CULTUUR - EN ERFGOEDPACT ACHTERHOEK 2014-2016 · 2018-05-31 · 6 7 Ontdekken, verbinden en trots...

CULTUUR- EN ERFGOEDPACTACHTERHOEK2014-2016

3 JAAR IN BEELD

‘Verdiep je in de leefwereld van de ander’

WWW.CULTUURENERFGOEDPACT-ACHTERHOEK.NL

2 3

Ontdekken, verbinden en trots Meerjarenverslag | Cultuur- en Erfgoedpact Achterhoek 2014 - 2016

VoorwoordCULTUUR- EN ERFGOEDPACT ACHTERHOEK...

. . .over wie we zijn met elkaar in de Achterhoek

.. .over voldoende contact met elkaar en met ons gezamenlijke erfgoed

...over wat we samen maken in de Achterhoek

.. .over wat we samen beleven en trots kunnen laten zien

.. .én wat we kunnen doen om dat samen sterk te maken en te houden.Dáár gaat het Cultuur- en Erfgoedpact Achterhoek over.

Stevig door verbindingen en unieke rol Negen* Achterhoekse gemeenten hebben de handen ineengeslagen om de eigenheid van de streek zowel bij de Achterhoeker als bij de toerist onder de aandacht te brengen. Het resultaat is een zestal projecten, waarbij kunstenaars, regisseurs en toeristenorganisaties de katalysator vormen en ons confronteren met de unieke waarde van ‘ons thuis’. Door nieuwe verbindingen te maken wordt de Achterhoekse cultuur doorgegeven.

ProjectenBijna alle projecten zijn afgerond, een klein aantal uitvoeringen vinden plaats in het voorjaar van 2017. U kunt de resultaten daarvan binnenkort vinden op de website van het pact. In een volgend pact is er ruimte voor borging van delen van projecten en ervaringen.

Colofon

Teksten:Alle betrokkenen bij het pact.

Redactie en vormgeving:Studio Nieuwe Weide

Fotografie:Projectleiders en Barry Jonas

Betrokkenen Cultuur- en Erfgoedpact Achterhoek 2014-2016

Projectleiders:Harry ten Brinke, BoogiewoogieFred van Schoonhoven, AbellifeLiesbeth Schepers en Manuel Hezeman, Achterhoek Toerisme Machteld van der Meij, De GruitpoortMirjan Koldeweij, Kunst van KoldeweijWillem te VoortwisWim Maatman, Oasem

Marco te Nijenhuis, coördinatorJohan Godschalk, adviseur Cultuurmij OostGerwin Nijkamp, eindredacteur Achterhoek Nieuws

Verantwoording inhoud magazine

De inhoud van het magazine dat hier voor u ligt is een compilatie van alle digitale nieuwsbrieven die er in de 3 jaar van dit pact uit zijn gegaan. De schrijfstijl is dan ook veelal in de aankondigende sfeer. Uitgebreide content over de onderwerpen is nog steeds op de website te vinden > www.cultuurenerfgoedpact-achterhoek.nl

Deze compilatie is aangevuld met bevindingen van de projectleiders en Monumentendagen gedachten van Willem te Voortwis.

Geachte lezer,

Voor u ligt het verslag van het Cultuur- en Erfgoed Pact Achterhoek over de periode 2104-2016. Als coördinator van het pact kan ik terugkijken op een geslaagd pact.

Het pact is aangegaan door 9 deelnemende gemeenten in de Achterhoek om de eigenheid van de streek zowel bij de Achterhoeker als bij de toerist onder de aandacht te brengen. Middels de 6 projecten en de Cultuurzomer Achterhoek die het pact rijk is, is dat meer dan gelukt. In dit magazine kunt u info vinden over alle projecten en de resultaten die we geboekt hebben.

Ik ben trots op de Achterhoek. Vaak zijn we te bescheiden en laten niet blijken wat we van de Achterhoek vinden. “Dat hebbe wie toch niet slecht gedoan” betekent dat het heel goed is gegaan. Maar laat dat ook maar eens blijken. Wees gewoon #trots en dat mag best wat meer getoond worden.

Hoe was het ook weer?2014 heeft vooral in het teken gestaan van het samenvoegen van alle wensen en belangen van de deelnemende gemeenten om zo uitvoering te kunnen geven aan de zes projecten en de Cultuurzomer Achterhoek. Uiteindelijk komt daar in november 2014 een document uitrollen waar alle gemeenten en de provincie “Ja” op hebben gezegd.

In de relatief korte periode van 2 jaar (2015 en 2016) hebben we de projecten van de grond getild en uitgevoerd in alle gemeenten volgens afspraak. Een klein aantal uitvoeringen wordt nog gedaan in het voorjaar van 2017 omdat we ook afhankelijk zijn van de betrokkenheid en medewerking van externe partijen.

De volgende stap is nu het borgen van (delen van) projecten en alle ervaringen. Gemeenten en provincie hebben inmiddels besloten dat ze graag een volgend pact willen en daarmee behoort borgen tot het volgende pact.

Essentieel voor het pionieren in en slagen van dit pact is de kennis, kunde en betrokkenheid van de projectleiders, de uitvoerend kunstenaars en Johan Godschalk als adviseur vanuit Cultuurmij Oost. Het kapitaal van het pact.

Tot slotIk ben geen onderdeel meer van het volgend pact maar ga nieuwe producten ontwikkelen met mijn Vof Mazzel. Ik dank u voor het in mij gestelde vertrouwen en wens u allen een succesvol pact 2017-2020 toe.

Marco te Nijenhuiscoördinator Cultuur- en Erfgoedpact Achterhoek 2014-2016

* De negen gemeenten:AaltenBerkellandBronckhorstDoetinchemMontferlandOost GelreOude IJsselstreekWinterswijk

Doesburg doet vanaf 01-01-2016 mee met CZA en Lang Leve Kunst. Lochem doet in 2016 mee met CZA.

4 5


ProjectMonumentendagen

ProjectStructurele CultuurparticipatieWest Achterhoek

ProjectDigitale ontsluiting:‘Uit jezelf in de Achterhoek’

ProjectTussen de Coulissen

ProjectCultuurzomer Achterhoekmet behoud van herkenbare beeldmerk

www.cultuurenerfgoedpact-achterhoek.nlOp de website zijn de doelstellingen, de activiteiten en verdere ontwikkelingen van deze projecten terug te lezen.

ProjectDe Achterhoek maakt hetMet onder andere:‘Old Souls New Magic’

ProjectStructurele CultuurparticipatieOost Achterhoek

7 deelprojecten onder 1 paraplu

‘De Achterhoek maakt het’ trapt af

VakantiekrantCultuurzomer Achterhoek verschijnt

Logo & huisstijlBouwen aan een gezicht voor nu en de Achterhoekse toekomst

Juni 2015 | Erfgoedfestival Gemaakt in Gelderland, Industriepark Dru, Ulft

Juni 2015

Juni 2015 | Bijlage bij huis-aan-huis-bladen5 juni 2015 | BS22, Groenlo

Om verbinding te creëren tussen alle projecten en partners is er een huisstijl ontwikkeld. Het logo is uit te voeren in diverse kleuren; ieder pro-ject heeft zijn eigen kleur. Momenteel wordt er hard gewerkt aan de website, naar verwachting is deze begin juni online. De website wordt het digitale platform waar Achterhoekers informa-tie kunnen vinden over het Cultuur- en Erfgoedpact Achterhoek.

Het Pact = nu ook onlineDe website van het Cultuur- en Erf-goed Pact Achterhoek is sinds vrijdag 5 juni online. De lancering van de site vond tijdens een inspiratiesessie van alle betrokkenen bij het pact plaats in BS22 in Groenlo.

Van 12 juni t/m 20 september 2015 staat de Gelderse maak-industrie in al haar facetten in de schijnwerpers. Dan vindt het Erfgoedfestival ‘Gemaakt in Gelder-land’ plaats. Cultuur- en Erfgoedpact Achterhoek levert hier een bijdrage aan.Vrijdag 12 juni is de officiële opening door dhr. C. Cornielje (com. van de Koning) van dit Erfgoed Festival, en dus Gemaakt in Gelderland.

Bijdrage PactTijdens dit openingsweekend werd er veel ruimte in de Industriehallen van de Dru ingenomen door de deelne-mende metaalbedrijven uit het project ‘Old Souls New Magic’ (De Achter-hoek maakt het). In combinatie met

de drukpers en gerealiseerde etsen kregen bezoekers een goede eerste indruk van het project dat net van start is gegaan.

Begin juni is de Vakantiekrant als bijlage bij diverse huis-aan-huis-bladen in de regio verschenen. Deze bevat alle informatie voor een zomer vol Cultuur in de Achterhoek.

Volg ons op:

6 7


i

flyer KunstOer.indd 3 10-07-15 13:02

De Achterhoek maakt het is een veelomvattend project, met onder andere het gemeente-overstijgende ‘Old Souls New Magic’, dat een verbinding tot stand wil brengen tussen het bedrijfsleven / maakindustrie, het onderwijs/de jeugd en de samenleving. Basisschoolleerlingen uit alle acht gemeenten maken kennis met ‘metaalgerelateerde’ bedrijven en volgen een etsworkshop. De daaruit voortkomende etsen worden op verschillende plekken tentoongesteld t/m 20 september 2015.

Maar ‘De Achterhoek maakt het’ is van nog veel meer markten thuis. Van de mijmerroute Korte Rokjes, Dubbele Stiksels in Aalten tot KunstOer in Winterswijk, de educatief toeristische route ‘Hoe je het ziet’ in Oude IJsselstreek, en het educatie-kunstproject Leer bewerken met kinderen in Oost Gelre: elk van de acht deelnemende gemeenten heeft de kinderen laten kennismaken met het specifieke en het onderscheidende van de eigen identiteit.

Juni 2015 | AaltenOpening expositie & theater

Boerenvoorwerpen anno 2015 Locatie: Kulturhus LinteloProject: Structurele cultuurparticipatieProjectleider: Harry ten Brinke ism Berna Bonekamp en Theo Soontiëns

Juni 2015 | AaltenMaak een historische reis door Aalten

Korte rokjes, dubbele stiksels

Een mijmer-reis door Aalten waarbij de historische textiel-industrie op een bijzondere manier tot leven komt! Via een app word je geleid langs mooie plekjes die te maken hebben met de textielindustrie van vroeger. Doordat er helaas weinig tastbaars meer over is van deze historie, is het medium film gebruikt om het weer tot leven te wekken.

Juli 2015 | West Achterhoek

Feestelijk en inspirerend symposiumHet project ‘Lang leve Kunst en Nao-berschap’ bestaat 1 jaar! Dat gaat de Gruitpoort vieren met iedereen die het afgelopen jaar hebben meege-werkt middels een gratis feestelijke middag en inspirerende workshops.Want het is dankzij hun inzet dat zoveel ouderen aan mooie kunstacti-viteiten kunnen deelnemen. En daar gaat de Gruitpoort, met steun van het Cultuur- en Erfgoedpact Achterhoek, de komende jaren mee door!

Juli 2015 | Oude IJsselstreekToeristische route langs kunst, techniek en industrie

‘Hoe je het ziet!’De toeristische route “Hoe je het ziet” voert de toeschouwer langs tal van loca-ties waar voorbeelden te vinden zijn van technische, industriële vernieuwing. De route vertelt iets over het creatieve brein en daagt deelnemers van jong en oud mee te denken aan creatieve oplossingen voor oude en nieuwe problemen. De route is vanaf 20 juli per fiets of per auto af te leggen.

September 2015 | Achterhoek

Weekend vol cultuur & erfgoedA.s zaterdag en zondag is het Open Monumentenweekend. Er is van alles te doen in de Achterhoek. We lichten er twee Pact-activiteiten voor u uit:

Rondreizend trio in gesprek met jong en oud Willem te Voortwis, Jorn Snelting en Robin van Reenen zullen namens het Cultuur- en Erfgoedpact Achterhoek rondreizen in de Achter-hoek. Dit trio zal in gesprek gaan met de bezoekers en betrokkenen van de Monumentendagen over het belang en de betekenis van erfgoed.

Juli en augustus 2015 | Oost GelreEDUCATIE KUNST PROJECT ‘Leer bewerken voor kinderen’

Eigen product van leer makenDe kinderen uit de groepen 7 en 8 van alle basisscholen in Lichtenvoorde heb-ben een rondleiding gehad bij Rompa Tanneries met daarbij een uitleg over de geschiedenis, heden en visie van het bedrijf. Hierdoor kregen de kinderen kennis van het productieproces van leer. Vervolgens zijn de kinderen zelf aan de slag ge-gaan in de workshop ‘Leer bewerken voor kinderen’. Dit alles stond onder leiding van kunstenares Berna Bonekamp.

Van het leer zijn tasjes, portemonnees, armbandjes, sleutelhangers, beursjes, bui-deltjes, dieren of fantasieobjecten gemaakt. De resultaten zijn nog tot 11 oktober te bewonderen bij Sociaal Cultureel Centrum Den Diek in Lichtenvoorde.

Het educatieve kunstproject ‘Leer Bewerken’ krijgt in 2016 een vervolg.

Augustus 2015 | Winterswijk

‘KunstOer’Route Kunst-Ambacht

Tijdens het Open Monumentenweek-end van 12 en 13 september kunt u meedoen aan de KunstOer.Op zaterdag 12 september rijden er bussen en de route is ook te fietsen.

Op verschillende prachtige erfgoed-locaties in en om Winterswijk kunt u genieten van kunst. Dit jaar staat het weekend in relatie tot kunst en ambacht.

Augustus 2015 | West Achterhoek

Verhalenoogst, schrijvers gezocht

Houd je van schrijven? Of wil je graag levensverhalen le-ren schrijven? Heb je affiniteit met verhalen van vroeger en met ouderen? Dan is dit project wellicht wat voor jou. Verhalenoogst is inmiddels een niet meer weg te denken project van Lang Leve Kunst en Naoberschap.

Juni 2015 | alle gemeentes

Exposities etsproject

‘Old Souls New Magic’Locaties: lokaal bepaaldProject: De Achterhoek maakt hetProjectleider: Mirjan Koldeweij i.s.m. Laura Casas Valle

‘De Achterhoek maakt het’: meer dan etsproject

Juni 2015

Augustus 2015

8 9


September 2015 | BerkellandProject voor jeugd en ouderen

Berkel in BeeldVanaf woensdag 16 september zijn wij gestart met een nieuw project in Eibergen. Binnen het project ‘De Berkel in Beeld’ - waar het fotografe-ren van de Berkel het thema is - wordt samengewerkt met de Menno ter Braakschool, museum De Scheper en zorginstelling De Meergaarden (Livio).

Oktober 2015

Wethouders 8 gemeentes enthousiast over het pact Begin oktober heeft Marco te Nijen-huis, de coördinator van het pact, een goed overleg gehad met de wethou-ders en ambtenaren van de betrokken gemeentes. Belangrijkste uitkomst: de wethouders willen zich sterk maken voor behoud van het pact na 2016.

Oktober 2015 | Oude IJsselstreek

Project ‘Toen was ik 14’ verbindt jong en oud 14-Jarige leerlingen van het Almen-decollege in Silvolde organiseren op 5 november een liederenmiddag op de Pelgrim in Gaanderen. De teksten zijn door hun zelf geschreven en ge-inspireerd op waargebeurde verhalen van de bewoners van de Pelgrim. Zo worden de verhalen van ouderen de liederen van jongeren. De middag is op donderdag 5 november om 14.30 uur in de Pelgrim in Gaanderen.

Oktober 2015

‘Old souls new magic’ sluit afMet de sluiting van de laatste expositie - in de bibliotheek in Wehl - is het ets-project ‘Old Souls New Magic’ ten einde gekomen. Wat was het gaaf! Wij willen graag iedereen die een steentje heeft bijgedragen bedanken. De 8 Achterhoekse gemeentes, 18 basisscholen, 9 bedrijven uit de maakindustrie, 2 kunstenaressen, 1 projectleider, 450 leerlingen en 8 expositieruimtes: BEDANKT!

Een van de doelstellingen van het pact is het verbinden van de jeugd met de in-dustrie in de Achterhoek. Daarin zijn we met dit project goed geslaagd. Achter de schermen wordt er al hard gewekt aan een vervolg, zodra er meer duidelijkheid is communiceren we dit o.a. via de website.

September 2015 | algemeen

Een greep uit de media

Er is in de pers veel aandacht voor de activiteiten uit het pact. We verzame-len alles op onze website.

September 2015 | WinterswijkRoute Kunst-Ambacht

Route KunstOer groot succesEen prachtige route langs verschillende erfgoedlocaties met kunst én ambacht die gratis per bus of op de fiets afgelegd kon worden; dat waren de ingrediënten voor de eerst KunstOer. Het feit dat de kunstenaars op een vernieuwende manier met ambacht bezig zijn en dat ook lieten zien door middel van workshops en demonstraties bleek een schot in de roos. KunstOer is geïnitieerd door Cultuur- en Erfgoedpact Achterhoek en is dit jaar in samenwerking met Comité Open Monumentendag Winterswijk tot stand gekomen.

De KunstOer is een prachtig instrument gebleken om aandacht te vragen voor de maakindustrie en kunst en ambacht in Gelderland. Het project krijgt in 2016 een vervolg.

September 2015 | AchterhoekMonumentendagen

Samenwerking om verbinding tot stand te brengenHet project ‘Monumentendagen’ behelst veel meer dan de twee dagen in septem-ber. Het gaat wat ons betreft om een bewustwordingsproces. Nodig om mensen op jongere leeftijd te interesseren voor erfgoed. Waarmee de monumentendagen en verder uiteraard veel meer ‘erfgoedmomenten’ in het jaar in de nabije toe-komst de aandacht krijgen van een breed publiek.

Bevindingen projectleider

Machteld vd MeijLang Leve Kunst en Naoberschap“Stel je voor: je stad is gebombardeerd en er is geen weg meer te herken-nen. Je loopt samen met je ouders je huis in om daar een ware ravage van glasscherven te vinden. Dit allemaal al gezien, gehoord, gevoeld en geroken, en je moet nog 16 worden.” Dit is een fragment van een oorlogsverhaal van mevrouw Groenheijde. Ze vertelde dit in het project 16TOEN16NU aan Bram en Leon, twee 16-jarigen die het optekenden. 16jarigen van nu bezoch-ten ouderen en praatten over hoe het was toen zíj 16 waren. De leerlingen maakten er op school verhalen over en gingen later terug om de verhalen voor te lezen. Dat jongeren zich inleven in ouderen, betekent veel voor ouderen. Ze waren geraakt toen de jongeren hun verhalen voorlazen. Maar deze activiteiten hebben ook impact op de jongeren. Dat blijkt bijvoorbeeld uit dit verhalenfragment: “Mevrouw Wassink, U heeft absoluut gelijk; vroeger was alles anders. Misschien moeten wij

allemaal eens stoppen met zeuren over school. Wij kunnen tenminste naar school.” Dat jongeren zich inleven in ouderen, betekent veel voor ouderen. Maar dat de jongeren met ouderen praten en in korte tijd zoveel opsteken, dat is indrukwekkend en we hopen nog veel van dit soort projecten te kunnen doen.

Lang Leve Kunst en Naoberschap is een kunstprogramma voor en met ouderen. Met activiteiten voor kwetsbare, vitale en minder vitale ouderen. Opvallend aan dit programma is dat we alle activiteiten samen met vrijwilligers uitvoeren. Dat zijn amateurkunstenaars uit ons Netwerk Amateurkunst, of man-telzorgers of scholieren. Als Gruitpoort koesteren we de vrijwilligers, want zij maken uiteindelijk het verschil. Profes-sionele kunstenaars begeleiden hen. En heel belangrijk: we spreken hen altijd aan op hun artistieke talenten.

We zijn trots dat zoveel organisaties met ons samenwerken: ouderenzorgor-ganisaties, het ziekenhuis, Kruiswerk Achterhoek en Sité. Provincie, verschil-

lende grote en kleine fondsen en ook het Achterhoeks bedrijf Life and Mobi-lity steunen ons. Wat ons bindt is dat we met kunst de regio leefbaar willen maken en zorgen dat ouderen door kunst zo lang mogelijk vitaal blijven.

Dat we een inhoudelijk en organisa-torisch sterk kunstprogramma voor ouderen hebben, met de vrijwilligers in de hoofdrol, valt landelijk op. We zijn één van de 9 landelijke voorbeelden en we horen daarbinnen bij de top. Daarmee zetten we de Achterhoek op de landelijke kaart.

We hopen dat u met ons de ambitie deelt om door te gaan met dit pro-gramma en ouderen van mooie kunst-momenten te laten genieten. Samen met jongeren en andere generaties. En dat we opnieuw al die organisaties en vrijwilligers bij het programma weten te betrekken. En dat kunst en sociale thema’s elkaar versterken, ook beleidsmatig. Want wat ons bindt is dat we met kunst de regio verrijken en dat ouderen kunst beleven met naobers.

September 2015 | West AchterhoekVoor 55+ & jongeren tussen 14-17 jr.

Doe mee aan de productie ‘Buurttheater’

Lang Leve Kunst nodigt je van harte uit om mee te doen aan de produc-tiegroep van het Buurttheater. De productie en regie is in handen van docenten van de muziektheaterschool GRID. De productie is geïnspireerd op waargebeurde verhalen van ouderen uit de regio.

September 2015 | AchterhoekErfgoedfestival sluit af, pact gaat door!

Afsluiting Gemaakt in Gelderland

Van juni tot september stond de Gelderse maak-industrie in al haar facetten in de schijnwerpers tij-dens het Erfgoedfestival Gemaakt in Gelderland. Cultuur- en Erfgoedpact Achterhoek heeft hier een bijdrage aan geleverd, maar gaat ook door met de verschillende projecten onder de naam ‘De Achterhoek maakt het’.

September 2015 | West Achterhoek25/9: Symposium

Feestelijke workshops voor vrijwilligers

Lang Leve Kunst en Naoberschap bestaat één jaar en dat wordt gevierd met al die amateurkunstenaars, vrij-willigers, mantelzorgers en professio-nals die hieraan meewerken. Iedereen die zich betrokken voelt bij Lang Leve Kunst of overweegt als vrijwilliger mee te doen is van harte uitgenodigd voor een feestelijke symposium met kunstworkshops op vrijdagmiddag 25 september op de Gruitpoort.

Oktober 2015

September 2015

10 11


November 2015 | Berkelland

Geslaagde dag op en rond de Berkel

Wat was het een heerlijke dag voor de bewoners van zorgcentrum de Meergaarden en de leerlingen uit groep 8 van de Menno de Braakschool uit Eibergen. Zij hebben samen een boottocht gemaakt over de Berkel.

November 2015 | West Achterhoek

Schrijvers gezocht voor verhalenoogst

Houd je van schrijven en heb je affiniteit met verhalen van ouderen? Dan is dit kortlopende project een buitenkansje. Vanaf 29 januari start er weer een nieuwe editie. Als deelnemer bezoek je drie weken achter elkaar samen met een groepje en docente Lieke Deelstra ouderen op Den Ooi-man óf op Croonemate in Doetinchem.

Januari 2016

Fragmenten uit onze nieuwjaarswensen:

• ‘Het zou toch prachtig zijn als onze projecten kunnen bijdragen aan een sa-menleving waarbij we gebruik maken van elkaars mogelijkheden en talenten.’

• ‘Laat duurzaamheid meer dan een kreet zijn.’• ‘Ik wens ons in de Achterhoek komend jaar veel mooie en inspirerende kunst-

activiteiten die verschillende generaties met elkaar weten te verbinden.’• ‘Draagvlak creëren om verder te kunnen bouwen’.

Januari 2016 Kopgroep kijkt verder

Het pact na 2016Het Cultuur- en Erfgoedpact Achterhoek 2014 - 2016 gaat het laatste jaar in. De vraag is of er een vervolg moet komen? In het afgelopen wethoudersoverleg van 2 oktober 2015 hebben de deelne-mende gemeenten aangegeven dat ze graag verder willen met het pact. En dat men zich daarvoor in wil zetten.

Januari 2016 | West AchterhoekOuderen en jongeren in gesprek over

De gouden jaren...

Geïnspireerd door de verhalen over ‘De gouden jaren’ van de ouderen schrijven de leerlingen een opstel dat ze maand later gaan voorlezen aan de ouderen met wie ze spraken. De beste verhalen worden genomineerd, het beste verhaal wordt bekend gemaakt tijdens de opening van de expositie over Gouden Jaren op het Brewinc.

Januari 2016 | Doetinchem

Bezoek regio-overleg communicatie-adviseurs

12 januari zijn coördinator Marco te Nijenhuis en communicatie-medewer-ker Elly Wenneger van het Cultuur- en Erfgoedpact Achterhoek aangesloten bij het kwartaaloverleg van alle com-municatie-adviseurs uit de betrokken gemeentes in Doetinchem. Met als doel nog meer betrokkenheid binnen de gemeentes, hopende elkaar zo te kunnen versterken.

Januari 2016 Compilatiefilm ‘Old Souls New Magic’

Januari 2016

Cultuurzomer Achter-hoek 2015 en nu?

Vanaf 1 januari 2016 zal de organi-satie en coördinatie van de Cultuur-zomer Achterhoek worden vervuld door een projectgroep bestaande uit Achterhoek Toerisme (coördinatie), Achterhoek Nieuws (communicatie-middelen offline en online) en Studio Nieuwe Weide (vormgeving). Het Cultuur- en Erfgoedpact Achterhoek levert een bijdrage aan dit project. Momenteel wordt er hard gewerkt aan het samenstellen van een prachtlijst met evenementen, en het realiseren van de krant en een nieuw website die op alle soorten schermen te zien is. Half mei zal de krant als bijlage bij de huis-aan-huis-bladen in de deelne-mende gemeentes verschijnen.

Coördinerende functieAchterhoek Toerisme vervult zoals hierboven genoemd de coördineren-de functie voor de Cultuurzomer. Dat gebeurt in de persoon van Liesbeth Schepers.

Januari 2016 | Berkelland Foto-expositie verbindt oud en jong

‘De Berkel in Beeld’

Het project ‘De Berkel in Beeld’ werkt naar zijn afronding toe, de expositie van de gemaakte foto’s van de Berkel! Een maand lang zijn de resultaten van de Eibergse fotografen, jong en oud, te zien in woonzorgcentrum De Meergaarden.


Zangers gezocht voor kleinschalige kooroptredens

Kleinschalige kooroptredens verzor-gen met bekende liedjes, voor demen-terende ouderen in hun vertrouwde woonomgeving. Dat is Zang aan huis. Afgelopen najaar is ede Zang aan huis-poule gestart. Door de overwel-digende belangstelling van zangers, ontstond er al snel een wachtlijst. Daarom organiseert Lang Leve Kunst en Naoberschap vanaf 28 januari een nieuwe editie. Dus binnenkort zijn er overal in de buurt nog meer optre-dens! Inschrijven kan vanaf nu bij De Gruitpoort.

November 2015 | Oost Gelre Succesvolle bijeenkomst over De Leemputten

Steenrijk: een verbindend project In april 2016 is het Cultuur & Erfgoedpact Achterhoek gestart met een nieuw project in de buurtschap Zwolle bij Groenlo. Binnen het thema “De Leemputten” wordt samengewerkt door leerlingen van de Ludgerusschool, de senioren van de soos Zwols Holt en museum De Scheper in Eibergen.

Museum De ScheperDe eerste activiteit binnen het project was een bezoek aan Museum De Sche-per in Eibergen op vrijdag 1 april. Leerlingen van groep 5 t/m 8 van de Zwolse basisschool Ludgerus hebben samen met senioren uit Zwolle en Holterhoek de expositie “Steengoed! Gebakken in Eibergen” bekeken. Deze expositie was voor deze gelegenheid speciaal opnieuw ingericht door de medewerkers van het museum. Oude en nieuwe foto’s, en ook voorwerpen en materialen uit vervlogen tijden, maakten oude verhalen los bij de senioren.

Ook voor de leerlingen was het boeiend om te horen hoe De Leemputten zijn ontstaan door het uitgraven van de leem. Harrie Overkamp, zoon van de laatste directeur van de Groenlose Steenfabriek, heeft uiteindelijk het initiatief genomen voor de inrichting van het natuurpark ‘De Leemputten’.

Wandeling Natuurpark en oude verhalenDonderdag 21 april maakten leerlingen en senioren onder leiding van Harrie Overkamp een wandeling door het natuurpark “De Leemputten”. Het museumbe-zoek, de tocht door het natuurterrein met De Leemputten en dit alles aangevuld met prachtige unieke oude foto ’s van Willie Gelinck zorgden voor prachtige verhalen. Die waren te horen op vrijdagmiddag 22 april op de school.

November 2015 | AaltenErfgoedbeurs in Bredevoort

Juiste plek voor goed gesprekDe Erfgoedbeurs in Bredevoort bleek een goede plek om een beeld te krijgen van wat er speelt binnen de gemeentes Aalten, Winterswijk en Oost-Gelre t.a.v. cultu-reel erfgoed. Deze gemeentes stellen nieuw erfgoedbeleid op. Daarover wilde zij graag in overleg met eigenaren, organisaties en bedrijven die zich bezighouden met het erfgoed.

Het Cultuur- en Erfgoedpact Achterhoek was aanwezig met een stand die be-mand werd door enthousiaste pactleden. Tevens bracht Willem te Voortwis van het pact samen met zijn vrouw een lied ten gehore over het verbinden van gene-raties. Dit lied had Willem speciaal voor deze gelegenheid gecomponeerd.

Er was voldoende ruimte in het programma gebouwd voor interessante ont-moetingen met enthousiaste bedrijven, instellingen, stichtingen, ambtenaren, wethouders etc. De workshops rondom het thema ‘erfgoed’ werkten verhelderend en werden als leerzaam ervaren en ook de lezingen werkten inspirerend.

Januari 2016

Novem

ber 2015


Mirjan KoldeweijImpressie projecten ‘De Achterhoek maakt het’ en ‘Tussen de Coulissen’In januari 2015 kon pas echt gestart worden met mijn bijdrage aan het project ‘de Achterhoek maakt het’ aan het erfgoedfestival Gemaakt in Gelderland. De tijd was kort, aangezien de opening van dit festival al in juni 2015 was. Ondanks deze korte aanloopperiode lanceerde het project bijzondere vernieuwende initi-atieven. Dit creëerde veel inzichten. Waardevolle verbindingen kwamen tot stand met nieuwe partners als scholen, het bedrijfsleven en vele andere instellingen. Een aantal projecten heeft een verdiepend vervolg gekregen.

2016 - Tussen de Coulissen, een land-art project dat kunst, cultuur en natuur verbind, staat voor het (be)leefbaar maken van de historie in de landschappelijke Achterhoekse gemeenten. Kinderen hun natuurlijke naaste omgeving laten ont-dekken, dit geïnspireerd op een verhaal van de levende geschiedenis (Oral Histo-ry). De gerealiseerde landart kunstwerken liggen aan diverse routes, waardoor de vrijetijdseconomie ook mee geniet.

Aan het einde van deze pactperiode kun je constateren dat je onder regie van een goede (lokale) beeldend kunstenaar/ regisseur fantastische projecten kan realiseren. Dit in samenwerking met de kinderen (ouders, grootouders en overige familie) van een basisschool en alle verdere verbindingen die hiermee ontstaan. Op deze manier draag je bij aan je eigen culturele identiteit en genereer je “kunst en cultuur” dat gedragen wordt door burgers.

Volg ons op:

12 13


Bevindingen projectleiderFred van Schoonhoven

Februari 2016 | West AchterhoekDe week van zorg en welzijn

Extra activiteiten

Dankzij de enthousiaste toezeggin-gen van veel vrijwilligers kan de Gruitpoort tijdens ‘de week van zorg en welzijn’ van 14 tot 20 maart veel mooie kunstactiviteiten aanbieden aan ouderen op zorglocaties.

Maart 2016 | Winterswijk

KunstOer (2) 14-15-16 mei

Maart 2016 | AaltenVervolgproject Aaltense musea

Escaperoom voor de Vrijheid, uniek in Gelderland!

In het najaar van 2016 wordt in het Aaltens Onderduikmuseum Markt 12 de ESCAPE-ROOM voor de Vrijheid ge-opend. “Pas als je het kwijt bent weet je wat vrijheid is”. Dat is een kernge-dachte die bezoekers van het onder-duikmuseum op deze locatie ervaren.

Maart 2016 | West AchterhoekNooit te oud om te acteren

BuurttheaterVorig jaar maakten veel ouderen in de Achterhoek al kennis met het Buurtthea-ter, tijdens verschillende meedoesessies. Uit de deelnemende ouderen werd een productiegroep samengesteld. Zo ontstond een unieke en bijzondere productie door oud en jong, voor oud en jong, met als titel Oma is kwijt. In deze voorstel-ling was Jet haar oma kwijt, terwijl oma zou komen kijken naar de musical waar ze in speelde. Samen met haar vrienden ging ze op zoek naar een nieuwe oma die naar haar optreden kon komen kijken.

Februari 2016 | Oost Gelre Zwolle - een verbindend project over de Leemputten

‘Steenrijk’Binnen het thema “De Leemputten” wordt samengewerkt door leerlingen van de Ludgerusschool, de senioren van de Zwolse Soos en museum De Scheper in Eibergen. De historie van leem en steen leeft nog bij veel locale senioren.

Februari 2016 | Oost Gelre Het verleden leeft bij jong en oud

‘Het verleden’

17 februari startte die project voort-varend met maar liefst 16 studenten + 2 docenten en ca. 20 senioren incl. mantelzorgers allereerst samen een bezoek aan de stadsboerderij Groenlo.

Februari 2016 | Berkelland

Student Saxion verzorgt filmische verslaglegging

Tussen de CoulissenSaxion studente Heleen Blaauw is aangesteld om Tussen de Coulissen filmisch vast te leggen. Onderzocht gaat worden wat de beste manier is om een project vanuit het pact vast te leggen en vervolgens in te zetten.


Harry ten Brinke

Maart 2016 | Aalten18-19 juni 2016 | Bredevoort

Festival van het papieren boek

Dit jaar wordt door het Cultuur- en erfgoedpact Achterhoek aandacht besteed aan Het festival van het pa-pieren boek in Bredevoort. Vorig jaar is dit festival verkend en dit jaar past het op een bijzondere manier binnen het thema iconen en symbolen rond de monumentendagen.

Maart 2016

Februari 2016

Als projectleider ben ik betrokken bij het deelproject ‘Mijn Achterhoek’ (Structurele Cultuurparticipatie Seni-oren Oost Achterhoek). Deelnemende gemeenten zijn Aalten, Berkelland, Oost Gelre en Winterswijk. Het doel was/is om generaties te verbinden door middel van Cultuur & Erfgoed.

Eigenlijk heel logisch om senioren te betrekken bij de bewustwording van de plaatselijke en regionale culturele identiteit. Geschiedenis vertelt door ouderen die zelf vaak ook onderdeel van deze geschiedenis zijn, en niet vertelt uit boekjes. Deze mondelinge overlevering naar de jeugd zorgde voor een prachtige kruisbestuiving, de tijd van nu bleef niet onbelicht.

Dit project leert mij dat oud en jong heel veel van elkaar kunnen leren. Door samen te werken ontstaat er onderling meer begrip en waarde-ring. Het gebruik maken van elkaars deskundigheid gebeurt naar mijn idee nog veel te weinig terwijl dit toch voor de hand ligt. Bijkomend voordeel is natuurlijk het onderlinge contact waardoor we een (h)echte samenleving kunnen worden. Samen met kunst bezig zijn is een belangrijke toevoeging. Kunst bevordert interactie en zorgt voor verdieping en voor ac-centen die bijna niet in woorden zijn te vatten. De doelstellingen van het Cultuur & Erfgoedpact worden nog nadrukkelijker onderstreept.

Het zou toch prachtig zijn als projec-ten bijdragen aan een samenleving waarbij we van elkaars mogelijkheden en talenten gebruik maken? Mijn ontdekking tot nu toe: Verbindingen tussen partners en verschillende leeftijdsgroepen maakt onze samenleving veel mooier. Doorgaan op deze ontdekkingsreis is wat ik ons allemaal toewens!

foto Marian Oosterink

Uit jezelf in de Achterhoek Doel project: Jeugd in de Achterhoek bekend maken met hun eigen Achterhoekse, culturele achtergrond. Als je op een positieve manier bekend bent met je eigen culturele achtergrond, ben je er eerder trots op je eigen cultuur. Ben je trots op je eigen cultuur, dan wil je eraan bijdragen. Trots op je eigen regio is een reden om er te willen wonen, ook na je eventuele studie buiten de regio. De beste manier om jeugd bekend te maken met hun eigen culturele achtergrond, is ze op een speelse manier uit te dagen om er zelf een bijdrage aan te leveren. Onze uitdaging is ervoor te zorgen dat ze zelf op zoek gaan naar de Achterhoekse cultuur. Dus niet het verhaal vertellen, maar ze uitdagen het zelf te ontdekken. > Het project ‘Uit jezelf in de Ach-terhoek’ is in juli 2015 gestart. In mei 2017 zullen alle activiteiten afgerond zijn.

Advies voor de toekomst | Afgelopen jaar hebben we met de PACT-gelden tijd en dus geld gestoken in het enthousiasmeren van het Rietveld College en het uiteinde-lijk regelen van de ‘All Gender parade’. Nu wil het Rietveld daar mee verder en ook andere scholen melden zich geïnteresseerd aan. Met een klein beetje ondersteuning vanuit het PACT kunnen er dit jaar weer 150 tot 300 scholieren zich op deze creatie-ve manier in hun eigen culturele achtergrond gaan verdiepen. Waar we in het project wel sterk tegenaan zijn gelopen is het gebrek aan uitzicht op meerjarige continuïteit. Het vooruitzicht op continuïteit vergemakkelijkt het verkrijgen van medewerking door bijvoorbeeld docenten en vrijwilligers. Ons hele project is erop gericht geweest om bestaande processen in de samenleving een beetje om te vormen en te verleiden zodat ze meer aandacht gaan besteden aan hun eigen cultuur. Er zijn namelijk vol-doende processen en voldoende enthousiastelingen in de samenleving die met een beetje inspiratie en een beetje energie verleid kunnen worden om de jeugd waar zij toegang toe hebben meer in aanraking te brengen met streekcultuur. Ons advies luidt: geef garantie op continuit om de initiatieven die uit de samenle-ving komen en die passen in de beleidsdoelstellingen te ondersteunen. Wij hebben het zaadje gezaaid en met ieder jaar een beetje water kunnen die zaadjes die aanslaan tot bloei komen.

Volg ons op:

14 15


April 2016 | DoetinchemRietveld Lyceum pilot ‘Uit jezelf in de Achterhoek’

Verrassing in DoetinchemGa je uit van de volgende wijsheid: ‘Het heden is het verleden van morgen’, dan wordt cultuurhistorie opeens een heel breed begrip. Zo pakken leraren en leerlin-gen van het Rietveld Lyceum In Doetinchem het ook op. Het Rietveld Lyceum is de pilotschool voor het deelproject ‘Uit jezelf in de Achterhoek’.

April 2016 | West AchterhoekZelfportret in 3 dagen

Kijk mij nou!

Mensen die nog nooit eerder schilderden, maakten de prachtigste zelfportretten. Zelfs mensen die niet meer zo heel netjes kunnen schrijven, deden mee.

Mei 2016 | AchterhoekHet magazine is uit!

CultuurZomer AchterhoekDeze maand ontving iedere Achter-hoeker (in de deelnemende gemeen-ten) het CultuurZomer 2016 Magazine. Het magazine geeft en overzicht van evenementen en festivals in de Achterhoek deze zomer. CZA maakte een selectie in het enorme aanbod van activiteiten die er deze zomer zijn. #ontdekken

Mei 2016 | West Achterhoek Lang leve kunst en naoberschap

Vervolg projecten

De projecten Zang aan huis en de Verhalentelefoon ‘Luisteren in je leun-stoel’ worden verlengd. #trots

April 2016 | Oost Gelre Expositie Graafschapcollege en later in De Molenberg

‘Groenlo in het verleden’Oude en nieuwe foto’s waren te bewonderen op de opening van de ex-positie ‘Groenlo in het verleden’. Stu-denten en docenten van de opleiding hadden de expositie op vernieuwende wijze ingericht en daarnaast waren sommige foto’s met moderne technie-ken bewerkt. De opening van de expo-sitie was bij het Graafschapcollege en nog in besloten kring, binnenkort is de expositie voor alle belangstellenden toegankelijk in De Molenberg.

April 2016 | Oost GelreSteenrijk

De Leemputten als verbinderDonderdag 21 april maakten leerlin-gen en senioren onder begeleiding van een gids een wandeling door het natuurpark “De Leemputten”. Het museumbezoek eerder, de tocht door het natuurterrein met de leemputten en dit alles aangevuld met prachti-ge unieke oude foto’s zorgden voor prachtige verhalen. 12 mei gaan de betrokkenen met kunstenaar Jop Hey-kamp aan de slag om leemobjecten te maken.

Mei 2016

April 2016

Mei 2016 | Oost Gelre

Leemobjecten geven Zwolse verbinding sterk gezichtSteenrijk het verbindende project over De Leemputten, sluit 1 juni af met een expositie op de Ludgerusschool. Steenrijk is het toonbeeld geworden van een unieke samenwerking tussen basisschool, seniorensoos en museum in de Zwolse gemeenschap. #verbinden


Liesbeth SchepersOns gezamenlijke doel voor 2016 In het Project Cultuurzomer Achterhoek 2016 worden afzonderlijke, bestaande cultuur-toeristische evenementen in de zomer met elkaar samengebracht, verbonden en ge-promoot. Zo krijgt de regio meer profilering en wordt een breder publiek wordt bereikt.

De uitvoeringBegin 2016 werd op verzoek van het Cultuur- en Erfgoed-pact de projectcoördinatie voor Cultuurzomer Achterhoek overgenomen. Op voorhand waren er goede afspraken ge-maakt over het vormgeven van de coördinatie, de druk van het magazine en huis-aan-huis verspreiding, vormgeving, het maken van een aantal filmpjes en het maken van een nieuwe website, waarvoor al een ontwerp was gemaakt. Het was kort dag; in februari heb ik het projectplan voor 2016 geschreven en in maart zijn de werkzaamheden voor Cultuurzomer 2016 gestart. In mei moest het magazine gereed zijn en de website in de lucht. Naast de reguliere deelnemers in het Cultuur- en Erfgoed-pact Achterhoek (zijnde Aalten, Berkelland, Bronckhorst, Doetinchem, Montferland, Oost Gelre, Oude IJsselstreek) zijn in 2016 ook Lochem en Doesburg aangehaakt. We moesten ‘from scratch’ beginnen met het produceren

van een evenementenlijst waar ruim 100 events op ston-den. Een selectie vond plaats door het Pact en met de ruim 50 overgebleven evenementen ben ik aan de slag gegaan. Niet zomaar lukraak zijn de evenementen geselecteerd, maar we hebben goed gekeken naar geografische sprei-ding, diversiteit in genre en kwaliteit, lokaal en bovenlo-kaal, passend aanbod voor verschillende doelgroepen.

De medewerking van de evenementenorganisatoren was uitstekend, al snel kwam de eerste content binnen. De eer-ste indeling voor het magazine was met de vormgeefster ook al snel gemaakt. Met alleen wat uitdagingen tegen het einde i.v.m. tegenvallende advertentieverkoop, is het hele proces van het maken van het magazine en het vullen van de website goed verlopen. Na verspreiding van het maga-zine en het on air gaan van de website, is er een Facebook campagne opgezet rondom de events. Ook events die niet zijn opgenomen in het magazine, zijn hierin meegenomen. Gedurende de Cultuurzomer zijn ook filmpjes gemaakt voor social media, die ook door de events zelf overgenomen en gepubliceerd zijn.

Ik denk dat er een goede basis is gelegd in dit jaar voor de komende Pactperiode.

Een monument vertelt alleen een belangrijk verhaal, wanneer dat verhaal verteld wordt met respect voor de wensen van de jeugd hoe de nieuwe eigenaar van een monu-ment te willen worden. Dan wordt mogelijk een fundament gelegd, waar onze kinderen met eigen handen weer een nieuw monument op kunnen bouwen.

Monumentengedachten

‘Ik keek in

de achteruitkijkspiegel

en begreep de taal

van gisteren niet.’

16 17


Juni 2016 | AchterhoekThema 2016 Open monumentendagen:

Iconen en symbolen

Juni 2016 | Achterhoek

CultuurZomer Achterhoek beleeft het Boerenland Bekijk filmpjes.

Juni 2016 | AchterhoekWegens succes:

2e ‘Leer bewerken’ @Rompa Tanneries

Juni 2016 | Oost GelrePrins Frederik Hendrik krijgt op 8 juli zijn eigen poort

Poort van de Prins verrijst in Lievelder landschap

Gemaakt door leerlingen van de Antoniusschool uit Lievelde, onder leiding van kunstenaar Paul Wieggers en geïnspireerd op lokale historie. Door deze verbindingen krijgt de historie een nieuw leven in het Achterhoekse Coulissen-landschap. In de loop van dit jaar zullen in de andere deelnemende gemeentes gelijke projecten verrijzen.

Onthulling met pannenkoeken van Erve Kots op de laatste schooldag: 8 juli 2016

Juni 2016 | Aalten18 en 19 juni | Omarmd door Open monumentendag-project

Festival van het Papieren Boek

Een van de taken van het pact is kennis delen en door aansluiting op een initiatief met mogelijkheden ook eigen doelstellingen te halen. Vorig jaar is dit festival verkend en dit jaar past het op een bijzondere manier binnen het thema Iconen en symbolen rond de Open monumentendagen en is eveneens een prachtige gelegen-heid om te kijken of andere stevige uitgangspunten van het pact werkbaar gemaakt kunnen worden.

Juni 2016 | DoetinchemUit jezelf in de Achterhoek | 14 juni 2016

All Gender Pride ParadeHet is een drukte van belang aan de Oude IJssel in Doetinchem. Leerlingen van het Rietveld Lyceum bereiden zich voor om in een bonte stoet over de over de nieuwe flaneersteiger te trekken. Voor hun eindopdracht Cultureel Kunstzinnige Vorming hebben ze zich moeten verdiepen in de cultuur van de regio.

Juli 2016 | Bronckhorst Tussen de Coulissen

Historie Prins Frederik Hendrik komt publiekelijk tot leven

De eerste gemeente waar het project Tussen de Coulissen gerealiseerd is, is Oost Gelre. Het kan niemand ontgaan zijn dat er bij Erve Kots in Lievelde een heuse Poort is verrezen in het landschap.

Juli 2016 | DoetinchemVrijwilligers gezocht

‘Kijk mij nou’

Augustus 2016 | Berkelland

Open Monumentendag 2016

In Berkelland doen vier monumenten en hun eigenaren mee aan een bijzon-der project. Kinderen van groep 8 van drie basisscholen krijgen een verhaal aangereikt over de monumenten met mooie film beelden erbij. Bedoeld om hun fantasie aan het werk te zetten.

Juli 2016 | BronckhorstTussen de Coulissen

Open kast met molentjesNaast de Poort in Lievelde zijn er voor Tussen de Coulissen in Zelhem twee kasten vanuit het ‘molen-principe’ gemaakt. Allemaal geïnspireerd op de geschiedenis van De Boeyink Maalderij in de Heidenhoek.

Augustus 2016 Tussen de Coulissen

Het vervolgTussen de Coulissen project gaat draaien in de gemeenten Berkelland, Aalten, Winterswijk, Montferland en de Oude IJsselstreek. Alleen in Montferland start het project pas in november, dit doordat de wilgen die gebruikt gaan worden pas in oktober gesnoeid kunnen worden. Bij de andere 4 gemeenten starten de projecten begin, medio en eind september. als alles goed verloopt zullen eind november alle projecten gedraaid hebben.

Augustus 2016 | AaltenFotografieproject

‘Dinxperlo - Suderwick vroeger en nu’

Op donderdag 22 september start het fotografie project ‘Dinxperlo – Suder-wick vroeger en nu’. Aan dit project wordt deelgenomen door senioren van woonzorgcentrum Careaz Dr. Jenny en de dagopvang, senioren van Heimatverein Suderwick en leerlingen en docenten van twee groepen 8 van basisschool De Bosmark in Dinxperlo. Foto van de grensovergang tijdens de annexatie in 1949. De foto is afkom-stig uit het archief van Ben Maandag.

Juli 2016

Juni 2016


Willem te Voortwis

Juni 2016 | AchterhoekGoed nieuws vanuit de kopgroep:

Het pact gaat verder na 2016!

Het Cultuur- en Erfgoedpact Achter-hoek 2014-2016 krijgt een vervolg. De 9 deelnemende gemeenten hebben 23 juni j.l. in overleg met de provincie Gelderland nieuwe afspraken gemaakt voor de periode 2017-2020.

Het startdocument stelt: doelstelling is om met een evenwichtiger programma meer bezoekers en een bredere doelgroep te bereiken. Navraag over de wat pompeuze doelstelling levert niet anders op dan: “Je weet toch dat we doelstellingen zo breed mogelijk formuleren. Dan kun je tenminste alle kanten op.” Budgettair is het even-eens matig onderbouwd. Iedereen verwacht een mooie activiteit, vergelijkbaar met die uit de vorige pact periode. Maar die activiteit had alleen een zorgvuldig verant-woord budget ter beschikking dat vele malen hoger was, dan de voor dit monumen-tenproject bepaalde budgetten. Grote risico’s dus op verwaaiende korte acties op een al behoorlijk bezet en erg vluchtig Open monumentendag podium.

Ik stel voor de gelden duurzamer in te zetten op iets waar de meetlat langs gelegd kan worden. Laten zien hoe samenwerking tussen jonge en oudere cultuurmakers en kunstenaars verloopt. Wanneer ze zich bezig houden met monumenten (materieel en immaterieel) uit elke gemeente. Hier publiek van alle leeftijden in betrekken. Verschillende formats uitproberen. Samengevat in een boeiend filmverslag. Inspi-rerend voor partners om aan te sluiten. Dus geld overhouden voor presentaties om partners ook daadwerkelijk te bereiken en te begeleiden. Hiervoor samenwerken met het budget en inhoud van Verslaglegging en PR.

Het levert een film naast voor elke gemeente een projectplan waarin per gemeente unieke cultuur en erfgoed aspecten zijn uitgewerkt.

Augustus 2016 | div. GemeentesStucturele cultuurparticipatie

Verbinden van generaties

De komende maanden start project-leider Harry ten Brinke met diverse projecten in de Achterhoek. Onder-staand een greep hier uit:

Bredevoort: Project Agricultuur rond moestuin bij Koppelkerk - Oogstfeest op 2 oktober Big Draw Koppelkerk - Van 2 novem-ber tot 6 november wordt een Big Draw georganiseerd in de KoppelkerkGeesteren: Project “Nieuwsvergaring/ verspreiding in verleden, heden en toekomst”Rekken: Project over 250 jaar grens Winterswijk: Project ‘Ontmoeten’ in het kader van de Komrijweek

Volg ons op:

18 19


September 2016 | WinterswijkOuderen en jongeren in gesprek

De ‘School vroeger en nu’In Winterswijk én Meddo wordt het project de ‘School vroeger en nu’ in septem-ber/oktober uitgevoerd. Het thema van de Kinderboekenweek (oktober 2016) ‘Oma’s en opa’s, voor altijd jong!’ sluit prachtig aan bij het project van Harry ten Brinke.

September 2016 | West AchterhoekRietveldlyceum en Lang Leve Kunst

Structurele samenwerkingLang Leve Kunst gaat meewerken aan de ‘Stijlmodules’, een serie keuzelessen voor leerlingen van de bovenbouw. De lessen worden verzorgd worden door verschillende gastdocenten. Met de Stijlmodules wil het Rietveldlyceum de bui-tenwereld naar binnen halen. Zo maken leerlingen kennis met de wereld buiten school en ervaren ze dat wat ze op school leren, samenhangt met de wereld buiten de schoolmuren.

September 2016 | Winterswijk Komrijweek

‘Ontmoeten’Met de gedichten van Gerrit Komrij als uitgangspunt ontmoeten senioren uit Winterswijk en leerlingen van het Ger-rit Komrij College elkaar op het GKC of bij Boogie Woogie. Samen nemen zij deel aan een drietal leuke en inspire-rende activiteiten op het gebied van (literair)erfgoed, poëzie, beeldende kunst en muziek o.l.v. vakbekwame docenten. Het project wordt afgeslo-ten met een presentatie.

September 2016 | WinterswijkTussen de Coulissen gaat verder

‘De Nieuwe Rademakers’

Tussen de Coulissen is deze maand gestart in Berkelland en Winterswijk. In Winterswijk wordt het een kunstwerk op een plek langs de knooppunt[fiets]route, bij het Scholtengoed Roerdinkhof in het Woold. Het kunstwerk moet verbinding met het erfgoed tonen en daarom is ook de vroegere rademakerij [te Kulve] uit de omgeving als thema gekozen. Vic Hulshof zal het project in Winterswijk als kunstenaar begeleiden, Mirjan Koldeweij doet dit in Berkelland.

September 2016 | West Achterhoek30-09 Symposium

Lang Leve Kunst en Naoberschap 2 jaarLang Leve Kunst en Naoberschap bestaat 2 jaar! Reden om alle ama-teurkunstenaars, vrijwilligers, pro-fessionals en bestuurders die bij het programma betrokken zijn uit te no-digen voor een feestelijk symposium. Het symposium wordt gepresenteerd door Hedy d’Ancona, oud minister van Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur en ambassadeur van het landelijk programma Lang Leve Kunst.

Oktober 2016 | Oude IJsselstreekScholieren laten boom spreken

Land art project vertelt over Engbergen

Wandelend door de geschiedenis van Engbergen lieten kinderen van de Christoffelschool zich inspireren tot een nieuw Land Art project. Met kunstenares Berna Bonenkamp ver-werkten ze hun ontdekkingen tot een gezamenlijk kunstwerk.

Oktober 2016 | WinterswijkJong en oud samen trots

Op stap door de ‘echte’ verhalenHoe was het vroeger en hoe is het nu? Jongeren van SPOT jongerenwerk Win-terswijk en ouderen gaan samen op stap en leggen hun belevingen over de mooiste plekjes in de omgeving vast in een fietsroute.

Oktober 2016 | Aalten Big Draw:

Bredevoort maakt tekening van 750m2

Oktober 2016 | Oost GelreTussen de Coullissen

De Poort van de Prins ‘the making off’

Oktober 2016 | Achterhoek

Cultuurzomer 2016 - The aftermovie De Cultuurzomer Achterhoek van 2016 stond bol van de culturele evenementen, voor jong tot oud was er genoeg te beleven, te ervaren en te doen. Naast tal van muziekevenementen, waren er ook literaire bijeenkomsten, toneel, culinaire evenementen en streekvoorstellingen te bezoeken. Geniet nog even na met dit filmpje. Graag tot volgend jaar!

Oktober 2016 | West Achterhoek

Kunst in de laatste levensfaseLang Leve Kunst en Naoberschap gaat in samenspraak met het Slingeland-ziekenhuis en het Netwerk palliatieve zorg West Achterhoek een pilot op-zetten: Kunst in de laatste levensfase. Meewerken aan dit project? Kom dan 10 november naar de kennismakings-bijeenkomst.

Oktober 2016 | BerkellandHistorisch landschap verwelkomt nieuwe bewoners

Scholieren maken VogelhotelOp dinsdag 25 oktober 2016 realiseren scholieren van de Julianaschool een Vogelhotel bij de Marke Mallum aan de Berkel. Kunstenares Mirjan Koldeweij begeleidt de kinderen hierbij en probeert ze zo bewust te maken van de mooie omgeving rondom de Berkel.

September 2016 | Oost Gelre

Leer bewerken 2e editie van start

Oktober 2016

September 2016

De grote uitdaging voor het Pact is generaties verbinden. Simpelweg omdat de overdracht van oud naar jong binnen familieverband het hart als onderwijzer heeft. De buurtverstaat geen droge feiten taal en wil dat ook niet.

Dat we weinig jeugd zien op open monumen-tendagen komt omdat wij, als oudere generaties, niet geloven in de waarde van erfgoed voor onze kinderen en kleinkinderen. We laten ze thuis en gaan zelf vergenoegd nostalgie shoppen. Lachen er om wanneer ons kleinkind probeert de streek-taal te spreken. En zeggen: haha, nae dat ku’j neet … doo dat dan ok maor neet…!

Monumentengedachten

Monumentengedachten

Mijn opa vertelde me trots van die ene grote boom midden in het weiland, waar hij onder schuilde en droog bleef, hoe hard het ook regende. Daarom hou ik van regen én van bomen.

Het dialect was zij niet meer machtig en was er trots op. Ontwikkeld zijn voelde écht beter.

Volg ons op:

20 21


November 2016 | WinterswijkVolop interactie tussen jong en oud

De school vroeger en nu

Leerlingen van groep 7 en 8 van basisschool De Bataaf ontdekten via senioren van woonzorgcentrum De Pelkwijk, hoe het er vroeger aan toe ging op de ba-sisschool. Met oude materialen, verhalen en diverse activiteiten hebben jong en oud elkaars schooltijd ontdekt.

December 2016 | Achterhoek

De laatste editie...

Trots brengen we u de 22e nieuwsbrief van het Cultuur- en Erfgoed Pact Achter-hoek 2014-2016. Tweeëntwintig keer hielden we u op de hoogte van alle projec-ten en ervaringen die er vanuit het Pact zijn ontstaan en uitgevoerd. We hebben verbonden, ontdekt en zijn samen trots geweest. Kortom: in negen gemeentes heeft het Pact zijn impact gehad. Daarom gaan we verder. Voorlopig is deze nieuwsbrief echter de laatste. De nieuwe opzet van het Pact voor 2017-2019 moet nog bekrachtigd worden. Zodra er nieuws is hoort u dat onder andere via dit communicatiekanaal. Voor nu fijne feestdagen gewenst en hopelijk tot in 2017!

December 2016 | Montferland en Bronckhorst

Tussen de Coulissen Inspiratie uit historie leidt tot bijzondere omgevingskunst

In december werden er in 2 deelne-mende gemeentes Tussen de Cou-lissen-kunstwerken geplaatst. In het bijzijn van kunstenaar, leerlingen, ouders, docenten en betrokkenen wer-den Rondeeldraak in Montferland en Droommolen Kasten in Bronckhorst klaar gemaakt voor het publiek.

December 2016 | West AchterhoekPrachtige kunstwerken ontstaan

Levende Liefde

In het unieke project ‘Levende Liefde’ van Lang Leve Kunst en Naoberschap zijn in de Gruitpoort prachtige ver-halen gedeeld. De 50 deelnemende ouderen gingen samen met ruim 90 leerlingen in groepjes van 3 of 4 per-sonen op zoek naar bijzondere liefdes-verhalen. De leerlingen vertaalden de interviews naar een poëzieposter en presenteerden het eindresultaat op 6 december aan de ouderen.

December 2016 | AaltenVerbinden van generaties in Geesteren

Communicatie vroeger en nuMidden oktober 2016 is in Geesteren het project “Communicatie vroeger en nu” van start gegaan. Bij dit bijzondere project werden leerlingen van basisschool De Keikamp en senioren uit Geesteren samengebracht. Na een korte inleiding zijn de leerlingen van groep 7 en 8 en 15 senioren met veel enthousiasme aan de slag gegaan met het vervaardigen van kunstobjecten die met communicatie te maken hebben. Dit gebeurde onder bezielende leiding van beeldend kunstenaar Berna Bonekamp.

November 2016 | MontferlandTussen de Coulissen:

Rondeeldraak groeit in Montferland

December 2016 | BerkellandHet hele proces gefilmd

Vogelhotel Bekijk de film >


Theater: ‘Ambtsgeheim’30 november - 19:00 uur

November 2016 | WinterswijkFilm:

Takkenwagens rijden door Woold-Winterswijk


Projecten uit dit Pact terug zien?Ga naar onze website

November 2016 | AaltenGeworteld in IJzerlo

‘Uit welk nest kom jij?’

Leerlingen van CBS ‘t Warmelinck in IJzerlo/Aalten zijn met kunstenares Inge Teunissen in de levende geschiedenis van hun buurtschap gedoken. Eind oktober hebben ze het project afgerond door hun wortels te verbeelden in een kunstwerk van nieuwe, eigen nesten.

November 2016 | Aalten750 m2 succes.. .

17e eeuws Bredevoort getekendLeerlingen van basisschool ‘t Bastion, senioren uit Bredevoort en Aalten en vele belangstellenden lieten tijdens The Big Draw, het 17e eeuwse Bredevoort tot leven komen. Met potlood of kwast en onder toeziend oog van oud-inwoonster Hendrickje Stoffels, tekende jong en oud het 750m2 grote doek vol.


Levende Liefde levert verhalen en vriendschappen op

In het unieke project ‘Levende Liefde’ van Lang Leve Kunst en Naoberschap zijn tijdens de eerste bijeenkomst op 22 november in de Gruitpoort, op Het Weerdje (Doe-tinchem) en in Sydehem (Zeddam) prachtige verhalen gedeeld.

Oktober 2016 | Oost GelreTussen de Coullissen

De Poort van de Prins ‘the making off’

Decem

ber 2016

Novebm

er 2016

We leren onze kinderen de weg te vinden in de grote samenleving dankzij onderwijs in taal, rekenen, aardrijkskunde, geschiedenis, biologie en maatschappijleer, maar vergeten het onderwijs dat hen onderdeel laat uit-maken van de buurt. Omgevingsonderwijs, waarbij hart, handen en een beetje hoofd een oersterk fundament in hen zelf laat ontstaan, waardoor er niet langer gefoeterd hoeft te worden op de grote wereld, maar die er gewoon ook mag zijn.

Het onderwijs voorziet met het vak aardrijkskunde in kennis rond namen van gemeenten die samen de regio-kaart vormen. Omdat de wereld groot is wordt de regio-kaart al snel opgeschaald naar de kaart van Nederland, Europa en de Wereld. Dat de mens allereerst wordt ge-boren als buurtmens, met de natuurlijke behoefte deze te ontdekken en daar navenant in te kunnen investeren, wordt over het hoofd gezien. Dus wordt niet herkend dat kinderen voor hun ontwikkeling het best op jonge leeftijd veel ontdekken aan de sociaal culturele kaart van hun eigen buurt. Want jong geleerd blijft oud ge-daan. Omgevingsonderwijs bestaat helaas nog niet.

MonumentengedachtenMonumentengedachten

De geradicaliseerde

jongere werd

gevraagd naar zijn

geboorteland.

Hij zei:

“Dat heb ik niet”.

Opleiding is afleiding zei de buurtgenoot tegen de professor, want je bent nooit meer in de buurt....

Volg ons op:

Volg ons op:

Volg ons op:

Volg ons op:


Compilatiefilm het Pact 2014-2016Bekijk de film >

22 23


Cultuur en erfgoed leveren een wezenlijke bijdrage aan de Achterhoekse samenleving. Cultuur en erfgoed zijn bouw-stenen voor een vitale economische en maatschappelijke ontwikkeling en bepalen mede de identiteit binnen de Achterhoek.

Deze visie ligt ook ten grondslag aan het Cultuur- en erf-goedprogramma 2017-2020 van de provincie Gelderland. Wij streven naar een professioneel partnerschap van negen Achterhoekse gemeenten met de provincie Gelderland. Dit bereiken we door het maken van meerjarige bestuurlijke afspraken over het gehele terrein van cultuur en erfgoed. Samen werken aan dezelfde doelen vanuit de eigen taak en verantwoordelijkheid. De negen deelnemende gemeenten in de Achterhoek, te weten Aalten, Berkelland, Bronckhorst, Doesburg, Doetinchem, Montferland, Oost Gelre, Oude IJsselstreek en Winterswijk hebben de ambitie uitgesproken dat zij erfgoed en cultuur steviger willen inzetten. Erfgoed en cultuur zijn van groot belang voor de leefbaarheid en het welbevinden van de inwoners van de Achterhoek. Hier ligt ook duidelijk een verbinding met vrijetijdseconomie, toerisme en recreatie. Specifiek met ‘Goud in handen’, het rendementsonderzoek naar Cultuur en Erfgoed in onze re-gio. Belangrijke aandachtspunten onder het centrale motto ‘Versterken, Verkopen, Verankeren’ komen daarin naar voren bij de SWOT analyse. De gemeenten hebben samen - ieder vanuit eigen positie en verantwoordelijkheid - verkend wel-ke meerjarige samenwerking mogelijk is om deze ambitie te verzilveren. In een werkgroep is dit jaar gewerkt aan een startnotitie (februari) en een routekaart (juni). Deze docu-menten vormden de opmaat naar dit programma. Met het nieuwe pact sluiten we naadloos aan op de ambities en het afwegingskader van Achterhoek 2020.

Een prettige en gezonde woon- en leefomgeving met een bloeiend verenigingsleven en een goed cultuur en erfgoed klimaat zijn belangrijke redenen om in de Achterhoek te willen wonen. Belangrijk is binnen de Achterhoek het wij-gevoel nog sterker te maken. De aanpak is gericht op identificeren, intensiveren, samenwerken en op initiëren van nieuwe activiteiten. Cultuur en erfgoed zetten elkaar in de etalage van de Achterhoek met zijn kwaliteiten als au-thenticiteit, creativiteit en innovatie. De profilering gebeurt door inwoners zelf; met de overheid in een faciliterende en ondersteunende rol.

Continueren Cultuur- en ErfgoedpactProjecten worden beschreven, waarbij we de kracht van participatie, educatie en toerisme zeer nadrukkelijk in het vizier hebben. We gaan begin 2017 van start met het nieuwe pact. In het pact 2014-2016 is binnen de thema’s participatie, educatie en toerisme een zevental projecten uitgevoerd. Wat het nieuwe pact betreft bundelen wij onze krachten nog sterker en realiseren per thema een groot project. Zo ontstaat minder versnippering en meer focus in vier majeure projecten. Binnen het thema Toerisme wordt het project Cultuurzomer voortgezet. Binnen het thema Participatie wordt voortgebouwd op de verbinding met zorg en welzijn, tussen ouderen, kinderen/jongeren en amateur-kunst. Binnen het thema Educatie komt de focus nog meer te liggen op de beleving van de eigen omgeving. En binnen het thema Cultuur als innovatieve kracht wordt het vierde project Kunstwerkt Achterhoek ontwikkeld.

Daarnaast wordt de platformfunctie belangrijker, waarbij naast voortgang van de lopende projecten ook beleidsma-tige verbinding en verdieping wordt gerealiseerd. In de pe-riode 2014-2016 is verder gebleken dat voor het welslagen van het pact een professionele coördinatie met voldoende urencapaciteit noodzakelijk is. Een spin in het web die af-spraken met de uitvoerenden maakt, de contacten met alle betrokken partners onderhoudt, kansen ziet en pakt, en ook bijstuurt waar nodig.

Voor het nieuwe pact is gekozen de coördinatie in de regio te beleggen bij een coalitie van DRU Cultuurfabriek Ulft, ECAL Erfgoedcentrum Doetinchem, kunstencentra De Gruitpoort Doetinchem en Boogie Woogie Winterswijk, en Stichting Achterhoek Toerisme. Deze professionele cultuurcoalitie biedt optimale inhoudelijke en organisatori-sche kansen op verbinding, verdieping en verankering.

De voordelen zijn:• Inbedding in de regio • Professionele inbedding• Onderlinge samenhang• Slagvaardigheid Het pact 2017-2020 kan daardoor direct en zonder ver-traging van start. Cultuurmij Oost uit Arnhem fungeert als algemeen adviseur van het pact.

En hoe nu verder?

NawoordJohan GodschalkJanuari 2017 | Berkelland

Verbinden van generaties in Rekken

Rekken - De Grens vroeger en nuDonderdag 9 februari om 14.00 uur is de opening van de expositie van het foto-grafieproject ‘Rekken – De Grens vroeger en nu’ in OBS De Berkel te Rekken. De openingsceremonie werd bijgewoond door Henny van Doorn, Jelle de Witte en wethouder Joke Pot.

Oude foto’s bekijken en interviewsDe activiteiten zijn begin november gestart. Opa’s en oma’s en andere senioren uit Rekken hebben de leerlingen verteld over hoe het vroeger toeging rond de grens. De leerlingen stelden vervolgens vragen. Historisch fotomateriaal en een optreden van de midwinterhoorngroep hielp de gesprekken goed op gang.

Fotografie lessen in de basisschool en fietstocht langs de grens De daaropvolgende twee bijeenkomsten stonden in het teken van zelf foto’s ma-ken. Bij deze lessen waren Henny Waanders van museum De Scheper en fotogra-fiedocent Daan Bomhof betrokken. Op vrijdag 25 november is er een fietstocht gemaakt door het prachtige grensgebied van Rekken. De vele foto’s die toen zijn gemaakt zijn te bewonderen in de expositie.

Vorjaar 2017 | Achterhoekvervolg project - afronding mei 2017

Uit jezelf in de AchterhoekGemeente Korte omschrijving

Doetinchem All Gender Parade op de nieuwe steiger aan de Oude IJssel in Doetinchem. > gerealiseerd

Doetinchem Theatergroep Grid Goud heeft een voorstelling gemaakt en die uitgevoerd op de Ambtsbegraafplaats in Doetinchem. Verhalen komen tot leven. > gerealiseerd

Winterswijk In alle kernen in het buitengebied van Winterswijk laat een tweetal van een jongere en oudere elkaar hun plekjes met een verhaal in of om de kern zien. Ze vertellen daarbij een verhaal, maken beeld, een filmpje. Deze worden in één of meerdere routes verwerkt, die ook door de VVV vermarkt zullen worden.

Aalten Figulus huist in en op een bijzondere locatie. Een oude boerderij met monumentenstatus. Samen met jongeren gaan we bordjes op het terrein maken en plaatsen die iets vertellen over de oorsprong.

Berkelland Samen met een toeristische ondernemer gaan we een evenement neerzetten waarbij de jeugd wordt uitgenodigd om pannenkoeken te komen bakken. Niet zomaar pannenkoeken, maar hele speciale pan-nenkoeken: De Heikamp heeft een pannenkoekenprinter!

Bronckhorst Er loopt nu in Bronckhorst een - op volwassenen gerichte – kasteelroute.. We gaan de jeugd uitdagen om zelf een kinderroute te maken. Welke vragen en opdrachten zouden zij aan andere kinderen mee willen geven. De beste uitwerking / de leukste ideeën leiden tot een nieuwe digitale kinderroute.

Oude IJsselstreek & Montferland

Streekzanger Jan Ottink schrijft en zingt met zijn band in het dialect. Hij gaat in februari in de DRU-fa-briek een workshop ‘liedjes in dialect schrijven’. Doelgroep zijn jongeren die serieus met muziek bezig zijn, bijvoorbeeld in een bandje zitten. Het doel is dat jongeren zich verdiepen in de cultuur en het erf-goed van de streek. In dit geval streektaal. De workshop zal bestaan uit een korte introductie en daarna hands-on aan de slag met het schrijven van teksten. Om er een extra dimensie aan toe te voegen is er een podium waar ze kunnen optreden.

Oost Gelre Oost Gelre is altijd een plek van strijd geweest. Van 80-jarige oorlog tot de tweede wereld oorlog. Het Stadsmuseum Groenlo laat op een aansprekende wijze de Slag om Groenlo herbeleven. We gaan de jon-geren bezoekers van het museum uitdagen om foto’s te maken van plekken die belangrijk zijn geweest in de slag om Groenlo. Met de juiste Hashtag doe je al mee. Diegene met de meest originele foto wint een nieuwe iPhone.Van alle foto’s maken we een flitsfilmpje.

VervolgProjectleider Harry ten Brinke is momenteel druk bezig om zijn project Structurele Cultuurpartici-patie Oost Achterhoek in de gemeenten Oost Gelre en Winterswijk af te ronden. Klaar in het voorjaar van 2017.

24

Ontdekken, verbinden en trots

Meer weten over het Cultuur- en Erfgoed Pact Achterhoek?

www.cultuurenerfgoedpact-achterhoek.nl

Bekijk ons

Youtube-kanaal voor

alle verslagleggende

filmpjes van dit Pact!

Volg ons op:

CULTUUR - EN ERFGOEDPACT ACHTERHOEK 2014-2016 · 2018-05-31 · 6 7 Ontdekken, verbinden en trots...

Documents

Transcript of CULTUUR - EN ERFGOEDPACT ACHTERHOEK 2014-2016 · 2018-05-31 · 6 7 Ontdekken, verbinden en trots...