Columns Evert Nieuwenhuis

eigen huis magazine nov 2012 27

n krijg inzicht in uw gebruik opmilieucentraal.nl/vergelijkmijnenergie-gebruik.n Op eigenhuis.nl/energiebesparen en op verbeteruwhuis.nl ziet u hoe u uw huis energiezuiniger en comfortabeler maakt. n Noteer uw meterstanden op energie-manageronline.nl en zie het effect van uw energiebesparingen.

tips

Op energiedieet

Genoeg getreuzeld, ik ga het gewoon doen: de wereld redden. De ongemakkelijke waarheid kennen we allemaal (klimaatver-andering, energieschaarste),

maar we leven alsof er geen vuiltje aan de lucht is. Keer op keer doen politici fraaie beloften die na terugkeer op het ministerie verdampen als sneeuw in een broeikas. En u? Heeft u al offertes aangevraagd voor dubbel glas, isolatie van spouwmuren en een zuinigere cv-ketel? Ik niet. Te veel gedoe. Werk, kinderen en huishouden vragen meer van mijn tijd dan me lief is. Redenen genoeg om de groene voornemens voor ons uit te schuiven. Maar ik ben dat getreuzel zat. Ik ga op energiedieet.

In een jaar tijd wil ik substantieel minder CO2 uitstoten. We hebben een helder doel nodig. Laten we zeggen: in en rondom het

huis zal ik 30% minder CO2 uitstoten, 10 procentpunt meer dan de officiële Neder-landse klimaatdoelen, zodat politici meteen zien dat de lat hoger kan. Daarnaast moet er een strenge scheidsrechter zijn, die beoordeelt of ik mijn doel haal. Dat is Irene Salverda van voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal.

Waar te beginnen? Eerst wat cijfers. Een gemiddeld Nederlands huishouden telt 2,2 personen en stoot 23,5 ton CO2 per jaar uit. Dat is drie keer meer dan het mondiale gemiddelde. Iets minder dan tweederde gaat op aan wat we kopen, zoals voeding en kleding. 15% komt vrij door vervoer, zoals woon-werkverkeer en vliegvakanties. En 20% gaat op aan verwarming en elektrici-teit. Dat is het beste te meten en leent zich dus goed voor mijn dieet.

Red ik zo de wereld? Als de CO2-uitstoot door gas en elektriciteit van mijn gezin (mijn vrouw en ik hebben twee dochters van 3 en 5 jaar) met 30% afneemt, daalt onze bijdrage aan klimaatverandering met circa 7%. Klinkt niet indrukwekkend. Aan de andere kant: als de zolder is geïsoleerd en de zonnepanelen werken, heb ik er geen omkijken meer naar. Bovendien belooft Irene Salverda me dat mijn rijtjeshuis uit de jaren dertig er warmer, comfortabeler en waardevoller van wordt. Hoe aantrekkelijk kun je een dieet maken?

Evert Nieuwenhuis is journalist. Hij doet verslag hoe hij in een jaar 30% minder CO2

wil uitstoten.

Reageren? Mail [email protected]

column evert nieuwenhuis

FOTO MiEkE MEESEN

eigen huis magazine dec 2012 25

tips

Glaswol onder het dak


wil uitstoten.



FOTO MiEkE MEESEN

n isoleren is maatwerk. Schakel een deskundige in, bijvoorbeeld via een Energiebesparingsadvies van Vereniging Eigen Huis. n Het is niet altijd verstandig om te beginnen met de isolatie die het meest bespaart. Dubbel glas in een slecht geïsoleerde woning kan bijvoorbeeld vochtproblemen veroorzaken op koude buitenmuren en koude vloeren. n in een goed geïsoleerd huis is ventilatie cruciaal. Dit vermindert het vochtgehalte en de concentratie schadelijke stoffen in uw huis.

Mijn energiediëtist Irene Salverda van Milieu Centraal zegt het een beetje streng. ‘Begin goed en isoleer je dak.

Met de winter voor de deur, heb je er direct profijt van.’ Ik was er al bang voor. Dakiso-latie lijkt me een rotklus: op een laddertje staan en boven je hoofd met dat irritant prikkende glaswol in de weer.

Met isolatie spaar je het milieu behoorlijk. Een slecht geïsoleerd huis verbruikt jaarlijks circa 2.200 m3 gas voor verwarming. Een goed geïsoleerd huis slechts een derde daarvan. Goed voor de ijsberen op de slinkende Noordpool, maar ook voor de beurs: het scheelt jaarlijks circa 975 euro.

Waar te beginnen? Een woning verliest vooral warmte via het dak, de vloer, de gevel en de ramen. In een gemiddelde eengezins-

woning van voor 1988, levert het isoleren van een schuin dak van een verwarmde zolder naast spouwmuurisolatie het meeste rendement op. Mijn huis is niet geschikt voor spouwmuurisolatie, dus kijk ik uit naar een herfstvakantie tussen prikkend glaswol. Materiaalkosten: circa 900 euro. Baten: jaarlijks 650 euro dankzij lagere stookkosten.

De ellende begint al voordat ik op een lad-der sta. Welke materialen moet ik kiezen? Mijn buurman, die al een paar decennia in praktisch hetzelfde huis woont, waar-schuwt me. ‘Nooit je zolder isoleren’, zegt hij, ‘je krijgt vochtproblemen en dan gaat je dak geheid rotten.’ Weinig duurzaam. Op internet verdwaal ik in de adviezen: de ene website raadt afwerking van de isolatie aan met een ‘dampremmend plastic’, de andere ‘vochtregulerende klimaatfolie’ en overal de waarschuwing voor vochtproblemen die houtrot veroorzaken.

De moed zakt me in de schoenen. Een aannemer het werk laten doen is te duur (en bovendien m’n eer te na). Gelukkig is er een tussenvorm: advies aan huis. Voor de prijs van een paar wintermaanden stoken legt de expert me de fijne kneepjes uit en laat hij een lijstje achter met aan te schaffen materialen. Het leverde een prikkelige herfstvakantie op, maar het moet gezegd: op zolder zitten we er nu warmpjes bij. ‘En’, zegt Irene Salverda, ‘de waarde van je woning stijgt.’

30 eigen huis magazine jan 2013

tips van evert


■ Wilt u weten of uw cv-ketel al vervan-gen moet worden door een nieuw, zuinig exemplaar? En wat u daarmee bespaart? Vul uw gegevens in voor een Advies op maat via milieucentraal.nl/nieuweketel.

■ Als een nieuwe cv-ketel te duur is, kunt u ook overwegen om er een te huren of leasen.

■ Is een grote investering geen pro-bleem? Met name als u bovengemid-deld veel gas stookt, bespaart u veel met een zonneboiler.

Een eigen huis is nooit af. Zelfs als iets nog prima werkt, moet je al aan vervanging denken. Zo adviseren verschillende websites dat ik mijn cv-ketel moet vervan-

gen voor een nieuw en zuinig exemplaar. Nu al? Het ding is tien jaar oud en

functioneert uitstekend. En wellicht belangrijker: deze huisvader met anderhalve linkerhand heeft eigenhandig een prachtige kast om het apparaat getimmerd zodat de prinsjes een koninklijke speelzolder tot hun beschikking hebben. Een nieuwe cv-ketel vraagt een nieuwe kast – en dus een klusweekend met blauwe duimen.

Ook mijn energiediëtist Irene Salverda van Milieu Centraal wijst op de voordelen van een nieuwe ketel: ‘Met een moderne cv-ketel vermijd je veel CO2-uitstoot.’ Van de huishoudelijke CO2-uitstoot is 67% afkom-

stig uit de cv-ketel. Het schoonste alterna-tief (zonneboiler met energiezuinige ketel) verbruikt 75% minder energie dan het vuilste alternatief (elektrische boiler).

Ik spartel tegen en laat op een website (zie de tips) een advies op maat maken. Het oordeel is niet gunstig: ‘Uw huidige ketel is zuinig maar tamelijk oud. Het is verstandig na te gaan denken over vervanging.’

Gelukkig heb ik een troef. Ons gasver-bruik ligt 15% lager dan het landelijk gemiddelde, waardoor de milieuwinst van een nieuwe ketel ook lager ligt. Ons geheime wapen: een houtkachel. Deense topkwaliteit, door een Zwitsers instituut uitgeroepen tot de zuinigste in zijn klasse. Je gooit er een blokje op en drie uur later wil je nog steeds geen trui aan. Er zijn winterse weekenden waarin de cv-ketel niet aanslaat.

Irene moet lachen om mijn pogingen het schijnbaar onvermijdelijke uit te stellen. ‘Jouw ketel is behoorlijk zuinig en je hoeft nu geen nieuwe te kopen. Maar ik adviseer je al wel om te sparen voor een nog zuiniger versie.’ Veel mensen wachten tot de ketel kapot gaat en dan kopen ze een goedkope omdat ze niet in de kou willen wachten tot ze voldoende gespaard hebben voor een duurder, maar zuiniger exemplaar. ‘Als je dat wel doet, bespaar je na aanschaf direct honderden euro’s op je energierekening.’

Dat klinkt geruststellend. Ik leg nog een blokje in de kachel, en ondertussen blijft onze cv-ketel nog even lekker in zijn kast op zolder staan.

De kachel is zo gek nietFOTO MIEKE MEESEN


wil uitstoten.


32 eigen huis magazine feb 2013

tips van evert


■ Op milieucentraal.nl zie je met welke materialen je welke naden en kieren dicht.■ Milieu Centraal en Vereniging Eigen Huis werken samen om informatie te geven over goede ventilatie via informa-tiepuntventilatie.nl.■ Maak het uzelf gemakkelijk en gebruik zoveel mogelijk kant-en-klare materialen, zoals tochtstrips.

Eindelijk een makkelijk klusje: naden en kieren dichten. Mijn energie-coach Irene Salverda van Milieu Centraal maakte het me een tijdje

geleden knap lastig door me de zolder te laten isoleren. Dat levert veel CO2-winst op, maar ik mocht mijn herfstvakantie op een wiebelende ladder doorbrengen, geplaagd door kriebelende steenwol tot in mijn onderbroek.

Naden en kieren dichten is echter zo gepiept. Bij de bouwmarkt koop ik een tochtstrip voor onder de deur tussen de woonkamer en de altijd koude gang. De strip even op maat knippen, langs de onderkant van de deur plakken en klaar is Kees.

Tevreden drink ik een kop koffi e en kijk op milieucentraal.nl wat het volgende klusje is. Al snel kom ik dit advies tegen: ‘Laat kieren onder deuren binnenshuis zitten; die zijn

nodig voor goede ventilatie in huis.’ Het leek me al te makkelijk. De tochtstrip gaat weer van de deur af.

Want wie naden en kieren gaat dichten, moet goed ventileren. Een huis, en vooral zijn bewoners, heeft verse lucht nodig. Dag en nacht, het hele jaar door, moet vervuilde lucht afgevoerd worden en frisse aange-voerd. Doe je dat niet, dan dreigen gezond-heidsklachten als allergieën, luchtwegpro-blemen en irritatie van slijmvliezen. Weinig mensen zijn zich daarvan bewust: een op de tien woningen heeft schimmel en vaak is binnen meer fi jnstof aanwezig dan buiten. Goed ventileren betekent dat luchtroosters altijd open staan en indien aanwezig de mechanische ventilatie altijd draait.

Dat kost heel wat warmte, zou je zeggen. ‘Valt mee’, legt Irene uit, ‘maar het is in ieder geval noodzakelijk. Het gaat immers om je gezondheid.’

Waarom zouden we dan niet alle kieren en naden gewoon open laten? Laat de wind lekker door het huis waaien, leve de natuurlijke ventilatie! ‘Kieren en naden veroorzaken veel méér ventilatie en koude tocht dan nodig is’, zegt Irene. ‘Dat kost nodeloos veel warmte. Zorg dat alle kieren en naden goed dicht zijn, en reguleer de ventilatie met roosters of klepramen.’

Op naar de bouwmarkt voor kit en tochtstrips. Kost een paar tientjes, maar een gemiddelde eengezinswoning bespaart al snel 50 euro per jaar op de gasrekening. Dat is dat gepriegel met plakkerige kit wel waard.

Zo gepiept: naden en kieren dicht

FOTO MIEKE MEESEN

Evert Nieuwenhuis is journalist. Maandelijks beschrijft hij hoe hij in een jaar tijd in en rondom zijn huis 30 procent minder CO2 gaat uitstoten.

Reageren? Mail [email protected].

32 eigen huis magazine maart 2013

tips van evert


n Verdiep u voordat u op lampenjacht gaat goed in de lichtsterkte van de spaarlamp die u wilt kopen. Deze wordt uitgedrukt in lumen in plaats van watt. Een handige omrekenhulp vindt u op milieucentraal.nl/verlichting.n Gloei- en halogeenlampen gaan in de vuilnisbak, maar oude spaarlampen, tl-buizen en ledlampen horen bij het chemisch afval.n Vergeet ook de buitenverlichting niet. Gebruik hier bij voorkeur een bewegings-melder, om te voorkomen dat de lamp onnodig aanstaat.

Het energiedieet slaat bij meer mensen aan. Op de redactie regent het steunbetuigingen en tips. Zo adviseerde Jeroen Hovens vorige maand om geen glaswol te

gebruiken voor mijn zolderisolatie. ‘Vlaswol (een letter verschil) is een prachtig alterna-tief, een 100% natuurlijk product, prikt niet en kan verwerkt worden zonder bescher-mende kleding.’

Goede tip – helaas heb ik mijn herfstvakan-tie al mogen doorbrengen tussen gekmakend prikkende glaswol.

De heer Duk raadt aan spouwmuren te isoleren. ‘Ik heb dat laten doen en was verbluft over het resultaat. Mijn gasverbruik is het afgelopen jaar met 33% afgenomen!’ Indrukwekkend, en volgens mijn energiedië-tist Irene Salverda is de besparing doorgaans nóg groter – jammer genoeg heeft mijn huis geen spouwmuren.

Mijn column over mijn houtkachel (‘…Deense topkwaliteit, door een Zwitsers instituut uitgeroepen tot de zuinigste in zijn

klasse…’) maakte heel wat los. Tientallen mensen wilden weten welke kachel ik heb (een Fokus 1), en een aantal mensen was geïrriteerd: wist ik niet dat buren last kunnen hebben van de rook? En hoezo minder CO2-uitstoot? Je verruilt immers de ene CO2-bron (aardgas) voor een andere (hout). Ik zie dat anders, zoals u kunt lezen op facebook.com/energiedieet.

Goed, ter zake. Volgens Irene is het tijd om de verlichting in huis aan te pakken. ‘Gemiddeld verbruikt een gezin 540 kWh per jaar aan verlichting’, zegt Irene. ‘Dat is ongeveer 120 euro en 15% van het elektrici-teitsverbruik.’ Led- en spaarlampen gebruiken circa een kwart van de energie, dus dat tikt aan. Maar ja, het felle, witte licht geeft je woonkamer de sfeer van een ziekenhuishal. Ledlampen kosten ook nog eens een klein vermogen, en kies je de verkeerde, dan zit je er door hun levensduur bijna langer aan vast dan aan je hypotheek.

Maar volgens Irene hoef ik mij niet druk te maken. ‘Led- en spaarlampen worden steeds beter én sfeervoller. Wel is het zaak om voor elke toepassing de juiste lamp te kiezen. Je kunt advies op maat krijgen via onze site.’ Ook veel webwinkels – en natuurlijk speciaalzaken – bieden advies. Ik heb er nu drie vervangen, en ik moet zeggen: het valt mee. Een buurman heeft nog een tip: met waterverf kun je het felle licht zachter maken. Heeft u ook tips? Laat het me weten per mail of op facebook.com/energiedieet.

Lichten uit, leds aan

FOTO miEKE mEEsEN


wil uitstoten.


34 eigen huis magazine april 2013

tips van milieu


n Is het verstandig om uw koelkast af vriezer te vervangen door een zuiniger type, voordat die kapot is? Doe de test op milieucentraal.nl.n Zet de koelkasttemperatuur op 4 graden. Bij deze temperatuur zijn voedingsmiddelen het langst houdbaar; een lagere temperatuur verbruikt onnodig veel energie.n Maak koelkast en vriezer leeg voor je op vakantie gaat en zet ze uit zodat je geen onnodige energie verspilt.

Toen we vier jaar geleden ons huis kochten, verheugde ik me vooral op de ruimte. Met ons jonge gezin verhuisden we van een apparte-ment van krap 50 m2 in de

binnenstad naar een dijkwoning van 160 m2 met bijna even zo grote tuin aan de rand van de stad.

Wat wil een jong gezin nog meer.Ieder een eigen kamer, de kinderen een

tuin om in te verdwalen en de jonge vader een fors souterrain met genoeg ruimte om te klussen en wat aan te rommelen. En dan zijn er onverwachte voordelen, zoals elke ochtend behoorlijk vers brood dankzij een extra vriezer en altijd koud bier in een extra koelkast.

Maar de buikriem van mijn energiedieet moet elke maand een gaatje strakker, en nu moet ik afscheid nemen van een van die

twee laatste geneugten. Mijn energiediëtist Irene Salverda van Milieu Centraal: ‘Oudere koelkasten en vriezers zijn flinke energievreters. In een gemiddeld huishou-den nemen ze circa 17% van het totale elektriciteitsverbruik voor hun rekening. Daarmee staan ze op de derde plaats in de rij van grootste elektriciteitsverbruikers in het huishouden.’

Een tweede koelkast verbruikt gemiddeld 40 euro aan elektriciteit per jaar, oftewel 5 procent van het totale gemiddelde energie-verbruik van een huishouden. Als ik die koelkast op straat zet, behaal ik een zesde van mijn doelstelling om in een jaar 30 procent minder CO2 uit te stoten. Geen slechte score voor deze maand.

Irene adviseert om de extra koelers alleen aan te zetten als het echt nodig is. ‘Bijvoor-beeld als je een feestje hebt en wat extra bier wilt koelen. Maar laat ze niet constant aan staan als je ze niet of nauwelijks gebruikt. Koop eventueel in plaats van die extra koelkast, één grotere, zuinige.’

De extra vriezer en koelkast af en toe aanzetten is voor mij geen optie omdat dan het brood ontdooit en het bier warm wordt. De apparaten vervangen door één grotere koel-vriescombinatie, is zonde: ze zijn nog geen drie jaar oud.

Een tussenoplossing is om een van de twee weg te doen. De keuze is dan – ge-chargeerd – tussen brood of bier. Tijdens een avondje geklus en gerommel in het souterrain, kijk ik naar beide apparaten en neem de verstandige keuze.

Exit extra vriezer

FOTO

MIE

KE

ME

ES

EN


wil uitstoten.


32_33_EHM_evert.indd 34 19-03-13 16:46

26 eigen huis magazine mei 2013


n Was op een zo laag mogelijke tempera-tuur: 30 of 40 graden. Wordt de was niet schoon, voeg dan wat meer wasmiddel toe. Dit belast het milieu minder dan een hogere temperatuur.

n Zet de vaatwasser op het eco-program-ma of een lage temperatuur (55 graden). Zet hem pas aan als hij vol is.

n Verknocht aan de wasdroger? Centrifu-geer wasgoed op een zo hoog mogelijk toerental, voordat het de droger in gaat.

Iedereen heeft recht op een eco-zonde. Net zoals je niet kunt afvallen zonder af en toe roomsoezen of patat-met te schransen, zo mag de huiselijke milieu-ridder één apparaat hebben dat boven-

matig energie slurpt. Zoals een aquarium, een zonnebank of een roet spuwende oldtimer voor dagelijks gebruik.

Mijn eco-zonde is een klassiek espresso-apparaat. Om 50 centiliter onvervalste espresso te zetten, moeten de boiler en zetgroep van 5 kilo messing gloeiend heet worden. Dat duurt een half uur en kost ongeveer 0,25 kWh, oftewel 5 eurocent. Niet fraai, maar wel noodzakelijk. Daddy’s little helper tijdens de ochtendspits.

Kan ik de schade compenseren door extra te bezuinigen op andere huishoudelijke apparaten? Mijn espresso-affectie slurpt jaarlijks pak ‘m beet 100 kWh, oftewel 3,5

procent van wat wij jaarlijks aan elektrici-teit kopen (dit is lager dan de 3.500 kWh van een gemiddeld Nederlands gezin, mede dankzij onze zonnepanelen). Een koelkast en vriezer verbruiken ongeveer 16 procent van het gemiddelde elektriciteitsverbruik. Die doe je niet weg, tenzij je er twee hebt (zie vorige aflevering). In huishoudens met een vaatwasser gaat ongeveer 7 procent van de totale elektriciteitskosten op aan de mechanische afwas. Afwassen is wat mij betreft erger dan Senseo drinken, dus de vaatwasser blijft ook. Een wasmachine verbruikt zo’n 4 procent van het gemid-delde elektriciteitsverbruik. Maar nog liever afwassen én Senseo drinken dan elke avond kleren schrobben en uitwringen. Dan de wasdroger. Volgens mijn energiediëtist Irene Salverda van Milieu Centraal staat twee keer per week de was drogen in een wasdroger gelijk aan 7 procent van het jaarlijkse stroomverbruik van een gemid-deld gezin. ‘Wasdrogers vreten energie. Er zijn ook relatief zuinige drogers, zoals de warmtepompdroger en de gasgestookte wasdroger. Maar het allerzuinigst is natuurlijk om de was aan de lijn te drogen.’

Wij hebben geen wasdroger, maar drogen de was op zolder. Geldt dat ook als compen-satie? ‘Nee, natuurlijk niet’, zegt Irene. ‘Je wilt toch 30 procent minder CO2 uitstoten?’ Inventiviteit is vereist. Bingo: een vaatwas-ser verbruikt vier keer meer energie dan zelf de borstel ter hand te nemen. Een keer afwassen is dan goed voor een kopje espresso. Handjes in het sop dus.

Mijn eco-zonde

FOTO

MIE

KE

ME

ES

EN


wil uitstoten.


tips van milieu centraal

0513evert.indd 26 16-04-13 13:02

32 eigen huis magazine juni 2013


n Gebruikt u te veel warm water? Advies op maat kunt u krijgen op milieucentraal.nl/adviesopmaat. n Stap minder vaak in bad en neem een douche. Een bad vraagt gemiddeld twee keer meer warm water dan een douche van acht minuten.n Gaat u verbouwen? Overweeg dan een douche-wtw. Dit apparaat wint warmte uit wegspoelend douchewater.

Ik houd van douchen. Lang douchen. De vroege ochtend is bepaald niet het moment waarop ik floreer. Voor de rest van het gezin is dat anders. De kinderen dartelen of ruziën alsof ze er al een halve

dag op hebben zitten (wat soms ook zo is) en mijn geliefde heeft de bijzondere gave om bij het afgaan van de wekker direct energiek aan de nieuwe dag te beginnen. Ik niet. Ik heb de douche nodig om de machine langzaam in beweging te zetten. De douche is mijn tijdelijke schuilplaats.

Dit is niet goed voor mijn energiedieet. Gasverbruik ten behoeve van warm water neemt circa 11 procent van de totale CO2-uitstoot van een gemiddeld huishouden voor zijn rekening. Bijna 20 procent van het gasverbruik gaat op aan het verwarmen van water voor badkamer en keuken (de rest aan verwarming van het huis). Douchen vraagt

het meeste warm water: 80 procent van de ruim 110 liter die een gemiddeld huishou-den dagelijks gebruikt (stel je eens voor: dit is evenveel als 110 melkpakken). Douchen is goed voor ruim 230 m3 gas per jaar en dat kost bijna 150 euro.

Er is een zeer effectieve en pijnloze bezuinigingsmaatregel: een waterbespa-rende douchekop. Scheelt al snel 20 procent, zonder dat het comfort veel slechter wordt. De helft van Nederland heeft zo’n slimme douchekop niet, terwijl een gemiddeld huishouden daarmee pak ‘m beet 50 euro kan verdienen. Helaas heb ik zo’n douchekop wel, dus die kan ik niet inzetten als besparende maatregel.

Rest – o gruwel – korter douchen. Mariken Stolk (mijn nieuwe energiecoach van Milieu Centraal nu Irene Salverda elders werkt) wrijft onbedoeld nog eens in welke besparing dat kan opleveren. ‘Als alle leden van een gemiddeld huishouden een minuutje korter douchen, scheelt dat per jaar 5 m3 warm water en 32 m3 gas. Samen is dat goed voor 25 euro.’

Mijn vrouw heeft voor mijn verjaardag een ‘douchecoach’ gekocht: een zandloper voor onder de douche. Een keer omdraaien is goed voor vijf minuten douchen. Soms lukt het om ‘binnen de tijd’ achter het douchegordijn vandaan te komen. Maar op al te stroeve ochtenden draai ik ‘m stiekem nog een keer om.

Mijn eigen douchecoach

FOTO

MIE

KE

ME

ES

EN


wil uitstoten.



0613evert.indd 32 21-05-13 13:33

30 eigen huis magazine juli/aug 2013



Hoeveel kunt u besparen op uw sluipverbruik? U krijgt advies op maat op milieucentraal.nl/adviesopmaat.

Hoe warmer de transformator of adapter aanvoelt als het bijbehorende apparaat uit staat, hoe groter het sluipverbruik.

Sluipstroom is eenvoudig te verhelpen met stand by-killers. Ze leveren door-gaans geen comfortverlies op, terwijl ze wel veel energie en geld uitsparen.

Meer gadgets en elektroni-sche speeltjes betekent meestal meer energiever-bruik. Handig, een extra wifi-zender die ook voor

internet in de tuin zorgt, maar het apparaat-je staat wel 24/7 aan. En heerlijk, draadloze speakers die internet als een oneindige jukebox gebruiken, maar ook die gebruiken vaak non-stop stroom. Hetzelfde geldt voor tv-ontvangers, printers en zelfs een eenvou-dige deurbel.

Sluipverbruik kost een gemiddeld huishouden circa 450 kilowattuur aan elektriciteit. Dit is 13 procent van het jaarverbruik en goed voor zo’n 100 euro. Niet al het sluipverbruik is te vermijden. Een cv-ketel staat nu eenmaal altijd aan, net zoals een koelkast en een deurbel (tenzij u een ouderwetse, mechanische bel heeft).

Evengoed is twee derde van het sluipver-bruik te elimineren.

Neem een computer met randapparatuur, zoals printers, speakers en scanners. Een eenvoudige stekkerdoos met aan-/uitknop, waarmee u in één keer alle apparatuur van het elektriciteitsnet ontkoppelt, kost pak ‘m beet vijf euro en bespaart tientallen euro’s per jaar. Voor iets meer geld zijn er slimme stekkerdozen te koop die alle randappara-tuur ontkoppelen als u het hoofdapparaat uitzet.

Ik neem de proef op de som. Met een energiemeter – die per apparaat het energieverbruik meet – als moderne wichelroede, speur ik het huis af naar sluipstroom. Onze tv en randapparatuur (zoals de digitale tv-ontvanger) maar vooral mijn oude, kloeke versterker, blijken bij elkaar zonder ook maar iets uit te voeren continu 30 watt op te snoepen. Hier betaal je per jaar bijna zestig euro voor. Een stand-by killer van twee tientjes verdient zich dus in vier maanden terug. Stel je voor dat er in je met ledlampen beladen huis 24 uur per dag, 365 dagen per jaar in de lege kelder een oud peertje staat te gloeien voor niets en niemand. Grappig: de stroom die je bespaart, is evenveel als de stroom die je opwekt met één zonnepaneel. Met andere woorden: voor twee tientjes krijg je dezelfde CO2-reductie als één zonnepaneel van een paar honderd euro. Ik ga direct op zoek naar het volgende lek in mijn energie-gebruik.

Sluipstroom

FOTO

MIE

KE

ME

ES

EN

Evert Nieuwenhuis is journalist. Hij doet verslag van hoe hij in een jaar 30% minder CO2 wil uitstoten.


0713evert.indd 30 18-06-13 17:09

32 eigen huis magazine sept 2013



n Is uw dak geschikt voor zonnepanelen? Vul het Advies op Maat Zonnepanelen in op milieucentraal.nl/zonnepanelen.n Let op keurmerken, zoals die van TÜV. Zonnepanelen van slechte kwaliteit leveren minder stroom op en gaan minder lang mee. n Vraag offertes aan bij verschillende aanbieders van zonnepanelen, want de prijzen lopen flink uiteen.

De kroon op het bespaarwerk van elke groene huisbezitter is een setje zonnepanelen. Glimmend liggen ze op het dak te pronken. Een blik op de donkerblauwe

moneymakers vervult ons met diepe tevredenheid: elektriciteit voor een schijntje. Slapend worden we rijk.

Mijn panelen liggen al anderhalf jaar op het dak. Toen ik de offerte zag, moest ik toch even slikken. Voor dat geld kun je een leuke zomervakantie boeken. De op-brengsten lijken fors (bijna een derde van mijn elektriciteitskosten), maar de maandelijkse besparingen zijn in mijn geval ongeveer twintig euro. Bepaald geen slok op een borrel. Aan de andere kant: je bespaart 25 jaar lang maand-in-maand-uit. Volgens Milieu Centraal is het rendement op investeren in zonnepanelen vergelijk-

baar met een rente van zes procent op een spaarrekening – pak ‘m beet drie keer meer dan je momenteel van een bank krijgt.

Van mijn energiediëtist Mariken Stolk, van Milieu Centraal, mag ik de besparing die mijn zonnepanelen opleveren, meetel-len in mijn poging om in een jaar tijd dertig procent minder CO2 uit te stoten. ‘Maar kijk ook eens naar de grond of de lucht’, zegt ze. ‘Daar zit een hoop energie in.’ Mariken hint op een warmtepomp. Dat apparaat haalt met een warmtewisselaar energie uit de lucht, bodem of grondwater. Warmtepompen gaan járen mee en gebruiken zo goed als geen fossiele brandstof. Helaas zijn forse aanpassingen nodig om ze in te bouwen, zoals een nieuw cv-systeem. Meer iets voor nieuwbouw of een stevige renovatie.

Nog een optie: de zonneboiler. Zonnestra-len verwarmen een soort zonnepaneel dat gevuld is met water voor de cv. Een relatief duur apparaat waarmee je ongeveer de helft van je energiekosten voor warm water kunt besparen. Een huishouden met vier personen stookt ruim 200 m3 gas minder, dat scheelt bijna 360 kg CO2-uitstoot en ruim honderd euro netto op jaarbasis.

Klinkt aantrekkelijk. Maar weet u wat? Ik vind het wel even welletjes zo. Een jaar lang heb ik flink geïnvesteerd in een energiezuiniger huis, en volgende maand, in de laatste aflevering van deze rubriek, moet ik op de weegschaal van Milieu Centraal. Ik hoop dat ik dertig procent ben afgevallen. Ondertussen staar ik nog even naar die zes glimmende schatjes op mijn dak.

Zonnepanelen

FOTO

MIE

KE

ME

ES

EN

Evert Nieuwenhuis is journalist. Hij doet verslag hoe hij in een jaar 30% minder CO2 wil uitstoten.


0913evert.indd 32 20-08-13 15:59

28 eigen huis magazine okt 2013



n Zelf een energiedieet volgen? Op bespaartest.nl vindt u twaalf prakti-sche, gemakkelijk uit te voeren tips.

n Advies op maat kunt u bijvoorbeeld via verbeteruwhuis.nl laten maken.

n Begin met de klappers als isolatie en zonnepanelen. U kunt advies op maat krijgen via milieucentraal.nl/isolatie of milieucentraal.nl/zonnepanelen.

Heb ik het gehaald? Een jaar gele-den besloot ik in twaalf maanden tijd dertig procent minder CO2 uit te stoten. Ik zou mijn huis be-ter isoleren, spaarlampen in-

draaien en andere groene daden verrichten. Elke maand berichtte ik op deze plaats over mijn vorderingen.

Het was lang niet altijd een feestje. M’n rug doet nog pijn en m’n nek kriebelt weer als ik denk aan het isoleren van de zolder met glaswol. Ook moest ik wennen aan die leden spaarlampen die mijn huiskamer de gezelligheid van een ziekhuisgang gaven. Zo nu en dan de vaatwasser verruilen voor een ouderwetse sopje met afwasborstel, behoor-de ook niet tot het hoogtepunt van een door-deweekse dag. Maar goed: alles voor het mi-lieu en de ijsbeer.

Ik zal u niet langer in spanning houden: ik heb het gehaald. Met vlag en wimpel, al zeg ik het zelf. Volgens mijn dieetcoach Elke Wisseborn van voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal zal ik jaarlijks maar liefst 44 procent minder CO2 uitstoten. Bijna an-derhalf keer beter dan mijn doel!

Mijn rapport bevat een overzicht per maatregel. De grootste klapper was het iso-leren van mijn dak: 27 procent (het comfort op zolder is overigens met 54 procent toe-genomen: geen tocht meer en nauwelijks straatgeluiden). De zes zonnepanelen zorg-den voor een reductie van 9 procent. De rest van de maatregelen is eigenlijk klein grut. Een kleine greep: naden en kieren dichten – 2 procent, sluipstroom van tv en randapparatuur ‘killen’ – 2 procent, afwas-sen in plaats van vaatwasser – 2 procent. Drie gloeilampen vervangen door zuinige: 1 procent. Een minuut korter douchen: nog geen procent. Eigenlijk is dat goed nieuws, bedenk ik. Want dakisolatie en zonnepane-len bezorgen mij geen verlies aan comfort, terwijl afwassen, korter douchen en zieken-huisverlichting het woongenot bepaald niet bevorderen. Uit mijn rapport blijkt dat ik deze kruimels net zo goed kan laten zitten, terwijl ik toch de ijsberen red. ‘Dat had je gedacht’, zegt Elke Wisseborn lachend. ‘Net als met elk dieet komt het er nu op aan. Je hebt je streefgewicht bereikt. Nu moet je dat vasthouden.’ Daar heeft ze natuurlijk gelijk in. Morgen toch maar weer een mi-nuutje korter douchen. Maar eerst: biologi-sche champagne.

Met deze column is de serie over het energiedieet van Evert Nieuwenhuis afgerond. Deze pagina krijgt een nieuwe invulling.

Eindrapport

FOTO

MIE

KE

ME

ES

EN


wil uitstoten.


1013evert.indd 28 17-09-13 13:10

Columns Evert Nieuwenhuis

Documents

Transcript of Columns Evert Nieuwenhuis