Bikbrief_10.2
-
Upload
osage-communicatie-en-ontwerp -
Category
Documents
-
view
214 -
download
2
description
Transcript of Bikbrief_10.2
Een greep uit de vele verrassende projecten van nieuwe bik-kunstenaars k zie pagina 8
bikbrief 10
bikopleiding naarkunstvakonderwijsKwaliteit opleidinggegarandeerd k pagina 4
Kunst in en over het water6 kunstenaars, 10 basisscholen,1 thema k pagina 12
Een bijzondere kerst inOldenzaal Een bikweek voorgoed doel k pagina 15
November 2009
Verstand van kunstén kinderen
2 / nummer 10 / november 2009
Bios verrastleerlingen meteigen werk
Bik is post hboKwaliteit opleiding
gegarandeerd
Kunst in enover waterBik in
Zwartewaterland
Terugb(l)ikHerinneringen
verbeeld
En nu wijWat vinden
leerlingen er
eigenlijk van?
Bik-nieuwsNieuwe ruimte Bik-
Amsterdam
Bik-dealDrie vragen over een
bik-project
Wat is bik?Praktische informatie
03
1211
13
16
04
ICC + bikBik-kunstenaars en
de Interne
Cultuurcoördinator
over hun
samenwerking
Bik-lichting2008-2009Een greep uit de
nieuwe projecten
07 08
14
15 Bik en… KerstEen bikweek voor
goed doel
Inhoud
Beeld omslag k Deze foto is gemaakt tijdens Park Art in het Julianapark in Utrecht; een bik-
project met kinderen van de Ludgerschool en bik-kunstenaars Maartje Mars en Saskia Laurant.
Colofon
Bikbrief is een uitgave van Kunstenaars&CO
Nieuwe Herengracht 119Postbus 2617, 1000 CP AmsterdamE-mail [email protected]
De opleiding Beroepskunstenaars in de klaswordt mogelijk gemaakt door het ministerievan OCW, Stichting Kunstenaars&CO en debetrokken bik-partners voor cultuureducatie.
Samenwerkende partnersAmsterdam Kunst en Cultuur Noord-Holland(www.kcnh.nl) & De AmsterdamseHogeschool voor de Kunsten (www.ahk.nl)Contactpersoon Trudie Verhoeff
Utrecht UCK, www.uck.nlContactpersoon Caroline van Rhijn
Groningen Kunstencentrum GroepGroningen (www.kunstencentrum.nl)& Academie Minerva en Prins ClausConservatorium, HanzehogeschoolGroningen (www.hanze.nl);Contactpersoon Hanny van Schijndel
Maastricht Kumulus, www.kumulus.nlContactpersoon Natasja Wolfs
Rotterdam Kinderkunsthal Rotterdam/VillaZebra (www.villazebra.nl) & Willem deKooning Academie Hogeschool Rotterdam(www.wdka.nl)Contactpersoon Robin Punt
Arnhem Edu-Art, www.edu-art-gelderland.nlContactpersoon Leon Muilwijk
Zwolle Kunst en Cultuur Overijssel(www.kco.nl) & ArtEZ hogeschool voor dekunsten (www.artez.nl),Contactpersoon Gerry Kloek
Tilburg Bureau Cist, www.cist.nlContactpersoon Jan Stoel
ProjectcoördinatieKunstenaars&CO,www.kunstenaarsenco.nlContactpersoon Theo van AdrichemE-mail: [email protected]
OntwerpOSAGE / Communicatie en Ontwerp, Utrecht
RedactieKunstenaars&CO, AmsterdamApril Onderwijs en Communicatie:Daniëlla van ’t Erve
DrukwerkDrukkerij Holland, Alphen a / d Rijn
Oplage: 15.000 exemplaren verspreid onderbasisscholen, bik-kunstenaars, cultuur-educatie-instellingen en overige relaties.
Wilt u meer exemplaren ontvangen of weetu andere belangstellenden, mail dan [email protected].
ISSN: 1876-8563
Kijk voor meer informatie en andere bik-projectenop www.beroepskunstenaarsindeklas.nl
nummer 10 / november 2009 / 3
Donderdag 12 november ging de bioscoop in Almelo
speciaal open voor de twee animatiefilms die leerlingen
onlangs samen
met bik-kunstenaar Floris Stoffelsma hebben gemaakt.
Voor de leerlingen was deze verrassing de slagroom op
de chocoladetaart.
In opdracht van de bibliotheek verzon illustrator/vormgever
Floris Stoffelsma voor de kinderboekenweek het bik-project
Teken je Eigen Film. Uiteindelijk deden twee scholen mee
aan dit schoolbrede project waarin leerlingen een animatie-
film maken van het verhaal van Sjakie en de Chocolade-
fabriek. In groepjes werkten ze steeds een klein stukje tekst
uit: ze ontwierpen de hoofdrolspelers van gekleurd papier,
plakten die op magneetjes en filmden steeds zelf een scène.
Ook spraken de kinderen zelf de dialogen in. De aller-
kleinsten maakten Oempa Loempa’s, de mannetjes in de
wildernis, die steeds tussen de scènes door te zien zijn.
“Het plezier in wat ze maken, staat voorop”, vertelt
Stoffelsma die erg tevreden is over het resultaat. “Ik hou een
oogje in het zeil, maar de leerlingen doen het vooral allemaal
zelf. Het filmen is een kwestie van vertrouwen, leerlingen
vinden het prachtig. Ach, en als er een stukje onscherp is,
kan ik dat altijd later nog een beetje corrigeren.”
PC basisschool de Telgenborch in Almelo is een van de
scholen die meedeed. “Floris heeft al eerder een project
gedaan, dat ons goed is bevallen. Over dit project waren we
dan ook meteen enthousiast”, vertelt leerkracht Miranda
Haakmeester. “En wat is nou mooier dan dat het eind-
resultaat in de bioscoop te zien is? Voor de kinderen was
het echt een superverrassing, sommigen waren zelfs nog
nooit eerder in een bioscoop geweest!”
Bios verrastleerlingen meteigen werk
4 / nummer 10 / november 2009
Sinds dit studiejaar is de bik-opleiding ondergebracht bij
vijf kunstvakopleidingen. Zij bieden de eenjarige
opleiding aan in nauwe samenwerking met de voormalige
opleiders, de cultuureducatie-instellingen. De kwaliteit,
eigenheid en continuïteit van de bik-opleiding zijn
hiermee veiliggesteld.
De samenwerking tussen vijf kunstvakopleidingen, vijf
cultuureducatie-instellingen, Kunstenaars&CO en het
ministerie van OCW is vlak voor de zomer vastgelegd in een
convenant. Theo van Adrichem, landelijk projectleider van de
bik, is ‘heel blij’ dat het gelukt is. “Het kunstvakonderwijs is
uiteindelijk de juiste plek voor de bik-opleiding, omdat deze
reguliere hbo-opleidingen de kwaliteit en continuïteit beter
kunnen garanderen. De opleiding was absoluut in goede
handen bij de cultuureducatie-instellingen, maar dat was wel
kwetsbaar omdat het geen opleidingsinstellingen zijn. De
kwaliteit was daarmee toch afhankelijk van die ene studieleider
en het enthousiasme van de directeur.”
Cultuureducatie is hotAl in 2002 is geprobeerd de bik-opleiding bij het
kunstvakonderwijs onder te brengen maar die zagen er toen
nog geen heil in. De aandacht voor cultuureducatie in het
primair onderwijs is sindsdien alleen maar toegenomen en
daarmee de vraag naar kwalitatief hoogwaardige projecten
van kunstenaars. “Cultuureducatie heeft echt aan status
gewonnen, zowel op scholen als op de kunstvakopleidingen”,
vertelt Van Adrichem. “Kunstvakopleidingen bieden nu zelfs
een master cultuureducatie aan en de tijd bleek rijp om ook de
bik-opleiding te omarmen.”
De kunstvakopleidingen nemen het bestaande curriculum over.
“Dit is een erkenning van de bik-opleiding en van de manier
waarop de cultuureducatie-instellingen de opleiding hebben
ontwikkeld”, aldus Van Adrichem.
Bik-opleiding naar hetals post hbo-opleiding
Bik-opleiding blijft in dezelfde steden
Beroepskunstenaars in de klas (bik) bestaat sinds 2002 en is een initiatief van het ministerie van OCW en
Kunstenaars&CO. De eenjarige opleiding is bedoeld voor professionele kunstenaars die projecten willen
ontwikkelen en uitvoeren in het basisonderwijs. De opleiding is toegankelijk voor kunstenaars in alle disciplines
en wordt op vijf locaties in het land gegeven. In een samenwerking tussen de volgende cultuureducatie-
instellingen en kunstvakopleidingen:
nummer 10 / november 2009 / 5
kunstvakonderwijs
Unieke samenwerkingDat de kunstvakopleidingen in dezelfde plaatsen gevestigd
zijn als de cultuureducatie-instellingen (zie kader), maakt de
samenwerking eenvoudig. De cultuureducatie-instellingen
blijven namelijk nauw betrokken bij de opleiding. Zij vormen
het aanspreekpunt voor de scholen, ze kunnen stages regelen
en bemiddelen tussen kunstenaars en scholen. Daarnaast
zullen ze onderzoek doen naar de vraag van scholen, het
functioneren van de bik-kunstenaars en het aanbod. Ook
zullen ze de bik-kunstenaars blijven volgen in hun
ontwikkeling. Van Adrichem: “Die nauwe samenwerking maakt
de opleiding bijzonder. Aan de ene kant kunnen we de
kwaliteit beter waarborgen, terwijl tegelijkertijd de korte lijn
met de basisscholen blijft bestaan en zelfs wordt verbeterd.
Groot voordeel is dat de opleidingen daardoor direct kunnen
inspelen op een veranderende vraag van scholen.”
Nieuwe websiteVoor de basisscholen zelf verandert er weinig. Wel komt er een
nieuwe website, waarmee scholen eenvoudiger een bik-
kunstenaar kunnen vinden die bij hen past. De vijf opleidingen
en educatie-instellingen zullen een eigen invulling aan de site
kunnen geven. Hierdoor wordt de informatie voor scholen
interessanter en de website toegankelijker. De nieuwe website
zal voorjaar 2010 de lucht ingaan. In de volgende bikbrief
gaan we hier uitgebreider op in.
Groningen: Kunstencentrum Groep Groningen (www.kunstencentrum.nl) & Academie Minerva en Prins Claus
Conservatorium, Hanzehogeschool Groningen (www.hanze.nl) Zwolle: Kunst en Cultuur Overijssel (www.kco.nl) & ArtEZ
hogeschool voor de kunsten (www.artez.nl) Utrecht: Utrechts Centrum voor de Kunsten (www.uck.nl) & Hogeschool voor
de Kunsten Utrecht (www.hku.nl) Rotterdam: Kinderkunsthal Rotterdam/Villa Zebra (www.villazebra.nl) & Willem de
Kooning Academie Hogeschool Rotterdam (www.wdka.nl) Amsterdam: Kunst en Cultuur Noord-Holland (www.kcnh.nl) &
De Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten (www.ahk.nl).
6 / nummer 10 / november 2009
Villa Zebra, Rotterdam
Bij Villa Zebra kunnen kinderen van 4 tot 12 jaar
terecht voor grote en kleine tentoonstellingen en
boeiende workshops. “Villa Zebra is een soort kunst-
laboratorium”, vertelt Jolanda Bouman, projectleider
tentoonstellingen. “Tentoonstellingen met beeldende
kunst en kunsteducatieve workshops dagen kinderen
uit ontdekkingen te doen over zichzelf, de ander, de
wereld en de kunst. Bik-kunstenaars vormen hierop
een welkome aanvulling. Zij weten vanuit hun eigen-
heid als kunstenaar kinderen te prikkelen, én ze
beheersen door hun bik-opleiding de pedagogische
en didactische vaardigheden om dit goed te doen. Ik
hoop dat we de samenwerking tussen bik en het
basisonderwijs verder kunnen versterken.”
Kunst en Cultuur Noord Holland, Haarlem
Kunst en Cultuur Noord-Holland (KCNH) maakt zich
sterk voor een goed en levendig kunstklimaat in Noord-
Holland. KCNH ondersteunt bijvoorbeeld scholen op
diverse manieren bij het realiseren van interessante
kunsteducatieve projecten. CBK Noord-Holland,
onderdeel van KCNH, heeft een groot bestand met
kunstenaars die projecten kunnen uitvoeren. Bik is dan
ook een logische partner. Programmamanager Ellie
van de Bomen: “We helpen kunstenaars hun mogelijk-
heden voor het vergaren van inkomen te vergroten.
De bik-opleiding, waardoor kunstenaars projecten
kunnen uitvoeren in het onderwijs, past hier dus per-
fect bij. We hopen zo bovendien te kunnen bijdragen
aan een goede cultuureducatie op scholen, want wat
kinderen hierbij leren gaat zoveel verder dan alleen
de lesstof.”
nummer 10 / november 2009 / 7
Basisschool het Landje in Rotterdam is al meer dan 20 jaar een
kunstzinnige school. “Dat was eigenlijk al lang zo voordat het die
naam mocht dragen”, vertelt interne cultuurcoördinator Ludo
Hoes. “Tot nu toe werkten we erg ad hoc. Om de kwaliteit te
verhogen willen we veel planmatiger gaan werken, met een
activiteitenplan waarin alle disciplines vertegenwoordigd zijn.
Het liefst zou ik de leerdoelen stapelen, dus dat kunst- en cultuur
verweven raakt met alle vakken op school.”
Ingerold
Hoes is de ICC-functie ‘ingerold’, Twintig jaar werkte hij als zelf-
standig beeldend kunstenaar, volgde daarna de verkorte pabo en
maakte de overstap naar het basisonderwijs. Toen zijn ICC-collega
ziek werd, werd hij voor die functie gevraagd. De ICC-cursus leerde
hem weinig nieuws. “Maar de ontmoetingsdagen met educatief
medewerkers van allerlei instituten zijn erg nuttig.”
Op het Landje werkt hij veel samen met bik-kunstenaars.
Dat bevalt goed, al heeft de ene bik’er volgens Hoes
meer talent voor pedagogisch handelen dan de ander.
“Natuurlijk zijn het kunstenaars en dat moeten ze ook
zeker blijven, maar ik vind dat de opleiding daar wel meer aandacht
aan mag besteden.” De bik-kunstenaars hebben als meerwaarde dat
ze op een andere manier de stof kunnen brengen. “Zo wilden we een
groot architectuurproject uitvoeren. Het meest voor de hand
liggende is dan om maquettes te maken. Uiteindelijk zijn twee
kunstenaars met de kinderen gaan dansen. Dat was echt fantastisch.”
Dansen
Op dit architectuurproject kijken de kunstenaars Kira Groos en Yoland
de Pater van Zwart Konijn heel positief terug. “In vijf dagen kun je
echt veel doen. We lieten de kinderen via beweging ruimte ervaren:
hoog, laag, groot, klein, voor en achter. Het zijn basiselementen van
de dans. Vervolgens hebben we met de kinderen kostuums bedacht
en gemaakt met geometrische vormen. De eindpresentatie was
fantastisch en vond plaats in het Nederlands Architectuurinstituut,
beter kon gewoon niet.” Groos heeft inmiddels zelf ook de ICC-
cursus gevolgd. “Ik vond het heel leerzaam. Behalve dat je je netwerk
vergroot, krijg je zicht op wat er nu leeft in scholen en hoe je met je
aanbod als kunstenaar een goede bijdrage kunt leveren aan het
jaarprogramma op school.”
Zorg voor een goed netwerk, geeft Hoes van het Landje als
tip aan beginnende ICC’ers. “Dan weet je bij wie je
waarvoor terecht kunt en wat voor kwaliteit je in huis haalt.
En geen geld is onzin.
In dit subsidieland is er meer mogelijk dan je denkt: als je maar zorgt
voor een goed plan dat aan de randvoorwaarden voldoet.”
‘Er is meer mogelijk dan je denkt’
ICC+bikDefoto’sbijditartikelzijn
gemaakt
tijdens
verschillendebik-p
rojecten
opHetLand
je.
8 / nummer 10 / november 2009
Bik-lichting08 / 09Vlak voor de zomer behaalden ruimzestig kunstenaars hun bik-certificaat.Deze kersverse bik’ers staan tespringen om met hun projecten echtop de scholen te beginnen. Op dezepagina’s lichten we van elke opleidinger willekeurig één project uit. Vanafvolgend voorjaar vindt u alle projectenop de vernieuwde websitewww.beroepskunstenaarsindeklas.nlBent u nieuwsgierig naar de projectenvan de andere kunstenaars? Stuur daneen mail naar: [email protected]
RotterdamProject: Kijk op de wereld!
Bik-kunstenaar: Korry Kremers
Technieken: tekenen, schilderen, collage maken
Voor: leerlingen van 4 tot 18 jaar
Tijd: afhankelijk van vraag, minimaal 3 uur
Kosten: vanaf 150 euro (50 euro per uur)
Meer info: www.korrykremers.nl
Als beeldend kunstenaar verzamelt Korry Kremers knipsels
uit kranten en tijdschriften, maakt er een collage van en
maakt van het beeld dat naar voren komt een schilderij of
tekening. Zo gaat ze ook te werk in haar bik-projecten, of
dat nou met kleuters of met jongeren is. Voor haar stage
koos ze juist voor de niet-alledaagse omgevingen, zoals de
jeugdgevangenis in Rotterdam. “Het is een apart continent,
met onbegrijpelijke codes en waar het nieuws gecensureerd
binnenkomt. Voor deze jongeren is het heel lastig om iets
van zichzelf te laten zien, om zich kwetsbaar op te stellen.
Ondanks de krappe tijd en de lastige situatie hebben ze uit-
eindelijk de meest verrassende kunstwerken gemaakt, met
onderwerpen als het schoonheidsideaal of terrorisme.”
Veel indruk maakte een meisje dat voor haar eigen bescher-
ming is opgesloten omdat het zichzelf beschadigt. Trillend
maakte ze haar werk, waarna ze volledig flipte. Haar werk
bestaat uit een groot hart met een afbeelding van een moe-
der en dochter en de tekst: De goedheid zit in jezelf. Korry:
“Je kunnen uiten is zo belangrijk! Ik vind het onvoorstelbaar
dat alle cultuurprojecten in de jeugdinstellingen zijn weg-
bezuinigd. Ik hoop echt dat dat verandert. Wie weet heb ik
mijn steentje bijgedragen, de reacties waren in elk geval heel
positief.”
Mimi van Bindsbergen / Mirna Limon / Alex van der Meer /
Kirsten Offringa / Marieke Opmeer / Marjo Potma / Jorien
van Veen / Betty van Velzen / Jolanda Verstegen / Judith
Woudstra / Joke van Zinderen
fotografie:W
illyEbbens
ZwolleProject: Mijn vlag vertelt…
Bik-kunstenaar: Jolanda Verstegen
Technieken: tekenen en werken met textiel
Voor wie: basisschool middenbouw
Tijd: 4,5 uur in drie lessen
Kosten: 250,- per project (exclusief reis- materiaalkosten)
Meer info: www.beeldendekunstenaarindeklas.nl
Aaibare kunst, zo noemt Jolanda Verstegen, bik-kunstenaar
uit Arnhem, haar eigen werk. Ze maakt gebruik van textiel en
andere zachte materialen in combinatie met acryl op doek.
“Ik merk dat iedereen het wil aanraken, en dat mag ook”,
vertelt Verstegen. “Kinderen zijn ook meteen enthousiast, er
vallen veel ooh’s en aah’s.” In haar bik-projecten mogen kin-
deren dan ook zelf ervaren hoe het is om een kunstwerk van
textiel te maken. In het project Mijn vlag vertelt… ontwerpen
ze vlaggetjes van vilt. Dezelfde figuren komen terug op een
grote vlag voor de school. Verstegen voerde het project uit
op basisschool de Zwaluw in Markelo. Het verhaal over de
riddertijd waarin je elkaar kon herkennen aan hun wapen-
schild of vlag, sprak de kinderen meteen aan. Na het maken
van een mindmap, maakten kinderen tekeningen waarvan ze
één beeld uitwerkten op de vlag. “Het resultaat is echt bij-
zonder: elk kind heeft een uniek vlaggetje gemaakt dat iets
zegt over wie ze zijn of wat ze doen. Zo was er een vlag met
vier handjes omdat ze thuis met hun vieren zijn, maar ook
vlaggen met een sterrenbeeld, voetbal of alleen initialen.
De bedoeling was dat alle vlaggetjes samen één slinger
vormden, maar uiteindelijk hebben ze ‘m alleen even voor de
foto omhoog gehouden. De kinderen waren namelijk zo trots
op hun werk dat ze het meer niet uit handen wilden geven.”
AmsterdamProject: De rode ballon
Bik-kunstenaar: Sander Teymant
Techniek: (scenario)schrijven
Voor: groep 5 en 6
Tijd: drie keer 1,5 uur
Kosten: 275 euro per groep (inclusief ballonnen)
Meer info: [email protected]
“De Rode Ballon is een kinderfilm uit 1956 die ik zelf wel had
willen maken. Het is zo’n tijdloos en magisch verhaal over
een jongetje dat vriendschap sluit met een ballon”, vertelt
scenarioschrijver en regisseur Sander Teymant. Als afstudeer-
project besloot hij deze film als uitgangspunt te nemen. De
Rode ballon heeft zijn betovering inderdaad nog niet ver-
loren, zo merkte hij aan de verwondering van de kinderen
van groep 5 van de Westerparkschool in Amsterdam. Na het
kijken van de film verzonnen ze een verhaal rondom een zelf-
bedacht personage en voorwerp en alle verhalen mochten
daarna als verrassing met een ballon op reis. “Het oplaten
van al die ballonnen was een onvergetelijk moment, er werd
geschreeuwd, gedanst, echt uitzinnig gewoon. Ik kijk met
veel plezier op dit project terug, alles wat ik voorgenomen
had, lukte ook. Voor herhaling vatbaar dus.” Het waaide die
dag zo hard dat de verhalen zelfs ver in België gevonden
zijn. Een reactie van een inwoner van Ambresin, een dorpje
bij Luik: ‘Ik heb verleden week een blad in mijn tuin gevon-
den. Het ging over een ezelvis met een trompet! Het
gebeurt niet dikwijls dat kadootjes uit de hemel vallen!
Bedankt voor uw initiatief.’
nummer 10 / november 2009 / 9
Iris Douma / Dennis Gunsing / Carla Hamer / Kim Heerema /
Maartje van der Kruijs / Saskia Laurant / Sonata Lepaite /
Maartje Mars / Maike Thonissen / Lieke Verkooijen / Anneke
Wensink / Moon Wolters
Rachel de Boer / Nienke Brokke / Sandra Dierx / Daphne van
Duivenboden / Monique Hoogmoed / Marlene van der Kooi
/ Paul Maassen / David Moir / IsaTenhaeff / SanderTeymant /
Harda van Wageningen
UtrechtProject: Park Art
Bik-kunstenaars: Saskia Laurant en Maartje Mars
Technieken: ontwerpen met plastic
Voor: groep 5,6,7
Tijd: 3 lessen met aansluitende openingsmiddag
Kosten: op aanvraag
Meer info: www.maartjemars.nl en www.saskialaurant.nl
Maartje Mars en Saskia Laurant hebben elkaar gevonden in
hun werk als kunstenaar waarin de natuur en werken op
locatie een belangrijke rol spelen. Samen voerden ze met de
Ludgerschool een groot bik-project uit in het Julianapark in
Utrecht. De kinderen ontwierpen kostuums van gerecycled
plastic en maakten een grote kleurrijke plastic speeltuin van
het park met een doolhof, een overdekte hemel en
wapperende vlaggen. De lessenserie werd bekroond met
een heuse modeshow en expositie in het park. “Echt een
super dag”, reageert Saskia Laurant. “De kinderen kwamen
helemaal los en hebben de meest fantastische dingen
gemaakt. Alles zat ook mee: de prachtige plek, het goede
weer, de vele bezoekers. Ik hoop dat de kinderen deze dag
ook lang zullen herinneren.”
Hun samenwerking is dan ook voor herhaling vatbaar.
Maartje Mars: “We hebben ieder onze eigen kwaliteiten en
projecten, maar we vullen elkaar ook goed aan. Met z’n
tweeën is er natuurlijk veel meer mogelijk omdat je grotere
groepen aankunt en dus ook grotere projecten kunt
uitvoeren.”
GroningenProject: Kleur
Bik-kunstenaar: Alette de Groot
Technieken: experimenteren met licht en verf
Voor wie: bovenbouw
Tijd: drie keer 2 uur + afsluiting van een uur
Kosten: op aanvraag
Meer informatie: www.alettedegroot.nl
Kunst is overal om ons heen. Soms moet je er alleen even op
gewezen worden, en dat is precies wat er in het project Kleur
van Alette de Groot gebeurt. Kinderen van de Vensterschool
Hoornse wijken in Groningen experimenteerden hierin met
kleur: ze ontdekten dat alle gekleurde lichtjes samen één wit
licht vormen en ze leerden kleuren mengen met verf. De
kinderen bezochten het Martiniziekenhuis , waar in de
nieuwbouw een kleurenpalet van Peter Struycken is
toegepast. Terug op school mochten de kinderen op een
tekening de entreehal van de school van kleuren uit hun
zelfgemaakte palet voorzien. Interieurontwerper Bart Vos,
die ook de kleuren in het ziekenhuis toepaste, koos de
winnaar. “Ik ben echt heel blij met dit project”, vertelt De
Groot, “alles viel ook op z’n plek: leerlingen waren
supergemotiveerd, de rondleiding in het ziekenhuis lukte,
Bart Vos die kon komen en uiteindelijk werd het winnende
ontwerp zelfs uitgevoerd terwijl dat niet de opzet was. Beter
kan bijna niet.”
10 / nummer 10 / november 2009
Nicoline van Boven / Chris Dagradi / Gudrun Hardardottir /
Miriam Härting / Edwin Huijben / Korry Kremers / Tessa
Kuyvenhoven / Carla Lensen / Marianne van Maaren /
Michael van der Meide / Marga van den Meijdenberg / Enith
Stenhuys / Beatriz Viana Felgueiras / Maarten Westra
Hoekzema
Peer Besselink / Marjan Beuker / Kitty Boon / Ida Buijs /
N'dingo Dione / Stefan Gerritse / Alette de Groot / Gerdie
Jacobsz / Gonda Jonker / Hilda Klaassen / Mieke Raatjes /
Jelien Veenstra
nummer 10 / november 2009 / 11
Terugb(l)ikOp deze pagina kijkt een
bik-kunstenaar terug op
een project.
Project: De verhuisrollen
Wie: 150 leerlingen van de Pro Regeschool in Amsterdam
Tijd: twee à drie lessen per kunstenaar (totaal 4 bik-kunstenaars)
Bik-kunstenaars: Marie-Chantal Kramers (beeldend / schilderen), Marloes Albers (animatie),
Bettina Weller (animatie / fotografie) en Geert Jonkers (beeldend / techniek)
Kosten: in overleg
Geert Jonkers: “De Pro Regeschool wilde graag een blijvende herinnering
aan het oude gebouw dat afgebroken wordt. In een reeks lessen zijn we met
de leerlingen op zoek gegaan naar wat nou specifiek bij dat gebouw hoorde,
van bepaalde spullen tot geluiden, kleuren en geuren. Ze ontdekten de meest
prachtige dingen. Zo stond ik met vijftien kinderen in het keukentje te luisteren
naar het geluid van de geiser. In kleine bonte collages legden de leerlingen vast
wat ze graag van dit gebouw wilden meenemen naar het nieuwe. Ze maakten
een stripverhaal, schilderden met materialen als zand en koffie en verwerkten
er restjes school in, zoals handdoekhaakjes of stukjes tapijt. Van de collages
hebben we tien verhuisrollen gemaakt, gebaseerd op de Tibetaanse gebeds-
rollen. Zoals de Tibetanen daarmee het gebed levend willen houden, kunnen
de leerlingen nu de oude school in leven houden. In de rollen zitten wensen van
kinderen verstopt, deze mogen pas over 25 jaar gelezen worden. De reacties
waren tijdens de opening van het nieuwe gebouw zeer positief. Het mooie is
dat het een blijvend, maar geen statisch kunstwerk is: het is de bedoeling dat
je er aanzit. Toen ik er laatst was, zag ik dat dat ook echt zo was: het heeft een
bijzondere plek in de centrale hal waar kinderen er langslopen, het bekijken
en betasten en het daarmee ook weer veranderen.”
Reactie van de school
“De kinderen hebben enorm genoten
omdat kunstenaars hen met een andere
invalshoek benaderen. Ook het werken
met gereedschappen en materialen die
niet voor de hand liggen, zorgden voor
een unieke ervaring. Dit leverde niet alleen
fantastische beelden van kinderen op, maar
ook een resultaat waar iedereen met een
trots gevoel aan terug denkt. De vraag om
een kunstwerk te maken waar kinderen aan
kunnen zitten en wat permanent kan blijven
staan, is ver overtroffen. We kijken dan ook
terug op een zeer geslaagd en bijzonder
project wat de kunstenaars voortreffelijk
hebben gedaan.” Liesbeth de Kooker,
adjunct-directeur Pro Regeschool.
Herinneringen verbeeld
En nu wij
Leerlingen beschrijven hoe zij een
project ervaren. Dit keer de leerlingen
van groep 4 van Basisschool De
Driemaster in Hasselt. Zij deden mee
aan het kunstproject met het centrale
thema Water. Zie ook linkerpagina.
Project: Flessenpost
Bik-kunstenaars: Annet van der Kamp
en Ingrid Wielema
Inhoud: De leerlingen mochten
stempelen, sjablonen snijden uit papier,
drukken met inktrollers. Een van hun
kunstwerken hebben ze in een plastic
fles meegegeven aan het Zwartewater.
Als herinnering kregen alle leerlingen een
foto van zichzelf en hun kunstdrukwerk
mee naar huis.
12 / nummer 10 / november 2009
Kunst in en over het waterZes bik-kunstenaars voerden dit voorjaar op maar liefst
tien basisscholen in de gemeente Zwartewaterland
projecten uit met het thema Water als inspiratie. Het is
een voorbeeld van wat mogelijk is als gemeente, scholen
en de instelling voor kunst- en cultuureducatie hun
krachten bundelen.
Drijfobjecten, flessenpost, waterspiegelingen en waterige
stripverhalen. Dat zijn de vier projecten waaraan leerlingen van
tien basisscholen in Mastenbroek, Genne, Hasselt, Zwartsluis
en Genemuiden aan deelnamen. Zes bik-kunstenaars gaven
drie keer 1,5 uur les in de groepen 3 tot en met 6.
Kinderen kregen les aan de hand van verschillende
kunstwerken in de meest uiteenlopende technieken als
(aquarel)schilderen, striptekenen, fotografie en monoprint.
Ook maakten de leerlingen van afvalmateriaal flessenpost en
drijfobjecten. Deze fantastische kunstwerken werden ook echt
te water gelaten. Zo lieten alle leerlingen van groep 4 uit het
Zwartwaterland hun mooiste drukwerk in een plastic fles het
Zwartewater afzakken, in de hoop dat de vinder hun werk zal
bewonderen en een reactie terug zal sturen.
Cultuureducatie voor iedereenHet beeldende kunstproject maakte deel uit van het nieuwe
cultuureducatie programma dat vertegenwoordigers van
scholen zelf samen stellen. Naast een bijdrage van de scholen,
wordt dit programma financieel mogelijk gemaakt door de
gemeente Zwartewaterland en Kunst & Cultuur Overijssel. Het
doel is om cultuureducatie toegankelijk te maken voor alle
leerlingen in de gemeente. De coördinatie was in handen van
bik-kunstenaar Annet van der Kamp uit Zwolle: “Het was een
enorm project om te organiseren en de planning was soms wel
wat lastig. Over het geheel ben ik erg tevreden: scholen waren
enthousiast en ook de kinderen vonden het allemaal heel leuk
om te doen.”
We hebben het de afgelopen drie dag en heel leuk met juf Ingrid Wielema gehad. Hetwas heel leerzaam en leuk. En we wisten niet dat je zoveel uit een schilderij kon halen.En wij wisten niet dat je met al die oude spullen zoveel mooie dingen kon maken. Enwe vonden het proefschrift heel leuk, en de rollers met de verschillende kleuren. De jufwas ook heel lief. Ze was ook heel leerzaam met wat ze allemaal heeft meegenomen.Groetjes Kelly en Amber.
nummer 10 / november 2009 / 13
De 6 bik-kunstenaars: Jacomijn
Schellevis, Anne van Tiel, Ingrid
Wielema, Marit de Wolf, Corine
Aalvanger en Annet van der Kamp.
Meer informatie: www.artkamp.nl
De 10 scholen
Mastenbroek: de Driemaster
Genne: OBS Genne
Hasselt: De Toermalijn,
De Driemaster, Het Anker en
Pr. Willem Alexanderschool
Genemuiden: De Ichthus, De
Vogelaar, Johannes Calvijnschool
Zwartsluis: De Arembergschool
Lieve juf Ingrid Wielema. Wat was het leuk deze week met u.We hebben veel geleerd van u. En het leukste was natuurlijk deflessenpost. Het verfen was ook heel leuk!! Voor al met u. We wisten nietveel van kunst. Dat je uit oude dingen nieuwe dingen konden maken.En met de rollers was ook heeeeeel leuk!!!! Jammer dat het maar driedagen was, hopelijk zien we u de volgende keer weer.Groetjes Chantal en Judith.
14 / nummer 9 / februari 2009
Bik-nieuws
De ruimte waar eerst kapotte auto’s werden opgeknapt, is omgetoverd tot een bruisende werk-
plaats voor creatieve organisaties. Garage Notweg in Amsterdam is nu onder meer de nieuwe
thuisbasis van Bik Amsterdam, een collectief van ruim 50 bik-kunstenaars. Met een spectaculaire
‘lauf der dingen’, een installatie waarbij één zetje alles in beweging zet, werd het gebouw begin
oktober geopend. Bik-kunstenaars Geert Jonkers en Eva van der Meer ontwierpen deze installatie.
Verder konden bezoekers genieten van een modeshow en een bik-voorstelling met leerlingen, een
ambachtelijke markt en workshops van de nieuwe ‘bewoners’. Garage Notweg biedt meer dan
alleen een onderdak aan organisaties, het wil ook een ontmoetingsplek voor de buurt zijn en het
nadenken over creatieve oplossingen voor maatschappelijke problemen stimuleren. Richard
Smolenaers van Bik Amsterdam is blij met de nieuwe ruimte. “Het is een ideale plek, omdat we
vanuit hier cultuureducatieve projecten kunnen aanbieden, maar ook uitvoeren. We hebben zelfs
al enkele projecten op scholen in de buurt gedaan.”
Zie voor meer informatie: www.garagenotweg.nl en www.bikamsterdam.nl
Connecting Arts is een internationaal netwerk van sociaal betrokken kunstenaars. Het is opgericht
door bik-kunstenaar Cas Rooseboom om kunst nog beter te kunnen inzetten in de samenleving.
Rooseboom werkt zowel in Amsterdam als in Oost Afrika en wil uitwisseling tussen kinderen, leer-
krachten en kunstenaars stimuleren. “Een uitwisseling tussen scholen uit Nederland met scholen
in bijvoorbeeld Kenia kan voor beiden interessant zijn”, vertelt Rooseboom. “Keniaanse scholen
maken kennis met moderne onderwijsmethodes en Nederlandse scholen kunnen leren van het
improviserend vermogen van Kenyaanse scholen. Kunstenaars zijn de aangewezen personen om
deze uitwisseling te begeleiden, omdat er behalve een taal- ook een cultuurverschil kan zijn die
zij goed weten te overbruggen.”
Connecting Arts maakt naar aanleiding van de wensen van de school een programma op maat,
van beeldende kunst tot theater of muziek, in het lokaal of op een bijzondere locatie.
Voor meer informatie: www.connectingarts.net
Bik Amsterdam in de garage
Bik over de grens
nummer 10 / november 2009 / 15
“Bik-kunstenaars kunnen bij kinderen talenten aanboren die je
als leerkracht niet zomaar naar boven krijgt. Ze brengen
bovendien een andere wereld de school in, ik kijk er erg naar
uit”, vertelt een enthousiaste Ilona Stoeten, leerkracht en
ICC’er op basisschool de Meander. De school besteedt haar
cultuurbudget dit jaar aan een kerstmarkt waarvoor negen bik-
kunstenaars met de leerlingen producten maakt. Met Emmy R.
Bergsma van Kunst en Cultuur Overijssel brainstormde ze over
de invulling van de week. “We kwamen op het thema Engelen.
Dat past natuurlijk perfect bij ons goede doel, de stichting
Doe Een Wens die wensen van kinderen met een
levensbedreigende ziekte vervult. Emmy begeleidde de
kunstenaars met het ontwikkelen van een project op maat. Het
is een bijzonder geheel geworden: van het ontwerpen van
vleugels van stof en zelfgemaakte papieren schalen met dons,
tot en met de uitvoering van een schimmenspel, waarvoor
bezoekers entree betalen.”
In je hart
In week 50 komen alle kunstenaars op school. Bik-kunstenaar
Mirjan Koldeweij gaat samen met de leerlingen van groep 7
beelden maken van speksteen, een zachte steensoort die in de
meest uiteenlopende kleuren voorkomt. Koldeweij: “Elke
steen is vanwege de vorm en kleur al uniek. De kinderen gaan
de vorm verder uitwerken door te raspen, schuren en te
poetsen. Dat geeft eigenlijk altijd mooie resultaten.” Ze kan
zich helemaal vinden in het thema en het goede doel. Onlangs
mocht ze zelf voor een soortgelijke stichting een beeld maken
met een achtjarig ziek meisje. “Het is een geweldige eer dat je
zoiets mag doen, zo’n meisje gaat echt in je hart zitten. Ik vind
het dan ook fantastisch dat de opbrengst van de markt met
kunstwerken naar zo’n goed doel gaat.”
Natuurlijk hoopt de school dat er veel verkocht wordt op 16
december. “Er zullen kinderen zijn die geen afstand kunnen
doen van hun eigen kunstwerk”, verwacht Ilona Stoeten,
“maar die moeten zorgen dat hun ouders er als eerste bij zijn.
Dat is meteen een ander voordeel van deze week: het
vergroot de betrokkenheid van ouders bij de school.”
Project: Kerstmarkt voor goed doel, thema Engelen
Tijd: een week
Voor wie: alle groepen (600 leerlingen)
Bik-kunstenaars: Myra Cervenka, Floris Stoffelsma, Valerie
Zwart, Kirsten Offringa, Anita Eijsink, Mirjan Koldeweij, Jeanet
Timmermans, Martine Luca en Gabriëlle Groothuis
Bik-kunstenaars kunnen met hun projecten aansluiten op thema’s die leven in de school.
Basisschool de Meander in Oldenzaal besloot dit jaar met hulp van maar liefst negen bik-
kunstenaars iets bijzonders van de Kerst te maken.
Bik en… kerst
Kijk voor meer informatie en andere bik-projecten op www.beroepskunstenaarsindeklas.nl
Dit beeldje is gemaakt door de achtjarige Puck, onder begeleiding van bik-kunstenaar Mirjan Koldeweij
Bik-deal
1. Wat was het idee?
2. Hoe pakte het project uit?
3. Tevreden?
1. Wat was het idee?
2. Hoe pakte het project uit?
3. Tevreden?
Jet Twijnstra, leerkracht en lidcultuurcommissie
We wilden met de leerlingen graag een blijvend kunstwerk
maken. Via via kwamen we bij Saber Mikael terecht: zijn werk
is vrolijk en ruimtelijk en figuurzagen doen we niet zo vaak met
de leerlingen. In twee weken maakten leerlingen kleurrijke
Arabische letters van hout. De letters vormen bij elkaar een
bloeiende kunstboom.
Heel goed. Leerlingen waren superenthousiast, sommigen
maakten zelfs twee werkjes. Dat zagen ging ook prima, het
aantal gebroken zaagjes viel me echt mee. Bij zo’n project met
200 leerlingen komt heel wat kijken, denk alleen al aan het
materiaal. De samenwerking met Saber was dik in orde, al hoop
ik voor hem dat hij inmiddels zijn rijbewijs heeft zodat hij niet
meer afhankelijk is van het openbaar vervoer.
Absoluut. De reacties tijdens de eindpresentatie waren allemaal
positief. Het resultaat is dan ook heel mooi, zowel de kunstboom
als de werkjes aan de muur. Als de groepen in januari naar het
hoofdgebouw verhuizen, krijgt het kunstwerk daar natuurlijk een
centrale plek.
Saber Mikael, bik-kunstenaar
In mijn project maken kinderen kennis met de Arabische taal en
cultuur. Ik leg uit dat het alfabet er heel anders uitziet en dat er
van links naar rechts geschreven en gelezen wordt. Kinderen
vinden dat heel interessant, zeker als het om hun eigen naam
gaat. Het idee is om van hun eigen letters één groot kunstwerk
te maken.
Het resultaat is elke keer anders, maar de leerlingen zijn altijd
heel nieuwsgierig en enthousiast. Dat was hier ook zo. De
kinderen kozen hun mooiste letters, werkten die uit op triplex
en schilderden het met acrylverf. Alle kunstwerkjes bij elkaar
vormden een groot beeld.
Ja, het beeld is heel mooi geworden en ik vond zo’n groot
project ook leuk om te doen. Bovendien vind ik het heel
belangrijk dat kinderen kennismaken met een andere cultuur,
en wat is nou mooier om dat via de kunst te mogen doen?
Xxxx
bik k verstand van kunst én kinderenBik-kunstenaars zijn professionele kunstenaars die projecten uitvoeren op basisscholen. In het dagelijks leven zijn
ze bijvoorbeeld danser, schrijver of schilder. Ze hebben een speciale opleiding gevolgd om met kinderen op
basisscholen te werken. Bik-kunstenaars brengen vakmanschap en inspiratie in de klas. Vind úw kunstenaar op
www.beroepskunstenaarsindeklas.nl.
Project: Van Letter naar Beeld
Wie: Saber Mikael, beeldend kunstenaar
In opdracht van: basisschool de Toermalijn in Franeker
Inhoud: Leerlingen van groep 5 t/m 8 (200) ontwerpen vanuit het Arabische alfabet (een deel van) hun naam.
Van deze letters maken ze samen een compositie van beelden van verschillende materialen en kleuren.
Kosten: 240 euro per groep (exclusief materiaal en reiskosten)
Tijd: 2 x 2 uur per groep
Meer informatie: www.sabermikael.com
nummer 10 / november 2009 / 101
Bik-opleiding naar hetkunstvakonderwijs alspost hbo-opleiding
Sinds dit studiejaar is de bik-opleiding ondergebracht bij
vijf kunstvakopleidingen. Zij bieden de eenjarige opleiding
aan in nauwe samenwerking met de voormalige opleiders,
de cultuureducatie-instellingen. De kwaliteit, eigenheid en
continuïteit van de bik-opleiding zijn hiermee veilig-
gesteld.
De samenwerking tussen vijf kunstvakopleidingen, vijf cultuur-
educatie-instellingen, Kunstenaars&CO en het ministerie van
OCW is vlak voor de zomer vastgelegd in een convenant.
Theo van Adrichem, landelijk projectleider van de bik, is ‘heel
blij’ dat het gelukt is. “Het kunstvakonderwijs is uiteindelijk
de juiste plek voor de bik-opleiding, omdat deze reguliere
hbo-opleidingen de kwaliteit en continuïteit beter kunnen
garanderen. De opleiding was absoluut in goede handen bij
de cultuureducatie-instellingen, maar dat was wel kwetsbaar
omdat het geen opleidingsinstellingen zijn. De kwaliteit was
daarmee toch afhankelijk van die ene studieleider en het
enthousiasme van de directeur.”
Cultuureducatie is hotAl in 2002 is geprobeerd de bik-opleiding bij het kunstvak-
onderwijs onder te brengen maar die zagen er toen nog geen
heil in. De aandacht voor cultuureducatie in het primair onder-
wijs is sindsdien alleen maar toegenomen en daarmee de vraag
naar kwalitatief hoogwaardige projecten van kunstenaars.
“Cultuureducatie heeft echt aan status gewonnen, zowel op
scholen als op de kunstvakopleidingen”, vertelt Van Adrichem.
“Kunstvakopleidingen bieden nu zelfs een master cultuur-
educatie aan en de tijd bleek rijp om ook de bik-opleiding
te omarmen.”
De kunstvakopleidingen nemen het bestaande curriculum over.
“Dit is een erkenning van de bik-opleiding en van de manier
waarop de cultuureducatie-instellingen de opleiding hebben
ontwikkeld”, aldus Van Adrichem.
Unieke samenwerkingDat de kunstvakopleidingen in dezelfde plaatsen gevestigd zijn
als de cultuureducatie-instellingen (zie kader), maakt de samen-
werking eenvoudig. De cultuureducatie-instellingen blijven
namelijk nauw betrokken bij de opleiding. Zij vormen het aan-
spreekpunt voor de scholen, ze kunnen stages regelen en
bemiddelen tussen kunstenaars en scholen. Daarnaast zullen
ze onderzoek doen naar de vraag van scholen, het functioneren
van de bik-kunstenaars en het aanbod. Ook zullen ze de bik-
kunstenaars blijven volgen in hun ontwikkeling. Van Adrichem:
“Die nauwe samenwerking maakt de opleiding bijzonder.
Aan de ene kant kunnen we de kwaliteit beter waarborgen,
terwijl tegelijkertijd de korte lijn met de basisscholen blijft
bestaan en zelfs wordt verbeterd. Groot voordeel is dat de
opleidingen daardoor direct kunnen inspelen op een
veranderende vraag van scholen.”
Nieuwe websiteVoor de basisscholen zelf verandert er weinig. Wel komt er
een nieuwe website, waarmee scholen eenvoudiger een bik-
kunstenaar kunnen vinden die bij hen past. De vijf opleidingen
en educatie-instellingen zullen een eigen invulling aan de site
kunnen geven. Hierdoor wordt de informatie voor scholen
interessanter en de website toegankelijker. De nieuwe website
zal voorjaar 2010 de lucht ingaan. In de volgende bikbrief gaan
we hier uitgebreider op in.
102 / nummer 10 / november 2009
Villa Zebra, Rotterdam
Bij Villa Zebra kunnen kinderen van 4 tot 12 jaar
terecht voor grote en kleine tentoonstellingen en
boeiende workshops. “Villa Zebra is een soort kunst-
laboratorium”, vertelt Jolanda Bouman, projectleider
tentoonstellingen. “Tentoonstellingen met beeldende
kunst en kunsteducatieve workshops dagen kinderen
uit ontdekkingen te doen over zichzelf, de ander, de
wereld en de kunst. Bik-kunstenaars vormen hierop
een welkome aanvulling. Zij weten vanuit hun eigen-
heid als kunstenaar kinderen te prikkelen, én ze
beheersen door hun bik-opleiding de pedagogische
en didactische vaardigheden om dit goed te doen. Ik
hoop dat we de samenwerking tussen bik en het
basisonderwijs verder kunnen versterken.”
Kunst en Cultuur Noord Holland, Haarlem
Kunst en Cultuur Noord-Holland (KCNH) maakt zich
sterk voor een goed en levendig kunstklimaat in Noord-
Holland. KCNH ondersteunt bijvoorbeeld scholen op
diverse manieren bij het realiseren van interessante
kunsteducatieve projecten. CBK Noord-Holland, onder-
deel van KCNH, heeft een groot bestand met kunste-
naars die projecten kunnen uitvoeren. Bik is dan ook
een logische partner. Programmamanager Ellie van de
Bomen: “We helpen kunstenaars hun mogelijkheden
voor het vergaren van inkomen te vergroten. De bik-
opleiding, waardoor kunstenaars projecten kunnen
uitvoeren in het onderwijs, past hier dus perfect bij.
We hopen zo bovendien te kunnen bijdragen aan een
goede cultuureducatie op scholen, want wat kinderen
hierbij leren gaat zoveel verder dan alleen de lesstof.”
Bik-opleiding blijft in dezelfde steden
Beroepskunstenaars in de klas (bik) bestaat sinds 2002 en is een initiatief van het ministerie van OCW en
Kunstenaars&CO. De eenjarige opleiding is bedoeld voor professionele kunstenaars die projecten willen
ontwikkelen en uitvoeren in het basisonderwijs. De opleiding is toegankelijk voor kunstenaars in alle disciplines
en wordt op vijf locaties in het land gegeven. In een samenwerking tussen de volgende cultuureducatie-
instellingen en kunstvakopleidingen:
Groningen: Kunstencentrum Groep Groningen (www.kunstencentrum.nl) & Academie Minerva en Prins Claus
Conservatorium, Hanzehogeschool Groningen (www.hanze.nl) Zwolle: Kunst en Cultuur Overijssel (www.kco.nl)
& ArtEZ hogeschool voor de kunsten (www.artez.nl) Utrecht: Utrechts Centrum voor de Kunsten (www.uck.nl)
& Hogeschool voor de Kunsten Utrecht (www.hku.nl) Rotterdam: Kinderkunsthal Rotterdam/Villa Zebra
(www.villazebra.nl) & Willem de Kooning Academie Hogeschool Rotterdam (www.wdka.nl) Amsterdam: Kunst
en Cultuur Noord-Holland (www.kcnh.nl) & De Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten (www.ahk.nl).
Basisschool het Landje in Rotterdam is al meer dan 20 jaar een
kunstzinnige school. “Dat was eigenlijk al lang zo voordat het die
naam mocht dragen”, vertelt interne cultuurcoördinator Ludo
Hoes. “Tot nu toe werkten we erg ad hoc. Om de kwaliteit te
verhogen willen we veel planmatiger gaan werken, met een
activiteitenplan waarin alle disciplines vertegenwoordigd zijn.
Het liefst zou ik de leerdoelen stapelen, dus dat kunst- en cultuur
verweven raakt met alle vakken op school.”
Ingerold
Hoes is de ICC-functie ‘ingerold’, Twintig jaar werkte hij als zelf-
standig beeldend kunstenaar, volgde daarna de verkorte pabo en
maakte de overstap naar het basisonderwijs. Toen zijn ICC-collega
ziek werd, werd hij voor die functie gevraagd. De ICC-cursus leerde
hem weinig nieuws. “Maar de ontmoetingsdagen met educatief
medewerkers van allerlei instituten zijn erg nuttig.”
Op het Landje werkt hij veel samen met bik-kunstenaars.
Dat bevalt goed, al heeft de ene bik’er volgens Hoes
meer talent voor pedagogisch handelen dan de ander.
“Natuurlijk zijn het kunstenaars en dat moeten ze ook
zeker blijven, maar ik vind dat de opleiding daar wel meer aandacht
aan mag besteden.” De bik-kunstenaars hebben als meerwaarde dat
ze op een andere manier de stof kunnen brengen. “Zo wilden we een
groot architectuurproject uitvoeren. Het meest voor de hand
liggende is dan om maquettes te maken. Uiteindelijk zijn twee
kunstenaars met de kinderen gaan dansen. Dat was echt fantastisch.”
Dansen
Op dit architectuurproject kijken de kunstenaars Kira Groos en Yoland
de Pater van Zwart Konijn heel positief terug. “In vijf dagen kun je
echt veel doen. We lieten de kinderen via beweging ruimte ervaren:
hoog, laag, groot, klein, voor en achter. Het zijn basiselementen van
de dans. Vervolgens hebben we met de kinderen kostuums bedacht
en gemaakt met geometrische vormen. De eindpresentatie was
fantastisch en vond plaats in het Nederlands Architectuurinstituut,
beter kon gewoon niet.” Groos heeft inmiddels zelf ook de ICC-
cursus gevolgd. “Ik vond het heel leerzaam. Behalve dat je je netwerk
vergroot, krijg je zicht op wat er nu leeft in scholen en hoe je met je
aanbod als kunstenaar een goede bijdrage kunt leveren aan het
jaarprogramma op school.”
Zorg voor een goed netwerk, geeft Hoes van het Landje als
tip aan beginnende ICC’ers. “Dan weet je bij wie je waarvoor
terecht kunt en wat voor kwaliteit je in huis haalt. En geen
geld is onzin.
In dit subsidieland is er meer mogelijk dan je denkt: als je maar zorgt
voor een goed plan dat aan de randvoorwaarden voldoet.”
Defoto’sbijd
itartikelzijn
gem
aakttijd
ens
verschillendebik-p
rojecten
opHetLand
je.
‘Er is meer mogelijk dan je denkt’
ICC+bik
nummer 10 / november 2009 / 103