BIJLAGE I SAMENVATTING VAN DE …ec.europa.eu/health/documents/community-register/2003/...entacapon,...

1

BIJLAGE I

SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN

2

1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL

Stalevo 50 mg/12,5 mg/200 mg filmomhulde tabletten

2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING

Elk tablet bevat 50 mg levodopa, 12,5 mg carbidopa en 200 mg entacapon.Voor hulpstoffen, zie 6.1.

3. FARMACEUTISCHE VORM

Filmomhulde tabletten.Bruinachtige of grijsrode, ronde, biconvexe tabletten met aan één zijde de inscriptie 'LCE 50'.

4. KLINISCHE GEGEVENS

4.1 Therapeutische indicaties

Stalevo is geïndiceerd voor de behandeling van patiënten met de ziekte van parkinson en 'end-of-dose'motorische fluctuaties die niet door middel van behandeling met levodopa/dopa decarboxylase-remmer zijn gestabiliseerd.

4.2 Dosering en wijze van toediening

Elk tablet kan oraal met of zonder voedsel worden ingenomen (zie paragraaf 5.2). Elk tablet bevat éénbehandelingsdosering en het tablet mag alleen in zijn geheel worden toegediend.

De optimale dagelijkse dosering moet per patiënt door middel van een zorgvuldige titratie vanlevodopa worden bepaald. De dagelijkse dosering wordt bij voorkeur geoptimaliseerd met behulp vaneen van de drie beschikbare tabletsterktes (50/12,5/200 mg, 100/25/200 mg of 150/37,5/200 mglevodopa/carbidopa/entacapon).

De patiënten moeten duidelijk de instructie krijgen dat zij per toediening van een dosis slechts éénStalevo-tablet in mogen nemen. Patiënten die minder dan 70-100 mg carbidopa per dag ontvangenhebben meer kans op misselijkheid en overgeven. Hoewel de ervaring met een totale dagelijksedosering van meer dan 200 mg carbidopa beperkt is, is de maximaal aanbevolen dagelijkse dosisentacapon 2000 mg en daarom is de maximale dosering Stalevo 10 tabletten per dag.

Gewoonlijk moet Stalevo worden gebruikt bij patiënten die momenteel met corresponderende doseslevodopa/DDC-remmer met standaard afgifte en entacapon worden behandeld.

Patiënten die preparaten met levodopa/DDC-remmer (carbidopa of benserazide) en entacapon-tabletten gebruiken over laten schakelen op Stalevo

a. Patiënten die momenteel met entacapon en met levodopa/carbidopa met standaard afgifte wordenbehandeld in doseringen die gelijk zijn aan de tabletsterktes van Stalevo kunnen direct overstappen opde daarmee overeenkomende Stalevo-tabletten.Een patiënt die bijvoorbeeld vier maal per dag een tablet levodopa/carbidopa 50/12,5 mg met eentablet entacapon 200 mg gebruikt, kan in plaats van de gebruikelijke levodopa/carbidopa- enentacapon-doses vier maal per dag een Stalevo-tablet 50/12,5/200 mg nemen.

b. Bij aanvang van de behandeling met Stalevo bij patiënten die momenteel worden behandeld metentacapon en levodopa/carbidopa in doses die niet gelijk zijn aan die van Stalevo-tabletten50/12,5/200 mg (of 100/25/200 mg of 150/37,5/200 mg) moet de Stalevo-dosering voor een optimale

3

klinische reactie zorgvuldig worden getitreerd. Bij de aanvang moet het gebruik van Stalevo wordenaangepast zodat de dosering zo nauwkeurig mogelijk overeenkomt met de totale dagelijkse dosislevodopa die momenteel wordt gebruikt.

c. Bij de aanvang van het gebruik van Stalevo bij patiënten die momenteel worden behandeld metentacapon en levodopa/benserazide in een samenstelling met standaard afgifte, kan de avond van tevoren met de dosering met levodopa/benserazide worden gestopt en de volgende ochtend met Stalevoworden begonnen. Begin met een dosering Stalevo die dezelfde of een iets grotere (5-10%)hoeveelheid levodopa biedt.

Patiënten die momenteel niet met entacapon worden behandeld over laten schakelen op Stalevo

Bij sommige patiënten met de ziekte van Parkinson en 'end-of-dose' motorische fluctuaties die doormiddel van hun huidige behandeling met levodopa/DDC-remmer met standaard afgifte niet zijngestabiliseerd, kan worden overwogen meteen met het gebruik van Stalevo te beginnen met eendosering die overeenkomt met die van de huidige behandeling. Een directe overstap vanlevodopa/DDC-remmer naar Stalevo wordt bij patiënten die aan dyskinesie leiden of bij wie dedagelijkse dosis levodopa boven de 800 mg ligt niet aanbevolen. Bij dergelijke patiënten is het teadviseren om de behandeling met entacapon als een aparte medicatie te introduceren (entacapon-tabletten) en indien nodig de levodopa-dosering aan te passen, alvorens over te stappen op Stalevo.

Entacapon versterkt de werking van levodopa. Daarom kan het, met name bij patiënten metdyskinesie, noodzakelijk zijn om binnen de eerste dagen tot weken na de aanvang van de behandelingmet Stalevo de dosering levodopa met 10-30% te verminderen. De dagelijkse dosis levodopa kanworden verlaagd door de doseerintervallen te verlengen en/of door de hoeveelheid levodopa per dosiste verlagen, afhankelijk van de klinische toestand van de patiënt.

Aanpassing van de dosering tijdens de duur van de behandeling

Indien er meer levodopa nodig is, kan een verhoging van de frequentie van de dosering en/of hetgebruik van een andere sterkte van Stalevo, die binnen de aanbevelingen voor de dosering ligt, wordenoverwogen.

Indien er minder levodopa nodig is, moet de totale dagelijkse dosis Stalevo worden verminderd doorde frequentie van de toediening te verlagen door het verlengen van de tijd tussen doses of door desterkte van Stalevo per toediening te verlagen.

Indien er gelijktijdig met een Stalevo-tablet andere levodopa-producten worden gebruikt, dan moetende aanbevelingen voor de maximale dosering worden opgevolgd.

Staken van de Stalevo-therapie: Indien de behandeling met Stalevo (levodopa/carbidopa/entacapon)wordt gestaakt en de patiënt overschakelt op behandeling met levodopa/DDC-remmer zonderentacapon, dan is het voor het bereiken van een afdoende regulering van de parkinsonsymptomennoodzakelijk om de dosering van andere anti-parkinsonpreparaten, met name levodopa, aan te passen.

Kinderen en adolescenten: De veiligheid en werkzaamheid van Stalevo bij patiënten jonger dan 18jaar is niet vastgesteld. Daarom kan het gebruik van dit geneesmiddel bij patiënten jonger dan 18 jaarniet worden aanbevolen.

Ouderen: Voor oudere patiënten hoeft de dosering van Stalevo niet te worden aangepast.

Leverfunctiestoornis: Het wordt aanbevolen Stalevo met de nodige voorzichtigheid toe te dienen bijpatiënten met een lichte tot matige leverfunctiestoornis. Er kan een verlaging van de dosering nodigzijn (zie paragraaf 5.2.b.).

Nierinsufficiëntie: Nierinsufficiëntie heeft geen invloed op de farmacokinetiek van entacapon. Er zijngeen bijzondere onderzoeken gerapporteerd over de farmacokinetiek van levodopa en carbidopa bij

4

patiënten met nierinsufficiëntie, daarom moet de Stalevo-behandeling met de nodige voorzichtigheidworden toegediend bij patiënten met ernstige nierinsufficiëntie inclusief bij degenen die gedialyseerdworden (zie paragraaf 5.2.b).

4.3 Contra-indicaties

- Reeds bekende overgevoeligheid voor (een van) de werkzame stoffen of een van de hulpstoffen.- Ernstige leverfunctiestoornis.- Nauwehoekglaucoom.- Feochromocytoom.- Gelijktijdig gebruik van Stalevo en niet-selectieve monoamino-oxidaseremmers (MAO-A en

MAO-B) (bijvoorbeeld fenelzine, tranylcypromine).- Gelijktijdig gebruik van een selectieve MAO-A-remmer plus een selectieve MAO-B-remmer

(zie paragraaf 4.5).- Een voorgeschiedenis van het maligne neurolepticasyndroom (MNS) en/of niet-traumatische

rabdomyolyse.

4.4 Bijzondere waarschuwingen en bijzondere voorzorgen bij gebruik

- Stalevo mag niet worden gebruikt voor de behandeling van door geneesmiddelen geïnduceerdeextrapiramidale reacties.

- Stalevotherapie moet zorgvuldig worden toegediend bij patiënten met een ernstigecardiovasculaire of pulmonale ziekte, bronchiale astma, nier-, lever- of endocriene ziekte, of eenvoorgeschiedenis van ulcus pepticum of van convulsies.

- Bij patiënten met in de voorgeschiedenis een myocardinfarct met een residuele atriale, nodale ofventriculaire aritmie moet de hartfunctie tijdens de periode waarin de eerste dosisaanpassingenplaatsvinden bijzonder zorgvuldig worden bewaakt.

- Alle patiënten die met Stalevo worden behandeld moeten zorgvuldig worden bewaakt op hetontwikkelen van mentale veranderingen, een depressie met suïcidale neigingen, en ander ernstigantisociaal gedrag. Patiënten die in het verleden een psychose hebben doorgemaakt ofmomenteel psychotisch zijn, moeten met de nodige voorzichtigheid worden behandeld.

- Gelijktijdige toediening van antipsychotica met dopaminereceptorblokkerende eigenschappen,met name D2 receptorantagonisten, moet voorzichtig geschieden, en de patiënt moet zorgvuldigworden geobserveerd op het wegvallen van de anti-parkinsonwerking en op verergering van desymptomen van de ziekte van Parkinson.

- Patiënten met een chronische openhoekglaucoom kunnen met de nodige voorzichtigheid metStalevo worden behandeld, mits de intraoculaire druk goed wordt bewaakt en de patiëntzorgvuldig wordt gecontroleerd op veranderingen in de intraoculaire druk.

- Stalevo kan een orthostatische hypotensie veroorzaken. Daarom moet Stalevo met de nodigevoorzichtigheid worden gegeven aan patiënten die andere geneesmiddelen gebruiken, dieorthostatische hypotensie kunnen veroorzaken.

- Het gebruik van entacapon in combinatie met levodopa is bij patiënten met de ziekte vanParkinson wel in verband gebracht met slaperigheid en plotseling in slaap vallen. Bij hetautorijden of het bedienen van machines is voorzichtigheid dan ook geboden (zie ook paragraaf4.7).

- In klinisch onderzoek kwamen dopaminerge bijwerkingen, zoals dyskinesieën, bij patiënten diemet entacapon en dopamineagonisten (zoals bromocriptine), selegiline of amantadine werdenbehandeld, méér voor dan bij patiënten die een placebo met dezelfde combinatie ontvingen. Dedoses van andere anti-parkinsongeneesmiddelen moeten mogelijk worden aangepast, wanneerde behandeling met Stalevo in de plaats komt van de huidige behandeling bij een patiënt diemomenteel niet met entacapon wordt behandeld.

- In zeldzame gevallen werd rabdomyolyse als gevolg van ernstige dyskinesieën of maligneneurolepticasyndroom (MNS) waargenomen bij patiënten met de ziekte van Parkinson. Daarommoet elke abrupte vermindering van de dosis of het staken van de toediening van levodopazorgvuldig worden geobserveerd, met name bij patiënten die ook neuroleptica ontvangen. MNS,inclusief rabdomyolyse en hyperthermie, wordt gekenmerkt door motorische symptomen(rigiditeit, myoclonus, tremor), veranderingen in de mentale gesteldheid (bijvoorbeeld agitatie,

5

verwarring, coma), hyperthermie, autonome dysfunctie (tachycardie, labiele bloeddruk) enverhoogde creatinefosfokinase in serum. In individuele gevallen is het mogelijk dat slechtsenkele van deze symptomen en/of bevindingen duidelijk aanwezig zijn. De vroege diagnose isbelangrijk voor een juiste behandeling van MNS. Na het plotseling staken van anti-parkinsonmiddelen is een syndroom gemeld dat lijkt op het maligne neurolepticasyndroominclusief spierrigiditeit, een verhoogde lichaamstemperatuur, mentale veranderingen en eenverhoogde creatinefosfokinase in serum. Bij gecontroleerd onderzoek waarin behandeling metentacapon abrupt werd gestaakt zijn noch MNS, noch rabdomyolyse gerapporteerd in relatie totde behandeling met entacapon. Sinds entacapon op de markt is gebracht zijn slechts in eenzeldzaam aantal gevallen enkele vergelijkbare tekenen en symptomen gerapporteerd.Voorschrijvend artsen moeten voorzichtig zijn bij het vervangen van de behandeling metlevodopa/DDC-remmer zonder entacapon bij een patiënt die momenteel met Stalevo wordtbehandeld. Indien dit toch noodzakelijk wordt geacht moet de vervanging van Stalevo doorlevodopa en DDC-remmer zonder entacapon langzaam plaatsvinden en is mogelijk eenverhoging van de dosering levodopa noodzakelijk.

- Indien algehele anesthesie noodzakelijk is, dan kan de behandeling met Stalevo doorgaanzolang het de patiënt is toegestaan vocht en medicatie oraal in te nemen. Indien de behandelingtijdelijk is gestopt, dan kan het gebruik van Stalevo met dezelfde dagelijkse dosering wordenhervat zodra weer orale medicatie kan worden ingenomen.

- Het verdient aanbeveling tijdens langdurig gebruik van Stalevo periodiek de lever- ennierfunctie en de hematopoëtische en cardiovasculaire functie te controleren.

4.5 Interacties met andere geneesmiddelen en andere vormen van interactie

Andere anti-parkinsongeneesmiddelen: tot op heden zijn er geen aanwijzingen voor interacties die hetgelijktijdig gebruik van standaard anti-parkinsongeneesmiddelen met behandeling met Stalevouitsluiten. In een hoge dosis kan entacapon invloed uitoefenen op de resorptie van carbidopa. Er isechter bij het aanbevolen behandelingsschema geen interactie met carbidopa waargenomen (totmaximaal 10 maal daags 200 mg entacapon). Bij patiënten met de ziekte van Parkinson die metlevodopa/DDC-remmer werden behandeld zijn in onderzoeken met herhaalde doses de interactiestussen entacapon en selegiline onderzocht en daarbij werd geen interactie waargenomen. Indien hetsamen met Stalevo wordt gebruikt, dan mag de dagelijkse dosis selegiline niet hoger zijn dan 10 mg.

Er moet voorzichtigheid worden betracht als de volgende werkzame stoffen tegelijkertijd metbehandeling met levodopa worden toegediend.

Antihypertensiva: indien levodopa aan de behandeling van patiënten die al antihypertensiva gebruiken,wordt toegevoegd, dan kan symptomatische posturele hypotensie optreden. Er kan een aanpassing vande dosering van het antihypertensivum noodzakelijk zijn.

Antidepressiva: in zeldzame gevallen zijn bijwerkingen als onder meer hypertensie en dyskinesiegerapporteerd bij gelijktijdig gebruik van tricyclische antidepressiva en levodopa/carbidopa. Inonderzoeken bij gezonde proefpersonen die één enkele dosis kregen toegediend zijn de interactiestussen entacapon en imipramine en tussen entacapon en moclobemide onderzocht. Er zijn geenfarmacodynamische interacties waargenomen. Een significant aantal patiënten met de ziekte vanParkinson is behandeld met een combinatie van levodopa, carbidopa en entacapon met verschillendewerkzame stoffen, waaronder MAO-A-remmers, tricyclische antidepressiva, noradrenaline-heropname-remmers, zoals desipramine, maprotiline en venlafaxine en geneesmiddelen die doorCOMT worden gemetaboliseerd (bijvoorbeeld geneesmiddelen die een catecholgroep bevatten,paroxetine). Er zijn geen farmacodynamische interacties waargenomen. Wanneer dezegeneesmiddelen echter gelijktijdig met entacapon worden gebruikt is voorzichtigheid geboden (zieook paragraaf 4.3 en 4.4).

Andere werkzame stoffen: dopaminereceptorantagonisten (zoals sommige antipsychotica en anti-emetica), fenytoïne en papaverine kunnen de therapeutische werking van levodopa verminderen.Patiënten die deze geneesmiddelen samen met Stalevo gebruiken, moeten zorgvuldig wordengeobserveerd op een verlies van de therapeutische werking.

6

Ten gevolge van de affiniteit van entacapon voor cytochroom P450 2C9 in vitro (zie paragraaf 5.2)zou Stalevo mogelijk kunnen interfereren met werkzame stoffen waarvan het metabolisme afhankelijkis van dit iso-enzym, zoals S-warfarine. In een onderzoek bij gezonde vrijwilligers naar de interactiebleek dat entacapon geen invloed had op de plasmawaarden van S-warfarine, terwijl de AUC van R-warfarine met gemiddeld 18% [CI90 11-26 %] toenam. De INR-waarden namen gemiddeld toe met13% [CI90 6-19%]. Daarom wordt controle van INR aanbevolen wanneer bij patiënten die warfarinegebruiken een behandeling met Stalevo wordt gestart.

Andere vormen van interactie: omdat levodopa de strijd met bepaalde aminozuren aangaat, kan deresorptie van Stalevo bij sommige patiënten met een eiwitrijk dieet worden gestoord.

In het maagdarmkanaal kunnen levodopa en entacapon chelaten vormen met ijzer. Daarom moet ertussen het gebruik van Stalevo en ijzerpreparaten een interval van minimaal 2-3 uur zitten (zieparagraaf 4.8).

Stalevo kan worden gegeven aan patiënten met de ziekte van Parkinson die vitaminepreparatengebruiken die pyridoxinehydrochloride (vitamine B6) bevatten.

In vitro-gegevens: entacapon wordt gebonden aan humaan albumine bindingsplaats II, waaraan ookverscheidene andere geneesmiddelen worden gebonden, waaronder diazepam en ibuprofen. Volgens invitro-onderzoek wordt bij therapeutische concentraties van het geneesmiddel geen significanteverdringing verwacht. Dus zijn er tot op heden geen aanwijzingen voor dergelijke interacties.

4.6 Zwangerschap en borstvoeding

Er zijn onvoldoende gegevens over het gebruik van de combinatie levodopa/carbidopa/entacapon bijzwangere vrouwen. Bij dierexperimenteel onderzoek is reproductietoxiciteit van de afzonderlijkepreparaten aangetoond (zie paragraaf 5.3). Het potentiële risico voor de mens is onbekend. Tijdens dezwangerschap mag Stalevo niet worden gebruikt tenzij de voordelen voor de moeder zwaarder wegendan de mogelijke risico's voor de foetus.

Levodopa wordt in de moedermelk uitgescheiden. Er zijn aanwijzingen dat de borstvoeding tijdensbehandeling met levodopa wordt onderdrukt. Carbidopa en entacapon werden bij dieren in de melkuitgescheiden, maar het is niet bekend of ze ook bij mensen in de borstvoeding worden uitgescheiden.De veiligheid van het gebruik van levodopa, carbidopa of entacapon bij pasgeborenen is niet bekend.Tijdens de behandeling met Stalevo mogen vrouwen geen borstvoeding geven.

4.7 Beïnvloeding van de rijvaardigheid en van het vermogen om machines te bedienen

Levodopa, carbidopa en entacapon kunnen tezamen duizeligheid en symptomatische orthostasisveroorzaken. Daarom dient voorzichtigheid te worden betracht bij het autorijden en het gebruik vanmachines.

Aan patiënten die worden behandeld met Stalevo en die slaperigheid vertonen en/of last hebben vanplotselinge slaapaanvallen moet worden opgedragen geen auto te rijden en geen activiteiten teverrichten waarbij een verminderde alertheid er voor kan zorgen dat zij zelf of anderen het risico vanernstig letsel of de dood kunnen lopen (zoals bij het bedienen van machines), totdat deze terugkerendeaanvallen zijn verdwenen zijn (zie ook paragraaf 4.4).

7

4.8 Bijwerkingen

In de volgende paragraaf worden de bijwerkingen beschreven die zijn gerapporteerd voorlevodopa/carbidopa en voor entacapon indien dit in combinatie met levodopa/DDC-remmer wordtgebruikt.

Levodopa/carbidopa

Bijwerkingen die frequent optreden bij het gebruik van levodopa/carbidopa zijn de bijwerkingen diehet gevolg zijn van de centrale neurofarmacologische werking van dopamine. Deze bijwerkingennemen bij het verlagen van de dosering levodopa gewoonlijk af. De meest voorkomende bijwerkingenzijn dyskinesie inclusief choreiforme, dystonische en andere onwillekeurige bewegingen.Spiertrekkingen en blefarospasme kunnen worden opgevat als vroege aanwijzingen om de doseringvan levodopa te verminderen. Misselijkheid, wat ook in verband staat met een verhoogde centraledopaminerge activiteit, is een vaak voorkomende bijwerking van levodopa/carbidopa.

Andere bijwerkingen die samenhangen met de behandeling met levodopa/carbidopa zijn mentaleveranderingen, inclusief paranoïde ideatie en psychotische episodes, depressie, met of zonder hetontwikkelen van suïcidale neigingen en cognitieve dysfunctie. Het toevoegen van entacapon aan debehandeling met levodopa/DDC-remmer (carbidopa of benserazide), dat wil zeggen de aanvang vande behandeling met Stalevo bij een patiënt die nog niet eerder entacapon heeft gebruikt, kan sommigevan deze mentale veranderingen versterken.

Minder frequent voorkomende bijwerkingen van de behandeling met levodopa/carbidopa zijn eenonregelmatig hartritme en/of hartkloppingen, episodes met orthostatische hypotensie, bradykinetischeepisodes (het 'on-off'-fenomeen), anorexia, overgeven, duizeligheid en slaperigheid.

Maag-darmbloedingen, het ontwikkelen van een ulcus duodeni, hypertensie, flebitis, leukopenie,hemolytische en niet-hemolytische anemie, trombocytopenie, agranulocytose, pijn op de borst,dyspneu en paresthesie zijn bij het gebruik van levodopa/carbidopa slecht zelden opgetreden.

In zeldzame gevallen zijn bij het gebruik van levodopa/carbidopa convulsies opgetreden; eenoorzakelijk verband met behandeling met levodopa/carbidopa is niet vastgesteld.

Andere bijwerkingen die bij het gebruik van levodopa zijn gerapporteerd en daarom mogelijk ook totde bijwerkingen van Stalevo behoren, zijn onder meer:

Metabole en voedingsaandoeningen: gewichtstoename of –verlies, oedeem.

Psychiatrische stoornissen: verwarring, slapeloosheid, nachtmerries, hallucinaties, wanen, agitatie,angst, euforie.

Aandoeningen van het zenuwstelsel: ataxie, ongevoeligheid, toename handtremor, spiertrekkingen,spierkramp, trismus, activatie van latent aanwezig syndroom van Horner. Ook vallen en afwijkingenaan de manier van lopen zijn mogelijke bijwerkingen.

Oogaandoeningen: diplopie, wazig zien, gedilateerde pupillen, oculogyrische crisis.

Stoornissen van het maagdarmkanaal: droge mond, bittere smaak in de mond, sialorroe, dysfagie,bruxisme, de hik, pijn in en last van de buik, obstipatie, diarree, flatulentie, brandend gevoel van detong.

Aandoeningen van de huid en het subcutaan weefsel: blozen, toegenomen transpiratie, donkertranspiratievocht, uitslag, haaruitval.

Nier- en urinewegstoornissen: urineretentie, urine-incontinentie, donkere urine, priapisme.Allerlei: zwakte, flauwte, vermoeidheid, hoofdpijn, heesheid, malaise, opvliegers, gevoel van

8

stimulatie, bizarre ademhalingspatronen, maligne neuroleptisch syndroom, maligne melanoom.

Entacapon

De meest frequent voorkomende bijwerkingen die door entacapon worden veroorzaakt hangen samenmet de verhoogde dopaminerge activiteit en deze bijwerkingen treden het vaakst bij de aanvang van debehandeling op. De ernst en frequentie van de bijwerkingen nemen af indien de dosering levodopawordt verlaagd. De andere voornaamste categorie bijwerkingen bestaat uit maagdarmklachten,waaronder misselijkheid, braken, buikpijn, obstipatie en diarree. De urine kan door entacaponroodachtig-bruin verkleuren, maar dit is een onschuldig verschijnsel.

De volgende bijwerkingen, hierna vermeld in Tabel 1, werden zowel uit klinisch onderzoek metentacapon als sinds de introductie van entacapon op de markt voor het gecombineerde gebruik vanentacapon met levodopa/DDC-remmer verzameld.

Tabel 1. Bijwerkingen

Psychiatrische stoornissenVaak: Slapeloosheid, hallucinaties, verwarring, paroniriaZeer zelden: Agitatie

Aandoeningen van het centrale en perifere zenuwstelselZeer vaak: DyskinesieVaak: Verslechterd parkinsonisme, duizeligheid, dystonie, hyperkinesie

Aandoeningen van het maagdarmstelselZeer vaak: MisselijkheidVaak: Diarree, buikpijn, droge mond, obstipatie, braken

Aandoeningen van lever en galwegenZelden: Afwijkende leverfunctietests

Aandoeningen van de huid en de adnexenZelden: Erythemateuze of maculopapulaire huiduitslagZeer zelden: Urticaria

Aandoeningen van het urinewegstelsel:Zeer vaak: Verkleuring van de urine

Lichaam als geheel – algemene aandoeningenVaak: Vermoeidheid, verhoogde transpiratie

Secundaire omstandigheden - voorvallenVaak: Vallen

*De bijwerkingen worden in volgorde van frequentie gerangschikt, waarbij de meest frequente eerstwordt genoemd, waarbij gebruik wordt gemaakt van de volgende regel: Zeer vaak (> 1/10); vaak(> 1/100, < 1/10); af en toe (> 1/1000, < 1/100); zelden (> 1/10000, < 1/1000); zeer zelden(< 1/10000), inclusief geïsoleerde gevallen.

Er zijn geïsoleerde gevallen van hepatitis met cholestatische kenmerken gemeld.

Entacapon in combinatie met levodopa werd geassocieerd met geïsoleerde gevallen van buitengewoneslaperigheid overdag en plotselinge slaapaanvallen.

Laboratoriumonderzoek:

9

De volgende laboratoriumafwijkingen zijn bij behandeling met levodopa/carbidopa gemeld en daarommoet er bij het behandelen van patiënten met Stalevo rekening mee worden gehouden:Gewoonlijk zijn de spiegels voor het ureumgehalte in het bloed, creatinine en urinezuur tijdenstoediening van levodopa/carbidopa lager dan met alleen levodopa. Afwijkingen van voorbijgaandeaard zijn onder meer verhoogde waarden voor het ureumgehalte van het bloed, AST (SGOT), ALT(SGPT), LDH, bilirubine en alkalinefosfatase.Er zijn lagere waarden voor hemoglobine en hematocriet, en verhoogde waarden voor glucose inserum en witte bloedcellen, bacteriën en bloed in de urine gerapporteerd.Ook zijn er positieve Cooms-tests gemeld, zowel bij levodopa/carbidopa als alleen bij levodopa, maarhemolytische anemie komt slechts uiterst zelden voor.Levodopa/carbidopa kan vals-positieve uitslagen geven als een dipstick wordt gebruikt voor het testenvan ketonen in urine; en deze reactie verandert niet als het urinemonster wordt gekookt. Het gebruikvan glucose-oxidasemethoden kan vals-negatieve uitslagen voor glycosuria geven.

4.9 Overdosering

Er zijn geen gevallen van overdosering gerapporteerd.

De behandeling van een acute overdosis Stalevo is gelijk aan die bij een acute overdosis levodopa.Pyridoxine is echter niet effectief bij het ongedaan maken van de werking van Stalevo. Eenziekenhuisopname wordt aanbevolen en er moeten algemene ondersteunende maatregelen wordengetroffen als het onmiddellijk spoelen van de maag en het herhaald toedienen van een dosis houtskool.Hierdoor kan de eliminatie van entacapon worden versneld met name door het verlagen van deresorptie/terugresorptie uit het maagdarmkanaal. Een juiste werking van het respiratoire, circulatoireen nierstelsel moet zorgvuldig worden bewaakt, waarbij de juiste ondersteunende maatregelen moetenworden ingezet. De ECG-bewaking moet worden gestart en de patiënt moet zorgvuldig wordengecontroleerd op de mogelijke ontwikkeling van aritmie. Indien dit noodzakelijk is, moet de juisteanti-aritmiebehandeling worden gegeven. De mogelijkheid dat de patiënt naast Stalevo anderewerkzame stoffen heeft ingenomen moet worden overwogen. Welke waarde dialyse heeft bij debehandeling van een overdosering is niet bekend.

5. FARMACOLOGISCHE EIGENSCHAPPEN

5.1 Farmacodynamische eigenschappen

Farmacotherapeutische klasse: Dopaminerg anti-parkinsongeneesmiddel.

ATC-code: N04BA03

Op dit moment gaat men ervan uit dat de symptomen van de ziekte van Parkinson samenhangen metde dopaminedepletie in het corpus striatum. Dopamine passeert de bloed-hersenbarrière niet.Levodopa, de precursor van dopamine, passeert de bloed-hersenbarrière wel en verlicht de symptomenvan de ziekte. Wanneer levodopa zonder metabole enzymremmers wordt toegediend, bereikt slechtseen klein deel van een bepaalde dosis het centrale zenuwstelsel, omdat levodopa grotendeels in hetperifere weefsel wordt gemetaboliseerd.

Carbidopa en benserazide zijn perifere DDC-remmers die het perifere metabolisme van levodopa totdopamine verminderen, waardoor een grotere hoeveelheid levodopa de hersenen kan bereiken.Wanneer bij gelijktijdige toediening van een DDC-remmer de decarboxylatie van levodopa afneemt,dan kan er een lagere dosis levodopa worden gebruikt, waardoor ook de incidentie van bijwerkingenzoals misselijkheid afneemt.

Door het remmen van het decarboxylase door een DDC-remmer wordt COMT de belangrijksteperifere metabole route voor het katalyseren van de conversie van levodopa tot 3-O-methyldopa (3-OMD), een potentieel schadelijke metaboliet van levodopa. Entacapon is een reversibele, specifieke enhoofdzakelijk perifeer werkende COMT-remmer die is ontwikkeld voor gelijktijdige toediening met

10

levodopa. Entacapon vertraagt de klaring van levodopa uit de bloedstroom wat in hetfarmacokinetische profiel van levodopa resulteert in een hogere AUC (area under the curve). Ditversterkt de klinische reactie op elke dosis levodopa, die ook langer duurt.

Het bewijs van de therapeutische werking van Stalevo is gebaseerd op twee fase III dubbelblindeonderzoeken bij in totaal 376 patiënten met de ziekte van Parkinson en 'end-of-dose' motorischefluctuaties, aan wie bij elke dosis levodopa/DDC-remmer tevens entacapon of een placebo werdgegeven. Het dagelijkse ON-tijdstip met en zonder entacapon werd in een dagboek dat thuis door depatiënt werd bijgehouden geregistreerd. In het eerste onderzoek verhoogde entacapon de gemiddeldedagelijkse ON-tijd met 1 uur en 20 minuten (CI 95% 45 min, 1 uur en 56 minuten) ten opzichte van debasislijn. Dit kwam overeen met een 8,3% stijging in de proportie van de dagelijkse ON-tijd.Overeenkomstig daarmee was de afname in de dagelijkse OFF-tijd in de entacapon-groep 24% en inde placebogroep 0%. In het tweede onderzoek was de gemiddelde proportie dagelijkse ON-tijd met4,5% (CI 95% 0,93%, 7,97%) toegenomen ten opzichte van de basislijn. Dit is vertaald naar eengemiddelde stijging van 35 minuten in de dagelijkse ON-tijd. Overeenkomstig nam de dagelijkseOFF-tijd bij entacapon af met 18% en bij een placebo met 5%. Omdat de werking van Stalevo-tabletten gelijk is aan die van entacapon 200 mg-tabletten bij gelijktijdige toediening van commercieelverkrijgbare carbidopa/levodopapreparaten met standaard afgifte in overeenkomstige doses zijn dezeresultaten ook van toepassing als omschrijving van de werking van Stalevo.

5.2 Farmacokinetische gegevens

a) Algemene eigenschappen van de werkzame bestanddelen

Resorptie/distributie: de resorptie van levodopa, carbidopa en entacapon vertoont aanzienlijke intra-en interindividuele variaties. Zowel levodopa als entacapon worden snel geresorbeerd en geëlimineerd.Carbidopa wordt in vergelijking met levodopa iets langzamer geresorbeerd en geëlimineerd. Indiencarbidopa apart, zonder de twee andere werkzame stoffen, wordt toegediend, dan is na een orale dosisvan 200 mg de biobeschikbaarheid van levodopa 15-33%, van carbidopa 40-70% en van entacapon35%. Maaltijden die rijk zijn aan grote neutrale aminozuren kunnen de resorptie van levodopavertragen en verminderen. Voedsel heeft geen significante invloed op de resorptie van entacapon. Hetdistributievolume van zowel levodopa (Vd 0,36-1,6 l/kg) als entacapon (Vdss 0.27 l/kg) is betrekkelijkklein, terwijl er voor carbidopa geen gegevens beschikbaar zijn.

Levodopa wordt slechts in geringe mate, ongeveer 10-30 %, aan plasma-eiwitten gebonden encarbidopa wordt voor ongeveer 36% gebonden, terwijl entacapon grotendeels aan plasma-eiwittenwordt gebonden (ongeveer 98%), voornamelijk aan serumalbumine. Bij therapeutische concentratiesvan entacapon worden andere grotendeels bindende werkzame stoffen (zoals warfarine, salicylzuur,fenylbutazon of diazepam) niet verdrongen. Entacapon zelf wordt, bij therapeutische of hogereconcentraties, evenmin in significante mate door deze stoffen verdrongen.

Metabolisme en eliminatie: levodopa wordt grotendeels tot meerdere metabolieten gemetaboliseerd,waarbij decarboxylatie door dopa decarboxylase (DDC) en O-methylatie door catechol-O-methyltransferase (COMT) de belangrijkste routes zijn.

Carbidopa wordt omgezet in twee hoofdmetabolieten die als glucuroniden en als niet-geconjugeerdeverbindingen in de urine worden uitgescheiden. Ongewijzigd carbidopa is verantwoordelijk voor 30%van de totale uitscheiding in urine.

Voorafgaand aan de uitscheiding via de urine (10 tot 20%) en via gal/faeces (80 tot 90%) wordtentacapon bijna volledig gemetaboliseerd. De belangrijkste metabole route is glucuronidatie vanentacapon en de actieve metaboliet ervan, de cis-isomeer, die voor ongeveer 5% van de totalehoeveelheid in plasma verantwoordelijk is.De totale klaring voor levodopa ligt tussen 0,55-1,38 l/kg/uur en voor entacapon ligt dit binnen hetbereik van 0,70 l/kg/uur. Als elke stof apart wordt toegediend is de halfwaardetijd (t1/2) voor levodopa0,6-1,3 uur, voor carbidopa 2-3 uur en voor entacapon 0,4-0,7 uur.

11

Door de korte halfwaardetijden treedt er bij herhaalde toediening geen echte accumulatie van levodopaof entacapon op.

Gegevens uit in vitro-onderzoek waarbij preparaten van humane levermicrosomen werden gebruikt,tonen aan dat entacapon het cytochroom P450 2C9 remt (IC50~4 µM). Entacapon vertoonde weinig ofgeen remming van andere types P450 iso-enzymen (CYP1A2, CYP2A6, CYP2D6, CYP2E1, CYP3Aen CYP2C19), zie paragraaf 4.5.

b) Kenmerken bij de patiënt

Ouderen: bij ouderen is de resorptie van levodopa, indien deze stof wordt toegediend zondercarbidopa en entacapon, groter en de eliminatie gaat langzamer dan bij jongere proefpersonen. Na eencombinatie van carbidopa met levodopa is de resorptie van levodopa bij ouderen en jongeren echterhetzelfde, maar is de AUC bij de ouderen, door de afgenomen DDC-activiteit en de lagere klaring alsgevolg van veroudering, nog steeds 1,5 maal groter. Er zijn geen significante verschillen in de AUCvan carbidopa of entacapon tussen jongere (45-64 jaar) en oudere proefpersonen (65-75 jaar).

Geslacht: de biobeschikbaarheid van levodopa is bij vrouwen aanzienlijk hoger dan bij mannen. Infarmacokinetisch onderzoek met Stalevo bleek de biobeschikbaarheid van levodopa bij vrouwen hogerdan bij mannen, voornamelijk als gevolg van de verschillen in lichaamsgewicht, terwijl zich bijcarbidopa en entacapon geen verschillen tussen de geslachten voordoen.

Leverfunctiestoornis: het metabolisme van entacapon is bij patiënten met een lichte tot matigeleverinsufficiëntie (Child-Pugh Klasse A en B) vertraagd, hetgeen zowel in de resorptie- als in deeliminatiefase tot een verhoogde plasmaconcentratie van entacapon leidt (zie de paragrafen 4.2 en4.3). Er is geen speciaal onderzoek naar de farmacokinetiek van carbidopa of levodopa gemeld bijpatiënten met een leverfunctiestoornis. Het verdient echter aanbeveling Stalevo met de nodigevoorzichtigheid toe te dienen aan patiënten met een lichte tot matige leverfunctiestoornis.

Nierfunctiestoornis: een nierfunctiestoornis heeft geen invloed op de farmacokinetiek van entacapon.Er zijn geen speciale onderzoeken gerapporteerd over de farmacokinetiek van levodopa en carbidopabij patiënten met een nierfunctiestoornis. Bij patiënten die worden gedialyseerd moet echter eenlangere dosisinterval van Stalevo worden overwogen (zie paragraaf 4.3).

5.3 Gegevens uit het preklinisch veiligheidsonderzoek

Uit de op conventioneel onderzoek gebaseerde preklinische gegevens van levodopa, carbidopa enentacapon, die zowel apart als in combinatie werden getest, bleken er voor watveiligheidsfarmacologie, toxicologie van herhaalde doses, genotoxiciteit en mogelijke carcinogeniteitbetreft geen aanwijzingen te bestaan voor speciale gevaren bij mensen. Bij toxicologisch onderzoekvan entacapon met herhaalde doses werd anemie waargenomen, die hoogstwaarschijnlijk door deijzerchelaterende eigenschappen van entacapon werd veroorzaakt. Met betrekking tot dereproductietoxicologie van entacapon werd bij konijnen die werden blootgesteld aan systemischewaarden binnen het therapeutisch bereik een verlaagd foetaal gewicht en een geringe vertraging in debotontwikkeling gevonden. Zowel door levodopa als door combinaties van carbidopa en levodopawerden viscerale en skeletafwijkingen bij konijnen veroorzaakt.

12

6. FARMACEUTISCHE GEGEVENS

6.1 Lijst van hulpstoffen

Tabletkern:CroscarmellosenatriumMagnesiumstearaatMaïszetmeelMannitol (E 421)Povidon K30 (E1201)

Filmomhulling:Glycerol 85% (E 422)HypromelloseMagnesiumstearaatPolysorbaat 80Rode ijzeroxide (E172)SucroseTitaniumdioxide (E171)Gele ijzeroxide (E172)

6.2 Gevallen van onverenigbaarheid

Niet van toepassing.

6.3 Houdbaarheid

3 jaar

6.4 Speciale voorzorgsmaatregelen bij bewaren

Geen speciale voorzorgen voor de bewaring

6.5 Aard en inhoud van de verpakking

HDPE-flessen met PP-sluiting

Verpakkingseenheden:10, 30, 100 en 250 tabletten.Het kan voorkomen dat niet alle verpakkingsgrootten in de handel worden gebracht.

6.6 Instructies voor gebruik en verwerking en verwijdering

Geen bijzondere vereisten.

7. HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN

Orion CorporationOrionintie 1FIN-02200 EspooFINLAND

8. NUMMER(S) VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN

13

9. DATUM VAN EERSTE VERGUNNING/HERNIEUWING VAN DE VERGUNNING

10. DATUM VAN HERZIENING VAN DE TEKST

14


Stalevo 100 mg/25 mg/200 mg filmomhulde tabletten


Elk tablet bevat 100 mg levodopa, 25 mg carbidopa en 200 mg entacapon.Voor hulpstoffen, zie 6.1.


Filmomhulde tabletten.Bruinachtige of grijsrode, ovale tabletten met aan één zijde de inscriptie 'LCE 100'.










a. Patiënten die momenteel met entacapon en met levodopa/carbidopa met standaard afgifte wordenbehandeld in doseringen die gelijk zijn aan de tabletsterktes van Stalevo kunnen direct overstappen opde daarmee overeenkomende Stalevo-tabletten.Een patiënt die bijvoorbeeld vier maal per dag een tablet levodopa/carbidopa 100/25 mg met een tabletentacapon 200 mg gebruikt, kan in plaats van de gebruikelijke levodopa/carbidopa- en entacapon-doses vier maal per dag een Stalevo-tablet 100/25/200 mg nemen.

b. Bij aanvang van de behandeling met Stalevo bij patiënten die momenteel worden behandeld metentacapon en levodopa/carbidopa in doses die niet gelijk zijn aan die van Stalevo-tabletten100/25/200 mg (of 50/12,5/200 mg of 150/37,5/200 mg) moet de Stalevo-dosering voor een optimale

15

klinische reactie zorgvuldig worden getitreerd. Bij de aanvang moet het gebruik van Stalevo wordenaangepast zodat de dosering zo nauwkeurig mogelijk overeenkomt met de totale dagelijkse dosislevodopa die momenteel wordt gebruikt.












Leverfunctiestoornis: Het wordt aanbevolen Stalevo met de nodige voorzichtigheid toe te dienen bijpatiënten met een lichte tot matige leverfunctiestoornis. Er kan een verlaging van de dosering nodigzijn (zie paragraaf 5.2.b.).

Nierinsufficiëntie: Nierinsufficiëntie heeft geen invloed op de farmacokinetiek van entacapon. Er zijngeen bijzondere onderzoeken gerapporteerd over de farmacokinetiek van levodopa en carbidopa bij

16






rabdomyolyse.












17










18












19

4.8 Bijwerkingen


Levodopa/carbidopa














20


Entacapon
















21


4.9 Overdosering






ATC-code: N04BA03




22










23












Tabletkern:CroscarmellosenatriumMagnesiumstearaatMaïszetmeelMannitol (E 421)

24

Povidon K30 (E1201)




6.3 Houdbaarheid

3 jaar













25


Stalevo 150 mg/37,5 mg/200 mg filmomhulde tabletten


Elk tablet bevat 150 mg levodopa, 37,5 mg carbidopa en 200 mg entacapon.Voor hulpstoffen, zie 6.1.


Filmomhulde tabletten.Bruinachtige of grijsrode, langwerpige, ovaalvormige tabletten met aan één zijde de inscriptie 'LCE150'.










a. Patiënten die momenteel met entacapon en met levodopa/carbidopa met standaard afgifte wordenbehandeld in doseringen die gelijk zijn aan de tabletsterktes van Stalevo kunnen direct overstappen opde daarmee overeenkomende Stalevo-tabletten.Een patiënt die bijvoorbeeld vier maal per dag een tablet levodopa/carbidopa 150/37,5 mg met eentablet entacapon 200 mg gebruikt, kan in plaats van de gebruikelijke levodopa/carbidopa- enentacapon-doses vier maal per dag een Stalevo-tablet 150/37,5/200 mg nemen.

b. Bij aanvang van de behandeling met Stalevo bij patiënten die momenteel worden behandeld metentacapon en levodopa/carbidopa in doses die niet gelijk zijn aan die van Stalevo-tabletten

26

150/37,55/200 mg (of 50/12,5/200 mg of 100/25/200 mg) moet de Stalevo-dosering voor een optimaleklinische reactie zorgvuldig worden getitreerd. Bij de aanvang moet het gebruik van Stalevo wordenaangepast zodat de dosering zo nauwkeurig mogelijk overeenkomt met de totale dagelijkse dosislevodopa die momenteel wordt gebruikt.












Leverfunctiestoornis: Het wordt aanbevolen Stalevo met de nodige voorzichtigheid toe te dienen bijpatiënten met een lichte tot matige leverfunctiestoornis. Er kan een verlaging van de dosering nodigzijn (zie paragraaf 5.2.b.).Nierinsufficiëntie: Nierinsufficiëntie heeft geen invloed op de farmacokinetiek van entacapon. Er zijngeen bijzondere onderzoeken gerapporteerd over de farmacokinetiek van levodopa en carbidopa bij

27






rabdomyolyse.












28










29












30

4.8 Bijwerkingen


Levodopa/carbidopa














31


Entacapon
















32


4.9 Overdosering






ATC-code: N04BA03




33










34










35



Tabletkern:CroscarmellosenatriumMagnesiumstearaatMaïszetmeelMannitol (E 421)Povidon K30 (E1201)




6.3 Houdbaarheid

3 jaar











36



37

BIJLAGE II

A. HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR DEVERVAARDIGING VERANTWOORDELIJK VOORVRIJGIFTE

B. VOORWAARDEN VERBONDEN AAN DE VERGUNNING

VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN

38

A. HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR DE VERVAARDIGINGVERANTWOORDELIJK VOOR VRIJGIFTE

Naam en adres van de fabrikant verantwoordelijk voor vrijgifte Orion Corporation Orionintie 1 FIN-02200 Espoo Finland

B. VOORWAARDEN VERBONDEN AAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE

HANDEL BRENGEN

� AAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDELBRENGEN GESTELDE VOORWAARDEN OF BEPERKINGEN TEN AANZIENVAN DE LEVERING EN HET GEBRUIK

Aan medisch recept onderworpen geneesmiddel.

� ANDERE VOORWAARDEN

De houder van deze vergunning voor het in de handel brengen moet de EuropeseCommissie op de hoogte brengen van zijn marketingplannen voor het bij dit besluitgoedgekeurde geneesmiddel.

39

BIJLAGE III

ETIKETTERING EN BIJSLUITER

40

A. ETIKETTERING

41

GEGEVENS DIE OP DE BUITENVERPAKKING OF, INDIEN DEZE ONTBREEKT, OP DEPRIMAIRE VERPAKKING MOETEN WORDEN VERMELD:

TEKST VOOR OP HET ETIKET VAN DE FLES EN OP DE BUITENVERPAKKING

1. BENAMING VAN HET GENEESMIDDEL

Stalevo 50 mg/12,5 mg/200 mg filmomhuld tabletlevodopa/carbidopa/entacapon

2. GEHALTE AAN WERKZAME STOF(FEN)

1 tablet bevat 50 mg levodopa, 12,5 mg carbidopa en 200 mg entacapon.

3. LIJST VAN HULPSTOFFEN

Bevat mannitol.

4. FARMACEUTISCHE VORM EN INHOUD

10 filmomhulde tabletten

5. WIJZE VAN GEBRUIK EN TOEDIENINGSWEG(EN)

Oraal gebruik

6. EEN SPECIALE WAARSCHUWING DAT HET GENEESMIDDEL BUITEN HETBEREIK EN ZICHT VAN KINDEREN DIENT TE WORDEN GEHOUDEN

Houd het geneesmiddel buiten het bereik en het zicht van kinderen.

7. ANDERE SPECIALE WAARSCHUWING(EN), INDIEN NODIG

8. UITERSTE GEBRUIKSDATUM

EXP: maand/jaar

9. BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR DE BEWARING

10. BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR HET VERWIJDEREN VANNIET-GEBRUIKTE GENEESMIDDELEN OF DAARVAN AFGELEIDEAFVALSTOFFEN (INDIEN VAN TOEPASSING)

42

11. NAAM EN ADRES VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DEHANDEL BRENGEN

Orion CorporationOrionintie 1FIN-02200 ESPOOFINLAND


13. PARTIJNUMMER VAN DE FABRIKANT

Partijnummer:

14. ALGEMENE INDELING VOOR DE AFLEVERING

Geneesmiddel op medisch voorschrift.

15. INSTRUCTIES VOOR GEBRUIK

43








Bevat mannitol.




Oraal gebruik





EXP: maand/jaar



44





Partijnummer:




45








Bevat mannitol.




Oraal gebruik





EXP: maand/jaar



46





Partijnummer:




47








Bevat mannitol.




Oraal gebruik





EXP: maand/jaar



48





Partijnummer:




49




Stalevo 100 mg/25 mg/200 mg filmomhuld tabletlevodopa/carbidopa/entacapon


1 tablet bevat 100 mg levodopa, 25 mg carbidopa en 200 mg entacapon.


Bevat mannitol.




Oraal gebruik





EXP: maand/jaar


.


50





Partijnummer:




51








Bevat mannitol.




Oraal gebruik





EXP: maand/jaar



52





Partijnummer:




53








Bevat mannitol.




Oraal gebruik





EXP: maand/jaar



54





Partijnummer:




55








Bevat mannitol.




Oraal gebruik





EXP: maand/jaar



11. NAAM EN ADRES VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE

56

HANDEL BRENGEN




Partijnummer:




57








Bevat mannitol.




Oraal gebruik





EXP: maand/jaar



58





Partijnummer:




59








Bevat mannitol.




Oraal gebruik





EXP: maand/jaar



60





Partijnummer:




61








Bevat mannitol.




Oraal gebruik





EXP: maand/jaar



62





Partijnummer:




63








Bevat mannitol.




Oraal gebruik





EXP: maand/jaar



64





Partijnummer:




65

B. BIJSLUITER

66

BIJSLUITER

Lees de hele bijsluiter aandachtig door alvorens dit geneesmiddel in te nemen.- Bewaar deze bijsluiter. Misschien heeft u hem nog een keer nodig.- Raadpleeg uw arts of apotheker, als u aanvullende vragen heeft.- Dit geneesmiddel is alleen aan u voorgeschreven. Geef het dus niet door aan iemand anders. Het

kan schadelijk voor hen zijn, zelfs als ze dezelfde verschijnselen hebben als u.

In deze bijsluiter:1. Wat is Stalevo en waarvoor wordt het gebruikt2. Wat u moet weten voordat u Stalevo gebruikt3. Hoe wordt Stalevo ingenomen4. Mogelijke bijwerkingen5 Hoe bewaart u Stalevo6. Aanvullende informatie

Stalevo 50/12,5/200 mg filmomhulde tablettenLevodopa, carbidopa, entacapon

- De werkzame stoffen van Stalevo zijn levodopa, carbidopa en entacapon.- Elk tablet bevat 50 mg levodopa, 12,5 mg carbidopa en 200 mg entacapon.- De andere bestanddelen zijn croscarmellosenatrium, magnesiumstearaat, maïszetmeel, mannitol

(E 421), povidon K30 (E 1201), glycerol (E 422), hypromellose, polysorbaat 80, rode ijzeroxide(E 172), sucrose, titaniumdioxide (E 171), gele ijzeroxide (E 172)

Houder van de vergunning voor het in de handel brengenOrion CorporationOrionintie 1FIN-02200 EspooFINLAND

FabrikantOrion CorporationOrionintie 1FIN-02200 EspooFINLAND

1. WAT IS STALEVO EN WAARVOOR WORDT HET GEBRUIKT

Stalevo 50/12,5/200 mg filmomhulde tabletten

Stalevo bevat drie werkzame stoffen in één filmomhuld tablet. Elk tablet bevat 50 mg levodopa, datvoor de behandeling van de ziekte van Parkinson wordt gebruikt. Carbidopa en entacapon versterkende anti-parkinsonwerking van levodopa.Er zijn verschillende verpakkingsgroottes (10, 30, 100 of 250 tabletten), maar deze zijn misschien nietallemaal beschikbaar in uw land.Stalevo-tabletten zijn voorzien van een dunne bruinachtig tot grijzig-rode omhulling en een oranje totgele kern. Stalevo-tabletten 50/12,5/200 mg zijn rond, biconvex (dat wil zeggen dat de beide uiteindeniets breder zijn) en zijn aan één kant voorzien van het merkteken ‘LCE 50’.Uw arts heeft Stalevo voorgeschreven ter behandeling van uw ziekte van Parkinson.

67

2. WAT U MOET WETEN VOORDAT U STALEVO GEBRUIKT

Gebruik Stalevo niet en vertel het aan uw arts:

- als u allergisch bent voor levodopa, carbidopa of entacapon of voor een van de anderebestanddelen van Stalevo,

- als u lijdt aan nauwehoekglaucoom (een oogaandoening),- als u een bijniertumor heeft,- als u bepaalde geneesmiddelen inneemt voor de behandeling van depressie (selectieve MAO-A

plus MAO-B-remmers, of niet-selectieve MAO-remmers).- als u ooit heeft geleden aan maligne neurolepticasyndroom (MNS – dit is een zeldzame

bijwerking van geneesmiddelen die worden gebruikt voor het behandelen van ernstige mentalestoornissen),

- als u ooit hebt geleden aan niet-traumatische rabdomyolyse (een zeldzame spieraandoening),- als u een leverziekte hebt.

Pas goed op met Stalevo en vertel het aan uw arts:

- als u ooit een hartaanval, astma of een andere ziekte aan uw hart, bloedvaten of longen hebtgehad,

- als u een leverziekte hebt. Mogelijk moet uw dosering dan worden aangepast,- als u ooit een nier-, lever- of hormoon-gerelateerde aandoening hebt gehad,- als u ooit een maagzweer of stuipen hebt gehad,- als u ooit hebt geleden aan enige vorm van een ernstige mentale stoornis,- als u zich depressief voelt, zelfmoordgedachten hebt of ongebruikelijke veranderingen in uw

gedrag opmerkt,- als u lijdt aan chronische openhoekglaucoom. Mogelijk moet uw dosis worden aangepast en

moet uw oogdruk worden bewaakt,- als u andere geneesmiddelen gebruikt die een lage bloeddruk kunnen veroorzaken. U moet er

zich van bewust zijn dat het gebruik van Stalevo de werking hiervan kan versterken.- als u ontdekt dat u plotseling in slaap valt, of als u zich heel erg slaperig voelt (zie ook de

paragraaf 'Rijvaardigheid en bediening van machines'),- als u last krijgt van ongecontroleerde bewegingen of als dit erger wordt nadat u met het gebruik

van Stalevo bent gestart. Neem als dit gebeurt contact op met uw arts, omdat de dosis van uwanti-parkinsongeneesmiddelen dan mogelijk moet worden aangepast,

- als uw spieren erg stijf worden of heftig schokken, of als u lijdt aan tremoren, agitatie,verwarring, koorts, snelle pols of grote fluctuaties in uw bloeddruk. Indien een van dezesymptomen zich voordoen, neem dan onmiddellijk contact op met uw arts.

- als u de behoefte voelt met het gebruik van Stalevo te stoppen, raadpleeg dan eerst uw arts. Hetkan noodzakelijk zijn de dosering Stalevo geleidelijk aan te verminderen en wijzigingen in uwanti-parkinsonmedicatie aan te brengen, om bijwerkingen te voorkomen en te voorkomen datuw Parkinson-symptomen verergeren.

Indien u denkt dat een van de hierboven genoemde verschijnselen op u van toepassing is, neem dancontact op met uw arts.

Zwangerschap

Mocht u zwanger zijn of denken dat u mogelijk zwanger bent, gebruik dan geen Stalevo voordat u uwarts hebt geraadpleegd. Borstvoeding

Tijdens de behandeling met Stalevo mogen vrouwen geen borstvoeding geven.

68

Rijvaardigheid en bediening van machines

Stalevo kan uw bloeddruk verlagen, waardoor u een licht gevoel in uw hoofd kunt krijgen of waardooru zich duizelig kunt voelen. Wees daarom bijzonder voorzichtig wanneer u autorijdt, of wanneer ugereedschap of machines bedient. Mocht u zich erg slaperig voelen, of ontdekken dat u soms plotseling in slaap bent gevallen, wacht dantotdat u zich weer helemaal wakker voelt voordat u gaat autorijden of iets anders gaat doen waarbij ualert moet zijn. Anders loopt u het risico uzelf en anderen bloot te stellen aan het oplopen van ernstigeletsels of zelfs aan overlijden. Gebruik van Stalevo samen met andere geneesmiddelen

Licht uw arts of apotheker in als u andere geneesmiddelen gebruikt of onlangs heeft gebruikt, ook alshet geneesmiddelen betreft, waarvoor geen voorschrift noodzakelijk is of als het gaat omkruidenmiddelen. Stalevo kan de werking en bijwerkingen van bepaalde antidepressiva en sommige anderegeneesmiddelen versterken. Hieronder vallen onder meer MAO-A-remmers (zoals moclobemide),tricyclische antidepressiva (zoals amitriptyline) en noradrenaline-heropname-remmers (zoalsdesipramine, maprotiline en venlafaxine), en paroxetine, rimiterol, isoprenaline, adrenaline,noradrenaline, dopamine, dobutamine, alfamethyldopa en apomorfine.Wees bij het gebruik van deze geneesmiddelen terwijl u ook met Stalevo wordt behandeld alert opandere bijwerkingen. De werking van Stalevo kan door bepaalde geneesmiddelen worden afgezwakt. Hieronder vallen:- dopamineantagonisten die worden gebruikt voor de behandeling van mentale aandoeningen,- dopamineantagonisten die worden gebruikt voor de behandeling van misselijkheid en

overgeven,- fenytoïne (dat wordt gebruikt ter voorkoming van stuipen) en papaverine (dat als

spierverslapper wordt gebruikt).Vertel het aan uw arts indien u deze geneesmiddelen gebruikt, of indien u merkt dat Stalevo niet zogoed werkt als u deze middelen inneemt. Stalevo kan de vertering van ijzer bemoeilijken. Daarom mag u Stalevo niet gelijktijdig metijzersupplementen innemen. Wacht na de inname van één van de twee ten minste 2 à 3 uur alvorenshet andere in te nemen. 3. HOE WORDT STALEVO INGENOMEN

Volg bij inname van Stalevo nauwgezet de instructies van uw arts. Raadpleeg bij twijfel uw arts of uwapotheker. Elk tablet Stalevo bevat een complete dosis levodopa, carbidopa en entacapon. Deze combinatie is indrie verschillende sterkten verkrijgbaar. Neem telkens wanneer u Stalevo inneemt niet meer dan ééntablet in. Het tablet mag niet worden gespleten of in kleinere stukjes worden gebroken. Uw arts vertelt u precies hoe veel tabletten Stalevo u elke dag mag innemen. Afhankelijk van hoe u opde behandeling reageert, kan uw arts een hogere of lagere dosering voorstellen. Gebruik per dag nietmeer dan 10 tabletten. Stalevo innemen met voedsel en drank

- Stalevo mag met of zonder voedsel worden ingenomen.- Bij sommige patiënten wordt Stalevo niet goed geresorbeerd als het samen met of kort na het

eten van eiwitrijk voedsel wordt ingenomen (denk hierbij onder meer aan vlees, vis,melkproducten, zaden en noten). Raadpleeg uw arts als u denkt dat dit op u van toepassing is.

69

- Neem Stalevo niet gelijktijdig met ijzersupplementen in. Wacht na de inname van één van detwee ten minste 2 à 3 uur alvorens het andere middel in te nemen.

Volg nauwgezet de instructies van uw arts op over wanneer en hoe u Stalevo, andere geneesmiddelendie levodopa bevatten en andere anti-parkinsongeneesmiddelen moet innemen. Raadpleeg uw arts ofapotheker als u twijfelt aan deze instructies of aan de etiketten op uw geneesmiddelen. Raadpleeg uw arts of apotheker als u denkt dat het effect van Stalevo te sterk of te zwak is, of als umogelijk bijwerkingen ontdekt. Wat u moet doen als u meer van Stalevo heeft ingenomen dan u zou mogen

Als u per ongeluk te veel Stalevo-tabletten hebt ingenomen, neem dan onmiddellijk contact op met uwarts of apotheker.

Wat u moet doen als u Stalevo vergeet te gebruiken

Als u uw volgende dosis pas over meer dan een uur hoeft in te nemen:neem nu een tablet in, en neem het volgende tablet op het normale tijdstip in. Als u uw volgende dosis binnen een uur moet innemen: neem nu een tablet in, wacht een uur, en neem dan nog een tablet in. Houd u daarna weer aan uwnormale schema. Neem geen dubbele dosis om een overgeslagen dosis in te halen. Zorg er om mogelijke bijwerkingente voorkomen voor dat er altijd minstens een uur is verstreken voordat u het volgende Stalevo-tabletinneemt. Stoppen met de behandeling met Stalevo

Stop niet zonder overleg met uw arts met het gebruik van Stalevo. Het kan noodzakelijk zijn dedosering van uw andere anti-parkinsonmedicatie aan te passen, met name levodopa, om uwsymptomen afdoende onder controle te houden. 4. MOGELIJKE BIJWERKINGEN Stalevo kan bij sommige patiënten bijwerkingen veroorzaken. Mocht u een van deze bijwerkingenervaren, neem dan zo spoedig mogelijk contact op met uw arts. Veel van de bijwerkingen kunnen doorhet aanpassen van de dosering worden verlicht. De meest voorkomende bijwerkingen:- ongecontroleerde bewegingen- misselijkheid- mentale veranderingen – waaronder paranoïde en psychotische symptomen, depressie (mogelijk

met zelfmoordgedachten) en problemen met het geheugen of het nadenken- de urine kleurt roodbruin (dit is onschadelijk).

Minder frequente bijwerkingen- een onregelmatige hartslag en hartritme- een licht gevoel in het hoofd of flauwvallen door een lage bloeddruk; duizeligheid; slaperigheid- plotselinge verergering van de symptomen van de ziekte van Parkinson- verlies aan eetlust, overgeven, maag-darmbloedingen, maag-darmzweren, buikpijn, droge mond,

obstipatie, diarree- hoge bloeddruk, ontsteking van de aderen in de benen- niet kunnen slapen, hallucinaties, verwarring, vervelende dromen, vermoeidheid- spierkrampen; toegenomen transpiratie, vaker vallen

70

- veranderingen in de bloedcellen die kunnen leiden tot vermoeidheid, vallen, infecties,bloedingen, pijn op de borst, kortademigheid, tintelend of doof gevoel, stuipen

zeldzame of zeer zeldzame bijwerkingen- zich geagiteerd voelen- jeuk en uitslag- gewichtstoename of –verlies- gezichtsstoornissen Als u bijwerkingen constateert die niet in deze bijsluiter worden vermeld, licht dan uw arts ofapotheker in. 5. HOE BEWAART U STALEVO

Houd buiten het bereik en het zicht van kinderen. Geen speciale instructies voor opslag. Niet gebruiken na de uiterste op etiket en doos vermelde gebruiksdatum.

71

6. AANVULLENDE INFORMATIE

Neem voor alle informatie met betrekking tot dit geneesmiddel contact op met de lokalevertegenwoordiger van de houder van de vergunning voor het in de handel brengen. Belgique/België/BelgienNovartis Pharma N.V.Medialaan 40B-1800 VilvoordeTél/Tel: +32 2 246 16 11

Luxembourg/LuxemburgNovartis Pharma GmbHRoonstraße 25D-90429 NürnbergAllemagne/DeutschlandTél/Tel: +49 911 273 0

DanmarkOrion Pharma A/SBøgeskovvej 9DK-3490 KvistgårdTlf: +45 49 12 66 00

NederlandNovartis Pharma B.V.Raapopseweg 1NL-6824 DP ArnhemTel: +31 26 37 82 111

DeutschlandOrion Pharma GmbHNotkestraße 9D-22607 HamburgTel: +49 40 899 689-0

NorgeOrion Pharma ASPb. 52 ØkernN-0510 OsloTel: + 47 22 88 73 00

ΕλλάδαNovartis (Hellas) Á.Å.Â.Å.12 χλµ Εθνικής Οδού Νο 1GR-14451 ΜεταµόρφωσηΤηλ: + 30 210 281 17 12

ÖsterreichNovartis Pharma GmbHBrunner Strasse 59Postfach 169A-1235 WienTel: +43 1 86 6570

EspañaNovartis Farmacéutica, S.A.Gran Via de les Corts Catalanes, 764E-08013 BarcelonaTel: +34 93 306 42 00

PortugalNovartis Farma - Produtos Farmacêuticos, S.A.Rua do Centro Empresarial, Edifício 8Quinta da BelouraP-2710-444 SintraTel: +351 21 000 8600

FranceNovartis Pharma S.A.S.2 et 4, rue Lionel TerrayF-92500 Rueil-MalmaisonTél: +33 1 55 47 66 00

Suomi/FinlandOrion CorporationOrionintie 1FIN-02200 EspooPuh/Tel: +358 10 4291

IrelandOrion Pharma (Ireland) Ltd.c/o Allphar Services Ltd.Belgard RoadTallaghtIRL – Dublin 24Tel: +353 1 404 16 00

SverigeOrion Pharma ABDjupdalsvägen 7SE-192 51 SollentunaTel: +46 8 623 6440

72

ÍslandPharmaNor hf.Hörgatúni 2IS-210 GarðabærSími: +354 535 7000

United KingdomOrion Pharma (UK) Ltd.Leat HouseOverbridge SquareHambridge Lane, NewburyBerkshire RG14 5UXTel: +44 1635 520 300

ItaliaNovartis Farma S.p.A.Largo Umberto Boccioni, 1I-21040 Origgio (Varese)Tel: +39 02 96 54 1

Deze bijsluiter is voor de laatste keer goedgekeurd op {datum}

73

BIJSLUITER




Stalevo 100/25/200 mg filmomhulde tablettenLevodopa, carbidopa, entacapon

- De werkzame stoffen van Stalevo zijn levodopa, carbidopa en entacapon.- Elk tablet bevat 100 mg levodopa, 25 mg carbidopa en 200 mg entacapon.- De andere bestanddelen zijn croscarmellosenatrium, magnesiumstearaat, maïszetmeel, mannitol





STALEVO 100/25/200 MG FILMOMHULDE TABLETTEN

Stalevo bevat drie werkzame stoffen in één filmomhuld tablet. Elk tablet bevat 100 mg levodopa, datvoor de behandeling van de ziekte van Parkinson wordt gebruikt. Carbidopa en entacapon versterkende anti-parkinsonwerking van levodopa.Er zijn verschillende verpakkingsgroottes (10, 30, 100 of 250 tabletten), maar deze zijn misschien nietallemaal beschikbaar in uw land.Stalevo-tabletten zijn voorzien van een dunne bruinachtig tot grijzig-rode omhulling en een oranje totgele kern. Stalevo-tabletten 100/25/200 mg zijn ovale en zijn aan één kant voorzien van het merkteken‘LCE 100’.Uw arts heeft Stalevo voorgeschreven ter behandeling van uw ziekte van Parkinson.

74



















Zwangerschap



75






Volg bij inname van Stalevo nauwgezet de instructies van uw arts. Raadpleeg bij twijfel uw arts of uwapotheker. Elk tablet Stalevo bevat een complete dosis levodopa, carbidopa en entacapon.Deze combinatie is indrie verschillende sterkten verkrijgbaar. Neem telkens wanneer u Stalevo inneemt niet meer dan ééntablet in. Het tablet mag niet worden gespleten of in kleinere stukjes worden gebroken. Uw arts vertelt u precies hoe veel tabletten Stalevo u elke dag mag innemen. Afhankelijk van hoe u opde behandeling reageert, kan uw arts een hogere of lagere dosering voorstellen. Gebruik per dag nietmeer dan 10 tabletten. Stalevo innemen met voedsel en drank



76










77




78
















79





80

BIJSLUITER




Stalevo 150/37,5/200 mg filmomhulde tablettenLevodopa, carbidopa, entacapon

- De werkzame stoffen van Stalevo zijn levodopa, carbidopa en entacapon.- Elk tablet bevat 150 mg levodopa, 37,5 mg carbidopa en 200 mg entacapon.- De andere bestanddelen zijn croscarmellosenatrium, magnesiumstearaat, maïszetmeel, mannitol





STALEVO 150/37,5/200 MG FILMOMHULDE TABLETTEN

Stalevo bevat drie werkzame stoffen in één filmomhuld tablet. Elk tablet bevat 150 mg levodopa, datvoor de behandeling van de ziekte van Parkinson wordt gebruikt. Carbidopa en entacapon versterkende anti-parkinsonwerking van levodopa.Er zijn verschillende verpakkingsgroottes (10, 30, 100 of 250 tabletten), maar deze zijn misschien nietallemaal beschikbaar in uw land.Stalevo-tabletten zijn voorzien van een dunne bruinachtig tot grijzig-rode omhulling en een oranje totgele kern. Stalevo-tabletten 150/37,5/200 mg zijn langwerpige, ovaalvormige en zijn aan één kantvoorzien van het merkteken ‘LCE 150’.Uw arts heeft Stalevo voorgeschreven ter behandeling van uw ziekte van Parkinson.

81



















Zwangerschap



82






Volg bij inname van Stalevo nauwgezet de instructies van uw arts. Raadpleeg bij twijfel uw arts of uwapotheker. Elk tablet Stalevo bevat een complete dosis levodopa, carbidopa en entacapon. Deze combinatie is indrie verschillende sterkten verkrijgbaar. Neem telkens wanneer u Stalevo inneemt niet meer dan ééntablet in. Het tablet mag niet worden gespleten of in kleinere stukjes worden gebroken. Uw arts vertelt u precies hoe veel tabletten Stalevo u elke dag mag innemen. Afhankelijk van hoe u opde behandeling reageert, kan uw arts een hogere of lagere dosering voorstellen. Gebruik per dag nietmeer dan 10 tabletten. Stalevo innemen met voedsel en drank



83










84




85
















86





BIJLAGE I SAMENVATTING VAN DE …ec.europa.eu/health/documents/community-register/2003/...entacapon,...

Documents

Transcript of BIJLAGE I SAMENVATTING VAN DE …ec.europa.eu/health/documents/community-register/2003/...entacapon,...