commercials

94
art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten. v v v v v v v Commercials Grafisch Vormgeven 2e jaar

description

cursusboek commercials maken Art & Desig College Utrecht

Transcript of commercials

Page 1: commercials

art & design college grafi sch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

vvvvvvvCommercials

Grafi sch Vormgeven2e jaar

Page 2: commercials

Cursuscode: T 45Cursusnaam: commercials makenPeriode: 4Docenten: Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten Kees Schouten zal vrijdag aanwezig zijn. Kay Belig zal de lessen op maandag verzorgen. Wim Hendriks zal de lessen op woensdag- en vrijdagochtend verzorgen. Eric Zomer zal de lessen op vrijdag0chtend- en middag verzorgen.

Hartelijk welkom bij de cursus commercials maken.Je ziet ze iedere dag op televisie, soms in de bioscoop of op straat. Je kent ze vast allemaal uit je hoofd. Die van Nike, van Centraal beheer van het vuurwerk... Hoe worden ze gemaakt, wie zijn daar voor nodig en wat heb je er aan techniek voor nodig. Allemaal zaken die je gaat leren van vier ver-schillende docenten die regelrecht ‘uit het vak’ komen. Wim Hendriks is dagelijks met beeld bezig. Heeft een eigen fotostudio in Utrecht en houdt zich naast zijn fotografie zich bezig met het maken van clips en commercials. Heeft inmiddels al meer gezien dan wij allemaal bij elkaar... Kay Belik heeft een eigen bedrijf Danda [zie danda.nl] en maakt leaders, commercials voor de bekendste nederlandse zen-ders en weet enorm veel over wat er bij het maken van een commercial komt kijken. Kay weet er echt alles van en zal je alles kunnen vertellen waar je al heel lang nieuwsgierig naar was. Kees Schouten is vakdocent en is met name op de hoogte van de applicaties die je nodig hebt bij het tot stand komen van commercials. Hoe zit het nu precies technisch, hoe krijg je een filmpje op de computer en er weer ‘vet’ vanaf. Eric Zomer is creative director van een reclamebureau in Utrecht en weet alles over het creatieve deel ven een commercial. Hoe kom je op een idee voor een script, wat is een goed of slecht concept en schrijf je dat in een script. Weet ook erg veel over het maken een story-board en heeft al heel wat commercials op zijn naam staan. Het is het doel van de docenten om jullie binnen deze cursus de kennis, inzicht en vaardigheden te verschaffen hoe je op een creatieve manier een commercial maakt. We zullen alle fases doorlopen en bij iedere fase zullen er steeds nieuwe din-gen besproken worden. Het is daarom ook belangrijk dat je geen enkele les mist want ze zijn allemaal de moeite waard. Je mag ook best wel een beetje trots zijn dat je van deze docenten les gaat krijgen...

De volgend onderwerpen komen binnen de cursus Commercials maken aan de orde:• Premier Pro.• After Effects.• Video- en geluidsapparatuur.• Verlichting en belichting.• Verhaal en plot.• Script.• Storyboard.• Standpunt, uitsnede, perspectief- en camerabeweging.• Beeldwisseling, timing• Opnames maken.• Video- en geluids-edeting.• Demo.

doelstelling: Het kennis, inzicht en vaardigheden verschaffen in het maken van commercials.

lestijden: Zie bijgaand rooster.

opdrachten en eindopdracht: Er zijn twee toetsmomenten: de eerste na het onderdeel visualiseren, het tweede na het onderdeel editen. De eindopdracht is de commercial. evaluaties: Twee maal gedurende de cursus middels evaluatieformulier.Na de eerste evaluatie van de cursisten [15 mei] zal er een interne review plaatsvinden op basis van de evaluaties en de cursus indien nodig bijgesteld worden.Na de presentatie van de studenten volgt er een finale evaluatie door de studenten.

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

vondellaan 1783521 gh utrechtpostbus 5125 3502 jc utrecht

030 2807080fax 030 2807071

contact:[email protected]@glu.nlwww.artdesigncollege.nl

12

34

5v

Page 3: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

Thuiswerkopdrachten Commercials

Deze cursus gaat over commercials maken. De cursus loopt van week 16 tot en met week 24. Belangrijk bij deze lessen is dat jullie in conceptgroepen gaan werken. Dit doen we om ervoor te zorgen dat ieder groep in staat zal zijn om in deze korte tijd ook daadwerkelijk een commercial te kunnen maken. Daarom worden er concept-groepen gevormd van ongeveer vijf studenten. Binnen deze groep krijgt een ieder een aparte taak, die hem of haar het gbeste ligt. Zo hebben we een regisseur/opnameleider nodig, een editor, een geluidtechnicus een geode schetser etc. Je ziet dat er voor het maken van een commercial een hoop komt kijken.

In deze cursus krijg je een reader en een aantal opdrachten. De opdrachten hebben een korte doorlooptijd. In de lessen en thuis kan je aan de opdrachten werken. Per opdracht krijg je een opdrachtformulierwaar tekst en uitleg staat. In de les zullen we extra aandacht besteden aan het onderwerp, informatie geven en de opdrachten bespreken en begeleiden.

Belangrijk bij deze lessen is dat jullie in conceptgroepen gaan werken. Dit doen we om ervoor te zorgen dat ieder groep in staat zal zijn om in deze korte tijd ook daadwerkelijk een commercial te kunnen maken. Daarom worden er 5 conceptgroepen gevormd van ongeveer vijf studenten. Binnen deze groep krijgt een ieder een aparte taak, die hem of haar het gbeste ligt. Zo hebben we een regisseur/opnameleider nodig, een editor, een geluidtechnicus een goede schetser etc. Je ziet dat er voor het maken van een commercial een hoop komt kijken.

Elke opdracht is onderverdeeld in:• titel• bespreking in les bij opdracht• omschrijving• inlever - bespreekdata• beoordelingscriteria• bijzonderheden

De opdrachten worden per keer uitgedeeld. Alle opdrachten behoren bij de reader Commercials maken, per op-dracht zullen we verwijzen naar artikelen en voorbeelden uit de reader.

Waar gebruik je een commercial eigenlijk voor? Deze zijn uitermate geschikt om op een snelle manier een hele grote groep mensen met een product of dienst kennis te laten maken. Het is een manier van communiceren die vaak beter begrijpbaar is als bijvoorbeeld een advertentie in een krant of in een magazine. De reden hiervoor is eigenlijk heel logisch: op tv heb je beweging, geluid, echte menselijke emotie en vaak ook nog eens een grappig plot voor een commercial. Allemaal voordelen die advertenties of billboards niet hebben.

ReaderDe reader bestaat uit diverse artikelen, achtergrond informatie e.d. over commercials en over het maken daarvan. Samen met eventuele artikelen die je in de lessen uitgereikt krijgt, krijg je daar op een van te voren aangegeven moment een schriftelijke toets over. We zullen aangeven welke artikelen belangrijk zijn om door te lezen. Want in de reader staan ook een aantal inspirerende voorbeelden en links naar sites die veel over commercials maken gaan. Daarnaast zijn er onderdelen van het Basisboek Televisiemaken van Wolters Noordhoff in opgenomen. Een makkelijk leesbare how-to die jouw klip-en-klaar uitleg geeft over hoe je een commercial in no-time in elkaar zet.

Page 4: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

BeoordelingscriteriaAan het einde van elke opdracht staan een aantal beoordelingscriteria. Er wordt hierbij extra streng gelet op de inhoudelijkheid van jullie concept (de ideevorming) van de commercial en de schetsfasen van het storyboard. Voor jullie is het belangrijk om nu al te weten dat dez fasen crucial zijn voor de verdere invulling van deze op-dracht. Slaag je er niet in om een goed, leuk en logisch concept te maken dan zal de uiteindelijke commercial dat ook niet worden. En dat willen we niet. Alle opdrachten dienen op de gestelde data ingeleverd worden.

AbsentieDoor de korte doorlooptijd van de lessen is het belangrijk dat je alle lessen aanwezig bent. Mocht er toch iets zijn, geef dit dan bijtijds door. Er worden absentielijsten bijgehouden.

VoorbeeldenAls je iets interessants tegen komt, wat met commercials maken te maken heeft, neem het dan mee, maak er een foto o.d. screenshot van en bewaar dat. Je zal voor elke opdracht een hoop inspiratie nodig hebben.

VragenAls je iets niet begrijpt, een vraag hebt, of iets te vertellen hebt, doe dat. Je zult zien dat door jouw vraag vaak voor een ander een probleem oplost. En dat is nu juist de bedoeling van deze cursus.

Page 5: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

Page 6: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

Page 7: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

Page 8: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

Page 9: commercials

Cursuscode: C 20Cursusnaam: commercials makenPeriode: 4Cursusstart vrijdag 21 april, cursuseinde: maandag 12 juni

overzicht grafisch vormgeven 2v1

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Eric Zoomer, Wim Hendriks, Kees Schouten

utrecht 14 april 2006

2v1

2v1

2v1

2v1

2v1

2v1

2v1

2v1

2v1

2v1

2v1

2v1

2v1

2v1

2v1

2v1

2v1

2v1

2v1

2v1

2v1

2v1

2v1

week 16 17-21 april week 17 24-28 april week 19 8-12 mei

week 20 15-19 mei week 21 22-26 mei week 22 29 mei- 2 juni

week 23 5-9 juni week 24 12-16 juni

geen les:vrijdag 14 aprilmaandag 17 aprilmei vakentie 1 t/m 5 meidonderdag 25 meivrijdag 26 meimaandag 5 juni

kay eric wim kees

19 april

16 juni

1c

1c

2v

2v

3f

3f

4e

4e

5p

5p

4e

4e

vondellaan 1783521 gh utrechtpostbus 5125 3502 jc utrecht

030 2807080fax 030 2807071

contact:[email protected]@glu.nlwww.artdesigncollege.nl

1c Concept | script

Visualising

Filmen

Edeting film

Edeting geluid

Presenteren

les edeting plus

2v

3f

4e

4e

5p

4e+

Concept | scriptIdeeScriptVerhaalPlot

VisualisingStoryboardBeeldwisselingTiming

FilmenVideoGeluidStandpuntUitsnedePerspectiefCamerabewegingVerlichtingBelichtingOpnames

Edeting filmBeeldPremiere ProAfter Effects

Edeting geluidGeluidPremiere ProAfter Effects

PresenterenPresentatie commercial

Page 10: commercials

Cursuscode: C 20Cursusnaam: commercials makenPeriode: 4Cursusstart: maandag 24 april, cursuseinde: vrijdag 16 juni

overzicht grafisch vormgeven 2v2

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Eric Zoomer, Wim Hendriks, Kees Schouten

utrecht 14 april 2006

2v2

2v2

2v2

2v2

2v2

2v2

2v2

2v2

2v2

2v2

2v2

2v2

2v2

2v2

2v2

2v2

2v2

2v2

2v2

2v2

2v2

2v2

2v2

2v2

week 16 17-21 april week 17 24-28 april week 19 8-12 mei

week 20 15-19 mei week 21 22-26 mei week 22 29 mei- 2 juni

week 23 5-9 juni week 24 12-16 juni

geen les:vrijdag 14 aprilmaandag 17 aprilmei vakentie 1 t/m 5 meidonderdag 25 meivrijdag 26 meimaandag 5 juni

kay eric wim kees

19 april

16 juni

1c

1c

2v

2v

3f

3f

4e

4e

5p

5p

4e

4e

vondellaan 1783521 gh utrechtpostbus 5125 3502 jc utrecht

030 2807080fax 030 2807071

contact:[email protected]@glu.nlwww.artdesigncollege.nl

1c Concept | script

Visualising

Filmen

Edeting film

Edeting geluid

Presenteren

les edeting plus

2v

3f

4e

4e

5p

4e+

Concept | scriptIdeeScriptVerhaalPlot

VisualisingStoryboardBeeldwisselingTiming

FilmenVideoGeluidStandpuntUitsnedePerspectiefCamerabewegingVerlichtingBelichtingOpnames

Edeting filmBeeldPremiere ProAfter Effects

Edeting geluidGeluidPremiere ProAfter Effects

PresenterenPresentatie commercial

Page 11: commercials

Cursuscode: C 20Cursusnaam: commercials makenPeriode: 4Cursusstart: maandag 24 april, cursuseinde: woensdag 24 mei

overzicht grafisch vormgeven 2v3

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Eric Zoomer, Wim Hendriks, Kees Schouten

utrecht 14 april 2006

2v3

2v3

2v3

2v3

2v3

2v3

2v3

2v3

2v3

2v3

2v3

2v3

2v3

2v3

2v3

2v3

2v3

2v3

2v3

2v3

2v3

2v3

2v3

2v3

week 16 17-21 april week 17 24-28 april week 19 8-12 mei

week 20 15-19 mei week 21 22-26 mei week 22 29 mei- 2 juni

week 23 5-9 juni week 24 12-16 juni

geen les:vrijdag 14 aprilmaandag 17 aprilmei vakentie 1 t/m 5 meidonderdag 25 meivrijdag 26 meimaandag 5 juni

kay eric wim kees

19 april

16 juni

1c

1c

2v

2v

3f

3f

4e

4e

5p

5p

4e

4e

vondellaan 1783521 gh utrechtpostbus 5125 3502 jc utrecht

030 2807080fax 030 2807071

contact:[email protected]@glu.nlwww.artdesigncollege.nl

1c Concept | script

Visualising

Filmen

Edeting film

Edeting geluid

Presenteren

les edeting plus

2v

3f

4e

4e

5p

4e+

Concept | scriptIdeeScriptVerhaalPlot

VisualisingStoryboardBeeldwisselingTiming

FilmenVideoGeluidStandpuntUitsnedePerspectiefCamerabewegingVerlichtingBelichtingOpnames

Edeting filmBeeldPremiere ProAfter Effects

Edeting geluidGeluidPremiere ProAfter Effects

PresenterenPresentatie commercial

Page 12: commercials

Cursuscode: C 20Cursusnaam: commercials makenPeriode: 4Cursusstart: vrijdag 21 april, cursuseinde: vrijdag 9 juni

overzicht grafisch vormgeven 2v4

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Eric Zoomer, Wim Hendriks, Kees Schouten

utrecht 14 april 2006

2v4

2v4

2v4

2v4

2v4

2v4

2v4

2v4

2v4

2v4

2v4

2v4

2v4

2v4

2v4

2v4

2v4

2v4

2v4

2v4

week 16 17-21 april week 17 24-28 april week 19 8-12 mei

week 20 15-19 mei week 21 22-26 mei week 22 29 mei- 2 juni

week 23 5-9 juni week 24 12-16 juni

geen les:vrijdag 14 aprilmaandag 17 aprilmei vakentie 1 t/m 5 meidonderdag 25 meivrijdag 26 meimaandag 5 juni

kay eric wim kees

19 april

16 juni

2v4

2v4

1c

1c

2v

2v

3f

3f

4e

4e

5p

5p

4e

4e

4e

4e

+

+

2v4

2v4

vondellaan 1783521 gh utrechtpostbus 5125 3502 jc utrecht

030 2807080fax 030 2807071

contact:[email protected]@glu.nlwww.artdesigncollege.nl

1c Concept | script

Visualising

Filmen

Edeting film

Edeting geluid

Presenteren

les edeting plus

2v

3f

4e

4e

5p

4e+

Concept | scriptIdeeScriptVerhaalPlot

VisualisingStoryboardBeeldwisselingTiming

FilmenVideoGeluidStandpuntUitsnedePerspectiefCamerabewegingVerlichtingBelichtingOpnames

Edeting filmBeeldPremiere ProAfter Effects

Edeting geluidGeluidPremiere ProAfter Effects

PresenterenPresentatie commercial

Page 13: commercials

Cursuscode: C 20Cursusnaam: commercials makenPeriode: 4Cursusstart: woensdag 19 april, cursuseinde: vrijdag 16 juni

overzicht grafisch vormgeven 2v5

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Eric Zoomer, Wim Hendriks, Kees Schouten

utrecht 14 april 2006

2v5

2v5

2v5

2v5

2v5

2v5

2v5

2v5

2v5

2v5

2v5

2v5

2v5

2v5

2v5

2v5

2v5

2v5

2v5

2v5

2v5

2v5

2v5

2v5

2v5

2v5

2v5

2v5

week 16 17-21 april week 17 24-28 april week 19 8-12 mei

week 20 15-19 mei week 21 22-26 mei week 22 29 mei- 2 juni

week 23 5-9 juni week 24 12-16 juni

geen les:vrijdag 14 aprilmaandag 17 aprilmei vakentie 1 t/m 5 meidonderdag 25 meivrijdag 26 meimaandag 5 juni

kay eric wim kees

19 april

16 juni

1c

1c

2v

2v

3f

3f

4e

4e

5p

5p

5p

5p

4e

4e

4e

4e

4e

4e

+

+

vondellaan 1783521 gh utrechtpostbus 5125 3502 jc utrecht

030 2807080fax 030 2807071

contact:[email protected]@glu.nlwww.artdesigncollege.nl

1c Concept | script

Visualising

Filmen

Edeting film

Edeting geluid

Presenteren

les edeting plus

2v

3f

4e

4e

5p

4e+

Concept | scriptIdeeScriptVerhaalPlot

VisualisingStoryboardBeeldwisselingTiming

FilmenVideoGeluidStandpuntUitsnedePerspectiefCamerabewegingVerlichtingBelichtingOpnames

Edeting filmBeeldPremiere ProAfter Effects

Edeting geluidGeluidPremiere ProAfter Effects

PresenterenPresentatie commercial

Page 14: commercials

art & design college grafi sch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

11111111c

Concept | script

IdeeScriptVerhaalPlot

Page 15: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

Script ”30” sec commercial Europeesche verzekeringen

Echtpaar loopt door de drukke straten van een Oost-afrikaanse stad.

Je ziet duidelijk dat deze blije mensen toeristen zijn die voor het eerst in hun leven zo een verre reis maken.

De man (gekleed bloemetjesschirt en korte kakibroek) maakt met zijn volautomatische fotocamera dan ook van iedere situatie of object een foto.

De vrouw met te grote hoed, te krappe broek en foute zonnebril) laat dit al vergezeld gaan van bewonderende kreten.

Terwijl de man de zoveelste foto maakt waarin zijn vrouw de hoofdrol speelt, doemt er een gedienstige Arabier op (gewaad, fez, puntig kringelbaardje), die in gebarentaal aanbiedt om man en vrouw samen op de foto te nemen.

Het echtpaar is blij verrast door deze vriendelijkheid. De man overhandigt vervolgens de vriendelijke autochtoon zijn camera.

De Arabier -de fotocamera in aanslag- gebaart het echtpaar een stuk naar achteren te gaan. Nee, nog een stukje, gebaart de Arabier vriendelijk.

Het echtpaar doet een paar passen achteruit. Nog een flink stuk, gebaart hij nogmaals. Echtpaar maakt nog een paar passen achterwaarts. En nog een klein stukje wuift hij tot slot. Zo goed?, gebaart het echtpaar vragend. Ja, goed. Houen zo maakt hij laatste gebaar met de duim (echtpaar staat inmiddels op aanzienlijke afstand van de Arabier).

Met een ‘say cheese’ spoort hij het echtpaar aan‹ tot een glimlach. De Arabier grijnstlacht zelf ook en kijkt ons vervolgens close up recht in camera.

Hij stopt de camera onder zijn gewaad en verdwijnt razendsnel uit beeld.

Logo + super: De Europeesche reisverzekeringen. Want je staat soms raar te kijken.

Page 16: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

THUISWERKOPDRACHT 1 en 2 / SCRIPT EN STORYBOARDMaak het ruwe concept beter, leuker of nog indringender. Maak een aanzet voor het definitieve storyboard, maak een tekstscript bij de plaatjes van het storyboard. Geef een kernachtige beschrijving van het idée van de gehele commercial. Dit is het script. Denk na over locaties / plekken waar en hoe deze commercial realistisch verfilmd kan worden. In de reader vinden jullie voorbeelden van storyboards.

OMSCHRIJVINGAan de hand van het geschreven script, de conceptideëen en de schetsen gaan we nu op een logische volgorde de sequentie (het verloop) van de commercial in een aantal plaatjes achter elkaar tekenen. Daardoor krijgen we niet alleen inzicht over hoe en waar we dit gaan filmen, maar het geeft ook een opstapje naar het uiteindelijke productieplan die we nodig hebben als we de commercial écht gaan filmen. Een productieplan is een lijst die we gebruiken tijdens het filmen van de commercial. Deze wordt gebruikt om zeker te weten dat we alle ’stukjes’ film die we nodig hebben voor de commercial ook daadwerkelijk gemaakt zijn tijdens de shoot. Het maken van dit productieplan is dan ook de opdracht 4 tijdens les 2 week 17.

INLEVER - BESPREEKDATAOPDRACHT 1 EN 2 Thuiswerkopdracht inleveren in week 17 / Les 2

BEOORDELINGSCRITERIAJe wordt beoordeeld op je concept (idee), de storyboardschetsen, de bijbehorende teksten en de presentatie.

Page 17: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

THUISWERKOPDRACHT OPDRACHT 5 Maak van je storyboard een shotlist die we nodig hebben als we de commercial écht gaan filmen. Een shotlist is een plaatjes lijst die we gebruiken tijdens het filmen van de com�mercial. Deze wordt gebruikt om zeker te weten dat we alle ’stukjes’ film die we nodig hebben voor de commercial gemaakt zijn tijdens de shoot. Bij een shotlist horen natuurlijk ook de zinnen die de acteurs moeten uitspreken. Schrijf deze dus op de juiste plek bij het juiste plaatje. Kijk in de reader daarvoor naar de storyboards van de Fairplay-commercial.

MEDIUM/KEUZE MOGELIJKHEDENSchetsen en teksten op papier samenvoegen, zodanig, dat er een logische sequentie (verloop van de commercial) ontstaat die daardoor makkelijk te verfilmen is.

INLEVER - BESPREEKDATAOPDRACHT 5 Thuiswerkopdracht inleveren in week 19 / Les 3

BEOORDELINGSCRITERIAJe wordt beoordeeld op je de storyboardschetsen, de bijbehorende teksten en de presentatie en je plan van aanpak.

Page 18: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

Concept Werkwijze

De producent vervat voor iedere uitgave het concept in een draaiboek. Het draaiboek is het uitgangspunt voor de gehele productie. Vanaf offerte, het productiecontract tot aan de projectvoortgang. Naarmate een project vordertwordt het draaiboek vernieuwd en aangevuld.

Het ‘Draaiboek’ heeft de volgende onderdelen• Script• Stroomdiagram• Storyboard• Planning• Wederzijdse verantwoordelijkheden• Financieel overzicht

1. Script:Het script is een projectbeschrijving op één A4. De tekst van het script is geschreven voor een breed publiek. Doel van het document is om alle betrokkenen snel te informeren.

Page 19: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

2. Stroomdiagram / Flowchart:Dit is een schematische structuurweergave van de uitgave of het project.

In het stroom- of structuurdiagram vindt men weergegeven:• De verschillende uitgave onderdelen (vergelijkbaar met hoofdstukken en paragrafen)• De onderlinge verbindingen• Tijdsaanduidingen• Functionaliteit

3. Storyboard:Het storyboard is het belangerijkste onderdeel van het draaiboek. Het storyboard bevat de volledige gesprokentekst, de tekst die in beeld te zien is, het beeld zelf met een omschrijving van iedere scene of shot. De storyboard-beelden zijn aanvankelijk geschetst of getekend en worden naar het einde toe meer en meer vervangen door finale beelden uit iedere productie. Een storyboard kan meertalig worden opgezet.

Men vindt er:• Beschrijving van onderdelen• Codering van onderdelen• Preview / Representatie van beeldmateriaal• Materiaal type (video / foto / stem / muziek etc.)• Specificatie van tijdsduur• Status van onderdelen (gereed of in bewerking etc.)• Door de klant gewenste Technische Aanwijzingen• Gesproken tekst• Tekst in beeld

Page 20: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

4. Planning:Ten behoeve van de planning worden projecten door ons in een zogenaamd W.B.S. model geplaatst. De hieruit voortvloeiende Gant-Chart geeft desgewenst een nauwkeurig werkoverzicht van het project per dag.Voorbeeld Gant-Chart:

Het W.B.S. model staat voor Work-Breakdown-Structure. Letterlijk het in stukken of taken breken van projecten. Alle bestaande taken vanaf het management, het werkoverleg tot en met tekstschrijven, stemopnames, het filmen en programmeren worden op basis van de aanvraag gedefinieerd en in een Gant-Chart overzichtelijk op een tijdlijn geplaatst. Hierdoor is het voor iedereen in een oogopslag duidelijk wanneer welke projectonderdelen gerealiseerd worden.

5. Wederzijdse Verantwoordelijkheden en TakenoverzichtDit schematisch diagram is met name van toepassing wanneer er meer dan één toeleveranciers zijn, of wanneer met de klant afspraken worden gemaakt over aan- en toelevering van materiaal, draaidagen, expertise, etc.

Page 21: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

6. Financieel Overzicht:Dit overzicht wordt verstrekt aan de hand van het W.B.S. model.

Planning Werkwijze

De producent hanteert een aantal protocollen voor de planning en het overzicht van haar projecten. Omdat projecten vaak uit meerdere product onderdelen bestaan is het belangrijk dat een ieder die nauw bij een project betrokken is op de hoogte is en blijft van de taken en de verantwoordelijkheden.

De planning is een wezenlijk bestanddeel van ieder project en een verstrekte offerte. In de offertefase wordtbekeken welke middelen of acties nodig zijn voor de uitvoering van een project. Deze acties worden in eenW.B.S. (Work Breakdown Structure) model geplaatst en overzichtelijk weergegeven. Na overleg met deopdrachtgever wordt een gedetailleerd productieplan opgesteld, waarbij de planning op datum en actie wordtweergegeven in een Gant-Chart.

Page 22: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

Vereenvoudigd W.BS. model:tijd -->

Voorbeeld Gant-Chart:

De planning vormt de basis voor de productie en het daaraan gelieerde project management.

Voorbeelden StoryboardsEerste versie ruw en 2e versie rond de aflevering van het product

Diavitaal 01.pdfDiavitaal 02.pdf

Page 23: commercials
Page 24: commercials
Page 25: commercials
Page 26: commercials
Page 27: commercials
Page 28: commercials
Page 29: commercials
Page 30: commercials
Page 31: commercials
Page 32: commercials
Page 33: commercials
Page 34: commercials
Page 35: commercials
Page 36: commercials
Page 37: commercials
Page 38: commercials
Page 39: commercials
Page 40: commercials
Page 41: commercials
Page 42: commercials
Page 43: commercials
Page 44: commercials
Page 45: commercials
Page 46: commercials
Page 47: commercials
Page 48: commercials

art & design college grafi sch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

22222222v

Visualising

StoryboardBeeldwisselingTiming

Page 49: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

Page 50: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

Page 51: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

Page 52: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

Page 53: commercials
Page 54: commercials
Page 55: commercials
Page 56: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

Toets 1 Naam

klas cijfer

Cursuscode: T 45Cursusnaam: commercials makenPeriode: 4Docenten: Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten

Wat is een script

Wat is een concept

Wat is een Plot

Wat is Storyboard

Wat verstaan we onder beeldwissling

Wat verstaan we onder timing

Page 57: commercials

art & design college grafi sch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

3333333333f

Filmen

VideoGeluidStandpuntUitsnedePerspectiefCamerabewegingVerlichtingBelichtingOpnames

Page 58: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

Het filmen van je commercial.

Het filmen van je commercial vergt enige oefening en doorzettingsvermogen.Je moet goed weten wat je gaat doen, hoe je gaat doen en met wie je dat gaat doen.

Daarover hebben we het in de vorige lessen uitvoerig gehad.Hier volgt wat praktische informatie waar je tijdens het maken van een commercial handig gebruik van kunt maken.

Het is het goed om van het onderwerp, dat je gaat filmen meerdere ‘shots’, vanuit verschiilende standpunten te maken. Hoe gaat dat in zijn werk?

Stel dat je een toffe commercial wil maken van bijvoorbeeld ‘Het Gebouw’• Maak eerst een totaal shot van wat je normaal ziet. [Het hele gebouw.]We zien bijvoorbeeld de parkeerplaats waar wat leerlingen overheen lopen. Zo’n shot hoeft maar een paar seconden te duren.• Daarna maak je bijvoorbeeld een shot waarbij je één leerling in beeld brengt, je pikt hem/of haar er bij wijze van spreken uit, met een paar leerlingen er omheen. Dit noemen we half-totaal. Mogen ook wat langer duren.• Daarna schiet je een aantal shots (die kort kunnen zijn) van de leerling en de handelingen die hij/zij doet. We zien bijvoorbeeld z’n/haar handen in zijn/haar jas maar ook zijn/haar gezicht. Dat noem je dan een close ups. Close ups zijn altijd kort.

Deel je movie in met deze verschillende shots. ‘totalen’, ‘half totalen’ en ‘close ups’. Let er op dat ieder op zichzelfstaand ‘verhaaltje’ begint en eindigt met een totaal beeld. Het ‘totaal’ aan het begin om de kijker duidelijk te maken waar we zijn en een ‘totaal’ aan het eind om een mooie afsluiter te hebben van het ‘verhaal’. Daarna kun je opnieuw beginnen met een volgende ‘verhaal’. Op die manier deel je je hele commercial in allemaal korte ‘verhaaltjes.

Voor close ups moet je zo dicht mogelijk naar het onderwerp toe. Zoom tijdens het filmen niet in of uit als dat niet nodig is. Een ‘in’zoom heeft als belangrijkste doel om aandacht te vragen voor het onderwerp. Zoom dus niet zomaar in het wilde weg ergens op in. Een ‘uit’zoom heeft als belangrijkste functie om ‘afstand’ te nemen van het onderwerp.

Er zijn verschillende manieren om te filmen.

De beste en scherpste opnames krijg je als je filmt vanaf een statief. Beperkt je ook wel in je handelingen maar het beeld wordt er wel lekker rustig door. (Je moet dan steady-shot op OFF zetten. Lees de handleiding) Ga je uit de hand filmen, dan zet je steady-shot op ON. Hierbij moet je dan wel rekening houden dat het beeld ‘natuurlijk’ gaat bewegen.

Als je met de camera een beweging maakt van links naar rechts dan noemen we dat op z’n amerikaans een ‘pan’ (panorama opname). Een pan begint altijd met een stil staand beeld. Dan volgt de beweging (pan) en het shot eindigt weer met een stil staand beeld. Dit geldt overigens voor elke ‘beweging’. Een in- of uitzoom is ook een beweging. Dus ook hierbij geldt: beeld stil, dan de zoom en daarna weer stil.

Maak je met je camera een beweging van boven naar beneden (of andersom), dan spreken we van een tilt.

Je ziet nog wel eens leerlingen met ‘n kleine videocamera’s zich een beetje schamen om serieus te filmen. Ze proberen dat dan zo onopvallend mogelijk te doen.

Page 59: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

Met hun ene hand houden ze de camera voor het oog en de andere hebben ze in hun jaszak. Zo kun je eenvoudigweg geen stabiele beelden maken. Gebruik beide handen om de camera vast te houden en druk de camera tegen je hoofd. Houdt de camera recht, anders komt de horizon scheef op het beeld te staan en die kan je naderhand niet meer recht zetten. Beweeg de camera zo weinig mogelijk tijdens het opnemen. Gebruik die camera niet alsof je je aan het douchen bent. Vooral snelle bewegingen gaan niet lukken. Je beweegt sneller dan de camera dit op kan nemen. Het beste is de bewegingen in een slow-motion te maken.Gebruik dus zoveel mogelijk een statief. Heb je geen statief, gebruik dan een stoel. Je kunt ook een stoel op een tafel zetten; de stoelzitting met de camera erop is dan ongeveer op ooghoogte. Met boeken kun je dan ook de hoogte regelen.Wat heel handig is, is het team-statief. Een team-statief is simpelweg de schouder van een andere leerling. Laat je hand met de camera erin op de schouder van een ander rusten. Gebruik je andere hand en de andere schouder om het team-statief te sturen.

Filmen is niet alleen beelden vastleggen, maar je neemt tegelijk ook geluid op.Je moet dus niet alleen kijken wat je filmt, maar ook luisteren wat je filmt. Filmen doe je met je ogen en je oren. Wanneer je een gesprek tussen twee mensen filmt, dan moet je goed opletten wanneer je begint met filmen. En ook goed luisteren wanneer je wer wilt stoppen. Houd er rekening mee, dat de camera een zogenaamde ‘pre-roll-tijd’ heeft. Dat wil zeggen dat wanneer je de camera start, het dan tot 1 seconde duurt voordat de camera echt gaat opnemen. Laat de camera ook een seconde langer lopen dan je nodig hebt voor een opname.Je kan beter teveel hebben dan te weinig.

Een commercial maken is niet iets wat je alleen doet. Zodra er opnames gemaakt moeten worden, krijg je te doen met meer mensen. Als je als regisseur van de commercial optreedt dan krijg je ook te maken met communicatie naar de ‘crew’ en ‘cast’.

• De crew, de mensen achter de camera willen van jou precies weten wat ze moeten doen en hoe.• De cast, de spelers in de film moeten hun tekst goed kennen en weten hoe ze zich voor de camera moeten bewegen. Het is voor al deze mensen belangrijk te weten wat jij als regisseur met de beelden wilt. Het is dan ook goed om ze eerst even te laten proefdraaien.

Je moet écht uitgebreid, bijna overdreven, vertellen wat jouw bedoeling is. En dit is communicatie die twee kanten opgaat. De crew en cast zal steeds proberen om dingen anders, in hun ogen beter, te doen dan jij als regisseur graag wilt. Je moet daar natuurlijk naar luisteren, maar jij beslist wat je wel of niet gebruikt van hetgeen ze zeggen.

Een commercial bestaat uit verschillende scenes. [zie scenelist]Als je bedacht hebt hoe je de scène laat spelen, (dat noemen we dan de ‘mis en scène’) dan kun je die scène ‘in ‘shots’ opdelen’.

Een hulpmiddel hierbij is de zogenaamde shotlist. [zie shotlist] Voor elke scene moet je als voorbereiding zo’n lijst invullen. Vul de eventuele beeldinstellingen in, het camerastandpunt en eventueel de gesproken tekst. De muziek voeg je later toe, maar kun je toch al aangeven.Het wordt zo een soort spoorboekje, een agenda voor de taken die tegelijkertijd plaats moeten vinden.

De indeling van shots noemen we met een mooi woord decoupage. De scène wordt eerst helemaal van voor naar achter in ‘totaal’ opgenomen. Dat is het ‘mastershot’. Daar kun je in de montage altijd dingen uithalen die je mogelijk vergeten bent. Daarna ga je alle ‘shots’ maken zoals je ze beschreven hebt in het draaiboek. Een verstandig regisseur doet dat niet zuinig, maar laat veel meer voor en achter elk ‘shot’ door de cameraman opnemen. Als een shot in het draaiboek 10 seconden duurt, dan laat hij er zeker 5 seconden voor en 5 seconden achter doorspelen, en draaien.

Page 60: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

Spreek af wanneer de ‘acteurs’ moeten gaan spelen. De beste manier is om te werken met het doodgewone aftellen. Je telt hardop 5, 4, 3, .....2 en 1 worden niet meer gezegd, maar in stilte doorgeteld; ook door de ‘acteurs’. Bij 0 (nul) begint de repetitie of de opname. Laat de ‘acteurs’ beginnen bij het laatste stukje van vorige scène en eindigen bij het begin van de volgende scène, dan kun je op het juiste moment de camera starten en stoppen. (Repeteer dit maar eens, dan zul je zien dat dit goed werkt.) Laat de ‘acteurs’ doorspelen tot jij roept,‘we zijn gestopt’. (wel eerst de camera stoppen)Zorg er voor dat iedereen stil is tijdens het aftellen en filmen en dat alleen de acteurs tijdens het filmen praten of ander geluid maken. De camera neemt ook het niet bedoelde omgevingsgeluid op. Film mensen op ooghoogte Scènes die je dreigend ove rwil laten komen film je van onderen af. Zorg voor absolute stilte op de set (= dus de plek waar je filmt) Zoom niet in of uit met de lens, maar ga gewoon dichterbij of verderaf staan Tel af 5, 4, 3...

Schoenen die uit zichzelf bewegen, doe je met vissnoer of een dun draadje garen.Je kunt schoenen ook op een stook papier zetten. Film de schoenen vanaf de grond, dat is spannend en je ziet het papier niet. Gebruik je vissnoer of garen vastgebonden aan een kleding-hangertje, dan kun je de schoenen stap voor stap laten bewegen. Achtervolgen met de camera (rijder voorwaarts) doe je zo weinig mogelijk door te lopen of te rennen met de camera (denk aan wagenziekte). Ga bij iemand achter op de fiets zitten. Ook kun je bij iemand bijvoorbeeld voor op de step gaan staan. Ga met twee voeten een beetje uit elkaar staan, dan sta je steviger en je houdt de camera dan stiller. Ga je met de camera een draaiende beweging maken, zet dan eerst voor je gaat opnemen je voeten alvast in de richting, dan hoef je alleen te draaien met je bovenlichaam; dit geeft een mooier en rustiger beeld (anders weer misselijk) dan dat je stapjes moet maken.

Page 61: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

Scenenummer Omschrijving

No 1

2

3

4

5

6

7

8

9

Scenelijst

Page 62: commercials

Shot

list

Bla

dnr.:

Scèn

enr

.1Sh

ot[V

oorb

eeld

en]

Bee

ldin

stel

ling

Cam

era

stan

dpun

tTe

kst

Muz

iek

Opm

erki

ngen

groo

tto

taal

tota

alha

lfto

taal

clos

eup

ster

kcl

ose

up

Shot

1 Ove

rzic

ht

‘het

geb

ouw

2Lo

pend

e st

uden

ten

3St

uden

t

4Gro

ep s

tude

nten

5St

uden

t la

at g

roep

wat

zie

n

6

Gro

ep rea

geer

t op

St

uden

t

7Gro

ep e

n st

uden

t lo

pen

‘het

Geb

ouw

’ in.

8 9 10

art &

des

ign

colle

ge g

rafis

ch lyc

eum

utrec

ht

curs

us c

omm

erci

als

mak

en

Kay

Bel

ik, W

im H

endr

iks,

Eric

Zom

er, Kee

s Sc

hout

en.

Shot

lijst

Page 63: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

BelichtingEen belangrijk factor bij het filmen is de belichting. Sterker gezegd, zonder licht is er geen film...Hieronder wordt ingegaan op de verschillende soorten licht en hoe daarmee om te gaan tijdens het filmen.

Globaal worden drie verschillende soorten licht onderscheiden:• daglicht• kunstlicht• TL-licht.

Wij merken weinig verschil tussen de verschillende soorten licht aangezien onze hersenen zich aanpassen aan deze verschillende lichtbronnen. Maar op video geven deze lichtbronnen een groot verschil in kleur. Zo is daglicht blauw, Tl-licht groen en kunstlicht rood van tint. Ze hebben elk een eigen kleurtemperatuur, respectievelijk 5600 K, 4100 K en 3200 K. (K=Calvin, een aanduiding voor de kleurwarmte)

Daglicht zonder instellen witbalans TL-licht zonder instellen witbalans

Kunstlicht zonder instellen witbalans

WitbalansDaarom moet de camera geijkt worden op het aanwezige licht. In professionele termen wordt gezegd: de witbalans moet worden ingesteld, zodat alle witte elementen in beeld ook werkelijk wit worden opgenomen zonder een kleurzweem.

De meeste camera’s zijn uitgerust met een automatische witbalans. Nadeel hiervan is dat tijdens de opname, bijvoorbeeld tijdens een camerabeweging, de kleuren automatisch veranderen, wat een storend resultaat kan leveren. Daarom is het aan te raden om de kleurinstelling handmatig uit te voeren voor de opname. Je kunt dit doen door één van de preselecties in het menu te selecteren, aangeduid met duidelijke icoontjes die de verschillende lichtbronnen representeren (Auto/Daglicht/Bewolkt/TL licht/Gloeilamp) Het is ook mogelijk de witbalans handmatig in te stellen door een wit vel papier onder het aanwezige licht te houden en het met de betreffende toets in te stellen (zie handleiding camera). Let op: telkens als je op een nieuwe locatie komt waar een ander soort licht aanwezig is, moet de witbalans op-nieuw ingesteld worden.

Page 64: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

DaglichtDaglicht kent verschillende vormen:• Hard licht, op een mooie zonnige dag hebt u fel licht en donkere schaduwen• Zacht licht/diffuus licht: op een bewolkte dag, geeft een gelijkmatige belichting

Om het effect van hard licht op te heffen, is een reflectiescherm een uitkomst. Je kan ook een plaat wit tempex gebruiken.

Kunstmatige belichtingBij studio-opnames is men aangewezen op kunstmatige belichting, maar ook bij opnames op locatie kan het voorkomen dat extra belichting nodig is. Door het relatief lage contrastbereik van de camera kan het nodig zijn om schaduwpartijen met kunstlicht bij te lichten

Men onderscheidt de volgende vormen van basisbelichting:• Basislicht: voor de totale verlichting van de gehele set• Key-licht: om het belangrijkste onderwerp te accentueren• Invullicht: aanvulling van het key-licht• Strijklicht: voor speciale effecten, het licht komt schuin van achteren• Achterlicht: om het onderwerp van achteren of van boven te verlichten om diepte en perspectief te creëren• Horizonlicht: voor het uitlichten van de achtergrond

Indien een tafreel door middel van één enkele lamp frontaal wordt belicht dan zal het beeld weinig tekening vertonen en een afgeplatte indruk maken. Dit is vergelijkbaar met frontaal flitsen met een fototoestel.

De verschillende belichtingsvormen in de studio. DriepuntsbelichtingBij een videoproductie in de studio (bijv. interview) is minimaal een driepunts-belichting nodig. Bij deze opstelling wordt gebruik gemaakt van drie lichtbronnen: ey-licht, Invullicht en Achterlicht.

Key-licht is de meest intense lichtbron die als hoofdlicht kan beschouwd wor-den. Het wordt een beetje schuin vóór het onderwerp (in een hoek van 30-45° t.o.v. de camera) en net zo hoog als het object geplaatst.(eveneens een hoek van 30-45°).

Naarmate de horizontale (en verticale) hoek van het Key-licht kleiner wordt (en dus meer frontaal t.o.v. het onderwerp zal komen) zal het modellerend effect van het licht afnemen (en visa versa)

De functie van het Invullicht is om de schaduwen die ontstaan door het harde licht van het Key-licht, bijvoorbeeld op een menselijk gelaat, te elimineren. De schaduwen zullen getemperd worden door het zachtere Invullicht aan de tegenovergestelde zijde van de camera te positioneren. Van belang is dat de intensiteit van het Invullicht in verhouding tot het Key-licht staat en dat in principe niet in sterkte mag overtreffen, omdat anders het modelle-rend effect tenietgedaan wordt. Dit licht mag niet ‘zichtbaar’ zijn, het dient enkel om de grote contrasten op het onderwerp te verminderen.

Page 65: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

Indien er sprake is van een groot contrast in intensiteit tussen Key-licht en Invullicht spreken we van low key, bij een gering contrast spreken we van high key.

Achterlicht is om het onderwerp van de achterkant te belichten om het zodoende te laten loskomen van de ach-tergrond. De meest ideale plaats voor het Achterlicht is achter het onderwerp en wel zo dat geen licht van het Achterlicht voor of bovenop het onderwerp valt. Voor een Achterlicht wordt doorgaans hard licht gebruikt met een intensiteit die ongeveer de helft is van het Key-licht.

CamerawerkDe cameraman/vrouw zet de camera op een aangegeven plaats, bepaalt de beeldhoek, kiest de lens en stelt scherp, terwijl hij/zij de afmetingen in het beeld overweegt en een compositie bepaalt. Het onderstaande is voor hem/haar gesneden koek. Let wel: ieder beeld dat door de camera wordt opgenomen, heet een shot.

Beeldhoek:Het meest extreme zijn:• Vogelperspectief (waarbij iemand van boven wordt gefilmd) en • Kikkerperspectief (waarbij het onderwerp van onder af wordt gefilmd).Vanuit vogelperspectief gefilmd lijkt iemand onbeduidend en vanuit kikkerperspectief juist heel belangrijk.Daartussenin zitten natuurlijk verschillende beeldhoeken waaruit gefilmd kan worden.

Optische hoekDe diverse soorten lenzen kunnen variëteit brengen in de opnamen. Globaal spreekt men over lang-brandpuntob-jectieven (telelenzen) en kort-brandpuntobjectieven (groothoeklens):• de telelens heeft een nauwe optische hoek en laat weinig zien van het onderwerp. De opname is vrij vlak en het zijn lastige shots om te maken.• de groothoeklens heeft een wijde optische hoek waarbij veel in beeld komt. De opname toont veel perspectief en de shots zijn gemakkelijker te maken.

Beeld grootteMet beeldgrootte bedoelen we hoe groot objecten in het algemeen en personages in het bijzonder in het beeldkader verschijnen.

De belangrijkste shots zijn de long shot of totaal, de medium shot en de close-up. Daaromheen zijn een paar variaties, die veel gebruikt worden. Vandaar dat de zes belangrijkste beeld groottes hier worden toegelicht:

• Extreme long shot: totale ruimte, personage is een stipje (afstandelijk)• Long shot: totaalbeeld, personage komt meer op voorgrond• Medium long shot: personage ten voeten uit• Knee-shot: personage vanaf de knie• Medium shot: vanaf de heup (meest neutrale, natuurlijke)• Medium close-up: alleen het hoofd (emotie, details, beklemtoning)• Extreme close up: detail (handen, ogen)

Page 66: commercials

Extreme long shot Long shot Medium long shot Knee shot

Medium shot Medium close up Close up Extreme Close up

De beeldgrootte die je kiest hangen in grote mate af van het medium waarop de video wordt vertoond. In vergelijking met het bioscoopscherm is het televisie- of computerscherm erg klein. Dit betekent dat alles wat op een tv-scherm in long shot getoond wordt vaak minuscuul overkomt. Vandaar dat televisie een reputatie heeft opgebouwd als een medium dat het vooral moet hebben van de close-up. De werking van de shotsDe (extreme) close up is geeft een climax aan of een dramatisch effect. De shot kan de gevoelens van de persoon benadrukken.Een close-up vereist tijdens de opnames een nauwkeurige scherpstelling en het maakt het moeilijker om een object in beweging vloeiend te volgen. De kijker kan het gevoel krijgen dat hem bepaalde zaken worden onthouden.

Een long shot is heel geschikt om de ruimtelijke verhoudingen van een bepaalde locatie weer te geven. In zo’n geval spreekt men van een zgn. establishing shot. Dit overzichtsbeeld maakt de kijker vertrouwd met de geografie van een bepaalde setting, waardoor de camera zich, zonder gevaar van desoriëntatie bij de kijker, vrijelijk kan bewegen binnen deze ruimte. Het kan nuttig zijn regelmatig terug te vallen op dergelijke shots om daarmee de kijker te heroriënteren. Een long shot kan op een meer symbolische manier gebruikt worden om het isolement of de eenzaamheid van iemand in beeld te benadrukken.

Het medium shot wordt vaak gebruikt voor het afnemen van interviews.

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

Page 67: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

Het beeldkaderKadrering is de manier waarop een object geplaatst wordt binnen de 4 zijden van het beeld. Probeer niet teveel in één kader of in één shot te laten zien. Probeer voor elk shot de juiste beeldhoek te kiezen.

Enkele vuistregels: • Vermijd bij het kadreren dat het hoofd de bovenkant van het kader raakt of kinnen op de onderste rand van het kader rusten. Hou met andere woorden belangrijke zaken verwijderd van de randen van het kader. • Beelden mogen ook weer niet te los gekadreerd worden, zodat het onderwerp niet “verdrinkt” in het kader. Zet een hoofd niet centraal in beeld waardoor de ruimte boven het hoofd te nadrukkelijk wordt. • Vermijd hoofden of lichamen die maar half in beeld zijn. • Zorg dat objecten op de achtergrond niet op een storende manier samenvallen met personen op de voorgrond. • Zorg ervoor dat elementen in de voorgrond geen belangrijke elementen op de achtergrond verhullen. • Geef de persoon in beeld altijd kijk- en spreekruimte. Als een persoon naar rechts kijkt, moet hij links in beeld gepositioneerd zijn. Zo ontstaat er ‘kijkruimte’ aan de rechterkant van het scherm. • Geef een bewegende persoon altijd beweegruimte. Een persoon die van links naar rechts wandelt en die met een panbeweging gevolgd wordt moet bewegingsruimte krijgen aan de rechterkant van het kader.

Geen hoofdruimte Te veel hoofdruimte Foutieve plaatsing Geen kijkruimte

Compositie Naast het bovenstaande over kadrering speelt ook compositie een belangrijke rol bij het filmen. Compositie is de ruimtelijke organisatie van de visuele elementen voor de camera.

Compositie: • creëert een esthetisch aangename, harmonische beeldconfiguratie • richt de aandacht van de kijker • duidt op symbolische wijze de psychologische relaties tussen personen aan. Een belangrijke regel die leidt tot een mooie compositie is het principe van de Gulden Snede. Hierbij wordt het beeld zowel horizontaal als verticaal in drieën verdeeld. De 4 snijpunten van deze lijnen zijn sterke aandachtspunten. Het is dus zaak om de belangrijkste elementen in beeld op deze denkbeeldige snijpunten te plaatsen. Overal waar een esthetische configuratie wordt nagestreefd past men het principe van de ‘Gulden Snede’ toe zoals in de architectuur, schilderkunst of fotografie.

CamerabewegingTijdens het filmen zijn verschillende camerabewegingen mogelijk. Een camera is echter niet vergelijkbaar met het menselijk oog en kan niet zomaar van links naar rechts bewogen worden. Je moet rekening houden met enkele elementen om de beweging zo natuurlijk mogelijk over te brengen.

Indien de camera niet verplaatst wordt, zijn er drie soorten bewegingen mogelijk:1) De panbeweging of panoramabeweging is een beweging waarbij de camerakop zich over de horizontale as naar links of naar rechts beweegt. Het begin en het einde van de shot is met een stilstaand beeld. Probeer een constante snelheid aan te houden zonder schokken. Een slecht uitgevoerde panbeweging werkt storend voor de kijker. 2) Bij de tiltbeweging beweegt de camerakop zich over de verticale as naar boven of beneden beweegt.3) De zoom: met elke camera is makkelijk in en uit te zoomen via de zoom knop. De zoom is eigenlijk geen camerabeweging. We krijgen het gevoel dichterbij te komen, maar het standpunt verandert niet.

Indien de camera wel verplaatst wordt, onderscheidt men ook drie bewegingen: 1) Bij de liftbeweging beweegt de camera langs de verticale kolom van de camerazuil.2) Bij de dollybeweging verplaatst de camera zich naar (dolly in) of van het onderwerp (dolly back).3) Bij de travellingbeweging beweegt de camera zich in een rechte lijn evenwijdig aan het onderwerp.

Page 68: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

THUISWERKOPDRACHT OPDRACHT 7 We hebben nu de video-opnamen achter de rug. De shoot zal ongetwijfeld succescvol zijn verlopen. Nu hebben jullie de beelden nog vers in je geheugen dus wordt het tijd om na te denken over de edit. Zoals je wel zult weten is de edit dé fase waarin een commer�cial leuk, spannend of ronduit saai in gemaakt kan worden.

Tijdens de editles van volgende keer is dus belangrijk dat je nu al gaat nadenken over de manier hoe de stukjes video die we geschoten hebben op een spannende manier aan elkaar worden gezet. Schrijf dat op. Denk ook na over muziek, geluidsfragmenten en de beeldwisselingen van die stukjes video. Want uiteindelijk is dit de aanzet naar een goede commercial.

MEDIUM/KEUZE MOGELIJKHEDENTeksten en ideëen op papier samenvoegen, zodanig, dat er een logische sequentie (verloop van de commercial) ontstaat.

INLEVER - BESPREEKDATAOPDRACHT 7 Thuiswerkopdracht inleveren in week 20 / Les 4

BEOORDELINGSCRITERIA

Je wordt beoordeeld op je de inhoud van je ideëen tav de komende edit en je plan van aanpak.

Page 69: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

Toets 2 Naam

klas cijfer

Cursuscode: T 45Cursusnaam: commercials makenPeriode: 4Docenten: Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten

Wat verstaan we onder standpunt?

Wat is het verschil tussen belichting en verlichting?

Wat een medium long shot?

Wat is omgevingsgeluid?

Wat verstaan we onder een sequentie?

Wat is de belangrijkste taak van de regiseur?

Page 70: commercials

art & design college grafi sch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

444444444e4e

Edeting fi lm

BeeldPremiere ProAfter Effects

GeluidPremiere ProAfter Effects

geluid

4e+

Page 71: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

Adobe Premiere ProVoor het monteren van de film maken we gebruik van Premiere. Met Premiere is het mogelijk alle takes die we vast-gelegd hebben achter elkaar te zetten en als één geheel weg te schrijven. Natuurlijk laten we daarbij een groot deel van het gefilmde materiaal weg, er moet immers een kort maar krachtig ‘verhaal’ over blijven.

Je kan Premiere een beetje beschouwen als het opmaakprogramma (zeg maar Indesign) voor video. Op één punt is deze vergelijking heel belangrijk. In het project-bestand zitten niet de eigenlijke stukken film besloten, er zijn slechts verwijzingen naar de clips, zoals de stukken film in Premiere genoemd worden. Als je je project op een cd, dvd of memorystick wilt opslaan heb je aan het project-bestand niet genoeg, je moet ook de afzonderlijke clips (avi-bestanden) meekopiëren, net als dat je bij een Indesign-bestand de hoge-resolutie afbeeldingen niet moet ver-geten. Allereerst moeten we ervoor zorgen dat het gefilmde materiaal op de hardDisk terecht komt.

Een nieuw projectBij het opstarten van Premiere wordt gevraagd of je een recent bestand (project) wilt openen of dat je met een nieuw project wilt beginnen.

Als je een nieuw project begint moet je een aantal instellingen opgeven. Bij een nieuw project kies je doorgaans voor DV - PAL (PAL is het Europese video-systeem, NTSC is Amerikaans)met als suboptie Standard of Wide-screen (breedbeeld), afhankelijk van het opgenomen materiaal.

De optie 32kHz of 48kHz zegt ietsover de geluidskwaliteit. Het heeft wei-nig zin om een hogere geluidskwaliteit te kiezen dan de kwaliteit waarmee het oorspronkelijke geluid is opgenomen. Met de camera’s die we op schoolgebruiken is dit meestal 32kHz.

Kies een naam en een locatie (plek op de harde schijf ) waar je het project wilt opslaan. NB Premiere maakt een map aan waar alle videobestanden in komen te staan.

Op het GLU zullen deze bestanden in de regel terecht komen in de map swap op de D:-schijf. Vergeet niet om deze bestanden naar je eigen map te kopiëren! Een project bestaat niet alleen uit het gefilmde materiaal maar kan ook aangevuld worden met foto’s, geluiden, titels, etc.

Page 72: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

Van tape naar HardDisk (Capture)Op school worden de camera’s op de computer aangesloten met een FireWire-kabel. De aansluiting zit (bij de computers in lokaal B210) aan de achterkant.

Kies voor File: Capture ... om de takes van de camera naar de computer over te brengen. Zet de camera op Play-mode.

De camera bedien je nu vanaf de computer met de knopjes die onderaan in het Capture-venster zitten. De meeste knop-pen zullen bekendvoorkomen.

Het Capture vensterAan de rechterkant van het Capture-venster zie je een aantal instellingen staan.Bij Setup: Capture kan je ervoor kiezen niet beeld èn geluid maar één van beide te capturen, over te brengen naar de computer. Bij Log Clips to kan je -als je je project in meerdere mappen (Bins) hebt ingedeeld- kiezen in welke Bin ze terecht komen.Bij Clip Data is het vooral van belang om een Clip Name op te gevenomdat anders alle clips Untitled gaan heten. Een volgnummer komt ervanzelf achter.

Ten slotte is het verstandig om bij Capture de optie Scene Detect aan tevinken. Iedere keer dat je met de camera een nieuwe take (scène) hebtgemaakt, maakt Premiere daar een nieuwe clip van.

Als je nu de Record-knop aanklikt (de rode knop, het meest rechts van debedieningsknoppen) zal Premiere beginnen met het vastleggen van de takesdie op de band staan.

Page 73: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

Handmatig scènes kiezenVaak wil je niet alle scènes die je hebt gefilmd naar de computer overbrengen. Er kunnen altijd hele stukken bijzit-ten die totaal mislukt zijn. Ook kan het zijn dat je slechts een deel van een scène op de computer wilt zetten.Met de twee knopjes die boven elkaar uiterst links zitten kan je zoeken naar het begin van een volgende of vorige scène op de band. Met de twee accolade-vormige knopjes die ernaast staan kan je met een zogenaamd In Point of Out Point het begin of eind van een stuk film markeren om alleen het gemarkeerde deel te capturen. Hiervoor klik je dan op de knop In/Out bij Capture, rechts van de bedieningsknoppen.

Met de knopjes eronder (accolade met pijl) kan je de band naar een In of Out Point spoelen. De functie van de overige knoppen in de bovenste rij in het bedieningspaneel spreken voor zich.

Met de schuifknop (Shuttle) in het midden kan je terug of verder spoelen. Hoe meer je de knop naar links respec-tievelijk naar rechts schuift hoe sneller het gaat. Met het wiel middenonder (Jog) kan je de afspeelkop heel precies op een gewenst moment neerzetten. Met de twee knopjes rechts van het Jogwheel kan je de tape heel langzaam achteruit of vooruit spelen.

Einde van de captureAls de tape aan het eind is zal het capturen automatisch stoppen. Het kan ook voorkomen dat een tape al veel eer-der stopt. De melding is dan vaak Capturing stopped because blank tape was detected. Als na zo’n leeg stuk tape toch nog scènes zijn opgenomen moet je gewoon nogmaals op de Record-knop drukken. Bij de nummering van de clips verschijnt automatisch een nieuw cijfer om aan te geven dat een nieuwe serie clips begint. In een enkel geval -bij oudere camera’s en ook een enkele keer bij een gloednieuw type- zal de optie Scene Detect niet werken. In dat geval moet je handmatig de scènes kiezen of kan je achteraf zelf de hele scène ‘in stukken hakken’ voordat je gaat monteren. Je kan ook tijdens het monteren de stukken kiezen. Bij het sluiten van het Capture-venster moet Premiere mogelijk nog scènes verwerken. Dit kan -afhankelijk van de snelheid van de compute even duren. De voortgang wordt rechtsonder in de statusbalk weergegeven.

Page 74: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

Montage met PremiereVoordat je de film gaat monteren moet je de scènes al goed kennen en een draaiboek (montageboek) hebben ge-maakt. Bovendien moet je goed weten wat de verschillende vensters van Premiere inhouden.

Project-vensterLinksboven staat het Project-venster. Hierin staan niet alleen de clips die deel uitmaken van het project maar ook toegevoegde elementen zoals aftiteling en muziek. In dit venster staat ook een aparte tab voor Effects. De effecten zijn onderverdeeld in effecten voor video en geluid, zowel voor speciale effecten als voor vloeiende overgangen (transitions).

Monitor-vensterIn Premiere wordt een take een clip genoemd, een scène -die uit verschillende takes kan bestaan- wordt een sequence genoemd. In het Monitor-venster staat links de actieve clip, de clip die met een dubbelklik in het Project-venster is geselecteerd. Rechts staat de sequence.

ToolsIn de onderste helft van het venster staat geheel links de gereedschapskist. Hierin staan gereedschappen voor het selecteren, verlengen of verkorten, snijden en verplaatsen van clips die in de sequence staan. Hierover later meer.

Page 75: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

TimelineHet grootste venster is het Timelinevenster. In dit venster zie je de verschillende videoen audio-sporen staan. Vergelijk deze -wat video betreftmaar even met lagen in Photoshop. Er zijn twee manieren om clips in de tijdlijnte zetten: • Clips kunnen -in een willekeurige volgorde- vanuit het Project-venster naar een spoor in de tijdlijn gesleept worden. • De actieve clip -of een deel van de clip- kan vanuit het linker scherm in het Monitor-venster naar een spoor in de tijdlijn gesleept worden. Een deel van de clip kan met een In en Out Point geselecteerd worden, net als bij het capturen (zie Handmatig scènes kiezen). Bij het gebruik van een deel van de clip blijft het niet-geselecteerde deel nog gewoon beschikbaar om te editen. Als je een clip naar een hoger spoor in de tijdlijn sleept zal dit het beelderonder afdekken. Geluid in verschillende sporen wordt door elkaar afgespeeld.

HistoryIn het History-venster is te zien welke handelingen er het laatst verricht zijn. Ook is het hier mogelijk door een simpele klik een aantal laatste stappen ongedaan te maken.

InfoIn het Info-venster vind je informatie over de clip die geselecteerd is. Het maakt niet uit in welk venster de clip geselecteerd is. Dit laatste kan soms verwarrend zijn: in de tijdlijn is een clip geselecteerd (donkerder gekleurd)terwijl in het Info-venster informatie over een andere clip getoond wordt omdat die toevallig later -bijvoorbeeld in het Monitor-venster- is geselecteerd.

Eenvoudige montageBij het behandelen van de Timeline is in feite al een aanzet gegeven voor een eenvoudige montage: het in wil-lekeurige volgorde slepen van clips naar sporen in de tijdlijn.

Een deel van een clip gebruikenIn plaats van een hele clip naar een spoor in de tijdlijn te slepen kan je ook een deel selecteren:• Dubbelklik in het Project-venster op de gewenst clip of sleep hem naar het linker scherm in het Monitor-venster.• Speel de clip af en klik op het juiste moment op de acolades im een In en Out Point te zetten. Je kan ook op het toetsenbord op respectievelijk de i en de o drukken. Met de Shuttle en de Jog kan je de afspeelkop precieser plaatsen om een In en Out Point te zetten.• Speel ter controle het geselecteerde deel af door op de knop Play In to Out te klikken, de knop met het drie-hoekje tussen de twee acolades.• Sleep de clip naar het gewenste spoor in de tijdlijn. Het maakt niet uit of je de clip vanuit het Project-venster of het linker scherm in het Monitorvenster naar de tijdlijn sleept.

Page 76: commercials

De gereedschappenHet bovenste gereedschap in de toolbox is het ‘gewone’ selectiegereedschap dat je -net als bij Photoshop en Illustrator ook met de v op het toetsenbord kan selecteren. Met dit gereedschap kan je o.a. clips in de tijdlijn verslepen naar een gewenste positie. Als je de afspeelkop op een bepaald moment in de sequence hebt staan dan zal dit magnetisch worden. Bij het verplaatsen van een clip kan je deze dus precies positio-neren (tegen de rode lijn die onder de afspeelkop zit).

Het volgende gereedschap is de Track Select Tool. Hiermee selecteer je in de tijdlijn niet alleen de clip die je aanklikt maar ook alle clips rechts daarvan in het zelfde spoor. Handig als je een aantal clips wilt selec-teren om een gat (ripple) op te vullen. Hierbij worden dan de clips in de tijd verplaatst.

Het derde gereedschap is de Ripple Edit Tool. Hiermee kan je een clip verlengen om bijvoorbeeld een gat te dichten. Voorbeeld: Als je van een clip van drie minuten slechs één minuut gebruikt, laten we zeggen de tweede minuut van de clip, dan kan je met dit gereedschap de clip nog zowel aan het begin als aan het eind een minuut ‘uitrekken’. Hierbij komt de clip niet van zijn oorspronkelijke positie, hij blijft dus bijvoorbeeld synchroon met achtergrondmuziek die je toegevoegd hebt. Je kan een clip natuurlijk niet méér verlengen dan tot de oorspronkelijke lengte. Je kan een clip overigens ook juist inkorten.

Het volgende gereedschap is de Rolling Edit Tool. Hiermee kan je van twee (selecties van) clips die op elkaar aansluiten het aansluitpunt (de beeldovergang) verschuiven. De ene clip wordt exact evenveel ver-

lengd als de ander wordt ingekort. In het rechter scherm van het Monitor-venster wordt in een split screen de exacte beeldovergang getoond. Beide clips worden niet in de tijdlijn verschoven en blijven dus synchroon.

Met het volgende gereedschap, de Rate Stretch Tool, kan je een clip echt uitrekken, langer maken voor een slow-mo-tion of juist korter maken voor een versneld effect. Het volgende gereedschap is de Razor Tool waarmee je een clip kan in twee stukken kan snijden om vervolgens bij-voorbeeld een deel te kunnen verplaatsen of verwijderen. Zelfs al heb je met de Razor een stuk van een clip verwij-derd, dan nog kan je met de Ripple Edit Tool of de Rolling Edit Tool de clip zonodig verlengen. De overige tools worden zelden gebruikt en hier dus niet behandeld.

Veel gebruikte toetsen en toetscombinaties Een aantal toetscombinaties wordt als bekend verondersteld. Combinatiesals Ctrl-s, Ctrl-c, Ctrl-v en Ctrl-z worden immers in ieder programma gebruikt. F5 Voor het openen van het Capture-venster.PageUp In de tijdlijn terug gaan naar een vorig begin- of eindpunt van een clip.PageDown In de tijdlijn verder gaan naar een volgend begin- of eindpunt van een clip.Home In de tijdlijn gaan naar het beginpunt van de geselecteerde clip.End In de tijdlijn gaan naar het eindpunt van de geselecteerde clip.Enter De sequence renderen (doorrekenen van toegevoegde effecten) en vanaf het begin afspelen.Spatie Play / PauseBackSlash (\) De sequence in het venster passen (zoom).Ctrl-i ImporterenCtrl-k De in de tijdlijn geselecteerde clip snijden op de plaats van de afspeelkop.

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

Page 77: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

Oefeningen: montageDe volgende oefeningen zijn -als je niet over de genoemde oefenbestanden kan beschikken- ook te doen met wil-lekeurige andere bestanden. Het vergt een klein beetje inlevingsvermogen. Het gaat hier om twee clips die de zelfde scène laten zien maar met twee verschillende camerastandpunten.

Oefening montage 1, de basicsKopieer eerst de oefenbestanden naar het buroblad of je eigen schijf dmv de verkenner: L:\GV\Docenten\Kees Schouten\video_files\vdo_glu_les03Start Adobe Premiere en open 09Lesson.prproj en speel de sequence (bestaande uit 4 clips) af.

Lift, Extract, Ripple Delete en Rolling EditDe eerste scène komt twee keer in de sequence voor met de clips Greet1.avi en Greet2.avi. In de clips zijn verschillende camerastandpunten gebruikt.Van de eerste clip (Greet1.avi) gaan we nu in de sequence een stuk verwijderen, het stuk net nadat de jongeman de ander (die buiten beeld staat) begroet: “O, hey dude”. Op dit moment laat het meisje de arm van de jongen los, een goed herkenningspunt in de film.

• Zoek in het sequence-venster (rechtsboven), bijvoorbeeld dmv scrubben (het verslepen van de afspeelkop), het bewuste moment op. • Zet een zogenaamd In Point als markering van het deel dat je weg wilt halen. Je kan op de eerste knop met de accolade klikken of een “i” intypen.• Ga naar het eind van de clip door de PageDown-toets in te typen.• Zet een zogenaamd Out Point als sluitmarkering van het deel dat je weg wilt halen. Je kan op de tweede knop met de accolade klikken of een “o” intypen.• Klik op de knop Lift, de eerste van de drie knopjes rechtsonder in dit venster.Het geselecteerde deel is nu verwijderd maar laat een gat (Ripple) achter in de sequence, kijk maar in de tijdlijn. Het is nu zaak om het gat de dichten. Je kan er een (deel van een) clip invoegen waardoor de totale tijd van de sequence gelijk blijft of je kan de clips die rechts van de Ripple (het gat) staan tegen de clip aanzetten waarvan je net een stuk verwijderd hebt. In dit geval gaan we het gat dichten door de overige clips te verschuiven. Er zijn meerdere methodes:

• Selecteer het gat met het ‘gewone’ selectiegereedschap (V).• Kies Edit: Ripple Delete. Het gat is weg.• Kies (alleen nu, als oefening) Edit: Undo om de laatste handeling ongedaan te maken en het gat op een tweede manier te dichten.• Selecteer de clips die rechts van het gat staan door met de Track Select Tool (het tweede gereedschap in de toolbox) de clip rechts van het gat aan te klikken.• Sleep nu de clips naar links om het gat te dichten.Van de tweede clip (Greet2.avi) gaan we nu in de sequence het eerste stuk verwijderen, het stuk dat dubbel is ofwel wat we in de eerste clip hebben laten staan.

• Zoek in het sequence-venster (rechtsboven) dmv scrubben, het moment op dat de jonge man net “O, hey dude” heeft gezegd / het meisje zijn arm loslaat.• Zet een zogenaamd Out Point als markering van het deel dat je weg wilt halen. Je kan op de tweede knop met de accolade klikken of een “o” intypen.• Ga naar het begin van de clip door de PageUp-toets in te typen.• Zet een zogenaamd In Point als beginmarkering van het deel dat je weg wilt halen. Je kan op de eerste knop met de accolade klikken of een “i” intypen.• Klik op de knop Extract, de tweede van de drie knopjes rechtsonder in dit venster.Het geselecteerde deel is nu verwijderd en laat geen Ripple achter in de sequence, kijk maar in de tijdlijn. De totale tijdsduur van de sequence is nu automatisch ingekort, soms is dit een ongewenst effect, vandaar dat we niet alleen Extract behandeld hebben maar ook Lift.

• Kies de Rolling Edit Tool uit de gereedschapskist (het vierde gereedschap).• Ga met de cursor naar het punt waar de twee clips aansluiten en sleep dit punt een klein stukje naar links of naar rechts. Je ziet in het venster rechtboven in een split-screen hoe de twee clips op elkaar aansluiten.

Page 78: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

Oefening montage 2: invoegen van delen van clipsBij deze oefening gebruik je een aantal van de oefenbestanden die je in de vorige oefening hebt gebruikt.

In de vorige oefening stonden vier clips in de tijdlijn en hebben we daar overtollige delen weggehaald. We kunnen ook met een lege tijdlijn beginnen en daar de juiste delen van clips in zetten.Met In en Out Points selecteren we een deel van de clip en zetten dit vervolgens in de tijdlijn:

• Begin een nieuw project (File: New: Project (CTRL-N)) Geef de juiste specificaties: DV-PAL / Standard 32 kHz. Geef een locatie (het buroblad bijvoorbeeld) en een naam voor het project op: montage_2.prproj.• Importeer (File: Import (Ctrl-i)) de files Awkward.avi, Greet1.avi, Greet2.avi en Seeya.avi. (door met de Ctrl-toets ingedrukt de vier files aan te klikken kan je ze in één keer importeren)• In het Project-venster (standaard linksboven) komen de geïmporteerde files in een lijst te staan. Dubbelklik op Greet1.avi zodat deze clip in het Clip-venster komt te staan, het linker venster binnen het Monitor- venster. In plaats van te dubbelklikken kan je de clip ook naar het venster slepen.• Plaats een In Point (i) direct aan het begin van de clip.• Ga door af te spelen en te scrubben naar het moment net nadat de jongeman de ander (die buiten beeld staat) begroet: “O, hey dude” en het meisje de arm van de jongen loslaat. Gebruik eventueel het Jogwheel (middenon der in het Clip-venster) om het moment precies te bepalen. Plaats een Out Point (o).• Sleep nu de clip naar de laag Video 1 in de tijdlijn. Alleen het geselecteerde deel komt in de tijdlijn te staan.

NB Omdat we de clip geselecteerd hebben vanaf het beginpunt is het zetten van een In Point eigenlijk overbodig.

• Dubbelklik op Greet2.avi zodat deze clip in het Clip-venster komt te staan.• Ga door af te spelen en te scrubben naar het moment net nadat de jongeman de ander begroet: “O, hey dude” en het meisje de arm van de jongen loslaat. Gebruik eventueel het Jog-wheel (middenonder in het Clip-venster) om het moment precies te bepalen. Plaats een In Point (i).• Ga door de End-knop in te drukken naar het einde van de clip. Plaats een Out-point (o).

NB Omdat we de clip geselecteerd hebben tot het eindpunt is het zetten van een Out Point eigenlijk overbodig.

• Sleep nu de clip naar de laag Video 1 in de tijdlijn, direct achter de clip die je reeds geplaats hebt. Alleen het geselecteerde deel komt in de tijdlijn te staan • Druk op de Backslash-toets (\) om de clips breder in de tijdlijn weer te geven.• Bewaar

Deze methode van een Sequence maken lijkt heel wat makkelijker en vooral efficienter dan de voorgaande methode. Je moet echter niet vergeten dat we door de vorige oefening al precies weten hoe de clips er uitzien.Zonder die voorkennis was dit niet zo simpel geweest.

Page 79: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

Montage met een L-cutWat we veel zien in speelfilms is dat bij de montage van twee clips (in dit geval scènes) het geluid nog een seconde of wat doorloopt terwijl we wel al een ander beeld zien. We zien bijvoorbeeld een scène waar twee mannen ineen verhitte discussie gewikkeld zijn. Terwijl het geluid van deze scène nog even doorgaat zien we één van de man-nen al op straat lopen. Het is niet alleen zo dat dit een vloeiende overgang tussen de twee scènes geeft maarhiermee wordt bovendien gesuggereerd dat de man nog met zijn gedachten bij het gesprek is.Bovenstaande montage-truc wordt een L-cut genoemd. Overigens kan het met een L-cut ook zijn dat het geluid van een volgende clip (scène) al te horen is voordat het beeld te zien is.

Oefening montage 3: Een L-cut met een slow-motionWat we in premiere moeten doen voor het maken van een L-cut is allereerst het geluid loskoppelen van het beeld, zo kunnen we beeld en geluid onafhankelijk van elkaar manipuleren.• Sleep de clip Awkward.avi naar de tijdlijn, direct achter Greet2.avi. Druk op de Backslash-toets (\) om alle drie de clips in de tijdlijn weer te geven.• Selecteer de clip Awkward.avi in de tijdlijn met het gewone selectiegereedschap, je ziet dat beeld èn geluid in één keer geselecteerd worden, bovendien zijn de namen onderstreept. Kies Clip: Unlink Audio and Video. De namen van de clip zijn niet meer onderstreept• Klik in de Audio-laag in het open vakje dat achter het luidsprekertje staat, hierin komt nu een slotje te staan en de laag wordt gearceerd om aan te geven dat hij vergrendeld is.

In de clip Awkward.avi zien we de oudere jongeman ongeveer twee seconden lang in een boek kijken, althans we zien twee seconden lang het geblader in het boek. Bij het bladeren zien we een foto van z’n ex-vriendin als boeken-legger tussen de pagina’s zitten. Om het dramatische effect hiervan te benadrukken gaan we dit stukje in slow-motion zetten, we laten het vier of vijf seconden duren ipv twee. Allereerst dienen we de clip nu in drie stukken te delen waarbij het tweede stuk het geblader in het boek is. Vervolgens schuiven we het derde stuk enkele seconden op om ruimte te maken voor de (verlengde) tweede stuk. Ten slotte verlengen we het tweede stuk tot het aansluit bij het derde.

• Zet de afspeelkop (CTI, ofwel Current Time Indicator) in de tijdlijn op het moment dat het boek in beeld komt (scrubben en joggen).• Kies Sequence: Razor at Current Time Indicator (Ctrl-k) ofwel maak hier een Cut in de film. Let op: als het geluid niet vergrendeld is wordt dit ook gesneden! Let op: als de optie niet beschikbaar is (grijs in het menu) dan dien je eerst het Timeline-venster te activeren.• Zet de afspeelkop in de tijdlijn op het moment dat het boek nog net in beeld is.• Kies Sequence: Razor at Current Time Indicator (Ctrl-k).• Selecteer het laatste stuk van de clip en schuif het enkele seconden naar rechts om ruimte te maken voor het tweede deel. Je dient het derde deel minimaal de breedte van het tweede deel (twee seconden) op te schuiven. Je zou de CTI (Current Time Indicator) eerst op het juiste moment kunnen zetten, bij het verslepen van de clip is de CTI ‘magnetisch’. In het Info-venster kan je o.a. de begintijd van (het deel van) de clip aflezen, ook zo kan jede clip nauwkeuriger bijvoorbeeld drie seconden naar rechts slepen.• Selecteer de Rate Strech Tool (X) in de Toolbox. Sleep de rechterkant van het tweede deel van de clip (het geblader in het boek) naar rechts zodat het aansluit bij het derde deel van de clip. Speel de Sequence (of alleen de clip Awkward.avi) af om het effect te zien.• Bewaar.

In de tijdlijn zie je nu duidelijk dat het geluid een paar seconden korter duurt dan het beeld.

Page 80: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

BeeldovergangenDe scènes (of clips) die we tot nu toe aan elkaar hebben geplakt hebben een abrupte overgang. Door middel van een simpele oefening maken we een vloeiende beeldovergang. Onthoud wel dat geëxperimenteer met allerlei beeldovergangen in je eindresultaat veel storender werkt dan een abrubte beeldovergang. Eigenlijk is er niets mis met een abrubte beeldovergang!

Oefening montage 4: Beeldovergang (Video Transition)Bij deze oefening kan je het bestand gebruiken dat je in de vorige oefening gemaakt hebt.

• Klik in het Project-venster op de tab Effects.• Klik achtereenvolgens de driehoekjes van Video Transitions en Dissolve open.• Sleep het effect Cross Dissolve in de tijdlijn naar de overgang van de twee clips (uit de vorige oefening).• Speel (een deel van) de sequence af om het effect te zien.

NB Als je een Transition sleept naar een willekeurige abrubte overgang van twee clips dan kan je de volgende (fout)melding krijgen: Insufficient media. This transition will contain repeated frames. Dit betekent eigenlijk dat de twee clips elkaar niet konden overlappen dus dat het beeld ook niet ‘door elkaar gemixed’ kon worden. Premiere lost het probleem redelijk goed op met repeterende frames.

• Selecteer met het ‘gewone’ selectiegereedschap de beeldovergang tussen de twee clips. Als deze niet goed in de tijdlijn te zien is zal je er op in moeten zoomen. In het Monitor-venster klik je nu op de tab Effect Controls in het linker scherm waarna de opties van de beeldovergang verschijnen. Hier kan je de beeldovergang, te zien als eenrechthoek met daarin een diagonaal, verlengen of verkorten door aan de linker- of rechterkant te slepen. Zet je de cursor in het vak dan kan je de beeldovergang verplaatsen.Zet je de cursor precies op het aansluitpunt van de twee clips (gemarkeerd door een wit driehoekje met daarboven een witte lijn) dan krijg je de Rolling Edit Tool te zien waarmee je het aansluitpunt kan verplaatsen.In het rechter venster krijg je in een split-screen direct een preview van het resultaat te zien.

Page 81: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

Kleurcorrecties (incl. licht/donker)Het kan uiteraard voorkomen dat een clip op kleur gecorrigeerd moet worden. De middentonen zijn te donker of door kunstlicht zit er een kleurzweem in de clip.

In deze training beperken we ons tot een correctie dmv Curves. Hopelijk heb je bij Photoshop regelmatig met curves gewerkt, daar gaan we hier wel vanuit. Een groot verschil met Photoshop is dat we in Premiere altijd met de correctie van lichtbundels (RGB) te maken hebben, terwijl bij Photoshop ook met inkten (CMYK) gewerkt kan worden.Bij Curves in Photoshop kan je er voor kiezen in RGB of CMYK te werken.

Bij het omhoogslepen in de curve van de middentonen van een afbeelding zal de afbeelding respectievelijk lichter (RGB) of donkerder (CMYK) worden. Bij Premiere wordt de clip altijd lichter bij het optillen van de midden-tonen.

Oefening kleurcorrectie 1: CurvenBij deze oefening kan je een willekeurige clip gebruiken.• Selecteer een willekeurige clip in de tijdlijn.• Klik in het Project-venster op de tab Effects.• Klik achtereenvolgens de driehoekjes van Video Effects en Image Control open.• Sleep het effect Color Corrector in de tijdlijn naar de geselecteerde clip.• Zet de afspeelkop aan het begin van de clip.• In het Monitor-venster klik je nu op de tab Effect Controls in het linker scherm waarna je bij Video Effects de optie Color Corrector ziet staan. Klik het driehoekje van Color Corrector open en vervolgens dat van Curves.• Sleep het midden van de witte lijn (de Master-Curve) een stukje naar boven. Je ziet in het rechter venster dat de clip lichter wordt.• Speel de clip af om het effect duidelijk te zien. Eventueel klik je de optie Split Screen Preview aan.• Zet de afspeelkop weer aan het begin van de clip. Verander één van de andere curves (RGB) om een kleurcorrectie te maken / een kleureffect te bereiken.• Speel (een deel van) de clip af om het effect te zien.

Aanvullingen op dit cursusmateriaal

Gedurende de training wordt mogelijk nog extra cursusmateriaal ontwikkeld. Kijk af en toe op de LES-schijf:L:\GV\Docenten\Kees Schouten\index.html

Hier staan nu al een paar links naar sites en bestanden (PDF’s) die mogelijk bruikbaar zijn.

Page 82: commercials

After Effects 7.0 Classroom in a Book

The fastest, easiest, most comprehensive way to learn Adobe After Effects 7!

‘Classroom in a Book’, the best-selling series of hands-on software training workbooks, helps you learn the features of Adobe software quickly and easily. Classroom in a Book offers what no other book or training program does--an official training series from Adobe Systems Incorporated, developed with the support of Adobe product experts.

‘Adobe After Effects 7.0 Classroom in a Book’ contains eleven lessons and a bonus DVD with lesson files. The book covers the basics of learning Adobe After Effects, and countless tips and techniques to help you quickly become an After Effects artist. You’ll get thorough training in digital video effects and production as well as learn about After Effects 7.0’s new features, including motion tracking, powerful animation and keyframing controls, HDR color support, network rendering, and more. You can follow the book from start to finish or choose only those lessons that interest you.

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

Page 83: commercials

art & design college grafi sch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

5555555555p

Presenteren

Presentatie commercial

Page 84: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

De achtergronden van jullie commercial.

Beschrijf per persoon [dus niet als team] hoe je te werk bent gegaan, waar je inspiratie vandaan is gekomen en hoe je het werken in het team hebt ervaren. Hoe was het back-stage? Geef aan welke rol je in het team hebt ingenomen [waarom?] en wat je ervaringen zijn geweest. Zowel de leuke als minder leuke.Welke onderdelen spraken je het meeste aan? Welke het minst?

Geef daarnaast aan welke commercial, die je deze week op televisie ziet, je op dit moment op nummer 1 zou zetten en welke die naar jouw idee direct van de ‘buis’ gehaald zou moeten worden.

Geef aan welke commercial je op nummer 1 zou zetten van de commercials die je vandaag van de andere teams hebt gezien.

Deze beschrijving moet minimaal twee pagina’s A4 bevatten en enkele tekeningentjes [storyboard achtig] van de door jullie gemaakte commercial.

De commercials [goed/slecht] die je deze week op televisie zag moet je ook even in het kort beschrijven liefst ook met wat eenvoudige tekeningetjes.

De presentatie van jullie commercial.

Het ‘moment suprème!’ Premiere!Je gaat als team je commercial aan de hele groep presenteren.Via de computer en de beamer.

Vertel vooraf aan de gehele klas wat jullie hebben gedaan. Verdeel dit verhaal onderling zodat ieder van de groep een stukje van het verhaal vertelt.

Vertel over de onderwerpen zoals je deze ook bij de lessen hebt gehad, van script tot eindresultaat.Maak er een leuk en spannend verhaal van. Niet te lang maar ook niet te kort. Ga van ongeveer 5 minuten totaal uit. Dus dat is bij een team van vijf 1 minuut per persoon.

Maak vooraf een taakverdeling wie zich met de apparatuur [computer, beamer, geluid] bezig gaat houden. Hou een goede, spannende timing aan. Hou je publiek in spanning en ‘bespeel’ het.

Het team die de commercial heeft gemaakt stelt zich op bij het scherm.

Stilte! Lichten uit... Beamer aan...Presenteer jullie eigen commercial!

Na de commercial blijft het hele team bij het scherm staan om lastige vragen uit de groep te beantwoorden en natuurlijk de geweldigste complimenten in ontvangst te nemen.

Succes!

Page 85: commercials

art & design college grafi sch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

vvvvvvvWoordenlijst

BegrippenTermen

Page 86: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

Termen die gebruikt worden bij het filmen.

Acteur en Actrice Als een man of een vrouw in een film speelt, zeggen we acteur of actrice.

Belichting is een term die wordt gebruikt bij fotografie, in het theater en bij de filmindustrie. De kunst van belichting is het zorgen voor voldoende licht van de juiste intensiteit, van de juiste kleur op de juiste plaats. Dit laatste is met name in het theater van belang, omdat het daar niet alleen zaak is dat er genoeg licht op de juiste plaats is, maar ook dat het elders donker is, zodat de aandacht van het publiek daar komt waar het bedoeld is. Zelfs bij daglichtopnames wordt vaak nog belichting toegepast, bijvoorbeeld omdat er in de schaduw gefilmd wordt, of tijdens de schemering.

Voor de belichting zijn diverse soorten spots in gebruik:

Plano Convex spot, kortweg ‘PC’ – Dit is een spot met een Plano Convex (PC) lens: een lens die aan de ene zijde vlak (plano) is en aan de andere zijde bol (convex). Deze spot geeft een lichtbundel met een vrij scherpe overgang tussen licht en donker. Een variant van deze spot is de Pebble Convex. Deze lens van dit type is aan de bolle kant glad en aan de vlakke kant licht bobbelig (de ‘pebbles’). Hierdoor is de lichtbundel van deze spot diffuser dan die van de Plano Convex.

Fresnel spot - Dit is een spot met een fresnellens, deze spot geeft een lichtbundel met een wazige overgang tus-sen licht en donker. Een fresnel-lens is eigenlijk een PC-lens in ringen opgedeeld, zodat de lens dun kan blijven, en het lichtverlies minder groot is. Door het opdelen van de lens in ringen wordt de lichtbundel erg diffuus, daarom is een fresnelspot is vooral geschikt voor het maken van grote lichtbundels. Door de geringde, dunne opbouw van de fresnellens is ontwikkelt zich minder warmte in de lens dan bij een PC-lens. Hierdoor is het mogelijk om lampen met een groter vermogen te gebruiken in dit type spot.

Profielspot (‘snijder’) - Dit is een spot die net als een plano convex spot een lichtbundel geeft met een scherpe overgang tussen licht en donker. Bij een profielspot zijn de lenzen ten opzichte van de lamp te bewegen. Hierdoor is de diameter van de bundel goed in te stellen. Met een profielspot zijn scherpe projecties mogelijk. Met behulp van ‘messen’ of diafragma’s zijn delen van de lichtbundel weg te snijden. Met behulp van ‘gobo’s’ kunnen afbeeldingen geprojecteerd worden.

Horizonspot - Dit is een spot die een brede bundel licht geeft.Een belangrijk ander hulpmiddel is het kleurenfilter. Kleurenfilters zijn stukken gekleurde folie die de kleur van het licht kunnen veranderen als het erdoorheen schijnt. Het relatief witte licht van de lampen kan bijvoorbeeld geler worden gemaakt zodat het de suggestie van kaarslicht geeft.

Catering Catering is het eten, drinken en snoepen tijdens het opnemen van een film.

Call-sheetOp een Call-Sheet staan dingen zoals: wie er van de crew en cast de volgende opneemdag moeten komen, welke scènes er worden opgenomen, welke spullen er moeten zijn, waar iedereen moet zijn, op welke tijd en op welke locatie iedereen moet zijn.Call-Sheets zijn nodig en worden ‘s avonds meegegeven aan iedereen die met de film bezig is (cast en crew); zodat iedereen weet wat er (morgen) gaat gebeuren.Je moet je voorstellen dat er een scène of sommige shots vandaag niet opgenomen kunnen worden (omdat het regent bijvoorbeeld) en dat ze morgen moeten worden opgenomen, dan zet je dat op een Call-Sheet, zodat iedereen dan weet dat het morgen pas wordt opgenomen, of wat er moet worden gedaan. Een Call-Sheet is een schema voor één draai-dag (opname-dag, filmdag) Camera-man of Camera-vrouw Een Cameraman of Cameravrouw bediend de camera tijdens de film-opname.

Page 87: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

Samen met de Regisseur wordt bepaald hoe de opname met de camera gemaakt moet worden.

Camera-posities Camera-posities bepalen de Beeld-uitsnede (= wat zie je op je beeldscherm) Cast / Casting-Director Proef-opname / Auditie Alle Acteurs en Actrices bij elkaar is Cast. een acteur hoort bij de Cast. Een Casting-Director zorgt ervoor dat de juiste acteurs bij een film terecht komen. Acteurs staan bij een Casting-Bureau ingeschreven; dit heet een Acteurs-Bestand. Als er voor een nieuwe film nog acteurs worden gezocht, gaan de Casting-Director samen met de Producent en de Regiseur met elkaar praten. De Casting-Director laat dan foto’s van verschillende acteurs zien. Vaak is er dan een Proef-opname (Auditie) om te kijken of een acteur geschikt is om die rol te spelen waarvoor ze een acteur zoeken.

Close-Up Van heel dichtbij, zoals: een gezicht, handen, een brief enzo. Crane Een soort wip waar de cameraman met zijn camera opzit en omhoog gaat.

Chroma Key Chroma Key is een techniek die vaak wordt gebruikt binnen de filmwereld. Hierbij wordt als eerst een onderwerp gefilmd tegen een groene of blauwe achtergrond. Op de computer kan vervolgens de groene of blauwe achtergrond vervangen worden door een andere opname. Hierdoor kan de indruk gewekt worden dat iemand bijvoorbeeld vliegt. In de film Pinocchio (1996) werden de poppen bediend met blauwe draden. Door de computer werden ver-volgens de draden vervangen door een ander beeld. n amateur videobewerkingsprogramma’s op de computer, zoals Pinnacle Studio Plus, is deze techniek ook beschikbaar. Vaak wordt echter een andere term gebruikt.

Andere termen voor Chroma Key:Blue-screeningGreen-screening

Dolly-Shot Opname met de camera op een karretje dat op rails rijdt.

Dissolve De dissolve is een techniek uit de filmwereld waarbij één beeld geleidelijk overgaat in een ander. Het is dus met anwdere woorden een combinatie van een fade in en een fade out. De betekenis is meestal die van een bepaalde tijdsspanne die voorbij gaat.Technisch verkrijgt men een dissolve door aan het einde van de eerste scène het diafragma geleidelijk aan te slui-ten. Dan spoelt men de film een klein beetje terug. Aan het begin van de volgende scène opent men dan opnieuw traag het diafragma. Zo vloeien het einde van de eerste scène en het begin van de tweede scène stilaan in mekaar over.Montage van digitale film met dissolve-effect verkrijgt men door deze in de tijdlijn aan te brengen. Zo is er in Adobe Premiere, maar ook in andere digitale montage programma’s, een apart menu waarin men diverse dissolve effecten kan bewerkstelligen. Vanzelfsprekend zijn het aantal effecten hierbij veel groter dan bij analoge film

Editor Editor is de functie van iemand die verantwoordelijk is voor de verwerking, bewerking en samenstelling (de monta-ge) van geluids- en/of beeldmateriaal tot een product dat geschikt is voor publicatie. Een editor kan werkzaam zijn bij de radio, de televisie, in de filmbranche of bij commerciële audio/videobedrijven. Er is geen goede vertaling van het woord ‘editor’ in het Nederlands. ‘Montagespecialist’ komt dichtbij, maar is geen gangbare term.

Verslaggevers die werken bij de snelle nieuwsvoorziening zijn meestal zelf ook editors en regisseurs van hun eigen opnamen. Ook andere eenvoudiger samengestelde programma’s kunnen gemakkelijk door de maker(s) zelf worden

Page 88: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

gemonteerd. Bij grotere en ingewikkelder programma’s, zoals sommige televisiereportages, grote documentaires en zeker bij film zijn de taken meestal verdeeld en wordt het ‘editen’ in dat geval aan specialisten overgelaten.Toen bij de televisie het klassieke handwerk, snijden en plakken van filmstroken, overbodig werd door de komst van analoge videobanden met tijdcodering kon de ‘schaar’ in de la. De televisieeditor deed intensief voorwerk: inventarisatie, tijdcodenotatie en de zogenaamde voormontage, een grotendeels op papier voorbereide montage aan de hand van het ruwe materiaal, gewoonlijk in overleg met de regisseur. In de studio werd de lineaire eind-montage, inclusief geluid en effecten, muziek, ingesproken teksten en titelbewerking gedaan met behulp van een televisietechnicus.

Rond de eeuwwisseling ontstond door de toenemende digitalisering en de ontwikkeling van professionele, maar betrekkelijk eenvoudig hanteerbare non-lineaire montagesystemen de mogelijkheid voor een editor om steeds meer van het montagetracée zelf te doen. Dat betekende een flinke kostenbesparing op de lange duur, want studio en technicus hoefden nauwelijks meer ingehuurd te worden. Een tussenstap is de offline videomontage: beeld- en geluidvoormontage of -montage, waarna het item of programma op een online systeem eventueel nog wordt af-gemonteerd en in elk geval op een hogere resolutie moet worden overgeschreven. Deze manier van werken wordt geleidelijk aan verdrongen door online montagesystemen met ongelimiteerd uitbreidbare opslagcapaciteit, waarmee een editor op de computer real-time direct een kant- en klaar professioneel en uitzendklaar product kan maken. Dat is inclusief effecten, ingesproken teksten, muziek, titelbewerking en geluidsbewerking. Overigens wordt voor de geluidsbewerking of geluidsnabewerking ook wel een professioneel audiomontagesysteem gebruikt. Ook dat kan de editor zelf doen.Bij de radio ontstond een eender proces. De papieren voormontage vanaf geluidsbanden en de mechanische eind-montage in de studio met behulp van een radiotechnicus veranderde vanaf ongeveer de eeuwwisseling geleidelijk aan in het zelf direct monteren van het item of het hele programma op de computer. Meestal wordt dat door de verslaggever, programmamaker of redacteur zelf gedaan. Het kant-en-klare product kan direct vanaf de werkplek of via een tussenstation naar de uitzendstudio geseind worden. In 2003 werd ook het centrale uitzendsysteem via de zendmast in Hilversum gedigitaliseerd.

Film Film heeft verschillende betekenissen.In de eerste plaats is het een dun laagje of velletje.In de fotografie bestaat een fotografische film uit een doorzichtige drager waarop in gelatine, emulsie genoemd, zilverhalogeniden worden ingebed. De verschillende bestanddelen van de emulsie en in het bijzonder toegevoegde andere stoffen leiden tot een sterke toename van de lichtgevoeligheid van de zilverhalogeniden.

In de cinematografie gaat het over vastgelegde bewegende beelden, vervaardigd door de inwerking van licht op een lichtgevoelige laag op een lange filmstrook, die door de filmcamera rolt tijdens het opnemen. In deze laatste betekenis zijn ook het geluidsspoor en eventuele andere sporen inbegrepen.De filmindustrie begon met films zonder geluid, de stomme film. Later kwam de geluidsfilm, gevolgd door de kleu-renfilm. De meeste films worden in een bioscoop vertoond met behulp van een filmprojector, maar er worden ook veel televisiefilms gemaakt.

Er bestaan verschillende genres. De cinematografie is de filmkunst.Een film wordt geregisseerd door een filmregisseur, maar ook de filmproducent heeft een stem bij de realisatie van het eindproduct.Het maken van een film, volgens de klassieke methode:Eerst wordt bepaald wat voor soort film men wil maken, meestal heeft men er al ideeën over.

Deze ideeën worden uitgewerkt, en er wordt een synopsis geschreven. Een synopsis is een samenvatting van de loop van het verhaal.In de Synopsis wordt in enkele zinnen het hoofd-thema van de film verteld. Daarna wordt dit hoofd-thema uitgewerkt in een uitgebreidere samenvatting. Deze uitgebreidere samenvatting wordt de (step)outline genoemd. Hier krijg je de context om het hoofd-thema heen. Of met andere woorden men krijgt een duidelijk beeld, in welke omgeving en in welke tijd het verhaal zich afspeelt

Na de voltooiing van de (step)outline komt de treatment. In de treatment beschrijf je, wat je letterlijk in beeld te

Page 89: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

zien krijgt. Naast de treatment zijn voor het filmscenario ook de volgende zaken van belang:de karakterdossiers van de spelers in de film. Hier worden de achtergronden beschreven van de diverse acteurs en/of actrices in de film de uitgeschreven dialogen dan wel monologenAl deze facetten samen vormen een filmscenario. Een scenario is een uitgebreide variant van de synopsis waarbij de film in scènes is verdeeld.

Een scenario wordt verder uitgewerkt in het filmscript (de screenplay). Hierin wordt tot in het kleinste detail vastge-legd wat er moet gebeuren en bijvoorbeeld ook welke geluiden te horen zijn, of welke sfeer de scène moet opwek-ken. Iedere scène heeft een nummer. (Scène 1, Scène 2, ...)

De volgende stap is het maken van een storyboard. Een storyboard is een verzameling schetsen en foto’s. De afbeeldingen krijgen ook een nummer. Afbeelding 4.3 is de derde afbeelding in de vierde scène. Iedere afbeelding representeert één shot.

Vanaf nu wordt per shot gewerkt. Men neemt kleine stukjes film op. Vaak neemt men gelijktijdig het geluid op. Als alle shots gefilmd zijn, kan men beginnen met de montage.

Als men een animatiefilm maakt, wil men eerst een indruk hoe het eruit komt te zien. Men maakt zwart-wit schet-sen die als film worden afgespeeld. Hierbij wordt geluid ingesproken, zodat men een indruk krijgt van het uiteinde-lijke resultaat.Als de shot nog niet geschrapt is, worden de tekeningen verbeterd, en eventueel ingekleurd. Ook het geluid wordt opnieuw opgenomen, nu door de mensen voor wie deze taak is gereserveerd. Het komt voor dat ook video-opnames nagesynchroniseerd moeten worden.

Nu begint de montage. De filmbeelden worden achter elkaar geplakt, en het geluid wordt bij de film gemixt. Ten slotte maar in sommige gevallen al veel eerder wordt een moodboard gemaakt. Een moodboard wordt gebruikt als reclamemiddel om de sfeer van de film te proeven. Deze wordt vaak afgebeeld op een poster. Men hoeft zich niet strikt aan dit lijstje te houden. Om kosten te drukken worden wel eens onderdelen geschrapt. Dit gaat echter ten koste van de kwaliteit van de film.

Filmformaat Het filmformaat verwijst naar de breedte van de filmrol en wordt uitgedrukt in mm (millimeter). Zo is voor de gang-bare bioscoopfilm het formaat 35 mm. Bij een kleiner formaat zou het beeld onscherp worden bij projectie op een groot filmscherm.

Al vanaf het ontstaan van de film in 1895 wordt een filmformaat van 35 mm gebruikt. In de jaren 1920 kwam de benaming “normaalfilm” in zwang ter onderscheid van het 16 mm-formaat dat “smalfilm” werd genoemd.In 1899 ontwikkelde foto- en filmpionier Heinrich Ernemann een 17,5 mm-formaat. Hij gebruikte daarvoor een 35 mm-film die nog niet van perforatie was voorzien. De film werd in tweeën gesneden en de enkele perforatie werd in het midden van de film aangebracht op de verticale kaderlijn tussen twee beelden.In 1922 kwam Pathé met het 9,5 mm-formaat. Ook hier zat de perforatie in het midden. Een jaar later bracht Kodak het 16 mm-smalfilmformaat op de markt. Dit formaat werd snel populair bij filmamateurs. Kodak ging nog verder en kwam in 1932 met het 8 mm-formaat. Daarop kwam in 1965 een verbetering, toen de perforatie werd verkleind en meer naar de rand werd gebracht. Het beeld werd daardoor 50% groter. De film kreeg de naam super 8.Ook met andere formaten is geëxperimenteerd, meestal zonder veel succes. In de jaren 1950 werden grote filmpro-ducties op 70 mm (Cinemascope) uitgebracht om de toeschouwers te laten ervaren “midden in” de film te zitten. Dit formaat wordt nog steeds gebruikt bij Imax- en Omnimax-projecties.

Filmscenario Een filmscenario is een scenario dat voor een film wordt geschreven door een scenarioschrijver. Bij een scenario voor film wordt beschreven op wat voor locatie wordt gefilmd en bijvoorbeeld of het dag of nacht is, of het regent, en dergelijke. Tevens kan de camera-instelling vermeld worden. Een meer gedetailleerde beschrijving wordt ge-vormd door de screenplay.

Figurant

Page 90: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

Een Figurant is iemand die meestal op de achtergrond in beeld komt. Een figurant heeft géén echte acteer rol.

Foto-Film, gefilmd Beeldverhaal . Een Foto-film is een gefilmd beeldverhaal waarbij men geen bewegende beelden maar stilstaande beelden (stills /foto’s) gebruikt. De foto’s kunnen met een mobietje, een digitaal fototoestel of met een video-camera gemaakt zijn. Een video-camera maakt 25 beelden (foto’s) per seconde. Met de computer kun je elk beeld apart uitknippen en dan gebruiken voor een foto-film. Als je dezelfde foto 3 seconde lang in beeld wilt laten zien, kopieëren ze de foto 72 x (bioskoopfilm) of 75x voor video. Deze kopieën zetten ze dan weer achter elkaar bij de montage. Zo worden 75 dezelfde foto’s weer een film van 3 seconden. Ditzelfde kun je ook doen met een foto uit een digitaal fototoestel of mobieltje. De meest eenvoudige manier om een foto-film te maken is met een dia-voorstelling op de computer. Zo’n dia-programma zit vaak al standaard op de computer. Elke 5 of 10 seconden komt er een nieuwe foto op het scherm; vaak kun je ook geluid bij de foto bijvoegen. In Photoshop kun je vaak de wisseltijd tussen de foto’s instellen, soms wel tot 1of 2 seconde per foto. Je kunt dan zelf kiezien wanneer je de nieuwe foto wilt laten zien. Voorbeeld: Als de dia-voorstelling per 2 seconde de foto’s wisselt en je wild één foto 6 seconden lang in beeld houden, kun je 3 x dezelfde foto achter elkaar zetten Fotonummers: 123, 124, 125, 126a 126b 126c, 127, 128, 129a, 129b, enzo. Je kunt dan bij elke foto kiezen hoelang je hem in beeld wilt houden. 2, 4, 6, 8, 10, 12 seconden enzo. Bij een diavoorstelling kun je het beste de foto’s een volgnummer geven, omdat anders het programma de juiste volgorde niet kan vinden.

Half-Totaal (-Shot) Laat mensen van dichtbij zien Zoals een weerman of weervrouw op TV.

Holster-Perspectief Waarbij de camera op heuphoogte vastgehouden wordt.

Insert Een stukje film in een ander stuk film plakken. Kikvors-Perspectief Camera op de grond. (Perspectief is vanwaar je kijkt en wat je dan ziet)

Lift / Tilt-Up Gaat de camera omhoog tijdens het opnemen.

Medium-Shot Laat iemand zien vanaf zijn buik tot en met zijn hoofd.

Mise-en-scène Mise-en-scène is een van de dominante filmtheorieën over hoe informatie in beeld moet worden gebracht. Het gaat ervan uit dat lange opnames en frequente camerabewegingen beter zijn dan achteraf een scène in verschillende stukken te monteren. Het refereert aan alles dat voor de camera moet verschijnen en de manier waarop het is geordend – decors, decorstukken, acteurs, kostuums, camerabewegingen en optredens. De term werd bedacht door vroege Franse filmcritici en betekent letterlijk “in scène zetten”.

Montage Met montage in de filmtechniek wordt bedoeld: de ordening van beelden en geluiden in een film. Deze ordening kan snel en afwisselend zijn of juist traag; er zijn zelfs films die van begin tot einde slechts uit één enkel onafge-broken beeld bestaan. Dat er dan toch steeds iets anders te zien is komt omdat de camera van plaats veranderde of omdat er voor de camera steeds iets anders gebeurde. Dat valt niet onder montage, maar onder cameravoering en regie.

Page 91: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

Montage is een van de belangrijkste middelen die een filmmaker ten dienste staan om zich uit te drukken en/of een verhaal te vertellen. Dat kan hij of zij door beelden te kiezen die op elkaar aansluiten, of die juist heel ver-schillend zijn. Hij/zij kan geluid met de beelden verenigen dat er al of niet bij past. Zo kunnen bijvoorbeeld twee kanten van een verhaal tegelijkertijd verteld worden: enerzijds in het beeld, anderzijds in het geluid. Het gebruik van muziek in film is ook als een onderdeel van de montage te beschouwen en kan het effect van beelden en andere geluiden versterken of becommentariëren.Belangrijke filmmakers die zich met de mogelijkheden van montage hebben beziggehouden waren Lev Kuleshov, Sergei Eisenstein en Jean Luc Godard.

Opname-leider Iemand die zorgd dat de Shots op juiste tijd en de juiste locatie opgenomen worden.

Overvloeier Twee beelden door elkaar. Een beeld verandert in een ander beeld.

Producent / Produktie Een Producent organiseert alles wat nodig is om een film te maken (Film-produktie).

Pan ( of Panorama-Shot) Met de camera ronddraaien om de omgeving te laten zien.

Plot De plot is de verhaallijn van een vertelling, een verhaal, een boek, toneelstuk of film. De lijn die loopt van het begin van het werk via verschillende verwikkelingen naar het einde. Soms wordt de term plot ook gebruikt waar pointe of clou bedoeld wordt. De plot is meestal verborgen, vooral in detectives, om de lezer, luisteraar of kijker in het ongewisse te laten over te verwikkelingen in het verhaal. In het voorbeeld van de detective zal er aan het einde van het werk een opeenvolging van verwarringen worden ontknoopt om een snel en verrassend plot bloot te leggen. Rijder Een camera waar je mee rijdt of loopt terwijl je filmt.

Rijder voorwaarts Iemand volgen (van opzij) of achtervolgen met de camera.

Regisseur / Regie / Regie-Assistentie Een regisseur geeft leiding aan iedereen die aan een film meedoet. (Cast / Crew) Een regisseur is dus de baas en iedereen doet wat de regisseur zegt. De regisseur kun je het best vergelijken met een Directeur van een bedrijf. Een regisseur heeft meestal 1 of 2 mensen die hem helpen (assisteren), dit zijn de regie-assistenten. Samen vormen zij de Regie. De regisseur en de regie-assistenten kunnen mannen of vrouwen zijn. Assistenten kunnen ook licht-assistent, geluids-assistent, camera-assistent zijn (assisteren = meehelpen) Een filmregisseur is de persoon die verantwoordelijk is voor de totale uitvoering van een filmproject en wordt ook vaak gezien als de “eigenaar” van de film, zoals de auteur van een boek. De regisseur is voornamelijk de artistieke leider van het productieproces, en zal altijd een producent naast zich hebben, voor de organisatorische kant van het proces.

Een regisseur kan een film maken in opdracht van:een distributiemaatschappij of filmproductiemaatschappij voor het maken van een bioscoopfilm; een televisiebedrijf (voor het maken van een televisiefilm); zichzelf (de zogenaamde vrije producties)In het laatste geval maakt hij een particuliere film, waarvoor hij zelf geldschieters moet zien de vinden. Meestal werkt een regisseur samen met een filmproducent. In Nederland en België is het, anders dan in Hollywood en “Bol-lywood”, één van de grootste problemen van een regisseur om de financiering van een film rond te krijgen. Men is vaak afhankelijk van enkele bestaande, al of niet verkrijgbare subsidies en gulle donateurs, al of niet met commer-cieel oogmerk. Dankzij de CV-constructie (een Nederlandse belastingmaatregel die het aantrekkelijk maakte om in

Page 92: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

films te beleggen) konden veel Nederlandse films gemaakt worden.De precieze invulling van zijn taak hangt af van de betreffende regisseur, maar in grote lijnen komt het erop neer dat de regisseur intensief betrokken is bij, of rechtstreeks verantwoordelijk is voor:

de financiering van het filmprojectde bewerking van de tekst, het filmscript door een scriptwriter of tekstsschrijver (sommige regisseurs schrijven zelfs een script),het maken van een storyboardde keuze voor de stijl en techniek van het filmende casting (het uitkiezen van de acteurs) en de rolverdeling,de samenstelling van zijn filmcrew,de eindbeslissing over filmlocaties, filmset, decorbouw, requisieten, kostumering, grimering, planning, werving van allerlei personeel,aansturing van de filmacteurs en crew,aansturing van het geluid en de belichting,voormontage en eindmontage van het gefilmde materiaal,keuze van de muziek (die al of niet in zijn opdracht speciaal is gecomponeerd)begeleiding van de post-productie of filmnabewerking, waaronder de geluidsnabewerking.Bij veel aspecten overlegt de regisseur met de filmproducent, zowel in het voortraject, als tijdens de opnamen (co-ordinatie) en bij zaken als budgetbewaking en publiciteit.

Runner / Klusjes man of vrouw / Produktie-Assistent Een Runner is iemand die de Klusjes doet, zoals: Acteurs en Figuranten ophalen en wegbrengen, boodschappen doen, meehelpen met sjouwen. Ook kan een runner als een extra iemand meehelpen met de andere assistenten bij de film. Een runner doet alle dingen waar anderen geen tijd voor hebben. Een Runner is dus een Klusjesman of Klusjesvrouw. Een Runner wordt ook wel Produktie-Assistent genoemd. Hij assisteert (helpt dus mee) bij een commercial-produktie.

screenplay of script Een screenplay of script kan gezien worden als een ‘blauwdruk’ van een film of televisieserie. Het beschrijft, in tegenstelling tot het filmscenario, de film tot in het kleinste detail.Een screenplay kan bijvoorbeeld gebaseerd zijn op een roman, een novelle of een andere film, waarbij dus al een vrij duidelijk beeld bestaat over het verhaal en de dialogen. Een screenplay kan echter ook gebaseerd worden op een idee of een bepaalde gedachte. Bij de Oscars wordt er zowel een prijs uitgereikt aan het beste screenplay dat ergens op is gebaseerd (Acadamy Award for Writing Adapted Screenplay) en het beste originele screenplay (Acada-my Award for Writing Original Screenplay).Een screenplay voor een bioscoopfilm bestaat uit zo’n 90 tot 120 pagi-na’s, waarbij gemiddeld 1 pagina overeenkomt met 1 minuut film.

Set De Set is de plek waar de lampen en de camera staan om een scène op te gaan opnemen. Scène / Shot / Tegen-Shot / Scenario / Draaiboek / Script Een scène is een klein stukje film. Een scène kan uit meerdere shots bestaan. Een shot is 1 opname. Als twee mensen tegen elkaar aan het praten zijn en je wilt ze om de beurt in beeld brengen, dan film je eerst de een (shot) en dan de ander met een tegen-shot. Een shot (opname) kan ook in kleine stukjes geknipt worden om tussen een ander shot in gemonteerd worden. Gemonteerd ziet het er dan zo uit: Shot 1 en Shot 2 .....1 2 1 2 1 2. Soms ook met shot 3 4 5 (die weer van een andere kant zijn opgenomen) Dan ziet het er zo uit 1 2 5 1 3 4 2 1 5. (Dan heb je weer een scène) Alle scènes achter elkaar opgeschreven, is een Scenario. In een Draaiboek staan alle scènes opgeschreven die gefilmd moeten worden. In het draaiboek hoeven de scènes niet op de juiste volgorde te staan. Het draaiboek is er voor om iedereen te laten weten welke scènes er op een dag worden opgenomen. Soms is het makkelijk om scènes die in het begin en aan het eind van de commercial zitten en die op dezelfde

Page 93: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

plek moeten worden opgenomen, achter elkaar op te nemen; dit wordt dan in het draaiboek geschreven. Ook kunnen er in een draaiboek dingen geschreven worden als: wie er aanwezig moeten zijn of wat voor spullen je nodig hebt. Ook dingen als muziek of ander geluid en waar de camera moet staan. Een draaiboek lijkt wel een beetje op een School-agenda, waar je ook alles inschrijft wat je moet doen en moet meenemen naar school. In de filmindustrie is een scène een combinatie van verschillende shots. Deze shots zijn allemaal op de zelfde locatie en in dezelfde tijd opgenomen.Een scène opgenomen in één shot noemt men een sequentieshot. Script / Scenario / Filmverhaal / Call-Sheet / Draaiboek / Schema Een Script is een Commercial-verhaal dat je als eerste hebt opgeschreven. Op een script staat alles wat nodig is om de commercial te maken, zoals: de soort locaties (bos, straat, in een huis); soms ook de soort muziek, de acteurs-rollen enzo.Een Script is een ruwe versie van een scenario. Een Script is net als een boek, waar je ook wat aantekeningen voor de commercial op hebt gemaakt; nu heb je een verhaal. Je begint altijd met een script. Van een Script maak je een Scenario (waar alle scènes precies zoals ze moeten worden, op staan)

Set-dresser /(Set-aankleder (Set-aankleder) Iemand die zorgt dat er op de Set alle spulletjes zijn en op de goede plek staan, die op de film te zien zijn. Een beetje als een woning-inrichter. Storyboard / Verhalen Bord / Schetsboek /Stripverhaal (Verhalen-Bord / Schetsboek) Getekend verhaal van alle Shots/scènes. Het storyboard is een uitgetekende versie van een filmscript. Deze tekeningen moeten niet voorzien zijn van alle details die zullen te zien, maar het globale idee van het script moet wel overkomen. Sommige regisseurs houden zich strikt aan dit storyboard, zoals de gebroeders Coen. Andere regisseurs gebruiken het storyboard enkel als uitgangspunt en laten zich veel meer meeslepen door de inspiratie van het moment.

Shot of take Een shot of take is één ononderbroken filmopname.Bij filmopnames worden opnames genummerd. BV: Scène 5 Take 2. Dit wil zeggen dat in de 5de scène van de film een 2de poging ondernomen wordt.

Shot-List Lijst met wat camera-man of camera-vrouw moet doen bij het ‘schieten’. Het verschil tussen een Script, een Draaiboek, een Scenario en een Call-SheetScript = een Film-verhaalScenario = alle scènes achter elkaar opgeschrevenDraaiboek = waar alle shots en sets opstaan in de volgorde van opnemen voor de hele filmCall-Sheet = een lijst met bijzonderheden voor de volgende opneem-dag.

Stop-motion Stop-motion, ook bekend als klei-animatie of stop-frame animatie, is een filmtechniek die voor de komst van digi-tale animatie het meest gebruikt werd om speciale effecten te creëren in films. Stop-motion is al bijna net zo oud als filmen zelf. Voor stop-motion is een camera nodig die in staat is om verschillende frames (losse seconden) film op te nemen. Eerst wordt het voorwerp dat op film moet bewegen, meestal een pop of klei-figuurtje, in een be-paalde houding neergezet en met de camera wordt een frame hiervan geschoten. Vervolgens wordt de houding van het figuur een fractie veranderd en wordt er opnieuw één frame geschoten. Dit wordt herhaaldelijk gedaan. Door vervolgens de film af te spelen lijkt het alsof het voorwerp uit zichzelf beweegt. Deze zelfde techniek past men ook toe bij tekenfilms. Stop-motion is een zeer tijdrovend werk. Indien goed uitgevoerd kan het mooie beelden opleve-ren, maar het is al zeer snel te zien wanneer iets stop-motion is omdat het voorwerp dan zeer schokkerig beweegt.Hoewel digitale animatie in de laatste tien jaar standaard is geworden in grotere films, komen er nog steeds vol-ledig stop-motion geanimeerde films uit. In 2005 verschenen Corpse Bride en Wallace & Gromit in the Curse of the Were-Rabbit.

Page 94: commercials

art & design college grafisch lyceum utrecht cursus commercials maken Kay Belik, Wim Hendriks, Eric Zomer, Kees Schouten.

Take Één opname. (soms zijn meer takes nodig om één shot te hebben dat goed is)

Tegen-Shot Als twee mensen tegenover elkaar zitten, eerst de een, dan de ander filmen. Totaal-Shot Alles laten zien met een achtergrond erbij. Voice-over voice-over is een stem die het verhaal vertelt in een film of televisieserie.Bij documentaires is de voice-over de stem van de commentator.Bij speelfilm is de voice-over vaak die van een van de hoofdrolspelers die optreedt als verwoorder van de gedach-ten van de speler. Het kan ook dat de stem van geen van de spelers is. Dan is het de stem van de verteller van het verhaal, bijna de ‘ik’ van het verhaal.De voice over heeft in Nederland ook een ander begrip, en dat houd in dat er bij een bestaande film de stemmen worden weggehaald en vervangen wordt door andere tekst.

Visagie / Visagisten / Make-Up / Grime / Grimeur Visagie is niet hetzelfde als make-up voor jezelf. Een visagist zorgt ervoor dat de acteurs en actrices met speciale make-up er precies zo uit zien als de rol die ze willen spelen, bijvoorbeeld een oude vrouw of een mooi jong meisje. Een Grimeur kan iemand veranderen in een monster of iemand een kaal hoofd geven (denk hierbij bv aan Star-Wars). Een Grimeur is meestal ook Visagist Vogelvlucht Vanuit de lucht gefilmd.