1 Polyarchie Ideaaltype democratie≅Unitaire staten Macht is gecentraliseerdFederale staten Macht is gedecentraliseerdVolume overload Politieke kringloop : eisen te talrijkContent overload Politieke kringloop : eisen te gevarieerd

2 Rationeel-legalitisch gezag Gezag dat berust op respect voor de regelsHomogenisering Politieke systeem wil op hele grondgebied = regelsSociaal contract Heerser krijgt macht v/d burgers, uit eigenbelang v/d

burgersLevathian Heerser (Hobbes)

3 Freezing hypothesis Oorzaak achter ons, maar breuklijnen bevrorenSilent Revolution Nieuwe transformaties / breuklijnenPostmateriële waarden Cultuur, filo, ethiek, zelfontplooiing, vrede, …Ideologie Opvattingen over inrichting v/e samenleving

L Contractbenadering Overheid krijgt enkel hoeveelheid macht die burgers wensen af te staan (sociaal contract)

Laissez-faire overheid Overheid neemt geen initiatieven meerNachtwakerstaat Overheid treedt enkel op wnr echt nodig

CD

Soevereiniteit van eigen kring

Elke kring heeft eigen regels en gezag

Rerum Novarum Brief v/d paus voor de arbeiders; tegen het socialismePersonalisme Persoon is hoogste vorm v/h ‘zijn’Anti-etatisme Tegen te omvangrijke staatSubsidiariteit Zaken op zo laag mogelijk niveau regelen

N Volksgeist Geheel van ideeën, tradities, … specifiek voor een volkImagined communities Grenzen van een volk berust op toeval

F Corporatisme Arbeidsbevolking verenigen en disciplinerenE Antropocentrisch

ecologismeEcologisme met mens centraal

Ecocentrisch ecologisme Ecologisme met natuur centraalDeep ecologism = ecocentrisch ecologisme

P Conservatief autoritarisme Verdedigen traditionele waarden & belang van ordeAnti-establishment Tegen bestaande instellingen en elite

4 Totalitaire democratie Democratie niet zoals wij ze omschrijvenRule of law Regels om macht uit te oefenen liggen vastFreedom house Classificeert staten volgens pol & burgerrechtenAgent VertegenwoordigerPrincipal Diegene die vertegenwoordigd wordtDelegatie Vertegenwoordigen zonder eigen vrijheidPartiaire democratie Evenveel macht bij vrouwen & mannenDescriptieve representatie Vertegenwoordigers hebben = achtergrond als

diegenen die ze vertegenwoordigenSubstantieve democratie Vertegenwoordigers houden rekening met achterbanReferendum Publieke uitspraak over bepaald onderwerpDeliberative jury’s Willekeurig gekozen burgers laten debatteren

5 Conventionele Participatie door overheid georganiseerd

actiemiddelen (verkiezingen)Niet-conventionele actiemiddelen

Participatie bepaald door participanten zelf

Dualisering 2 aparte subculturenGender Gap Vrouwen stemmen anders als mannenSociale beweging Beweging met meerdere doelstellingen (pressie,

publieke opinie beïnvloeden, solidariteit, …)Pressiegroepen Sociale bewegingen die beleid willen beïnvloedenMaatschappelijk middenveld

Organisaties tussen burgers en politieke systeem

Consensusbesluitvorming Alle betrokken partijen mogen mee beslissenPrimaat v/d politiek Mandatarissen beslissenPluralisme Veel belangenorganisaties; onafhankelijkCorporatisme Weinig belangenorganisaties; krijgen inspraakOntzuiling Organisaties verlaten levensbeschouwelijke zuilenFree-ridergedrag Mensen doen niet meer mee, probleem v/d

collectieve actieSelective incentives Voordelen enkel voor diegenen die meedoenPolitieke cultuur Geheel van houdingen & waarden v/d bevolkingParochial politic culture Pol cultuur met niet-rationele burger zonder inspraakSubject politic culture Pol cultuur met rationele burgers die zich

onderwerpenParticipant political culture Pol cultuur met betrokken, actieve burgersCivic culture Combinatie van parochial, subject en participant pol

culSociaal kapitaal Aanwezigheid netwerken en normenPath-depency verklaring Geschiedenis v/e samenleving heeft nu nog invloed

6 Typologieën Classificatie in grote categorieënOligarchie Macht in handen van eliteClasse gardée Achterban v/e partijPublic office Deel v/d partij in parlement / regeringElectoraal-professionele partij

Gericht op kiezers & stemmen

New politics partij Groenen, partijen volgens postmaterialismeRotatie Telkens nieuwe kandidatenPartijfamilies Indeling op basis van gedachtegoedOffice-seeking partij Partij met als doel posities verwervenPolicy seeking partij Partij met als doel programma realiserenVote-seeking partij Partij met als doel kiezers veroveren en behoudenAnti-systeem/establishment partijen

Stemmen verkrijgen om bepaalde thema’s op agenda krijgen, maar willen niet bij systeem horen

Mate van fractionalisering F van 0 tot 1. Hoe groter F, hoe meer partijenEffective number of parties N ; geeft aan hoeveel partijen rol van betekenis spelenCoalition potential Partij die kan en bereid is om coalitie te vormenBlackmail potential Partij die geen coalitie kan vormen, maar door

stemmen te halen toch invloed heeft

Gematigd pluralisme Verschillen tss partijen niet zo grootGepolariseerd pluralisme Verschillen tss partijen heel grootElectorale volatiliteit Beweeglijkheid van stemmen in verkiezingenNetto volatiliteit Beweeglijkheid van stemmen tss partijenBruto volatiliteit Precies hoeveel kiezers van partij veranderen

7 Cijnskiesrecht Enkel belastingbetalers mogen stemmenPrimaries Voorverkiezingen in VSUninominaal systeem 1 zetel / kieskring toegewezenPlurinominaal systeem # zetels per kieskringQuotum # stemmen die partij moet halen om 1 zetel te krijgenDelerreeks d’Hondt Delen door 1, 2, 3, … en dan toewijzenDelerreeks Imperiali Delen door 2,3, 4, … en dan toewijzen

8 Trias Politica Scheiding der machtenImpeachment Wnr parlement staatshoofd & regering uitzonderlijk

kan afzettenChecks & balances VS : 3 machten houden elkaar in evenwichtBicameralisme 2 kamers in parlementGerry-mandering 1e systeem in VS waar geografisch geconcentreerde

minderheden vertegenwoordigd wordenPlenaire vergadering Vergadering met alle leden v/h parlementHamerstukken Teksten goedkeuren die vanzelfsprekend zijnRekenkamer/rekenhof Helpen parlement bij controleren uitgaven regeringInterpellatie Regering stemt na vragen stellen aan regering om te

beslissen of antwoord goedgekeurdFilibusteren VS : in parlement urenlang doorpraten om beslissing

uit te stellenMinimal-winning-coalitie Geen overbodige partner in coalitieMinimal number-coalitie Zo weinig mogelijk partners om aan meerderheid te

komen in coalitieMinimal weight Met zo weinig mogelijk % coalitie vormenMinimal distance Coalitie aangaan met partner wiens ideologie niet te

ver verwijderd isMinderheidsregering Regering zonder meerderheid in parlementGedoogpartijen Partijen met wie minderheidsregering coalities vormt

om meerderheid te bekomen voor stemmenOversized coalitie Coalitie met te veel partnersMonisme regering Leden v/d regering ook in parlementDualisme regering Leden v/d regering stappen uit parlementStaatssecretaris Helpers v/d ministers

9 Framen Probleem zo verwoorden dat het in bestaande thema’s past

Stakeholders Organisaties die rechtstreeks bij beslissing betrokken zijn

Neocorporatisme Stakeholders betrekken bij beslissingPolicy networks Experts met kennis in bepaald domeinBounded rationality Besluitvormers streven naar wat mogelijk is

Muddling through Incrementele procesIncrementele proces Kleine beslissingen die aantal zaken voorlopig regelenDeep core beliefs Principiële grenzen van besluitvormers die niet

overschreden mogen wordenPolicy preferences Meningen van besluitvormers die onderhandeld

kunnen wordenOverheidsadministratie Reeks instellingen die beleid uitvoerenJudicial review Mogelijkheid v rechters om wetten te toetsen aan

grondwetPacificatiedemocratie Consensusdemocratie volgens Lijphart

10 Bureaucratie Moderne organisatieErsatz-Fûhrer Staat = abstractNew public management Staat creëert doelen & voorwaarden, laat private

sector diensten organiserenMarktlogica Organisatie administratie sluit meer aan bij bedrijf op

vrije marktManagers Tijdelijk verantwoordelijk voor een taak voor de staatSpoil system VS : Nieuwe president mag volledige top v/d

administratie vervangenPartijpolitisering Partijen hebben overal mensen die aanstelling aan hun

te danken hebbenMinisteriële kabinetten Minister zelf aanstellen van naaste medewerkersOmbudsman Iemand aanstellen om klachten van burgers over

administratie te bundelenCivil law Rechtsregels zijn in detail neergeschreven, geen

vrijheid voor rechtersCommon law Rechters ook wetgevers, meer ruimtePrecedenten Beslissingen in concrete gevallen, basis voor latere

beslissingenJudge-made law Wetten gemaakt door rechtersHooggerechtshof/ Grondwettelijk hof

Controleert of staat zich aan de grondwet houdt

Verbrekingshof NL : controleert banken, niet staatMilitaire ‘junta’ Leger bestuurtPeace-keeping-operaties Leger helpt vrede bewarenGerechtelijke politie Politie die misdaden onderzoektVerkeerspolitie Politie die verkeer regeltCommunity police Politie die kleine sociale conflicten vermijdtRepressieve apparaat v/d staat

Middelen die staat inzet om orde & rust te bewaren

11 Self rule Beslissingen die enkel gelden voor deelgebiedShared rule Federale beslissingenHomogenisering Gelijkschakelen lokale besturen