Dagboekje - dbnl

Dagboekjevan

LUCIAAN

HET DAGBOEKJE VAN LUCIAAN

OF

DE WIJNBOUW IN PRENTEN.

HET DAGBOEK'-'E VAN LUClAAN

OF

DE WI'-'NBOUW IN PRENTEN.

WIJ.AARDBANK NIET DBUIVENTRO, \VI.JNGAAHDHANI{ )!ET DHeIVENTHOS.

HET DAGBOEKJE VAN

LUCIA hi 1\1- 0 F

De Wijnbouw in Prenten.

DooR

A.-J. WITTERYCK.

VLIFDE UITGAVE.

131.1 DEN SCF1111,IVER

te Steenbrug-ge.

HET DAGBOEKJE VAN

OF

De Wijol!>ouw in Pf1enuen.

()()()H

A.-J. WITTERYCK.

VI.JFDE UITGAVE.

IJ].) llE:'\ SCI-IH!.IVEH

te Steenbrugge.

WIJNOOGSTER UIT TYROL. WIJNOOGSTER UIT TVROL,

-View affeitten,

Voorzelier ziji gij reeds ziek geweest ; immers er :min weinig km• ders zonder ziekle, jam. worden.

Misschien hebi gij nog onthouden, gij

alsdan groolen dorst hadt. Die (torsi, -werd veroorzaald door de koorls, die

bijna alle zieklen vergezelt. rw lieve Moeder bleef dan als een goede

engel bij uw bedje en bezorgde u een ;Alas water waarbij zij wellicht een weinig wijn ge-voegd had. Nu en dan een teugje van (lien wel-doenden drank doofde voor eemge stonden vuur der koorls

Misschien gat Moeder alsdan ook eenige

druiven um le verkwikken. 0, wal is daI welkom in een mondje,

door de kooris uilgedroogd is ! WeInn, lieve Kleinol, ik wil vertellen

waarvoor de goede druiven al nuftig zijn en hoe men er wijn van maaki.

lk hoop, dal dit boekje zal vermak en en

onderwijzen !

ScmuivEit.

VOOI'Z(~]«'I' zij I g'ij remis zil'l( güW(~('st; illlJlH'l'S 1'1' zijn "'('illig kind('l's di(~, 7.01Hlel' zi('kll', 1i(']1 jaal' oud WI)I'(II'Il.

~Iisschiün Jwhl gIJ nog alsdan g'l'ooll'n dOl'sl hadL

J)i(~ do]'st w(~I'(1 V('I'ool'zaakl hij na ;dl(~ zi('kl(m H~l'g('zdt.

onthoud(m, dal

(LooI' d(' kool'l s, d i('

t" w I ie\'(' ~l()(~d(~r hl('uC dall als ('('Il g()(~d('

I'ngl'l hij uw ])('dj(~ ('n hnzol'gdn 1I ('('n g'las walPI' waarhij zij w(,]licht. (~en weinig wijn g('V( }('gd had. Xli (,Il dan 1'1'11 teugje van d i('1l w(']dO(~fHl(,1l dmnk doofd(~ H)Ol' eemgn s1ond('H h('1 VUHI' (l<~l' kool'ls uil.

~Iissehiell gal' ?\[o('dül' 11 alsdan ook ('('llIW'

dl'lliv('n Olll u 1.(' v(~l'k\Yi]d«'n.

0, wal is dal welkom in l'en llIOJHJj<-', dal doOI' de koorls uilgedl'Oogd is!

\V('lnll, li('\'(' KJein~~]1, ik wil u thans \'el'l<~II(,1l

Waal'YOOr d(' go('<!(' druiven al nuttig zijn ('Il ho(' llwn el' wijn van maakl.

Ik hoop, dal dil h()ekj(~ u zal H~rlllalwn ('1\

olHlel'wijzen !

lh: SCIIHI.IYEII.

rg wijngaardslannnen,

wijngaardbladeren,

druivenI rossen :

-wine en zwarte,

drui \-en kerns,

ha 1 lien , een geb0 ill V

I. — DE WIJNGAARD.

X Men ziet op de plaat : K 1.)g,

,x

X x, x X ; !Ns X X X X

ix

Rg4 oft,XxxxxxxixxxxXxxxxxxontxxxx xxxx xx xxx xx xxx x xx xx xx x x xxx x

I. - DE WIJNGAARD.

I Men ziet op de plaat:

wij ngaul'dsta IJ I nwn, cl ,'ui V(~))k(·l'))s,

7

I. De Wijngaard.

DP I leer ValldelliWrg-Detil 1(` Wati een der rijkste bankiers der hoofdstad. Hij bezat alles, wat men eenigszins verlangen kan : overgroote rijkdommen, een deugdzame vrouw, (hen Idoeke

gezondheid, (hen goede Liam en de genegenheid van gansch zijn omgeving..

Ongelukkig. : elk lmis liven zijn krms, en ook het geluk van My Vandenberg bleef niet zonder eenige donkere wolken. Ilij had een zoontje van negen jam. owl. Het was verstandig., beminne-lijk en gehoorzaam en het t racht le (liensi ie bewijzen overal, Waar hei Illaar kon. lielaas, dat brave kind bezat een lenger gestel : zijn

.,).ezondlieid was .uliers1 zwak. Men raadpleegde de vermaardsle geneesheeren, en allen waren hel eens om le verklaren : (fat kind is veel le on-I-wikkeld voor zijn jaren en loopt gevaar een hersenziekle Ie krijgen ; daarbij doen zich ver-schijnselen van fering. voor

Op raad (I(hr doklers moest de kleine Luciaan naar hei Zuiden Van Frankrijk verirekken. Daar woonde de broeder zijner moeder, Mr Desirelle, eigenaar van verscheidene wijngaarden. Toen, in de maand Augustus, Luciaan bij zijn oom aan-kwam, waren de druiven in volle rijpheid en de kleine zieke mochl er van plukken, zooveel het hem lustle.

XX gX,

-7-

I. - De Wijngaard.

De lleer Yalld('nh(~I'g-()pi"lt'pll(' wai" (~('ll del' rijksle banki('I'i" d('I' hoofdi"t.ad, Hij b(~r,;d aIIPi", ,val men ('('nigi"zins vprlang('n kan: l'ijkdolllHlen, ('('11 dt'ugdzallH' 'TOUW,

overg'I'(Hlh' (~(m klcwk('

g-er,ondheid, nell g(l('d(~ faam PIl de g'eneg'(mlH'id van gani"cl! zijn omg'('ving.

Ongelukkig: pik huis IwpfI zijn kwis, ('n ook hel g'plllk van .\11' Yandl'nhürg' bleef ni(~1 zond{~r

eenig(' donk('\'(' ,volk('n. Hij had e(~n zoonlj(' van n('gen jaat' olld. H('I wai" vPl'standig, beminnelijk ('n gehoOl'zaam ell hef traditie di('Ilst tt' l)('wijz(~Il ov('ral, ,vaal' h('f maal' kon. Hülaas, dat hl'an' kind h('zal. ('(~n lengP!' geslel : ÛjIl gezondheid ,vai" uitPI'st zwak. :\Ien raadpleegde <lP Y(~t'lllaardst.e gelH'(~sh(,()I'PIl, ('n all(m "Ta1'cn hel eeIlS Olll 1(' v('t'klal'('n: dat kind is veel k onlwil<keld voot' zijn j,\l'(m (,Il loopt gevaar ('t'LI hnrs(,Ilûnkl.(' 1(' kl'ijg'en; daad)ij do('n zich yel'Hehijns(den van lering' Yoot'!

Op I'aad d(~t' dol\: I ('ri" moest dl' kleine Llleiaan naat' het Zuidtm van Fmnkrijk Y(~l't.l'ekken. Daal' WOOIH1(' de hro('d(~I' r,ij nel' moeder, MI' !>Üst l'dle, eig'(~naal' van Yf'n,;cIH'idenü wijngaarden. Toen, in d(' maand A llg'uslus, Lllciaan hij ûjn oom aaukwalll~ wal'(,11 d(' dl'lIin'n in volle rijpheid (~ll de kl(~iIW ziekt> 1IlOchi ('I' van plllldwn, zooveed lwt hem IlIsU('.

II. — DE WIJNOOGST.

Men ziet op de plaat : X

KX X- 'TX x A1/44--

wijnoogsters, wijngaardslaken,

druivenleessters, rugkorven,

een kind, manden,

eenden, ladders, X de wilngaar( , geboilwen.

fzt

XXXXXX:**XXXF'_ ilf,XN,`XXXX)x x x`)—KX IX[XIXXX [XX 541x i_iN`X rx )1>c LX0 LX14

11. - DE WIJNOOGST.

Men ziet op de plaat

wijnoogstpl'S, wij ngaardst aken,

(I ruiyenleesstel's, rug'kor\'( ~n,

f'en kind, manden,

penden, laddt'l's,

de wijngaanl,

9

II. De Wijnoogst.

Alen had den lieer 1)estrelle dringend verzochl den kleinen Luciaan nip! naar school le zenden, zeIrs hem geen enl:el boel: in handen le ge\-en ; hel kind liad innners t,;ezon(le \vanity lucid, beweging en spel noodig ; Avat zijn onderrichl beirof, dal zou hij later -\\-el inlialen. — Ile( AVati

lietn echter Ioegestaan ell:en dag (le A-oornaamsle gebeurlenissen van zijn verblijf bij oom, in een (lagboelije le schrijven. Hier geven Avij er eenige bladzijden uil, na er e\-en\vel eenigv taalfoulen nilgehaald te hebben....

Septeniber 19 ....

Iloeveel \\-ijits1 ;)1:1:en Zij groeien niel legen muren, niaar zijn \-asigemaa1:1 aan staken, (lie van lAvee lol drie meler hoog zijn ! Eindelooze \-elden, \-ol wrijnsIol:1:en, die in rijen geplanI staan, zoodal lusschen (bike rij plaals genoeg is

er door le kunnen gaan. Mannen, vrouvven, kinders, alien zijn aan 'I werk en snijden met een snoeimes of een schaar prachtige (Ina-yen-trossen af : eenige jonp,ie meisjes lezen (lie -Ili!, ten einde (le schoonsle en grootste trossen Vail

de alldere IV scheiden en ze (lamina op den zolder ie hangen om er p-e(froott.,;(/e (liblih,en van le laien wordy'', (lie, in paardeharen za1:1:en be-vvaard en in den Winter als nagerecht gegeten worden.

\Val- zijn ze sappig en wal smaken zij lekl:er, die mooie clrui\-en !

-9-

11. - De Wijnoogst.

,\1«'11 h;\(1 d('11 1l(~('1' D('sll'(']](' dring('nd '-('I'zocht

d('11 kl('il1en Lllci;lan ni('1 lIaal' sehoo] 1(' Z('IHI('II, z('lI's h(,111 g('('n (~nk('] ho(~k in handen i<' g(~V(~1I ;

lwl kind had illlllH'l'S d(' g('zo)Hle ,yal'lIl(' luchl, h('w(~gillg ('11 spld Iloodig; ,,-al zijn ondnlTi('hl »1'11'01', dat ZOIl hij Iat('I' ,v(·l inhaJ(·n. - H('I ,yas h(,llI ('cht('I' 100'g('slaall ('II~('II dag dl' VOOI')W;II1ISI(· g('I)(,IIl'I('lIiss('1I "an zijn v('I'hlijf bij OOlll, in ('('11

dagb()('kje 1<. sell I'ij Y(·n. llil'l' g'("-(,ll wij (')' ('(,llig(' hladzijd('n uil, na ('1' cn'nw(') ('(~nig() laall'olll('n lIi I g('II;Hdd I (~ lu·h»('I1 ....

:2 .'lel )feflllw/' I!) ....

llo(·v('(·1 ,yijnsliJkk('n! Zij w'o('ien ni('1 I('g'('n

111111'('n, maal' zijn yaslg'('maakt aan staken, dil' vall I W('I~ lol dl'in IIll'lel' hoog zijn! Eindelooze v('ld('Jl, yol wijnslokl('ll, die lJ1 I'ijen g('planl sta; lil , zo()dal IIISSclll'1I ('IJ\:(· rij plaals g('noeg is Ólll ('1' dool' 1(· 1\:1I11lH'1I gaan. ~:Jallll('n, VI'OIl"-{'n, kindnrs, all('11 zijn aall '1 w(~rk en snijden tll('1 «'('Tl sTloeiulI's of ('('n schaal' praelttige dl'lIivenl['Ossen af: ('(·nige jOl1ge Illeisjes lezen die lIil, ten I'ind(· dl' s('hoonsh~ en grootste tt'ossen ,";lIl

de and(·l'Ü 11' sclwid('Jl ('n ze daarna op den zold('r 1(' hangeJl OIll (')' gedl'oop,-de dl'lû,'en van te Jat('n

,vorden, die, in paal'ddwl'en zakl\:('n lwwaard ('n in den \Vinlel' als nag'el'(·('ltt g('geten \vord('Il.

\Val- zijn ze sappig ('11 wal smak('n zij lekl\:('r, di(~ Illooi(~ dl'lIiyt'l1!

III. — DE PERSING.

iX; X X

)4j X X X

'X

1,4J

13 1_,X1

P;.1 )1.(

X

_CX X

Men ziet op de plaat :

X X X X , X X

wijnoogslers, kuipen,

druiA-enleessters, druiveni 'bossen,

hennen, de NN-ijmnosl.

We;SW,

X X

IK X

X X Ix,

x

X, X X X x

x

)04

WWXXXI4XXXXxxxxxxxxxXxxxxirxxxxxxxN[xxxx)00xxxixxxxxxxxxitp

111. - DE PERSING.

De Persing.

-I" September, 19...

()oni z(1.4.1, dal hij in de veerlig jaren een o\-ervioedigen y■-ijnoogsl niel gel:end 'teen in gansch het departement der (;ii.on(k).

Gedurig. en nog. maar allijd brengl men 1:orN-en aan \-01 rijpe drui\-en, well:e men in groole

lotipen slorl ; dil 'noel zoo snel nwgelijl: giedaan

Nvorden ; \van!, zeg.I oom, lie, is noodig., dal (le gelijk\-ormig. geschiede.

() ! (lie le1:1:ere drui\-en ! \Val eel ik er veel seder!, eenige dagen ! Zij doen nnj ool: veel zoowel de blattwe als de zoele \vine.

In (lie ol-ergroole lotip verlreden twee mannen,

die men druivenfreders 'mend, gedurig de lrossen,

ten einde sap er nit le persen. Naarmale dil laalsle zich Vail de drui\-en scheidl, loop1 het door een 1:raan in andere k uipen.

1)il s:11) Nvordl /nos/ gelteelien en hel zal, tut genoegza me gist ing, kosl bare en \-erl:wikliende wijn x\-orden.

\Val is daI alles och 1)(d:114.0N-el:I:end en \yonder-baar !

X X XX X X XX

-11-

111. - fJe l)prsing'.

-lil Sel)te/lII)(JI', I!),.,

()Olll l\al'('1 z(Ig'I, dal hij lil d(' y(I(,l'lig' laal~I('

ja 1'( '11 zul k (~('ll ()\'( 'IT I O( 1(\ ig'('11 \Y ij lIoog'~1 11 i t'I g'(' k( 'lH I

\J(len ill g'all~('\J Ird d('part(IIIWII\ d('I' Ui/'Of/(Ie,

(~(Idlll'ig' ('11 110g' Illaar alt ijd 1)I'(lngl nH'n kO)'Y('1I

aa 11 yol 1'1.11)(' dl'lIiY(,I1, \\'('Ik(' 111('11 il1 g'l'Ool('

kllip(11I ~lo)'l; dil IlIn(~1 zoo ~I}(II llIug'plijk g'(lda:1ll

\Y(lI'(l('n; \Yanl, z('g'1 OOIll, 1\(11 i~ lIoodig', dal d('

g'i~1 ing' g('lijk,'ol'l1lig' g'(I~('\Ji(ld(I,

()! dit, l('kk('I'(' dl'lIiY('Il! "Tal (1('1 ik ('1' \,(~(li

~(ld(')'I. (~(llIig'(1 dag'('11 ! Zij dO(,11 111 ij ook Y('('1 g'()('d,

zoo\Y(,1 dI' hlall\y(, al~ d(' ZOt'!(1 \"ill('.

111 die OY(~\'g'l'()o\(' kllip \'(')'II'('d('1I I\y('(' 111:11111('11,

dit, lfI('n dl'lliv(lnll'(,d('I'~ 1I0(111I1, g'(ldlll'ig' d(' 1I'()~~(m,

Inll nilld(1 hel ~ap ('I' lIil 1(1 )l('I'~(IIl. :\a:\I'III:1I(' dil

J:lal~I(1 zic\J V:l1I dI' dl'lliY(,I1 ~d\(lidl, loopt \J('I dool'

('('11 kl'aall il1 :lIId(')'(' kllip(HI.

Di I ~:l p \Y(II'(II /I lUst g'('\J('('I(111 ('11 )\('\ z;tl, lIa

g'l'IlO( 'g'za 11\(' g'i ~I i lig', ko~1 ha )'(' (lil Y(~),)\\Y i kk( 'l1d('

wijn word('Il, \Val i~ dal :I11(1~ lo('l! ht'I<!IIg'W('kk(IIH) ('11 wondp)'

haa)' !

IV. — DE WIJNPERS.


4-x-xxx xx.-;t4-

mannen,

emmers,

een bakje,

een pers,

een kraan,

koeken van droesem

of druivenmoer,

een draagberrie,

wijnmost,

balken,

Ireden,

)4'1 X

1XxxxXX1 xtlaixiNgrg),_txxxXxl10-0415tfxXxXiK*XXXXXXIMICKNIXXXXXILKENziK

IV, - DE WIJNPER.S.


Blannen, kod;(,ll van dt'O('SPIlI

PllllIWI'S, of dI'IlÎ,'(mlllo(,l',

een bakjt>,

een pers,

een kraan,

I rede1l,

— 13 —

IV. De Wijnpers.

:Pt September, 19...

1)ezen morgen bemerlde ik, dal (min niel al de

(Intl-yen overbrengen naar (le kuip, \\-aar\-an

il; sprak.

Een groote hoeveelheid drui\-entrossen Nvorden

een andere Alecling der hoeve neergelegd. 1)aar slaal (hen over.;Toole wijnpers : daI is een soort van liouten bat; met een stevip; en z\vaar

(lel:sel. 113o\-en (lit del;sel is een reusachtige N-ijs N-as1;..yemaald., Nyelke in beNve,,,ing .);(4)racli1 \\-ordi

door een groolen herboom, als draaispil Tv‘-ee mannen (I()en (le vijs draaien, (lie het

deksel indruld, hek\-ell; zijn beurI zoodanig (le druiventrossen persl, dal al sal) er nil gedre‘-en Nvor(II en door een 1:raan in kuipen vloeit, die uilsluifend lot (lit gebruil; besiemd zijn.

Na deze beNverking 1)lijr1 er in de pers nick meer (km een m-erblijfsel Vail OpeellgeperSte

lierldieS, WWI jeti ell rifsen of lrossen. 1)it mengsel heel men droesem of druivemiwer. \Vanneer men

willen wijn Avil bekomen, schei(11 men (le 1110e11

Vail dell 1110til , ell um rooden wijn le maken ■vor(11 ze erbij gelaien, Ien einde aan den Avijn een schoone roode kleur ie ge\-en.

XX X,X X,X

- 13-

IV. - De Wijnpers.

J)I'Z('II 1I10I'g'('1I 1)('III('I'kll' ik, <lal 00111 ni('1 al d('

drlliY(,1l laai Oy('r1)I'('ng'('1l 11<1<11' <1(. kllip, W;I<lI'Y;\II

ik g'isl('I' spl'ak,

E('11 g'l'Ool(' ho(·Y(·('lh('id dl'uiY('lllross('1l \Y(I\'(I('II

ill ('('11 alld('\'(· ;d'd(·('lillg' d(·1' hoPY(' 1}('('I'g'('I('g'<I,

l),tal' sl,I,t1 ('('11 OY('I'g'\'()ol(' \Yijnpel's: dal IS ('('11

sool'l Y:IJI 110111('11 hak 111(,1 e('Jl sl(·yig' ('11 ZW:I,\I'

<I(·ks(·!. 130Y('1I dil d('ks(·1 is ('('11 \,(~lIsadtlig'(' yijs

yaslg'('lIlaakl, \\'('Ik(' ill I)(,w<'g'ing' g'('IH':lchl WOl'dl

d(1)1' ('('11 g'l'ool('11 ht'l'hoolll, als draaispil g'('hl'lIikl.

T\Y(·(· IlIalll\('1I dO('11 <1(' Yijs <Imai('n, die' IJ ('I d('ks(·1 indl'lIkl, h<'l\Yl'lk op zijll 1)('111'1 zoodallig'

<1(. drlliy(·nl.I'oss(·1l pC'l'sl, dat al ]\('1 sap ('1' lIil

g'('(II'('Y('n wordl ('11 dool' ('pn kmall in kllip('11

ylopil, (li(· lIilslllil('I\(1 lol dil g'('hl'lIik h('stl'lI\(1

ZiJ 11 •

~a d('Z(' h('W('I'killg' hlijf( el' ill d(' IH'I'S ni('ls

11\('('1' dan ('('11 o\"('I'blijf's('1 yall ol)('('ng'('IH'l'sl('

k(,l'lIlj('s, y('II('lj('s 1'11 rilsPIl of' Il'osS(·Il. Dil 11I1'1Ig's('1

h('('1 1Il<'1l f!/,()(','WI/I or f!rl/i"(,I/I//(Wf', \Valll\('('1' 11\('11

\yill('11 wijll wil I)('koll\('ll, sdH'idl llWIl dl' 1lI0('1'

yall d('11 lIIosl, ('11 OUI I'()od(m wijn k 11I:t1~1'1\

W( IJ'( 11 Z(' Pl'hij g'P I a I ('11, It'lI (·i nde aa n d('11 \Y ij n

('PIl schoon(' roodt· klt'\II' 1(, g'(·Y(·II.

xj

X (k. X

;X

X

X

W

V. — DE DRUIVENMOER OF DROESEM.

Men ziet op de plaat : X X

X X

x IX

'x

X

x

x' X

"""~"""1"-"t" X x

*XXXXXXXXXXXXXxXXXXXXxxxIxXXXxxxxXXxX xxXXx X Xx x x x XXXXxx

.3-*-xxxx

1 a nd 1 leden , ye n k a l ro I ,

vrouw, ee n 1:el I i ug,

een kind, ee n I o ,

een paard, een lirann,

schapen, een k ru i Nva.;'en,

helmet), een gaffel, (v-orl:),

vogels, een sl molen dal:,

een kar, een gebon

een pul, droesem.

V. - DE DRUIVENMOER OF DROESEM.

~ .. /

een

— 1 —

V. De Druivenmoer.

7" September, / 9...

I 1: was niemvsgierig. le weten, \vaarloe (le

drui\-enmoer gebezigd word', en Blondina, — (le

Meld Van 00111 Karel - lleefi Mi..' dal Valldaag

Verield.

Eell deel erVall valen gedaan en met

water ()\-ergolen. 1)aarvan horn( de pignette of

nravijn, die ler beschikl:ing gesteld WOrdi Van al

\Vie el' Vail gebruiken \vil : (le nteiden, knechien, poslboden, (lorsItg.e reizigers, enz. 1)e na\vijn is

vet) zeer lichte (Iranl die, alhoewel wat zuur, loch

zeer verkwil:kend is en een aaligeinamen heal.

De druivennwer, (lie daarloe nieI gebruild -\vor(1( &ell men nil aan (le schapen op de plaals achter <le hoeve.

1)aar 'mud ik mij, nit voorzichligheid, 01) afsland, \Valli (lie k\vaadaardige rani zijn forsche horens ziel er niet al te geniakkelij1:-.

Indien mij er dichier bij Avaawle, zou hij \vellichI cells niel zija lieve horentjes 1:ennis

laten maken en waarlijk, daar houd ik niel van ! he!) ook nog. bemerkt, dal eenige werklieden

der lioe\-e drui\-enmoer ()p het land uitspreiden,

heI te bemesten, fen einde sleeds goeden en \-et Len

landbou-\\-grond le liebben.

'XX XX X X _

- 15 -

v. - De Druivenmoer.

Ik was lli('\nysg'il'l'ig' 11' \v('I('n, \Y;HIl'lot· dl'

dl'lIiY('!1IllO('1' g'1'1)(,zig'd wOI'dl, ('11 B]oudina, - dl' 1II1'id yall (JO 11 I Kal'(d - ]1('d'1 mij dal vandaag

VI'I'I(·ld,

Epu d('('1 ('ITan ,y(mll in

walel' O'"('I'g'ol('n, Daarvan

J/(/Vo.'UII, die I('\' heschikking

valeIl g'l'da;\ll ('n n\('1

kom!. dC' pÏljllelte or g'l'stnld wordl ',lil al

wit· ('1' ',lil g'('hl'lIikml wil: dl' nwidnn, knuehl('ll, posl hodpn, dOl'sl ig'1' ('(~izig'('l's, (mz, Dp nawijn is

('I'n Zt·(·1' lichl(' dl'ank din, alhol'\vl'l ,,'al ZIIIII', loch

Z('('r Vl'l'kwikk('IHI IS I'Il ('pn aangf'Il(lIlWll smaak hl'l'f1,

D(· dl'lIiv('nlllo('I" dil' daarloe niel g'l'bl'uikl WOl'dl d('('11 1l11'!1 lIil aan dp SclWP(,1I op dl' plaats aeht(~l'

(1(· ho('V(',

Daal' (·('hl(·1' h()lId ik mij, lIil voorzichtig']u'id,

op afsland, want dil' kwaadaardig'p I'alll llld zijn I'Ol'sl'1u· h()I'('ns . ziel ('1' nid. al lp gemakkl'lijk

lIil, Indi(·]) ik l\lij ('1' diehl('L' bij waagde, ZOII hij

lil ij ,vulliehl ('('ns mI'! zijn lieve· homnljes kennis

lalpn l\lakt'Il 1'11 waadijk, d;mI' houd il\: niel van! Ik IH'h ook nog' h('Ll\t'dd, dal el'nig'e WPl'kli('d('1l

d('I' h(wv(' dl' dl'lIivCIl1110('I' op Iwl land uitsl)['('id(,lI, 0111 I\('t 1(' b('IIIt'sl('n, Ipn (·ind(· s«'l'ds g'()('d('11 Pil VI'I 1('\1

Iandh()\I\Yg'I'o!1d 11' ]whh(·11.


XXXXXX---<, X x1 XI

EVei X X

FX

X

x,

X X

rxi

P..4H

.„(2»

X

A

A ,

,XJ

X, X

`xj

x, 15_

X X, X

X, X X

X X,

vloerlegels,

siellingen,

freden,

denren,

\-ogelen.

mannen,

vron\ven,

een kind,

valen,

kuipjes,

een ladder,

VI. — DE GISTING.

XXXXXXXXXXXXXX,KKXXXxxXx, xXxLX,XXXXXx xxx,74,x(x,xX XXX X)4rxxxX[xi

VI. - DE GISTING.

— 17 —

VI. -- De Gisting..

2()" September, /f)....

Mel selteelde Nveinig., of vandaag. hadden -\\Tij

(ken groot ongeltil: op de hoeve : Jan, (le 1:oe-drijver, Nvas bijna geslikl en men heell verscheidene

tiren moelen Averlahn oni hem loi beNN-tislzijii le (loen k-onien.

11: inoe1 ti nog. zeggen, dal drui\-ensap of iimst bem-aard Nvordl in overgroole N.-alen, die op hoiden banken, in rijen geplaals1 slaan in af-

zonderlijl:e, goed geslolen plaalsen. Die plaalsen, sonis zeer grool zijn, noemi men \\-ijn-

lielders .

Daar begint de most Nveldra le gisIen en een 14.111 sell-11in' koint op el' loop! tiil het \-al op den

\Vanneer, na eenige (Ligen, de Nvarnile-gram! der vloeislof daall el' de opbruising. gestild is, niag. men A-oorloopig. den Nvijn aflappen in andere \-aten.

NVee dengene, die het waagt in den Nvijnl:elder le gam' gedurende de gisting. van den mosl ! Nveel men "lief, on' Nvellak reden en inel -\\-iens loelalin;.;. Jan den Nvijnkelder geopend Mel is N\-oncletilmar, zeg.1 de dol:ter, dal de onvoorzichlige lieeft kunnen onIsnappen aan de versii1:1:ende tiii\\-aseiningen , Nvell:e de gisling van den Nvijn le \\-eeg. breng.l .

: einde goed, alles goed !

X X X X X X X X

- 17-

VI. - De Gisting' .

.2()" Se/Jtelll/)(>/" I!J ••.•

HI'I ~('hpl'ldf' W(,Il1I~', of v<Indaag' hadd(,11 wiJ ('1'11 ~TOl)t ongduk op d(' hO(lvP: .Jan, <lP ko()-dl'ijvj'I', was hijna g'eslikt en men IwdL Y(~I'sd\(·id.(~I\(· \II'('n I1\()('I('n "'('l'IH'n om hem tol h('wllslzijn I .. dO('n kOlllt·l1.

Ik IllO('1 11 nog Z(·gg'ell,· dat. lwt. <11'11 i n'llsa p of IIlo~1 hewaal'd WOl'(U in ovel'gl'oot.P ,~al('ll, dil' op hOlllon hanken, in I'ijpn geplaalsl staan in afzond('dijk(', gO('d g('slo\'mi plaalspn. Dil' plaals('n, ,,"('Ik(' soms Z('el' g)'oot zijn, BOl'mt nWll wijnk..tdol's.

naa I' Iwgi n I de lllOst w(~ldl'a I" gist ('11 Pil ('(m li('hl sehuilll koml op Pil loopt uil het val op .1('11

gJ'()lld. \Valllw('l', I1a ('(·nig(· dag(,ll, dl' wal'llll('gTaad del' vlopislof' daalt PIl d .. oplH'lIisin~' gl'slild IS, mag' Illt'll yool'loopig d('Il \vijn aflapP('1l ill and('I'n val(~Il.

\\'c'(' d('llgel}(', die h .. 1 waagt. in d('n wijnkl'ld('I' I" gaan W'dlll'('nde de gisting' van d('n mosl ! 001\ WP('I llH'n Ilipt, Olll WPl\H' l'eden PH HwI wipllS I()pl:'lin~' .Jan dnn wijnlwldel' güop(md Iwen. IIpl is \vondel'haal', Zl'~t dl' doklPI', dal. dp onvool'zil'hligp h('(·n klllllWll ontsnappen aan d(~ v(,I'stild\(·IHI(· lIitwas('ming('n, w(·lIw dl' gisling' nm d('n wijn 1(' W('Pg hl·(·Hgl.

:\ 11 : ('in<lt' ~'o('<I, allt·s g'oed !

7t' x,

X •,`X

W 1574:

X W

X !x' X

rxi

W XXX.e.)0(X1X.Kg,:4004,X:XXXX X XXX X XXX** ; )PC XX KX:XiXXX,C,*XXX XIX X X Y04,-XXKX

--■;;; HX X X X_ ,X ,.X H;-*--

een a fdak ,

wijnsteen, -Nt!

cell vromv, een lulls,

eenden, een lick, ixt

een paard, kuipen,

een rii[uig, vaten.

heeren,

werklieden,

Men ziet op de plaat : X

X

VII. — DE WIJNSTEEN. VII. - DE WIJNSTEEN.

_ .. ~""':

— 19 —

De Wijnsteen.

2:1" September, N._ Ilit ! NN-ee Vail \vaar (le \\-ijnsleen koml,

NVaaliVail ()11Z(' buurnian (le \-erver zoo sprat: en dien hij ging halm ill den drogerij-Nvinliel.

1)ezen namiddag kwam op de hoeve een aan ; een \-reenide 1:oopman siapte uil en werd door oom ont\-ang.en. Zooals ik gister zeide, had men den wijn, \vaarvan de gistirq;

afgelapt en er een zel:ere hoeveellleid bijgevoegd om hem le 1:laren.

De droesem, (lie op den bodem der vaten geble\-en \Vati, beWaall Men in kuipen, en on) dien droesem le 1:1)(4)(91, \Vati de vreemdeling. naar ooms hoeve gel:omen.

Zoodra echter het rijtuig. vertrokken was, onder- . vroe.;. 11: goeden oonl Karel over (lien \-reemden

heer. — 1)at is een apotheker nit Bordeaux, mijn 1:leine

jon.yen, anh\-oordde hij, (lie nIij al den wijnsteen \vaarover ik kan beschikken. nib op

zijn being, zal hem wider \-erschillende \-ormen verkoopen ann andere apothel:ers, drogislen en 001: ;tan er\-ers ; immers giebruik dier slot xvordi in verschillende aangeNvend.

1,1,n nu, beste Luciaan, laal ons eens een glaasje proe\-en van den jongen wijn, \\-ell:en de laalste oog.s1 opgeleverd heell !

- 19-

VII. - De Wijnsteen.

Ila! nu \Y('('I ik \',lIl waal' d(~ wijnsln('n kOIlIl,

\yaal'Yan ()nz(' hllUl'lllan dE' \'('I'Y(,1' zoo di)\\yij)s

spl'"k ('-n di('11 hij glllg halen in d('n dl'Og('I'ij\yink(·1.

I)('zl'n nallliddag kwalll op dp l$)(·Y(~ ('(~n rijillig

aan; l··(~n \'1'('('lIull' ko()pman staptE' lIil ('Jl \\,(,I'd (looI' OOIl\ 1\.,11'(') onlyang'(·n. Zooals ik gisl(')' z('idp,

had 1I\('n d('1\ wijn, waal'Yan dl' gisl ing gpi'indig'(l \\'as, afg'(~lapl en (~I' ('(,r1 zdwl'(' ho('yccJ]wid (~i\\'il

hijge\'()('gd ()JII h('11I I(~ Ida1'm\.

0(' c!J'()(>,';elll, dil' op dpJl bod(,1lI del' yalen g'l·hh·Y(·1I

was, I)('waal'l Il\(,Jl in kllipen, 1'11 OIl\ dien dl'O('S('1II 11' koop('n, \\'as dl' YI'('('ll\(tpling naar OOlllS I\(l('\'('

g'('koll\(·n. Zoodl'a ('('hl('I' 1\('1 )'ijluig yprtrokk(~n was, ond('I'

\T()('g ik IIIijn g'()('dI'Jl oom Karel OV('1' dien \T('('lIld('r1 h(·(·I'.

- Dêll is ('('n apoUwk('I' lIit B(lI'dpêtllx, mijn kll·in(· jong('n, anhy()o1'dd(' hij, dil' mij al <!pn wijnslt'('11

afkoopt, \Yaêll'OY('r ik kan beschildwn. Hij, op zijn $('111'1, zal h('lll ()lId('\' Y(~l'sehill('nd(~ YO)'III('I1

Yl'l'koopclI aêlll and('I'(' apollH'lü'l's, dI'ogisl('n PIl ()oli: aan \ ('IT('I'S; illllll('I'S 11('1 g(~h1'llik dipl' nllllig'(' slof \\'(mll ill Y('\'s('hillend(' g'(~valJen aang(:~w(,lId.

Eli nll, \)('sl(' LIIl'iaan, laê" OllS ('('ns cell glaasj(' 11l'()('H'1l yall d('n jOllg('Jl \Yijn, w(~lkcn dl' laalsl(' oogsl opg'(')('n·)'d h(·(·ft !

INON NNW

F Oh I 101

hvee mannen,

\-ogelen,

een pul,

een (limier,

een kalrol,

een ket ling,

,x, X X

)4; X

x,

X, X!

,x; X

rxi

VIII. - HET ZWAVELEN.


);EJ X

- X KX X' X X

X

X.! X

X )4!

X gebouw. x

x! X !R

*1.$00(xxxxXxxxxxxxxxxxxxxxxx Lxxxxxxxxx xxxxxxxixxxxxxixxxxx

beSOlterde Wiek,

een reel),

een dakNVerk,

een kuip,

boomen,

VIII. - HET ZW A VELEN.

een

een

vaten

— 21 —

VIII. Het Zwavelen.

29" September,

Onnoodig. le zeggen, dal de vvijn, dien ooni

mij le drinleil gar, op verre na nog. niet lever-

boar was, (loch zijn smaak \vas evenwel reeds zoel, en aang.enaani. Ilinnen eenige maanden zal Ill.,' gereed zijil oin in den handel giebrachl le Avorden. Noch tans zal er, vo4.4bens ooni mij zegl, (lien Rid nog. veel zorg. aan moelen be- steed Avorclen.

Dezen inol..),.en zag. lioe twee werldieden oom Karel (le oude vaten met zorg. reinigden. betnerkle aanstonds, 61 zij bij die beAverking. geenszins hel \vale'. spaarden ; daarna staken zij in val een z\N-aA-elwiek, die er een diliken rook in verspreidde, en er alzoo alle aanl:leefsel en schimmelreuli uildreet.

\Val prachlige inrichting. is loch die hoe-N-e van oom Karel, op 'wee minulen .),.aanis van zijn kasteel gelegen ! Alhoewel zeer rijk laat oom pie! na zelf alles ill 'I oog le houden en zelts de hand aan 'I IN-erk le slaan, wanneer dit A-oordeelig kan zijn.

XX' X;X, xi*

- 21 -

VIII. Het Z"Tavelen.

()nTloo<lig 1(' Z('gg('ll, dal (h· wijn, di('1l OOIIl mij 1(' dl'ink('u gaf, op \"('·1'1'(' na nog llid I(,Y('I'haal' was, do('h zijn smaak was ('Y('nw('] I'('('ds Z(Wt, PIl aang(·na:11l1. Billlwn ('('nig(' 11Iaand('1l zal hïl "'('r(·(·d zi'lll om lil d('n hand('l ()'('IlI':whl 1<' . b. h

wOl'd(·ll. l'\o('hlans zal ('1', YOlg(,IlS oom l\:ar('1 IIlIJ z('gl, in di(,11 lijd nog \"(~('l zorg aan mo('t,('n h(·sl('('d \VOI'(I(~11.

[)('z(~n lllOl'g('n zag' ik, hoe Iwee \Y(Tldi('d(~1\ Y:III OOlll Kar(·1 de' oude yat('11 mei zorg reinigd(·Tl. Ik hel\l('l'kln ook aanslonds, dit! zij hij die h('W('I'killg' gf~('nszins h('1 \"at(·1' spa,\l'den; daarna slakelI zij in (~lk val ('('11 zwayelwid{, din (~r ('('n dikkpn

rook in YP!'SIH'('idde, en m' alzoo all(~ aankl(·(·fst·1 en sehimllwl reuk 11 i (ti rnef.

\Vat. eell prachtige il1l'ichting is loeh die' ho('\'(' van oom Kard, op tW('(' minuien gaalls van zijn kasl('('l g(·legen ! Alhoewel z('('r rijk laaI OOlIl lIi('1 na z(·lf alles III 't oog Ie houden PIl ze'lfs de' hand aan 't \n~!'k lp slaan, \Vannpel' dit yoorde('] ig kan zijn.

19

IX. - DE BLADEREN EN DE RANKEN.


,[gX1, X

[1x4i

_

X

X

,[X1X

X X

(X1

X

een geilentioedster, een koe,

eeii man, een \\-ijnsfok ,

kinderen, een

geilen. een lluisje,

een hond, een 1)oom.

Vr'-'1W"

IX. - DE BLADEREN EN DE RANKEN.

.... '- ) (,/--...

,J ~-._::(:-{ - -- .--, .. / "


n(']} k(Jt',

eelllllaH, ('(']} wi.i lIslok,

kinderpIl, ('(~Il kJ'lIiwag(']l,

geilen. ('('U hllis.i(~,

nen hond, (,PU hOOIll.

— 23 —

IX. De Geiten van Buurvrouwr Theresia.. :3" October, /9....

Theresia is een brad en een\-oudig \-rouNvlje, dal dichl ooms hoe\-e would ; zij is eerlijl: en naarsti1.4. en (loci nog \-eel en last ig niellegenstaande haar lioogen leeflijd ; oom is haar ook. zeer genegen en loal niel hoar

gelegenheid menigen (liens! le be\vijzen. Zij mi.,' reeds zeer goed haar howl, een goed en

I rotm- (her, is mijn beste vriend en. speelmakker. Gisler leidde Theresia haar koe, haar sclinap,

haar geilen en ool- Sultan, den bond, een -veld 'mast (le hoe\-e ; (lam. lagen de bladeren (ler wijnranl:en, (lie men van (le siammen der -\Viill-

sloklien afgesneden had. 1)aar mochien (le dieren — uitgenomen Sultan, Nvel le verstaan — zich eens ler dege \-ergaslen aan (le malsche bladeren.

smulden zij mel lust, terwiji ik mel Sultan

rondrende en cells mijn beenen [vide.

Men wieri) ook hier en daar op het veld een

hm)1) wiinranken, (lie men dan in brand slak• Dal was nu Nvaarlijk allerprelligst : roolo\-oll“lli verhie\-en zich in de 111011 ell Sl k()11 11 Ili aCill el'

(lie bergen Vail 1.100k maar niel vinden. \Val een gehlat !... \Val (ben ;which !..‘. \Val een limpet' !... \Vat een springen !...

lieb mij allerbest \-ermaalit, en ()oh: (le goede TlIeresia had er genoegen in ii.tar ons le Idjlien. Zij

beN\-onderde (le onzer beenen en (lachl wellicht, nog aan den gelukliigen, doch sinds lang \-ervlogen loen ook zij aan die clavicle spelen

1(on deelnemen.

- 23-

IX. De Geiten van BuurvrOlHV rl'heresia .. :1" ()do/H'J', I!) .. "

Tlw!'(,~ia i~ ('(~Il bl'aal' ('H ('nHYOll(lig 'ToIIWlj(',.

dal di(,hl hij OOIlI~ ho('y(' woonl; zij i~ (·('dijk

('11 Haal'~1 ig ('H do<'l Hog Y('('I ('H 1a~1 ig 'Y(,l'k,

lli('II('g('n~la;lIld(' haal' hoog(~11 I('elï ijd ; 00111 1'.(\1'(,1

i~ haal' ook z('el' g<'lu'g('1l ('11 hwi Hi('1 ll:\ Iw(\1'

bij g'('I('g'('nIH'id 1I1Pllig('1I di('H~1 In b('wijz('n, Zij k('ltI

mij I'('('d~ Z('('I' go('d ('.]1 haal' hond, ('(,Il go('d ('11

II'OIlW di('I', i~ 1I1ijn b('~I(' Yl,jpIHI (,Il ~p(~<,ltllakk('I',

(;i~I('I' I('idd(' Thl'I'('~ia haal' ko(', haal' ~('haap,

h;\al' geilelI ('11 ook SlIlIan, d('Jl hond, op ('('11

Y('ld llila~1. d(' ho('y('; daal' lagl'n d(' hla<\('I'('lI d('1'

wijul';mk('Il, dit' IJl(~1l yall d(' ~1;1l1ll1H'll d('I' \yijn

~Iokken afg('~rl('d<,n h;1(1. Daal' lllo('hl('11 d(' di('I'('1l

- lIilg('rwlI)('1l SlIlt;lIl, w('1 1(' Y('I'~taall - zich

('('II~ 1('1' deg(' Y('l'gasl('11 aan d(' lllal~('h(' hlad(~I'('II.

Ook ~1l1\1ld('11 zij 111('1 Itl~t, t('l'wijl ik Iw'l SIIILIII

l'OJHIr'('I}(I(~ ('Il ('('n~ Jlink Illijll hel'IWII I'('kl(',

~)('Il wiel'p ook hi('1' (,Il daal' op h('1 Y('ld ('('lt

hoop wijlll':lnk('Il, die IllCIl dan in }H':lIld ~tak, Iht

wa~ 1111 waal'lijl, all('I'J)J'eHig'~f : dikk(' ]'()okwolken

Y(,l'hioY('1l zich ill d(' 11I(:hl en Sultan kon mij aeltl('1'

dip bel'g('n ',lil !'Ook maal' ni('1 yind('n, \\"al ('('11

geblaf! .. , \\"al (~ell g('laeh ! .. ', \\"al. (~(m loop('1l ! .. ,

\Val ('(,Il ~pl'illg('n !",

f1, Iwb mij all('l'b('st n'!'Il\(wkl, (,Il ook <\(' g'o(~dt'

TI1<'I'(~~ia had ('I' g'(~no('g('1l in naar ()n~ 1(' kijk(,ll. Zij

])('wond('rd(' d(~ yluglwid OIlZl'!' be('Il('1I ('Il da('ht

\Y('lli('ht nog aan d('1l gdllkkig'('n, doch sind~ lang

Y(,I'Ylog('n tijd, I.o('n ook zij aan dit, dal'kle sp('len

kon d (~eh1<'men,

X. — DE CHAMPAGNEWIJN.


dre- 'XiX X XX

mannen, oil‘tien ,

een tatel, Ilesschen,

een trap, een Ioesiel om Iles- !x,

valen, schen te stoppen,

kisien, een kelder.

manden,

xxxixxxxxxxxx).1x-xxxxxxxx,-xxxxiwxxxxxxxxxxxx:xxxxx,xxxxxxxxx

X

rk:

.X1

'X! 'X

X X

X X

'XI

X

X

X

x. - DE CHAMPAGNEWIJN.

Men ziet op de plaat:

lIwnIwn, g!azell,

epn tafp!, Ilesscl\(,H,

c('n trap, ('(~nlo('slel OIll 1l('S-

valen, sdwn tp sjoJlJl('ll,

kisten,

manden,

— 25 —

X. De Champagnewijn.

1()" October, 19....

\Vanneer bij millers ziek was, gar mijni

moeder mij van tijd tot ()p aanraden Vail (1C11

dolder, een glas champagnewijn te drinken ; loen kon mij niet verbeelden, wai (lie lekkere dranli.

eigenlij1( is ell_ op welke manlier men hem berei(11; (loch gisier heeft oom Karel mij aanwezig laten zijn bij (le bereiding Vail dal geesirijl:e

()om lie' eenige honderden Ilesscllen willen wijn halen, die reeds geruimen gerusi hadden.

trok de sloppy!' er af en dee(1 in elke ilesch een kleine lioe\-eelheid \vine sulker. Die suilier, zegt oom, zal in (le flesschen in werkit4.); komen, en Nvanneer (le gisling volledig is, zullen wij de. Ilesschen opnieu\N- sluiten met zeer sterlie km lien, (lie er stevig op vasIgebonden \\-orden ; wij zullen

or vervolgens (le 1)rietjes op plakken, \vaar onze firma op gedruld is, en (Ian is (le cliampagne‘vijn gereed om verkocht le Nvorden. Het ware e\-en-\\-el

verkieslijk hem nog eenige maanden in (ten lielder te laien liggen.

Daar (ben .),.laasje champagnewijn niefs (Ian goed lian (loen, sprali. alsdan mijn brave oom,

zullen Nvij er nu eens een gaan gebruilien ; en. wel -van den besten.

- 25-

x. De Champagnewijn.

10" ()do/w/', !!) ....

\\'aDlW('I' ik hij mijn olldcl'S zjek was, g-af Illijn

1II0ed(>I' mij yan tijd tot tijd op ,wnl'ad(~n y,lIl d(>1t

doktei', c(>n glas .. hampag-n('wijn h~ dl'ink(,ll; t.O('1I

kon ik mij ni('1 Y(,l'heelden, wat di(~ I<>kk(>I'(, dl'<lnk

('ig-(~nlijl( is en op \"dlw mani('1' llI('n IH~1ll IWI'(~idl;

do .. h gisl(>l' Iwdl 00111 Karnl mij a<\llw(~zig' lat(>1l

zijn hij dl' J)('['(>iding van dal g(>(>sll'ijk(> yochl.

00111 lid ('(>nige hond(~l'd('n f1(>ssdwn will(>Jl \vijll

hal(>n, di(~ r(>mls gel'llillwn tijd genist hadd(>Il.

Hij t!'Ok <lp stoPP(>ll cr' af (>n deed ill ('Ik .. n(~s .. lt (>(,TI kl('in(~ ho('v(:'('lIu>id will.(> sllik(~I'. Di(~ suik(>I',

Z(>gt OOlll, zal in <1(> lkssclwn in \ycI'king konH>Il,

(>n wanne(>1' dl> gisting volledig is, zuIl(>n wij <1(>.

11 ('sscl WH opni( >llW sI u i Len md ZP(,I' st(~l'kc k lil k(,ll,

dit> (>1' st(~yig- op yaslg-ehond(,ll worden; wij zull(>n

(>1' YCl'volg(>ns de hl'iefjes op plaJü::en, waal' onz('

fil'lIla op gedl'ukt is, t'n dan is de ehampagnnwijn

g-PI'('ed O\ll n~rko('hl 1(' wOl'd(~ll. Ht'f wal'(~ en>nw('}

verki(>sl ijk h(~lll Jlog- ('('nig(~ IIlaan<l(,1l in den k(>I<I('1'

ft> laten lig-g'(>ll.

Daal' ('en glaasj(> ehalllpaglwwijn niels dan

g'()(~d kan dO(>Jl, spl'ak alsdan mijn hl'av(> OOI1l,. zllJ]nJl \\~ij ('I' nll eens (~(>n g'aan g'(~b],l1ik(>n; en

w('1 V,IJl d(>n h('sl(>Jl,

iX

mannen,

Tyt, vat en,

trechters, rivt

buizen,

kranen,

X !X

X

Men ziet op de plaat : X X XXIX:tr-;,-4--

kuipjes,

vloerlegels,

-vensters.

X X X

X W

X X X

'X X

X,

XI. - DE AWN.

xxxx :x!xxxxfkkXxxXXXXxxXxxxXxix x:x xXxxxxXXxXxXXxxXxXx'xXXXX

XI. - DE AZIJN.

houtkrullen

— 27 —

-r De Azijn.

2:1 October, •1 9....

Zooals il: reeds gezeg(1 hel), is ooms inrichling

geen kleine zaal: : zij bestaat nil een prach14.);

kasleel, (hen groole hoeve, ilitgesirekte velden,

eenige woningen voor de \\-erlilieden , verscheidene

bergplaaisen AN-kin-I:elders.

Oom vert:oopt niet Nvijnsteen, rooden, witten, ChampagneNvtp, enz. maar hij maakt en lever! 001: den wijnazijn, (lie bij het bereiden der spijzen zoo \VC] le paS k01111.

Zooeven hen ik in de azijmnakerij geNveesi. Daar zag \-erscheidene rijen groote valen, die

rechlop g(plaals1 AN-aren en in \Vier boA-endeel 1-\\-(he openingen zijn. In een dier iwee galen zit (hen groole trecliter.

Die vaten zijn \-01 krullen of scllavelingen van beukeboomen, waarop men zeer langzaam wijn hut! druipen, (lie met nog. al \-eel N\-ijngeest vermengd is.

Na, druppel \-oor druppel, door (le sclia\-elingen

gedrongen to zijn, onisnapt (lie A\-ijn onder door een kraal' en loopi in een 1(uii). Men lIerhaall (lie be\verl:ing, toIdat men goeden azijn bekoml.

()mu verle11 'nib dal hij jaarlijks honderden lonnen wijnazijn leverl aan de kruideniers Vail

galISCh het land, nieflegenstaande deze veel meer kosi (11m eenvoudige bierazijn.

xx X X X X X X

- 27 -

XI. - De Azijn.

2t; ()('(o/Je/', ./!) ....

Zooals ik r(·(·ds g('z(~gd Iwb, is ooms inriclIl illg

g'('('n kl('ÏJl(' zaak: ZIJ lH'staat uit ('(~n Pl'achlig' ka si ('(' I, ('('11 g'l'Ool (' ho('y(', 1I i tg('st reld(' Y(·I d ('11,

('('l1ig'(' woning'('ll YOOl' dl) \Y('ddip<!('n, YeI'sdH'id('II(,

\)('rg'jllaats(,11 ('11_ wijnk('ld(·rs.

OOIll Y('I'koopt ni('1 enkel vvijnst('en, rood('n, \Yilt(,l1, ChaIllpag'w·\Yijn, (,I1Z. maar hij maakt ('1\

I('Y('I'I ook <1('11 wijnazijn, din hij het bpreid('n d('I' ~pi.iz(·n zoo \\'('1 1(' pas kOl1l1.

Z()()('Y(,TI 1>('11 ik in de azij 11 Illa kpl'ij g'(·\\'()('sl.

Daal' zag' ik Y('I's('!t('id()lu' rij('n g'J"()ot(' yaten, dit·

I'(>chlop g'('plaalsl \Yal'()n ('n in wiel' hOV'('IHlp(·1

I WP(' Ol )(']l i ng'<,n zij n. In (,(~Il <Iiel' t\Y(~e g'at ('1\ zi I ('('11 g'root(· 1I'(·('hl(·r.

Di(· yal·(·n zijll vol kntll('n of schayeling(·n Y;1Il

h('uk('l>ool1H'n, \yaarojl IlU'1I Z('('I' lang'zaam \\'ijn laai

druipt'n, dil' llll'l nog' al Y(~(·I \\'ijng'eest Y('rIIl(~ng'd is.

~a, druppI'l YOOI' druppel, door dl' schaYl'ling'('1I g'('dl'Ol1gPII 11' zijn, olllsllapl die \Yijn on<l('r dool' (~('n kraan ('B loopt in ('(m kuip. ;\Ien IH'rhaalt dil' hew(>I'l(il1g, loldal 11U'n g'ol'd(>n azijn hl'lwmt.

Oom V('rI('lt mij, d.II hij jaarlijks honderd(>]l

IOI1lH'n wijnazijn I ('Y('rl aan de kl'uideni(>l's yall

g'ê111sch 111'1 land, nil'1l(>g<~nslaaIld(~ d('zl' v(~(~1 m('('r

kost dan ('('nYIIlI<lig(' hi('I'azijn.

Men ziet op de plaat : 4.̀- * XIXXX .,,-,1,4.-

een herberg, een 'Jager,

'miters, een liond,

mannen, een ge-v\-eer,

een vronw, een spade,

een kind, een Ilesch,

dronken mannen, glazen.

il ri) x x 0 ■yt x I X rk x x

x ix, x x x 1*, x r)ti YA x 0, Ne *i 64 Ns, rc-

xl

XII. — DE GEZONDHEID.

'K A ))(

X

_X !ye

Fjrci,

'K

Acj

*Cj !k_t

)g

'xixxixxixXxx*x*xxx *4c. x i-)i*Lxx xxxic xxXxxixA'x A xX xiXx xXXXXX

XII. - DE GEZONDHEID.

— 29 —

XIL—In alles is overdaad verderfelijk.

26" October, 19....

zijn in vollen herfst ! Het Rids' ip der

frissche wandelingen ! voornaamsie en ook de moeilijkste bezig-

heden op de hoeve zijn ihans voorbij, en oom

Karel heell nu en dan eens (491 weinig tijd om

mel mij een uilstapje le doen tot aan de herberg

« De 13Iaukve bruiven ». is een zeer mooi en net

drankhuis, dal ooms e4,4.endom is en gehouden wordt door een zijner werklieden, die door een ongeval in de onmogelijklieid gesteld is nog op de hoeve te arbeiden. Door zijn netheid en vriendelijken om-gang mel de verbruikers doe! hij zeer goede zaken.

Reizigers, gendarmen op volute, jagers, wande-laars, alien houden er van een glas goeden wijn le driniwn, in a De Bhnikve bruiven ».

Dronkaards of vechiers worden er zonder plicht-plegingen buiten gezet. \Viejn is een allerbesle drank en verkwild, den mensch die er geen misbruik van maald ; doch le veel wijn drinker' is verdertelijk.

Nu heb ik nog een goed nieu-ws mede te deelen : de geneesheer heal langdurig onderzocht en ten slotte verklaard, dal ik volkomen van mijn ziekte genezen ben ; evenwel moel, ik nog eenige maanden bij oom verblijven.

0 ! ik bemin nog sleeds teederlijk mijn lieve (hiders ; ook zal ik hen dikwips schrijven, maar mijn goede own Karel is mij als een tweede vader; hij heeft mij als zijn eigen kind lief, en ik ook bemin hem nit gansch mijn hart !

- 29-

XII.-In alles is overdaad verderfelijk.

;2()" ()('/o/WI', I!J""

\\ïj Zl,Pl lil yo\lPIl h('rf~t! Hd lijd~1 ip (\('1'

rl'i~~elH' waIHIt'lillg('Il! D(' VO()l'naalll~"~ ('11 ook <1P IllOüiiijkstp hpzig

IH'dpll op d(' h(wv(' zij Il t han~ yoorhij, Pil OOll\

Kal'('1 'hp(dl nu Pil dml ('('ll~ (tpll "\ypinig tijd 01ll

mei mij ('('n lIil~lapj(' lp dOPll lot aan dl' hprhnl'p; « De IJ[(/lIv,'e /)l'lIiw>/1 ». Dil i~ (',('Il zeI']' mooi en ll<'l drankhlli~, dat ooms pip;endoJll is ('Il gehoud('1l wordl dool' p('n zij nel' w('rldied(~n, dil' dool' een ongeval in de ollllwg'plijklwid g'('~I('ld i~ nog op (1(, h()(~n~ ", al'beid('Jl. DoOI' zijn lwtlH'id Pil \Tienclelijkpn omgang Ilwl (\(, n~l'bl'llilwl'~ dO('1 hij wcr goede zaken.

H('ir,ig('l'~, g('IHlat'nwn op I'Olldp, jagers, wandplaat's, all(~n houdpl1 ('I' yall ('en glas goeden ,,'ijn te dl'inl«'n, in « /)e Hl(/Ilv.'e /)/,Ilil'ell».

Dronkaards of y(~ehl('l's ,,'orden ('I' zond('I' pliehlpleging'('Jl buiten g('zl'I, \Vij n is (~en allel'lwste (h'ank en v(~l'k\Yild den lllpnseh die PI' g('('Il misbruik van maakl; doeh Ie v('nl wijn dl'inkpIl is v(,l'd('I'felijk,

1\ 11 lll'b ik nog ('pn goed n i('u\ys uH·d(' te dee!(m : d(' gene('slwei' 1wefl, mij lang'dm'ig onderzoeht en ten sloll(~ yel'ldaarcl, dal ik volkomen van mijn ziekte gpnezen ben; ('YPIlwel mod ik nog l'ünig(' maanden hij oom Y(~I'hlijY{~n,

O! ik hI'min nog slt'pds tppderlijk mijn li(~YP

Ouders; ook zal ik lwn dilnyijls sehrijyen, maal' mijn goede oom Kal'pl is mij ab een tweede vad('I'; hij heeft mij als zijn t'igt'Jl kind lief, en ik ook bemin hem uit ganseh mijn hart!

De Nijverheid in Prenten.

IN DEZE REEKS ZIJN VERSCHENEN :

1. De twee Weezen of De Graannijverheid in prenten.

2. Een Vijand dien men kennen moet, of De alkoholische

Dranken in prenten.

3. Vaders Geschenk, of Wat men zooal van Bloem maken

kan.

4. Het Verlof van Hansje en Mina, of de Melknijverheid in

prenten.

5. Het Huisgezin' van Dr Berthot, of De Wolniiverheid in

prenten.

6. Het Dagboekje van Luciaan, of De Wijnbouw in Prenten.

De Nijverheid in Prenten.

IN DEZE REEKS ZIJN VERSCHENEN:

1. De twee Weezen ol De Graannijverheid in prenten.

2. Een Vijand dien men kennen moet, or De alkoholisehe

Dranken in prenten.

:l Vaders Geschenk, ol Wat men zooal van Bloem maken

kan.

4. Het Verlof van Hansje en Mina, ol de ~1elkni.i\'erheid III

prenten.

5. Het Huisgezin' van IY Berthot, ol De Wolnijverheid in

prenten.

6. Het Dagboekje van Luciaan, ol De Vhjnhollw in Prenten.

'NE-10UL).

Biadz.

Een woord tot de kleinen

De Wijngaard

De Wijnoogst . 8

— De Persing 10 iv. De Wijnpers .

N'. De Druivenmoer of Droesem 14

Vi. De Gisting. 16,

VII. De Wijnsteen 18

VIII. Het Zwavelen 20

IX. De Bladeren en de Ranken 99,

X. - De Champagnewijn 94.

Xl. — De Azijn . . 9()

Xii. - De Gezondheid 98

INHOUD.

Een \Voord tot de kleinen I. -- De Wijngaard

11. - De Wij noogst

111. - De Persing

IV. - De Wijnpers

V. - De DruÏ\'en moel' of Droesem . VI. - De Gisting.

VII. - De Wijnsteen .

VIiI. - Hel Zwavelen . IX. - De Bladeren en de Ranken

X. - De Champagnewijn.

XI. - De Azijn . XII. - De Gezondheid.

Bladz.

()

8

10

12

u l()

18

20 22

Dagboekje - dbnl

Documents

Transcript of Dagboekje - dbnl