Criteria-analyse voor ruimtelijk kwalitatieve

bedrijventerreinen

Jan Schreursvoor

ACW

Werkgroep 2toestanden sturen naar kwaliteit

Indicatoren formulerenWerkbaar instrument opmaken

INHOUD

denkkader: invalshoeken waarden – entiteiten – kenmerken thema’s – criteria – indicatoren

instrument: matrix waarden X belangen Habiforum - Lynch

werkwijze verbinden van belangen & waarden via

indicator: wat zorgt voor kwaliteit, & hoe criterium: benaming

illustratief voorbeeld: Adlershof aan de slag / discussie

Jan Schreurs RUIMTELIJK

KWALITATIEVE BEDRIJVENTER-

REINEN3

samenhang van begrippen (cfr. Workshop 1)°invalshoek = manier van kijken naar ruimtelijke Q°thema = waarden / entiteiten / kenmerken°criterium = voorwaarden om Q te bereiken°indicator = manier van realiseren van Q

INVALS-HOEKEN

Waarden Entiteiten Kenmerken

THEMA’S LeefbaarheidBeleefbaarheidGeschiktheidToegankelijkheidBeheersbaarheid

LandschapPublieke ruimteBouwblokBebouwingKavels

Ruimtl. duurzaam LeesbaarBeeldkwaliteitInvulbaar kader UitwisselingBetrokken

CRITERIA Veel verschillende soorten plekken aanbieden

Open ruimte is meer dan functionele of doorgangs-ruimte

Uitwisseling tussen verschillende groepen is essentieel

INDICATOREN Naast plekken voor werk en verplaatsing, moeten er ook plekken voor verpozing zijn

Inrichting moet straatmeubilair omvatten dat 25% van werknemers toelaat te picnicken

Plekken te voorzien die gemakkelijk bereikbaar en toegankelijk zijn voor minstens 2 soorten groepen

Jan Schreurs RUIMTELIJK

KWALITATIEVE BEDRIJVENTER-

REINEN4

samenhang van begrippen ( Workshop 2)°invalshoek = manier van kijken naar ruimtelijke Q°thema = waarden / entiteiten / kenmerken°criterium = voorwaarden om Q te bereiken°indicator = manier van realiseren van Q

INVALS-HOEKEN

Waarden Entiteiten Kenmerken

WAARDEN

[SUBWAARDEN]THEMA’S

DraagvlakBeleefbaarheidGeschiktheidToegankelijkheidBetrokkenheid

LandschapPublieke ruimte Bouwblok BebouwingKavels

Ruimtl. duurzaam LeesbaarBeeldkwaliteitInvulbaar kader UitwisselingBetrokken

CRITERIA Veel verschillende soorten plekken aanbieden

Open ruimte is meer dan functionele of doorgangs-ruimte

Uitwisseling tussen verschillende groepen is essentieel

INDICATOREN Naast plekken voor werk en verplaatsing, moeten er ook plekken voor verpozing zijn

Inrichting moet straatmeubilair omvatten dat 25% van werknemers toelaat te picnicken

Plekken te voorzien die gemakkelijk bereikbaar en toegankelijk zijn voor minstens 2 soorten groepen

Bereikbaarheid, betreedbaarheid, toegankelijkheid, porositeit …

Jan Schreurs RUIMTELIJK

KWALITATIEVE BEDRIJVENTER-

REINEN5

samenhang van begrippen ( Workshop 2)°invalshoek = manier van kijken naar ruimtelijke Q°thema = waarden / entiteiten / kenmerken°criterium = voorwaarden om Q te bereiken°indicator = manier van realiseren van Q

INVALS-HOEKEN

Waarden Entiteiten Kenmerken

WAARDEN

[SUBWAARDEN]THEMA’S

DraagvlakBeleefbaarheidGeschiktheidToegankelijkheidBetrokkenheid

LandschapPublieke ruimte Bouwblok BebouwingKavels

Ruimtl. duurzaam LeesbaarBeeldkwaliteitInvulbaar kader UitwisselingBetrokken

CRITERIA Veel verschillende soorten plekken aanbieden

Open ruimte is meer dan functionele of doorgangs-ruimte

Uitwisseling tussen verschillende groepen is essentieel

INDICATOREN Naast plekken voor werk en verplaatsing, moeten er ook plekken voor verpozing zijn

Inrichting moet straatmeubilair omvatten dat 25% van werknemers toelaat te picnicken

Plekken te voorzien die gemakkelijk bereikbaar en toegankelijk zijn voor minstens 2 soorten groepen

Bereikbaarheid, betreedbaarheid, toegankelijkheid, porositeit

…???

…???

…???

Jan Schreurs RUIMTELIJK

KWALITATIEVE BEDRIJVENTER-

REINEN6

Q als samenstelling van kwaliteitsfacetten°bijvoorbeeld: waarden X belangen spectrum°matrix Habiforum

Jan Schreurs RUIMTELIJK

KWALITATIEVE BEDRIJVENTER-

REINEN7

Q als samenstelling van kwaliteitsfacetten°bijvoorbeeld: waarden X belangen spectrum°matrix Habiforum°2 correcties: - andere waarden

- ook buiten de vakjes kleuren

DRAAGVLAK

GESCHIKTHEID

TOEGANKELIJK-HEID

BELEEFBAARHEID

BETROKKENHEID

(THEMA’S)DUURZAME ONTWIKKELING

(CR

ITE

RIA

)C

OH

ER

EN

TIE

PROFIEL

Jan Schreurs RUIMTELIJK

KWALITATIEVE BEDRIJVENTER-

REINEN8

BELANGEN

PLANET PEOPLE PROFIT

BELEEFBAAR

WAARDEN

TOEGANG

GESCHIKT

DRAAGVLAK

BE

TR

OK

KE

N

‘Indien men een bedrijventerrein beoordeelt vanuit belang Planet, People of Profit, hoe en in welke mate dragen welke ruimtelijke entiteiten bij tot het realiseren van een bepaalde waarde’

‘Wie vindt welk - element van een - bedrijventerrein kwalitatief (waardevol) en waarom?’

Jan Schreurs RUIMTELIJK

KWALITATIEVE BEDRIJVENTER-

REINEN9

Adlershof (Berlijn) (illustratief voorbeeld)‘integrated science and business landscape’universiteit, onderzoekscentra, industrie, woonbuurten, park inclusief: hotels, restaurants, bars, printing, shopping center, geneesheren, creche, golf, tennis …420 ha terrein, 3,3 ha vloer, 30.000 werkn., 2.500 inw., 6.300 stud. (alles slechts gedeeltelijk uitgevoerd)

Jan Schreurs RUIMTELIJK

KWALITATIEVE BEDRIJVENTER-

REINEN10

BELANGEN

PLANET PEOPLE PROFIT

inrichting heeft neiging (te) veel voor te kauwen

voorschiften laten grote vrijheid invulling

BELEEFBAAR

kunstwerk maakt bewust van problematiek van lawaai; helpt ook vrije ruimte open te houden, hetgeen diversiteit ten goede komt

industrieel erfgoed is zeer herkenbaar en belangrijk element in de structuur; verbindt nieuwe ontwikkeling met verleden; authenticiteit door herbruik meerdere ‘monumenten’

representatieven gebouwen geven prestige aan bedrijven;liggen echter niet aan zichtlocatie

WAARDEN

TOEGANG

multimodale bereikbaarheid van terrein (auto, bus, S-bahn, fiets) kan bijdragen tot modal shift en dus autodruk verkleinen

hoofdweg loopt doorheen terrein en ontsluit alle onderdelen vlot;te veel ‘blik’ in openbaar domein

autobereikbaarheid is goed, maar te weinig autoparkings voorzien (of beheer blijf in gebreke?); occasioneel beperking betreedbaarheid per bedrijf

GESCHIKT

herbruik van industriëel patrimonium als cafetaria reduceert nieuwe investeringen

ontmoetingsruimte op centrale plek in openbare ruimte; draagt bij tot uitwisseling met bezoekers en ‘buren’; verzorgd design helpt lang laten meegaan

verticale windtunnel was nodig voor vliegtuigbouw; nu wordt plaats voorzien voor zonnecellen om te experimenteren met groene energie

DRAAGVLAK

afvoer oppervlaktewater gebeurt door indringing via WADI

o.a. waterzuivering nodig van proceswater (voor lozing)

kanaal maakt watergebonden bedrijven mogelijk; voorschriften laten combinatie industrie & onderzoek & universiteit toe

BE

TR

OK

KE

N

Jan Schreurs RUIMTELIJK

KWALITATIEVE BEDRIJVENTER-

REINEN11

BELANGEN

PLANET PEOPLE PROFIT

BELEEFBAAR

WAARDEN

TOEGANG

GESCHIKT

DRAAGVLAK

BE

TR

OK

KE

N

Jan Schreurs RUIMTELIJK

KWALITATIEVE BEDRIJVENTER-

REINEN12

BELANGEN

PLANET PEOPLE PROFIT

inrichting heeft neiging (te) veel voor te kauwen

voorschiften laten grote vrijheid invulling

BELEEFBAAR

kunstwerk maakt bewust van problematiek van lawaai; helpt ook vrije ruimte open te houden, hetgeen diversiteit ten goede komt

industrieel erfgoed is zeer herkenbaar en belangrijk element in de structuur; verbindt nieuwe ontwikkeling met verleden; authenticiteit door herbruik meerdere ‘monumenten’

representatieven gebouwen geven prestige aan bedrijven;liggen echter niet aan zichtlocatie

WAARDEN

TOEGANG

multimodale bereikbaarheid van terrein (auto, bus, S-bahn, fiets) kan bijdragen tot modal shift en dus autodruk verkleinen

hoofdweg loopt doorheen terrein en ontsluit alle onderdelen vlot;te veel ‘blik’ in openbaar domein

autobereikbaarheid is goed, maar te weinig autoparkings voorzien (of beheer blijf in gebreke?); occasioneel beperking betreedbaarheid per bedrijf

GESCHIKT

herbruik van industriëel patrimonium als cafetaria reduceert nieuwe investeringen

ontmoetingsruimte op centrale plek in openbare ruimte; draagt bij tot uitwisseling met bezoekers en ‘buren’; verzorgd design helpt lang laten meegaan

verticale windtunnel was nodig voor vliegtuigbouw; nu wordt plaats voorzien voor zonnecellen om te experimenteren met groene energie

DRAAGVLAK

afvoer oppervlaktewater gebeurt door indringing via WADI

o.a. waterzuivering nodig van proceswater (voor lozing)

kanaal maakt watergebonden bedrijven mogelijk; voorschriften laten combinatie industrie & onderzoek & universiteit toe

BE

TR

OK

KE

N

Jan Schreurs RUIMTELIJK

KWALITATIEVE BEDRIJVENTER-

REINEN13

aan de slagherneming

denkkader invalshoek zoeken[waarden x belangen]= een productieve benaderingswijze

instrument discussie voerenmatrix (thema’s, facetten, criteria) = taal= een eerste aanzet: aan te vullen met o.a. meta-criteria basiswaarden

werkwijze oordelen concretiseren (criteria, indicatoren) overzien (machine à penser) evalueren (~coherentie, geïntegreerdheid)

Jan Schreurs RUIMTELIJK

KWALITATIEVE BEDRIJVENTER-

REINEN14

aan de slag doelstellingen van een mogelijke workshop

cases bespreken enkele betere voorbeelden kiezen

werkbaar instrument maken aanzet (matrix) kritisch evalueren matrix verfijnen en contextualiseren

indicatoren formuleren concretiseren ‘hoe’ bepaalde kwaliteiten

worden geleverd argumenteren waarom die belangrijk zijn

Jan Schreurs RUIMTELIJK

KWALITATIEVE BEDRIJVENTER-

REINEN15

aan de slagprioriteiten

samenwerken is werken divers is mooi begrijpen duurt lang

evalueren is vertellen een verhaal is nooit droog goede evaluatie belangrijker dan

evaluatie van het goede goed verhaal heeft een plot

het doel heiligt de middelen meeste schilders gebruiken een kader buiten de lijntjes valt wat te ontdekken

Jan Schreurs RUIMTELIJK

KWALITATIEVE BEDRIJVENTER-

REINEN16

aan de slag matrix

MATRIXRuimtelijke Kwaliteiten

  BELANGEN

  PLANET   PEOPLE   PROFIT

 

WAARDEN 

thema's

mogelijke

criteria

 

criteria

indicatoren

 

criteria

indicatoren

 

criteria

indicatoren

Jan Schreurs RUIMTELIJK

KWALITATIEVE BEDRIJVENTER-

REINEN17

aan de slag

vragen ???

Jan Schreurs RUIMTELIJK

KWALITATIEVE BEDRIJVENTER-

REINEN18