DOC en EZ-innovatiebeleid: dat moet (kunnen) passen

Luuk Klomp

Plv directeur Innovatie en Kennis

19 oktober 2016

Beleidsthema’s en –doelen innovatie

Doelen:

• NL in top 5 kenniseconomieën in 2020

• R&D naar 2,5% van BBP in 2020

• TKI’s met ten minste €500 mln. aan

financiering, waarvan 40% door

bedrijfsleven in 2015

Generiek spoor:

ruimte voor ondernemers

Specifiek spoor:

topsectorenbeleid

Bedrijvenbeleid

1

2

+

+ Stimuleren van publiek-private samenwerking

+ Oplossen van maatschappelijke vraagstukken

2

3

Missie

I&K stimuleert R&D, technologie en innovatie door als

netwerkpartner bedrijven, kennisinstellingen,

maatschappelijke organisaties en overheden uit te dagen

hun activiteiten in te zetten voor concurrentiekracht én

het oplossen van maatschappelijke opgaven

Verhogen van de kennisintensiteit en innovatieve output

van bedrijven

Hoogwaardige publiek ontwikkelde kennis met groter maatschappelijk en

economisch rendement

Bedrijven en publieke partijen bundelen hun krachten, met ruimte voor vernieuwing,

ten behoeve van concurrentievermogen en oplossingen voor maatschappelijke

uitdagingen, nationaal en internationaal

Strategische doelen

Ambities innovatie

Visie DOC – december 2015

4

• Nederland neemt een mondiale koppositie in op het gebied van opto-mechatronische producten

en kan meer gaan exporteren

• Nederlandse industrie heeft een sterke positie op het gebied van mechanica en mechatronica,

met bedrijven als ASML, Philips, FEI, Airbus D&S NL en hun unieke hoogtechnologische

toeleverketen van samenwerkende dienstverleners

• Nederland heeft excellente onderzoeksorganisaties op het gebied van optica en

optomechatronica, zoals TU Delft, TNO en Universiteit Leiden, AMOLF, SRON en anderen

Laat industrie en onderzoeksorganisaties samenwerken en realiseer de cases

middels een DOC!

Vragen aan EZ vanuit DOC – december 2015

5

Kan EZ meedenken helpen om ten faveure van DOC:

• Bestaande instrumenten maximaal te benutten/stroomlijnen?

• Nieuwe mogelijkheden te creëren voor de financiering van actuele optomechatronica cases:

• Aanpassen TKI naar 50/50

• Affinanciering van faciliteiten

• Compensatieorders benutten?

• Export van optomechatronische prodcuten naar Azië te stimuleren?

• Nieuwe innovatie-instrumenten, waaronder revolverende, te ontwikkelen op de langere

termijn?

• Opleiding van optici/optomechatronica beter af te stemmen op de industrievraag?

6

Beleid in cijfers innovatie | NL Octrooicentrum

Grootste deel innovatie-instrumenten generiek

Innovatie-instrumentarium is onder te verdelen naar generieke en

specifiek instrumenten …

… 89% van het instrumentarium is generiek

11%

89%

Specifieke instrumenten Generieke instrumenten

Budget innovatie-instrumenten, verdeeld naar generieke instrumenten en specifieke instrumenten

Generieke instrumenten

• WBSO

• RDA

• Innovatiefonds MKB+

Specifieke instrumenten

• TKI-toeslag

• MIT, incl IPC

• JTI’s / Eurekaclusters

• Eurostars

EU-gemiddelde EU-gemiddelde

7

Beleid in cijfers innovatie | ICT, Kennis en Economie 2014 / Community Innovation Survey 2012-2014

PPS en omzetaandelen innovaties gestegen

Publiek-private

samenwerking is

toegenomen…

… omzetaandeel nieuw-voor-

de-markt-innovaties gestegen

0%

2%

4%

6%

8%

10%

12%

14%

16%

18%

20%

2008-2010 2010-2012

Omzetaandeel nieuwe en sterk verbeterde producten

Industrie Diensten Totaal

0%

2%

4%

6%

8%

10%

12%

2008-2010 2010-2012

Aandeel innoverende bedrijven dat technologisch heeft samengewerkt met publieke partijen

Overheids- of openbare onderzoekinstellingen

Universiteiten en andere hoger-onderwijsinstellingen

0%

5%

10%

2008-2010 2010-2012

Omzetaandeel nieuw-voor-de markt innovaties

… omzetaandeel nieuwe en

sterk verbeterde producten

gestegen…

8

Beleid in cijfers innovatie | Rijksbegroting 2015

Ruim de helft innovatie-instrumenten voor MKB

65% van budget innovatie-instrumentarium komt ten goede aan mkb

…

… 45% van R&D in Nederland vindt plaats in mkb-bedrijven

65%

35%

Aandeel mkb Aandeel grootbedrijf

Budget innovatie-instrumenten ten gunste van bedrijven verdeeld

naar mkb en grootbedrijf (op basis van gebruik in 2013)

45%

55%

Aandeel mkb Aandeel grootbedrijf

Privaat uitgevoerde R&D in Nederland,

verdeeld naar mkb en grootbedrijf (2012)

Beleidsinstrumentarium innovatie | Innovatiefonds MKB+

Innovatiefonds MKB+ Innovatiekrediet

• Risicodragende geldlening voor het hele bedrijfsleven

• Voor financiering van veelbelovende innovatieve projecten, die binnen enkele jaren moeten leiden tot nieuwe producten

• Krediet voor 25 - 50% van de ontwikkelingskosten, met een maximum van € 10 miljoen

9

76,4

43,3 46

34,4 29,4

2015 2016 2017 2018 2019

Budget (€ mln)

Beleidsinstrumentarium innovatie | Innovatiefonds MKB+

Innovatiefonds MKB+ SEED Capital

• Vooral voor technostarters en creatieve starters

• Ministerie verstrekt kapitaal aan investeringsfondsen die met risicokapitaal investeren

• Verbetering van risico-rendementsverhouding voor investeerders

• Vergroting van financierings-mogelijkheden voor starters

10

17,1

13,3 13,8

22 22

2015 2016 2017 2018 2019

Budget (€ mln)

Beleidsinstrumentarium innovatie | Innovatiekrediet

Uitstaand kapitaal SEED-fondsen stijgt

Het uitstaand kapitaal via SEED-fondsen stijgt … … in 2014 was het totaal uitstaand kapitaal ruim drie keer zo groot

als in 2009

11

28 33 36 40 41 46

91

119

155 175

205 221

48,2

66,4

88,9

114,1

137

152

0

20

40

60

80

100

120

140

160

0

50

100

150

200

250

300

350

400

2009 2010 2011 2012 2013 2014

Totaal aantal actieve fondsen Lopende participaties Totaal uitstaand kapitaal

Beleidsinstrumentarium innovatie | SEED

SEED dicht ‘equity gap’

12

2012

Kwalitatief en kwantitatief

• De Seed-Capitalregeling heeft cruciale rol gespeeld bij de

keuze van investeerders om een Seed-Capitalfonds op te

richten voor vroegefase-ondersteuning van technostarters

• Mede door de Seed-Capital-regeling meer geïnvesteerd in

technostarters • verdubbeling aantal VC-investeringen in technologiebedrijven

van 52 (2005) - 100 (2011)

• toename vroege fase-durfkapitaal van gemiddeld €38 miljoen

in 2004-2006 naar van €114 miljoen in 2009-2011

Beleidsinstrumentarium innovatie | Horizon 2020

Internationaal, mn Horizon 2020

• Het Europese programma voor onderzoek en technologische ontwikkeling

• Voor onderzoekers, bedrijven en onderzoeksinstellingen

• Drie pijlers met financiële instrumenten

Societal

Challenges

Industrial

Leadership

Excellent

Science

ERC

MSCA

Research Infrastructures

FET Flagships

ICT

Nano

Materials

Biotechnology

Manufacturing

Space

SME instrument

Risk finance

Health

Food security

Energy

Green transport

Climate action

Inclusive societies

Security

13

Conclusie

14

• EZ is graag partner voor initiatieven als DOC

• Vraagstelling, missiegedreven programma komt vanuit het veld, bedrijven en

onderzoeksorganisaties

• EZ helpt, met RVO incl NIA, om instrumenten te bundelen, om zo:

• partners te helpen snelheid in het proces te houden

• soepele overgangen tussen verschillende ontwikkelfasen te (helpen) bevorderen

• Aarzel niet om contact op te nemen, met beleid (EZ-departement) en uitvoering (RVO NL)