Dia 1

Bianca van Kouwen Brian Twint

Dia 2

Even voorstellen.. Bianca van Kouwen, MA, MSc Bianca van Kouwen, MA, MSc Orthopedagogiek, Geestelijke Verzorging Orthopedagogiek, Geestelijke Verzorging Co-auteur Affectief Bewuste Benadering Co-auteur Affectief Bewuste Benadering Gedragsdeskundige Esdege-Reigersdaal Gedragsdeskundige Esdege-Reigersdaal

Dia 3

En.. Brian Twint Sociaal Pedagogische Hulpverlening (SPH) Co-auteur Affectief Bewuste Benadering Co-auteur Psychiatrie voor SPH Redactielid Sozio-SPH Redacteur verstandelijkbeperkt.nl Persoonlijk begeleider Cordaan

Dia 4

Programma LVB problematiek Emotionele ontwikkeling bij mensen met een VB Kunnen en aankunnen Affectief Bewuste Benadering Vragen

Dia 5

LVB -Licht verstandelijk beperkt

Dia 6

LVB -Licht verstandelijk beperkt, maar ook zwakbegaafd (intelligentie 50/55-85) met bijkomende problematiek

Dia 7

LVB problematiek -Licht verstandelijk beperkt, maar ook zwakbegaafd (intelligentie 50/55-85) met bijkomende problematiek -Op het eerste gezicht: -redelijk vaardige indruk -streetwise -geen opvallende uiterlijke kenmerken -Taalbegrip versus taalgebruik -Negatief zelfbeeld en zichzelf overschatten -Overvraging! (passief / actief)

Dia 8

Emotionele ontwikkeling bij mensen met LVB Naast VB ook (sociaal-)emotioneel beperkt Emotionele ontwikkeling Niet harmonieuze ontwikkeling Gedrag/functioneren sterker bepaald door emotie dan cognitie Moeilijk te meten

Dia 9

Emotionele ontwikkeling & psychopathologie Een lager niveau van emotionele ontwikkeling ->meer kwetsbaarheid voor psychopathologie Grote(re) discrepantie emotionele ontwikkeling en IQ- > meer psychopathologie Beperking in emotionele ontwikkeling kan versterkt worden door psychiatrisch ziektebeeld

Dia 10

Kunnen en aankunnen Ontwikkelingsleeftijd ligt lager dan kalenderleeftijd Sociaal-emotionele ontwikkelingsleeftijd ligt lager dan ontwikkelingsleeftijd

Dia 11

Voorbeeld overvraging Casus Cees Lichte verstandelijke beperking (IQ=65) ADHD 27 jaar oud Ambulante begeleiding Probleem: huishouden

Dia 12

Uitleg casus Cees

Dia 13

Belangrijk voor lvb-doelgroep Kennis van cognitieve ontwikkeling n Kennis van emotionele ontwikkeling en emotionele ontwikkelingsniveau clint Zelfkennis en reflectievermogen begeleider Kernwoord: Afstemmen

Dia 14

Waarom ABB voor LVB? Afstemmen op niveau, achterstand in emotionele ontwikkeling wordt versterkt door bijkomende problematiek Complexiteit/heftigheid doelgroep doet beroep op je eigen reflectie vermogen/emotie regulatie

Dia 15

Affectief Bewuste Benadering Definitie en kern Ontstaan Doelgroep Model Voorwaarden en pijlers Hulpmiddelen

Dia 16

Definitie en kern Affectief: emotie en emotioneel niveau Bewuste: reflecteren en afstemmen Benadering: de manier waarop

Dia 17

Ontstaan Ontstaan bij Cordaan twee partijen (gedragsdeskundigen) Affectief neutraal of juist met emotie? Verdeeldheid ook in teams Behoefte aan handvatten bij begeleiders / praktische werkvloer methodiek

Dia 18

Doelgroep -mensen met een verstandelijke beperking (IQ 20-69) -mensen met zwakbegaafdheid (IQ 70-84) -de doelgroep LVG+ (SGLVG) / LVB (IQ 50-84 met bijkomende problematiek) -mensen met epilepsie -mensen met een psychische of psychiatrische stoornis (GGZ) -clinten in de jeugdzorg

Dia 19

Model ABB

Dia 20

Voorwaarden Contact / Structuur/ Doel of perspectief Waarom deze voorwaarden?

Dia 21

Voorwaarde 1 Contact Contact is de basis van een relatie= verbinding tussen de client en begeleider Kwaliteit en kwantiteit van contact Beschikbaarheid en aanwezigheid zorgen voor gevoel van veiligheid Veiligheid in het contact voorwaarde voor relatieopbouw

Dia 22

Voorwaarde 2 Structuur in het dagelijkse leven (dag)structuur maakt begeleiding effectiever Structuur geeft overzicht en biedt rust en vertrouwen veiligheid groei Structuur in de bejegening = consistentie, team op 1 lijn, zoveel mogelijk geplande contactmomenten

Dia 23

Voorwaarde 2 Structuur voelt de client/begeleider zich veilig? is aan de voorwaarden voldaan om te kunnen groeien? / waar liggen de behoeften? Piramide van Maslow

Dia 24

Werkboek: Werkboek Dagelijkse Routine dagstructuur

Dia 25

Structuur: Weekkaart

Dia 26

Voorwaarde 3 Doel of perspectief Een gezamenlijk doel zorgt voor perspectief/eendracht Eerst het doel dan de middelen

Dia 27

Werkboek: Werkboek Toekomstplan oplossingsgericht

Dia 28

Pijlers EE-benadering Relationele vaardigheden Systeembenadering

Dia 29

Pijler 1: Expressed Emotion Inleiding Meten EE Onderzoek EE

Dia 30

Expressed Emotion Hoge EE - (over)betrokkenheid: zeer betrokken bij clint, veel warmte - Vijandig houding: veralgemeende negatieve houding tov client - Kritische houding: afkeuring specifiek gedrag

Dia 31

Hoge EE Filmpje hoge EE Mina Murat gaat los NCRV Document: De besloten groep, april 2007

Dia 32

Expressed Emotion Lage EE - laat zich niet snel meeslepen in emotie clint - Accepterende houding - (te) weinig affectie - (te veel) afstand houden

Dia 33

Rol van emotie Gedrag van clint roept emotie op Emotie roept neiging tot specifiek gedrag op Gedrag begeleider roept emotie clint op Emotie roept neiging tot specifiek gedrag op

Dia 34

Expressed Emotion De mate van EE komt naar voren in: Directe omgang met clint Dagelijkse rapportage Mondelinge overdracht Team Teamvergaderingen

Dia 35

Zelftest: Experimentele EE-test

Dia 36

EE-test

Dia 37

Pijler 2: Relationele vaardigheden Kwaliteitsbeleving = hoe de begeleider met je omgaat ABB: Rogers: -Empathie -Onvoorwaardelijke acceptatie -Congruentie Gespreksvoering

Dia 38

Gespreksvoering ABB Steekwoorden: -Tweerichtingsverkeer -Tiensecondenregel -Verbale communicatie: objectief luisteren, bewust spreken Feedback vragen en geven, taal afstemmen -Non-verbale communicatie: stem, houding, fysiek contact

Dia 39

Gespreks- voering: Feedback-gesprek feedback voor de begeleider

Dia 40

Werkboek: Werkboek Signalerings- gesprek rol van emotie

Dia 41

Dia 42

Dia 43

Pijler 3: Systeembenadering Subsystemen Geen duidelijke oorzaak-gevolg Iedereen deel van systeem

Dia 44

Systeembenadering Netwerk in beeld -de meeste tijd besteden LVB-ers buiten zicht - goede vrienden vs slechte vrienden -rol van belangrijke personen -netwerk versterken

Dia 45

Systeembenadering Invloeden binnen team / invloeden van team -emotie in team (bijv teamoverleggen) -objectiviteit vs subjectiviteit (lage EE hoge EE) Rol van prive-situatie van de begeleider

Dia 46

Werkboek: Werkboek Netwerkplan netwerk in beeld / rol van vrienden

Dia 47

Netwerk: Netwerkkaart

Dia 48

Niet vergeten: implementatie Implementatieplan Gedragen door gehele organisatie ABB vanaf intake Training en intervisie

Dia 49

Implementatie: Implementatie- plan

Dia 50

ABB Toolkit - hulpmiddelen Werkboeken voor elk thema een werkboek Experimentele EE-zelftest Regenton (afstemmen op het niveau) Feedbackgesprek (wederkerigheid in de relatie) Tiensecondenregel en andere gespreksvaardigheden Meer hulpmiddelen: weekrooster, netwerkkaart, etc. Implementatieplan

Dia 51

Werkboeken

Dia 52

Dia 53

Dia 54

de Regenton 3o jaar geleden bedacht door Ton Hoogstraat om verschillen tussen vaardigheden uit te leggen Kracht zit hem in het beeldend maken In samenwerking nu een instrument ABB Toolkit voor afstemmen op IQ / sociale redzaamheid/ SEO

Dia 55

de Regenton Afstemmen op niveau maakt lage SEO zichtbaar Maar ook discrepantie IQ Eenvoudig testgegevens invullen

Dia 56

de Regenton: Totaal IQ = water in de ton gemiddelde functioneren ---------------------- Performaal IQ taken Verbaal IQ uitdrukken SRZ of Vineland (sociale redzaamheid) SEO of ESSEON (emotionele leeftijd) Kalenderleeftijd

Dia 57

Toekomst: ABB in ontwikkeling Publicatie over kunnen en aankunnen medio 2012 Meer thematische werkboeken in de maak! Uitbreiding ABB Toolkit Tools voor iq