taal thema vervoer.docx
38
Naam: _______________ Taal: 1
-
Upload
diana-lahaye -
Category
Documents
-
view
48 -
download
3
description
taalbundel met oefeningen buitengewoon onderwijs niveau tweede derde leerjaar
Transcript of taal thema vervoer.docx
Naam: _______________
Taal:
Wat weet jij al over…
1
Onze nieuwe woorden
het vervoermiddel Hiermee kan je je verplaatsen. Dit kan een auto, trein, fiets, bus, boot,… zijn.
de fiets Een fiets heeft 2 wielen. Door op de pedalen te trappen, geraak je vooruit.
2
de auto Een auto heeft 4 wielen en een motor. Je kan dit vervoermiddel gebruiken om mensen of goederen te vervoeren.
de bus De bus kan heel veel mensen vervoeren.
de brommer Een brommer heeft 2 wielen en een motor. Een ander woord voor brommer is bromfiets.
de vrachtwagen Een grote wagen die veel goederen kan vervoeren. Een ander woord voor vrachtwagen is vrachtauto.
de fietser Dit is iemand die fietst.
de voetganger Dit is iemand die te voet op weg is.
de automobilist Dit is iemand die met een auto rijdt. Een ander woord hiervoor is chauffeur.
de straat Hierop kan je rijden of stappen.
de stoep Hierop kan je stappen. Je mag hierop ook fietsen als je jonger bent dan 9 jaar.
de drempel Dit is een verhoging op de weg, het vervoermiddel moet hier traag overrijden. Een ander woord hiervoor is vluchtheuvel.
de rotonde Dit is een cirkelvormige weg met een soort ‘eiland’ in het midden. Je moet steeds de richting van de pijlen volgen. Een ander woord hiervoor is rondpunt.
de snelweg Dit is een weg waar je harder op moet rijden dan op een gewone weg, namelijk 120km/uur. Er zijn ook geen verkeerslichten op de snelweg. Een ander woord voor snelweg is autostrade.
de verkeersregels Dit zijn regels en afspraken waaraan jij je moet houden in het verkeer.
de overtreding Je maakt een fout tegen een regel. Hiervoor kan je een boete krijgen.
3
het verkeer Dit is wanneer mensen of goederen zich verplaatsen met de auto, fiets, trein,…
het rijbewijs Dit is een bewijs dat je een bepaald vervoermiddel mag besturen. (auto, moto,bus…) Je kan je rijbewijs voor de auto halen als je 18 jaar bent.
het ongeluk Dit is iets dat mis gaat en waarbij er meestal schade is. Een ander woord is ongeval.
het zebrapad Dit moet je gebruiken om over te steken.
het kruispunt Hier moet je kiezen of je rechtdoor, linksaf of rechtsaf
gaat. Er staan vaak verkeerslichten op een kruispunt.
het verkeerslicht Dit is een licht dat uit 3 kleuren bestaat, groen, oranje en rood.
het fietspad Hierop moet je fietsen.
het verkeersbord Deze borden zeggen wat je in het verkeer moet doen.
het openbaar vervoerDit vervoer is voor alle personen (tegen betaling), bv. bus, trein, tram, metro
fietsen Dit doe je op je fiets.
rijden Dit doe je met de auto, vrachtenwagen, trein,…
uitkijken Je moet opletten.
oversteken Je steekt de straat over, je moet dan wel goed uitkijken.
Oefeningen
1. Vul de woorden juist in in de zinnen
Ik wil naar de overkant van de straat. Dan moet ik _______________ .
4
Er staan drie kleuren op en het staat op een kruispunt. Om te
kijken of ik door mag rijden, kijk ik naar het ____________________ .
Je rijdt ermee op straat. Het heeft twee wielen, maar het is geen
fiets. Nee hoor, het is een ____________________ .
Als ik 18 jaar ben, mag ik leren autorijden. Ik moet oefenen en dan
examen doen. Hopelijk lukt dat, want dan krijg ik mijn
____________________ .
Om de straat veilig over te steken, kijk ik eerst naar _____________ ,
dan naar ______________ en dan opnieuw naar ______________ .
Om automobilisten niet te snel te laten rijden op de weg, zijn er
soms ____________________ gemaakt. Dat zijn precies kleine bergen
op de straat.
2. Maak een mooie zin met deze woorden
de stoep
__________________________________________________________
__________________________________________________________
de rotonde
__________________________________________________________
__________________________________________________________
de verkeersregel
__________________________________________________________5
__________________________________________________________
de overtreding
__________________________________________________________
__________________________________________________________
het verkeer __________________________________________________________
__________________________________________________________
het rijbewijs
__________________________________________________________
__________________________________________________________
het zebrapad
__________________________________________________________
__________________________________________________________
3. Een woordenslang…
________________________ ________________________
________________________ ________________________
________________________
6
4. Synoniemen en homoniemen…
a. Zet de synoniemen samen
automobilist – vluchtheuvel - ongeluk– straat – voetpad – ongeval – ongevaarlijk– rijweg – drempel - stoep – bestuurder - trottoir – veilig -
chauffeur
____________________ = ____________________ = ____________________
____________________ = ____________________ = ____________________
________________________ = ________________________
________________________ = ________________________
________________________ = ________________________
________________________ = ________________________
b. Nu een paar tegenstellingen…
gevaarlijk - onveilig - ver – veilig – gevaarlijk – onvoorzichtig – dichtbij – ongevaarlijk – voorzichtig - veilig
________________________ ________________________
________________________ ________________________
________________________ ________________________
________________________ ________________________
________________________ ________________________
c. Bord is een homoniem….
Wat is een homoniem?7
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
Ken je homoniemen? Geef een paar voorbeelden
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
Wat zijn de betekenissen van het woord “bord”?
1. ________________________________________________________
_________________________________________________________
2. ________________________________________________________
_________________________________________________________
3. ________________________________________________________
_________________________________________________________
5. Vul het juiste lidwoord in
_______ verkeersbord _______ verkeersregel
_______ rijbewijs _______ ongeluk
_______ rotonde _______ vrachtwagen
_______ voetganger _______ kruispunt6. Verdeel de woordjes in stukjes (lettergrepen)
verkeerslicht : __________________________
gevaarlijk : __________________________
uitkijken : __________________________
8
rotonde : __________________________
voetganger : __________________________
rijbewijs : __________________________
7. Zijn de zinnen goed of fout? Kleur het bolletje groen of rood
Ruzie maken in de auto is gevaarlijk. O
Bij rood licht mag je het kruispunt oversteken. O
Als je op de stoep wandelt, moet je ook goed uitkijken. O
Er bestaan alleen maar verbodsborden. O
Fietsers mogen niet op de stoep rijden. O
Je moet altijd met twee handen aan het stuur fietsen. O
Vrachtwagens mogen niet op het fietspad rijden. O
Op straat mag je voetballen. O
8. Vul het juiste korte woordje (voorzetsel) in
Kies uit: naar – met – bij - over – met – onder – op – tussen -
in – op
9
______ de stoep mag je fietsen als je ______ de negen jaar bent.
10
Stef gaat iedere dag ______ de fiets ______ school.
Die auto reed veel te snel ______ de drempel!
______ het kruispunt staan verkeerslichten.
9. Samengestelde woorden… Welke twee woorden zie je?
11
fietsbel = __________________ + __________________
kruispunt = __________________ + __________________
vrachtwagen = __________________ + __________________
verkeersregel = __________________ + __________________
zebrapad = __________________ + __________________
verkeerslicht = __________________ + __________________
uitkijken = __________________ + __________________
oversteken = __________________ + __________________
verkeersbord = __________________ + __________________
10. Maak een vraagzin
Met de bus reizen is gratis in Hasselt.
____________________________________________________ ?
Op een kruispunt zonder verkeerslichten moet je extra goed
uitkijken voor je oversteekt.
____________________________________________________
____________________________________________________ ?
Gisteren is er een zwaar ongeluk gebeurd op onze straat.
____________________________________________________
____________________________________________________ ?
12
Om je rijbewijs te halen moet je 18 jaar zijn.
____________________________________________________
____________________________________________________ ?
11. Welk woord staat er? Lees van rechts naar links
remmorb: ____________________
tsilibomotua: ____________________
thcilsreekrev: ____________________
peots: ____________________
regnagteov: ____________________
daparbez: ____________________
12. Zoek de zes woorden. Kleur ze en schrijf ze dan over
hjfkklsfrfietserjflksdjfazjeoiongelukfkdsljfsdjfoiierijbewijsieoizpmdfnbnjhtvnqjd
fiqeffioljlmjfmshvoetpadvjoirjotifjebgvdrempelvnbdmfhgverkeersbordbnrirtuo
w
_____________________ ____________________
_____________________ _____________________
____________________ _____________________
13. Welk woordje past in de zin? Trek er een kring rond
De vrouw loopt / fietst / wandelt op de stoep.
Op straat rijden veel gocarts / auto’s / paarden.
Als je te snel rijdt, krijg je een boete / kaartje / brief.
13
Stop! Het verkeerslicht staat op groen / rood / oranje!
Als fietser, ouder dan negen jaar, fiets je op de straat / op de
stoep /
op het fietspad als er één is.
14. Enkelvoud… meervoud… verkleinwoord
Enkelvoud Meervoud Verkleinwoord
de bus de bussen het busje
het zebrapad ________________ ________________
________________ de automobilisten ________________
________________ ________________ het verkeersregeltje
de auto ________________ ________________
________________ de verkeerslichten ________________
________________ ________________ het straatje
________________ de fietsers ________________
het ongeluk ________________ ________________
14
15. Wat betekenen deze spreekwoorden?
Wees een heer in het verkeer.
___________________________________________________________________
_________________________________________
Dat loopt als een trein.
___________________________________________________________________
_________________________________________
Met het verkeerde been uit bed stappen.
___________________________________________________________________
_________________________________________
15
16. Oefen hier de woorden
het vervoermiddel : ___________________ , ___________________
de fiets : ___________________ , ___________________
de auto : ___________________ , ___________________
de bus : ___________________ , ___________________
de brommer : ___________________ , ___________________
de vrachtwagen : ___________________ , ___________________
de fietser : ___________________ , ___________________
de voetganger : ___________________ , ___________________
de automobilist : __________________ , ___________________
de chauffeur : ___________________ , ___________________
de straat : ___________________ , ___________________
de stoep : ___________________ , ___________________
de drempel : ___________________ , ___________________
de rotonde : ___________________ , ___________________
de snelweg : ___________________ , ___________________
de verkeersregels : ___________________ , ___________________
16
de overtreding : ___________________ , ___________________
het verkeer : ___________________ , ___________________
het rijbewijs : __________________ , ___________________
het ongeluk : ___________________ , ___________________
het zebrapad : ___________________ , ___________________
het kruispunt : ___________________ , ___________________
het verkeerslicht : ___________________ , ___________________
het fietspad : ___________________ , ___________________
het verkeersbord : ___________________ , ___________________
het openbaar vervoer : _______________________________
fietsen : ___________________ , ___________________
rijden : ___________________ , ___________________
uitkijken : ___________________ , ___________________
oversteken : ___________________ , ___________________
17
17. Zet de woorden in de juiste kolom
rijdt – met de auto - op straat - de fietser – met de bus - wandelt – te voet – op het fietspad - op de stoep – fietst – de vrachtwagenchauffeur – op straat – rijdt – de automobilist – met de vrachtwagen – op straat
Wie? Wat? Waarmee? Waar?
De voetganger _________________ ______________________ ______________________
__________________ rijdt ______________________ ______________________
__________________ _________________ met de fiets ______________________
De buschauffeur _________________ ______________________ ______________________
__________________ _________________ ______________________ ______________________
18
18. Leg de zinnen in de juiste volgorde, zodat je een juist verhaal krijgt. Plak ze dan hier op
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
19
Mark loopt de bal achterna en loopt de straat op zonder te kijken.
Mark botst tegen de fietser en valt op de grond.
Mama gaat met Mark naar de dokter. Gelukkig is het niet zo erg!
Oei, daar komt net een fietser aangereden!
Mark en Inge spelen met de bal op het gras.
Au, de knieën van Mark bloeden en hij heeft pijn aan zijn arm.
De bal rolt de straat op.
20
Taalbeschouwing
Doe-woorden
Het doe-woord is het woord in de zin dat je kan doen.
Een voorbeeld: Ik speel buiten met de bal.
speel = het doe-woord
1. Doe- woorden vervoegen
fietsen Ik _________________ Wij _________________
Jij _________________ Jullie _________________
Hij/zij _________________ Zij _________________
overstek
en
Ik _________________ Wij _________________
Jij _________________ Jullie _________________
Hij/zij _________________ Zij _________________
uitkijken Ik _________________ Wij _________________
Jij _________________ Jullie _________________
Hij/zij _________________ Zij _________________
rijden Ik _________________ Wij _________________
Jij _________________ Jullie _________________
Hij/zij _________________ Zij _________________
21
2. Nu in een zin…
fietsen Mijn vrienden en ik _________________ vaak op straat.
rijden Papa _________________ elke dag met de auto naar zijn werk.
zijn Ik _________________ altijd heel voorzichtig op straat.
uitkijkenWe _________________ eerst goed ________ voor we de
straat oversteken.
regelen Soms _________________ een agent het verkeer.
3. Kleur de doe-woorden in de zinnen
De vrachtwagenchauffeur rijdt van België naar Spanje.
Papa staat iedere ochtend in de file naar Brussel.
Neem jij vaak de bus naar de stad?
Dat meisje fietst op het fietspad.
Mama kijkt goed uit als ze oversteekt.
Vraagwoorden
Kleur het juiste deel en schrijf over
Wie…?
De agent regelt het verkeer op dat drukke kruispunt. _________________
Onze juf komt elke dag werken met de auto. _________________
Mijn broer heeft gisteren zijn rijbewijs gehaald.
_________________
De voetgangers lopen op de stoep. _________________
22
Wat…?
Op onze straat staan veel verkeersborden. _______________________
Ik kreeg een fietshelm van mijn mama. _______________________
Op de stoep lag een hondendrol. _______________________
Mijn broer heeft gisteren zijn rijbewijs gehaald. ___________________
Waar…?
De agent regelt het verkeer op dat drukke kruispunt.
_________________________________
De voetgangers lopen op de stoep. ________________________
Op de snelweg mag je 120 km/uur rijden. ________________________
Ik steek over op het zebrapad. ________________________
Hoe…?
’s Morgens is het verkeer erg druk. ________________________
Dat ongeluk was dodelijk. ________________________
Het kruispunt in de stad is gevaarlijk. ________________________
Die agent was streng bij de overtreding. ________________________
Wat doe/doet/doen…?
De voetgangers lopen op de stoep. ________________________
Ik steek over op het zebrapad. ________________________
Oma rijdt nog elke dag met de auto. ________________________
Mijn broertje fietst alleen naar school. ________________________
23
Kleur de onderstreepte woorden in de juiste kleur
Wie: groen Wat: rood Waar(heen):
blauw Hoe: bruin Wat doet: geel
Wanneer: paars
1. Mijn zus reist morgen met de trein naar zee.
2. De fietser steekt voorzichtig het kruispunt over.
3. Elke week brengt vader zus met de brommer naar de
dansles.
4. De buschauffeur rijdt elke dag naar Hasselt en terug.
Bezittelijke voornaamwoorden...
- Stefan heeft een nieuwe auto. Het is __________ nieuwe auto.
- Rijdt Hans met die Vespa? Ja, die Vespa is _________________ .
- Sandra kreeg voor haar verjaardag een step. Het is _________ step.
- Mama heeft een oude brommer. Die oude brommer is
_____________ .
Hoe-woorden
Het hoe-woord is het woord dat vertelt hoe iets is.
Een voorbeeld: Het drukke verkeer.
24
MEISJEHet is haar fiets.
De fiets is v an haar .
JONGENHet is zijn fiets.
De fiets is v an hem .
Hoe is het verkeer? Het verkeer is druk.
druk = het hoe-woord
1.Kleur het hoe-woord in de zin
De auto van mijn broer is nieuw.
Die fietser doet gevaarlijk.
In de file staan vindt papa vervelend.
Dat zijn strenge verkeersregels.
Hier heb je een breed fietspad.
2.Vul het woordje goed in
Het verkeer is druk. => het ______________ verkeer
Het ongeluk is ernstig. => het ______________ ongeluk
Mijn fiets is mooi. => mijn ______________ fiets
Het kruispunt is gevaarlijk. => het ______________
kruispunt
Die agent is streng. => die ______________ agent
Naamwoorden
Een woord dat een naam geeft aan
p…………………………………………………
d………………………………………………… is een NAAMWOORD.
v…………………………………………………
Bij de naamwoorden kan je bijna altijd ‘een’, ‘de’ of ‘het’ schrijven
of zeggen. Bij de namen van personen staat dit natuurlijk niet!
25
1. Kleur de naamwoorden blauw
- Die man had de verkeersregels overtreden en kreeg
daarom een boete van de agent.
- Op een rotonde moet je je pinker aanzetten als je wil afslaan.
- Mijn vriend en ik steken de straat over op het zebrapad.
- Mijn tante en nonkel gaan vaak met het openbaar vervoer op reis.
2. Is het een naamwoord, een hoe-woord of een doe-woord?
onveilig- de fietser – wandelen – ver – uitkijken – de chauffeur – de
drempel – dichtbij – het rijbewijs – voorzichtig – het zebrapad – het
kruispunt – oversteken – veilig – fietsen – rijden – gevaarlijk - opletten
een naamwoord een hoe-woord een doe-woord
__________________ __________________ __________________
__________________ __________________ __________________
__________________ __________________ __________________
__________________ __________________ __________________
__________________ __________________ __________________
__________________ __________________ __________________
3. Maak een mooie zin
op rood - toen - hard - moest - remmen - het licht - sprong - Papa
26
______________________________________________________
______________________________________________________
veel - De jongens - op de bus - maakten - lawaai – de buschauffeur –
stoorden – en - zo
______________________________________________________
______________________________________________________
van zijn ouders - kreeg - mijn neef - Op zijn zestiende - een
brommer
______________________________________________________
______________________________________________________
had - niet - reed - het verkeersbord - veel te snel - en - De chauffeur
-
gezien
______________________________________________________
______________________________________________________
27
De trappen van vergelijking… Groot, groter, grootst…
a. Eerst apart…
meer meest
snel sneller snelst
traag ___________________ ___________________
veilig ___________________ ___________________
b. Nu in zinnen…
Aan de rechterkant van de straat fietsen is veilig.
Met felle kleren aan ben je nog ___________________ .
En met een helm op je hoofd fietsen is het ___________________ .
_________________ , _________________, _________________
Fietsen zonder handen is gevaarlijk.
Je gordel niet aandoen in de auto is ___________________ .
Maar niet uitkijken als je oversteekt, is het ______________ .
_________________ , _________________, _________________
Ik ben altijd voorzichtig.
Mijn zus is nog ___________________ .
Maar mijn broer is het ___________________ .
_________________ , _________________, _________________
28
Een woordzoeker…
29
