Beweeg najaar 2015

Beweeg! 1

Activiteiten voor 5o-plussersBeweeg! Arnhem, najaar 2015

Beweeg! Activiteiten voor 50-plussers

Arnhem, najaar 2015

Interview Eric Scherder “Zitten is het nieuwe roken”

Het belang van fi t blijvenNieuw in Arnhem:grootouder kind zwemmen

2


Interview

Erik ScherderErik Scherder (62 jaar) is hoogleraar neuropsychologie aan

de Vrije Universiteit Amsterdam en hoogleraar bewegings-wetenschappen aan de Rijksuniversiteit Groningen. Buiten de academische wereld is hij bekend van zijn optredens in De Wereld Draait Door en de videocolleges voor www.universi-teitvannederland.nl. Zijn missie: bewegen verkleint de kans op dementie.

Bewegen is niet alleen gezond voor het lijf, het houdt ook de geest lenig. Neuropsycholoog en televisiester Erik Scherder belooft dat met een half uurtje inspanning het risico op dementie afneemt.

Hoe helpt een actieve levensstijl de-mentie te voorkomen? “Ik zeg niet dat bewegen immuun maakt, maar wel dat het de kans op hoge bloeddruk, hart- en vaatziek-ten en diabetes verkleint en dus de daarmee verbonden risico’s op allerlei vormen van dementie, waaronder alzheimer.”

Moeten we meer gaan sporten?“Sporten is prima, maar dan wel elke dag minimaal een half uur. Twee keer per week is niet voldoende als je de rest van de tijd zit. Je hoeft ook niet elke dag naar de sportschool of in een joggingpak buiten te draven. Zelf fiets ik van huis naar mijn werk en terug, stevig doortrappend. Dat is ruim een uur beweging per dag. Wandelen met de hond werkt niet als je bij elke boom blijft wachten tot hij is uitgesnuffeld. Een half uurtje per dag ononderbroken stevig bewegen, daar gaat het om. Welke activiteit daarvoor nodig is, verschilt van mens tot mens. Beweeg naar vermogen. Een beetje zweet is een goede graadmeter. Je hart moet aan het werk, want dat stimuleert de doorbloeding van de hersenen. Je hoeft je eigen grenzen niet over, maar zoek ze wel op. Neem de weg van de weerstand.”

Dat is een pittige opgave voor de generatie die liever met een tablet op de bank zit. “Het goede nieuws is dat 40% van de Nederlanders voldoende beweegt, maar de trends zijn veront-rustend: inactiviteit en luiheid. Buitenshuis bewegen we ons voort per auto en op het werk nemen we de lift, gevolgd door een dagje zitten achter de computer. En dan is er ’s avonds geen zin meer om te sporten. Logisch, want de “frontale lob of kwab” van de hersenen – waar onze motivatie en ons initiatief vandaan komen – is dan wel in slaap gesust.”

bewegen is op elk niveau van belang. zelfs kauwen

Wanneer is iemand inactief? “Wie dat half uurtje per dag niet haalt, terwijl hij het wel kan, zit al aan de verkeerde kant van de lijn. Natuurlijk kun je op latere leeftijd iets minder, maar 75% van de verpleeghuisbewo-ners en 90% van de bewoners in een verzorgingshuis, haalt dat half uurtje maar twee keer per jaar, of zelfs dat niet. Juist die mensen, met de meest-kwetsbare hersenen, bewegen voornamelijk tussen bed en stoel.”

Heeft het zin om aan bewegingspro-gramma’s mee te doen als je ouder bent? “ Onderzoek wijst uit dat ‘gezonde’ inactieven – dus bij wie de hersenfunc-tie nog niet is aangetast – die deelne-men aan bewegingsprogramma’s na

een paar maanden een significant bete-re hersenfunctie hebben. Dat effect is in alle leeftijdsgroepen waarneembaar. Dus blijf actief, ook na je pensioen. Ga niet met een hengel langs de water-kant zitten. Een beetje wegdommelen bij die dobber kost 500.000 zenuwcellen per dag! Overigens zijn de eerste 25 tot 30 jaar van ons leven ongelooflijk belangrijk. Dan is de prefrontale cortex – een onderdeel van die eerderge-noemde frontale lob – nog in ontwikke-ling. Die jaren moeten we benutten om cognitieve reserves op te bouwen, om meer zenuwcellen te kweken. Ik noem het ‘geheugenfuncties verrijken’. Daar worden we later voor beloond. Mensen met voldoende reserve kunnen problemen op meerdere manieren oplossen en zijn weerbaarder tegen allerlei degeneratieve ziekten.”

Wat slijt er precies aan de hersenen bij het ouder worden? “De frontale lob verzaakt als eerste. Die heeft een spilfunctie en zorgt voor initiatief, zelfstandigheid, planning en het remmend vermogen van de herse-nen. Dankzij dat vermogen tot rem-ming selecteren we uit alle informatie die constant over ons wordt uitgestort, wat belangrijk is om te onthouden. De rest mogen we vergeten. Als die rem-ming niet meer functioneert, werkt ook dat filter niet. Dan is alles even belang-rijk en ontstaat er chaos in het brein. Zonder remming geen geheugen. Dat maakt heel angstig.

Beweeg! 3


Bij mensen met dementie of een verstandelijke beperking zie je vaak motorische onrust. Ze wiebelen een beetje door de gangen. Dan zegt de verpleging: ‘Meneer Jansen, gaat u maar weer zitten’. Met alle liefde en goede bedoeling. Maar doe het niet! Juist beweging zorgt dat hun onrust en agitatie afneemt. Er is een bekend verhaal van een man die na twee jaar vastgebonden te zijn, door een tand-arts werd onderzocht en die ontdekte rottende gebitselementen. Ja, dan word je wel geagiteerd.”

Wat heeft dit trieste verhaal met uw missie te maken?“Omdat bewegen op elk niveau van belang is. Zelfs kauwen zet het hart aan het werk en bevordert zo de doorbloe-ding van de hersenen. Als je dat niet meer kunt door bijvoorbeeld een gebit-sprobleem, of door de vele vla en pap in de huizen, gaat zelfs die deur dicht. Ik pleit voor echt en smakelijk eten waar je een beetje voor moet werken. En laat de bewoners vooral zelf de tafels dekken en hun eigen boterham smeren als ze dat nog kunnen.”

zitten is het nieuwe roken

U bent op latere leeftijd begonnen met viool spelen. Terwijl een muziek-instrument toch juist iets is dat je als kind moet oppakken?“Ik hoef ook geen André Rieu te wor-den. Het gaat erom dingen te leren die je nog nooit eerder hebt gedaan. Uitdagingen blijven zoeken. Daar gaan de hersenen van vooruit. Zelf een instrument bespelen is natuurlijk het mooist: dan ben je motorisch, auditief én visueel actief. Het komt van drie kanten binnen! Dat is pas verrijking.

Bij studies met kinderen die een instru-ment gaan bespelen, blijkt dat de ver-binding tussen de twee hersenhelften in volume toeneemt. En dat verbetert de communicatie tussen die twee. Simpel gezegd bepaalt de rechter her-senhelft de emotie en de linkerhelft de actie. Als emotie en gedrag niet goed op elkaar zijn afgestemd heeft muziek

daar een geweldig effect op, omdat het bijvoorbeeld het taalvermogen positief beïnvloedt. Zelfs bij mensen met een herseninfarct in de linker hersenhelft, bij wie vaak een spraakstoornis op-treedt, kan muziektherapie tot verbe-tering leiden. De rechter hersenhelft neemt die functie over, en de verbin-dingen tussen voor en achter worden versterkt. Ook stotteraars, of mensen die helemaal niet op een normale ma-nier kunnen spreken, kunnen zich via zang wel vlekkeloos uitdrukken.

Wat wilt u onze lezers meegeven?“Zitten is het nieuwe roken. Een half uurtje per dag voor je lichaam en geest zorgen, dat is toch niet te veel ge-vraagd? Zijn we echt zo druk? Het moet je alles waard zijn!” Hij kijkt me indrin-gend aan: “Ben ik helder?”

Bron: Gezondgids juni 2014, Consumentenbond tekst: Harry van Dooren

4


Het belang van fit blijven

YogaSteeds meer mensen ontdekken dat yoga een van de plezie-rigste manieren is om aan je gezondheid te werken. Yoga bestaat uit zachte oefeningen voor je lichaam en is een veilige vorm van lichaamsbeweging. Je voelt je fit, vitaal en krachtig. Door regelmatig yoga oefeningen te doen breng je lichaam en geest in balans. Daardoor krijg je een rustiger en stillere geest en dat bevordert bijvoorbeeld een betere slaap. Levenslust en plezier in je leven worden daardoor vergroot. Yoga oefeningen worden staand, zittend of liggend uitge-voerd. Een les wordt afgesloten met ontspanningsoefeningen.

Overal in Arnhem is het mogelijk om yoga te beoefenen, in alle stijlen en niveaus. Bijvoorbeeld bij Steunpunt De Gaanderij. Lestijden: maandag 09.00 tot 10.00 uur en 10.15 tot 11.15 uur.

Open dag Op maandag 28 september ben je op bovenstaande uren van harte welkom voor een gratis kennismakingsles yoga bij De Gaanderij. Aanmelden is niet nodig.

Steunpunt De Gaanderij, Driemondplein 1

In Arnhem wordt yoga op veel plekken aangeboden. Kijk daar-voor op www.sportinarnhem.nl. Of bel met 026 - 377 57 57.

Sport- en spelAltijd al willen sporten als een professional? Dat kan bij het Olympic Training Centre op Papendal. RSVV organiseert hier sporten spelactiviteiten onder het motto ‘Sportief actief samen met anderen’.

Tijdens de sporten spelactiviteit komen allerlei spelactivitei-ten aan bod, zoals slagbal, handbal, hockey en badminton. Teamgeest, samenspel en plezier staan voorop. Daarbij word je gestimuleerd om het beste uit jezelf te halen. De les begint met een warming-up op muziek. De laatste 10 min bestaat uit grondoefeningen en cooling down.

Je bent van harte welkom op maandag van 10.00 tot 11.00 uur en van 11.00 tot 12.00 uur.

www.rsvv.nl of bel met Ron van der Veer 06 - 442 201 01Olympic Training Centre, Papendallaan 3, Arnhem

Let op: ga bij de slagboom rechts af en dan de eerste weg links. Dan kijk je tegen het training centre aan. Links om het gebouw en gelijk rechts om. Daar is de ingang.

Na je 30-ste verlies je elk jaar een beetje spiermassa. Dit wordt ook wel ‘sarcopenie’ genoemd. Dit wordt veroorzaakt door een combinatie van factoren. Zo worden voedingsstoffen uit het eten niet meer zo goed gebruikt voor de opbouw

van spieren. Na je 50-ste levensjaar versnelt dit proces zich. Spierverlies zorgt voor krachtverlies. Bewegen in de vorm van spierversterkende oefeningen zorgt er voor dat spiermassa, en dus kracht, toeneemt. Je wordt nog sterker en krachtiger. Dit heeft natuurlijk een enorme positieve invloed op de kwaliteit van leven. Een maximumleeftijd om spierversterkende oefeningen te doen is er in principe niet.

Twee Arnhemse fitness-centra organiseren een beweegweek waar je gratis kunt kennismaken met verschillende vormen van spierversterkende oefeningen. Of maak kennis met yoga tijdens een open dag.

Beweeg! 5


Physique, het cen-trum voor sport & gezondheid, is op het gebied van medische fitness, fysiotherapie

en re-integratie toonaangevend in de regio. Het is een laagdrempelig cen-trum voor jong en oud waar iedereen onder deskundige begeleiding op eigen niveau aan zijn of haar gezondheid kan werken.

Voor de oudere doelgroep is er een uitgebreid sportprogramma. Zo kun je onder andere meedoen met yoga, pi-lates, fit & vitaal, bodyshape of indoor fietsen. De mensen die er sporten zijn erg enthousiast over de sfeer en des-kundigheid bij Physique. “Ik krijg goede begeleiding, ook als ik klachten heb. Het is er ook gezellig. Na de les nog even napraten en een kopje koffie of thee drinken. Ik kom er al jaren en voel me fit. Bewegen, ik weet niet beter”, aldus Judith, 76 jaar.

Gratis BeweegweekVan 2 t/m 8 november organiseert Physique een speciale Beweegweek. In deze week kun je kennismaken met de beweegactiviteiten. De toegang is gratis en iedereen is welkom. Ook kun je kennismaken met de eGym- cirkel, een slimme combinatie van acht volautomatische toestellen, waardoor je binnen 30 minuten een complete workout doet.

Op de website van Physique kun je nalezen welke lessen er op welk tijdstip gegeven worden in die week. Je kunt hier ook inschrijven. www.physique.nl/gratisbeweegweek.

Schrijf je vóór 19 oktober in voor de lessen in de Beweegweek. Zo ben je verzekerd van een plekje en begelei-ding. Voor de eGym-cirkel kun je een gratis proefles in laten plannen bij de receptie.

Physique Beukenlaan 19 6823 MA Arnhem 026 - 370 0243

Fitness & Health Center Rijkers-woerd is gevestigd in een verbouwde boerderij in Arnhem-Zuid. Vijf zalen bieden ruimte voor een ruim aanbod aan fitness- en groepslessen voor jong en oud. Na de les kun je relaxen in de sauna , maar ook voor sportmassage kun je er terecht. Eigenaren Kalpesh en Caroline zijn zeer betrokken bij hun

fitness-center. Hun werkwijze ken-merkt zich door de grote aandacht voor elke deelnemer apart. Wie denkt dat hij of zij hier anoniem een uurtje kan sporten, heeft het mis. Nieuwe-lingen worden hartelijk ontvangen en goed begeleid bij hun activiteit. Niet alleen aan het begin, maar zolang als je er sport. Kwaliteit en gezelligheid staat hoog in het vaandel. Iedereen staat vrij om deel te nemen aan alle activiteiten van Fitness & Health Center Rijkers-woerd, maar er zijn ook sporturen speciaal voor 55+-ers. Drie keer in de week is er een aangepaste les, inclusief aangepaste muziek uit vroegere tijden.

Een greep uit het programma: Bodybalance (combinatie van yoga, tai-chi en pilates), circuit-training (een les met fitness- en cardio-apparaten), combinatie-uur (een combinatieles aerobic-BBBB in een zaal), fitness (individueel sporten met een schema opgesteld naar ieders wensen en doel-stellingen).

Ook is er een damesgroep op maan-dagmiddag. Zij doen niet elke week

hetzelfde, maar wisselen het af. “Alles om bewegen leuker te maken”, aldus Kalpesh. “Caroline verzorgt hierbij de meeste lessen en door haar enorme enthousiasme en gezelligheid krijg je ook heel veel energie om de dag weer volledig aan te kunnen.”

Gratis BeweegweekIn de week van 12 t/m 18 oktober orga-niseren het centrum een Beweegweek. De hele week kennismaken met onder andere Bodybalance, Circuit-training of een Combinatie-uur. Deelname aan deze week is GRATIS, maar je moet je wel aanmelden. Doe dit vóór 10 okto-ber, want vol = vol. Dit kan via e-mail: [email protected], bellen naar 026 – 323 38 61 of kom gezellig langs om je in te schrijven voor de Beweeg-week. Op de website vind je nog meer informatie: www.fhc-rijkerswoerd.nl

Fitness & Health Center RijkerswoerdMooieweg 1066836 AJ Arnhem026 - 323 3861

6


Wandel mee metVind je het ook zo lekker om buiten te zijn en met anderen iets te onderne-

men? Loop dan een keer mee met DoorLopen(d) Fit. Deze groep zorgt elk jaar voor een gevarieerd wandelprogramma door de mooie omgeving van Arnhem. Dit wandelseizoen loopt van februari tot half december. Je kunt meestal kiezen voor een korte of een lange route. Uitgebreide informatie vind je op www.sportinarnhem.nl/senioren.

Deelname DoorLopen(d) Fit

• Meld je aan bij het startpunt. Dit kan van dertig tot uiterlijk vijf minuten voor de start.

• Per wandeling betaal je € 1,50. Voor de 13 wandelingen samen betaal je € 10,-. • De startpunten zijn goed te bereiken met de auto en vaak ook met het openbaar vervoer.

• Wacht op het startsein van het inschrijfteam. Bij de splitsing van de lange en korte route wachten we op elkaar.

• Om hinder zoveel mogelijk te voorkomen mogen honden niet mee en mogen Nordic walking stok-ken niet gebruikt worden.

• Iedere deelnemer krijgt bij de eerste inschrijving een stempelkaart en bij elke wandeling een stempel. Vanaf 10 stempels per seizoen krijg je een mooie herinnering mee aan een geslaagd wandelseizoen.

Het wandelprogramma is een initiatief van Sportbedrijf Arnhem en DoorLopen(d) Fit.

Meer informatie: (026) 377 57 57www.sportinarnhem.nl/senioren

6 september 11.00 uur (zondag) 8 of 16 kmTerletseheide, Delhuyzen

S Verzamelen: Arnhem, carpoolplaats De Waterberg (bij Motel Mercure)

B Lijn 91, halte Golf LinksN 6816 SL, Europaweg 25, Arnhem

Vandaar rijden we gezamenlijk naar de startplaats

17 september 13.30 uur (donderdag) 8 of 11 kmDeelerwoud

S Arnhem, Brandst BuyswegB Lijn 8, halte AlteveerN 6815 AZ, Brandts Buysweg 22, Arnhem


27 september 11.00 uur (zondag) 8 of 12 kmWestervoort, Hondsbroekse Pleij, Schans, Horsterpark

S Parkeerplaats NS station Westervoort

B Lijn 60, 61, 62, 63, 65, halte NS station WestervoortTrein Arnhem-Winterswijk, station Westervoort

N 6931 EG, ‘t Slag 1, Westervoort

8 oktober 13.30 uur (donderdag) 7 of 10 kmSonsbeek, Zijpendaal, Braamberg, Steenen Tafel, Klarenbeek

S Arnhem, bezoekerscentrum Sonsbeek, Zijpendaalseweg

B Lijn 2, halte SonsbeekwegN 6814 CL, Zijpendaalseweg 24a, Arnhem

S = Start / verzamelplaats

B = Bushalte

N = Navigatie

Beweeg! 7


DoorLopen(d) Fit18 oktober 11.00 uur (zondag) 9 of 12 km

Twickel, Carolinahoeve, Hagenau, Geitenberg

S Ellecom, SterrebosB Lijn 43, halte Ellecom DorpN 6955 AJ, Zutphensestraatweg 40, Ellecom

29 oktober 13.30 uur (donderdag) 8,5 km Mariëndaal, Boschveld, Lichtenbeek

S Oosterbeek, (laan van) Mariëndaal, na spoorviaductB Lijn 1, 51, 52 , halte MariëndaalN 6861 WN, Mariëndaal 8, Oosterbeek

8 november 11.00 uur (zondag) 8,5 of 14,5 kmJohannahoeve, Rijk der Heide, Papendal, Lichtenbeek, Boschveld

S Oosterbeek, hoek Limburg Stirumweg/Dreyenseweg

B Trein sprinter Arnhem-Utrecht, station OosterbeekLijn 1, halte NS station Oosterbeek

N 6861 WL, Limburg Stirumweg 2, Oosterbeek

19 november 13.30 uur (donderdag) 8 of 11 kmOssendaal, Beekhuizen, Kamerdalseberg

S Velp, Biesdelselaan, zorgcentrum De BiesdelB Lijn 9, halte BiesdelselaanN 6881 CD, Biesdelselaan 89, Velp

29 november 11.00 uur (zondag) 9 of 12 kmKoningsheide, Via Dolorosa, Plagdel,Roozendaalseveld

S Verzamelen: Arnhem, carpoolplaats De Waterberg (bij Motel Mercure)

B Lijn 91, halte GolflinksN 6816 SL, Europaweg 25, Arnhem


10 december 12.30 uur (donderdag) 10 kmSchaarsbergen, Zonheuvel, Kemperheideseizoenssluiting bij Pannenkoekhuis Den Strooper

S Schaarsbergen, Den Strooper, Koningsweghoek Kemperbergerweg

B Lijn 9, halte KoningswegN 6816 TC, Koningsweg 18, Schaarsbergen

Kerkstraat 4 straatjes 026 442 11 21 www.mephisto-shop-arnhem.nl

De basis voorcomfortabel lopen.

8


Paski 61M

argr

ee 7

2

Ik, Riënne Wopereis,

fotografeer graag wat

jaartjes meer.

Kijk voor meer fo

to’s op

www.fotografienne.nl

Workou(d)t!

Beweeg! 9


Marga 63, Rieke 68

Workou(d)t!

U bent nooit te oudvoor een workout

Hossein 68

Just

o 73

vvna

Mar

ieke

61,

Too

s 63

, Ann

eke

63

met dank aan handmodel Astried

10


Bij onze vereniging

Ski en Fit Arnhem

kunt u meedoen met

hardlopen & Nordic Walking

• Half september begint ons winterprogramma, waar het sportief bewegen voorop staat: hardlopen, nordic walking.

• We lopen dan op zaterdag- en zondagmorgen vanaf sportpark‘t Cranevelt in Arnhem.

• Op donderdagmorgen is er een Nordic walking groep die start bij tennispark Beekhuizen in Velp

• Kijk op onze website www.skienfi tarnhem.nl voor verdere informatie over onze vereniging of bel voor inlichtingen 026-4452700.

• De eerste twee proefl essen zijn gratis.

Citam Arnhem B.V.Hazenkamp 70 (Industrieterrein Rijkerswoerd)6836 BA ArnhemTel. (026) 3203 355www.citam.nl

Kom bij ons langsen maak eenAllRoad proefrit

Vanaf € 19.999,-Of probeer een van onze andere modellen.

AltoAl vanaf € 9.799,-

Celerio Al vanaf € 9.999,-

Splash Al vanaf € 11.499,-

S-CrossAl vanaf € 21.499,-

Jimny Al vanaf € 22.999,-

Swift Al vanaf € 13.749,-

Gecombineerd brandstofverbruik volgens Euro5 of 6-norm: 3,4 - 6,8 l/100 km; 14,7 - 29,4; CO2-uitstoot: 84 - 130 g/km. Genoemde prijs is incl. BTW/BPM en excl. kosten rijklaarmaken. Kijk voor kosten en voorwaarden op www.suzuki.nl

Beweeg! 11


Altijd optimistisch blijvenJanny heeft elke

dag pijn. Ze heeft onder andere fi bro-myalgie, artrose en astma. Fibromyalgie betekent: pijn in bind-weefsel en spieren. Het is een chronisch pijnsyndroom en wordt ook wel weke delen reuma

genoemd. Artrose is een reumatische ziekte waarbij het kraak-been dunner en zachter wordt.

Toch is Janny een hele optimistische vrouw. “Ik ben eigenlijk allergisch voor alles wat van buiten komt en koud water is niet goed voor mijn spieren en reuma. Een fi jne warme douche na het wandelen is heerlijk. Mijn man is Indisch en ik kook graag Indisch. Die specerijen geven wel eens darmklachten, maar ik vind het te lekker om te laten staan”.

Voor Janny is het belangrijk om gezond te leven. “Als ik niet elke dag zou bewegen, zou ik uiteindelijk in een rolstoel kun-nen belanden en dat wil ik niet. Als je er eenmaal in zit, kom je er bijna nooit meer uit.”. Als dochter van een gymleraar was ze bijna vanaf haar geboorte al aan het sporten, zegt ze zelf. Gymnastiek, handbal, volleybal, hardlopen en badminton waren haar sporten.

Leven met klachtenToen ze een jaar of 30 was, begon de pijn. “Ik had last van mijn knie, mijn schouders, eigenlijk mijn hele bovenlichaam deed altijd wel ergens pijn. Bezoekjes aan artsen leverden niks op. Ze wisten niet precies waar de pijn door kwam, niemand nam me eigenlijk serieus. In Wedde, provincie Groningen, waar ik toen woonde, las ik in het dorpshuis een folder over fi bromyal-gie. Ik had al vermoedens dat ik zoiets zou hebben. Soms weet je dat gewoon. Alles wat ik las herkende ik bij mezelf. Ik ben toen gelijk lid geworden van de FES, de patiëntenvereniging voor fi bromyalgiepatiënten. Op bijeenkomsten van deze ver-eniging kon ik praten met lotgenoten. Met alle informatie op zak ben ik naar de huisarts gestapt, die me doorstuurde naar

een reumatoloog. Na 25 jaar hadden mijn klachten eindelijk een naam. Ik was blij, want ik bleek geen aanstelster te zijn. Maar aan de andere kant is dat natuurlijk ook zeer pijn-lijk, omdat het zo lang heeft moeten duren.

Lekker bewegen met Nordic WalkingZe vertelt enthousiast over wat ze doet aan beweging. “Om fi t te blijven wandel ik elke dag dik een half uur en één keer per week doe ik aan Nordic Walking. Dat laatste doe ik pas sinds maart van dit jaar. Je wandelt met een redelijk tempo met ‘pools’, speciale wandelstokken. Hiermee train je heel veel spieren, als je het goed doet tenminste. Het is vermoeiend, maar zo leuk om te doen en we hebben het heel gezellig in ons groepje. Onze groep bestaat alleen maar uit mensen met reumatische klachten. Om met onze groep te willen wande-len, moet je dan ook lid zijn van de patiëntenvereniging. We wandelen op verschillende plaatsen. Nu lopen we bijvoorbeeld bij Warnsborn. Dat is een hele mooie omgeving, zeker nu alles zo mooi groen is.

Erica Mesman begeleidt onze groep en ze houdt ons goed in de gaten. Ze is speciaal opgeleid om mensen met een beper-king te kunnen begeleiden. Sommigen lopen sneller dan ande-ren en maken dan een extra rondje onderweg. De warming-up en rekken en strekken wordt ook niet vergeten. Ik kijk er elke week weer naar uit. Weer of geen weer, we gaan gewoon op pad. En mochten we overvallen worden door een bui regen, heb ik altijd zo’n wegwerp regencape in mijn binnenzak. Ik móet gewoon blijven bewegen, dat zit nu eenmaal in me.”

Uniek Sporten is het sportloket voor mensen met een beperking. In samenwerking met sport-aanbieders willen wij iedereen met een beperking in de regio Arnhem aan het bewegen krijgen. Tijdens het sporten werk je aan een goede conditie en bouw je sociale contacten op. Wil je weten wat de mogelijkheden zijn en of er een sport of beweegactiviteit is die je zou kunnen beoefenen? Misschien wil je een sportadvies of zit je met vragen rondom fi nanciële ondersteuning? Uniek Sporten helpt bij al dit soort vragen en bij het vinden van een geschikte vorm van sport of bewegen. Meer informatie vind je op www.unieksporten.nl of bel met 026 - 377 37 87.

Onze website www.unieksporten.nl is vernieuwd. Neem eens een kijkje!Met de nieuwe app van Uniek Sporten vind je een geschikte vorm van sport of bewegen.

12


Ouderen in beweginginitiatief voor en door wijkbewoners

Marga Kruese werkt bij Zorgvilla Zypendaal, een huis voor mensen die niet meer zelfstandig kunnen wonen. Zij kent als geen ander het belang van bewegen voor oudere mensen. “Ik speelde al langer met het idee van een beweegtuin voor onze bewoners. Omdat er bij de Zorgvilla geen plaats is voor zo’n tuin, hebben Jeanette en ik contact gezocht met Jeroen om te kijken of er in park Sonsbeek misschien mogelijkheden waren”.

“Ook tuinieren of even een boodschap doen is beweging”

Jeroen: “Het park is een hele speciale plek en daar kun je niet zo-maar een beweegtuin gaan maken. Je bent aan allerlei regels gebonden om-dat het een monument is. Maar toen ik er langer over nadacht realiseerde ik me dat het hele park eigenlijk een grote beweegtuin is. Hier zijn we ver-der over door gaan praten. Jeanette: “Sportbedrijf Arnhem is al langer bezig om 50-plussers in beweging te krijgen. We organiseren bijvoorbeeld wandelen fietstochten. Om mensen meer te laten bewegen werken wij graag mee.”

Wat voor de bewoners van de Zorg-villa geldt is natuurlijk ook op andere wijkbewoners van toepassing. In de participatiemaatschappij, waarin ou-deren steeds langer zelfstandig blijven wonen, zal er meer aandacht voor deze mensen moeten zijn. De zorg is over het algemeen wel geregeld, maar ook het welzijn van ouderen is belangrijk. En daar draagt beweging zeker aan bij.

“Onder beweging verstaan wij trou-wens niet alleen wandelen en fietsen”, stelt Jeanette. “Ook tuinieren of even naar de winkel gaan voor een bood-schap, is beweging.”

Het initiatief moet de komende maan-den een vastere vorm gaan krijgen. “We willen dat het een initiatief voor en door wijkbewoners wordt”, zegt Jeroen. “Je zou je bijvoorbeeld kunnen voorstellen dat iemand die elke dag zijn hond uitlaat in Sonsbeek langs een mede wijkbewoner loopt om samen de hond uit te laten”, vult Marga aan. “Maar ook een autoritje naar de Pos-bank past in het plan”, stelt Jeanette. “Want vergis je niet, er zijn mensen die amper nog buiten komen en voor hen is het al heel wat als ze hun huis uitko-men en bij iemand in de auto stappen.”

Wat kunnen we doen om ouderen in de wijk in beweging te krijgen? Die vraag was het uitgangspunt voor een bijzonder initiatief in de Burgemeesterswijk, Hoogkamp en Transvaal. Gangmakers van het initiatief zijn Marga Kruese van Zorgvilla

Zypendaal, Jeroen Voskuilen van Bezoekerscentrum Sonsbeek en Jeanette Scholtens van Sportbedrijf Arnhem.

Het gaat om ouderen voor wie bewegen niet vanzelfsprekend is of die dit niet alleen kunnen ondernemen.

InformatiebijeenkomstHet drietal organiseert op woensdag 14 oktober een bijeenkomst voor en-thousiaste wijkbewoners en andere be-langstellenden,die mee willen denken en mee willen organiseren om meer bewegen mogelijk te maken. Van 10.00 uur tot 12.00 uur is iedereen welkom in bezoekerscentrum Sonsbeek. Wil je meedenken of meer informatie over de bijeenkomst ontvangen, stuur dan een e-mail naar [email protected]

Voor een uitgebreid aanbod aan activiteiten voor ouderen, kijk op www.sportinarnhem.nl/senioren of bel 026 – 377 57 57.

vlnr Jeroen, Marga, Jeanette

Beweeg! 13


Arnhem heeft twee leefstijlcoaches: Manon Janssen en Hayke van Valburg. Zij begeleiden mensen met (chronische) gezondheidsproblemen. Het doel

is dat de deelnemers zich uiteindelijk fitter en gezonder gaan voelen.

Leefstijlcoaches

Paulien: “Patiënten maakten ons duidelijk dat de wil om te bewegen er wel is, maar dat het individueel vaak niet lukt. In een groep lukt het dan wel. Het sociale aspect en de persoonlijke benadering van de leef-stijlcoach werk zeer motiverend.”

Is een gratis leefstijlcoachtraject misschien iets voor u? In de gemeente Renkum, Rheden, Lingewaard en Arnhem zijn er leef-stijlcoaches werkzaam. Misschien bent u al een tijdje op zoek naar een goede beweegactiviteit en weet u niet goed hoe en wat? Neem eens persoonlijk contact op met één van de leefslijlcoaches. Zij zorgen er dan voor dat het gratis leefstijlcoachtraject in gang wordt gezet.

Wil je meer weten over het werk van de leefstijlcoaches Manon en Hayke, of wil je een afspraak maken?

Bel 026 - 377 57 57 of kijk opwww.leefstijlcoaches.nlHayke van Valburg: 06 -241 671 36 [email protected], Manon Janssen: 06 - 288 115 [email protected]

Leefstijlcoach Hayke van Valburg is sinds een jaar actief in Arnhem en Rheden. De Provincie Gelderland stelde geld beschikbaar om dit mogelijk te maken. Samen met collega leefstijl-coach Manon Janssen helpt ze mensen bij de verandering naar een gezonde en actieve leefstijl.

De grootste doelgroep is de 55-plusser die een chronische aandoening heeft, of een verhoogd risico daartoe.De dames timmeren flink aan de weg en er zijn al mooie successen behaald. Zo zijn er dit jaar in Arnhem 100 mensen begeleid en in Rheden 80. Ook zijn er diverse beweeggroepen opge-zet en waardevolle samenwerkingen ontstaan.

Manon: “Het vinden van een passende beweegactiviteit kan een onderdeel zijn van een leefstijltraject. Een voor-beeld: Een deelnemer wil meer bewe-gen om weer meer conditie te krijgen. Samen met de coach kiest hij een wekelijks georganiseerde sportactivi-teit. Daarnaast wandelt hij in plaats van 10 minuten met de hond nu een stuk langer.

Hij wandelt dan stevig met een stap-penteller als hulpmiddel om hem beter te motiveren.”

De rol van praktijkondersteuners, huisartsen en eerstelijnszorg is volgens Hayke van wezenlijk belang. “De praktijkondersteuners hebben zicht op mensen die gezonder en actiever zouden moeten leven, een steuntje in de rug nodig hebben en in aanmerking komen voor een leefstijl-coachtraject. Wij zijn het verlengstuk van de eerstelijnszorg en proberen een verbindende rol te vervullen.’’

In samenwerking met de praktijkondersteuners Paulien Lunter, Sigrid Laurensse en Hilco Butter van huisart-senpraktijk ‘t Span is er een wandel-groep opgestart. Er bleek een hiaat te zitten in het sporten beweegaanbod in die wijk. De praktijkondersteuners kwamen met dit initiatief en iedere donderdagochtend vertrekt er een groep van ongeveer 8 wandelaars van-af MFC de Wetering onder leiding van de leefstijlcoach.

Stap 1

Ga naar je huisarts, diëtist, prak-tijkondersteuner, verpleegkundige of fysiotherapeut en vraag om een verwijzing naar de leefstijlcoach of neem direct contact met hen op.

Stap 2

Maak een afspraak met Hayke van Valburg of Manon Janssen. Zij gaan met jou in gesprek en kijken wat jouw wensen, behoeften en mo-gelijkheden zijn. Op basis daarvan maken jullie samen een leefstijlplan.

Stap 3

Start met jouw beweeg- en leefstijl-doelen. Ze begeleiden je waar nodig en op maat om een eventuele drem-pel weg te nemen. De stap naar een gezonder en fitter leven is gezet.

Fit en gezond in drie stappen

14


Eldenstaete

In de directe omgeving is er voor de doelgroep 70 jaar en ouder, bijna geen mogelijkheid om te sporten. “Als je ouder wordt, is bewegen niet meer vanzelfsprekend. Je krijgt allerlei ou-derdomskwalen en denkt dat sporten vooral iets is voor jongeren”, aldus John.

“Een fitnessgroep, zoals we nu be-gonnen zijn, was er nog niet binnen Eldenstaete. We zagen wel dat er vraag naar was. Klaas had vanuit zijn vorige werk al ervaring met beweeggroepen. Ik had de ervaring binnen de organi-satie en kende de mensen. Maar hoe pak je zoiets aan? We hebben hierbij de samenwerking gezocht met Jeanette Scholtens van Sportbedrijf Arnhem. Samen hebben we dit fitnesspro-gramma bedacht. Het was voor ons een leerproces, maar het is gelukt. En we zien nu ook dat het een positieve uitstraling heeft binnen de organisatie. Dat is belangrijk.”

Welke mensen doen er mee?In maart van dit jaar zijn John en Klaas gestart met een kleine fitnessgroep van zo’n 5 à 6 bewoners, op dit moment allemaal vrouwen. Ze hebben bijvoor-beeld fysiotherapie gehad en willen verder blijven bewegen. Elke week op woensdagmiddag komt de groep bij el-kaar. Ze trainen voor een betere condi-tie, meer kracht en balans. Klaas: “We kijken waar mensen het meest moeite mee hebben. Als ze moeilijk uit hun stoel kunnen opstaan, dan trainen we de beenspieren. Willen ze graag meer uithoudingsvermogen, dan krijgen ze daar meer oefeningen voor. Ieder volgt zo zijn eigen programma.

Volgens John is voor deze groep mensen de continuïteit belangrijk. “We gaan het hele jaar door. In de zomer, als hun kinderen op vakantie zijn, is het juist fijn om dan toch je sportuurtje te hebben. Het heeft ook een soci-aal aspect. Je praat eens met andere mensen, het is gezellig en na de les drinken we altijd een kopje koffie of thee. Daarbij is het ook lastig om na een periode van niet sporten, na een vakantie weer te starten. We hopen dat we in de toekomst nog meer mensen kunnen begeleiden naar een actievere leefstijl. Vooral omdat we zien dat het werkt.”

Toekomst“Uitbreiding van de groep is nu beperkt mogelijk. We bekijken wel samen met Jeanette de mogelijkheden om acti-viteiten vanuit Eldenstaete te laten starten. Dat wij het ontmoetingspunt zijn voor mensen uit de omgeving zoals Elden, maar ook dat onze bewoners vanuit hier naar bijvoorbeeld yoga gaan in Elden, of samen gaan wandelen.“

John van der Wal en Klaas de Gelder zijn beide werkzaam als fysiotherapeut bij Pleyade op locatie Eldenstaete, in Arnhem-Zuid. Zij zijn de initiatiefnemers

van een fitnessprogramma speciaal voor de bewoners. Op Eldenstaete biedt Pleyade de verpleeghuiszorg voor ouderen met psychogeriatrische problemen in de vorm van kleinschalig wonen. Maar er zijn ook aanleunwoningen en zelfstandige appartementen voor senioren.

Wil je graag bewegen en woon je in Eldenstaete of in de directe omgeving? Neem dan contact op Jeanette Scholtens van Sportbe-drijf Arnhem. Dan bekijken we samen de mogelijkheden.

[email protected] of 026 - 377 57 57

Beweeg! 15


Ja, stuur mij een brochure Naam __________________________________________________________

Adres __________________________________________________________

Postcode ________________Plaats _________________________________

Telefoon ________________________________________________________

Stuur gratis naar: Antw.nr. 1071, 9200 VB Drachten

✁

__________________________________________________________

__________________________________________________________

Arnhem_mnd9

Tot €650,-voordeel op een

Van Raamfiets!

Lage instap

Extracomfortabele vering

Ergonomische zithouding

Veilig open afstappen door de parkeerrem

8 versnellingen

Traponder-steuningmet starthulp mogelijk Nooit meer

lekke banden!

U vindt ons in HAL 7: 07C020

Bezoek onze Vitalis showroom:Hazenkamp 24, 6836 BA ArnhemOpeningstijden: Ma. t/m vrij.van 10.00-17.00 uur. U vindt ons direct naast de Gamma op bedrijventerrein Rijkerswoerd!

Gratis brochure? Bel gerust 088 - 848 00 00

Onze adviseurs komen graag bij u langs voor een proefrit!Deze acties zijn geldig t/m 30 september 2015. Uw voordeel wordt berekend op basis van de aanschafwaarde van de fiets. Deze korting kan oplopen tot 10% van de aanschafwaarde.

Alleen nog in september!Bij aanschaf van een nieuwe fiets of scootmobiel ontvangt u in september deze unieke anti-lek behandeling t.w.v. €100,- geheel gratis.

Met de fiets er op uit gaan wordt een stuk plezieriger wanneer u comfortabel en zorgeloos fietst. De fietsen van Van Raam zijn van Nederlands fabrikaat en worden op maat gemaakt voor een optimaal gebruikscomfort. Neem nu de Easy Rider: een comfortabele en sportieve driewielfiets die dankzij het unieke frame zorgt voor een lage instap en een stabiele houding. De Easy Rider is het alternatief voor de gewone driewielfiets waarop u wel makkelijk fietst.

Veilig en comfortabel blijven fietsen!

Bezoek Vitalis op de 50+ beurs15 t/m 19 september

Ervaar“Stijlvol zitten zonder rugpijn” Nieuwe moderne stoelenlijn Op maat gemaakt via uniek 3D meetsysteem Profiteer van onze beursaanbieding

SonsbeekMarktDe SonsbeekMarkt is een mix tussen een streekmarkt en een theatraal buitenfestival. Dit vrolijke maandelijkse feest met kleurrijke kramen en mobiele keukentjes is gericht op pure voeding uit de streek of wereldse en creatieve producten. Elke eerste zondag van de maand tussen 11.00 en 18.00 uur aan de Tellegenlaan 3: in het Sonsbeekpark tussen de Stadsvilla en het hertenkamp in.

Leuke dingen doen in Arnhem ‘De kaart van Arnhem’, waarop alle parken en attracties staan is uit! Een prachtige kaart voor bezoekers van de stad, maar ook voor onze eigen bewoners. Verkrijgbaar bij bezoekerscentrum Sonsbeek voor € 2,50.

23 september, TrichtFruitfi etstocht door de Betuwewww.glk.nl

29 november, ‘s-HeerenbergWandeling met midwinterhoornswww.ivn.nl

Er op uit!Tips

16


Big start Giro d’ItaliaDe Giro d’Italia in 2016 start in Gelderland. Dat heeft organisator RCS Sports officieel kenbaar gemaakt tijdens een pers-

conferentie in Milaan. De provincie Gelderland en de gemeenten Apeldoorn, Arnhem en Nijmegen hebben gezamenlijk het top wielerevenement naar Nederland gehaald. Gemeenten die de Giro Gelderland tijdens de etappes aan zal doen zijn Berkelland, Groesbeek, Renkum, Rheden, Tiel en West Maas en Waal.

De Giro d’Italia zal Gelderland aandoen in het Hemelvaart-weekend, 6, 7 en 8 mei 2016. De ploegenpresentatie en eerste etappe vinden plaats in Apeldoorn. De dag erna start de Giro d’Italia in Arnhem en finisht via Renkum, Tiel, West Maas en Waal en Groesbeek in Nijmegen. De laatste en der-de dag wordt er gestart in Nijmegen en gefinisht in Arnhem. Doorkomstgemeenten zijn dan Berkelland en Rheden.

Trots en gezamenlijkGedeputeerde Jan Markink en de wethouders Nathan Stukker (Apeldoorn), Gerrie Elfrink (Arnhem) en Ben van Hees (Nijmegen) zijn blij dat de overheden gezamenlijk een prachtig sportevenement mogelijk gaan maken. “Ik ben trots de Giro d’Italia volgend jaar in Gelderland te ontvan-gen. Het geeft mij de kans om aan heel de wereld te laten zien hoe mooi en divers Gelderland is. We gaan er samen een geslaagd en succesvol evenement van maken.

Ik heet de ‘doorkomstgemeenten’ van harte welkom bij de Giro Gelderland, ”aldus gedeputeerde Sport Jan Markink.

Ook Cees Priem van Libéma Profcycling (licentiehouder van de Giro d’Italia in de Benelux en mede verantwoordelijk voor het realiseren van deze unieke start in Gelderland) is blij de Big Start 2016 in Gelderland te organiseren.

Impuls voor de economie Met 800 miljoen kijkers in 175 landen is de Giro d’Italia één van de grootste sportevenementen van de wereld. De start van de Giro d’Italia betekent voor Gelderland een flinke eco-nomische impuls. Een evenement als dit levert bezoekers, bestedingen en bekendheid op. Uit de start van eerdere grote wielerrondes in Nederland is gebleken dat er ook op lange termijn gunstige effecten zijn voor de economie, werkgelegenheid en naamsbekendheid.

Op de hoogte blijven?Natuurlijk zullen er rondom de Giro een aantal speciale activiteiten georganiseerd worden. Wil je weten welke

dat zijn? Stuur dan de ingevulde coupon op die achterin deze Beweeg! zit, dan houden wij je op de hoogte.

Beweeg! 17


2016 in Gelderland

18


Ingrediënten:1 kg zoete aardappelen1 appel2 voorgekookte biologische bieten1 winterpeen of 2 wortels2 theelepels kaneel

Bereiding:Schil de zoete aardappelen en snijd in vieren. Maak de wortels schoon met een dunschiller en verwij-der een stukje van de voor- en achterkant. Snijd ze vervolgens in stukken.Kook de zoete aardappel en wortel in ongeveer 15 minuten gaar.

Als je er in prikt en je vork glijdt makkelijk door de aardappels en de wortels, dan zijn ze gaar. Giet ze vervolgens af. Terwijl de aardappelen en wortels koken, kun je de bieten in grove blokken snijden. Schil de appel en snijd in partjes.Voeg de voorgekookte bieten toe aan de zoete aardappels en wortels. Stamp het geheel. Als laatste kun je de stukjes appel en kaneel toevoegen.

Tip: Als je ouder wordt is de doorbloeding minder goed en daardoor hebt je sneller last van kou.Nu het buiten wat kouder wordt, moeten wij de warmte ergens anders vandaan halen. Het gebruik van verwarmende voeding kan je daar bij helpen. Start de dag bijvoorbeeld met een warm ontbijt, zoals havermout. Of drink eens verwarmende gemberthee. In dit recept zijn ingrediënten ge-bruikt die een verwarmende werking hebben, zoals zoete aardappel en kaneel. Serveer bij dit recept een tartaartje of (vette) vis.

Zoete aardappelstamppot met biet, wortel en appel (4 personen)

25 min.

Hoe ouder wij worden, hoe groter de kans op ziekte en beperkingen. Het goede nieuws is dat je door middel van een gezonde leefstijl zelf veel kan doen om langer gezond en fit te blijven.

Eet bijvoorbeeld voldoende gezonde vetten. Die zitten onder andere in noten en olijfolie. Je lichaam heeft dit nodig voor een goede werking van de hersenen en om hart- en vaatziekten te voorkomen. Wanneer eet je dan voldoende gezonde vetten? Eet ook minstens twee keer per week vette vis, zoals zalm, haring, paling en kabeljauw. Vette vis bevat naast gezonde vetten vitamine D. Deze vitamine is extra belangrijk voor je als je ouder wordt, omdat het een cruciale rol speelt bij het gezond houden van botten en spieren. Vitamine D kan je lichaam zelf aanmaken door middel van zonlicht. Nu de wintermaanden er weer aan-komen kan je deze vitamine alleen uit je voeding halen. Dit is bij mensen die wat ouder worden vaak niet voldoende. Het advies vanuit de gezondheidsraad is niet voor niks dat ouderen extra vitamine D moeten slikken.

Daarnaast is het eten van voldoende groente en fruit erg belangrijk. Daarin zitten antioxidanten. Dit zijn stofjes die de schade van de weefsels tegen gaan, die veroorzaakt worden door chemische stoffen die ontstaan bij allerlei processen in het lichaam. Groente en fruit bevatten veel vezels, net als volkoren producten. Vezels zijn onder andere nodig voor een goede stoelgang.

Gebruik weinig zout om een hoge bloeddruk te voorkomen. Kies liever voor smaakmakers als peper, kerrie, knoflook etc. Uitdroging komt op latere leeftijd vaker voor. Drink dus voldoende. Zo’n acht glazen water per dag.

Gezond en lekker eten

Beweeg! 19


Voordeelcoupons

Colofon

Beweeg! is een halfjaarlijkse uitgave van Sportbedrijf Arnhem. De voorjaarseditie verschijnt in februari/maart 2016.

Ook adverteren in Beweeg!Neem contact op met:Mark Debets026 - 377 41 86

Sportbedrijf ArnhemEusebiusbuitensingel 53026 - 377 57 57www.sportinarnhem.nl/beweeg

Vul hieronder je gegevens in:

naam

adres

e-mail oftelefoonnr.

Ik wil graag op de hoogte gehouden worden van alle activiteiten voor ouderen die rondom de Giro Gelderland georganiseerd worden.

Mail je gegevens naar [email protected] o.v.v. ‘Giro Gelderland’of stuur deze coupon in een envelop zonder postzegel naar Sportbedrijf Arnhem, t.a.v. Beweeg!, Antwoordnummer 1214, 6800 VB Arnhem.

Vul hieronder je gegevens in en lever de bon in bij het zwembad:naam:

adres

e-mail:

Wil je niet dat zwembad je benadert met interessante aanbiedingen? Kruis dan dit hokje aan:

www.zwemlesinarnhem.nl

Vind je het leuk om met je kleinkind een keer te komen zwemmen? Maak dan goedkoop kennis met Grootouder-kindzwemmen. Tot eind oktober 2015 kost een kaartje met deze bon slecht € 2,50 in plaats van € 5,40. Geldig voor 1 grootouder met 1 kind.

Op onderstaande tijden kunnen jullie samen komen zwemmen:

zwembad De Grote Koppelmaandag 9.00 11.30 uurdinsdag 9.00 - 11.30 uurwoensdag 9.00 - 11.30 uurvrijdag 9.00 - 11.30 uur

zwembad Valkenhuizendinsdag 9.00 - 11.30 uur

Grootouder-kindzwemmen

Giro Gelderland

Gezond en lekker eten

20


Arnhem

Bel: 026-37 00 243

Beukenlaan 19 | 6823 MA ArnhemSportpark Valkenhuizenwww.physique.nl/beweegactie

Nieuw in ...ARNHEM

Beweeg najaar 2015

Documents

Transcript of Beweeg najaar 2015