Coll1.taal cultuurverschillen

Omgaan met taal- en Omgaan met taal- en cultuurverschillen in de cultuurverschillen in de

klasklas

DoelenDoelen

De student weet waarin talen kunnen verschillen.De student weet waarin talen kunnen verschillen. De student is zich bewust van taal- en De student is zich bewust van taal- en

cultuurverschillen in de klas cultuurverschillen in de klas én ontwikkelt een professionele basishouding ten én ontwikkelt een professionele basishouding ten

aanzien van het omgaan met die taalverschillen in aanzien van het omgaan met die taalverschillen in zijn/haar taalonderwijs.zijn/haar taalonderwijs.

De student kan beschrijven hoe hij/zij als docent door De student kan beschrijven hoe hij/zij als docent door taalgebruik en gedrag rekening kan houden met taalgebruik en gedrag rekening kan houden met leerlingen voor wie Nederlands niet de moedertaal is.leerlingen voor wie Nederlands niet de moedertaal is.

OpzetOpzet

ProgrammaProgramma1.1. Eerste 3 weken: hoor/werkcolleges Eerste 3 weken: hoor/werkcolleges

2.2. Week 4, 5, 7 en 8: presentaties door studentenWeek 4, 5, 7 en 8: presentaties door studenten

Toetsing & afsluiting:Toetsing & afsluiting:1.1. Presentatie in drietal / viertal > zie reader Opdrachten & Presentatie in drietal / viertal > zie reader Opdrachten &

PresentatiesPresentaties

2.2. Individueel dossier met opdrachten uit reader en boeken Individueel dossier met opdrachten uit reader en boeken ((Taal en TaalwetenschapTaal en Taalwetenschap, , Met Nieuwe OgenMet Nieuwe Ogen))

TalenquizTalenquiz

Wat weet je al van taalverschillen en tweede Wat weet je al van taalverschillen en tweede taalverwerving? Doe de quiz!taalverwerving? Doe de quiz!

TalenquizTalenquiz

1. Hoeveel talen worden er op dit moment 1. Hoeveel talen worden er op dit moment ongeveer op de wereld gesproken? ongeveer op de wereld gesproken?

a. ± 2000 talen. b. ± 4000 talen. c. ± 7000 talen. d. ± 10.000 talen.

Antwoord 1Antwoord 1

c. ± 7.000 talenc. ± 7.000 talen

Het aantal talen verandert voortdurend: nieuwe talen Het aantal talen verandert voortdurend: nieuwe talen worden geboren of bestaande talen sterven uit. worden geboren of bestaande talen sterven uit. Bovendien worden niet alle talen evenveel gebruikt: Bovendien worden niet alle talen evenveel gebruikt: bijna 80% van de wereldbevolking spreekt één of bijna 80% van de wereldbevolking spreekt één of meer van de 75 meest gebruikte talen, terwijl er wel meer van de 75 meest gebruikte talen, terwijl er wel 204 talen zijn die door minder dan 10 mensen worden 204 talen zijn die door minder dan 10 mensen worden gesproken!gesproken!

Van Broabant tot OveriesselVan Broabant tot Overiessel 2. Waarin verschilt een Nederlands dialect van de 2. Waarin verschilt een Nederlands dialect van de

standaardtaal?standaardtaal?

a. de standaardtaal heeft meer maatschappelijke status

b. de standaardtaal is ouder dan de dialectenc. een dialect heeft een eigen uitspraak maar geen

eigen zinsbouwd. een dialect wordt alleen gesproken maar niet

geschreven


a. De standaardtaal heeft meer maatschappelijke status.a. De standaardtaal heeft meer maatschappelijke status.

In taalkundig opzicht is er In taalkundig opzicht is er geengeen verschil tussen een dialect verschil tussen een dialect en een taal. Beiden hebben hun eigen taalsysteem. Dat en een taal. Beiden hebben hun eigen taalsysteem. Dat betekent dat ze over eigen woorden en een eigen uitspraak betekent dat ze over eigen woorden en een eigen uitspraak beschikken, maar ook dat ze eigen regels hebben voor beschikken, maar ook dat ze eigen regels hebben voor woordvorming en zinsbouw. Dialecten worden meestal woordvorming en zinsbouw. Dialecten worden meestal vaker gesproken dan geschreven, maar toch zijn er genoeg vaker gesproken dan geschreven, maar toch zijn er genoeg dialectenwoordenboeken of streekromans in het dialect. Een dialectenwoordenboeken of streekromans in het dialect. Een opvallend misverstand is dat dialecten afgeleid zijn van het opvallend misverstand is dat dialecten afgeleid zijn van het standaard Nederlands. Het is juist andersom! Het verschil standaard Nederlands. Het is juist andersom! Het verschil tussen een dialect en een taal is dus alleen politiek. Zoals tussen een dialect en een taal is dus alleen politiek. Zoals taalkundigen het wel eens formuleren: ‘een taal is een taalkundigen het wel eens formuleren: ‘een taal is een dialect met een nationale vlag’.dialect met een nationale vlag’.

Verre verwantenVerre verwanten

3. Welke taal is GEEN familie van het 3. Welke taal is GEEN familie van het Nederlands?Nederlands?

a. het Grieksb. het Hongaarsc. het Perzischd. het Ijslands


b. het Hongaarsb. het Hongaars

Het Grieks, het IJslands en het Perzisch behoren, met het Het Grieks, het IJslands en het Perzisch behoren, met het Nederlands, tot de Indo-Europese taalfamilie. Het Hongaars is Nederlands, tot de Indo-Europese taalfamilie. Het Hongaars is een vreemde eend in de bijt, zo tussen al die Indo-Europese een vreemde eend in de bijt, zo tussen al die Indo-Europese talen: wel is het familie van het Fins (allebei Oeraalse talen). talen: wel is het familie van het Fins (allebei Oeraalse talen). Niet alle Europese talen zijn dus Indo-Europees. Omgekeerd is Niet alle Europese talen zijn dus Indo-Europees. Omgekeerd is het niet zo dat alle Indo-Europese talen in Europa worden het niet zo dat alle Indo-Europese talen in Europa worden gesproken. gesproken.

http://www.kennislink.nl/upload/142911_276_1134430954054-http://www.kennislink.nl/upload/142911_276_1134430954054-Wayenburg02G.jpgWayenburg02G.jpg

SteenkolenengelsSteenkolenengels 4. Nederlanders zijn niet erg trots op de Engelse 4. Nederlanders zijn niet erg trots op de Engelse

uitspraak van hun landgenoten. Waar ligt dat aan?uitspraak van hun landgenoten. Waar ligt dat aan?

a. Het Nederlands gebruikt andere klanken dan het Engels; Nederlanders kunnen dat verschil zelf wel horen, Engelsen niet.

b. Engelstaligen zijn erg onder de indruk van buitenlanders die hun taal spreken.

c. Nederlanders horen in de Engelse uitspraak van andere Nederlanders een regionaal accent dat ze niet mooi vinden.

d. Nederlanders denken over het algemeen een stuk negatiever dan Britten en Amerikanen.


c. Nederlanders horen in de Engelse uitspraak van andere c. Nederlanders horen in de Engelse uitspraak van andere Nederlanders een regionaal accent dat ze niet mooi vinden.Nederlanders een regionaal accent dat ze niet mooi vinden.

Een Engelsman kan aan het Engels van een Nederlander vaak Een Engelsman kan aan het Engels van een Nederlander vaak horen dat het Engels niet zijn moedertaal is. Dat komt doordat horen dat het Engels niet zijn moedertaal is. Dat komt doordat er een Nederlands accent doorklinkt in het Engels. Wat de er een Nederlands accent doorklinkt in het Engels. Wat de Engelsman niet hoort, is dat er vaak ook nog een regionaal Engelsman niet hoort, is dat er vaak ook nog een regionaal accent te horen is: een Amsterdammer die Nederlands met een accent te horen is: een Amsterdammer die Nederlands met een flink Amsterdams accent spreekt, zal ook nog Amsterdamse flink Amsterdams accent spreekt, zal ook nog Amsterdamse trekjes in zijn Engels vertonen. Andere Nederlanders horen dat trekjes in zijn Engels vertonen. Andere Nederlanders horen dat wel en vinden de uitspraak daardoor (nog) minder goed.wel en vinden de uitspraak daardoor (nog) minder goed.

Kennislink: artikel SteenkolenengelsKennislink: artikel Steenkolenengels

We noemen hem @We noemen hem @ 5. In het Chinees komt het vaak voor dat één woord, 5. In het Chinees komt het vaak voor dat één woord,

afhankelijk van de uitspraak, meerdere betekenissen afhankelijk van de uitspraak, meerdere betekenissen kan hebben. Hoe komt dat?kan hebben. Hoe komt dat?

a. Alle woorden zijn ingedeeld in groepen, zoals dingen, dieren of personen. Eén woord kan bij meerdere groepen horen en dan steeds iets anders betekenen.

b. Het Chinees gebruikt alleen lettergrepen. Om het aantal lettergrepen beperkt te houden zijn er meerdere betekenissen aan toegekend.

c. Mao heeft vier Chinese dialecten samengevoegd tot één taal. Als woorden hetzelfde klonken, kregen ze toch alle betekenissen. Het rode boekje, het woordenboek, is daardoor erg dik.

d. Woorden kunnen in het Chinees op verschillende toonhoogtes worden uitgesproken en betekenen dan steeds iets anders.


d. Woorden kunnen in het Chinees op verschillende d. Woorden kunnen in het Chinees op verschillende toonhoogtes worden uitgesproken en betekenen toonhoogtes worden uitgesproken en betekenen dan steeds iets anders.dan steeds iets anders.

Het Chinees is een Het Chinees is een toontaaltoontaal. Ieder woord kan dan ook . Ieder woord kan dan ook op verschillende manieren worden uitgesproken. Als op verschillende manieren worden uitgesproken. Als de toon anders is, is de betekenis ook anders. De de toon anders is, is de betekenis ook anders. De andere antwoorden kloppen niet: elke lettergreep andere antwoorden kloppen niet: elke lettergreep heeft een eigen karakterteken, en het aantal karakters heeft een eigen karakterteken, en het aantal karakters is niet beperkt: er zijn er wel 60.000!is niet beperkt: er zijn er wel 60.000!

’’t Is net Hulandest Is net Hulandes

6. Bestaan er ook creooltalen waarvan de 6. Bestaan er ook creooltalen waarvan de woordenschat aan het Nederlands is ontleend?woordenschat aan het Nederlands is ontleend?

a. Ja, het Afrikaans.b. Ja, het Surinaams en het Papiaments.c. Ja, maar ze zijn nu uitgestorven.d. Nee, ze hebben nooit bestaan.


c. Ja, maar ze zijn nu uitgestorven.c. Ja, maar ze zijn nu uitgestorven.

Er bestonden twee creooltalen die gebaseerd waren op het Er bestonden twee creooltalen die gebaseerd waren op het Nederlands: het Berbice Dutch en het Negerhollands. Nederlands: het Berbice Dutch en het Negerhollands. Berbice Dutch is ontstaan in Guyana. In 1993 was er nog Berbice Dutch is ontstaan in Guyana. In 1993 was er nog een handjevol bejaarde sprekers. Het Negerhollands was een handjevol bejaarde sprekers. Het Negerhollands was gebaseerd op een Zeeuws dialect van het Nederlands en is gebaseerd op een Zeeuws dialect van het Nederlands en is in al sinds 1987 uitgestorven. Antwoord a is overigens niet in al sinds 1987 uitgestorven. Antwoord a is overigens niet helemaal fout: het Afrikaans is een half-creool. Het helemaal fout: het Afrikaans is een half-creool. Het Papiaments is voor het grootste deel gebaseerd op het Papiaments is voor het grootste deel gebaseerd op het Spaans. Het Surinaams is gebaseerd op het Engels. Beide Spaans. Het Surinaams is gebaseerd op het Engels. Beide talen hebben wel wat Nederlandse invloeden: zo heet talen hebben wel wat Nederlandse invloeden: zo heet Nederlands in het Papiaments Hulandes.Nederlands in het Papiaments Hulandes.

Internationale TalendagInternationale Talendag 7. Wat is de doelstelling van het Europese 7. Wat is de doelstelling van het Europese

taalbeleid?taalbeleid?

a. Dat zo veel mogelijk Europeanen hun eigen taal foutloos beheersen.

b. Dat zo veel mogelijk Europeanen naast hun eigen taal nog twee andere Europese talen spreken.

c. Dat zo veel mogelijk Europeanen naast hun eigen taal in ieder geval Engels spreken.

d. Dat zo veel mogelijk Europeanen naast hun eigen taal de talen van hun buurlanden spreken.


b. Dat zo veel mogelijk Europeanen naast hun eigen taal nog b. Dat zo veel mogelijk Europeanen naast hun eigen taal nog twee andere Europese talen spreken.twee andere Europese talen spreken.

Om de taalverscheidenheid in Europa te bewaren wil de Om de taalverscheidenheid in Europa te bewaren wil de Europese Unie een omgeving scheppen die bevorderlijk is Europese Unie een omgeving scheppen die bevorderlijk is voor het leren van meerdere talen. Engels is nu de meest voor het leren van meerdere talen. Engels is nu de meest gesproken taal in Europa en dit kan op termijn de gesproken taal in Europa en dit kan op termijn de taalverscheidenheid in Europa in gevaar brengen. Daarom is taalverscheidenheid in Europa in gevaar brengen. Daarom is de doelstelling ‘moedertaal plus twee andere talen’ in het de doelstelling ‘moedertaal plus twee andere talen’ in het beleid opgenomen.beleid opgenomen.

Taalbeleid Europese UnieTaalbeleid Europese UnieLeonard Orban: VN Commissaris MeertaligheidLeonard Orban: VN Commissaris Meertaligheid

Inleiding TaalverschillenInleiding Taalverschillen

Titels Kwaito songs:Titels Kwaito songs: KhokovulaKhokovula NkalakathaNkalakatha NtozabantuNtozabantu VulundlelaVulundlela

Wat valt je op?Wat valt je op? Zulu dictionaryZulu dictionary

Agglutinerende talenAgglutinerende talen

Talen waarin meerdere morfemen die elk een afzonderlijke Talen waarin meerdere morfemen die elk een afzonderlijke lexicale of grammaticale betekenis uitdrukken aan elkaar lexicale of grammaticale betekenis uitdrukken aan elkaar vastgeplakt kunnen worden om lange woorden te vormenvastgeplakt kunnen worden om lange woorden te vormen

Turks, MongoolsTurks, Mongools Hongaars, FinsHongaars, Fins Zulu, SwahiliZulu, Swahili JapansJapans

Voorbeeld van het Turks:Voorbeeld van het Turks:EvciklerimizdeEvciklerimizdeev-ev- çik- çik- ler- ler- imiz-imiz- dedehuishuis kleinklein MV MV onsons in/opin/opin onze huisjesin onze huisjes

Andere taalverschillenAndere taalverschillen

Verschillen in woordvolgordeVerschillen in woordvolgorde Toontaal / geen toontaal (talenquiz)Toontaal / geen toontaal (talenquiz) Verschillende schriften Verschillende schriften Grammaticale verschillenGrammaticale verschillen

Geen koppelwerkwoorden (Arabisch, Berbers, Turks)Geen koppelwerkwoorden (Arabisch, Berbers, Turks) Pers. vnw. kan weggelaten worden (Spaans, Turks)Pers. vnw. kan weggelaten worden (Spaans, Turks) Geen aparte woorden voor hij zij (Turks, Papiaments)Geen aparte woorden voor hij zij (Turks, Papiaments) Geen verbuigingen van het werkwoord (Chinees, Geen verbuigingen van het werkwoord (Chinees,

Indonesisch)Indonesisch) Geen hulpwerkwoorden (Arabisch, Turks)Geen hulpwerkwoorden (Arabisch, Turks)

Verschillen in klanken: The Click SongVerschillen in klanken: The Click Song

Met nieuwe ogenMet nieuwe ogen

p.16: ui-diagram van cultuuruitingenp.16: ui-diagram van cultuuruitingen

Symbolen, helden, rituelen, waardenSymbolen, helden, rituelen, waarden

SymbolenSymbolen vormen de meest oppervlakkige kenmerken van een cultuur. Het zijn vormen de meest oppervlakkige kenmerken van een cultuur. Het zijn woorden, gebaren en afbeeldingen met een betekenis die alleen begrepen wordt woorden, gebaren en afbeeldingen met een betekenis die alleen begrepen wordt door de leden van de cultuur. Vb: functie van de kleur oranje bij voetbal en door de leden van de cultuur. Vb: functie van de kleur oranje bij voetbal en Koninginnedag.Koninginnedag.

HeldenHelden zijn de ideaaltypische personen die in een cultuur symboolwaarde hebben, zijn de ideaaltypische personen die in een cultuur symboolwaarde hebben, zijn een belangrijk identificatiemodel voor een groep. Vb: Nelson Mandela, zijn een belangrijk identificatiemodel voor een groep. Vb: Nelson Mandela, Atatürk.Atatürk.

RituelenRituelen zijn conventionele collectieve activiteiten. Geformaliseerd gedrag t.a.v. zijn conventionele collectieve activiteiten. Geformaliseerd gedrag t.a.v. bepaalde waarden. Vb: godsdienstige rituelen, omgangsvormen bij begroetingen, bepaalde waarden. Vb: godsdienstige rituelen, omgangsvormen bij begroetingen, manier waarop men zich gedraagt op huwelijken en begrafenissen. manier waarop men zich gedraagt op huwelijken en begrafenissen.

In de kern van het diagram zitten de In de kern van het diagram zitten de waardenwaarden, datgene waar wij in ons diepste , datgene waar wij in ons diepste wezen aan hechten. wezen aan hechten. WaardenWaarden zijn verworven voorkeuren die vaak tot uiting komen zijn verworven voorkeuren die vaak tot uiting komen in in normennormen. Tolerantie en consensus gelden in Nederland als waarden die onder . Tolerantie en consensus gelden in Nederland als waarden die onder meer hun uitdrukking vinden in allerlei normerende wetgeving. meer hun uitdrukking vinden in allerlei normerende wetgeving.

Normen en waardenNormen en waardenWaardenWaarden NormenNormenVrijheidVrijheidVredeVredeGelukGelukVriendschapVriendschapRespectRespectZelfontplooiingZelfontplooiingZekerheidZekerheidCarrière makenCarrière makenGezinslevenGezinslevenReligieReligieVaderlandsliefdeVaderlandsliefdeVeiligheidVeiligheidRechtvaardigheidRechtvaardigheidLiefdeLiefdeOnderwerping aan wil van GodOnderwerping aan wil van God

Volgende weekVolgende week Lezen Hoofdstuk 3 Taal en taalwetenschap, v.a. p.59 Lezen Hoofdstuk 3 Taal en taalwetenschap, v.a. p.59

(tweedetaalverwerving)(tweedetaalverwerving)

Lezen Hoofdstuk 17 Taal en Taalwetenschap Lezen Hoofdstuk 17 Taal en Taalwetenschap (Taalverschillen)(Taalverschillen)

Maken opdrachten bij H.2 reader en H.17 (zie reader Maken opdrachten bij H.2 reader en H.17 (zie reader Opdrachten & Presentatie)Opdrachten & Presentatie)

Indelen groepjes voor presentatie & onderwerp Indelen groepjes voor presentatie & onderwerp uitkiezenuitkiezen

Coll1.taal cultuurverschillen

Education

Transcript of Coll1.taal cultuurverschillen