De Vrienden van Cuba vzwLes Amis de Cuba asblAvenue Neptune 24 bte 10 - B-1190 Vorst - ForestTel : 03/290 49 10 • E-mail : info@cubamigos.beLidgeld (jaarlijks) 12 euro-6 euro (2e en volgend lid van het gezin)Contribution (an) 12 euro-6 euro (2ième et membre suivant de la famille)Rekening - Compte : Les Amis de Cuba asbl 523-0801177-32

De vzw “De vrienden van Cuba” is een vereniging dietot doel heeft de toenadering tussen het Belgische enhet Cubaanse volk te bevorderen en aan haar leden enhet publiek middelen ter beschikking te stellen om toteen betere kennis te komen van de Cubaanse realiteit.Zij heeft geen enkel partijpolitiek karakter.Onze eigen artikels mogen geheel of gedeeltelijkovergenomen worden mits bronvermelding. Graag eenpresentexemplaar.ISSN 0771 4491

L’asbl “Les Amis de Cuba” est une association qui a pourbut d’oeuvrer au rapprochement entre le peuple belgeet le peuple cubain et de mettre à disposition de sesadhérents et du public des moyens d’accéder à unemeilleure connaissance de la réalité cubaine. Elle n’aaucun caractère de parti politique.Les articles de nos membres peuvent être reprisentièrement ou partiellement, avec mention de l’origine.Prière de nous faire parvenir un exemplaire témoin.

Voorzitter/Président : Alexandra Dirckx - 03/290.49.10Ondervoorzitter/Vice-président :Schatbewaarder/Trésorier :CONTACTBrussel - Bruxelles : Stéphane Sergeant - 485/82.90.98Aalst : Linda De Neef - 053/77.31.48Antwerpen : Lieve Gebruers - 0477/83.80.81Leuven : Roger Liekens - 0475/23.26.24Liège : Patrick Jeurissen - 04/337.88.87Charleroi : Luigi Raône - 071/43.65.87Gent : Johnny Goethals - 0498/26.39.90Kempen : Hubert Celen - 014/31.34.87Bibliotheek /Bibliothèque :contacteer/contactez : Lieve Gebruers - 0477/83.80.81

Prijs per nummer/par numéro : 1,25 EuroLeden gratis - membres gratuit

Hoofdredacteur/Rédacteur en chef > Paul Evrard016/26.15.52 - revistacubabelgica@gmail.com

Redactie/rédaction > Mark Lamotte, Anne Delstanche,Freddy Tack, Alexandra Dirckx.Eindredactie/rédaction finale > Sylvie VanhoegaerdenMedewerkers/collaborateurs > S. Sergeant,Y. Ooms, Y. Blieck, S. Lamrani, D. Bleitrach, R. Gott,J.G. Allard, T. Janssen, C. Van Dijck, M. Mustelier,F. ArgotaLay-out/mise en page > S. en A. VanhoegaerdenDruk/impression > drukkerij A. Beullens - Holsbeek

33333

EditoEditoEditoEditoEditoBij het onthaal van de Algemene Ledenvergadering zit eenman enthousiast te vertellen. Wanneer ik dichterbij kom, zieik de pretlichtjes in zijn ogen. Hij heeft een papiertje in dehand met daarop de datum : 25 oktober 1969. “Ik was erbij”,zegt hij vrolijk, “de eerste vergadering van de Vrienden vanCuba”. “Op dat ogenblik was ik net 8 maanden en twee dagenoud”, lachend probeer ik mijn emoties te onderdrukken. Eenmengeling van bewondering en nostalgie naar het onbekendeovervalt me. 1969, toen is het begonnen. De revolutionairejaren 60, alles kon ! De nieuwe mens dook overal op. Of zoleek het toch. Jammer dat hij zo snel opnieuw in zijnbehoudsgezinde kapitalistische cocon kroop. Jammer vooralvoor de Vrienden die gedurende 40 jaar een ware strijd hebbengeleverd om blijvend weerwerk te bieden aan het “imago” datCuba steevast werd toebedeeld. Een imago dat werd gecreëerdrond de sleutelwoorden : systeem, propaganda en dictatuur.Een imago dat (nog steeds) met gemak doorgedrukt kanworden door een tekort aan kritisch vermogen en een over-dosis onwetendheid bij de massa. De macht van de massa-media speelt de Vrienden daarbij zeker parten. Media die nuin elk geval laten uitschijnen dat na 50 jaar revolutie op Cuba– en 40 jaar weerwerk door de Vrienden van Cuba – nu tochuiteindelijk het tij aan het keren zou gaan, dankzij een “andere”houding van de VS in het Obama-tijdperk.Maar bij de Vrienden blijven we in elk geval ons kritisch oogaanscherpen en ons doel nastreven : het media-imago vanCuba met behulp van zoveel mogelijk objectieve informatievan een degelijk tegengewicht voorzien. Indien nodig, voornog wel eens 40 jaar.

A mon arrivée à l’Assemblée Générale je croise un hommeassis à l’accueil qui évoque ses souvenirs avec enthousiasme.En m’approchant de lui je distingue des étincelles d’émotiondans ces yeux. Il me tend un feuillet où figure une date : le 25octobre 1969. “J’y étais, à la première réunion des Amis deCuba”, me dit-il avec fierté”. Ce jour là j’avais précisément 8mois et 2 jours. Je ne pu m’empêcher de sourire, tant pourmasquer ma surprise que pour dissimuler une émotion avecun sentiment mêlé d’admiration et de nostalgie. 1969, c’estalors que tout a commencé. Les années 60 révolutionnaires,tout était possible. L’homme nouveau fleurissait partout. Oudu moins c’est ce qu’on croyait. Dommage, car ce fut de courtedurée. Très rapidement les réflexes et le comportement capi-talistes reprirent le dessus. Dommage surtout pour les Amisde Cuba qui pendant 40 années ont mené avec persévéranceun combat pour défendre l’image de Cuba, souvent à contrecourant de celle que certains voulaient imposer avec commemot clé : système, propagande et dictature. Une image stéréo-typée qui persiste encore auprès du grand public par manqued’esprit critique et dans une certaine mesure par une certaineignorance. La puissance de certains media de masse en estaussi responsable. Des media qui après 50 ans de Révolutionà Cuba, dont 40 années d’engagement des Amis de Cuba,constatent que les choses pourraient enfin changer, grâce entreautre à une nouvelle politique américaine, celle de l’ère Obama.Mais nous les Amis de Cuba, nous maintenons le cap et notreesprit critique en alerte. Plus que jamais nous avons commeobjectif de défendre l’image de Cuba en diffusant de l’informa-tion objective dans le but de contrebalancer les effets de la“mal information”. Et s’il le faut, pour 40 années de plus !

Alexandra DirckxAlexandra DirckxAlexandra DirckxAlexandra DirckxAlexandra Dirckx

Geachte leden, de redactie wacht op ingevulde enquêtes.Geachte leden, de redactie wacht op ingevulde enquêtes.Geachte leden, de redactie wacht op ingevulde enquêtes.Geachte leden, de redactie wacht op ingevulde enquêtes.Geachte leden, de redactie wacht op ingevulde enquêtes.U kan ze nog steeds opsturen. U vindt ze ook op onzeU kan ze nog steeds opsturen. U vindt ze ook op onzeU kan ze nog steeds opsturen. U vindt ze ook op onzeU kan ze nog steeds opsturen. U vindt ze ook op onzeU kan ze nog steeds opsturen. U vindt ze ook op onzesite : site : site : site : site : http://www.cubamigos.be/nl/node/663http://www.cubamigos.be/nl/node/663http://www.cubamigos.be/nl/node/663http://www.cubamigos.be/nl/node/663http://www.cubamigos.be/nl/node/663

Chers membres, la rédaction du Cuba Sí attend avecChers membres, la rédaction du Cuba Sí attend avecChers membres, la rédaction du Cuba Sí attend avecChers membres, la rédaction du Cuba Sí attend avecChers membres, la rédaction du Cuba Sí attend avecimpatience vos enquêtes. Envoyez-les. Vous pouvezimpatience vos enquêtes. Envoyez-les. Vous pouvezimpatience vos enquêtes. Envoyez-les. Vous pouvezimpatience vos enquêtes. Envoyez-les. Vous pouvezimpatience vos enquêtes. Envoyez-les. Vous pouvezégalement consulter notre site :également consulter notre site :également consulter notre site :également consulter notre site :également consulter notre site :http://www.cubamigos.be/nl/node/663http://www.cubamigos.be/nl/node/663http://www.cubamigos.be/nl/node/663http://www.cubamigos.be/nl/node/663http://www.cubamigos.be/nl/node/663

Mark Lamotte - 02/453.17.42

Une conversation avec Freddy Tack, ex-Une conversation avec Freddy Tack, ex-Une conversation avec Freddy Tack, ex-Une conversation avec Freddy Tack, ex-Une conversation avec Freddy Tack, ex-président, cofondateur des Amis de Cuba.président, cofondateur des Amis de Cuba.président, cofondateur des Amis de Cuba.président, cofondateur des Amis de Cuba.président, cofondateur des Amis de Cuba.

Nous lui demandons : après 40 ans ce quim’intrigue c’est pourquoi un petit groupede belges a décidé de démarrer uneassociation en 1969. Quel est l’arrière plande ces gens, s’intéressaient-ils déjà à Cubaà partir de ’59 ou avant ?

Freddy Tack : en fait il y avait deux groupes.Un premier était actif dès les premiers moisde la Révolution. C’était le groupe autourde Hugo Benoy, Jakke Schelfhout, Irma DeClercq, la revue Links, qui avait déjà crééune organisation Belgique-Cuba.Ils collaboraient aussi avec la Hollande, avecMaria Snethlage et son Cuba Bulletin. Ils onttravaillé de ’59 jusque vers la moitié desannées ’60, mais ils étaient aussi engagésdans beaucoup d’autres domaines et cela selimitait plutôt à la diffusion de ce CubaBulletin.Un autre groupe, dont nous faisions partie, vient desmouvements traditionnels de cette époque, les marchesanti-atomiques, la solidarité avec le Vietnam, mai ’68.En 1968 nous avons eu la chance de participer à unvoyage à Cuba avec la revue Le Point, dans un camp detravail, le ‘Campamento 5 de Mayo’ (date de naissancede Karl Marx) et c’est à partir de cette expérience quel’association actuelle a démarrée. Nous y avons vécu desexpériences fantastiques, nous avons assisté à undiscours du 26 juillet de Fidel, nous avons travaillé avecde gens formidables. Il y avait, entre autres, un groupede Vietnamiens d’une attitude extrêmement positive.Un des Cubains avec lequel nous avons travaillé, RafaelMedialdea, qui par après allait travailler à l’ICAP, et nousaccompagnait en tant que guide et interprète, nous a ditau moment de quitter le campamento : “vous devez fairequelque chose pour Cuba”.Au retour nous n’étions pas seuls, Danny faisait partiedu groupe, ainsi que Lucien Gosset et Jean Gustin deLiège, et nous avions des contacts avec les gens quis’occupaient déjà de Cuba comme Lucien Verstraete etMarguerite Verhaeren, et avec l’ambassade, et nous noussommes dits commençons quelque chose.Au départ c’était encore un peu lié à la revue Le Pointmais cela a vite changé, cela n’intéressait plus ces gens,et nous avons démarré l’association.Et voilà comment les Amis de Cuba ont démarré. D’abordmodestement à Bruxelles, puis avec une section à Gandet à Liège, puis à Anvers et à Bruges. Avec les sectionsrégionales et au travers des activités beaucoup de nou-veaux membres, déjà intéressés par Cuba, nous ontrejoints. Sans doute ils cherchaient quelque chose et ilsse sont retrouvés dans cette nouvelle organisation pourdécouvrir plein de choses autour du thème de Cuba.

P.E. : et comment ont évolué les choses, car tu m’asmontré des documents “des débuts”, il y avait un conseilde six personnes, on ne parlait pas beaucoup desmembres. Plus tard c’est devenu une asbl, mais dans lesfaits c’était un tout petit groupe ?

F.T. : en effet, mais nous avonsimmédiatement démarré unbulletin, le Cuba Sí, car c’étaitle premier lien entre tous lesgens intéressés et les membresdu début. Nous avons entaméles premières activités, desconférences, une campagne dulivre, nous avons récolté deslivres scientifiques pour lesenvoyer à Cuba. Et cela a prisde l’ampleur, de plus en plus degens ont manifesté leur intérêt.Parfois c’était folklorique. Je mesouviens à Gand nos amis DanyCeuninck et Erik. Ils partaientdans la région faire des confé-rences, à moto, le projecteur dediapositives sous un bras, lesdias sous l’autre. On travaillaitavec peu de moyens, mais avecenthousiasme.Le bulletin est devenu plus

régulier et a toujours été difficile à maintenir car il y avaitpeu de collaborateurs, au début il paraissait deux foispar an.En ’73 nous avons eu la première visite d’une délégationde l’ICAP, il s’agissait de Jorge Castro et RicardoRodriguez.Cette année là nous avons envoyé pour la première foisdes gens en brigade. Il y avait, entre autres, Margueriteet Tania Solomaniuck, et dès lors nous avons envoyé desgens chaque année.En ’75 a eu lieu, à La Havane, le premier ‘Encuentro’ desassociations européennes, et à partir de là tout c’est unpeu plus, disons, institutionnalisé, du côté cubain égale-ment. En ’77 nous avons signé un Convenio avec l’ICAP,un accord de coopération.

Un des fils conducteurs de l’association a toujours été leCuba Sí, qui s’est maintenu avec ses hauts et ses bas,mais que nous voulions maintenir car nous estimionsqu’en dehors du groupe actif, les 400, 500, 600 membresavaient droit à une information régulière et le bulletinétait alors le seul moyen.

P.E. : de l’époque je me souviens d’informations sur leVietnam, mais j’ai peu de souvenirs d’informations sur

40 ansAmis de CubaAmis de CubaAmis de CubaAmis de CubaAmis de Cuba

Foto indymedia.be

Réunion avec ICAP a Bruxelles44444

Cuba. Vois-tu une différence depuis les années ’90,surtout avec internet qui ouvre toute une gamme denouveaux moyens d’information sur Cuba ?

F.T. : il y avait effectivement peu d’informations, onpubliait des livres sur Cuba mais on ne les trouvait pasfacilement. C’est parfois encore le cas aujourd’hui, et ily en avait moins. Je sais qu’avant notre départ nousavions trouvés un ou deux petits livres sur Cuba, pasplus, ce qui ne facilitait pas l’information de nos membres.Nous recevions l’information sur Cuba via l’ICAP oul’ambassade, on nous envoyait des revues, mais elles nousparvenaient plusieurs semaines après leur parution. Cen’était pas simple et il fallait tout traduire dans deuxlangues.Aujourd’hui, avec internet, il suffit de cliquer.Dès que nous l’avons pu nous avons créé une biblio-thèque qui disposait de nombreux livres cubains, d’unecollection de Granma, Bohemia, Cuba Internacional, etc.Nous y tenions une permanence une fois par semaine etdes visiteurs s’y présentaient pour s’informer, des étu-diants pour préparer une thèse.Durant les années ’70-80 nous avions en moyenne 3activités par semaine : conférences, projections de dias,soirées d’information, stands d’information, etc.Ce qui a beaucoup aidé, et cela aussi a peut-être changédans la mentalité des jeunes aujourd’hui, ce sont lesbrigades. Nous avions un quota de 20 Belges dans la‘Brigada José Martí’, et chaque année nous devions refuserdes candidatures. Il y avait une sélection des candidats,2 à 3 week-ends de formation sur l’histoire, l’économie,et 90% des participants devenaient des membres actifsdans leur région dès leur retour. D’ailleurs beaucoup desections régionales ont été créées par des brigadistes.

P.E. : durant ces 40 ou 50 ans Cuba a tellement changéqu’il faut peut-être envisager la brigade dans un autrecontexte pour attirer une jeunesse qui est d’ailleurs peut-être moins disponible ?

F.T. : les premières brigades, à partir de ’73 étaient eneffet clairement centrées sur une aide concrète à laRévolution Cubaine et on y travaillait dur. Il n’y avait desconférences que le soir et des visites une ou deux foispar semaine. Les dernières brigades, quand je vois leprogramme, on travaille un peu le matin et l’après midiil y a des activités. C’est une évolution normale de lasociété, dans la jeunesse, tant à Cuba qu’ici, le contextea changé, mais je crois que pour découvrir Cuba allervoir sur place est encore toujours le meilleur moteur pourdevenir actif ici en Belgique.

P.E. : en 2008 il y avait plus de 2,3 millions de touristes.La majorité voit ce qu’elle a envie de voir ?

F.T. : exact, dans les circuits touristiques classiques oùfinalement on ne voit pas grand-chose de Cuba, ondécouvre de belles choses, de magnifiques plages, desbeaux monuments, mais on ne voit pas la vraie Cuba.Là réside l’avantage de la brigade. On visite des usines,des hôpitaux, des écoles. On a des contacts avec lesorganisations de masse, des conférences avec desCubains spécialisés, bref une approche et une vuetotalement différente des touristes classiques.Mais j’ai aussi rencontré des gens qui veulent vraimentconnaître Cuba et qui quittent les circuits pour voyagerseuls, et en règle générale ils ont une bien meilleure idéede Cuba. Maintenant nous sommes peut-être déformésparce que nous avons été trop souvent à Cuba et quenous devenons trop exigeants.

P.E. : je reviens à l’information. Comment faisiez-vouspour ne pas vous laisser influencer, car j’imagine quevous n’étiez pas si naïfs ou dogmatiques pour tout avaler.Dans quelle mesure y avait-il chez vous une attitudecritique ?

F.T. : un des points fondamentaux à ce sujet est notrerefus, dès le départ, de nous lier à l’une ou l’autre mou-vance politique, nous avons toujours dit : nous devonsrester en dehors de cela, notre tâche c’est la solidaritéavec Cuba, faire connaître le peuple cubain, raconter cequi se passe, rectifier les fausses images, mais pas depolitique de parti, ni trotskyste, ni communiste, ni aucunetendance existante à l’époque ou maintenant. Ca n’a pastoujours été facile car d’une façon ou d’une autre toutesces tendances ont essayé de s’accaparer des Amis deCuba. Mais nous avons maintenu le cap.Au travers du pluralisme de gauche, car la majorité étaientdes progressistes, nous avons toujours gardé un pointde vue critique. L’information que nous recevions étaitapprochée avec sérieux, analysée, et filtrée et ceci a étéla force des Amis de Cuba. Ce qui ne nous a pas empêchéde travailler avec toutes ces tendances.D’autres aspects ont joué un rôle dans l’histoire des Amisde Cuba. Dès les années ‘70, après le coup d’état dePinochet et l’évolution en Amérique Latine, il y avaitbeaucoup de réfugiés en Belgique, Chiliens, Uruguayens,Argentins, Haïtiens, Nicaraguayens, etc. Nous avonstoujours collaboré étroitement avec eux ainsi qu’avec lesVietnamiens, les Angolais et d’autres mouvements desolidarité, ce qui a contribué également à une ouvertured’esprit.Au travers de ce mouvement nous avons toujours essayéd’apporter une image objective de Cuba vers le public.Nous avons aussi organisé des voyages à ‘Thème’. Ainsi,par exemple, un voyage pour les femmes, un voyage avecdes parlementaires, avec des journalistes, et de toutesces expériences surgissaient des Cuba Docs. Nous avionsà l’époque, en plus du Cuba Sí, une série de documentsthématiques comme sur la femme à Cuba, les articlesdes journalistes rassemblés dans un Cuba Doc. De cettefaçon nous avons essayé de briser l’isolement versl’extérieur.Nous avons également participé à des activités plus largeset avons ainsi participé à deux reprises, en tant qu’Amisde Cuba’ à l’émission ‘Visa pour le monde’, à la télévision.Nous avons participé deux fois en tant qu’experts, et lepublic atteint était de centaines de milliers de personnes,ce qui a permis de rompre le cercle limité des passionnés.

P.E. : mais durant ces 40 ans, et je ne dis pas que c’estnotre faute, nous n’avons pas réussi à avoir une heurede télévision avec un grand débat sur Cuba, ce que l’onaurait pu espérer par exemple en 1989-90 ou quandFidel est tombé malade. L’initiative n’est jamais venuedes médias ?

F.T. : je me souviens d’une des deux émissions de Visapour le Monde, à laquelle j’ai participé, et ou j’avaiscomme contradicteur un Français, Gollendorf, qui avaitécrit un livre sur le goulag cubain, car il avait passéquelque temps en prison à Cuba. Donc les journalistessuscitaient le débat, opposant l’un à l’autre, maisfinalement nous avions une opportunité.

P.E. : ça c’est fait à l’époque, aujourd’hui il n’y a plusrien et quand quelque chose passe à la télévision c’esten général plus que douteux. A mes yeux le seul pointculminant fut ‘Radio Havana’ dans ‘Man bijt hond’ à laVRT, c’est le seul point positif parce que c’était objectif,

55555

sans préjugés. Cela n’émanait pas des Amis de Cuba,mais venait d’un journaliste Belge indépendant quiréalisait un reportage et présentait une bonne image dela vie quotidienne cubaine pas toujours facile à illustrer ?

F.T. : nous avons eu des opportunités, pas toujoursdirectement à partir des Amis de Cuba. Je me souvienspar exemple de Huib Billiet qui a réalisé pendant desmois une émission de radio sur la musique cubaine à laBRT et qui indirectement était une belle vitrine.Huib a d’ailleurs écrit alors un Cuba Doc sur la musiqueà Cuba et par après son livre sur la musique cubaine.

P.E. : est-ce que les Amis de Cuba, comme l’évolution àCuba, ne se trouvent pas à un virage. Le monde entier achangé et il y a maintenant une phase très intéressante,critique et surtout avec ce qui se passe en AmériqueLatine. Je me demande dès lors si les Amis de Cuba nesont pas devenus un peu limités et si nous ne devonspas évoluer vers un mouvement de solidarité plus large,peu importe le nom, par exemple les Amis de l’AmériqueLatine ?

F.T. : c’est exact, nous nous trouvons dans un contextedifférent mais je crois encore toujours que les Amis deCuba doivent continuer à travailler de façon indépen-dante. Cuba a toujours besoin de solidarité, est toujourssous les menaces, subit encore le blocus économique etreste encore toujours, même si des choses intéressantesse passent dans d’autres pays d’Amérique Latine, uneexpérience spécifique et intéressante.Nous disposons maintenant d’autres médias, nous avonsinternet, nous devons peut-être adapter et améliorernotre site web et notre Cuba Sí. Mais je crois que nouspouvons encore toujours jouer un rôle important, jepensais à la dernière réunion du Conseil d’Administrationoù nos amis de Liège ont fait une proposition d’organiserune activité avec des adolescents dans une école liègeoise.Nous devons le faire autour de films, de musique, de jene sais pas quoi. Si les Amis de Cuba n’existaient pas,qui le ferait ? Ils peuvent le demander à l’ambassademais nous avons probablement plus de matériel et plusde personnes disponibles.Pour l’autre volet tu as raison et je vais une fois de plusdire qu’il n’y a rien de neuf et je me réfère à la périodeoù tout allait mal en Amérique Latine. Nous n’avions pasla Coordination contre le blocus, mais nous avions le‘Comité Europe Amérique Latine’ (CELA) où étaientreprésentés tous les comités qui travaillaient autour del’Amérique Latine et où les Amis de Cuba ont joué unrôle fondamental, nous étions un des moteurs.Nous avons organisé une énorme activité à ForestNational, qui était bondé’, six heures pour l’AmériqueLatine, six heures de musique et de solidarité qui en sontfinalement devenu douze. Je n’arrive pas à m’imaginerque nous pourrions remplir Forest National aujourd’hui,à l’époque oui.Qui sait si quelque chose de similaire ne grandira pasparmi les gens qui sont actifs autour de la Bolivie, duVenezuela, de Cuba et d’autres pays.Et il y a la Coordination contre le blocus où plus de 70organisations ont signé une plateforme pour agirensemble. Cela doit être possible pour d’autres paysd’Amérique Latine et qui sait les Amis de Cuba peuvent yjouer un rôle. Nous devons peut-être réfléchir à déve-lopper quelque chose dans ce sens plutôt que de resterchacun dans son coin.

P.E. : je vais terminer par un slogan, non pas sur Cubaaprès Fidel, mais après 50 ans de révolution. J’ai d’ailleurs

participé aux commémorations. C’était un momentétrange car les cubains n’avaient pas encore récupérédes trois ouragans et ils étaient encore choqués. Maistoi, en tant que fondateur, que vétéran, que pionnier desAmis de Cuba, comme expert en tout cas, comme ex-président, comment vois-tu les prochaines 50 années ?

F.T. : quand on suit les évènements comme nous lefaisons et les analysons, on voit que malgré la situationextrêmement difficile que Cuba a vécu – la ‘PeriodoEspecial’- et malgré quelques concessions qu’ils ont dûfaire, et c’est tout simplement du réalisme, il fallaitsurvivre, Cuba continue sa propre évolution très originaleet continue à expérimenter l’amélioration de son système.On voit qu’ils continuent à chercher.Je constate, et je ne parle pas ici de la presse tradition-nelle, que quand on suit des revues cubaines plusspécialisées comme, entre autres Cuba Socialista, lesrevues des Centres d’Etudes sur l’Europe et sur l’Améri-que, on y aborde des pistes de réflexion très intéres-santes : comment avancer, comment développer unsocialisme original, adapté à la réalité cubaine.J’entend souvent dire : ils vont choisir le modèle chinoisou le modèle vietnamien. Je dis : laissez les tranquilles,laissez les développer leur propre système cubain. Jesuis persuadé qu’ils le font et que dans les dirigeantsactuels, à côté des dirigeants historiques comme Raúl,Fidel et d’autres, il y a une nouvelle génération de genscapables, très intéressants et qui savent ce qu’ils veulentet où ils veulent se diriger. A ce sujet je reste optimistepour l’avenir de Cuba. Je crois qu’ils continuent àchercher un socialisme original adapté à leur réalitééconomique et politique.

P.E. : partage-tu le même optimisme pour l’ensemble del’Amérique Latine où faut-il encore attendre ?

F.T. : j’estime que là c’est plus complexe. Je viens de ledire, il y a cinquante ans de révolution, les Cubains ontcinquante ans d’expérience, les autres peuvent en tirerdes leçons, mais dès le premier jour de la révolution leschoses ont été claires en face. Les Etats-Unis ont toujoursmaintenu : pas de deuxième Cuba, nulle part, ils le disentencore et ils font tout pour noyer toutes les tentatives.Pour le moment ça va bien dans certains pays, leVenezuela en est un exemple mais il représente un poidséconomique que d’autres pays n’ont pas toujours. EnBolivie c’est plus difficile et quand on fait une analyseobjective il y a plusieurs pays où des progressistes sontau pouvoir mais avec des gauches très variables, allantde révolutionnaires bien implantés jusqu’à des sociaux-démocrates rose pâle.

Paul EvrardPaul EvrardPaul EvrardPaul EvrardPaul Evrard

66666

Op 9 februari 1968 tekenden wij in voor een reis naarCuba voor de maand augustus. Enkele vrienden kondenin de maand juni zonder moeilijkheden vanuit Brusselnaar Cuba reizen. Ook dat jaar vertrok er een groep omdeel te nemen aan een Internationale Brigade. Toen wijbegonnen te denken aan de vele inentingen en medicijnenin het Tropisch Instituut te Antwerpen kregen we berichtdat er vanuit Brussel regelmatige vluchten waren.Vliegtuig heen en weer Bristol Britania met een Viscount10 Jet. Dus alles leek prima voor ons. Dan begon het :vertrek niet Brussel, maar Parijs, geen grote moeilijkheid,dus we waren gerust.

Volgend bericht enkele dagen later : Parijs kan nietdoorgaan maar het wordt Luxemburg. Toen kregen weeerst een telefoon en dan een briefje, uw vertrek nadert,de prijs is wel wat verhoogd, maar hier bijgevoegd uwtoer op Cuba ! Eind juli berichtje, vertrek in Bazel-Mulhouse, hierbij twee spoorkaartjes voor de treinreisBrussel-Bazel, ga dan onmiddellijk naar het vliegveld vanMulhouse waar al de deelnemers samenkomen, u vliegtnu met “Air Spain”. Ook het neutrale Zwitserland scheeniets met het Amerikaanse State Department te maken tehebben. Bazel ging niet door.

Ons treinticket moesten we gaan vergelden in het stationte Antwerpen, daar zijn er ongelooflijke moeilijkhedengeweest daar men moest opgeven waarom men die reisniet maakte. We gaven op, zoals het was : StateDepartment belet vlucht op Cuba. Dit wilde men inAntwerpen niet noteren, maar wij hielden het been stijf.Dan dachten we gered te zijn, we zouden met bussenvanuit Parijs naar Praag rijden. Maar dat was buiten deongelooflijke macht van de USA gerekend.

30 juli, één dag voor ons vertrek, telefoon : Cuba gaatniet door, de Spaanse vliegtuigen kregen verbod om naarPraag te vliegen. Dat jaar deden we dan maar een Donau-vaart !

Wanneer iemand iets niet mag, wil men alles doen omhet toch te verwezenlijken.In 1968 waren we ondanks vele inspanningen er niet ingeslaagd naar Cuba te gaan. 1969 zou het jaar wordendat het moest lukken al moesten we de halve wereldrondreizen.We hebben de halve wereld gezien, maar niet op demanier zoals we dachten.

Dinsdagnamiddag om 13.30 uur trokken we thuis devoordeur toe, valiezen in de hand, en zaterdagmorgenom 4.30 uur waren we al in Cuba ! Zonder haast uit dekleren te zijn geweest, niet gewassen ... Wat is er zoalgebeurd ?

Om te beginnen waren we ingeschreven bij “Loisirs etvacances de la jeunesse” in Parijs. Drie Belgen, PhilippeBusquin (veel later voorzitter van de PS), JacquesSchelfhout en Irma De Clerck.

Wij kwamen bijeen op 5 augustus in Parijs station“Austerlitz”. Gelukkig hadden we in de trein ligplaatsenvoorzien ! Wij naar Madrid, in Hendaye moesten we vande trein, te voet de grens over tussen twee grote hogeijzeren hekken; met veel duwen, drummen en trekkengeraakte de ongelooflijke massa in Irun. Aldaar na heelwat tijd de trein op. Train 31, voiture 27. Alles netjesgenoteerd, het treincarnet in de hand, alleen had menonze plaatsen 45 en 46 driemaal verkocht. We hebbendat opgelost met om de twee uur 1 uur te gaan zitten.Voor de rest in de gang tussen de valiezen wat wouzeggen, ofwel op één been staan ofwel geregeld opstaanvoor heen en weerlopers in de gangen.

De luchtverbinding Madrid-Havanna is door geen vanbeide landen opgeheven door de vele familiebandentussen beide naties. We zouden vliegen met “Cubana deAviación”. Verouderde vliegtuigen, altijd te laat, daar opelke luchthaven aan de toestellen moest gesleuteldworden.

De Cubaanse vliegtuigen waren eerst voor de volgendedag “donderdag” aangekondigd, dus overnachten inMadrid. Vrijdag om 7 uur op de luchthaven Madrid/Barajas. Heel de dag wachten, wachten, wachten. Ontbijt,merienda, lunch, tweede merienda ... om eindelijk tochin te schepen voor Havanna. Een uur en dertig minutenlater landden we in ... Shannon, Ierland, ‘t was intussenpikdonker. We moesten in het vliegtuig blijven. ‘t Werder heel koud, dan maar in het vlieghavengebouw, eenuurtje later terug vliegtuig op, we kregen een deken en... ons avondmaal. Na een hele tijd werden we in dubbel-dekbussen gestopt om ons aan een hotel af te zetten.Onze stop was Limerick met de melding dat men onstwee uur later kwam ophalen.

De ophaal was zelfs vroeger, 4 uur in de morgen.Gelukkig hadden we geen risico genomen en warengekleed op bed gaan liggen. Zouden we nu vertrekken ?Ondertussen was er zeer veel aan het vliegtuig gewerkt,we moesten immers de oceaan over. De Cubaanse crewzat rustig nog een koffietje te drinken. Het waren equipesvan vóór de revolutie die alles niet zo nauw namen.

Eindelijk rond 15 uur richting Gander op New-Foundland,Canada. Zes uur later geland, met een tijdsverschil vanzes uur, in volle nacht, niets meer open, nog geen watertjewas er te verkrijgen. Iedereen doodmoe van de vorigelange dagen. In de grote hal lagen we uitgestrekt na dekrampachtige houding in het vliegtuig.

EEN AVONTUURVAN 1968 TOT 1969

77777

Irma De ClerckIrma De ClerckIrma De ClerckIrma De ClerckIrma De Clerck

Iedereen doorstond de laatste zes uren van onze bestem-ming met de meest bewonderenswaardige aanvaarding.Eindelijk lachte Cuba ons toe.

In de donkere uren van de vroege morgen om 4.30landden we op Aeropuerto “José Marti” in Havanna.....Iedereen keek door zijn raampje in het vliegtuig omIedereen keek door zijn raampje in het vliegtuig omIedereen keek door zijn raampje in het vliegtuig omIedereen keek door zijn raampje in het vliegtuig omIedereen keek door zijn raampje in het vliegtuig omzo vlug mogelijk het “beloofde” land te zien.zo vlug mogelijk het “beloofde” land te zien.zo vlug mogelijk het “beloofde” land te zien.zo vlug mogelijk het “beloofde” land te zien.zo vlug mogelijk het “beloofde” land te zien.

Bij het aflopen van de trap sloeg de zwoele, warme, ziltelucht ons in het gezicht. Haast ondraaglijk was dezewarmte zo vroeg op de dag. We waren nog niet aan heteinde van onze beproevingen. Vooraleer we de gebouwenmochten betreden moesten we door een vieze, dikke,witte ontsmettingspap. Er heerste de een of anderedierenziekte en iedereen moest zijn schoenen bij decontrole afgeven om ze te “zuiveren”. Maar och, we wareneindelijk in Cuba.We werden naar Jibacoa gevoerd waar de ontspannings-dagen werden ingekort zodat we toch ons programmakonden afwerken.

Jibacoa was een door Fransen ingericht vakantiedorp, intenten. Wij hadden tent 95, gezet op een stenen vloertje.

Op zekere nachtmaakte ik m’nechtgenootwakker want ikhoorde voet-stappen in detent. Wat washet ? In de schijnvan een zaklampzagen we eenmonster van eenkrab die er meteen schoen van-door trok.

Na enkele dagen zat onze tijd erop. Men begon aan deterugreis. Niemand dacht aan moeilijkheden maar ....

Vertrekdag ! ‘t Middagmaal extra vroeg want vóór 14uur moesten we inchecken. Op weg naar het vliegveldheel veel volk en orkestjes alom.De avond voordien was er in Santo Domingo de finalevan het wereldkampioenschap baseball tussen Cuba enUSA. Ondanks grote achterstand in de laatste minutenhad Cuba toch gewonnen. ‘s Nachts was het in Havannagroot feest!Het vliegtuig met de wereldkampioenen, ondanks hetdaverende onweer, kwam er toch door. Niemand werktenog, de controletoren onbemand. Iedereen naar detarmac en toen zelfs Fidel de kampioenen kwam verwel-komen was het hek totaal van de dam en ons vertrektotaal vergeten. Toen hebben we Fidel van zeer nabijgezien maar we hadden dat op betere ogenblikken meergeapprecieerd. Er vertrok geen vliegtuig meer. Dus terugnaar het hotel, zonder iets, bagage reeds in het toestel.

Na het avondeten vond men toch dat men iets voor onsmoest doen, want niemand had nog pesos ! Zo gezegd,zo gedaan, men bood ons een theatervoorstelling aan.De groep “Teatro Musical” in Havanna speelde “ElVergonzoso en el Palacia” (het schandaal in het paleis)van Tirso de Molina in moderne versie. Allen daarheen.Aanvang 21 uur, 21 uur 30, 22 uur ! Geen vertoning, deCubanen mochten hun ticket gaan omruilen. Dehoofdacteur was niet opgedoken, wij vroegen om tochiets te doen. Ja, maar daar moest de vakbond akkoordmee gaan. Na wat onderhandelen was er een akkoord ende rol van de hoofdacteur werd gespeeld met manuscriptin de hand.

Na terugkeer in het hotel, bij een lekkere añejo en voorsommige kameraden een geurige sigaar, kregen we hetbericht dat er zeven groepsleden niet meekonden. Nudat weer ! De Cubanen hadden al een selectie gemaakt.Dit kwam niet goed over, want sommigen moesten naarhun werk. Een gratis week met vol pensioen leek voorenkelen aanlokkelijk. Verschillende Fransen uit deonderwijswereld waren kandidaat.

‘s Anderdaags heel vroeg in de morgen vertrek naarEuropa ! Of nog niet ? Om 7 uur steeg het vliegtuig op,na zes uur Gander, New-Foundland in Canada. In delate namiddag vertrek naar Madrid. CU470 vloog nuinderdaad naar Europa. Met het terugdraaien van de klokleek alles nog veel langer dan het al was. In Madrid detrein op naar Hendaye en de buitensporige pascontrole.Hier beleefden we iets dat we nog nooit gezien haddenen later ook niet meer zouden tegenkomen. StromenAlgerijnen en Marokkanen kwamen terug uit verlof en“kiepten” hun vrouwen, kinderen en ganse huisraad langsde vensters in de trein naar Parijs. Zo lieten we tweetreinen voorbijgaan. Het was volop nacht en plots vlogende valiezen door het compartiment, er werd geroepenen geschreeuwd, glasscherven overal, de trein stopte.Een wagon losgekomen en iemand had aan de noodremgetrokken. Met 5 km per uur richting Bordeaux. Daareen andere trein op.

Onze reis was voorzien voor 22 dagen. Wij waren 25dagen onderweg met nog geen 14 dagen op Cuba. Wemoeten wel zeggen dat we later gemakkelijkere Cuba-reizen hebben gedaan.

88888

Dès les années cinquante et soixante, moi-même commebeaucoup d’autres jeunes, nous étions intéressés par cequi se passait dans le reste du monde : les décolonisations(l’Algérie, le Vietnam...), l’Amérique Latine (réformes enBolivie, Brésil)...Les concepts de “développement” “sous-développement”“Tiers-Monde” entraient dans le vocabulaire courant.

Face à la Révolution Cubaine et la mise en pratique deson programme prévu dans la plaidoirie de Fidel Castro“l’Histoire m’acquittera”, un autre projet pour l’AmériqueLatine issu des Etats-Unis “l’Alliance pour le progrès”voulait répondre aux besoins immenses de ce sous-continent. Deux conceptions donc, l’une venant de labase impliquant tout le peuple Cubain, l’autre imposantdes réformes par le haut, ce qui ne pouvait aboutir qu’àdes échecs.

Ayant suivi l’actualité, lu des articles sur Cuba, écoutédes personnes ayant voyagé dans l’île, je voulais moi-même connaître cette réalité sur le terrain.

Après plusieurs contacts en Belgique, c’est finalementavec le groupe français L.V.J. (Loisirs et Vacances de laJeunesse) que je me suis embarquée pour la grande îleau mois d’août 1966.

Voyage extrêmement intéressant : des visites, des ren-contres, un périple d’un mois dans toute l’île... chaquejournée bien remplie faisait comprendre que c’était bienlà la voie à suivre pour qu’un peuple puisse prendre sadestinée en main.

POURQUOI MON INTERET

MargueriteMargueriteMargueriteMargueriteMarguerite

Manifestation à Bruxelles

1988-remise médaille d’Amitié à Freddy

99999

Le voyage suivant de septembre à fin décembre 1969,m’a permis d’approfondir cette réalité et de participerpendant un mois avec une amie française et grâce à laF.M.C. à la “Columna Juvenil del Centenario” à l’Île de laJeunesse. Les femmes Cubaines de ce Campamento tra-vaillaient à la cueillette des “toronjas” (pamplemousses).

De retour en Belgique il ne suffisait plus que je parle dece vécu à mon entourage et à de petits groupes, c’estpourquoi j’ai pris contact avec l’ Association “Les Amisde Cuba” pour y devenir un membre actif.

D’autres voyages ont suivi : en 1971, 1972, et en 1973j’ai eu l’occasion de participer à la brigade “XXeAniversario” et en 1974 à la brigade “José Marti”,organisées par l’ICAP.

Parmi les voyages suivants je signalerai en avril 1978,avec Tania Solomaniuk, nous avons accompagné ungroupe de femmes belges engagées politiquement etculturellement.

En août 1978, remplaçant in extremis quelqu’und’empêché, j’ai pu participer au XI Festival de la Jeunesse.

En 1989, à l’occasion du XXe anniversaire de l’Association,avec d’autres membres des Amis de Cuba, nous avonsparcouru toute l’île avec rencontres et visites.

Autres voyages: en 2001, à l’occasion d’une expositionde photos organisée à la Bibliothèque Nationale de LaHavane, à l’initiative de la revue Cuban Review etl’Ambassade de Belgique, le thème était la Belgique vuepar un photographe cubain (Rolando Pujol) et un belge(Vincent Verhaeren).Toutes ces années ont été très riches en découvertes,activités diverses d’information et de solidarité envers lepeuple Cubain.

Ayant voyagé au Nicaragua, en Bolivie, j’ai pu constaterl’impact important de la Révolution cubaine pour cespeuples en recherche de leur dignité et de bien-être.

Qué viva la Revolucion !

POUR CUBA ?

Wist u dat Cuba intussen reeds 9 keer vertegen-Wist u dat Cuba intussen reeds 9 keer vertegen-Wist u dat Cuba intussen reeds 9 keer vertegen-Wist u dat Cuba intussen reeds 9 keer vertegen-Wist u dat Cuba intussen reeds 9 keer vertegen-woordigd is op de werelderfgoedlijst van Unesco ?woordigd is op de werelderfgoedlijst van Unesco ?woordigd is op de werelderfgoedlijst van Unesco ?woordigd is op de werelderfgoedlijst van Unesco ?woordigd is op de werelderfgoedlijst van Unesco ?Iedereen die Cuba bezocht heeft – en misschien ookIedereen die Cuba bezocht heeft – en misschien ookIedereen die Cuba bezocht heeft – en misschien ookIedereen die Cuba bezocht heeft – en misschien ookIedereen die Cuba bezocht heeft – en misschien ookwel wie dit niet gedaan heeft – weet uiteraard dat hetwel wie dit niet gedaan heeft – weet uiteraard dat hetwel wie dit niet gedaan heeft – weet uiteraard dat hetwel wie dit niet gedaan heeft – weet uiteraard dat hetwel wie dit niet gedaan heeft – weet uiteraard dat hetoude centrum van Havanna op die culturele hoog-oude centrum van Havanna op die culturele hoog-oude centrum van Havanna op die culturele hoog-oude centrum van Havanna op die culturele hoog-oude centrum van Havanna op die culturele hoog-vliegerslijst staat, alsook het pittoreske Trinidad. Datvliegerslijst staat, alsook het pittoreske Trinidad. Datvliegerslijst staat, alsook het pittoreske Trinidad. Datvliegerslijst staat, alsook het pittoreske Trinidad. Datvliegerslijst staat, alsook het pittoreske Trinidad. Dater nog 7 andere stekken op Cuba op de lijst figurerener nog 7 andere stekken op Cuba op de lijst figurerener nog 7 andere stekken op Cuba op de lijst figurerener nog 7 andere stekken op Cuba op de lijst figurerener nog 7 andere stekken op Cuba op de lijst figurerenis heel wat minder geweten. Even overlopen.is heel wat minder geweten. Even overlopen.is heel wat minder geweten. Even overlopen.is heel wat minder geweten. Even overlopen.is heel wat minder geweten. Even overlopen.

Uiteraard was het oude centrum van Havanna samen metde forten van de stad de eerste culturele topper die opde Unesco-lijst werd geplaatst. 1982 was dat. Sindsdienis er heel wat veranderd in het koloniale stadsgedeelte.Heraanleg van straten en pleinen, restauratie van ge-bouwen, stadsplanning met het oog op het re-creërenvan de sfeer van weleer. Sommigen vinden het schitte-rend, anderen vinden het allemaal iets te kunstmatigworden; niettemin kan niemand ontkennen dat het oudemaar levendige centrum van Havanna een prachtigkoloniaal decor is waar het bruisende leven van de“Habaneros” perfect zijn plaats in kan vinden.

In 1988 was het de beurtaan Trinidad. Dit pittoreskestadje aan de zuidkust vanCuba liet zich opmerkendoor een bijna ongewijzigduiterlijk sinds de bloei-periode van de suiker-baronnen (1850-1890).Kasseien straatjes, ge-kleurde gevels, weiniggemotoriseerd verkeer,18de- en 19de-eeuwseherenhuizen, decoratiefsmeedijzerwerk aan ramenen deuren, Trinidad hadalles en nog veel meer omelke liefhebber van histo-rische architectuur en sfeerin vervoering te brengen.Het kon dan ook niet langwegblijven van de lijst vanwerelderfgoed.

Bijna tien jaar lang bleef het hierbij. In 1997 kwam ereen derde stukje erfgoed bij. Het fort van San Pedro dela Roca, in de volksmond El Morro, in Santiago. Samenmet het Morro-fort van Havanna en een gelijkaardigmilitair bouwwerk op Isla Margarita (Venezuela) is dit éénvan de grote verwezenlijkingen van de Italiaanse militairearchitect Antonelli. Het fort is gelegen op een hoge klip,uitkijkend over de Caribische Zee, de baai van Santiagoen de bergen van de Sierra Maestra. De ligging is danook uniek. Het huisvest tevens het museum van depiraterij, een fenomeen dat op Cuba een grote rol speeldetijdens de koloniale periode.

In 1999 werd het lijstje verder uitgebreid. Dit keer nietmet cultureel werelderfgoed, maar met natuurlijkwerelderfgoed, een tweede categorie op de Unesco-lijst.Het nationaal park Desembarco del Granma, in hetuiterste zuidwestelijke puntje van de provincie Granmain oostelijk Cuba, werd als eerste natuurlijk erfgoed opde lijst geplaatst. Het is een gebied dat een unieke fauna

herbergt, gaande van verschillende gigantische cactussentot tropische planten, ontelbare vogelsoorten en eenkalkstenen ondergrond waarin ondergrondse riviertjesverschillende gangen en grottenstelsels creëerden.Verschillende uitgestippelde wandelingen kunnen ergemaakt worden onder leiding van deskundige lokalegidsen. Uiteraard bevindt zich binnen het gebied ook deplaats waar het Granma jacht in 1956 strandde en waarFidel met zijn kompanen de guerrilla begon. Een kleinmuseum geeft tekst en uitleg. Ernaast staat tevens eenkopie van de Granma (origineel in Havanna).

Nog in 1999 plaatste men debefaamde Viñales-vallei op delijst. Alweer een uniek stukjeCubaanse natuur dat, samenmet het culturele aspect vanhet verhaal van de Cubaansetabak en de Cubaanse sigaar,een niet te missen plekje vanhet eiland vormt. De bizargevormde karstheuvels, desubtropische begroeiing, defelrode kleur van de lokaleondergrond, de unieke maniervan tabaksteelt en de nogsteeds grotendeels manueleproductie van sigaren, makenvan deze regio een pareltje.

In 2000 kwam opnieuw het oosten van Cuba aan bod.Op de lijst werd dit keer het geheel geplaatst vanarcheologische resten van koffieplantages in Oost-Cuba,in de voetheuvels van de Sierra Maestra-bergen. Dezeresten laten zien hoe in de 19de en de vroege 20ste eeuween specifieke vorm van landbouw werd geïntroduceerdop een moeilijk bebouwbaar terrein, gebruikmakend vande omgeving. Elders in de wereld zijn de sporen vandergelijke vroege landbouw in regenwoudgebied groten-deels verloren gegaan.

In 2001 kreeg een tweede nationaal park een plaats inde lijst van natuurlijk werelderfgoed : nationaal parkAlejandro de Humboldt, aan de noordkust van de pro-vincie Guantanamo. Ook hier gaat het om een uiterstgevarieerd gebied waarin zowel een stuk kust, een deelmangrovegebied als een deel bosgebied is vertegen-woordigd. Het park biedt de mogelijkheid om ver-schillende wandelroutes te proberen, alsook om boot-tochten te maken in het mangrovegebied.

Het lijstje met Cubaans werelderfgoed werd in 2005verder uitgebreid met het historische centrum vanCienfuegos en in 2008 met het historische centrum vanCamagüey, voorlopig de laatste in de rij. Cienfuegoswordt meestal kort bezocht onderweg van en naarTrinidad maar biedt de bezoeker niettemin een mooi ennet gehouden centrum waar meerdere 19de-eeuwsehuizen een elegant decor vormen. Camagüey op haarbeurt laat – net als het veel drukker bezochte Trinidad –een prachtige koloniale binnenstad zien met een aantalunieke pleinen, talrijke kerken en spatieuze herenhuizen.

Een (voorlopige ?) lijst die alvast laat zien dat degeïnteresseerde bezoeker op Cuba veel meer op zijnprogramma kan plaatsen dan zon, zee en strand.

Werelderfgoed op CubaWerelderfgoed op CubaWerelderfgoed op CubaWerelderfgoed op CubaWerelderfgoed op Cuba Youri Blieck Youri Blieck Youri Blieck Youri Blieck Youri Blieck

1010101010

1111111111

Een gesprek met de Cubaanse ambassadeur in Brussel,Een gesprek met de Cubaanse ambassadeur in Brussel,Een gesprek met de Cubaanse ambassadeur in Brussel,Een gesprek met de Cubaanse ambassadeur in Brussel,Een gesprek met de Cubaanse ambassadeur in Brussel,Elio Rodriquez Perdomo.Elio Rodriquez Perdomo.Elio Rodriquez Perdomo.Elio Rodriquez Perdomo.Elio Rodriquez Perdomo.(dit is een samenvatting van ontmoetingen tussen 14 aprilen 17 mei 2009)

“ We zijn nu in een ander tijdperk terechtgekomen na deopschorting van de diplomatieke sancties sinds juni 2008.We hopen dat op 15 juni 2009 de sancties definitiefgeschrapt zullen zijn. De rol van enkele landen, zoalsSpanje, en de inzet van Louis Michel hebben de houdingtegenover Cuba volledig veranderd. In maart is Euro-commissaris Michel met een 25-koppige delegatie naarHavanna gereisd om de hernieuwde relaties in verbandmet landbouw, milieu, wetenschappelijk onderzoek entechnologie, handelsbetrekkingen, enz... te bespreken.

Belangrijk is ook de “Driehoekswerking” Cuba-Europa-Afrika en Latijns-Amerika om ten volle het menselijkkapitaal van Cuba te benutten in het kader van deontwikkelingssamenwerking. Dit jaar werd reeds voor40 miljoen euro besteed aan projecten, niettegenstaandeCuba officieel nog niet opgenomen is in de Europeseplanning.

Reeds in oktober 2008 werd onder Frans voorzitterschapde politieke dialoog opgestart in een constructieve sfeer.Op 13 maart laatstleden was er op initiatief van Cuba, inGenève, een bijeenkomst met 20 van de 27 landen omervaringen uit te wisselen in verband met het PeriodiekOnderzoek voor de Mensenrechtenraad.

Op 11 mei was Bruno Rodriguez (Cubaans minister vanbuitenlandse zaken) in Brussel voor overleg met de EU-troika; de nieuwe Tsjechische minister ... (als voorzittertot 30 juni), Louis Michel, de buitenlandminister vanZweden (voorzitter vanaf 1 juli) en een vertegenwoordiger

Cuba, Europa, de V.S.A.en de economische toestanden de economische toestanden de economische toestanden de economische toestanden de economische toestand

van de Europese Raad. Er werden heel wat puntenbesproken : de hervorming van de UNO, de crisis, desamenwerking tussen Europese landen en Cuba en demensenrechten zowel in Europa als in Cuba.De gesprekken waren open en direct zoals voorafafgesproken en zonder de bedoeling zich te mengen inbinnenlandse aangelegenheden. Er waren ook bilateralecontacten zoals met de ministers Charles Michel en KarelDe Gucht, waarbij opviel hoe goed de relaties zijn tussenonze landen en de wil om de samenwerking verder tezetten.

In Praag werd op 13 mei een conferentie gehouden vande E.U. en de Groep van Rio (waarin Cuba sinds december2008 is opgenomen). Maar het probleem blijft voorlopigbestaan omdat Cuba nog steeds het enige land vanLatijns-Amerika is dat geen geïnstitutionaliseerde relatieheeft met de E.U.Normale relaties blijven onmogelijk zolang Europa eenuitzonderingsstatuut handhaaft tegenover Cuba. Ookdaar waren er vele bilaterale contacten. We zullen zienwat er in juni beslist wordt in verband met de Gemeen-schappelijke Houding van de E.U. tegenover Cuba.We hopen dat de politieke dialoog op deze manier kanverdergezet worden. De laatste weken en maanden is desfeer uitermate positief”.

P. EvrardP. EvrardP. EvrardP. EvrardP. Evrard

Elio Rodriguez met onze hoofdredacteur

Bruno Rodriguez

B. Rodriguez en L. Michel

1212121212

P.E. : … de laatste weken, maanden lees je geregeldberichten over de mogelijke dialoog tussen Cuba en deV.S.A., zelfs het einde van de blokkade wordt voorspeld.Is dit ernstig of zijn het alleen maar goede bedoelingenen loze beloftes van Obama … ?

Elio : “… we zijn inderdaad alleen maar teruggekeerdnaar de situatie van vóór 2004. Het Plan Bush heeft deblokkade versterkt. Cubanen in de V.S. mochten hunfamilie niet meer bezoeken of geld opsturen. Dat enalleen dat heeft Obama weer ongedaan gemaakt.Maar Obama heeft steeds, ook tijdens zijn verkiezings-campagne, benadrukt dat er geen reden was om deblokkade op te heffen. Ondanks zijn goede bedoelingenblijft de vraag of hij in staat is een andere houding aante nemen tegenover Cuba en de onafhankelijkheid ensoevereiniteit van ons eiland zal respecteren. Geeft hijons het recht om ons eigen politiek, sociaal en econo-misch systeem te kiezen ? Zal hij lessen trekken uit dewereldcrisis die het gevolg is van zijn systeem ? Kan hijeen einde maken aan een bijna 50 jaar durende onrecht-vaardige (genocidale) buitenlandse politiek ? Volgenszijn minister van buitenlandse zaken Hilary Clinton : eentotale mislukking!Cuba van zijn kant blijft herhalen dat het steeds bereidis geweest tot een dialoog gebaseerd op gelijkheid enwederzijds respect”.

P.E. : Cuba wil over alles praten, maar is de opheffingvan de blokkade een voorwaarde of niet ?

Elio : “Wij zeggen dat we meteen willen praten met alsenige voorwaarden respect en niet- inmenging. Er staanheel wat te bespreken thema’s op de agenda (zoalsmigratie en drugsbestrijding bv.) waarvan de blokkadeuiteraard een essentieel punt is. Je kan moeilijk overnormale betrekkingen spreken als 1 van de partnersvolhardt in het handhaven van economische sancties enterroristische activiteiten. Wij blijven echter positiefdenken omdat we toch zien dat er goede intenties zijnmaar we zijn nog ver van de grote stap zoals de mediaons willen doen geloven”.

P.E. : Dhr. Insulza, secretaris-generaal van de Organisatievan Amerikaanse Staten (OAS) verklaarde begin april datCuba niet op de agenda stond van de Amerikaanse Topvan 17-19 april in Trinidad, maar dat zou wel zo zijntijdens de OAS-conferentie, in Honduras ?

Elio : “Cuba werd in 1962 onder druk van Washington uitde OAS gesloten. Het is een absurde situatie, Cuba istoch een Amerikaans land. Het gekke is echter datalhoewel wij geen lid zijn er hoofdzakelijk over onsgepraat werd. Bijna alle landen wezen op deze onrecht-vaardige situatie en eisten tegelijk het einde van deblokkade.Maar we zijn geen vragende partij wat de OAS betreft.We doen gewoon verder met onze integratie in de regio :de groep van Rio, Caricom, Mercosur, Unasur, Alba, e.a...Wij hebben zogoed als normale betrekkingen met allelanden van Amerika, behalve met de V.S. Het isWashington dat geïsoleerd is en alleen staat met zijnpolitieke en diplomatieke houding”.

P.E. : Wat me meer zorgen baart zijn de recente econo-mische analyses en statistieken. De landbouwhervor-ming gaat niet snel genoeg en de buitenlandse handel ismet 40% gedaald. Blijkbaar een combinatie van oorzaken:de orkanen en de wereldcrisis. Dit is verontrustend omdatde laatste jaren en dit tot half 2008 een gemiddeldeeconomische groei van 10% genoteerd werd.

Elio : “De laatste jaren kenden we inderdaad een econo-mische groei van 7 à 10%. Eén jaar zelfs 11 à 12%. In2008 werd 8% vooropgesteld maar dat werd 4%, hoofd-zakelijk door de 3 orkanen die ons voor 10 miljard dollarschade hebben toegebracht op het ogenblik dat dewereldcrisis steeds erger werd. Onze exportproductendaalden in prijs, zoals bv. nikkel, die op 50.000 dollarper ton stond en zakte naar 8.000 terwijl dat nu +/-10.500 is.Het probleem blijft dat we meer moeten importeren danwe kunnen exporteren. We zullen altijd moeten invoerenmaar de balans is nu uitermate negatief.De inspanningen concentreren zich nu op investeringenom bepaalde importproducten zelf te kunnen produceren,vooral in de landbouw. Niet alleen het herontginnen vanbraakland maar productieverhoging zijn aan de orde. Wijmoeten absoluut naar zelfvoorziening streven. Granenzijn wegens ons klimaat niet aan de orde maar we moetenin staat zijn meer voedsel zelf te produceren. Een factuurvan 2 miljard dollar per jaar voor voedselimport is onver-antwoord. Dat is de prioriteit, alsook de diversificatie.Er is een duidelijk politiek bewustzijn van de uitdagingenmaar ook van het besef dat we moeten spenderen infunctie van ons reëel inkomen. We weten niet hoeveeltijd we zullen nodig hebben, ook afhankelijk van deevolutie van de crisis”.

P.E. : Dit is duidelijk ook de reden voor de reorganisatiesbinnen de regering : meer efficiëntie, minder bureau-cratie.

Elio : “Ten eerste, de regeringswijzigingen werden reedsin februari 2008 aangekondigd.Onze regering was duidelijk te omvangrijk, te log, tebureaucratisch. Er waren te veel bevoegdheidsonduide-lijkheden. De herschikkingen van 2 maart 2009 warende eerste stap. Vier ministeries werden tot 2 samenge-voegd. Zo zullen er vermoedelijk nog volgen.Die hele heisa daarover begrijp ik niet. Cuba is het landmet de minste regeringswijzigingen en de meeste stabi-liteit en continuïteit bij de administratie.Men sprak natuurlijk vooral over enkele vervangingenvan in het buitenland bekende personen. Je hebtnatuurlijke aflossingen en generatiewissels, maar het ginghier om noodzakelijke maatregelen omdat niemandperfect is, en als enkelen fouten maken in de uitoefeningvan hun functie is het onmogelijk hen te handhaven.Het ging hier om onvermijdbare vervangingen engelukkig kunnen we rekenen op een groot potentieel aankwalitatieve kaders om dit op te vangen” (n.v.d.r. zie pag.23).

P.E. : Muchas gracias señor.

1313131313

30 April was een slechte dag voor de VS. Cuba staat weerop de lijst van terroristenlanden. Wat de aandacht richt opde misdaden en leugens van de VS zelf.De Cubaanse minister van Buitenlandse Zaken BrunoBrunoBrunoBrunoBrunoRodriguezRodriguezRodriguezRodriguezRodriguez, hierover ondervraagd door Rigoberto Diaz vanAgence France Presse, verklaarde : “Wij denken niet dat deVS regering het politieke en morele gezag heeft om voorwelke zaak dan ook een lijst op te stellen of een oordeel tevellen over goed of slecht gedrag. De regering Bush is doorde wereldopinie beoordeeld als agressief, oorlogszuchtig eneen regering die het internationale recht schendt en verant-woordelijk is voor buitenrechtelijke executies. Bush is deenige president geweest die openlijk mensen heeft ontvoerden illegaal overgeplaatst in geheime strafkampen - niemandweet of deze nog bestaan - die een concentratiekamp op-richtte waar gemarteld werd, op een locatie die onrechtmatigis toegeëigend aan de Republiek Cuba.Wat terrorisme betreft heeft de VS een lange geschiedenisvan staatsterreur en niet alleen jegens Cuba. Orlando Boschen Posada Carriles, beide verantwoordelijk voor ontelbareterreurdaden, lopen in de VS vrij rond. Venezuela’s verzoekom uitlevering van Carriles wordt niet beantwoord.De VS regering voerde een schijnproces tegen vijf Cubaanseantiterroristenantiterroristenantiterroristenantiterroristenantiterroristen die als politieke gevangenen in de VS vast-zitten. De VS regering verdedigt acties van staatsterrorismevan Israël tegen de Palestijnen.Ik geloof eerlijk gezegd dat niemand aandacht besteedt aandergelijke lijsten omdat hun auteur een internationale misda-diger is waarvoor zij anderen bekritiseert.Cuba’s positie inzake elke uiting of vorm van terrorisme -waar ook bedreven, tegen welke staat of in welke vorm ofmet welk doel ook - is oprecht en in overeenstemming methaar daden. Cuba is jaren lang de dupe geweest van terreur,maar het Cubaans grondgebied is nooit gebruikt voor deorganisatie, financiering of uitvoering van terreurdaden tegende VS. Ons geweten is zuiver, wat niet gezegd kan wordenvan het VS ministerie dat dergelijke lijsten uitgeeft”.

Eindelijk : Terreur tegen Cuba aangeklaagdEindelijk : Terreur tegen Cuba aangeklaagdEindelijk : Terreur tegen Cuba aangeklaagdEindelijk : Terreur tegen Cuba aangeklaagdEindelijk : Terreur tegen Cuba aangeklaagdEen verrassend andere strategie : VS procureurs hebbennieuwe beschuldigingen ingebracht tegen Posada Carriles,de internationale terrorist, wegens valse verklaringen overzijn rol ‘bij het aanwerven van mensen om aanslagen uit tevoeren in Cuba’.

Hij zou de Salvadoraanse huurmoordenaar Raúl Cruz Leónopdracht gegeven hebben explosieven naar het eiland tebrengen, om het toerisme te schaden; dit veroorzaakte dedood van een Italiaanse toerist Fabio di Celmo. Posada heeftzijn betrokkenheid toegegeven in interviews. Een voorbeelduit de lange lijst van terreurdaden waarbij de vernietigingvan een Cubaans burgertoestel. Posada staat nu terecht

Cuba,Cuba,Cuba,Cuba,Cuba,een terroristenstaat ?

wegens 11 aanklachten voor de federale rechter KathleenCardone, die hem na een vorig proces vrij liet.De gewijzigde strategie door John W.van Lonkhuyzen, eenfunctionaris van de Anti-terreur Sectie van het Ministerie vanJustitie, blijkt uit te zijn op een herziening na herhaaldelijkaandringen van de Venezolaanse regering om Carriles uit televeren.Het Openbaar Ministerie heeft zich echter beperkt tot aan-klachten wegens meineed en belemmering van de rechtsgangtegen deze agent die meer dan 25 jaar voor de CIA en hetVS-leger werkte. Sinds mei 2007 loopt hij vrij rond nadatdezelfde rechter, Kathleen Cardone, de aanklacht wegensschending van de immigratiewetgeving verwierp. Dezebeslissing is nietig verklaard door het Beroepshof van NewOrleans dat een nieuwe beoordeling eist.( Jean-Guy Allard – 9 april 2009 )

Vragen aan Hilary ClintonVragen aan Hilary ClintonVragen aan Hilary ClintonVragen aan Hilary ClintonVragen aan Hilary ClintonOp 22 april jl. deed de VS minister van buitenlandse zakeneen aantal uitspraken, o.a. over het neerschieten van tweevliegtuigen van de Brothers to the Rescue in 1996 [1]. HetCubaanse regeringsbesluit was ter verdediging van de natio-nale soevereiniteit. Daarover zei de minister : “Ik herinnermij nog goed dat de twee kleine, ongewapende toestellendie niets anders deden dan het afwerpen van pamfletten,werden neergeschoten door het Castro regime”.Hier enkele vragen die advocaat Leonard Weinglass aanClinton zou willen stellen : Wat zou de VS doen in de volgendesituatie :♦ Als de piloot van het leidende toestel al eerder geweldhad gebruikt tegen de VS en getraind was door een vijandigebuitenlandse mogendheid.♦ Als die piloot volgens de VS geheime dienst onlangsgetraind werd om explosieven en hun effect te testen.♦ Als hij twee dagen daarvoor over de radio gezegd haddat de drie toestellen die dag op een ‘missie’ waren om deVS-regering te destabiliseren.♦ Als zijn toestel dezelfde kentekens had als een militairtoestel dat in de Vietnam oorlog kleine bommen afwierp, ennu bij de vijandelijke Navy voor datzelfde doel werd gebruikt.♦ Als de piloot vlak voor het neerschieten over de radiogewaarschuwd was door de eigen federale luchtverkeer-coördinator dat hij een militaire verdedigingszone invloogen dus moest terugkeren. In plaats daarvan vlogen detoestellen door naar de VS hoofdstad.♦ Als de drie toestellen over een waterzone vlogen die deVS gesloten had wegens militaire oefeningen en overeen-komstig internationale regels een waarschuwing had gegevendat geen vliegtuig zou binnenvliegen.♦ Als de drie piloten tot een groep van vroegere VS resi-denten behoren die openlijk opriep om de VS regering tenval te brengen.♦ Als de pamfletten die eerder gedropt waren door dezepiloten de VS burgers zou aanmoedigen om tegen de eigenregering in opstand te komen.♦ Als, na 25 eerdere schendingen van het VS luchtruim inde laatste 20 maanden onder VS protest tegen het land dathen een basis verstrekte - en als Washington een hoge officierhad gemaand om de eigen veiligheid desnoods militair teverdedigen na aangedrongen te hebben op hun terugkeer.♦ Als de VS dit alles deed en desondanks de toestellen hunvlucht vervolgden totdat zij aangevallen werden.In zo’n situatie, zouden de VS dan gerechtigd zijn dezeIn zo’n situatie, zouden de VS dan gerechtigd zijn dezeIn zo’n situatie, zouden de VS dan gerechtigd zijn dezeIn zo’n situatie, zouden de VS dan gerechtigd zijn dezeIn zo’n situatie, zouden de VS dan gerechtigd zijn dezetoestellen neer te schieten ?toestellen neer te schieten ?toestellen neer te schieten ?toestellen neer te schieten ?toestellen neer te schieten ?

[1] Brothers to the Rescue, een anti-Castro paramilitaire orga-nisatie, opererend vanuit Florida. Hun toestellen stonden ophet punt het Cubaanse luchtruim te schenden zoals zij datreeds vaak gedaan hadden. Twee van de drie toestellen werdendoor de Cubaanse luchtmacht neergehaald. Het derde keerdeterug.

Redactie en vertaling P. Evrard en J. ZwartRedactie en vertaling P. Evrard en J. ZwartRedactie en vertaling P. Evrard en J. ZwartRedactie en vertaling P. Evrard en J. ZwartRedactie en vertaling P. Evrard en J. Zwart

Cet article se base essentiellement sur une conférencedonnée, à Grenoble le 3 avril 2009, par Miguel AngelMartinez (du Parti Socialiste Ouvrier Espagnol), députéet vice-président du Parlement Européen. M. Martinez,initiateur du Groupe d’Amitié et de Solidarité avec lepeuple Cubain, a notamment permis aux familles des Cinqde Cuba d’être reçues et entendues au ParlementEuropéen et il participe aujourd’hui à la plainte déposéepar plusieurs personnalités auprès de la Cour Suprêmedes États-Unis pour revoir leur condamnation et leuremprisonnement. Il a obtenu l’appui de 75 parlemen-taires européens à cette procédure.

Il existe au sein du Parlement Européen une initiativeremarquable : le “Groupe d’amitié et de solidarité avec lepeuple de Cuba”. Aujourd’hui ce groupe réunit plus de50 élus du Parlement, ressortissants de 18 pays d’Europe.Ils appartiennent à des partis de gauche et de centregauche (socialistes, gauches unies et verts) ainsi que duparti libéral. Mais c’est le résultat d’un combat déterminé,qu’il est intéressant de connaître.

Ce groupe est né vers 2001 en réaction à la positionpolitique totalement indigne adoptée par l’Europe enversCuba. L’Europe connaît évidemment des divergencespolitiques avec d’autres pays, parfois importantes, maisn’a jamais rompu le dialogue avec ces pays, ni posé despréalables inacceptables. Ce n’est qu’avec Cuba qu’unstatut tout à fait exceptionnel et intolérable dans sadiscrimination a été adopté : aucun dialogue n’est acceptéet des points de désaccord sont posés comme préalableà toute reprise de relations. Une telle attitude doit êtreinterprétée comme un pur suivisme vis-à-vis des États-Unis et, si elle est évidemment très dommageable pourle peuple cubain, elle est tout aussi pénalisante pourl’Europe elle-même aux yeux du peuple cubain, dans lespays des Caraïbes, d’Amérique Latine et en général duTiers Monde, où on admire, on respecte et on aime Cubaavec raison. Si l’Europe doit être simplement la succursaledes États-Unis, quelle est encore son utilité ?

Néanmoins, faire évoluer les opinions au sein duParlement ne fut pas facile. La droite est majoritaire auParlement européen (espérons que les choses iront mieuxaprès les élections de 7 Juin) et l’action des grands médiasentretient une attitude de réprobation intransigeantejusque parmi les élus socialistes ou communistes.Pourquoi donc modifier un bien confortable refus dedialogue ?Parce qu’une telle attitude est lamentable ! Il faut êtreaveugle devant les réalités diplomatiques: on voitaujourd’hui le groupe des États non alignés (80 nations)aux Nations Unies désigner Cuba à la présidence de leurgroupe; on voit qu’une majorité de Nations, à bulletinssecrets, intègrent Cuba au sein du Conseil des droits del’homme de l’ONU, malgré des pressions manifestes !Quelles sont les raisons profondes de cette sympathie etcette admiration ou reconnaissance envers Cuba ?D’abord le peuple cubain incarne la résistance, la capacitéde se faire respecter par la première puissance mondiale,contre l’humiliation et l’exploitation sans vergogne : biendes peuples et des dirigeants aspirent à une telle digniténationale. Ensuite en regard des réalisations cubaines.Les chefs d’État et de Gouvernement de touts les Étatsmembres de l’ONU ont adopté de façon solennelle autournant du nouveau siècle des “objectifs de dévelop-pement du millénaire” à atteindre en 2015 : lutte contrela pauvreté, éducation et santé, etc. Ce furent là lesobjectifs de la révolution cubaine dès 1959 et Cuba estlargement en tête du monde pour leur concrétisation (quifont partie des “droits de l’homme”) ! Enfin, Cuba est deloin le pays qui aide le plus les autres pays du Tiers-Monde, dans un objectif de solidarité Sud-Sud, et dansun esprit de partage de ressources rares (et nond’exportation du superflu comme certains pays del’OCDE).D’où émane cette politique lamentable de l’Europe, quin’est d’ailleurs qu’une “position commune” sans légalité?Incroyable mais vrai : du Secrétariat d’État (équivalent ànotre Ministère des Affaires étrangères) des États-Unis àl’époque de G.W.Bush ! C’est en effet un texte en anglais,disponible sur papier à en-tête de cette administration,qui a été transmis publiquement par l’ancien premierministre espagnol AZNAR (droite).

Élus et militants:Élus et militants:Élus et militants:Élus et militants:Élus et militants:le rôle d’un groupe de parlementaires européens dansl’évolution de la position européenne envers Cuba

1414141414

Le Groupe d’Amitié et de solidarité avec le peuple cubains’est donné des objectifs clairs :

♦ Faire ouvrir une Représentation de la Commissioneuropéenne à La Havane, seule capitale négligée dansla région des Caraïbes;♦ Obtenir un cadre légal pour la coopération, par

exemple au sein du “Traité de Cotonou”, (qui organiseles relations avec 79 pays, d’Afrique, des Caraïbes et duPacifique - ACP) : par trois fois ces pays ont demandé àl’unanimité que Cuba puisse souscrire au Traité ! Desattitudes humiliantes de certains Gouvernements euro-péens ont amené Cuba à retirer sa candidature, qu’elleavait présentée à deux reprises et qui demandait uneacceptation unanime des 27 Gouvernements intégrantle Conseil européen. Finalement, les pays affiliés du TiersMonde ont même intégré Cuba dans leur Groupementdes pays signataires!

L’attitude européenne devenant totalement ridicule,certaines avancées ont été obtenues, comme l’ouvertured’une “ambassade” à La Havane. Aussitôt la droiteeuropéenne a voulu s’en rendre maître pour manipuler ànouveau les relations à établir. Mais c’est une attitudeplus correcte qui a prévalu. On peut avoir un regardcritique sur certains évènements survenus à Cuba et ledire publiquement, même à La Havane (par exemple lorsde l’arrestation de 75 opposants et l’exécution de troisdélinquants), mais la critique doit rester respectueuse etréciproque, selon les principes des relations interna-tionales. Il faut d’ailleurs souligner qu’il règne une libertéde critique remarquable au sein de la société cubaine,qui n’a pas besoin de recevoir de leçons.

Ces deux dernières années, plusieurs facteurs ont rendula situation plus favorable :♦ la droite a détourné ses regards hystériques vers leVenezuela de Chavez, entraînant de fait une certainedécrispation envers Cuba;♦ les changements intervenus avec le retrait de Fidelet l’incertitude ainsi créée ont ouvert des possibilités etréveillé les intérêts mercantiles des États;♦ le Commissaire au Développement Louis Michel(libéral belge) a eu une attitude ouverte et intelligente;♦ l’apparition de pouvoirs de gauche en AmériqueLatine, avec une grande diversité de positions, a ouvertdes relations nouvelles pour Cuba. Ainsi un Sommet desAmériques qui vient de se tenir à Trinidad et Tobagoavec les États-Unis et le Canada a mis à son ordre dujour la question des relations avec Cuba en priorité, mêmeavant les sujets liés à la crise financière (tout le monde

est néanmoins conscient, et les dirigeants cubains enpremier, qu’il serait contre-productif de vouloir mettrele président Obama au pied du mur prématurément);♦ la droite européenne se trouve affaiblie par lechangement économique, mais aussi par la disparitionde G.W. Bush qui lui servait de parrain.

C’est ainsi que, après les visites récentes de Louis Michelen mai et octobre 2008, la coopération avait repris (le 24octobre), et les “sanctions de la position commune”avaient été suspendues, puis abandonnées. Toutdernièrement une réunion a été tenue ce 19 mars 2009 àLa Havane, avec le Commissaire Européen Louis Michelet Michel Angel Martinez, un des vice-présidents duParlement Européen (président et animateur du Grouped’Amitié) pour élargir encore la coopération entreprise.Tous deux ont été reçus par Raul Castro. C’est unimmense progrès, même si la “position commune” n’estpas formellement démantelée. (1)

Aujourd’hui, les dirigeants cubains ont appris qu’il n’estpas bon de dépendre d’un seul partenaire économique,comme ce fut le cas avec l’URSS et qui a débouché sur unabandon catastrophique à la “chute du mur”, ou commec’est un peu le cas avec le Venezuela aujourd’hui : avecl’ouverture progressive de relations avec les États-Unis,qu’on peut espérer, il faudra la diversité et la capacité del’économie européenne pour y faire un contrepoidséconomique et politique. Il est temps que les Européenstirent les mêmes conclusions.

Gilbert Gilbert Gilbert Gilbert Gilbert (Les Amis de Cuba de Charleroi)

(1) La coopération pourrait porter en 2009 sur 40 millionsd’euros (plutôt que sur les 25 initialement prévus) dans ledomaine de la sécurité alimentaire, de l’environnement, duchangement climatique, de la réduction des risques et de laculture. 7,5 millions vont provenir d’un fonds européen destabilité, prévu pour des interventions plus structurelles (nonhumanitaires) face aux crises et catastrophes naturelles; ils’ajouteront aux 4 millions d’aide d’urgence déjà fournis enréponse aux ouragans de 2008. De même, 11,7 millions de“facilité alimentaire” face à la crise économique profiteront àla relance de l’agriculture dans six provinces frappées par lesouragans. Ces moyens concrétisent le dialogue installé etouvrent la porte à d’autres coopérations bilatérales avec desÉtats membres de l’Europe et des partenariats, ainsi qu’à desperspectives de coopération triangulaire pour soutenir, depuisl’Europe, l’aide de Cuba à des pays du Tiers Monde (on évoquele cas d’une nouvelle faculté de médecine à ouvrir en Afriquedu Sud; mais il faut ménager les 27 intérêts nationauxeuropéens…).

1515151515

1616161616

“Het kernpunt in de rechtszaak“Het kernpunt in de rechtszaak“Het kernpunt in de rechtszaak“Het kernpunt in de rechtszaak“Het kernpunt in de rechtszaakvan de Cuban-5 is devan de Cuban-5 is devan de Cuban-5 is devan de Cuban-5 is devan de Cuban-5 is detoepassing van het Noord-toepassing van het Noord-toepassing van het Noord-toepassing van het Noord-toepassing van het Noord-Amerikaans recht overeen-Amerikaans recht overeen-Amerikaans recht overeen-Amerikaans recht overeen-Amerikaans recht overeen-komstig de grondwettelijkekomstig de grondwettelijkekomstig de grondwettelijkekomstig de grondwettelijkekomstig de grondwettelijkegaranties”,garanties”,garanties”,garanties”,garanties”,zegt Nuris Piñero Sierra, een van deadvocaten voor de families van de VIJF als antwoord ophet record-aantal ‘amicus curiae (vrienden van het Hof) -brieven’ die op 6 maart jl. geregistreerd zijn bij het VSHooggerechtshof als steun voor een nieuw proces van devijf Cubanen die al meer dan 10 jaar in VS gevangenissenzijn opgesloten.Zij doelde op de massale internationale betrokkenheid diesprak uit brieven van juristen, burgerrechtengroepen,Nobelprijswinnaars, academici, politici (waarbij twee ex-presidenten) en verdedigers van mensenrechten.Mevr. Piñero benadrukt : het belangrijkste is het negerenvan de grondwettelijke verplichtingen door het VS- rechts-systeem, met name in de procedures, zoals de keuze vande locatie, in de burgerrechten zoals discriminatie naarras in de selectie van juryleden en de ongehoorde veroor-deling van Gerardo wegens een soevereine daad van Cuba.“Ik denk echt dat de Hoge Raad deze zaak zal herzienvanwege de kracht van de technische en juridische argu-menten en uit naam van de gerechtigheid”. De scheidingvan machten is ingesteld om de onafhankelijkheid van derechterlijke macht te garanderen en om het juridischebeleid te vrijwaren van politieke interferentie. De VNcommissie voor ‘Willekeur bij Detentie’ heeft voor het eerstin de geschiedenis de Noord-Amerikaanse regering berisptvoor haar optreden in een lopende zaak toen op 27 mei2004 de commissie haar beslissing uitbracht dat hetopsluiten van de vijf Cubanen illegaal en een daad vanwillekeur was”.Piñero beschouwt de presidentwissel niet zo belangrijk,het is de uitvoering van de aanbevelingen van de commissieen de rechtsbeginselen die daaraan ten grondslag liggen.Sommigen zoals Wayne Smith, voorheen chef van het VSBelangenkantoor in Havanna, riepen op tot een vrijspraakdoor de president voor de Cubaanse Vijf, gezien hetoneerlijke proces en de blaam voor het juridische systeem.Het juridisch team hoopt dat de Hoge Raad toont dat hetVS-recht integer is en het proces herziet volgens debelangrijke juridische principes die verder gaan dan debelangen van de Cubaanse vijf alleen.Nuris Piñero : “Het is een technisch complexe zaak dieeen internationale terugslag heeft vanwege zijn onge-regeldheden”. Naar verwachting zal de VS regering voor 6april een ‘Brief in Opposition (tegenkanting)’ latenregistreren bij de Hoge Raad en deze zal voor het zomer-reces laten weten of hij de zaak in behandeling neemt.(bron : J. Webb-Pullman – 17 maart - SCOOP)

DeDeDeDeDe VIJFVIJFVIJFVIJFVIJF Cuba wil eerst spionnen (?) uit Amerikaanse celCuba wil eerst spionnen (?) uit Amerikaanse celCuba wil eerst spionnen (?) uit Amerikaanse celCuba wil eerst spionnen (?) uit Amerikaanse celCuba wil eerst spionnen (?) uit Amerikaanse cel

Als Cuba en de Verenigde Staten aan de onderhandelings-tafel zouden gaan zitten, dan staat de zaak van de vijfgevangen Cubaanse agenten bovenaan op de agenda voorHavanna. De vijf zitten al ruim tien jaar in de cel in de VSna een veroordeling voor spionage.Cuba wil de vijf Cubaanse agenten ruilen voor dissidentendie in Cuba gevangen zitten. In december stelde presidentRaúl Castro al zoiets voor in een opiniestuk.Ricardo Alarcón, voorzitter van het Cubaanse parlement,zei dat president Obama in zijn eentje het probleem alkan oplossen, net zoals hij onlangs deed bij twee mannendie van spionage voor Israël beschuldigd werden. “Metéén handtekening van de president is deze strijd afge-lopen. Híj kan een eind maken aan deze onrechtvaardig-heid... De dag dat we ernstig met elkaar gaan praten, zaldit punt (over de vijf) bovenaan op de agenda staan”.

Samenzwering tot spionageSamenzwering tot spionageSamenzwering tot spionageSamenzwering tot spionageSamenzwering tot spionageGerardo Hernández, René González, Antonio Guerrero,Ramón Labañino en Fernando González werden in 1989gearresteerd op beschuldiging van samen-zwering totspionage.Havanna ontkende de beschuldigingen. Volgens deadvocaten van de vijf had de Cubaanse regering henongewapend naar de VS gestuurd met als enige opdrachtinformatie te verzamelen over terreurplannen tegen Cubadoor Cubaanse ballingen.Een jury in Miami vond de vijf over de hele lijn schuldig.

Geen rechtvaardig procesGeen rechtvaardig procesGeen rechtvaardig procesGeen rechtvaardig procesGeen rechtvaardig procesMiami is volgens de Amerikaanse advocaat LeonardWeinglass, de enige plaats in de VS waar een rechtvaardigproces onmogelijk is door de druk van de grote Cubaansegemeenschap die zich sterk tegen het regime in Havannaverzet.Vorig jaar werden de straffen tegen Gerardo Hernándezen René González in beroep bevestigd. De zaak van dedrie anderen werd terug naar Miami gestuurd. Maar hunproces zal daar worden herzien door rechter Joan Lenard,dezelfde die hen in 2001 veroordeelde.De verdediging van de vijf vroeg het Amerikaanse Hoog-gerechtshof op 30 januari om het hele proces te herzien.De regering moest op 22 mei haar antwoord formuleren.Advocaat Roberto González verwacht niet veel van dienieuwe procedure. “Niet dat ik geen hoop heb maar jemoet realistisch zijn”. Het Hooggerechtshof herziet slechts1 tot 2 procent van de zaken.“Het probleem is dat het Hooggerechtshof er niet is omonrechtvaardigheden weg te werken maar om conflictentussen beslissingen van rechtbanken op te lossen”, zegtGonzález. Zelfs als het Hooggerechtshof de zaak aan-vaardt, zal de definitieve uitspraak pas volgend jaar vallen.

Geen bezoek van familieGeen bezoek van familieGeen bezoek van familieGeen bezoek van familieGeen bezoek van familieDe familie krijgt ondertussen nauwelijks de kans om devijf te bezoeken. Twee vrouwen hebben hun echtgenotenal jaren niet meer gezien. Adriana Pérez vroeg op 10 aprilvoor de tiende maal een visum aan, het eerste onder hetbewind van president Obama. “Ik vraag een tijdelijk visumom Gerardo te kunnen bezoeken maar ze hebben me dithumanitair recht systematisch ontzegd. Ik heb hem almeer dan tien jaar niet gezien”.Volgens Pérez is geen nieuw proces of een uitspraak vanhet Hooggerechtshof nodig. “Het ging om een onwettelijken willekeurig proces. We vinden dat ze hun straf metwaardigheid hebben uitgezeten. Het moment is aange-broken dat ze naar huis terugkeren”.(bron : Patricia Grogg 14 mei 2009 - IPS-MO)

Redactie en vertaling P. Evrard en J. ZwartRedactie en vertaling P. Evrard en J. ZwartRedactie en vertaling P. Evrard en J. ZwartRedactie en vertaling P. Evrard en J. ZwartRedactie en vertaling P. Evrard en J. Zwart

Alejandro Robaina, de Ambassadeur van de HavannaAlejandro Robaina, de Ambassadeur van de HavannaAlejandro Robaina, de Ambassadeur van de HavannaAlejandro Robaina, de Ambassadeur van de HavannaAlejandro Robaina, de Ambassadeur van de Havannasigarensigarensigarensigarensigaren

Alejandro Robaina,met een gezicht datal even doorploegdis als de akkers diehij bewerkt, heeftnooit gebrek gehadaan een goed ge-draaide sigaar ofeen hoed op zijnhoofd. Sinds meerdan een halve eeuwworden hij en zijnfamilie beschouwdals de beste tabaks-kwekers ter wereld.Hij is de enigelevende persoonmet zes sigaren-bandjes (merken) opzijn naam

In Cuchillas de Barbacoa, in de vlakten van San Luis inPinar del Rio, leerde hij de kunst om heel exclusievesoorten tabak te kweken waarmee men de beroemdeHavanna sigaren maakt, volgens een traditie die zijn vaderen grootvader, een Canariër, sinds 1845 ontwikkelden.“Ik werd geboren als tabakskweker”, zegt hij, in eenschommelstoel met zijn tweede sigaar van de dag.Eventjes neemt hij de tijd om het aroma te proeven endan begint hij over zijn leven te vertellen, dat hij vankinds af een speciale gave had om de grond en de dierente verzorgen.Met paardrijden is hij gestopt. Hij gaf nooit een naamaan zijn paarden, maar ze reageerden als ze hem hoordenfluiten. Als hij door zijn tuin wandelt volgen de kippenhem als een magneet en een oude hond loopt hem overalachterna op zijn 16 hectaren grote plantage, waar detabak groeit voor de jaarlijkse productie van 8 à 10miljoen sigaren van de 100 tot 160 miljoen die het landper jaar produceert.

Als erkenning voor zijnwerk is hij op ditogenblik de enigelevende tabakskwekerdie zijn naam mochtgeven aan één van de‘Havanna Premium’sigaren, die Cuba ex-porteert naar meer dan120 landen.De zes sigarenbandjesvan zijn Robainasplantage zijn evenberoemd als Cohíba,Partagas of H.Upmann.Als Ambassadeur vande Havanna sigarenbezocht hij de laatste20 jaar de hele wereldom de authenticiteitvan de Cubaansesigaren te doen erken-nen.Verschillende Cubaanse en buitenlandse tijdschrifteninterviewden hem, maar hij zegt altijd dat hij niets ombekendheid geeft. In Spanje deelde hij een voorpaginamet de zanger Julio Iglesias. In een recente uitgave vanGentleman werden evenveel bladzijden aan hem besteedals aan Brad Pitt en George Clooney.

Alejandro Robaina heeft geen geheimen Alejandro Robaina heeft geen geheimen Alejandro Robaina heeft geen geheimen Alejandro Robaina heeft geen geheimen Alejandro Robaina heeft geen geheimenDe beste tabakskweker van de wereld geeft een exclusief interview

Katia Monteagudo *Katia Monteagudo *Katia Monteagudo *Katia Monteagudo *Katia Monteagudo *

1717171717

“Als ik door mijn werk op gelijke hoogte sta met deberoemdste mannen, dan is dat gewoon een speling vande natuur. Toen ik jong was had ik zelfs geen geld omeen foto te laten nemen”.

- Roem of respect ?- Het tweede en datheb ik verdiend doorte werken. Mijn besteoogst was na deschimmelziekte in dejaren 80 en ook dievan dit jaar, zelfstegen alle weersom-standigheden in.- Wie was je leer-meester ?- Ik heb alles van mijnvader geleerd.In 1952 was hij de beste tabakskweker van het jaar : ikheb een oorkonde als bewijs. In 1919 en 1920 maaktehij hier de eerste terrassen. Hij was de eerste die debladeren reeg en tabak plantte met water.- Wat is de vroegste herinnering uit je kindertijd ?- Ik kweekte kleine kippetjes en ik gooide de hele dagstenen naar paarse bananen waarvan ik dacht dat ze rijpwaren. Ik ging haast nooit naar school. Ik geraakte totde derde graad, maar ik was wel een van de eersten dieCuba begon te alfabetiseren, tien jaar vóór Fidel. In eentabakschuur zette ik een paar banken neer, ik verfde eenstuk karton zwart om als schoolbord te dienen en ik zochtwat gips voor de krijtjes, een paar schriften… Viermaanden later bouwde ik een school met bakstenen. Erkwamen 60 kinderen naartoe. Het jaar daarop ging iknaar de Cuyaguateje rivier guano en hout kopen om eennieuwe school te bouwen. Daarna nam de Staat het over.- Ze zeggen dat er nog lang Robainas zullen zijn…- Ik heb vijf kinderen gehad, de oudste is al dood, en ikheb 10 kleinkinderen en 12 achterkleinkinderen. Ik wil120 jaar worden, omdat ik zoveel familie en zoveelvrienden heb die ik wil zien opgroeien.- Wat betekent het om Cubaan te zijn ?- Het is het beste wat er is.- Waarom ?- Omdat jij hier nu kan komen en als je vraagt om teblijven slapen, zelfs al heb ik geen bed, dan kan je nogop een deken slapen op de grond, zonder dat de mierenje steken. Is er iets mooiers dan dat ?- Wat doe je het liefst ?- Tabak kweken, dat is mijn leven. Ik ben ook graag bijmijn familie en bij mijn vrienden. Ik hou van antiekedingen, zoals die molen die al 100 jaar oud is, met eenmotortje uit 1918.- Bent je nerveus als je voor een publiek moet spreken ?- Het is alsof ik in mijn voordeur sta. In Zwitserland wasik op een persconferentie met 20 journalisten en een vanhen vroeg me waarom de kevers niet van de Toscaansetabak aten en wel van de Cubaanse. Ik zei hem dat keversgeen stront eten. Mijn antwoord verscheen in alle kranten.- Dacht je als kind dat je leven er zo zou uitzien ?- Helemaal niet ! Mijn eerste droom was een paard kopenen daarna een fiets.- En daarna ?- Daarna wou ik een kleine jeep kopen en ik had eenheel goede Mercury. Iets later had ik een Plymouth, totdatFidel me een Russische Lada schonk. Eigenlijk was hetgeen echt geschenk, want ik moest 12 pesos betalen voorde nummerplaat. Bovendien was het een prijs voor mijnwerk.- Wanneer ben je beginnen roken ?

- Toen ik 9 jaar was.- Maar roken schaadt de gezondheid en je wil 120 jaarworden ?- Dat hangt ervan af, als hetRobainas zijn…In Duitsland moest ik eenconferentie geven omdater een antirook-campagnewas. Ik legde uit dat hetsucces van de Havannasigaar te danken is aan demanier waarop ze gemaaktwordt en aan het gebruikvan natuurlijke mest-stoffen. Het is een heellang proces en alles wordtvolledig met de handgemaakt. Sigaretten rokenis ongezond, vooral door

het papier. Jonge mensenzouden beter sigaren rokenin plaats van marihuana.- Wat is essentieel voortabak ?- Ik heb geen geheimen, ik verzorg alleen mijn grond.Je moet ervan houden en de dingen goed doen. Debladeren van San Luis en San Juan en Martínez hier inPinar del Río in het westen van Cuba smaken niethetzelfde als in de rest van het land en ook niet in derest van de wereld. Het komt doordat de boeren hungrond verzorgen met organische producten. In detabaksteelt zijn er geen geheimen.- Het je ooit met Fidel gesproken ?- Ik heb met hem een discussie gehad. Hij wou dat detabaksplantages in grote coöperatieven georganiseerdwerden en dat ik er een van zou leiden. Maar volgensmij moet tabak een familiezaak zijn. We hebben er 32minuten over gediscussieerd en op het einde zei hij :“Verdomme, wat een oude man is hij !” In Tropicana zagik hem terug, bij de sluiting van een Havaans Festival.Ze zetten me samen met hem op het podium en ik zeihem : “Commandant, we mogen de voorsprong die weop de wereld hebben niet verliezen”. Hij legde zijn armrond mijn schouders en zei : “We zullen daar nog overspreken, maar niet hier”.- Wat moet je doen om succesvol te zijn ?- Plichtsbewust zijn en hard werken.- En om beroemd te zijn ?- Natuurlijk doen.- Ben je gelovig ?- Ik ben katholiek.- Krijg je veel bezoek ?- Er zijn hier veel bekende mensen over de vloer gekomenen er zijn altijd vrienden en familie in huis. GarcíaMárquez was hier een hele dag en hij zei me dat het eenvan de mooiste dagen van zijn leven was. Er komen hierook veel toeristen, maar soms verstop ik me omdat ikanders niet kan werken. Een Italiaanse journalist zei meooit dat ik hier in het gat van de wereld woonde.- En wat heb je hem geantwoord ?- Ja, maar dat het niet stinkt.- Hoe zou je willen herinnerd worden ?- Zoals ik ben, een eenvoudige tabaksboer.

*De auteur is een Cubaanse journaliste en medewerkstervan www.Cubanow.net

(Vertaling, Yola Ooms)

1818181818

Les médias internationaux ont saluéavec emphase la levée par le présidentObama des sanctions édictées par sonprédécesseur à l’encontre de Cuba.Certains en ont conclu que la balle setrouve désormais dans le campcubain. Cette présentation ressort dela pure propagande, observe SalimLamrani, même si elle vise, peut-être,à préparer les États-Unis à un authen-tique changement. En réalité, lessanctions imposées par le présidentBush ne sont que la partie immergéede l’iceberg. Le problème principal estl’embargo qui étouffe l’île depuis présd’un demi-siècle auquel s’ajoutenttrois contentieux supplémentaires.Certes Cuba doit se montrer réceptifà la nouvelle administration US, et ill’a fait, mais c’est à Washington qu’ilrevient de prendre des décisions.Beaucoup de décisions.

18 avril 200918 avril 200918 avril 200918 avril 200918 avril 2009Administration Obama : le change-Administration Obama : le change-Administration Obama : le change-Administration Obama : le change-Administration Obama : le change-ment dans la continuitément dans la continuitément dans la continuitément dans la continuitément dans la continuité

Le 13 avril 2009Le 13 avril 2009Le 13 avril 2009Le 13 avril 2009Le 13 avril 2009, Barack Obama aeffectué un premier pas constructif àl’égard de Cuba en annonçant la levéede certaines restrictions affectant lesCubains résidant aux États-Unis.Désormais, ces derniers pourront serendre dans leur pays d’origine sansaucun obstacle et effectuer destransferts d’argent illimités à leursfamilles. Le président états-unientient ainsi sa promesse électorale etmet un terme définitif aux sanctionséconomiques imposées par sonprédécesseur George W. Bush en mai2004, qui limitaient drastiquement lesvisites des émigrés cubains vers leurpays à 14 jours tous les trois ans etréduisaient l’aide financière à 100dollars par mois [1].

Il s’agit du premier assouplissementsignificatif de la politique états-unienne à l’égard de La Havane depuisprès de trente ans.En effet, en septembre 1977, le prési-dent James Carter avait levé lesrestrictions concernant les voyagespour les Cubains-américains. Mais enavril 1982, elles furent rétablies parson successeur Ronald Reagan. Ainsi,pour la première fois depuis 1982, lesémigrés cubains, à l’instar des autresminorités résidant aux États-Unis,vont pouvoir se déplacer sans restric-tions, mettant ainsi fin à une situationcruelle qui divisait les familles etviolait les droits de la communautécubaine [2].Obama a également élargi la liste

d’articles humanitaires qu’il estpossible d’envoyer à Cuba auxvêtements, produits hygiéniques etmatériel de pêche. Par ailleurs, lesentreprises de télécommunicationsétats-uniennes seront autorisées àfournir leurs services aux habitants del’île [3].

L’annonce de la Maison-Blancheintervient à quelques jours du Sommetdes Amériques qui se tiendra du 17au 19 avril 2009 à Trinidad et fait suiteau mouvement unanime des prési-dents latino-américains —dont pasmoins de huit d’entre eux ont renduvisite à La Havane depuis janvier2009— en faveur d’une normalisationdes relations entre Cuba et les États-Unis, désormais seul pays du conti-nent à ne pas avoir de relations avecle gouvernement de Raúl Castro [4].

En effet, le Costa Rica et le Salvador,qui étaient les seuls pays latino-américains à ne pas avoir de liensdiplomatiques avec Cuba, se sontrapprochés de l’île. Oscar Arias aannoncé le 18 mars 2009 le réta-blissement des relations entre SanJosé et La Havane après presquecinquante ans de rupture. “Si nousavons pu tourner la page avec desrégimes autant opposés au nôtre quel’étaient l’Union soviétique et plusrécemment la Chine, comment ne pasle faire avec un pays qui géographi-quement et culturellement plusproche tel que Cuba ?”, a-t-il déclaré.Il a également lancé un appel àWashington en faveur d’une normali-sation des relations avec La Havane :“Obama a affirmé lors de sa campagnequ’il voulait converser avec Téhéransans condition aucune, sans restric-tion aucune, et je pense donc qu’ildevrait avec d’autant plus de raisonsen faire autant avec le régime cubain[5]”.

Le Salvador en a fait autant. L’une despremières décisions du nouveauprésident Mauricio Funes, qui prendrases fonctions le 1er juin 2009, a étéd’annoncer le rétablissement desrelations diplomatiques avec Cuba,suspendues depuis 1959 [6].San Salvador ne peut pas être la seulecapitale “d’Amérique latine qui n’a[it]pas de relations diplomatiques avecCuba”, a souligné Funes [7].

En mars 2009, le Congrès et le Sénatétasuniens avaient déjà temporaire-ment suspendu les restrictionsimposées par Bush pour une durée

d’un an [8]. Obama les a définitive-ment éliminées le 12 mars 2009. Ils’agit sans nul doute d’un pasencourageant mais insuffisant.

Au sein du Congrès, les initiatives enfaveur d’un allègement des sanctionséconomiques se sont multipliées. Unprojet législatif, soutenu par plus devingt congressistes démocrates etrépublicains, destiné à éliminer lesobstacles pour la vente de produitsagricoles et permettre les transactionsfinancières directes avec Cuba, a étédéposé le 26 mars 2009 par le repré-sentant républicain Jerry Moran duKansas.“Vues les difficultés qu’impose lasituation économique actuelle à nosproducteurs, il s’agit du momentopportun pour inciter les États-Unis àeffectuer des changements dans sapolitique commerciale à l’égard deCuba”, a souligné Moran. “Cuba est unimportant marché pour la productionagricole états-unienne, ainsi que pourles produits manufacturés et distribu-teurs d’aliments”, a-t-il ajouté [9].

Le 3 avril 2009Le 3 avril 2009Le 3 avril 2009Le 3 avril 2009Le 3 avril 2009, sept importantsmembres du Congrès états-unien sesont rendus à La Havane, pour unevisite de cinq jours, afin d’établir undialogue au sujet d’un éventuelrapprochement entre les deux pays.Barbara Lee, chef du groupe de repré-sentants, a noté qu’il était “temps deparler de Cuba”. Elle a été reçue à lafois par Raúl Castro et Fidel Castro[10].“Nous sommes convaincus que leprésident Castro voit que la normali-sation et la fin de l’embargo seraitbénéfique pour les deux pays”, a-t-elle ajouté. Pour sa part, le congres-siste démocrate de l’Illinois BobbyRobson a exprimé la bonne impres-sion laissée par Fidel Castro : “Il est àl’opposé de ce que les médias disentde lui. Il m’a surpris [par] son grandsens de l’humour, sa connaissance del’histoire et sa qualité d’être humain[11]”.

De son côté, le sénateur républicainRichard G. Lugar a exhorté l’admi-nistration Obama de nommer unenvoyé spécial pour Cuba dans unelettre datée du 30 mars 2009, faisantréférence à “une politique qui a nonseulement échoué […] mais qui nuitégalement à nos intérêts politiques etde sécurité [12]”.

Amorce de dégel ou mise en scène ?Amorce de dégel ou mise en scène ?Amorce de dégel ou mise en scène ?Amorce de dégel ou mise en scène ?Amorce de dégel ou mise en scène ?Le premier geste de Barack Obama à l’égard de Cuba

Salim LamraniSalim LamraniSalim LamraniSalim LamraniSalim Lamrani

1919191919

Un groupe de douze militaires de hautrang à la retraite a lancé un appel àObama le 13 avril 2009 afin qu’ilsoutienne et signe le projet de loi pré-senté par le congressiste démocrateBill Delahunt, qui permettrait auxcitoyens états-uniens de se rendre àCuba, en reprenant les arguments dusénateur Lugar. “L’embargo a provo-qué un mouvement diplomatiquesignificatif contre la politique desÉtats-Unis. En tant que militairesprofessionnels, nous comprenons queles intérêts des États-Unis sont mieuxservis quant le pays est capabled’obtenir le soutien des autres nationsenvers notre cause”, ont-ils déclaré.“Dans le monde entier, les leadersréclament un véritable changementpolitique basé sur les espoirs que vousavez suscité avec votre campagne.Cuba s’offre comme l’élément le plusaccessible pour démontrer ce change-ment et ce serait de plus unemanœuvre qui resterait profondémentgravée dans la mémoire de nos parte-naires et rivaux du monde”, ont-ilsconclu [13].

Fidel Castro a réitéré la disposition deCuba au dialogue : “Il n’est pasnécessaire de souligner ce que Cubaa toujours dit : nous ne craignons pasde dialoguer avec les États-Unis. Nousn’avons pas besoin de confrontationpour exister, comme pensent certainsimbéciles; nous existons précisémentparce que nous croyons en nos idéeset que nous n’avons jamais eu peurde dialoguer avec l’adversaire. Il s’agitde la seule façon d’obtenir l’amitié etla paix entre les peuples [14]”.

Le leader révolutionnaire a égalementtenu à préserver le président états-unien : “Notre pays […] n’accuse pasObama des atrocités commises par lesautres gouvernements des États-Unis.Il ne questionne pas non plus sasincérité et ses désirs de changer lapolitique et l’image des États-Unis. Ilcomprend qu’il a livré une bataille trèsdifficile pour être élu, malgré lespréjugés séculaires [15]”.

Le président Raúl Castro en a fait demême en faisant part de sa “disposi-tion à discuter de n’importe quel sujet,en ayant comme seules prémissesl’égalité souveraine des États, lerespect absolu de l’indépendancenationale et le droit inaliénable dechaque peuple à l’autodétermination[16]”.

La secrétaire d’État Hillary Clinton adéclaré que c’était désormais au tourde Cuba de faire un geste “réci-proque”. El País, important quotidienespagnol, a immédiatement repris laposition de Washington dans un édi-torial : “En levant les restrictions sur

les transferts d’argent et les voyagesdans l’île, Obama a placé Cuba et lespays jusqu’alors les plus hostiles àl’égard des États-Unis dans lanécessité de répondre par un geste quicontribue également à la détente”.Rien ne saurait être plus éloigné de lavérité. En effet, le président états-unien n’a fait que réparer une infimepartie des nombreuses injusticescommises par ses prédécesseurs àl’égard du peuple cubain. Cuba nes’est jamais immiscée dans les affairesinternes des États-Unis, ne les ajamais agressés, n’a jamais envahimilitairement le territoire étasunien,n’a jamais cherché à subvertir l’ordreétabli ou à renverser son gouverne-ment, n’a jamais imposé de sanctionséconomiques, n’a jamais mis en placedes lois extraterritoriales, n’a jamaisfinancé une opposition interne, n’ajamais commis d’attentats terroristescontre le peuple états-unien, n’ajamais protégé de terroristes sur leurterritoire, n’a jamais fomenté l’émi-gration illégale, n’a jamais occupé parla force une partie de leur territoirecontre la volonté souveraine de leurpeuple et n’a jamais diffusé deprogrammes subversifs en directiondes États-Unis [17].

Le maximum que puissent faire lesCubains est de prendre acte de larectification effectuée par la Maison-Blanche. Mais ils ne peuvent s’encontenter. Si Washington veut démon-trer aux yeux du peuple cubain et dumonde qu’il souhaite sincèrementétablir un modus vivendi avec LaHavane, il doit impérativementprendre les trois décisions suivantes:

1. 1. 1. 1. 1. Libérer immédiatement lesLibérer immédiatement lesLibérer immédiatement lesLibérer immédiatement lesLibérer immédiatement lescinq prisonniers politiquescinq prisonniers politiquescinq prisonniers politiquescinq prisonniers politiquescinq prisonniers politiquescubains injustement incarcéréscubains injustement incarcéréscubains injustement incarcéréscubains injustement incarcéréscubains injustement incarcérésdepuis septembre 1998 pourdepuis septembre 1998 pourdepuis septembre 1998 pourdepuis septembre 1998 pourdepuis septembre 1998 pouravoir infiltré les groupusculesavoir infiltré les groupusculesavoir infiltré les groupusculesavoir infiltré les groupusculesavoir infiltré les groupusculesd’extrême droite de Florided’extrême droite de Florided’extrême droite de Florided’extrême droite de Florided’extrême droite de Florideimpliqués dans des actesimpliqués dans des actesimpliqués dans des actesimpliqués dans des actesimpliqués dans des actesterroristes contre Cuba.terroristes contre Cuba.terroristes contre Cuba.terroristes contre Cuba.terroristes contre Cuba.

Accusés de “conspiration en vue decommettre des actes d’espionnage”,Gerardo Hernández Nordelo, AntonioGuerrero Rodríguez, Ramón LabañinoSalazar, René González Sehweret etFernando González Llort ont été con-damnés à un total de quatre peines

de prison à vie doublées de 77 anslors d’une parodie de procès tenu àMiami. Trois militaires de haut rang,Eugene Carroll, contre-amiral de laMarine de Guerre des États-Unisactuellement à la retraite, EdwardBreed Atkeson, général de division del’armée des États-Unis, et James R.Clapper, lieutenant général des Forcesaériennes des États-Unis, ont certifiéà la Cour que les cinq Cubainsn’avaient pas réalisé d’activitésd’espionnage. Le procureur lui-mêmea reconnu qu’”à la lumière des preuvesprésentées lors du procès”, prouverl’inculpation de Gerardo Hernández,accusé d’assassinat, “représente unobstacle insurmontable pour les États-Unis”. Malgré la confession du procu-reur, tous les membres du jury avaientreconnu Gerardo Hernández coupabled’homicide volontaire avec prémédi-tation, sans poser une seule questionà l’accusé ou au parquet, sans exigerla moindre clarification à ce sujet. LaCour d’Appel d’Atlanta a reconnuégalement qu’il ne s’agissait pas d’uncas d’espionnage, ni d’une atteinte àla sécurité nationale. Le 30 janvier2009, la défense décida de faire appelauprès de la Cour suprême. Pas moinsde dix Prix Nobel —José Ramos-Horta,actuel président du Timor Oriental,distingué en 1996, Wole Soyinka,écrivain nigérian récompensé en 1986,Adolfo Pérez Esquivel, Argentin PrixNobel de la Paix en 1980, NadineGordimer, écrivain sud-africainedistinguée en 1991, RigobertaMenchú, Guatémaltèque et Prix Nobelde la Paix en 1992, José Saramago,écrivain portugais récompensé pourses œuvres littéraires en 1992, ZhoresAlferov, Prix Nobel de Physique en2000, Dario Fo, auteur italien récom-pensé en 1997, Gunter Grass, écrivainallemand dont les écrits ont été distin-gués par le prix Nobel de littératureen 1999 et Mairead Corrigan Maguire,Irlandaise Prix Nobel de la Paix en1976— ont présenté une pétitionAmicus Curiae auprès de la CourSuprême états-unienne exigeant unprocès équitable et la libération descinq Cubains [18].

2. Juger ou extrader vers le Venezuela,où il est recherché par la justice leterroriste international Luis PosadaCarriles, responsable de plus d’unecentaine d’homicides, pour les crimesqu’il a commis tout au long de satrajectoire criminelle de près de 40ans. Il est, entre autres, l’auteurintellectuel avec Orlando Bosch dusanglant attentat commis le 6 octobre1976 contre l’avion commercial cubain445 de Cubana de Aviación qui a coûtéla vie à 73 personnes à la Barbade,incluant toute l’équipe junior d’escri-me cubaine qui venait de remporterles jeux panaméricains, et commandi-

2020202020

taire de la vague d’attentats qui aensanglanté l’industrie touristiquecubaine entre avril et septembre 1997,et qui a coûté la vie à un jeune Italien.En novembre 2000, il a égalementplacé 45 kilos d’explosifs C-4 dansl’amphithéâtre de l’Université dePanama où s’étaient réunis 2.000étudiants pour écouter le discours duprésident Fidel Castro. Il a étéimpliqué dans de nombreux autresactes criminels y compris plusieurstentatives d’assassinat contre FidelCastro, notamment lors de sa visite àSalvador Allende en 1971, lors de sonvoyage au Venezuela en 1988 etdurant le second Sommet ibéro-américain de Madrid en 1992. Il estégalement responsable des assassi-nats de plusieurs fonctionnairescubains en Argentine en août 1976 eta collaboré avec les services secretsd’Augusto Pinochet au Chili dans ladisparition de nombreux opposantspolitiques. Il se trouve actuellementen liberté à Miami car Washingtonrefuse de le juger pour les crimes qu’ila commis alors qu’il était agent de laCIA [19].

3. Abroger la loi d’Ajustement cubainvotée par le Congrès le 1er novembre1966. Unique au monde, elle a pourbut de stimuler l’émigration illégaleet le vol de cerveaux et de politiser laproblématique migratoire dans laguerre idéologique contre La Havane.Elle permet à tout Cubain émigrantlégalement ou illégalement, paci-fiquement ou par la violence, vers lesÉtats-Unis, d’obtenir automatique-ment au bout d’un an la résidencepermanente et de nombreux autresavantages. Dans le même temps, lesÉtats-Unis refusent d’accorder desvisas aux Cubains souhaitant émigrerlégalement, encourageant ainsi l’émi-gration clandestine et les coups deforce.Le caractère criminel de cette loi esttrès clair. En limitant le nombre devisas accordés, Washington promeutl’émigration dangereuse qui coûte lavie à beaucoup de Cubains chaqueannée. Cette législation singulièrepousse également les délinquants etles criminels à commettre l’irréparablepour quitter le pays, comme ce fut lecas le 3 mai 2007 lors d’une prised’otages à l’aéroport de La Havane quia coûté la vie au lieutenant-colonelVíctor Ivo Acuña Velásquez [20].

Si Obama adopte ces trois mesures, ilgagnera en partie la confiance de LaHavane, élément indispensable pourune éventuelle normalisation desrelations. Le gouvernement révolu-tionnaire répondra alors positivementà la demande de Washington du 18mars 2009 de libérer “les prisonniers

politiques”, en référence aux person-nes arrêtées et condamnées en 2003pour avoir accepté les émolumentsofferts par Washington, violant ainsila loi cubaine [21].

Washington n’a pas l’intention de leverimmédiatement l’état de siège contreCuba, qui empêche même l’îled’acquérir des appareils médicaux depremière nécessité. Le vice-présidentJoseph Biden l’a confirmé le 28 mars2009 lors de sa visite au Chili [22].Il a néanmoins reconnu la nécessitéd’un changement dans la politiqueétrangère des États-Unis à l’égard deLa Havane [23].

Pourtant, hormis huit congressistes,incapables d’accepter le cours del’histoire et défendant les intérêts lesplus rétrogrades, qui se prononcenten faveur du statu quo actuel —àsavoir les représentants républicainsIleana Ros Lehtinen (Floride), MarioDíaz Balart (Floride), Lincoln DíazBalart (Floride) et démocrates KendrickMeek (Floride), Debbie Wasserman-Schultz (Floride), Albio Sire (NewJersey) ainsi que les sénateurs BobMenéndez (démocrate/New Jersey) etMel Martinez (républicain/Floride)—,l’immense majorité des acteurs de lasociété états-unienne, à commencerpar l’opinion publique, est en faveurd’une normalisation des relations avecCuba. Selon un sondage de la chaîneétats-unienne CNN du 10 avril 2009,71 % des citoyens états-uniens sonten faveur d’un rétablissement desrelations diplomatiques [24].Un autre sondage réalisé le 15 avril2009 par l’organisation World PublicOpinion montre que 70 % sont favora-bles à la levée des interdictions pourles ressortissants état-suniens devoyager dans l’île [25].

Une chose est sûre : Barack Obama,qui dispose d’une opportunité histo-rique de mettre un terme à un demi-siècle de conflit insensé, ne peutconditionner la normalisation desrelations avec Cuba à un changementde la structure politique, économiqueet sociale du pays, car les Cubains sontdans l’incapacité d’accepter touteatteinte à leur souveraineté ou decéder au langage de la force.Par ailleurs, Washington a normaliséses relations avec la Chine, le Vietnamet en partie avec la Corée du Nord,sans pour autant émettre une telleexigence. Faire preuve de discrimi-nation à l’égard de La Havane à cesujet, en plus d’être une tactiquevouée à l’échec, minerait singulière-ment la crédibilité de la Maison-Blanche dans sa volonté de limer lesaspérités entre les deux nations.

[1] Jennifer Loven, “Obama AllowingTravel, Money Transfers to Cuba”, TheAssociated Press, 13 avril 2009.[2] Ibid.[3] John Dorschner & Monica Hatcher,“Liberan a los viajes a Cuba”, El NuevoHerald, 13 avril 2009.[4] Ibid.[5] Marianela Jiménez, “Costa Ricarestablece relaciones con Cuba”, TheAssociated Press, 18 mars 2009.[6] EFE, “Funes anuncia que en su futuroGobierno restablecerá relaciones conCuba”, 18 mars 2009 ; MarianelaJiménez, “Costa Rica, El Salvador PromiseTies With Cuba”, The Associated Press,18 mars 2009.[7] El Nuevo Herald, “Costa Rica y ElSalvador reanudan lazos con Cuba”, 19mars 2009.[8] Anne Flaherty, “Congress Vote to EaseTravel Restrictions”, The AssociatedPress, 10 mars 2009 ; Lesley Clark &Frances Robles, “Senado suavizacontroles sobre los viajes a Cuba”, TheMiami Herald, 11 mars 2009.[9] Wilfredo Cancio Isla, “Presentanlegislación para facilitar las ventasagrícolas a Cuba”, El Nuevo Herald, 27mars 2009.[10] EFE, “Congresistas de EEUU sereúnen con funcionarios cubanos en LaHabana”, 4 avril 2009.[11] Andrea Rodriguez, “Fidel Castrorecibe a congresistas de EEUU”, TheAssociated Press, 7 avril 2009.[12] Wilfredo Cancio Isla, “Congresistasdemócratas viajan a Cuba a abrirdiálogo”, El Nuevo Herald, 2 avril 2009.[13] Fidel Castro Ruz, “Militares concriterios acertados”, Cuba Debate, 15avril 2009.[14] Fidel Castro Ruz, “Con los pies sobrela tierra”, Cuba Debate, 5 avril 2009.[15] Fidel Castro Ruz, “Del bloqueo nose dijo una palabra”, Cuba Debate, 13avril 2009.[16] Andrea Rodriguez, “Fidel Castrorecibe a congresistas de EEUU”, op. cit.[17] The Associated Press, “Clinton : USWaiting for Cuba’s Next Move”, 16 avril2009 ; El País, “La hora de Cuba”, 14 avril2009.[18] Salim Lamrani, Cuba. Ce que lesmédias ne vous diront jamais (Paris :Editions Estrella, 2009).[19] Ibid., et voire notre dossier LuisPosada Carriles.[20] Ibid.[21] EFE, “EEUU insta a Cuba a liberarpresos políticos y mejorar en derechoshumanos”, 18 mars 2009.[22] EFE, “Biden rechaza que EstadosUnidos vaya a levantar el bloqueo sobreCuba”, 28 mars 2009 ; Agence FrancePresse, “Biden : pas de levée del’embargo contre Cuba, mais unepolitique différente”, 29 mars 2009.[23] Agence France Presse, “EEUU esperacompromiso de Cuba en derechoshumanos”, 31 mars 2009.[24] CNN, “Poll : Three-quarters favorrelations with Cuba”, 10 avril 2009.[25] Agence France Presse, “Mayoría deestadounidenses quiere viajar librementea Cuba, según sondeo”, 15 avril 2009.

2121212121

Nouveau : les contracictions d’Obama sur :Nouveau : les contracictions d’Obama sur :Nouveau : les contracictions d’Obama sur :Nouveau : les contracictions d’Obama sur :Nouveau : les contracictions d’Obama sur :http://www.cubamigos.be/fr/node/678http://www.cubamigos.be/fr/node/678http://www.cubamigos.be/fr/node/678http://www.cubamigos.be/fr/node/678http://www.cubamigos.be/fr/node/678

We hebben het opnieuw klaargespeeld, 3 nokvolle containers zijn op zaterdag 4 april 20094 april 20094 april 20094 april 20094 april 2009 vertrokken naar de haven vanAntwerpen om daar op 7 april op het MSC Scandinavia geladen te worden en omstreeks 29 april Havanna te bereiken.

We hadden om 8 uur afgesproken op de parking van het voormalige RVT De Wingerd inde Noormannenstraat te Leuven. Wat we daar echter niet aantroffen was een container.Die zat vast in de smalle straatjes door slecht geparkeerde wagens.Dit gaf ons de gelegenheid voor een snelle kennismaking met alle medewerkers en hetnuttigen van een lekkere kop van Monique’s koffie.Uiteindelijk bleek dat de vrachtwagen enkel de parking vooraan het gebouw kon bereiken,terwijl de planning was de eerste en derde container aan de achterkant te laden, omdatalle materiaal daar stond opgeslagen. Hierdoor diende bijna alles nog eens extra verplaatstte worden, een bijkomende uitdaging.Terwijl we de aangebrachte goederen uit Gent (RVT De Vijvers te Ledeberg, Sint-Gregoriusinstituut te Gent-brugge en het UZ te Gent) inlaadden, werden de eerste beddenuit het centrale gebouw gehaald en over een goede 100 meter tot aan de containergesleurd. Ondertussen arriveerde de Bond Moyson uit Gent met een extra lading : eenbestelwagen – zeg maar kleine vrachtwagen - vol ziekenhuisbedden en rolstoelen.

Omstreeks 10u40 vertrok de eerste container richting Antwerpen, de chauffeur zou de container in de haven afleveren enterugkeren met een lege container.De tweede container liet ook op zich wachten, bleek dat de chauffeur in een aanpalende straat stond te wachten, maar welbuiten ons weten en zicht. Met volle moed vatten we de belading aan, maar het heffen van de zware ziekenhuisbedden werdelke keer iets lastiger. Een elektrisch bed weegt toch snel een honderd kilo. Ondertussen werden er 40 schoolbanken van deKraal uit Herent afgezet.Om 12u50 verliet de tweede nokvolle container de parking.We hadden op een adem- en lunchpauze gerekend, maar onze chauffeur was sneller terug uit Antwerpen dan gedacht,waardoor onze maaltijd een snelle hap werd. Met volle moed en op routine begonnen we aan het derde deel. De chauffeurwas door ons enthousiasme zo aangestoken dat hij gretig hielp bij de belading. Na minder dan 2 uur werden de deuren vande container dichtgeslagen en waren wij moe, maar voldaan.Bij aanvang van de eerste container had ik gevraagd om de ruimte zo goed als mogelijk te gebruiken, want het aanbod aangoederen was enorm, maar toen ik zag dat ze dat zo evident deden dacht ik, toen de eerste container den hof af was, dat wealles in twee containers zouden krijgen. Toen de tweede container vertrokken was stonden er nog 22 bedden en 20 relaxzetels,en aangevuld met stoelen, kasten, tafels en bureaus werd de derde container behoorlijk goed afgeladen. Als je bedenkt datwe ditmaal 40 voet containers – High Cube - hadden besteld, deze zijn nog 60 cm hoger dan normale containers en hebbeneen totaal volume van 76 m³, dan mogen we terecht fier zijn op de geleverde inspanningen.

Met dank aan : Greet, Omer, Guy, Monique, Jan, Luc, Jacques, Dick, Pablo, Ben, Raymond, Roger, Annick, Paul, Johan, Katoe,Johnny, Alex, Erik, Piet, Gerthy, Erika, Claudine, Myriam, Nadine, Steven, Jo, Dirk,….

ContainersContainersContainersContainersContainers

Een nieuwe container met medisch materiaal ging op 8 mei 20098 mei 20098 mei 20098 mei 20098 mei 2009 richting Cuba.Op 11 mei wordt hij in de Antwerpse haven op het schip MSC Rebecca geladen en gaat dan, via de Bahamas, naar de haven vanHavanna.

De Bond Moyson Oost-Vlaanderen had ons heel degelijk materiaal geschonken, van vierpoliklinieken die werden gesloten.Aangezien we het graag groot zien en een grote container wilden vullen, werd er hier endaar nog bijkomend gerief gezocht. Zo kwamen we terecht in het UZ-Gent voor ziekenhuis-kledij en een lading papieren mondmaskers, alsook prima nachtkastjes. De firma FortexClean Lease uit Oedelem kon ons 500 dekens en 500 hoofdkussens bezorgen en in hetJan Palfijn ziekenhuis hadden ze voor ons enkele medische apparaten aan de kant staan.Zelfs de Voorzorg uit Antwerpen kon ons nog bijkomende bedden bezorgen.Reeds op donderdagavond werd in het UZ de kelder leeggehaald. Al snel bleek dat hetvolume van de dozen met kledij onderschat werd. Uit een “hoekje” kwamen twee vollebestelwagens. De eerste lading werd gelost op de parking van de Bond Moyson te Zwijnaardeen de tweede werd op de parking, nog in de bestelwagen, achtergelaten, klaar om bij hetochtendgloren gelost te worden.

Vrijdag werd reeds om 7u30 aangevangen om de bestelwagen leeg te krijgen, zodat die om 8 uur richting Oedelem konvertrekken. Een andere bestelwagen vertrok naar Aalst om daar het materiaal van de polikliniek op te halen, eveneens goed voor2 ritten. Eens de dekens en kussens gelost ging het opnieuw richting UZ, daar stond men ons in de kelder op te wachten met 50nachtkastjes. Ook dat liep op wieltjes en dan restte er nog enkel een rit om drie toestellen en wat computermateriaal in JanPalfijn op te halen.Vóór 13 uur was iedereen present in Zwijnaarde, wat echter niet kwam opdagen was de container. Het was bijna 14u30 alvorenswe met de effectieve belading konden aanvatten. De nachtkastjes, reeds volgepropt met kledij, werden als basis gebruikt om deoverige dozen te dragen. Elke opening werd gevuld met hoofdkussens en dekens. Daarna volgden de zware en grote stukken,dan de kiné-tafels en het meer delicate elektronische materiaal. Alles beschermd met dekens en hoofdkussens. Het fitnessmateriaal werd ook gestouwd, want kandidaten voor nog wat extra oefening werden niet gevonden.Hoe verder we opschoven, hoe duidelijker het werd dat niet alles zou kunnen geladen worden. Bedden en hometrainers blevenvereenzaamd achter, klaar om met een volgende zending verscheept te worden.Om 17u20 reed de vrachtwagen de parking af en gingen wij, stikkapot maar tevreden, huiswaarts.

Onze dank gaat vooral uit naar Adelien, Niels, Raymond, Luc, Regi, Jacques, Michel, Guy, Ben, Maurits, Carine, Piet, Guido,Philippe, Gerrit, Lieve, Johnny, Walter, Gerthy, Maureen, Nadine, André, Luk, Alexandra… en nog vele anderen.

2222222222

M. WuytackM. WuytackM. WuytackM. WuytackM. Wuytack

Le 2 mars 2009 une Note officielle du Conseil d’Etatannonce un mouvement de cadres et une restructurationd’organismes (http://www.granma.cu/frances/2009/marzo/lun2/10cambiof.html)

Pas mal de remous ont été suscités tant par l’ampleur duremaniement que par la disparition de quelques figuresconnues au niveau international : Carlos Lage, vice-président du Conseil d’Etat et secrétaire du Conseil desMinistres, et Felipe Perez Roque, ministre des AffairesEtrangères.Les deux ont des états de service remarquables; Lage entant qu’architecte (avec Raúl) du relèvement économiquedepuis 1990; Perez Roque en tant qu’inspirateur derelations internationales ouvertes et fructueuses.

Ces dix dernières années les deux étaient considéréscomme les représentants de la nouvelle générationdestinée à poursuivre la révolution.Qu’est-il donc arrivé pour que Fidel parle de “rôle indigne”et “d’ambitions réveillées par le miel du pouvoir” ? (1)Dans leurs lettres de démission (2) –écrites avant la lettrede Fidel- Lage et Perez Roque parlent d’erreurs commises(lesquelles ?), des conclusions qu’ils en tirent, mais ausside leur soutien maintenu à la Révolution et de leur fidélitéà Fidel.

Des rumeurs, nombreuses, indiquent que la lutte pourune meilleure productivité et plus de discipline, la luttecontre la corruption, et d’éventuelles négociations avecles Etats-Unis, n’y seraient pas étrangères.Qui le dira ? En tout cas Obama n’a pas l’intention delever le blocus, bien qu’un parlementaire conservateurrépublicain, Lugar, plaide pour l’arrêt du blocus écono-mique de Cuba. Il est probable qu’il représente le lobbydu monde des affaires, qui regarde avec frustrationcomment Cuba développe des relations économiquesfructueuses avec le reste du monde.

Nouveau tumulte un peu plus tard, quand on révèle quedeux vice-présidents du Conseil des Ministres, lesvétérans Miret et Cienfuegos, ne sont plus mentionnésdans la composition du nouveau gouvernement. Ils sonttout simplement admis à la retraite pour raisons de santé.En ce qui concerne le gouvernement cubain, la fusion deministères connexes et le remplacement de certainsministres est une suite logique des plans de rationalisationet de la volonté d’augmenter l’efficience. (3)À noter également que dans la note officielle du Conseild’Etat (2 mars 2009) on ne parle pas de démission maisde libération et de transfert de tâches. Les ministres quiont remis leur mandat sont remplacés par leurs vice-ministres. D’autres ont reçu une mission supplémentaire.

En conclusion nous rappelons une fois de plus le discours,devenu historique, de Fidel le 17 novembre 2005 : “…pas“…pas“…pas“…pas“…paseux (les Etats-Unis), mais seulement nous-mêmeseux (les Etats-Unis), mais seulement nous-mêmeseux (les Etats-Unis), mais seulement nous-mêmeseux (les Etats-Unis), mais seulement nous-mêmeseux (les Etats-Unis), mais seulement nous-mêmespouvons détruire la Révolution…!”pouvons détruire la Révolution…!”pouvons détruire la Révolution…!”pouvons détruire la Révolution…!”pouvons détruire la Révolution…!”

(1) http://www.granma.cu/frances/2009/marzo/mar3/ 10reflexiones-f.html(2) http://www.granma.cu/frances/2009/marzo/juev5/ cartas.html(3) Session parlementaire du 24 février 2008

Cuba a un nouveau gouvernementCuba a un nouveau gouvernementCuba a un nouveau gouvernementCuba a un nouveau gouvernementCuba a un nouveau gouvernement

(http://www.granma.cubaweb.cu/2009/03/03/nacional/artic04.html)

Er is heel wat opschudding ontstaan over zowel de omvangvan de herschikking als over het verdwijnen van enkeleinternationaal bekende gezichten : vice-president van deStaatsraad en secretaris van de Ministerraad Carlos Lage,en minister van Buitenlandse Zaken Felipe Perez Roque.Beiden hebben een opmerkelijke staat van dienst; Lageals de architect (samen met Raúl) van de economischeheropstanding sinds 1990; Perez Roque als bezieler vande open en vruchtbare internationale betrekkingen.

De laatste tien jaar werden beiden beschouwd als devertegenwoordigers van de nieuwe generatie die deRevolutie zou moeten voortzetten.Wat is er dan gebeurd dat Fidel schrijft over “onwaardiggedrag” en “in de verleiding van de honingpotten van demacht” ? (1)In hun ontslagbrieven (2) spreken Lage en Perez Roqueover de fouten die ze maakten (welke ?), de conclusies dieze daaruit trekken, maar ook over hun blijvende steun aande Revolutie en hun trouw aan Fidel.

Geruchten willen, en er zijn er nogal wat, dat het strevennaar meer productiviteit en discipline, de strijd tegen decorruptie en de eventuele onderhandelingen met de VS ervoor iets tussen zitten.Wie zal het zeggen. In elk geval is Obama niet zinnens deblokkade op te heffen alhoewel een conservatief repu-blikeins parlementair, Lugar, het voortouw neemt om testoppen met de economische boycot van Cuba.Hoogstwaarschijnlijk vertegenwoordigt hij de lobby van deAmerikaanse zakenwereld die gefrustreerd aanschouwt hoeCuba met de rest van de wereld vruchtbare economischebetrekkingen onderhoudt.

Evenveel tumult ontstond er toen later bekend werd datnog twee ondervoorzitters van de Ministerraad, deveteranen Miret en Cienfuegos, niet meer vernoemd werdenbij de samenstelling van de nieuwe regering. Zij zijn echterwegens ziekte op rust gesteld.Wat de Cubaanse regering betreft is het samenvoegen vanverwante ministeries en daardoor het vervangen vansommige ministers het logisch gevolg van de rationali-seringsplannen en de wil om de efficiëntie te verhogen.(3)Opvallend is wel dat in de officiële nota van de Staatsraad(2 maart 2009) niet over ontslagen wordt gesproken maarwel over vrijstelling en het overdragen van taken. Deministers die hun opdracht teruggaven werden ookvervangen door hun vice-ministers. Anderen kregen ereen opdracht bij.

Tot slot moeten we eens temeer verwijzen naar de,ondertussen historische, toespraak van Fidel op 17november 2005 : “… niet zij (de VS) maar alleen wijzelf“… niet zij (de VS) maar alleen wijzelf“… niet zij (de VS) maar alleen wijzelf“… niet zij (de VS) maar alleen wijzelf“… niet zij (de VS) maar alleen wijzelfkunnen de Revolutie vernietigen …!”kunnen de Revolutie vernietigen …!”kunnen de Revolutie vernietigen …!”kunnen de Revolutie vernietigen …!”kunnen de Revolutie vernietigen …!”

(1) http://www.cuba.cu/gobierno/reflexiones/2009/esp/ f030309e.html,(2) http://www.granma.cubaweb.cu/2009/03/05/ nacional/artic09.html, en http://www.granma.cubaweb.cu/2009/03/05/ nacional/artic10.html,(3) Parlementszitting 24 februari 2008

Cuba heeft een nieuwe regering sindsCuba heeft een nieuwe regering sindsCuba heeft een nieuwe regering sindsCuba heeft een nieuwe regering sindsCuba heeft een nieuwe regering sinds2 maart 20092 maart 20092 maart 20092 maart 20092 maart 2009

2323232323

P. EvrardP. EvrardP. EvrardP. EvrardP. Evrard

Et maintenant, la révolution verte !Et maintenant, la révolution verte !Et maintenant, la révolution verte !Et maintenant, la révolution verte !Et maintenant, la révolution verte !

Depuis longtemps déjà, Cuba c’est engagée dans la voied’un développement de plus en plus harmonieux d’unpoint de vue écologique.

En fait, confronté à l’écroulement de l’Union Soviétiqueet à l’embargo américain, le gouvernement cubain a étécontraint dans l’urgence de gérer la production alimen-taire et sa politique énergétique de façon, alternative,autonome et écologique.

Avec la chute des prix du sucre et des ressourcesminérales, il s’agissait de la survie même de l’économiecubaine, qui a dû se débrouiller avec les ressourcespropres de l’île : le sol et la nature, la créativité de sesscientifiques et le potentiel de mobilisation de son peuple.

Aujourd’hui, les exemples de cette révolution verte enmouvement sont légions : développement de l’agricultureurbaine dans toutes les villes importantes, gestionmoderne et intégrée de ses réserves naturelles, créationde jardins botaniques, éducation à l’environnement danstous les niveaux du réseau social, poursuite de la miseen valeur touristique économiquement viable à la Havaneet enfin la révolution énergétique nationale.

Dans tous les secteurs de cette révolution verte on peutdistinguer des lignes directrices communes, comme dessolutions innovatrices issues d’une analyse scientifiquedes enjeux, une exigence de survie à long terme desprojets ainsi qu’un fort engagement des populationsconcernées.

Prenons l’exemple des projets d’agriculture urbaine, les‘organoponicos’, jardins potagers crées où n’existaienthier que des grandes aires au sol très pauvre et sansutilité. Ces ‘organoponicos’ existent maintenant avecl’objectif ‘moins de 24h du jardin à l’assiette’ pour leslégumes destinés aux cantines scolaires et hospitalièresproches ainsi qu’à la vente directe dans des magasinscrées sur place à cette effet.Dans ces ‘organoponicos’ (40 de quartier à Santa Claraet 200 dans la région urbaine), La Rivera, à Santa Clara,constitue une référence nationale en termes de rechercheet d’innovations. Là on fait la production rotative deslégumes d’hiver et d’été (à Cuba il n’y a que deux saisons)avec un rendement annuel de 20kg/m2 et on est arrivé à40kg/m2 avec le système de plantation triple, car troisvariétés différentes cultivées ensemble selon les différentstailles et cycles de développement des plantes.La production est tout à fait biologique, avec du terreauen compost organique préparée à l’organoponico. Lecontrôle des zooparasites est aussi biologique, avec desplantes spécifiques (arbres indiennes nym et stinkers) etdes coccinelles élevées localement. La récolte estmanuelle et tout au long de la journée, de façon à réduirele temps entre la récolte et l’achat au magasin. Avec, lesouragans restent les grands ennemis de ces projets 100%verts : La Rivera à perdu toute sa récolte avec le dernierouragan et même des arbres nym on été arrachés par lesvents cycloniques. Malgré tout, on a replanté des arbreset on a recommencé l’activité de l’organoponico tout desuite après le passage du dernier ouragan.

Ecologie Paula FrazãoPaula FrazãoPaula FrazãoPaula FrazãoPaula Frazão

magasin

organoponico“La Rivera”

plantationsemi-couverte+ plantes anti-insectes

laitues prêtes à récolter

velo avec les legumesdu jour

Note : photos prises en avril 2009

2424242424

De Cubaanse economie heeft zich de laatste 10 jaarkunnen herpakken, maar een hogere productiviteit is tochbroodnodig.De vakbond SNTIL, partner van fos, zoekt mee naarstrategieën om de efficiëntie te verbeteren, en zo ook delevensstandaard van zijn leden en alle Cubanen.“In de strijd voor efficiëntie, verenigd voor de over-winning”. Dat was het motto van het negende congresvan fos-partner SNTIL, het Nationaal Syndicaat van deArbeiders van de Lichte Industrie, in La Habana op 26 en27 februari.SNTIL maakt deel uit van de Cubaanse Arbeiderscentrale(CTC) en vertegenwoordigt de arbeid(st)ers van een reeksuiteenlopende sectoren: textiel, schoenindustrie, leer-bewerking, meubels, plastic, drukkerij, keramiek endiverse ambachten. De rode draad doorheen alledebatten in de verschillende werkgroepen was hetverhogen van de efficiëntie van het productieproces. Datis immers cruciaal in de nationale strategie om delevensstandaard van de bevolking te verbeteren.

De Speciale PeriodeDe Speciale PeriodeDe Speciale PeriodeDe Speciale PeriodeDe Speciale Periode

Met de ontmanteling van het socialistische blok in Oost-Europa verloor Cuba zijn bevoorrechte handelspartners,goed voor 80% van de buitenlandse handel. Een drastischevermindering in beschikbare deviezen en kredieten voorde invoer van grondstoffen en wisselstukken, was hetgevolg. De macro-economische cijfers uit die periodeweerspiegelen het drama : daling van het BNP met 40%in 4 jaar, vermindering van de import met 78% en eenbudgettair deficit dat opliep tot 35% van het BNP.De Verenigde Staten kwamen nog meer roet in het etengooien door het versterken van hun handelsembargo,opgestart in 1961 door J.F. Kennedy na de mislukteinvasie in de Varkensbaai. De bijzonder moeilijke en harde“Speciale Periode” werd ingeluid.

Organisatie en inspraakOrganisatie en inspraakOrganisatie en inspraakOrganisatie en inspraakOrganisatie en inspraak

Na 15 jaar heeft de Cubaanse economie zich enigszinskunnen herpakken. De laatste 10 jaar lag de jaarlijksegroei rond de 4% en het deficit van het staatsbudget istot 6% gedaald. Problematisch blijft echter de sterknegatieve handelsbalans en de ontoereikende producti-viteit, organisatie en discipline van de nationale productie.Vandaar dat SNTIL zijn leden aanspoort tot een verhogingvan de hoeveelheid en kwaliteit van de productie. Opdie manier kunnen ze bijdragen tot het vervangen vaningevoerde producten door eigen producten.

Op zich is het een opvallend gegeven dat syndicatenbezorgd zijn om de efficiëntie van de productie. In Belgiëis dit doorgaans een taak die volledig de werkgevertoekomt. In Cuba niet omdat de arbeiders inspraakhebben in het beleid van hun bedrijf, en de syndicaten,net zoals andere massaorganisaties, deel uitmaken vande beleidsorganen van het land. In Cuba is ongeveer98% van de arbeiders bij een vakbond aangesloten, ookal is het niet verplicht en zijn er geen sancties tegen hendie het niet doen.

SensibiliseringSensibiliseringSensibiliseringSensibiliseringSensibilisering

De belangrijkste strategieën waarover SNTIL beschikt omde efficiëntie van de productie te verhogen, zijn debewustmaking van haar syndicale kaders en dewerknemers, het koppelen van de verloning aan debehaalde resultaten, en tenslotte de diversificatie van deproductie en het zoeken naar nieuwe interne afzet-markten.Sinds begin 2008 steunt fos hen bij het organiseren vanbijscholingsprogramma’s en sensibiliseringscampagnesover de thema’s gerelateerd aan de eerste twee strate-gieën. Per jaar genieten, in telkens 4 provincies, in totaalongeveer 3.000 syndicale leiders en activisten bijscho-ling. Zij staan op hun beurt in voor de sensibiliserings-campagnes in hun bedrijven. Aan dit ritme kan SNTIL na4 jaar het hele land bestrijken.

Op deze manier beoogt SNTIL de verhoging van deproductie en per slot van rekening de verbetering van delonen van zijn leden. Bovendien is het een bijdrage aande stijging van het staatsinkomen dat ervoor moet zorgendat de goede sociale diensten (onderwijs en gezondheid)voor alle Cubanen intact blijven. ( www.fos-socsol.be )

Vakbond verhoogtVakbond verhoogtVakbond verhoogtVakbond verhoogtVakbond verhoogtYves Van Gysel (FOS)Yves Van Gysel (FOS)Yves Van Gysel (FOS)Yves Van Gysel (FOS)Yves Van Gysel (FOS)productiviteitproductiviteitproductiviteitproductiviteitproductiviteit

2525252525

Universiteitsstudenten en cadetten van hetUniversiteitsstudenten en cadetten van hetUniversiteitsstudenten en cadetten van hetUniversiteitsstudenten en cadetten van hetUniversiteitsstudenten en cadetten van hetRevolutionair Leger werken op het Havanese plattelandRevolutionair Leger werken op het Havanese plattelandRevolutionair Leger werken op het Havanese plattelandRevolutionair Leger werken op het Havanese plattelandRevolutionair Leger werken op het Havanese platteland

Deze oogst geeft de jongeren de kans om zwaar werk tedoen, zoals ze het zich misschien nooit hadden kunnenvoorstellen.

Om half vier ’s ochtends begint de dag voor de 95 jongerendie in kamp Blas Roca (in Artemisa ten westen van Havanna)verblijven. Toekomstige dokters van de Federatie vanUniversiteitsstudenten (FEU) en cadetten van het Revolu-tionair Leger (FAR) helpen met de oogst. Volgens LuisRamón Díaz is het belangrijk dat de FEU helpt met deaardappeloogst omdat ze op die manier kunnen deel-nemen aan de taken van de Revolutie. “Ondanks het zwarewerk wou ik komen helpen, omdat het ons als studentenvervolmaakt”.Vele uren per dag staan de jongeren dubbel geplooidonder de blakende zon te werken en voor hen is het eenleerschool, niet alleen voor hun later beroep, maar ookvoor hun later leven.“Ons land heeft ons nodig, zeker na de laatste orkanen.Dit is de derde mobilisatie waaraan ik meewerk en ik hebecht verantwoordelijkheid leren nemen, zodat het eengoede voorbereiding is voor mijn later werk”, zegt LúarAlejandro García, een cadet van de FAR-school GeneraalAntonio Maceo.De jonge doktersstudente Yuset Naranjo heeft nog andereredenen om mee te helpen : ten eerste omdat Artemisaarbeidskrachten nodig had en ten tweede omdat je eerstmoet werken voordat je zelf eisen kan stellen. “Net zoalsdokters naar andere landen op missie vertrekken, is ditwerk voor mij ook een missie”. Ze was nooit eerder zolang van huis weg, maar ze vindt dat ze aan eigenwaardegewonnen heeft en ook geleerd heeft om onafhankelijkte zijn. Het leukste vindt ze dat ze mensen heeft lerenkennen die echte vrienden geworden zijn. “Ik heb hiergeleerd hoe hard de boeren moeten werken en als vrouwis het nog zwaarder, maar het is zeker te doen”, zegt ze.

Aardappelen met bloemen ?Aardappelen met bloemen ?Aardappelen met bloemen ?Aardappelen met bloemen ?Aardappelen met bloemen ?Meisjes vormen de grote meerderheid in het kamp. Zewerken hard, ze halen hun norm van 20 zakken per dagen vaak moeten ze anderen helpen die trager werken.Luis Ramón zegt dat hij en zijn oogstmaatje, Lisset Vitón,een schitterend team vormen. Wekelijks wordt een balansopgemaakt en hij is al eens verkozen als de “besteaardappeloogster” en zij als de “bloem van de aardappel”.Lisset zegt dat ze gynaecologe wil worden en dat zeeigenlijk niet houdt van het werk op het land, maar dat zehaar best doet. “Het moeilijkste vind ik vroeg opstaan,

midden in de nacht ! Lang voordat de zon opkomt staanwe al klaar om naar het veld te gaan en bijna al onzemaaltijden nemen we ter plaatse.Lídice Acosta wil neurochirurg worden en om haar handente beschermen rolt ze linten rond haar vingers. Ik kan erniet goed tegen om lang in de aarde te wroeten, wantmijn handen ontsteken vaak en een tijdje geleden had ikeen hevige allergiereactie, waarna de dokter me verboodom handschoenen te dragen. De eerste hulp is hier echtwel goed : ik had eens een darminfectie en ze brachtenme een speciale maaltijd op het veld.“Volgens kapitein Pedro Vide heeft het kamp Blas Roca eenuitstekend medisch centrum voor de eerstelijnshulp enindien nodig kunnen er ook mensen overnachten voorhun verzorging.

Een feestEen feestEen feestEen feestEen feestOndanks het zware werk hebben de jongeren ook tijd omzich te ontspannen. Op het veld zelf, op een vrachtwagen,in de slaapzalen of bij extra activiteiten die ze organiseren.De voorzitter van het kamp, Osmel Valencia, zegt dat zeallerlei zaken uitvinden zoals schuimgebakjes maken eneen wedstrijd houden om er het meeste op te eten enandere dingen die verband houden met de oogst. “Er isook een discobar, waar de beste danser wordt verkozenen we houden ook verkiezingen voor de beste leugenaar,de beste moppentapper, enz...” Dit zijn zaken die menuitvindt om de rivaliteit te stimuleren en een grotereproductiviteit te bekomen”.Het is wel vervelend dat het kamp slechts over één telefoonbeschikt die 250 minuten per week werkt, zodat je alleenmaar groetjes kan overbrengen.Volgens Nelson Cruz, ook een toekomstige dokter, is hetwerk in het begin zeer lastig, maar nu schiet er al tijdover om praatjes te maken : “we zetten ons op het veld enhoewel de mieren ons haast doodbijten, hebben we veelplezier”.

Een mooie ervaringEen mooie ervaringEen mooie ervaringEen mooie ervaringEen mooie ervaringWanneer het tijd is voor de lunch, zien we op het veld eenmeisje zitten dat geen studente is, maar psychiater.Edienis Fernández is sociaal werkster met een mandaatvoor de Energetische Revolutie en ze werkt ook op hetland “omdat het een mooie ervaring is”.Dagelijks gaan andere sociale werkers mee met dejongeren op het veld en ze werken er even hard.“Na het werk haasten we ons naar de universiteit, want wehebben maar anderhalf uur en we zijn uitgeput als weaankomen. Daarna moet ik nog mijn huishouden doen,want ik heb een dochter van vier jaar oud. Mijn man helptwel veel, maar hij werkt ook mee met de oogst”.De jongeren wetendat ze een grote in-spanning moetenleveren, maar zehouden het vol omdatze vinden dat deRevolutie veel voorhen gedaan heeft enop die manier kunnenze ook hun steentjebijdragen. “Iedereenhier heeft als doelanderen te helpen”,zegt Edienis.

Jonge Cubanen helpen met deJonge Cubanen helpen met deJonge Cubanen helpen met deJonge Cubanen helpen met deJonge Cubanen helpen met deRocío Trujillo OlivaresRocío Trujillo OlivaresRocío Trujillo OlivaresRocío Trujillo OlivaresRocío Trujillo Olivares

(vertaling Yola Ooms)

aardappeloogstaardappeloogstaardappeloogstaardappeloogstaardappeloogst

2626262626

2727272727

Hoe kan je een ernstig artikel schrijven over een onder-werp dat niet ernstig lijkt ?In de Spaanstalige media is er sinds 2 jaar nogal watophef over een zekere Yoani Sánchez en haar blogGeneración Y.Een Vlaams “journalist”, Lode Delputte, maakt in ‘Cubana Castro’, van deze dame een heldin (pp.149-165). Netzoals 75% van zijn boek is dit hoofdstuk even weerleg-baar.

Maar wie is Yoani Sánchez ?Maar wie is Yoani Sánchez ?Maar wie is Yoani Sánchez ?Maar wie is Yoani Sánchez ?Maar wie is Yoani Sánchez ?

Zij woont nu, met man en zoon, in een mooi appartementin Nuevo Vedado (Havanna), is germaniste en beweertgeen dissidente te zijn (haar man Reinaldo Escobar isdat wel).Wat ze zeker is : roddeltante en liegebeest.Zoals veel mensen (en niet alleen in Cuba) op zoek naareen beter leven.In 2004 vertrok ze met haar zoon naar Europa (tiens, wedachten dat dat verboden was !). Via Frankrijk enZwitserland belandt ze in Madrid. Haar echtgenoot kreegbovendien geen Europees visum om haar te vervoegen.Het paradijs had ze niet gevonden. Volledig berooid (zesliep geregeld op straat) komt ze in contact met Cubaansebannelingen. Eén van hen, de zelfverklaarde journalisten intellectueel, Carlos Alberto Montaner (in werkelijkheidCIA-agent en overtuigd fascist) bewerkt haar in 2007 omterug naar Cuba te gaan.

Met een opdracht !Met een opdracht !Met een opdracht !Met een opdracht !Met een opdracht !

Deze frêle vrouw moest met een weblog een geloof-waardige campagne starten om op een ogenschijnlijkonschuldige manier de Cubaanse Revolutie in diskrediette brengen.Haar schrijfsels zijn niet meer of niet minder dan deklaagzangen die je in Cuba constant kan aanhoren als jebij de bakker of de beenhouwer staat te wachten.Op haar blog voegt ze er echter leugens aan toe en haaltfeiten uit hun context.

Opmerkelijk is dat de blog start in april 2007 en Y.S.enkele maanden later de befaamde Ortega y Gosset-persprijs (15.000 euro) krijgt voor de meest gelezen blogterwijl toen bijna alleen de manipulators achter deschermen het bestaan ervan kenden. Begin 2008 kiesthet blad TIME haar (Y.S.) tot meest invloedrijkepersoonlijkheid van het jaar (?) vóór Oprah Winfrey enG.W. Bush !

Hoe komt dat ?Hoe komt dat ?Hoe komt dat ?Hoe komt dat ?Hoe komt dat ?

Y.S. Is een fabricaat van de mediagroep PRISA (El Pais,Miami Herald, agentschap EFE, en vele anderen ...).Een collega van Lode, de El Pais-correspondent inHavanna, Mauricio Vicent, heeft de opdracht haar telanceren. We moeten toegeven dat hun strategie eenbewonderenswaardig staaltje van mediamanipulatie is.Eenmaal bekend verschijnen bijna dagelijks de absurdstekwakkels die gretig worden overgenomen door desensatiemedia (zijn er nog andere ?)

Enkele voorbeelden :

1. Sinds de orkanen (september 2008) zijn er geenbananen meer in Cuba omdat zij van op haarbalkon geen bomen meer ziet (ze woont in destad). Een gedachtenkronkel om U tegen tezeggen.

2. In april verschijnt het bericht dat Cubanen in dehotels niet meer mogen internetten. Getuigenbeweren echter het tegendeel en als klap op devuurpijl op 6 mei laatstleden wordt Mevr. Y.S.door een buitenlandse journalist gezien met haarlaptop en een draadloze WI-FI connectie, lustighaar blog aan het actualiseren. (zie foto)N.B. hetzelfde hotel (Parque Central) waarvan L.D.in zijn boek beweert dat zij daar niet vrijuitkonden spreken omdat er overal microfoons encamera’s verstopt zaten (p.154).

Laat ons dit als inleiding beschouwen omdat alles correctin kaart brengen meer dan enkele bladzijden vergt. Jekan hierover reeds een boek schrijven.

Als uitsmijter toch nog even dit : door de beperkteinternetcapaciteit van Cuba (wegens US-blokkade geenrechtstreekse connectie met het WWW, zie Cuba Sí 154)staan alle Cubaanse sites op buitenlandse servers (anderszouden wij ze nooit kunnen bezoeken).Op welke server zit de blog van Y.S.Op welke server zit de blog van Y.S.Op welke server zit de blog van Y.S.Op welke server zit de blog van Y.S.Op welke server zit de blog van Y.S. ? ? ? ? ? : in Berlijn opnaam van Jozef Biechele die zijn diensten ter beschikkingstelt van neo-nazigroeperingen. Niet verwonderlijk datwe enkele weken geleden van Y.S. konden lezen “dat Cubaeen nacht van de lange messen nodig heeft“, refererendnaar (30 juni 1934) het uitmoorden van de legertopwegens homo-zijn en hun complot tegen Hitler.

Vervolg verzekerd.

CyberdissidentenCyberdissidentenCyberdissidentenCyberdissidentenCyberdissidenten(deel 1 van een echte soap) P. EvrardP. EvrardP. EvrardP. EvrardP. Evrard

Nous vous présentons ci-après un texte repris d’un livreécrit par Antonio Núñez Jiménez. Il est géographe etéconomiste. Il a entre autres publié ‘Geografia de Cuba’.Il rejoint le Che à Santa Clara le 24/12/58 et deviendrarapidement un de ses proches collaborateurs. Il rédigeen grande partie la loi sur la réforme agraire et sera durantplusieurs années le directeur de l’INRA (Institut Nationalde la Réforme Agraire). Il est aussi directement impliquédans les nationalisations menées par le gouvernementrévolutionnaire et consécutives à l’instauration du blocuséconomique.

La gigantesque clameur du peuple victorieux en marcheatteint les vieux murs de la forteresse militaire de LaCabaña. Fidel, après sa campagne guerillera, fait sonentrée dans la capitale de la République. Nous sommesle 8 janvier 1959.Aux côtés de Che Guevara, chef de La Cabaña, nos yeuxsont fixés sur l’Avenue du Port, par laquelle avance laColonne Nr.1 José Martí. A sa tête, sur une jeep, leCommandant en Chef, Fidel Castro, reçoit l’hommagedélirant du peuple.Avec les jumelles nous voyons près de lui le commandantCamilo Cienfuegos, chef de l’armée rebelle, avec un grandchapeau texan, sa barbe fournie et son jeune sourire.Che Guevara, vêtu du sobre uniforme vert olive, coiffédu béret noir observe la scène. Sur son front on peutvoir la marque d’une blessure au-dessus de l’oeuil droit.Il a le bras plâtré et en écharpe, un souvenir de lacampagne de Las Villas. Son visage, pâle, est marquépar la fatigue. L’entrée de Fidel le fait resplendir de la

L’histoire de 1895ne se répètera pas !

joie du triomphe. Il aurait voulu être avec lui, mais jalouxde sa responsabilité en tant que chef de la Colonne Nr.8et de cette forteresse, il reste à La Cabaña, discipliné,comme Raùl est resté dans la caserne Moncada à Santiagode Cuba.

Seulement sept jours avant, le premier janvier, une foismis en déroute le régime batistien et avec la fuite dutyran, s’était constitué une junte militaire qui violait toutesles orientations émanant du commandement rebelle. Lechef de la révolution ordonne alors au commandantCamilo Cienfuegos d’avancer “avec sa glorieuse Colonned’Invasion Numéro Deux, juqu’à La Havane pour sou-mettre et prendre le commandement du camp militairede Columbia”, siège de l’Etat Major de la tyrannie. Lecommandant Ernesto Che Guevara “avait été investi de lacharge de chef de la Forteresse de La Cabaña et, parconséquent, devait avancer avec ses troupes sur la villede La Havane, soumettant sur sa route les forteresses deMatanzas”, selon les ordres donnés par Fidel depuisl’Oriente.Le chef de la Révolution donnait également des instruc-tions au commandant Raúl Castro au sujet de la redditionde Guantánamo, tout en donnant des ordres similaires àd’autres chefs rebelles.Face au coup militaire sournois réalisé à La Havane etaux prétentions de ses auteurs d’empêcher l’entrée destroupes rebelles à Santiago de Cuba –une vulgaireréédition de l’ordre militaire yanqui d’interdire l’entréede l’Armée de Libération sous les ordres du généralCalixto García à Santiago en 1898- Fidel déclarait au nomde notre peuple :“Les militaires putchistes prétendent que les rebelles nepeuvent pas entrer à Santiago de Cuba. On défend notreentrée dans une ville que nous pouvons conquérir avecla valeur et le courage de nos combattants, comme nousavons pris beaucoup d’autres villes. On veut interdirel’entrée à Santiago de Cuba à ceux qui ont libéré la patrie.L’histoire de 1895 ne se répètera pas ! Cette fois-ci lesmambises entreront à Santiago de Cuba !”

En cet après midi du 8 janvier nous avons appris par laradio que quelques minutes auparavant, dans le villagede Cotorro, Fidel avait arrêté la voiture dans laquelle ilvoyageait pour rencontrer Fidelito, le fils qu’il n’avait plusvu depuis les jours incertains des préparatifs du“Granma”. Cette embrassade lui rappelait celle denovembre 1956, dans la ville de Mexico, quand il disaitau revoir à son fils.

Freddy Tack Freddy Tack Freddy Tack Freddy Tack Freddy Tack

2828282828

Antonio Núñezet Che Guevara

La guerre nécessaire les séparait. Quelques minutes plustôt il avait dit à ses compagnons : “J’ai déjà le pied dansl’étrier. J’ai donné ma parole. Cuba sera libre avant de31 décembre. Il n’y a pas d’autres solution. La jeunessebrûle d’envie de se lancer dans la lutte”.Un journaliste de Bohemia, Mario García del Cueto, témoinde la scène, demanda s’il pouvait prendre une photo etle chef du Mouvement Révolutionnaire du 26 juillet donnason accord.Quelques secondes plus tard Raúl Castro appelaitd’urgence son frère. Il fallait quitter cette maison, laprésence suspecte d’un groupe d’inconnus mettait enpéril le plan insurrectionnel.“Alors on y va ! Où est Fidelito ?” demanda Fidel et en levoyant il dit avec un geste impératif : “Qu’on appelle untaxi pour le conduire à son hôtel ! Il parait que la policea surpris un de nos quartiers et qu’elle a arrêté lesmuchachos. Il est possible qu’ils viennent nous em-barquer”. Puis il regarda son fils et lui dit : “La prochainefois on se verra à Cuba !”Une fois de plus Fidel avait réalisé ses prophéties. Dèsl’entrée triomphale à La Havane il était à côté de son fils.Arrivés à la petite place de la Virgin del Camino, Camilo,Almeida et d’autres chefs guérilleros montent dans lajeep de Fidel et se fraient difficilement un chemin dansla multitude qui les salue.Les vieilles cloches de La Havane carillonnaient de leurchant de bronze et le chœur populaire criait : “Fidel, Fidel,Fidel !” , avec les sirènes des navires et des usines.

Depuis notre mirador de La Cabaña nous voyons levéhicule de Fidel, toujours cerné par la foule, arriver faceà l’Etat Major de la Marine de Guerre. Là est ancré le“Granma”, et Fidel veut le visiter. Il descend et difficile-ment Camilo ouvre une brèche dans la foule. Fidel monteà bord du navire légendaire dans lequel il a affronté lesvagues du Golfe du Mexique et de la mer des Caraïbes,avec 82 hommes, pour affronter une armée de plus dequarante mille hommes.En voyant la scène nous nous rappelons que, en cinqsiècles d’histoire de Cuba, Fidel est le premier cubainqui entre triomphalement et sans tuteur dans la capitalede la République. Nous nous souvenons des pages del’histoire de Máximo Gómez, chargé de gloire, entrant àLa Havane avec ses troupes héroiques, ce qu’il fit, malgréla joie populaire, comme un hôte indésirable pour lenouveau pouvoir intronisé par la néocolonie... Peu aprèsle général était destitué de son commandement et sonarmée dissoute par les yanquis.Je redemande les jumelles au Che. Je fais le point sur levisage de Fidel. Je le vois de profil et, malgré son avancéevictorieuse, je pense que ce sera dur pour lui et sonpeuple de vaincre les obstacles qu’ils devront affronter :la domination impérialiste de Cuba, un peuple tenaillé

par un haut pourcentage d’analphabétisme, un paysannatfamélique, bouffé par les parasites et la faim, descentaines de milliers de sans emploi, des villes dominéespar la mendicité, le vice, le jeu et la corruption, surtout àLa Havane, prostituée et transformée en abject centre dejeux par le tourisme.Quelques minutes plus tard Fidel arrive à l’Avenida delas Misiones, et se dirige vers le Palais où il va saluer lenouveau président de la République. Plongé dans uneindescriptible émotion populaire il réussit à pénétrer dansles lieux :“Comme vous le savez le peuple de La Havane nous attendpar la calle 23, parce que nous lui avons promis que c’estpar là que notre Colonne défilerait; pourtant, avant decontinuer nous voulions venir au Palais Présidentiel poursaluer notre Président, pour lui présenter nos respectset pour réitérer une fois de plus qu’il peut compter surnotre soutien inconditionnel. Cet édifice ne m’a jamaisplu et il me semble qu’il ne plait à personne. Je me suisapproché d’ici quand j’étais étudiant. Et aujourd’hui noussommes venus pour le président, le docteur Urrutia, etles ministres. Il fallait installer l’exécutif quelque part etcomme il n’est pas question de commencer à chercherun autre palais ni de dépenser de l’argent pour cela, nousallons essayer de faire aimer cet édifice par le peuple.Pour moi, la valeur que détient ce bâtiment est celled’héberger le Gouvernement Révolutionnaire de laRépublique. Aujourd’hui personne n’interdira l’entréeau peuple. Et nous nous réunirons là bas avec le peuplede La Havane et d’ailleurs, ainsi que les militaires qui sesont joints à nous lors des moments décisifs. Peut-êtrejamais je n’ai été autant ému ces derniers temps que parle fait de retrouver le “Granma” le long des quais.Et nous allons nous remettre en route car il y a des milliersde compagnons qui attendent dans les camions. Ilsvoyagent depuis plusieurs jours sans aucun repos. Et jevoudrais qu’il me reste un peu d’énergie parce qu’il y abeaucoup de choses à dire au peuple. Et, en plus, je suisinvité à participer ce soir au programme “Face à la presse”.On verra si nous avons le temps et s’il nous reste desforces, car la bonne volonté ne manque pas.Et maintenant une preuve de ce que j’attend du peuplede La Havane. Parce que quelqu’un a dit ”il manque millesoldats pour passer où est le peuple”. Ils disent ceci parcequ’ils ont vu tant d’émotion et tant d’enthousiasme qu’ilsont peur qu’on nous ferait du mal... Sans qu’un seulsoldat ne me précède je vais demander au peuple d’ouvrirune large voie. Je vais traverser seul par cette voie, avecle Président de la République. Ainsi, compatriotes, nousallons démontrer au monde entier, avec les journalistesprésents ici, la discipline et le civisme du peuple de Cuba.Ouvrez une voie et nous l’emprunterons pour que l’onvoit qu’il ne faut pas un seul soldat pour passer parmi lepeuple”.Les allusions de Fidel sont tout un symbole : le palaisn’intéresse pas le Chef de la Révolution; mais le peuplel’intéresse. Là-bas, en Oriente le Pico Turquino resteinvaincu. La Colonne Nr. 1 José Martí, avec le peuple, iraau campement odieux de la tyrannie où campe l’arméevaincue. Plusieurs jours de travail épuisant se sont accu-mulés sur les épaules du Commandant en Chef, nonseulement durant la fin de la guerre, mais aussi durantles huit jours qu’ont duré la marche de Santiago à lacapitale, durant laquelle il fallait avancer dans un océandu peuple qui dans chaque ville voulait voir et écouterson héros national.

Traduit de : En marcha con Fidel - 1959, par AntonioNúñez Jiménez; La Habana, Editorial Letras Cubanas,1982

2929292929

Zonder veel rumoer is Cuba begonnen met de teelt vantransgene maïs. Academici slaan alarm.

Volgens de krant Juventud Rebelde zijn er 60 hectarentransgene maïs gezaaid op proefvelden in de provinciesSancti Spiritus, Havanna, Matanzas, Ciego de Ávila enSantiago de Cuba. De maïs komt van het CubaanseIngenieurscentrum voor Genetica en Biotechnologie(CIGB), de belangrijkste wetenschappelijke instelling ophet eiland.

De Cubaanse pers maakte amper melding van hetexperiment. De landbouwers weten nauwelijks wat ergaande is. Het debat over de voor- en nadelen en degezondheidsrisico’s blijft binnen de muren van deuniversiteiten en wetenschappelijke congressen.

De CIGB-maïs is resistent tegen parasieten en tegenherbiciden, waardoor het rendement nog stijgt, zegt RaúlArmas van het onderzoekscentrum. Het doel is zaden teverkrijgen die een uitgebreide productie mogelijk maken,voor zover de autoriteiten daar de toestemming voorgeven.

Cuba begint in stilte metCuba begint in stilte metCuba begint in stilte metCuba begint in stilte metCuba begint in stilte metPatricia GroggPatricia GroggPatricia GroggPatricia GroggPatricia Grogg

GezondheidsproblemenGezondheidsproblemenGezondheidsproblemenGezondheidsproblemenGezondheidsproblemen

Vooral voorstanders van een biologische landbouw metinheemse variëteiten zijn tegen de Cubaanse plannen.Professor Eduardo Freyre van de Landbouwuniversiteitvan Havanna looft het werk van het CIGB en zijn pogingenom “uitzonderlijke garanties voor de bioveiligheid” teverkrijgen.Maar tegelijk vreest hij dat de nieuwe maïs tot allergieën,kanker, immunologische problemen, onvruchtbaarheiden andere gezondheidsproblemen kan leiden. “En danheb ik het nog niet over de transgene besmetting, die dewilde soorten en de niet-transgene geteelde soorten ingevaar brengt.” Volgens Freyre is de technologie “opmaat van de belangen van de multinationals en de marktgemaakt”.

Cuba ratificeerde in 2002 het Protocol van Cartegenainzake bioveiligheid. Maar in de internationale onder-handelingen over de bepaling van de verantwoorde-lijkheid en compensatie bij mogelijke schade zijn hetvooral de Latijns-Amerikaanse en Caraïbische landen diede invoering van een bindend systeem proberen tevertragen of verhinderen.

Silvia Ribeiro van de Canadese ngo ETC was in februarials waarnemer aanwezig bij een van de gesprekken.“Cuba zei niet veel op die bijeenkomst, maar daardoorvolgde het wel de houding van het hele blok, wat ernstigis.” Het is “betreurenswaardig” dat Cuba na jaren van“redelijk strikte standpunten over bioveiligheid nu trans-gene maïs in open veld zaait om zaden te produceren”.

Wereldwijd worden al sinds 1996 transgene gewassengeteeld. De totale oppervlakte bedraagt nu 125 miljoenhectaren. Koplopers zijn de Verenigde Staten, Argentinië,Brazilië, Canada en China. Begin maart zette ook deMexicaanse regering het licht op groen voor de experi-mentele kweek van transgene maïs.

IPS (RP, JG)

transgene maïstransgene maïstransgene maïstransgene maïstransgene maïs

Vrijdag 19 juni 2009 vanaf 20uVrijdag 19 juni 2009 vanaf 20uVrijdag 19 juni 2009 vanaf 20uVrijdag 19 juni 2009 vanaf 20uVrijdag 19 juni 2009 vanaf 20uEen seksuele revolutieEen seksuele revolutieEen seksuele revolutieEen seksuele revolutieEen seksuele revolutieTrefcentrum “ De Nieuwbeek” Nieuwbeekstraat 35 AalstSinds een aantal jaren is de maatschappelijke aan-vaarding van homoseksualiteit in Cuba in een stroom-versnelling terechtgekomen.Wil je hier meer over te weten komen, kom dan luisterennaar Wim Leysens van het FOS .Vzw Vrienden van Cuba i.s.m. Raad InternationaleSamenwerking Stad Aalst

3030303030

Zaterdag 7 november 2009 vanaf 19 uurZaterdag 7 november 2009 vanaf 19 uurZaterdag 7 november 2009 vanaf 19 uurZaterdag 7 november 2009 vanaf 19 uurZaterdag 7 november 2009 vanaf 19 uurCuba avond !Cuba avond !Cuba avond !Cuba avond !Cuba avond !De Centrale, Kraankindersstraat 2, 9000 Gentwww.decentrale.beIn het kader van www.belmundo.org

Om 14.30 verwelkomt StéphaneSergeant, voorzitter van de regio Brussel,alle aanwezigen en dankt in naam vanalle leden van de regio Brussel diegenendie al 40 jaar lid zijn van deze vereniging.Hij geeft dan het woord aan AlexandraDirckx, voorzitter van de vereniging.Alexandra begint met het uitleggen vande werkwijze op de vergadering. Depresentatie zal in 2 talen zijn. Om deslide wordt er van taal gewisseld.Iedereen stelt de vragen in zijn eigen taal.Eerst wordt er gestemd dat alle leden,en niet alleen de effectieve leden,stemrecht hebben.

De doelen voor 2008 waren De doelen voor 2008 waren De doelen voor 2008 waren De doelen voor 2008 waren De doelen voor 2008 waren : hetverbeteren van de website, meer ledenaantrekken, de Cuba Sí in zoveel moge-lijk bibliotheken verspreiden en hetverbeteren van de contacten met de pers.Wat werd er behaald ?Wat werd er behaald ?Wat werd er behaald ?Wat werd er behaald ?Wat werd er behaald ?Wat het verbeteren van de websitebetreft: een nieuwe website is gemaakt,enkel moeten de teksten nog overge-bracht worden, nadat een nieuwe servergevonden is. Ondertussen wordt de oudewebsite nog steeds up to date gehouden.Dus de doelstelling werd half gehaald.Cuba Sí in de bibliotheken: in de regioLuik zijn er veel bibliotheken die de CubaSí krijgen. In andere regio’s is het ietsmoeilijker, maar er wordt vorderinggemaakt.Het ledenaantal: in Brussel, Mol en Gentgaat het in stijgende lijn, andere regio’sverminderen. Het totaal aantal leden isverminderd, dus deze doelstelling isabsoluut niet gehaald. ( Zie tabel p 33).De persgroep: vorig jaar werd op de ALeen plan opgesteld om de relaties metde pers uit te werken en te verbeteren.Freddy Tack zit deze persgroep voor,Erwin is verantwoordelijk voor deNederlandstalige pers, Luigi voor deFranstalige pers en sinds kort doet GuidoSchutz de Duitstalige pers. Deze doel-stelling is dus behaald.Wat werd er extra verwezenlijkt in deWat werd er extra verwezenlijkt in deWat werd er extra verwezenlijkt in deWat werd er extra verwezenlijkt in deWat werd er extra verwezenlijkt in deverenigingverenigingverenigingverenigingvereniging: de regio Kempen zette eententoonstelling op poten met werkenrond Che, Brussel organiseerde een foto-tentoonstelling van Cubaanse foto-grafen, Leuven organiseerde een festivalen werkte mee aan een filmpje voorDuizend zonnen en garnalen en tenslottewerkte nationaal een enquête uit rondde Cuba Sí.Op het vlak van solidariteit kenden weeen topjaar. Voor de schade van deorkanen heeft de vereniging met bij-dragen van leden en sympathisanten al8.000 euro opgestuurd. Er staat nog3.113,86 euro op de rekening klaar omover te schrijven. De regio Gent heeft vande Nationale Loterij meer dan 29.000euro gekregen voor het opsturen vancontainers naar Cuba. Er werden reeds3 containers gestuurd. Op 8 mei om 15u in Zwijnaarde (Tramstraat 1) worden

Verslag Algemene ledenvergadering 18/04/09Verslag Algemene ledenvergadering 18/04/09Verslag Algemene ledenvergadering 18/04/09Verslag Algemene ledenvergadering 18/04/09Verslag Algemene ledenvergadering 18/04/09nieuwe containers geladen, er wordennog helpende handen gezocht. Deze29.000 kunnen gespendeerd worden in2009 en 2010. Marc Wuytack ofRaymond Verbinnen kunnen gecontac-teerd worden met materiaal. Vooralkleine dozen gevuld met materiaal(geneesmiddelen, kledij, brillen, enz.).Verder zijn er nog een aantal dingenlopend. Brussel organiseert een film-festival ter ere van 50 jaar revolutie. Inde films zien we de geschiedenis van 50jaar revolutie en ook van 50 jaarCubaanse film. Deze films moetenondertiteld worden in het Nederlands enhet Frans. Hieraan wordt hard gewerktdoor verschillende regio’s. Bedoeling isdat deze films in alle culturele centra vande regio Brussel vertoond zullen wordenen vervolgens ter beschikking van alleregio’s gesteld worden op activiteiten.Cuba dag Luik: een school in Luik (700leerlingen) organiseert een solidari-teitsdag met de hulp van de VVC. Erworden 7 workshops georganiseerd, ookoptredens en sportactiviteiten waarrondgeld zal ingezameld worden.De dag van de coördinatie op 17 meiwordt aangehaald.De doelstellingen voor 2009 zijnDe doelstellingen voor 2009 zijnDe doelstellingen voor 2009 zijnDe doelstellingen voor 2009 zijnDe doelstellingen voor 2009 zijn: heton line brengen nieuwe website, meerleden en vooral meer actieve ledenwerven, de perscontacten verder uit-bouwen en het verbeteren van decollaboratie tussen de verschillenderegio’s : zo zal het werk lichter worden.

VariaVariaVariaVariaVaria: Cuba Sí jubileumnummer in junizou met een kleurenkaft zijn. De prijsvoor een kleurenkaft is niet veel hogerdan wat we nu hebben. De prijzen zullenop de volgende RvB besproken worden.Pablo stelt 2 projecten2 projecten2 projecten2 projecten2 projecten voor: Centro deEstudios Che Guevara zoekt financieringvoor een multimedia project. Het totaleproject kost 800.000 euro waarvoor400.000 euro financiering gezochtwordt, die later teruggegeven zullenworden. En een project omtrent derestauratie van een gebouw in JaguayGrande.

Financieel verslagFinancieel verslagFinancieel verslagFinancieel verslagFinancieel verslagNazicht van de boekhouding en dejaarrekening 2008 werd gedaan door ErikWils (met dank voor zijn medewerking).Hij maakte een verslag voor de algemenevergadering.De boekhouding is in orde bevonden. Deinkomsten- en uitgavenstaten en hetoverzicht kloppen met de rekening-uittreksels. Voor alle uitgaven zijnbewijsstukken voorhanden en debelangrijkste uitgaven zijn voorafgeviseerd door de raad van bestuur. Decijfers worden besproken. We eindigenmet een positief resultaat. Dit positiefresultaat van de normale werking vanruim 2.500 euro is vooral te danken aande stijging van de lidgelden met 1.250

euro t.o.v. 2007 (hoewel ze nog altijd ietsonder het peil van 2006 zitten), deuitgaven die goed in de hand gehoudenwerden en in het bijzonder doordat dedrukkosten gedaald zijn met 700 eurot.o.v. 2007. Dit ondanks het feit dat er4 Cuba Sí’s en een voorstellingsfoldervan de vereniging gedrukt werden. Ditis echter te verklaren door het feit dat ereen dikkere Cuba Sí gedrukt werd in2007.Aan te stippen : bijdragen aan nationaalvan de afdelingen Charleroi en Luik(opbrengsten van activiteiten, samenmeer dan 750 euro) - maar dat is nietnieuw.(Ter herinnering: boekhoudkundig zijnde regionale afdelingen gescheiden vande nationale vzw, en de goed te keurenfinanciële rekeningen betreffen enkel denationale vzw).Eén opmerking over de cijfers in deoverzichtstabel: de jaarlijkse betaling van250 euro vanwege Pernod-RicardBelgium (Havana-Club) zou beter onder“sponsoring” of “publiciteit” geboektworden zoals vorig jaar, in plaats vanonder “giften/dons”.Verder werden er enkele bedenkingengedaan in verband met naamgeving envormgeving van bepaalde documenten.Deze zullen voorgelegd worden aan deboekhoudster. Tenslotte is er zowel inde inkomsten- als in de uitgavenstateneen betaling van 550 euro vanwegePolygone aan de afdeling Brusselopgenomen. Hiervoor fungeerde debankrekening van nationaal enkel alsdoorgeefluik . Blijkbaar om deze redenzijn deze 2 verrichtingen niet opge-nomen in de overzichtstabel van dejaarrekening, die normaal gezien desamenvattende cijfers zou moetenbevatten van de volledige inkomsten- enuitgavenstaten. Dit cijfer zou inderdaadmoeten opgenomen worden in deoverzichtstabel. De voorzitter van deregio Brussel verduidelijkt dat het gaatom Polygone (communicatie agentschapvan Pernod Ricard Havana Club) die deonkosten op zich hebben genomen vanhet inkaderen van de verzamelingCubaanse filmaffiches die tentoon-gesteld werd tijdens het festival CouleurCafé te Brussel in 2008.

Verkiezing Raad van BestuurVerkiezing Raad van BestuurVerkiezing Raad van BestuurVerkiezing Raad van BestuurVerkiezing Raad van BestuurVolgende kandidaten werden verkozen:Luc De Cooman, Johan Van Geyt, LindaDe Neef, Alexandra Dirckx, PatriciaRillaers, Jos Tummers, Erwin Wils, LieveGebruers, Youri Blieck, Guy Hackin, MarkLamotte, Marie-José Body, AnneDelstanche, Luigi Raone, Carla Ronzani,Verbinnen Raymond, Ooms Yola,Reginald Rotty, Marc Wuytack, PaulEvrard, Silvia Vanhoegaerden, MarcWeyders, Guido Schutz, Elly VanGoethem en Anne-Marie Audibert.Alle kandidaten haalden meer dan 50%van de stemmen.

3131313131

A 14.30 Stéphane Sergeant, président dela Région de Bruxelles, souhaite labienvenue à toutes les personnesprésentes, au nom de tous les membresde Bruxelles il rend hommage et remercieceux qui il y a 40 ans ont fondé l’associa-tion.Ensuite il donne la parole à AlexandraDirckx, présidente de l’association.Alexandra commence par expliquer laméthode de travail pendant la réunion.La présentation sera en 2 langues : onchangera de langue à chaque slide etceux qui veulent intervenir ou poser unequestion le font dans leur langue. Puisil est soumis au vote que tous lesmembres, et non uniquement lesmembres effectifs, auront le droit devoter.Les objectifs pour 2008 étaient :Les objectifs pour 2008 étaient :Les objectifs pour 2008 étaient :Les objectifs pour 2008 étaient :Les objectifs pour 2008 étaient :améliorer le site web, mettre le Cuba Síà disposition dans les bibliothèques,augmenter la quantité de membres etaméliorer les contacts avec la presse.Qu’est-ce qu’on a réalisé ?Qu’est-ce qu’on a réalisé ?Qu’est-ce qu’on a réalisé ?Qu’est-ce qu’on a réalisé ?Qu’est-ce qu’on a réalisé ?En ce qui concerne l’amélioration du siteWeb : un nouveau site Web a été fait,uniquement les textes doivent êtreencore transmis, reste à trouver unnouveau serveur. Entre-temps, le vieuxsite Web est encore mis à jour. Donc,l’objectif a été réalisé à moitié.En ce qui concerne la distribution duCuba Sí dans les bibliothèques : dans larégion de Liège il y a beaucoup debibliothèques où on peut lire le Cuba Sí.Dans les autres régions la chose est pluscompliquée ; mais il y a du progrès.Le nombre de membres : à Bruxelles, enCampine et à Gand on augmenté(tendance à la hausse), d’autres régionsperdent des membres. Le nombre demembres total a diminué, donc cetobjectif n’a absolument pas été réalisé.(Voir tableau p 33).Le groupe presse : l’année précédenteune proposition a été faite concernantle développement et l’amélioration desrelations avec la presse. Freddy Tackpréside ce groupe, Erwin est leresponsable de la presse néerlando-phone, Luigi se charge de la pressefrancophone et depuis peu de tempsGuido Schutz fait la presse germano-phone. Cet objectif a donc été réalisé.Ce qui a été réalisé en plus desCe qui a été réalisé en plus desCe qui a été réalisé en plus desCe qui a été réalisé en plus desCe qui a été réalisé en plus desobjectifs dans l’associationobjectifs dans l’associationobjectifs dans l’associationobjectifs dans l’associationobjectifs dans l’association : la régionCampine a mis sur pied une expositionavec des travaux sur le Che, Bruxelles aorganisé une exposition de photos dephotographes cubains, Louvain acoopéré à un festival et à une émissionsur Cuba pour le programme ‘Duizendzonnen en garnalen’ et finalement natio-nale a fait une enquête sur le Cuba Sí.Dans le domaine de la solidarité nousavons connu une année top. Pour lesdommages des ouragans l’association,pouvant compter sur les contributionsdes membres et des sympathisants, a

Rapport de l’Assemblée Générale du 18/04/09Rapport de l’Assemblée Générale du 18/04/09Rapport de l’Assemblée Générale du 18/04/09Rapport de l’Assemblée Générale du 18/04/09Rapport de l’Assemblée Générale du 18/04/09déjà envoyé 8.000 euros. Mais il y aencore 3.113,86 euro sur le compte prêtà être versé. La région Gand a obtenu dela loterie nationale plus de 29.000 eurospour l’envoi des conteneurs vers Cuba.3 conteneurs sont déjà parti. Le 8 mai à15 h des nouveaux conteneurs serontchargés à Zwijnaarde (Tramstraat 1).Ceux qui voudront donner un coup demain seront le bienvenu. Les 29.000euro attribués pourront être dépensés en2009 aussi bien qu’en 2010.Les personnes qui auront du matériel àenvoyer peuvent contacter Marc Wuytackou Raymond Verbinnen. Surtout despetites boîtes de matériel (médicaments,vêtements, lunettes, etc.).En outre, il y a encore un nombre dechoses en cours. Bruxelles va organiserun festival de films cubains en l’ honneurdu 50ième anniversaire de la révolution.Ces films sont les témoins de la vie àCuba pendant les 50 années de la révo-lution et sont très représentatifs del’histoire du cinéma cubain. Ces filmsdoivent être sous-titrés en néerlandaiset en français. Pour réaliser ce projet desmembres de différentes régions ont étémis à contribution. L’intention est depouvoir projeter ces films dans tout lescentres culturels de la région Bruxelloiseet pourquoi pas de les mettre à disposi-tion des autres régions après.La journée cubaine à Liège : une école àLiège (700 élèves) organise une journéede solidarité avec l’aide des AdC. 7ateliers seront organisés ainsi qu’unconcert et des activités sportives quidoivent servir pour récolter de l’argent.La journée de la coordination du 17 maiest cité.Les objectifs pour 2009 sontLes objectifs pour 2009 sontLes objectifs pour 2009 sontLes objectifs pour 2009 sontLes objectifs pour 2009 sont : mettrele nouveau site Web en ligne, attirer plusde membres et recruter surtout plus demembres actifs, continuer les contactsavec la presse et augmenter la collabo-ration entre les différentes régions : ainsile travail sera plus facile.

VariaVariaVariaVariaVaria : L’édition du Cuba Sí en juin seraavec une couverture en couleur. Le prixpour ceci n’est pas beaucoup plus élevéque le prix actuel. On en discuterapendant le Cd’A suivant.Pablo nous communique 2 projets2 projets2 projets2 projets2 projets àréaliser: le Centro de estudios CheGuevara recherche un financement pourun projet multimédia. Le projet totalcoûte 800.000 euro dont 400.000 euroont déjà été couvert on cherche donc400.000 euro qui seront rendu plus tard.Et un projet concernant la restaurationd’un bâtiment à Jaguay Grande.

Le rapport financierLe rapport financierLe rapport financierLe rapport financierLe rapport financierErik Wils (que nous remercions cordia-lement pour sa collaboration) s’estchargé de vérifier la comptabilité ainsique le compte annuel 2008. Il a rédigéun rapport pour l’Assemblée Générale.

La comptabilité est en ordre. Les étatsde frais et de revenus correspondent auxextraits de compte. Toutes les dépensessont justifiées avec des pièces justifi-catives et les dépenses les plus impor-tantes ont été ratifiées d’avance par leConseil d’administration. Les chiffressont analysés. Nous avons clôturél’année avec un résultat positif. Cerésultat positif de 2.500 euro avec unfonctionnement normal est surtout grâceà une augmentation des cotisations avec1.250 euro vis-à-vis de 2007 (bien qu’onest toujours en dessous du niveau de2006), les dépenses qui ont bien étémenées et en particulier les frais d’impri-merie qui ont diminué de 700 euro vis-à-vis de 2007. Ceci malgré le fait qu’ona imprimé 4 Cuba Sí et le dépliant del’association. La raison est qu’en 2007on a édité un Cuba Sí plus épais.A mentionner : les contributions deCharleroi et Liège (revenus d’ activités,ensemble plus de 750 euro) - mais cecin’est pas nouveau. (Rappelons-le : lessections régionales ont une comptabilitéséparée de celle de l’a.s.b.l. nationale,et les postes financiers qui doivent êtreapprouvés concernent uniquementl’a.s.b.l. nationale).Une remarque au sujet des chiffres dansle tableau: le paiement annuel de 250euro fait par Pernod-Ricard Belgium(Havana-Club) devra être enregistré sousle poste “sponsoring” ou “publicité”comme l’année précédente au lieu d’êtresous “giften/dons”.En outre quelques réflexions ont étéfaites en ce qui concerne les noms et laforme de certains documents. Ceux-ciseront soumis à la comptable.Finalement il y a un paiement de 550euro fait par Polygone à la régionale deBruxelles qui a été repris aussi bien dansles frais que dans les revenus. Le compteen banque de national a uniquement faitfonction de transfert. Apparemment,pour cette raison ces 2 opérations n’ontpas été reprises dans le tableau ducompte annuel qui normalement devracomprendre les chiffres synthétisants detous les revenus et de tous les frais. Cechiffre doit effectivement être repris dansle tableau. Le Président de Bruxellesprécise qu’il s’agit via Polygone (agencede communication de Pernod RicardHavana Club) de la participation aux fraisd’encadrement (d’où facture entreé etsortie) de la collection d’affiches de filmsde Cinéma Cubain qui ont été exposéesdans leur zone Havana Cultura auFestival Couleur Café à Bruxelles 2008.

Election du Conseil d’AdministrationElection du Conseil d’AdministrationElection du Conseil d’AdministrationElection du Conseil d’AdministrationElection du Conseil d’AdministrationLes membres suivants ont été élus :Luc De Cooman, Johan Van Geyt, LindaDe Neef, Alexandra Dirckx, PatriciaRillaers, Jos Tummers, Erwin Wils, LieveGebruers, Youri Blieck, Guy Hackin, MarkLamotte, Marie-José Body, Anne

3232323232

Le 18 avril dernier avait lieu l’assemblée générale du 40ème anniversairede notre asbl. C’est la Région de Bruxelles qui avait l’honneur d’organisercet événement et vu les réactions de la plupart des participants la journéerestera dans les mémoires.Remercions au passage toute l’équipe et le Président du CPAS de St Gillesqui avaient mis une fois de plus leurs locaux et matériel à notre disposi-tion.Plus ou moins 80 membres ont assisté à l’AG qui a été présidée avec briopar Alexandra Dirckx, notre nouvelle présidente nationale.L’un des grands moments de la journée fut l’intervention, après la réunionde travail, de son excellence l’ambassadeur de Cuba Mr Elio Rodriguezqui, après avoir donné les dernières nouvelles et quelques explicationsquant aux derniers changements politiques et ministériels intervenus àCuba, a remercié et félicité de manière très émotionnelle quelques unsde nos membres. Les fondateurs et toujours actifs d’abord, comme

Irma De Clerck (hélas absente pour raison de santé), mais aussi Marguerite Verhaeren, Guy Hackin, Freddy Tack, etLucien Verstraeten ont reçu de ses mains au nom de l’association un certificat rendant hommage à leur engagementsans faille depuis 40 ans. D’autres membres appartenant aux diverses régionales et nominés par les différentsprésidents régionaux ont également été remerciés pour leur engagement et leur disponibilité.

Après ces moments très émotionnels, certains ont choisi d’assister aux différents courts métrages sur Cuba projetésdans la grande salle, pendant que les autres profitaient du bar et de la terrasse ensoleillée pour discuter entre amisun verre de rhum cubain à la main.

Comme prévu par le programme, à 19h30 les membres inscrits au repasdu soir furent invités à passer dans la salle des fêtes décorée pourl’occasion par la collectiond’affiches de cinéma cubain, làmême que Bruxelles a déjà exposéà diverses reprises et notammentdans une zone consacrée à laculture cubaine au dernier FestivalCouleur Café.Après l’incontournable mojito enapéritif servi dans une atmosphèremusicale cubaine, le menu de lasoirée prévoyait un repas cubaindélicieux et copieux réalisé par nosamis Thomas (el Cubano) etAnne-Marie.

Nouveau moment d’émotion quand la lumière fut coupée et que l’on apportadifférents gâteaux d’anniversaire aux couleurs du drapeau cubain avec desbougies étincelantes. Un moment chaleureux où pour quelques instants cesamis de Cuba venus des diverses régions du pays (et d’ailleurs) ont sembléune grande famille unie.On ne peut terminer ce compte rendu sans remercier ceux sans qui cettebelle journée n’aurait pas été une réussite et notamment : Marie-José,Marguerite, André, Guy, Mark, Freddy, Danny, François, Anne, Raymond,Luigi, Sylvia, Danielle, Marc, Jacqueline, Pablo, Thomas, Anne-Marie, Wim,Youri et tous les autres qui nous ont aidé et que j’oublie. Merci les amis etvive l’amitié entre la Belgique et Cuba !

Belgique – Cuba : 40 années d’amitié cela se fête !Belgique – Cuba : 40 années d’amitié cela se fête !Belgique – Cuba : 40 années d’amitié cela se fête !Belgique – Cuba : 40 années d’amitié cela se fête !Belgique – Cuba : 40 années d’amitié cela se fête !

Delstanche, Luigi Raone, Carla Ronzani,Verbinnen Raymond, Ooms Yola, ReginaldRotty, Marc Wuytack, Paul Evrard, SilviaVanhoegaerden, Marc Weyders, GuidoSchutz, Elly Van Goethem en Anne-MarieAudibert.Tout les candidats avaient plus de 50%des votes.

Stéphane SergeantStéphane SergeantStéphane SergeantStéphane SergeantStéphane SergeantPrésident Amis de Cuba BruxellesPrésident Amis de Cuba BruxellesPrésident Amis de Cuba BruxellesPrésident Amis de Cuba BruxellesPrésident Amis de Cuba Bruxelles (Fotos P. Evrard)

3333333333

3434343434

Internationaal festival “Matamoroson” in SantiagoInternationaal festival “Matamoroson” in SantiagoInternationaal festival “Matamoroson” in SantiagoInternationaal festival “Matamoroson” in SantiagoInternationaal festival “Matamoroson” in Santiago (1 tot 5 aprillaatstleden)

Adalberto Álvarez, voorzitter, verteltdat de groten van de populaire tradi-tionele Cubaanse muziek aanwezigwaren om hulde te brengen aanMiguel Matamoros.Zo speelden : Manolito Simonet y suTrabuco, Elito Revé y su Charangón,Yumirí y sus Hermanos, Original deManzanillo, Taínos de Mayarí, Son 14en Estudiantina Invasora, om demensen tot dansen aan te zetten.Er waren verschillende voorstel-lingen waar de artiesten hun muzi-kaal talent konden tonen, vooral uithet Oosten van Cuba, waar dit genreontstaan is.Maar de belangrijkste dag was 4 april,toen in gans Cuba de wedstrijd‘Ruedas de Casino’* doorging. InSantiago begeleid door ‘AdalbertoÁlvarez y su son’. Adalberto zei : “Ditis het voornaamste dansevenement,het belangrijkste is de dans per paaraan te moedigen.

Het festival werd opgedragen aan de 115de geboortedag van Matamoros,45 jaar Egrem, 70 jaar Orquesta Aragón.

*Casino is een dans per paar, ontstaan rond 1957, waarschijnlijk beïnvloeddoor de rock and roll. Adalberto was de redder van deze dans, die zijn grootmoment beleefde in de jaren ’60.Vanaf de jaren ’80, met de explosie van de groep ‘Charangón de Revé”, werdde ‘Despelote’ mode. Dit danst men alleen, niet per paar, en is een Afrikaansetraditie. Het is een heel spontane en vrije manier van dansen. Dankzij detournee in november 1989 van ‘NG La Banda’ werd het een boom.Adalberto was de vaandeldrager van de ‘Casino’ want zijn orkest hecht veelbelang aan de dans per paar. De muzikant zegt : “We hebben veel hulp vande Cubaanse muzikale kringen, daarom is er, tot december, dit massalenationale gebeuren.Het ganse jaar dansen op de Cubaanse Son is het beste medicijn, de bestesportieve oefening, het meest plezier opwekkend, en de beste remedie tegende problemen en de huidige crisis”.

Het 47e Internationale TrovaHet 47e Internationale TrovaHet 47e Internationale TrovaHet 47e Internationale TrovaHet 47e Internationale Trovafestival Pepe Sánchezfestival Pepe Sánchezfestival Pepe Sánchezfestival Pepe Sánchezfestival Pepe Sánchez (15 tot 19maart in Santiago)

Eliades Ochoa,voorzitter, zei:“Dit zal het beste festival ooit zijn, de traditioneleCubaanse muziek is door iedereen geliefd, ik voeldie muziek al van bij mijn geboorte”.Het festival begon in het Parque Cespedès, en brengthulde aan de 100e verjaardag van Compay Segundo.Negen uitstekende artiesten, waaronder SilvioRodriguez, waren uitgenodigd.Er waren ook verschillende internationale groepen,o.a. uit Mexico, Bolivia, Costa Rica, Japan, Spanje enNederland.Santiago liep vol met troubadours, dit is de stad vande bolero, het geliefde muzikaal genre in Latijns-Amerika.

CultuurCultuurCultuurCultuurCultuur Jazzen volgens het temperamentJazzen volgens het temperamentJazzen volgens het temperamentJazzen volgens het temperamentJazzen volgens het temperamentvan Roberto Fonsecavan Roberto Fonsecavan Roberto Fonsecavan Roberto Fonsecavan Roberto Fonseca

De melodische verleiding die voortvloeituit zijn concerten prikkelt om hem livete waarderen. Het is een feest om hemte horen en te kijken naar zijn vingersdie lijken te dansen op de toetsen vande piano, terwijl hij om het even welkthema in om het even welke uitvoeringbrengt in een harmonische, vastgelegdestructuur. Roberto Fonseca heeft net zijnlaatste CD opgenomen, die hij voorsteldein het theater van het Museum voorSchone Kunsten in Havanna.Hij is reeds enkele jaren een belofte voorde Cubaanse muziek, heeft al 6 Cd’suitgebracht, is pianist, componist enproducer. Onder de verschillende stijlenvan de hedendaagse Cubaanse Jazz heefthij samen met zijn groep‘Temperamento’, een eigen onmis-kenbare stijl ontwikkeld, overtuigd omniet steeds op dezelfde creatieve lijn teblijven.Hij beweegt zich met dezelfde vinger-vlugheid zowel in de Latijnse jazzgemengd met sacrale en heidenseritmes, als in traditionele ritmes zoalsbv. Yoruba, en melodische elementenvan andere culturen zoals op ‘CongoÁrabe’ uit Zamazu, zijn vorige album.Soms zingt hij om de nadruk te leggenop de emotionele lading van zijnthema’s. Met het liedje ‘El ritmo de tushombros’ werkte hij in op het publiek.Maar hij speelt ook trage en serenestukken, zoals ‘Llegó Cachaito’, eenhulde aan de beroemde, onlangs over-leden, contrabassist, waarmee hijspeelde bij de Buena Vista Social Club.In zijn solo’s ligt een uitzonderlijk gevoelzoals in ‘Consumatum est’. Zijnpersoonlijke ervaringen vibreren in zijncomposities die uitmonden in intimiteitzoals in ‘Velas y flores’ en ‘Como en laspeliculas’, thema’s die verschijnen opzijn Cd AKOKAN die uitkomt in juni.Verscheidenheid, originaliteit ensynthese zijn de fundamentele lijnen diede muzikale creatie van Roberto Fonsecaondersteunen, terwijl subtiliteit,expressiviteit en grote orkestralediepzinnigheid hem typeren.

SylviaSylviaSylviaSylviaSylvia

ROBERTO FONSECAROBERTO FONSECAROBERTO FONSECAROBERTO FONSECAROBERTO FONSECACONCERT MA 7 JULI, 21.30 uCONCERT MA 7 JULI, 21.30 uCONCERT MA 7 JULI, 21.30 uCONCERT MA 7 JULI, 21.30 uCONCERT MA 7 JULI, 21.30 uFESTIVAL AU CARRE, MONSFESTIVAL AU CARRE, MONSFESTIVAL AU CARRE, MONSFESTIVAL AU CARRE, MONSFESTIVAL AU CARRE, MONSwww.lemanege.comwww.lemanege.comwww.lemanege.comwww.lemanege.comwww.lemanege.com