Cultuurverschillen in europa en japan

71
‘Omgaan met culturele verschillen in Europa’ 12-06-2022 Rent-a- Pen

description

Deze presentatie heb ik verzorgd voor o.a. de KvK te Rotterdam en enkele internationaal werkende bedrijven met een internationale staff.

Transcript of Cultuurverschillen in europa en japan

Page 1: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

‘Omgaan met culturele verschillen in Europa’

Page 2: Cultuurverschillen in europa en japan

Rent-a- Pen

• Tekstschrijver• Auteur• Publicist• Biografieën

schrijven• Ghost writer• Workshops

Linkedin• Teksttrainingen• Spreekbeurten

Phil Kleingeld

Page 3: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Publicaties!

Page 4: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Ervaringen

• 8 jaar internationaal reisleider• 12 jaar internationaal trainer• Gewerkt voor Belgen, Engelsen, Zwitsers,

Duitsers, Fransen en Amerikanen• PUM-adviseur in Peru en Colombia

Page 5: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Programma

• Algemene normen en waarden in grote zes en kleine negen

• Overeenkomsten en verschillen• Amerikanen, Russen en Japanners in Europa• Cultuurshock, communicatie, humor, organisatie,

leiderschap, onderhandelen• Checklist

Page 6: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Het wensenlijstje:

• Kleding gebruiken.• Gespreksopbouw• Gespreksonderwerpen bij eerste

ontmoeting• Tijdstip bespreking; bij koffie, lunch, diner?• Gemiddelde gespreksduur

Page 7: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

vervolg

• Per land specifieke kenmerken, onderhandelingstechnieken en/of gedrag.

• Zuidelijke landen: beste start? Zakelijk, algemeen of combinatie

• Wat beslist niet doen?• Iemand aanspreken; regels• Waardering onze cultuur.

Page 8: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Doel van dit seminar:

Waarnemen , interpreteren,handelen!

Page 9: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Onze buren

Page 10: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Vooroordelen

Duitsers: • Grote mond• formeel• geen gevoel voor humor• mijn kuil • arrogant • dominant ……?!

Belgen: • Calimero syndroom• dom • verdeeld • bijna Nederlanders • meegaand ….!?

Page 11: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Vooroordelen zijn hardnekkig!

DÉ waarheid bestaat niet.

Page 12: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

‘Als je in Rome bent, gedraag je je als een Romein.’

AANPASSEN!

Page 13: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

‘Het is niet ongebruikelijk om cultuur te beschouwen als de manier waarop een groep met

elkaar omgaat of problemen oplost.’

P.M. Smith

Page 14: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Aspecten cultuur

• Nationale cultuur• Regionale cultuur• Bedrijfscultuur• Beroepscultuur

Page 15: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Praktijkvoorbeelden

• Nederlanders• Belgen • Duitsers • Fransen

• Poldermodel• Via de lijn• Dirigerend; top• Door de baas

Page 16: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Cijfers geven een indicatie

Welke conclusies kunt u trekken?

(Bladzijde 10 handboek)

Page 17: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Regels en relaties

Per land verschillend geïnterpreteerd.

Page 18: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Dimensies van cultuur

• Universalisme/Particularisme• Individualisme/komunitarisme• Emotioneel/Rationeel• Vaag/specifiek• Toeschrijving/Prestatie

Page 19: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Universalisme Particularisme

• (vermeende) wetmatigheden

• Relaties zijn belangrijk.

Page 20: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Zakelijk universalisme

• Contracten• Rol moederbedrijf bepalend• Werkbeoordeling/beloning• Tijdsbeleving

Page 21: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Zakelijk particularisme

• Contracten teken van wantrouwen• Contracten persoonsgebonden• Persoonlijk netwerk• Persoonlijke relaties

Page 22: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Tijdsdruk• Noord-Europeanen zijn doorgaans punctueel en gewend om onder tijdsdruk

te werken.• Fransen, Belgen, Japanners, Spanjaarden

hebben als regel hekel aan tijdsdruk.

Page 23: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Universalist Particularist

• Regels belangrijk• Contracten zijn

contracten• 1 waarheid• afspraak is afspraak

• Relaties belangrijker• Contracten zijn flexibel• Waarheid is afhankelijk

van omstandigheden• Relaties kunnen

veranderen

Page 24: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Conclusies zakendoen met:• België• Duitsland• Frankrijk• U.K.• Japan• USA• Spanje

Page 25: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Individualisme Komunitarisme• Hoge mate

beslissingsbevoegdheid.• Afrekening op

consequenties• Ontplooien initiatieven

• Beperkte beslissingsbevoegdheid

• ‘Dekken’ ; collectieve schuld

• Initiatieven via de lijn

Page 26: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Oefening: Bladzijde 19

Waar is aanpassing wenselijk en wat is dan de aanpassing?

Page 27: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Emotioneel/Rationeel

‘Het hart heeft redenen die de rede niet kent.’

Pascal.

Page 28: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Rationeel Emotioneel• Beheersing• Onderdrukte lichaamstaal• Vermijden fysiek contact• Moeilijk leesbare emoties

• Opbouw spanning

• Tonen emoties• Gesticuleren, mimiek• Aanraken• Lichaam en mimiek als

open boek• Vermindering spanning

Page 29: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Communicatie

• Uitspreken of cross talks?

• Zwijgen of spreken?

• Praten met en zonder lichaamstaal

verbaalintonatielichaamgeurkleur

Page 30: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Lichaamstaal=

niet universeel!

Page 31: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

‘Vaagheid is de redding voor de politicus.’

Specifiek handelen leidt niet altijd tot succes!

Page 32: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Vaag Specifiek• Omtrekkende

beweging (UK, Japan, F, E. P)

• Diplomatiek, vaag, ontwijkend

• Situationeel afhankelijk. Mening van de ander telt.

• Doelgericht, direct (NL, D, DN, F, FI)

• Helder, direct, principieel, vaste waarden.

• Vasthoudend, constant, zelfstandig.

Page 33: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Tips bij ‘vage’ landen

• Bestudeer geschiedenis onderneming• Neem de tijd; niet te snel to the point!• Laat vergaderingen op hun beloop; stuur niet teveel• Respect titel, afkomst, leeftijd bij elk onderwerp• Beheers uw ongeduld

Page 34: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Tips ‘specifieke’ landen

• Bestudeer plannen, doelen, cijfers• Snel, ter zake, direct, efficiënt• Structureer vergaderingen; leg onderwerpen,

pauzes, tijdsduur vooraf vast• Wees relevant• Confrontaties niet persoonlijk opvatten

Page 35: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Management Tips

• Privé en zakelijk lopen door elkaar• Let op de omstandigheden van mensen• Geleidelijke verbeteringen; geen

revoluties

Page 36: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Prestaties of toeschrijving

Page 37: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Tips voor:

• Kleding • Auto’s• Visitekaartjes• Titels• Leeftijd

Page 38: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Test

Bladzijde 27

Page 39: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Tips

• Niet gelijk tutoyeren• Vaste contactpersoon• ‘Allo’ is niet onbeleefd; usance• Flux de bouches = speeksel• Flux de paroles = fdb• Indirect svp• Verpak kritiek of tegen argumenten

Page 40: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Meer tips

• Geen humor in speeches• Geen handkussen svp• Gesprekken mogen uitlopen• Wachten is normaal; niet onbeleefd• Welbespraaktheid = status• Niet roddelen

Page 41: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Nog meer tips

• Voorstellen; naam en functie• Geen rozen (liefde)• Geen chrysanten (begrafenis)• Bloembollen zijn in.• Breng privéleven niet ter sprake• Pas op met gebaren• Visitekeertje; titel, universiteit

Page 42: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Meer tips

U weet het niet?

Page 43: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Tips

• Punctueel• Geen grapjes tijdens speeches, vergaderingen• Bereidt u voor!• Geen kritiek• Geen experimenten• Sterke scheiding werk/privé

Page 44: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Meer tips

• Hiërarchisch; werk volgens de lijn• Top neemt beslissingen; wacht tot u wordt

uitgenodigd• Men vindt Nederlanders soms onduidelijk• Dutzen? Laat de ander het initiatief nemen• Brainstormen? Trap er niet in!

Page 45: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Nog meer tips

• Niet te impulsief• Feiten!!!!!• Spreek Duits.• Ze zijn erg precies op kwaliteit• Opstaan als hoogste baas binnenkomst is

nog gebruikelijk• Handkus? • Grüss Gott in Beieren; Guten Tag..

Page 46: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Nog meer tips

• Gespreksonderwerpen? Reizen, kunst, cultuur, sport, Duitse wijnen.

• Colbert aanhouden.• Leg meerdere kontakten• Verklaar de hiërarchie in NL• Hoffelijk; ook aan de telefoon• Begin niet over ‘de fiets van opa’

Page 47: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Tips

• Geen titels• Snel voornaam• Alleen achternaam? Public school!• Geen ‘madam’• ‘How do you do?/How do you do?• Strooi niet met cijfers. Feiten• Geen grapjes over tradities, gewoonten, of

‘the Royals’

Page 48: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Meer tips

• Vraag niet naar herkomst van stropdas!• Heren: double breasted• Geen witte sokken• Dames: mantelpak geeft status; geen broeken!• Black tie = smoking• Roken? Na het eten!• Punctualiteit is rekbaar tot 20 minuten

Page 49: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Meer tips

• Humor niet te plat. Vertaal geen grappen!• Zakenlunch belangrijker dan diner• Vergaderingen binnen werktijd• Dronken op personeelsfeest? Geen consequenties!• Uitnodigingen veelal zakelijk• Pas op met de (lichaams)taal!!!!!

Page 50: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Tips

• Vergaderingen ongestructureerd• Beslissingen voorafgaande• ‘spaccare il capello in quattro’• Godfather hiërarchie• Kom niet te snel met feiten; is belangrijk ‘wapen’

in onderhandelingen• Persoonlijk contact belangrijk; telefoon is voor

voorbereiding

Page 51: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Meer tips

• Creativiteit is belangrijk• Persoonlijke moraal staat haaks op de

zakelijke• Strooien met uw kennis van de klassieken

is goede zet• ‘Lei’ is gebruikelijk; ‘tu’ meer voor privé.• Max. 20’ te laat.

Page 52: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Nog meer

• Huidige activiteit bepaalt aanvang van de vergadering.

• Kleding belangrijk; bella figura!• Italianen geen moppentappers; ironie meer hun

stijl.• Informeel• Tijdens zakendiner geen zaken!• Geen maffia grapjes aub

Page 53: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Tips

• Denk aan Catalaanse trots! Is land en een taal. Enkele woorden wordt gewaardeerd.

• Persoonlijke binding belangrijk• Veel staatsinvloed op bedrijfsleven• Neem meerdere banken; verstrek niet te veel

informatie.• Bedrijfsvoering is bureaucratisch

Page 54: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Meer tips

• Controleer cijfers drie maal en op verschillende niveaus

• De ‘jefe’ bepaalt• Men voelt zich snel aangevallen; voorzitter is

bemiddelaar• Geen stemmingen; consensus• Deur dicht• Lage mobiliteit

Page 55: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Nog meer tips

• Informele samenleving• ‘tu’ wordt al snel gebruikt• Usted om verschil aan te geven• Kledingcode; jasje uit, das losser• Kunnen verlegen overkomen • ‘Orgullo’ belangrijk; tast het niet aan• Tijd? Mañana in zuiden.

Page 56: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Nog meer

• Humor; grapjes over etnische groepen normaal. Verder: Grapjes over domheid: Lepe/Ambrosio

• ‘en dos palabras, im presionate’• Tussen 13.00 en 16.00 uur siesta.• Niet te snel ter zake. Eerst koffie

Page 57: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Tips

• Hoffelijk maar niet joviaal!• Geen taalgrappen• Politiek? Persoonsgebonden• Compromissen staan voorop• Waals en u bent niet goed in Frans? Engels.• Verticale lijnen in communicatie• Geen discussie met baas

Page 58: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Meer tips

• Ga niet uit met secretaresse van de baas!• Consensus in informeel circuit• Vergaderingen als in Duitsland; beslissingen

toelichten• Onderhandelingen formeel.• Persoonlijk contact ipv telefoon• Bescheiden; rustig aan.

Page 59: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Nog meer tips

• Visitekaartjes; tweetalig• Taalverschillen; toon geen verbazing• Kom op tijd; u wordt al snel arrogant gevonden• ‘Dat doen we in NL zo.’ is een domme opmerking• Wees indirect, hoffelijk

Page 60: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Nog meer tips

• Wijs uitnodiging voor lunch/diner niet af!• Nodig hen ook uit!• Belgen die kritiseren? Ga er niet in mee.

Page 61: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Tips

• Kanton afhankelijk• Precies• Introvert• Zakelijk en privé gescheiden• Titel gevoelig• Afstandelijk• Werk via hiërarchie• Humor? Liever niet.

Page 62: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Meer tips

• Houden van structuur• Zijn precies; alles heeft zijn plaats• Laten zich niet opjagen• Regels zijn er op opgevolgd te worden

Page 63: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Tips• Vergelijk hen niet met Duitsers.• Nationalistisch• Conservatief management• Alles via de baas;hiërarchie• Ze zijn Hollands direct!• Eerlijk, recht door zee maar met charme.• Confronterend; leuk!

Page 64: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Meer tips

• Hogere leidinggevenden niet tegenspreken• Aanspreken met titel gebruikelijk• Titels en ‘dutzen’ zoals in Duitsland• Beleefdheid een leefwijze! Schmalzig!• Geen humor in zakelijke contacten• Middagpils heel gewoon

Page 65: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Nog meer tips

• ‘Begrijpt u mij?’ Ja = nee• Neem tegenover gesprekspartner plaats; niet

naast hen.• Maak in (karaoke)bar uw wensen kenbaar.• Contracten niet te veel details; code waarborgt

eerlijkheid• Gedekt pak. Geen hoge hakken!

Page 66: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Tips

• De baas is de baas; super hiërarchie• Shintoïsme en Confucianisme; ken verschil.• Intuïtie en emotie boven logica• Gezichtsverlies een leefwijze!!!!!!!• Top heeft goede opleiding• functie en opleiding• Punctueel; hekel aan tijdsdruk

Page 67: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Meer tips

• Lange termijn planners• Slimme onderhandelaars; tijdsdruk is een geliefd

middel!• Werk gaat voor gezin. Ook barbezoek met

collega’s.• Vinden Europeanen lui.• Denken in teams; Prof. Imai Kaizen• Snel werken moet worden beloond

Page 68: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Nog meer tips

• Boosheid? Teken van zwakte.• Rivaliteit? Uit den boze• Tijdens vergaderingen vallen stiltes; mond

houden!• Twee maal zoveel vergaderingen als in het

Westen; consensus duurt erg lang.• Instemming zonder het eens te zijn.• ‘Nee’ zeggen is een no-no!

Page 69: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Nog meer tips

• 4 beleefdheid niveaus• Geen haast; laatste moment tactiek• ‘Uw aanbod is erg interessant. Wij gaan het

bestuderen.’ = nee!• Vraag niet direct om een order• Stel geen directe vragen die een ja/nee

antwoord moeten opleveren• Visualiseer

Page 70: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Nog meer tips

• Diner? Gastheer bepaalt onderwerp.• Chopsticks• Deksel links van bakje• Schenk nooit eigen wijn in• Golf populair• Spreek groep aan; niet individu• Kaartje met twee handen; buig

Page 71: Cultuurverschillen in europa en japan

14-04-2023 Rent-a- Pen

Maatwerk training of spreekbeurt?

[email protected]://rentapen.nlhttp://twitter.com/rentapenhttp://mijncamino.wordpress.com