Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 51 Stof: neem ‘t niet te luchtig op.

33
Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 5 1 Stof: neem ‘t niet te luchtig op

Transcript of Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 51 Stof: neem ‘t niet te luchtig op.

Page 1: Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 51 Stof: neem ‘t niet te luchtig op.

Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 5 1

Stof: neem ‘t niet te luchtig op

Page 2: Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 51 Stof: neem ‘t niet te luchtig op.

Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 5 2

Om welke stoffen draait het ?

Gassen, dampen, nevels, stofdeeltjes, stoffen die u ruikt én niet ruikt, stoffen die u ziet én niet ziet. Kort om vele én u komt ze dagelijks tegen.

Noem maar op: aceton, wasbenzine, dampen van machinebewerkingen, stof dat opdwarrelt van de werkvloer. Er zijn zo’n 12.000 stoffen op te noemen.Daarvan zijn er nu zo’n 1.800 (gevaarlijke) stoffen opgenomen in het

chemiekaartenboek. Maar er zijn nog vele stoffen waarvan wij de ‘schadelijke?’ werking niet niet geheel kennen, bijvoorbeeld glaswol.

Page 3: Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 51 Stof: neem ‘t niet te luchtig op.

Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 5 3

Aan welke stoffen moeten we denken?

• Cement• Zware metalen• Kwartsmeel• Bitumeuze stoffen• Vezels zoals asbest,

aramide, synth. Vezels

en wat te denken van… • Hout???

• Thinner• Aceton• Verf• Oplosmiddelen• Metaalbewerkings-

vloeistoffen• Biologische agentia

– Bacteriën, legionella, virussen etc.

• Gassen• Bestrijdingsmiddelen

Page 4: Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 51 Stof: neem ‘t niet te luchtig op.

Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 5 4

Page 5: Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 51 Stof: neem ‘t niet te luchtig op.

Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 5 5

Wat zijn gevaarlijke stoffen?

Stoffen in vaste, vloeibare, nevel, damp of gasvorm, welke voor het menselijk lichaam minimaal:

• irriterend of

• schadelijk zijn.

In de Wet Milieugevaarlijke Stoffen is

vastgelegd, dat deze op de werkplek

herkenbaar en beheersbaar moeten zijn.

In de Arbowet staat: het bedrijf moet:

• een register hebben en

• een inventarisatie hebben uitgevoerd

• nieuw is: een blootstellingsonderzoek hebben gedaan

Page 6: Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 51 Stof: neem ‘t niet te luchtig op.

Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 5 6

Risico’s (gevaren) bij het werken met gevaarlijke stoffen

• Opname in het lichaam door inademing

• Opname via de huid• Opname via de ogen• Opname door inslikken

• Brand of explosie

• Milieuschade

Page 7: Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 51 Stof: neem ‘t niet te luchtig op.

Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 5 7

Welke stoffen vallen onder een speciale regelgeving?

• Asbest• Minerale vezels• Vinylchloride• Lood• Kwarts en kwartsmeel• Zuurstofverdringende

gassen• Kankerverwekken-de

stoffen

• Actiewaarde 0,1 vezel per cm3 lucht

• Pbm’s bij 8 ppm/uur• Max. 150 mg/m3

• Worden momenteel vastgesteld – hoog risico

• Zuurstof op werkplek minimaal 18% v/v

• Zie SZW-lijst: o.a. PAK’s, vinylbromide, azidrine, dimethylsulfaten, nikkel, etc.

Page 8: Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 51 Stof: neem ‘t niet te luchtig op.

Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 5 8

Opnamewegen gevaarlijke stoffen

Page 9: Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 51 Stof: neem ‘t niet te luchtig op.

Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 5 9

Hoeveelheden opgenomen stoffen

• Per uur ademt u in een normale situatie:• 600 liter lucht in

• Als u ‘normale’ werkzaamheden verricht, loopt dit op naar ca. 3.000 liter per uur!

• Verricht u inspannend werk, dan loopt dit nog verder op naar zo’n 4.000 tot 5.000liter

• In lucht zit 21vol% zuurstof• Maar ook gemiddeld 5000 mg. stofdeeltjes• Bij 6 uur werk is dat: 120 gram stofdeeltjes!

Én als u hak- en breekwerk verricht………….?

Een kleine rekensom:

Page 10: Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 51 Stof: neem ‘t niet te luchtig op.

Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 5 10

‘Schone’ lucht

Page 11: Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 51 Stof: neem ‘t niet te luchtig op.

Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 5 11

Page 12: Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 51 Stof: neem ‘t niet te luchtig op.

Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 5 12

Soorten luchtverontreiniging

Page 13: Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 51 Stof: neem ‘t niet te luchtig op.

Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 5 13

Hoe kunnen we gevaarlijke stoffen herkennen?

• aan de verpakking• aan het gevaarsetiket• aan de symbolen• aan de R-zinnen• aan de S-zinnen

Noem er nu eens een aantal van de laatste drie

op.Het is uw dagelijkse praktijk en voor uw gezondheid. Toch?

Als u dat niet kunt….

Page 14: Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 51 Stof: neem ‘t niet te luchtig op.

Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 5 14

Gevaarsetiket

LICHT ONTVLAMBAAR SCHADELIJK

MIX 310

bevat xyleen

R20 schadelijk bij inademing S16 verwijderd houden van ontstekingsbronnen - niet roken S25 aanraking met de ogen vermijden S29 afval niet in de gootsteen werpen S33 maatregelen treffen tegen ontladingen van statische elektriciteit Claessen Chemie Stationsstraat 310 Voorthuizen (0156) 123461

Page 15: Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 51 Stof: neem ‘t niet te luchtig op.

Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 5 15

Gevaarscategorieën

explosief (ontplofbaar)

zeer licht ontvlambaar

licht ontvlambaar

ontvlambaar

oxiderend

zeer vergiftig

vergiftig

schadelijk

bijtend

irriterend

kankerverwekkend

reprotoxisch

mutageen

sensiliserend

milieugevaarlijk

Page 16: Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 51 Stof: neem ‘t niet te luchtig op.

Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 5 16

Gevaarsymbolen -1

Fysisch-chemische risico’s

ontvlambaar

ontplofbaar oxiderend

lichtontvlambaar

zeer lichtontvlambaar

F+ F

Page 17: Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 51 Stof: neem ‘t niet te luchtig op.

Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 5 17

Gezondheidsrisico’s

zeer vergiftig vergiftig schadelijk

bijtend irriterend

Gevaarsymbolen -2

Xn

Xi

TT+

Page 18: Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 51 Stof: neem ‘t niet te luchtig op.

Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 5 18

Risico’s voor het milieu

Milieugevaarlijk

Gevaarsymbolen -3

Page 19: Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 51 Stof: neem ‘t niet te luchtig op.

Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 5 19

R en S zinnen

R(isico) : bijzondere gevaren

R20 : schadelijk bij in-ademing

S(afety) : veiligheidsaanbevelingen

S24 : aanraking met de huid vermijden

Page 20: Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 51 Stof: neem ‘t niet te luchtig op.

Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 5 20

De gevarendiamant – verklaring-1

2

1 0

w

F brandgevaar

H gezondheidsgevaar

blanko vak specifieke gevaren

W niet blussen met water !

of bijv. met een symbool

R reactiviteit

instabiliteit

Let op: gevarendiamant geeft alleen ACUTE gevaren aan!

VCA Hfdst. 5 versie 2002 sheet:

Page 21: Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 51 Stof: neem ‘t niet te luchtig op.

Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 5 21

De gevarendiamant – verklaring-2

VCA Hfdst. 5 versie 2002 sheet:

Page 22: Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 51 Stof: neem ‘t niet te luchtig op.

Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 5 22

Codes op een gevarendiamant  Rood = brandrisico’s Blauw =

gezondheidsrisico’sGeel = reactieve instabiliteit

1 Ontvlammingsgevaar bij over-verhitting

Gering gevaar, ademhalings-masker aanbevolen

Wordt bij verhitting onstabiel, preventieve maatregelen aanbevolen.

2 Ontvlammingsgevaar bij (over-) verwarming

Gevaar. (Oponthoud in gevaren-zone met ademhalingstoestel en eenvoudige beschermende kleding)

Hevige scheikundige reacties mogelijk, preventieve maatrege-len nemen en niet te dicht benaderen.

3 Ontvlammingsgevaar bij normale temperatuur

Zeer gevaarlijk. (Oponthoud in gevarenzone met volledig beschermende kleding en toestel.

Explosiegevaar. Veiligheidszone afbakenen en niet benaderen zonder speciale dekking.

4 Zeer snel ontvlambaar bij alle temperaturen

Uiterst gevaarlijk. Ieder contact met dit product vermijden.

Groot explosiegevaar. Veiligheidszone afbakenen. Bij brand gevarenzone onmiddellijk verlaten.

Page 23: Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 51 Stof: neem ‘t niet te luchtig op.

Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 5 23

Opnameroutes

• mond

• huid

• ademhaling

Page 24: Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 51 Stof: neem ‘t niet te luchtig op.

Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 5 24

Effecten

Acuut effect:

bij contact of inademing DIRECT het gevolg merkbaar

Chronisch effect:

Ongeacht de hoeveelheid die u binnen krijgt over een lange periode veroorzaken die stoffen op de lange duur (over meerdere jaren) een effect.

Page 25: Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 51 Stof: neem ‘t niet te luchtig op.

Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 5 25

Onderken nu het risico én effect van:

• Stof:

• Zware metalen• Asbest• Thinner• Verf• Dieselrook• Alcohol• Zuurstof• Accuzuur

• Risico: • Effect:

In les 1 en 3 hebben wij de gevaren onderkent.

Maak een keuze uit die.

U moet ze toch dagelijks herkennen?

Doet u het dan nog zo?

Page 26: Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 51 Stof: neem ‘t niet te luchtig op.

Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 5 26

MAC-waarde

Maximaal

Aanvaarde

Concentratie

van een gas, stof, nevel

of damp in de lucht

(op de werkplek.)

MAC is een bestuurlijk vastgestelde waarde, die niet mag worden overschreden !

Page 27: Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 51 Stof: neem ‘t niet te luchtig op.

Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 5 27

MAC-waarden

MAC-tgg = Tijd Gewogen Gemiddelde gemiddeld over 8 uur

MAC-tgg15 = gemiddeld over 15 minuten

MAC C = absolute grens (Ceiling)

MAC H = HuidopnameLet op: OOK voor INADEMING!

Page 28: Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 51 Stof: neem ‘t niet te luchtig op.

Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 5 28

Als de ingeademde concentratie lager is dan MAC:

Is er geen schade door werknemer en nageslacht.

Uitgangspunt:

8 uur per dag

5 dagen per week

arbeidsleven lang

gezond persoon

MAC-waarden

Page 29: Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 51 Stof: neem ‘t niet te luchtig op.

Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 5 29

Beheersen van risico’sgevaarlijke stoffen

1. bronaanpak: vervangen of beperken

2. ventileren en afzuigen: ruimte, punt of

zuurkast

3. scheiden mens en gevaarlijke stof

4. persoonlijke beschermingsmiddelen adembescherming, handschoenen, bril

5. persoonlijke hygiëne

Let op de afwijkende volgorde!

? ? ? ?

Page 30: Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 51 Stof: neem ‘t niet te luchtig op.

Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 5 30

Chemiekaarten en veiligheidsinformatiebladen (VIB’s)

Voor u belangrijke informatie om veilig met de stof te kunnen werken

– Chemiekaart Thinner• Bevat teveel informatie om daar goed mee om te gaan en worden daarom

niet veel op de werkplek gebruikt. • Beter is:

– Veiligheidsinformatieblad Thinner• Fysische eigenschappen• MAC-waarde• Gevarendiamant• Preventieve en BHV-maatregelen

Page 31: Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 51 Stof: neem ‘t niet te luchtig op.

Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 5 31

VCA Hfdst. 5 versie 2002 sheet:

Page 32: Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 51 Stof: neem ‘t niet te luchtig op.

Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 5 32

Veiligheidsaanbevelingen Belangrijkste veiligheidsaanbeveling

F Xn Xi T C E O  

Brand-baar

Schade lijk

Irrite-rend

Giftig Bijtend

 Explo-sief

Oxide-rend

 

              Beschermingsmiddelen gebruiken om contact met lichaamsdelen te voorkomen.

              Geschikte oog-/gezichtbescherming dragen

              Bij ontoereikende ventilatie geschikt adem-halingsbescherming,- toestel dragen

              Gas/rook/damp/nevel/aerosol niet inademen

              Bij voorkeur buiten of in goedgeventileerde ruimte gebruiken.

              Persoonlijke hygiëne (handen wassen e.d.)

              Tijdens gebruik niet eten of drinken

              In goed gesloten en deugdelijke verpakking houden en achter slot bewaren.

              Niet roken in de nabijheid

              Verwijderd van ontstekingsbronnen houden

              Verwijderd van ontvlambare stoffen houden

              Indien men zich onwel voelt, arts raadplegen

              Schokken en wrijving vermijden

              Aanraking met huid en ogen vermijden

              Verontreinigde kleding direct uittrekken

              Verwijderd houden van explosieve stoffen

Page 33: Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 51 Stof: neem ‘t niet te luchtig op.

Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 5 33

Waarom niet?

VCA Hfdst. 5 versie 2002 sheet: