vindt hij niet vreemd. “Je kan niet al-tijd je eigen weg kiezen. De Raad van Bestuur was

het niet altijd eens met mijn visie over het Brusselskotenbeleid. Ze vond ook dat ik bij bepaalde dos-siers iets te veel initiatief heb genomen. In iedergeval, de vertrouwensband werd minder en uit-eindelijk hebben we besloten dat ik de organisatieverlaat.”

ToenBoelaert bij QuartierLatin aankwam, verkeer-de de vzw in crisis, niet in het minst financieel.Vooral het internationaal studentenhuis BISC waseen strop rond de nek. “We hebben het exploitatie-

tekort tot 40 procent teruggedrongen, maar hetzware huurcontract blijft een grote last die we nietzomaar kunnen doen verdwijnen. Er zijn nogsteeds wat structurele problemen bij het oudeQuartier Latin, maar we komen van ver.” Belang-rijkste voor Boelaert, is dat de studenten in Brusselmeer en meer meetellen. “De stijgende instroomkan zelfs nog beter. Als de reclamecampagnesmaar een eerlijk beeld van Brussel ophangen en dejongeren weten aan te spreken.”(rc)

Nog tot 12 maart kunnen VUB-studenten zichkandidaat stellen voor de studentenraadsverkiezin-gen. Er zijn, zoals vanouds, verkiezingen voor deRaad van Bestuur, Onderwijsraad en Studenten-raad. Ook voor de studentenraad van de Brusselseassociatie (BAST) worden opnieuw studenten ge-zocht. De verkiezingen lopen van 26 maart tot 23april.

Grote uitdaging: 25 procent van de studentenzullen hun stemmoeten laten gelden. Hiermee legtde VUB de lat hoger dan de decretale norm van10%.

Een grootschalige campagnes om studenten warmte maken voor broodnodig engagement, blijft aande VUB evenwel uit. Aan de UGent is die er wel.Onder de naam 'Durf Doen! ' hebben de GentseStudentenraad en de verschillende konventen alsinds begin dit jaar de handen in elkaar geslagen.

In ieder geval ligt de nadruk van de VUB-Studentenraad op de persoonlijke benadering. Via-via zullen de postjes dus wel bezet raken. (rc)

De Week van de Verlichting is dit academiejaaraan zijn tweede editie toe. Van 19 tot 24 maart or-ganiseert een team van huidige en oud-VUB-studenten een hele reeks evenementen die in hetteken staan vanVerlichting en Vrijzinnigheid.

Heel wat sprekers die vorig jaar al van de partij wa-ren, zullen ook dit jaar weer hun opwachting ma-ken. Zo staan Dirk Verhofstadt, Paul Cliteur en deonvermijdelijke Johan Braeckman op de fiche.

De boekenbeurs werd dan weer beperkt tot ééndag (donderdag). Onder andere ASP, Passa Porta,De Historische Uitgeverij en 't Profijtelijk Boeks-ken zullen er een standje hebben.

Afsluiten doet de Week van de Verlichting met eenheus studentencongres. Studenten kunnen discus-siëren over bijzonder interessante thema's als verbe-tergeneeskunde, robo-ethiek, slaaptekort,mindfulness en goeie seks. Aansluitend is er eentonzitting. Naar verluidt zal er een biervat getrak-teerd worden. (rc)

Page 6: de Moeial - Maart 2012

de Moeial, academiejaar 2011-2012, nr. 4 6

ver grenzen, talen, bevoegdheden endergelijke slaapverwekkende idioterie werd

500 dagen gepalaverd. De levensstandaard van uen mij was slechts één tiende van de kostbare tijdwaardig. De wijze waarop het maatschappelijkmiddenveld werd betrokken bij het sociaaleco-nomisch overleg is kenmerkend voor de dis-proportioneel sterke stempel die de Vlaamseliberalen drukten op de begrotingsonderhandelin-gen. Het voor België kenschetsend sociaal overlegwerd met de voeten getreden, vergoeilijkt in naamvan de vooruitgang en de evolutie, al merkt menvan beide slechts weinig. Van Quickenbornes di-plomatische talenten als hoogmis.

Samen sterk

Terecht verzetten de vakbonden zich tegen derotvaart waarmee de pensioenmaatregelen door hetparlement en ieders strot werden gejaagd teneindede Europese Commissie en de wispelturige spe-culanten en ratingbureaus te sussen. De nationalebetoging van 2 december en de algemene stakin-gen van 22 december en 30 januari moesten deregering onder druk zetten om af te zien van deblinde besparingen inzake wacht- en werk-loosheidsuitkeringen, brugpensioen en tijdskrediet.Zelfs wanneer beleidsaanpassingen waren uitge-bleven, had de algemene staking als grootste ver-dienste dat zij de politieke klasse eraan herinnerdedat bezuinigen op de sociale zekerheid, zonder de-gelijk sociaal overleg, steeds op hevig protest zalstuiten. De staking voorkwam de schepping vaneen precedent waarbij politieke beslissingen unila-teraal, zonder amendementen, worden doorge-voerd, zo getuige de latere herziening van hetaanvankelijke akkoord.

Het ganse scala aan reactionaire en vooral holleslagzinnen werd van onder het stof gehaald om devakbondsacties in de kiem te smoren, te minimali-seren, marginaliseren en criminaliseren. De stakingwas slechts een formaliteit want op voorhand ‘eenverloren dag’, ‘een maat voor niets’, ‘onver-antwoord en onbegrijpelijk’ en een ‘atoombomzon-der effect’. Unizo dreigde met deurwaarders, DeWever met geweld. VOKA vond tijdens het ver-

spreiden van de heilsverwachting in de vrije marktnog even de tijd om zijn ongenoegen te spuien aande kantoren van de drie vakbonden. Actievoerentijdens de werkuren is ogenschijnlijk een privilegedat enkel eerbare heren met nobele motieven toe-komt. Ach, Vlaamse boeren werden reeds in de18de eeuw gerekruteerd door Britse patronen omstakingen te breken. Sindsdien is klaarblijkelijk bit-ter weinig veranderd.

Ja, waarachtige fantasten zijn het, die vakbon-den… Wie haalt het in zijn hoofd de bezuinigings-politiek te stigmatiseren als asociaal? Investeren ininnovatie en onderwijs en arbeidsplaatsen creëren,dat ruikt naar Keynesianisme en wie gelooft daarnu nog in? Hoe durven ze te stellen dat het grote ka-pitaal en de miljoenenfraude een vrijgeleide krij-

gen? Hoe durven ze het niveau van de kritiek teoverstijgen en eigen alternatieven voor te leggen?Hoe durven ze, overde nationale grenzen heen, desolidariteit te propageren?

Collectiefvan nitwits

Hemeltergend waren ook de talloze pogingen omhet ongenoegen met de vakbondsacties te relaterenaan een generatieconflict. ‘Generatie Y’, zo extra-poleert men uit de getuigenissen van een handvolnitwits en wereldvreemden in Humo, vindt dat devijftigplussers mee de rekening moeten betalenvoor de welvaart die hen werd verleend – want diecreëerden ze natuurlijk niet zelf, het gaat hier omeen gulle schenking, vanzelfsprekend. Bovendienprofiteerden ze sinds hun geboorte van een lineair

DOORJOREN JANSSENS

Weldenkend en welvoeglijk Vlaanderen besliste: de algemene staking van 30 janu-ari was onverantwoord, nutteloos, sociaal conservatief en een aanslag op het‘Algemeen Belang’. Met calvinistische gestrengheid werd een oordeel geveld overde afvallige werkwilligen die de doodsklokken wilden luiden over het nieuwe be-leid. Louis Paul Boon schreef het reeds: “Arm Vlaanderen van de geest.” ArmVlaanderen waarin men nog steeds verstandelijke waarden tracht te meten met hethorloge in de hand.

O

Betoging voor het Algemeen Stemrecht, 1912

Page 7: de Moeial - Maart 2012

de Moeial, academiejaar 2011-2012, nr. 47

proces van toegenomen welvaart en luxe – want deoliecrisis van de jaren ‘70, dat had enkel een paarautoloze zondagen ten gevolge, uiteraard. Bovenalzijn ze een collectiefvan hebzuchtigen en egoïstendie zich genadeloos vastklampen aan de welvaart-staat en de verworven rechten – en dat is een schan-de, want het sociaal vangnet staat symbool voor depamperpolitiek die luiaards beloont, logischerwijs.

Ik hecht weinig geloofaan voorgaande beweringenen andere eufemismen van het verleden. Welvaarten sociale rechtenwerden niet toegekend uit altruïs-me, er werd generaties lang voor gestreden,betoogd en gestaakt. Niet erkennen dat de syndi-caten daarin een primordiale rol speelden en nogsteeds spelen, maar tegelijkertijd wel genieten vande talloze voordelen die werden afgedwongen, isniet alleen respectloos tegenover zij die hun levenwijdden aan het verbinden van economische aansociale vooruitgang, maar getuigt ook en vooralvan weinig realiteitszin en historisch bewustzijn.

Vette varkens

Een blik op de sectoren waar de staking nauwwerd opgevolgd, openbaart dat we niet geconfron-teerd worden met een kloof tussen generaties,maar tussen vette varkens die niet inzien dat mage-re varkens honger hebben. Zij die terecht bevreesdzijn voor een afname van de koopkracht tegenoverzij die een grotere marge hebben binnen het bud-get. Zij voor wie een paar euro’s minder het ver-schil betekent tussen een volle en een lege maagtegenover zij waarbij de weelde in de koelkast het

hele jaar hoogtij viert. Zij die werken in industriëlehoogovens tegenover zij die werken in comfor-tabele kantoorcomplexen met ergonomische zetelsen koffiedames. Zij voor wie tot halfbejaarde leef-tijd werken fysiek onmogelijk is tegenover zij diedesnoods dementerenderwijs eenzelfde mediocrearbeid kunnen leveren. Enige solidariteit vanwegede gegoede middenklasse tegenover arbeiders wasin deze staking niet misplaatst geweest. Of ishandarbeid in deze tijden der automatisering eenschande?Kritiek op het syndicaat of niet, verbaasd om het

Page 8: de Moeial - Maart 2012

de Moeial, academiejaar 2011-2012, nr. 4 8

protest moet men allerminst zijn. De essentie vanhet vakbondsprotest is de woede, de verontwaardi-ging, het onbegrip, het gevoel te moeten opdraaienvoor het immoreel gedrag van een elite die steedswereldvreemder wordt. En in dit protest staan devakbonden allerminst alleen. De laatste decenniawerden gekenmerkt door een ongeziene productivi-teit waarvoor een evenredige flexibiliteit aan dedag moest worden gelegd. We produceren met z’nallen steeds meer, maar plukken er steeds minderde vruchten van. De steeds grotere winsten vloeienin steeds grotere mate naar de steeds rijker worden-de elite. De sterkste lasten worden niet gedragendoor de sterkste schouders. Kortom: de rijkenworden steeds rijker, de armen steeds armer. En datvalt niet te ontkennen, vanuit welk ideologischdenkkader dan ook.

Schot in het duister

Een morele grens van respectabiliteit wordtoverschreden wanneer men eist dat burgerstweemaal in de bres springen voor verkeerde in-schattingen van banken, financiële dienstverlenersals LehmanBrothers en allerhande overheden, poli-tici en economen die ezelachtig aanschurkten bijde ongereguleerde groeigedachte. Die groei stoottein 2008 genadeloos op haar limieten. De overheidmoestmet belastingsgeld avonturiers ter hulp schie-ten en sloeg zo enorme gaten in haar begroting. Derationaliteit vertelde ons dat deze bijdrage onver-mijdelijk was om een verdere achteruitgang tevoorkomen. Na de banken, mag de burger nu deoverheid ter hulp schieten terwijl we dagelijks ge-confronteerd worden met de pijnlijke realiteit dathet wanbeleid en de bonuscultuur in de financiëlesector nog steeds hoogtij vieren en dat niets, zowelin eigen land als mondiaal, wordt ondernomen omdergelijke situaties in de toekomst te voorkomendoor de vrije markt definitiefaan banden te leggen.Of zag u ooit al een optocht van misnoegde aan-deelhouders? De aanklacht tegen de pamperpo-litiek waarmee traditioneel rechts zich sinds jaar endag electoraal prostitueert, heeft plaatsgemaaktvoor een betuttelingspolitiek tegenover het grotekapitaal. De burger is dan wel eenvoudiger te disci-plineren, dat maakt het allerminst rechtvaardiger.

De burger spuugt zijn gal, maar weet niet op wie tespugen. De schuldvraag wordt stelselmatig doorge-schoven. Van de nationale overheid naar de ban-ken, van de EU naar de financiële markten, van dekredietbeoordelaars naar de speculanten… en te-rug. Feit is dat allen in gelijke mate schuldig zijnaan het misantropisch valoriseren van de mensnaargelang zijn of haar economische waarde, deproductiviteit van zijn of haar arbeid. Het vak-bondsprotest is niet enkel een strijd om het behoudofde uitbreiding van sociale rechten, maar ook eenroep om een alternatieve, een rechtvaardigeresamenleving. Een strijd tegen een onzichtbare vij-and, die drijft tot blinde wanhoop en een zich ver-breidend gevoel van hulpeloosheid.

Staking der 500.000, 1936

Betoging tegen de Eenheidswet, 1960

Page 9: de Moeial - Maart 2012

de Moeial, academiejaar 2011-2012, nr. 49

et gaat hier om een handelsakkoord dat alenkele jaren in de pijplijn zit, en nu

langzaam naar de laatste etappe bolt. Formeel ishet enige dat nog rest de zegen van het EuropeseParlement, waarna dit akkoord, dat door heel watgrote industrielanden is onderhandeld en onder-tekend, in voege zou kunnen treden.

Onder druk van de publieke opinie zijn verscheide-ne Europese landen inmiddels teruggekomen ophun beslissing om dit akkoord te ondertekenen (on-der andere Duitsland en Polen). Ook op Europeesvlak beweegt er echter wat. Zo besloot EuropeesCommissaris voor Handel, Karel De Gucht, on-langs om het akkoord ter analyse voor te leggenaan het Hofvan Justitie van de Europese Unie. Datmen bij de Open VLD al wel eens een bochtjemaakt, is wel geweten. Karel De Guchts hon-derdtachtiggradenbocht als Handelscommissariswas er echter wel eentje om te onthouden. Zo lietDe Gucht enkele weken geleden nog een lijst ge-titeld 10 mythes over ACTA verspreiden en be-schuldigde hij de tegenstanders van onwetendheidtot ronduit kwaadwillig verspreiden van valse in-formatie. Hij verzocht de commissieleden dan ookom zich niet zomaar te laten meeslepen door hetprotest. Het akkoord zou immers haast niets ver-anderen. Sterke taal gezien de tegenstand er nietom loog.

Het was dan ook geen kleine zaak, toen EuropeesParlementslid Kader Arif (S&D, Socialisten enDemocraten) eind januari 2012 ontslag nam alsrapporteur voor het Europese Parlement in dit dos-sier, uit protest tegen het ondertekenen en het voor-afgaande onderhandelingsproces van ACTA doorde Europese Commissie. Het ontbreken van dia-loog met het middenveld, het gebrek aan transpa-rantie en de onduidelijkheid over deonderhandelingen en de inhoud zaten hem te hoog.Volgens Arifzijn de bezorgdheden van het Europe-se Parlement ook onvoldoende in rekening ge-bracht door de Commissie. Ook de druk vanuit derechterzijde van het Parlement om het akkoord zosnel mogelijk te ratificeren, zonder de publieke opi-nie te laten spelen, is voor het Franse Euro-

parlementslid een brug te ver.

ACTA schuifelt al enkele jaren door, en het is nietondenkbaar dat het Hoftoch groen licht zou geven.In dit geval echter, staat het niet in steen ge-schreven dat het akkoord er komt. Zo heeft deS&D-groepering van het Europees Parlement al la-ten weten in een persbericht dat zij, onafhankelijkvan de uitspraak van het Hof, eisen dat er eenfundamenteel debat komt in het Parlement. HetHofzal dus niet het laatste woord hebben. Dat zouvolgens hen enkel kunnen oordelen over de tekstzoals ze nu staat, en niet over de mogelijkegevolgen die ACTA later zou kunnenteweegbrengen.

Dit wijst echter op een andere kant binnen dit de-bat, die vaak onderkend wordt en misschienminder aan bod gekomen is tijdens de discussierond ACTA in de publieke arena. Het gaatnamelijk over de manier waarop de Europese Unieals democratische entiteit kan ageren. De Moeialsprak begin februari met Erik Josefsson (Adviseurover Internet Beleid voor de Europese Groenen,nvdr.), die hierover enkele markante uitspraken lietoptekenen (zie onderstaand uittreksel; het volledi-ge interview is na te lezen op de website). OfACTA nu wordt goedgekeurd of finaal wordt af-gewezen, het zal sowieso een impact hebben eneen precedent zijn voor de manier waarop de Uniemet zijn burgers omgaat. Evengoed zal het demachtsrelatie tussen de Commissie enerzijds, en

DOORNATHANIËLBOVIN

ACTA is een acroniem dat u de voorbije maanden waarschijnlijk al heeft zien passeren. Het staatnamelijk voor Anti-Counterfeiting Trade Agreement, een handelsakkoord dat de laatste maanden,na de schuldencrisis, de aanleiding is geweest voor de meest in het oog springende trans-Europe-se protestbeweging. Over heel Europa worden regeringen door internetactivisten onder drukgezet om hun fiat voor het akkoord op de lange baan te schuiven, zo niet terug te trekken. Van Bul-garije tot Engeland kwamen er demonstranten op straat. Niet altijd in grote getale, maar tochwisten ze het oor van bepaalde regeringen te bereiken. De kans bestaat echter dat u, ondanks al-les, niet geheel zeker bent waarom dit handelsakkoord zo belangrijk zou kunnen zijn, en waaromhet ook u aanbelangt.

H

Page 10: de Moeial - Maart 2012

de Moeial, academiejaar 2011-2012, nr. 4 10

het Parlement, als enig democratisch verkozenorgaan, anderzijds testen.

d.M: Wat zijn voor u de meest omstreden on-derdelen van ACTA en waarom moeten we onszorgen maken over het parcours dat deze over-eenkomst tot nu toe heeft afgelegd?

Josefsson: De twee belangrijkste twist-punten zijn de procedure en de inhoud.Er wordt overACTA onderhandeld als-of het een handelsakkoord is, maar hetbevat legislatieve voorstellen metbetrekking tot strafrechtelijke sanctiesen dergelijke zaken horen niet in eenhandelsakkoord te staan. Het isnormaal dat bij onderhandelingen overeen handelsakkoord er een zekere vorm van ge-heimhouding wordt gerespecteerd. Als het bij-voorbeeld over tarieven of import/exportcontrolesgaat, is daar een zekere rechtvaardiging voor.Echter, als men begint te spreken over legislatievesancties, ofhet opleggen van strafrechtelijke wetge-ving, dan is het noodzakelijk dat dit op een transpa-rante manier in zijn werk gaat. Het Hofvan Justitievan de Europese Unie heeft dit overigens al

meermaals bevestigd. Er moet een zekere transpa-rantie zijn zodat men publiekelijk dit proces kanbekritiseren en bediscussiëren.

Over het algemeen zou ik stellen dat de manierwaarop de onderhandelingen georganiseerdwerden, fout was. Men had nooit akkoord mogengaan met de geheimhoudingsverklaring die de

regering van de V.S. in het begin van de onder-handelingen heeft doorgedrukt. Wanneer eendergelijke procedure wordt gevolgd, is geheimhou-ding het onvermijdbaar resultaat.

U bent de adviseur van de Parlementaire groepvan de Groenen-EVA wat deze materie betreft.Hoe staan jullie tegenover ACTA en welke ac-ties worden er vanuit jullie groep voorbereid?

We hebben ons misschien als parlementaire fractieniet erg uitgesproken opgesteld tegenover ACTA,maar we volgen het dossier al een tijdje en trach-ten er uiteraard ook op te wegen. Het parlementheeft bijvoorbeeld al een resolutie gestemd overACTA in maart 2010. Op dat moment zijn deGroene (EGP-EVA), de Liberale (ALDE), de So-cialistische (S&D) en de Linkse (GUE/NGL) po-

litieke groepen samengekomen rondeen tekst die kritisch was ten over-staan van ACTA. We waren het erniet mee eens dat de tekst niet multi-lateraal, maar plurilateraal werd op-gesteld. Wat ik hiermee wil zeggen isdat de betrokkenen zich gedroegenals een soort club, een coalition of thewilling, die samenkwam om een

standaard te dicteren aan de rest van de wereld.Wij vinden dat een dergelijke regeling met alle ge-troffen partijen moet onderhandeld worden.

We hebben toen ook onderhandeld met de Europe-se Volkspartij (EVP) en de Europese Conserva-tieven en Reformisten (ECR) die zich alspro-ACTA opstelden. Het resultaat hiervan waseen resolutie van het parlement die in maart 2010

Page 11: de Moeial - Maart 2012

de Moeial, academiejaar 2011-2012, nr. 411

met een grote meerderheid werd goedgekeurd. Wehebben toen ook vanuit het Parlement druk gezetom een grotere transparantie te verkrijgen. Hetgevolg hiervan is een wijziging van minstens éénversie van ACTA geweest. Naast een vraag voormeer transparantie stelde de resolutie ook datACTAmoest gelimiteerdworden tot namaakgoede-ren, en dat patenten en andere auteursrechten uithet verdrag moesten worden genomen, zodat detitel en de inhoud in overeenstemming met elkaarzouden zijn.

Heeft men bij het opstellen van de huidige ver-sie van het verdrag genoeg rekening gehoudenmet de kritiek die in het begin van 2010 vanuithet Parlement werd geformuleerd?

Om even een kanttekening te maken bij de resolu-tie die door het Parlement in november 2010 werdgoedgekeurd, zou ik durven stellen dat de groependie tegen ACTA zijn even groot waren als ervoor,maar dat de onderhandelingen op een anderemanier plaatshadden. Er werd namelijk onder-handeld met alle partijen samen, maar de EVP ver-liet de onderhandelingen de avond voor destemming. Uiteindelijk is er in een relatieve chaosgestemd, wat er toe heeft geleid dat de tekst van deEVP en de ECR werd goedgekeurd. Dit gebeurdeechter slechts met een kleine marge (331 tegen 294met 11 onthoudingen, nvdr.). De Europese Com-missie heeft deze zwakke politieke steun echtergeïnterpreteerd alsof er een grote consensus be-stond overACTA, wat niet het geval was.

Kader Arif (S&D) is onlangs opgestapt alsrapporteur uit protest tegen de manier waaropACTAonderhandeld en ondertekend is door deCommissie. Heeft hij de juiste beslissing ge-nomen?

Kader Arif, als verantwoordelijk politicus voor hetACTA-dossier namens het EP, is volgens mij on-der enorme druk gezet de laatste maanden. De Eu-ropese Commissie wil immers absoluut dat ditakkoord erdoor komt. Het is vreemd dat de Europe-se Commissie de dag na de novemberresolutie metde verdere procedure startte, welke toch maar eenklein politiek draagvlak had. Als de Commissie po-litiek gevoeliger was geweest, zouden ze deze klei-ne meerderheid niet als brede politieke steun voorhun methode hebben geïnterpreteerd. Het publiekprotest dat we nu zien kan geïnterpreteerd wordenals een uitloper van deze beslissing. De Commissieneemt in mijn ogen haar taak niet serieus. Ze zijnimmers verantwoordelijk voor het opvolgen vande verdragen, en moeten hierbij verifiëren dat hunacties de grondrechten van de Europese burgers res-pecteren, dat er een duidelijke beoordeling is vande gevolgen van hun acties. Momenteel proberenze het debat te winnen door eindeloos te herhalendat er niets aan de hand is.

Kunnen we dan stellen dat er ook een positievezijde is aan dit hele proces? ACTA draagt hierook bij aan de manier waarop het Europesemiddenveld zich ontwikkelt, hoe het Parlementzichzelf ziet en de interactie tussen de Europeseburgers en het Parlement.

Ja. Zo zie je de enorme aantallen handtekeningendie de petities verzamelen, die het Parlement inrekening zal moeten brengen. Er zijn uiteraard ookpolitici die maar al te graag uit naam van eendergelijke ‘basis’ willen spreken. Aan de anderekant loopt er momenteel ook een procedure dievoor het Parlement nadelig zou kunnen uitdraaien.Zo heeft een ngo een klacht ingediend bij de Om-budsman, naar aanleiding van ACTA. Deze zoubepaalde documenten hebben aangevraagd, maarde inzage werd geweigerd. Er werd hen aan-vankelijk verteld dat deze niet bestonden, maarblijkt nu dat ze wel bestaan. Als deze klachtcorrect blijkt heeft het Parlement zijn eigen regelsmet de voeten getreden, wat problematisch zouzijn voor de transparantie in het EuropeseParlement. Als enige democratisch verkozen Euro-pese instelling, is het belangrijk dat ze hun geloof-waardigheid niet verliezen.

Er lijkt dus veel meer op het spel te staan danenkel de goedkeuring ofafwijzing vanACTA?

Inderdaad, dit gaat over de kern van het demo-cratisch proces in Europa, de manier waarop wedemocratie hier opvatten. Je zou kunnen zeggendat het hier gaat over een lakmoesproef voordemocratie in Europa.

Dit is een ingekorte versie van het interview, hetvolledige interview kan u terugvinden ophttp://www.vub.ac.be/moeial.

ErikJozefsson

Page 12: de Moeial - Maart 2012

de Moeial, academiejaar 2011-2012, nr. 4 12

KEPP dankt zijn bekendheid de laatste tijdvoornamelijk aan de strijd tegen homeo-

pathie. De alternatieve geneeskunde zonder enigewetenschappelijke basis is een doorn in het oogvanmenig rationeel individu. Deze strijd zorgde er-voor dat de organisatie aan veel geloofwaardigheidheeft gewonnen. Een kritische stem leek zich te la-ten gelden in het maatschappelijk debat, en dat meteen wetenschappelijke achtergrond.

Langs de andere kant is te merken dat SKEPPlangzaamaan in de handen komt van een bepaaldgroepje academici, dat niet altijd even veel zinheeft in een uitgebreid maatschappelijk debat overwetenschapsfilosofie, wanneer het niet rechtstreeksin hun kraam past. De laatste maanden bleek datdezewetenschapsfilosofengraag de geloofwaardig-heid die SKEPP heeft opgebouwd, gebruiken omcollega's over dezelfde kam te scheren als de ordi-

naire kwakzalvers. Het wetenschappelijk positivis-me van de 19de eeuw claimt hier, bij monde vandeze club, een machtspositie die nefast is voor elkzinnig debat.

De ongelovige Thomas eist goedgelovige volgers

Binnen SKEPP zijn de moraalfilosofen rond destrekking van professor JohanBraeckman enMaar-ten Boudry de grote gangmakers. Samen met hunlichtend voorbeeld, Etienne Vermeersch (ook

bekend van het 'links' Vlaams Nationalistischedoorslagje, de Gravensteengruppe), houden zezich, buiten moraliserend bezig zijn over filosofieen in plaats van filosoferen over moraal, ook voor-al bezig met het afrekenen van alles wat voor hente oubollig links is. Dit sinds de breuk van Ver-meersch langs de ene en professor Jaap Kruithofen professor Koen Raes langs de andere kant.

Onlangs sijpelde hun gedachtegoed door naar hetbrede publiek via een opiniestuk van Geerdt

DOORNATHANIËLBOVIN EN PIETVAN DE VELDE

De organisatie SKEPP onderzoekt sinds 1990, vrij van religieuze ofpolitiekeopvattingen, beweringen en verschijnselen die volgens de huidige stand van dewetenschap bijzonder onwaarschijnlijk of onmogelijk zijn. De kruisvaardersvan de wetenschap binden moedig de strijd aan tegen kwakzalvers, astrologenen ander ongedierte. De organisatie legt luchtige theorieën het vuur aan deschenen, en tracht bedrog van werkelijkheid te onderscheiden. Enkel zitten zemet een pijnlijk probleem: wie controleert deze zelfverklaarde controleurs?

S

Op 5 februari 2011 organiseerdeSKEPP nog een symbolische actie.Enkele tientallen vroege vogels,waaronder Patrick De Witte, ver-zamelden om zichzelf te “vergifti-gen” met arsenicum en slangengifdat dertig keer na elkaar tienmaalverdund was in water. Doel: be-wijzen dat er niets in zat. Foto:dewereldmorgen.be

Page 13: de Moeial - Maart 2012

de Moeial, academiejaar 2011-2012, nr. 413

Magiels (redacteur van het tijdschrift van SKEPP)over de filosoof Slavoj Žižek. Het opiniestukHoedt u voor Žižek, de donkere kantjes van eencharlatan schuift weinig onderbouwde argumen-ten naar voor. Apotheose van het artikel: Žižekdurft zichzelf waarlijk een communist te noemen.En laten we eerlijk zijn, dan moet de (zogezegd)kritische medemens hem schamper afdoen als eenrattenvanger van Hamelen.

Dit was slechts een prelude voor een veritabelecharge op de geloofwaardigheid van de psycho-analyse. Braeckman en Boudry verwezen naar depsychoanalyse in hun boek De OngelovigeThomas heeft een punt als “Onzin voorgevorderden”. De hoofdredacteur van Wonder enis Gheen Wonder (het tijdschrift van SKEPP), Dr.Griet Vandermassen, vatte het samen in haar arti-kel Irrationalisme in de academische wereld. Ditstuk heeft tot doel de fans van de psychoanalyticusJacques Lacan een toontje lager te doen zingen. Zebeweert hierin gemakkelijkheidshalve dat de we-tenschappelijke interesse in het werk van Lacaneen ongelukkig toeval is, en schrijft deze oneer toeaan de Marxistische filosoof Louis Althusser. Zo-als u wel weet, een man waarop men niet kan bou-wen.

Vandermassens voornaamste kritiek op Lacan isdat zijn teksten te obscuur zijn: “De formaliseringen Lacans obscure, ondoordringbare schrijfstijlmogen wel de indruk geven van filosofische diep-gang, maar dat is bedrieglijk: er is geen coherentetheorie, geen substantiële inhoud.” Samengevat: deteksten zijn te obscuur, dus het zal geen filosofi-sche diepgang hebben. Een vaak gebruikt argu-ment dat wijst op intellectuele oneerlijkheid, zogebruikten de christelijke autoriteiten hetzelfde ar-gument bij het lezen van de teksten van Spinoza.

Wanneer Vandermassen verder in de tekst de aca-demische populariteit van Lacan probeert te verkla-ren, is elke vorm van figuurlijk filosofischmoddergooien toegelaten. Anders intelligente men-sen koesteren deze teksten omdat ze nu eenmaalgraag subversief zijn. Ze meent dat het anti-es-tablishmentdenken van de jaren '60 de paraplu isdie bescherming biedt voor dit soort ideeën. Hoedurven academisch opgeleide mensen van de geijk-te paden af te wijken en te flirten met een dergelijkfaux-scepticisme. De tweede motivatie is dat, wan-neer je de “obscure” teksten niet snappen zou, deacademische wereld je als idioot zal bestempelen.

Of in Vandermassens eigen woorden: “Daarnaastis er natuurlijk ook de vrees om dom over tekomen, de vrees dat, als je Derrida, Lacan of De-leuze niet snapt...” Met andere woorden: het intel-lectuele establishment dat de Lacaniaan daarnetwou verpulveren omdat hij subversief was, is nuzijn elitaire ivoren toren geworden van waaruit hij

via intellectuele trucjes anderen tracht te weren.

Uiteraard komt Vandermassen niet uit het niets op-zetten, en haar literatuurlijst verraadt dan ook zeersnel de strekking. Om weer eens te gaan zwaaienmet Sokal en Bricmont, bekend als de beelden-stormers die Cultural Studies wilden ontmaskeren

Jacques Lacan

Page 14: de Moeial - Maart 2012

de Moeial, academiejaar 2011-2012, nr. 4 14

als pseudo-intellectueel gewauwel, je moet hetmaar doen. Dat deze twee geen uitstaans hebbenmet wat ze als filosofisch gepalaver bestempelen,weten we al langer. Dat ze niet bepaald zorgvuldigomsprongen met de teksten in kwestie,al haast even lang. Spijtig lijkt het datwe in onze pers weer een flauweherwerking moeten gaan uitvechten vande zogenaamde Science Wars. Men kanbeter geeuwen om niet te moetenhuilen.

Vandermassen en Braeckman komen met eendergelijke argumentatie eerder over als propagan-disten van een anti-intellectualisme, maar de achter-liggende gevolgen zijn des te fataler. Het is hetfilosofisch wetenschappelijk debat een halt toe roe-

pen met drogredenen van dezelfde strekking als deTea Party. De kritiek is dat het “moeilijke” tekstenzijn die door een bepaalde intellectuele elite ge-bruikt worden en die a priori fout zijn omdat ze

niet eenvoudig het bewijs van een rigide denkenleveren. Het belemmert zelf vooruitgang binnenhet wetenschappelijk denken.

De bedrogen scepticus

Johan Braeckman koketteert ook graag met deFranse documentaire Le Mur van Sophie Robert.De documentaire handelt over psychoanalyse enautisme. Hoewel de documentaire zich de allure

aanmat van een werkstuk met non-fic-tief karakter, oordeelde het Gerechts-hof te Lille dat Robert de waarheidgeweld had aangedaan door ongeoor-loofd te beginnen knippen en plakkenbij het monteren van de film. Dit allesweerhield Joël De Ceulaer niet om eenvenijnig opiniestuk te schrijven over

psychoanalyse, waarbij hij gretig verwees naar deideologie van Braeckman en aanverwanten. Eerststond hij op de voorste linie om zich te wapenenmet deze documentaire en durfde hij uitweidenover de schande die de psychoanalyse voor demensheid is. Dat er een volledige vakgroep aangewijd was in Gent: wraakroepend. Wanneer laterechter bleek dat dit groepje zich had laten beet-nemen door de magie van de camera, werd dat ter-loops weggemoffeld in een berichtje vanomgekeerde grootte, waarna het weer even stilwerd.

Ook de voorzitter van SKEPP mengde zich indeze netelige kwestie. Professor Wim Betz, dievroeger verbonden was aan de faculteit Genees-kunde van de VUB, is sinds 2007 op emeritaat. Hijverzet zich al even hardnekkig tegen psychoanaly-se, met alle ongelukkige gevolgen van dien. Zo ishij er van overtuigd dat, wanneer de psychoanaly-tici opkomen voor een apart statuut dat hen zouonderscheiden van handopleggers en homeopaten,dat net wel een reden is om ze over dezelfde kamals dergelijke kwakzalvers te scheren. In deArtsenkrant (25/10/2011) liet hij optekenen: “Een

paar jaar geleden was er ookal een poging om de kamerssamen te stellen. Van eenkabinetsmedewerker van detoenmalige (groene) ministervernam ik dat de homeopa-ten zwaar gelobbyd hebbenom mij zeker niet te be-noemen omdat ik nu een-maal als een notoirtegenstander geboekstaafdsta. Dat is ongetwijfeld nuook gebeurd.” Dat men bijde voorstanders vanhomeopathie al wel eens metde invloed van Big Pharmawilt zwaaien, is wel bekend.Is het echter nodig dat mennu vanuit detegenovergestelde hoek metde sluipende invloed van Big

Op 26 januari oordeelde derechtbank in Rijsel dat Le Mur,een documentaire van SophieRobert, gecensureerd is. De ver-knipte getuigenissen van driepsychoanalitici die Robertwegens haar documentaire voorde rechter hadden gedaagd,moesten uit de film gehaaldworden. Robert moest ook nogeens een schadevergoeding van40.000 euro ophoesten. Ze heeftal laten weten in beroep tegaan.

Thema in Le Mur is autisme ende wijze waarop psychiatersermee omgaan.

Page 15: de Moeial - Maart 2012

de Moeial, academiejaar 2011-2012, nr. 415

Homeopatheo moet gaan schermen?Complotdenken is blijkbaar niet weggelegd vooréén strekking. Big Pharma vs. Big Homeopatheo,nou ja.

Waarheid: de enige echte

Het probleem met het waarheidsdenken dat de le-den van SKEPP in de media schijnen te propage-ren, is dat het zeer lineair is opgebouwd. Het lijktof ze hebben afgesproken dat dit de waarheid is,en dat het zo overal, voor eeuwig en altijd zalblijven. De waarheid zou dus via een geijkte me-thode te vinden zijn. Echter, iedereen met eenbeetje kennis van de geschiedenis van de weten-schappen en de filosofie kan begrijpen dat waar-heid een zeer moeilijk te vatten begrip is. Zomoest Galileo Galilei zijn collega-geleerden tochovertuigen van zijn wereldbeeld. Toen die hem erop wezen dat hij verkeerd zat - want de maan zouzich volgens zijn berekening op een andere positiebevinden - is daarmee ook niet-heliocentrisch den-ken van de tafel geveegd. Al blijft het interessant(en ietwat ironisch) dat net deze wetenschappersmomenteel in de populaire verbeelding als hettypevoorbeeld van onwetenschappelijke dogma-tici te boek staan. Hetzelfde evolutionaire karakterlaat zich ook gelden bij het opstellen van hetatoommodel. Na het atoommodel van Bohr kwamSommerfeld en later Heisenberg op de proppenmet een verfijnder model. Ook toen al zorgde dediscussie over wat nu wel en niet waar was voorverhitte discussies, maar nergens werd de andere af-gedaan als een kwakzalver ofeen charlatan.

Uiteraard zal er nu iemand opstaanen roepen: falsificatie! Laten we opdat thema toch maar niet te voortva-rend doordreunen, hetA4'tje van Ver-meersch indachtig over wat al danniet wetenschap is. De irrationaliteitvan wetenschappelijke vooruitgangis al door velen met zorg geboek-staafd, maar ze bevindt zich daaromniet enkel in het kamp van de aan-hangers van Lacan. Falsificatie blijftmaar al te vaak een droom, en hetbeeld van de heroïsche wetenschapper naar Pop-periaanse makelij, vechtend tegen de bierkaai vanwetenschappelijke onkunde, kan moeilijk gefalsifi-eerd worden, daar niemand hem ooit is tegenge-komen. Onze vrienden in het onverzettelijkwetenschappelijke kamp zijn van de eerste onderde mat geveegde anomalie nog niet gestorven. La-ten we ook niet vergeten dat Popper de logica niettot heilig wou verheffen.

Zoals we al aanhaalden: SKEPP worstelt danig

met het probleem dat hun waarheidsdenken aan-leunt bij dat van dat de wetenschappelijk posi-tivisten. De leden proberen dit te legitimeren dooreen duidelijk demarcatiecriterium vast te leggen.Een criterium dat moet uitmaken wat wel, en voor-al wat niet wetenschappelijk is. Met een dergelijke

demarcatiewoede komen ze gevaarlijk in het vaar-water terecht van het creëren van een lineaire enstatische waarheid. Zo'n waarheid zou dan ge-makkelijk meetbaar moeten zijn, zodat het eenvou-dig wordt om te beslissen wat goed en wat slechtis. Dit staat echter in contrast met elk gevoel voorkritische zin voor wetenschap, waar de discussieser een hoop dynamischer aan toe gaan. Weten-schapsfilosofen braken zich hier de afgelopen vijf-tig jaar het hoofd uitvoerig over, maar hetantwoord leek toch niet zo gemakkelijk op één vel-

letje papier te passen, in tegenstelling tot wat Ver-meersch doet uitschijnen.

Het kiezen voor een statische analyse van de waar-heid, zorgt er ook voor dat er op praktisch vlak eendogmatische aanpak wordt geheiligd, zowel van

de wetenschappelijke als filosofischepraktijk. Dezelfde fout die positivisteneerder al hadden gemaakt, want zo ver-vangt men een religieus wereldbeeld,dat niet in vraag kan gesteld worden,door een wetenschappelijk we-reldbeeld, dat ook niet in vraag kan ge-steld worden. Het gevolg is dat dewetenschap zichzelf niet meer in vraagkan stellen wat an sich zeer onweten-schappelijk is en nefast voor de evolu-tie van filosofie of wetenschap. Devrees voor een opkomend irrationalis-

me en het hieruit volgend intellectuele braaklanddat SKEPP schijnt voort te stuwen, zorgt ervoordat ze de foute tegenstanders kiezen. Terwijl deuniversiteit verkocht wordt voor een appel en eenei aan de hoogste bieder, wordt er hier lustig ge-schoten op een vakgroep en een discipline dienoch de oorzaak, noch de kern van het probleemis. Vraag blijft, zijn de mensen van SKEPP zichdaar wel van bewust?

Johan Braeckman

Page 16: de Moeial - Maart 2012

de Moeial, academiejaar 2011-2012, nr. 4 16

ij tijd van schrijven werd bekendgemaakt dat de VUB de 23 sans-papiers, die verbleven in de voormalige Vesalius-lokalen, nog tot 1 juli

onderdak zal verlenen. Ze moeten hun huidige verblijfplaats onder de kotenop de Schoofslaan nog steeds verlaten vanwege een geplande renovatie, maarze kunnen vanaf 1 maart terecht in Triomflaan 36, een ander VUB-gebouwenkele deuren verder. Hierbij is ook het rampscenario van de baan dat dehongerstakende actievoerders in hun precaire fysieke toestand op straatzouden belanden.

Niet dat ze het voor deze tweede onderdakcrisis – de VUB besloot de groepop te vangen nadat ze uit hun vorige verblijfplaats gezet waren en gedwongenwaren te kamperen op het Elsense Fernand Cocq-plein – gemakkelijkhadden. Ook de nu al ruim 40 dagen durende hongerstaking eist haar tol. Ditwerd op de persconferentie van 28 februari nogmaals duidelijk. Bij het beginvan de conferentie wachtten de ambulanciers buiten op politiebegeleiding omhet gebouw te betreden. Het is niemand duidelijk waarom de politie-escortenodig is, het ambulancepersoneel wist dit zelf ook niet op te helderen. Toende politie eenmaal gearriveerd was, betraden zij en de verplegers het gebouwen werd de zieke hongerstaker op de brancard afgevoerd. Het was overigensniet de eerste keer dat men een beroep moest doen op medische hulp. Dan ishet des te pijnlijker dat de hongerstaking weinig weerklank vindt in de media.Een markant gerucht was zelfs dat een journalist verklaard zou hebben,tegenover een lid van het steuncomité, dat de media pas aandacht zoudengeven aan de hongerstaking bij het sneuvelen van het record... of eenhongerstaker.

Ook in het kamp van de politieke verantwoordelijken bleef het angstvalligstil. Als de VUB geen andere woonplaats voorzien had, waren de 23 zonderpardon op straat beland. De regels omtrent de opvang van illegaleimmigranten zijn zodanig dat niet iedereen zomaar recht heeft op onderdak.De VUB-sans-papiers hebben dan ook geen recht op enige vorm van opvang.

Het is belangrijk om het onderscheid te maken tussen een asielzoeker en eensans-papier. De eerste hebben, naargelang de voortgang van hunbureaucratische procedureslag, recht op opvang. Maar wanneer men eenmaaluitgeprocedeerd is en niet manu militari gedeporteerd wordt, vervalt dit rechten belandt men volledig in de clandestiene sfeer. Een sans-papier is volledigaangewezen op een arbeidscontract om legaal in het land te mogenverblijven. Wie in het bezit is van een contract, krijgt een verblijfsvergunningdie om de zoveel tijd verlengd wordt, mits men nog steeds een contract kanvoorleggen. De beste oplossing uit de koker van het staatssecretariaat, was desans-papiers te verwijzen naar de daklozenopvang. Het mag voor iedereenduidelijk zijn dat dit voor mensen die dusdanig verzwakt zijn door dehongerstaking, geen humane optie is.

De VUB-administratie heeft nogmaals de wens geuit dat de hongerstakingwordt stopgezet. De actievoerders zien de staking echter als hun laatstemogelijkheid om druk uit te oefenen op de politiek. Door de hongerstakinghopen de sans-papiers een verblijfsvergunning en een werkvergunning vooréén jaar, een zogenaamde C-kaart, te bekomen. Momenteel moet een sans-papier het vaak doen met een B-kaart, wat op de persconferentie omschrevenwerd als een 'slavernijkaart'. De B-kaart creëert een grote afhankelijkheid vande werkgever, die het contract constant moet verlengen. Dit maakt detoekomst, ook met arbeidskaart, zeer onzeker. Het is dus onwaarschijnlijk datde sans-papiers aan deze wens van de VUB gehoor zullen geven. Zoals pèreDaniel (woordvoerder van de sans-papiers op de persconferentie) hetverwoordde: “We moeten ons vooral afvragen wat de aanleiding is van zo'ndrastische actie.” Er wordt wel gezegd dat hongerstaken een oneerlijkdrukkingsmiddel is, maar dit werd door hem alvast grondig betwist. “Er isvooral moed en wanhoop nodig om tot hongerstaking over te gaan. Dit is eenschreeuw van mensen die hier al jaren leven en werken om eenmenswaardige behandeling.”(kp, sr)

B

Page 17: de Moeial - Maart 2012

de Moeial, academiejaar 2011-2012, nr. 417

Page 18: de Moeial - Maart 2012

de Moeial, academiejaar 2011-2012, nr. 418

Palliatieve zorg richt zich tot patiënten die te ma-ken hebben met één of meerdere irreversibelelevensbedreigende aandoeningen, waarbij het ver-lichten van verscheidene pijnen en het verhogenvan de levenskwaliteit centraal staan. Ook het on-dersteunen van de patiënt en zijn nabije familiewordt in rekening genomen. Hier komt dus ook hetverlichten van angst bij kijken. Hiervoor is het be-langrijk de oorzaak van deze angst te herkennen.Deze kan namelijk gemaskeerd worden door slape-loosheid, nachtmerries, ontkenning of het zoekennaar aandacht. Ook de hevigheid van de angst kanfluctueren naarmate de onderzoeken en behandelin-gen verstrijken en er gewachtwordt op bepaalde re-sultaten.

Angsten

Daarnaast is het opsporen van de effectieveoorzaak van de angst belangrijk. De eerste soortangst kan een nevenverschijnsel zijn van bepaaldeneuroleptica. Hierbij volstaat het om deze afte bou-wen, eventueel in combinatie met het verstandigtoedienen van een kalmeringsmiddel (benzodiaze-pine). Ook bij een tweede soort angst, de antici-patorische angst voor onderzoeken en dergelijke,kan het toedienen van een kortwerkend kalmerings-middel uitkomst bieden. Bij angstvorm drie is eenmedicamenteuze behandeling minder vanzelf-sprekend. Het gaat hier om hetgeen we als de ei-genlijke doodsangst kunnen omschrijven.

Natuurlijk is dit een onderdeel van ons menszijn,maar bij sommige patiënten kan dit drastische vor-men aannemen waarbij allerlei fysieke problemenoptreden, die uiteindelijk kunnen leiden tot het ver-lies van onafhankelijkheid. In deze gevallen staanfamilie en hulpverleners vaak hulpeloos. In de hui-dige praktijk wordt er vaak gekozen voor palliatie-ve sedatie, wat niet echt een uitkomst biedt. Somskan het raadplegen van een geestelijke of moreleconsulent hier een betere, meer menselijke uit-komst bieden, maar nog te vaak blijven de patiën-ten zitten met hun angst. Zijn er nog anderemogelijkheden?

Lsd

Naast deze huidige manieren van werken is er ookeen (niet zo) nieuwe vorm van therapie in opkomst. Controversieel, maar oud en recent on-derzoek presenteren veelbelovende resultaten be-

treffende een psychotherapie met behulp van lsd(lysergic acid diethylamide) als therapeutischmiddel. Vóór lsd op de lijst van verboden midde-len kwam te staan, naar aanleiding van de demo-nisering van het lucratieve gebruik in dejongerencultuur, was er al veelbelovend onderzoekgedaan, waarvan de resultaten definitiefwerden op-geborgen ofverloren zijn gegaan.

Dat psychedelische substanties nuttig kunnen zijnbij therapie van ongeneeslijk zieke personen die ge-confronteerd worden met de dood, werd door dekinderarts Valentina Pavlovna Wasson voor heteerst aangehaald in 1957. Dat deed ze in een inter-view voor het magazine This Week, waarin ze ver-telde over haar ervaringen met de heiligepaddenstoelen (die het bestandsdeel psilocybinebevatten) in Mexico. Dit idee verspreidde zich enook andere intellectuelen begonnen zich er in te

verdiepen.

Zo ook Aldous Huxley, die ervan overtuigd wasdat mensen hun dood beter spiritueler zoudenervaren, in de plaats van haar slechts te zien alseen tragisch fysiologisch proces. “The last ritesshould make one more conscious rather than lessconscious, more human rather than less human.”Door middel van lsd zou men een groter bewust-zijn kunnen opwekken, wat bijdraagt tot een meerbetekenisvolle overgang van leven naar dood.Hijzelf bracht dit in praktijk door zich enkele urenvoor zijn overlijden te laten doseren met 100 mi-crogram lsd. In This Timeless Moment, ge-schreven door zijn vrouw Laura Huxley, wordt ditomschreven als een rustig en vredevol overlijden.

De interesse was meteen gewekt bij andere on-derzoekers, en al gauw werden verschillende on-

DOOROLIVIERDIELEMAN

Euthanasie, palliatieve zorg en sedatie: het zijn zwaarwichtige onderwerpen die demedia niet onderbelicht laten. In België, dat wereldwijd te boek staat als voor-uitstrevend land ter zake, is er vanzelfsprekend een wettelijk kader, maar op inter-nationaal academisch niveau staan de ontwikkelingen natuurlijk niet stil.

Dr. Peter Gasser

Page 19: de Moeial - Maart 2012

de Moeial, academiejaar 2011-2012, nr. 4 19

derzoeken gestart naar de psychoactieve eigen-schappen van lsd. Zo toonden Kast en Collins in1964 aan dat kankerpatiënten met ernstige fysiolo-gische en mentale pijnen, een grotere verminderingqua pijnervaring ondervonden dan bijvoorbeeldmet klassieke pijnstillers als Dilaudel of Demerol.Ook hun gemoedstoestand tegenover hun nakendelevenseinde bleek verbeterd. In later onderzoekvan Kast werd ook duidelijk dat lsd niet enkel deontvankelijkheid van stervende individuen vooromgeving en familie vergrootte, maar ook demogelijkheid om de subtiele nuances van het da-gelijkse leven beter te appreciëren, wat bijdraagttot een grotere algemene tevredenheid en een signi-ficante vermindering van angst. Een medewerkervan Sidney Cohen, een prominente psychiater uitLos Angeles die met psychedelische therapie voorterminale patiënten bezig was, kwam tot de conclu-sie dat personen bij wie dergelijke ervaringengeïnduceerd werden, zich minder zorgen maaktenom hun persoonlijke ondergang en dit meer zagenals een onderdeel van het natuurlijk proces van hetleven.

Banvloek

Dit inzicht zou daardoor heilzame gevolgenhebben op het welbevinden van de patiënt, die numinder angst, paniek, pijn en afhankelijkheid on-dervindt in het licht van de te komen ver-anderingen. Deze bevindingen werden bevestigddoor andere onderzoekers, waaronder deprominente psychotherapeut Dr. Stanislav Grof.Meer onderzoek volgde, maar de aanhoudende ne-gatieve houding tegenover hallucinogenen vanoverheden wereldwijd, zorgde voor de stopzettingervan. Zo werden veelbelovende resultaten naar dearchieven verwezen. Tussen 1972 en 1990 werd ergeen enkel onderzoek meer gedaan naar het me-disch en therapeutisch nut van dergelijke psyche-delische stoffen.

Sinds 1990 is hier verandering in gekomen. Dr.Rick Doblin, de stichter van MAPS (Multidisci-plinary Association for Psychedelic Studies), geeftaan dat er wereldwijd op dit moment meer dan eenhalf dozijn klinische studies naar het medisch po-tentieel van psychedelische stoffen lopen. Bij-voorbeeld Dr. Peter Gasser in Zwitserland, dieonderzocht hoe therapeutische behandeling met be-hulp van lsd de doodsangst van terminaal ziekepatiënten beïnvloedt. In mei dit jaar werd de laatstevan de twaalf onderzochte subjecten behandeld envolgens Gasser zijn de resultaten veelbelovend.

Momenteel wordt er gewerkt aan een publicatievoor een prominent peer-reviewedmagazine. Hier-naast zijn er ook studies die werken met psilocybi-

ne, een ander hallucinogeen dat dezelfdekwaliteiten blijkt te hebben. Buiten het behandelenvan angst, blijken deze stoffen ook enorm effectiefin het behandelen van clusterhoofdpijnen (een aan-doening waarbij de patiënt in cycli terugkerende,pijnlijke aanvallen krijgt aan één kant van hethoofd) en verslavingen, met in het bijzonder alco-hol.

Misschien hebben we in de nabije toekomst nieu-we manieren om mensen, die kampen met ver-schillende psychische en/of neurologischeaandoeningen, beter te helpen en begeleiden, waar-

bij we meteen het stervensproces op een meerhumane manier kunnen benaderen Een manier dieminder angst en pijn omvat en ons tegelijk nietverdooft, maar wel meer bewust maakt van onzemenselijkheid.

Voor meer informatie over deze stoffen en hunstudies, kan je terecht op de website van MAPS(www.maps.org).

Volgende maand: een interview met VUB-

professorWim Distelmans.

Aldous Huxley

Page 20: de Moeial - Maart 2012

de Moeial, academiejaar 2011-2012, nr. 4 20

eiko Fujimori, dochter van, anticipeerde op een voortzetting van dejarenlange Amerikagezinde traditie. Het was echter de erfenis die haar

vader achterliet, die Fujimori Jr. nekte. Het neoliberale beleid van vaderAlber-to Fujimori – die momenteel overigens de tijd doodt in een gesubsidieerd re-servaat omwille van corrupte praktijken en moord op politieke tegenstanders– liet zijn sporen na: kloven werden verder uitgediept en de ongelijke verde-ling van rijkdom was nooit groter. Zo bezit 10 procent van de bevolking 40procent van de rijkdom, leeft 50 procent in armoede en is 13 procent onder-voed.

In Peru, een land waar nagenoeg elke wending naar links als communistischwordt bestempeld, kwamOllanta Humala, een voormalig legerofficier van in-diaanse herkomst, op met een gematigd programma dat gunstig oogde voorde minderbedeelden. Humala verzekerde een breuk met het slaafse gedragvan zijn voorgangers en een keuze voor een onafhankelijke koers tegenoverUncle Sam. Aldus koos een nipte meerderheid van de Peruaanse populatie op5 juni voor Ollanta Humala om Alan García op te volgen. Een programmawaar de – voornamelijk arme – bevolking oor naar had. Met de verkiezingvan Humala verliest Washington dan wel een belangrijke bondgenoot, maarLatijns-Amerikaanse landen zoals Venezuela, Bolivia en Ecuador zijn er éénrijker.

Fast forward naar november. Via een joint venture vroegen de Wereldbank,Minas Buenaventura (PE) en Newton Mining (US) het land ten dans overConga, een uitbreiding van Yanacocha, dat de grootste goudmijn van hetZuid-Amerikaanse continent is. Minas Conga, een project dat gerealiseerd zalworden in het noordelijke Cajamarca, houdt al wekenlang de Peruaansemedia in de ban. Inzet is de vernietiging van vier bergmeren, in een regiowaar 78% van de bevolking afhankelijk is van de landbouw en de veeteelt. Inhogere sferen maakt men zich meer zorgen overde 4.800 miljoen dollar die geïnvesteerd werdenin het project. De gevleugelde woorden “Peruheeft Conga nodig” hebben zowaar meer weer-klank bij de economische elite van het land.

Na enkele protestmarsen, wegbarricades en eenboerenbijeenkomst volgde op 9 november een24-urenstaking, het zoveelste duidelijke signaalvoor de regering. Universiteiten werden bezet,wegen geblokkeerd en 10 000 mensen kwamenop straat. Nadat deze acties afgewimpeldwerden, ging er op 24 november een staking vanonbepaalde duur tegen het mijnbouwproject Minas Conga van start.

Toen de regionale protestleiders weigerden te wijken en beide partijen voet bijstuk hielden, besloot president Humala de noodtoestand uit te roepen: hetleger nam de controle over de interne orde over. Grondwettelijke rechten zo-als de onschendbaarheid van de woonst en de vrijheid van vergaderingwerden on hold gezet. Een blik op de Peruaanse grondwet toont dat de nood-

toestand de facto enkel afgeroepen kan worden in geval van verstoring van devrede ofinterne orde, catastrofe ofernstige omstandigheden die het leven vande natie aantasten. Het breken van geweldloos protest is een uitzonderingwaard voor Ollanta Humala.

De noodtoestand wordt uiteindelijk dan wel opgeheven, maar een oplossingis nog niet in zicht. In the meantime, there's something rotten in the state ofLima. Viceminister voor Milieu José de Echave stapte al op, zijn eigen vormvan sociaal protest tegen Yanacocha. Daags na het uitroepen van de noodtoe-stand diende ook premier Salomon Lerner zijn ontslag in bij de president. Zo

verdwijnen steeds meer centrumlinkse figurenuit de regering Humala. De uitgelezen kandidaatom het premierschap op zich te nemen zietHumala in Oscar Valdés, een ex-militair die be-looft met harde hand te leiden. Het is namelijk alte lang geleden dat een Zuid-Amerikaans leiderzich ontpopte tot autoritair heerser en het legerals zijn stokpaardje beschouwde.

Langs de andere klinkt er applaus voor OllantaHumala, wegens het dumpen van de linksekameraden die hem bijstonden tijdens de ver-

kiezingscampagne, en het kiezen voor het veiligstellen van buitenlandse in-vesteringen. De ambitie van een sociaal beleid zal gerealiseerd worden opbasis van de inkomsten uit grote investeringsprojecten zoals Conga, claimtHumala dezer dagen. Daar waar hij tijdens zijn verkiezingscampagne teerdeop de slagzin “Wat is meer waard? Water ofgoud?”, wordt nu duidelijk welkantwoord Humala hier aanvinkt na de casus-Minas Conga, een projectwaarvan de uitkomst exemplarisch zal zijn voor het toekomstige mijnbouw-beleid.

DOORPAOLAVERHAERT

Toen Keiko Fujimori en Ollanta Humala oog in oog staan stonden in de laat-ste rechte lijn naar het Peruaanse presidentschap in mei 2011, schemerde eencontrast van dag en nacht door. De zegepalm zou voor Humala zijn, maar tienmaanden later is de verkiezingseuforie helemaal weg. Een groots mijnbouw-project, Minas Conga, heeftHumala in lastig parket gebracht.

K

Keiko Fujimori en Ollanta Humala

Page 21: de Moeial - Maart 2012

de Moeial, academiejaar 2011-2012, nr. 421

a de eerder verschenen politiek getinte lezersbijdragen die dit jaar in deMoeial zijn verschenen, vonden wij, het team achter Akademos, het op

één na populairste blad van de VUB, het de hoogste tijd om ook een stukje inte zenden. We zouden hierbij vooral voor onderlinge verbondenheid willenpleiten, want het is de hoogste tijd om de neuzen weer in dezelfde richting temanoeuvreren. Links of rechts, rood ofblauw, jong ofoud, zijn we niet aller-eerst Brusselse studenten van de Klauwaert en de Geus, bekommerd om enbegaan met het lot van onze formidabele Vrije Universiteit en haar verderesuccesverhalen?

We zouden de lezers van dit blad er op attent willen maken dat de VUB meeris dan sektarisch politiek gehakketak. Het is niet al kommer en kwel op deVUB! Ook al worden wij er in dit blad frequent van beschuldigd dat we onzeuniversiteit in een al te zonnig licht plaatsen – tot vage implicaties van propa-ganda toe – blijft zij toch niet een beetje “the shining city on the hill?” In ditblad wordt dan wel systematisch en gratuit geschoten op het instituut van deVUB en de beslissingen die zij neemt, maar laat ons toe enige nuance aan tebrengen.

De unieke VUB-mentaliteit laat zich ook buiten Brussel gelden. In de strategi-sche alliantie met de UGent bijvoorbeeld, laat de VUB zich van zijn bestekant zien. We zijn natuurlijk een loyale partner, maar men moet toch erkennendat wij van de VUB grotendeels de UGent in stand houden. Zonder hetventiel van de VUB zou de Ugent onvermijdelijk imploderen onder zijn eigengewicht. En kijk, als professor Mathijs intellectueel te licht bevonden wordt,kan hij nog altijd érgens terecht. Idem dito bieden wij een vrijhaven aan con-troversiële maar interessante denkers die op de UGent verstikken, zie bij-voorbeeld professor Cogen.

Ook op cultureel en culinair vlak is het duidelijk waar de klepel hangt, en datis gelukkig niet in Gent. De VUB valt op dit vlak niet te kloppen! Met als epi-centrum van dit alles onze eigenste campus. Kijken we maar naar het Kultuur-Kaffee, bruisende hotspot van het Brussels nachtleven, op een steenworp vanhet centrum. Na de Starbucks in Brussel-Centraal de hipste koffiebar annexfuifzaal van Brussel. Waar de student schouders kan wrijven met de knapstekoppen van het intellectuele leven aan onze alma mater. Ook de bourgondi-sche innerlijke mens, anorexiapatiënt of vegetariër komt niets tekort, wemogen trots zijn op ons (binnenkort zonder twijfel 5-) sterrenrestaurant. Het aluitgebreide menu dat voor eenieder wat wils biedt, wordt binnenkort tijdelijkaangevuld met een exclusiefgerecht: nyctibatrachus vrijeuni-kikkerbillen, zo-als altijd met rijst, frieten, aardappeltjes of puree bij de zachte prijs inbe-grepen. Een gevulde maag en wetenschappelijk onderzoek van de bovensteplank, in Brussel gaat het allemaal samen!

Na al die culinaire verwennerij, kan een mens zich al wel eens wat onwennigin zijn vel voelen. Gelukkig biedt de VUB ook onderdak aan state-of-the-artsportbedrijven, en geeft ze zodoende de kans om een centje bij te verdienendoor hun activiteiten dicht bij de gemiddelde student te laten afspelen. Dat eral eens een lek in het dak van het zwembad te bespeuren valt, betekent enkeleen lagere waterrekening aan het einde van de maand en moedigt onze facul-teitArchitectuur enkel aan om zijn innoverende kracht te ontketenen. We prog-nosticeren dat tegen 2015, bij de inauguratie van het Sporthotel, het woord“waterschade” enkel zal verwijzen naar de jacuzzi's. Er zijn heden al enkeleexperts aangewezen om te onderzoeken wat de meest stevige structuur voorhet dak zal zijn, geheel in de architecturale pluriformiteit die de VUB zo ken-merkt. Beton en glas, de mogelijkheden zijn eindeloos!

Niet dat de huidige gebouwen van de VUB geen pareltjes zouden zijn, met

als pronkstuk het M-monument, ontworpen door de wereldwijd befaamde ar-chitect Renaat Braem. Ook de Q-aula's worden over heel de wereld bewon-derd. Met zijn draaiende aula bevindt de VUB zich nog maar eens in het wielvan de kopgroep op het gebied van technologische innovatie. Binnenkort zalook het uitschuifbaar dak operationeel zijn, zodat men op warme zomerdagenniet meer op het gras van ons (uiteraard van een hoge Center Parks-gezellig-heidswaarde getuigende) outdoor-auditoriummoet plaatsnemen.

De kwaliteit van dit alles wordt enkel maar onderstreept door onze collega's,als we kijken naar het sterke jaar dat de VUB op de internationale prijzenfes-tivals achter de rug heeft. Ondanks het frequent gemor op de campus, is menin de universiteit aan een sterk parcours bezig. Maandag laatstleden werdbekendgemaakt dat de bibliotheek zowaar genomineerd was voor de KafkaAward For Excellence, de KAFEtjes. Na de Oscars mag België zich dus op-nieuw opmaken voor een nagelbijtende ceremonie. De tegenstanders zijnechter niet min: topfavoriet blijft de Iraanse verkiezingsshow, of zoals hetdaar bekend staat: “de verkiezingen”. Onze bibliotheek is nog maar de topvan de potentiële prijsberg. Ook onze nieuwsbrief wordt veelgeprezen en isdan ook de gedoodverfde favoriet in de verkiezing van het Comité der Pro-motie van Nieuwsbrieven. De nieuwsbrief is genomineerd in drie cate-gorieën: Beste Font, Positiefste Headline en Feel Good Story van het jaar.Tevens maken we kans op de “Briefie” in de prestigieuze categorie 'Bestenieuwsbrief 2012'. De VUB-mentaliteit is, geheel in de geest van doctor ho-noris causa aan deze instelling Eddy Merckx, de man die zijn volk leerdetriomferen, een winnaarsmentaliteit.

Hoewel de inschrijvingen zich elk jaar in stijgende lijn blijven voortzetten,verbaast het ons dat er zich niet nóg meer studenten naar onze groene campusspoeden. Het Brusselse studentenleven combineert, als enige, traditie met hetontwikkelen van een vrije geest, denken we maar aan de wevedeve. Zo ont-vangt elke generatiestudent bij aanvang van het academiejaar een stofzuiger,aangeboden door de gezellige Studiekring Vrij Onderzoek, en dit sinds 1949!Andere georganiseerde pret: Sinterklaasverkleedpartijtjes, kampvuurtjes enontdoopfeestjes. Geen gevreesde hoge opstap of elitair gedrag: de bijzonderlage drempel biedt een kans voor iedereen!

Gelukkig wordt dogma bij deze kring (en op onze universiteit tout court) ge-schuwd. We kunnen enkel hopen dat elke student zich hierbij kan aansluiten.In de gevleugelde woorden van Poincaré: “Anders zetten we een zotte klakop en gaan we pinten drinken op de Zavel.”

Ave Verhaegen!– hetAkademosteam

Onze beste persberichten: een selectie

- 22 februari 2012: Het geweten van onze topstrafpleiters- 17 februari 2012: Vechtsporten bieden extra kansen voor kwetsbare jonge-ren- 17 februari 2012: EU's innovative financial instruments for stimulating pu-blic-private partnerships- 14 februari 2012: Leerstoel onderzoekt effect licht op winkelgedrag- 26 januari 2012: Belgische kankerpatiënten sterven minder vaak thuis danin Nederland- 20 december 2011 : Crisis stimuleert populariteit historisch voedsel metfeestdagen- 16 december 2011 : Waarommogen chefkoks zich misdragen?- 16 november 2011 : Wetenschappers op kot bij studenten

Het Vrije AkademosjeN

Page 22: de Moeial - Maart 2012

de Moeial, academiejaar 2011-2012, nr. 4 22

et seksisme is weer even alomtegenwoordig in de media. Zo kwam on-der andere Ryanair onder vuur te liggen wegens een te seksistische

reclameaffiche. Ook het beleidsplan van Joëlle Milquet lokte heel wat discus-sie uit. Nochtans is het een eerste stap in de goede richting. Zo pleit ze onderandere voor een nultolerantie ten opzichte van seksistische stereotypering inde media, het dichten van de loonkloof tegen 2016 (waar tot op heden devrouw nog steeds gemiddeld 25% minder loon ontvangt), een actieplan tegenpartnergeweld, een antiseksismewet waarbij inbreuken worden gesancti-oneerd, et cetera. Ook over de commotie rond masturberende mannen op hetautosalon, had Milquet een uitgesproken mening. Wanneer bleek dat zij hungeilheid botvierden op de hostessen van Suzuki, opperde Milquet dat zij even-goed andere kledij konden dragen, zodat duidelijk wordt dat de auto, en nietde vrouw, het object is.

Uiteraard is het institutionaliseren en formaliseren van antiseksisme slechtseen gedeeltelijke oplossing. Een grote verantwoordelijkheid zal, en hoort, bijde vrouw als individu te liggen. Het bestraffen van een licht seksistisch getin-te mop ofhet beboeten van fluiten naar vrouwen, is niet enkel ineffectief, hetis ook betwistbaar of dergelijke maatregelen werkelijk een ommezwaai vande heersende mentaliteit kunnen teweegbrengen. Daarentegen moet de vrouwactief een rol spelen en tonen dat ze sterk in haar schoenen staat en niet, alachterover leunend, verwachten dat wettelijke bepalingen haar strijd zullen be-klinken. Sommigen ontbreekt het mijns inziens aan feministische strijdbaar-heid, wat de situatie enkel bemoeilijkt.

Doch, reclame omringt ons overal, en vaak bemerk je reeds in een oogopslagde stereotyperende, beledigende, vernederende, onvriendelijke, kwetsende,neerbuigende ondertoon in reclamebeelden en teksten die te zien zijn op te-levisie, websites, op de radio, affiches, tijdschriften,… Zijn we immuun ge-worden voor al deze reclame? Een van de vele argumenten, zijnde: “Het ismaar reclame, het heeft geen enkele invloed op onze manier van denken”, isbij nader inzien niet meer dan een flauwe poging tot ridiculisering. Het feit isen blijft dat de maatschappij constant beïnvloed wordt door reclame. Wat nietverwonderlijk is, gezien men op televisie gemiddeld meer reclame dan serieof film te zien krijgt. Het lijkt dan ook niet al te waanzinnig om de invloedvan dergelijke reclame op de heersende stereotypes te erkennen. De promotievan Het Nieuwsblad voor haar sportkalender, waarin de vrouw als ‘dom’wordt bestempeld of de reclame die onlangs circuleerde naar aanleiding vanValentijn waarin men de vrouw verwijt nooit te zeggen wat ze echt wil, zijnslechts twee van de vele voorbeelden.

Men heeft het dan wel over het bijna doorbroken glazen plafond, het gegevenblijft hoogst twijfelachtig. Dat vrouwen nu stemrecht genieten, werken en po-litiek actief kunnen zijn, zijn argumenten die de sociale realiteit geweld aandoen. Deze argumentatie ten spijt, blijken enkele zaken nog steeds uiterst ge-voelig. Na de deelname van Linda De Win aan de Slimste Mens ter Wereld,werd ze geprofileerd als een wedijverende, betweterige vrouw. Het sociaal-cultureel hoogstandje dat Facebook is, werd dan ook naarstig gebruikt ter op-richting van verscheidene haatgroepen. Erika Van Tielen daarentegen, was

een populaire stoot, zo getuige Humo’s Pop Poll, waar ze tweemaal op rijverkozen werd als de vrouw die men het liefst uit de kleren zag gaan.

Alle polemiek ten spijt, wat blijft zijn deze neerbuigende, seksistische en voorde hand liggende stereotypes. Nemen we genoegen met werk (al dan niet meteen lager loon), stemrecht en het feit dat we de politiek in mogen (waarbij wein de media ook niet altijd positief worden afgebeeld), of wordt het tijd omgrenzen te verleggen, meer eisen te durven stellen en het algemeen beeld vande vrouw te veranderen? De hierboven vermelde (r)evoluties waren onbe-twistbaar grote stappen in teken van de rechten van de vrouw. Echter, sprekenin voltooid verleden tijd, als ware het feminisme en het eisen van gelijkerechten voorbijgestreefd, dient niet als bewijs voor het einde van een man-nenmaatschappij.

Het is maar al te makkelijk om vrouwen (of mannen) die de ongelijkheidaanklagen, te bestempelen als moraalridder, preutse conservatief, mannen-haatster, radicaal enzovoort… Dat is alvast wel steeds het antwoord van dereclame-industrie (die telkens op de proppen komt met hersenloos geleuter enzich verschuilt achter de vrijheid van meningsuiting), mannen rondom ons ensoms van vrouwen zelf. Uit studies blijkt dan ook dat één op twee vrouwen,uit angst om bestempeld te worden als humorloos, afgezaagd, hardvochtigefeministe ofzuurpruim, het seksisme negeren. Emancipatie, zei u?

DOORSARAH FELLAHI

"Met seksisme heb ik het over bepaalde vormen van discriminatie die niet onder dehuidige wetten vallen, maar die subtieler zijn en te maken hebben met bepaaldeclichés over vrouwen", zo sprak Jöelle Milquet, minister van Binnenlandse Zaken.Met haar wetsvoorstellen heropende ze een eeuwige discussie over seksisme, in hetbijzonder in de media en reclamewereld.

H

Page 23: de Moeial - Maart 2012

de Moeial, academiejaar 2011-2012, nr. 423

RikTorfs verontschuldigt zich

Het was een ontredderde Rik Torfs die gisteren op een emotionele persconfe-rentie verplicht werd toe te geven dat hij “werkelijk geen idee” had dat hijzich ooit écht had aangesloten bij de CD&V. “Ik ging er vanuit dat ik door dejournalist ondervraagd werd in mijn hoedanigheid als professor KerkelijkRecht, en iemand die dus een kritische mening mocht hebben over een zoge-naamde christen-democratische partij”, klonk het bedeesd.

De coryfee van de KUL dacht ook dat zijn opmerkingen over het ideologischdeficit van de partij niet zo ernstig zouden geïnterpreteerd worden nadat enke-le maanden geleden bekend werd dat hij een weddenschap gewonnen haddoor “enerzijds, anderzijds” oprecht te slijten op een partijcongres. “Natuur-lijk is dat voor een verkozen CD&V-parlementslid enkele bruggen te ver, enals ik dat écht zou zijn, wil ik mij uiteraard oprecht verontschuldigen.” Ver-volgens vroeg hij zich luidop afwanneer die “partijraad” zich dan wel afspeel-de, “of dat wekelijks was of zo”, “of er daarna nog bussen terug naar huisrijden” en of zijn adres dan wel juist stond neergeschreven in de rolator vanWouter Beke, want voor zover hij zich kon herinneren had hij daar nog nooiteen uitnodiging voor gezien.

SequelThe Iron Lady

Na The Iron Lady, de bekroonde film over het leven en lijden van de IJzerenDame, staat er al een tweede film over Margaret Thatcher in de steigers. Ditkondigde regisseur Phyllida Lloyd aan op een persconferentie na de Oscar-uit-reiking. Na de kritische reacties op de donkere ernst van het eerste deel, gaathet er in deze prent iets lichtvoetiger aan toe. Het hoofdthema betreft de tot nuonderbelichte romance tussen Margaret Thatcher en Augusto Pinochet. Dietwee leerden mekaar namelijk veel vroeger kennen en hadden een meer passi-onele relatie dan tot nu toe bekend was. Ze ontwikkelden een romance na eengezamenlijke deelname aan een School of the Americas-congres voor vrij -heidsminnaars.

Orgelpunt van deze romcom wordt een indrukwekkend Bollywood-geïnspi-reerd zang- en dansnummer in het Estadio Nacional, het befaamde voetbal-stadion in de Chileense hoofdstad Santiago, waar de prille dictator na zijngeslaagde machtsovername de communistische oppositie kennis liet maken

met de geneugten van het vrijemarktkapitalisme. De voorlopige werktitelvoor deel twee is My Fair Right Lady. Voor de geïnteresseerde lezers: deBrusselse afdeling van het Liberaal Vlaams StudentenVerbond heeft al eensubsidieaanvraag ingediend bij de Studentenraad in de hoop eenlimousinekaravaan te kunnen organiseren naar de avant-première.

Rectorverkiezingskoorts

Aandachtige studenten hebben het vast al geroken in de prille lentelucht: derectorverkiezingen zijn in aantocht. In Gebouw M is dan ook het herver-kiezingscomité van rector de Knop in actie getreden. Net zoals bezorgdeburgervaders overal te lande, doet onze rector er alles aan om zijn herver-kiezing veilig te stellen, wat voor niemand onopgemerkt blijft. Zo is in deschoot van de groendienst een task-force opgestart om de belofte van onzerector dat de studenten en proffen met propere schoenen hun les zouden kun-nen aanvangen, eindelijk in te lossen. Als eerste actiepunt zouden alle bomen,struiken en al het andere pré-compost verwijderd worden van de campus.Ook zou in navolging van het sportveld het overblijvende gras op onze voor-malig groene campus vervangen worden door kunstgras.

Naar het personeel wordt de gulle hand van de rector ook uitgereikt. Zo krij-gen alle faculteitssecretariaten via een lucratieve sponsordeal met een bekendespressobedrijf een nieuwe koffiemachine. “Echt een toffe koffiezet, die vanGeorge Clooney en god enal!”, klonk het bij een dolenthousiaste bron binneneen prominente onderzoeksgroep, die weliswaar anoniem wenste te blijven.

Verdere geruchten zeggen dat voor mogelijke tegenkandidaten eenonverwachte promotie is gevonden aan de net opgerichte GULAG-on-derzoeksgroep in de kelders van Campus Jette. De wilde geruchten suggere-ren zelfs dat de rector geprobeerd zou hebben om de redactie van het notoirkritische studentenblad 'de Moeial' te paaien met de belofte van een lokaalmet werkende internettoegang en wat extra hi-tech materiaal. Bij het ter persegaan was nog niet bekend of deze kritische luizen zich zomaar laten omko-pen met goedkope electronica. Wel zou één hardwerkende journalist, die uit-eraard anoniem wenst te blijven, willen opmerken dat het laatste modeliPhone er wel héél aantrekkelijk uitziet. Herverkiezingssteun-aantrekkelijk,om specifiek te zijn.

DOORKENNETH PONTZEELE

DE KNOP 2012Stem de VUB naar het wiel van het peleton!

Page 24: de Moeial - Maart 2012

de Moeial, academiejaar 2011-2012, nr. 4 24

et epos zelf begint eerder met een slotzinvan een boek: "Hij die alles gezien

heeft,(...), hij die alles wist." Zo verijdel je meteenelke mogelijkheid op een sequel. Maar waar het ei-genlijk om gaat: Gilgamesh is koning van Uruk,een stad in Sumerië, die zijn dagen vulde met hethouden van wedstrijden die hij keer op keer won.Het werd de inwoners allemaal een beetje te veelen ze vroegen aan de goden om hem te entertainen.De goden gaven hem een speelkameraadje, Enki-doe, (ondanks wat de naam doet vermoeden is ergeen connotatie met de Pfaffs) die minstens zijnevenknie is in sterkte/schoonheid/moed/intelligen-tie/taco's eten/...

Om Enkidoe naar Gilgamesh te lokken, moestende goden beroep doen op hun persoonlijk escorte-dienst: de tempelvrouwen. Een tempelmeisje werdbevolen om naar het woud te gaan en kreeg nogalplastische instructies: op de grond te gaan liggenen de benen opensmijten zodat Enkidoe haar ste-vig zou kunnen pakken. Jammer genoeg voor hettempelmeisje zou hoofse liefde pas binnen 3000jaar en vogue zijn.

Uiteindelijk keren Enkidoe en het tempelmeisje te-rug naar Uruk. Gilgamesh had ondertussen al eenbeetje over Enkidoe gedroomd. Hij deed wat elkegezonde koning van zijn generatie deed, namelijkzijn recht van de eerste nacht ten volle benutten.Als koning mocht Gilgamesh beschikken over demeisjes op hun huwelijksnacht voor een iets te in-tieme inspectie.

Enkidoe, die zo te zien plotsklaps een gentlemanwas geworden, vond dat allemaal maar niets en be-sloot dit zeer hoffelijk op te lossen door op de vuistte gaan met Gilgamesh. Na een paar rake klappenbleek dat beide heren elkaar toch zo leuk vondendat ze elkaar omhelsden en het Sumerisch equiva-lent van BEST-FRIENDS-FOREVER-armbandjesbegonnen te dragen.

Al gauw begon Gilgamesh zich weer te vervelen.Dus trok hij er samen met Enkidoe op uit om dedemonische Humbaba te doden. Wanneer dedemon eenmaal vermoord was, begon al dit ge-weld de vruchtbaarsheidsgodin Ishtar aan te trek-

ken. In deze bijbel krijgt de godin de weinigflatterende bijnaam "Hoer van Babylon" toege-schreven. Maar Gilgamesh moest niets hebben vandeze godin, die hem bijna een goddelijk status be-loofde. Het zal misschien weinig verbazen dat ditvoorval ook nog eens ironisch zou uitdraaien.

Ishtar is nogal pissig op Gilgamesh en ze stuurt, zo-als een godin van haar kaliber past, een Stier desHemels. Echter, zoals een superheld betaamtmaakt hij samenmet Enkidoe van deze stier fijnge-malen préparé. De goden zijn hier allesbehalve blijmee. Na een vergadering besluiten ze dan maar datEnkidoe moet sterven omdat Gilgamesh in degunst staat van de god van (I shit you not) ZoetWater.

Vlak voor zijn dood scheldt Enkidoe zijn vrouwnog uit voor rotte vis om haar dan op een spreek-

woordelijke piëdestal te plaatsen. Zijn dood zendteen schokgolf uit door de stad. Iedereen is op zijnKim-Jong-Il's verplicht om dag en nacht zijn doodte bewenen. Gilgamesh die zijn hele leven er allustig op rondgemoord heeft, begint na te denkenover zijn sterfelijkheid. Na veel piekeren enbabbeltjes met zijn moeder, is Gilgamesh van me-ning dat sterven maar niets voor hem is. Dus gaathij naar de onderwereld om het leven daar eensonder de loep te nemen. -Insert 'Ironie' here-

In de onderwereld komt hij een koppel tegen datals enige de zondvloed, die de hele mensheid heeftuitgewist, heeft overleefd. Voor deze prestatiekregen ze van de andere goden goddelijke krach-ten, waaronder natuurlijk het eeuwige leven. OmGilgamesh duidelijk te maken dat hij zal stervenen nooit een god zal zijn, stellen ze hem voor eenuitdaging: hij moet proberen om zeven dagen

DOORPIETVAN DE VELDE

Het verhaal speelt zich zo'n 4000 jaar geleden afin wat nu Irak is. Toen GeorgSmith als eerste het in spijkerschrift geschreven verhaal ontcijferde, trok hij on-middellijk zijn kleren uit en sprong hij op en neer als een konijn. De assyrio-loog las in de 12 tabletten verhalen die gelijkenissen vertoonden met het OudeTestament. Vooral verwijzingen naar de zondvloed zorgden voor de nodigecommotie binnen de archeologische wereld. Uiteindelijk zag de standaardver-sie het daglicht rond 1930.

H

Page 25: de Moeial - Maart 2012

de Moeial, academiejaar 2011-2012, nr. 425

wakker te blijven. Gilgamesh valt echter in een die-pe slaap van zeven dagen.

Tijdens de epiloog komt hij Enkidoe nog tegen, die- surprise surprise - nog in leven blijkt, maar evenlater per ongeluk door de onderwereld gegrepenwordt. Gelukkig kan Gilgamesh hem redden envertelt Enkidoe over zijn ervaring in de onderwe-reld. Het laatste deel is er een beetje ongelukkig bijgetrokken en is niet echt een meerwaarde. Het Gil-gamesh-epos heeft dus duidelijk een religieuze enmoraliserende ondertoon. Het sterfelijke van demens en het rouwproces staan centraal in dit alles.

Ur-superman

Het personage Gilgamesh is tot op zekere hoogtevergelijkbaar met het archetype van een Superman.Hier zou ik niet de connotatie willen maken met deübermensch van Nietzsche, toch niet direct, maareerder met de Krypton-gevoelige superheld uit deAction Comics.

Superman of Clarke Kent was origineel ook nietveel sterker dan een gemiddelde mens. In zijn aller-eerste strip doet hij niet veel meer dan een auto op-heffen. Het is pas na de GoldenAge ofComics, deperiode van 1930 tot net na de Tweede Wereldoor-log, dat Superman extreme krachten begon te ont-wikkelen.

De originele Superman heeft ook weinig gemeenmet zijn huidige reïncarnatie en diens zwaar be-laden morele code. Daarom stierven er maffiale-den, schurken en andere gespuis door het toedoenvan Superman. Jerry Siegel en Joe Shuster, debedenkers van Superman, waren al van jongs afgeïnteresseerd in de mythes van de Klassieke Oud-heid. De origine van Superman ligt, net zoals Gil-gamesh, ook in het verwerken van de dood.Kortelings voor het bedenken van Superman, ver-loor Siegel zijn vader in een overval. Dat is dereden waarom Siegel een held wou creëren die nietkon sterven.

De dood van een superheld

Echter, het meest interessante wat Superman ooitzal doen, is net sterven. We hebben de Superman-nen en de Gilgameshen nodig om te zien hoe zijmet met de dood omgaan. Superman mag een bui-tenaards wezen zijn en Gilgamesh mag een god-delijke afkomst hebben, toch zijn ze het meestmenselijk en herkenbaar wanneer ze met de doodmoeten omgaan. Hun sterfelijkheid staat haaks ophun onfeilbaar bestaan. Het zijn superhelden diemoeiteloos tegenslag kunnen omdraaien.

Waarom de dood van superhelden iedereen blijftfascineren, is om twee redenen begrijpelijk.Enerzijds nemen ze afstand van al hun krachten,wat hen, zoals hierboven beschreven, menselijkmaakt. Anderzijds komt ook de psychische dood inhet spel. Dat is dan de scheiding, weg van onzeleefwereld.

De impact van deze scheiding is ook relevant voorhoe we zelfover de dood gaan nadenken. De doodvan een superman vertelt ons dan ook meer overonze eigen angsten. Hoe we eeuwig jong willenblijven, zowel fysiek als mentaal, en hoe we schrikhebben van de scheiding van al wat ons dierbaaris.Daarom is bijna elke maatschappij geobsedeerddoor de sterfelijkheid van supermannen, omdat ge-wone mensen onderbewust niet overweg kunnenmet hun eigen mortaliteit.

De begeerte is dus niet zozeer gericht naar de su-perheld zelf: die is slechts een vehikel voor hetsubject van het sterfelijke. Superhelden sterven algeneraties lang om zelf orde te scheppen in hetleven. Het is haast een universeel gegeven, dwarsover de grenzen van tijd, context, taalgebruiker ende code waarmee iemand zich uitdrukt. De vreesvoor wat de dood met zich meebrengt, proberenwe te verzachten door onze helden te laten sterven.

Jerry Siegel en Joe Shuster

Page 26: de Moeial - Maart 2012

de Moeial, academiejaar 2011-2012, nr. 4 26

e Moeial: The new album just came out –congratulations. What were the reactions

after the release?

Scroobius Pip: Thanks, ‘Distraction Pieces’ justcame out and it’s all been overwhelming. It’s thefirst thing that I’ve released on my own label and Iexpected it to be a tiny little side project, but it’sjust gone down really well. The reactions havebeen great, the videos have all been well and theUK tour was 90% sold out all the way through. It’sgood to get out in Europe to see how it goes in he-re. We’ve got a month of hitting up Belgium,Switzerland, France, Germany, Holland, Ireland, abit ofthe UK again.

It’s definitely getting you all over the place. Onething that is central in all yourprojects, is the word. Still, the stageholds an important place in yourheart. For example, you're known touse props on stage, do these com-plement your performance?

I think the writing is the start of it andthe completion is performing it on stage.I don’t even think about recording orfinishing with writing a piece. The com-pletion ofa text comes when it is shared with otherpeople, that’s where it feels like it was meant to be.On stage I often use props and things like that be-cause particularly when you’re talking about somequite serious and dark subjects you need to makesure it still remains an entertaining night out for theaudience. In the end, people don’t come to a lectu-re, they come to a gig. It needs to be visually aswell as orally stimulating.

How important is direct contact with listenersand readers for you, as well as the actual ar-ticulation ofa text?

It surprises me, but I’ve always been a far biggerfan ofhearing or seeing poetry rather than just rea-ding it. I believe that so much is on the deliveryand on how it comes across. That could just be be-cause I haven’t had any education. I haven’tstudied poetry at college or university, so in my

mind, if I read poetry, it’s one thing. But then if Isee that poet perform his poem, it’s a completelydifferent thing. So yeah, I prefer watching or hea-ring it the way it was meant to be delivered.

The Idiot Box

Literature – let alone poetry – has been expelledto the slums of popular culture. Do you thinkthat by confronting your audience with music,it gets easier to get the message across?

Yes, I definitely think it gets easier to take in, in amore comfortable way. But it’s a weird thing withtexts and literature, because I think it is hugelyimportant, but I also think that there are a lot ofmediums that don’t get the credit that they deserve.

There are definitely film and television series thathave moved me at least as much as any novel I’veever read. That scene is being looked at as just lig-ht entertaining and nothing serious, whereas a gre-at novel is this wonderful and respected thing. AndI think there should be a time where they kind ofget together and meet. There are amazing docu-mentaries around. It’s the obvious one everyone isgumming about, but ‘The Killing’ was one that re-ally got a lot of attention in the UK, and it was thefirst series I saw that a lot of British people werewatching and that wasn’t in English. it gets clearhow television can be more than just light entertain-ment.

Equally in literature, there are as many crappybooks as there are crappy television series.

Exactly. It’s easy for everyone to say how televisi-on is the idiot box and that there isn’t more to it

than X-Factor, but there’s a lot more to it if youwant to find it.

Do you think or hope that by confronting thesetwo mediums – text and music – more youngpeople will be charmed by the art ofwriting?

Yeah, definitely, to stories as much as anything. Alot of the stuff I do is just story-telling. I really likewriting and telling stories, and I think that that’ssomething that has escaped a lot of music for along while. Music can be great in many differentways. I don’t think that everyone should put in se-rious content or stories in their songs. There aremany different levels on which it’s important toappreciate music, but I think it’s great to have mo-re of an emotional connection and reaction to it.

That’s what I like about the kind ofmu-sic I fell in love with.

How do you feel about people whoare rather pessimistic about today’syouth? In the music video for thesong ‘Get Better’ you seem pessi-mistic at first, but then, above all,you want to be constructive about so-ciety’s children.

Yeah, that’s it; it is about trying not to be pessi-mistic. I worked in a record shop for a few yearsand in London, there was a security guard workingwith me. He was a big skinhead guy, lookedmean, talked like a right geezer, but my friend andmanager at the time told me: don’t take him at facevalue. The more I talked to him I found out that hisfamily where all BMB members – BMB is basi-cally a racist party in the UK – and that he’dgrown up around that. He had a tattoo ofa bulldogwith a Union Jack on his arm and it was the thinghe was most ashamed of in the whole world. Allthe time he was working there it was to afford toget laser treatment to remove his tattoo. That al-ways struck me as more impressive. The fact thatsomeone can come from a bad background andthat kind of upbringing, and get through that, ismore impressive than all the people who have hadgreat, nice and friendly upbringings.

DOORPAOLAVERHAERT

With those words hip-hopper, spoken word artist and, above all, storytellerScroobius Pip entered the music scene in 2007 with composer Dan Le Sac byhis side. Ironically, five years later, Pip’s applauded and admiredwritings liftedhim up to a heavenly high pedestal. Today, he tours the world with his secondsolo-album and his own live band. On the first stop ofthis tour de Moeial hadthe pleasure to have chat with the man behind Great Britain’s most infamousbeard.

d

Page 27: de Moeial - Maart 2012

de Moeial, academiejaar 2011-2012, nr. 427

Did story-telling take up a big place in yourown young life?

Not so much, it always surprises people that Iwasn’t so much of a reader as a kid. I read a lotmore now and I thoroughly enjoy it. But again, Ithink just as much of the storytelling comes frominteracting with people and actually talking to peo-ple about stories. I haven’t got a degree, I’ve neverbeen a great one for book smarts, but I love conver-sation and discussing stuffwith people. I am happyto be proven wrong and to learn new things. Butthen also, I learned a lot about the storytellingthrough music and through film. ‘Angles’ was oneofthe first tracks I wrote that was very much a nar-rative and it was actually inspired by film. It occur-red to me that in music there is generally astandard linearity. We wouldn’t accept that in ci-nema, we wouldn’t accept every film to be likethat. It’s not through anyone’s failing, but to me itfeels like it became the standard for music to havea linear story. Whereas in cinema, they spend yearstrying to find different ways to tell the samekind of story. I think we should do more ofthat in music.

Thou ShaltAlways Be Honest

When listening to your music, the firstthing one notices is the brutal honesty. Itis quite refreshing, because generally the-re are few artists who love the creating ofsomething more than actually being anartist. Is it hard for you to be thathonest?

Not really. I mean, it’s a weird thing butDan Le Sac and I were quite lucky that thefirst stuff we wrote blew up. ‘Thou ShaltAlways Kill’ was the first song Dan and Iwrote together and it got in the top 40 in theUK. So at that point, there was no reason tobe shy about holding it back, because wedidn’t really expect anyone to hear it. Butbecause that blew up then, all I ever knewwas writing in a very honest manner. In away it can feel like a bad thing, becauseyou’re pouring your heart out to sell re-cords. So again, you can look at it in a ne-gative manner. I’m bottling up myemotions and then selling them.

The way it feels to me is that you wouldbe equally as happy to write down every-thing you feel and have no one read it orpay for it.

Yes , it’s on levels. I really think the com-

pletion of it is people hearing it. So as long assome people are hearing it, then that’s the thingthat counts. But at the same time, I remember that Idid an interview in Texas once with Saul Williams.He was saying how he has no entry to the under-ground and I really identify with that, because ifyou want to write about something that isimportant to you, it’s important to have that ambiti-on. To think, as long as someone hears it, that’s allyou need. Surely if you’ve written something thatyou’re proud of, you should want as many peopleto hear it as possible. You get a lot of bands whomoan when they start to get success or start to getexposed. I’d love to be number one in the popcharts, but I wouldn’t change the way I write toachieve that. So if I was number one in the popcharts, it would feel like a great achievement becau-se it would mean that people on a large scale areidentifying and investing in something that is morehonest and more challenging.

That is something that really attracts people to

your music, they can identify. Another thing alot of people do is read into it. Surely, one cansay that the ghosts of writers like Schopenhau-er or Nietzsche appear while listening to yourlyrics and they could think that you have had abroad education. Do you agree with the saying“to write one has to read?”

No, I don’t. I think that you have to have lived andexperienced. It doesn’t have to be restricted to rea-ding. Of course, it depends on the kind ofwriting.I also think that as soon as you write or recordanything, you then have to let it go, you can’t beoppressive over it. I love all the things people in-terpret in different lyrics ofmine. A lot of the time,it’s not what I meant at the time, but that’s great.It’s great that they’re taking it in that way and I’mreally pleased that I have the kind ofwritings thatallow that. It’s not too specific. If you can’t identi-fy with it, then forget it. I think it has to do with thefact that I write a lot of characters and stories. IfI’m writing about me, and I’m living in a small

Page 28: de Moeial - Maart 2012

de Moeial, academiejaar 2011-2012, nr. 4 28

town in Essex, then youmight not be able to identi-fy with that. IfI’m writing about looking at anothercharacter, then you’re looking at that character aswell and you can still observe.

The stories are versatile and can be interpretedin many different ways. It’s kind of similar tore-reading a book a couple of years later. Youwonder if it's the book that changed, or if it’syou that changed.

Completely, it’s weird. I’ve had to bite my lip so-metimes because people would interpret stuff onways I don’t agree with, but in a way it’s not myplace to disagree. The one time I did kick off overit was when the English Defense League, which isbasically a mini-BNP, started to use a song by meand Dan called ‘Stake A Claim’ which is all aboutstanding up for what you believe in, regardless ofwhat others think, regardless ofwhat society or thegovernment says . They started to use that song topromote some of their marches. And I’m reallyagainst them; I think they’re absolute scumbags.But really, I shouldn’t say anything, because thesong is about standing up for what you believe in,regardless of what anyone else thinks. So theyused it in the right context, but me and Dan stillhad every video where they used it taken off ofYoutube and told them they couldn’t use it. Really,I should have stepped away, but just as a petty per-

son I couldn’t allow that, because I think they’restupid racists.

NowOrNever

After the collaboration with Dan Le Sac, you ha-ve now released your second solo album. Werethere things that remained unsaid while wor-king with Dan?

Scroobius Pip: We’re starting to work on our thirdalbum soon. When we were writing our second al-bum, there were a few things that I wrote, but it feltlike they didn’t fit with the way Dan and I mademusic. The music I loved the most growing up waspunk and hardcore, andDan hasn’t got that influen-ce. I would never be one to tell Dan how weshould sound, because it’s very much an equalpartnership; I do the lyrics, he does the music andwe put that together. So I had a certain amount oflyrics I felt I wanted to do with a live band andwith that aggression. We needed a bit of a breakanyway, just because ever since ‘Thou Shalt Al-ways Kill’ it’s been full on. We planned to have a

season off and it just so happened that in that timeI got this record together.

You’re busy as ever. To round up, could you gi-ve our readers a quote to think about?

This is really random and at the moment, but I washaving a conversation last night. And I want towrite about it, but I haven’t figured out how to doit yet. It’s something I’ve only just realized lastnight; it should always be a now or never, whetherthat is in a relationship or in a job. If it can’t benow, then you can’t waste your life waiting. If itcan’t be now, then you need to focus on what isnow, rather than dream about it. That’s how itshould always be, and sadly that isn’t the case.Sadly there will be times when you’re pining aftercertain things for years, but really you should reali-ze that ifit can’t happen now, it can never.

Unfortunately, the end of this chat has tohappen now as well. Thank you for the inter-view.

Scroobius Pip met Dan Le Sac

Page 29: de Moeial - Maart 2012

de Moeial, academiejaar 2011-2012, nr. 429

Page 30: de Moeial - Maart 2012

de Moeial, academiejaar 2011-2012, nr. 4 30

TENTOONSTELLING

Rosemarie Trockel: Flagrant Delight18 februari tot 27meiPlaats: WIELS BrusselPrijs: 8/5 euroDeze tentoonstelling brengt het eerste overzichtvan de Duitse kunstenares Rosemarie Trockel inBelgië. Hoewel het werk van Trockel duidelijk re-fereert naar de subjectieve erfenis van het surrealis-me en het dadaïsme, werd het nog maar zeldengetoond in België. Deze tentoonstelling toontwerken en reeksen van de jaren '80 tot nu alsookspeciaal voor deze tentoonstelling gemaaktewerken.

La Belle Époque de Jules Chéret1 maart tot 20 meiOpeningsuren: dinsdag tot zondag van 09u30 tot17u00Plaats: Museum van ElsenePrijs: 7/5 euroDe ontelbare affiches van Jules Chéret zorgdenvoor een nieuwe wind in het Parijs van La BelleÉpoque: met hun felle kleuren en golvende lijnen-spel oefenden ze een bepalende invloed uit op hetstedelijke landschap. De artistieke en literairekringen uit Chérets tijd waren geïntrigeerd door dekleurrijke stijl van de kunstenaar. Zijn werk be-tekende een belangrijke impuls voor de ontwikke-ling van de affichekunst, die werd uitgebouwddoor boegbeelden als Toulouse-Lautrec enMucha.

Nicolas Rozier, Tombeau pour les rares23 maart tot 15 aprilOpeningsuren: dinsdag tot zondag van 09u30 tot17u00Plaats: Museum van ElsenePrijs: 7/5 euroVillon, Baudelaire, Artaud en vele andereschrijvers hebben Nicolas Rozier geïnspireerd totde intieme portretten uit Tombeau pour les rares.Zesentwintig portretten van overleden schrijvers,geconfronteerd met zesentwintig teksten van au-teurs die werden uitgenodigd om over hun grotevoorgangers te schrijven. De tentoonstelling biedteen beeld van het universum van deze auteurs, diedankzij hun krachtige broosheid en snedige taaleen radicaal verschillende plaats in de letterenhebben opgeëist.

PA/PERVIEW23 tot 25 maartOpeningsuren: 11u tot 18uPlaats: WIELS BrusselGratis

PA/PER VIEW art book fair verzamelt 40kunstboekenuitgevers. Laat je laptop thuis en komsnuffelen tussen de titels van de belangrijkste spe-lers van het geschreven woord en beeld.

MUZIEK

Los Campesinos! - Tall Ships3 aprilPlaats: Botanique, BrusselPrijs: 13 euro vvkHoe Spaans hun naam ookmag klinken, Los Cam-pesinos! komen uit Engeland. In de lijn van groe-pen zoals Architecture in Helsinki, creëert de bandbedwelmende melodieën, die heen en weer slinge-ren tussen rock en pop. “Romance is Boring” is hetnieuwe en meer volwassen album van deze bende.Voor deze plaat konden Los Campesinos! op demedewerking van een aantal grote sterren rekenen,zoals onder andere Jamie Stewart (Xiu Xiu).

Finale Humo's RockRally 201225 maartPlaats: Ancienne Belgique, BrusselPrijs: 14 euro vvkOp zondag 25 maart is de AB weer het strijdtoneelvoor de Humo's Rock Rally-finale. Wie volgt er definalist van 2010, School is Cool, op? En wietreedt er verder nog in de voetsporen van dEUS,Willow, The Hickey Underworld, Black BoxRevelation, Admiral Freebee ofMilow?

FILM

LeMépris1 maart tot 3 aprilPlaats: CinematekPrijs: 3 euroNaar Moravia, een filmisch grappende, maar tochsombere fabel over een vrouw en de grote min-achting voor haar man, een scriptdokter voor FritzLang die De Odyssee verfilmt.

Bonnie and Clyde1 april - 17uPlaats: CinematekPrijs: 3 euroPenn draaide een sexy vonkende, post-NouvelleVague gangsterfilm over de Barrow-bende die inde jaren '30 het Zuiden van de VS geselde. Met hetaura van een volkslegende, ziehier de roots van hetNieuwe Geweld, met Beaty als Clyde en en Duna-way als Bonnie.

OccupyWall Street - Newreels29 maart - 20u30

Plaats: BeursschouwburgPrijs: 7/5 euroDeAmerikaanse filmmaker Jem Cohen maakte opWall Street, Times Square en in Zuccotti Park inNew York 5 kortfilms over de Occupy-beweging.Cohens kortfilms observeren de protestbewegingsystematisch en tracht ze filmisch te duiden.

DANS

CrackDatum: 24 maart - 20u30Paleis voor Schone KunstenPrijs: 18 euroDe Duitse choreograafArco Renz verdiepte zichin Azië in de traditionele podiumkunsten engevechtssporten, wat een onmiskenbare invloedheeft op zijn werk. ‘Crack’ is een creatie metzeven jonge, klassiek geschoolde dansers vanAm-rita Performing Arts, een internationale NGO uitPhnom Penh die de klassieke Cambodjaanse dans,die enorm geleden heeft onder het regime van deRode Khmer, bij de jongere generatie wil ver-sterken maar tegelijk ook aandacht heeft voor hethedendaagse vocabularium. In 2003 werd de klas-sieke dansstijl, de Rohm Borann, door de Unescoals Werelderfgoed erkend.

THEATER

Tomorrow's Parties28 tot 31 maartPlaats: Kaaistudio'sPrijs: 16/12 euroDe nieuwste van Forced Entertainment is een be-drieglijk eenvoudige voorstelling. Twee spelersstaan op een geïmproviseerd podium, onder eenslinger van gekleurde lichtjes. Ze delen de meestuiteenlopende toekomstvisies met hun publiek: al-ombekende utopieën en doembeelden, of zonder-linge en fantastische nieuwe verhalen van de handvan regisseur en schrijver Tim Etchells. Tomor-row’s Parties biedt een speelse, scherpe, soms uit-zinnig komische kijk op mogelijke en volstrektonmogelijke toekomstscenario’s.

OomWanja29 tot 30 maartPlaats: KVSPrijs: 19/16 euroDe Roovers hebben een neus voor oude en recenterepertoireteksten die ze in een eigen bewerkingeen heel nieuw elan geven. Dat doen ze ook metOom Wanja, een onvervalste Tsjechov over hetwel en wee op het landgoed van de oom in kwes-tie. De zaakjes lopen er rustig en geordend, of, zoje wil, dodelijk voorspelbaar. Tot het bezoek vanprofessor Serebrjakov en zijn beeldschone vrouwJelena de routine grondig verstoort…

Data, prijzen, adressen etc. zijn allemaal ondervoorbehoud. De redactie is niet verantwoordelijkvoor enige foute informatie ofwijzigingen.

Page 31: de Moeial - Maart 2012

de Moeial, academiejaar 2011-2012, nr. 431

Adres: Triomflaan 35, 1160 BrusselMail: [email protected]: www.vub.ac.be/moeial+ facebook, twitter, issuuHoofdredacteur: Ruben ClaesenAdjunct-redacteur: Stéphanie RomansSecretaris: Joren JanssensRedactieleden: Nathaniël Bovin, Jeroen

Derkinderen, Olivier Dieleman, Sarah Fellahi,Sarah Hamdi, Kenneth Pontzeele, Piet Van deVelde, Paola VerhaertRedactiemedewerkers: Elien De Vos, ErwinAerts Lopez, Benjamine Christiaens, Arno DeCauwer, Sandro Gonzàlez-Maseda, Damien RaesFotografie: Sarah Fellahi, Sarah HamdiEreleden: M. Magits, Jean-Paul Sartre, JimVanLeemput, S. CarmiggeltEindredactie: Joachim Bovin, Nathaniël Bovin,

Ruben Claesen, Joren Janssens, KennethPontzeele, Stéphanie Romans, Paola VerhaertJaarabonnement: 30 euroStuur uw aanvraag en adresgegevens [email protected]: 1600 exemplarenFormaat: 236 mm x 300 mmVerantwoordelijke uitgever: Ruben Claesen, deMoeial, Triomflaan 35, 1160 Oudergem

Le Laboureur is een café met wat geschiedenis, zo getuigen de vergeeldefoto's aan de muur, en al decennia een vrijhaven voor de speelkaartfanatici.Dat alles geeft het café een bruine indruk. Zoals de naam doet vermoeden,heeft het café een volkse allure. Ook de postbode frequenteert al eens hetcafé. Ondanks de wat steriele geur die het café penetreert sinds hetrookverbod, is het geen karakterloos hol.

Stilistisch dissonant met de buurt - op zijn Brussels - tussen een moderneeettent en een theehuis, past het wonderwel op zijn locatie. Een familialesfeer, maar niet vijandig tegenover buitenstaanders. Het overwegen waardals u in de buurt bent.(nb, foto: Sarah Hamdi)

Locatie: Vlaamsesteenweg 108, 1000 Brussel

Page 32: de Moeial - Maart 2012