De Bietplanter - cbb.belen de suikerkoersen met de naderende komst van de nieuwe Braziliaanse oogst...

BietplanterDeM A A N D B L A D VA N D E C O N F E D E R AT I E VA N D E B E L G I S C H E B I E T E N P L A N T E R S

vzw CBB – Anspachlaan 111 Bus 10 – 1000 Brussel

T. 02 513 68 98 – F. 02 512 19 88 – P 806265

Hoofdartikel door Victor Sneessens, Voorzitter van de CBB

I N D I T N U M M E R

p. 2: Late premies buiten quotum bij de TS

p. 3: Hervorming GLB en DPU “Bieten”

p. 7-10: FAR-Memo 2011

p. 11: Verbond Suikerbietplanters vzw

p. 13: Coco-Vlaanderen

AP

RIL 2011

nr. 480 - 45ste jaargang

Enkele dagen zon in maart volstaan om ons, landbouwers, vleugels te geven of dat het bij ons begint te kriebelen. Tel-kens wachten wij vol ongeduld op het startschot om naar onze velden te gaan en de voorjaarszaai aan te vatten die al onze aandacht vraagt. Geduld is echter een mooie deugd. Laten wij hopen dat het gunstige moment zo vlug mogelijk aanbreekt, met het besef dat het risico op laattijdige vorst verschilt van streek tot streek en dat de gronden niet overal in dezelfde mate opdrogen.In afwachting, moeten wij ons bekomme-ren om de afzet van onze productie, te beginnen met onze overschotten 2010.Vanuit dit oogpunt, is er goed nieuws. Ter-wijl de invoerlanden in de EU (Portugal, Verenigd Koninkrijk,...) suiker dreigen te-kort te komen, maakt de Commissie ein-delijk werk van de mogelijkheid tot “her-klassering” binnen quotum (verkoop op de inlandse markt) voor het buiten quotum 2010 dat ons nog restte. Deze mogelijk-

heid, waarop sinds lang was aangedron-gen, zou ons moeten in staat stellen onze overtollige bieten van vorig jaar op een goede manier te valoriseren, ten bate van de gemeenschap. Voor zover nog moest bewezen worden, dat het nieuwe suiker-regime zich aan alle situaties aanpast. Voor 2011, werden al enkele stappen ondernomen. Bij de TS, is er het collec-tieve contract van minimum 22 e/t voor het buiten quotum (10 %). Op Europees niveau, worden stappen ondernomen op-dat de exportbonus die ons in de WTO voor 2010/11 rest niet zou verloren gaan, terwijl de wereldmarkt vragende partij is. Dit veronderstelt dat de Commissie in de eerstkomende weken initiatieven neemt op het stuk van export. In België, laten wij ons niettemin voorzichtig blijven op-stellen; voor het ogenblik beschikken wij niet over een bietenverwerkingscapaciteit die ons toelaat om het areaal zonder ge-vaar te verhogen. Meer algemeen, zorgt de nieuwe her-

vorming van het GLB die de Commissie voorstelt voor onrust.Er is, enerzijds, het erg politiek gekleurde project, dat tot doel heeft de verschillen van DPU te beperken tussen de landen. Dat zou waarschijnlijk tot een verminde-ring leiden in België, terwijl het bij ons zo-als elders een essentieel onderdeel van het inkomen uitmaakt (lees op pagina 3 een herhaling van de reële situatie op het vlak van DPU “bieten” ten opzichte van

bepaalde simplistische voorstellingen).Er is, anderzijds, het risico op afschaf-fi ng op termijn van de quota en bijgevolg van de minimumprijs voor suikerbieten. Wij moeten er des te meer aandacht voor hebben dat de voor het ogenblik goede prijzen op de wereldmarkt, hoe tijdelijk zij ook zijn, binnen de Commissie als argu-ment worden aangegrepen om de regu-lering in onze sector defi nitief te ontman-telen.

De uitzaai voor de deur

Hilleshög suikerbietenBetrouwbaarheid bewezen

Voor toonaangevende suikergehaltes,

hoge wortelopbrengsten en lage tarra

De nieuwe standaard in suikerbietenHilleshög is hét merk van Syngenta Seeds wat suikerbieten betreft. Het merk staat wereldwijd synoniem voor een hoge suikeropbrengst, m.a.w.

een maximaal rendement voor de landbouwer én de suikerindustrie. Dit alles maakt dat Hilleshög suikerbieten de nieuwe standaard vormen.

voor de deur

NL.indd 1 14-03-2011 13:42:33

2 — 04/2011 De Bietplanter

A C T U A L I T E I T

De Europese suikervoorraden staan op een zeer laag peil, amper 300.000 ton. Teneinde de be-voorrading in de EU veilig te stellen, nam de Commissie eind februari twee voorstellen aan om 800.000 ton suiker extra op de communau-taire markt binnen te laten.

Herklassering van 500.000 ton suiker buiten quotum

Volgens de laatste ramingen van de Commissie voor de campagne 2010/2011, zou er nog 550.000 ton suiker bui-ten quotum beschikbaar zijn. Volgens de Europese regle-mentering, is de buiten quotum geproduceerde suiker in de EU niet voorzien voor de verkoop van suiker met voedings-doeleinden op de inlandse markt. De suiker buiten quotum moet, hetzij geëxporteerd worden, hetzij voor industriële doeleinden gebruikt worden (ethanol, melkzuur,...). De niet gebruikte of geëxporteerde hoeveelheden suiker buiten quotum kunnen niettemin naar de volgende campagne overgedragen worden, zoals eerste suiker die binnen quo-tum geproduceerd is.Gezien de erg krappe suikervoorraden in de EU, de abnor-maal hoge prijzen op de wereldmarkt en het invoertekort, heeft de Commissie uitzonderlijk besloten toe te laten om 500.000 ton op de 550.000 ton suiker buiten quotum die nog moeten afgezet worden, op de inlandse markt te verkopen. De commercialisatie van de suiker buiten quotum gebeurt via certifi caataanvragen die bij de EU moeten ingediend worden door de Europese suikerfabrikanten tot juni of tot uitputting van de voorzie-ne 500.000 ton. In België, bedragen de nog beschikbare suikerhoeveelheden buiten quotum en die in aanmerking komen voor herklassering ca 19.000 ton voor de TS en 13.000 ton voor ISCAL. De mogelijkheden tot herklasse-

800.000 ton suiker om de Europese markt te bevoorradenring zullen ook afhangen van de certifi caataanvragen die door de fabrikanten van de andere EU-landen ingediend worden. Deze certifi caten zullen gedurende een zeer korte tijdspanne geldig zijn. De suikerhoeveelheden die via deze certifi caten op de markt geplaatst worden zullen vrijgesteld zijn van de heffi ng voor overschot ten belope van 500 e/t suiker als zij werkelijk afgezet worden. Deze heffi ng van 500 e/t is een boete die normaal voorzien is voor het op de markt brengen van suiker buiten quotum met voedings-doeleinden.

300.000 ton extra import

De tweede maatregel heeft tot doel de suikerimport in de EU te vergemakkelijken door de invoering van een im-

portcontingent tegen nulrecht (zonder importtaksen) van 300.000 ton ruwe of geraffi neerde suiker. Dit contingent staat open voor alle derde landen leveranciers. Deze maat-regel werd in het bijzonder verwacht door de landen die suiker raffi neren en die problemen ondervinden om hun raffi naderijen voltijds te doen draaien zoals Portugal, het Verenigd Koninkrijk of Finland.

Impact voor de Belgische planters

Voor de planters, is de herklassering positief, immers zul-len de bieten die met de verkopen van “geherklasseerde” suiker buiten quotum op de inlandse markt tegen dezelfde prijs betaald worden als de bieten binnen quotum, hetzij de minimumprijs van 26,29 e/ton bieten.

Extra invoer 300.000 t

T I E N S E S U I K E R R A F F I N A D E R I JW E R E L D M A R K T

Suikerprijzen dalenNa de pieken van de 3 laatste maanden, da-len de suikerkoersen met de naderende komst van de nieuwe Braziliaanse oogst die zich zeer goed aankondigt.

De koersen blijven niettemin op een hoog niveau: rond 700 $ per ton wit-suiker. Wat erop wijst dat de suikerre-serves in talrijke landen wereldwijd historisch laag zijn. En spijts de verhoging van de oogsten die men in India en Brazilië voorziet, zal meer dan één campagne met productieoverschot nodig zijn om de voorraden opnieuw op peil te brengen.Volgens ISO, zal het suikeroverschot na afl oop van de campagne 2010/11 zelfs niet meer dan 200.000 ton sui-ker bedragen. De wereldsuikerproductie voor de cam-pagne 2010/11 wordt op 168,05 Mt geraamd terwijl het wereldverbruik op 167,85 Mt wordt geschat. Dit bete-kent dus dat de voorraden geenszins zullen aangevuld worden voor deze campagne. Na 2 seizoenen met be-langrijke tekorten (2008/09 en 2009/10), staat de ratio voorraden/consumptie op zijn laagste peil sinds meer dan 20 jaar. Niettegenstaande het verhoogde areaal dat de planters verbouwden in 2009 en 2010 ingevolge de koersstijging en zelfs als de wereldproductie zeer sterk zou stijgen in 2011/12, zullen, volgens Licht, de koersen in principe hoog blijven, gezien de voorraden zomaar niet in één campagne aangevuld kunnen worden.Ook in de Europese Unie, is het peil van de voorraden erg laag. Volgens de laatste voorspellingen van de Com-missie, evolueerden de EU-voorraden, tijdens de 3 laat-ste campagnes, van 2 Mt ton op het eind van de cam-pagne 2008/09 tot 1,6 Mt eind 2009/10 en tot minder dan 800.000 ton voor het ogenblik.

Na veel discussies, werd een akkoord gesloten bij de TS be-treffende de premies voor late leveringen voor de productie buiten quotum (BQ) van het jaar.

Schematisch: ■ voor het deel van dit buiten quotum

dat voor de compensatie dient (on-middellijke inlijving in het quotum) of dat overgedragen wordt (inlij-ving in het quotum het jaar daar-opvolgend), is het het niveau van de late premies binnen quotum dat van toepassing is, met fi nanciering door de TS;

■ voor het deel van het buiten quo-tum dat verkocht wordt (export,…), is het niveau van de premies lager, met fi nanciering planters via de prijs van de verkochte bieten bui-ten quotum, zonder evenwel dat dit de minimumprijs van het collec-tieve contract kan verminderen (22 e/t in 2011 voor een hoeveelheid equivalent met 10 % van het quo-tum).

Voor het verkochte buiten quotum (export, industriële suiker, eventuele herklassering), wordt het niveau van de premies inderdaad aangepast op

de waarde van deze bieten ten op-zichte van deze binnen quotum. Als voorbeeld, bedraagt de minimum-prijs binnen quotum 26,29 e/t (100); voor het collectieve contract buiten quotum TS in 2011, bedraagt de mi-nimumprijs 22 e, hetzij 83,68 % van deze binnen quotum. Het barema van de premies van het verkochte buiten quotum zal in 2011 gelijk zijn aan 83,68 % van dit binnen quotum (tab. 1). Deze aanpassingscoëffi ciënt wordt bepaald vóór het begin van de

campagne; hij wordt berekend op basis van het collectieve contract, wanneer er een is.

Een samenvatting van het algemene systeem van late premies bij de TS vindt men in het kader volgens de data van betaling. Om maximaal re-kening te houden met de overdracht (vrij + verplichte), wordt de datum van betaling voor de late premies van het buiten quotum verdaagd tot 31 maart.

Late premies buiten quotum bij de TSLate premies voor het Quotum en het Buiten Quotum

■ Op 31 januari: premies «Q», op de gecontracteerde hoeveelheid binnen quotum en op de compensatie; fi nanciering TS

■ Op 31 maart: premies «Q», voor de Overdracht (vrije of gedwongen) gekend op 20 maart; fi nanciering TS

■ Op 31 maart: premies «BQ», voor de rest van de bieten BQ (= verkocht BQ + bijkomende verplichte overdracht); fi nanciering planters (- bijdrage TS voor bijkomende Overdracht)*

Financiering PL: via Prijs Buiten Quotum, zonder de minimumprijs van het Collectieve Contract te kunnen verminderen(22 e).

* Bijdrage TS = equivalent van premie Q op de bijkomende overdracht.

Herklassering

500.000 t

SUIKER BINNEN QUOTUMFOOD

IN

Beginvoorraad : 1,2 M tProductie quotum 2010/11 : 13,7 M t Invoer : 3,0 M t

EXTRA INVOER : 0,3 M tHERKLASSERING : 0,5 M t

OUT

Verkoop suiker binnen EU : 17,6 M t

==> Eindvoorraad : 0,3 - 1,1 M t ?

SUIKER BUITEN QUOTUMNON-FOOD (ethanol,…)

IN

Productie Buiten Quotum EU 2010/11 : 3,2 M tInvoer : 0

OUT

Verkoop industriële suiker EU : 2,00 M t Uitvoer : 0,65 M tHERKLASSERING : 0,50 M t

==> Eindvoorraad : 0,05 M t

Voorzieningsbalans in de EU voor de campagne 2010/11

Tabel 1: Voorbeeld van late Premie «Quotum» vs «Buiten Quotum», 2011, e/t netto

Premie «Quotum» Premie «Buiten Quotum» (83,68 %)

21/12/2011 1,0476 0,8766 e/t

31/12/2011 1,8533 1,5508 e/t

11/01/2012 2,7405 2,2933 e/tVervolg op p.13

NL.indd 2 14-03-2011 13:42:34

04/2011 — 3De Bietplanter

Minder behandelingen,minder remming meer ton/ha

Betere selectiviteit,minder remming meer ton/ha

Betere werking,minder onkruiden meer ton/ha

Betanal® Elite: gedeponeerd handelsmerk van Bayer - Erkenningsnummer: 9453/B - Bevat 71 g/L desmedifam + 91 g/L fenmedifam + 112 g/L ethofumesaat. Het etiket aandachtig lezen voor gebruik.www.bayercropscience.be

Bewezen rentabiliteitin de onkruidbestrijding

Minder behandelingen: resultaat van nationale en internationale proeven en marktstudies

��

�

BETANAL-Bieteplanter 247x180-09.1 1 22/12/08 12:08:17

A C T U A L I T E I T

In de nieuwe hervorming van het GLB die door de Commissie wordt voorgesteld onder de ti-tel “Het GLB tot 2020”, is er een aspect dat rechtstreeks de bietenplanters aangaat; het is de toekomst van het quotaregime. Maar er zijn andere elementen die hen en alle landbouwers uit onze streken ongerust maken. Het gaat voornamelijk om de rechtstreekse betalingen die door de EU gedaan worden.

De Commissie stelt als doel om de ongelijkheden tussen de lidstaten te verminderen, meer in het bijzonder tussen Oost en West, tussen de nieuwe en de oude lidstaten. In deze context, vragen sommigen zich af of het niet ver-standiger zou geweest zijn om tijdens de suikerhervor-ming in 2006 te opteren voor een systeem van aan de productie gekoppelde steun (zoals voor zoogkoeien).

Geen keuzemogelijkheid

De eerste vraag die men zich moet stellen: kon men in de praktijk een systeem van gekoppelde steun kiezen? Anders gezegd: was er keuzemogelijkheid tussen de twee systemen in 2006? Het antwoord is eenvoudig: de keuze heeft nooit bestaan op dat ogenblik. Het is in 2003, tijdens de invoering van de ontkoppeling, dat bepaalde uitzonderingen voorzien waren (gedeeltelijke uitzondering voor akkerbouw, die trouwens nooit werd gebruikt in België! en overal afgeschaft door de EU in 2008; gedeeltelijke uitzondering voor vlees, afgeschaft in 2008, behalve voor zoogkoeien, schapen,...).De tweede vraag: waarom was er geen keuzemogelijk-

heid? De belangrijkste reden is de economische ver-plichting in de WTO. Daarbij komen nog politieke aspec-ten in de EU.Wat men ook moge denken van de in de WTO vastge-legde regels, éénmaal aangenomen, worden ze verplicht van toepassing. Een van deze regels bestond in het be-palen van een “green box” met toegekende steunverle-ning die aan een geleidelijke ontmanteling onderworpen is. Via de “ontkoppeling”, plaatste de EU haar recht-streekse betalingen in de green box. Maar, per defi nitie, is de “ontkoppeling” geen systeem dat kan aangepast worden landbouwproductie per landbouwproductie; het is globaal voor het geheel van de productiemogelijkhe-den, op enkele uitzonderingen na die moeten gerecht-vaardigd worden (voor milieuredenen of andere). Dit algemene kenmerk uit zich onder meer in de mogelijk-heid om vandaag de steunverlening de activeren met de hectaren aardappelen,...Het hebben over politieke verplichtingen is bijna overbo-dig. De in de WTO genomen opties dwongen de politieke autoriteiten tot coherentie. Vergeten wij ook niet dat de suikerhervorming de totale stopzetting van de productie vooropstelde in talrijke streken (in Italië, Ierland,...). Hoe konden de landen in kwestie zich een ander systeem voorstellen dan dat van volledig ontkoppelde steun? Zelfs aan landbouwzijde, had het systeem van ontkop-pelde steun de voorkeur omdat het bescherming bood aan de voor het landbouwinkomen bestemde compensa-tie, ten opzichte van bepaalde pogingen in de industrie om het voor commerciële doeleinden aan te wenden.

De enige manoeuvreerruimte

De enige manoeuvreerruimte waarover men in 2006

beschikte was het aantal toe te kennen extra toeslag-rechten of DPU ten opzichte van de globale steunenve-loppe. Volgens de opbrengst per ha (laag of hoog) die als referentie gebruikt werd, mocht de hoegrootheid iets groter (en de premie per ha lager) of iets kleiner (en de premie per ha hoger) zijn. Het is de 2de optie waarvoor gekozen werd (door zich te baseren op een opbrengst-referentie dichtbij en op recordhoogte op dat ogenblik). Er werd voor gekozen op expliciet verzoek van alle in-tensieve bietenstreken, zonder negatieve weerslag voor de anderen.Ter herinnering, in die tijd, mochten de oppervlakten aardappelen, groenten,..., de steun nog niet activeren. Hoe hoger het getal te activeren aanvullende toeslag-rechten was, des te moeilijker het werd voor sommige planters om ze kunnen krijgen.

De kern van het probleem

Het probleem van de DPU die van oorsprong “bieten” waren is vandaag onlosmakelijk verbonden met dat van de andere steunverlening. Dit probleem stelt zich op twee niveaus:■ Op EU-niveau, vooreerst: welk globaal Europees bud-

get voor steun? Welke toenadering tussen landen? Welk pakket van criteria?

■ Op het niveau van elke lidstaat (of Regio), nadien: hoe de wijziging van de enveloppe doorvoeren volgens groepen, zones, categorie van steun,...? Welke criteria zullen van toepassing zijn?

Er blijft grote onduidelijkheid. Zij verklaart de actuele on-gerustheid omdat het inkomen helaas aan steunverle-ning verbonden is.

Hervorming GLB en DPU “bieten”…

NL.indd 3 14-03-2011 13:42:37


S U I K E R I N D U S T R I E

Futerro gebruikt als grondstof melkzuur dat gefabriceerd wordt door de fi rma Galactic, gelegen juist naast de gebou-wen zelf van de oude suikerfabriek van Escanaffl es. Galactic maakt deel uit van de groep Finasucre net als Iscal Sugar. Opgericht in 1994, produceert Galactic melkzuur door bacteriële gisting uit bie-tensuiker. Uit 1 kg suiker kan 1 kg melkzuur ge-produceerd worden. Zowat 15.000 ton melkzuur worden daar per jaar geprodu-ceerd wat betekent dat jaarlijks 15.000 ton industriële suiker als grondstof wordt gebruikt in Escanaffl es. In de loop der ja-ren, zwermde Galactic uit naar het buiten-land: naar de Verenigde Staten in 2004, met een fabriek van afgeleide producten en daarna naar China met de bouw van een nieuwe fabriek, de grootste produce-rende fabriek van melkzuur in China met een productiecapaciteit van 80.000 ton/jaar. Galactic is een belangrijke speler van melkzuurproductie wereldwijd achter de Nederlandse groep Purac, marktleider, en de Amerikaanse groep Cargill.Melkzuur wordt hoofdzakelijk gebruikt in de industrie als bewaarmiddel (E270). Galactic realiseert het grootste deel van zijn omzet in de export, levert aan de voe-dingsindustrie maar ook aan de cosmeti-sche, farmaceutische, chemische, papier- en textielindustrie. Het grootste deel van de productie wordt geëxporteerd naar 60 landen wereldwijd.

Hernieuwbare plastic

Bij Futerro wordt, als gevolg van verschil-lende chemische operaties (zuivering, polymerisatie,...), melkzuur omgezet in plastickorrels, PLA (Poly-Lactic-Acid). PLA is enerzijds bestemd voor de verpak-kingsindustrie, vooral verpakkingen van levensmiddelen, en anderzijds voor de fabricage van andere producten (textiel-

vezels, elektronica,...).Futerro is het resultaat van een joint venture tussen Galactic en de oliemaat-schappij Total Petrochemicals gevestigd in Feluy. Galactic brengt haar kennis van de productie en van de verwerking van melkzuur in, terwijl Total haar expertise aanbrengt in het domein van de vervaar-diging van plastic en van marktkennis. Er moest 26 miljoen euro geïnvesteerd wor-den om Futerro op poten te zetten. De operatie kreeg fi nanciële steun van het Waalse Gewest. In deze pilooteen-heid worden de opeenvolgende stappen in de technologie van PLA plastic getest en geoptimaliseerd. Het doel is de productiekosten te ver-minderen om tot een kostprijs te komen waarmee met polyethyleen uit petroleum kan geconcurreerd worden. Futerro heeft een capaciteit van 1.500 ton PLA plastic per jaar.Op lange termijn, zou deze bioplastic de voornaamste afzet van het melkzuur kun-nen worden. Vandaag, is het aandeel van bioplastic in de globale plasticmarkt on-geveer 1 %. Maar het dient gezegd dat de markt van bioplastic en meer in het bij-zonder van PLA veelbelovend is omdat hij voor het ogenblik een van minst dure is en men de aanmaak van fl essen en fi lmen beheerst. De competitiviteit ten aanzien van plastic uit olie zal afhangen van de evolutie van de olieprijs en van de wil om hernieuw-bare grondstoffen aan te wenden in het kader van de reductie van CO2-uitstoot. PLA-plastic heeft het voordeel dat het “composteerbaar” is. In bepaalde (indus-triële) omstandigheden, kan PLA opnieuw in melkzuur gerecycleerd worden; daarom spreekt men van een hernieuwbare plas-tic. Door deze toepassing zou de niet-recycleerbare afvalmassa verminderd worden.

Bioplastic van het PLA-type wordt sinds 2003 op grote schaal gefabriceerd in de Verenigde Staten door een fi liaal van Car-gill aan de hand van maïs. In Thailand, kondigde de maatschappij Purac, een fi liaal van de Nederlandse groep CSM, de bouw van een fabriek van bioplastic

uit rietsuiker aan met een capaciteit van 75.000 ton. Ze zou operationeel moeten zijn in 2011.

Bronnen: www.fi nasucre.com, www.lactic.com,

www.iscalsugar.com, www.futerro.com

Finasucre diversifieert in bioplasticFinasucre, de Belgische groep die Iscal Sugar controleert, diversifieert zijn activiteiten in de fabricage van hernieuwbare plastic van plantaar-dige oorsprong. In het huidige stadium, wordt de fabricage van bioplas-tic gerealiseerd in een pilootfabriek, Futerro, gelegen in Escanaffles op de site van de vroegere suikerfabriek. Deze demonstratie-eenheid werd ingewijd in 2010. Met een productiecapaciteit van 1.500 ton van het type PLA (Poly-Lactic-Acid) per jaar is hij de eerste fabrikant van dit type kunststof in Europa.

De fabricage van bioplastic wordt gerealiseerd in een pilootfabriek, Futerro, gelegen in Escanaffl es op de site van de vroegere suikerfabriek.

De productiecyclus van PLA

De markt van bioplastic groeit in Europa maar ook in Azië (Korea, China, Taiwan). Vervaardigd uit hernieuwbare grondstoffen, biedt hij een alternatief voor uit petro-leum gefabriceerd plastic.

De planters van Fontenoy zijn aandeelhouder voor 4,6 % in het kapitaal van Iscal Sugar. De andere aandeelhouders zijn Suikergroep (fi liaal voor 99,7 % van de groep Finasucre) met 88,3 % van de aandelen, Agri Investment Fund (6,4 %) en CBB-Bietenpatrimonium (0,7 %).

In 2009/10 produceerde Iscal Sugar 23 % van de suikerproductie van de groep Finasucre.Australië (Bundaberg): 664.000 ton;België (Fontenoy): 225.000 ton;Congo (Compagnie sucrière): 84.000 ton.

Finasucre in 5 continentenFinasucre is een Belgische groep die aanwezig is in 5 continenten met 14 pro-ductiesites. Actief in suiker (meer dan 970.000 ton geproduceerd in 2009/10), pro-duceert Finasucre ook melkzuur, alcohol (voedingsethanol), melasse, bietenpulp, apparatuur voor suikerfabrieken en bioplastic.

Europa

In België, telt Finasucre 5 fabrieken; de suikerfabriek van Fontenoy, een fabriek voor speciale suikers gevestigd te Mons in het park Initialis, een conditionerings- en op-slageenheid voor suiker te Frasnes en een fabriek waar melkzuur vervaardigd wordt te Escanaffl es, aan dewelke Futerro is toegevoegd, de demonstratie-eenheid voor de productie van bioplastic van het type PLA.In Nederland, is er een fabriek gespecialiseerd in verpakking en distributie van sui-ker, Euro Star.

Amerika

Een fabriek voor afgeleide melkzuurproducten werd gevestigd te Milwaukee in de Verenigde Staten in 2004.

Azië

B&G is een fabriek met site te Bengdu waar Galactic aan een Chinese partner voor productie van melkzuur verbonden is.

Afrika

Te Kwilu-Ngongo (Democratische Republiek Congo), bezit Finasucre een fabriek (Compagnie Sucrière du Kwilu-Ngongo) waar suiker uit suikerriet wordt geprodu-ceerd. Deze fabriek fabriceert ook voedingsalcohol.

Oceanië

In 2000, verwierf Finasucre de Australische suikergroep Bundaberg Sugar die 5 suikerfabrieken telt in Queensland (Australië) alsmede een fabriek, Bundaberg Foundry, die apparatuur produceert voor suikerfabrieken.

NL.indd 4 14-03-2011 13:42:42


Herbicide voor bieten: Safari® van DuPont

BEREID U VOOR OP DE TOEKOMST,PAS UW ONKRUIDBESTRIJDINGS-SYSTEMEN AAN.DuPontTM Safari®: in water dispergeerbare korrels, bevat 50% triflusulfuron-methyl. Erkenningsnummer: 8475/B.

DuPont Crop ProtectionAntoon Spinoystraat 6 • 2800 Mechelen • www.bel.ag.dupont.com

Het DuPont ovaal, The miracles of scienceTM en Safari® zijn geregistreerde handelsmerken ofhandelsmerken van DuPont of zijn filialen.

NL.indd 5 14-03-2011 13:42:44


Z O E T S T O F F E N

In de USA, is het gebruik van stevia-voedingsmiddelen toegelaten sinds 2008 terwijl in Japan, deze sinds meer dan 20 jaar gebruikt worden ter vervanging van synthetische zoetstoffen die er in de jaren 70 verboden werden.Onder de voordelen van zoetstoffen op basis van stevia citeren wij vooreerst hun hoge zoetkracht (200 tot 300 maal meer dan suiker) zonder dat zij de calorieën van suiker bevatten. Vandaar dat zij per-fect beantwoorden aan de vraag van de consument naar calorie-arme zoetstoffen gezien de toenemende problemen van di-abetes en van zwaarlijvigheid. Een ander voordeel is de “natuurlijke” oorsprong van zoetstoffen op basis van stevia vergele-ken met synthetische zoetstoffen zoals aspartaam,... die voor het ogenblik om-streden zijn.

Europese suikerindustrie heeft interesse voor stevia

In afwachting van de toestemming door de EU, werden reeds verscheidene samen-werkingsakkoorden gesloten in 2010 tus-sen PureCircle Limited, wereldleider in de productie van stevia-extracten, en suiker-industriëlen voor de commercialisatie van stevia-extracten. Doel is producten met een redelijk calorieënaanbod te ontwik-kelen, waarbij suiker en stevia-extracten gecombineerd worden en de suikersmaak bewaard blijft.In Europa in het bijzonder, ondertekenden het Franse Tereos en het Duitse Nordzuc-ker, een joint venture met PureCircle voor de ontwikkeling en commercialisatie van zoetstoffen op basis van stevia evenals voor suikeroplossingen waarbij suiker en stevia-extracten gemengd worden. Deze nieuwe producten zijn voornamelijk be-stemd voor de agrovoedingsindustrie. Te-reos voorziet om hoofdzakelijk Frankrijk, België, de Republiek Tsjechië, Italië en Zwitserland voor zijn rekening te nemen, terwijl Nordzucker de markten van Cen-traal-, Oost- en Noord-Europa zal inpal-men.In Groot-Brittannië, is het de Amerikaan-se groep Cargill die zich zal associëren met ABF (Associated British Food), het moederbedrijf van de suikergroep British Sugar, voor de commercialisatie van een caloriearme tafelzoetstof op basis van stevia-extracten.

Inspelen op de behoeften van de agrovoedingsindustrie

De grote internationale maatschappijen van frisdranken hebben interesse voor deze natuurlijke zoetstoffen. Deze fi rma’s gebruikten tot op heden alleen syntheti-sche zoetstoffen om hun “light” producten te zoeten.In de Verenigde Staten gebruiken Coca Cola en Pepsi voortaan zoetstoffen op basis van stevia voor de fabricage van nieuwe dranken zoals Sprite Green of Fanta Still van Coca Cola.De steviamarkt wordt gedomineerd door Japan waar de zoetstoffen op basis van

stevia al 40 % van de zoetstoffenmarkt bekleden. In de Verenigde Staten, ver-tegenwoordigen zij 9,5 % van de markt van tafelzoetstoffen, dit slechts na enkele jaren van hun lancering. De stevia-markt wint ook aan belang in India en in China met het stijgend aantal diabetespatiënten en zwaarlijvige personen.

Waar wordt stevia verbouwd?

Stevia is een plant die oorspronkelijk uit Paraguay komt en die deel uitmaakt van de familie van de asteraceae (composie-ten). De planthoogte varieert van 50 tot 150 cm naargelang van de omstandighe-den. Het verbouwen kan gedurende meer-dere jaren (5-6 jaar) aanhouden behalve in streken met koude winters. Stevia staat graag warm en vochtig. Zij groeit optimaal bij een temperatuur tussen 15 en 30°C. Voor het ogenblik, wordt stevia, behalve in Latijns- (Paraguay, Brazilië, Argentinië, Uruguay) en Centraal-Amerika, verbouwd om gecommercialiseerd te worden in ver-schillende landen wereldwijd, zoals de Verenigde Staten, Israël, Thailand, India en China. De eerste wereldproducent blijft China met een oppervlakte van 20.000 ha.Een nieuwe uit de steviaplant gewonnen zoetstof maakt haar intrede in Europa via Frankrijk. In 2009 gaf Frankrijk inderdaad de toestemming om een stevia-extract als voedingsmiddel te gebruiken. Binnen af-zienbare tijd, zou de Europese reglemen-tering de hoogzuivere stevia-extracten als zoetstof moeten goedkeuren. Alleen de steviabladeren hebben een hoog gehalte (tussen 5 en 15%) aan zoetstoffen (voor-namelijk steviolen, steviosiden en rebau-diosiden). De oogst gebeurt juist voor de bloei, gezien op dat moment het gehalte aan zoetstoffen het hoogst is. Naargelang van het geval, kan men 2 tot 6 keer oogs-ten per jaar.Eenmaal geoogst, moeten de planten snel gedroogd en de bladeren van de stengels verwijderd worden. Men ex-traheert de zoetstoffen door maceratie (weking) van de bladeren in warm water waaraan diverse oplosmiddelen kunnen toegevoegd worden. De zoetoplossing wordt vervolgens gezuiverd, gefi lterd en daarna gedroogd. Men bekomt dan een fi jn wit poeder dat klaar is om geconditio-neerd en verkocht te worden.De gedroogde bladeren kunnen eveneens als dusdanig gebruikt worden. Ook vloei-bare extracten worden geproduceerd. Alles hangt af van hun commerciële be-stemming.Het grootste deel van de verwerkingsin-dustrie van de steviabladeren bevindt zich in Japan.

Duurder dan aspartaam?

De uit stevia gewonnen zoetstoffen heb-ben een zoete smaak die lang aanhoudt maar waarvan bepaalde een ietwat bittere dropsmaak hebben. Zij worden vooral ge-bruikt voor thee en koffi e, maar ook in tal-rijke keukenbereidingen. Deze zoetstoffen

hebben echter niet dezelfde eigenschap-pen als suiker en kunnen hem niet ver-vangen in bepaalde patisserie- en confi -serierecepten. Omwille van haar sterke zoetkracht, blijft de dosering delicaat.De eerste wereldconsument is Japan met een consumptie van bijna 40 % van de wereldmarkt.Sinds vorig jaar, vindt men zoetstoffen op basis van stevia in de Franse supermark-ten. De maatschappij Mérisant, die reeds Equal () en Canderel (aspartaam) ver-koopt heeft zich met Pepsi geassocieerd voor de fabricage van een tafelzoetstof op basis van Stevia-extracten om de Franse markt te veroveren. Het is een onmisken-bare concurrent voor artifi ciële zoetstof-fen, maar zijn prijs is momenteel nog veel hoger dan aspartaam. Sommigen denken niettemin dat stevia tussen nu en vijf jaar voor 20 tot 25 % de synthetische zoetstof-fen zou kunnen vervangen.

PureCircle

PureCircle, een van oorsprong Maleisi-sche maatschappij, nu in de Verenigde Staten, in Zwitserland, in Australië, in Rusland, in Paraguay en in China ge-vestigd, is de eerste wereldproducent van zoetstoffen op basis van stevia. Men schat dat meer dan 80 % van de rebau-dioside, de uit stevia gewonnen zoetstof die voor het ogenblik het meest gebruikt wordt, door PureCircle geproduceerd wordt. De steviateelt gebeurt in 16 lan-

den uit Zuid-Amerika, uit Azië, uit Afrika en uit de Verenigde Staten die PureCircle bevoorraden.

Een specialist van stevia aan de KUL Leuven

Professor Jan Geuns leidt het laboratori-um functionele biologie aan de Katholieke Universiteit Leuven (KUL). Hij is een vurig verdediger van stevia en van haar extrac-ten als voedingsadditieven. Hij is een van de stichters van de Europese vereniging voor stevia “EUSTAS” die als een neutrale instelling wil optreden om het onderzoek over stevia te coördineren en haar gebruik te promoten.Volgens Professor Jan Geuns, hebben toxicologische studies op dieren en op mensen aangetoond dat stevioside, de zoete component van de steviaplant, geen enkele gevaarlijk neveneffect heeft. De stevia-extracten bevatten geen calo-rieën omdat zij niet door het organisme kunnen opgenomen worden. Deze zoet-stoffen mogen door diabetespatiënten gebruikt worden. Heilzame effecten op de verlaging van de bloeddruk bij hyperten-siepatiënten werden aangetoond.In een onlangs verschenen boek over stevia neemt Professor Jan Geuns het op voor de snelle goedkeuring van het ge-bruik van deze zoetstof op de Europese markt.

Bronnen: www.purecircle.com; www.eustas.org

Stevia-extracten: concurrent voor suiker of aspartaam?Een nieuwe uit de steviaplant gewonnen zoetstof maakt haar intrede in Europa via Frankrijk. In 2009 gaf Frankrijk inderdaad de toestemming om een stevia-extract als voedingsmiddel te gebruiken. Binnen afzien-bare tijd, zou de Europese reglementering de hoogzuivere stevia-extracten als zoetstof moeten goedkeuren.

De stevia-extracten bevatten geen calorieën gezien ze niet door het organisme kunnen opgenomen worden.

EU: procedures inzake goedkeuring aan de gangTwee verschillende procedures inzake Europese goedkeuring zijn momenteel aan de gang, enerzijds voor de Steviaplant zelf, evenals de gedroogde bladeren en, anderzijds, voor de zoetstoffen die uit de steviabladeren geëxtraheerd worden (re-baudioside A, stevioside, ...) als zoetstof.Wat de zoetstoffen op basis van stevia betreft, werd een eerste fase ingezet. De Eu-ropese Autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA) gaf in 2010 een wetenschappelijke mening over de veiligheid van deze zoetstoffen en keurde een dagelijkse dosis goed (4 mg/kg lichaamsgewicht).De volgende fase voor een toestemming bestaat erin dat de Europese Commissie, in samenwerking met de lidstaten, een wetgeving uitwerkt en laat goedkeuren om deze zoetstof toe te laten en er de gebruiksvoorwaarden van vast te leggen.Het is slechts na afl oop van deze fase dat de commercialisatie van voedingsmid-delen, dewelke zoetstoffen bevatten die uit de steviaplant geëxtraheerd zijn, zal kunnen goedgekeurd worden.Wat de steviaplant zelf alsmede de gedroogde bladeren betreft, werd een aanvraag tot goedkeuring ingediend in 2007. De wetenschappelijke evaluatie is echter nog niet beëindigd. De verkoop van de plant of van gedroogde bladeren is voor het ogenblik verboden.

NL.indd 6 14-03-2011 13:42:48


De suikerbiet enhaar teelttechniek

P V B C – P R O G R A M M A V O O R L I C H T I N G B I E T C I C H O R E I , I N H E T K A D E R VA N D E P R A K T I J K C E N T R ARubriek opgesteld en medegedeeld onder de verantwoordelijkheid van het KBIVB, J.-P. Vandergeten Directeur KBIVB, met de financiële steun van de Vlaamse overheid.

K O N I N K L I J K B E L G I S C H I N S T I T U U T T O T V E R B E T E R I N G V A N D E B I E T V Z WMolenstraat 45, B-3300 Tienen – F. +32 16 820468 – [email protected] – www.irbab-kbivb.be

De suikerbiet en

Le Betteravier

Techniques culturales betteravières

P V B C - P R O G R A M M E V U L G A R I S AT I O N B E T T E R A V E C H I C O R É E , D A N S L E C A D R E D E S C E N T R E S P I L OT E SRubrique rédigée et présentée sous la responsabilité de l’IRBAB, J.-Fr. Misonne, Directeur de l’IRBAB, avec le soutien financier du Ministère de la Région Wallonne

I N S T I T U T R O Y A L B E L G E P O U R L ’ A M É L I O R A T I O N D E L A B E T T E R A V E A S B LMolenstraat 45, B-3300 Tienen (Tirlemont) – F. +32 16 820468 – [email protected] – www.irbab-kbivb.be

10/2009 — 7

L’utilisation des bâches TOPTEX®Le produit et son historique

La bâche TOPTEX® est un produit fabriqué par la Royal Ten Cate, société spécialisée dans différents produits dont les géotextiles. Cette société compte trois sites de pro-duction et a son siège à Almelo aux Pays-Bas. Les bâches TOPTEX® sont fabriquées dans le site de production de Ten Cate Geosynthetics en Autriche.

Photo 1. Bâche TOPTEX® xée sur le tas de betteraves à l’aide de sacs remplis de betteraves et reliés par des liens

La bâche est une toile blanche en bres de polypropylène, non tressées. Elle est donc perforée d’une multitude de petits trous de la taille d’une aiguille. Ces trous permettent une circulation de l’air entre les betteraves tout en limitant l’introduction de l’eau de pluie dans le tas.

L’objectif de la bâche est triple :- réduire la tare terre,- protéger les betteraves du gel et de la pluie,- réduire la perte en sucre en cours de conservation.

Le TOPTEX® est importé en Belgique par la société PYPE sprl. Il est utilisé en Europe depuis 1990 et a été introduit en Belgique en 2000. Jusqu’à présent, le produit a été utilisé à faible échelle (0,2% de la surface betteravière sur base annuelle). Au cours de ces années, l’IRBAB a effectué quelques essais ponctuels en vue d’analyser l’im-pact de ce type de bâche sur la réduction de la tare terre et l’aptitude à protéger les betteraves contre le gel.Le nouveau régime sucre, les nouveaux barèmes concernant la tare terre, les ferme-tures d’usines et l’allongement des campagnes ont suscité un regain d’intérêt pour ce type de produit.Des accords interprofessionnels ont été conclus, dont certains éléments sont repris ci-dessous. Pour les termes précis de l’accord, se référer auprès de la CBB.Pour la RAFFINERIE TIRLEMONTOISELe taux pivot de référence pour la tare terre est de 6 % pour les betteraves déterrées. Un malus de 10€ à la tonne de tare terre est appliqué pour une tare supérieure à ce niveau et un bonus équivalent pour une tare inférieure.Pour les betteraves déterrées, le planteur reçoit 1€/tonne de betteraves nette s’il achè-te des bâches TOPTEX® et couvre les betteraves qui sont ou seront mises en tas à partir du 15 novembre et à livrer après le 1e décembre. Les années suivantes le plan-

teur reçoit 0,50€/tonne de betteraves.Pour les betteraves non-déterrées 2009 reste une année transitoire avec la possibilité d’utiliser soit le TOPTEX® avec l’indemnité, soit le plastique noir (distribué gratuite-ment comme auparavant) mais sans indemnité de bâchage.Si la Raf nerie Tirlemontoise devait émettre un avertissement gel pour les betteraves à livrer avant le 1e décembre, les betteraves couvertes avec le TOPTEX® béné cie-ront également des indemnités mentionnées plus haut.Pour ISCAL SUGARLe taux pivot de référence pour la tare terre est de 5,5 % pour les betteraves déter-rées. Un malus de 10€ à la tonne de tare terre est appliqué pour une tare supérieure à ce niveau. Pour les betteraves livrées avant le 15 novembre et bâchées avec du TOPTEX® (sur base volontaire) le planteur reçoit 0.80€/tonne de betteraves. Pour des livraisons après le 15 novembre et bâchées avec du TOPTEX® (sur base volontaire) le planteur reçoit 1.10€/tonne de betteraves. Pour des betteraves bâchées (bâchage obligatoire avec du plastique ou du Toptex) après un avertissement de risque de gel par la sucrerie, le planteur reçoit 1,10€/tonne de betteraves Les indemnités de bâchage proposées actuellement par les sucreries sont destinées à couvrir les frais de bâchages mécanisés (voir plus loin).

Dimensions et couverture des tas

Les bâches commercialisées en Belgique ont une longueur de 16m et une largeur de 9,80m et coûtent 120€. Elles permettent la couverture d’approximativement 80t de betteraves. Elles sont prévues pour des bâchages manuels. Elles sont bien adaptées pour des tas repris par des déterreurs qui ont des tables d’avalage de 8m. Dans ce cas, les 16m sont placés dans le sens de la longueur. Pour les tas (non-déterrés) qui ont une base plus large, les 16m doivent être placés dans le sens de la largeur. Si la bâche dépasse la base du tas, replier le surplus sur la base du tas. Ceci renforcera la protection à la base du tas.

Figure 1 . Positionnement des bâches TOPTEX® sur des tas confectionnés pour des déterreurs à table d’avalage ou à trémie d’attente ou pour des chargements directs à la grue.

A la jointure entre deux bâches, il faut les superposer sur une largeur de 10 à 15cm. Il est conseillé de tenir compte de la direction des vents dominants pour que les rac-cords entre bâches restent bien collés aux betteraves. On peut éventuellement relier les bâches entre elles en utilisant des liens (type colson).

OKT_09_FR.indd 7 26/09/09 8:41:32

Techniques culturalesbetteravières

P V B C – P R O G R A M M E V U L G A R I S AT I O N B E T T E R A V E C H I C O R É E , D A N S L E C A D R E D E S C E N T R E S P I L OT E SRubrique rédigée et présentée sous la responsabilité de l’IRBAB, J.-P. Vandergeten, Directeur de l’IRBAB, avec le soutien du Service public de Wallonie

I N S T I T U T R O Y A L B E L G E P O U R L’ A M É L I O R A T I O N D E L A B E T T E R A V E A S B LMolenstraat 45, B-3300 Tienen (Tirlemont) – F. +32 16 820468 – [email protected] – www.irbab-kbivb.be

Techniques culturales

FAR-MemVoor een optimale onkruid

Deze editie van de FAR Memo zet naar jaarlijkse gewoonte alles wat eenonkruidbestrijding succesvol maakt nog eens op een rijtje. We kunnen erniet genoeg nadruk op leggen hoe groot het belang is om bij een lagedosis systeem kort op de bal te spelen. Dus vroeg genoeg beginnen (alshet onkruid nog niet zijn kiemblad heeft ontvouwen) en consequent devolgende behandelingen uit te voeren (6 à 8 dagen), zelfs al zijn deomstandigheden niet optimaal (koud, droog). Door snel deopeenvolgende behandelingen uit te voeren zullen de onkruiden correctopeenvolgende behandelingen uit te voeren zullen de onkruiden correctbestreden worden. Een onkruidbestrijding die te laat van start is gegaanen niet consequent wordt opgevolgd zal niet het gewenste resultaatgeven en uiteindelijk leiden tot hoge kosten aan gewasbeschermingsmiddelen om de onkruiden die te ver ontwikkeld zijn alsnog tebestrijden. Men kan al snel tientallen euro’s per hectare winnen dooreen correct uitgevoerd FAR systeem toe te passen in plaats van te kiezen

“ ili h id b h d li ”voor een “veiligheids behandeling”.

FAR ‘B’ 0.75 = OK

We willen ook nog eens de aandacht vestigen op de aanpassing van hetFAR systeem (2009) naar aanleiding van het verdwijnen van de meesteEC formuleringen van ‘Betanal’ De nieuwe SC/SE formuleringen zijn

1 week later FAR ‘B’ 1.25 = niet zeker

Aanbevolen websitesKBIVB/IRBAB : www.irbab kbivb.be

EC formuleringen van Betanal . De nieuwe SC/SE formuleringen zijnselectiever maar tegelijk vereisen ze tot 25% hogere dosissen voordezelfde werkzaamheid te bereiken.Dus een FAR met ‘Betanal 160 EC’ 0,5 is nu ‘Betanal 160’ SE 0.75.

Module ‘Onkruidherkenning’ : eenvoudige herkenning van 104dicotyle onkruidsoorten vanaf het kiemlobstadium.

Module ‘Grassenherkenning’ : eenvoudige herkenning van 29soorten grassen.

Vernieuwde lijst 2011 van de erkende producten in de bietenteelt(www.irbab kbivb.be>publicaties>onkruid &bestrijding>erkende

d t )producten)

FYTOWEB : www.phytoweb.fgov.be

TERMINOLOGIE VAN DE PRODUCTEN (exclusief graminiciden)

Producten buiten patent en generische producten : Alle producten buiten patentb d i h d t ij t h t b k den vervangbaar door generische producten zijn met hun meest bekende naam

tussen ‘aanhalingstekens’ vermeld : ‘Betanal’ = fenmedifam; ‘Dual Gold’ = smetolachloor; ‘Fiesta’ = chloridazon + quinmerac; ‘Goltix’ = metamitron;’Matrigon’ = clopyralid; ‘Pyramin’ = chloridazon; ‘Tramat’ = ethofumesaat;‘Venzar’= lenacilNiet generische producten : Avadex = triallaat 480EC; Frontier Elite =dimethenamide p; Safari = triflusulfuron methyl 50WG

mo 2011bestrijding in de suikerbiet

VOOR EEN GOEDE WERKING VAN HET FAR SYSTEEM

VERZEKER EEN HOMOGENE OPKOMST EN EEN SNELLE ONTWIKKELING VAN DE BIETEN

(dankzij een goede grondvoorbereiding en een goede zaaikwaliteit),

BEHANDEL VANAF DE OPKOMST VAN HET ONKRUID (onafhankelijk van hetstadium van de bieten indien deze gezond zijn),

IDENTIFICEER HET ONKRUID CORRECT OM DE GESCHIKTE PRODUCTEN TE KIEZEN,

HERHAAL DE BEHANDELINGEN OM DE 6 À 8 DAGEN tot wanneer het onkruidvolledig bestreden is,

PAS DE FAR DOSIS AAN HET STADIUM VAN HET ONKRUID AAN,

MAAK GEBRUIK VAN OPTIMALE WEERSOMSTANDIGHEDEN (groeizaam weer,gvochtige bodem, ochtenddauw, behandelen op de dauw na lichtenachtvorst kan...),

DE LAATSTE BODEMHERBICIDENTOEPASSING IS BELANGRIJK OM HET VELD

ONKRUIDVRIJ TE HOUDEN,

WERK ENKEL MET GOED AFGESTELDE EN ONDERHOUDEN SPUITAPPARATUUR.

VOOR EEN GOEDE SELECTIVITEIT VAN HET FAR SYSTEEMOVERDRIJF NIET MET :

DE DOSIS ‘PYRAMIN’, ‘FIESTA’ OF CENTIUM IN VOOROPKOMST,

DE DOSIS OP JONGE BIETENPLANTJES :i t d 0 3 l ‘T t 500 SC’ i h t ki l b t diniet meer dan 0,3 l ‘Tramat 500 SC’ in het kiemlobstadium,

HET GEBRUIK VAN EEN ADDITIEF : afgeraden bij warm weer, en gebruikolie in functie van het product dat u toepast,

VERMIJD BEHANDELINGEN OP AANGETASTE OF VERZWAKTE BIETEN (hevigeochtendvorst, schade door insecten, wortelbrand, …),

REINIG DE SPROEIER GOED NA ELKE BEHANDELING ( l h t b ikREINIG DE SPROEIER GOED NA ELKE BEHANDELING (vooral na het gebruik vansulfonylurea).

HOE BESPAREN IN UW ONKRUIDBESTRIJDING

VOOROPKOMSTBEHANDELING ENKEL IN “PROBLEEM” VELDEN : Deze behandelingi k di i ld d h d t li l kt h liis vaak onnodig in velden zonder hondspeterselie, gevlekte scheerling,kleefkruid , bingelkruid en met weinig kamille.

MAAK UW EIGEN MENGSELS EN GEBRUIK GENERISCHE PRODUCTEN, « KANT EN

KLAAR MENGSELS » ZIJN DUURDER.

VOER UW EERSTE FAR BEHANDELING UIT VANAF DE OPKOMST VAN HET EERSTE

ONKRUID (KIEMLOB NOG NIET ONTVOUWEN).( )

RESPECTEER HET MAXIMUM INTERVAL VAN 6 TOT 8 DAGEN TUSSEN DE

BEHANDELINGEN. INDIEN U WACHT WORDT DE BESTRIJDING MOEILIJKER EN MOET U

HOGERE DOSISSEN GEBRUIKEN.

KIES EEN BEREDENEERD MENGSEL GEBASEERD OP WAT U ZIET OP UW PERCEEL.

NL.indd 7 14-03-2011 13:42:51


VOOROPKOMST : niet steeds nodig !

Keuze van het product volgens het verwachte onkruid

Verwachte dominante flora ProductDosis/ha in

normale grond (*1)

Kleefkruid Hondspeterselie &Kleefkruid, Hondspeterselie &

Gevlekte scheerling‘FIESTA’ 3 l/ha

Bingelkruid (+ Kleefkruid, Honds

peterselie & Gevlekte scheerling)

CENTIUM(*2)

(+‘GOLTIX WG’)0,1 0,125 l/ha(+2 kg/ha)

Kamille (sterke aanwezigheid) ‘PYRAMIN’(*3) (*4)

of ‘GOLTIX’2,5 l/ha

2 kg of l/ha

Bingelkruid, Kruisbloemigen,

Varkensgras

(vooropkomst facultatief!)

‘PYRAMIN’(*3) (*4) 2,5 l/ha

(*1) Zware gronden : dosis eventueel vermeerderen met een factor 1,5.(*2) Centium : afgeraden in lichte of humusarme gronden, indien veel regen; niet

toegelaten in mengsel met ‘Pyramin’ of met vloeibare ‘Goltix’.(*3) Dosis voor 'Pyramin’ SC aan 520 g/l : de dosis dient aangepast te worden voor

gehaltes van 430 g/l of 65 %.(*4) Dosis chloridazon beperkt tot 2.600 g/ha w.s. per 3 jaar (inclusief gebruik in

andere teelten).

FRONTIER Elite of ‘DUAL Gold’ : Nooit in vooropkomst !

NAOPKOMST met

BESTRIJDING VAN DICOTKEUZE VAN HET PRODUCT IN

(dosis in deze tabel voor on

DOMINANTE ONKRUIDSOORTEN CONTACTMIDDELComponenten "F" e

Klassieke flora :flora die hieronder niet vermeld staat

'BETANAL 160' 0,6+'TRAMAT 500' 0,15

= flora die hieronder niet vermeld staat+ olie 0,5 1 (*7)

Melganzenvoet (*1), melde, varkensgras (*2),kamille (*2), duivenkervel, akkerviooltje

zoals hierboven

Hondspeterselie (*2),Gevlekte scheerling (*2)(*3)

“Gevlekte scheerling ( )( )

Zwarte nachtschade, hanenpoot “

Bingelkruid (*2) “

Herik, knopherik, koolzaadopslag (*2),zwaluwtong

“

Gemengde flora : Melganzenvoet,varkensgras of hondspeterseliesamen met bingelkruidf k i bl i

“

of samen met kruisbloemigen

Kleefkruid (veel)zoals hierboven

+ AVADEX 0,5 1 (

Papegaaiekruid (*2) Producten op basis van dezie kader « FAR dos

(*1) In geval van belangrijke bezetting van melganzenvoet : bij eerste behan( 1) In geval van belangrijke bezetting van melganzenvoet : bij eerste behan

(*2) FLORA WAARTEGEN SAFARI KAN INGESCHAKELD WORDEN (max 120 g/Herik, knopherik, kamille, varkensgras, papegaaiekruid, opslag van koolzaaHondspeterselie & gevlekte scheerling 30 g/haBingelkruid : betere werking met toevoeging van 10 g/ha enkel indien dewordt gebruikt (zonder ‘Venzar’ of Frontier Elite).

(*3) FLORA WAARTEGEN 'MATRIGON' KAN INGESCHAKELD WORDEN (0,5 l/hdoornappel : Vanaf het 1 bladstadium van het onkruid en vanaf het 2 bla

(*4) AVADEX kan ook ‘Tramat’ vervangen (indien geen bingelkruid of varken(*5) Het mengsel ‘BETANAL’ + ‘TRAMAT’ kan vervangen worden door een “ka(*6) DUAL Gold en FRONTIER Elite : niet vóór het 4 bladstadium van alle biete(*7) Toevoeging van OLIE : zie kader « Gebruik van additieven ».( 7) Toevoeging van OLIE : zie kader Gebruik van additieven .(*8) Toevoeging van ‘VENZAR’ : kan worden toegepast vanaf het kiembladsta

Waarsch

De opvolging van de hier voorgestelde aanbevelingen geHet KBIVB kan niet verantwoordelijk gesteld worden voor s

LEES AANDACHTIG DE ETIKETTEN (+ verifieer de info met fy

SPUITVOLUME :goede werking tussen 100 en 400 l/ha

300 tot 400 l/ha aanbevolen bij droog weer of op afgeharde onkruiden.

GEBRUIK VAN ADDITIEVEN(minerale of plantaardige olie)

Dikwijls nuttig om de werking van een FAR mengsel te verbeteren,Onmisbaar met bepaalde graminiciden (zie kader),Dosis : 0,5 1 l (max. 0,5 l met Betanal Elite),Te vermijden bij hoge temperaturen (vanaf 22°C in de schaduw).

AARDAPPELOPSLAG

Zeer moeilijk en duur met bietenherbiciden : minst slechte effect metFAR mengsel op basis van een verhoogde dosis ‘Betanal’ + FrontierElite of Dual Gold + eventueel ‘Matrigon’ (bij warm en groeizaamweer).Bij voorkeur door een gerichte toepassing van een systemisch nietBij voorkeur door een gerichte toepassing van een systemisch nietselectief herbicide (bv. ‘Roundup’).

CICHOREI OPSLAG en DISTELS

'Matrigon'(1,2 tot 1,5 l + olie) op meer ontwikkelde planten(niet met FAR mengsel).

het FAR systeem

TYLE ONKRUIDSOORTENFUNCTIE VAN HET ONKRUIDnkruid tot 2 bladstadium)

LENen "A"

+ BODEMHERBICIDEComponent "R"

1,50,4 (*5)

'GOLTIX'of PYRAMIN WG'of DUAL Gold (*6)

0,5 1 kg of l0,5 1 kg0 5 0 65 l

)of DUAL Gold ( 6)

of FRONTIER Elite (*6)

0,5 0,65 l0,4 0,6 l

n 'GOLTIX' 0,5 1 kg of l

'GOLTIX'of FRONTIER Elite (*6)

0,5 1 kg of l0 4 0 6 lof FRONTIER Elite ( ) 0,4 0,6 l

DUAL Gold (6)

of 'GOLTIX'of FRONTIER Elite (*6)

0,5 0,65 l0,5 1 kg of l0,4 0,6 l

'PYRAMIN WG'f FRONTIER Elit (*6)

0,5 1 kg0 4 0 6 lof FRONTIER Elite ( 6) 0,4 0,6 l

'PYRAMIN WG' 0,5 1 kg

'GOLTIX'+ 'VENZAR‘ (*8)

of FRONTIER Elite (*6)

0,5 1 kg of l+ max. 0,1 kg0 4 0 6 lof FRONTIER Elite ( ) 0,4 0,6 l

n(*4)

'GOLTIX' 0,5 1 kg of l

esmedifamsis »

'GOLTIX' 0,5 1 kg of l

deling dosis 'Betanal' verhogen met 50 %.deling dosis Betanal verhogen met 50 %.

/jaar, max 30 g per toep.) :ad en facelia, melkdistel, veerdelig tandzaad en stekelnoot 15 20 g/ha

dosis ‘Betanal’ te laag is (0,5 L) of indien ‘Goltix’ als enig bodemherbicide

ha) : Hondspeterselie, gevlekte scheerling, veerdelig tandzaad, stekelnoot endstadium van de biet en bij groeizaam weer.sgras).ant en klaar” mengsel (zie kader « FAR dosis »).en.

adium van de biet aan maximum 0,1 kg.

huwing

ebeurt onder de verantwoordelijkheid van de gebruiker. chade aan de teelt of voor een gebrek aan werkzaamheid.

ytoweb )VAN DE PRODUCTEN ALVORENS ZE TE GEBRUIKEN !

NL.indd 8 14-03-2011 13:42:53


FAR Daan te passen aan h

ProductNO

FAR componenten gehalte

(volgens de erkenningenin maart 2011)

NOmet inter

Onkruids

F'BETANAL' 160 SE 0,6

f 'BETANAL' 320 SC 0 3F of 'BETANAL' 320 SC 0,3

of 'BETANAL' 471 SC 0,2

A'TRAMAT' 500 SC 0,15

of AVADEX 480 EC

F + A “Kant en klaar mengsels” (duurder, niet exhaustieve lijst)

type ‘Kemicombi’ (pmp+etho 200+190 g/l) (*3) 0,7

Dynamo SE, Phase (pmp+dmp+etho 75+15+115) 0,9

Beta Team, Betanal Expert (pmp+dmp+etho 75+25+150) 0,8Betanal Elite (pmp+dmp+etho 91+71+112) 0,7

'GOLTIX' 70WG/700SC 0

R

GOLTIX 70WG/700SC 0,

'PYRAMIN' 65WG (*3)

of ‘DUAL Gold’ 960 ECof FRONTIER Elite 720 EC

(*1) Het bietenstadium heeft weinig belang indien de dosis ‘Tramat’ 0,3 l/ha in het kenkel indien de weersomstandigheden niet toegelaten hebben om de NO1 uit te vot t 8 d t NO1 & NO2 t ttot 8 dagen tussen NO1 & NO2 te respecteren.(*2) Hoogste dosis bij een belangrijke bezetting van melganzenvoet, melde, bingelkr(*3) Dosis aanpassen voor producten met een verschillend gehalte aan werkzame st(*4) Dosis fenmedifam beperkt tot 960 g/ha w.s.(*5) Dosis ethofumesaat beperkt tot 1.000 g/ha w.s. per 3 jaar (dus inclusief gebruikproducten.(*6) Dosis chloridazon beperkt tot 2.600 g/ha w.s. per 3 jaar (dus inclusief gebruik in(*7) Dosis metamitron beperkt tot 4.900 g/ha w.s. per jaar.

GRASSENBESTRIJDING : door middel van éé(volgens de erkenni

Bij voorkeur toe te passen :vanaf de opkomst van de grassen in gefractioneerde toedieningen,d i ij i h t l ld d h t b t ijd d i tdosis zijn in het algemeen voldoende voor het bestrijden van duist enresistentie van grassen aan bepaalde graangraminiciden.of voor de uitstoeling : aan de volledige dosis.

Pas op voor kweek ! Verhoog de dosis en wacht tot aan het stadium 10Met of zonder additief, volgens het product (zie laatste rij van de tabe

AGILARAMO (*3)

TANAGRA (*3)

FOCUSPlusTANAGRA (*3) Plus

GRASSOORTlagedosis

volledosis

lagedosis

volledosis

lagedosis

Duist & Hanenpoot 2x 0,2 0,75 1 2x 0,5 1 2x 0,5Wilde haver 2x 0,4 1 1,2 2x 0,5 1 2x 0,8Graan(opslag)

0,75 1 1(opslag)

Raaigras 1 1,2 1Straatgras 1 1,5

Kweekgras1,5 of2x0,75

2

Olie vereist (*1) JA NEEN (*1) NEEN (*1

(*1) een additief (enkel olie) kan wel vereist zijn indien het grassenmiddel in een FA

WANNEER DE GROND ONKRUIDVRIJ IS

( ) ( ) j g

(*2) lagere dosis voor CENTURION (zie etiket)

(*3) maximum 2l/ha/jaar

De NAWERKINGSBEHANDELING niet vergetenOp basis van bv. 0,5 kg 'VENZAR' (0,8 kg op zware gronden), vanaf het 4 6bladstadium van de bieten

Velden met een risico voor late opkomst van zwarte nachtschade , ofzomergrassen (hanenpoot, naaldaar, …) : afzonderlijke toepassing van‘DUAL Gold’ (max. 1,3 l/ha) of van FRONTIER Elite (max. 1 l/ha) :

Niet vóór het 4 bladstadium van alle bietenEEN BELANGRIJKE TROEF VOOR EEN ONKRUIDVRIJ VELD IN DE ZOMER :

= EEN GOEDE BODEMBEDEKKING DOOR DE BIETEN (= ook rasafhankelijk)

DOSIShet onkruidstadium

STADIUM VAN HET ONKRUID (*1)

(en normaal overeenkomstige FAR behandeling)O1 & NO2 NO3 & volgende InhalingO1 & NO2,rval 6 8 dagen

d in KIEMLOBstadium

NO3 & volgende

of indienOnkruid in 2 BLAD

stadium

Inhaling

Onkruid in 4 6 BLADstadium

Maximaledosis

6 0,8 l (*2) 1 ( 1,5) l 2 3 l 6 l (*4)

0 4 l (*2) 0 5 ( 0 75) l 1 1 5 l 3 l (*4)– 0,4 l (*2) 0,5 ( 0,75) l 1 – 1,5 l 3 l (*4)

2 0,3 l (*2) 0,35 ( 0,5) l 0,7 1 l 2 l (*4)

5 0,25 l (*2) 0,3 ( 0,4) l 0,6 0,8 l 2 l (*5)

0,5 l 0,75 l 1,2 1,6 l 1,7 l

(pmp = fenmedifam; dmp = desmedifam; etho = ethofumesaat)7 0,8 l(*2) 1 (1,5) l 2 2,5 l 2,5 l (*4) (*5)

9 1,2 l (*2) 1,35 ( 1,5) l 1,5 2 l 4 l (*4) (*5)

8 1,1 l (*2) 1,2 ( 1,4) l 1,4 1,8 l 3,2 l (*4) (*5)

7 0,9 l (*2) 0,9 ( 1,2) l 0,9 1,2 l 3,2 l (*4) (*5)

5 l of kg 0 5-0 75 l of kg 1 l of kg 7 l of kg (*7)5 l of kg 0,5 0,75 l of kg 1 l of kg 7 l of kg ( )

0,5 kg 0,5 - 0,75 kg 1 kg 4 kg (*6)

Niet vóór het 4-bladstadium van de bieten

0,5 - 0,65 l 1,3 l0,4 - 0,6 l 1 l

kiemlobstadium niet overschreden wordt. Het is raadzaam om de dosis te verhogeneren vanaf de opkomst van de eerste onkruiden en/of een interval van maximum 6

ruid, varkensgras of kleefkruid.of.

k in andere teelten). Let op de beperkingen zijn niet dezelfde voor de verschillende

andere teelten).

én van de hieronder vermelde graminicidenngen in maart 2011)

samen met het FAR mengsel : 2 toedieningen van een kwart of een halveh t d d i l i dt f d i d ld tn hanenpoot; deze dosisverlaging wordt afgeraden in de velden met

0 15 cm.el). (Dosissen uitgedrukt in liter handelsproduct per ha)

FUSILADEMax

SELECT PrimCENTURION (*2)

TARGA PrestigeMax CENTURION (*2)

volledosis

lagedosis

volledosis

lagedosis

volledosis

lagedosis

volledosis

2 2x 0,25 1 2x 0,5 1 2x 0,25 1 1,52 2x 0,4 1,5 2x 0,5 1 2x 0,4 1,25 1,5

2 1,5 1 1,25 1,5

1.5 2x 0,5 1

4 63 of 2x1,5

2,5 of2x 1,25

3 of2x 1,5

1) NEEN (*1) NEEN (*1) JAAR mengsel toegepast wordtg g p

MECHANISCHE ONKRUIDBESTRIJDING :Een aanvulling of een alternatief van het FAR systeem

SCHOFFELEN : vernietigt de aanwezige onkruiden, verlucht en warmt tevens debodem op.

Uit te voeren op een voldoende droge bodem, vóór de toepassing van eenbodemherbicide.

Let erop dat de jonge bieten noch uitgetrokken, noch omgewoeld worden.

Kan gecombineerd worden met een rijenbespuitingKan gecombineerd worden met een rijenbespuiting.

WIEDEGGEN : KAN INTERESSANT ZIJN BIJ EEN LAATTIJDIGE OPKOMST VAN KLEINE ONKRUIDEN

IN ONTWIKKELDE BIETEN (MINSTENS 8 TOT 10 BLADEREN)

Voor een volledig mechanische onkruidbestrijding kan een premie bekomen worden bij deVlaamse overheid (meer info via www.vlaanderen.be/landbouw > subsidies >agromilieumaatregelen).

NL.indd 9 14-03-2011 13:42:56


20 ONKRUIDEN IN HET KIEMB

HOEVEEL KUNT U

21

5 6

109

1413

1817

1 Akkermelkdistel (Sonchus arvensis)2 Perzikkruid (Persicaria maculata)3 Gevlekte scheerling (Conium maculatum)4 Veerdelig tandzaad (Bidens tripartita)5 Bingelkruid (Mercurialis annua)6 Z t ht h d (S l i )

1817

6 Zwarte nachtschade (Solanum nigrum)7 Hondspeterselie (Aethusa cynapium)8 Kleine majer (Amaranthus lividus)9 Zwaluwtong (Bilderdykia convolvulus)10 Kamille (Chamomilla recutita)

De beelden komen uit de verzamelingen van het KBIVB of de Module : « Herkenning van onk

LADSTADIUM 2 4 BLADEREN

ER HERKENNEN ?

43

7 8

1211

15 16

2019

11 Uitstaande melde (Atriplex patula)12 Varkensgras (Polygonum aviculare)13 Kleine brandnetel (Urtica urens)14 Kleefkruid (Galium aparine)15 Melganzenvoet (Chenopodium quinoa)16 D i k l (F i ffi i li )

20

16 Duivenkervel (Fumaria officinalis)17 Hoenderbeet (Lamium amplexicaule)18 Aardappelopslag19 Akkerviooltje (Viola arvensis)20 Varkenskers (Coronopus squamatus)

kruiden », beschikbaar op de Website van het KBIVB

NL.indd 10 14-03-2011 13:43:11


S U I K E R B I E T P L A N T E R S T I E N S E

Rekeningen 2010 en begroting 2011

2010 is het eerste jaar waarin het Verbond Suikerbietplanters vzw volledig zelfstandig verantwoordelijk is voor het eigen fi nan-ciële beheer. In 2010 werd gestart met de overdracht van de in het verleden bin-nen de Coördinatiecomités Haspengouw en Henegouwen opgebouwde reserves naar de nieuwe deelstructuren “Verbond Suikerbietplanters vzw” en “Fédération Betteravière Wallonne”. Deze overdracht wordt in 2011 gefi naliseerd. Het Verbond Suikerbietplanters vzw sluit 2010 af met een batig saldo van 64.664 Euro (316.503 Euro inkomsten t.o.v. 251.839 Euro uitgaven). De grootste uitgavenposten betreffen de loonkost, de bijdragen die betaald wor-den aan CBB en KBIVB, de introductie en begeleiding van het diversifi catieproject TopTex en de vergader- en verplaatsings-kosten. Aan de inkomstenzijde zijn er de syndicale bijdrage van de planters, de subsidies van de Vlaamse Gemeenschap voor de organisatie van vormingsactivi-teiten, een werkingstoelage van Boeren-bond en de Europese ondersteuning van het diversifi catieproject TopTex. De belangrijke uitgavenpost “controle van de bietenreceptie” is voor 2010 nog volle-dig geïntegreerd in de boekhouding van het Coördinatiecomité Haspengouw. Van-af 2011 zal deze uitdrukkelijk opgenomen zijn in de eigen boekhouding.Voor 2011 voorziet het Verbond Suiker-bietplanters een tekort van ± 14.000 Euro. De belangrijkste reden hiervoor is de la-gere te innen syndicale bijdrage (geba-seerd op de suikerbietproductie 2010 die ± 20 % lager ligt dan 2009) en de zojuist aangehaalde controlekost van de bieten-receptie die geïntegreerd wordt in de ei-gen boekhouding.

www.suikerbiet.be

Aan de Algemene Vergadering werd de nieuwe website van het Verbond Suiker-bietplanters voorgesteld. Deze website moet voor de leden een instrument zijn om actuele informatie i.v.m. de suikerbiet-teelt op eenvoudige wijze terug te vinden. Links naar andere verenigingen en or-ganisaties (algemene landbouworgani-saties, KBIVB, CBB, … )worden niet ge-schuwd! Een contactformulier geeft de leden de mogelijkheid om snel vragen of suggesties door te geven. Een aparte webpagina zoomt in op de activiteiten die op stapel staan en actuele interprofessio-nele akkoorden kunnen er integraal ge-raadpleegd worden. Deze website heeft de pretentie de band tussen de Vlaamse

planters en hun vakorganisatie aan te scherpen. Het is dan ook een grote zorg om deze website qua inhoud en gebruiks-gemak zo kwaliteitsvol mogelijk in te vul-len, op te bouwen en actueel te houden.

MAP 4

De Algemene Vergadering besliste om, in aanvulling op de vele acties en reacties die er de afgelopen weken plaatsvonden, eveneens een reactie over te maken aan de Vlaamse Minister van Leefmilieu. In deze reactie (die integraal wordt weer-gegeven op onze website), wordt vastge-steld dat de in het ontwerpplan voorziene gemiddelde opbrengsten van een aantal gewassen, waaronder deze van suikerbie-ten, te laag zijn ingeschat en dat er geen rekening wordt gehouden met verhoogde opbrengsten ingevolge de genetische vooruitgang. Met de in het plan weerhou-den opbrengsten zou een akkerbouwuit-bating onrendabel zijn! Ook wordt vastgesteld dat de vooropge-stelde bemestingsnormen voor stikstof, en in het bijzonder voor fosfaat, onaan-vaardbaar laag zijn. De fosfaatnormen liggen lager dan de onttrekking. Met de voorziene normen voor aardappelen en suikerbieten zullen de opbrengsten on-vermijdelijk dalen.De beperking tot 30 kg N/ha uit dierlijke mest op de graanstoppel heeft een inper-king van het gebruik van eigen mest tot gevolg. Tegelijk is er de technische onmo-gelijkheid om die beperkte hoeveelheid correct te spreiden. De suikerbietplanters vragen dat de vooropgestelde 30 kg N/ha uit dierlijke mest opgetrokken wordt naar 100 kg N/ha. Tegelijk moet het onderwer-ken van stro kunnen doorgaan als groen-bemester.De Algemene Vergadering oordeelt ver-der dat de keuze voor het systeem van to-tale stikstof of werkzame stikstof mogelijk moet zijn per perceel en/of /teelt en dat er vanaf 2015 opnieuw een keuzemogelijk-heid moet zijn om te werken met het ene of andere systeem. Wat betreft de nitraatreststikstof meent de Algemene Vergadering dat stalen die niet tot de volle 90 cm bemonsterd wer-den, niet mogen meegerekend worden in het opleggen van begeleidingsmaatrege-len en stellen zij voor om in uitzonderlijke jaren (bvb. met extreme droogte) te wer-ken met referentiepercelen, waarmee dan rekening kan gehouden worden bij even-tuele normoverschrijdingen. Ook is er een correctie nodig i.f.v. het humusgehalte in de bodem. Het Verbond Suikerbietplanters vraagt

tot slot een substantiële verhoging van de middelen van de praktijkcentra met het oog op bijkomend onderzoek naar bemesting in relatie tot optimale produc-tie en kwaliteit. Ook moet steun worden voorzien voor bodemverbeterende maat-regelen zoals bekalking, groenbedekking, gebruik van stro en stalmest, enz… Dit kan opgenomen worden in beheersover-eenkomsten. Wat betreft de derogatie moet deze voor 2011 reeds in de verzamelaanvraag kun-nen aangeduid worden en moet het ef-fl uent van biologische mestverwerking toegelaten worden. Er moet ook een sy-steem van referentiepercelen opgezet worden dat door de praktijkcentra gemo-nitord wordt. Tot slot pleit het Verbond Suikerbietplan-ters voor een grondige audit van het vol-ledige watermeetnet en moet er gezocht worden naar systemen om de grote varia-biliteit in de resultaten van de staalnames te reduceren, dit met het oog op een mi-nimale rechtszekerheid maar ook om het geloof in het systeem te herstellen.

Voorbereiding campagne 2011

Het is nog vrij stil wat de concrete voorbe-reiding voor de volgende suikerbietcam-pagne betreft. Het werk van de Paritaire Commissie is zo goed als afgerond zodat de TS nu werk kan maken van de nieuwe contracten. Wat de controle op de bieten-receptie betreft blijft het Verbond Suiker-bietplanters streven naar meer effi ciënte en objectieve toezichtmogelijkheden - het wordt hoog tijd dat hier knopen wor-den doorgehakt!Tijdens de nieuwe campagne zal het twee jaar geleden opgestartte TopTexverhaal worden verder gezet. Nieuwe hulpmid-delen om de bieten beter en/of bijkomend te beschermen bieden zich aan. Plan-ters die via het Verbond in 2009 en 2010 TopTex hebben verkregen, moeten deze TopTex steeds op hun bedrijf ter beschik-king te houden i.f.v. eventuele (Europese) controles. Het Verbond zal zelf de planters contac-teren die de bietenteelt volledig stopge-zet of gevoelig verminderd hebben om samen met hen afspraken te maken over de overname (tegen vergoeding) van hun TopTex. Planters die TopTex wensen over te nemen van deze groep planters kunnen zich hiervoor kenbaar maken door zich in te schrijven op de “wachtlijst TopTex” via de website suikerbiet.be, via Email naar

[email protected] of per brief naar Verbond Suikerbietplanters vzw – Rumoldusstraat 52 – 1703 Schepdaal.

Europees Gemeenschappelijk Landbouwbeleid

Tot slot gaf Pieter Verhelst, medewerker studiedienst Boerenbond, achtergrondin-formatie en visie bij inhoud en proces van het algemeen landbouwbeleid dat in her-ziening is. Een uitgebreide documentatie werd ter beschikking gesteld. Voorzitter Vrancken besloot dat de Vlaamse boeren, zoals het er nu naar uitziet, wellicht driemaal de rekening zul-len gepresenteerd krijgen: een vermin-dering van het totale landbouwbudget, een aftopping van de toeslagrechten en een verhoging van de uitgaven voor pij-ler 2. Pieter Verhelst kan in deze voor-lopige conclusie inkomen, maar maakte aan de hand van een aantal grafi eken duidelijk dat er nog heel wat argumenten verder onderzocht moeten worden (ver-gelijkingen tussen de lidstaten onderling, tussen eerste en tweede pijler, steun in verhouding tot het inkomen, ….) om tot een correcte inschatting van de situatie te kunnen komen, waarna dan het nieuwe landbouwbeleid vorm kan krijgen.

Eric Van Dijck, Secretaris Verbond Suikerbietplanters

Algemene Vergadering van het Verbond Vlaamse Suikerbietplanters TienseDe Algemene Vergadering van het Verbond Vlaamse Suikerbietplanters Tiense vzw vergaderde op 9 maart in Tienen. Naast de goedkeuring van de rekeningen 2010 en de begroting 2011, werd er ingezoomd op de situatie op de wereldsuikermarkt (zie elders in deze krant) en werd ook de nieuwe website “suikerbiet.be” voorgesteld. Verder werd er een reactie voorbereid op het ontwerp MAP 2011-2014 en gaf Boeren-bondmedewerker Pieter Verhelst achtergrondinformatie en visie m.b.t. het in hervorming zijnde Algemeen Europees Landbouwbeleid.

Welkom op onze website: www.suikerbiet.beWelkom op onze website: www.suikerbiet.be

Stichter: R. BRUYÈREVerantwoordelijke uitgever:

Victor SNEESSENS, Voorzitter CBBDirecteur van de publicatie:

J.F. SNEESSENSUitgave en publiciteit

Bernadette Bické - 02 513 68 98Martine Moyart - 02 551 11 78Verantwoordelijke voor de

suikerbiettechniek: KBIVB TienenDruk: Corelio Printing

Jaarabonnement e 12,00EU-land e 22,00

niet EU-land e 27,00Landbouwkrediet103-1038439-25

BTW BE 413.819.420Tel. 02/513 68 98Fax 02/512 19 88

E-mail: [email protected]

Hoofdartikel door Philippe Bedoret, voorzitter van de CBB

BietplanterDeM A A N D B L A D VA N D E C O N F E D E R AT I E VA N D E B E L G I S C H E B I E T E N P L A N T E R S

vzw CBB – Anspachlaan 111 Bus 10 – 1000 Brussel

T. 02 513 68 98 – F. 02 512 19 88

I N D I T N U M M E Rp. 2: Actueel

p. 3, 4, 5, 6, 11: Verslaggeving CBB-congres Bergen

p. 12,14: Bedrijfsnieuws

p. 13: Coco Vlaanderen

p. 14: Contractvoorwaarden Orafti

p. 15: Verbond Vlaams-Haspengouw

DE

CE

MB

ER

20

08

nr. 441 - 42ste jaargang

NL.indd 11 14-03-2011 13:43:13


C O Ö R D I N A T I E C O M I T É H A I N A U T - I S C A L

De vergadering startte met een welkomst-woord van Victor Sneessens, voorzitter van het Coördinatiecomité van de sui-kerbietplanters van Hainaut-Iscal en ook nationaal voorzitter van de CBB. Daarna stelde hij de dagorde voor en somde hij de positieve punten van de campagne op: een hoge suikerprijs, correcte bietenren-dementen en een goed draaiende fabriek ondanks de vorst en de sneeuw aan het eind van de campagne.Een gedetailleerd overzicht van de cam-pagne werd gegeven door Pascale Ty-chon, inspectrice. De campagne duurde 109 dagen en leverde een witsuikerop-brengst op van 12,69 ton per hectare. De gemiddelde rijkheid benadert de 17° en er werd een gemiddelde tarra geme-ten van 8,02 %. De spilwaarde voor de grondtarra werd met 1 punt verhoogd om-dat deze campagne beschouwd wordt als uitzonderlijk. De hoeveelheid beschikbare suiker (met de overdracht 2009) bereikte 109,3 % van het quotum. Een deel van de buitenquotumsuiker (5.000 ton) werd reeds verkocht en voor het saldo worden nog afzetmogelijkheden gezocht: ofwel herklassering, ofwel industriële suiker, ofwel verkoop op de wereldmarkt. Het is de Europese Commissie die hieromtrent een beslissing zal nemen. De compensa-tie bedraagt 4,06 %. Voor de pulp werd de verkoopwaarde opgetrokken naar 2,575 euro per ton bieten en het asgehalte bleef binnen de normen dankzij het reinigen en de kwaliteit van het wassen. Volgende punten moeten worden aangepakt tegen de volgende campagne: weegtoestellen zijn beter te controleren, parmentières zijn duidelijk aan vervanging toe, de kop-tarra moet binnen de perken blijven en is te controleren door goed opgeleide per-sonen die de regels kennen, een raspaan-voer is te verbeteren en de proportionele balans moet stabiel worden (trillingen in het gebouw vermijden).Benoît Haag, secretaris van de Waalse bietenvereniging (Association Betteraviè-re Wallonne - ABW), gaf de wedstrijdre-sultaten in verband met de mechanisatie van de afdekking met zeilen. Drie soorten materieel werden voorgesteld: de mecha-nische afrolmachine, de fi xeerschijven voor de zeilen en een schudder om te hel-pen bij het verwijderen van de zeilen. Van de drie laureaten ontving de heer Cos-sement uit Pecq, die aanwezig was in de zaal, de prijs uit handen van de voorzitter. Uiteraard onze dank aan allen die hieraan hun steentje hebben bijgedragen.Nog meer informatie omtrent de afgelo-pen campagne gaf Robert Van Gaever, directeur van de landbouwkundige dien-sten van Iscal Sugar. Hij vestigde de aan-dacht op enkele gevoelige punten. Inder-daad, hij hoopt dat men in de toekomst over een bewijsprocedure zal kunnen beschikken waarmee kan worden aange-toond dat het afdekken goed werd uitge-voerd (men werkt momenteel een derge-lijke procedure uit). Hij hoopt ook dat men alle bieten zal kunnen rooien voor 15 no-

vember en overweegt fi nanciële sancties in geval van niet-afdekking bij vorst en bij verwittiging door de fabriek.Robert Van Gaever, maakte van de gele-genheid ook gebruik om alle actoren van de bietenketen: landbouwers, transpor-teurs, kraanbestuurders en het personeel in de fabriek, te danken. Zij kregen het dit jaar namelijk zwaar te verduren door de weersomstandigheden. Hij meldde ook dat de fabrieksverantwoordelijken de 115 campagnedagen op basis van een ge-middelde verwerking van 11.000 ton per dag, niet wensen te overschrijden. Hij liet ook weten dat voor plusminus 6,6 % over-schotsuiker er nog gezocht wordt naar af-zetmogelijkheden.Vervolgens werden de aanwezigen ver-gast op een uitstekende tussenkomst van Guy Legrand van het KBIVB. Hij meldde dat met de afdekzeilen Toptex gezorgd kan worden voor een goede reiniging van de bietenhopen. Hij benadrukte evenwel dat dit soort zeil niet volstaat om de bie-tenhoop te vrijwaren van bevroren bieten wanneer de temperatuur daalt tot onder -5 graden. Daarom wordt er gedacht aan extra afdekking: een tweede gewoon af-dekzeil, een systeem van halve zeilen om de onderkant van de hopen te bescher-men met een bevestigingsmechanisme (Velcro,...). Guy Legrand herhaalt ook dat het KBIVB al zo’n 10 jaar geleden bij de eerste testen voorbehoud had gemaakt bij het gebruik van Toptex tijdens vorstpe-riodes.André Coudyzer, secretaris van CoCo Henegouwen-Iscal overliep het interpro-fessioneel akkoord 2010. De nadruk wordt gelegd op het element in dit akkoord dat de verdeling van de meerprijzen tussen planters en fabrikant regelt, ingeval deze hoger zijn dan 35 euro. Het is in het kader van dit akkoord en van de geldpot aange-legd voor de planters uit die meerprijzen tussen 35 en 40 euro, dat tussenkomsten mogelijk zijn, zoals een optrekking van de premies voor het afdekken, maar ook zo-als uitzonderlijk dit jaar een vermindering van de boetes voor de grondtarra die door de weersomstandigheden hoger is dan normaal. De spilwaarde grondtarra werd opgetrokken met 1 % zowel voor het axe-vervoer als voor het vervoer per vracht-wagen en de boete van 10,00 euro per ton grond werd verminderd met 30 %.Jean-François Sneessens, secretaris-generaal van de CBB, sprak over de toe-komst van het systeem van de suikerquo-ta. In de mededeling van de Commissie “Het GLB tot 2020”, staat een zin over de suikerquota: “Verschillende opties voor de toekomst, waaronder een niet-ontwrich-tende afschaffi ng van de quota op een nog vast te stellen datum, moeten worden onderzocht, met als doel de effi ciëntie en de concurrentiekracht van de sector te verhogen.” De verschillende opties van de Commissie gaan dus van de volstrekte afschaffi ng van de quota tot de verlenging ervan. De meest waarschijnlijke optie is te voorzien in een globale evaluatie van de

Algemene Vergadering van de suikerbietplanters van FontenoyDe suikerbietplanters van Fontenoy hielden hun druk bijgewoonde Al-gemene Vergadering op dinsdag 22 februari in “Le Reposoir” te Kain.

Bij Iscal Sugar hoopt men in de toekomst over een bewijsprocedure te kunnen beschik-ken waarmee kan worden aangetoond dat het afdekken goed werd uitgevoerd.

Europese suikermarkt, de “afspraakclau-sule”, op een welbepaalde datum. Met de nodige afstand kan dan de huidige hervorming worden bekeken, om dan te beslissen over de toekomst van de quota. Het gezamenlijke standpunt van de verte-genwoordigers van de Europese suiker-bietplanters (CIBE) voor het behoud van de quota en voor een minimumprijs voor de bieten, is een sterk signaal.Tot slot, stelde Jean-Pierre Vanderge-ten, nieuwe directeur van het KBIVB, de ploegloze teelttechniek voor om erosie tegen te gaan en rendementen te verho-gen. In geval van het niet-ploegen, wordt vermenging van fi jngehakseld stro en het oppervlakkig ontstoppelen aangeraden. Het losbreken van de grond op een diepte van 30 cm voorkomt erosie en geeft be-tere suikeropbrengsten per hectare dan het ploegen in de winter, voor zover de grondstructuur van bij de start goed is. Jean-Pierre Vandergeten toonde verschil-lende grondwoelers en onderstreepte het

belang van de hellingshoek van de tan-den. Verschillende bodembedekkers en gebruiktips worden voorgesteld. Inzake het kiemveld en het zaaien, is het belang-rijk om geen wielsporen te vormen, de grond oppervlakkig voor te bereiden en een goede aandrukking van het zaad te garanderen. Optimaal is 90.000 planten per hectare en een zaaiafstand van maxi-maal 20 cm. Aangepaste zaaimachines laten uitzaai toe op hellingen van meer dan 6 %. Een goede opvolging van de teelt op het vlak van plagen is aangewe-zen. Deze milieuvriendelijke technieken laten toe het opbrengstpotentieel van de biet te verbeteren.De Algemene Vergadering, boordevol nut-tige informatie, werd afgesloten met een dankwoord van voorzitter Victor Snees-sens. Hij wenste iedereen een uitmun-tende bietencampagne 2011 toe.

André Coudyzer, Benoît Haag en Pascale Tychon, Coco Hainaut-Iscal

W A A L S E B I E T E N P L A N T E R S

Benoît Haag benoemd tot secretaris van de Fédé RTBenoît Haag werd offi cieel benoemd tot secretaris van de Fé-dération des planteurs de betteraves van de TS (Fédé RT). Afkomstig uit de streek van Marche (tussen Hoei en Luik), studeert Benoît Haag vooreerst landbouwkunde aan de UCL (Louvain-la-Neuve) waar hij het diploma behaalt van bio-in-genieur, richting plantaardige producties. Hij zet zijn vorming verder aan de Katholieke Universiteit te Leuven waar hij het diploma in politieke Economie behaalt.Sinds de maand september, was hij vooral werkzaam in het domein van de diversifi catiesteun en ging zijn aandacht in het

bijzonder naar het dossier van de Toptex dekzeilen: demonstraties van afdekking en van verwijdering van de dekzeilen, mechanisatiewedstrijden, contacten met de Waalse administratie,…Tijdens de campagne, nam hij deel aan de vergaderingen van de verschillende fa-briekscomités van Fontenoy, Longchamps en Tienen evenals aan de vergaderingen van de 2 basisorganisaties van de Waalse bietenplanters, met name het Coördina-tiecomité van Henegouwen-Iscal voor de planters van Iscal en de Fédé-RT voor de Waalse planters van de TS. Benoît Haag ondersteunt André Coudyzer, secretaris van het Coco Henegouwen-Iscal en is ook secretaris van ABW (Associatie van Waalse Bietenplanters).Na deze eerste bietencampagne op zijn actief - en welke campagne! - staan wij erop dat hij de belangen van de Waalse bietenplanters met hand en tand blijft ver-dedigen.

NL.indd 12 14-03-2011 13:43:16


“ Ik ben PRO vooropkomst in bieten ! ”Ik ben David Jonckheere en baat sinds jaren het akkerbouwbedrijf uit dat ik van mijn ouders heb overgenomen. Een belangrijke teelt in mijn teeltplan, is de bietenteelt. Door mijn ervaring, ben ik ervan overtuigd dat een vooropkomst-toepassing een noodzakelijke start is voor een geslaagde onkruidbestrijding tijdens het hele teeltseizoen. Daarom pas ik altijd en op al mijn bietenpercelen een vooropkomstbehandeling toe.

Fiesta® New: erk. nr. 9304/B, bevat 360 g/l chloridazon + 60 g/l quinmerac, Pyramin® 520 SC: erk. nr. 8884/B, bevat 520 g/l chloridazon. Aandachtig het etiket lezen voor gebruik. Gedep. handelsmerk BASF.

Welke producten pas ik toe in vooropkomst (kort na zaai) ?Fiesta® New: tegen kamille, hondspeterselie, kleefkruid, gevlekte scheerling en

de klassieke onkruidflora. Dosis: - op leem- en zandleembodems: 3,5 l/ha Fiesta® New - op klei bodems: 4-5(*) l/ha Fiesta® New

Pyramin® 520 SC: tegen kamille en de klassieke onkruidflora.Dosis: - afhankelijk van de grondsoort: 3-4(*) l/ha Pyramin® 520 SC

(*) max. 2,6 kg chloridazon / ha / 3 jaar (voor- en naopkomst)

Waarom ben ik een grote voorstander van een vooropkomstbehandeling?

• Het biedt mij zekerheid.

• Het vergemakkelijkt de naopkomstbehandelingen.

• De enige manier om probleemonkruiden aan te pakken (zoals hondspeterselie, kleefkruid).

• Het maakt de totale onkruidbestrijding goedkoper.

Fiesta® New: aangeraden door de betere bietenteler.David Jonckheere

Fiesta FR-NL V6 90x247mm.indd 1 28/01/10 11:14:02

C O C O - V L A A N D E R E NB A S F

Een efficiënte formulering

De drie nieuwe graanfungiciden zijn over bestaande of een mengeling van be-staande actieve stoffen samengesteld maar met een nieuwe en effi ciëntere for-mulering. Palazzo®, Capalo® en Osiris® zijn 3 graanfungiciden op basis van deze nieuwe STICK & STAY formuleringstech-nologie. Zij bezorgen de graanteler een beduidend betere werking tegen septo-ria dan de huidige referentie triazolen met belangrijke opbrengstverhogingen. Naast deze betere werking tegen septo-ria zorgen Palazzo®, Capalo® en Osiris® eveneens voor een hoge graad van be-scherming tegen roesten (bruine et gele). Palazzo® en Capalo® zijn bovendien werk-zaam tegen voet- en witziekte. Osiris® on-derscheidt zich door zijn goede fusarium werking met een uitstekende beperking van het mycotoxine gehalte.

Een nieuwe groeiregulator

Met de komst van Medax® Top in België, stelt BASF, de specialist van de groeire-

gulatoren in granen, een nieuw alterna-tief tegen legeren ter beschikking van de graantelers. Medax® Top vervoegt de 2 andere specialiteiten van BASF: Meteor®, groeiregulator speciaal ontwikkeld voor tarwe en Terpal®, hoofdzakelijk gebruikt in gerst. Medax® Top bevat 2 actieve stoffen, het prohexadion-calcium, nieuw voor de granen, en het mepiquatchloride. Medax® Top onderscheidt zich door zijn grotere soepelheid in gebruik en is minder weers-afhankelijk. Dit laat het gebruik toe in de zaadproductie. Ten slotte, vervolledigt Stomp® Aqua de lijst van nieuwigheden bij BASF. Het gaat om een innovatieve formulering van Stomp® die de volgende voordelen heeft; gemakkelijker reinigen (materiaal en an-dere), veiliger is in moeilijke omstandighe-den (hoog humusgehalte, voorkomen van residuen bij de oogst, …) en die nieuwe toepassingen toelaat (meer bepaald in spelt, triticale, rogge, kolen, ...).

Persbericht

Drie graanfungiciden met de nieuwe STICK & STAY formuleringVanaf dit jaar zullen de graantelers met de nieuwe formuleringstechno-logie STICK & STAY (“Plakt en Blijft” in het Nederlands) over 3 nieuwe graanfungiciden beschikken alsook over een nieuwe groeiregulator.

Met ingang van 1 juli 2011 heeft Johan Buis – tot dan verantwoordelijk voor de suiker-bietenactiviteiten in Nederland en Belgie – een nieuwe functie binnen ons bedrijf. Hij wordt verantwoordelijk voor het Shared Service Center voor Noord en Midden Eu-ropa. Deze nieuwe dochteronderneming van KWS SAAT AG, genaamd KWS Services North BV, is gevestigd in Nederland en zal aan de KWS-dochterbedrijven in een aantal noord- en midden-europese landen ondersteunende diensten gaan verlenen.

Thierry Devillers (e-mail: [email protected]) neemt de ver-antwoordelijkheid voor de bietenactiviteiten in de Benelux op zich. Hij zal zelf met name actief zijn op de Belgische markt, daarbij ondersteund door Jan Van Cau-wenberghe en een team van free lance adviseurs.

Marcel Arts (e-mail: [email protected]) zal per 1 juli 2011 de suikerbietenactiviteiten voor de Neder-landse markt gaan behartigen. Marcel was binnen ons bedrijf Area Manager in Zuid Nederland voor zowel mais als bieten.

K W S

Veranderingen in de organisatie bij KWS Benelux BV

Thierry Devillers

Marcel Arts

PAS OP!!!: Opberging TOPTEXZEILEN!!!We willen erop wijzen dat u bij het opbergen van uw TOPTEX aandacht moet hebben voor:1°- in de mate van het mo-

gelijke het zeil reinigen van bietenresten en aarde.

2°- bewaren in een don-kere plaats, ZEKER buiten de UV-straling (zon).

3°- bewaren zodat er geen knaagdieren (ratten, muizen) in de TOPTEX gaan huizen (de etensresten zijn zeer aanlokkelijk) die de zeilen eventueel zouden kapot bijten! ( dus goed afschermen of op een verhoog plaatsen waar ze niet bij kunnen).

Velcro en machinaal af- en ontdekkingssysteem

We kregen een aantal vragen naar “velcrobanden” van planters die hun zeilen doormidden geknipt hadden. In de volgende weken zullen we hierover meer info kunnen geven waar en tegen welke prijs deze leverbaar zijn.Het ontwerpen van een zeil met velcrostrip als bescherming tegen strenge vorst is in ontwikkeling en zal tegen volgende campagne beschikbaar zijn.Momenteel worden contacten gelegd met een Duitse fi rma welke een compact machinaal af- en ontdekkingssysteem gemaakt zou hebben op bedrijfsmaat. Meer info in een volgende Bietplanter.

Alain Van Dorpe, secretaris Coco-Vlaanderen

gaan huizen (de etensresten zijn zeer aanlokkelijk) die de zeilen eventueel

Vooruitzichten tussen nu en 2019

Volgens een vergelijkende analyse van de Europese Commissie die steunt op de voorspellingen van OESO-FAO, FAPRI en USDA voor de suikermarkt tussen 2010 en 2019, waren de campagnes 2008/2009 en 2009/2010 defi citair met als gevolg een verhoging van de prijzen die een his-torisch record bereikten in 2010.De productie zou hoger moeten zijn dan de consumptie tijdens de aanstaande ja-ren en de voorraden zouden aangevuld worden. Niettemin, zou de ratio stock/ver-bruik lager blijven dan de percentages die begin van de jaren 2000 bereikt werden. Productie en consumptie zouden 200 mil-joen ton bereiken tegen 2019/20.Voor de tien volgende jaren, wordt een prijsdaling in het vooruitzicht gesteld,

maar de prijzen zouden toch hoger moeten blijven dan deze van de periode 2000-2009. De schattingen aangaande de ruwe suikerprijs gaan van minder dan $300/ton tot $380/ton tussen nu en 2019 (OESO-FAO), en van iets meer dan $400 tot meer dan $450/ton tussen nu en 2019 (FAPRI).Bovendien, voorziet de Commissie in een devaluatie van de dollar ten opzichte van de euro over de komende 10 jaar van ca 20 %. Dit zal leiden tot een waardedaling van de wereldsuikerprijzen uitgedrukt in euro.Volgens OESO-FAO en FAPRI, zal de Braziliaanse export zowat 30 miljoen ton bereiken tussen nu en 2019. De EU zou de eerste wereldimporteur van suiker blij-ven met een jaarlijkse import van 4 mil-joen ton tussen nu en 2019.

W E R E L D M A R K T

NL.indd 13 14-03-2011 13:43:21


B R A Z I L I Ë

Eerste producent en eerste exporteur van sui-ker ter wereld, beschikt Brazilië over een on-beperkt productiepotentieel dankzij ontelbare reserves aan landbouwgronden. De beper-kende factoren zijn dus niet de beschikbaar-heid van gronden noch zelfs de mogelijkheid om suikerriet te produceren maar eerder de verwerkingscapaciteit en vooral de afstand en de vervoerlogistiek naar de fabrieken evenals naar de consumptiecentra.

Cosan: verbetering van de haveninfrastructuur en bouw van fabrieken

Cosan, eerste fabrikant van suiker en van ethanol in Bra-zilië, plant om de capaciteit van zijn 2 haventerminals te verhogen dankzij onder meer van het plaatsen van een afscherming boven zijn terminals om te kunnen blijven laden bij regen. Door deze afscherming zou de capaci-teit met zo een 30 % verhogen. Ook wordt geïnvesteerd in de verbetering van de spoorinfrastructuur om de ha-vens te bereiken. Momenteel, heeft Cosan 23 fabrieken en verzekert ca 10 % van de Braziliaanse rietoogst. De groep wil zijn productiecapaciteit voor suiker en ethanol met 50 % verhogen tussen nu en 5 jaar als gevolg van de oprichting van een joint venture 50/50 met de oliemaat-schappij Shell. Deze verhoging zou gerealiseerd worden dankzij de bouw van nieuwe fabrieken maar ook door acquisities en de capaciteitsverhoging van de bestaande fabrieken. Shell plant om 1,6 miljard $ te investeren in de joint venture en om zijn 2.740 brandstofverkooppun-ten alsmede zijn participaties in twee in biobrandstoffen gespecialiseerde ondernemingen, Iogen en Codexis, in te brengen. Van zijn kant, zal Cosan zijn 23 suikerfabrie-ken-distilleerderijen, zijn energiecentrales en zijn brand-stofdistributienet (1.730 stations) inbrengen.

Copersucar: oprichting van een vrachtrederij

Copersucar, eerste exporteur van suiker en van ethanol

in Brazilië, kondigde een toename met 30 % van zijn uitvoer aan. Copersucar, die suiker en ethanol commer-cialiseert van 43 (coöperatieve) dochterondernemingen maar ook de productie van niet aangesloten groepen, stelt deze toename voorop dankzij de komst van nieuwe partners in de groep. Zijn fabrieken zouden ongeveer 20 % meer riet verwerken dan vorig jaar. Teneinde de gele-verde volumes op te voeren, voorziet Copersucar ook te investeren in zijn 5 haventerminals evenals in zijn spoor-terminals.Bovendien, associeerde Copersucar zich met een groep gevestigd in Dubai die de grootste raffi naderij ter wereld heeft, Al Khaleej Sugar, voor de oprichting van een vrachtrederij, Copa Shipping genoemd. Deze maat-schappij staat in voor suikertransport, met inbegrip van ruwe suiker die door Copersucar aan Dubai geleverd wordt evenals geraffi neerde suiker die door de groep Al Khaleej geëxporteerd wordt. Zij voorziet ook in transport van ethanol.

Petrobras: bouw van een pijplijn van 1.200 km

Petrobras, Braziliaanse oliemaatschappij en 5 partners waaronder de suikergroepen Cosan en Copersucar be-slisten om 3 miljard $ te investeren in de bouw van 3 pijp-lijnen voor transport van ethanol uit de rietstreken van Brazilië naar de lokale markten maar ook voor export. Zij zullen 1.200 km lang zijn en 20 Mm3 per jaar vervoe-ren vanaf 2020. De constructie van de eerste schijf zal beginnen in de Staat Sao Paulo, belangrijkste rietzone in Brazilië.

Petrobras in het kapitaal van Guarani

Guarani, 3de producent van Brazilië met 7 fabrieken en Braziliaans fi liaal van de Franse groep Tereos, tekende een contract met de Braziliaanse petroleummaatschap-pij Petrobras, voor levering van ethanol ten belope van 2,2 miljoen m3 over vier jaar voor een waarde die op 885 miljoen euro geschat wordt.De ondertekening van dit contract volgt op het strate-gische partnerschap dat in 2010 tussen beide groepen werd afgesloten. Dit partnerschap vertaalt zich in de toetreding van Petrobras tot het kapitaal van Guarani. Petrobras zal aan Guarani het equivalent van 675 mil-

joen euro inbrengen tijdens de 5 komende jaren om zijn ontwikkeling te versnellen. De ethanol die Guarani levert, voornamelijk bestemd voor de Braziliaanse automarkt, zal door Petrobras Distribuidora, distributiefi liaal van de groep Petrobras, verdeeld worden. Dit nieuwe akkoord tussen beide groepen zal Guarani een bevoorrechte toegang verlenen aan het eerste brandstofdistributienet van Brazilië. Daardoor zal Pe-trobras zijn bevoorrading van ethanol veilig kunnen stel-len, en ook een betere integratie tussen productie, com-mercialisatie en logistiek kunnen bekomen.Tereos, via Tereos Internacional, blijft meerderheidsaan-deelhouder van Guarani.Ook wil de Amerikaanse groep Bunge zijn rietoogst in Brazilië met 30% verhogen voor de productie van ruwe suiker en van ethanol in 2011/12 om hem op ca 17 Mt te brengen, door meer aanplantingen, opvoeren van de productiviteit en nieuwe capaciteit. De groep bezit 8 fa-brieken die een maximale verwerkingscapaciteit van 21 Mt riet moeten bereiken tussen nu en 2 à 3 jaar. Dit jaar, werden twee nieuwe fabrieken operationeel.

Bron FO Licht, www.tereos.com

Belangrijke expansie- en investeringsprojecten

Brazilië beschikt over een onbeperkt productiepotentieel dankzij ontelbare reserves aan landbouwgronden.

A L G E M E N E V E R G A D E R I N G E N F É D É R T

De Voorzitter van Fédé RT, Jean-Joseph Rigo, herinnerde eraan dat dit jaar exceptioneel was niet alleen door het weer maar ook vanuit het oogpunt van de opbrengsten. Als voornaamste oorzaak voor de talrijke obstakels waarmee men op het eind van de campagne geconfronteerd werd (verwijderen van de dekzeilen van de si-lo’s, sneeuw, vorst,...), verwees hij naar de ver-lenging van de campagnes die door de TS werd opgelegd tijdens de laatste fabriekssluitingen.

De verwerkingscapaciteit van de overblijvende fabrieken biedt immers geen enkele speelruimte ingeval van on-voorziene omstandigheden, of die nu van agronomische of van meteorologische aard zijn. Wij zullen niet elk jaar kunnen verhinderen dat dooi optreedt op het eind van de campagne...

Balans per fabriek

De negatieve gevolgen van de lange campagnes werden met de vinger gewezen, met name de problemen die men ondervond om «gezonde bieten van normale handels-kwaliteit» naar de fabriek te brengen in de maand januari! Overigens werd de nadruk gelegd op de mankementen

van de nieuwe receptie, die de technici en landbouwkun-digen van de TS, evenals de inspecteurs van het syndi-caat, veel last bezorgden. Jeff Cleiren, Voorzitter van het Fabriekscomité van Tienen, begon zijn toespraak met “de campagnes komen en gaan en kunnen niet met elkaar vergeleken worden”. Wat bete-kent dat als elke campagne onvoorziene omstandigheden kent, zij ook te maken heeft met terugkerende problemen, zoals dit van de koptarra, dat sinds jaren het mikpunt van kritiek is en waarover uitzichtloos gedebatteerd wordt. Tot slot, drong Jeff Cleiren aan op het gebrek aan orde van de leveringsschema’s, wat landbouwers en kraanbestuurders ertoe verplicht om soms 24/24u beschikbaar te zijn.

Toptex zorgt voor debatstof

Het gebruik van Toptex maakte het voorwerp uit van de voornaamste actoren in kwestie, te weten de Fédé RT (Benoît Haag, Secretaris), het KBIVB (Guy Legrand, Pro-jectleider) en de TS (Jean Franc, Agromanager) die prak-tische en technische informatie gaven over de afdekking en de verwijdering van de dekzeilen.Guy Legrand, wat hem betreft, besprak de resultaten van zijn proeven van afdekking, en vooral een hele reeks van eenvoudige en innoverende oplossingen voor de tech-nische problemen die zich voordeden tijdens de laatste campagne. Dat men bijvoorbeeld denkt aan het gebruik van Velcro om de dekzeilen aan mekaar vast te maken of om winddichte dekzeilen op het Toptex dekzeil vast te

maken.Tot slot had Jean Franc het over de keuze van Toptex, zijn voor- en nadelen evenals de kritieke momenten die zich tijdens afgelopen campagne voordeden en de conclusies die er voor de toekomst moeten uit getrokken worden. Op het geheel van de afgedekte hopen met Toptex, werd dit jaar een gemiddelde winst van bijna 1 % geboekt, en een suikerwinst van 0,14°S. Jean Franc drong bovendien aan op de goede conceptie van de hopen, om ze door de si-loreinigers te laten opnemen, een techniek die bij de TS vanaf 2013 veralgemeend zal worden voor het fabrieks-vervoer.

Wat denken de planters ervan?

Naargelang de regio, werd bijzonder aandacht besteed aan de toekomst van de quota of aan de afdekking met Toptex. Talrijke landbouwers, die zien dat de suikerprijs op de wereldmarkt het ene record na het andere breekt, stellen zich vragen over de lage bietenprijs binnen quotum sinds de laatste suikerhervorming, zij voelen zich bena-deeld bij de verdeling van de winst tussen planters en sui-kerfabrikanten. Behalve de kwesties van praktisch aard, riep de keuze van Toptex talrijke reacties op, voornamelijk aan het adres van de TS. Zij wordt vaak aangevoeld als een bijkomende eis vanwege de suikerfabrieken, zonder dat daar voor de planters iets signifi cant tegenover wordt geplaatst. Nochtans, verdient elk werk zijn loon...

Benoît Haag, ABW

Een merkwaardige campagne in alle opzichten

NL.indd 14 14-03-2011 13:43:22


B A Y E R C R O P S C I E N C EP H Y T O F A R

Phytofar: 2 prijzen uit te reiken voor duurzame projectenHet Phytofar Instituut reikt een professionele en een wetenschap-pelijke prijs uit met een waarde van elk 7.500 e aan een Belgisch onderzoeksteam voor hun inno-verend werk in het kader van een duurzame landbouw.

Voor de wetenschappelijke prijs komen on-derzoekers in aanmerking die dagelijks met wetenschap bezig zijn (bv. professoren, thesis- of doctoraatsstudenten van universi-teiten, hogescholen, onderzoekscentra,…). Zowel grootschalig praktijkgericht als fun-damenteel onderzoek horen hierin thuis. De professionele prijs is een prijs voor landbouwers, praktijkcentra en iedereen die beroepsmatig met landbouw bezig is en bekroont initiatieven op praktijkschaal. Het kan gaan over het uitwerken van een idee in de praktijk op de boerderij, een demon-stratie- of vormingsproject of een initiatief rond goede landbouwpraktijk, met een link naar gewasbescherming. De ingediende dossiers worden geëvalu-eerd door een onafhankelijke Wetenschap-pelijke Raad die beslist wie de winnaar wordt. De leden van de Raad zijn gerenom-meerde deskundigen op het vlak van pro-ductie van gewassen, leefmilieu, ecologie, voeding, volksgezondheid, biochemie, ge-netic engineering, toxicologie en economie. Meedingen naar de prijs kan door vóór 31 maart 2011 een dossier in te dienen dat het initiatief omschrijft. De totale waarde van de prijzen bedraagt e 15 000 en deze worden op 8 november 2011 uitgereikt op een eve-nement in het Academieënpaleis in Brussel in aanwezigheid van een aantal prominente gasten. Op onze website vindt u alle praktische info en een overzicht van de winnaars van de vorige edities: www.phytofar.be/nl/Phyto-far_Instituut Contact: Sofi e Vergucht, [email protected] of 0495/20 56 13. Dossiers kunnen ingediend worden bij Phytofar, Diamant Building, Reyerslaan 80, 1030 Brussel. Contact: Sofi e Vergucht, [email protected] of 0495/20 56 13.

Persbericht

Tijdens een nationale persvoorstelling op 11 maart gaf Bayer CropScience een synthese van 4 jaar er-varing “spuittechniek” en werd een nieuw graanher-bicide “OTHELLO” voorgesteld.

Resultaten spuittechniek in Houtain-le-Val

In 2007/2008 onderzocht Bayer CropScience op kleinere proef-veldjes de volgende parameters:

1. Volume water per haHet volume water per ha heeft een rechtstreekse invloed op de bedekkingsgraad van de bespuiting. Hoe hoger het volume, hoe hoger de bedekkingsgraad.Ook het spuitprofi el werd bekeken: het aantal druppels per cm2 (werking) en de grootte van de druppels (drift, verdamping,…).Bij het halveren van het volume per ha ligt de bedekkingsgraad eveneens ongeveer de helft lager. Bij de verschillende watervo-lumes blijkt de druppelgrootte weinig te verschillen, terwijl het aantal druppels per cm2 wel sterk verminderd indien gewerkt wordt met lagere watervolumes. In functie van het type middel (contact of systemisch) moet men bepaalde minimumwaarden respecteren betreffende het aantal druppels per cm2.

2. Relatieve vochtigheid (RV)De relatieve vochtigheid heeft een invloed op de bedekkings-graad en het aantal druppels per cm2. Dit beeld wordt nog ver-scherpt met hoeveelheden van 100 l/ha (in vergelijking met 200 l/ha). Een ideale bespuiting vindt plaats tussen de 60 % à 90 % RV. Concreet: een volume van 200 l/ha is noodzakelijk bij een RV rond de 60 % en pas vanaf een RV van meer dan 80 % kan het volume gereduceerd worden tot 100 l/ha.

3. Type doppenDe keuze van de doppen beïnvloedt onder meer de bedekkings-graad, het aantal druppels per cm2 en de druppelgrootte.Er zijn drie types van doppen: de klassieke spleetdop (0 % drif-treductie), spleetdop met reductieplaatje (50 % driftreductie) en Venturi-doppen (75 % driftreductie). Drift vermijden wordt één van de prioriteiten binnen de duurzame landbouw. Het kan de oorzaak zijn van vervuiling van oppervlaktewater, schade bij na-burige percelen, onderdosering, werkingsverlies,… Hoe kleiner de druppel, hoe gevoeliger voor drift!De druppelgrootte heeft ook een invloed op de bedekkingsgraad en vooral op het aantal druppels per cm?. Daarnaast is er een relatie tussen de keuze van driftreducerende doppen en het vo-lume water per ha dat men wil gebruiken. Bij 200 l/ha is er op vlak van werking meer fl exibiliteit in de keuze van de dop. Bij 100 l/ha wordt de keuze van de juiste dop veel belangrijker.

4. Penetratie in het gewasIn 2009 werd nagegaan in hoeverre de druppels bij een bespui-ting met een systemisch fungicide, de aar raken en indringen in het gewas, en dat in functie van de verschillende type doppen en

het volume water per ha (240 l vs 120 l). Bij een aarbespuiting spelen de aar, laatste en voorlaatste bladetage een voorname rol in de opbrengst.Bij een volume van 240 l/ha -ongeacht het type dop- is er nog een aanvaardbare bedekking van het voorlaatste blad. Bij een gereduceerde dosis wordt dit eerder kritisch. Bij 240 l/ha biedt de anti-driftdop met reductieplaatje het beste compromis, zowel qua bedekking van het voorlaatste, laatste blad en aar.

OTHELLO: een sterk en flexibel graanherbicide

Onkruidbestrijding is één van de belangrijkste pijlers ter garantie van een goede gewasrentabiliteit. Het beheersen van onkruiden is duidelijk noodzakelijk, niet enkel om de teelt zelf zijn potenti-eel rendement te laten bereiken, maar ook om zaadvorming en dus ook moeilijkheden in de volgteelten te vermijden. Bayer CropScience heeft een nieuw graanherbicide “Othello” gelanceerd. Othello is erkend in wintertarwe, zomertarwe, spelt, triticale en rogge. De vloeibare formulering (dispersie in olie) bevat alle adjuventen om de maximale werkzaamheid te garan-deren. Othello biedt een versterkte grassenwerking mede door zijn ver-snelde systemische werking die nog dieper inwerkt. Deels door zijn unieke formulering en mede door de combinatie van 3 com-plementaire actieve stoffen (bodem- en contactwerking), bezit Othello een heel breed anti-grassen spectrum en zeer breed spectrum aan tweezaadlobbigen (kamille, dovenetel, akkervi-ooltje,,…). Bij voorkeur toegepast op een licht vochtige bodem, heeft Othello eveneens een goeie werking tegen laatkiemende onkruiden. Kortom, Othello werd speciaal ontwikkeld om te antwoorden op het objectief om duurzaam (werking op lange termijn) de onkrui-den in granen te kunnen blijven bestrijden.

Resultaten spuittechniek en een nieuw graanherbicide

Spuiten van gewasbeschermingsmiddelen is een complexe combinatie van verschillende factoren.Spuiten van gewasbeschermingsmiddelen is een complexe

NL.indd 15 14-03-2011 13:43:28


N I E U W S U I T D E F I R M A ’ S

De firma “GILLES” gevestigd te Clermont heeft een nieuwe bunkerlader ontwikkeld, de “RB 640 DL” met als innoverend kenmerk zijn zij-delingse lossing. Deze nieuwe machine speelt in op de evolutie van de siloreinigers, die ge-makkelijker opereren op silo’s die niet breder zijn dan 8 tot 10 meter.

De RB 640 DL heeft een ketting met zijdelingse lossing van 2,05 m breed, werkhoogte tussen 2,10 m en 4,20 m. Deze ketting kan de bieten gemakkelijk op de grond storten zonder ze te kwetsen en zodoende silo’s op de gewenste breedte vormen. Zij kan ook de bieten in kip-wagens in alle maten storten tijdens het oprapen.

De lossnelheid is regelbaar, wat toelaat de laadbak in een recordtijd te ledigen. De synchronisatie van de ver-snellingen tussen de verschillende kettingen gebeurt au-tomatisch en is verstelbaar, desgewenst. Deze nieuwe machine beschikt over een anti-slofsysteem en over een automatische correctie. Dankzij deze basisuitrusting kan ook een wielas achteraan vervangen worden, zonder een krik te moeten gebruiken.

Tijdens het transport wordt de tuit gevouwen in de laad-bak, zo blijft alles binnen de afmetingen van de machi-ne.

Bedieningspost en aangeboden functies

Een telescopische ladder met automatische vergrende-ling geeft snel toegang tot de Claas cabine die een brede deur heeft. Binnenin: comfortabele zetels, verscheidene controleschermen met camerabeelden, verwarmde ach-teruitkijkspiegels, bijkomende schijnwerpers en zijlich-ten, airco, radio,...

De rechterdeur van de cabine geeft toegang tot het plat-form, van waarop men de niveaus van radiator en ruiten-sproeier kan controleren.Dankzij gekleurde, duidelijk afl eesbare strepen, geeft een groot scherm de chauffeur informatie over de ver-schillende parameters van zijn machine, onder meer: rij-snelheid, werkdruk van de diverse hydraulische pompen, temperatuur van de olie, oliepeil, rotatiesnelheid van de verschillende zeefraderen en van de elevator, alsmede van andere functies.

De wielafmetingen op de vooras zijn groter geworden (20 % grotere omtrek). De zijdelingse opvoerketting is 17 % groter. De elektriciteitskasten zijn beveiligd en goed ge-

plaatst. Voor een vlotte bereikbaarheid zijn alle relais op een uitneembaar element geplaatst.Elke fi lter heeft een lichtje dat aangeeft hoever de fi lter gevuld is en wanneer hij moet vervangen worden, wat tot besparing leidt.De batterijen zitten in een aparte, gemakkelijk te berei-ken, kast.

De luchtfi lter en alle hydraulische fi lters zijn frontaal ge-plaatst in een deur met scharnieren. Er is ook een com-partiment voor de fi lters gemonteerd op een bak om de olie op te vangen. Dit is milieuvriendelijk.Verder zijn er dynamische trommelremmen op de voor-as.Merken wij nog op dat de lading van de bunker automa-tisch geregeld wordt. De centrale vijzel stopt de aanvoer van de bieten. Deze vijzel is regelbaar in de hoogte, zo-wel vooraan als achteraan.

Thermische Mercedes motor

De 12,8 liter thermische Mercedes motor ontwikkelt 2000 Nm vanaf 1300 t/m en stelt de verschillende hydraulische pompen die de machine en al haar onderdelen aandrijft in werking.Alle bedieningen die de chauffeur moet uitvoeren wor-den beheerd door een programma dat alle pompen moduleert. Dit programma zorgt er eveneens voor dat het toerental steeds op het optimale koppel blijft, en dat betekent lagere temperaturen en een lager verbruik. De motor reageert steeds even snel, wat het toerental ook is.

Deze verbeteringen zijn vanzelfsprekend positief voor de slijtage van alle onderdelen en bijgevolg voor de levens-duur in het algemeen.

Bunkerladers van de nieuwe generatie RB 640

Dankzij een verhoogd oliedebiet, hebben de bunkerla-ders van de nieuwe generatie RB 640 niet alleen een hoger vermogen, maar zorgt dit eveneens voor een la-gere oliedruk.

Er zijn 2 bedrijfsstanden, veld of weg. De wegstand zorgt ervoor dat de hydraulische toevoer naar de middelste as gespaard wordt zonder aan de smering te raken, beperkt het toerental tot 1450 t/min en behoudt toch een maxi-male snelheid.Door al deze besparingen verhoogt het rendement van de machine, worden de onderdelen minder belast en daalt het verbruik.

Persmededeling “GILLES“

Gilles: nieuwe bunkerlader met zijdelingse lossing

De RB 640 DL heeft een ketting met zijdelingse lossing van 2,05 m breed, werkhoogte tussen 2,10 m en 4,20 m. De opvoerketting is 17 % groter.

“GILLES“ blijft bunkerladers construeren met lossing achteraan. De sterke punten van de RB 640 DL vindt men uiteraard ook op de RB 640 DA met uitzondering van de zijdelingse lossing.

Compartiment voor de fi lters met lichtje voor vervanging op elke fi lter.

KBC groep heeft een overeenkomst bereikt met Landbouwkrediet over de verkoop van zijn dochter Centea (België) voor een totaal bedrag van 527 miljoen EUR.

De opname van Centea in de Groep Landbouwkrediet be-tekent een grote stap in het groei- en diversifi catiebeleid dat de bank al jaren voert. Voor KBC past de aankondiging van vandaag in de strategische refocus die KBC eind 2009 bekend maakte. Centea is een van de sterkste spaarbanken in België en een gereputeerd merk. Centea vult de bank- en verzeke-ringsbehoeften in van meer dan 615.000 retail/particuliere klanten, zelfstandigen en kleine ondernemingen via een uitgebreid netwerk van 657 verkooppunten uitgebaat door 608 zelfstandige bankagenten verspreid over heel België. Haar uitgebreid productengamma omvat deposito’s en beleggingen, kredieten en levens- en schadeverzekerin-gen in een nauwe samenwerking met Fidea (het comple-mentaire netwerk van verzekeringsmakelaars van KBC).Landbouwkrediet, Centea en Fidea zijn overeengeko-

men dat Fidea in een eerste fase zijn leven- en niet-leven producten zal kunnen blijven aanbieden via de Centea-agenten en bijkomend ook via het netwerk van Landbouw-krediet. Deze samenwerking opent dus perspectieven en groeimogelijkheden voor Fidea. KBC zal ICT-gerelateerde ondersteuning blijven bieden aan Centea tijdens een over-gangsfase om de continuïteit van de dienstverlening te garanderen. Het afronden van deze transactie is afhankelijk van de gebruikelijke goedkeuring door de toezichthouder(s) en zal vermoedelijk plaatsvinden in het tweede kwartaal van 2011.

Diversificatie en groei in België

De Groep Landbouwkrediet is een Belgische bank en is samengesteld uit vier entiteiten die volledig complemen-tair zijn: de coöperatieve bank Landbouwkrediet en haar drie dochters, Landbouwkrediet Verzekeringen, de niche-bank Europabank en de onlinebank Keytrade Bank.Landbouwkrediet is een solide bank die een ruim aanbod aan bancaire en verzekeringsproducten en -diensten aan-biedt.

De Groep Landbouwkrediet kan rekenen op de inzet van twee sterke aandeelhouders, de Belgische coöperatieve Kassen, Lanbokas en Agricaisse (50%), en het Franse Crédit Agricole, meer in het bijzonder de Regionale Kas-sen Crédit Agricole Nord de France en Crédit Agricole Nord Est (50%) en Crédit Agricole SA, die Landbouwkre-diet steunen in de realisatie van zijn ambities.De Groep Landbouwkrediet telt 1.866 medewerkers, 301 agentschappen, 582.000 klanten en 142.000 coöperato-ren.Sinds Crédit Agricole France in 2003 aandeelhouder ge-worden is van Landbouwkrediet, werkt Landbouwkrediet aan de uitvoering van zijn strategisch plan dat gericht is op diversifi catie en groei in België, zowel organisch als extern. Na de acquisitie van Europabank in 2004, van Keytrade Bank in 2005, de ontplooiing van een origineel Fidelio-concept in 2006, de oprichting van Landbouwkrediet Ver-zekeringen in 2007, van de tak private banking in 2008, de overname van de klanten Kaupthing-België in 2009 en de opstart van Landbouwkrediet Direct in 2010, is de opname van Centea in de Groep Landbouwkrediet een volgende beslissende stap voor een nationale positionering.

Landbouwkrediet neemt Centea over van KBC groep

NL.indd 16 14-03-2011 13:43:31

De Bietplanter - cbb.belen de suikerkoersen met de naderende komst van de nieuwe Braziliaanse oogst...

Documents

Transcript of De Bietplanter - cbb.belen de suikerkoersen met de naderende komst van de nieuwe Braziliaanse oogst...