Thailand wil zijn quotumsysteem afschaffen na de klacht die Brazilië indiende bij de WTO. De Thaise rege-

ring wordt er namelijk van beschuldigd dat het zijn suikerproducen-ten te veel subsidies toekent, wat indruist tegen de WTO-regels. Volgens de riet-suikersector (OCSB) zou Thailand ook de stopzetting overwegen van het huidige winstdelingsysteem tussen telers en producenten (70/30). De te finaliseren hervorming moet nog wor-den goedgekeurd.

In Saoedi-Arabië werd een nieuwe raffinaderij gebouwd in partnerschap met de Marokkaanse

suikergroep Cosumar en twee plaatselijke bedrijven. De nieuwe raffinaderij Durrah Sugar Refinery zou een jaarlijkse pro-ductiecapaciteit hebben van 840.000 ton suiker en operationeel zijn in 2019. De geproduceerde suiker is bestemd voor de lokale consumptie en ook voor export naar het Midden-Oosten en Noord-Afrika, waar de jaarlijkse suikerbehoefte meer dan 4 miljoen ton

bedraagt.

De Zuid-Afrikaanse export van ruwe en geraffi-neerde suiker daalde scherp tijdens de voorbije drie jaar. De productie is er namelijk afgenomen en het nationale en regionale verbruik gestegen. Volgens het USDA, daalde de Zuid-Afrikaanse export van ruwe suiker van 527.785 ton naar 157.806 ton en van geraffineerde suiker van 318.170 ton naar 136.975 ton. Zuid-Afrika heeft geen ruwe suiker geëxporteerd naar West-Afrika tij-dens de voorbije jaren. Het land heeft wel geraffineerde suiker uit-

gevoerd naar Ghana, Senegal en Nigeria.

Erythritol, suikerriet en zonnebloemolie zijn de eerste GGO-vrije producten op de markt gebracht door het Amerikaanse bedrijf Cargill. De vraag naar GGO-vrije producten stijgt. Voor Cargill steeg de verkoop van gecertificeerde GGO-vrije producten van 348,8 miljoen dollar in 2010, naar meer dan 19 miljard dollar in 2016. Volgens een studie aangehaald door Cargill, zou de vraag naar GGO-vrije producten groeien met 12

procent per jaar tot in 2018.

Het Amerikaanse bedrijf Ingredion lanceert een oplosbaar prebioticum uit GGO-vrij suikerriet waarmee de suikerhoeveelheid in bakkerijproducten kan worden vermin-derd. De prebiotische vezel, NutraFlora L95-S, is vloeibaar en daar-

door gemakkelijk te verwerken.

Eind september hebben de EU-lidstaten inge-stemd met het lidmaatschap van Bosnië-Herzegovina. Bosnië bezit een raffinaderij van ruwe suiker die in 2008 werd gebouwd door Agrana, de Oostenrijkse dochteronderneming van Südzucker. De fabriek heeft een jaarlijkse productiecapaciteit van 150.000 ton suiker. De suikerconsumptie in Bosnië ligt tussen 120.000 en 125.000 ton per jaar.

kort geoogst

COLOFONVerantwoordelijke uitgever Mathieu Vrancken, Voorzitter CBBDirecteur van de publicatie Valerie VercammenUitgave en publiciteit Bernadette Bické - Martine MoyartVerantwoordelijke voor de suikerbiettechniek KBIVB TienenDruk Corelio PrintingJaarabonnement € 12,00 EU-land € 22,00 niet EU-land € 27,00IBAN BE 70 1031 0384 3925 • BTW BE 0445.069.157

Maandblad van de Confederatie van de Belgische Bietenplantersvzw CBB • Anspachlaan 111 Bus 10 • 1000 Brussel T. 02 513 68 98 • F. 02 512 19 88 • www.cbb.be • lebetteravier@cbb.be

9

Egyptenaren proberen gesubsidieerde suiker te kopen in Caïro.

2

BietplanterDe planterplanterMAANDBLAD CBB • JAARGANG 50 NR 533 • DECEMBER 2016 • P 806265

Sterker dan ooit!W W W . S E S V A N D E R H A V E . B E

BAMBOU

AMAROK

RHIZOMANIE-NEMATODEN

RHIZOMANIE

MEEST VERKOCHTE RAS

Akkoord bij Iscal3

WITTE ROOK UIT ÉÉN VAN DE TWEE SCHOOR-

STENEN

2

EDITO2

Oef. Eindelijk eens goed nieuws in Belgisch bietenland. Uit de schoorsteen van de fabriek van Fontenoy-Iscal komt eindelijk

“witte rook”. Na x-aantal vergaderingen en nog meer overlegmo-menten is er bij Iscal een akkoord bereikt over hoe de Iscal-planters het quotumloze tijdperk 2017 kunnen instappen. Ik denk te mogen zeggen dat uit dit akkoord blijkt dat beide partijen begrip en respect hebben voor elkaars standpunten en argumen-ten. Basis is: delen in winst of verlies en dat in een evenwichtige verhouding. Ik wil bij deze dan ook iedereen bedanken die zijn steen(je) heeft bijgedragen in dit overleg en hen vooral proficiat wensen met het resultaat. De eerlijkheid gebiedt mij de melden dat dit een akkoord is voor één jaar en dat voor de volgende jaren zeker nog enkele aanpassingen zullen worden doorgevoerd. Ik heb er echter het volste vertrouwen in dat de geest van het akkoord overeind zal blijven zodat de Iscal-onderneming én de Iscal-bietentelers een mooie toekomst tegemoet gaan.De onderhandelingen met de Tiense lopen echter een struk stroe-ver. De uiteindelijke afrekening voor de Tiense bietplanter zou -volgens hen- op een aanvaarbaar niveau komen te liggen. Onze vraag om dat op een adequate manier op papier vast te leggen

wordt voorlopig gecounterd met “you need to have trust and confidance”, twee synoniemen voor “vertrouwen”, maar vertrou-wen moet je winnen!Europees Landbouwcommissaris Hogan richtte een Task Force op, onder leiding van de Nederlander Cees Veerman -oud-landbou-wer en oud-minister van Landbouw- om de positie van de boeren in de keten te versterken. Volgens het rapport is er een grote informatie-ongelijkheid tussen de landbouw enerzijds en de ver-werkende industrie en retail anderzijds. Dit leidt tot ongelijke en oneerlijke verhoudingen. Om dit euvel te verhelpen is een “open-baar prijsrapportage” dringend nodig. Ook haalt het rapport de noodzaak aan van schriftelijke akkoorden. Bovendien is het meer dan wenselijk dat een arbitrage voorzien wordt. Een derde belang-rijk element is dat de mededingingswetgeving anders moet gaan omgaan met groepen boeren die zich verenigen om samen te onderhandelen met hun afnemers.Samengevat geeft de Task force de volgende aanbevelingen:l Verbetering van de transparantie op de markt.l Een wettelijk kader creëren om oneerlijke handelspraktijken

aan te pakken.

l De samenwerking tussen de boeren verbeteren.l De toegang tot financiële middelen voor de boeren vergemak-

kelijken.l Instrumenten voor risicobeheer toegankelijk maken.Al deze aanbevelingen leggen de tekortkomingen van onze nieu-we gmo-suiker meer dan bloot. Ook op de CBB en CIBE hadden we deze conclusies al getrokken. Spijtig genoeg is het kalf al verdron-ken voor veel bietentelers in Europa. Te veel suikerondernemingen hebben het nieuwe gmo-suiker gebruikt (lees: misbruikt) om de macht (lees: geld) naar zich toe te trekken. Het rapport Veerman is voor vele beitentelers vijgen na Pasen. Toch hopen we dat dit rapport zijn weg vindt binnen de Europese instellingen en dat er daadwerkelijk wordt ingegrepen. En liefst zo snel mogelijk. n

Mathieu Vrancken, Voorzitter CBB

Witte rook uit één van de twee schoorstenen

Openingstoespraak minister Borsus en vertegenwoordigster minister Collin op Betteravenir: een hart onder de riem voor Belgische bietplanters

ACTUALITEIT2

Federaal minister van Landbouw, Willy Borsus, en Veronique Brouckaert, adviseur van Waals minister van Landbouw René Collin waren aanwezig om Betteravenir in te huldigen op 26

oktober laatstleden. (Op pagina 7 kunt u de hoogtepunten van Betteravenir lezen).

Federaal minister Willy Borsus benadrukte dat een belangrijke fac-tor voor het succes van de biet-suikerketen de goede organisatie binnen de keten is. Hij pleitte dan ook hevig voor het voortzetten van de onderhandelingen tussen de Tiense en haar planters om alsnog tot een akkoord te komen.

De minister volgt het dossier van de zogenaamde “New Breeding Technologies” van nabij op. Deze veelbelovende technieken mogen niet beschouwd worden als GGO’s (genetisch gemodificeerde orga-nismen).

In het dossier van de neonicotinoïden vindt hij het opportuun om te wachten op de studie van de EFSA (European Food Safety Agency) die

begin 2017 zou worden gepubliceerd alvorens een beslissing te nemen.

Veronique Brouckaert, medewerkster van Waals minister van Landbouw Collin, uitte de bezorgdheid van de minister over de sle-pende onderhandelingen tussen de Tiense Suikerraffinaderij en de planters van COCO Haspengouw.

Minister Collin deelt de bezorgheid van de bietplanters over de ren-dabiliteit van de teelt na de afschaffing van de suikerquota. De bie-tenteelt is een belangrijke teelt in Wallonië. Minister Collin riep de partijen op om tot een evenwichtig akkoord te komen.

Stel dat de onderhandelingen alsnog zouden mislukken en er geen interprofessioneel akkoord kan worden bereikt,dan is minister Collin bereid om, in samenspraak met zijn collega, Vlaams minister van Landbouw Joke Schauvliege, de aribtrageprocedure op te starten. De Europese Commissie heeft de lidstaten bevestigd dat zij in dat geval immers hun verantwoordelijkheid moeten opnemen. n

Syndicale actie planters bij de inhuldiging van de Sugar Hub

Bij de inhuldiging van de Sugar Hub (een gebouw van meer dan 60 meter hoog, dat dient voor het industrieel verpakken en

verdelen van suiker en voor het maken van specialiteiten zoals parelsuiker), in Tienen op 25 oktober waren uw afgevaardigden aanwezig om hun ongenoegen te uiten over het postquotumvoor-stel van TS. Het doel was om zich te tonen in aanwezigheid van belangrijke TS-vertegenwoordigers en de media. De Vlaamse media hebben meermaals over de actie bericht. Premier Charles Michel die vóór de inhuldiging de tijd nam om naar de planters te luisteren, is bereid hen te steunen.Met hun syndicale actie tijdens de inhuldiging van de Sugar Hub, hebben de planters van het Coördinatiecomité van Haspengouw willen tonen dat zij niet akkoord kunnen gaan met de contractvoor-stellen van de Tiense voor de campagne 2017/2018.

De planters hebben vanaf de start van de onderhandelingen ver-klaard te streven naar het behoud van een rendabele bietenteelt.

De planters hebben aan minister Charles Michel en andere bezoe-kers een charter overgemaakt met hun belangrijkste eisen :l een eerlijke suikerbietprijs. De planters kunnen niet aanvaarden

dat hun deel van de (toegevoegde) suikerwaarde aanzienlijk daalt in 2017;

l de pulp moet eigendom blijven van de planter: de prijs voor suikerbieten moet worden vastgesteld los van de pulpprijs;

l het transport van de grond mag niet ten laste van de planter val-len;

l er moet een formule zijn voor het prijssupplement. n De planters overhandigen Premier Michel een charter met hun belangrijkste eisen.

Minister van Landbouw Borsus en Veronique Brouckaert, medewerker van Waals minister van Landbouw Collin, hopen op een evenwichtig akkoord tussen de planters en TS.

De ondertekening van het Interprofessioneel Akkoord (IPA) 2017/18 is het startschot geweest voor het aanbieden van een contractvoorstel aan de planters van Iscal. Dit IPA 2017/18 is

het resultaat van heel wat overleg waarbij de verzuchtingen en ver-wachtingen van fabrikant én plantersorganisatie gewikt en gewogen werden. Kenmerkend was het wederzijdse respect dat beide partijen elkaar betuigden. Het akkoord is duidelijk een “partnership” tussen “partners” en voldoet aan de uitgangspunten die we als plantersorga-nisatie steeds hebben vooropgesteld: een minimum kostendekkende en concurrentiële prijs én een billijke verdeling van de toegevoegde waarde. Wat houdt het akkoord in?

ContractvoorstelHet IPA 2017 stelt dat aan elke planter die aandeelhouder is van Sopabe én die beschikt over een certificaat van Vegaplan, een con-tractvoorstel zal worden aangeboden (Sopabe is de participatieven-nootschap van de bietplanters die aandeelhouder is van Iscal Sugar NV). Planters die niet (volledig) in orde zouden zijn met één van beide voorwaarden, kunnen zich nog tijdig in orde zetten.In het contractvoorstel wordt een productiehoeveelheid voorgesteld aan een bepaalde prijs. De basis van de voorgestelde productiehoe-veelheid is het aantal aandelen Sopabe waarover de planter beschikt, beperkt tot zijn huidige quotumhoeveelheid. Zodoende wordt 100 procent de link gelegd met de participatie en wordt correct uitvoe-ring gegeven aan het prioriteitsakkoord dat bij de oprichting van Iscal Sugar NV tussen de aandeelhouders werd overeengekomen.De planter moet op dit contractvoorstel invullen hoeveel oppervlakte hij zal voorzien om de voorgestelde hoeveelheid te produceren. De planter die een kleinere hoeveelheid wenst te contracteren kan dit, maar moet zijn “overschot” aan aandelen dat overeenkomt met het gedeelte dat hij niet wenst te produceren, overdragen aan een colle-ga-planter of aan Sopabe (1 ton bieten = 8,8 aandelen S = 8,8 euro).Bij de overdracht aan Sopabe wordt de emissiepremie van 0,25 euro per aandeel S niet terugbetaald tenzij die betrokken planter volledig de bietenteelt stopzet. Het contractvoorstel moet voor 1 december ondertekend terugge-stuurd worden met de vermelding “gelezen en goedgekeurd”. Dit voorstel zal vervolgens de basis vormen voor het gesprek met de landbouwkundige tijdens de zitdagen in januari en februari, waar het contractvoorstel zal omgezet worden in een definitief contract.

SuikerbietprijsHet contractvoorstel voorziet een productiehoeveelheid, uitgedrukt in ton biet à 17,5 procent suikergehalte. De referentieprijs bedraagt 29,84 euro/ton bij een suikerprijs van 404 euro/ton suiker. De defini-tieve suikerbietprijs wordt vastgesteld in oktober 2018 (na afloop van de campagne 2017/18) en zal aangepast worden in functie van de gemiddelde gerealiseerde suikerverkoopprijs tijdens deze campagne (zie tabel).

Tabel: suikerbietprijs à 17,5% suikergehalte

(meerprijs à 17,5 % vanaf 446,90 euro kan afwijken als niet al de contrac-ten worden vol geleverd)De suikerbietprijs varieert ook in functie van het suikergehalte. Voor suikergehaltes tussen 16 en 19% wordt een suikerpremie betaalt van 0,9% per bijkomend 0,1% suikergehalte boven het referentiesuikerge-halte van 16% - voor hogere suikergehaltes daalt de premie naar 0,8% (tussen 19 en 20%) en 0,7% (tussen 20 en 22%). Vanaf 2017 wordt er geen productieheffing meer ingehouden van 0,88 euro/ton bieten à 16%.

TonnencontractHet grote verschil tussen “vroeger” en “nu” is de vaststelling wanneer u uw contract hebt voldaan of niet. In het quotumtijdperk was uw basisrecht uitgedrukt in “kg suiker”, dat werd omgezet in een hoe-veelheid bieten à 16% suikergehalte. Leverde de planter rijke(re) bie-

ten, dan volstond een kleinere hoeveelheid bieten om het “suikercon-tract” vol te leveren. Vandaag wordt u een “tonnencontract” voorge-steld. Er wordt van u verwacht dat u de gecontracteerde tonnen ook werkelijk levert, en al de geleverde tonnen “binnen contract” zullen u uitbetaald worden, ongeacht het suikergehalte. Hoe rijker de bieten die u levert, hoe hoger uw inkomen.De geleverde tonnen “buiten contract” zullen apart afgerekend wor-den. Overschotbieten van planters die om één of andere reden sterk overdreven hebben uitgezaaid, zullen kunnen afgerekend worden aan een niet kostendekkende bietenprijs. De drempel vanaf wanneer dit van toepassing zal zijn wordt interprofessioneel vastgesteld tus-sen plantersorganisatie en fabrikant. Op www.suikerbiet.be kunt u uw persoonlijke gegevens in een rekentabel invullen en nagaan op welk moment u uw contract al dan niet hebt vol geleverd en welke uw financiële opbrengst zal zijn per ha. Ook kunt u er nagaan of het nuttig is uw oppervlakte, in overleg met uw landbouwkundige, aan te passen.

Supplementair contractIn de zomermaanden peilde Iscal bij haar planters naar de uitzaai-intenties voor 2017 en vroeg hen ook naar hun eventuele interesse voor het afsluiten van een supplementair contract. Uit deze bevra-ging bleek dat, met de toen voorlopig vastgestelde (maar nog niet definitief besliste) voorwaarden, er een voldoende interesse voor de basiscontracten aanwezig was om de door Iscal beoogde uitzaai voor 2017 te realiseren. De hele procedure die in het IPA 2017 werd over-eengekomen m.b.t. de toekenning van supplementaire contracten is bijgevolg voor 2017 niet van toepassing.

ISCAL 3Campagne 2017/18 kan van start gaan!

Zeldzame parel: it’s all in the seed.

LEONELLA KWS

www.kwsbenelux.com

n Top financieel in gezonde en nematode veldenn Zeer hoog suikergehalten Lage grondtarra

AALTJES-

TOLERANT

SEEDING THE FUTURE

SINCE 1856

KWS-BE2016-07_Advertisement_Leonella_250x177_newspaper_RZ.indd 1 16.11.16 11:38

gemiddelde verkoop-prijs/ton suiker à 17,5% à 16%

360 26,59 23,43

370 27,33 24,08

380 28,07 24,73

390 29,84 26,29

400 - 446,90 29,84 26,29

450 30,10 26,52

460 30,93 27,25

470 31,77 27,99

480 32,60 28,72

490 33,43 29,46

500 34,27 30,19

SUIKERBIETPRIJS/TON

vervolg op blz. 4

Bietencampagne 2017/18 kan van start gaan.

Om de bieten goed te bewaren is gebleken dat de rooikwaliteit de bepalende factor is voor het bewaringspotentieel van de bieten. De rooikwaliteit kan beoordeeld worden op het niveau van de kwaliteit van de ontbladering en de ontkopping, op het niveau van de reiniging van de bieten door de rooimachines en de impact op de verwondingen aan de wortels. De verwondingen aan de wortels (te diepe ontkopping, wortelpuntbreuk, slagen en verwondingen) zijn allemaal he-lingspunten voor de biet (ten koste van het metabolisme en haar suikergehalte). Deze verwondin-gen zijn ook ingangspunten voor bewaarschimmels. Tijdens de bewaring kan het suikergehalte van de bieten verslechteren, afhankelijk van te hoge temperaturen (hoger metabolisme, fermentatie en ontwikkeling van bewaarschimmels) of te lage temperaturen (vorst/dooi waardoor er een geleidelijke ontbinding van de bieten ontstaat). Gedu-rende deze periode gebeurt de ademhaling van de bieten in de hoop ten koste van het suikerge-halte van de wortels. We merken op dat het verlies aan suiker tijdens de bewaring ook kan veroor-zaakt worden door een onvoldoende ontkopping, gunstig voor de bladhergroei, ook een verbrui-ker van suiker. Vanaf 300 graaddagen wordt over het algemeen een begin van verrotting van de bieten (±2% gewicht rotte delen) waargenomen. Bewaren van bieten op lange termijn, is bewaren van bieten:

in goede gezondheidstoestand gerooid voor de vorstperiodes met een minimum aan wortelschade (weinig wortelpuntbreuk, weinig verwondingen) die niet overontkopt zijn met een minimum aan groenresten (resten van bladstelen, onkruiden, …) met een minimum aan grondtarra beschermd tegen vorst opgeslagen op een locatie geschikt voor bewaring en laden

Afdekking met Toptex om de reiniging te verbeteren Na 5 jaar veralgemeend gebruik in België, heeft de Toptex afdekking het belang van het gebruik ervan bevestigd. Uitgevoerd volgens de interprofessionele akkoorden en/of geplaatst voor een regenperiode zal Toptex een gunstige invloed hebben op de reinigingsefficiëntie (minimum 10 tot 15 dagen afdekking). Ter herinnering, Toptex zal de bieten niet beschermen tegen strenge vorst of vorst met aanhoudende wind.

Het belang van Toptex dekzeilen is:

het drogen van de aan de bieten klevende aarde en de efficiëntie van de reiniging van de bieten verbeteren, vooral wanneer de hoop wordt geladen met een reiniger om niet al het regenwater (of sneeuw) in de hoop te hebben om het resterende vocht uit de bietenhoop te verwijderen en een vrije luchtdoorstroming in de hoop toe te laten om droge lucht in de hoop te handhaven om de grond onder de hoop droog te houden, hetgeen het laden zal vergemakkelijken om de hoop te beschermen tegen nachtvorst om een hoog suikergehalte te behouden om dekzeilen te gebruiken die minder wegwaaien door de wind en niet scheuren om het volume landbouwafval te beperken door de dekzeilen opnieuw te gebruiken gedurende meerdere jaren

Bewaring van bieten en afdekking

In België moet de afdekking met Toptex dekzeilen in de eerste plaats uitgevoerd worden volgens de interprofessionele ak-koorden, of aangepast indien nodig afhanke-lijk van de weersomstandigheden.

Ter herinnering, De interprofessionele ak-koorden voor afdekking zijn verschillend voor elke suikerfabriek. Vanaf 15 november verplichten de interprofessionele akkoorden voor bieten geleverd aan de Tiense Suiker-raffinaderij een afdekking met een geotextiel (Toptex) voor de bietenhopen te leveren vanaf 1 december. De interprofessionele voor bieten geleverd aan Iscal Sugar advise-ren een afdekking met Toptex voor de bie-tenhopen te leveren in het begin van de week van 28 november (week 11 van de nieuwe planning).

Aarzel niet om uw landbouwkundige te contacteren en om aandachtig de informatie over « afdekking » verzonden door de suiker-fabrieken te lezen. Vergeet niet om snel uw suikerfabriek te verwittigen van de afdekking van de bietenhoop.

4 ISCAL4

Campagne 2017/18 kan van start gaan! vervolg van blz. 3

DynamiekDe dynamiek (= vermindering productierecht voor de volgende cam-pagne) is van toepassing als zou blijken dat de uitzaai onvoldoende was om aan de gestelde contractvoorwaarden te kunnen voldoen. Aan de planter kunnen de nodige bewijsstukken opgevraagd worden om de uitgezaaide oppervlakte te verifiëren. De dynamiek treedt in werking als minder dan 70% van het contract wordt geleverd. Als blijkt dat de planter voldoende oppervlakte heeft uitgezaaid om aan de gestelde contractvoorwaarden te voldoen, maar toch minder dan 70% van het contract kan leveren, dan is de dynamiek niet van toe-passing. Het is een bevoegdheid van de Paritaire Commissie om de regels van de dynamiek op te volgen en toe te passen.

“kleine quota”Nog zo’n tachtig Vlaamse planters beschikken vandaag over een bie-tenquotum kleiner dan 200 ton. Deze planters krijgen de gelegenheid hun contractvoorstel tot 200 ton op te trekken op voorwaarde dat zij zich hiervoor in orde stellen met Sopabe. Door hun productierecht op te trekken tot 200 ton vermijden zij extra laad- en reinigingskosten ten belope van 1,14 euro/ton bieten. Deze planters krijgen, samen met hun contractvoorstel, een document toegestuurd waarmee ze het nodige initiatief kunnen nemen.

ReceptievoorwaardenAan de receptievoorwaarden werden voor 2017 geen grote wijzigin-gen aangebracht. De vaststelling van de koptarra in de receptie blijft van toepassing, alsook de regels m.b.t. de vaststelling en de toepas-sing van een “malus” (m.a.w. boete) bij grondtarra hoger dan 5,5% (fabrieksvervoer) Ook de afspraken m.b.t. de toekenning van pulp en de vaststelling van de pulpvergoeding blijven ongewijzigd. Nieuw is de herinvoering van de (pas vorig jaar) afgeschafte premie voor het vrijwillig afdekken van de bietenhoop met TopTex vanaf 6 oktober. Op aandringen van de Waalse planters zal de premie van 0,40 euro/ton netto (afkomstig uit de planterspot) uitbetaald worden op voorwaarde dat de omstandigheden van die aard zijn dat afdek-ken verantwoord is én dat de bietenhoop minstens 10 dagen afge-dekt blijft. De fabrikant moet binnen de 24 uur van de afdekking op de hoogte gebracht worden en zal steekproefsgewijs de nodige controles uitvoeren. Onterecht als afgedekt aangegeven bietenho-pen worden beboet à 5 euro/ton!De norm voor de onoplosbare as in pulp werd opgetrokken naar de Europese norm van max. 4,5% op droge stof (tot nu was dit 3,5%). Bij een overschrijding van deze norm wordt er wel een compensatie uitgevoerd vanaf 3,5%. Indien de overschrijding het gevolg zou zijn van de levering van extreem “vuile” bieten (= bieten met veel grond), zal er interprofessioneel een passend akkoord worden opgemaakt.

Intussen in Fontenoy…Op 14/11 had een vergadering plaats van het Technisch Comité en van Coco Iscal. Het Technisch Comité besprak de werking van de receptie, die als positief werd geëvalueerd, maar signaleerde toch

enkele afwijkingen die een snelle en zorgvuldige opvolging door voldoende geschoold personeel vereisten. De gemiddelde rendementsverwachting werd opgetrokken naar 69 ton/ha à 17,80% suikergehalte. De meest recente receptieresultaten zijn terug te vinden op www.suikerbiet.be. Als gevolg van de noodge-dwongen tijdelijke verminderde verwerkingscapaciteit van de fabriek in Fontenoy werd voor de leveringen een herziene planning opge-stuurd. Het einde van de campagne is nu voorzien voor 2 à 3 januari!

Meerprijs 2015De gemiddelde verkoopprijs van de Iscalsuiker tijdens de campagne 2015/16 is van die aard dat er geen meerprijs te verdelen is, noch voor de “planterspot” (waarmee extra vroege en afdekpremies kunnen worden uitbetaald), noch voor de individuele planter. Er rest in de planterspot evenwel voldoende reserve om de extra premies voor deze campagne te kunnen uitbetalen.Voor de bieten van de lopende campagne is het duidelijk dat de sui-kermarkt momenteel gunstiger is dan tijdens de vorige campagne zodat een meerprijs wellicht in het vooruitzicht kan worden gesteld. Het is echter wachten tot begin oktober 2017 op de vaststelling van het definitieve bedrag ervan.

Advies afdekken bietenhopenVoor de bieten te leveren vanaf week 11 wordt een afdekadvies gege-

ven waardoor het afdekken ervan met TopTex recht geeft op een afdekpremie van 1,10 euro/ton. Aan de volgende voorwaarden moet evenwel voldaan zijn: de planters moeten de Landbouwkundige Dienst, per post, fax of e-mail verwittigen dat de bietenhoop is afge-dekt en dit met behulp van het formulier dat meegestuurd werd met de weekplanning. Zowel de lengte van de silo als de afgedekte lengte moeten op dit formulier vermeld worden. Het recht op de vergoeding geldt op voorwaarde dat de verwittiging ten laatste 24 uur na het afdekken is gebeurd (postdatum indien dit gebeurt per brief). De controle op het afdekken gebeurt door de landbouwkundige en op basis van schriftelijk overgemaakte vaststel-lingen van de laders.De fabrikant verbindt er zich toe, behoudens onvoorziene omstan-digheden, afspraken te maken met de laders met als doel de planters tijdig te verwittigen wanneer hun bieten worden geladen zodat ze, in functie van de (weers)omstandigheden, de TopTex tijdig kunnen ver-wijderen. n

Eric Van Dijck, Secretaris Coco Vlaanderen vzw

Op www.suikerbiet.be maakt u zelf de vergelijking tus-sen uw huidige situatie en hoe dit kan evolueren met het nieuw aangeboden tonnencontract.

uw leveringsrecht 2016 ton suiker 100,000 100,000 100,000 100,000uw leveringsrecht 2016 - uitgedrukt in ton biet à 16 % 625 625 625 625uw contractvoorstel 2017 - tonnencontract (à 17,5 %) 625 625 625 625

uw gemiddelde productie = ton bieten/ha 80 80 90 90uw gemiddeld suikergehalte % 17,5 16 16,5 18,5ton suiker/ha 14 12,8 14,85 16,65benodigde oppervlakte voor uw leveringsrecht 2016 7,14 7,14 7,14 7,14totale suikerproductie (ton suiker) 100,0 91,4 106,1 118,9totale tonnenproductie 571,4 571,4 642,9 642,9

ton bieten te leveren binnen quotum geleverd 571,4 625,0 606,1 540,5ton bieten geleverd binnen quotum geleverd 571,4 571,4 606,1 540,5ton bieten geleverd buiten quotum geleverd 0,00 0,00 36,80 102,32financiële opbrengst/ha ingeval suikercontract 2016 2387 2103 2412 2700suikercontract voldaan ja neen ja ja

ton bieten te leveren om contract te voldoen 625 625 625 625ton bieten geleverd binnen tonnencontract 2017 571,4 571,4 625,0 625,0ton bieten geleverd buiten tonnencontract 2017 0 0 18 18financiële opbrengst/ha ingeval tonnencontract - 2017 2387 2103 2473 2898tonnencontract voldaan neen neen ja jabijkomende benodigde opp. om contract te voldoen (ha) 0,67 0,67 0,00 0,00verhoging uit te zaaien oppervlakte (%) 9,37 9,37 0,00 0,00verschil Euro/ha tonnencontract t.o.v. suikercontract 0 0 61 198

SUIKERCONTRACT 2016

TONNENCONTRACT 2017

SUIKERCONTRACT (2016) TONNENCONTRACT (2017)

basisprijs = € 26,29/ton à 16 %veronderstelling: overschotbieten = € 15/ton à 16 %

deze kolom berekent de benodigde oppervlakte om

exact uw quotum-suikercontract te kunnen volleveren

deze kolommen nemen de in de blauwe kolom berekende oppervlakte over en

laten u toe, bij gewijzigde rendementen en suikergehaltes, te vergelijken met uw huidige

situatie

VUL DE GELE VAKJES IN MET UW EIGEN PRODUCTIEGEGEVENS

Nieuws over de campagneDe campagne verloopt vlot op dit ogenblik zowel in Tienen als in Longchamps. Er zijn geen proble-men te melden in beide recepties. Een minpuntje is wel de onregelmatige ontkopping in de fabrie-ken. Maar onze controleurs volgen dit nauwgezet op. Vanaf nu wordt bij het sorteren van de stalen een code O aphanomyces vermeld, wanneer ze door deze schimmel zijn aangetast. Dit maakt het mogelijk de gevolgen van deze ziekte op de bieten te bestuderen.

Het suikergehalte is toegenomen sinds het begin van de campagne. Maar het rendement zal waar-schijnlijk toch laag blijven. Bij TS verwacht men dat de opbrengst 1 ton per ha lager zal liggen. Het voorlopig rendement bedraagt dus 67 ton per ha à 17,80°Z voor Tienen. Het einde van de campagne wordt verwacht rond 18 december. De leveringen gebeuren nog altijd twee of drie dagen eerder dan gepland, afhankelijk van de regio’s. n

Judith Braconnier, Fédé RT

Barema Fabrieks- en zelfvervoer De betaling van het fabrieks- en zelfvervoer is gebaseerd op het barema opgeno-men in de Algemene Voorwaarden voor Aankoop en Levering van suikerbieten (zie tabel). Dit barema moet worden aangepast tijdens de campagne in functie van de gemiddelde brandstofprijs. In de Algemene Voorwaarden staat vermeld dat de voorwaarden voor zelfvervoer nooit minder goed mogen zijn dan die voor fabrieksvervoer voor dezelfde categorie van vrachtwagen (deel fabrikant in de laadkosten fabrieksvervoer inbegrepen). Meer informatie omtrent de in aanmer-king genomen afstand voor uw betaling, kan u door TS worden verstrekt.

TRANSPORT FABRIEKSVERVOER barema 2016Prijs in euro per km per categorie (t) KM ≤ 20000 20001-28499 ≥ 28500 1 1.5889 1.5889 1.5889 2 1.6593 1.5889 1.5889 3 1.7615 1.5889 1.5889 4 1.849 1.6685 1.6685 5 1.9222 1.7477 1.7477 6 2.0102 1.8273 1.8273 7 2.1124 1.9068 1.9068 8 2.186 1.9863 1.9863 9 2.2741 2.0651 2.0651 10 2.3767 2.1448 2.1448 11 2.4504 2.2246 2.2246 12 2.5388 2.2806 2.2806 13 2.6273 2.3367 2.3367 14 2.7157 2.3929 2.3929 15 2.8043 2.4491 2.4491 16 2.893 2.523 2.5052 17 2.9815 2.6015 2.5614 18 3.0705 2.6646 2.6175 19 3.1594 2.7431 2.6737 20 3.2338 2.837 2.7443 21 3.3375 2.9003 2.8229 22 3.4267 2.9636 2.8862 23 3.5011 3.0269 2.9495 24 3.6052 3.0902 3.0128 25 3.6946 3.1846 3.0762 26 3.7694 3.2482 3.155 27 3.8589 3.3117 3.2185 28 3.9633 3.3754 3.2822 29 4.0385 3.4389 3.3459

30 4.1282 3.5338 3.425 31 4.2329 3.5977 3.5044 32 4.3081 3.6771 3.5838 33 4.3981 3.7565 3.6477 34 4.4883 3.8361 3.7115 35 4.5786 3.9002 3.7757 36 4.6688 3.9644 3.8552 37 4.7593 4.0284 3.9195 38 4.8497 4.0928 3.9837 39 4.9403 4.1726 4.0478 40 5.0309 4.2527 4.1278

TRANSPORT ZELFVERVOER barema 2016Prijs in euro per km per categorie (t) KM ≤ 20000 20001-28499 ≥ 28500 1 1.5320 1.3634 1.3327 10 2.3224 2.0618 2.0002 20 3.1795 2.7827 2.6900 30 4.0739 3.4795 3.3707 40 4.9766 4.1984 4.0735 50 5.7694 4.9395 4.7984 60 6.1085 5.6560 5.4983 70 6.4507 6.3154 6.1255 80 6.8141 6.9683 6.7613 90 7.1292 7.3818 7.3818 100 7.4593 8.1297 8.1297 110 7.7594 8.9092 8.9092 120 8.0747 9.6569 9.6569 130 8.3899 10.4205 10.4205 140 8.7050 11.2001 11.2001 150 9.0203 11.9478 11.9478

COCO HASPENGOUW4

Om de bieten goed te bewaren is gebleken dat de rooikwaliteit de bepalende factor is voor het bewaringspotentieel van de bieten. De rooikwaliteit kan beoordeeld worden op het niveau van de kwaliteit van de ontbladering en de ontkopping, op het niveau van de reiniging van de bieten door de rooimachines en de impact op de verwondingen aan de wortels. De verwondingen aan de wortels (te diepe ontkopping, wortelpuntbreuk, slagen en verwondingen) zijn allemaal he-lingspunten voor de biet (ten koste van het metabolisme en haar suikergehalte). Deze verwondin-gen zijn ook ingangspunten voor bewaarschimmels. Tijdens de bewaring kan het suikergehalte van de bieten verslechteren, afhankelijk van te hoge temperaturen (hoger metabolisme, fermentatie en ontwikkeling van bewaarschimmels) of te lage temperaturen (vorst/dooi waardoor er een geleidelijke ontbinding van de bieten ontstaat). Gedu-rende deze periode gebeurt de ademhaling van de bieten in de hoop ten koste van het suikerge-halte van de wortels. We merken op dat het verlies aan suiker tijdens de bewaring ook kan veroor-zaakt worden door een onvoldoende ontkopping, gunstig voor de bladhergroei, ook een verbrui-ker van suiker. Vanaf 300 graaddagen wordt over het algemeen een begin van verrotting van de bieten (±2% gewicht rotte delen) waargenomen. Bewaren van bieten op lange termijn, is bewaren van bieten:

in goede gezondheidstoestand gerooid voor de vorstperiodes met een minimum aan wortelschade (weinig wortelpuntbreuk, weinig verwondingen) die niet overontkopt zijn met een minimum aan groenresten (resten van bladstelen, onkruiden, …) met een minimum aan grondtarra beschermd tegen vorst opgeslagen op een locatie geschikt voor bewaring en laden

Afdekking met Toptex om de reiniging te verbeteren Na 5 jaar veralgemeend gebruik in België, heeft de Toptex afdekking het belang van het gebruik ervan bevestigd. Uitgevoerd volgens de interprofessionele akkoorden en/of geplaatst voor een regenperiode zal Toptex een gunstige invloed hebben op de reinigingsefficiëntie (minimum 10 tot 15 dagen afdekking). Ter herinnering, Toptex zal de bieten niet beschermen tegen strenge vorst of vorst met aanhoudende wind.

Het belang van Toptex dekzeilen is:

het drogen van de aan de bieten klevende aarde en de efficiëntie van de reiniging van de bieten verbeteren, vooral wanneer de hoop wordt geladen met een reiniger om niet al het regenwater (of sneeuw) in de hoop te hebben om het resterende vocht uit de bietenhoop te verwijderen en een vrije luchtdoorstroming in de hoop toe te laten om droge lucht in de hoop te handhaven om de grond onder de hoop droog te houden, hetgeen het laden zal vergemakkelijken om de hoop te beschermen tegen nachtvorst om een hoog suikergehalte te behouden om dekzeilen te gebruiken die minder wegwaaien door de wind en niet scheuren om het volume landbouwafval te beperken door de dekzeilen opnieuw te gebruiken gedurende meerdere jaren

Bewaring van bieten en afdekking

In België moet de afdekking met Toptex dekzeilen in de eerste plaats uitgevoerd worden volgens de interprofessionele ak-koorden, of aangepast indien nodig afhanke-lijk van de weersomstandigheden.

Ter herinnering, De interprofessionele ak-koorden voor afdekking zijn verschillend voor elke suikerfabriek. Vanaf 15 november verplichten de interprofessionele akkoorden voor bieten geleverd aan de Tiense Suiker-raffinaderij een afdekking met een geotextiel (Toptex) voor de bietenhopen te leveren vanaf 1 december. De interprofessionele voor bieten geleverd aan Iscal Sugar advise-ren een afdekking met Toptex voor de bie-tenhopen te leveren in het begin van de week van 28 november (week 11 van de nieuwe planning).

Aarzel niet om uw landbouwkundige te contacteren en om aandachtig de informatie over « afdekking » verzonden door de suiker-fabrieken te lezen. Vergeet niet om snel uw suikerfabriek te verwittigen van de afdekking van de bietenhoop.

KONINKLIJK BELGISCH INSTITUUT TOT VERBETERING VAN DE BIET VZW

PVBC - PROGRAMMA VOORLICHTING BIET CICHOREI, IN HET KADER VAN DE PRAKTIJKCENTRARubriek opgesteld en medegedeeld onder de verantwoordelijkheid van het KBIVB, J.-P. Vandergeten Directeur KBIVB, met de financiële steun van de Vlaamse overheid.

Molenstraat 45, B-3300 Tienen - info@kbivb.be - www.irbab-kbivb.be

De suikerbiet en haar teelttechniek

5

De Toptex dekzeilen correct gebruiken is:

de bieten rooien met een minimum aan breuk, loof en grondtarra, meestal voor 15 no-vember of voor de vorstperiodes spitse en regelmatige hopen aanleggen, op een geschikte ondergrond. De ‘driehoekige’ vorm van de hoop verhoogt de efficiëntie van het dekzeil dat strak moet aangespannen worden (afvloeiing van water) de dekzeilen plaatsen voor de regen, volgens de interprofessionele akkoorden. De beslis-singsboom zal u begeleiden bij de toepassing van de richtlijnen de hopen beperken tot de gewenste breedte en dekzeilen gebruiken met afmetingen aangepast aan de hoop de dekzeilen aan elkaar maken door zelfklevende banden van het type VELCRO. Vermijd het gebruik van kabelbinders (type colsonbandjes) dat aanleiding geeft tot scheuren van de Toptex dekzeilen. indien de dekzeilen niet mechanisch bevestigd worden met een schijf aan de basis van de hoop, gebruik dan voldoende ballast om de dekzeilen perfect tegen het oppervlak van de hoop te houden zorgen voor een bijkomende bescherming bij intense vorst (zie volgend punt)

Bijkomende afdekking d.m.v. « Jupettes » in geval van vorst Zoals reeds eerder vermeld, beschermt Toptex alleen de bieten niet tegen intense vorst of vorst met aanhoudende wind. In deze situaties zal een bijkomende afdekking met plastiek dekzeilen of halve dekzeilen genaamd « Jupettes » moeten gebeuren. De landbouwers wordt aanbevolen om het weerbericht te volgen en/of de waarschuwingen voor afdekking tegen vorst uitgegeven door het KBIVB en de suikerfabrieken. Als u plastiek dekzeilen gebruikt, moet u ze correct vastmaken om te voorkomen dat ze met de wind gaan waaien. Bij zachter weer moeten deze plastiek dekzeilen onmiddellijk verwijderd wor-den om een opwarming van de hoop te voorkomen. Het gebruik van Jupettes is gemakkelijker. De Jupettes worden direct op de Toptex geplaatst en worden erop bevestigd met zelfklevende banden (type Velcro) die erop zijn genaaid. Als het weer warmer wordt, moeten de Jupettes niet direct verwijderd worden. De Jupettes bedekken de bie-tenhoop slechts gedeeltelijk (basis van de hoop), waardoor de overtollige warmte van het meta-bolisme van de bieten kan ontsnappen. Als 75% tot 80% van de hoop beschermd is door een dekzeil (bijkomende afdekking Jupette), dan profiteert het bovenste gedeelte van de hoop (20 tot 25%) van de stijging van de warmte geproduceerd in de hoop en is dus minder gevoelig voor vorst.

De mechanisering van de Toptex afdekking: Mechanische afdekking: de mechanische bevestiging over de hele lengte van de basis van de hoop met een horizontale schijf, is de meest eenvoudige en effectieve manier (voor zover u met een tractor rond de hoop kunt). Er zijn verschillend systemen ontwikkeld voor mechanische afdek-king en weghalen van de zeilen (zie foto). Informeer in uw omgeving of bij het bietensyndicaat voor de beschikbaarheid van deze machines. Manuele afdekking met een telescopische arm: wikkel het Toptex dekzeil op een as (vb. lange ijzeren staaf), breng hem loodrecht boven de hoop en ontrol het zeil door één persoon die over de hoop loopt. Zorg voor een goede bevestiging van de zeilen tegen de wind.

Hoop te breed ten opzichte van de breedte van het gebruikte dekzeil. De bieten aan de basis van de hoop waren direct bevroren. Een module voor theoretische berekening is beschikbaar op de website van het KBIVB (www.irbab-kbivb.be). Zij bepaalt:

de afmetingen van uw hoop: lengte van de hoop volgens de gewenste breedte, de wor-telopbrengst en het aantal gestockeerde hectaren;

het aantal Toptex dekzeilen te gebruiken volgens hun afmetingen en die van de hoop.

« Jupettes » van 3 m hoog beschermen een belangrijk deel van de hoop(groen zone, d.i. ±80% van het volume). Het bovenste deel (blauwe zone, d.i. ±20% van het volume), niet beschermd, blijft minder vorstgevoelig.

Bijkomende informatie over afdekking (rubriek Bieten>Plant>Bewaring) en de module afdek-king (rubriel Publicaties>Modules) zijn beschikbaar op de website van het KBIVB.

Betteravenir 2016, alle ogen op de toekomst van de suikerbiet Ronald EUBEN (KBIVB vzw - IRBAB asbl)

De verwachte 12.000 bezoekers en 170 exposanten waren op de afspraak van deze editie van Betteravenir - Beet Europe. Een mooie opkomst ondanks de mist die de terreinen gedurende de eerste dag bedekte. Op 26 en 27 oktober ontdekte de vele bezoekers alle innovatieve technieken op vlak van rooi, reiniging en afdekking door de vele velddemonstraties.

Het moet gezegd worden dat het ITB en het KBIVB alles uit de kast gehaald hebben om de hele sector te mobiliseren terwijl deze aan het begin van een periode van onzekerheid staat met het einde van de quota in 2017. De sector onderschrijft alle uitdagingen en interesses die alle spelers dragen voor de toekomst van de suikerbiet.

In het technisch dorp (nieuw in 2016) verzamelden de medewerkers de Franse en Belgische instituten (co-organisatie ITB-KBIVB) veel know-how uit suikerbietenonderzoek. Bedoeling was om de rentabiliteit van de teelt te verbeteren door veel kennis van de onderzoekers te bundelen en voor te stellen aan de bezoekers. Belangrijkste thema’s in het technische dorp waren oogst en bewaring van suikerbieten enerzijds en bodem anderzijds. Talrijke internationale delegaties uit de 4 hoeken van Europa en overzee hebben ons vereerd met hun bezoek. Veel Belgen maakte de verplaatsing alsook een groep van het IIRB.

De Nederlandse firma Vervaet stelde hun nieuwe model voor: de Q-series. Deze machine is volledig nieuw en komt in 2017 op de markt. Door de modulaire opbouw, kan de gebruiker kiezen uit verschillende uitvoeringen (rooi-units, reinigingsmogelijkheden…). De gebruiker kan de achterwielen tegen elkaar monteren zodat ieder wiel in een eigen spoor loopt, net zoals de eveneens aanwezige 3-assige Vervaet rooiers Beet Eater 625 en Beet Eater 925.

De firma Holmer toonde een indrukwekkende Terra Dos T4-40 met een 12-rijige rooi-unit. De rooi-unit kan voor wegtransport in enkele minuten tijd op een speciale aanhangwagen geplaatst worden, zonder dat een manuele tussenkomst (hydraulica, elektrische leidingen) vereist is! Om de capaciteitswinst te kunnen benutten, is het echter wel noodzakelijk om een afvoercombinatie te gebruiken. Ook het kleine broertje van de T4-40, de 2-assige Terra Dos T4-30, en de modulaire Terra Variant waren aanwezig.

De Franse firma Franquet is vooral gekend van hun niet-aangedreven machines voor zaaibedbereiding en ontstoppelen en minder voor hun bietenmateriaal. De X-Beet in combinatie met de X-load S6 is ontwikkeld als een rooicombinatie voor landbouwers of coöperatieven. Uniek aan het systeem is dat de ontbladeraar en de rooi-unit aan de voorzijde van de tractor bevestigd zijn. Dit wil zeggen dat de tractor op brede banden kan blijven staan. De getrokken (of gedragen) lader heeft een kleine voorraadbunker. De tasters voor de rooi-unit sturen via een elektrisch ventiel de stuurinrichting van de tractor aan.

1

2

3

4

5

Grimme toonde 3 verschillende uitrustingen voor ontbla-deren/ontkoppen. Op de Rexor 620 hing een ontbladeraar met één as met stalen klepels, gevolgd door balk met de nieuwste generatie kopmessen. De Rexor 630 (foto) was uitgerust met een ontbladeraar met een gemengde as. Op deze as zitten stalen en rubberen klepels. Voordeel van dit systeem is dat de bieten al een klein beetje ‘gepoetst’ zijn alvorens de kopmessen een dun sneetje snijden. De Maxtron 620 was uitgevoerd met een ontbladeraar met twee rotoren (eerst een rotor met stalen en rubberen klepels, daarna een rotor met uitsluitend rubberen klepels). Na passage van de ontbladeraar zijn de bieten helemaal ‘gepoetst’ en is ontkop-pen niet meer nodig.

De Belgische firma Gilles toonde hun welbekende 2-fasen systeem. De schijvenrooier AD49 legt de bieten op zwad. De getrokken lader R136TS brengt de bieten op een naastrijdende landbouwwagen. Dergelijke combi-natie is een goedkoper alternatief voor de grote zelfrij-ders, veelal bedoeld voor loonwerkers.

Ropa stelde twee vernieuwde machines voor. De Pan-ther 2 en de Tiger 6. Beide modellen werden onderwor-pen aan enkele aanpassingen. Zo beschikken ze beide over een nieuwe, zuinigere motor. Ook het reinigingscir-cuit onderging enkele aanpassingen alsook de losklep. Daarnaast beschikt de Tiger 6 nu net als de Panther ook over het stabilisatiesysteem dat hellingen tot 10° kan uitvlakken om de bodemdruk in hellingen gelijk over alle wielen te verdelen.

De Franse firma JPS constructie trok veel kijklustigen. Al in de jaren 90 ontwikkelden zij hun 12-rijig 2-fasesysteem. De rooier is uitgerust met een eigen statio-naire motor en aangedreven as. Voor het laden van de bieten in het zwad, biedt de firma twee mogelijkheden: een 3-assige machine van 60 m³ of een 4-assige machine van 80m³!

6

7

1 2 3

4 5

6 7

6

De Toptex dekzeilen correct gebruiken is:

de bieten rooien met een minimum aan breuk, loof en grondtarra, meestal voor 15 no-vember of voor de vorstperiodes spitse en regelmatige hopen aanleggen, op een geschikte ondergrond. De ‘driehoekige’ vorm van de hoop verhoogt de efficiëntie van het dekzeil dat strak moet aangespannen worden (afvloeiing van water) de dekzeilen plaatsen voor de regen, volgens de interprofessionele akkoorden. De beslis-singsboom zal u begeleiden bij de toepassing van de richtlijnen de hopen beperken tot de gewenste breedte en dekzeilen gebruiken met afmetingen aangepast aan de hoop de dekzeilen aan elkaar maken door zelfklevende banden van het type VELCRO. Vermijd het gebruik van kabelbinders (type colsonbandjes) dat aanleiding geeft tot scheuren van de Toptex dekzeilen. indien de dekzeilen niet mechanisch bevestigd worden met een schijf aan de basis van de hoop, gebruik dan voldoende ballast om de dekzeilen perfect tegen het oppervlak van de hoop te houden zorgen voor een bijkomende bescherming bij intense vorst (zie volgend punt)

Bijkomende afdekking d.m.v. « Jupettes » in geval van vorst Zoals reeds eerder vermeld, beschermt Toptex alleen de bieten niet tegen intense vorst of vorst met aanhoudende wind. In deze situaties zal een bijkomende afdekking met plastiek dekzeilen of halve dekzeilen genaamd « Jupettes » moeten gebeuren. De landbouwers wordt aanbevolen om het weerbericht te volgen en/of de waarschuwingen voor afdekking tegen vorst uitgegeven door het KBIVB en de suikerfabrieken. Als u plastiek dekzeilen gebruikt, moet u ze correct vastmaken om te voorkomen dat ze met de wind gaan waaien. Bij zachter weer moeten deze plastiek dekzeilen onmiddellijk verwijderd wor-den om een opwarming van de hoop te voorkomen. Het gebruik van Jupettes is gemakkelijker. De Jupettes worden direct op de Toptex geplaatst en worden erop bevestigd met zelfklevende banden (type Velcro) die erop zijn genaaid. Als het weer warmer wordt, moeten de Jupettes niet direct verwijderd worden. De Jupettes bedekken de bie-tenhoop slechts gedeeltelijk (basis van de hoop), waardoor de overtollige warmte van het meta-bolisme van de bieten kan ontsnappen. Als 75% tot 80% van de hoop beschermd is door een dekzeil (bijkomende afdekking Jupette), dan profiteert het bovenste gedeelte van de hoop (20 tot 25%) van de stijging van de warmte geproduceerd in de hoop en is dus minder gevoelig voor vorst.

De mechanisering van de Toptex afdekking: Mechanische afdekking: de mechanische bevestiging over de hele lengte van de basis van de hoop met een horizontale schijf, is de meest eenvoudige en effectieve manier (voor zover u met een tractor rond de hoop kunt). Er zijn verschillend systemen ontwikkeld voor mechanische afdek-king en weghalen van de zeilen (zie foto). Informeer in uw omgeving of bij het bietensyndicaat voor de beschikbaarheid van deze machines. Manuele afdekking met een telescopische arm: wikkel het Toptex dekzeil op een as (vb. lange ijzeren staaf), breng hem loodrecht boven de hoop en ontrol het zeil door één persoon die over de hoop loopt. Zorg voor een goede bevestiging van de zeilen tegen de wind.

Hoop te breed ten opzichte van de breedte van het gebruikte dekzeil. De bieten aan de basis van de hoop waren direct bevroren. Een module voor theoretische berekening is beschikbaar op de website van het KBIVB (www.irbab-kbivb.be). Zij bepaalt:

de afmetingen van uw hoop: lengte van de hoop volgens de gewenste breedte, de wor-telopbrengst en het aantal gestockeerde hectaren;

het aantal Toptex dekzeilen te gebruiken volgens hun afmetingen en die van de hoop.

« Jupettes » van 3 m hoog beschermen een belangrijk deel van de hoop(groen zone, d.i. ±80% van het volume). Het bovenste deel (blauwe zone, d.i. ±20% van het volume), niet beschermd, blijft minder vorstgevoelig.

Bijkomende informatie over afdekking (rubriek Bieten>Plant>Bewaring) en de module afdek-king (rubriel Publicaties>Modules) zijn beschikbaar op de website van het KBIVB.

Betteravenir 2016, alle ogen op de toekomst van de suikerbiet Ronald EUBEN (KBIVB vzw - IRBAB asbl)

De verwachte 12.000 bezoekers en 170 exposanten waren op de afspraak van deze editie van Betteravenir - Beet Europe. Een mooie opkomst ondanks de mist die de terreinen gedurende de eerste dag bedekte. Op 26 en 27 oktober ontdekte de vele bezoekers alle innovatieve technieken op vlak van rooi, reiniging en afdekking door de vele velddemonstraties.

Het moet gezegd worden dat het ITB en het KBIVB alles uit de kast gehaald hebben om de hele sector te mobiliseren terwijl deze aan het begin van een periode van onzekerheid staat met het einde van de quota in 2017. De sector onderschrijft alle uitdagingen en interesses die alle spelers dragen voor de toekomst van de suikerbiet.

In het technisch dorp (nieuw in 2016) verzamelden de medewerkers de Franse en Belgische instituten (co-organisatie ITB-KBIVB) veel know-how uit suikerbietenonderzoek. Bedoeling was om de rentabiliteit van de teelt te verbeteren door veel kennis van de onderzoekers te bundelen en voor te stellen aan de bezoekers. Belangrijkste thema’s in het technische dorp waren oogst en bewaring van suikerbieten enerzijds en bodem anderzijds. Talrijke internationale delegaties uit de 4 hoeken van Europa en overzee hebben ons vereerd met hun bezoek. Veel Belgen maakte de verplaatsing alsook een groep van het IIRB.

De Nederlandse firma Vervaet stelde hun nieuwe model voor: de Q-series. Deze machine is volledig nieuw en komt in 2017 op de markt. Door de modulaire opbouw, kan de gebruiker kiezen uit verschillende uitvoeringen (rooi-units, reinigingsmogelijkheden…). De gebruiker kan de achterwielen tegen elkaar monteren zodat ieder wiel in een eigen spoor loopt, net zoals de eveneens aanwezige 3-assige Vervaet rooiers Beet Eater 625 en Beet Eater 925.

De firma Holmer toonde een indrukwekkende Terra Dos T4-40 met een 12-rijige rooi-unit. De rooi-unit kan voor wegtransport in enkele minuten tijd op een speciale aanhangwagen geplaatst worden, zonder dat een manuele tussenkomst (hydraulica, elektrische leidingen) vereist is! Om de capaciteitswinst te kunnen benutten, is het echter wel noodzakelijk om een afvoercombinatie te gebruiken. Ook het kleine broertje van de T4-40, de 2-assige Terra Dos T4-30, en de modulaire Terra Variant waren aanwezig.

De Franse firma Franquet is vooral gekend van hun niet-aangedreven machines voor zaaibedbereiding en ontstoppelen en minder voor hun bietenmateriaal. De X-Beet in combinatie met de X-load S6 is ontwikkeld als een rooicombinatie voor landbouwers of coöperatieven. Uniek aan het systeem is dat de ontbladeraar en de rooi-unit aan de voorzijde van de tractor bevestigd zijn. Dit wil zeggen dat de tractor op brede banden kan blijven staan. De getrokken (of gedragen) lader heeft een kleine voorraadbunker. De tasters voor de rooi-unit sturen via een elektrisch ventiel de stuurinrichting van de tractor aan.

1

2

3

4

5

Grimme toonde 3 verschillende uitrustingen voor ontbla-deren/ontkoppen. Op de Rexor 620 hing een ontbladeraar met één as met stalen klepels, gevolgd door balk met de nieuwste generatie kopmessen. De Rexor 630 (foto) was uitgerust met een ontbladeraar met een gemengde as. Op deze as zitten stalen en rubberen klepels. Voordeel van dit systeem is dat de bieten al een klein beetje ‘gepoetst’ zijn alvorens de kopmessen een dun sneetje snijden. De Maxtron 620 was uitgevoerd met een ontbladeraar met twee rotoren (eerst een rotor met stalen en rubberen klepels, daarna een rotor met uitsluitend rubberen klepels). Na passage van de ontbladeraar zijn de bieten helemaal ‘gepoetst’ en is ontkop-pen niet meer nodig.

De Belgische firma Gilles toonde hun welbekende 2-fasen systeem. De schijvenrooier AD49 legt de bieten op zwad. De getrokken lader R136TS brengt de bieten op een naastrijdende landbouwwagen. Dergelijke combi-natie is een goedkoper alternatief voor de grote zelfrij-ders, veelal bedoeld voor loonwerkers.

Ropa stelde twee vernieuwde machines voor. De Pan-ther 2 en de Tiger 6. Beide modellen werden onderwor-pen aan enkele aanpassingen. Zo beschikken ze beide over een nieuwe, zuinigere motor. Ook het reinigingscir-cuit onderging enkele aanpassingen alsook de losklep. Daarnaast beschikt de Tiger 6 nu net als de Panther ook over het stabilisatiesysteem dat hellingen tot 10° kan uitvlakken om de bodemdruk in hellingen gelijk over alle wielen te verdelen.

De Franse firma JPS constructie trok veel kijklustigen. Al in de jaren 90 ontwikkelden zij hun 12-rijig 2-fasesysteem. De rooier is uitgerust met een eigen statio-naire motor en aangedreven as. Voor het laden van de bieten in het zwad, biedt de firma twee mogelijkheden: een 3-assige machine van 60 m³ of een 4-assige machine van 80m³!

6

7

1 2 3

4 5

6 7

7

Geconfronteerd met een dergelijk succes en zich ervan bewust dat « Betteravenir 2016 » de editie is die het begin van een nieuwe periode betekent voor de biet en haar sector, besluit de heer Alexandre Quillet, voorzitter van het ITB: « De gehele sector, vandaag bijeengekomen, toont dat wij allemaal geconfronteerd worden met de problematiek van de postquota en dat er een toe-komst vol kansen voor ons ligt ». De heer Guy Paternoster, voorzitter van het KBIVB voegt eraan toe: « de toekomst van de biet is zeker versterkt en verzekerd - l’avenir de la betterave est à coup sûr renforcé et assuré! ».

Het team van het KBIVB stond klaar om bezoekers uitleg te geven en alles in goede banen te leiden.

Wij danken ook voor de aanwezigheid van federaal minister van Landbouw Willy Borsus en van mevrouw Véronique Brouckaert, adviseur van Waals minister van Landbouw René Collin. Ook mevrouw Anaïs Dhamy, vice-voorzitster van de gemeenteraad van Oise, mevrouw Marie-Sophie Lesne, vice-voorzitster van de regionale raad van Hauts-de-France belast met Landbouw en Agro-Food, mevrouw Annick Decamp, burgemeester van Moyvillers en de heer Didier Martin, prefect van Oise danken we voor hun aanwezigheid en ondersteuning alsook de voorzitters van beide instituten de heer Guy Paternoster, voorzitter KBIVB en Alexandre Quillet, voorzitter ITB. Wij wensen hen allen hartelijk te danken voor hun tussenkomst, hun steun, en hun resoluut optimistische toespraak vol vertrouwen in onze sector.

De organisatoren blikten tevreden terug op een geslaagde tweedaagse. Van links naar rechts: Remy Duval (ITB), Jean-Pierre Vandergeten (KBIVB), Suzanne Blocaille (ITB), Alexandre Quillet (voorzitter ITB), Lucie Viou (ITB), Vincent Laudinat (ITB) en Cedric Royer (ITB).

8

9

10

11

12

13

Met de steeds langere campagnes in het vooruitzicht, wordt bewaring een belangrijk aandachtspunt. Bezoekers konden zien dat rooikwaliteit de belangrijkste parameter is voor een goede be-waring. Voor directe levering moet voorkeur gegeven worden aan een goede reiniging. Maar als de bieten wat langer gestockeerd moeten worden, stelt men de rooier beter wat minder agres-sief af om de bieten zeker niet te beschadigen. De iets hogere grondtarra zal voor een groot deel verwijderd worden door de reinigers. Ook alle voorkomende wortelziekten werden getoond in ‘verse vorm’ maar ook na een periode van bewaring. Het maakt duidelijk dat aangetaste percelen best zo snel mogelijk geleverd worden, zonder een periode van bewaring

De organisatie Agro-Transfer gaf uitleg bij een eenvoudige manier om de bodemstructuur te beoordelen. Met behulp van een palettenvork en een verreiker wordt op een voorgeschreven ma-nier een blok uit de bodem genomen. Met behulp van een zakmes en enkele begeleidende foto’s kan men op een eenvoudige manier de bodemstructuur nagaan. Meer informatie hierover vind je op onze website.

Afdekken van bietenhopen is een arbeidsintensieve handeling. Maar er bestaan ook gemechaniseerde oplossingen. Op voorwaarde dat de Toptex op een metalen buis gestockeerd wordt, kan de afdekking uitgevoerd worden met een speciale machine. De zeilen kunnen nadien bevestigd worden door ze met behulp van een schijf in de hoop te duwen. Bij strenge vorst dient er een extra bescherming geplaatst te worden. Ook hier zijn er mogelijkheden om deze extra afdekking machinaal uit te voeren. De ‘Jupettes’ zijn ontwikkeld om voldoende bescherming te bieden tegen vorst en om machinaal geplaatst te kunnen worden. Fixatie van deze ‘Jupettes’ gebeurd door middel van velcro tape aan de achterzijde van het zeil.

11 12 13

14

9 8 10

Veel bezoekers konden niet geloven dat de bietenwortels tot twee meter diep reikten. Dit is ook één van de redenen waarom suikerbie-ten zo’n performante teelt zijn met zeer lage nitraat residu’s. Naast een normale wortelontwikkeling, toonden we ook een wortel aange-tast door het Rhizomanie-virus en een wortel waarop de cysten van het bietencysteaaltje zichtbaar waren.

Steeds meer gaat er aandacht naar behoud van een goede bodemstructuur en vermijden van bodemverdichting. De oogst van suiker-bieten komt daarbij in het vizier omdat deze kan plaatsvinden in vochtige omstandigheden. Daarnaast worden de machines steeds groter. Steeds meer fabrikanten hebben hier aandacht voor. Let goed op bij je strategie om bodemverdichting te vermijden. Een lichte rooier is inderdaad beter voor je bodem, maar let op dat je het probleem niet verplaatst. Vaak zijn kiepwagens een groter risico als het gaat om bodemverdichting. Deze zijn in verhouding met hun massa uitgerust met relatief lage en smalle banden.

In het technisch dorp konden bezoekers de nieuwe kopsystemen van verschillende constructeurs bekijken. Alle fabrikanten beschikken over ontkoppingssystemen om minimaal te ontkoppen. Het algemene werkingsprincipe is gelijk voor alle constructeurs maar is tegen-gesteld aan het werkingsprincipe van de oude generatie kopmessen

15

14

16

15 16

8

Geconfronteerd met een dergelijk succes en zich ervan bewust dat « Betteravenir 2016 » de editie is die het begin van een nieuwe periode betekent voor de biet en haar sector, besluit de heer Alexandre Quillet, voorzitter van het ITB: « De gehele sector, vandaag bijeengekomen, toont dat wij allemaal geconfronteerd worden met de problematiek van de postquota en dat er een toe-komst vol kansen voor ons ligt ». De heer Guy Paternoster, voorzitter van het KBIVB voegt eraan toe: « de toekomst van de biet is zeker versterkt en verzekerd - l’avenir de la betterave est à coup sûr renforcé et assuré! ».

Het team van het KBIVB stond klaar om bezoekers uitleg te geven en alles in goede banen te leiden.

Wij danken ook voor de aanwezigheid van federaal minister van Landbouw Willy Borsus en van mevrouw Véronique Brouckaert, adviseur van Waals minister van Landbouw René Collin. Ook mevrouw Anaïs Dhamy, vice-voorzitster van de gemeenteraad van Oise, mevrouw Marie-Sophie Lesne, vice-voorzitster van de regionale raad van Hauts-de-France belast met Landbouw en Agro-Food, mevrouw Annick Decamp, burgemeester van Moyvillers en de heer Didier Martin, prefect van Oise danken we voor hun aanwezigheid en ondersteuning alsook de voorzitters van beide instituten de heer Guy Paternoster, voorzitter KBIVB en Alexandre Quillet, voorzitter ITB. Wij wensen hen allen hartelijk te danken voor hun tussenkomst, hun steun, en hun resoluut optimistische toespraak vol vertrouwen in onze sector.

De organisatoren blikten tevreden terug op een geslaagde tweedaagse. Van links naar rechts: Remy Duval (ITB), Jean-Pierre Vandergeten (KBIVB), Suzanne Blocaille (ITB), Alexandre Quillet (voorzitter ITB), Lucie Viou (ITB), Vincent Laudinat (ITB) en Cedric Royer (ITB).

8

9

10

11

12

13

Met de steeds langere campagnes in het vooruitzicht, wordt bewaring een belangrijk aandachtspunt. Bezoekers konden zien dat rooikwaliteit de belangrijkste parameter is voor een goede be-waring. Voor directe levering moet voorkeur gegeven worden aan een goede reiniging. Maar als de bieten wat langer gestockeerd moeten worden, stelt men de rooier beter wat minder agres-sief af om de bieten zeker niet te beschadigen. De iets hogere grondtarra zal voor een groot deel verwijderd worden door de reinigers. Ook alle voorkomende wortelziekten werden getoond in ‘verse vorm’ maar ook na een periode van bewaring. Het maakt duidelijk dat aangetaste percelen best zo snel mogelijk geleverd worden, zonder een periode van bewaring

De organisatie Agro-Transfer gaf uitleg bij een eenvoudige manier om de bodemstructuur te beoordelen. Met behulp van een palettenvork en een verreiker wordt op een voorgeschreven ma-nier een blok uit de bodem genomen. Met behulp van een zakmes en enkele begeleidende foto’s kan men op een eenvoudige manier de bodemstructuur nagaan. Meer informatie hierover vind je op onze website.

Afdekken van bietenhopen is een arbeidsintensieve handeling. Maar er bestaan ook gemechaniseerde oplossingen. Op voorwaarde dat de Toptex op een metalen buis gestockeerd wordt, kan de afdekking uitgevoerd worden met een speciale machine. De zeilen kunnen nadien bevestigd worden door ze met behulp van een schijf in de hoop te duwen. Bij strenge vorst dient er een extra bescherming geplaatst te worden. Ook hier zijn er mogelijkheden om deze extra afdekking machinaal uit te voeren. De ‘Jupettes’ zijn ontwikkeld om voldoende bescherming te bieden tegen vorst en om machinaal geplaatst te kunnen worden. Fixatie van deze ‘Jupettes’ gebeurd door middel van velcro tape aan de achterzijde van het zeil.

11 12 13

14

9 8 10

Veel bezoekers konden niet geloven dat de bietenwortels tot twee meter diep reikten. Dit is ook één van de redenen waarom suikerbie-ten zo’n performante teelt zijn met zeer lage nitraat residu’s. Naast een normale wortelontwikkeling, toonden we ook een wortel aange-tast door het Rhizomanie-virus en een wortel waarop de cysten van het bietencysteaaltje zichtbaar waren.

Steeds meer gaat er aandacht naar behoud van een goede bodemstructuur en vermijden van bodemverdichting. De oogst van suiker-bieten komt daarbij in het vizier omdat deze kan plaatsvinden in vochtige omstandigheden. Daarnaast worden de machines steeds groter. Steeds meer fabrikanten hebben hier aandacht voor. Let goed op bij je strategie om bodemverdichting te vermijden. Een lichte rooier is inderdaad beter voor je bodem, maar let op dat je het probleem niet verplaatst. Vaak zijn kiepwagens een groter risico als het gaat om bodemverdichting. Deze zijn in verhouding met hun massa uitgerust met relatief lage en smalle banden.

In het technisch dorp konden bezoekers de nieuwe kopsystemen van verschillende constructeurs bekijken. Alle fabrikanten beschikken over ontkoppingssystemen om minimaal te ontkoppen. Het algemene werkingsprincipe is gelijk voor alle constructeurs maar is tegen-gesteld aan het werkingsprincipe van de oude generatie kopmessen

15

14

16

15 16

Driemaal top: it’s all in the seed.

GONDOLA KWS

www.kwsbenelux.com

n Top financieel en best verkochte ras in 2015!n Hoog suikergehalten Zeer goede bladziektentolerantie

RHIZOMANIE

RESISTENT

SEEDING THE FUTURE

SINCE 1856

KWS-BE2015-02_Advertisement_Gondola_250x177_newspaper_RZ.indd 1 16.11.16 11:24

SUIKERMARKT 9

Dreigt de Europese Unie zonder suiker te vallen?Zoals blijkt uit een recente raming van de be-voorradingsbalans van de Europese suikermarkt verwacht de Commissie een daling van de voor-raden quotumsuiker aan het einde van de cam-pagne 2016/17. Op 30 september 2017 zou de suikervoorraad dalen tot ongeveer 200.000 ton. Op 30 september 2016 beschikte Europa nog over een voorraad van 700.000 ton.

De suikervoorraad daalt onder meer door de stijging van de sui-kerprijs op de wereldmarkt. De wereldmarktprijs is sedert een paar maanden veel hoger dan de Europese prijs, waardoor de

landen die traditioneel naar Europa exporteren (ACS, Brazilië, enz.) ervoor kiezen om hun suiker af te zetten op de wereldmarkt die veel aantrekkelijker is.

Een eerder matige oogst in 2016/17 De laatste bietencampagne onder de Europese quotumregeling is volop aan de gang. In België zijn de opbrengsten veel lager dan het gemiddelde van de afgelopen vijf jaar en zal het nationale quotum niet volledig kunnen worden volgemaakt (slechts 96%), zelfs wan-neer de overdracht van vorig jaar wordt meegeteld. De oogst in Duitsland, Polen en de Oost-Europese landen is daarentegen beter dan in 2015/2016.

De Poolse productie zou ongeveer 2 Mt bedragen, tegen 1.46 Mt vorig jaar. In Groot-Brittannië zal opnieuw minder dan 1Mt suiker geproduceerd worden, als gevolg van de slechte groeiomstandighe-den voor de bieten en de areaaldaling. In Nederland wordt de opbrengst geschat op 13,6 ton suiker per hectare, maar zijn er wel grote regionale verschillen.

Bevoorrading voor de campagne 2016/17Vorig jaar zijn de EU suikervoorraden geslonken van 1,3 Mt tot 700.000 ton. In verhouding tot de jaarlijkse EU-consumptie betekent dit een voorraad van slechts 5 à 6 procent, terwijl 10 procent beschouwd wordt als noodzakelijk om de doorstroming op de markt te garanderen.

Voor de campagne 2016/17 zou volgens de meest recente ramingen van de Commissie de invoer op een laag niveau blijven en de suiker-consumptie op hetzelfde peil blijven. Verwacht wordt dat de Europese suikerproductie in de buurt zal komen van het gemiddelde van de laatste vijf jaar, want hoewel het suikerbietareaal in Europa steeg met gemiddeld 7,6 procent, zullen de suikeropbrengsten per hectare in diverse regio’s lager uitvallen dan het gemiddelde. De Europese Commissie rekent op een productievolume van ongeveer 16,7 Mt. Met de overdracht van de 900.000 ton van het verkoopseizoen 2015/2016, is er ongeveer 17,6 Mt suiker beschikbaar, waarvan 13,5 Mt quotumsuiker en 4,1 Mt buitenquotum. Bijgevolg zullen de suiker-voorraden opnieuw dalen: slechts 200.000 ton suiker aan het einde van de campagne 2016/17!

Moeten we nu vrezen voor een suikertekort op de Europese markt? Misschien wel, want de invoer van suiker zal niet toenemen zolang de Europese suikerprijs lager is dan de wereldmarktprijs. Het risico bestaat dus dat er niet genoeg suiker zal zijn in Europa tijdens het laatste jaar van de quotaregeling. n

0

0,5

1

1,5

2

2,5

3

2012 2013 2014 2015 2016* 2017*

0,6

1,35 2

1,1 0,7

0,2

0,65

0,6 0,4

0,55

EU-voorraad witte suiker einde campagne in Mt tussen 2012 en 2017*

Eindvoorraad campagne Conversie

Supplementaire invoer

In Egypte rijzen de voedselprijzen de pan uit. Zo kost bijvoor-beeld een pak suiker van één kilogram dat in de zomer nog over de toonbank ging aan 5 Egygtische pond, nu 11

Egygtische pond. Met een suikerproductie van 2 miljoen ton per jaar en een con-sumptie van 3,2 miljoen ton, moet Egypte bijna 1,2 miljoen ton per jaar invoeren, wat een steeds duurdere aangelegenheid wordt doordat de Egyptische munt de laatste jaren sterk in waarde is gedaald tegenover de dollar en ook door de stijging van de suikerprijzen op de wereldmarkt. De suikervoorraden van het land zijn uitgeput en de winkelrek-ken leeg. Het tekort zou in februari 2017 kunnen oplopen tot meer dan honderdduizend ton suiker. Om de misnoegde bevol-king te sussen legde de Egyptische regering beslag op duizen-den tonnen suiker in de koekjes- en banketfabrieken. De bevol-king kan de in beslag genomen suiker in de winkels kopen tegen een lagere prijs. De regering plafonneerde wel de hoe-veelheid gesubsidieerde suiker die in de winkels mag worden verkocht: twee kilo suiker per persoon per maand.De overheid neemt bovendien vergeldingsmaatregelen tegen bedrijven die suiker hamsteren en overweegt een taks te heffen van 20 procent op de invoer van suiker om de inlandse markt te stimuleren. Door deze maatregel zal het land minimaal 92 dol-lar per ton geïmporteerde suiker kunnen innen en dat in over-eenstemming met de wetgeving van de Wereldhandels-organisatie (WTO). De WTO aanvaardt inderdaad dat bij een plotse stijging van de invoer, die nadelig is voor de nationale economie, er tijdelijk fiscale belemmeringen worden opgelegd. Maar de WTO eist wel dat alle betrokken partijen vooraf worden geraadpleegd. De aanpak van de suikercrisis is verontrustend, want er is meer dan alleen het suikertekort. Zo heeft Egypte in september als gevolg van de economische crisis een reddings-plan van 11 miljard euro moeten aanvragen bij het Internationaal Monetair Fonds. n

Egypte : suikertekort en economische crisis

SUIKERHANDEL10

Grondstoffenhandelaar Wilmar, wereldleider in palmoliehandel, richtte vorige maand, RAW op, een 50/50 joint-venture met de eerste Braziliaanse suikerfabrikant Raizen. RAW zal jaar-lijks 4,5 miljoen ton suiker verhandelen en expor-teren. Suiker voornamelijk geproduceerd door Raizen in Brazilië. De laatste jaren investeerden de meeste internationale groothandelaren in suiker of gingen ze strategische allianties aan met suikerproducenten of -raffinadeurs.

Niets lijkt de Singaporese trader Wilmar te stoppen sinds hij zich lanceerde in suiker door de aankoop in 2010 van de Australische suikergroep Sacrogen, evenals de eerste Indonesische suiker-

raffinadeur, Jawamanais Rafinasi. Hetzelfde jaar kocht Wilmar even-eens Proserpine, vijfde suikerfabrikant in Australië. In 2013 verwierf Wilmar een participatie van 27,5 procent in Cosumar SA, de eerste Marokkaanse suikerfabrikant. Participatie die hij trouwens in 2015 verhoogde tot bijna 30 procent. In 2014 verwierf Wilmar 27 procent van de groep Shree Renuka Sugars, eerste suikerproducent in India, die met elf fabrieken zowat 1,7 Mt per jaar kan produceren. Nog in 2014, richtte Wilmar een 55/45 joint-venture op met Great Wall Food Stuff, het belangrijkste suikerbedrijf in Myanmar, dat twee suikerfa-brieken, een raffinaderij en een bio-ethanolfabriek exploiteert.Met de nieuwe handelsmaatschappij RAW, wil Wilmar munt slaan uit de actuele stijging van de suikerkoersen op de wereldmarkt. Sinds bijna een jaar stijgen de suikerkoersen en slinken de suikervoorraden. Volgens specialisten uit de sector, begint er suikerschaarste op te treden, een situatie die minstens twee jaar zou aanhouden en stijgt de wereldsuikerconsumptie continu met gemiddeld twee procent per jaar.

Het gouden tijdperk van de grondstoffen-handelVolgens de Financial Times, was het begin van de jaren 2000 gunstig voor de grondstoffenhandel. Belangrijke handelshuizen zoals Cargill, Archer Daniels Midland (ADM), Louis Dreyfus, Wilmar, ... kenden een hoge vlucht dankzij de economische groei van China en van andere groeilanden. Het volume van de verhandelde landbouwgrondstoffen breidde zich sterk uit. Volgens het Amerikaans Departement van Landbouw (USDA), steeg de handel in granen met 20 procent tussen 2001 en 2010, tegen minder dan 2 procent in de jaren 90 en 0,9 pro-cent in de jaren 80.

De handelaren boekten winst uit deze volumestijgingen en sommi-gen onder hen diversifieerden hun handelsactiviteiten om te investe-ren in de productie: aankoop van landbouwgronden, suikerfabrieken of andere productiesites. De Aziatische financiële centra namen toe in aantal: Singapore, Shanghai, Hongkong en Kuala Lumpur.

Internationale suikerhandel steeds meer gelinkt aan suikerfabrikantenDe laatste tien jaar, investeerden de handelshuizen steeds meer in suiker of gingen zij strategische allianties aan met suikerproducenten of –raffinadeurs. Onderstaande tabel vat het expansiebeleid van de vier grootste suikertraders ter wereld samen. Louis Dreyfus en Cargill

wedijveren om de eerste plaats. Volgens analist Pwc, vertegenwoordigen zes wereldtraders, Cargill, Dreyfus, Bunge Wilmar, het Franse “Sucre et Denrées” en het Britse handelshuis ED & F Man, 75 procent van de wereldsuikerhandel. Het laatste decennium zijn er tal van nieuwkomers, die zich door de sui-kerhandel aangetrokken voelden, bijgekomen zoals de Aziatische handelshuizen Noble en Olam International en het Chinese handels-huis in voedingsmiddelen en basisproducten, COFCO Agri dat oppor-tuniteiten zoekt in Braziliaanse suikerrietindustrie. COFCO, dat onder toezicht staat van de Chinese overheid, exploiteert al vier fabrieken in Brazilië in de regio São Paulo.

“Sucre et Denrées” aanwezig in Rusland“Sucres et Denrées”, beter bekend onder de benaming Sucden, is in Parijs gevestigd en is gespecialiseerd in suikerhandel, door voorna-melijk suikeraankopen in Brazilië, Cuba en Thailand (4 à 5 miljoen ton per jaar). Sucden levert aan suikerraffinaderijen in Oost-Europa en in de GOS (Gemenebest van Onafhankelijke Staten), Noord- en West-Afrika en het Midden-Oosten. In de jaren 90, vestigde Sucden zich in Rusland waar het drie suiker-fabrieken bezit die bietsuiker produceren en ruwe suiker raffineren. Rond elke suikerfabriek beheert Sucden rechtstreeks landbouwbe-drijven die 50 procent van de suikerbietbehoeften voor elke suikerfa-briek kunnen leveren. De groep produceert en levert jaarlijks meer dan acht miljoen ton suiker (bulk/zakken/container). Logistieke en industriële verwerkingsactiviteiten werden ontwikkeld in Rusland, Brazilië, Mexico, India, Europa, de Verenigde Staten en in verschillen-de Afrikaanse en Latijns-Amerikaanse bestemmingen.

ED&F Man gevestigd in ChiliDe Britse handelaar ED&F Man bevoorraadt meer dan veertig landen in ruwe en witte suiker en verhandelt elk jaar meer dan 10 Mt suiker. Vorig jaar, versterkte ED&F Man zijn suikerproductieactiviteiten in Chili door de aankoop van bijna alle aandelen van de Chileense sui-kerondernemingen Campos en Iansa. De groep Iansa is de enige sui-kerfabrikant in het land met drie bietsuikerfabrieken en een riet- suikerraffinaderij, terwijl de groep Campos leider in suikerhandel is op de Chileense markt. Vorig jaar produceerde Iansa 400.000 ton witte suiker, waarvan 250.000 ton bietsuiker.ED&F Man behoort toe aan zijn werknemers, met uitzondering van een participatie in handen van Südzucker AG. Op 8 september jongst-leden verhoogde Südzucker zijn participatie in ED&F Man van 25 naar 35 procent. n

RAW, nieuwe speler in de wereldsuiker- handel

Wilmar is de nummer één in suiker in Australië met meer dan twee miljoen ton geproduceerde ruwe suiker per jaar.

Voor zijn trading activiteiten, richtte Cargill in 2014 de joint-venture Alvean op met het Braziliaanse Copersucar, wereldwijd de nummer één in suiker- en ethanolhandel. - Alvean koopt suiker in Brazilië, Thailand en

India.- Alvean levert ruwe en witte suiker overal ter

wereld.

Louis Dreyfus is een van de grootste suikerraffi-nadeurs en –producenten. De groep:- bezit verschillende suikerrietplantages en heeft

belangen in diverse suikergroepen zoals het Braziliaanse Biosev, tweede Braziliaanse suiker-producent en in het Amerikaanse Imperial Sugar, de nummer twee in suikerraffinage in de Verenigde Staten;

- bezit verschillende suikerraffinaderijen in Azië en is verankerd in de suikerdistributie in Rusland en in Mexico.

- koopt (ruwe et witte) suiker in Brazilië, Thailand en Centraal-Amerika;

- verzendt voornamelijk suiker naar het Midden-Oosten, Zuid-Oost-Azië, de regio van de Zwarte Zee en Oost-Afrika.

Bunge, producent en handelaar van suiker en ethanol, werd suikertrader in 2006. De groep:- bezit verschillende suikerrietplantages en runt

zes suikerrietverwerkings- fabrieken in Brazilië om suiker en ethanol te produceren;

- realiseerde investeringen in een klein aantal maïsethanolfabrieken in de Verenigde Staten en Argentinië.

- koopt suiker in Thailand en Brazilië en levert hem overal ter wereld.

- levert suiker overal ter wereld.

De Singaporese trader Wilmar:- verankerde zich in suiker door in 2010 de

Australische suikergroep Sucrogen en de eer-ste Indonesische suikerraffinadeur, Jawamanais Rafinasi te kopen;

- bezit participaties in Cosumar, de enige Marokkaanse suikerfabrikant en in Shree Renuka, de eerste Indiase suikergroep;

- richtte joint-ventures op met Great Wall Food stuff in Myanmar en onlangs met de eerste Braziliaanse suikerfabrikant Raizen.

BELGIË

De index van de suikerprijzen daalt met 0.37 punten

De Federale Overheidsdienst Economie, K.M.O., Middenstand en Energie deelt mee dat de consumptie-

prijsindex van de maand oktober 2016, 103.34 punten bedraagt (103.04 punten in september 2016). De index steeg met 0.30 punt of met 0,29 procent.

De prijzen van voedingsmiddelen en andere producten ste-gen respectievelijk met 0.64 en 0.46 punten, terwijl de prij-zen voor diensten lichtjes daalde. De huurprijzen bleven sta-biel (+0.06 punten).

Alhoewel de index voor voedingsmiddelen globaal steeg met 0.64 punten, daalde de index van de prijzen voor suiker en gesuikerde producten (snoepgoed, honing, jam,…) met 0.37 punten.

September Oktober Product of dienst2016 2016

101.79 102.21 Brood en granen

102.34 102.71 Vlees

107.75 107.12 Vis en zeevruchten

98.92 99.12 Melk, kaas en eieren

102.15 104.87 Oliën en vetten

101.41 104.91 Fruit

99.68 100.25 Groenten

102.31 101.94 Suiker, confituur, honing, chocolade en snoepgoed

110.16 106.89 Koffie, thee en cacao

105.99 106.59 Mineraalwater, frisdranken, fruit- en groentesap

112.70 114.67 Alcoholische dranken

123.36 124.01 Gedistilleerde dranken

110.05 113.62 Wijn

113.83 112.70 Bier

103.26 103.90 1. Voedingsmiddelen en dranken

99.51 99.97 2. Niet-voedingsmiddelen

107.72 107.69 3. Diensten

104.15 104.21 4. Huur  103.04 103.34 Index

WERELDMARKT 11

De prijs voor witte suiker op de wereldmarkt die op 5 oktober zijn hoogste peil op de markt van Londen bereikte sedert vier jaar

(560 euro per ton) is lichtjes gedaald tot ongeveer 498 euro per ton. De prijs blijft nog steeds hoog, omdat het aangekondigde suikertekort in de wereld bevestigd wordt.

In Brazilië zou door de droogte de oogst minder lang duren dan verwacht. Thailand kent de ergste droogte in 15 jaar, waardoor de productieverwach-ting kleiner zal zijn dan 10 Mt. Voor de vervaldag december 2017 daalt de prijs onder de 470 euro. Anticipeert de markt het einde van de quota in de EU? n

Lichte daling suikerprijzen Afrika na de quota

Rabobank heeft een analyse gemaakt van hoe de suiker-productie in Afrika gaat evo-

lueren na het einde van de quota in september 2017 en na de afschaf-fing van de Europese minimum-prijs voor suiker. Voor een deel van de Sub-Saharaanse suikerexport naar Europa zal een andere bestemming moeten worden gevonden, omdat de Europese prijs waarschijnlijk niet meer vol-doende remuneratief zal zijn om de productiekosten van de in Afrika geproduceerde suiker en de transportkosten naar Europa te dekken.Geconfronteerd met deze deadline, zullen de Afrikaanse producenten die een vijfde van hun op 7,5 miljoen ton geschatte productie naar Europa uitvoeren, andere bestemmingen moeten vinden voor hun suiker. Sub-Saharaans Afrika, dat meer suiker consumeert dan het produceert, zou een afzetgebied kunnen zijn. Maar door de gebrekkige infrastructuur in Afrika loopt de bevoorrading van de inlandse markten mank en de toegepaste taksen, die van land tot land verschillen, laten de finale verkoopprijzen de pan uit rijzen.Toch bestaat er in Sub-Saharaans Afrika, met een consumptie van ongeveer 10,2 Mt suiker en een productie van 7,5 Mt, een tekort van 2,4 Mt, aldus de internationale suikerorganisatie (ISO). Voor landen zoals het eiland Mauritius, Mozambique of Swaziland die het grootste deel van hun produc-tie naar Europa uitvoeren, zouden zich dus opportuniteiten aanbieden in de regio. Maar het pro-bleem is dat er geen snelwegen door Afrika lopen.Welke toekomst is er dan voor de Afrikaanse suikerproductie weggelegd? Volgens de bedrijfstak van ED&F Man in Oostelijk en Zuidelijk Afrika, zal het mogelijk blijven om een deel van de Afrikaanse productie uit te voeren naar Zuidelijk Europa, omdat de verzending van suiker vanuit Afrika minder duur zal blijven dan vanuit Noordelijk Europa. Nog volgens Rabobank, zal de Europese Unie Afrikaanse ruwe suiker blijven kopen, maar in kleinere hoeveelheden. De overtollige hoeveelheden zouden in Afrika kunnen worden verkocht ondanks de tarifaire en logistieke belemmeringen. De suikervraag in Afrika zou namelijk met 22 procent stijgen en 12,2 Mt bereiken tegen 2020, voor een productie van slechts 10 Mt op het Afrikaanse continent. Maar voor de experts van LMC International, zal het Afrikaanse suikertekort alleen maar tot een toename van de Afrikaanse productie kunnen leiden, als de invoer van 1,5 à 2,5 Mt suiker uit Brazilië, India en Thailand die het Afrikaanse continent overspoelt dankzij extreem competitieve prijzen, kan worden stopgezet. En dat is slechts mogelijk als er vrijhandelsakkoorden tussen Staten en economi-sche blokken worden ondertekend. n

Afrika heeft geen autosnelwegen om handel tussen Afrikaanse landen mogelijk te maken. Volgens het rapport Cyclope dalen de prijzen

op de grondstoffenmarkten en geen enkele indicatie wijst erop dat de prijzen opnieuw

zullen stijgen in 2017. Bijna alle grondstoffenprij-zen dalen, behoudens enkele uitzonderingen zoals rijst en suiker, waar de prijzen standhouden door de suikerschaarste in de wereld.Volgens de specialisten van Cyclope wordt de daling veroorzaakt door het feit dat producenten hun productie blijven verhogen, maar daarbij de marktsignalen negeren en geen rekening houden met de prijsdalingen. Het vervoer is daar een voor-beeld van. De Baltic Dry Index is de belangrijkste graadmeter voor tarieven voor bulkscheepvaart die tot stand komt door vraag, aanbod en capaci-teit. De index haalde zijn laagste niveau sinds 1984. De operationele kosten van het schip zijn niet meer gedekt. Maar ondanks dat, blijft de wereld-vloot zijn bestand behouden.Cyclope verwacht wereldwijd nog overschotten voor tarwe en maïs. Nochtans zijn de voorraden al vrij hoog. Bovendien zou maïs te lijden kunnen hebben van een daling van de Chinese vraag, omdat China zijn invoer wil beperken. China zou soja blijven importeren, maar de goede oogstvoor-uitzichten in Latijns-Amerika, evenals de liberalise-ring van de Argentijnse export zullen de prijzen waarschijnlijk naar beneden duwen. n

Grondstoffen: algemene dalende tendens, behalve voor suiker

 

12  

8  

0  

-­‐5  

-­‐5  

-­‐8  

-­‐15  

-­‐16  

-­‐17  

-­‐20  

-­‐25  

-­‐25  

-­‐26  

-­‐28  

Suiker

Rijst

Koffie

Gas

Goud

Graan

Droge vracht

Maïs

Sojaolie

Cokeskolen

Sojabonen

Aardolie

Sojabonen

Ijzererts

Verwachte  evolu6e  van  de  gemiddelde  prijs  2016  ten  opzichte  van  2015  in  %  

Zaad behandeld met Poncho® Beta de ideale start voor

een zorgeloze bietenteelt

Gedep. merk Bayer. Gebruik gewasbeschermingsmiddelen veilig. Lees vóór gebruik eerst het etiket en de productinformatie. Voor verdere productinformatie met inbegrip van gevaarzinnen en symbolen, raadpleeg www.fytoweb.be.www.cropscience.bayer.be

• Een homogene en snelle opkomst van gezonde bietenplantjes

• Optimale bestrijding van bodem- en bladinsecten

• Een totale bescherming vanaf de zaai tot na het sluiten van de rijen

Bayer SeedGrowth Höhe20 mm

Breite 10 mm

Höhe80 mm

02-PONCHO nl-Bietplanter 250x177H-16.indd 1 21/11/16 10:01

opco@skynet.be12

Het begin van de cichoreicampagne verliep bijzonder moeilijk (het rooien verliep uiterst moeizaam en was op sommige momenten onmogelijk - we mogen opnieuw de loftrompet steken over het werk verricht door

planters en ondernemers, die opnieuw het beste van zichzelf hebben gege-ven). De fabriek ondervond ook hinder van de moeilijke start (problemen met het snijden van de wortels, een extra reiniging op het fabrieksterrein was noodzakelijk).De campagne verliep relatief beter tijdens de daaropvolgende weken, maar aan het einde van de campagne staken oude problemen weer de kop op: pro-blemen met de organisatie van het rooien door de voorwaarden verbonden aan de Premie voor Logistieke Efficiëntie, het werken op het veld wanneer de omstandigheden niet meezitten, wat een belangrijke impact heeft op de gewassen die erna worden geteeld,...

Contracten 2017De planters van Oreye kregen tijdens de campagne met ontsteltenis te horen dat Beneo-Orafti een prijsdaling voorziet in 2017 (terwijl de twee andere inuli-ne-producerende bedrijven hun aankoopvoorwaarden, die duidelijk beter zijn dan die van Orafti, niet wijzigen).De aankondiging van deze prijsdaling werd toegelicht in het vorige nummer van De Bietplanter. Uw organisatie die in dat verband een brief stuurde naar de directie van Orafti, ontving een antwoord van de fabriek, maar het voegt niets toe aan de argumenten die de directie naar voren schoof tijdens een voor-gaande vergadering.Uw organisatie zal zich blijven verzetten tegen twee belangrijke voorwaarden: de daling van de contractprijs en het feit dat Orafti de planters de nieuwe kilometerheffing voor vrachtwagens wil doen betalen.Zoals u weet heeft Orafti een paar jaar geleden de planters verplicht om een deel van de transportkosten te betalen. Dit bedrag (in functie van de afstand) staat vermeld in het aankoopcontract. Beneo vindt dat op deze basis de kosten van de nieuwe belasting moeten worden doorgerekend aan de planters, wat uw organisatie totaal niet kan aanvaarden.Na meerdere malen te hebben gevraagd om iets te veranderen aan de voorge-stelde contractvoorwaarden 2017 -basisprijs cichorei en voorwaarden omtrent de bijdrage in de transportkosten- ontving uw organisatie begin november een antwoord.Positief in het antwoord is dat Beneo zijn mening herziet wat betreft het ver-hogen van de transportkosten in 2017 (gemiddeld met 0,27 euro per ton). Dus aan de transportkosten verandert er niets ten opzichte van 2016 (opgelet: het gaat momenteel alleen over het jaar 2017; dit wil zeggen dat na 2017, Beneo zal proberen om de nieuwe componenten van de transportkosten door te reke-nen aan de cichoreiplanters).

Uw organisatie blijft aandringen op meer informatie over de verschillende elementen waaruit de transportkosten zijn opgebouwd (met name de brand-stofkosten) en blijft de mening toegedaan dat de nieuwe kilometerheffing niet moet worden afgewenteld op de producenten. OPCO zal dit standpunt blijven verdedigen.Een ander belangrijk punt van de besprekingen is de basisprijs van cichorei. Ondanks een gestage toename van de kostprijs van de teelt (+8 procent in drie jaar), handhaaft Beneo-Orafti zijn voorstel om de prijs te verminderen met één euro ten opzichte van 2016: dus, een prijs van 59 euro per ton (basisprijs: 54 euro + Premie voor Logistieke Efficiëntie: 5 euro). Uw organisatie zal ook dit punt aandachtig opvolgen. n

Campagne nadert einde in Oreye

De cichoreicampagne nadert zijn einde in de fabriek van Oreye. De laatste weken van de campagne waren moeilijk, onder meer omdat de organisatie van het rooien niet vlekkeloos verliep .

WORDT U DE REGIONALE SUIKERBIET- ADVISEUR (M/V) VAN BETASEED?

Stuur uw sollicitatiebrief naar wannes.dermaut@limagrain.be of naar Limagrain Belgium Kaaistraat 5, 8581 Avelgem - KerkhoveVoor meer info: contacteer Wannes Dermaut op 0490/563900

Periode: van midden december 2016 tot midden februari 2017 Regio: die best aansluit bij uw woonplaats Suikerbieten: goede kennis gewenst Technische opleiding: wordt verzorgd door Betaseed / Clovis Matton Vergoeding: degelijke vergoeding voor degelijk werk + kilometervergoeding

NEMATODEN: BTS 990RHIZOMANIE: BTS 110 RHIZOCTONIA: BTS 605

14711_limagrain_CM adv. Betteravier 180x247 Betaseed CV NL 2016.indd 1 17/11/16 15:29

Keuring spuittoestel-len: enkele wijzigingen

Op voorstel van minister van Landbouw  Willy Borsus keurde de minis-

terraad een ontwerp van koninklijk besluit goed rond de verplichte keuring van de spuit-toestellen voor gewasbeschermingsmiddelen om rekening te houden met de technische evolutie  en enkele praktische moeilijkhe-den waarmee de keuringsdiensten te kampen hebben.  De wijzigingen hebben betrekking op de erkenning in België van de keuringen die in de andere lidstaten plaatsvinden, bepaalde technische keuringsvoorschriften en de retributies die verband houden met de keuring:l De spuittoestellen die onderworpen wer-

den aan een officiële keuring in een andere lidstaat en die beschikken over een gunstig controleverslag dat minder dan drie jaar geleden werd afgeleverd, worden beschouwd als toestellen die voldoen en mogen worden gebruikt in België.

l De retributies voor de controle van boom-gaardspuittoestellen en de bodemontsmet-tingsmachines worden voortaan vastge-steld op basis van het aantal spuitdoppen of injectoren die aanwezig zijn op het spuit-toestel, zoals dit op dit ogenblik wordt toe-gepast voor veldspuittoestellen en spuit-toestellen voor de tuinbouw en de sierteelt.  

l De retributies die van toepassing zijn op spuittoestellen met spuitboom voor de tuinbouw en de sierteelt worden verduide-lijkt, al naargelang ze beschikken over één enkele spuitboom die is aangesloten op de drukeenheid of één of meerdere individuele spuitbomen per drukeenheid.

Het ontwerp wordt voor advies overgemaakt aan de Raad van State.  n

Onze organisatie van cichoreitelers wil met warme genegenheid de nagedachtenis eren van Roland Marchal die overleed op 21 oktober jongstleden. Hij was de laatste voorzitter van het Fabriekscomité van Oreye.Roland Marchal was een zeer bekwame voorzitter en werd gerespecteerd door zowel de Nederlands- als de Franstalige planters van Oreye. Hij werkte op een positieve manier mee aan de reorganisatie die nodig was, om de suikerfabriek Notre-Dame om te vormen tot een fabriek voor cichoreiverwerking.Roland Marchal werkte nauw samen met de nieuwe cichoreiplantersorga-nisatie, die een deel van haar bestaan en haar geloofwaardigheid aan hem te danken heeft.