April 2011

2

Diensten in de Evangelisch-Lutherse kerk Datum/Dag Voorganger Lezingen Ouderling/

Organist 10 april Judica

ds. Erwin de Fouw Exodus 14:15-3 Hebreeën 9:11-15 Johannes 8:46-59

Marga Konings/ Gea Hoven

17 april Palmzondag

ds. Erwin de Fouw Exodus 15:27-16:7 Filippenzen 2:5-1 Johannes12:12-24

Johanna Wildeman/ Gea Hoven

18, 19, 20 april Stille week

gemeenteleden Genesis 2:9 en 3:22-24 ma: Spreuken 3 di: Ezechiël 3:1-9 wo: Openb.2:1-7

n.v.t. /Gea Hoven

21 april Witte Donderdag

ds. Erwin de Fouw Exodus 12:14-20 Johannes 13:1-17 Johannes14:15-31

Lolke Folkertsma/ Gea Hoven

22 april Goede Vrijdag

ds. Erwin de Fouw Exodus 12:21-33 Johannes 18:1-40 Johannes 19:1-42

Michiel Verhagen/ Gea Hoven

23 april Stille Zaterdag

ds. Erwin de Fouw Psalm 33: 6-9 Exodus 14: 15-15 Jona 3: 1-10 Daniël 3: 1-27 Openbaring22: 1-5 Kolossenzen3: 1-4 Johannes 20: 1-18

Jan Grisnich/ Gea Hoven

24 april Pasen

ds. Erwin de Fouw Ezechiël 37:1-14 I Korinthiërs 5:7-8 Johannes 20:1-18

Andrea Nijland/ Gea Hoven

1 mei Beloken Pasen

ds. Ries Kassens

Johanna Wildeman/ Gea Hoven

3

Koestraat 2, Zwolle. Aanvang 10.00 uur Oppas 0-4 jr

Nevendienst 4½ -10 jr

Andere informatie Elke zondag is er koffie/thee/limonade na de dienst!

Chantal Beitske Maartje

Saskia 1e collecte: Diaconale kas 2e collecte: ELGZ

Rienke/Chris Maartje

Sipco Christa

1e collecte: KIA Diaconaat 2e collecte: ELGZ Kinderen met palmpaasstokken

n.v.t. n.v.t. vespers, aanvang 19.30 uur geen collecte

n.v.t. n.v.t. Viering Heilig Avondmaal cantorij o.l.v. Gea Hoven aanvang 19.30 uur, geen collecte

n.v.t. n.v.t. aanvang 19.30 uur geen collecte

n.v.t.

n.v.t. Paaswake, aanvang 21.30 uur Viering Heilig Avondmaal geen collecte

Jaap Margriet Rinske

Els 1e collecte: De Zonnesteen 2e collecte: Orgelfonds Viering Heilig Avondmaal cantorij o.l.v. Gea Hoven

Susanne n.n.b.

Sammy Carolien

1e collecte: Voedselbank Zwolle 2e collecte: ELGZ Na de dienst: Wereldwinkelverkoop

4

BIJ DE KERKDIENSTEN inds zondag Invocabit staat in onze kerk een waterput en hangt er een schilderij, gemaakt door de leiding van de kindernevendienst. Het zijn

prachtige tijdelijke aanvullingen op de invulling van het liturgisch centrum. Net zoals de wekelijkse bloemschikking trouwens, of, zoals laatst, de verbeelding van de berg Sinaï en de stenen tafelen in zand en leitjes van het dak van het Dominicanenklooster. Dichtbij de doopvont kunnen we zo samen met de kinderen in deze veertigdagentijd week aan week iets ophalen dat ons dichtbij de bron van ons geloof – Gods liefde – houdt. Dat is nog een hele opgave. De veertigdagentijd, die begon met het verhaal van de beproeving van Jezus in de woestijn, staat symbool voor het op weg zijn door een vaak ongenaakbare en onherbergzame wereld, waarin het moeilijk is te geloven dat die liefde van God er ook werkelijk is en macht heeft. Beproevingen zijn er legio in het leven. Dag aan dag horen we over de natuur- en kernrampen in Japan, hopen we dat wat er in de Arabische landen gebeurt de burgers daar ten goede komt en leven we mee met gemeenteleden die een zware tijd meemaken door ziekte en verdriet. In de dagen voor Pasen en de dagen van Pasen willen we die ervaringen des te duidelijker in het perspectief van het geloof zetten en zeggen we als het ware: ons zoeken is een zoeken met richting. Zo houden we het vol. Als we dan samen met de Lutherse gemeente van Kampen Palmzondag vieren, met een blijde intocht van kinderen met hun palmpaasstokken, gaan we de Goede Week in. We houden van maandag tot en met woensdagavond vespers, waarin gemeenteleden gezamenlijk voorgaan. Het dragende thema in de vespers is dit jaar ‘de levensboom’. Er worden schriftlezingen gelezen, die ons iets zeggen over dit bijbelse symbool voor eeuwig leven, dat vanouds ook betrokken wordt op kruis en opstanding van Jezus Christus. Van het beeld van het paradijs in Genesis, gaan we bezinnenderwijs via het wijsheidsboek Spreuken en de profetie van Ezechiël naar het boek Openbaring. In de paasnacht lezen we dan het visioen van de nieuwe wereld, waarin aan weerskanten van de rivier met water dat leven geeft een levensboom staat, die elke maand vrucht draagt. Zo begeleidt het thema van de levensboom ons tot en met Pasen. Ook in de liedkeuze en de verbeelding (hongerdoek) komt het terug. Op Witte Donderdag vieren wij gezamenlijk het Heilig Avondmaal. Wij gedenken de maaltijd bij de uittocht uit Egypte en in het verhaal over de voetwassing door Jezus bezinnen wij ons op de dienende missie van de Messias die om navolging vraagt. We lezen uit Exodus hoofdstuk 12 en uit de hoofdstukken 13 en 14 van het Johannesevangelie. Aan deze dienst werkt ook de cantorij mee. Anders dan voorgaande jaren wordt dit jaar niet reeds in deze dienst de paaskaars gedoofd.

S

5

Ook het antependium blijft nog even op zijn plaats. Zo maken we duidelijk dat ook deze Witte Donderdagsdienst een echte viering is, waarbij het licht van Christus ons van begin tot eind bijlicht. Daarom klinkt in deze dienst in het midden van de lijdensweek naar oud-kerkelijk gebruik ook het Gloria in excelcis. Wel dragen we na de communie het avondmaalsgerei de kerk uit en eindigen we de dienst in stilte, waarmee de dienst aan het einde toch een ingetogen karakter krijgt. Op Goede Vrijdag horen wij het lijdensverhaal volgens de beschrijving van Johannes. Dat gebeurt op de wijze van een eenvoudige Johannespassie: de tekstdelen worden door verschillende stemmen vertolkt en de hele gemeente heeft er deel aan door de gezongen verzen waarmee ze worden afgewisseld. Omdat er deze avond niet met woorden gepreekt wordt, is de rol van de meditatieve orgelmuziek des te belangrijker. Na de woorden over het sterven van Jezus worden de paaskaars en de overige kaarsen gedoofd. Aan het einde van de dienst worden ze samen met het antependium en de stola van de voorganger de kerk uitgedragen. Daarmee eindigt de dienst in stilte. In de Paaswake wordt de nieuwe paaskaars ontstoken aan een open vuur en daarna onder paasgezang binnengedragen, waarna ieder zijn/haar devotiekaarsje kan ontsteken. De wake wordt grotendeels gevierd zoals u dat steeds gewend was, met dit verschil dat ook in deze viering het Heilig Avondmaal wordt gevierd. Daarvoor is gekozen, om, opnieuw naar oud-kerkelijk gebruik, met beide sacramenten: de doop (door de doopgedachtenis) en het avondmaal tastbaar naar de Opgestane Heer te verwijzen. Op de Paasmorgen vieren wij de dienst met een feestelijke paasdienst, waaraan opnieuw de cantorij meewerkt. Om het feestelijke karakter te benadrukken zou ik u willen vragen om een wit accent op te nemen in uw kleding. Wit is de kleur van de opstanding en daarmee de feestkleur bij uitstek! Zo gaan we op weg naar Pasen. En ook daarna blijft de realiteit van alledag bestaan. Maar hoe we ook staan in ons geloof: tastend, aangevochten of vol vertrouwen, ik wens ons toe dat we ervaren zullen, dat het geloof ons toevalt, gegeven wordt. Gods liefde blijft daarbij de bron. ‘Zien, soms, even’, zei Huub Oosterhuis daarover. Dan kunnen we weer voort. Op 1 mei, Beloken Pasen, gaat voor ds. Ries Kassens, emeritus remonstrants predikant uit Apeldoorn. Hij is de laatste tijd al een aantal keren gastvoorganger geweest, velen van u zullen hem daarom al kennen. Erwin de Fouw

6

UIT DE GEMEENTE Verhuisd: Dhr. R.E. Weijer uit Ansen naar: Bosscherhof 24, 7921 JN Zuidwolde Vertrokken: Mw. W.E Schoenmaker naar: Kloosterstraat 159, 6824 RE Arnhem Aangemeld: Dhr. G.H. Dijkstra, Boylerstraat 4, 8387 XN Boschoord Ingeschreven als gastlid: Mevr. A.B.Kiffers-Teunissen, Apollopad 94, 9401 ZA Assen GEBOREN

p 2 februari 2011 is Carl Samuel König geboren, roepnaam Sam. Hij is de zoon van

onze vroegere vicaris Kerstin König en haar man Christopher, broertje van Lea en Emma. Kerstin en haar man zijn allebei predikant in Trier. Hun adres is: Theodor-Heuss-Allee 11, 54292 Trier, BRD. We wensen hen alle goeds en Gods zegen! KIEVITSBLOEMENTOCHT OP PALMZONDAG

n het maartnummer van de Flambouw is al aangekondigd dat na de kerkdienst op Palmzondag een kievitsbloementocht wordt gehouden. Ter

aanvulling en om misverstand te voorkomen: voor drinken wordt gezorgd, maar brood dient ieder zelf mee te nemen. Eind maart stonden bij de Oldeneelallee tientallen kievitsbloemen in knop aan een slootkant die op het zuiden ligt. Naar verwachting zullen de planten half april volop bloeien op iets minder warme plaatsen. Eddy Weeda GEEN PALMPAASONTBIJT

elaas heeft er niemand gereageerd op de oproep van Ada Meurs (in de vorige Flambouw) om de organisatie van het Palmpaasontbijt op zich te

nemen. Dit gaat daarom dit jaar niet door. MEER NIEUWS OVER HET DAGJE UIT (12 MEI 2011)

oals vermeld in de vorige Flambouw gaan we met het “Dagje uit” dit jaar naar het Oranjemuseum in Diepenheim. We vertrekken om 13.15 uur vanaf de

kerk, om na een mooie rit om 14.30 uur te arriveren in het museum waar we ontvangen worden met koffie/thee en een Amaliagebakje. Daarna krijgen we uitleg over het ontstaan van dit museum. Vervolgens kunt u alles bekijken wat zoal verzameld is. Om 16.30 uur vertrekken we en via opnieuw een mooie route komen we in Wilp-Achterhoek waar u om 17.15 uur een driegangendiner krijgt aangeboden. Om 19.15 uur vertrekken wij weer naar Zwolle.

O

I

H

Z

7

De prijs voor deze middag is € 25,00 per persoon. U kunt zich opgeven voor 24 april bij ondergetekende. Het bedrag graag overmaken op girorekening 5859694 ten name van Diaconie Ev. Luth. Gem. Zwolle, onder vermelding “Reisje 12 mei”. Wilt u bij opgave bij mij vermelden of u een dieet volgt en of u gehaald wil worden van uw woonadres. Het museum is rolstoeltoegankelijk en u kunt ook een rollater meenemen. Als u begeleiding nodig hebt, kan die persoon natuurlijk ook mee. Mocht u nog vragen hebben, neem dan contact met mij op via tel. 038 4652678 of via e-mail: kgravendijk@home.nl. Met vriendelijke groeten, Klarisa Scholten STILLE ZATERDAG

’t Is morgen Pasen - God, maar overal is de dood; en zou ik dan van leven moeten spreken? Mijn denken blijft bij Goede Vrijdag steken, want daar leed Jezus onze diepste nood.

’t Is morgen Pasen - maar waar blijft de zon

die onze ziek wereld kan genezen? Ik sta met Uw discipelen in angst en vrezen

bij 't lege graf, waar 'k U niet vinden kon.

’t Is morgen Pasen - feest van het gericht dat U gevoerd hebt tegen dood en lijden,

feest van voorbijgaan van de dood, feest van bevrijden; Heer, doe ons opstaan in Uw levenslicht!

Nel Benschop (1918-2005) PASEN

In het doodspunt van de tijd, in de donkerste der nachten, dieptepunt van antimachten, grondverloren elk verwachten, werd het Pasen, nieuwe tijd, nieuwe toekomst, wonderwijd. In dit morgenlijk begin, in dit heden van Gods dromen – leven aan de dood ontkomen – ingeplant en opgenomen, gaan wij vol verwondering, nieuwe mens, de toekomst in.

Inge Lievaart (geb. 1917) (uit: ‘Toen werd het morgen midden in de nacht’, 2005)

8

IK GELOOF... Vooruitblik

anaf de volgende Flambouw wil ik verder met belijdende teksten die

weliswaar niet door alle kerken worden aanvaard en ook nooit een liturgische rol hebben vervuld (en dat ook niet zullen doen), maar die wel een belangrijke bijdrage hebben geleverd aan het spreken van de kerk op momenten dat dit erop aan kwam. ‘Op de rol’ staan nog de voor Lutheranen belangrijke Augsburgse Confessie en de voor de calvinistisch georiënteerde kerken Nederlandse Geloofsbelijdenis. Ook wil ik aandacht schenken aan de twintigste-eeuwse antinazistische geloofsbelijdenis van Barmen en de Leuenberger Konkordie, die spreekt vanuit luthers-calvinistische verbondenheid. Tenslotte ga ik in op een eenentwintigste geloofsbelijdenis uit de vrijzinnige hoek van de Kerk: de door de Remonstrantse Broederschap opgestelde geloofsbelijdenis uit 2006. Deze tekst is overigens wel geschikt om in de eredienst te gebruiken. In deze derde aflevering van ‘Ik geloof...’ bespreek ik twee oud-kerkelijke geloofsbelijdenissen. Ze hebben een minder breed geaccepteerd oecumenisch karakter. Maar binnen het protestantisme en rooms-katholicisme worden ze wel aanvaard. De Apostolische Geloofsbelijdenis ( Apostolicum) De Apostolische Geloofsbelijdenis ontleent haar naam aan de overtuiging die leefde binnen de vroege kerk, dat in deze samenvatting van het christelijk geloof de leer van de twaalf apostelen was verwoord. Wat zij, die Jezus bij zijn leven gekend hadden, over hem hadden geleerd en wat ze aan hem hadden ervaren, hadden ze verder gegeven. Vandaar apostolisch. Historisch is dit niet houdbaar, al gaat de inhoud van het apostolicum terug tot een korte, op bijbelse gegevens gebaseerde tekst uit de tweede eeuw. Maar de tekst zoals we die nu kennen, met daarin de twaalf artikelen, kwam pas in de zesde eeuw in Frankrijk tot stand. Onzeker is wanneer precies. Van oorsprong is het een doopbelijdenis, die de geloofsleerlingen als catechetische tekst memoreerden, zodat ze hem bij hun doop in de paasnacht konden uitspreken. Dit in tegenstelling tot de geloofsbelijdenis, die vanouds een plaats heeft bij de viering van het Heilig Avondmaal. Strikt genomen is het niet een voluit oecumenisch credo: vooral de Westerse kerken en dan met name de protestantse kerken zijn er aan gehecht. De oosterse kerken hebben er veel minder binding mee.

V

9

De geloofsbelijdenis van Athanasius (Athanasianum) Dit credo is nauwelijks bekend bij kerkleden van tegenwoordig. Het wordt dan ook bijna niet gebruikt in de eredienst, misschien alleen nog in de Anglicaanse kerk. Dit heeft ongetwijfeld te maken met het sterk abstracte karakter van de tekst. Het is meer een belerend, ja zelfs waarschuwend, betoog, dan een samenvattende, belijdende tekst. De naam ervan doet vermoeden dat de kerkvader Athanasius (vierde eeuw) het opgesteld heeft, maar de tekst is pas in de vijfde eeuw tot stand gekomen. Het is wel in de geest van deze strenge kerkvader. Het heeft een wat dreigende toon, die vooral waarschuwt tegen de gevolgen van afval van de christelijke (katholieke), trinitarische leer en komt vooral op vanuit de orthodoxe strijd tegen de ketterij. Daardoor stuit het ons wellicht al gauw tegen de borst. Niet een credo dat we in de dienst zullen gebruiken. Wat het Apostolicum, het Athanasianum en het Niceaanse credo met elkaar verbindt, is, dat ze trinitarisch zijn: ze belijden de Heilige Drie-eenheid. Ze spreken uit dat de Kerk één God belijdt die zich laat kennen in drie namen: Vader, Zoon en Heilige Geest. Dat trinitarische karakter is ook waarom deze geloofsbelijdenissen in de meeste kerken van Oost en West bewaard zijn gebleven, zowel in de rooms-katholieke als in andere katholieke (dat wil zeggen: algemeen christelijke) kerken, zoals de kerken van de Reformatie en bijvoorbeeld de oudkatholieke kerk. De kerken hebben daaraan willen vasthouden, hoezeer zij ook in andere opzichten van elkaar verschilden of verschillen. Symbool Wat overigens nog opgemerkt moet worden is dat de oorspronkelijke, uit het Grieks afkomstige, benaming van de oecumenische geloofsbelijdenissen ‘symbool’ is. Dat woord is afgeleid van het werkwoord ‘sumballein’, dat bijeenbrengen (ook wel: samenvatten) betekent. Het zelfstandig naamwoord betekent ook: het teken waaraan je iets herkennen kan. En ook: wachtwoord. Bij ons is dit woord gaan betekenen dat iets verwijst naar iets anders, dat het betekenis geeft. Wij zeggen dan dat het een symbool staat voor iets anders. Bijvoorbeeld: de paaskaars is een symbool voor het licht van Christus en daarmee van Christus zelf. Dit meer moderne gebruik van het woord komt ook dichtbij de waarde, die de meeste moderne christenen aan de geloofsbelijdenissen hechten. Het zijn symbolen voor ons christelijke geloof, die niet alles uitspreken wat wij persoonlijk geloven, maar wel verwoorden hoe onze voorvaders en –moeders in het geloof stonden. Hun geloof staat aan de basis van het onze. Met de erkenning van deze credo’s door de kerken, wordt uitgedrukt, dat wij ons geloof niet zelf maken, maar dat het ons gegeven en geleerd wordt. Vanaf deze basis bouwen wij dan aan ons eigen geloof, persoonlijk en in gemeenschap. Erwin de Fouw

10

UIT DE KERKENRAAD ort verslag van de kerkenraadvergadering van dinsdag 15 maart 2011.

• De gezamenlijke kerkenraadvergadering met Kampen is vooralsnog vastgesteld voor 20 december 2011. Vanavond was de secretaris van de ELG Kampen, Agnes Fossen aanwezig op de kerkenraadvergadering. Wij bespraken onder andere nog details voor de gezamenlijke (fiets)tocht op Palmzondag na de dienst naar de kievitsbloemen (zie Flambouw maart 2011). Als het goed is, komen ook kinderen uit Kampen naar onze dienst met hun eigen versierde Palmpasenstokken.

• Fietstocht naar de kievitsbloemen Palmzondag: na een kopje koffie na de dienst maken we een tochtje dat zo’n anderhalf uur duurt. De kerkenraad zorgt voor een verfrissend drankje; u wordt verzocht zelf een lunchpakketje mee te nemen.

• Het onderhoud aan het kerkgebouw is gestart, zoals u waarschijnlijk wel hebt gemerkt. Noodzakelijke veiligheidshaken op het dak zijn aangebracht (een investering van € 5000), het schilderwerk wordt rond medio maart uitgevoerd en via de verzekering wordt nu een offerte gevraagd voor de reparatie van het hek. Ook aan de voorzijde van de pastorie is schade ontstaan, waarschijnlijk door een vrachtauto die van Odeon kwam. Ook dat is een verzekeringskwestie. Helaas zullen wij wel niet kunnen voorkomen dat dergelijke schade vaker optreedt; het idee om Amsterdammertjes te plaatsen op de toch al smalle stoep is hoogstwaarschijnlijk niet haalbaar.

• We hebben het jaarverslag van onze gemeente over 2010, inclusief alle cijfers en de verklaringen van de kascontrolecommissie vastgesteld. Het jaarverslag verschijnt in druk ruim voor de gemeenteavond van 26 april.

• Het dagelijks bestuur had een gesprek met Berthilde van de Loosdrecht over haar werkzaamheden als geestelijk verzorger bij Dimence. Dit jaargesprek vond plaats in het kader van de verlenging van het preekconsent. Berthilde zal zowel een keer een artikel in de Flambouw schrijven over haar werk als een keer gezamenlijk met ds. De Fouw een dienst vormgeven. Zij zal daar ingaan op haar werk in de psychiatrie. De kerkenraad zal de procedure afwikkelen waarbij verlenging van het preekconsent bij de classis Zwolle en de Kleine Synode wordt aangevraagd.

• De kerkenraad zal voortaan weer naar nieuw aangemelde gemeenteleden een welkomstbrief en wat informatie sturen, waaronder uiteraard de meest recente Flambouw. Veel nieuwe gemeenteleden leren we via kerkbezoek kennen, maar soms meldt iemand zich eerst (of uitsluitend) bij de ledenadministratie aan. In die gevallen is een welkomstpakketje het begin van hopelijk meer contact.

• Wegens omstandigheden is de schoonmaakploeg enkele vaste krachten kwijt geraakt. Wij doen een dringend beroep op u om mee te helpen bij dit dienstwerk. Eenmaal per zes weken een ochtend de kerk mee schoonmaken: meldt u zich a.u.b. bij Johanna Wildeman.

K

11

• Ds. De Fouw kondigde aan, gelet op zijn eerste ervaringen in ontmoetingen met gemeenteleden, dat mogelijk na de zomer een aantal keren een groot-huisbezoek zal worden georganiseerd. Op deze manier kunnen we vormgeven aan het geloofsgesprek in de gemeente.

• De kerkrentmeester financiën gaf de volgende informatie over kerkbalans: de gemiddelde bijdrage per lid is € 170,03; per pastorale eenheid (gezin) is dat € 286. Lolke Folkertsma, secretaris

BERICHTEN VANUIT DE DIACONIE

AFSLUITING PROJECT HEZENBERG Zoals u weet hadden we de afgelopen twee jaar extra collectes en acties m.b.t. het project Hezenberg: het pastoraal centrum in Hattem voor mensen die tijdelijk tot rust en bezinning willen komen omdat ze in hun leven zijn vastgelopen, vaak door omstandigheden waar ze niet zelf voor hebben gekozen. De Hezenberg draait gedeeltelijk op giften van particulieren en ook kerken. In 2009 en 2010 is de opbrengst € 2.630 euro geweest; dit bedrag is afkomstig van giften, collectes en acties zoals de verkoop m.b.v. de cadeautafels rond de kerst. De diaconie is blij dat het totaalbedrag een bijdrage kan leveren aan de instandhouding van dit unieke centrum in Hattem. De kapel van de Hezenberg is aan restauratie toe. Het geld zal dan ook gedeeltelijk bestemd zijn voor het herstellen en opknappen van de kapel waar dagelijks mensen in stilte kunnen bidden en waar ook op de zondagen een dienst wordt gehouden. Alle gevers hartelijk dank! Op de gemeenteavond zullen we u kennis laten maken met twee vervolgprojecten. Namens de diaconie, Hanneke Buurman

12

START 40DAGENTIJDCAMPAGNE KERK IN ACTIE Op Aswoensdag is Kerk in Actie haar 40dagentijdcampagne gestart. Het thema is dit jaar ‘Ik zie je!’. Iedereen wil graag gezien worden. Toch is het niet vanzelfsprekend dat wij oog hebben voor de mensen om ons heen. Om die zichtbaarheid draait het ook op sociale netwerken, zoals Facebook. In de komende veertig dagen is er elke dag een bericht rondom de 40dagentijd: een bezinnende tekst, tips voor duurzaam consumeren, verhalen van de projecten. Bezoekers van de website van KIA, kunnen vriend te worden van de Kerk in Actie op Facebook. Kijk op www.facebook.nl/kerkinactie en laat uw reactie achter in de komende tijd. Kerk in Actie zet zich zonder onderscheid in voor mensen in een moeilijke situatie. Juist als andere mensen wegkijken. Dat doet Kerk in Actie wereldwijd. Meer informatie over de 40dagentijdcampagne van Kerk in Actie is te vinden op de campagnewebsite www.kerkinactie.nl/40dagentijd. DIACONALE COLLECTEN Diaconale Kas De diaconale collecte op zondag 10 april is bestemd voor de diaconale kas. Zoals u weet middels de afkondigingen, liggen de financiële stukken van de diaconie ter inzage inde sacristie. Daar kunt u cijfermatig constateren dat er het afgelopen jaar behoorlijk is ingeteerd. Om onze doelstellingen te handhaven, blijft het dus nodig om die tekorten aan te vullen. Binnen de diaconie zelf zijn we daar ook al mee bezig (we zitten niet stil), maar ook van u als gemeente is broodnodige hulp gewenst. Ik zie je! Collecte Kerk in Actie Totaal Op zondag 17 april wordt er gecollecteerd voor het KIA Diaconaat, waarin veel organisaties wereldwijd participeren. Een voorbeeld daarvan is een Partnerorganisatie van Kerk in Actie in Moldavië: Moldovan Christian Aid (MCA). Deze organisatie ziet het als haar missie om iets te doen voor jonge en alleenstaande tienermoeders in dat land. Ze ondersteunt daarom het project ‘Begin van nieuw leven’. Dit project biedt hulp aan twintig jonge alleenstaande of zwangere tienermoeders uit kwetsbare gezinnen in de stad Chisinau. De vrouwen ontvangen in het eerste jaar na de geboorte van hun baby materiële steun in de vorm van medicijnen, babyvoeding, babykleding en luiers. Daarnaast worden de moeders geholpen in hun aanvraag voor kinderbijslag, beroepsoriëntatie en psychologische begeleiding. Het is geen gemakkelijke opgave om er als jonge moeder alleen voor te staan, zeker niet in een land als Moldavië. Je komt voor schijnbaar onoverkomelijke problemen te staan. Voor veel jonge vrouwen in Moldavië is dit een reden om te kiezen voor abortus of, als het kindje geboren is, kindverlating.

13

De Zonnesteen De diaconie collecteert op zondag 24 april voor de Zonnesteen, het bekende inloophuis voor kankerpatiënten, gevestigd in ons pand aan de Koestraat. Het inloophuis voor mensen die zelf of bij naasten met kanker te maken hebben, heeft een steeds duidelijker plek in de samenleving verworven. Zowel voor Zwollenaren als voor mensen uit de omliggende plaatsen. Veel mensen maken inmiddels gebruik van de mogelijkheden voor lotgenotencontact, informatie of voor activiteiten die helpen door de moeilijke levensfase heen te komen. De Zonnesteen bestaat nu twee jaar, maar blijft bij gebrek aan subsidiemogelijkheden volledig afhankelijk van giften en sponsoring. Uw bijdrage wordt dan ook zeer gewaardeerd om door te kunnen gaan met de activiteiten die door de bezoekers bijzonder gewaardeerd worden.

Orgelfonds De tweede collecte op zondag 24 april is bestemd voor het orgelfonds. Muziek in de liturgie is met name voor Lutheranen een belangrijk gegeven. Houdt daarom de lofzang gaande! Dat kan, want we hebben een zingende gemeente met goede organisten. Maar ook een orgel heeft recht op aandacht.

Voedselbank Zwolle De collecte op zondag 1 mei is bestemd voor de Voedselbank in Zwolle. Evenals onze diaconie is de Voedselbank misschien ook wel een afspiegeling van wat er zich afspeelt in de samenleving: er is minder geld te besteden en er is meer armoede. De gang naar de Voedselbank is soms een drempel, maar voor veel gezinnen in onze stad en zelfs in de regio, blijkt het tijdelijk een uitkomst te zijn. De Voedselbank kan alleen functioneren met hulp van vrijwilligers en giften. Wat dat laatste betreft spelen kerken een belangrijke rol: De giften van de kerken zijn bijna het dubbele van de begroting van het jaar daarvoor, terwijl de giften van particulieren in 2010 meer dan gehalveerd zijn. Voor dit jaar staat er een verhuizing op stapel bij de Voedselbank en daar is ook geld voor nodig. We bevelen deze collecte van harte aan.

14

OIKOCREDIT: FEEST VIEREN EN ALERT BLIJVEN ikocredit is in feeststemming! Vorig jaar november bestond Oikocredit 35 jaar. Oikocredit is een organisatie met kerkelijke wortels die leningen

verstrekt aan microfinancieringsinstellingen, coöperaties en het midden- en kleinbedrijf in ontwikkelingslanden. U moet dan denken aan een microfinancieringsinstelling in de Filippijnen, die microkredieten verstrekt, kleine leningen van vaak niet meer dan 100 euro, aan boeren, motortaxichauffeurs, straatverkopers en vissers. Of een coöperatie van kleinschalige boeren in Brazilië die tropisch fruit onder fair trade omstandigheden produceert. De sociale en financiële resultaten van Oikocredit waren in 2010 boven verwachting. In 2010 verstrekte Oikocredit ruim 205 miljoen euro aan leningen en investeringskapitaal aan projectpartners. Het aandelenkapitaal van Oikocredit is in 2010 gegroeid met 64 miljoen euro. Daarnaast heeft Oikocredit een onderscheiding gekregen voor ‘best presterende’ financier van de microkredietsector. Oikocredit kreeg deze onderscheiding van CGAP – een onafhankelijk centrum voor beleid en onderzoek ondergebracht bij de Wereldbank – voor haar bijdrage aan maatschappelijk verantwoord investeren in de microkredietsector. Er is kritiek op microfinanciering. Terecht moet er zeer kritisch gekeken worden naar negatieve effecten. Recent zijn de commerciële banken zich met microkrediet gaan bezighouden. Zij willen natuurlijk winst maken. Onduidelijke, maar hoge rentepercentages, concurrentie en het opdringen van leningen die mensen niet nodig hebben: we kennen het allemaal uit voorgaande jaren. Het gebeurt intussen ook met microkrediet. Sommige arme ondernemers sloten onder de druk van mooie praatjes leningen af bij verschillende instellingen tegelijk. Dat heeft tot onbetaalbare schuldenlasten geleid. Als het goed wordt gebruikt echter, kan microfinanciering een belangrijke rol spelen bij de vermindering van de wereldarmoede. Toegang tot financiering is essentieel voor de economische groei van elke samenleving. Microfinancieringsinstellingen stellen arme mensen in staat om te lenen, te sparen of zich te verzekeren. Op speciaal verzoek van prinses Maximá, die namens de VN ijvert voor het toegankelijk maken van financiële diensten voor armen, zijn er principes opgesteld voor investeerders op het gebied van microfinanciering. Deze principes stellen het belang van mensen die de lening aangaan voorop en zijn bedoeld om misstanden in de sector tegen te gaan. Oikocredit is een van de ondertekenaars van deze principes. Zij is al vele jaren bezig op dit terrein. Oikocredit bekijkt of de rentepercentages die de instellingen aan hun klanten berekenen fair zijn, rekening houdend met de lokale context. Ze prefereert die instellingen die hun klanten ook ondersteunen en cursussen aanbieden. Oikocredit heeft op haar internationale kantoor en regiokantoren wereldwijd mensen in dienst die zich speciaal op sociale resultaten richten. Oikocredit wil nog meer mensen toegang geven tot microfinanciering om hen een betere toekomst te bieden. Oikocredit draagt bij aan een rechtvaardiger wereld! Meer informatie: www.oikocreditnederland.nl of neem contact op met het kantoor in Utrecht ( 030-2341069).

O

15

LUTHERANEN IN DE LAGE LANDEN (CA. 1520-2004) Geschiedenis van een godsdienstige minderheid

p 1 oktober 2011 verschijnt het boek ‘Lutheranen in de Lage Landen’. Het boek geeft een overzicht van ruim vier eeuwen lutheranen en lutheranisme

in de Nederlanden, vanuit de steeds veranderende politieke en maatschappelijke context. Dit boek is toegankelijk voor een ruim publiek en biedt tegelijk handvaten voor nader en meer gedetailleerd onderzoek. Na een kort hoofdstuk waarin aandacht wordt geschonken aan de manier waarop in de loop van de tijd over lutheranen in Nederland werd geschreven, behandelen de hoofdstukken 2 tot en met 5 de ontwikkelingen van de lutherse gemeenten in de periode tot ±1800. In deze periode, waarin lutherse gemeenten formeel gedoogd werden, groeiden de lutherse gemeenten zowel in aantal als omvang. Deze groei werd veroorzaakt door immigratie vanuit Duitsland en in mindere mate uit Scandinavië. In de volgende hoofdstukken komen de negentiende en twintigste eeuw aan de orde. Zowel de evangelisch-lutherse gemeenten als de in 1791 ontstane hersteld-lutherse gemeenten werden door de overheid als kerkgenootschap erkend. Lutheranen gingen een prominente rol spelen in de maatschappij. Zo stond de lutheraan Johan Rudolf Thorbecke aan de wieg van de grondwetwijziging van 1848. In de twintigste eeuw integreerden lutheranen volledig in de Nederlandse samenleving. In 1952 kwam het tot een hereniging van evangelisch-luthersen en ‘herstelden’ en in de jaren tachtig werd aansluiting gezocht bij het SoW-proces waaruit in 2004 de PKN ontstond. De werkgroep ‘Lutheranen in de Lage Landen’ staat onder leiding van de historicus dr. K.G. van Manen, die als auteur de eerste vijf hoofdstukken voor zijn rekening nam en de redactie voerde. De hoofdstukken over de negentiende eeuw zijn geschreven door J.C. Riemens, voormalig archivaris van het stadsarchief Zutphen, en kerkhistoricus drs. Th.A. Fafié. De twee hoofdstukken over de twintigste eeuw zijn van de hand van respectievelijk C.J. de Kruijter, oud-archivaris van de Gereformeerde Kerken in Nederland, en van drs. K. van der Horst, voormalig president van de lutherse synode. Als theologisch adviseur en permanente bron van inspiratie – vooral betreffende de lutherse kerken in de twintigste eeuw – fungeerde prof. dr. J.P. Boendermaker. Op zaterdagmiddag 1 oktober 2011 zal in de Evangelisch-Lutherse kerk te Woerden de feestelijke presentatie plaatsvinden. Het boek, uitgegeven door Uitgeverij Boekencentrum, telt zo’n 800 pagina’s en is rijk geïllustreerd. Het boek is deze zomer bij voorintekening verkrijgbaar voor de prijs van € 39,90, daarna kost het € 49,90. In het volgende nummer van ELK komt een bestelbon waarmee u het boek met korting kunt bestellen. K.G. van Manen

O

16

16 APRIL: CONGRES OVER PHILIPPUS MELANCHTHON - BRUGGENBOUWER

hilippus Melanchthon is een wat minder bekende reformator, maar zijn invloed is groot en actueel. Op 16 april 2011 wordt daarom, 450 jaar na zijn overlijden,

in de Sint Jan te Gouda een congres georganiseerd. Tijdens dit congres vindt ook de boekpresentatie plaats van “Philippus Melanchthon – bruggenbouwer”. Melanchthon staat in de schaduw van mannen als Luther en Erasmus. Het is de hoogste tijd om de spotlights te richten op de veelzijdige man die wat is weggevallen achter de coulissen van kerk, onderwijs en levensbeschouwingen. In 2011, vierenhalve eeuw na zijn overlijden, kan van hem gezegd worden dat zijn invloed groot is als bruggenbouwer tussen lutheranisme en calvinisme, kerk en onderwijs, humanisme en reformatie. Philippus Melanchthon (1497-1560) staat niet als een eenzaam bruggenhoofd in de zestiende eeuw. Hij is een brug naar vandaag. De actualiteit van het denken van Melanchthon staat centraal tijdens het congres dat op 16 april wordt gehouden. Rond de presentatie van het boek “Philippus Melanchthon bruggenbouwer” wordt tijdens het congres vanuit verschillende invalshoeken zijn actualiteit belicht. Dr. Tom Hage, docent cultuur en maatschappij Driestar Educatief, behandelt in een eerste lezing het thema van religieuze vorming van jongeren. Hij laat zien hoe er verbinding loopt van moderne devotie, via Erasmus naar Melanchthon. ‘De opvoeder van Duitsland’, zoals hij werd genoemd, blijkt een belangrijke motor achter onderwijsvernieuwing te zijn. Drs. Marjo Huizer, locatiedirecteur van Melanchthoncollege te Rotterdam, beantwoordt de vraag of de ideeën van Philippus Melanchthon nog steeds aansluiten bij de visie die het Melanchthoncollege heeft op het onderwijs. Prof. dr. Jan Hoek, hoogleraar systematische theologie en spiritualiteit te Kampen en Leuven, beantwoordt in een derde lezing de vraag naar wat de Wittenberger reformator heeft te zeggen voor hedendaagse zoektochten naar spiritualiteit en zingeving Muziek uit de tijd van Melanchthon, waaronder enkele liederen van zijn hand, omlijst het congres. Onder leiding van dagvoorzitter Karla Apperloo, projectleider Refo500, wordt een forum gehouden. Prof. dr. Frank van de Pol, redacteur van het genoemde boek en hoogleraar kerkgeschiedenis te Kampen, zal een uitgebreide presentatie verzorgen over “Melanchthon, portret van een bruggenbouwer”. Het congres wordt gehouden in de Sint Jan te Gouda en duurt van 10.00 tot 15.00 uur. Toegangsprijs: € 12,50; studenten € 7,50 (incl. lunch). Aanmelding voor het congres via www.historizon.nl. Eventueel is aanmelding direct voorafgaand aan het congres mogelijk. Zie voor meer informatie de site of bel 088 63 60 200.

P

17

VESPERS, VIERING EN CANTATE IN DE GROTE KERK ondag 10 april 2011, 16.30 uur: Michaëlsviering met liturg ds. Harm Bousema. Thema: “Dag Hammerskjöld, zijn weg ‘naar binnen’ en ‘naar

buiten’.” Er zijn mensen die je door hun ‘zijn’ niet loslaten, mensen die het lef hebben (gehad) zich in de eerste plaats niet te laten leiden door de drang carrière te maken maar door een drang (roeping) zich volledig in te zetten voor een hoger doel. Zo’n mens is Dag Hammarskjöld (1905-1961) geweest. Deze mystieke geest leefde vanuit een innerlijke kracht om die bovenmenselijke taak van secretaris generaal van de VN te volbrengen. Zondag 17 april 2011, 16.30 uur: Michaëlsvesper met voorganger: Harry Steenbergen. In het kader van “Spiritualiteit, groter dan ons hart” is het thema van deze vesper: “Op weg ......”. Uitgevoerd wordt de Johannes Passie van Jan Valkenstein. Vrijdag 22 april 2011, 22.30 uur in de serie Michaëlsvespers: Kruismeditatie. De “Via Crucis” van Franz Liszt wordt uitgevoerd door de Michaëlscantorij onder leiding van Toon Hagen. Zondag 24 april 2011, 16.30 uur: Michaëlscantate met liturg ds. Louisa Vos. Cantate: “Bleib bei uns, denn es will Abend werden”, BWV 6, J.S. Bach. Uitvoerenden zijn het Michaëlscantatekoor en orkest Musica Michaelis onder leiding van Toon Hagen. De solisten zijn: Suzanne Vogelaar (sopraan), Noëlle Roos (alt) en Govert Valkenburg (tenor). ZATERDAGMIDDAGCONCERT

p zaterdag 16 april 2011 vindt in de Onze Lieve Vrouwe Basiliek om 15.30 uur een concert plaats in de serie Zaterdagmiddagmuziek, georganiseerd

door de commissie Kerken als Podium (www.kerkenalspodium.nl). Er wordt gezongen door de Koorklas van de Muzerie Zwolle onder leiding van Joke Altelaar. Thema is: “Muziek voor de lijdenstijd”, met onder andere werken voor Palmpasen van Weelkes, Byrd, Bruckner, Pergolesi en Fauré. De toegang is gratis, aan de uitgang wordt een vrijwillige bijdrage gevraagd. ORGELCONCERT TOON HAGEN TWEEDE PAASDAG

p Tweede Paasdag, 25 april 2011, geeft de bekende Zwolse organist Toon Hagen een concert in de Grote Kerk. Het concert begint om 16.30 uur. De

toegangsprijzen: € 7,50 (volwassenen) en € 6,00 (kinderen tot 12 jaar, student / CJP / Pas65). Op het programma staan: Georg Böhm (1661-1733): Präludium, Fuge und Postludium in g moll, Johann Sebastian Bach (1685-1750): Allein Gott in der Höh sei Ehr, Bicinium (BWV 711) / Christ ist erstanden, 3 verzen (BWV 627) / Allein Gott in der Höh sei Ehr, à 2 claviers e pedale / il canto fermo nel tenore (BWV 663) / Jesus Christus, unser Heiland, sub communione / pedaliter (BWV 665) / Toccata in F (BWV 540), Toon Hagen: Fantasie over Victimae Paschali Laudes / Fantasie Lied aan het licht

Z

O

O

18

TOONKUNSTKOOR CAECILIA ZINGT DE MATTHÄUS p 19 april 2011 zal Toonkunstkoor Caecilia de Matthäus Passion van Johann Sebastian Bach ten gehore brengen in de Dominicanenkerk in

Zwolle. De eerste uitvoering van de Matthäus was in 1727 of 1729. Na nog een aantal wijzigingen door Bach vond de compositie in 1736 zijn definitieve vorm. De Matthäus Passion vertelt het lijdensverhaal van Jezus, verbonden aan de passietijd in de aanloop naar Pasen. Caecilia heeft de Matthäus voor de eerste keer uitgevoerd in 1918 en deze uitvoering past dus in een bijna 100-jarige traditie. Dirigent Dick Dijk zal zijn derde uitvoering van de Matthäus met Caecilia leiden. De koorleden, afkomstig uit Zwolle en wijde omgeving, hebben onder zijn leiding hard gewerkt om zijn ideeën over de uitvoering verder vorm te geven. Het koor wordt daarbij aangevuld door zangers van Meander Vocaal, die de soprano in ripieno voor hun rekening nemen. Caecilia wordt als vanouds begeleid door het Orkest van het Oosten. De solisten bij deze uitvoering zijn: tenor (evangelist): Robbert Overpelt, bas (Christus): Marc Pantus, sopraan: Constanze Albrecht, alt: Ina Boersma tenor aria's: Christian Dietz, bas aria’s: Pieter Hendriks. De aanvang van het concert is om 19.00 uur, kerk open om 18.30. Kaarten kunnen gekocht worden bij de VVV, de boekhandels Jakma en Westerhof of via de website: www.caeciliazwolle.nl. Ze kosten 28 euro. PAASCHEN Guido Gezelle (1830-1899) Paaschen, Paaschen, luide klinke nu de slag van lerke (leeuwerik) en vinke, nu de stem van mensche en dier! Paaschen, Paaschen, wijdt het vier, wijdt het licht en pint de lampen, laat den verschen wierook dampen: Hallelujah, 't jok is af van de dood en van het graf! Paaschen, Paaschen, opgestanden is de God, dien booze handen hadden aan het

kruis gedaan: Paaschen, Paaschen, vrij voortaan, heeft Hij hout en steen en ijzer overwonnen, die, verrijzer, Hallelujah, één uit al, leeft en immer leven zal! Paaschen, Paaschen, dwaze mannen dachten Hem in ’t graf te spannen, met Pilatus' zegelmerk: Paaschen, Paaschen, ijdel werk, ijdel waken: God almachtig is verrezen,

eigenkrachtig, Hallelujah, dóór den steen, eer de zonne in ’t Oosten scheen. Paaschen, Paaschen luide klinke nu de taal van lerk en vinke nu de taal van mensche en dier! Paaschen, Paaschen, wijdt het vier, wijdt het licht en spijst de lampen, laat den blauwen wierook dampen: Hallelujah, God is groot: Overwinnaar van de dood!

O

19

AGENDA Alle bijeenkomsten zijn in het gemeentecentrum, tenzij anders vermeld. datum tijd activiteit maandag 20.00-22.00 cantorij (niet tijdens schoolvakanties) dinsdag 20.00-21.00 bidstond

t.h.v. Zitha van Breet, Lassuslaan 68 woensdag 10.00-11.00 zo 10 april 16.30 Michaëlsviering, Grote Kerk (zie artikel)

17.30/19.30 30+ gespreksgroep Ad Fontes: (info: tel. 038 7370003/ karinvrieling@ziggo.nl)

di 12 april 13.30-15.00 Gespreksgroep ‘Het Verhaal gaat’ vr 15 april 17.30 Maaltijdgroep ‘Zwaan schuif aan’ za 16 april Jaarlijkse schoonmaakdag

15.30 Zaterdagmiddagmuziek, OLVBasiliek (zie artikel) zo 17 april 12.15-13.15 Kievitsbloemenexcursie o.l.v. Eddy Weeda (zie

artikel) 16.30 Michaëlsvesper, Grote Kerk (zie artikel) Kopijdatum Flambouw mei 2011

di 19 april 19.00 Matthäus Passion, Dominicanenkerk (zie artikel) wo 20 april 10.00 Gespreksgroep 50-plus, Oosterkerk (zie Flambouw

dec. 2010) vr 22 april 22.30 Michaëlsvesper (Kruismeditatie), Grote Kerk (zie

artikel) zo 24 april 16.30 Michaëlscantate, Grote Kerk (zie artikel) ma 25 april 16.30 Orgelconcert Toon Hagen, Grote Kerk (zie artikel) di 26 april 18.30 Kerkenraadsvergadering

19.30 GEMEENTEAVOND (zie uitnodiging bij deze Flambouw)

zo 1 mei 11.00 Wereldwinkelverkoop (na de dienst) Koopzondag centrum Zwolle, dus: vanaf 12.00 uur

betaald parkeren binnen de stadsgracht Verschijning Flambouw mei 2011

5-8 mei Koninginnezang, Ter Aar (zie Flambouw van februari en maart 2011)

zo 8 mei 17.30/19.30 30+ gespreksgroep Ad Fontes: (info: tel. 038 7370003/ karinvrieling@ziggo.nl)

do 12 mei 13.15-20.00 Jaarlijks dagje uit: Oranjemuseum Diepenheim (zie artikel)

20

Een man staat met zijn armen wijd open. Hij draagt alleen een lendendoek en is verder naakt. De ribben van zijn borstkas zijn goed te zien. Hij heeft veel spieren op zijn armen. Hij heeft grote handen. Hij heeft om z'n hoofd een cirkel (aureool) met zwarte strepen in (kruis). De man in het midden lijkt op Jezus aan het kruis. Er staan vele mensen om hem heen. Ze staan heel dicht bij elkaar. Mensen steken hun handen uit. Ze steken hun handen naar buiten, naar voor en naar het midden. Mensen houden hun handen om het hoofd van de man in het midden. Hun handen vormen een krans. Ook de hoofden boven de handen vormen een krans. Er zijn zeker drie cirkels om het hoofd van de man in het midden (Jezus). Vele mensen samen vormen samen een boom rondom Jezus. Er zijn vele gezichten die naar de man in het midden kijken. Er zijn ook gezichten die naar buiten kijken. De gezichten kijken heel verschillend. Ze kijken verwonderd, kwaad, vragend, lief, nieuwsgierig…. Aan de top van de boom zijn vele gezichten bij elkaar. Er zijn veel handen, die naar binnen en naar buiten wijzen. De handen zijn helemaal open. De mensen vormen samen een boom. Hun armen en handen zijn als de takken en de bladeren van een boom. Overgenomen uit: Thomas : (Theologie, Onderwijs en Multimedia Actieve Samenwerking)