Cutane artefacten bij kinderen Rob Bilo, forensisch arts...

31
Congres 2018 De huid als blikvanger Cutane artefacten bij kinderen Rob Bilo, forensisch arts KNMG

Transcript of Cutane artefacten bij kinderen Rob Bilo, forensisch arts...

Page 1: Cutane artefacten bij kinderen Rob Bilo, forensisch arts KNMGleck.nu/wp-content/uploads/De-huid-als-blikvanger_R.-Bilo.pdf · Cutane artefacten bij volwassen • 0,05 – 0,5% van

Congres 2018

De huid als blikvanger

Cutane artefacten bij kinderen

Rob Bilo, forensisch arts KNMG

Page 2: Cutane artefacten bij kinderen Rob Bilo, forensisch arts KNMGleck.nu/wp-content/uploads/De-huid-als-blikvanger_R.-Bilo.pdf · Cutane artefacten bij volwassen • 0,05 – 0,5% van

Cutane artefacten

• Huidafwijkingen die niet door een natuurlijk proces

(ziekten) of door trauma (accidenteel of niet-

accidenteel) zijn ontstaan, maar door doelgericht

menselijk handelen.

• Uitgesloten: ‘medisch’ handelen.

leck | 8 februari 2018 2

Page 3: Cutane artefacten bij kinderen Rob Bilo, forensisch arts KNMGleck.nu/wp-content/uploads/De-huid-als-blikvanger_R.-Bilo.pdf · Cutane artefacten bij volwassen • 0,05 – 0,5% van

Cutane artefacten bij volwassen

• 0,05 – 0,5% van alle nieuwe dermatologische patienten (Cadotsch A, 1984)

• 1% of meer (McGee – San Diego Conf., 2001)

• Het gekwetste kind in een volwassen lichaam

• Vrouw : man = 3 : 1

leck | 8 februari 2018 3

Page 4: Cutane artefacten bij kinderen Rob Bilo, forensisch arts KNMGleck.nu/wp-content/uploads/De-huid-als-blikvanger_R.-Bilo.pdf · Cutane artefacten bij volwassen • 0,05 – 0,5% van

Cutane artefacten bij kinderen

• Incidentie/prevalentie onbekend

• ‘Fysiologische’ gewoonten: min of meer normaal gedrag

• Automutilatie

• Artificiele aandoeningen

– Nagebootste stoornis

– Nagebootste stoornis bij volmacht

• ‘My skin is only the toplayer of my problem!’

leck | 8 februari 2018 4

Page 5: Cutane artefacten bij kinderen Rob Bilo, forensisch arts KNMGleck.nu/wp-content/uploads/De-huid-als-blikvanger_R.-Bilo.pdf · Cutane artefacten bij volwassen • 0,05 – 0,5% van

Congres 2018

fysiologische gewoonten

Page 6: Cutane artefacten bij kinderen Rob Bilo, forensisch arts KNMGleck.nu/wp-content/uploads/De-huid-als-blikvanger_R.-Bilo.pdf · Cutane artefacten bij volwassen • 0,05 – 0,5% van

• (Meestal) normaal gedrag

• Niet zeldzaam

• Leeftijdsafhankelijk

• Persisteren kan pathologisch zijn

• Zelden compulsief of obsessief

‘Fysiologische’ gewoonten

• Neuspeuteren

• Duim- en vingerzuigen

• Nagelbijten

• Haar trekken en draaien

• Krabben

• Liplikken

leck | 8 februari

2018 6

Page 7: Cutane artefacten bij kinderen Rob Bilo, forensisch arts KNMGleck.nu/wp-content/uploads/De-huid-als-blikvanger_R.-Bilo.pdf · Cutane artefacten bij volwassen • 0,05 – 0,5% van

Congres 2018

automutilatie

Page 8: Cutane artefacten bij kinderen Rob Bilo, forensisch arts KNMGleck.nu/wp-content/uploads/De-huid-als-blikvanger_R.-Bilo.pdf · Cutane artefacten bij volwassen • 0,05 – 0,5% van

Automutilatie

• De opzettelijke, directe, niet suicidale vernietiging of verandering

van het eigen lichaam.

Vormen:

• Major

• Stereotype

• Oppervlakkig: fysiologisch of pathologisch?

leck | 8 februari 2018 8

Favazza AR, 1998

Page 9: Cutane artefacten bij kinderen Rob Bilo, forensisch arts KNMGleck.nu/wp-content/uploads/De-huid-als-blikvanger_R.-Bilo.pdf · Cutane artefacten bij volwassen • 0,05 – 0,5% van

Etiologie

• Psychose

• Acute alcohol of drugs intoxicatie

• Cultuur bepaald

• Religieuze en seksuele themata

Major vorm

Zeldzaam, maar ernstig b.v.:

• Oog-enucleatie

• Castratie

• Amputatie van vingers en

ledematen

leck | 8 februari

2018 9

Page 10: Cutane artefacten bij kinderen Rob Bilo, forensisch arts KNMGleck.nu/wp-content/uploads/De-huid-als-blikvanger_R.-Bilo.pdf · Cutane artefacten bij volwassen • 0,05 – 0,5% van

• Vrouwenbesnijdenis

– Sunna

– Clitoridectomie

– Infibulatie

Major vorm ‘by proxy’

• Skoptzy (gecastreerden)

• Religieuze rite

Gould GM, Pyle WL. Anomalies and curiosities of medicine, 1896

leck | 8 februari

2018 10

Page 11: Cutane artefacten bij kinderen Rob Bilo, forensisch arts KNMGleck.nu/wp-content/uploads/De-huid-als-blikvanger_R.-Bilo.pdf · Cutane artefacten bij volwassen • 0,05 – 0,5% van

Etiologie

• Autisme

• Gilles de la Tourette

• Matig tot ernstig verstandelijk

gehandicapten:

– Lesch-Nyhan

Stereotype vorm

Monotone repeterende en soms ritmische handelingen bijv.:

• Hoofdbonken

• Zichzelf slaan

• Zichzelf bijten

Motief:

• Onlust?

• Stimuleren

• Dempen van stress

leck | 8 februari

2018 11

Page 12: Cutane artefacten bij kinderen Rob Bilo, forensisch arts KNMGleck.nu/wp-content/uploads/De-huid-als-blikvanger_R.-Bilo.pdf · Cutane artefacten bij volwassen • 0,05 – 0,5% van

Etiologie (n=240)

• Meerderheid groeide op in

families met veel geweld en

dubbele boodschappen

• > 60% kindermishandeling

• 50% sexueel misbruik

• 30% verlies van familielid

• 30% ‘broken family’

Oppervlakkige vorm: pathologisch

• Incidenteel of chronisch

(compulsief) automutilerend

gedrag

Motief:

• Ont-spanning (stoppen emotionele

pijn)

• Woede-ontlading

• Herwinnen gevoel van zelfcontrole

• Beëindigen gevoel van afstomping

(‘emotional deadness’)

Favazza AR, 1998

leck | 8 februari

2018 12

Page 13: Cutane artefacten bij kinderen Rob Bilo, forensisch arts KNMGleck.nu/wp-content/uploads/De-huid-als-blikvanger_R.-Bilo.pdf · Cutane artefacten bij volwassen • 0,05 – 0,5% van

Oppervlakkige vorm: pathologisch

Onderliggende psychiatrische problematiek

• ?

• Borderline, hysterisch/theatrale en antisociale

persoonlijkheidsstoornis

• PTSD – dissociatieve stoornissen

• Eetstoornissen

leck | 8 februari 2018 13

Page 14: Cutane artefacten bij kinderen Rob Bilo, forensisch arts KNMGleck.nu/wp-content/uploads/De-huid-als-blikvanger_R.-Bilo.pdf · Cutane artefacten bij volwassen • 0,05 – 0,5% van

Zomaar een uitspraak over automutilatie….

Dader – slachtoffer – verzorger:

• Als ik mezelf snijd, kan ik zien waar de pijn vandaan komt en kan ik het zien beter worden

• En ik kan er makkelijk voor zorgen

leck | 8 februari 2018 14

Page 15: Cutane artefacten bij kinderen Rob Bilo, forensisch arts KNMGleck.nu/wp-content/uploads/De-huid-als-blikvanger_R.-Bilo.pdf · Cutane artefacten bij volwassen • 0,05 – 0,5% van

Leeftijd

N=49 (vrouwelijke psychiatrische patienten, seksueel misbruik)

< 12 jr 35%

12 – 18 jr 12%

> 18 jr 53% Ensink BJ. Confusing realities, a study on child sexual abuse and psychiatry. VU University Press, 1992

leck | 8 februari 2018 15

Page 16: Cutane artefacten bij kinderen Rob Bilo, forensisch arts KNMGleck.nu/wp-content/uploads/De-huid-als-blikvanger_R.-Bilo.pdf · Cutane artefacten bij volwassen • 0,05 – 0,5% van

Congres 2018

methoden

Page 17: Cutane artefacten bij kinderen Rob Bilo, forensisch arts KNMGleck.nu/wp-content/uploads/De-huid-als-blikvanger_R.-Bilo.pdf · Cutane artefacten bij volwassen • 0,05 – 0,5% van

Methoden

• Mechanisch

• Thermisch

• Chemisch

leck | 8 februari 2018 17

Page 18: Cutane artefacten bij kinderen Rob Bilo, forensisch arts KNMGleck.nu/wp-content/uploads/De-huid-als-blikvanger_R.-Bilo.pdf · Cutane artefacten bij volwassen • 0,05 – 0,5% van

Huid beschadigd

• Snijden

• Krabben

• Prikken

• Injectie van

lichaamsvreemde stoffen

• Amputeren

Mechanisch

Huid intact

• Wrijven

• Zuigen

• Bijten

• Knijpen

• Stompen

• Haartrekken

• Binden - ligaturen

Van de

Schaar leck | 8 februari

2018 18

Page 19: Cutane artefacten bij kinderen Rob Bilo, forensisch arts KNMGleck.nu/wp-content/uploads/De-huid-als-blikvanger_R.-Bilo.pdf · Cutane artefacten bij volwassen • 0,05 – 0,5% van

Thermisch

• Branden

– Sigaretten

– Hete voorwerpen

• Frictie verbrandingen

https://u.osu.edu/suicide/sample-page/

leck | 8 februari 2018 19

Page 20: Cutane artefacten bij kinderen Rob Bilo, forensisch arts KNMGleck.nu/wp-content/uploads/De-huid-als-blikvanger_R.-Bilo.pdf · Cutane artefacten bij volwassen • 0,05 – 0,5% van

Thermisch: ‘tell tale injuries’

• Aanstekers

– Automutilatie of smileys

– Toegebracht door derden

• Andere hete voorwerpen

leck | 8 februari

2018 20

Page 21: Cutane artefacten bij kinderen Rob Bilo, forensisch arts KNMGleck.nu/wp-content/uploads/De-huid-als-blikvanger_R.-Bilo.pdf · Cutane artefacten bij volwassen • 0,05 – 0,5% van

Chemisch

• Etsende vloeistoffen

– Direct aangebracht op de huid

– Geinjecteerd

• Injectie met vloeistoffen zoals melk

leck | 8 februari 2018 21

Page 22: Cutane artefacten bij kinderen Rob Bilo, forensisch arts KNMGleck.nu/wp-content/uploads/De-huid-als-blikvanger_R.-Bilo.pdf · Cutane artefacten bij volwassen • 0,05 – 0,5% van

Congres 2018

nagebootste stoornissen

de erfenis van de baron

• door anderen veroorzaakt (PCF)

• door het kind/minderjarige zelf veroorzaakt

Page 23: Cutane artefacten bij kinderen Rob Bilo, forensisch arts KNMGleck.nu/wp-content/uploads/De-huid-als-blikvanger_R.-Bilo.pdf · Cutane artefacten bij volwassen • 0,05 – 0,5% van

• Allergische reacties

• Fictieve stollingsstoornissen

• Blaren en blaasjes

• Abcessen

• Eczeem

• Roodheid

• Excoriaties

Huidafwijkingen bij PCF

Onder andere:

• Neusbloedingen, bloedingen

uit andere lichaamsopeningen

• Intra-orale lesies

• Otitis externa

• Purpura

• Fluor vaginalis en andere

anogenitale afwijkingen

leck | 8 februari

2018 23

Page 24: Cutane artefacten bij kinderen Rob Bilo, forensisch arts KNMGleck.nu/wp-content/uploads/De-huid-als-blikvanger_R.-Bilo.pdf · Cutane artefacten bij volwassen • 0,05 – 0,5% van

Munchausen syndroom bij minderjarigen

Libow J. Pediatrics 2000;105:336-42

• N=42

• 71% meisjes

• Aard:

– Koorts e.c.i.

– Diabetische ketoacidose

– Purpura

– Infecties

leck | 8 februari 2018 24

Page 25: Cutane artefacten bij kinderen Rob Bilo, forensisch arts KNMGleck.nu/wp-content/uploads/De-huid-als-blikvanger_R.-Bilo.pdf · Cutane artefacten bij volwassen • 0,05 – 0,5% van

Munchausen syndroom bij minderjarigen

Libow J. Pediatrics 2000;105:336-42

• Actief of passief

• Gemiddelde duur 16 maanden (variatie: enkele incidenten tot 5

jaar)

• < 14 jaar toegeven na confrontatie

• > 14 jaar 45% niet

leck | 8 februari 2018 25

Page 26: Cutane artefacten bij kinderen Rob Bilo, forensisch arts KNMGleck.nu/wp-content/uploads/De-huid-als-blikvanger_R.-Bilo.pdf · Cutane artefacten bij volwassen • 0,05 – 0,5% van

Munchausen syndroom bij minderjarigen

Libow J. Pediatrics 2000;105:336-42

• … pediatricians (should) include illness falsification by the child-patient

in the differential diagnosis of a persistent and unexplained medical

condition, along with somatization, malingering, and Munchausen by

proxy abuse.

leck | 8 februari 2018 26

Page 27: Cutane artefacten bij kinderen Rob Bilo, forensisch arts KNMGleck.nu/wp-content/uploads/De-huid-als-blikvanger_R.-Bilo.pdf · Cutane artefacten bij volwassen • 0,05 – 0,5% van

D.D. Munchausen syndroom – PCF

• Vaak zeer moeilijk

• Soms zelfs niet mogelijk:

– Gelijktijdig voorkomen MS en PCF (symbiotic participation?)

– Ontwikkeling van MS uit PCF

leck | 8 februari 2018 27

Page 28: Cutane artefacten bij kinderen Rob Bilo, forensisch arts KNMGleck.nu/wp-content/uploads/De-huid-als-blikvanger_R.-Bilo.pdf · Cutane artefacten bij volwassen • 0,05 – 0,5% van

Congres 2018

valse beschuldigingen / aangiften

aanranding - verkrachting

Munchausen syndroom?

Page 29: Cutane artefacten bij kinderen Rob Bilo, forensisch arts KNMGleck.nu/wp-content/uploads/De-huid-als-blikvanger_R.-Bilo.pdf · Cutane artefacten bij volwassen • 0,05 – 0,5% van

Herkenning zelf toegebracht letsel

• Anamnese

• Kenmerken:

– lokalisatie en bereikbaarheid

– vorm,

– rangschikking

• ‘Natuurlijk’ beloop

leck | 8 februari 2018 29

Page 30: Cutane artefacten bij kinderen Rob Bilo, forensisch arts KNMGleck.nu/wp-content/uploads/De-huid-als-blikvanger_R.-Bilo.pdf · Cutane artefacten bij volwassen • 0,05 – 0,5% van

Congres 2018

conclusies

Page 31: Cutane artefacten bij kinderen Rob Bilo, forensisch arts KNMGleck.nu/wp-content/uploads/De-huid-als-blikvanger_R.-Bilo.pdf · Cutane artefacten bij volwassen • 0,05 – 0,5% van

Artefacten bij kinderen

Signaal van ernstige problemen:

• In het heden

– Kindermishandeling (PCF)

– Overlevingsmechanisme (automutilatie, MS)

• In het verleden

– Overlevingsmechanisme – stressregulatie (automutilatie, MS)

leck | 8 februari 2018 31