Breakfast@Bright | De factuur

de factuur:finesses en valkuilen

Nele Schelstraete, Bright advocaten

Breakfast@Bright - 13 oktober 2010

overzicht

1. het begrip ‘factuur’

2. vermeldingen op de factuur

3. taal van de factuur

4. bewijskracht van de factuur

5. algemene voorwaarden

1.

het begrip ‘factuur’

definitie

• geen wettelijke definitie

• Van Dale:

Lijst van geleverde goederen, met opgave van de berekende prijzen, van plaats en datum van aflevering, de wijze van vervoer, enz., samen of tegelijk met de goederen aan de afnemer verzonden.

• juridisch (E. DIRIX en G.L. BALLON, Factuur, in A.P.R., 2, nr. 3):

Een beschrijvende staat van de geleverde goederen en verstrekte diensten én een bevestiging van een schuld lastens de geadresseerde.

functies van de factuur

• bevestiging van het bestaan van een verbintenis + uitnodiging om de schuld te betalen

– enkel schuldvorderingen die verband houden met de primaire uitvoering van overeenkomsten

→ geen factuur ter bevestiging van schadevergoeding

– enkel ten aanzien van een handelaar

– niet voor schuldvorderingen die uit iets anders bestaan dan geld

• bewijsfunctie (zie verder)

• fiscale functie

– verplichting ingevolge BTW-reglementering

– verplicht factuur af te leveren door de BTW-belastingplichtige bij de levering van bepaalde goederen en diensten

→ aan een rechtspersoon

→ aan natuurlijke personen: in bepaalde gevallen

– levering = beschikkingrecht

2.

vermeldingen op de factuur

• geen algemene wettelijke regeling

• verschillende bronnen:

– fiscaal recht (voornamelijk BTW-regelgeving)

– Wetboek van Vennootschappen– overige– gebruiken

• sancties: divers

niet verplicht

• het woord ‘factuur’: al dan niet vermelding heeft geen juridische gevolgen

• juridische oorzaak van de schuld (koop, huur, aanneming, bewaargeving, …)

• ondertekening

wél verplicht

• datum van uitreiking → uiterlijk vijfde werkdag van de maand volgend op

die van levering

• volgnummer (cf. boek van uitgaande facturen)

• identificatie van de uitgever van de factuur

– naam– rechtsvorm

▫ vermelding van het burgerlijk karakter van de vennootschap

▫ vermelding van de beperkte of onbeperkte aansprakelijkheid voor de cv

▫ eventueel toevoeging van ‘sociaal oogmerk’– ondernemingsnummer– BTW-nummer– RPR + zetel rechtbank– eventueel: ‘in vereffening’– niet: kapitaal van de vennootschap

→ beperkte sanctie bij niet-naleving

• gegevens van de geadresseerde van de factuur– naam– adres– indien van toepassing, BTW-nummer

• omschrijving van de geleverde goederen en diensten

• voorschriften inzake BTW– voor elk tarief: maatstaf van heffing– eenheidsprijs exclusief BTW– bedrag van de verschuldigde BTW– bepaling op grond waarvan er eventueel vrijstelling is

van BTW

• nummer van de bankrekening

• specifieke vermeldingen bij:– verkopen aan consumenten gesloten

buiten de onderneming– verkopen op afstand– facturen voor vergunningsplichtige

activiteiten– facturen van sociale secretariaten

3.

taal van de factuur

principes

• de vermeldingen van een factuur die voorgeschreven zijn bij wet of reglement (= verplichte vermeldingen) moeten opgesteld zijn in de taal van het gebied waar de exploitatiezetel van de onderneming gevestigd is.

• Vlaamse taalwetgeving: wettelijke bepalingen moeten in het Nederlands worden vermeld, behoudens vermelding van een officiële – bv. Engelse – benaming.

sanctie

• factuur = nietig

→ de vordering kan niet bewezen worden aan de hand van de factuur

→ oplossing: opstellen van nieuwe, taalwetconforme facturen

• tast het bestaan van de vordering niet aan

4.

bewijskracht van de factuur

uitgangspunt bewijsregeling

• hij die beweert schuldeiser te zijn, moet het feit bewijzen waarop zijn vordering steunt

• diverse bewijsmiddelen

• fundamenteel verschillende regeling bij handelaars en consumenten

ten aanzien van handelaars – factuur als bewijsmiddel

• bijzondere (vrije) bewijsregeling in handelszaken

• regelmatige boekhouding = bewijs tussen handelaars (niet ten aanzien van consumenten!)

• factuur = bewijs van koop-verkoop in geval van aanvaarding→ uitdrukkelijk→ stilzwijgend

• niet tijdig protesteren van een factuur = aanvaarding

• gevolgen

→ bewijs tegenover de klant-handelaar van de overeenkomst, zoals op de factuur vermeld

→ bekrachtiging van wat de lasthebber buiten de grenzen van zijn vertegenwoordigingsbevoegdheid heeft gedaan

• in bepaalde gevallen: vatbaar voor tegenbewijs

ten aanzien van handelaars – bewijs van verzending van de factuur

• verkoper die vordering steunt op de stilzwijgende aanvaarding van facturen, volgend uit gebrek aan protest, moet bewijzen op welke datum de facturen bij de geadresseerde aankwamen

• bewijs met alle middelen van recht→ uitgaand factuurboek

ten aanzien van handelaars – protest van de factuur

• concreet: omschrijving van de bezwaren

• binnen korte termijn

– niet wettelijk bepaald– termijn die redelijkerwijze nodig is, gelet op de

aard van de overeenkomst en de complexiteit van de gegevens van de factuur

• niet als protest te beschouwen:

– gebrek aan betaling– vraag om verantwoording

• algemeen/specifiek protest

ten aanzien van handelaars – laattijdige factuur

• principe: uiterlijk vijfde werkdag van de maand volgend op die van de levering

• laattijdige factuur brengt bewijsfunctie in het gedrang, wanneer de laattijdigheid verdacht voorkomt

ten aanzien van consumenten

• vrije bewijsvoering in handelszaken is niet van toepassing

• geen protestplicht

→ stilzwijgen kan niet worden geïnterpreteerd als aanvaarding

5.

algemene voorwaarden

situering

• meer zekerheid omtrent de op de overeenkomst toepasselijke voorwaarden, zonder verregaande onderhandelingen

• mogelijkheid om af te wijken van wettelijke bepalingen

• nauwkeurig opstellen van voorwaarden is belangrijk!→ in functie van de bijzonderheden van de activiteit

→ in functie van de bijzonderheden van de onderneming

geldigheid

• leesbaar→ voldoende groot en duidelijk

→ in een taal die de medecontractant voldoende beheerst

• indien op de achterzijde van handelsdocument → verwijzing op de voorzijde

• specifieke bedingen van de overeenkomst hebben voorrang op de algemene voorwaarden

aanvaarding

• twee elementen: kennisname + aanvaarding

• ten aanzien van handelaars: soepele interpretatie – uitdrukkelijke of stilzwijgende aanvaarding→ gebrek aan protest van de factuur strekt zich uit ten

aanzien van de algemene voorwaarden

• ten aanzien van consumenten: geen stilzwijgende aanvaarding mogelijk

typebedingen

• toepasselijkheid van algemene voorwaarden

- kennismakingsbedingen

- aanvaardingsbedingen

- uitsluitingsbedingen

• toepassingsgebied van algemene voorwaarden

→ zo ruim mogelijk

• prijs en modaliteiten van betaling

- prijsbepaling

- modaliteiten van betaling

→ plaats van betaling

→ termijn van betaling

→ gespreide betaling

→ wanbetaling

▫ toepasselijke rentevoet

▫ schadebeding

• leveringsmodaliteiten

- leveringstermijnen- plaats van levering- wijze van levering

• eigendomsvoorbehoud

- in geval van faillissement van de koper-handelaar

- specifieke voorwaarden

• exoneratiebedingen

- principe

- diverse vormen: algemeen tot zeer specifiek

→ exoneratie volgens de aard van de fout

→ exoneratie volgens de aard van de schade

→ exoneratie volgens de hoogte van de schadevergoeding

→ exoneratie volgens de toe te passen sanctie

→ exoneratie door beperking van de termijnen voor verhaal

• exoneratiebedingen

- voorwaarden voor de geldigheid

→ geen afbreuk aan bepalingen van dwingend recht of van openbare orde

→ geen uitsluiting van aansprakelijkheid voor opzettelijke fout

→ het voorwerp of nut van de overeenkomst mag niet worden aangetast of uitgehold

• ontbindingsbedingen

• overmacht en imprevisie

- overmacht→ soort exoneratiebeding

→ omschrijving van het begrip ‘overmacht’

→ te nemen acties

- imprevisie→ omstandigheden die de uitvoering van de

overeenkomst ernstig bemoeilijken

• bevoegdheidsbedingen

→ enkel territoriale bevoegdheid

- nationaal: geldig- internationaal: loutere opname in de

algemene voorwaarden is niet voldoende

• arbitragebedingen

→ enkel geldig mits uitdrukkelijke aanvaarding

• rechtskeuzebedingen

- meer van belang bij internationale overeenkomst

- in principe geldig

• specifieke ‘activiteitgebonden’ bedingen

- aannemingssector: toepasselijk verklaren van algemene aannemingsvoorwaarden

- IT-sector/producten van software: toevoeging van bepalingen inzake de bescherming van auteursrecht (beperkingen inzake gebruik, kopiëren en overdracht aan derden)

- bedrijven actief in de sector van verhuur van goederen: specifieke bepalingen houdende afwijking/aanvulling van het gemeen huurrecht

→ belang van nauwkeurig opgestelde algemene voorwaarden, in functie van de specifieke activiteit

algemene voorwaarden en het consumentenrecht• strikt gereglementeerd op grond van diverse wetgeving

• onrechtmatige bedingen

- toetsing: kennelijk onevenwicht tussen de rechten en plichten van partijen

- zwarte lijst (Wet Handelspraktijken)→ bedingen m.b.t. de totstandkoming van een contractuele verbintenis

→ bedingen m.b.t. de wijziging van een contractuele verbintenis

→ bedingen m.b.t. de (niet-)nakoming van een contractuele verbintenis (conformiteit en vrijwaring, exoneratiebedingen, schadebedingen, …)

→ bedingen m.b.t. de beëindiging van contracten

→ bedingen m.b.t. de duur van het contract

→ bevoegdheidsbedingen

algemene voorwaarden en het consumentenrecht• bij consumentenkoop: wettelijke garantieregeling

→ rechten ten behoeve van de consument

▫ recht op levering conform de overeenkomst

▫ recht op een garantietermijn

▫ recht op een meldingstermijn

▫ vermoeden dat gebrek bestond bij levering indien het zich 6 maanden na de levering manifesteert

▫ verhaalrechten tegen de verkoper

→ geen afwijking van deze rechten in de algemene voorwaarden mogelijk

• sanctie

Breakfast@Bright | De factuur

Business

Transcript of Breakfast@Bright | De factuur