Centrumvisie Cuijk · 2017. 10. 4. · Hart voor ontmoetingen. 1 Context 1 1.1 Inleiding 2 1.2...

Centrumvisie Cuijk Hart voor ontmoetingen

Droogh Trommelen en Partners (DTNP)

Adviseurs voor Ruimte en Strategie

Graafseweg 109

6512 BS Nijmegen

T 024 - 379 20 83

E [email protected]

W www.dtnp.nl

Opdrachtgever: Gemeente Cuijk

Contactpersoon: Kees Peters

Projectteam DTNP: Karel Trommelen

Rik Eijkelkamp

Christine Hutting

Projectnummer: 1374.1113

Datum: 27 januari 2015

Centrumvisie Cuijk Hart voor ontmoetingen

1 Context 11.1 Inleiding 21.2 Feiten en cijfers 31.3 Huidige structuur centrum 6

2 Trends in de winkelen horecamarkt 132.1 Ontwikkelingen detailhandel 142.2 Ontwikkelingen horeca 20

3 Visie Cuijk-centrum 213.1 Ambities en randvoorwaarden 223.2 Sterkte-/zwakteanalyse 243.3 Concentratiegebied en centrumschil 283.4 Deelgebieden en routes 303.5 Verkeer en parkeren 343.6 Strategische locaties 36

4 Uitvoeringsprogramma 414.1 Organisatie uitvoering 424.2 Uitvoeringsprojecten 44

Bijlagen 49Bijlage 1 Proces 50Bijlage 2 Verslagen sleutelgesprekken 51Bijlage 3 Verslag Beginspraakavond 57

Inhoudsopgave

1 Context

2

1.1 Inleiding

Herkennings- en ontmoetingspunt aan de Maas

Het centrum van het Brabantse Cuijk is van de Limburgse zijde van de Maas van kilometers afstand te herkennen aan de machtige torens van de Sint Martinuskerk. Het centrum is de belangrijkste ontmoetingslocatie van de gemeente Cuijk en directe omgeving, waar een divers winkel-, horeca- en cultuuraanbod aanwezig is. De laatste jaren is de leegstand echter helaas behoorlijk toegenomen.

Inspirerende en toekomstbestendige visie

Voor een duurzame ontwikkeling en kwaliteitsverbetering van het centrum is behoefte aan een visie op de ruimtelijke en functionele structuur. Deze visie biedt een helder beeld van de kwaliteiten en mogelijk-heden in de verschillende delen van het centrum voor de komende 10 jaar. De gebiedsprofielen bieden houvast voor investeringen van partijen op de juiste locaties in een wijzigende markt. Tegelijkertijd biedt de visie voldoende flexibiliteit voor toekomstige ontwikkelingen.

Kader toekomstige centrumontwikkelingen

Deze integrale visie op de functionele en ruimtelijke structuur van het centrum dient als

kader waarmee richting wordt gegeven voor de ontwikkeling van delen van het centrum. De nieuwe visie vervangt de oude (2003) die uitging van functionele assenstructuren. De nadruk ligt op de voor het centrum belangrijke functies detailhandel en horeca. Deze sectoren worden in samenhang benaderd met toeristisch-recreatieve, culturele en maatschappelijke functies, publieksgerichte diensten, wonen, parkeren en verkeer.

Consultatie belanghebbenden en -stellenden

De visie is tot stand gekomen in een zeer open proces waarin op meerdere momenten alle belanghebbende centrumpartijen (onder-nemers, bewoners, eigenaren en gemeente) hun inbreng hebben kunnen leveren (bijlagen).

Leeswijzer

De volgende paragraaf geeft een overzicht van de feiten en cijfers van Cuijk en het centrum. Hoofdstuk 2 gaat in op de landelijke trends en ontwikkelingen in de detailhandel, horeca en dienstensector en de betekenis hiervan voor Cuijk-centrum. Hoofdstuk 3 geeft op basis van ambities de toekomstvisie met functieprofielen voor de deelgebieden en hoofdstuk 4 een strategie, met onder meer een overzicht van centrumprojecten, om dit streefbeeld te bereiken.

Kerk iconisch herkennnigspunt Cuijk aan de Maas

Open proces: ruimte voor input belanghebbenden

Doel visie: aantrekkelijk maken en houden centrum

3

1.2 Feiten en cijfers

Kenmerken en inwonertal Cuijk

De gemeente Cuijk telt circa 24.800 inwoners. De kern Cuijk is met ruim 17.700 inwoners met afstand de hoofdkern in de gemeente. De meeste Cuijkenaren wonen ten noorden (De Valuwe en Heeswijkse Kampen) en zuiden (Padbroek) van het centrum. Cuijk-centrum zelf is ook een belangrijke woonwijk.

Het inwonertal in de gemeente zal naar verwachting langzaam blijven toenemen (prognose van provincie Noord-Brabant uit 2011 gaat uit van circa 25.500 inwoners in 2025). Grootste woningbouwlocaties zijn verdere uitleg van de nieuwbouwwijk Heeswijkse Kampen en Cuijkse Cantheelen, inbreidingsgebied in het centrum. Enige vergrijzing zal optreden. Nu is circa 11% van de bevolking 70 jaar of ouder. In 2025 is dit naar verwachting circa 17%.

Toename dagen verblijfstoerisme rondom Cuijk

Het centrum van Cuijk ligt centraal in een regio met toenemend dagen verblijfstoerisme. Het gebied Dommelsvoort aan de Kraaijenbergse Plassen wordt de komende jaren ontwikkeld tot recreatiegebied met o.a. een park met ruim 500 vakantiewoningen, passantenhaven met 500 ligplaatsen en een nieuw hotel aan de A73. De

Kaart 1 Ligging Cuijk

4

Mookerheide en Mookerplas zijn toeristische trekkers. De pont bij Cuijk-centrum vervoert met name in de zomermaanden veel fietstoeristen.

Hoofdwinkelcentrum gemeente Cuijk

Detailhandel is van oudsher een dominante functie in het centrum van Cuijk. Het winkel-aanbod heeft een omvang van circa 15.000 m² winkelvloeroppervlak (wvo), verdeeld over circa 75 winkels* en er is een weekmarkt. Het centrum van Cuijk is hiermee veruit het belangrijkste winkelgebied in de gemeente. Het winkelaanbod is qua omvang en branchering vergelijkbaar met wat gemiddeld in centra met een vergelijkbaar inwontal aangetroffen wordt (figuur 1). Elke branche is vertegenwoordigd met veelal echter maar één of enkele aanbieders. Het aanbod bestaat uit een mix van filialen, met publieks-trekkers zoals Albert Heijn, EmTé, Hema, C&A en Action) en zelfstandigen, met o.a. Via Canella en Ap-Art als in het oog springende aanbieders.

Medio 2014 staan circa 30 panden met commerciële bestemming leeg met een totaal oppervlak van circa 4.000 m² wvo*. Dit leeg-standsniveau ligt boven het landelijk gemiddelde en wordt deels veroorzaakt door een afname van het aantal winkels.

* Locatus Benchmarkverkenner, peildatum april 2014

Circa 60% van het totale winkelvloeroppervlak van de kern Cuijk ligt buiten het centrum. Met name de supermarkten in de wijken hebben een drukkend effect op het aantal centrum-bezoeken. Voor de dagelijkse boodschappen kunnen bewoners immers ook in de eigen wijk terecht.

Bescheiden positie in de regio

In de regionale winkelstructuur is de positie van Cuijk-centrum bescheiden (kaart 2). Recent is de regionale recreatieve winkelfunctie van Nijmegen-centrum (ruim 100.000 m² wvo) versterkt met de herontwikkeling van Plein 1944, waar onder andere een vestiging van discountmodewarenhuis Primark is gevestigd

van ruim 4.000 m² wvo. Ook Uden-centrum breidt uit (o.a. V&D). Het centrum van Boxmeer (± 25.000 m² wvo) is een maatje groter dan Cuijk-centrum.

Winkelaanbod in Kleve en Goch, niet ver over de Duits-Nederlandse grens, trekt bestedingen uit Nederland, waaronder Cuijk. Bepaalde artikelen zijn daar een stuk voordeliger (o.a. alcohol en drogisterij-artikelen).

Relatief veel horeca en grote evenementen

Het horeca-aanbod in het centrum van Cuijk bestaat uit ruim 25 bedrijven en is daarmee de grootste horecaconcentratie in het land van Cuijk. Boxmeer-centrum telt circa 20

Bron: Locatus, 01-04-2014

Figuur 1 Winkelaanbod Cuijk-centrum en in centra van kernen met gelijk inwonertal (in m² wvo)

5

Kaart 2 Regionale winkelstructuur

6

horecabedrijven. Met name het aantal cafés is ruim vertegenwoordigd in het centrum van Cuijk. Een paar cafés zijn echter grote delen van de week, of zelfs van het jaar, gesloten.

In Cuijk-centrum zijn jaarlijks meerdere evenementen. De grootste publieksstromen in het centrum komen op gang tijdens carnaval, Nijmeegse Vierdaagse en de kermis.

Onderscheidend cultuuraanbod

In het centrum van Cuijk is een aantal bijzondere culturele voorzieningen aanwezig met (deels) regionale aantrekkingskracht:• schouwburg;• Severijn-orgel in de Sint Martinuskerk;• museum Ceuclum;• beeldentuin;• fotoarchiefdienst (FAD).

De schouwburg wordt op haar huidige locatie vernieuwd en uitgebreid, waardoor deze een belangrijke publiekstrekker voor het centrum kan blijven vervullen. Cultuur aan de Maas is een relatief nieuw jaarlijks evenement waarmee Cuijk haar culturele aanbod regionaal etaleert.

Publieksgerichte dienstverlening

In het centrum van Cuijk zijn circa 30 bedrijven in de commerciële publieksgerichte

dienstensector. Hiertoe behoren zowel ambachten (o.a. kapper, schoonheidsspecialist en schoenmaker) als banken en andere baliefuncties, zoals uitzend- en reisbureau. Daarnaast zijn in Cuijk-centrum grote en kleine niet-commerciële dienstverleners in bijvoorbeeld de maatschappelijke en zorgsector (bibliotheek en huisarts) of andere (semi-)publieke baliefuncties, waaronder het zorgen werkplein en het gemeenteloket.

Cuijk-centrum is ook een woonwijk

Buiten de bezoekersfunctie van het centrum met haar bovengenoemde scala aan publieksfuncties heeft het centrum van Cuijk ook een belangrijke woonfunctie. De wijk Cuijk-centrum telt momenteel circa 3.500 inwoners.

Met de geplande woningontwikkeling in het centrum zal het inwonertal in het centrum beperkt toenemen. Het overgrote deel van de woningbouwplanning wordt gerealiseerd in de Cuijkse Cantheelen (in ontwikkeling). Hier staan voor de periode 2014-2018 ruim 340 woningen gepland, zowel gestapelde als grondgebonden en zowel koop- als (sociale) huur- en zorgwoningen (vervanging Maartenshof).

1.3 Huidige structuur centrum

Ruim centrumgebied

Alle publieksgerichte functies in het centrum van Cuijk zijn grofweg gevestigd in het gebied tussen Mariaplein (noord), Maas (oost), Markt (zuid) en spoorlijn (west). Dit is een zeer ruim gebied in relatie tot het aanwezige aanbod, waardoor onderlinge afstanden tussen de verschillende functies vaak groot zijn.

Huidige functioneel-ruimtelijke hoofdstructuur

De meeste centrumfuncties zijn verspreid door het centrum gevestigd. Toch zijn per functie duidelijke concentraties te zien (kaart 3):• Detailhandel heeft het zwaartepunt van het

aanbod in de Maasburg en Korte Molenstraat (winkelhart). Hier zijn de meeste winkels gevestigd en is bijna overal sprake van een aaneengesloten winkelfront.

• De weekmarkt (± 25 kooplieden) wordt iedere woensdagmiddag gehouden op het Louis Jansen plein. De jaarlijkse kerstmarkt wordt ook op deze locatie gehouden.

• Horeca is voornamelijk geconcentreerd in het centrale deel van de Grotestraat en directe omgeving, zonder dat duidelijk sprake is van een herkenbaar horecacluster (meer een verzameling kleine clusters). Daarnaast is er daghoreca aan het Louis Jansenplein.

7

Kaart 3 Functionele structuur Cuijk-centrum

8

• Diensten zijn voornamelijk rondom het zwaarte-punt in het winkelaanbod (Maasburg, Korte Molenstraat) gevestigd. Aan de Zwaanstraat zijn meerdere baliefuncties geclusterd door de recente ontwikkeling van de dienstenas. Meerdere bedrijven in de dienstensector zijn gevestigd in de Grotestraat. Hier is de autobereikbaarheid beter en de huurprijzen net lager dan in het winkelhart.

• Leegstand komt verspreid door het centrum voor, maar is met name zichtbaar aan de randen van het centrum. Met name het westelijk deel Molenstraat en Grotestraat kampen met leegstand.

• De woonfunctie is een belangrijke centrumfunctie in de gehele wijk centrum. In straten met overwe-gend publieksfuncties wordt veelal op verdieping boven deze functies gewoond. In alle andere straten domineert de woonfunctie het straatbeeld.

• In een deel van de Molenstraat, de Kaneelstraat en Grotestraat is de winkelfunctie de afgelopen jaren langzaam maar zeker afgenomen.

• In de Molenstraat en achter de dienstenas is wo- ningbouw gepland. Hieraan wordt echter nog geen uitvoering gegeven omdat er voorlopig geen behoefte aan is door de huidige economische situatie en het geplande programma elders in de kern.

Ruimtelijke kwaliteit vooral in oostelijke helft

• Cuijk heeft zijn oorsprong aan de Maas. De Romeinen stichtten er de nederzetting Ceuclum. De huidige Maasstraat en Grotestraat behoren tot

Korte Molenstraat: winkelstraat met daghoreca; ligt tussen Louis Jansenplein en Grotestraat

Winkelfunctie Molenstraat afgenomen. Ook (nog) geen woningbouwplannen. Verpaupering dreigt.

9

Kaart 4 Ruimtelijke structuur Cuijk-centrum

10

de oudste straten van het dorp (kaart 4). Aan de Grotestraat staan meerdere fraaie monumentale en karakteristieke panden, zoals de schouwburg met het Fraterhuis en Paters Oblaten.

• De Sint Martinuskerk en voormalige leerlooierij Royal Regouin zijn markante gebouwen in dit gebied. Samen met de beelden- en kruidentuin en de volledig heringerichte Maaskade heeft het gebied tussen Maas en Grotestraat veel ruimtelijke kwaliteit. Aan de Grotestraat is ter hoogte van de kerk een pand gesloopt zodat de zichtbaarheid op de kerk op die plek is verbeterd met meer ruimte op het plein.

• Aan de Molenstraat (Victor Hugo) en Stationsstraat staan enkele monumentale vrijstaande panden.

• Het Louis Jansenplein is het meest centraal gelegen en grootste plein in het centrum van Cuijk. Bijna alle centrumstraten komen hier op uit. Ook het planmatig ontwikkelde winkelcentrum Maasburg heeft haar hoofdentree aan het plein.

Prima bereikbaarheid en parkeergelegenheid

• Autobezoekers van buiten Cuijk komen vanaf Beerse- (noord) en Hapsebaan (zuid) en kunnen gemakkelijk via Zwaanstraat en Jan van Cuijkstraat het centrum in rijden nu deze

route geheel tweerichtingsverkeer is geworden. Dit is ook de hoofdontsluitings-route voor inwoners uit de woonwijken.

• Direct aan de hoofdontsluitingsroute zijn meerdere grote parkeerterreinen gekoppeld (kaart 5). Met name het Zwaanplein en de Maasburggarage zijn goede parkeerlocaties voor bezoekers door de capaciteit en ligging direct bij het zwaartepunt van het winkel-aanbod (kortparkeren). De tijdelijke parkeer-locaties worden goed benut door kort- en langparkeerders). Het parkeerterrein achter de schouwburg wordt een interessante parkeerlocatie voor centrumbezoekers. In enkele straten kan worden geparkeerd (o.a. langsparkeren Molenstraat en Grotestraat).

• De Maasboulevard is een doorgaande route, zonder mogelijkheid centraal in het centrum af te slaan. Deze weg op de dijk is daarmee vooral een barrière in de centrumstructuur (scheiding Maaskade en rest centrum).

• Vanuit de oostzijde van de Maas kan het centrum direct bereikt worden met de pont. Met name fietstoeristen, maar ook autobezoekers, maken hier gebruik van.

• Het centrum van Cuijk is goed bereikbaar per trein uit nijmegen en Venray/Boxmeer. Het station van Cuijk ligt op korte loopafstand van het Louis Jansenplein. Zwaanplein belangrijke parkeerlocatie centrum

Schouwburg wordt vernieuwd en uitgebreid

Baliefuncties in de dienstenas

11

Kaart 5 Verkeers- en parkeerstructuur Cuijk-centrum

0 Hoofdstuktitel2 Trends in de winkelen horecamarkt

14

2.1 Ontwikkelingen detailhandel

Van groei naar verdringing

Het consumentengedrag wijzigt, mede als gevolg van de opkomst van internet, smart-phones en andere technologische innovaties. Dit heeft gevolgen voor het functioneren van fysieke winkels en winkelgebieden. Waar tot voor kort sprake was van een steeds maar groeiend aanbod vindt nu in toenemende mate verdringing plaats. Behalve wijzigend consumentengedrag zijn er ook andere autonome trends die effecten hebben op de winkelstructuur in Nederland. In dit hoofdstuk worden deze landelijke trends in de detailhandel en de gevolgen daarvan voor de functie en positie van Cuijk-centrum beschreven.

Balans tussen vraag en aanbod is verstoord

Het totale winkeloppervlak in Nederland is tussen 2003 en 2013 met ± 16% gegroeid tot circa 28 mln m² wvo, vooral in de periferie. Daarbovenop staat circa 3,2 mln m² wvo leeg (± 10%). Doordat de omvang van het winkel-aanbod sneller groeide dan de bevolking (± 4%) is het aantal m² winkel per inwoner in tien jaar tijd met circa 12% toegenomen. Doordat ook de bestedingen per hoofd van de bevolking in winkels maar beperkt groeide, is de omzet per m² in de afgelopen tien jaar gedaald met ruim

7%. Dit leidt tot verdringing: kleinere en zwakkere spelers worden verdrongen door grote spelers met meer inkoopkracht, schaalvoordelen en financiële armslag.

Schaalvergroting blijft doorzetten

Een belangrijke trend in de detailhandel is schaalvergroting, in winkelvloeroppervlak en door filialisering en langere openingstijden. Schaalvergroting is een belangrijke strategie om te overleven in de verdringingsmarkt. De omvang van de gemiddelde winkel groeide tussen 2003 en 2013 van 224 naar 277 m² wvo: nieuwe winkelruimte is gemiddeld groter, en kleine winkels verdwijnen vaker. Het aandeel filiaalbedrijven nam toe van 26% in 2003 tot 37% eind 2013.

Ook in de supermarktbranche is de schaalvergroting duidelijk zichtbaar. Om aan de toenemende wensen van consumenten te kunnen voldoen (ruim assortiment, gemak, comfort) hebben supermarkten een steeds groter oppervlak nodig. Supermarkten worden dan ook gemiddeld steeds groter. Het aantal kleinschalige supermarkten (<800 m² wvo) is de afgelopen jaren fors afgenomen. Het aantal supermarkten met een omvang tussen de 1.200

Winkelvloeroppervlak in Nederland is toegenomen

Schaalvergroting supermarkten

Balans tussen vraag en aanbod is verstoord

15

en 1.600 m² wvo is juist gegroeid*. Door de schaalvergroting worden verzorgingsgebieden ook steeds groter en blijven per saldo minder supermarkten over.

Opschaling van de winkelstructuur

In de winkelstructuur als geheel vindt ook schaalvergroting (opschaling) plaats: door het groeiende aanbod is de concurrentie tussen winkelcentra groot. Kleine centra staan onder druk, grotere centra werden de afgelopen jaren groter ten koste van kleinere centra. Deze ontwikkelingen zetten naar verwachting de komende jaren door. Ook in de omgeving van Cuijk is deze ontwikkeling zichtbaar. De potenties voor winkels in de kleinere kernen nemen af. Met de verschraling van aanbod in deze kernen wordt de bovenlokale verzorgings-functie van Cuijk-centrum belangrijker.

Vergrijzing bij consumenten en winkeliers

Consumenten besteden minder als gevolg van de economische recessie. Daarnaast hebben ook vergrijzing en ontgroening een nadelig effect op de omzet: ouderen besteden gemiddeld minder in winkels dan personen in de leeftijdsgroepen tussen de 20 en 65 jaar (gezinsvorming, carrière, groter wonen, etc.). Dit

* HBD (2013), Feiten & cijfers supermarkten

heeft vooral gevolgen voor bestedingen in de niet-dagelijkse sector. Het ingezette proces van vergrijzing in gemeente Cuijk zal de komende jaren langzaam verder gaan.

Ook aan de aanbodzijde heeft de vergrijzing grote gevolgen. In 2010 was circa 35% van de zelfstandige mkb-ers reeds ouder dan 50 jaar. Een groot deel van de zelfstandige winkeliers (babyboomgeneratie) gaat de komende jaren met pensioen. Het aantal ondernemers dat een bedrijf wil of kan overnemen is beperkt door het ongunstige toekomstperspectief. Dit betekent dat veel winkelruimte de komende jaren vrijkomt zonder opvolging of nieuwe invulling.

Marktaandeel internet blijft toenemen

Bestedingen per m² nemen niet alleen af, er vindt ook een verschuiving plaats van bestedingen naar webwinkels. Het markt-aandeel van internetaankopen in de totale detailhandelsbestedingen in Nederland groeide van minder dan 1% in 2002 naar bijna 6% in 2012. In de non-foodsector heeft internet inmiddels een marktaandeel van 11%. Naar verwachting zal het marktaandeel van internet verder toenemen. Hoe groot het marktaandeel van internet wordt, is moeilijk te voorspellen. Beschikbare prognoses lopen sterk uiteen. Dit

Marktaandeel internet zal nog verder toenemen

Met internet: onderdelen koopproces ook online

Voor internet: gehele koopproces in een winkel

16

hangt onder meer af van technologische ontwikkelingen en de mate waarin nieuwe branches erin slagen zich aan te passen aan de online markt. Op basis van prognoses lijkt een marktaandeel van 10 tot 15% in de totale detailhandel in 2020 minimaal realistisch.

Belang internet in dienstensector nog groter

Diensten hebben een nog veel groter online marktaandeel dan winkels. Van alles wat consumenten uitgaven in het eerste kwartaal van 2014, had online een marktaandeel van 22% (volume van circa € 3,6 miljard). Dit blijkt uit kwartaalcijfers van Thuiswinkel.org die zowel over artikelen (winkelbestedingen) als diensten gaan.

Voor onder meer vliegtickets, pakketreizen, theatervoor-stellingen en festivals is internet het belangrijkste aankoopkanaal. De meeste bankzaken kunnen inmiddels online afgehandeld worden en huizenbod op Funda worden bijgehouden. Dit resulteert al met al ook in Cuijk in een afnemende behoefte aan baliefuncties (o.a. reisbureaus, makelaars, banken).

Gewijzigde vestigingsstrategie winkelformules

Uit onderzoek blijkt dat winkelformules hun vestigingsstrategie de komende jaren gaan

wijzigen. Winkelketens zetten niet langer in op expansie. In toenemende mate focussen zij op een beperkter aantal locaties in grote centra en verzorgingsgebieden. Daar wordt geïnvesteerd in uitbreiding en nieuwe concepten. Op overige locaties wordt nauwelijks nog geïnvesteerd, steeds vaker worden vestigingen gesloten**. Ook worden hele winkelformules van de markt verdrongen. Interesse van niet-dagelijkse winkelformules voor Cuijk neemt af. De grote centra Nijmegen en Uden worden juist groter.

Minder behoefte aan fysieke winkels

De gevolgen van de ontwikkelingen zijn groot in de winkelmarkt. De groei van internet en demografische ontwikkelingen (o.a. vergrijzing, stagnatie van groei/krimp) leiden tot een afnemende behoefte aan fysieke winkels en baliefuncties. Formules met een groot oppervlak en/of veel vestigingen verdringen kleinschalige spelers. Naar verwachting zal het aantal winkels de komende jaren afnemen, met structurele leegstand tot gevolg. Prognoses lopen uiteen. Het is niet onwaarschijlijk dat tot 2020 het aantal winkels per saldo met 20% afneemt. Dit betekent sluiting van 1 op de 5 winkels.

** DTNP (2012), Onderzoek vestigingsstrategie toonaangevende winkelformules

Verschillen per winkelgebied

De ontwikkelingen in de winkelmarkt hebben verschillende gevolgen per type winkelgedrag en type winkelgebied. Per saldo zullen winkels op goede locaties winkels op zwakke locaties verdringen. Dit betekent bedreigingen (toename leegstand) voor het ene (deel van een) winkel-gebied, en kansen voor het andere gebied.

Kansrijke gebieden: beleving en boodschappen

Grote hoofdcentra (binnensteden) hebben een sterke uitgangspositie door het grote aanbod. Zij kunnen zich met sfeer en beleving blijven onderscheiden van internet, doordat dit soort centra zich niet alleen richten op ‘kopen’ als bezoekmotief, maar ook op het verblijven. ‘Een dagje naar de stad’ en je daar vermaken is een belangrijker motief voor de consument dan het kopen van producten.

Ook boodschappencentra blijven naar verwachting kansrijk, mits het aanbod compleet is en keuze biedt in de nabijheid van de consument (gemak). De Nederlandse consument blijft naar verwachting voor de dagelijkse boodschappen nog sterk georiën-teerd op fysieke winkels. Consumenten willen hun eigen versproducten kunnen uitzoeken. Bovendien kost het weinig moeite voor de gemiddelde consument om in fysieke winkels

17

Kansrijke winkelgebieden

Grotere binnensteden: sfeer en beleving

Consumenten blijven de behoefte houden om recreatief te winkelen. Zij kiezen voor winkel-gebieden met de meeste sfeer en beleving.

Grote dorps- en wijkcentra: dagelijks en gemak

Snel de boodschappen doen. Er is voldoende keuze (aanbod), de locatie is goed bereikbaar en er zijn voldoende parkeerplaatsen.

Kwetsbare winkelgebieden

Kleine dorps- en buurtcentra: weinig keuze

Onaantrekkelijke gebieden door weinig keuze (weinig aanbod). Mobiele consumenten gaan naar completere centra op grotere afstand.

Middelgrote centra: ‘kleurloos’

Onvoldoende onderscheidende winkels (‘dertien in een dozijn’). Hierdoor slaan consumenten deze centra steeds vaker over.

Runshoppingcentra: concurrentie van internet

Deze winkelgebieden kunnen zich slecht onderscheiden van internet. Internet biedt meer keuze en de laagste prijs.

Thematische centra: onvoldoende draagvlak

Kwetsbaar door overaanbod in combinatie met afnemende bestedingen. Dit geldt met name voor woonboulevards.

18

de dagelijkse boodschappen te doen, omdat de toegankelijkheid tot boodschappenwinkels in Nederland heel goed is (de meeste mensen wonen binnen een straal van één kilometer van een supermarkt). De boodschappenfunctie wordt steeds belangrijker voor Cuijk-centrum.

Supermarkten cruciaal in boodschappencentra

Supermaken zijn de basis bij het hedendaagse boodschappen doen. Het marktaandeel van supermarkten in levensmiddelen ligt rond de 80% en neemt nog steeds langzaam toe. Supermarkten zijn daarmee een grote concurrent voor versspeciaalzaken. Supermarkten dragen als belangrijkste publiekstrekkers in boodschappencentra anderzijds juist zeer positief bij aan de overlevingskansen van speciaalzaken. Indien ruimtelijk goed ingepast, brengt een supermarkt een grote passantenstromen op gang en daarmee extra kansen (combinatiebezoek) voor nabijgelegen speciaalzaken (zie kader op blz. 19). Ook overige winkels kunnen dan profiteren van de supermarktbezoekers in het centrum.

De toekomstige bovenlokale aantrekkingskracht van Cuijk-centrum voor winkelbezoek wordt in belangrijke mate bepaald door de compleetheid van het boodschappenaanbod. Meerdere goed

ingepaste supermarkten zijn hierbij een harde basisvoorwaarde.

Kwetsbare gebieden: kleinschalig en ‘run’

Kwetsbaar zijn centra die zich specifiek richten op prijs en ‘run’ (grootschalige locaties in de periferie). Deze functie is door internet overgenomen (meest makkelijke en goedkope aankooplocatie).

Ook kwetsbaar zijn centra die te klein zijn (buurt- en kleine dorpscentra) en/of centra met weinig onderscheidend vermogen (middelgrote centrumgebieden). Uit recent onderzoek van DTNP blijkt dat veel landelijke winkelformules niet meer investeren (vestigen, uitbreiden) in dit type centra. Op termijn zullen hier formules gaan verdwijnen.

Van sluiting van de grote landelijke formules is in Cuijk-centrum geen sprake. Zo hebben C&A en Hema recentelijk langdurig hun huurcontract verlengd. Cuijk-centrum is echter te klein om als regionaal recreatief winkelgebied te functio-neren. Cuijk zal er goed aan doen in te spelen op meer kansrijke doelgroepen en bezoek-motieven. Op het moment dat er week- en jaarrond voldoende passanten in de winkelstraten van Cuijk-centrum lopen, zijn er ook kansen voor meer recreatief winkelaanbod.

Supermarkt steeds belangrijker voor winkelcentra

Behoefte aan fysieke winkels neemt af

Winkelformules kritischer in vestigingsbeleid

19

Combinatiebezoek supermarkten en

speciaalzaken

Het combinatiebezoek tussen supermarkten en dagelijkse speciaalzaken is groot. Uit grootschalig onderzoek* onder 4.750 supermarktbezoekers in 30 dorps- en wijkcentra in Nederland blijkt dat gemiddeld 65% van de supermarktklanten één of meer andere winkels binnenloopt tijdens hetzelfde bezoek aan het winkelgebied.

In centra waar de supermarkt op zeer korte afstand (tot 50 meter) van het overige winkelaanbod ligt (met de entree in het zicht) is het combinatiebezoek aanzienlijk hoger (75%) dan in situaties waar de ruimtelijke relatie minder goed is. Het combinatie-bezoek neemt dan heel snel af.

Uit het onderzoek blijkt tevens dat de omvang van de supermarkt geen invloed heeft op het aandeel (%) supermarktklanten dat het bezoek combineert met andere winkels.

* DTNP (2010), Combinatiebezoek supermarkten en dagelijkse speciaalzaken

20

2.2 Ontwikkelingen horeca

Horeca steeds belangrijker in centra

Horecagelegenheden hebben een steeds belangrijkere functie in centrumgebieden. Zij zorgen voor sfeer, en worden gebruikt als ontmoetings- en werkplek. Vooral in grote centra zien we dat vrijkomende winkelpanden worden ingevuld met horeca (zoals lunchrooms, koffiebars, loungecafés). Dit type centra (met sfeer en beleving) zijn ook de meest kansrijke locaties voor horeca (dagje/avondje uit). Clustering en aantrekkelijkheid van de directe omgeving zijn voorwaarden voor het in stand houden van een divers horeca-aanbod. Ook in kleinere dorps- en stadscentra, zoals Cuijk-centrum, kan horeca een prominente functie vervullen. Met een toenemend aantal dagen verblijfstoeristen in de regio worden de potenties voor (bestaande) horeca vergroot.

Grote dynamiek in de horeca

In de horecasector is sprake van een grote dynamiek. In Nederland gaan per maand circa 30 horecagelegenheden failliet. Echter, per saldo is het aantal starters en beëindigingen ongeveer gelijk. De afgelopen 7 jaar is het aantal horeca-bedrijven dan ook redelijk stabiel gebleven, ondanks de economische recessie. Het horeca-aanbod in grote centra worden groter.

Wel heeft de conjunctuur van de economie duidelijk invloed op de omzet in de horeca. Het is immers een ‘luxe-product’ waarop bij economische tegenwind door consumenten wordt bezuinigd. Met name in de traditionele cafés staan de bestedingen onder druk en gaan bedrijven failliet. In Cuijk-centrum mag ook een afname van het relatief grote aantal cafés verwacht worden.

In de restaurant- en fastservicesector neemt landelijk het aantal bedrijven de laatste jaren weer toe, ondanks de huidige economische laag-conjunctuur. Bij toenemende toeristische potenties zijn ook in Cuijk kansen voor daghoreca en restaurants.

Vernieuwende concepten

Sectoroverschrijdende concepten zijn vaak succesvol en het denken in concepten en formules heeft een grote vlucht genomen. Een geslaagd voorbeeld is de introductie van het concept grand-café. Een dergelijk bedrijf past zich gedurende de dag aan het publiek aan (zowel dag- als avond-horeca). Ook juist specialistische horecaconcepten in een thema, zoals een espresso- of wijnbar of een biologisch restaurant zijn kansrijk. Zeer specialistische concepten zoeken vaak grotere stadscentra met een groot verzorgingsgebied op om een voldoende klantenpotentieel te kunnen bereiken (specifieke doelgroep).

Bestedingen in cafés staan onder druk

Grandcafé: succesvol concept in centrumgebieden

Bestedingen in restaurants nemen weer toe

0 Hoofdstuktitel3 Visie Cuijk-centrum

22

3.1 Ambities en randvoorwaarden

Versterken bovenlokale positie Cuijk-centrum

In de regionale aanbodstructuur is de positie van Cuijk-centrum bescheiden. Ondernemers in het centrum van Cuijk die een regionale klantenkring hebben opgebouwd, kunnen en zullen hierop blijven inzetten. De meeste potenties voor het gros van het aanbod ligt echter in het optimaal bedienen voor de inwoner uit Cuijk zelf en inwoners uit de overige kernen de gemeente:• Beers;• Haps;• Vianen;• Linden;• Katwijk;• Sint Agatha.

Daarnaast heeft het winkel-, leisure- en dienstenaanbod in het centrum van Cuijk in meer of mindere mate een functie voor nabijgelegen kernen met een kleiner aanbod, onder andere Gassel, Mill en Sint Hubert.

De detailhandel in Cuijk-centrum heeft primair een boodschappen- en (gerichte) koopfunctie voor inwoners van de gemeente Cuijk. Met vergroting van de schouwburg kan in cultureel

opzicht Cuijk-centrum haar sterke positie in het Land van Cuijk behouden.

Inspelen op toename toeristisch potentieel

Met name in de zomermaanden zijn er ook toeristische bezoekers in het centrum van Cuijk. De ontwikkeling van Dommelsvoort (Kraaijen-bergse plassen) betekent over een paar jaar een extra impuls voor het omzetpotentieel van deze doelgroep. Extra verblijfstoeristen betekent meer tijdelijke consumenten voor het boodschappenaanbod. Dag- en verblijfs-toeristen zullen daarnaast vanuit recreatieve motieven geld willen besteden in het centrum van Cuijk indien het aanbod en de entourage hen hiertoe uitnodigt.

Het aandeel toeristen in het totaal aan centrum-bezoekers zal, zeker de eerstkomende jaren, naar verwachting bescheiden blijven. Extra omzet uit toerisme vergroot echter wel degelijk de kansen voor behoud van een divers centrumaanbod. Met name de horecasector verwacht veel van de verwachte toename aan toeristen.

Gemakscentrum én verblijfscentrum

Het aanbod, de opzet en uitstraling van het centrum en de delen hierbinnen zullen aan moeten sluiten op zowel de voorkeuren van inwoners uit Cuijk en uit de rest van de gemeente als de voorkeuren van toeristische bezoekers om beide bezoekgroepen ook optimaal te kunnen bedienen.

Enerzijds zal het centrum van Cuijk zich dienen te profileren als gemakscentrum. Alles wat een inwoner van Cuijk en omgeving met enige regelmaat nodig heeft, gericht of in combinatie met andere winkels of centrumfuncties, kun je gemakkelijk in het centrum kopen.

Anderzijds heeft het centrum van Cuijk een belangrijke verblijfsfunctie, voor zowel lokale bezoekers als toeristen. Cuijk-centrum is als hoofdcentrum een zeer belangrijke ontmoetingsplek voor inwoners uit de kern. Dit vraagt om een prettige verblijfskwaliteit in het centrumgebied. Ook vanuit toeristisch perspectief is een hoge verblijfskwaliteit van groot belang. Als het centrum niet sfeervol aanvoelt, komen toeristen niet (meer terug). Bewoners van Cuijk-centrum hechten vanzelfsprekend ook waarde aan een aantrekkelijk woon- en leefgebied.

23

Randvoorwaarden aanbod en structuur

Om de aantrekkelijkheid van het centrum van Cuijk voor de bovengenoemde typen bezoekers te vergroten zal het centrum aan de volgende voorwaarden moeten voldoen:

Compleet aanbod

Het boodschappenaanbod in het centrum van Cuijk is zo compleet mogelijk. Dit is naast dagelijks aanbod van supermarkten, speciaalzaken en drogisten ook een volledig pakket aan niet-dagelijkse winkels die bij het boodschappen doen regelmatig worden meegenomen (o.a. branches huishoudelijk, textiel, basismode, kantoor/lectuur, planten en dierbenodigdheden worden frequent bezocht). Belangrijke kracht van een groter dorpscentrum is ook de aanwezigheid van andere niet-dagelijkse branches, zodat nagenoeg alle branches met tenminste één, bij voorkeur meerdere, winkel(s) vertegenwoordigd is. Supermarkten zijn onmisbaar als publiekstrekker en generator van passanten-stromen in het centrum (zie kader op blz. 19).

Bij een centrumgebied met een bovenlokale boodschappenfunctie hoort een compleet pakket van ambachten en diensten, waarbij ook hier de diversiteit (kwaliteit) boven het aantal gaat (kwantiteit).

Een gevarieerd horeca- en cultuuraanbod is van belang, zowel voor de lokale, regionale en toeristische bezoeker. Zowel overdag (o.a. lunchrooms en terrassen) als ’s avonds (o.a. restaurant en schouwburgvoorstelling) moet er wat te doen en te kiezen zijn. De toekomstige kracht van Cuijk-centrum wordt in belangrijke mate bepaald door de geboden functiemix.

Compacte opzet

Om een compleet totaalaanbod te kunnen bieden, moeten centrumbezoekers dit ook kunnen ervaren. Een compacte opzet is daarvoor een voorwaarde. Een compact centrumgebied waar alles te vinden is, draagt bij aan de herkenbaarheid en vindbaarheid van het gebied en het aanbod. Consumenten zijn bovendien maar beperkt bereikt moeite te doen, zeker bij het doen van boodschappen. Twee keer tijdens een bezoek de auto parkeren of behoorlijke afstanden lopen, staat haaks op de voorkeur voor gemak bij consumenten.

Op het moment dat alles bij elkaar gevestigd is in een overzichtelijke structuur kunnen de centrumfuncties van elkaars bezoekers profiteren in de vorm van combinatiebezoek. Dit kan plaatsvinden binnen een functie (bijvoorbeeld van winkel naar winkel), maar ook tussen functies (kruisbestuiving, bijvoorbeeld Comfortabel: gemak en aantrekkelijke inrichting

Compleet: diversiteit aan winkels, horeca en cultuur

Compact: alles overzichtelijk bij elkaar

24

van winkel naar horecaterras of van kapper naar de weekmarkt). Een compacte structuur draagt zo bij aan kansen voor behoud van een gevarieerd centrumaanbod. Publiekstrekkers (met name supermarkten) hebben een invloed op de kracht en vorm van de centrumstructuur en zijn daarom van belang in te passen op strategische locaties in deze compacte structuur.

Comfortabel gebied

Het centrumgebied waar het aanbod geconcentreerd is, dient op comfortabele wijze bezocht te kunnen worden. Dit betekent het gemakkelijk, zonder barrières, kunnen bezoeken van het centrum én het prettig kunnen verblijven in het centrum.

In de verkeer- en parkeerstructuur en de opzet van het centrum wordt het bezoekers bij voorkeur zo makkelijk mogelijk gemaakt. Voor boodschappenbezoekers en gerichte centrumbezoekers met de auto, is het prettig als er zo dichtbij de winkel of andere centrumfunctie geparkeerd kan worden. Dit vraagt om enkele voldoende grote parkeerterreinen direct bij het winkelgebied en parkeermogelijkheden direct bij centrumfuncties zelf (voor de deur), zeker bij aanbod dat vooral

doelgericht bezocht wordt. Fietsen dienen direct bij het bezoekdoel te kunnen worden gestald.

De inrichting en kwaliteit van de openbare ruimte dient in het compacte centrumgebied aantrekkelijk te zijn en aan te sluiten bij het motief van de bezoeker in het betreffende centrumdeel. In het gehele toekomstige compacte verblijfsgebied van Cuijk is een zekere basiskwaliteit en eenheid in de uitstraling gewenst. Het bieden van een goed verblijfsklimaat kan op gespannen voet staan met de voorwaarde van parkeergemak. Voor (delen van) het centrum van Cuijk moet hiertussen naar een balans gezocht worden.

3.2 Sterkte-/zwakteanalyse

In deze paragraaf wordt de huidige functioneel-ruimtelijke structuur van het centrum van Cuijk beoordeeld aan de hand van de voorwaarden zoals hierboven beschreven. In deze analyse zijn genoemde sterke en zwakke punten tijdens de beginspraakavond voor belangstellenden (26 maart 2014) en tijdens individuele gesprekken met diverse centrumpartijen meegenomen (zie ook de verslagen in de bijlagen).

Kwaliteiten Cuijk-centrum (kaart 6)

• Het aanbod in het centrum van Cuijk is behoorlijk compleet en divers, met name het winkel-, horeca- en cultuuraanbod.

• In het compacte gebied Maasburg-Korte Molenstraat is een groot deel van het winkelaanbod geconcentreerd met nagenoeg geheel ingevulde winkelstraten.

• De locatie van de weekmarkt is goed, zowel voor de markt als voor het winkelaanbod.

• Het Louis Jansenplein heeft door de omvang en ligging de potentie het centrale ontmoetings- en verblijfsplein van het centrum met een entreefunctie te zijn.

• Het gebied met St. Martinuskerk, beelden- en kruidentuin en Royal Regouin en de Maas(-kade) dragen (in potentie) sterk bij aan de verblijfskwaliteit van het centrum.

• Het centrum van Cuijk is goed bereikbaar, zowel per auto, fiets en trein.

• Zwaanstraat-Jan van Cuijkstraat biedt een heldere hoofdontsluitingsroute. Direct aan deze route en het centrale deel van het centrumgebied zijn meerdere terreinen met een behoorlijke parkeercapaciteit.

• De toeristische route voor fietsers loopt door het centrum (Maasstraat-Grotestraat). De pont is een onmisbare schakel in deze fietsknooppuntenroute.

25

Kaart 6 Kwaliteiten Cuijk-centrum

26

Knelpunten Cuijk-centrum (kaart 7)

• Twee van de drie centrumsupermarkten liggen op te grote afstand van het zwaartepunt van het winkelaanbod. Het centrum kan nauwelijk profiteren van bezoekers van Albert Heijn en Aldi. Bovendien zijn de locatiekenmerken niet meer geschikt voor deze supermarkten: lastig bereikbaar, uit het zicht en/of te klein.

• De functionele invulling van de Grotestraat is matig (leegstand en deels matig functionerend aanbod). Het logische winkelrondje is in de Grotestraat tussen Hema en Korte Molenstraat onderbroken. Hier zijn slechts enkele winkeldeuren. Passanten worden ook geenszins uitgenodigd het rondje te maken door de afwijkende en matige inrichting van de straat en het zware verkeersprofiel van deze inrichting. Voor de voetganger is de ruimte beperkt.

• De inrichting van het Louis Jansenplein sluit niet aan bij het functieprofiel van een verblijfsplein. Aanwezige pleinelementen (waterelement en heggetjes) belemmeren logische zicht- en looplijnen tussen centrumstraten aan het plein. Centrumfuncties in de pleinwanden zijn grotendeels verstopt achter pilaren en platanen. Zo is ook het terras van ’t Heere

Huys niet zichtbaar. Bovenal is het plein het grootste deel van de week leeg en ongezellig.

• Leegstand en gaten in het aanbod ontsieren deels het beeld in het huidige centrumgebied. Leegstand is vooral (geclusterd) aan de randen aanwezig. Royal Regouin is momenteel matig ingevuld.

• De Maas en Maaskade zijn, ondanks recente inspanningen, nog steeds matig verbonden met de rest van het centrum (barrière dijk Maasboulevard). Ook de omgeving Kerk-straat (cultuurstraatje) is functioneel en ruimtelijk matig verknoopt met de Grotestraat en de rest van het centrum. Aanwezig aanbod en aanwezige ruimtelijke kwaliteiten zijn hierdoor niet optimaal met elkaar verbonden.

• Op meerdere locaties hebben de gevels een onverzorgde/laagwaardige uitstraling. Met name in de Molenstraat, Grotestraat en de pleinwanden aan het Louis Jansenplein zorgen meerdere panden voor een ongezellige of zelfs trieste aanblik.

• In het gehele centrumgebied oogt de openbare ruimte rommelig door verschillen in bestrating en straatmeubilair. In het centrale deel met de grootste concentraties bezoekers wordt het straatbeeld en verblijfskwaliteit door verouderd en verschillend straatmeubilair en uitstallingen negatief beïnvloed. Ook ontbreekt hier eenheid in de bestrating. Louis Jansenplein: centrale plein, maar ongezellig

Twee supermarkten liggen te ver weg

Inrichtingsprofiel Grotestraat belemmering rondje(s)

27

Kaart 7 Knelpunten Cuijk-centrum

28

3.3 Concentratiegebied en centrumschil

Onderscheid concentratiegebied en schil

De omvang van het centrumgebied van Cuijk blijft ongewijzigd. In de centrumvisie wordt binnen dit gebied onderscheid gemaakt in twee delen: het concentratiegebied en de centrumschil.

Een heldere keuze en afbakening van het concentratiegebied voor publieksfuncties biedt de markt (ondernemers en eigenaren) duidelijkheid en zekerheid. Met deze visie is voor alle partijen duidelijk welke ontwikkelingen op verschillende locaties niet of juist wel beleidsmatig worden nagestreefd. Investeringen van marktpartijen worden zo naar de juiste locaties geleid. Dit is nader uitgewerkt in functieprofielen (zie paragraaf 3.4). Hierdoor ontstaat voor inwoners en bezoekers een aantrekkelijker centrumgebied.

Compact concentratiegebied publieksfuncties

Het huidige en toekomstig haalbare programma van publieksgerichte centrumfuncties vraagt om een compact gebied waarbinnen de straten aantrekkelijk kunnen worden ingevuld en passantenstromen worden geconcentreerd. Het concentratiegebied zoals weergegeven op kaart

8 sluit aan bij het huidige zwaartepunt van het aanbod detailhandel, horeca en cultuur en omvat het gebied met de meeste ruimtelijke kwaliteit (omgeving Sint Martinuskerk en Maas).

Hart voor ontmoetingen

Alle motieven voor centrumbezoek worden zo optimaal mogelijk bediend in dit centrale gebied; het hart voor ontmoetingen. Ruime parkeer-locaties en fietsenstallingen zijn hier van groot belang. In dit compacte gebied wordt ingezet op verbetering van het vestigingsklimaat voor ondernemers en de verblijfskwaliteit van de openbare ruimte voor bezoekers. Meer eenheid in de bestrating en straatmeubilair vergroot de herkenbaarheid en attractiviteit van het concentratiegebied.

Het concentratiegebied is van voldoende omvang om toekomstige aanbodontwikkelingen in de vorm van verplaatsingen, uitbreidingen en nieuwvestigingen van detailhandel, horeca en andere publieksgerichte commerciële en niet-commerciële functies te kunnen faciliteren (ruimte voor dynamiek).

Nieuw perspectief straten in de centrumschil

In de centrumschil domineert nagenoeg overal de woonfunctie en zijn de straten hierop ingericht. De Kaneelstraat, Molenstraat en

zuidelijk deel van de Grotestraat zijn in de visie onderdeel van de centrumschil. Deze straten zijn voor een groot deel reeds in transitie naar straten met een minder publieksgericht functieprofiel door afname van het aantal winkels. Herinvulling van leegstand met woon en/of werkfuncties biedt perspectief.

Aandacht voor verbetering woon- en leefklimaat

In de centrumschil kan de woonfunctie verder toenemen. Verbetering van de openbare ruimte ten behoeve van het woon- en leefklimaat wordt nagestreefd. Dit betekent onder andere meer ruimte voor openbaar groen (openstelling tuin Paters Oblaten) en speelgelegenheden.

Ook in het concentratiegebied is wonen een belangrijke centrumfunctie die bijdraagt aan de levendigheid van het gebied. Wonen zal zich voornamelijk concentreren op verdieping. Aan randvoorwaarden, zoals nabijgelegen parkeer-plaats en goede toegang tot de woning, zal bij ontwikkelingen moeten blijven worden voldaan om de woonfunctie te behouden. Met verbeteringen in de verblijfskwaliteit voor centrumbezoekers wordt ook het woon- en leefklimaat voor bewoners in het concentratiegebied aantrekkelijker gemaakt.

29

Kaart 8 Gewenste hoofdstructuur Cuijk-centrum

30

3.4 Deelgebieden en routes

Uitwerking in verschillende deelgebieden

In de centrumvisie worden meerdere deel-gebieden onderscheiden met ieder zijn eigen functieprofiel op basis van het dominante bezoekdoel (kaart 9). Deze deelgebieden sluiten in belangrijke mate aan op het huidige aanbod en ruimtelijke kenmerken van dit gebied. Per deelgebied wordt gestreefd de ruimtelijk-functionele structuur (o.a. routing en ligging publiekstrekkers) te optimaliseren binnen realistisch haalbare kaders. Hierbij wordt nadrukkelijk de samenhang tussen de deelgebieden gezocht, zodat de totale attractiviteit en het functioneren van het gehele centrum kan verbeteren.

Toekomstige ontwikkelingen worden binnen of direct aan het daarbij aansluitende functieprofiel van het deelgebied gefaciliteerd. Een groot aantal gewenste ontwikkelingen die het centrum functioneel-ruimtelijk versterken zijn opgeno-men in het uitvoeringsprogramma (hoofdstuk 4).

Boodschappen en winkelen

Het winkelgebied krijgt een compactere opzet om goed te kunnen blijven functioneren als boodschappencentrum en gerichte kooplocatie met een goede toegankelijkheid, ook voor

ouderen en minder mobiele bezoekers. Bezoe-kers beschikken in een beperkt en overzichtelijk gebied over een compleet boodschappen-aanbod, divers overig winkelaanbod en dag-horeca. De weekmarkt is een publiekstrekker en blijft op het Louis Jansenplein. Door verdere bundeling van passantenstromen verbetert het vestigingsklimaat en worden ondernemers gestimuleerd hier te investeren (vergroting, verplaatsing en nieuwvestiging van winkels). De beoogde hoofdwinkelroute bestaat uit het rondje Maasburg-Louis Jansenplein-Korte Molenstraat -Grotestraat en een aftakking Maasburg-Zwaanplein (kaart 9). In dit gebied wordt ingezet op verbetering van de verblijfskwaliteit. Het Louis Jansenplein heeft een zeer belangrijke rol in de ontmoetingsfunctie. Hier is uitbreiding van terrassen gewenst.

Om voldoende passanten op de been te krijgen is toevoeging van een tweede centrum-supermarkt in het concentratiegebied cruciaal. Gelet op de ruimtelijke en stedenbouwkundige structuur van dit deel van het centrum en de ruimteclaim van een moderne supermarkt met bijbehorende parkeer- en bevoorradings-behoefte is het Zwaanplein de enige geschikte locatie om direct aan deze winkelroute een supermarkt toe te voegen.

In het gehele winkelgebied dient de voetganger de meeste ruimte te krijgen. De auto wordt geweerd of is enkel te gast. Dit vraagt met name in de Grotestraat om een ander inrichtingsprofiel. De winkelfunctie in dit deel van het winkelrondje is momenteel beperkt. De de aantrekkingskracht van dit deel van de straat wordt bij voorkeur met tenminste één grotere winkel vergroot.

Cultuur en uitgaan

Het deelgebied waar de horeca- en cultuursector de ruimte krijgt om te floreren bestaat uit Grotestraat, Kerkstraat en tussenliggende verbindingen Maasstraat, Kerkplein en ’t Tuigleerstraatje (Royal Regouin). De samenhang en kwaliteit van de openbare ruimte in dit gebied kan sterk worden verbeterd. In dit deelgebied zijn kansen voor restaurants en dagrondhoreca (o.a. grandcafé). Per saldo zal het aantal horeca-bedrijven in het centrum naar verwachting maximaal beperkt toenemen.

De Grotestraat is een zeer belangrijk onderdeel in het deelgebied. Naast het winkelrondje maakt een groter deel van de Grotestraat onderdeel uit van het cultuurrondje, met de schouwburg als belangrijke publiekstrekker. Deze straat krijgt meer ruimte voor voetgangers en mogelijkheden om te verblijven in de openbare ruimte. Op meerdere plekken kan de terrasfunctie toenemen.

31

Kaart 9 Gewenste functioneel-ruimtelijke structuur Cuijk-centrum

32

situatie bij sterke voorkeur aan op de cultuurroute ter hoogte van ’t Tuigleerstraatje (doorkoppelen van routes).

De toegankelijkheid tot het centrum vanaf de Maaskade en het gemak waarmee bezoekers ‘als vanzelf’ het centrum in geleid worden via de bestaande verbindingen worden geoptimaliseerd.

Voor de verlevendiging op de Maaskade is een kleinschalige (mobiele) horecagelegenheid met terras gewenst, bij voorkeur ter hoogte van de noordelijke fietsen voetgangersverbinding. De functie van passantenhaven in de structuur neemt toe naargelang er meer toeristische bezoekers per bootje het centrum van Cuijk komen bezoeken. De haven krijgt daartoe bij voorkeur op termijn een groter aantal (tijdelijke)aanlegplaatsen (in het zomerseizoen).

Balie en diensten

De huidige dienstenas aan de Zwaanstraat tussen het Louis Jansenplein en Zwaanplein wordt behouden. De zichtbaarheid en bereikbaarheid per auto van de locatie sluit aan bij het vestigingsmilieu dat dit dienstengebied nodig heeft. Aan vergroting van dit gebied is geen behoefte bovenop de huidige mogelijkheden.

Op het Kerkplein wordt ook de mogelijkheid voor een terras geboden om de relatie tussen Kerkstraat en Grotestraat te verbeteren en het ‘achterkantengevoel’ in de Kerkstraat te doen afnemen.

Royal Regouin heeft een belangrijke schakelfunctie in de horeca- en cultuurroute en dient als logische doorsteek van winkelgebied naar de Maas. Invulling van één of meer publieksfuncties, ten minste op de begane grond, en behoud van de openbare toegankelijkheid van ’t Tuigleerstraatje is gewenst. Doordat deze bijzondere locatie onderdeel van de centrumroute wordt, zijn verscheidene functies en concepten voor deze ‘parel in wording’ kansrijk. Met welke publieksfuncties Regouin ingevuld wordt, staat eigenaar en potentiële ondernemers vrij.

Toerisme en recreatie

De Maas is een belangrijke kwaliteit in het centrum die in de centrumvisie beter met de rest van het centrum verbonden wordt. Via de pont wordt de grootste stroom dagtoeristen, meestal per fiets, aangevoerd. De huidige fietsen voetgangersverbinding met het centrum (oversteekmogelijkheid Maasboule-vard) aan de noordzijde van de heringerichte Maaskade, sluit in de toekomstig gewenste Regouin schakel horeca-cultuurroute met potentie

Passanten krijgen meer ruimte in concentratiegebied

Kleinere winkelroute leidt tot bundeling passanten

33

kansrijk en ongewenst in relatie tot het compacte centrum. Verplaatsingswensen van winkeliers uit deze gebieden zal de gemeente trachten te faciliteren, inclusief de herontwikkeling van het achterblijvend onroerend goed.

Wonen, werken en winkelen in Molenstraat

Het karakter van de Molenstraat wordt in de huidige situatie aan de oostkant bepaald door de winkelfunctie en aan de westkant door woningen en leegstand.

Naar verwachting zal aan de oostzijde de winkelfunctie, vooral voor gericht bezochte winkels, behouden kunnen blijven. Hiervoor blijft een goede bereikbaarheid en parkeergelegenheid in de straat en in de directe nabijheid (bijvoorbeeld Zandberg) cruciaal. In relatie tot het streven naar een compact centrum is de ontwikkeling van nieuwe winkelprojecten voorbehouden aan het compacte centrum. Aan enige uitbreiding van bestaande winkels in het oostelijk deel kan worden meegewerkt. Naar het westen toe wisselen kleine publieksgerichte en niet-publieksgerichte bedrijvigheid elkaar af met woningen, winkels en leegstand. Rekening houdend met de

problematiek van aanloopstraten faciliteert de gemeente de versterking van woon- en werkfuncties bij (dreigende) leegstand.

De mix van winkels, andere bedrijvigheid en wonen in de Molenstraat vraagt om een opwaardering van de (openbare) ruimte. Om het algehele woon-, leef- en verblijfsklimaat in de Molenstraat te bevorderen wordt het voormalige Jan Linders-terrein bij voorkeur toegankelijk gemaakt en ingericht als tijdelijke groenvoorziening voor buurtbewoners (bijvoorbeeld als park of stadslandbouw).

Met deze acties beoogt de gemeente de verloedering te keren en vastgoedeigenaren weer uitzicht te bieden op nieuwe invullingsmogelijkheden bij leegstand.

Stationsplein

Het Stationsplein is een bronpunt voor het centrumgebied. De looproute naar het Louis Jansenplein door de Stationsstraat is aantrekkelijk en behoudt bij voorkeur een groene uitstraling. Huidige publieksfuncties aan het Stationsplein kunnen behouden blijven. Nieuwe uitbreidingen van publieksfuncties op deze lokatie zijn kwetsbaar en worden terughoudend tegemoet getreden.

Niet alle typen bedrijven in de dienstensector zullen en hoeven zich in dit gebied te vestigen. Ambachten en andere publieksgerichte dienstverlenende bedrijven kunnen zich ook elders in het concentratiegebied vestigen. Diensten zonder grote publiekaantrekkende functie, zoals accountant en ingenieursbureau, kunnen ook gevestigd worden in de woon- en werkstraten in de centrumschil.

Wonen en werken in Kaneelstraat en

Grotestraat-Zuid

De Kaneelstraat en delen van de Grotestraat buiten het concentratiegebied hebben in de loop der jaren het aantal winkels zien afnemen. In relatie tot het streven naar een compact centrum wordt ingezet op versterking van de woon- en werkfunctie. Door de ligging nabij alle centrumvoorzieningen en de bereikbaarheids-kenmerken is het een interessant woonmilieu voor diverse doelgroepen, zowel voor gezinnen, alleenstaanden als voor ouderen. Ook voor kleinschalige vormen van bedrijvigheid in de lichtste milieucategorieën waar geen publiek op af komt, zoals gespecialiseerde maakbedrijfjes (custom made) of kantoorfuncties, is vestiging nabij het concentratiegebied aantrekkelijk. Dergelijk aanbod in deze straten levert een waardevolle aanvulling op het centrumaanbod. Toename van de winkelfunctie is minder

34

3.5 Verkeer en parkeren

Één heldere hoofdontsluitingsroute

In de verkeersontsluiting van het centrumgebied wordt gekozen voor één logische hoofd-ontsluitingsroute: Zwaanstraat-Jan van Cuijkstraat. Autobezoekers kunnen vanuit noord, zuid en west via Beersebaan en Hapsebaan de parkeerbronpunten direct bij het concentratiegebied bereiken (kaart 10 en 11). Hierdoor hebben alle andere wegen in het centrum (zowel concentratiegebied als schil) ten hoogste een verkeersfunctie als buurt-ontsluitingsweg (hoofdzakelijk bestemmings-verkeer). De Cuijkse Cantheelen wordt ook ontsloten vanaf kruispunt Kerkstraat en Deken van den Ackerhof.

Geen grote wijzigingen in de verkeersstructuur

De autobereikbaarheid van verschillende delen in het centrum is goed. Er is vanuit de centrum-visie geen aanleiding hier grote wijzigingen in te plegen. Wel vraagt toevoeging van parkeer-capaciteit achter de schouwburg en de bevoor-rading van de schouwburg om een nadere uitwerking van de verkeersontsluiting van dit gebied met de Jan van Cuijkstraat. Indien mogelijk vervalt de verkeersfunctie langs het Louis Jansenplein tussen de hoofdontsluitings-route en Kaneelstraat/Korte Molenstraat.

Het gehele concentratiegebeid is ingericht als voetgangersgebied of als straat waar de langzaam verkeersfunctie dominant is (kaart 11). Vanwege de belangrijke functie van de Grote-straat in de beoogde winkelen cultuurroute dient de autoverkeersfunctie in deze straat te worden teruggedrongen naar een situatie waar de auto te gast is. Dit vraagt om een ander inrichtingsprofiel.

Parkeren op strategische locaties

De huidige parkeerstructuur, inclusief het parkeerterrein achter de schouwburg, is goed en wordt voortgezet. De grotere locaties Zwaan-plein, Maasburg en schouwburg zijn de belang-rijkste parkeerlocaties voor winkelbezoekers (gewenst regime: blauwe zone). Tijdelijke parkeercapaciteit op de locatie Zandberg, achter de dienstenas, wordt permanent benut als parkeercapaciteit voor centrumbezoekers. Deze capaciteit wordt bij voorkeur betrokken bij de ontwikkeling van een supermarkt en behoud van parkeercapaciteit op het Zwaanplein.

Ook het tijdelijke parkeerterrein bij Royal Regouin blijft bij voorkeur grotendeels behouden. Deze locatie en de parkeercapaciteit op de Maaskade (kaart 11) hebben een functie voor bezoekers van publieksvoorzieningen in dit deel van het centrum.

Kaart 10 Hoofdontsluitingsroute Cuijk-centrum

Ontsluiting parkeerterrein schouwburg: uitwerking

35

Kaart 11 Gewenste verkeers- en parkeerstructuur Cuijk-centrum

36

3.6 Strategische locaties

Drie zeer strategische locaties in de structuur

In de gewenste functioneel-ruimtelijke structuur van Cuijk-centrum zijn drie locaties als zeer strategisch aan te merken (kaart 12). Deze locaties zijn een belangrijk bronpunt en/of schakel voor de verschillende deelgebieden, waar bovendien de gemeente als eigenaar van de openbare ruimte de mogelijkheid heeft de regie te nemen. Beoogde ontwikkelingen op deze locaties zijn cruciaal om de ambities voor het centrum te kunnen waarmaken. De locaties zijn:• Grotestraat (van Deken van den Ackerhof tot

Fraterstraat);• Zwaanplein;• Louis Jansenplein.

Herinrichting Grotestraat

De Grotestraat functioneert moeizaam, maar is een zeer belangrijke straat in deze centrumvisie. De straat maakt onderdeel uit van zowel de winkel- als cultuurroute en is daarmee een cruciale schakel in de samenhang in het gehele concentratiegebied, ook tijdens grote evenementen in het centrum.

De verblijfskwaliteit en -ruimte in de Grotestraat zal sterk moeten verbeteren om de loop en kansen voor winkelen horeca-aanbod te kunnen

vergroten. Daartoe moet de verkeersfunctie worden teruggedrongen. Doordat op korte termijn (verwachting 2015/2016) de riolering vervangen worden en hierbij de straat wordt opengebroken, biedt dit een unieke kans de straat daarna opnieuw in te richten. Behoud van éénrichtingsverkeer met het volledige profiel op één niveau, waarbij de auto zich duidelijk te gast voelt, heeft de voorkeur:• Grotestraat biedt met behoud van verkeer

en langsparkeren een ander vestigings-klimaat dan de rest van het winkelgebied en is geschikt voor winkeliers die doelgericht worden bezocht (o.a. geschikt voor verplaatsingen uit de Molenstraat).

• Zonder auto’s in de straat is de Grotestraat grote delen van de tijd erg rustig. Dit levert een onvoldoende levendig beeld voor passanten en bezoekers aan de terrasjes.

• De straat is breed genoeg (circa 13 meter) om de benodigde extra verblijfsruimte in te passen.

• Op het moment dat de Grotestraat aantrek-kelijk ingevuld raakt en passantenstromen flink toenemen, kan op termijn alsnog overwogen worden de straat gedeeltelijk en/of tijdelijk (bepaalde dagen of dagdelen) af te sluiten. Indien dat succesvol blijkt kan vervolgens overwogen worden de straat permanent af te sluiten.

Figuur 2 Eerste aanzet Programma van Eisen

Grotestraat

Looppad Langsparkeren Rijbaan

13m

FietsenstallingLooppad

Terras

Grotestraat

KerkstraatK. Molenstraat

Figuur 3 Eerste aanzet Inrichtingsprofiel Grotestraat

37

Kaart 12 Strategische ontwikkelingslocaties Cuijk-centrum

38

Op korte termijn (2014) en in samenspraak met belanghebbenden zal een programma van eisen voor de inrichting van de Grotestraat opgesteld moeten worden, waarin de verschillende functies en elementen van de straat moeten worden opgenomen. Een eerste globale denkrichting hierbij zijn gegeven in figuur 2 en 3 (blz. 36). Van belang hierbij zijn:• kwalitatief hoogwaardige bestrating voor het

gehele straatprofiel;• meer ruimte voetgangers en ruimte voor

terrasjes, met name aan de oostzijde (i.v.m. middag- en avondzon);

• voldoende ruimte voor fietsers in twee richtingen (knooppuntenroute);

• beperkte ruimte voor auto’s (huidige verkeerssituatie);

• restricties voor vrachtverkeer (verbod doorgaand vrachtverkeer en mogelijk venstertijden bevoorrading);

• behoud van langsparkeerplaatsen (westzijde) en fietsenstallingen;

• afsluitbaar tijdens evenementen en festiviteiten.

Supermarktontwikkeling Zwaanplein

Het Zwaanplein wordt als bronpunt voor centrumbezoek in de centrumvisie nog belangrijker door naast een grote parkeer-capaciteit ook een supermarkt van moderne

omvang te ontwikkelen, passend bij de schaal en maat van Cuijk. Gezien het reeds grote aantal supermarkten in de kern gaat de voorkeur uit naar verplaatsing van een bestaande supermarkt, bijvoorbeeld uit de centrumschil.

Bij inpassing van een supermarkt met behoud van een ruime maat parkeren voor bezoekers aan de supermarkt en aan de rest van het winkelgebied is behoud van een directe ruimtelijke (zicht-)relatie met de ingang van de Maasburg essentieel. Zowel bezoekers die de supermarkt of het parkeerterrein verlaten dienen zicht te hebben op het winkelaanbod aan de andere zijde van de Zwaanstraat. Een gemakkelijke en veilige oversteekmogelijkheid is hierbij een randvoorwaarde.

Voor een supermarkt is het Zwaanplein een zeer goede locatie door:• goede bovenlokale bereikbaarheid aan de

hoofdontsluitingsroute aan het centrum;• goede zichtbaarheid vanaf

hoofdontsluitingsroute;• ruime parkeercapaciteit;• goede inpassingsmogelijkheden

bevoorrading;• ruimte voor inpassing supermarkt met elke

gewenste breedte-diepteverhouding;

• de ligging direct aan het winkelgebied. De locatiekenmerken zijn daarmee veel beter dan die van de huidige supermarktlocaties in de centrumschil.

Bij het herberekenen van de parkeerbalans wordt voorgesteld de huidige capaciteit op de Zandberg te betrekken en de garage onder de dienstenas optimaal te benutten om in dit deel van het centrum een positieve parkeerbalans te kunnen behouden. Een zeer ruime capaciteit voor kortparkeren (blauwe zone) is voor dit gebied gewenst om, naast parkeerlocatie voor de supermarkt, ook als bronpunt voor het centrum te kunnen blijven functioneren.

Gezien de locatie als centrumentree en ligging naast een woonbuurt, mogen hoge eisen gesteld worden aan de stedenbouwkundige kwaliteit van het plan (geen platte doos). Op verdieping kunnen enkele appartementen of een extra laag voor bijvoorbeeld een andere grootschalige publieksfunctie worden toegestaan.

39

Louis Jansenplein is het centrale verblijfsplein

Veel meer dan nu kan Louis Jansenplein het gezellige verblijfsplein centraal in het centrum zijn. De potenties kunnen met een andere inrichting beter worden benut. Functies aan het plein kunnen meer in het zicht gehaald worden. De terassen kunnen veel verder naar voren worden gehaald, het plein op. Op de marktdag dient de weekmarkt in de huidige omvang opgesteld te kunnen blijven. Mogelijk kan met kleine aanpassingen in de marktopstelling de looproute tussen Maasburg en Korte Molenstraat nog meer worden benadrukt.

Het plein heeft een belangrijke ‘smoelfunctie’. Veruit de meeste bezoekers benaderen het centrum via de hoofdontsluitingsroute, Stationstraat of Molenstraat. Dan is het Louis Jansenplein het eerste dat bezoekers van het compacte centrumgebied zien. Betere zichtbaarheid van terrassen en meer aantrekkelijke pleinwanden en openbare ruimte geeft het plein een aantrekkelijker eerste indruk van het centrum.

Bomen en andere (groen-)elementen zijn belangrijk voor de aankleding van het plein, maar dienen niet de voor bezoekers logische loop- en zichtlijnen te belemmeren (functie boven vorm). Ook dient rekening te worden

gehouden met de opstelling van de weekmarkt. Door slimme keuzes in de inrichtingselementen, zoals bijvoorbeeld bedriegertjes als water-element, kunnen alle onderdelen die op een goed verblijfsplein thuishoren goed worden ingepast zonder dat ze elkaar in de weg gaan zitten (minder obstakels). Een programma van eisen dat in samenspraak met de gebruikers kan worden opgesteld, maakt inzichtelijk waar nog meer rekening mee gehouden moet worden bij herinrichting (o.a. stallingsmogelijkheden voor fietsers).

De huidige pleinwanden zijn niet aantrekkelijk en een dorpse uitstraling ontbreekt. Het vastgoed is echter niet afgeschreven en functioneel zijn de wanden overwegend goed gevuld. Om toch ook de pleinwanden aantrekkelijker te maken, is het weghalen van de pilaren en de platanen een mogelijke eerste stap om vervolgens de publieksfuncties uit te nodigen hun zichtbaarheid te vergroten en waar nodig de gevels op te knappen. Indien de pilaren behouden blijven, kan gekozen worden voor vergroening met bijvoorbeeld klimop. Een traject om tot een nadere uitwerking en inrichtingsplan te komen zal worden opgestart nu het gewenste functieprofiel duidelijk is (zie ook het uitvoeringsprogramma in hoofdstuk 4).

Referentiebeeld vergroening pilaren

Referentiebeeld inpassing supermarkt Zwaanplein

Referentiebeeld terrassen Louis Jansenplein

0 Hoofdstuktitel4 Uitvoeringsprogramma

42

4.1 Organisatie uitvoering

Centrumvisie toetsings- en ontwikkelingskader

Deze integrale visie op de functionele en ruimtelijke structuur van het centrum van Cuijk dient als kader voor de komende 10 jaar. Hiermee wordt richting gegeven aan de gewenste ontwikkeling van delen van het centrum. De centrumvisie biedt gemeente Cuijk enerzijds een toetsingskader voor de beleidsmatige beoordeling van toekomstige centrumontwikkelingen (passief).

Anderzijds is de visie het gemeentelijke ontwikkelingskader voor het centrumgebied (actief). Daartoe zijn in de volgende paragraaf uitvoeringsprojecten opgenomen die bijdragen aan versterking van de gewenste functioneel-ruimtelijke structuur van Cuijk-centrum (kaart 13).

Centrumvisie basis actualisatie bestemmingen

De centrumvisie is de basis bij actualisatie van bestemmingsplannen in het centrum van Cuijk. Waar mogelijk wordt de bestemming op het vastgoed in lijn met de visie strakker of juist breder gedefinieerd. In het concentratiegebied kan overwegend een brede centrum-bestemming gehanteerd blijven worden,

waarbinnen publieksfuncties ruimte krijgen voor dynamiek (marktwerking in regelluwe zone).

In de centrumschil worden mogelijkheden voor toevoeging van publieksfuncties waar mogelijk ingeperkt en zal de woonbestemming worden toegevoegd voor zover dit niet mogelijk is. Bij actualisatie van bestemmingsplannen kan een ander gebruik mogelijk worden gemaakt. Een gemengde bestemming die de woonfunctie en vormen van lichte bedrijvigheid zonder publieksfunctie mogelijk maakt/houdt, kan worden geïntroduceerd in de woon- werkstraten.

Projectgroep Centrumvisie Cuijk

Om als gemeente ontwikkelingen in het centrum te kunnen toetsen, sturen, coördineren, aanjagen, faciliteren, initiëren of uitvoeren is een overlegstructuur en monitoring gewenst. De basis hiervoor zal liggen bij een ambtelijke projectgroep waarin alle beleidssectoren (o.a. stedenbouw, economie, openbare ruimte en verkeer) en de centrummanager zijn vertegenwoordigd. De projectgroep-samenstelling die bij aanvang van het opstellen van deze visie is gevormd, kan worden voortgezet (zie bijlage 1). Deze groep kan zowel in een vaste frequentie (bijvoorbeeld maande-

lijks) of op afroep bijeenkomen (een concrete ontwikkeling vraagt om afstemming/toetsing).

Het doel van de Projectgroep Centrumvisie Cuijk is drieledig:• Uitwerken en monitoren van uitvoerings-

projecten, zoals verwoord in tabel 1. Belanghebbenden worden hierbij betrokken.

• Het toetsen en bijsturen van ontwikkelingen in het centrumgebied aan de centrumvisie.

• Informeren en adviseren van het college van gemeente Cuijk.

Middelen

Voor de uitvoering van de centrumvisie zijn middelen nodig. In beginsel geldt dat ingrepen in de bebouwing gedragen worden door de betrokken eigenaren/marktpartijen. Ingrepen in de openbare ruimte worden in principe gedra-gen door de gemeente, zolang die ingrepen niet voortvloeien uit particuliere initiatieven of op andere wijze kunnen worden verhaald. Naast uitvoeringskosten vraagt de organisatie en uitwerking van projecten om middelen.

Proceskosten:• ambtelijke capaciteit projectorganisatie;• ambtelijke inzet t.b.v. projecten;• extern onderzoek, advies en ontwerp t.b.v.

projecten;

43

Kaart 13 Projecten Cuijk-centrum

44

• vergaderkosten, -ruimte, repro, etc.;• externe communicatie, inspraak.

Uitvoeringskosten:• materiaal herinrichting (bestrating,

inrichtingselementen, groen);• aanleg/uitvoering herinrichting openbare

ruimte.

4.2 Uitvoeringsprojecten

Allerhande projecten die het centrum versterken

Om de gewenste structuur in het centrum te benaderen zijn 22 uitvoeringsprojecten benoemd. Projecten kunnen betrekking hebben op het gehele centrumgebied, het concentratie-gebied of een specifieke locatie (kaart 13) en gaan zowel over de fysieke ruimte (openbare ruimte en vastgoed), juridisch-planologische zaken (bestemmingsplan) als promotie.

Projectenlijst Centrumvisie Cuijk:1. Inventarisatie ondernemers en eigenaren

en acquisitie;2. Marketing totaalconcept Cuijk-centrum;3. Opschonen/actualiseren

bestemmingsplannen centrumgebied;4. Opwaardering en eenheid openbare ruimte

concentratiegebied (o.a. straatmeubilair);

5. Aankleding openbare ruimte concentratiegebied (o.a. bloembakken);

6. Afspraken uitstallingen van ondernemers in het concentratiegebied;

7. Herinrichting Grotestraat (van Deken van den Ackerhof tot Fraterstraat);

8. Opknappen gevels Grotestraat (van Deken van den Ackerhof tot Fraterstraat);

9. Winkel als trekker toevoegen Grotestraat (tussen ingang Hema en Korte Molenstraat);

10. Inpassingsplan supermarkt Zwaanplein met behoud (zicht-)relatie Maasburg;

11. Parkeerbalans centrumparkeren Zwaanplein en Zandberg;

12. Herinrichting Louis Jansenplein;13. Opknappen pleinwanden en gevels Louis

Jansenplein;14. Uitwerking verkeersstructuur omgeving

Louis Jansenplein en parkeerterrein schouwburg;

15. Faciliteren nieuw perspectief (dreigende) leegstand westelijk deel Molenstraat;

16. Afspraken toegankelijkheid braakliggend terrein Molenstraat t.b.v. (tijdelijke) openbare ruimte bewoners (pilot stadslandbouw);

17. Mogelijkheden invulling fabriekspand Royal Regouin;

18. Inpassing fietsen voetgangersverbinding Maaskade-Regouin;

19. Toestaan (mobiele) horeca-ontwikkelingen met terras op/aan heringerichte verharde deel Maaskade;

20. Afspraken openstelling beelden- en kruidentuin;

21. Toestaan terras op het Kerkplein;22. Opwaardering passantenhaven (vergroting

capaciteit in hoogseizoen);

Planning en prioritering

Het ene project is van strategischer belang voor het functioneren van het centrum dan het andere project (zie ook paragraaf 3.6). Ook het moment van aanvang en de doorlooptijd verschillen per project. Per project is derhalve een prioritering en globale looptijd toegekend.

De rol van de gemeente en andere betrokkenen zijn in tabel 1 aangegeven. Daarnaast zijn kort doel en inhoud van elk project aangegeven.

45

Tabel 1 Uitvoeringsprojecten Centrumvisie Cuijk

NR Projectnaam Looptijd Prioriteit Rol gemeente Trekker Gesprekspartner Toelichting doelCentrumgebied

1 Inventarisatie onder-nemers en eigenaren en acquisitie

Continu Midden Gespreks-partner

Centrum-manager

Gemeente en OVC

Tijdelijke en langdurige invullingen van juiste functies op kansrijke locaties. Gesprekken met ondernemers en eigenaren over hun plannen. Meedenken aan oplossingen op maat in de lijn met de visie.

2 Marketing Cuijk-centrum

2015 Midden Volger Centrum-manager

OVC Meer bezoekers. Totaalproduct Cuijk-centrum promoten. Eenduidige reclame Cuijk via verschillende media.

3 Opschonen bestemmings-plannen

2015 Midden Trekker Gemeente - Actualiseren bestemming op huidig gebruik. Nieuwe bestemming gemengd milieu (wonen, lichte bedrijvigheid zonder publiekaantrekkende functie).

Concentratiegebied

4 Opwaardering openbare ruimte

2015-2020

Midden Trekker Gemeente Centrummanager en OVC

Herkenbaarheid samenhang in kerngebied. Eenheid in bestrating en nieuw straatmeubilair. Afstemming met projectnummers .

5 Aankleding Continu Midden Volger Centrum-manager

OVC Aantrekkelijk en sfeervol centrum. Uiting bij entrees en 'flowers in de baskets'

6 Afsprakenset uitstallingen en reclame


OVC Terugdringen verrommeling straatbeeld. Afsprakenset over uitstallingen en reclame-uitingen op openbaar gebied. Aanspreken op verantwoordelijkheid.

Project 3: herbestemmen bij langdurige leegstand Project 4: vervanging verouderd straatmeubilair Project 6: terugdringen verrommeling uitstallingen

46

NR Projectnaam Looptijd Prioriteit Rol gemeente Trekker Gesprekspartner Toelichting doelGrotestraat

7 Programma van eisen, ontwerp en herinrichting Grotestraat

2014-2015

Zeer hoog

Trekker Gemeente Centrummanager en OVC

Nieuw wegprofiel en inrichting tussen Deken van den Ackerhof en Fraterstraat. Meer ruimte voor voetganger en terrasjes; behoud ruimte voor fietsers en minder ruimte voor auto (één richting) en parkeren. Mogelijkheid gedeeltelijke en tijdelijke afsluiting. Inrichtingsplan gereed op het moment dat riolering vervangen wordt.

8 Opknappen gevels Grotestraat

2015-2017

Midden Kaderstellend Eigenaren Gemeente Terugbrengen kwaliteit uitstraling panden. Opstellen gevelplan. Mogelijke subsidie bij vergroening.

9 Toevoegen trekker winkelaanbod Grotestraat


OVC Programmatische versterking t.b.v. winkelrondje. Bestaande of nieuwe winkel (DTNP-formulebank) die als publiekstrekker passantenstromen op gang brengt. Samenhang project 1.

Zwaanplein10 Inpassingsplan

supermarkt Zwaanplein

2014-2016

Zeer hoog

Kaderstellend Supermarkt Gemeente en Mooiland

Passantenstromen in kernwinkelgebied op gang houden. Ruimtelijk-functioneel goed koppelen tweede supermarkt aan winkelgebied. Verplaatsing AH of Aldi naar deze betere locatie.

11 Parkeerbalans Zwaanplein en Zandberg

2014-2016

Hoog Trekker Gemeente Mooiland en supermarkt

Behoud ruime parkeercapaciteit, zowel voor supermarkt als overige bezoekers winkelgebied. Parkeercapaciteit Zandberg en garage onder de dienstenas benutten.

Project 7: Ruimte voor verblijven in Grotestraat Project 9: Mogelijke locatie nieuwe winkel? Project 11: parkeercapaciteit Zandberg benutten

47

NR Projectnaam Looptijd Prioriteit Rol gemeente Trekker Gesprekspartner Toelichting doelLouis Jansenplein

12 Programma van eisen, ontwerp en herinrichting Louis Jansenplein

2015-2017

Zeer hoog

Trekker Gemeente Centrummanager OVC en markt

Aantrekkelijk plein met overdag altijd leven. Herinrichtingsplan met gefaseerde uitvoering. Zichtbelemmerende elementen verwijderen. Meer ruimte voor terrassen op het plein. Behoud warenmarkt. Slimmere groen- en waterelementen. Zichtbaarheid pleinwanden vergroten.

13 Opknappen pleinwanden Louis Jansenplein

2016 Hoog Kaderstellend Eigenaren Gemeente Aantrekkelijker entree door de gevels aan de pleinwanden een opknapbeurt te geven. Mogelijke subsidie bij vergroening.

14 Uitwerking verkeer op nieuwe situatie plein en schouwburg

2015-2016

Hoog Trekker Gemeente OVC, schouwburg, bewoners

Uitwerking verkeersstructuur omgeving Louis Jansenplein en parkeerterrein schouwburg (zo min mogelijk verkeer op/langs verblijfsplein) goede aan- en afvoer auto's en bevoorrading) op nieuwe situatie.

Molenstraat15 Nieuw perspectief

leegstaande panden Molenstraat

2015-2025

Midden Gespreks-partner

Eigenaren Waardevol vastgoed. Begeleiden omdenken en omzetten van (leegstaand) vastgoed naar woonruimte en niet-publieksgerichte vormen van lichte bedrijvigheid in westelijk deel Molenstraat.

16 Afspraken toegankelijkheid braakliggend terrein Molenstraat

2015-2020

Midden Kaderstellend Bewoners (wijkraad)

Eigenaren en gemeente

Vervanging leegstand door (tijdelijke) openbare groene ruimte. Tijdelijk beschikbaarstellen braakliggend terrein Molenstraat voor initiatieven stadslandbouw en/of speelpark. Uitvoering en beheer door bewoners.

Project 12: bedriegertjes op het Louis Jansenplein? Project 14: toekomstige verkeersfunctie langs plein? Project 16: van verpaupering naar groen bewoners

48

NR Projectnaam Looptijd Prioriteit Rol gemeente Trekker Gesprekspartner Toelichting doelOverige locaties

17 Mogelijkheden invulling fabriekspand Royal Regouin

2015 Midden Kaderstellend Eigenaar en onder-nemers

Gemeente en centrummanager

Afronding cultuurroute. Gemeente biedt eigenaar en marktpartijen flexibiliteit allerhande vernieuwende culturele en bedrijsmatige invullingen kunnen plaatsvinden. Zolang de toegankelijkheid voor publiek en behoud van de karakteristieke uitstraling gegarandeerd blijven.

18 Fiets- en voetgangers-verbinding Maaskade-Regouin

2014 Midden Trekker Gemeente Verbetering relatie Maas(-kade) met centrum. Aansluiting recreatieroute op cultuurroute bij Royal Regouin verbeteren. Uitvoering in relatie met ontwikkeling Cuijkse Cantheelen en tijdelijke parkeerlocatie / mogelijke horeca-ontwikkeling.

19 Horeca op/aan de Maaskade

2015/ 2016

Midden Kaderstellend Marktpartij Gemeente Verlevendiging Maaskade. Verwijderbaar horecapaviljoen met terras op of aan het verharde deel van de heringerichte Maaskade, bij voorkeur bij noordelijke opgang, richting Regouin.

20 Openstelling beelden- en kruidentuin

2014 Midden Gespreks-partner

Beheerder Centrummanager Verbetering relatie Maas(-kade) met centrum. Toegangen kruiden- en Beeldentuin met Kerkstraat tenminste overdag altijd openstellen.

21 Terras Kerkplein 2015 Midden Kaderstellend Marktpartij Gemeente Opwaardering Kerkstraat tot publieksstraat i.p.v. achterkantenstraat. Fraai terras ter vergroting van de aantrekkelijkheid van het gebied en als schakel tussen cultuur- en recreatieroute

22 Opwaardering passantenhaven

2017/ 2022

Midden Trekker Gemeente Rijkswaterstaat Faciliteren toeristische aanvoer van pleziervaart vanuit de plassen. Uitbreiding capaciteit met bijvoorbeeld extra drijvende aanlegsteigers. Mogelijke relatie met ontwikkeling struinpad/Maasstrandje ten zuiden van de haven.

Project 18: verbinding aansluiten op ’t Tuigleerstraatje Project 20: openstelling beelden- en kruidentuin Project 21: terras op Kerkplein gewenst

0 HoofdstuktitelBijlagen

50

Bijlage 1 Proces

Centrumvisie Cuijk is het product van een intensief en open proces

Tijdens de totstandkoming van de Centrumvisie Cuijk heeft meerdere malen een overleg plaatsgevonden met een multidisciplinaire ambtelijke projectgroep van de gemeente Cuijk en het voltallige projectencollege (stuurgroep). Aan het begin van de analysefase is een beginspraakavond georganiseerd waar alle belanghebbende centrumpartijen en overige betrokkenen (ondernemers en bewoners) actief konden meedenken over kwaliteiten, knelpunten en oplossingsrichtingen voor het centrum. De voorlopige visie is gepresenteerd aan alle betrokkenen, waarop gereageerd kon worden voordat de visie in rapportvorm is uitgewerkt. Daarnaast zijn in een zeer vroeg stadium individuele gesprekken gevoerd met strategische partijen (sleutelgesprekken) in het centrum over het functioneren van, plannen in en ideeën voor het centrum (zie ook bijlage 2).

Overleg en presentaties:• Startoverleg projectgroep 13 februari 2014• Sleutelgesprekken 10 - 17 maart 2014• Schouw en werkatelier projectgroep 13 maart 2014• Beginspraakavond betrokkenen 26 maart 2014• Discussie analyse projectgroep 17 april 2014• Discussie analyse stuurgroep 20 mei 2014• Discussie voorlopige visie projectgroep 4 juni 2014• Presentatie voorlopige visie stuurgroep 24 juni 2014• Presentatie voorlopige visie betrokkenen 2 juli 2014• Bespreking visie projectgroep 4 september• Formele traject van besluitvorming, inspraak en vaststelling

september - december 2014

Projectgroep Centrumvisie Cuijk

• Kees Peters Beleidsadviseur Ruimtelijk Beleid (gem.)• Duncan Horst Bedrijfscontactfunctionaris (gem.)• Janneke Notermans Stedenbouwkundige (gem.)• Gerard van Thiel Beleidsmedewerker Ruimtelijk Beheer (gem.)• Arjen Zijlstra Specialist infrastructuur (gem.)• Clemens Binkhorst Centrummanager Cuijk• Karel Trommelen DTNP• Rik Eijkelkamp DTNP

Stuurgroep Centrumvisie Cuijk

• De heer W.A.G. Hillenaar Burgemeester• De heer J.H.L.M. Nielen Verantwoordelijk wethouder• De heer G.M.P. Stoffels Wethouder• De heer M.F.R.A. Jilisen Wethouder• De heer R.G. Poel Wethouder• De heer R. Rongen Gemeentesecretaris

51

Bijlage 2 Verslagen sleutelgesprekken

In het kader van de nieuwe Centrumvisie Cuijk heeft DTNP aan het begin van de analysefase meerdere gesprekken gevoerd met belangrijke partijen in het centrum, zogenaamde sleutelgesprekken. Doel van deze gesprekken is vooraf input te krijgen over de lokale plannen en ontwikkelingen. Ook zijn knelpunten en kansen voor het centrum geïnventariseerd. Er is een gesprek gevoerd met de volgende partijen:• Ondernemersvereniging Cuijk (OVC);• Wijkraad Cuijk-centrum;• Schouwburg Cuijk;• Koninklijke Horeca Nederland, afd. Cuijk;• Bilfinger Real Estate (beheerder Maasburg);• Woningcorporatie Mooiland.

In deze bijlage is de samenvatting van deze gesprekken opgenomen.

Verslag gesprek OVC 10 maart 2014

Een van sleutelgesprekken vond plaats op maandag 10 maart met de heren André Plönes en Assur Manders, respectievelijk algemeen bestuurslid en actief lid van de Ondernemersvereniging Cuijk (OVC). De belangrijkste uitkomsten/opmerkingen uit dit gesprek zijn hieronder puntsgewijs samengevat.

Knelpunten en kansen voor het centrum• Het centrum heeft deels een lokale en deels een bovenlokale/regionale

winkelfunctie. Doordat Cuijk op de grens van drie provincies en aan de Maas ligt, is men snel geneigd de verzorgingsfunctie te beperken tot een kleinere regio dan voor meerdere ondernemers feitelijk haalbaar.

• Ontwikkeling van Dommelsvoort/Kraaijenbergse Plassen is een grote kans voor het centrum van Cuijk. De grote aantallen verblijfs- en dagtoeristen in het gebied over een paar jaar betekent extra bezoekerspotentieel voor het centrum. Deze kans moet Cuijk grijpen.

• Er is behoefte aan een gezamenlijk visie onder alle centrumpartijen, waardoor de lokale, regionale en toeristische potenties benut worden. Deze visie moet vervolgens uitgedragen worden. Een initiatief als bijvoorbeeld ‘Cuijk verrassend’ met al meer dan 1.700 likes op Facebook, zou collectief opgepakt moeten worden.

• Het centrumgebied moet compacter. De centrumdelen Maasburg, Korte Molenstraat en tussenliggende deel van de Grotestraat zou in de visie het winkelrondje van het compacte centrum moeten vormen.

• Het deel van de Grotestraat tussen Maasburg en Korte Molenstraat functioneert nu slecht, met name de oostzijde. Er zijn te weinig bezoekers in de straat. Winkel Via Canella krijgt maar 10% van haar bezoekers binnen via de Grotestraat. De rest komt allemaal via de ingang aan de Korte Molenstraat. Bezoekers die vanuit de Korte Molenstraat bij de Grotestraat aankomen, zien geen winkelstraat meer en lopen weer terug.

• Van een aantrekkelijk winkelrondje is nu geen sprake. Door bovengenoemde deel van de Grotestraat autovrij te maken ontstaat er ruimte voor winkelend publiek en terrassen. In combinatie met een betere zichtbaarheid van Hema in de Grotestraat gaat dit deel meedoen in het winkelrondje. Via de route Deken van den Ackerhof, Kerkstraat (doorgetrokken bij Cuijkse Cantheelen), Waaistraat en Maasstraat kan dit deel van het centrum bereikbaar blijven.

• De aanwezigheid van goede supermarkten is van belang. Beter dan nu zouden deze publiekstrekkers aan het compacte centrumgebied gefaciliteerd moeten worden. Mogelijk kan een supermarkt bij het nieuwe parkeerterrein achter de schouwburg gerealiseerd worden.

52

• Een deel van de Molenstraat wordt nog wel als centrumstraat, maar niet als winkelstraat meer gezien. Het is niet reëel deze straat volledig als winkelstraat te beschouwen.

• Regouin is een mooi complex op een centrumlocatie met potenties voor invulling met één of meer centrumfuncties. Indien goed ingevuld versterkt dit de aantrekkelijkheid van het centrum.

• Het Louis Jansenplein is een goede locatie voor de weekmarkt. Na overleg tussen ondernemers en marktkooplieden is een opstelling bedacht waardoor de weekmarkt niet meer op de straat hoeft te staan, wat de bereikbaarheid ten goede komt.

• Indien de tijdelijke parkeerterreinen (grotendeels) permanent worden en het parkeerterrein achter de schouwburg gereed is, is parkeerregulatie in de vorm van betaald parkeren en blauwe zone wellicht niet meer nodig. Centrumbezoekers moeten uiteraard wel dichtbij kunnen blijven parkeren waar ze willen zijn.

Verslag gesprek Wijkraad Cuijk-Centrum 10 maart 2014

Een van sleutelgesprekken vond plaats op maandag 10 maart met de heren Frans Stevens, Wim Heijl en Lam Arends, bestuursleden van de Wijkraad Cuijk-Centrum. De belangrijkste uitkomsten/opmerkingen uit dit gesprek zijn hieronder puntsgewijs samengevat.

Knelpunten en kansen voor het centrum• Het centrum van Cuijk is vooral een boodschappencentrum. Door de

ontwikkeling van grootschalige winkels op locaties buiten het centrum, waaronder supermarkten, staat het centrum onder druk.

• Idealiter verplaatsen winkels elders in de kern (terug) naar het centrum. De gemeente moet hierbij actief beleid voeren: ontmoediging voor

detailhandel in de periferie en stimuleren/faciliteren van vestiging in het centrum.

• Supermarkten Albert Heijn en Aldi functioneerden als publiekstrekkers op de uiteinden van de winkelstraten. Nu moet geconstateerd worden dat het winkelgebied kleiner is geworden en deze supermarkten los van het winkelgebied zijn komen te liggen.

• Een groot deel van de Molenstraat heeft geen functie als winkelstraat meer. De leden van de wijkraad achten het echter verstandig deze straat qua bestemming open te houden als reservelocatie voor grote winkels die mogelijk willen verplaatsen. Tot die tijd kan het braakliggende terrein, waar Jan Linders gevestigd was, ingericht worden als tijdelijk park.

• De huidige verkeerscirculatie is goed. Het is belangrijk dat winkelen andere centrumbezoekers vanuit alle kanten het gehele centrum kunnen bereiken.

• De parkeerroute kan op onderdelen duidelijker. • Betaald parkeren afschaffen. Blauwe zone is vriendelijker voor

centrumbezoekers en belangrijk voor de concurrentiepositie ten opzichte van omliggende centra.

• De pont moet behouden blijven. Deze is zeer belangrijk voor de bereikbaarheid en toeristen.

• Maasboulevard is mooi heringericht. Het zou aardig zijn als er horeca op komt. Permanente bebouwing wordt door Rijkswaterstaat niet toegestaan. De partyboot moest ook weg. Mogelijk kan bij de passantenhaven op dijkniveau horeca worden gerealiseerd.

• De cultuurroute is een kwaliteit die versterkt dient te worden. De Sint Martinuskerk, beeldentuin, heemtuin, carillon, foto-archief dienst, museum Ceuclum, etc. verdienen een prominente plaats te hebben in de Centrumvisie Cuijk.

• Er is een sterke vergrijzing onder de bewoners van het centrum. De wijkraad vindt het belangrijk dat het centrum niet alleen een woonmilieu

53

voor ouderen is. In de woningbouwontwikkelingen moet juist ook voor starters en gezinnen gebouwd worden om de wijk gemêleerd te houden. De Cuijkse Cantheelen is ook voor deze doelgroepen geschikt. In de communicatie naar buiten kan door Mooiland en gemeente hier meer aandacht aan geschonken worden.

• Om het centrum als woonmilieu aantrekkelijk te houden is voldoende aanbod in openbaar groen en speelplekken belangrijk. Het toegankelijk stellen van de tuin van Paters Oblaten is een positieve ontwikkeling. Een idee van de wijkraad is de ontwikkeling van deze plek tot een speeltuin.

• Op peil houden van school- en sportvoorzieningen, bij voorkeur in het centrumgebied, is ook een voorwaarde voor een aantrekkelijk woonmilieu voor alle doelgroepen.

Verslag gesprek Schouwburg Cuijk t.b.v. Centrumvisie Cuijk 10 maart 2014

Een van sleutelgesprekken vond plaats op maandag 10 maart met Sjoerd Meijer, directeur van Schouwburg Cuijk. De belangrijkste uitkomsten/opmerkingen uit dit gesprek zijn hieronder puntsgewijs samengevat.

Plannen vernieuwde Schouwburg Cuijk• Schouwburg Cuijk wordt gemoderniseerd en uitgebreid. Verwachting

september 2015 gereed.• Positionering als middelgroot regiotheater en ontmoetingscentrum voor

inwoners Land van Cuijk en Maasduinen.• Circa 100.000 bezoekers per jaar. Circa 130 professionele

voorstellingen.• Ruimte voor diverse maatschappelijke, zakelijke en particuliere

activiteiten (o.a. congressen, vergaderingen, recepties en partijen). Hierdoor week- en jaarronde exploitatie.

• Schouwburg heeft restaurant, theatercafé en vlakke vloerzaal.

• De nieuwe schouwburg zal leiden tot een behoorlijke traffic in het centrum en daardoor spin-off aan extra bezoekers voor horecabedrijven en winkels in het centrum.

• Ontwikkeling parkeerterrein aan de achterzijde (Kaneelstraat), met 80 à 100 parkeerplaatsen. Ook geschikt voor centrumbezoekers en evenementen (professionele evenementenvoorzieningen). Bijvoorbeeld kerstmarkt, concerten, carnaval etc.

Knelpunten en kansen voor het centrum• Cuijk profileren als culturele hoofdstad van het Land van Cuijk (o.a.

Severijn-orgel in de Sint Martinuskerk, carillon, museum Ceuclum, beeldentuin en schouwburg). Marketingconcept ontbreekt. Opening van het culturele seizoen en initiatieven als Cuijk Keigoed en kunsten cultuurcluster Kerkstraat zijn hierbij belangrijk en verdienen verdere ontwikkeling.

• Het centrum moet compacter. Publieksfuncties aan randen verplaatsen naar compact centrumgebied. Voorbeeld: baliefuncties gemeente naar nieuwe complex op hoek Grotestraat en Deken van den Ackerhof.

• Benutten potenties Regouin-pand. Ideeën: productverkoop van Cuijkse maakbedrijven en/of verplaatsing bibliotheek (leescafé).

• Ontwikkeling verblijfsrecreatie Dommelsvoort/Kraaijenbergse Plassen: extra toeristisch potentieel waar winkels en horeca in Cuijk-centrum van kunnen gaan profiteren.

• Grotestraat is de horeca-as. Ruimte voor terrassen en voetgangers. Deel Grotestraat autovrij: van Deken van den Ackerhof tot Kerkstraat/Maasstraat.

• De parkeersituatie is goed. Parkeerterrein achter schouwburg is impuls zuidzijde centrum (kruispunt Kaneelstraat en Korte Molenstraat).

• Er is een plan voor een bioscoop naast de schouwburg. Dit versterkt het cultuuraanbod.

54

• Gemeente, middenstand, bank en eigenaren zouden coöperatie moeten opzetten die leegstaande panden beheerd en zoekt naar (tijdelijke) invulling. Dit biedt kansen voor startende jonge ondernemers, die, indien succesvol, bijdragen aan de regionale aantrekkingskracht van het centrum en naar een normaal huurniveau kunnen. Acquisitie is een activiteit voor de centrummanager.

• Gemeente moet actief beleid voeren om bovenstaande in gang te zetten. Initiërende en faciliterende rol: partijen bij elkaar brengen.

• De gemeente moet zorgen voor goede basisvoorwaarden: schoon en veilig en goede bereikbaarheid en parkeergelegenheid.

Verslag gesprek Horeca Cuijk 14 maart 2014

Een van sleutelgesprekken vond plaats op vrijdag 14 maart met de heer Erwin Poels, horeca-ondernemer en lid van Koninklijke Horeca Nederland (KHN), afdeling Cuijk. De belangrijkste uitkomsten/opmerkingen uit dit gesprek zijn hieronder puntsgewijs samengevat.

Knelpunten en kansen voor het centrum• Gelijk aan de landelijke trends in de horeca, functioneert ook in Cuijk-

centrum de cafésector moeizaam. • Restaurantaanbod in Cuijk is relatief groot, maar restaurants

functioneren wel allemaal op niveau. Ook in de fastservicesector gaat het goed.

• De verwachting is dat het aantal horecabedrijven de komende jaren in aantal per saldo zal afnemen. Horecabedrijven met kwaliteit zullen overblijven.

• Het grote knelpunt voor de horeca in het centrum is de huidige inrichting en verkeersfunctie van de Grotestraat. In het deel Grotestraat van schouwburg/Maasstraat tot aan de Deken van den Ackerhof is de

meeste horeca gevestigd. De straat heeft nu vooral een verkeersfunctie. Er wordt in twee richtingen gereden en vrachtwagens van de Nutricia fabriek rijden over deze weg. Ook kunnen aan beide zijden auto’s parkeren en is er per saldo nauwelijks ruimte voor terrassen. Van een aantrekkelijke straat is geen sprake.

• Het deel van de Grotestraat tussen Deken van den Ackerhof en Maasstraat (vanaf standbeeld) zou autovrij moeten worden. In ieder geval op perioden dat de horeca er terrassen op wil zetten. Zo ontstaat er ruimte voor een aantal pleintjes voor terrassen in de straat.

• Het Louis Jansenplein is een kaal plein. Dit is de beste locatie voor terrassen (goede bezonning) van daghoreca, maar de terrassen liggen nu wat verscholen. De inrichting kan veel fraaier. Het schouwburgplein in Venray is hierbij als referentie genoemd. Hier is een fontein waarbij nog steeds de weekmarkt er op gehouden wordt.

• Centrumactiviteiten moeten zich in een compact gebied concentreren. Het deel Grotestraat van Fraterstraat (voorbij schouwburg) tot en met de Markt, Kaneelstraat en een groot deel van de Molenstraat vallen hierbuiten.

• Grote evenementen zoals de Vierdaagse, carnaval en de kermis zijn belangrijk voor de horeca en zijn belangrijk voor de aantrekkelijkheid van het centrum. De huidige locaties van deze evenementen zijn goed, op centrale plekken in het centrum. Een deel van de kermis staat op de Markt. Dit is geen centrumlocatie. Het nieuwe parkeerterrein achter de schouwburg is een beter alternatief.

• De schouwburg is een publiekstrekker die extra bezoekers oplevert voor de horeca. Nu die gesloten is, is dit voor een aantal horeca-ondernemers merkbaar in het aantal bezoekers. De heropening van het vernieuwde schouwburg op de huidige locatie in het centrum is een positieve ontwikkeling.

55

• Toeristische (fiets-)routes lopen door het centrum (groeimarkt voor Cuijk). Dit is positief voor de horeca, zeker wanneer meer ruimte wordt geboden voor terrassen langs deze routes.

Verslag gesprek Bilfinger Real Estate 14 maart 2014

Een van sleutelgesprekken vond plaats op vrijdag 14 maart met de heer Kars Freriks, commercieel manager retail bij Bilfinger Real Estate, beheerder van winkelcentrum Maasburg. De belangrijkste uitkomsten/opmerkingen uit dit gesprek zijn hieronder puntsgewijs samengevat.

Knelpunten en kansen voor het centrum• Winkelcentrum Maasburg functioneert goed. Eind 2013 hebben

belangrijke publiekstrekkers Hema en C&A hun huurovereenkomst langdurig verlengd.

• Vorig jaar hebben de entrees en gevels van het winkelcentrum een meer moderne uitstraling gekregen middels signing. Op dit moment zijn er geen plannen met het winkelcentrum.

• De Maasburg heeft primair een streekfunctie: Cuijk en omliggende dorpen. Dit geldt naar verwachting ook voor het grootste deel van winkelaanbod in andere centrumdelen.

• De boodschappenfunctie (frequent bezoek) is belangrijk. Goede centrumsupermarkten zijn hierbij cruciaal. De EmTé is welbeschouwd de enige goed ingepaste centrumsupermarkt. Verplaatsing van andere supermarkten direct bij het winkelhart Korte Molenstraat/Maasburg is nodig om bezoekers te blijven trekken en het winkelaanbod op peil te houden.

• Gedachtes om het winkelrondje af te maken zijn begrijpelijk. Het geheel ‘verwinkelen’ van de Grotestraat is echter niet haalbaar. Er is geen

behoefte aan meer winkelstraat. Het aantal meter winkelstraat wordt juist minder, zie de leegstandsontwikkeling in de Molenstraat.

• Het Louis Jansenplein is een belangrijke plek in het centrum en moet als entree van het centrumgebied meer ‘smoel’ krijgen. Het is nu weinig uitnodigend. Het naar voren halen en in het zicht plaatsen van de terrassen zou hierbij al een belangrijke verbetering zijn.

• Het is positief dat de gemeente opdracht heeft gegeven voor een integrale visie op het gehele centrumgebied. Dat is ook nodig nu de landelijke winkelmarkt veranderd is in een krimpmarkt en lokale ontwikkelingen elkaar ook kunnen tegenwerken. In de visie zou het behoud van het huidige winkelprogramma het doel moeten zijn. Dit vraagt immers al om een behoorlijke ambitie.

• Buiten het centrum moet de gemeente geen winkelontwikkelingen meer toestaan. De afgelopen jaren is er al te veel detailhandel toegestaan, wat ten koste gaat van het centrumbezoek.

• De gemeente dient te zorgen voor voldoende gratis parkeerplaatsen. Invoering van betaald parkeren is ongewenst.

Verslag gesprek Mooiland 17 maart 2014

Een van sleutelgesprekken vond plaats op vrijdag 17 maart met de heer Roger Bueters, senior projectontwikkelaar bij Mooiland, verantwoordelijk voor de ontwikkeling Cuijkse Cantheelen. Daarnaast is telefonisch gesproken met de heer Bert Linskens, hoofd klantencontacten, over overige locaties van Mooiland in het centrumgebied van Cuijk. De belangrijkste uitkomsten/opmerkingen uit dit gesprek zijn hieronder puntsgewijs samengevat.

56

Programma en planning Cuijkse Cantheelen• Het woningbouwprogramma Cuijkse Cantheelen is opgeknipt in 6 fases.

Fase 1 is gereed. Fase 2 t/m 5 wordt in de periode 2013-2020 gerealiseerd. Fase 6 komt, afhankelijk van het realisatietempo, naar verwachting in 2022 in de ontwikkelingsfase.

• Aan het einde van fase 5 zijn er circa 160 zorgeenheden (afgenomen door Pantein, o.a. vervanging Maartenshof), ruim 40 koopwoningen en ruim 140 huurwoningen, voornamelijk sociale huur, gerealiseerd.

• De woningen zijn geschikt voor diverse doelgroepen, zowel jong als oud. Naast appartementen (o.a. geschikt voor yuppen en ouderen) komen er grondgebonden woningen met speelvoorzieningen (geschikt voor gezinnen).

• Fase 1, op de hoek Grotestraat en Deken van den Ackerhof, staat de volledige begane grond als commerciële ruimte te huur. Er is op dit moment geen serieuze interesse vanuit de markt. Voorlopig wordt de ruimte benut als informatiecentrum over der Cuijkse Cantheelen.

• De Kerkstraat wordt doorgetrokken vanaf Deken van den Ackerhof en verbonden met de doorgaande weg op de dijk (Maasboulevard)

• Bij fase 2 (momenteel in ontwikkeling) komen parkeerterreinen met een dakpark op dijkniveau. Hierdoor wordt het dijklandschap als het ware naar binnen gehaald. Dit zorgt voor een goede ruimtelijke relatie met de Maas op deze locatie.

• Er komt in fase 2 een multifunctionele accommodatie met zorggerelateerde diensten, zoals een fysiopraktijk, apotheekbalie en kapper. Ook een horecagelegenheid met ingang aan de dijk wordt gerealiseerd.

• Meerwaarde voor het centrum is vooral de toename van het aantal inwoners op loopafstand tot de winkels en horeca. Ook zijn er op de locatie van fase 4 extra parkeerplaatsen bedacht die benut kunnen

worden voor centrumparkeren. Deze liggen echter op behoorlijke afstand van de winkelstraten.

Overige centrumlocaties Mooiland• Aan de Zwaanstraat heeft Mooiland de dienstenas gerealiseerd. De

commerciële ruimten op de begane grond zijn nog niet volledig verhuurd. Afnemers zijn vooral verplaatsende bedrijven in de dienstensector elders uit het centrum (o.a. Victor Hugo).

• Direct te noorden van de dienstenas, op het Zwaanplein, staat het voormalige arbeidsbureau. De bedrijfsmakelaar van Mooiland probeert het leegstaande pand te verhuren, maar mede door de indeling van het gebouw is hier vooralsnog geen interesse voor. Het terrein is een mogelijke herontwikkelingslocatie.

• Achter de dienstenas aan de Zwaanstraat ligt een terrein braak. Voorheen was hier de tweede fase van de dienstenas bedacht, maar door het ontbreken van behoefte hieraan, heeft Mooiland de grond van de gemeente gekocht om hier koopwoningen te realiseren. Doordat vanuit rijkswege woningcorporaties verplicht wordt vooral sociale huurwoningen te bouwen, is een gat in de exploitatie ontstaan (minder opbrengsten). Dit terrein wordt nu gebruikt als tijdelijk parkeerterrein.

• Het gebouw Victor Hugo heeft Mooiland te koop staan. Het gebouw is niet geschikt te maken voor woningen. Door de huidige eisen aan appartementen zijn dermate grote ingrepen noodzakelijk dat het gebouw onder de regels van het nieuwe bouwbesluit moeten worden opgeknapt. Dit is te kostbaar en niet haalbaar door de kenmerken van het pand.

• Ook naastgelegen locaties aan de Molenstraat, voormalig taxibedrijf Van Dijk, voormalige slager en voormalige Jan Linders-locatie, zijn van Mooiland. Voor deze locaties is Mooiland gestopt met de herontwikkelingsplannen (geen programma) en staan ook deze herontwikkelingslocaties te koop.

57

Bijlage 3 Verslag Beginspraakavond

Verslag Beginspraakavond Centrumvisie Cuijk 26 maart 2014

Beginspraak: inspraak voorafIn het kader van de nieuwe Centrumvisie Cuijk hebben gemeente Cuijk en adviesbureau DTNP op 26 maart een beginspraakavond voor belangstellenden georganiseerd. Doel van deze avond is input te krijgen over het centrum van centrumondernemers en -bewoners voordat er een visie ligt. Lokale kennis en ideeën kunnen tijdig meegenomen worden, wat de kwaliteit van de uiteindelijke visie ten goede komt. Op de avond zijn ruim 50 belangstellenden afgekomen, bestaande uit winkeliers, horeca-ondernemers, bewoners en leden van de wijkraad en het centrummanagement.

Het ophalen van verbeterpunten en goede ideeën bij de aanwezigen staat deze avond centraal. Na een welkomstwoord door portefeuillehouder Arthur Baudet en een inleidende presentatie van Karel Trommelen van DTNP over de belangrijkste trends in de detailhandel en horeca en wat dit betekent voor de positie van Cuijk gaan de aanwezigen uiteen in vijf groepen. Driekwartier lang wordt in een vrije workshopvorm met elkaar nagedacht over kwaliteiten knelpunten en mogelijke ideeën voor het centrum van Cuijk. Deze punten en ideeën worden op grote vellen papier verzameld en door een persoon uit het groepje aan iedereen gepresenteerd tijdens de plenaire terugkoppeling.

De workshop leverde veel concrete input voor de centrumvisie op. Tijdens de terugkoppeling blijkt dat over de gevonden kwaliteiten en verbeterpunten tussen de groepen veel overlap vertonen en werden regelmatig dezelfde of vergelijkbare oplossingen en ideeën aangedragen. Vanzelfsprekend zijn er

over sommige thema’s of locaties afwijkende aandachtspunten of oplossingsrichtingen. Alle genoemde kwaliteiten, knelpunten en ideeën staan hieronder in willekeurige volgorde opgenomen.

Kwaliteiten centrum Cuijk• Ligging van Cuijk aan de Maas. Maasboulevard, pont en

passantenhaven dragen bij aan recreatieve en toeristische functie van het centrum.

• Goede bereikbaarheid Cuijk en Cuijk-centrum per auto (A73, verkeerscirculatie centrum en pont) en per trein (station bij centrum).

• Divers winkelaanbod: alle branches zijn aanwezig.• Ruim horeca- en cultuuraanbod aanwezig. Schouwburg en de kerk zijn

hier exponenten van. Cultuurstraat (Kerkstraat) is een positieve ontwikkeling. Er zijn goede restaurants.

• Grote evenementen zorgen voor veel bezoekers en positieve bekendheid (carnaval, Vierdaagse).

• Genoeg parkeergelegenheid op goede locaties in het centrum. Toekomstig parkeerterrein schouwburg goede toevoeging.

• Bijna overal gratis parkeren, in tegenstelling tot concurrerende centra in de regio.

• Onderdeel fietsen wandelroutes, waardoor toeristen en recreanten door het centrum komen.

• Centrale ligging Louis Jansenplein waar centrumstraten samenkomen (Potentie als) verblijfsplein en ontmoetingsplek. Beste plek en meeste ruimte voor terrassen (goede bezonning).

• Royal Regouin-complex (’t Tuigleerstraatje) is door onderscheidende uitstraling een bijzondere locatie in het centrum.

• Ontwikkelingen Maasboulevard en Cultuurstraat hebben geleid tot samenhangend recreatief verblijfsgebied.

58

• Weekmarkt op Louis Jansenplein woensdag functioneert goed als publiekstrekker.

• Knelpunten centrum Cuijk• Huidige winkelgebied in het centrum is te ruim. Veel leegstand, met

name aan centrumranden: Molenstraat en Kaneelstraat. Er zijn nog winkels, maar het zijn geen winkelstraten meer.

• Onduidelijke winkelroute en onherkenbaar winkelgebied. Winkelstraten Maasburg en Korte Molenstraat lopen ‘dood’ bij de Grotestraat wat geen uitstraling heeft als winkelstraat. Geen samenhang in winkelstraten door ontbreken eenheid in de inrichting (o.a. bestrating en bankjes). Bezoekers weten niet waar (de rest van) het centrum is.

• Grote hoeveelheid winkelaanbod buiten het centrum leidt tot minder centrumbezoek. Supermarkten in de wijken zijn aanleiding dat een deel van de Cuijkse bevolking voor de geregelde aankopen niet naar het centrum hoeft.

• Supermarkten Aldi en Albert Heijn liggen te ver weg van de rest van de winkels, waardoor ook deze supermarktbezoekers in het centrum gemist worden.

• Daghoreca en terasssenaanbod is beperkt. Bij veel horecabedrijven is nauwelijks ruimte voor terrassen (Grotestraat). Terrassen op het Louis Jansenplein liggen verscholen achter pilaren. Pleinruimte blijft onbenut.

• Verkeerssituatie in de Grotestraat is onduidelijke en onveilig tussen Smidstraat-Maasstraat). Dit wordt versterkt door vrachtverkeer dat daar niet hoeft te zijn.

• Onduidelijk functieprofiel Grotestraat: voor en van wie is de straat? Inrichtingsprofiel straat sluit niet aan op aanwezige horecabedrijven en winkels. Nauwelijks ruimte voor terrassen en voetgangers.

• Onduidelijk functieprofiel Louis Jansenplein: bijna altijd leeg: voor wie is het plein als het geen markt is. Terrassen weggestopt en beeldkwaliteit

matig. Weinig sfeer op en aan het plein. ’s Avonds plein nauwelijks verlicht.

• Molenstraat heeft veel verpauperde panden. Het is geen aantrekkelijk entreegebied van het centrum.

• Ontbreken goede functionele invulling karakteristieke panden Regouin en Victor Hugo.

• Het straatmeubilair is rommelig en straalt geen eenheid uit. Veel verschillende en overwegend lelijke bankjes en paaltjes. Door vandalisme wordt rommelige beeld versterkt

• Teveel ambulante handel (viskraam): het weerhoudt ondernemers (dagelijks, vers) ervan om zich in het centrum van Cuijk te vestigen.

• Enkele parkeerlocaties (o.a. Maasboulevard) worden maar beperkt benut en hebben nauwelijks een functie voor het centrum.

• Winkelopeningstijden niet eenduidig: vooral op koopavonden en –zondagen hanteren winkels verschillende openingsuren. Dit leidt tot teleurstelling en schrikt bezoekers af.

Ideeën centrum Cuijk• Het centrum moet compacter, zodat in dit kleinere gebied winkelstraten

goed gevuld blijven en waar ingezet kan worden op sfeer en beleving. De workshopgroepen zien grofweg het gebied tussen Maasboulevard, schouwburg, Louis Jansenplein/kop Molenstraat en Smidstraat als begrenzingen van dit compacte centrumgebied. Twee groepen hebben deze cirkel ook zo ingetekend op een plattegrond.

• Molenstraat en Kaneelstraat niet meer beschouwen als winkelstraat. Hooguit de eerste 50 meter van de Molenstraat heeft nog een zodanige functie. Voor de rest deze straten herbestemmen en geschikt maken voor andere centrumfuncties, waaronder wonen. De detailhandelsbestemming waar mogelijk van de panden halen.

59

• De Molenstraat qua winkelbestemming open laten. Detailhandelsactiviteiten zoals showrooms en afhaalpunten door opkomst webwinkels mogelijk kansrijk.

• Bestemmingsplan wijzigen als winkel buiten het compacte centrumgebied stopt, zodat er geen detailhandel meer in komt. Geldt ook voor detailhandel elders in de wijken. Op deze wijze wordt concentratie van winkelaanbod nagestreefd.

• Concentratie van aanbod door winkels uit de periferie in het centrum te laten vestigen.

• Herkenbaarheid compacte centrumgebied vergroten door meer eenheid in de inrichting (bestrating, paaltjes, bankjes, etc.).

• Supermarkten als ‘cornerstores’/hoekwinkels van het winkelgebied. Hierdoor ontstaan passantenstromen in de tussenliggende winkelstraten.

• Grotestraat tussen Smidstraat en Kerkstraat moet weer de uitstraling van een mooie centrumstraat krijgen (restylen). Bij het inrichtingsprofiel moet niet de verkeersfunctie maar het verblijven centraal gesteld worden, waarbij de situatie met eenrichtingsverkeer behouden blijft. Als voetgangers meer ruimte krijgen, kan het winkelrondje worden afgemaakt en ontstaat meer ruimte voor terrassen.

• Grotestraat van Smidstraat tot Maasstraat autovrij maken. Door dit deel van de straat (tijdelijk) af te sluiten wordt ook dit centrumdeel verblijfsgebied met meer terrassen voor de horeca en ruimte voor winkelend publiek.

• Betere bewegwijzering voor het verkeer en het verbieden van grote vrachtwagens in de straat zijn als aanvullende maatregelen genoemd.

• Meer levendigheid en kwaliteit op het Louis Jansenplein als het centrale plein en entree van het winkelgebied. Terrassen kunnen meer het plein op. Pilaren en muurtje voor de Maasburg moeten weg.

• Verplaatsing kunstwerk op het Louis Jansenplein. Deze staat nu op de verkeerde plek.

• Meer activiteiten op het Louis Jansenplein op zaterdag. Zaterdag als extra marktdag. ’s Avonds meer sfeer door betere verlichting.

• Inzetten op centrumrondjes: winkelrondje (Maasburg, Grotestraat en Korte Molenstraat), cultuurrondje (Kerkstraat en Grotestraat) en recreatie/natuurrondje (Maasboulevard en Kerkstraat). Verbindingen tussen de straten moeten hiervoor zowel ruimtelijk als functioneel verbeteren.

• Regouin-complex benutten als schakel culturele rondje. Invullingsmogelijkheden: multifunctioneel bedrijvencomplex, bazaar en/of kunsten.

• Uitstraling Regouin-complex behouden door passende invulling te geven: VVV en/of studio’s en starterswoningen.

• Tuin Paters Oblaten openbaar toegankelijk maken. Kans voor meer groen voor centrumbewoners en een speelplek voor kinderen.

• Om de relatie met de Maas meer te benutten kan gedacht worden aan extra horeca en verplaatsing weekmarkt naar de Maasboulevard.

• Minder ambulante handel toestaan, waardoor meer verswinkels in het centrum kunnen bestaan.

• Invoeren venstertijden voor bevoorrading in de winkelstraten (Korte Molenstraat en Grote straat) en weren grote vrachtwagens.

• Tijdelijke parkeerlocaties inrichten als permanente parkeerlocaties.• Latere en uniforme winkeltijden om consumenten beter de bedienen: van

12:00 uur tot 20:00 uur.• Indien voormalige supermarktlocatie in Molenstraat weer een

supermarktinvulling krijgt, biedt dit een kans voor verswinkels in Victor Hugogebouw (overdekte markt).

• Collectieve afspraken over en handhaving van zowel uitstraling en uitstallingen winkels en ambulante handel, fietsen, en verkeersregels zodat de veiligheid wordt verhoogd en een minder rommelige uitstraling ontstaat.

Centrumvisie Cuijk · 2017. 10. 4. · Hart voor ontmoetingen. 1 Context 1 1.1 Inleiding 2 1.2...

Documents

Transcript of Centrumvisie Cuijk · 2017. 10. 4. · Hart voor ontmoetingen. 1 Context 1 1.1 Inleiding 2 1.2...