Interimstructuurvisie / september 2007 1/138

Brabant in Ontwikkeling Ontwerp-Interimstructuurvisie Noord-Brabant (deel A en B)

Provincie Noord-Brabant

2/138 Interimstructuurvisie / september 2007

Colofon Ontwerp-Interimstructuurvisie Noord-BrabantBrabant in Ontwikkeling

Ontwerp, Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant, 11 september 2007 Vastgesteld, Provinciale Staten van Noord-Brabant, .. mei 2008

Uitgave Provincie Noord-BrabantBrabantlaan 1Postbus 901515200 MC s-HertogenboschTelefoon: (073) 681 28 12E-mail: nwro@brabant.nlwww.brabant.nl/structuurvisie

RedactieProvincie Noord-Brabant, Kernteam Sturingsfilosofie

CartografieProvincie Noord-Brabant, directie Middelen, bureau Beleidsinformatie en Cartografie

Illustratie paragraaf 3.1Dauvellier Planadvies, s-Gravenhage

Illustratie paragraaf 4.3.1 en hoofdstuk 2 Provincie Noord-Brabant, directie Ruimtelijke Ontwikkeling en Handhaving

VormgevingStudio Van Elten, s-Hertogenbosch

DrukwerkOBT, Leiden/Den Haag

Oplage 850

Digitale raadpleegomgeving (www.brabant.nl)Total Identity, AmsterdamB-Lex, EnschedeProvincie Noord-Brabant, directie Middelen, bureau IIV

Interimstructuurvisie / september 2007 3/138

Voorwoord

Voor u ligt Brabant in Ontwikkeling. Interimstructuurvisie Noord-Brabant. Aanleiding voor het opstellen van deze Interimstructuurvisie is de inwerkingtreding van de nieuwe Wet ruimtelijke ordening op 1 juli 2008. Deze wet verplicht overheden tot het opstellen van een structuurvisie waaruit blijkt wat hun belangen zijn en welke instrumenten ze inzetten om deze te realiseren. In deze Interimstructuurvisie hebben wij de (ruimtelijke) belangen en doelen van de Provincie Noord-Brabant benoemd en op hoofdlijnen in beleid uitgewerkt. In de bijbehorende uitvoerings-agenda hebben wij aangegeven hoe wij onze doelen willen realiseren. De uitvoeringsagenda wordt periodiek gevalueerd en indien nodig bijgesteld1.

De Interimstructuurvisie bevat in hoofdzaak bestaand ruimtelijk beleid, zoals opgenomen in Brabant in Balans. Streekplan Noord-Brabant 2002. Verouderde teksten zijn daarbij geactualiseerd en er is rekening gehouden met besluitvorming die na de vaststelling van het Streekplan 2002 heeft plaatsgevonden. Nieuw aan deze visie is de uitvoeringsagenda. De uitvoeringsagenda sluit aan op de prioriteiten zoals die genoemd zijn in het Bestuursakkoord 2007-2011 Vertrouwen in Brabant.

De Provincie Noord-Brabant wil samen met de Brabantse gemeenten en haar overige partners werken aan een veelbelovende toekomst voor Brabant als geheel. Ecologische, economische en sociaal-culturele kwaliteiten moeten met elkaar in balans zijn, zodat het voor iedereen prettig wonen, werken en recreren is. Het hoofdbelang van de provincie voor het ruimtelijk beleid is dan ook zorgvuldig ruimtegebruik. Maar met ruimte voor ontwikkelingen die bijdragen aan het op provinciale schaal behouden en verkrijgen van samenhang en balans tussen economische, ecologische en sociaal-culturele kwaliteiten. Hierbij willen wij als provincie ook een meer ontwik-kelende rol innemen, door de inzet van nieuwe instrumenten die de Wet ruimtelijke ordening ons biedt. In die zin maken wij met de titel van deze Interimstructuurvisie Brabant in Ontwikkeling een bewuste keuze. Wij willen daarbij specifiek aandacht besteden aan de samenwerking met gemeenten en andere partners, gericht op behoud en ontwikkeling van de ruimtelijke kwaliteiten van onze provincie.

Wij hopen met deze Interimstructuurvisie en uitvoeringsagenda een stevige basis te bieden om samen met gemeenten n onze andere partners te komen tot een goede balans tussen de econo-mische, ecologische en sociaal-culturele kwaliteiten van Brabant!

Provinciale Staten van Noord-BrabantMei 2008

1 Daarnaast stellen Gedeputeerde Staten een zogenoemde Paraplunota ruimtelijke ordening vast. Deze nota bestaat uit beleidsregels die een nadere uitwerking vormen van het beleid uit de Interimstructuurvisie. Tevens is deze nota basis voor het inzetten van instrumenten als benoemd in de uitvoeringsagenda (zie verder hoofdstuk 1, Inleiding).

4/138 Interimstructuurvisie / september 2007

Interimstructuurvisie / september 2007 5/138

Inhoud

Voorwoord 3

1 Inleiding 7

Deel A: Visie, belangen en beleid 13

2 Visie op de ruimtelijke ontwikkeling van Noord-Brabant 15

3 Provinciale belangen, doelen en principes 213.1 Hoofdbelang: zorgvuldig ruimtegebruik 213.2 Thematische uitwerking van belangen in doelen 223.3 Vijf leidende principes voor het provinciaal ruimtelijk beleid 24

4 Hoofdlijnen van beleid 254.1 Meer aandacht voor de onderste lagen 254.1.1 De lagenbenadering als methode 254.1.2 De eerste laag: water, bodem, natuur, landschap en cultuurhistorie 264.1.3 De tweede laag; Infrastructuur 304.1.4 Milieuzonering 344.2 Zuinig ruimtegebruik 344.3 Concentratie van verstedelijking 354.3.1 Stedelijk netwerk BrabantStad 364.3.2 Stedelijke en landelijke regios 374.3.3 Wonen en werken verdeeld over stedelijke en landelijke regios 394.3.4 Voorzieningen en kantoorlocaties 424.3.5 Sociale aspecten van concentratie van verstedelijking 424.4 Zonering van het buitengebied 444.4.1 Drie hoofdfuncties in het buitengebied 444.4.2 Twee hoofdzones: de groene en de agrarische hoofdstructuur 474.4.3 Regionale natuur- en landschapseenheden (RNLEn) 494.4.4 Nationale Landschappen 504.4.5 Revitalisering landelijk gebied en zonering buitengebied 514.5 Grensoverschrijdend denken en handelen 514.6 Overige onderwerpen 524.6.1 Rood-voor-groen 524.6.2 Duurzame energiehuishouding 524.6.3 Ontgrondingen 524.6.4 Militaire terreinen 534.7 Toelichting bij de kaartbeelden 53

6/138 Interimstructuurvisie / september 2007

Deel B: Sturing en uitvoering 55

5 Sturingsfilosofie ruimtelijke ordening 575.1 Provinciale sturingsfilosofie: Samen werken aan kwaliteit 575.2 Vier provinciale rollen 575.3 Algemene overwegingen bij inzet van het wettelijk instrumentarium 59

6 Uitvoeringsagenda 2008-2009 616.1 Karakter van de uitvoeringsagenda 616.2 Relatie met andere uitvoeringsagendas en programmas 626.3 Uitvoeringsagenda voor de jaren 2008-2009 63 Ruimtelijke kwaliteit 65 Natuur 69 Water 72 Bodem, milieu en energie 74 Cultuurhistorie en aardkunde 76 Mobiliteit 79 Werken en voorzieningen 81 Wonen 85 Land- en tuinbouw 86 Toerisme en recreatie 88

Deel C: Ontwikkelingsprojecten West-Brabant 91

Begripsbepalingen 93

Bijlage 1: Uitwerkingsregels voor de stedelijke en landelijke regios 101

Bijlage 2: Verantwoording Deel A Interimstructuurvisie 107

Bijlage 3: Technische toelichting bij het kaartmateriaal 111

Bijlage 4: Projectenoverzicht Gebiedsontwikkeling 117

Bijlage 5: Overzicht van monitoringsaspecten 127

Lijst van kaartbeelden en afkortingen 129

Trefwoordenlijst 131

Literatuurlijst 136

Vanwege de directe samenhang tussen de Interimstructuurvisie en Paraplunota is er voor gekozen om voor de begripsbepalingen, algemene kaarttoelichting, afkortingenlijst en literatuurlijst dezelfde gegevens in de beide stukken op te nemen. Het kan derhalve voorkomen dat er in die delen informatie is opgenomen die geen betrekking heeft op de Interimstructuurvisie, maar op de Paraplunota.

Interimstructuurvisie / september 2007 7/138

Inleiding 1

Waarom een Interimstructuurvisie?Relatie met de inwerkingtreding van de nieuwe Wet ruimtelijke ordening

Met de vaststelling van deze Interimstructuurvisie anticiperen wij op de inwerkingtreding van de nieuwe Wet ruimtelijke ordening per 1 juli 2008. Deze wet verplicht overheden tot het opstellen van een ruimtelijke structuurvisie met inbegrip van een uitvoeringsagenda2. Een structuurvisie bevat een overzicht van de ruimtelijke belangen en doelen van de betreffende overheidslaag en de hoofdlijnen van het te voeren ruimtelijk beleid. In de uitvoeringsagenda staat welke ( juridische, financile en/of communicatieve) instrumenten worden ingezet om het beleid in de structuurvisie te realiseren. Door de invoering van de nieuwe Wet ruimtelijke ordening veranderen de rollen en bevoegd-heden van de diverse overheden. Voor de provincie heeft de nieuwe wet ingrijpende gevolgen: het streekplan en de daaraan gekoppelde goedkeuringsbevoegdheid van gemeentelijke ruimtelijke plannen vervalt, evenals de beoordeling van bedenkingen die derden bij Gedeputeerde Staten konden indienen tegen die gemeentelijke plannen. Om de provinciale ruimtelijke belangen te behartigen en ruimtelijke doelen te realiseren, moet elke provincie bepalen welke (combinatie van) instrumenten die de nieuwe wet biedt, het meest geschikt zijn om in te zetten. Deze keuze hangt samen met de rol die een provincie voor zichzelf ziet in het netwerk van overheden, markt en samenleving, en met de aard van en het schaalniveau waarop de provinciale belangen en doelen betrekking hebben.

Interimstructuurvisie als opstap naar een integraal herziene structuurvisie

Het benutten van de wettelijke mogelijkheid om het Streekplan 2002 eenvoudigweg van rechtswege te laten omzetten naar structuurvisie vinden wij niet gewenst. In dat geval maken wij niet expliciet duidelijk wat de provinciale ruimtelijke belangen en doelen zijn. Daarnaast maken wij richting onze bestuurlijke partners dan niet expliciet, hoe en wanneer wij onze ruimtelijke instrumenten inzetten voor het realiseren van onze doelen. Wij kiezen daarom bewust voor het opstellen van deze Interimstructuurvisie. De hoofdlijnen van beleid als weergegeven in deze Interimstrucuurvisie komen grotendeels overeen met het beleid uit het Streekplan 2002. Dit draagt er toe bij dat de focus op de uitvoering, zowel bij de provincie als bij haar partners, behouden blijft. Daarbij geldt dat het ruimtelijk beleid recent is vastgesteld (2002 en via uitwer