NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 21 Risico? Gevaar? Bijna-ongeval? Ongeval? Het...

27
NCA Opleidingen Basisveiligheid B -VCA V.04 Module 2 1 Risico? Gevaar? Bijna-ongeval? Ongeval? Het gevaar zit in een klein hoekje Grote oorzaken … kleine gevolgen Kleine oorzaken … grote gevolgen

Transcript of NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 21 Risico? Gevaar? Bijna-ongeval? Ongeval? Het...

Page 1: NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 21 Risico? Gevaar? Bijna-ongeval? Ongeval? Het gevaar zit in een klein hoekje Grote oorzaken … kleine.

NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 2 1

Risico? Gevaar? Bijna-ongeval? Ongeval?

Het gevaar zit in een klein hoekje

Grote oorzaken … kleine gevolgen

Kleine oorzaken … grote gevolgen

Page 2: NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 21 Risico? Gevaar? Bijna-ongeval? Ongeval? Het gevaar zit in een klein hoekje Grote oorzaken … kleine.

NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 2 2

Onveilige situatie ?

Voorbeeld 1oei

Page 3: NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 21 Risico? Gevaar? Bijna-ongeval? Ongeval? Het gevaar zit in een klein hoekje Grote oorzaken … kleine.

NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 2 3

Hoe krijgen we het voor elkaar !

Page 4: NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 21 Risico? Gevaar? Bijna-ongeval? Ongeval? Het gevaar zit in een klein hoekje Grote oorzaken … kleine.

NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 2 4

Page 5: NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 21 Risico? Gevaar? Bijna-ongeval? Ongeval? Het gevaar zit in een klein hoekje Grote oorzaken … kleine.

NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 2 5

Risico – kans en effect

RisicoRisico is:

een ongewenste gebeurtenis met…

Kans op:

het risico dat die ongewenste gebeurtenis optreedt

Effect

het gevolg van die ongewenste gebeurtenis

En wat is nu Gevaar?

Risico = Kans X EffectRisico = Kans X Effect

Page 6: NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 21 Risico? Gevaar? Bijna-ongeval? Ongeval? Het gevaar zit in een klein hoekje Grote oorzaken … kleine.

NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 2 6

Definitie (bijna-) ongeval

Ongeval:

ongewilde gebeurtenis met schade of letsel

als gevolg

Bijna-ongeval:

ongewilde gebeurtenis met kans

op schade of letsel als gevolg

Page 7: NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 21 Risico? Gevaar? Bijna-ongeval? Ongeval? Het gevaar zit in een klein hoekje Grote oorzaken … kleine.

NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 2 7

IJsbergtheorie

1

DODELIJK

ONGELUK

30ERNSTIG LETSEL

300VERZUIM ONGEVAL

3000LICHTE- SCHADE- ONGEVALLEN

30.000BIJNA-ONGEVALLEN

GEVAARLIJKE HANDELINGENOF SITUATIES

Deze worden wel gemeld

Deze blijven onbekend!

Moet wel boven water

komen

Page 8: NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 21 Risico? Gevaar? Bijna-ongeval? Ongeval? Het gevaar zit in een klein hoekje Grote oorzaken … kleine.

NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 2 8

Risico / gevaar en te nemen maatregelen

GEVAAR?GEVAAR?

NEEM METEEN MAATREGELEN: welke?

1. BRONMAATREGEL

2. AFSCHERMEN: mens van bron

3. Collectieve maatregel

4. Beschermingsmiddel (verstrekken/toepassen)

5. Hygiëne

Voorlichting / instructie

Welke gevaren zijn er zo

albij u op

het werk ?

Page 9: NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 21 Risico? Gevaar? Bijna-ongeval? Ongeval? Het gevaar zit in een klein hoekje Grote oorzaken … kleine.

NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 2 9

Risico bestrijding door:

1. BronaanpakHet principe: er mag geen risico op het werk zijn!

En dat is praktisch onhaalbaar!

2. Beperking overdracht- blootstellingsduur beperken- verminderen van de bron

3. Beschermen van de mens- Collectieve maatregelen:

Bron van de mens afscheiden- Individuele maatregelen:

Persoonlijke Beschermingsmiddelen

Page 10: NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 21 Risico? Gevaar? Bijna-ongeval? Ongeval? Het gevaar zit in een klein hoekje Grote oorzaken … kleine.

NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 2 10

Voorbeelden van maatregelen

• Bronbestrijding:– vervangen verven met

oplosmiddelen door verven op waterdragende basis

– gevaar wegnemen– alleen wordt gevaar

bedwongen!

• Scheiden mens <-> bron– bouwen aparte spuit-

cabine– goede railing bij

steiger

• Collectieve maatregel:– blootstellingsduur verkorten

– taakroulatie bij risicovol werk

• (Persoonlijke) bescher-mingsmiddelen– Vele middelen, maar…..

gevaar bijft wel bestaan..

alleen effect wordt minder

• (Persoonlijke) hygiëne

Page 11: NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 21 Risico? Gevaar? Bijna-ongeval? Ongeval? Het gevaar zit in een klein hoekje Grote oorzaken … kleine.

NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 2 11

Oorzaken bij ontstaan van ongevallen

• Directe oorzaken• Onveilige handeling of onveilige situatie

dus oorzaken die kort voor het ongeval op de werkplek beïnvloed kunnen worden

• Indirecte oorzaken

• Basis oorzaken

Welke zijn deze?

Page 12: NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 21 Risico? Gevaar? Bijna-ongeval? Ongeval? Het gevaar zit in een klein hoekje Grote oorzaken … kleine.

NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 2 12

Oorzaken – gevolg model

De mens:(80%)

Middelen,techniek,werkplek-organisatie,omgevings-factoren: (20%)

De mens:(80%)

Middelen,techniek,werkplek-organisatie,omgevings-factoren: (20%)

Bijna-ongeval,

Incident

Ongeval

Bijna-ongeval,

Incident

Ongeval

Letsel

Persoonlijk leed

Schade

Verlies

Letsel

Persoonlijk leed

Schade

Verlies

Gevaren

Oorzaken Gevolgen

Melden, registreren, onderzoeken

er

iets

aan

doen

Page 13: NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 21 Risico? Gevaar? Bijna-ongeval? Ongeval? Het gevaar zit in een klein hoekje Grote oorzaken … kleine.

NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 2 13

Preventietechnieken

De mens:(80%)

Middelen,techniek,

werkplek-organisatie,

omgevings-factoren: (20%)

De mens:(80%)

Middelen,techniek,

werkplek-organisatie,

omgevings-factoren: (20%)

• Vakbekwaamheid: ook op veiligheid

• Bewust zijn van (schijn-)onveiligheid

• Orde en netheid

• Goede afspraken, etc.

• Juiste en goede arbeidsmiddelen

• Juiste hulpmiddelen

• Goed onderhoud, etc.

• Doelmatige werkinstructies

• Doelmatige afspraken

• Doorlopende voorlichting en instructies

• Toezicht, handhaving, orde en netheid, etc.

• Veilige opstelling machines

• Goed arbobeleid, goede leiding, etc.

Page 14: NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 21 Risico? Gevaar? Bijna-ongeval? Ongeval? Het gevaar zit in een klein hoekje Grote oorzaken … kleine.

NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 2 14

Domino-theorieals er ééntje omvalt………………………

Laten we met z’n allener de schouders onderzetten en aan veilig werkenwerken.

Page 15: NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 21 Risico? Gevaar? Bijna-ongeval? Ongeval? Het gevaar zit in een klein hoekje Grote oorzaken … kleine.

NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 2 15

Onveilige handelingen en situaties ontstaan door:

• Mens directe oorzaak

• Middelen en techniek indirecte

• Omgeving basis• Organisatie basis

Preventie door bedrijf en werknemer

HOE ?

Page 16: NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 21 Risico? Gevaar? Bijna-ongeval? Ongeval? Het gevaar zit in een klein hoekje Grote oorzaken … kleine.

NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 2 16

Grote oorzaken? Kleine gevolgen? of:

Kleine oorzaken? Grote gevolgen?

Grote kans ….. kleine gevolgen!Bijvoorbeeld op een bouwplaats: overal liggen losse stenen, buizen etc. Er is hier een grote kans dat iemand struikelt of zich ergens aan schaaft. Kleine kans……grote gevolgen!Als er in een besloten ruimte gewerkt moet worden, worden er tal van veiligheidsmaatregelen vooraf én tijdens het werk genomen. Ontstaat er toch een explosieve situatie, dan kunnen de gevolgen zeer ernstig zijn. Maar dat de situatie kan optreden is klein. Grote kans……grote gevolgen!Het is natuurlijk duidelijk, dat dit te allen tijde voorkomen moet worden.

Page 17: NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 21 Risico? Gevaar? Bijna-ongeval? Ongeval? Het gevaar zit in een klein hoekje Grote oorzaken … kleine.

NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 2 17

Veiligheid

is subjectief , is wel beïnvloedbaar ,

IS

HET BEWUST NEMEN VAN HET BEWUST NEMEN VAN AANVAARDBARE RISICO’SAANVAARDBARE RISICO’S

maar zeker NIET:maar zeker NIET:Vraag je eens af wat dit betekent voor jou inhoud?

Page 18: NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 21 Risico? Gevaar? Bijna-ongeval? Ongeval? Het gevaar zit in een klein hoekje Grote oorzaken … kleine.

NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 2 18

Want, een ‘ongeluk’ zit in een klein hoekje

Ik heb geen helm nodig.

Ik blijf toch niet lang.

Page 19: NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 21 Risico? Gevaar? Bijna-ongeval? Ongeval? Het gevaar zit in een klein hoekje Grote oorzaken … kleine.

NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 2 19

RisicobeoordelingsmodelHEB

H

E

B

Herkennen

Evalueren

Beheersen

Wat herkennen?

Gevaren! Risico’s!

Gedragingen!

Hoe beheersen?

Maar DURF ook:

ERKEN GEVAREN !

Nu de opgave:Jacht op risico’s

Page 20: NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 21 Risico? Gevaar? Bijna-ongeval? Ongeval? Het gevaar zit in een klein hoekje Grote oorzaken … kleine.

NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 2 20

Welke: onveilige handelingen

onveilige situaties bijna-ongevallen

zijn bij jullie bekend in jullie dagelijkse werkzaamheden?

• Onveilige handelingen situaties

• (Bijna-) ongevallen incidenten

Page 21: NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 21 Risico? Gevaar? Bijna-ongeval? Ongeval? Het gevaar zit in een klein hoekje Grote oorzaken … kleine.

NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 2 21

Handelen na (bijna-) ongeval

Ongeacht ‘geen gevolgen’ : ALTIJD melden!Reden: in de toekomst vermijden van ongevallenGeen reden: toewijzen van een ‘schuldige’.

BHV-organisatie op peil hebben:• op werkplek:

• EHBO-trommel• Communicatie• BHV-er• Afspraken weten

• in de organisatie:• voldoende opgeleide

BHV-ers hebben• BHV-procedure• Voorlichting, oefeningen

Page 22: NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 21 Risico? Gevaar? Bijna-ongeval? Ongeval? Het gevaar zit in een klein hoekje Grote oorzaken … kleine.

NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 2 22

Page 23: NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 21 Risico? Gevaar? Bijna-ongeval? Ongeval? Het gevaar zit in een klein hoekje Grote oorzaken … kleine.

NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 2 23

Page 24: NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 21 Risico? Gevaar? Bijna-ongeval? Ongeval? Het gevaar zit in een klein hoekje Grote oorzaken … kleine.

NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 2 24

Page 25: NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 21 Risico? Gevaar? Bijna-ongeval? Ongeval? Het gevaar zit in een klein hoekje Grote oorzaken … kleine.

NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 2 25

Page 26: NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 21 Risico? Gevaar? Bijna-ongeval? Ongeval? Het gevaar zit in een klein hoekje Grote oorzaken … kleine.

NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 2 26

Zo was die opgesteld

Page 27: NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 21 Risico? Gevaar? Bijna-ongeval? Ongeval? Het gevaar zit in een klein hoekje Grote oorzaken … kleine.

NCA Opleidingen Basisveiligheid B-VCA V.04 Module 2 27

Zo had het moeten zijn