“Beter, Samen, Anders, Meer met minder”: het pilootproject LEAN bij ...
Transcript of “Beter, Samen, Anders, Meer met minder”: het pilootproject LEAN bij ...
LEAN
Pilootproject
FAVV
Netwerk
Organisatiebeheersing
7 juni 2012
Paul Van Gampelaere
FOD P&O
Beter, Samen, Anders
Meer met minder
2
AgO – Netwerk Organisatiebeheersing – 7 juni 2012
Beter, Samen, Anders Meer met minder
• FOD P&O DG OPO
• Sparen en/of Investeren Opties
• LEAN Filosofie
• Aanpak Instrumentarium
• FAVV Pilootproject
Vraagstelling
LEAN – project bij het FAVV
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
3
FOD Personeel en Organisatie Organigram
4
Directoraat-generaal Organisatie- en Personeelsontwikkeling
Personeel Organisatie
Management
support
De Leidersrol Eigenschappen,
Daadkracht, Waarden, Interpersoonlijke vaardigheden
Taak Gestructureerd of niet
gestructureerd Het probleem
Beperkingen /Vereisten
Het Team Structuur, Maturiteit,
Ontwikkelingsfase
Individuele Noden Verwachtingen, Kennis, Vertrouwen, Ervaring,
Motivatie, „Commitment‟
Organisatiecultuur Ontwikkelingsfase, Structuur,
Systemen, Beperkingen, Cultuur
Externe omgeving Politiek, Economisch, Sociaal, Technologisch
Klant / Belanghebbende Output, Toegevoegde waarde,
Resultaat, Effect
DG OPO richt zich op een geïntegreerde ontwikkeling en beheer van de organisatie, het individu en het management.
Zij bereidt het beleid voor, ontwikkelt instrumenten, begeleidt en ondersteunt de federale overheidsdiensten bij het uitvoeren van verbeterprojecten.
(bvb. organisatiebeheer, kwaliteits- en procesmanagement, leiderschap,prestatie- en talentmanagemnt, diversiteitsbeleid, …)
5
Betere werkgever
+ Betere
dienstverlener
Strategische gereedschapskist
Cultuur- ontwikkeling
Balanced Scorecard
Quality management
CAF
Proces- management
Veranderings- management
Competentie- management
Personeels- en Klanten-
tevredenheidsmetingen
Project- management
DG OPO
Uit onze gereedschapskist
Diversiteit
Welzijn
Leiderschap
Prestatie- management
6
Medewerker / Organisatie
Pijler 1
Pijler 3 Pijler 2
Duurzaam
Innovatief
LEAN- gestuurd
Geïntegreerd
Overheid 3.0 Excellent – Effectief - Efficiënt
Participatief
Excellent Effectief Efficiënt
TR
AN
SFO
RM
ATIE
Klantgericht
Resultaat-
gericht Proces-gericht
BPM
Werklastmeeting
ABC
Interne Controle
Competentie-management
…
Bestuurs- overeenkomst
Strategie
BSC
Ontwikkelcirkels
Leiderschaps- ontwikkeling
…
AgO - Netwerk organisatiebeheersing - 7 juni 2012
7
AgO – Netwerk Organisatiebeheersing – 7 juni 2012
Uitbouwen overheid steunt op
vertrouwen ambtenaar
8
AgO – Netwerk Organisatiebeheersing – 7 juni 2012
Oktober 2010
- Periode van een voorlopige regering -
Seminarie van het netwerk
van de stafdirecteurs P&O
met als thema:
« Sparen om te Investeren
Investeren om te Sparen »
De oorsprong van het project LEAN
9
AgO – Netwerk Organisatiebeheersing – 7 juni 2012
« Sparen om te Investeren , Investeren om te Sparen »
De verschillende opties
Tactische verbeteringen: Quick Wins.
Operationele efficiëntie Basiskosten verbeteren.
Strategie herdefiniëren: Een optimaal en duurzaam model ontwikkelen.
Duurzame impact op de indienstneming van personeel?
Diverse kleine uitgaven verminderen
Werkmethoden optimaliseren
Synergieën/ Centralisering van aankopen
Sluiting
Contracten met consultants beëindigen
Activiteiten met weinig toegevoegde waarde laten vallen
Een „shared services‟ uitbouwen
Ontslagen
Contracten met consultants heronderhandelen
Functies duurzaam maken IT, logistiek rationaliseren Strategische vermindering van personeelsbezetting
Aanwervingen stopzetten Optimalisering van processen , Lean / Six Sigma implementeren
Bestaande contracten heronderhandelen (telecom, energie, …)
Organisatie ROWE (result oriented work environment)
Outsourcing, nearsourcing
Externe kosten Interne kosten Transformatie Lineaire
economie
Lineair
10
« Sparen om te Investeren , Investeren om te Sparen »
Waarop werken? Waar starten?
Externe kosten
Transformatie Operations
Facturen Contracten Uitgaven
…
Procesverbetering Doorstroom
Kosten Core / Non-Core
Verspilling Monitoring
…
Klant Toegevoegde Waarde
Cultuur Organisation Design
Ketenaanpak
11
Efficiëntie
Besparingen
Missie Klant/Burger
Kwaliteit Effectiviteit
Mensen
Externen, belanghebbenden
Bott
om
U
p
To
p
Dow
n
Benchmarking
Niet te vergeten… Missie en klantwens centraal plaatsen
12
„Lean‟
teneinde de werktijd te verbeteren,
het niveau van tevredenheid bij de burger te verhogen
en om de federale administratie te steunen
in zijn streven naar een sterke performantie.
wegens
“het verbeterpotentieel,
de managementkwaliteit
en het vertrouwen in
de cultuur van de ambtenaren
om de dingen goed te doen.”
Kiezen voor „Operational Excellence‟ via de filosofie van Lean*
*LEAN is het voldoen aan de klantenverwachtingen
met een minimum aan middelen.
13
Filosofie van LEAN De 5 concepten van Womack en Jones
1. Bepaal de waarde vanuit het standpunt van de klant
2. Identificeer de waardestromen
3. Creëer stroming: voeg de stappen met waardecreatie in een proces van continue stroom (laat de waarde vloeien)
4. Ontwikkel en lever alleen wat de klant vraagt wanneer hij het vraagt (= « trek »; vraaggestuurd)
5. Breng continu verbetering aan en streef naar perfectie
Lean inspireert zich op de vijf concepten van Womack en Jones (zie schema),
die vertaald worden naar een participatieve managementmethode.
Waarde Waardestroom Stroming Trek Perfectie
14
AgO – Netwerk Organisatiebeheersing – 7 juni 2012
Sleutelkenmerken LEAN
Het nastreven van excellente interne
processen
Het responsabiliseren van alle medewerkers
Een specifieke managementstijl
Een aantal eenvoudige technieken
Het verbeteren van de
klantenervaring
15
LEAN in de processen Bepaal de waarde vanuit de klant
16
AgO – Netwerk Organisatiebeheersing – 7 juni 2012
LEAN in de processen Bevorder waardestromen
17
Overprocessing Boven de eisen/verwachtingen
uitvoeren; geen standaardprocedures
Verplaatsen rondzwervende documenten;
onlogische archiefsystemen
Overproductie overaanbod van niet relevante diensten
en informatie
Werkoverdracht versnipperd werk;
werk dat moeilijk kan worden overgenomen
Werkvoorraad stapels dossiers, mails;
onder handen zijnde werk
Herwerken
door verkeerde of
incomplete informatie;
door verkeerde
uitvoering
Wachten
op informatie;
op anderen in het proces
Checken verzamelen van handtekeningen
Verliezen in de kantooromgeving
Herwerken
door verkeerde of
incomplete informatie;
door verkeerde
uitvoering
Wachten
op informatie;
op anderen in het proces
Herwerken door verkeerde of
incomplete informatie; door verkeerde
uitvoering
Wachten op informatie;
op anderen in het proces
LEAN in de processen Zoek de bronnen van verspilling
18
MEER met MINDER (of HETZELFDE)
en NIET
HETZELFDE met MINDER
Onze LEAN
VERLIES
19
aanpak
20
AgO – Netwerk Organisatiebeheersing – 7 juni 2012
Aanpak via de DMAIC-cyclus Effectiviteits- en efficiëntietraject
2 3 4 5
Measure
Meet
Analyse
Analyseer
Improve
Verbeter
Control
Beheers
de vijf stappen
1
Define
Definieer
• Beheers de performantie van het proces
• Verbeter continu
• Stuur het bewerkstelligen van oplossingen • Ontplooi oplossingen
• Bepaal bij problemen de hoofdoorzaken
• Ontwikkel de gepaste oplossingen
• Meet de actuele prestatie
• Identificeer opportuniteiten in het rationali-seren van taken, door die taken te viseren met weinig toegevoegde waarde voor de gebruiker
•Identificeer de verwachtingen van de administratie en de gebruikers • Valideer de verbeter-objectieven
21
AgO – Netwerk Organisatiebeheersing – 7 juni 2012
Aanpak Onze gereedschapskist
• Ishikawa-diagram of visgraatdiagram
• Schildpaddiagram
• Zwembanendiagram met identificatie van de aandachtspunten
• Verbeteringsvoorstellen
• Opstellen projectfiches voor de geïdentificeerde verbeteringen
• Presentatie van de projecten aan het management en validatie
• Implementatie van de projecten
• Opvolging en versterken van de LEAN-filosofie
22
AgO – Netwerk Organisatiebeheersing – 7 juni 2012
Ishikawadiagram
• Nuttig om de actuele frustaties te verkennen, opportuniteiten te ontdekken en om de vertrouwenssfeer te scheppen
• Bron van „Quick Wins‟ om draagvlak met de aanpak te creëren
• Nuttig beeld (souvenirsfoto) om op het einde van het project de gerealiseerde verandering vast te stellen
23
AgO – Netwerk Organisatiebeheersing – 7 juni 2012
Schildpaddiagram
• Beknopte benadering end-to-end
• Globaal zicht
• Bevat de contextuele elementen
van de sleutelprocessen
24
AgO – Netwerk Organisatiebeheersing – 7 juni 2012
Zwembanendiagram met identificatie van de aandachtspunten
• Het beschreven proces is het proces AS IS en niet AS BUILD
• De rollen worden duidelijk uitgezet
• De activiteiten en hun sequentiële en voorwaardelijke volgorde worden klaar opgetekend
• De interacties (inputs, outputs en termijnen) tussen de rollen worden zichtbaar
25
AgO – Netwerk Organisatiebeheersing – 7 juni 2012
Het team draagt de objectieven
vernieuwend leuk duurzaam
26
AgO – Netwerk Organisatiebeheersing – 7 juni 2012
Verbeteringsvoorstellen
• Op basis van de aandachtspunten oplossingen voorstellen en formuleren
• De haalbaarheid van de voorstellen bestuderen
• De voorstellen valideren
27
AgO – Netwerk Organisatiebeheersing – 7 juni 2012
De projectfiches
• Projecten clusteren
• Responsabiliseren en elk teamlid
betrekken
• Structureren naar een realiseerbaar
project
28
AgO – Netwerk Organisatiebeheersing – 7 juni 2012
Voorstellen van projecten
• Presentatie van zijn project(en) door iedereen aan het team
• Markeert het einde van de eerste reeks teammeetings in de LEAN-cyclus en het begin van de implementatiefase voor de verbeteringen
29
AgO – Netwerk Organisatiebeheersing – 7 juni 2012
Validatie van de projecten
• Uitwisseling over het geheel van de meetings, de interacties, de werksfeer, …
• Presentatie van het geheel aan resultaten uit de Leancirkels
• Voorstelling van de aandachtspunten en de voorgestelde oplossingen
• Voorstel van projecten
• Validatie door management
30
AgO – Netwerk Organisatiebeheersing – 7 juni 2012
Implementatie van de projecten en versterken van de LEAN-filosofie
• Laat toe om de projecten te concretiseren en de dienstverlening aan de klanten te verbeteren
• Laat toe om de LEAN-dynamiek in het team te behouden
31
AgO – Netwerk Organisatiebeheersing – 7 juni 2012
Op lange termijn…
• „Operationnal Excellence‟: streef naar optimalisatie in de prestaties
• Implementeer een verbetercultuur door iedereen te betrekken en hierdoor de transformatie te bevorderen
• Versterk de ploeggeest door samen deel uit te maken van de verbetering in de groepsprestaties
• Doe beroep op iedereen en benut elke bekwaamheid en talent
32
Kosten
Piloot
Processen! Klant Resultaat
Missie
33
AgO – Netwerk Organisatiebeheersing – 7 juni 2012
Piloot LEAN FAVV – DG Algemene Diensten
DG Algemene diensten
Sponsor & Klant
34
AgO – Netwerk Organisatiebeheersing – 7 juni 2012
Piloot LEAN FAVV – DG Algemene Diensten
35
AgO – Netwerk Organisatiebeheersing – 7 juni 2012
Piloot LEAN Uitdagingen
Uitdagingen voor de Algemene Diensten
in het kader van de implementatie van LEAN
Uitdaging 1
Dit project bouwt verder op de dynamiek die werd gecreëerd gedurende
de voorgaande moderniseringsprojecten en past volkomen in de lopende
projecten (ISO, risico-analyses, …)
Uitdaging 2 Dank zij de optimalisatie van de processen, zal de klantentevredenheid
nog verbeteren zonder verhoging van middelen
Uitdaging 3 Het ontwikkelen en het verwezenlijken van voorstellen berust op de
deelname van ons allen
Uitdaging 4 Vanuit de rol als pilootproject binnen de Federale Overheid
inventariseren van de leerpunten alsook de aanpak die kan gevolgd
worden bij gelijkaardige implementaties binnen andere federale
overheidsdiensten.
36
AgO – Netwerk Organisatiebeheersing – 7 juni 2012
Opvolging en besluitvormingsproces
LEAN-cirkel
L11
LEAN-cirkel
L1n
LEAN-cirkel
L21
LEAN-cirkel
L2n
KLA
NK
BO
RD
GR
OEP
- D
EN
KFO
RU
M
CO
MM
UN
IC
ATIIE N
AA
R A
ND
ER
E S
TA
KEH
OLD
ER
S
Sponsor: DG Algemene Diensten
Projectbeheer & PMO: 2 medewerkers staf algemene diensten Coaching: 2 experten FOD P&O
DIRECTIECOMITE VAN HET FAVV
Stuurgroep Leden PMO
Leden van het directiecomité Sponsor
Sponsor Projectleider
Projectbeheerder Coaches FOD P&O
DG FOD P&O
Coaches FOD P&O
Frequentie +/- 1x/2 maand Frequentie: wekelijks (behalve de
weken met stuurgroep of
projectgroep)
- Opvolging stand van zaken,
kwaliteit en goed verloop van
project in al zijn aspecten
Projectgroep
Sponser PMO
Diensthoofd FIN
Communicatieverantwoordelijke
Afgevaardigden van de
Coaches FOD P&O
Frequentie: +/- om de 2 weken
- Inhoudelijke discussies inzake
overkoepelde materies en linken
tussen deelprojecten
-opvolging stand van zaken
Projectleider
Piloot LEAN Structuur van het project
37
AgO – Netwerk Organisatiebeheersing – 7 juni 2012
Planning & Organisatie Samenstelling en rollen
Rollen & verantwoordelijkheden:
• Sponsor
• Projectleiding
• Coaching
• Medewerkers
• Afgevaardigden
• Communicatoren
Samenstelling & structuur:
– Stuurgroep
– Projectteam
– PMO (Program Management Office)
– Leancirkels
– Klankbordgroep
– Communicatie
38
AgO – Netwerk Organisatiebeheersing – 7 juni 2012
FAVV – DG AD Piloot 1 - Directie Financiering
Het FAVV wordt gedeeltelijk gefinancierd door:
• Jaarlijkse heffingen: > 140.000 operatoren in de voedselketen,
• Retributies voor prestaties op aanvraag: x facturen per jaar.
Geven ook aanleiding tot geschillen maar welke termijnen?
Flessenhalstheorie
Van een afhandeling per groep overstappen naar
een flow continu «single piece flow»
Proces Gemiddelde leveringstermijn
Afhandelings-termijn
Efficiëntie %
Afhandeling van een klacht
2 maand 2 uur 0,62%
39
AgO – Netwerk Organisatiebeheersing – 7 juni 2012
• Retributie/Incasso
• Heffingen FR
• Heffingen NL
• Boekhouding
• Contactcenter
• Groepsleiders (LEAN-leaders)
Elke week één vergadering per groep
In totaal 3 tot 5 vergaderingen per groep
FAVV – Directie Financiering LEAN-cirkels
40
AgO – Netwerk Organisatiebeheersing – 7 juni 2012
LEAN-project nagestreefde doelstellingen
voor de operatoren
• Verhogen van het percentage correcte facturen
- bedragen, administratieve gegevens, …
• Administratieve vereenvoudiging
- in eerste lijn bij financiering te verwerken geschillen, beroep alleen aanbevolen voor onopgeloste
gevallen, …
• Reactiviteit en doorstroming van uitwisseling verbeteren
- verkorting van antwoordtermijnen en termijnen voor terugbetaling aan de operatoren
• Facturatietermijnen verkorten
• opvolging van slechte betalers intensiveren
41
AgO – Netwerk Organisatiebeheersing – 7 juni 2012
Verschillende actieniveaus
• Binnen een dienst (retributie, heffing, …)
• Voor de hele directie Financiering
• Voor de relaties tussen Financiering en de andere diensten van Algemene Diensten
• Voor de relaties tussen Financiering en de andere DG‟s
• …
Actieplan
Quick Wins
• Ergonomie van kantoren van het callcenter herbekijken
• In overeenstemming brengen van twee datasets via excel in plaats van dat manueel te doen
• Signataires elke dag doorsturen in plaats van eenmaal per week
• …
42
AgO – Netwerk Organisatiebeheersing – 7 juni 2012
Op middellange termijn
• Scannen van binnenkomende poststukken
• Implementering van een computerapplicatie voor klachtenbeheer
• Uitbreiding van CRM-applicatiesoftware naar dossiers Financiering
Actieplan
Opleiding voor teamchefs
• De ene doelstelling na de andere (cascade)
• Vastlegging van doelstellingen en KPI voor individuen en voor het team
• Ontwikkelcirkels met inbegrip van de gesprekken over competentieontwikkeling en loopbaanontwikkeling
• …
43
AgO – Netwerk Organisatiebeheersing – 7 juni 2012
Actieplan
Organisatie van teamsessies om:
• De doelstellingen en KPI‟s voor het team vast te leggen
• De behaalde resultaten te bespreken
• De problemen op te lossen
• Nieuwe ideeën uit te wisselen
• De prioriteiten vast te leggen
• Goede praktijken met elkaar te delen
• …
Sessies op hogere niveaus:
• De behaalde resultaten rapporteren
• Problemen naar boven doorgeven en ze oplossen
• …
44
AgO – Netwerk Organisatiebeheersing – 7 juni 2012
Actieplan
• Horizontale opleidingen voor de medewerkers
• Projecten voor kennisoverdracht
• Invoeren van procedures voor de communicatie tussen de verschillende DG‟s
• Overgang van een systematische “ ante” controle naar een steekproefgewijze “post”controle
• Pilootproject thuiswerk
• …
Op lange termijn
• Het globale proces van financiering binnen het hele Agentschap beschrijven
• Implementering van een DMS-systeem
• Databanken synchroniseren
• Activiteitenboom van operatoren herbekijken
• …
45
AgO – Netwerk Organisatiebeheersing – 7 juni 2012
Verwachten resultaten klanten
1) Correcte facturen AS IS: 95%
TO BE: 99%
2) Verzendingstermijn facturen AS IS: van 60 tot 120 dagen
TO BE: van 30 tot 60 dagen
3) Afhandelingstermijn klachten AS IS: 2-3 maanden
TO BE: 15 dagen
4) Administratieve vereenvoudiging AS IS: aangetekende zending aan de GB
TO BE: verzending per e-mail in eerste lijn,
en naar de GB of de ombudsdienst in tweede lijn
5) Eén enkel elektronisch dossier voor elke operator, ook consulteerbaar voor de operator zelf
46
AgO – Netwerk Organisatiebeheersing – 7 juni 2012
Aanpak LEAN Noodzakelijke voorwaarden
• Sponsorship en sterk engagement vanwege het management
• Vorming van de betrokkenen
• Werk de voorwaarden uit voor een participatief en erkentelijk management
• Betrokkenheid van het middenkader
• Leg de objectieven vast t.o.v. het LEAN-project
• Vertrouwensklimaat tussen de LEAN-projectleider en de betrokken teams
• Tijd vrijmaken om de meetings (LEAN-cirkels) te houden en de verbeteringen te identificeren
• Beschikken over een LEAN Room, lokaal waar de wanden vol hangen van werkdocumenten uit de LEAN-cirkels
47
AgO – Netwerk Organisatiebeheersing – 7 juni 2012
LEAN Resultaten
• Verhogen van de klantgerichtheid
• Verbetering van de toegevoegde waarde / niveau van de dienstverlening
• Aanpassing aan de markteisen
• Ontwikkeling en opstart van nieuwe diensten
• Verbetering van de productiviteit
• Vermindering van de verspillingen
• Automatisering van processen
• Aandacht voor risicobeheer
• Verbetering van het operationeel model / van de organisatiestructuur
• Talentbeheer / Competentieontwikkeling
• Drijfveer van verandering / versterking van de organisatiecultuur
48
AgO – Netwerk Organisatiebeheersing – 7 juni 2012
Voor uw aandacht en belangstelling: vriendelijk dank!
49
AgO – Netwerk Organisatiebeheersing – 7 juni 2012
Vragen & Antwoorden
Beter, Samen, Anders
Meer met minder
50
AgO – Netwerk Organisatiebeheersing – 7 juni 2012
Contact
Paul Van Gampelaere
Federale Overheidsdienst Personeel en Organisatie (FOD P&O) DG Organisatie- en Personeelsontwikkeling (DG OPO) Wetstraat 51 / bureel 439 BE-1040 BRUSSEL [email protected] tel. 02 790 53 31 www.klantgerichtheid.belgium.be