K w a r t a a l b l a d H u m a n i t a s G r o n i n g e n s t a dJ a a r g a n g 5 - n u m m e r 1 - m a a r t / a p r i l 2 0 1 2

Crisis als kans

Taalondersteuning zoekt sponsors

Spreekuur migranten:zelfredzaamheid ver-groten

Agenda19 aprilSymposium De AftrapVan 14.30 tot 17.30 uur organiseert Taalondersteuning een symposium in de congreszaal van Menzis. Jan Mulder geeft de aftrap voor een spon-soractie van Humanitas Groningen, dat als doel heeft Taalondersteuning te kunnen continueren.

Iedereen die belangstelling heeft voor het symposium, kan contact opnemen met Martha Gordijn, telefoon 050-3126000 of per mail:m.gordijn@humanitas.nl

voorjaar 2012Kennisplein/kennisladderVoor alle vrijwilligers in de stad Groningen die verdieping zoeken en/of hun kennis willen uitbreiden, is er weer een breed aanbod van trainingen, cursussen en workshops.Ze staan vermeld op de cursusladder

die te verkrijgen is via de samen-werkende organisaties: Humanitas, Stiel, MJD en Hanzehogeschool. Ook op de Stips en bij het Meld- en Informatiepunt liggen de folders ter inzage. Je kunt ze ook opvragen bij je projectcoördinator.

Aanmelden kan bij de organisatie die de activiteit aanbiedt.

JuliVrijwilligersfeestBegin juli vieren we weer het jaarlijkse feest voor alle vrijwilligers van Gro-ningen Stad. Het thema is nog even een verrassing, maar zeker is dat we met z’n allen aan tafel gaan voor een heerlijk diner. De uitnodiging krijgt u tijdig thuisgestuurd.

Kijk voor meer agendapunten op: www.humanitasgroningen.nl/agenda

Inhoud

Taalondersteuning zoekt sponsors

Vriendschapskring autisme

Spreekuur migranten:zelfredzaamheid

vergroten

Rondje Aa-kerk met Bartho Smit

pag.04

pag.08

pag.10

pag.12

En verderAgendapag. 02

Podiumpag. 03

Columnpag. 07

ColofonHumens is een uitgave van Humanitas afdeling Groningen stad. Het magazine verschijnt vier keer per jaar en wordt in een oplage van 1.500 exemplaren verspreid onder vrijwilligers, leden, relaties en andere geïnteresseerden.

Redactieadres: Humanitas Groningen stadRedactie HumensAkerkhof zz 229711 JB GroningenEmail: humens.groningen@humanitas.nlWebsite: www.humanitasgroningen.nl

Redactie: Jan Alting, Carrelien Spiering, Frans Janson, Stannie van den Besselaar, Chris Vogelzang, Agnes EkkelboomFotografie: Wouter Smit Fotografie Concept, teksten en eindredactie: Statement communicatie adviesbureau, GroningenVormgeving en opmaak: The Lift Visuele Communicatie, Groningen

RechtenAlle rechten voorbehouden. Overname of verveelvoudiging van tekst of beeld uit deze uitgave is alleen toegestaan na vooraf-gaande toestemming van de redactie.

02

Crisis als kansAls de overheid drastisch bezuinigt én haar maatschappelijke verantwoordelijkheden kritisch tegen het licht houdt, is het geen wonder dat maatschappelijke organisaties hun toekomst met zorg tegemoet zien. Bij Humanitas Groningen valt dat wel mee. Bestuursvoorzitter Kees Tillema is zelfs ge-matigd optimistisch: “Onze inzet ligt op het-zelfde niveau als vorig jaar. En wat de crisis betreft: dit is dè tijd dat vrijwilligerswerk zich kan bewijzen!”

“Als je kijkt naar de inhoud van onze werkzaamheden, dan vindt het bestuur dat we moeten doorgaan op de ingeslagen weg”, zegt Tillema. “Vorig jaar stond in het teken van WMO Vitale Buurten, waardoor de hulp nu in de buurten wordt georganiseerd. Binnen dat kader wer-ken we nu intensief samen met MJD en Stiel. Een goede ontwikkeling, want er valt veel winst te halen uit samen-werking. Maar die samenwerking moet nog wel beter uitkristalliseren.“Er is nu een zoektocht naar eenheid in verscheidenheid.”

Het is terecht dat de wethouder ons wijst op versnippe-ring en dubbellingen in de hulpverlening. Als we dat kun-nen oplossen, levert dat veel winst op. Dat de gemeente financiën gebruikt als drukmiddel om eenheid in sa-menwerking te bereiken, daar sta ik op zich wel positief tegenover; er is een externe prikkel nodig.”

“De crisis zie ik als kans voor het vrijwilligerswerk. De bezuinigingen op de AWBZ zijn heel voelbaar en doen een rechtstreeks appèl op vrijwilligerswerk. Nu de over-heid steeds minder middelen heeft, komen er steeds meer maatschappelijke taken bij de burger terecht. We kunnen wel denken dat burgers heel individualistisch zijn, maar we zien toch ook initiatieven die het tegendeel bewijzen. Dankzij Social Media bijvoorbeeld ontstaan steeds meer communities waarbinnen men elkaar helpt. Vooral jongere mensen zijn daar actief bij betrokken. Wij moeten de sociale netwerken ook zelf inzetten om vrij-willigers en jongeren aan ons te binden. Verder moeten we misschien ook eens bekijken of we andere financie-ringsbronnen kunnen aanboren: sponsoring misschien?”

03

Agendapag. 02

Podiumpag. 03

Columnpag. 07

Kees Tillema: “Ook wij moeten sociale netwerken inzetten.”

Taalondersteuning zoekt sponsors

04

Jacob, Greet, Anna en Fiet nemen het heft in eigen hand.

De afdeling Taalondersteuning bestaat twintig jaar! Een heuglijk feit dat ge-vierd mag worden. Helaas heeft het feest wel een schaduwrandje. Want hoe lang kan de afdeling nog rekenen op financiering door de gemeente? Om de afhankelijkheid van subsidie te verkleinen, gaat een groepje taalondersteuners zich bezighouden met sponsorwerving. Zij organiseren op 19 april een sym-posium, waar ze een groot aantal potentiële sponsors voor uitnodigen. BN-er Jan Mulder verzorgt de aftrap en dat is tevens de titel van het symposium.

Met de naijl-effecten van de finan-ciële crisis in het vooruitzicht en in de wetenschap dat de landelijke over-heid steeds minder maatschappelijke verantwoordelijkheid wil dragen, heeft een aantal taalondersteuners besloten het heft in eigen hand te nemen. Jacob Buisman, Anna Stuyling de Lange, Fiet Rietveld en Greet van Dijk gaan zich richten op een voor Humanitas nog redelijk nieuwe vorm van inkomsten-werving: sponsoring. Het jubileum van Taalondersteuning is een mooie aan-leiding voor het organiseren van een symposium op 19 april. Het vormt een uitgelezen kans om aspirant-sponsors warm te maken voor de activiteiten van de afdeling.

Menzis“De algehele presentatie van het pro-gramma is in handen van bestuursvoor-zitter Kees Tillema. Hij is dagvoorzitter,” vertelt Jacob. “Drie taalkoppels worden geïnterviewd en wethouder Elly Pastoor zal spreken over de visie van de ge-meente Groningen op het belang van taalbeheersing. Verder zal Anje Dijk, directrice Taalinstituut RuG, spreken over verschillende manieren van taalverwerving. Jan Mulder, die geheel belangeloos optreedt, leidt het sym-posium in. Menzis heeft haar grote zaal kosteloos ter beschikking gesteld, zodat we zo’n 100 gasten kunnen ontvangen.”

VooraankondigingAnna: “Iedereen kan sponsors aandra-gen. Ook onze vrijwilligers. Zelf hebben we een lijst samengesteld met bedrij-ven die mogelijk interessant voor ons

zijn. We sturen hen eerst een folder en een vooraankondiging voor het symposium. Later gaan we ze persoon-lijk bellen en sturen we de officiële sym-posiumuitnodiging. Vooruitgeschoven postHet groepje voelt zich een beetje een vooruitgeschoven post. “We gaan aan de slag met een vorm van inkom-stenwerving die nog niet echt in het Humanitas-beleid is opgenomen”, lacht Fiet. Er mag dan weinig ervaring zijn met sponsoring, het viertal pakt het pro-fessioneel aan: er is goed nagedacht over de voordelen die sponsoring kan opleveren. Anna: “Bedrijven richten zich steeds meer op Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO). Dat kunnen ze nu ook doen door Humani-tas te steunen. In ruil voor sponsoring mogen ze bijvoorbeeld hun logo’s op een aantal van onze publicaties plaat-sen, krijgen ze een vermelding op onze website en mogen ze onze jaarlijkse netwerkbijeenkomst bezoeken dat we gaan organiseren.”

Arbeidspotentieel“Een ander voordeel dat bedrijven kun-nen hebben bij sponsoring van Taal-ondersteuning is arbeidspotentieel”, zegt Jacob. “De meeste mensen die taalondersteuning krijgen, zijn bijzonder gedreven. Het zijn harde werkers en

ze zijn supergemoti-veerd om iets van hun toekomst te maken. Een goede taalbeheersing is daarbij onontbeerlijk. Onze cliënten zijn dus mogelijk toekomstige werknemers van de ondernemers die we benaderen.”

EducasTaalondersteuning heeft haar wortels in de opvang van asielzoekers. “Eind jaren 80 raakte Humanitas hierbij betrokken”, vertelt Projectcoördinator Martha Gordijn, ”en om vluchtelingen naar scholing toe te leiden, is de afde-ling Educas opgericht. In 1991 startte Educas ook met Taalondersteuning. Toen in 1997 de eerste Wet Inburge-ring Nieuwkomers werd ingevoerd, is Educas opgeheven. Taalondersteuning bleef bestaan.”

VluchtelingenTaalondersteuning is nu één van de grootste kernactiviteiten van Humanitas Groningen: er zijn zo’n 250 vrijwilligers en 400 cliënten bij betrokken. Martha: “Ongeveer de helft van de clienten volgt een inburgeringscursus. Voor het begeleiden van deze mensen ontvangt Humanitas een gemeentelijke subsidie. De andere helft bestaat uit vluchtelin-gen en migranten die hier studeren, al een inburgeringscursus gedaan hebben, of hier werken en graag de

05

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen kan nu ook door Humanitas te steunen

taal beter onder de knie willen krijgen. Voor deze groep cliënten ontvangen we geen financiële bijdragen van de gemeente.”

TaalkoppelTaalondersteuning zit nooit verlegen om vrijwilligers. Zodra de taalcoördina-toren een match hebben gemaakt ont-staat er een taalkoppel. De gemiddelde duur van zo’n koppel is een jaar. Maar het gebeurt maar al te vaak dat men el-kaar ook daarna blijft zien. Er ontstaan vriendschappen voor het leven.

Blij“Natuurlijk zijn er valkuilen in het werk: meestal hebben vluchtelingen het moeilijk. En dan wil je zo iemand red-den, dingen voor ze betalen, problemen voor ze oplossen”, zegt Greet. “Maar dat moeten ze natuurlijk zélf doen. Wij bieden ze een steuntje in de rug. Gelukkig zijn er hele goede taalcoördi-natoren waarmee je dat soort situaties kunt bespreken. Verder krijgt elke vrijwilliger een cursus met allerlei didac-tische vaardigheden, leermethodes en interculturele communicatie. Kortom, iedereen wordt blij van Taalonder-steuning.”

Oproep aan alle vrijwilligers van Huma-nitas: kent of bent u iemand die moge-lijk geïnteresseerd is in sponsoring van het project Taalondersteuning, meldt u aan! U ontvangt dan een uitnodiging om (samen met uw sponsor) naar het symposium te komen.

Aanmelden kan via Martha Gordijn, m.gordijn@humanitas.nl of (050) 312 60 00.

Raafat MariyoshDe bijna 21-jarige Raafat Mariyosh verblijft sinds eind 2009 in Nederland. Samen met zijn ouders en broer ontvluchtte hij Irak. Via Jordanië en Syrië belandde de familie uiteindelijk in Nederland. Raafat zit op het Noorderpoortcollege en heeft het ontzettend naar zijn zin op zijn stageplaats bij Saturn. Raafat: “Ik wil ICT-leraar worden en wil straks ook nog HBO doen.” Dankzij zijn opleiding hoeft Raafat geen inburgeringscursus te volgen. Zijn taalvaardigheid oefende hij eerst in groepsverband bij Humanitas. Tegenwoordig komt de taalcoach eens per week bij de familie Mariyosh thuis. “Anita kan het heel goed vinden met mijn ouders en blijft wel drie tot vier uur bij ons thuis. We praten over van alles. Soms nemen we mijn schoolopdrachten door, als ik die niet helemaal begrijp.” Wat vindt hij moeilijk aan de Nederlandse taal? “De grammatica en vooral de lidwoorden,” lacht Raafat. “Is het nu de tafel of het tafel? En die of dat is ook lastig!” Tja, zelfs geboren Nederlanders hebben daar nog wel eens moeite mee.

06

Raafat Mariyosh: ‘Is het nu de tafel of het tafel?

Cijfers

Column

Als groen studentje nam ik ooit deel aan een werk-college Statistiek. De docent opende het college met de provocerende uitspraak dat statistieken niet liegen, maar dat leugenaars graag statistieken gebruiken. Meten is weten, luidt het parool. Hoewel, ik moet eerlijk bekennen, dat statistieken mij soms met enige scepsis vervullen.

Nederland stevende eind 2011 af op 17 miljoen inwo-ners. Een getal dat dit jaar wel bereikt zal worden. Een jaar eerder, in 2010, zouden er 5,5 miljoen vrijwilligers actief zijn geweest. Dat was toen ongeveer een derde van alle Nederlanders, ongelooflijk! Zou het kloppen dat de economische waarde van deze amorfe massa vrijwilligers - afhankelijk van het uurloon - toen op een bedrag tussen de 5 en 20 miljard euro lag? Het zijn indrukwekkende en haast onvoorstelbare cijfers, afkom-stig van het CBS en van het Landelijk Kennisinstituut en Adviesbureau voor Maatschappelijke Ontwikkeling.

Ik zet mijn scepsis even voort. Zijn er in ons land thans werkelijk zo’n 3 miljoen mensen werkzaam binnen de informele zorg als zorgvrijwilliger en als mantelzorger? En klopt het dat de economische waarde van met name mantelzorgers wordt geschat op 4 tot 7 miljard euro? Deze calculatie - weer zo’n ruime marge - is afkomstig van MEZZO, de Landelijke Vereniging voor Mantelzorgers en Vrijwilligerszorg. Ik neem aan dat het waar is, dat van alle thuishulp in ons land 20 procent wordt geboden door de formele zorg en 80 procent door zorgvrijwilligers, aldus wederom MEZZO. Nog iets specifieker komt het Sociaal Cultureel Planbureau

met het gegeven, dat in verpleeg- en verzorgingshuizen 40 procent van de hulp wordt uitgevoerd door informele zorgverleners en 60 procent door beroepskrachten. Deze cijfers tonen, dat zonder zorgvrijwilligers en de doorgaans onzichtbare mantelzorgers - hoe tel je die? -de kosten van de formele zorg fors zullen toenemen. Vrijwilligers en mantelzorgers zijn met deze cijfers in het achterhoofd goud waard! Zij vormen een sluime-rend vrijwilligerskapitaal, c.q. een miljardenbesparing waarover tot voor kort met geen woord werd gerept. Om even in dezelfde denktrant te blijven, ook het vrij-willigerskapitaal van Humanitas-Groningen groeit, nu al tot zo’n 1.250 personen. Maar wij denken anders, want wij zijn immers een sociaal voelend en behulpzaam noordelijk volkje.

Al die fraaie overzichten en tabellen van ‘dr. Cijfer’ bren-gen onze werkelijkheid in kaart. Op grond daarvan wor-den beslissingen genomen. Toch doemt hier een sche-mergebied op - soms zelfs een schijnwerkelijkheid - want achter analyses en commentaren schuilt zomaar een boodschap achter de boodschap, bedoeld om de publieke opinie te beïnvloeden. Waarom wordt recen-telijk het tellen van ons nationale vrijwilligersbestand, inclusief mantelzorgers gerelateerd aan die ‘onzicht-bare’ miljardenpot? Zou hier een argument in de maak zijn om in de zorg verder te bezuinigen of prioriteiten te verschuiven? Hoe het ook zij, misschien wordt het wel

‘bon ton’ om voortaan te spreken over ons nationaal vrijwilligerskapitaal. Dat past beter in de huidige tijdgeest. Tot welke bespiegelingen cijfers al niet kunnen leiden.

Frans Janson

07

Al sinds 1998 bestaat de Vriendschapskring Autisme. Het is een club voor (jong) volwassenen met autisme, of een aanverwante contactstoornis. Om de week, op vrijdagavond, komen de deel-nemers bij elkaar om gezamenlijk activiteiten te ondernemen. En dat vergt wel eens improvisatietalent.

‘Niets hoeven uit te leggen’

Dankzij de vriendschapskring ondernemen de leden meer dan anders.

08

Op dit moment bestaat de vriend-schapskring uit zo’n twintig tot vijfentwintig deelnemers. Vier vrijwilligers begeleiden de activi-teiten. Eerst vonden die plaats bij speeltuinvereniging Kindervreugde en later in het buurtcentrum Stads-park. Tijdens mijn bezoek maakt de kring voor het eerst gebruik van een mooie grote zaal in het pand van Humanitas aan het Akerkhof.

FlirtenDe deelnemers druppelen binnen. De ruimte valt in de smaak en snel wordt een aantal extra tafels tegen elkaar geschoven om samen kof-fie en thee te drinken. Vanavond is alleen begeleider Marysa aanwezig. De avond begint met een wijziging: in plaats van de cursus flirten, zal er een film worden vertoond. Som-migen vinden dat wel jammer, maar de cursus wordt naar een andere avond verplaatst. Een aantal mannen vraagt zich af of er wel voldoende da-mes aanwezig zijn om iedereen aan zijn trekken te laten komen tijdens de cursus. Deze opmerking zorgt natuurlijk voor de nodige hilariteit.

Op de scooterVoor het draaien van de film is er echter wel een probleem: de beamer is er niet. Al snel wordt een oplossing gevonden: één van de leden heeft thuis een laptop en beamer en een

ander lid biedt meteen aan om sa-men op haar scooter de apparatuur op te halen. Zo gezegd, zo gedaan. Ondertussen drinkt de rest nog wat en praten we over de vriendschaps-kring.

PGB-begeleiderDe leden betalen per seizoen 30 euro. Hiervan worden alle activiteiten betaald. Er zijn twee seizoenen van de Kerst- tot de zomervakantie en van de zomer- tot de Kerstvakantie. Op mijn vraag hoe men weet van het bestaan van de vriendschapskring, krijg ik verschillende antwoorden: via de PGB-begeleider, via een gezamenlijke vriendin, ex-vriendin, enzovoort.

Niets hoeven uit te leggenDankzij de vriendschapskring ondernemen de leden meer dan anders. “Het is fijn om hier te komen en niets uit hoeven te leggen. We begrijpen elkaar,” zo vertelt iemand. In overleg stellen we per seizoen een programma op. Zo is er voor elk wat wils. Dit seizoen staan bijvoorbeeld

een spelletjesavond op het programma, een avond por-tretfoto’s maken.... (mag ook verkleed), de flirtcursus, een bezoek aan het atelier van een kunstenaar, een bezoek aan een doolhof en ter afsluiting een barbecue. Inmiddels is de techniek geregeld. Wel moet ‘ie-dereen mondje dicht houden en niet door de film heen praten’, want de aansluiting met de geluidsboxen is niet mogelijk. Nu nog stemmen welke film het wordt …

Agnes Ekkelboom

Voor meer informatie over deVriendschapskring Autisme, zie www.humanitasgroningen.nl

De cursus Flirten gaat niet door. In plaats daar-van zal er een film worden vertoond.

09

Zelfredzaamheid vergroten

Elke werkdag is er een spreekuur voor migranten in het Humanitas pand. “Het voorziet in een enorme behoefte”, aldus projectcoördinator Anes Rustempasic. “Ga maar na: in 2011 beantwoordden de veertien vrijwilligers, in leeftijd variërend van 24 tot 60 jaar, ruim 3.000 vragen van migranten tij-dens 2.400 spreekuurbezoeken. Een bezoek duurt gemiddeld een half uur.’’

10

Mirjam: “Mensen komen hier binnen met een onoverzichtelijke papierwinkel.”

Fatma Sevimli loopt sinds vier maanden stage als vrijwilliger op het spreekuur. “De mensen komen hier binnen met een vraag, een brief of een hele tas vol brieven”, vertelt ze. “Vaak gaat het om brieven van de be-lastingdienst, advocaten, de IND en energiebedrijven.” “Het is een wirwar aan paperassen. De Nederlandse samenleving is zo bureaucratisch als maar kan,” vult Mirjam Eringa aan, die al een jaar vrijwilliger is. Het spreekuur is gericht op praktische dienstverlening, het is geen hulpverlening. Zo vullen de vrijwilligers geen belastingaangiftes in.

Ouders “Eigenlijk deed ik dit werk al, namelijk voor mijn ouders”, vertelt Fatma. “Ik tolk nog steeds voor ze. Hierdoor heb ik veel inlevingsvermogen en is het werk niet moeilijk voor me.” Fatma volgt een opleiding Maatschappelijk Werk & Dienstverlening. Ook Mirjam volgde die oplei-ding. “Ik dacht toen nog dat ik met hulpvragers meer de diepte in wilde. Na een jaar spreekuurervaring heb ik ontdekt dat het toch anders ligt.” Dienstverlening in prak-tische zaken, vindt ze heel fijn om te doen. Meer hoeft voor haar niet. “Ik heb het afgelopen jaar veel geleerd, neem de tijd als dat nodig is en heb meer geduld.”

Dat verhaal wil ik kennenFatma vindt het jammer dat het spreekuur zich beperkt tot praktische zaken. “Ik ben geïnteresseerd in mensen. Ik wil ze verder helpen. Bijvoorbeeld met ze mee naar de huisarts als dat nodig is.” Als iemand zich meldde met een paar belangrijke brieven en vervolgens een tijd lang niet naar het spreekuur komt, dan zit daar vaak een verhaal achter”, weet Fatma. “Dat verhaal wil ik kennen,’’

Het spreekuur is gericht op praktische dienstverlening, het is geen hulpverle-ning. En de belastingaangifte valt buiten de dienstverlening.

Hallo, dat kun je zelf!Mirjam heeft van haar ouders geleerd alles te ordenen en overzichtelijk te houden. Deze kwaliteit kan ze in het spreekuur goed gebruiken. “Mensen komen hier binnen met een onoverzichtelijke papierwinkel. Ik help ze map-jes aan te leggen en te ordenen. Wanneer je dan ziet dat ze meer op eigen benen komen te staan, kan ik heel gelukkig worden. Ik vind het telkens een hele uitdaging om de zelfredzaamheid van de mensen te vergroten. Dat valt lang niet altijd mee. Laatst had ik een meisje dat dacht dat ik haar brieven wel even zou posten. Dan denk ik: hallo, dat kun je zelf!” Fatma herkent deze uitdaging: “Het is belangrijk dat je grenzen stelt. Daar worstel ik tijdens het spreekuur wel eens mee.”

Als het werken voor het spreekuur u aanspreekt, bezoek dan een van de voorlichtingsbijeenkomsten. Die vinden eens in de twee weken plaats in het pand van Humani-tas, op de woensdagochtend.

Chris Vogelzang

11

Mirjam: “Mensen komen hier binnen met een onoverzichtelijke papierwinkel.”

De Nederlandse samenleving is zo bureaucratisch als maar kan

Vlak onder de Martinitoren runt Bartho Smit zijn bedrijf ‘De Voorzitters’. Samen met zijn compagnon is hij voorzitter en discussieleider op studiedagen, werkconferenties en congressen. Communicatie en vernieuwing lopen als een rode draad door zijn leven. Als vrijwilliger werkt hij sinds drie jaar in het Gasthuis: “Dat is voor mij een oefening in geduld, bescheidenheid en liefde.”

Bartho Smit staat altijd in de spolights, als manager, docent en voorzitter. Met zijn bedrijf verzorgt hij de com-municatie tijdens congressen of andere bijeenkomsten. “Congressen zijn een bijzondere vorm van communica-tie”, vertelt hij. “Het is zaak de deelnemers betrokken te houden en te laten meedenken over de ontwikkelingen binnen een bedrijf of een team.’’ Kennis en ervaring doorgevenBartho’s hang naar vernieuwende projecten begon al in de 70-er jaren, toen hij als staflid werkte bij Dennendal, dat voor baanbrekende hervormingen zorgde binnen de

zwakzinnigenzorg. Toen hij vervolgens manager werd bij een zorginstelling in Tolbert, voerde hij daar een nieuwe werkmethode in: de maatschappelijke integratie van verstandelijk gehandicapten. “Leidinggeven staat of valt met goede communicatie”, vindt Bartho. “Om mijn kennis en ervaring door te geven aan jongere generaties, werd ik docent aan de Hanzehogeschool. Als publicist stond ik met mijn artikelen in de belangstelling. Rond mijn zestig-ste, nu vijf jaar geleden, was het tijd voor iets nieuws: De Voorzitters.

Verstilling“In mijn betaalde werk sta ik altijd op de voorgrond, uit-reikend, stimulerend en anderen in beweging brengend. In het Gasthuis is het precies andersom; ik ben op de achtergrond aanwezig, verstild, loslatend, geduldig en be-scheiden. Het Gasthuis is goed voor mij, het geeft mij de mogelijkheid mezelf te ontwikkelen in eigenschappen die in mijn werk niet zo zeer aan bod komen”. Wat een kans!

Carrelien Spiering

Bartho Smit

12

Rondje Aa-kerk