dat hun namen gekend en niet vergeten wordenmaastrichtsegevelstenen.nl/voorbeeld.pdf · 1er serg....

25
dat hun namen gekend en niet vergeten worden

Transcript of dat hun namen gekend en niet vergeten wordenmaastrichtsegevelstenen.nl/voorbeeld.pdf · 1er serg....

Page 1: dat hun namen gekend en niet vergeten wordenmaastrichtsegevelstenen.nl/voorbeeld.pdf · 1er serg. m. 20e. a. 21-11-1907 13-5-1940 f. vannes sold. 1e carab. 12-9-1913 14-5-1940 j.

dat hun namen gekenden niet vergeten worden

Page 2: dat hun namen gekend en niet vergeten wordenmaastrichtsegevelstenen.nl/voorbeeld.pdf · 1er serg. m. 20e. a. 21-11-1907 13-5-1940 f. vannes sold. 1e carab. 12-9-1913 14-5-1940 j.

Achter de Oude Minderbroeders 1, voormalige PTT telefooncentrale

13

Toen de Duitsers zich in september 44 terugtrokken bliezen ze nog even de dag voor de bevrijding de telefooncentrale op. De net voor de oorlog aangebrachte glas-in-loodramen in het trappenhuis lagen er uit maar zijn spoedig weer vernieuwd.

AUTOMATISEERING

ZUID LIMBURG 1934 1939AANGEBODEN DOOR HET

PERSONEEL

DOOR OORLOGSGEWELD

VERNIELD 13 SEPT 1944

OPNIEUW GEPLAATST

23 DEC 1945

Page 3: dat hun namen gekend en niet vergeten wordenmaastrichtsegevelstenen.nl/voorbeeld.pdf · 1er serg. m. 20e. a. 21-11-1907 13-5-1940 f. vannes sold. 1e carab. 12-9-1913 14-5-1940 j.

Koningsplein, het provinciaal vrijheidsstandbeeld

ERE AAN DE GEVALLENEN

DANK AAN DE BEVRIJDERS

1940 1945

iedere figuur heeft zijn eigen symbolische betekenis:

de bevrijding door het Amerikaanse leger;

de activiteiten van de verzetsorganisaties;

de terugkeer van Nederlandse burgers uit gevangenschap;

de vreugde om de herwonnen vrijheid;

de hervatting van de arbeid voor de wederopbouw;

de rouw om de oorlogsslachtoffers

Het oorlogsmonument op het Koningsplein is ontworpen door Charles Eyck, die het zelf omschreef als 'Het monument heeft geen andere pretentie dan een herinnering te zijn aan het gloeiende enthousiasme op de dag dat de oorlog beëindigd was.' Het werd op 13 september 1952 door gouverneur Houben onthuld. Op die datum worden traditiegetrouw de Limburgse oorlogsslachtoffers herdacht, waarna op 14 september de bevrijding van Maastricht wordt gevierd.

57

Page 4: dat hun namen gekend en niet vergeten wordenmaastrichtsegevelstenen.nl/voorbeeld.pdf · 1er serg. m. 20e. a. 21-11-1907 13-5-1940 f. vannes sold. 1e carab. 12-9-1913 14-5-1940 j.

Mergelweg 259, mergelgroeve de Schark

1942-1947Ist POLISH

ARM. DIVISION

65

Reliëfs met de emblemen van verschillende Poolse legeronderdelen.Vanaf het begin van WOII op 1 september 1939 zouden ruim 200.000 Poolse militairen aan westelijk geallieerde zijde tegen Nazi-Duitsland vechten, ter land, ter zee en in de lucht, op bijna elk Europees front. Een rol die in de geschiedschrijving nog wel eens wordt onderschat.

1941-1947Ist INDEP. POLISH PARA-BRIGADE

POLISH AIR FORCE1939-1947

UNVEILED BY Mr S. KOMOROWSKI AMBASSADOR OF POLANDIN THE NETHERLANDS

Page 5: dat hun namen gekend en niet vergeten wordenmaastrichtsegevelstenen.nl/voorbeeld.pdf · 1er serg. m. 20e. a. 21-11-1907 13-5-1940 f. vannes sold. 1e carab. 12-9-1913 14-5-1940 j.

Mosae Forum, stadskantoor, toegang (nieuwe) raadzaal a/d Gubbelstraat

ANNO DOMINI 1945 

DE 11e FEBR KWAM VOOR 

DE VRIJHEID ZIJNER

MEDEBURGERS IN HET

CONCENTRATIEKAMP TE

NEUENGAMME OM HET LEVEN

JOSEPHUS STEPHANUS

HENDRICUS LOKERMAN

LID VAN DE MAASTRICHTSE RAAD

GOD HEBBE ZIJNE ZIEL

Dit geschilderde bord hing eerder, vanwege een raadsbesluit van 14-9-1949, in de antichambre van de raadzaal in het stadhuis. Was sinds 1992 in het voormalige PvdA-fractiehuis aan de Bogaardenstraat en daarna in een wethouderskamer. In 2012 opgeborgen in het schilderijenrek op de zolder van het stadhuis, maar sinds kort in de hal van de toegang tot de nieuwe raadzaal.

76

Page 6: dat hun namen gekend en niet vergeten wordenmaastrichtsegevelstenen.nl/voorbeeld.pdf · 1er serg. m. 20e. a. 21-11-1907 13-5-1940 f. vannes sold. 1e carab. 12-9-1913 14-5-1940 j.

Roerderweg 58, Roermond (oorspronkelijk van Maastricht)

Beeld in brons gegoten; knielende mansfiguur die een vogel de vrijheid geeft

TER EERING VAN G. DUIJKERS, J. ROOSJEN, H.P.M. VAN ROOY,SLACHTOFFERS VAN DEN OORLOG 1940 – 1945

EN TER HERINNERING VAN HET VELE GOEDE WERK ONZER BOVEN- EN ONDERGRONDSCHE WERKERS

TIJDENS DE BEZETTING

Dit monument voor omgekomen PLEM-medewerkers is 22-1-1948 onthuld in de achtertuin van het toenmalige hoofdkan-toor van de PLEM aan de Prins Bisschopsingel. In 1984 meeverhuisd naar het nieuwe kantoor aan het Gelissendomein 5, waar het in de tuin is herplaatst. Is daar weer verwijderd nadat de PLEM in 1999 opging in Mega Limburg en kreeg een nieuwe plek bij het Enexis schakelstation aan de Roerderweg 58, Roermond.

beeldhouwer Willy Mignot

94

Page 7: dat hun namen gekend en niet vergeten wordenmaastrichtsegevelstenen.nl/voorbeeld.pdf · 1er serg. m. 20e. a. 21-11-1907 13-5-1940 f. vannes sold. 1e carab. 12-9-1913 14-5-1940 j.

Tongerseweg 57, binnenzijde poort

De schuilkelder in de voormalige Tabaks- en Sigarenfabriek v/h Gebr. Philips (nu winkelcentrum Carré) die door omwonenden veelvuldig werd gebruikt, zeker nadat het aangrenzende Blauwdorp in 1941 door een bom werd getroffen.

ALS BLIJK VAN ERKENTELIJKE

DANKBAARHEID IS DEZE STEEN

AANGEBODEN

AAN DE DIRECTIE DER

NV TABAKSINDUSTRIE

V/H GEBRS. PHILIPS

DOOR DE GEZINNEN WAARAAN

IN DE OORLOGSDAGEN BIJ

LUCHTGEVAAR IN DE KELDERS

DER FABRIEK SPONTAAN

EEN VEILIGE SCHUILPLAATS

WERD GEBODEN

109

Page 8: dat hun namen gekend en niet vergeten wordenmaastrichtsegevelstenen.nl/voorbeeld.pdf · 1er serg. m. 20e. a. 21-11-1907 13-5-1940 f. vannes sold. 1e carab. 12-9-1913 14-5-1940 j.

Tongersestraat 53, hal vroegere Jezuïetenklooster

111

Spoedig na het uitbreken van de oorlog werd het Jezuïetenklooster in gebruik genomen als Rode Kruishospitaal (Haupt-Kriegsgefangenlazarett).Ter herinnering aan de inzet van het Rode Kruis en de Jezuïeten werden in 1941/1942 twee glas-in-loodramen van Hub Levigne in de hal geplaatst.

DE SOCIETEYT HELPT

HAEREN EVEN

NAESTEN SONDER

LOON VAN ARBEYDT

Page 9: dat hun namen gekend en niet vergeten wordenmaastrichtsegevelstenen.nl/voorbeeld.pdf · 1er serg. m. 20e. a. 21-11-1907 13-5-1940 f. vannes sold. 1e carab. 12-9-1913 14-5-1940 j.

Zoerbeemden 31, Eijsden (oorspronkelijk van MOSA Maastricht)

130

Tegeltableau, herinneringsteken aan omgekomen personeelsleden van de MOSA én bewijs van industrieel vakmanschap. Bij de reorganisatie van de fabriek in 1996 door werknemer Henri Franssen van de afvalcontainer gered en op zijn werkplek bewaard.Na het faillissement van Mosa-Porselein NV in 2004 heeft hij het meegenomen naar het (doorstart)bedrijf Maastricht-Porselein in Eijsden.Ontwerp: Louis Pilet, 1945formaat 1.35 x 1.05 (tegels 15x15)

Page 10: dat hun namen gekend en niet vergeten wordenmaastrichtsegevelstenen.nl/voorbeeld.pdf · 1er serg. m. 20e. a. 21-11-1907 13-5-1940 f. vannes sold. 1e carab. 12-9-1913 14-5-1940 j.

Cortenstraat 7, interieur Rode Kruisgebouw

IN MEMORIAM MIA PISTERS

HELPSTER 1e KLAS VAN HET

NED. ROODE KRUIS AFD. MAASTRICHT EN O.

GEB. TE AMBY 4 OCT. 1916

ZIJ SNEUVELDE OP 7 MEI 1948 TE MANGOENDJAJA BY

PANGANDARAN (JAVA) BY DE UITOEFENING VAN HAAR

MENSCHLIEVENDE TAAK

Als helpster 1e klas van het 'Rode Kruis afdeling Maastricht en omgeving' maakte Mia Pisters deel uit van de Expeditionaire Macht, die naar Nederlands Indië werd uitgezonden om de daar uitgebroken opstand de kop in te drukken.Ook hulpverleners en missionarissen die daar verbleven waren hun leven niet zeker.Mia Pisters is begraven op het Nederlands ereveld Pandu te Bandung. 154

Page 11: dat hun namen gekend en niet vergeten wordenmaastrichtsegevelstenen.nl/voorbeeld.pdf · 1er serg. m. 20e. a. 21-11-1907 13-5-1940 f. vannes sold. 1e carab. 12-9-1913 14-5-1940 j.

Mergelweg, St. Pietersberg

Gedenkopschrift in de mergel dat herinnert aan de opening van de voormalige (nu afgesloten) atoomschuilkelder in grottenstelsel Noord tijdens de Koude Oorlog.

IN CALAMITATE

REFUGIUM

HIC LOCUS EST

11 DEC 1985

165

Page 12: dat hun namen gekend en niet vergeten wordenmaastrichtsegevelstenen.nl/voorbeeld.pdf · 1er serg. m. 20e. a. 21-11-1907 13-5-1940 f. vannes sold. 1e carab. 12-9-1913 14-5-1940 j.

Gewond / gesneuveld in Maastricht mei 1940

Bij de Duitse aanval op Maastricht (Borgharen meegerekend) zijn aan Nederlandse kant 7 soldaten dodelijk gewond geraakt of meteen gesneuveld.

Joseph Hubertus Baetsen geb. Roermond 27-09-1919, gesneuveld aan de Meerssenerweg 10-05-1940,begraven Maastricht Oostermaas; dpl soldaat 2-13 G.B.(Baetsen was als lichte mitrailleurschutter met zijn groep richting Borgharen gestuurd ter versterking) Antonius Cornelis Hubertus Detriegeboren Meerssen 16-09-1911, gesneuveld Borgharen op de sluis 10-05-1940,begraven militair ereveld Maastricht; dpl korporaal 1 Reserve Grenscompagnie ZuidLimburg, toegevoegd aan 1-13 G.B. (Na een heftig gevecht met Duitse motorrijders oostelijk van de sluis probeerde een kleine groep Nederlandse soldaten naar de overkant van het kanaal te komen. Detrie werd bij het beklimmen van de oostelijke sluistoren neergeschoten).

Joannes Hubertus Mathias Lemmens geboren Berg en Terblijt 09-06-1895, zwaar gewond op de Heerderweg 10-05-1940,overleden Maastricht 11-05-1940,begraven Maastricht Oostermaas; marechaussee brigade Slenaken.(Lemmens wilde in de vroege ochtend van 10 mei op de fiets van Wyck naar Maastricht, waarbij hij door een pantserwagen werd beschoten. Raakte zwaar gewond waaraan hij een dag later in het Rode Kruislazaret 'ziekenhuis Theresia' overleed. 180

Page 13: dat hun namen gekend en niet vergeten wordenmaastrichtsegevelstenen.nl/voorbeeld.pdf · 1er serg. m. 20e. a. 21-11-1907 13-5-1940 f. vannes sold. 1e carab. 12-9-1913 14-5-1940 j.

Tongerseweg 292, gemeentelijke begraafplaats;ereveld 10 gesneuvelde Nederlandse militairen en 1 burger (1940-1945)

W.P.M. THEUNISSENSOLD. 1DEP. WIELR.Maastricht 26-8-1920Bleiswijk 10-5-1940

A.J. BEXSERG. 2 R.K. COMP.Maastricht 5-2-1894

Werkendam 11-5-1940

W.F. CHRISTOPHESOLD. 8DEP. WIELR.Maastricht 7-5-1920Dordrecht 11-5-1940

A.C.H. DETRIEKORP. 1RES. G.C-Z.L.

Meerssen 16-9-1911Maastricht 10-5-1940

P. L. WALRAEVENSOLD. 1-II-37 R.I.

Maastricht 30-1-1909Sittard 10-5-1940

H.L. VAN WUNNIKMARINIER 3E KL.

Maastricht 4-1-1020Rotterdam 14-5-1940

F.X. OVERHOFSOLD. 1-I-24 R.I.

Maastricht 25-11-1908Arnhem 17-5-1940

H.N. CRAPTS(Witte Brigade)

Maastricht 06-12-1913Lanaye 13-09-1944

J.L.D. DEKKING(burger/correspondent)

Leiden 13-10-1922Aken 10-12-1944

H. COBBENSERG. NETH. C.

OF INTERPR.Maastricht 7-3-1923

Kogenbroich 14-1-1945

J.H. TIMMERMANS(NBS)

Maastricht 22-2-1923Krefeld 21-4-1945

187

Page 14: dat hun namen gekend en niet vergeten wordenmaastrichtsegevelstenen.nl/voorbeeld.pdf · 1er serg. m. 20e. a. 21-11-1907 13-5-1940 f. vannes sold. 1e carab. 12-9-1913 14-5-1940 j.

kerkhof Tongerseweg, graven Belgische militairen

J. REYNIERSSOLD. 14E A.

10-2-191312-5-1940

E. PIRON1ER SERG. M. 20E. A.

21-11-190713-5-1940

F. VANNESSOLD. 1E CARAB.

12-9-191314-5-1940

J. VANACKER

19-9-191515-5-1940

A. LINART

16-05-1940

ONBEKENDBELGISCH MILITAIR

17-5-1940

A. JACOBSSERG. 2E CARAB

9-12-191319-5-1940

M. DEWULFSOLD. 18E L.

15-8-191519-5-1940

M. DUCHALETSOLD. CYC. FRONT

11-06-190621-5-1940

A. QUASSAERT SOLD. 18E L.

12-1-19153-6-1940

F. DEBUYSTSOLD. 6E LEGERDEP.

28-10-19076-6-1940

A. LUYPAERTSOLD. 18E L.16-10-1915

2-7-1940

A. SCHELSTRAETESOLD. 1E GIDS

19-12-191114-7-1940

L. LAMBERTO / LT

3-6-191918-7-1940

L. SATINSOLD.

12-3-191514-10-1940

189

Page 15: dat hun namen gekend en niet vergeten wordenmaastrichtsegevelstenen.nl/voorbeeld.pdf · 1er serg. m. 20e. a. 21-11-1907 13-5-1940 f. vannes sold. 1e carab. 12-9-1913 14-5-1940 j.

Tongerseweg 292, gemeentelijke begraafplaats;op de ererotonde graven van 5 omgekomen verzetsmensen

J. SMIT [Jef]

Geboren Roermond 9-9-1916, voor de oorlog marechaussee en tijdens als bankwerker in de Oranje-Nassaumijn waar hij dynamietstaven achterover drukte voor het plegen van sabotageacties. Groep S waar hij de leider van was werd 2-2-1942 van binnenuit verraden; gefusilleerd 17-9-1942 in Amsterdam.

L. TH. BROUWER [Leendert]

Geboren Nijmegen 1-6-1907, controleur CCD, gehuwd, gearresteerd 1-5-1943 wegens opwekking tot deelname aan principiële staking i.v.m. terugvoeren krijgsgevangenen;gefusilleerd 2-5-1943 De Hamert, Wellerlooi

P. L. RUYTERS [Leo]

Geboren Echt 10-10-1892, controleur CCD, gehuwd, gearresteerd 1-5-1943 wegens opwekken tot deelname aan principiële staking i.v.m. terugvoeren krijgsgevangenen; gefusilleerd 2--5-1943 De Hamert, Wellerlooi.

A. H. L. DRESEN [Alfons]

Geboren Luik 18-10-1885, ladingmeester NS, gehuwd, behoorde tot Belgische afdeling verzetsgroep De Liedekerke [hulp aan krijgsgevangenen en piloten], werkte verder voor inlichtingendienst [groep 'Hannibal']; gearresteerd juli 1942, gefusilleerd 5-1-1944 te Utrecht.

A. FLEISCHEUER [Gerard]

Geboren Oirsbeek 25-2-1889, gemeentesecretaris van Oirsbeek, sloot zich aan bij het verzet en stelde zijn huis open als onderduikadres voor Joden. Op 16-11-1943 verraden; ook tien bij hem ondergedoken Joden werden door de Duitsers opgepakt; overleden 29-3-1945 in concentratiekamp Dachau.

211

Page 16: dat hun namen gekend en niet vergeten wordenmaastrichtsegevelstenen.nl/voorbeeld.pdf · 1er serg. m. 20e. a. 21-11-1907 13-5-1940 f. vannes sold. 1e carab. 12-9-1913 14-5-1940 j.

slachtoffers bombardement 27-11-1941 adres

Anna Mayer 55 wed H. Bonfrere Gildenweg 1

Willem Keulen 30 ev Emily Gielissen Gildenweg 2

Johanna Schmidt 52 ev Wilhelmus Habets Gildenweg 4

Antoinette Habets 12 dr W. Habets - J. Schmidt Gildenweg 4

Maria Zagt 16 dr A. Zagt – L. Kertzman Gildenweg 5

Jacobus Lambrix 66 ev Sibilla Jongen Gildenweg 6

Sibilla Jongen 47 ev Jacobus Lambrix Gildenweg 6

Adolf Lambrix 22 zoon J. Lambrix - S. Jongen Gildenweg 6

Maria van Drongelen 24 dr J. van Drongelen - J. Niesten Gildenweg 7

Hubertus Steven 57 ev Gina Narinx Gildenweg 9

Maria L'Espoir 61 ev Michel Fransen Gildenweg 11

Arnoldus Fransen 23 zn M. Fransen - M. L'Espoir Gildenweg 11

Josephina Willemsen 30 ev Thomas Paris Gildenweg 12

Maria Paris 8 dr T. Paris - J. Willemsen Gildenweg 12

Maria Beckers 6 dr L. Beckers – E. IJzermans Gildenweg 14

Gerard Winthagen 51 ev Maria Hofman Gildenweg 16

Frits Luyks 44 ev Maria Hendriks Ger. v. Wermweg 9

Maria Hendriks 41 ev Frits Luyks Ger. v. Wermweg 9

Hubertina Nijst 16 (stief)dr F. Luyks - M. Hendriks Ger. v. Wermweg 9

Josephina Heltzel 18 dr J. Heltzel - E. van Houtem Ger. v. Wermweg 13

Maria Hofman 17 dr J. Hofman - P. Crapts Ger. v. Wermweg 19

Lambertus Dassen 20 zn P. Dassen - E. Herben Ger. v. Wermweg 47

Francois de la Haye 34 ev Suzanne Nijst Kon. Emmaplein 12

Josephina Martens 41 dr Chr. Martens - J. Dexters Lage Barakken 17

221

Page 17: dat hun namen gekend en niet vergeten wordenmaastrichtsegevelstenen.nl/voorbeeld.pdf · 1er serg. m. 20e. a. 21-11-1907 13-5-1940 f. vannes sold. 1e carab. 12-9-1913 14-5-1940 j.

IN MEMORIAM

WILH. KEULEN

1911 1941

C.H. KEULEN1884 1963

MARIE KEULEN1885 1975

Nu is ieder slachtoffer er een te veel, maar de dood van Willem Keulen op 27 november was wel bijzonder tragisch, want hij was pas diezelfde middag getrouwd in het stadhuis.Tijdens het trouwfeest in zijn ouderlijke woning aan de Gildenweg 2 gingen bruidspaar en familie schuilen in de kelder toen rond acht uur het luchtalarm afging. Een uurtje later ging Willem naar boven om zich om te kleden voor de receptie. De enorme luchtdrukverplaatsing van de inslaande bom werd hem fataal.Zo werd de jonge bruid op haar trouwdag al weduwe.Willem werd begraven in vak Q 223, maar de grafsteen werd in 1963 verplaatst naar het graf van zijn in dat jaar overleden vader op het gedeelte voor andersdenkenden (AA058). De jonge weduwe was blijkbaar door de dramatische gebeurtenis al zo van haar schoonfamilie vervreemd dat daarbij ook de oorspronkelijke graftekst werd aangepast en haar naam werd geschrapt.

De oorspronkelijke graftekst luidde:

IN MEMORIAMWILH. HUB. KEULEN* 5-11-11 + 27-11-41

TEN GEVOLGE VAN EEN BOMINSLAGECHTG. VAN

M.C.O. GIELISSENR.I.P. 225

graf AA 058

graf Q 223

Page 18: dat hun namen gekend en niet vergeten wordenmaastrichtsegevelstenen.nl/voorbeeld.pdf · 1er serg. m. 20e. a. 21-11-1907 13-5-1940 f. vannes sold. 1e carab. 12-9-1913 14-5-1940 j.

1944, 18 augustus Bij de mislukte geallieerde luchtaanval op de spoorbrug kwamen 99 (101?) bewoners van het Kraaiendorp, het Rood Dorp, uit de naaste omgeving, toevallige bezoekers en voorbijgangers, werkers op het spoorwegemplacement en van schepen op de Maas om het leven.

slachtoffers van Quartier Amélie (Kreijjedörrep)

Wijnans ELisabeth 40 ev Johan Wagenaar Fransensingel 1

Beckers Willem 43 ev M. Beltgens Fransensingel 10

Ubachs Johannes 25 ev Rosa Wijckmans Fransensingel 15

Wijckmans Gertruda 21 ev Henricus Korsten Fransensingel 18

Korsten Mia 1 dr H. Korsten - G. Wijckmans Fransensingel 18

Beijers Maria 66 ev Henricus Niesten Fransensingel 20

Heckers Maria 71 ev Franciscus Wagenaar Fransensingel 24

Sullot Maria 40 ev Laurentius Ghelen Fransensingel 30

Lambrix Walther 36 ev Christina Frijns Fransensingel 32

Bastiaans Johannes 36 ev Helena Wagenaar Fransensingel 38

Gaemers *) Catharina 18 dr J. Gaemers - H. Vriezelaar Fransensingel 41

Franssen Anna 32 ev Mathieu Beaumont Fransensingel 49

Beckers Gertruda 29 ev Gustaaf Seegers Fransensingel 52

Huiskens Joseph 45 ev Mathea van Dijk Fransensingel 54

Huiskens *) Mina 23 dr J. Huiskens - M. van Dijk Fransensingel 54

Huiskens Netty 13 dr J. Huiskens - M. van Dijk Fransensingel 54

Huiskens *) Tiny 10 dr J. Huiskens - M. van Dijk Fransensingel 54

Huiskens Corry 6 dr J. Huiskens - M. van Dijk Fransensingel 54

Huiskens *) José 4 dr J. Huiskens - M. van Dijk Fransensingel 54

Huiskens *) Michel 3 zn J. Huiskens - M. van Dijk Fransensingel 54

Hamaekers Antonius 24 ev Maria Smeets Fransensingel 55

Smeets Maria 22 ev Antonius Hamaekers Fransensingel 55

Hamaekers Leonard 2 zn A. Hamaekers - M. Smeets Fransensingel 55

Willems Anna 74 ev Joseph Koolen Fransensingel 55

Godding Barbara 75 ev Jacobus Huiskens Fransensingel 56

Emonds Maria 35 ev Anton Wijnants Fransensingel 57

Haupts Maria 3 dr L. Haupts - L. Frijns Fransensingel 58

*) niet teruggevonden / niet geïdentificeerd

slachtoffers van het Roed Dörrep

Kennis Anna 57 ev Matthias Brandts Albertiplein 10232

Page 19: dat hun namen gekend en niet vergeten wordenmaastrichtsegevelstenen.nl/voorbeeld.pdf · 1er serg. m. 20e. a. 21-11-1907 13-5-1940 f. vannes sold. 1e carab. 12-9-1913 14-5-1940 j.

234

Een voltreffer op Fransensingel 54 in het Kraaiendorp doodde Joseph Huiskens en zes van zijn kinderen:Mina (23), Netty (13), Tinie (10),Corry (6), José (4) en Michel (3).

Alleen Mina en Tinie konden worden geïdentificeerd en apart worden begraven.

Moeder Thea overleefde op wonderbaarlijke wijze. En ook dochter Bertha bleef gespaard omdat ze niet thuis was op dat moment.

Page 20: dat hun namen gekend en niet vergeten wordenmaastrichtsegevelstenen.nl/voorbeeld.pdf · 1er serg. m. 20e. a. 21-11-1907 13-5-1940 f. vannes sold. 1e carab. 12-9-1913 14-5-1940 j.

Onze tijd heeft tranen nodig om niet te vergeten

Onder deze titel startte de Duitse kunstenaar Gunter Demnig in 1999 een actie om met Stolpersteine de herinnering aan slachtoffers van de naziterreur levend te houden. Op dit moment liggen in Europa al meer dan 32000 van die struikelsteentjes in ruim 700 dorpen en steden van Duitsland, Hongarije, Tjechië, België, Nederland, Polen, Noorwegen, Italië, Oekraïne en Oostenrijk. Op initiatief van het 'Werkcomité struikelstenen Maastricht' van Fred Grünfeld, Dimitri Boutylkov en Marij van den Bosch werden door Demnig op 22 juni 2012 in Maastricht de eerste 22 struikelsteentjes geplaatst bij huizen waar Joodse inwoners hebben gewoond en die werden gedeporteerd om tenslotte in vernietigingskampen te worden omgebracht.

Herman HertogAchter het Vleeshuis 2

Irma Hertog – SternAchter het Vleeshuis 2

Marcelle DevriesBosscherweg 185

Albert DrielsmaBrusselsestraat 43

Sibille Drielsma–GoldsteinBrusselsestraat 43

Louis ElekanBrusselsestraat 53a

Sophie Elekan–WeslyBrusselsestraat 53a

Mozes de WinterDominikanerkerkstraat 3

Isaac David BlitzHertogsingel 62A

254

Page 21: dat hun namen gekend en niet vergeten wordenmaastrichtsegevelstenen.nl/voorbeeld.pdf · 1er serg. m. 20e. a. 21-11-1907 13-5-1940 f. vannes sold. 1e carab. 12-9-1913 14-5-1940 j.

Graven en gedenktekens Joodse slachtoffers

Behalve van een enkeling die het concentratiekamp overleefde, naar huis terugkeerde maar daar al spoedig aan de ondergane ontberingen overleed, zijn er op de Joodse begraafplaats aan de Tongerseweg geen graven bekend van andere gedeporteerde Joodse oorlogsslachtoffers. Zij vonden immers de dood ver van huis.Toch wordt een aantal van hen (niet noodzakelijk geboortig of afkomstig van Maastricht) hier op het kerkhof herdacht met een inscriptie op het graf van een al eerder of na de oorlog overleden familielid, op voor- of achterkant, of op een aparte gedenksteen.

Graf van (Toegevoegde) inscriptie ter

nagedachtenis aanGraf van (Toegevoegde) inscriptie ter

nagedachtenis aan

Brin – Friedman, Amalia Hermine BrinRosa Brin

Krieg, Bernard Bernard Krieg

Cahn, Jonas David Leo Cahn Levy, Leonhard Leonhard Levy

Cohen – van Baaren, Martha Martha Cohen - van Baaren Rosa Gold - Kempinsky Isaac GoldSiegmund Gold

Dahl – Beesman, Sophia Karl DahlJosephine Soesman – BeesmanMathilde BeesmanIrma Beesman

Polak, Henri Barend Henri Barend Polak

De Vries – Leeraar, Carolin Isidore De VriesMies De Vries – FortuinBep De Vries

Salomon – Karels, Rosalie Max SalomonsLouis SalomonsLeo Salomons

Devries-Heyman, Elvire Marcelle Devries Schepp – Maisonpierre, Eveline Jonas Salomon ScheppJonas Isidore ScheppHenri ScheppEsther Horn – Schepp

Drielsma – Salomon, Mathilde Marcus SalomonLouis SalomonLeonard Salomon

Schneidermann, Israel Zysel MarkowiczDebra Markowicz – SpieglerFanny MarkowiczIzaak Mordechai MarkowiczHella Preger – MarkowiczIzaak PregerSala PregerBejamin Wolf – MarkowiczBetty MarkowiczFanny MarkowiczHella Markowicz

Drielsma, Joseph Jonas Adam DrielsmaAdele Drielsma – SalomonHans DrielsmaAlbert DrielsmaJacob DrielsmaEls Drielsma

Velleman, Andries Levi Kinderen en kleinkinderen Velleman:Levie VellemanCoenraad VellemanMaurits VellemanRebecca VellemanEsther VellemanMarianne VellemanClara Velleman

268

Page 22: dat hun namen gekend en niet vergeten wordenmaastrichtsegevelstenen.nl/voorbeeld.pdf · 1er serg. m. 20e. a. 21-11-1907 13-5-1940 f. vannes sold. 1e carab. 12-9-1913 14-5-1940 j.

Graf van Caroline De Vries-Leeraar (1864-1920)

TER NAGEDACHTENIS VAN

ISIDORE DE VRIESISIDORE DE VRIES

MIES DE VRIES - FORTUINMIES DE VRIES - FORTUIN

BEP DE VRIESBEP DE VRIES

GEDEPORTEERD IN 1943GEDEPORTEERD IN 1943

Isidore De Vries Mietje De Vries-Fortuin Bep Sonja De Vries *Maastricht 23-4-1896 *Amsterdam 30-9-1898 *Den Haag 28-4-1924 +Auschwitz 31-7-1943 +Auschwitz 31-7-1943 +Auschwitz 31-7-1943 Zij woonden Koningsplein 20b, Maastricht

274

Losse steen op het graf van Caroline de Vries-Leeraar ter herinnering aan het gezin van haar zoon Isidore

Page 23: dat hun namen gekend en niet vergeten wordenmaastrichtsegevelstenen.nl/voorbeeld.pdf · 1er serg. m. 20e. a. 21-11-1907 13-5-1940 f. vannes sold. 1e carab. 12-9-1913 14-5-1940 j.

Graf van Bernard Krieg (1908-1945)

HIER RUST ONZE LIEVE MAN EN VADER

BERNARD KRIEG

ECHTGENOOT VAN TILLA MERWITZER

OVERLEDEN OP 23 SEPTEMBER 1945

AAN DE GEVOLGEN VAN DE NAZI-TERREUR

IN DE LEEFTIJD VAN 37 JAAR

Bernard Krieg *Berlijn 8-10-1908 +als repatriant Maastricht 23-9-1945Dintelstraat 130 II, AmsterdamWerkte als financieel medewerker bij de Joodse raad. Echtgenote Tilla Merwitzer en een kind hebben de oorlog overleefd 283

Page 24: dat hun namen gekend en niet vergeten wordenmaastrichtsegevelstenen.nl/voorbeeld.pdf · 1er serg. m. 20e. a. 21-11-1907 13-5-1940 f. vannes sold. 1e carab. 12-9-1913 14-5-1940 j.

Graf van Emile Wesly (1895-1975)

Mede ter herinnering aan zoon

Leon Wesly *Maastricht 06-04-1939 +Auschwitz 11-02-1944Koning Clovisstraat 49

Het gezin Wesly-Goldschmidt wasondergedoken. Daarbij was zoon Leon ondergebracht in Voerendaal.In 1943 verraden en en als 4-jarige gedeporteerd. In 2012 werd voor hem een gedenksteen geplaatst op het Laurentiusplein in Voerendaal.Samen met dochter Lenie overleefden vader Emile Wesly en moeder Fränzi Goldschmidt de oorlog en kregen daarna nog drie kinderen: Benoit, Tova en Jenny.

TEVENS TER NAGEDACHTENIS AAN LEON WESLY

GEBOREN 6 APRIL 1939 GEDEPORTEERD 1944

291

Page 25: dat hun namen gekend en niet vergeten wordenmaastrichtsegevelstenen.nl/voorbeeld.pdf · 1er serg. m. 20e. a. 21-11-1907 13-5-1940 f. vannes sold. 1e carab. 12-9-1913 14-5-1940 j.

Er is al het nodige over Maastrichtse oorlogsmonumenten

gepubliceerd in geschrift en op internet, maar al die tastbare tekens

van oorlog en vrijheid zijn nog nooit helemaal volledig

geïnventariseerd en beschreven.

Daarom in dit boek een overzicht van alle oorlogsgedenktekens, voor

zover kon worden achterhaald, waaronder beelden, plaquettes,

gevelstenen, tegeltableaus, glas-in-loodramen, graven of anders, in

welke vorm en uitvoering dan ook.

Al die gedenktekens houden de herinnering levend aan

gebeurtenissen uit de oorlog en vooral aan de mensen die daar het

slachtoffer van werden.

Er is om die reden dan ook getracht tevens de namen van

gesneuvelde militairen, omgebrachte verzetslieden,

burgerslachtoffers en gedeporteerde inwoners van Maastricht te

achterhalen en te vermelden.

Daarmee is dit boek naast een stuk Maastrichtse geschiedschrijving

tevens een 'gedenkteken' ter nagedachtenis aan alle slachtoffers wier

naam ondertussen uit het collectief geheugen is verdwenen of dreigt

te verdwijnen.

Maastricht, oorlogsgedenktekens

Dat hun namen gekend en niet vergeten worden