Breakfast@Bright, 15/09/2011 - Marketing en verkoop via internet
-
Upload
bright-advocaten -
Category
Documents
-
view
615 -
download
4
description
Transcript of Breakfast@Bright, 15/09/2011 - Marketing en verkoop via internet
Breakfast@Bright
Marketing en verkoop via internet.
Toelichting van een aantal juridische aandachtspunten
Fabriekspand Roeselare, 15/09/2011
Overzicht
1. Inleiding
2. Marketing via internet
3. Verkoop via internet
4. Privacy
5. Sancties
6. Internationale aspecten
Inleiding
• Richtlijn 2000/31/EG (= E-commerce richtlijn)– Verbod vergunningsplicht of regel met gelijke werking voor
uitoefenen e-commerce– Principe van het vrij verrichten van ‘diensten van de
informatiemaatschappij’, volgens de regels van toepassing in lidstaat waar onderneming is gevestigd
– Bijv. Duitsland, verbod verkoop lenzen online
Vrijheid van vestiging
Inleiding
• Algemeen verbintenissenrecht– Uitgangspunt: offline = online
• Bijzondere wetgeving, o.m.– Wet Marktpraktijken en consumentenbescherming 2010 – Wet Diensten Informatiemaatschappij 2003– Wet Verwerking Persoonsgegevens 1992
• Let op: sectorale en product- en dienstgebonden regelgeving
Regelgeving inzake marketing en verkoop op internet
Inleiding
• Consument Particulier Handelaar– Consumentenbescherming
• Natuurlijke persoon Rechtspersoon– Bescherming persoonsgegevens– Spamwetgeving (algemene e-mailadressen vs.
persoonlijke e-mailadressen)
• Online offline– Regels WDI
Belang van de hoedanigheid van de klant
Inleiding
• Klant– Consument of handelaar?
• Concurrenten– Niet-naleving dwingende bepalingen = oneerlijke
marktpraktijk
• FOD Economie– Routinecontroles + klacht gebaseerde controles– Administratieve sancties of/en doorverwijzing aan O.M.
• Openbaar ministerie
Actoren en potentiële risico’s voor de e-Ondernemer
MARKETING VIA INTERNET
Reclame
Aanduidingen van prijzen en promoties
Informatieverplichtingen
Overige markt- en handelspraktijken
Google Adwords & Twitter
Marketing via internetMarkt- en handelspraktijken & informatie aan de markt• Informatie aan de markt
– Hoofdzakelijk informatieverplichtingen uit WMPC, inclusief reclame– Ook: bijzondere verplichtingen uit WDI & WVP
• Handelspraktijken– Definitie – Zowel m.b.t. handeling t.a.v. consumenten als m.b.t. concurrenten– Hoofdzakelijk verbodsbepalingen– Bv. prijs- en promotieaanduiding (solden), uitverkoop, verkoop met
verlies, informatieverschaffing, enz
Marketing via internet
• Algemene verplichtingen e-Ondernemer– Zorgvuldigheidsnorm (correcte informatie, geen essentiële
kenmerken verzwijgen)– Algemeen principe van goede trouw speelt (art. 1134 BW)
• Bijzondere verplichtingen:– Specifieke informatieverplichtingen (WMPC & WDI)– Verwerking persoonsgegevens– Overeenkomsten op afstand!
• Opnieuw: sectorale regelgeving (bijv. fin. diensten!)
Informatieverplichtingen
Marketing via internet
• Verplichte informatie op websites (alle gevallen):– Exhaustieve lijst van gegevens, o.m. ‘directe contactgegevens’– “gemakkelijke, rechtstreekse en permanente toegang” tot bepaalde
informatie tip: footer website
• Verplichte informatie op websites (bij e-commerce):– voordat de afnemer het order plaatst: bijkomende informatie– nadat een order is geplaatst: (a.) spoedige orderbevestiging en (b)
ontvangstbewijs met samenvatting van het order;
• Bewijslast nakoming verplichtingen lastens onderneming• Memo: informatieverplichtingen m.b.t. privacy & verkoop op afstand
straks…
Informatieverplichtingen
Marketing via internet
• Definitie / ruim begrip• Niet enkel ‘klassieke, offline’ publiciteit, maar ook website, e-
mail, sms, enz.– metatags?
• Regels inzake reclame gelden ook online– Misleidende reclame– Denigrerende reclame– Vergelijkende reclame
• Regels inzake prijsaanduiding en promotie (zie hierna) eveneens van toepassing bij reclame
Reclame
Marketing via internet
• Inhoudelijke vereisten e-mail (art. 13 WDI)– Onmiddellijk na ontvangst duidelijk dat het reclame gaat, zoniet:
“Reclame”– Identiteit onderneming– Verbod op naamlening + vervalsen/verbergen oorsprong e-mail
• Opt-in principe! (art. 14 WDI)– voorafgaande, vrije, specifieke en geïnformeerde toestemming
van de geadresseerde – Verzetsrecht, uit te oefenen langs elektronische weg – Twee uitzonderingen op het opt-in principe
Reclame via e-mail
Marketing via internet
• Toepassingsgeval: ‘virale e-mailmarketing’– Nice People-zaak– Virale e-mailmarketing: publiciteit/verspreiding d.m.v.
gebruikers
• Drie juridische probleempunten– Reclame of niet? gevolgen– Verwerking van persoonsgegevens? gevolgen– Opt-in bij virale e-mailmarketing? gevolgen
• Onmiddellijke staking bevolen
Reclame / virale e-mailmarketing
Marketing via internet
• Prijsaanduiding (art. 5 – 9 WMPC)– verplichting tot aanduiding van volledige prijs, incl.
(verzendings)kosten & belastingen– geldt ook voor reclame– uitzonderingen per KB mogelijk
• Prijspromotie– referentieprijs– minimum één dag, maximum één maand
Aanduiding van prijzen en promoties
Marketing via internet
• Solden– sinds WMPC 2010: ook via internet
• Verkoop met verlies– Enkel voor goederen, niet diensten (Ikea)– Quid gratis verzending?
• Uitverkopen– Bij stopzetting activiteiten– Via de verkooppunten waar of de verkooptechnieken waarmee de
goederen te koop werden gesteld (afwijking mogelijk!)– Aanzegging aan FOD Economie vereist
Overige markt- en handelspraktijken
Marketing via internet
• Aanhaking & parasitaire mededinging?• Google Adwords
– Arrest Hof van Justitie EU– Zie The Bright Side - n°3 - Google Adwords en de functies van
een merk
• Quid sociale media?– Twitter: volgen followers concurrenten?– Nederlandse rechtspraak (Amsterdam): is niet onrechtmatig
indien er geen verwarringstichting is / geen weglokking van klanten op ‘slinkse wijze’
Google Adwords & Twitter
VERKOOP VIA INTERNET
Algemeen
Algemene voorwaarden
Overeenkomst op afstand
Onrechtmatige bedingen
Bewijs
Verkoop via internet
• Analoge toepassing algemeen verbintenissenrecht– Totstandkoming overeenkomst– Toestemming, hoedanigheid, oorzaak & voorwerp– Transversale bepaling (art. 16 & 17 WDI)
• Bepaalde overeenkomsten wettelijk onmogelijk via internet– Overeenkomsten die authentieke akte vereisen– Personen- en familiaalrechtelijke overeenkomsten
Algemeen
Verkoop via internet
• Rechten en verplichtingen van koper en verkoper zoals die offline gelden, gelden ook online– Vrijwaringsplicht verkoper (in hoofdzaak verborgen
gebreken)– Garantie bij consumptiegoederen aan consumenten– Enz.
Algemeen
Verkoop via internet
• Algemene principes (< rechtspraak + WMPC)– Cumulatieve voorwaarden: mogelijke kennisname + zekere
instemming (mag impliciet)– Bewijslast steeds in hoofde van verkoper (C + P)
• Specifieke bepalingen– Nietig beding art. 74, 26° WMPC – Wijze van ter beschikkingstelling algemene voorwaarden: mogelijkheid
tot opslag en weergave
• Praktijktip:– verwerken in check-out procedure (bijv. bijv. checkbox & hyperlink)– Algemene voorwaarden meedelen in PDF-formaat
Algemene voorwaarden op websites
Verkoop via internet
• Enkel t.a.v. consumenten• Twee regelgevingen: algemeen én voor financiële diensten• Interpretatie ‘overeenkomst op afstand’ & toepassingsgebied
– Nota: ook bij levering offline!
• Belangrijk aandachtspunten– informatieverplichtingen vóór de verkoop en ná de verkoop;– herroepingsrecht en terugbetalingsverplichting;– Levering
• Dwingend recht: elke contractuele afwijking = nietig• Verregaande sancties
Overeenkomst op afstand: begrip
Verkoop via internet
• Informatieverplichting vóór verkoop (art. 45 WMPC):– Bij het formuleren van een aanbod op afstand, op ondubbelzinnig,
op heldere en begrijpelijke wijze, diverse wettelijke informatie ontvangen
– O.m. inzake leveringskosten, wijze van betaling, terugname- & teruggavebeleid, al dan niet bestaan v/e herroepingsrecht
• Informatieverplichting ná verkoop (art 46 WMPC):– ten laatste bij levering of uitvoering van de dienst, maar mag vroeger– bevestiging v/d inlichtingen uit art. 45 WMPC, op ‘duurzame’ drager– bijkomende, specifieke informatie– Doch vooral: herroepingsbeding
Overeenkomst op afstand: aanvullende informatieplicht
Verkoop via internet
• Herroepingsrecht (art. 47 WMPC)– Consument mag terugzenden, zonder opgave van motief!– Boete, administratieve kost of schadevergoeding is uit den boze– Enkel kosten terugzending lastens de consument, maar uitzonderingen
• Herroepingsbeding
De consument heeft het recht aan de onderneming mee te delen dat hij afziet van de aankoop, zonder betaling van een boete en zonder opgave van motief binnen... kalenderdagen vanaf de dag die volgt op de levering van het goed of op het sluiten van de dienstenovereenkomst.
– minimum 14 kalenderdagen, meer mag– locatie: “op de eerste bladzijde”… quid e-mail?
Overeenkomst op afstand: Herroepingsrecht
Verkoop via internet
• In sommige gevallen: ‘ontstentenis van herroepingsbeding’De consument beschikt niet over het recht om van de aankoop af te zien.
– enkel in de gevallen door de WMPC of een KB voorzien!– WMPC: zes categorieën– KB 18/11/2002: logies, vervoer, restaurantbedrijf en vrijetijdsbesteding
• In uitzonderlijke gevallen: regels herroepingsrecht geen toepassing– “diensten die in één maal worden geleverd en waarbij
communicatietechniek-exploitant zelf factureert”, zoals bijv. betalen parking per SMS, aankoop beltonen per SMS, enz.
Overeenkomst op afstand: Herroepingsrecht
Verkoop via internet
• Levering– Leveringstermijn: 30 dagen, tenzij anders
overeengekomen– Risico van verzending: steeds verkoper!
• Laattijdige of gebrek aan levering – Vermoeden van wanprestatie in hoofde van verkoper– Ontbinding d.m.v. eenvoudige kennisgeving, eventueel
schadevergoeding
• Levering online diensten
Overeenkomst op afstand: Levering
Verkoop via internet
• Onrechtmatig beding: – definitie– juridische gelijkheid, niet feitelijke ongelijkheid
• Twee criteria– algemene toetsingsnorm– ‘zwarte lijst’ van 33 bedingen (art. 74 WMPC)
• Voor verkoop via internet van belang:– verbod eenzijdige wijziging leveringstermijn– Verbod verhoging prijs bij weigering facturatie per elek. post.
• Ook: sectorale regelgeving met aanvullende onrechtmatige bedingen (vastgoedsector & automobielsector)
Onrechtmatige bedingen
Verkoop via internet
• Rechtsfeiten• Rechtshandelingen
– tegen handelaren: vrij bewijs– tegen particulieren/consumenten: strikter bewijsregime
• Consumenten:– regels inzake bewijsstukken– onrechtmatig beding inzake bewijsmiddelen – bij verkoop op afstand: bedingen inzake
bewijslastomkering zijn nietig
Bewijs
Verkoop via internet
Dwingende bepaling Consument Onderneming (rechtspersoon)
Informatieplicht Info WMPC/WDI/WVP Info WDI
Regels WDI Alle van toepassing Diverse uitsluitingen mogelijk
Herroepingsrecht Min. 14 dagen N.v.t.
Laattijdige levering 30 d. + actiemogelijkheden ≈ afspraken tussen partijen
Risico inzake levering Steeds voor verkoper ≈ afspraken tussen partijen
Bewijsregeling Wettelijk geregeld, in voordeel consument
Vrije bewijsvoering, vrijheid afspraken daaromtrent
Onrechtmatige bedingen
Nietig Toegelaten, zolang ze voorwerp OVK niet uithollen
Verkoop aan handelaren
PRIVACY
Algemene principes verwerking persoonsgegevens
Rechten van de betrokkene
Privacy
• Toelaatbaarheid– Uitvoering contract (art. 5, b WVP) klanten & dienstafnemer– Toestemming betrokkene (art. 5, a WVP) accounthouder– Vrijwaring vitaal belang verantwoordelijke (art. 5, f WVP)? in
internetpraktijk quasi nihil
• Aangifteverplichting (art. 17 WVP)– courante verwerkingen inzake personeelsbeheer, loonbeheer,
boekhouding, klanten- en leveranciersbeheer, etc. wel vrijgesteld van aangifte
– Maar: verwerking persoonsgegevens van niet-klanten!
Algemene principes
Privacy
• Rechten van de betrokkene– Recht op informatie
• Informatie m.b.t. verantwoordelijke voor de verwerking• Doeleinden• Rechten
– Recht op inzage en verbetering– Recht op verzet
• Wegens zwaarwegende en gerechtvaardigde redenen• Directe marketing kosteloos en zonder enige motivering • Verantwoordelijke moet dan stoppen met verwerking
Rechten van de betrokkene
SANCTIES
Burgerrechtelijke sancties
Administratiefrechtelijke sancties
Correctionele sancties
Sancties
• Uitgaande van de consument– Afgedwongen verkoop (bij niet-naleving bepaalde regels verkoop
op afstand) (!)– Verlenging herroepingstermijn ( 3 maanden)– Ontbinding overeenkomst + eventuele schadevergoeding
• Uitgaande van een concurrent– Stakingsvordering– Niet-naleving relevante regelgeving = oneerlijke handelspraktijk– Eventueel schadevergoeding (begroting schade moeilijk, gebeurt
in de praktijk minder)
Burgerlijkrechtelijke sanctie
Sancties
• Uitgaande van de FOD Economie– PV van waarschuwing– Administratieve boete (min € 25,00 tot max. € 100.000,00);
doet de strafvordering vervallen– Pro Justitia à parket
• Uitgaande van het O.M.– Overgrote deel van de bepalingen van de WMPC, WDI en
WVP zijn correctioneel gesanctioneerd– Ondernemer / bestuurders riskeren dus eveneens
strafrechtelijke veroordelen (= psychologisch impact)
Administratiefrechtelijke & Correctionele sancties
INTERNATIONALE ASPECTEN
Herkomstlandbeginsel
Rechtsmacht & bevoegdheid
Toepasselijk recht
Internationale aspecten
• Art. 5 WDI Home Country Control. Principes:– de Europese harmonisatie van regels inzake
informatiediensten– een verplicht wederzijdse erkenning door de EU-lidstaten
van rechtsregels van andere EU-lidstaten– een controle op dienstverleners door het land van
herkomst.
• Aantal uitzonderingen, o.m. inzake consumentenovereenkomsten en auteursrecht
Herkomstlandbeginsel
Internationale aspecten
– Consumenten• specifieke regeling indien onderneming “zijn activiteiten op het land van de consument
richt’• Rechtspraak HvJ• vordering door een consument: (a.) lidstaat waar de onderneming haar zetel heeft, (b.)
lidstaat waar de consument woonplaats heeft.• vordering tegen een consument: lidstaat waar de consument woonplaats heeft.
– Rechtskeuze: exclusieve bevoegdheid van de gekozen rechtsmacht– Algemene regel
• Woonplaats verweerder of plaats waar de verbintenis is uitgevoerd of moet worden uitgevoerd
– Bijzondere bepalingen / exclusieve rechtsmachten: opgelet, veel uitzonderingen!
Rechtsmacht: Brussel I-Vo
Internationale aspecten
– Rechtskeuze: het recht dat de partijen hebben gekozen– Consumenten (art. 6 Rome I Vo.):
• Indien de “verkoper zijn activiteiten o.m. op het land van de consument richt”• Rechtspraak HvJ• rechtskeuze is toegestaan, maar kan geen afbreuk doen aan de dwingende bepalingen
– Regel bij verkoop en dienstverlening: recht van het land waar de verkoper/dienstverlener zijn gewone verblijfplaats heeft
– Catch-all: • verblijfplaats van partij die de kenmerkende prestatie moet verrichten, zoniet• het land waarmee zij het nauwst verbonden is.
– Let wel:• (1): bijzondere bepalingen voor tal van contracten• (2): Rome I-Vo regelt contractuele geschillen. Voor extra-contractueel: Rome II-Vo
Toepasselijk recht: Rome I-verordening
Nog vragen? Contacteer me gerust!
Tom Devolderadvocaat
Bright AdvocatenAccent Business Park - Gebouw C1 | Kwadestraat 149 / bus 22 | 8800 Roeselaretel.: +32 (51) 20 28 76 | fax: +32 (51) 21 28 76 | www.b-right.be
[email protected].: +32 (496) 76 70 62 | SkypeTM : bright_tomdevolder
Volgende Breakfast@Bright
Knelpunten bij commerciële contracten.Bespreking van diverse courante contractuele clausules
Fabriekspand Roeselare
Do. 17/11/2011